Biochemie en biotechnologie
Biochemie en biotechnologie
Biochemie en biotechnologie
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>biotechnologie</strong><br />
2012
3 Intro<br />
6 Kiez<strong>en</strong> voor biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong><br />
15 Opbouw<br />
21 En verder (studer<strong>en</strong>) ...<br />
25 Studieprogramma<br />
28 Inhoud vakk<strong>en</strong> eerste jaar<br />
34 Weekschema eerste jaar<br />
35 Studieondersteuning<br />
38 Gewikt <strong>en</strong> gewog<strong>en</strong><br />
42 Aan het werk<br />
46 Kiez<strong>en</strong> voor G<strong>en</strong>t<br />
48 Nog meer info<br />
50 Stadsplan<br />
Intro<br />
FACULTEIT WETENSCHAPPEN:<br />
wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.UG<strong>en</strong>t.be/<br />
BIOCHEMIE, FYSIOLOGIE EN MICROBIOLOGIE:<br />
www.biochemicrofys.UG<strong>en</strong>t.be/<br />
MOLECULAIRE BIOLOGIE:<br />
www.dmbr.UG<strong>en</strong>t.be/<br />
MOLECULAIRE GENETICA:<br />
www.g<strong>en</strong>etica.UG<strong>en</strong>t.be<br />
BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE:<br />
www.dmbr.UG<strong>en</strong>t.be/bamabcbt/<br />
Studies in de lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
De studies in de <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> de Biotechnologie behor<strong>en</strong> tot de lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> (‘Life Sci<strong>en</strong>ces’)<br />
<strong>en</strong> beog<strong>en</strong> de diepgaande studie van het lev<strong>en</strong> op vier niveaus: de molecule, de cel, het modelorganisme<br />
(bacterie, gist, plant, rondworm, vlieg, zebravis, muis, m<strong>en</strong>s) <strong>en</strong> de toepassing<strong>en</strong>. Deze vier niveaus kom<strong>en</strong><br />
in de volledige opleiding uitvoerig aan bod <strong>en</strong> word<strong>en</strong> zeker in de master op e<strong>en</strong> geïntegreerde wijze<br />
onderwez<strong>en</strong>. De bio-informatica die nodig is bij de verwerking van de vele biologische <strong>en</strong> g<strong>en</strong>etische<br />
informatie (d<strong>en</strong>k aan de verschill<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>oomsequ<strong>en</strong>ties die ter beschikking kom<strong>en</strong>) komt ook uitgebreid<br />
aan bod. De moderne biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> vindt zijn oorsprong in de grondige k<strong>en</strong>nis van de<br />
structuur <strong>en</strong> werking van informatiedrag<strong>en</strong>de molecul<strong>en</strong> zoals DNA <strong>en</strong> eiwitt<strong>en</strong>. De opleiding besteedt<br />
veel aandacht aan de studie van deze biomacromolecul<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe die functioner<strong>en</strong> in de lev<strong>en</strong>de<br />
organism<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de ontwikkeling, de homeostase <strong>en</strong> ziektetoestand<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> biomolecule werkt steeds<br />
in e<strong>en</strong> bepaalde context (cell<strong>en</strong>, organ<strong>en</strong>, organism<strong>en</strong>, populaties, ecosystem<strong>en</strong>). Ook deze grotere<br />
biologische gehel<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> uitvoerig aan bod in de opleiding.<br />
Durf D<strong>en</strong>k<strong>en</strong>: dat is het credo van<br />
de Universiteit G<strong>en</strong>t. Kritische <strong>en</strong><br />
onafhankelijke brein<strong>en</strong> studer<strong>en</strong>,<br />
onderzoek<strong>en</strong>, werk<strong>en</strong> aan de Universiteit<br />
G<strong>en</strong>t. Ieder jaar drag<strong>en</strong> we deze<br />
boodschap uit via e<strong>en</strong> creatieve <strong>en</strong><br />
onderscheid<strong>en</strong>de campagne. Ieder jaar<br />
roep<strong>en</strong> we onszelf <strong>en</strong> de buit<strong>en</strong>wereld<br />
op om mee te durv<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.<br />
