Bijencahier 2010

More documents

Recommendations

Info

De dans waarmee honing bijen onderling communiceren spreekt tot de verbeelding. Mensen kunnen als hoogste communicerende organismen nog veel leren van dansende bijen. 32 kwartaal 4 december <strong>2010</strong> bijen
4 Mag ik deze dans van u Het leven in sociale verbanden heeft veel voordelen. Het levert ook problemen op die solitair levende dieren niet hebben. Voedsel verzamelen voor de hele bijenkolonie is bijvoorbeeld niet eenvoudig. In een kolonie van honderd bijen, zoals een hommelkolonie, kan elk individu nog op goed geluk voedsel zoeken rondom het nest zonder nestgenoten voor de voeten te lopen. Voor een honingbijenkolonie met meer dan 20.000 bijen is dat echter onmogelijk. Er is een goede organisatie nodig om een groot gebied rond de kolonie te verkennen en nestgenoten de beste voedselbronnen te laten exploiteren. Honingbijen hebben een opmerkelijk gedrag ontwikkeld om dit probleem op te lossen: de bijentaal of bijendans. We weten precies hoe dit gedrag werkt door het baanbrekende onderzoek van de Duitse onderzoeker Karl von Frisch. In 1923 schreef hij het boek Die Sprache der Bienen (De taal van de bijen). Daarin omschrijft hij zeer nauwkeurig zijn vele experimenten met honingbijen. Om het gedrag te bekijken plaatste hij een honingbijenkolonie in een observatiekast met glazen wanden. Vervolgens leidde hij enkele bijen naar een voedselbron met suikerwater die een eindje van de kolonie af in het veld stond. Hij merkte deze bijen met verfstippen en keek wat ze deden als ze volgetankt met suikerwater in de kolonie terugkwamen. Tot zijn grote verbazing zag hij dat ze een soort rondedans deden en dat nestgenoten erg geïnteresseerd waren in dit gedrag. Zó geïnteresseerd zelfs dat er een paar direct uitvlogen en even later de suikerwaterbron vonden. Ook zij deden een rondedans na terugkomst in het nest. Tegelijkertijd zag Karl von Frisch bijen terugkomen met pollenkorfjes vol met stuifmeel. Deze bijen deden geen rondedans, maar iets dat hij de kwispeldans noemde: kort heen-en-weer schudden met het achterlijf in één bepaalde richting gevolgd door een snelle ommekeer rechts- of linksom. Hij dacht dan ook dat nectarverzamelende bijen een rondedans doen, en stuifmeelverzamelaars een kwispeldans om nestgenoten te laten weten wat ze gevonden hebben. Deze conclusie was net zo logisch als fout. Gelukkig heeft hij later zelf de correcte ontcijfering voor dit gedrag gevonden. De rondedans is voor communicatie over voedsel dichtbij het nest, de kwispeldans is voor communicatie over voedselbronnen verder weg. In 1946 publiceerde Von Frisch zijn nieuwste bevindingen die als een schok aankwamen in de rest van de wereld. De honingbij bleek een zeer kwartaal 4 december <strong>2010</strong> bijen 33
Page 1 and 2: Fascinerend, essentieel en bedreigd
Page 3 and 4: Inhoud Voorwoord 2 1 In den beginne
Page 5 and 6: Bijen zorgen voor de bestuiving van
Page 7 and 8: 1 In den beginne was er de honingbi
Page 9 and 10: ten zich op grootschalig, massaal b
Page 11 and 12: van komen ongeveer 350 soorten voor
Page 13 and 14: Ook de solitaire bijen zijn kwetsba
Page 15 and 16: 2 Eén voor allen, allen voor één
Page 17 and 18: aandrukken om de warmte uit de spie
Page 19 and 20: Vele werksters verdelen de taken in
Page 21 and 22: Feromonen (geur en smaakstoffen met
Page 23 and 24: antwoord 1 Imkers proberen te allen
Page 25 and 26: 3 De evolutie van bloemetjes en bij
Page 27 and 28: De bij moet wel stuifmeel komen hal
Page 29 and 30: pakketjes stuifmeel van de bloem me
Page 31 and 32: alternatieven. Zulk exploratief ged
Page 33: ook andere insecten zoals hommels,
Page 37 and 38: Dansen in dialect Als bijendans ‘
Page 39 and 40: het zogenoemde zwermen. Een groep v
Page 41 and 42: gebruikt wordt bij de huizenjacht.
Page 43 and 44: vertrekken ze in een rechte lijn. M
Page 45 and 46: 5 Brood met honing vraag 1 Behalve
Page 47 and 48: Het ene stuifmeel is het andere nie
Page 49 and 50: apis en Nosema ceranae (eencellige
Page 51 and 52: giftig is. Dat komt door de nectar
Page 53 and 54: 6 De genen van de bij Het wordt let
Page 55 and 56: hoofdrol in de communicatie tussen
Page 57 and 58: Herkomst en verspreiding via geneti
Page 59 and 60: geografische gebieden, West- en Noo
Page 61 and 62: Fruitvliegjes op een grapefruit. ge
Page 63 and 64: men is dus van groot belang voor de
Page 65 and 66: palen cellen in de raat terecht kom
Page 67 and 68: 7 Bedreigde bijen Bijen zijn belang
Page 69 and 70: Soms blijven dode bijen in de korf
Page 71 and 72: industrieterreinen en wegen, gaat h
Page 73 and 74: 3. Andere parasieten Naast varroa h
Page 75 and 76: De amandelteelt is afhankelijk van
Page 77 and 78: ied voor bijen beperken. Sommige pa
Page 79 and 80: zijn. Dat geldt voor de risico’s
Page 81 and 82: Als de hobbyimkers verdwijnen, neme
Page 83 and 84: Nectar Planten maken nectar in hun
Page 85 and 86:
Auteurs Dit cahier is samengesteld
Page 87 and 88:
De inhoud van dit cahier is slechts
show all

Bijencahier 2010

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?