De informatie in deze brochure is gebaseerd op de gegev<strong>en</strong>s uit de UG<strong>en</strong>t-studiegids 2011-2012.<br />
Grafisch ontwerp: www.blauwepeer.be - opmaak: www.johnnybekaert.be - druk <strong>en</strong> afwerking: www.pureprint.be<br />
Fotografie: http://studio-edelweiss.be<br />
Gedrukt met vegetale inkt<strong>en</strong> op FSC-papier<br />
<strong>en</strong> met elektriciteit voor 100 % opgewekt<br />
uit duurzame CO2-neutrale bronn<strong>en</strong>.<br />
3
De bacheloropleiding start met algem<strong>en</strong>e wet<strong>en</strong>schappelijke basisvakk<strong>en</strong> (1ste jaar bachelor), gevolgd<br />
door e<strong>en</strong> grondige studie van de moleculaire werking van biomolecul<strong>en</strong> (DNA, RNA, eiwitt<strong>en</strong>, vett<strong>en</strong>,<br />
suikers <strong>en</strong>z.) in cell<strong>en</strong> <strong>en</strong> organism<strong>en</strong>, met ruime aandacht voor micro-organism<strong>en</strong>, plant<strong>en</strong> <strong>en</strong> de m<strong>en</strong>s.<br />
Tegelijkertijd wordt veel aandacht besteed aan het aanler<strong>en</strong> van de techniek<strong>en</strong> die de biochemicusbiotechnoloog<br />
in het hed<strong>en</strong>daagse onderzoek nodig heeft om de k<strong>en</strong>nis te verruim<strong>en</strong> <strong>en</strong> nieuwe<br />
toepassing<strong>en</strong> te ontwikkel<strong>en</strong>.<br />
In de master kan de stud<strong>en</strong>t kiez<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> vijf majors: biochemie <strong>en</strong> structurele biologie, biomedische<br />
<strong>biotechnologie</strong>, plant<strong>en</strong><strong>biotechnologie</strong>, microbiële <strong>biotechnologie</strong> <strong>en</strong> bio-informatica <strong>en</strong> systeembiologie.<br />
De opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie:<br />
e<strong>en</strong> studie in de faculteit Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
In de faculteit Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> is fundam<strong>en</strong>teel wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek (dit is onderzoek in de eerste<br />
plaats bedoeld om k<strong>en</strong>nis te g<strong>en</strong>erer<strong>en</strong>) e<strong>en</strong> intrinsiek gegev<strong>en</strong> van de opleiding. De opleiding in de<br />
<strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie heeft, net als andere universitaire opleiding<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> maatschappelijk doel<br />
nl. k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> onderzoek aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong> t<strong>en</strong> gunste van m<strong>en</strong>s <strong>en</strong> maatschappij. De onderzoeksonderwerp<strong>en</strong><br />
binn<strong>en</strong> de opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie weerspiegel<strong>en</strong> deze maatschappelijke betrokk<strong>en</strong>heid<br />
in onderzoek naar het ontstaan <strong>en</strong> behandeling van allerlei ziekt<strong>en</strong> (zoals kanker, chronische ontstekingsziekt<strong>en</strong>,<br />
metabole ziekt<strong>en</strong>), naar het gericht verbeter<strong>en</strong> van allerlei plant<strong>en</strong>gewass<strong>en</strong> (duurzame voedselproductie,<br />
biobrandstofproductie) <strong>en</strong> het aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong> van micro-organism<strong>en</strong> om bepaalde chemische<br />
process<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong> (detoxificatie van verontreinig<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong>). De onderzoeksresultat<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
ook verwerkt in de cursuss<strong>en</strong>. Het onderzoeksaspect in de opleiding komt voornamelijk aan bod op het<br />
niveau van de master. De sterke band tuss<strong>en</strong> onderwijs <strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek is e<strong>en</strong> uniek<br />
gegev<strong>en</strong> van het universitair onderwijs. De opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie is e<strong>en</strong> dynamische <strong>en</strong><br />
vooruitstrev<strong>en</strong>de opleiding die voortdur<strong>en</strong>d inspeelt op de nieuwste evoluties in deze boei<strong>en</strong>de tak van de<br />
wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. De onderzoeksgroep<strong>en</strong> die deze opleiding ondersteun<strong>en</strong> behor<strong>en</strong> tot de top in hun<br />
onderzoeksdomein<strong>en</strong> zoals biochemie <strong>en</strong> structur<strong>en</strong> van eiwitt<strong>en</strong>, microbiologische toepassing<strong>en</strong>,<br />
plant<strong>en</strong>g<strong>en</strong>etica <strong>en</strong> -fysiologie, modificatie van plant<strong>en</strong>, <strong>en</strong> biomedisch onderzoek naar ziekt<strong>en</strong> zoals<br />
kanker <strong>en</strong> ontsteking<strong>en</strong>. Dit is heel belangrijk omdat dit garandeert dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> zeer goede<br />
onderzoeksomgeving terecht kom<strong>en</strong> voor het mak<strong>en</strong> van hun praktisch eindwerk (masterproef).<br />
De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> immers de opportuniteit om boei<strong>en</strong>d onderzoek te verricht<strong>en</strong> in onze laboratoria.<br />
De sterke onderzoeksomgeving in de <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie leidde ook reeds tot succesvolle<br />
spin-offs (Ablynx, Innog<strong>en</strong>etics, Bayer BioSci<strong>en</strong>ce, Algonomics <strong>en</strong>z.) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> grote conc<strong>en</strong>tratie van<br />
biotechno logische bedrijv<strong>en</strong> op onze universitaire campus Ardoy<strong>en</strong> (Zwijnaarde). Op het Wet<strong>en</strong>schapspark<br />
Ardoy<strong>en</strong> is zo e<strong>en</strong> grote conc<strong>en</strong>tratie aan biotech-activiteit ontstaan met e<strong>en</strong> tewerkstelling van meer dan<br />
1000 werknemers. Neem alvast e<strong>en</strong> kijkje op www.vib.be/TechTransfer/EN/Flemish+Biotech+Companies/<br />
<strong>en</strong> www.flandersbio.be/home.asp.<br />
De doelstelling van onze opleiding is het vorm<strong>en</strong> van bekwame <strong>en</strong> kritische wet<strong>en</strong>schappers die terecht<br />
kunn<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> zowel in universitaire laboratoria (binn<strong>en</strong>- <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>land) als in de vele nieuwe<br />
biotechnologische bedrijv<strong>en</strong> die in Vlaander<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgestart. Daarnaast biedt de richting <strong>Biochemie</strong><br />
<strong>en</strong> Biotechnologie ook de brede waaier aan van algem<strong>en</strong>e vakk<strong>en</strong> die de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> voorbereid<strong>en</strong><br />
als lesgever biologie, scheikunde <strong>en</strong> natuurkunde in het secundair onderwijs. De wet<strong>en</strong>schappelijke<br />
vorming tijd<strong>en</strong>s de opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> is uiteraard ook van di<strong>en</strong>st in beroep<strong>en</strong> buit<strong>en</strong><br />
het strikt wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek <strong>en</strong> het onderwijs.<br />
4 5
Kiez<strong>en</strong> voor biochemie<br />
<strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong><br />
Het thema ‘lev<strong>en</strong>’ heeft de m<strong>en</strong>s sinds de oertijd geboeid. In eerste instantie werd m<strong>en</strong> getroff<strong>en</strong><br />
door de bijna onbeperkte diversiteit in verschijningsvorm<strong>en</strong> (= studieterrein van de biologie).<br />
Later ging de aandacht van de onderzoekers meer <strong>en</strong> meer naar de biochemische <strong>en</strong> moleculairbiologische<br />
process<strong>en</strong> die zich in cell<strong>en</strong> <strong>en</strong> organism<strong>en</strong> afspel<strong>en</strong>. Uit deze b<strong>en</strong>aderingswijze zijn meerdere<br />
studiedomein<strong>en</strong> ontstaan die sterk aan bod kom<strong>en</strong> in de opleiding biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong>:<br />
fysiologie, fysiologische scheikunde, biochemie, moleculaire biologie, g<strong>en</strong>etica, celbiologie, ontwikkelingsbiologie,<br />
g<strong>en</strong>technologie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong>. Teg<strong>en</strong>woordig onderzoekt m<strong>en</strong> in onze laboratoria hoe m<strong>en</strong><br />
de fundam<strong>en</strong>tele k<strong>en</strong>nis kan toepass<strong>en</strong> in g<strong>en</strong>eeskunde, landbouw, milieutechnologie <strong>en</strong> allerhande<br />
productieprocess<strong>en</strong>.<br />
Enkele beschouwing<strong>en</strong><br />
> > Aparte wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
De studie in de biochemie, de ‘scheikunde van het lev<strong>en</strong>’, is lang beschouwd als e<strong>en</strong> onderdeel van de<br />
organische chemie maar is nu duidelijk e<strong>en</strong> afzonderlijke wet<strong>en</strong>schappelijke discipline. De biochemische<br />
inzicht<strong>en</strong> war<strong>en</strong> namelijk zodanig geëvolueerd <strong>en</strong> de hoeveelheid k<strong>en</strong>nis zo toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> dat specialisaties<br />
noodzakelijk werd<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> autonoom lev<strong>en</strong> ging<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>.<br />
Dat is zeker ook het geval voor de <strong>biotechnologie</strong>. Als wet<strong>en</strong>schappelijke discipline ontle<strong>en</strong>t de <strong>biotechnologie</strong><br />
haar naam hoofdzakelijk aan de rec<strong>en</strong>te mogelijkhed<strong>en</strong> om op e<strong>en</strong> gerichte wijze technologisch in te<br />
grijp<strong>en</strong> in de lev<strong>en</strong>de materie. De <strong>biotechnologie</strong> is e<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schapstak die in de eerste plaats steunt op<br />
de biochemie, moleculaire biologie, de celbiologie <strong>en</strong> de g<strong>en</strong>etica.<br />
> > Profilering<br />
Stell<strong>en</strong> dat de biochemie <strong>en</strong>kel de theoretische studie voor og<strong>en</strong> heeft <strong>en</strong> dat de <strong>biotechnologie</strong> zich <strong>en</strong>kel<br />
op de toepassing<strong>en</strong> richt, is te veralgem<strong>en</strong><strong>en</strong>d.<br />
De recombinant-technologie bijvoorbeeld is ontstaan uit de biochemie, de moleculaire biologie <strong>en</strong><br />
de g<strong>en</strong>etica. Ze biedt ettelijke toepassingsmogelijkhed<strong>en</strong> die nuttig of zelfs noodzakelijk zijn voor het<br />
verdere fundam<strong>en</strong>teel onderzoek in deze <strong>en</strong> andere wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. De onderzoeksb<strong>en</strong>adering<strong>en</strong> van<br />
de biochemicus <strong>en</strong> de biotechnoloog zijn vaak verschill<strong>en</strong>d. De biochemicus spitst zijn aandacht vooral<br />
toe op de structuur (= structurele biologie), de process<strong>en</strong> <strong>en</strong> de transities van de molecul<strong>en</strong> zelf, terwijl de<br />
biotechnoloog of moleculaire (cel)bioloog eerder de moleculaire process<strong>en</strong> bestudeert in de context van<br />
e<strong>en</strong> organel, e<strong>en</strong> cel of e<strong>en</strong> organisme. Toch vind<strong>en</strong> wij het belangrijk in de opleiding de analytische<br />
b<strong>en</strong>adering van de biochemicus te combiner<strong>en</strong> met de synthetische b<strong>en</strong>adering van de moleculaire<br />
bioloog/biotechnoloog. Deze combinatie maakt de opleiding boei<strong>en</strong>d <strong>en</strong> breed vorm<strong>en</strong>d.<br />
De opleiding in de <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> de Biotechnologie is e<strong>en</strong> volwaardige cyclus die start met e<strong>en</strong> driejarige<br />
bacheloropleiding gevolgd door e<strong>en</strong> tweejarige masteropleiding. Wij hebb<strong>en</strong> gekoz<strong>en</strong> voor de dubbelnaam<br />
‘<strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie’ om aan te gev<strong>en</strong> dat wij met deze opleiding e<strong>en</strong> brede <strong>en</strong> geïntegreerde<br />
vorming nastrev<strong>en</strong>. Anderzijds weerspiegelt de dubbelnaam de sterke onderzoekstraditie die de faculteit<br />
Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van de Universiteit G<strong>en</strong>t in beide domein<strong>en</strong> heeft opgebouwd. De biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong><br />
hebb<strong>en</strong> de laatste dec<strong>en</strong>nia e<strong>en</strong> bijzonder snelle evolutie gek<strong>en</strong>d, voornamelijk onder impuls<br />
van de ontwikkeling van e<strong>en</strong> krachtig ars<strong>en</strong>aal aan techniek<strong>en</strong>, o.a. de recombinant-DNA-technologie, die<br />
toelat<strong>en</strong> op zeer indring<strong>en</strong>de wijze het verschijnsel ‘lev<strong>en</strong>’ te bestuder<strong>en</strong>. Dit heeft de basis gelegd voor<br />
talrijke toepassingsmogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwez<strong>en</strong>lijking<strong>en</strong> in de g<strong>en</strong>eeskunde, de farmaceutische industrie,<br />
de milieusector <strong>en</strong> de agro-industrie.<br />
6 7
Besluit<br />
Kiez<strong>en</strong> voor <strong>biotechnologie</strong> betek<strong>en</strong>t kiez<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> doorgedrev<strong>en</strong> studie van de fundam<strong>en</strong>tele<br />
biologische process<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> toepassing kunn<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> in de g<strong>en</strong>eeskunde, de agro-industrie <strong>en</strong> de<br />
milieuzorg. De studie van informatiedrag<strong>en</strong>de molecul<strong>en</strong>, zoals nucleïnezur<strong>en</strong> <strong>en</strong> eiwitt<strong>en</strong>, <strong>en</strong> van hun<br />
interacties in de cel <strong>en</strong> het organisme, staan c<strong>en</strong>traal. De vele aanw<strong>en</strong>dingsmogelijkhed<strong>en</strong> van de DNAtechnologie<br />
krijg<strong>en</strong> ruime theoretische <strong>en</strong> praktische aandacht. Het major-minor-systeem in de master laat<br />
heel persoonlijke combinaties toe.<br />
De opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie in e<strong>en</strong> not<strong>en</strong>dop:<br />
e<strong>en</strong> boei<strong>en</strong>de wereld die op<strong>en</strong>gaat!<br />
> > De cel, de basise<strong>en</strong>heid van het lev<strong>en</strong><br />
Biochemici <strong>en</strong> biotechnolog<strong>en</strong> zijn in de allereerste plaats geïnteresseerd in de moleculair biologische<br />
<strong>en</strong> biochemische process<strong>en</strong> die zich afspel<strong>en</strong> in de cel, de basise<strong>en</strong>heid van alle lev<strong>en</strong> in de vijf grote<br />
koninkrijk<strong>en</strong> van het lev<strong>en</strong> (bacteriën, e<strong>en</strong>cellig<strong>en</strong>, gist<strong>en</strong> <strong>en</strong> schimmels, plant<strong>en</strong> <strong>en</strong> dier<strong>en</strong>). Er bestaan<br />
twee grote basisstructur<strong>en</strong>: de prokaryote cel bij de bacteriën <strong>en</strong> de eukaryote cel bij de andere<br />
koninkrijk<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> belangrijke vaststelling is dat de meeste biochemische <strong>en</strong> moleculair biologische<br />
process<strong>en</strong> in de lev<strong>en</strong>de materie universeel zijn. Anders gezegd, ze voltrekk<strong>en</strong> zich niet alle<strong>en</strong> in cell<strong>en</strong><br />
van de m<strong>en</strong>s, maar ook in cell<strong>en</strong> van dier<strong>en</strong>, plant<strong>en</strong>, gist<strong>en</strong> <strong>en</strong> zelfs in bacteriën. Deze universaliteit duidt<br />
erop dat alle huidige lev<strong>en</strong> afkomstig is van e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijke oorspronkelijke oercel. Elk lev<strong>en</strong>d<br />
wez<strong>en</strong> (inclusief wijzelf) is dus het lev<strong>en</strong>de bewijs van e<strong>en</strong> succesvolle ononderbrok<strong>en</strong> erfelijke lijn die<br />
teruggaat tot de oorsprong van het cellulaire lev<strong>en</strong> zo’n 3,8 miljard jaar geled<strong>en</strong>.<br />
Bacteriën zijn helemaal niet zo primitief als vaak wordt verondersteld. Zij zijn de kampio<strong>en</strong><strong>en</strong> in het<br />
uitvoer<strong>en</strong> van reacties die zog<strong>en</strong>aamd hogere organism<strong>en</strong> niet kunn<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>. De afbraak van<br />
bepaalde plasticsoort<strong>en</strong> is één van de meest tot de verbeelding sprek<strong>en</strong>de voorbeeld<strong>en</strong>. Hogere<br />
organism<strong>en</strong> zoals plant, m<strong>en</strong>s <strong>en</strong> dier zijn opgebouwd uit verschill<strong>en</strong>de gespecialiseerde celtypes.<br />
D<strong>en</strong>k maar aan onze hers<strong>en</strong>cell<strong>en</strong>, huidcell<strong>en</strong>, bloedcell<strong>en</strong> <strong>en</strong>z. Het is dan ook heel boei<strong>en</strong>d de g<strong>en</strong>etisch<br />
<strong>en</strong> moleculaire mechanism<strong>en</strong> te doorgrond<strong>en</strong> die verantwoordelijk zijn voor deze specialisaties.<br />
> > De biomolecul<strong>en</strong> van het lev<strong>en</strong><br />
Vier soort<strong>en</strong> biomolecul<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> de basis van alle celcompon<strong>en</strong>t<strong>en</strong>: vett<strong>en</strong>, eiwitt<strong>en</strong>, suikers <strong>en</strong> nucleïnezur<strong>en</strong>.<br />
De vett<strong>en</strong> of lipid<strong>en</strong> zijn het hoofdbestanddeel van de cellulaire membran<strong>en</strong>, maar spel<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong><br />
belangrijke rol in allerlei biochemische process<strong>en</strong>. D<strong>en</strong>k maar aan de verbranding van vett<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s je<br />
wekelijkse jogging of andere sportactiviteit. Eiwitt<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingedeeld naargelang ze e<strong>en</strong> rol spel<strong>en</strong> in<br />
de structuur van de cel dan wel voor de functie van de cel. Zo zijn er eiwitt<strong>en</strong> die di<strong>en</strong><strong>en</strong> als bouwst<strong>en</strong><strong>en</strong>,<br />
bijvoorbeeld in de celmembraan of als ‘skelet’ binn<strong>en</strong> de cel (= cytoskelet). Andere eiwitt<strong>en</strong> staan in voor<br />
de biochemische process<strong>en</strong> (<strong>en</strong>zym<strong>en</strong>), zorg<strong>en</strong> voor de communicatie tuss<strong>en</strong> of in de cell<strong>en</strong> of zorg<strong>en</strong><br />
ervoor dat de juiste g<strong>en</strong><strong>en</strong> word<strong>en</strong> geactiveerd op het juiste mom<strong>en</strong>t. Tuss<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de cell<strong>en</strong> bestaan<br />
ingewikkelde communicati<strong>en</strong>etwerk<strong>en</strong>. Dit gebeurt doordat de molecul<strong>en</strong> signal<strong>en</strong> naar elkaar stur<strong>en</strong>,<br />
net zoals jij e<strong>en</strong> sms naar je vri<strong>en</strong>d of vri<strong>en</strong>din zou stur<strong>en</strong>. Veel ziekteprocess<strong>en</strong> zoals kanker, neurodeg<strong>en</strong>eratieve<br />
ziektes, chronische inflammatieziektes, metabole ziektes zoals diabetes zijn e<strong>en</strong> gevolg<br />
van e<strong>en</strong> fout in deze communicati<strong>en</strong>etwerk<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong> miniatuurwereld die op<strong>en</strong>gaat voor onze<br />
stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Voor onze <strong>en</strong>ergievoorzi<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong> meestal suikers uit de voeding omgezet tot <strong>en</strong>ergierijke<br />
verbinding<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> heeft het plaats<strong>en</strong> van suikergroep<strong>en</strong> op eiwitt<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zeer belangrijke<br />
communicatiefunctie voor eiwitt<strong>en</strong>. De nucleïnezur<strong>en</strong> zijn onder andere de basis van het DNA<br />
(desoxyribonucleïnezuur), d.i. onze g<strong>en</strong>etische informatie. Het is e<strong>en</strong> lange ket<strong>en</strong> van nucleotid<strong>en</strong>.<br />
Wist je dat zich in elke cel ongeveer twee meter DNA bevindt indi<strong>en</strong> je het volledig ontrolt<br />
Elke cel in e<strong>en</strong> organisme bevat dezelfde DNA-kopij maar zal, afhankelijk van zijn functie (spiercel,<br />
z<strong>en</strong>uwcel <strong>en</strong>z.), slechts e<strong>en</strong> specifiek deel van het DNA ‘aflez<strong>en</strong>’. Wij ler<strong>en</strong> je hoe dat juist werkt!<br />
> > Micro-organism<strong>en</strong>: meesterlijke fabriekjes<br />
Micro-organism<strong>en</strong> (bacteriën, viruss<strong>en</strong>, schimmels, gist<strong>en</strong>, micro-alg<strong>en</strong> ...) spel<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belangrijke rol in<br />
het biochemisch <strong>en</strong> biotechnologisch onderzoek. Ze word<strong>en</strong> al lang op grote schaal met succes gebruikt<br />
bij industriële ferm<strong>en</strong>tatieprocess<strong>en</strong>, onder meer bij de bereiding van bier, kaas <strong>en</strong> yoghurt, <strong>en</strong> waterzuiveringsprocess<strong>en</strong>.<br />
De nieuwe onderzoeksmethodes houd<strong>en</strong> zich bezig met het zoek<strong>en</strong> naar micro-<br />
8 9
organism<strong>en</strong> die over bepaalde, gew<strong>en</strong>ste eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> kan ze massaal kwek<strong>en</strong> voor<br />
de productie van bijvoorbeeld specifieke vaccins. Daarnaast kunn<strong>en</strong> ze g<strong>en</strong>etisch gemanipuleerd word<strong>en</strong><br />
zodat ze andere stoff<strong>en</strong> aanmak<strong>en</strong> die belangrijk zijn voor onder meer de gezondheidszorg: insuline,<br />
bloedverdunners, groeihormoon <strong>en</strong> dergelijke. Op die manier krijg<strong>en</strong> we veilige <strong>en</strong> betaalbare g<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong><br />
ter beschikking. Biotechnologische techniek<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> bijvoorbeeld toe yoghurtbacteriën g<strong>en</strong>etisch<br />
aan te pass<strong>en</strong> om zeer ernstige darmaando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> te bestrijd<strong>en</strong>. Deze technologie werd ontwikkeld in de<br />
G<strong>en</strong>tse laboratoria.<br />
> > Eiwitonderzoek <strong>en</strong> -<strong>en</strong>gineering: e<strong>en</strong> wandeling door e<strong>en</strong> eiwit, het kan!<br />
Weg<strong>en</strong>s hun belang, hun grote diversiteit, aantal, functie <strong>en</strong> opbouw is eiwitonderzoek één van de<br />
grootste uitdaging<strong>en</strong> in de biochemie <strong>en</strong> de <strong>biotechnologie</strong>. De functie van elk <strong>en</strong>zym wordt bepaald<br />
door de volgorde van de aminozur<strong>en</strong> in de eiwitket<strong>en</strong>. Die volgorde bevat informatie over de manier<br />
waarop het eiwit in de ruimte is opgebouwd, met andere eiwitt<strong>en</strong> kan interager<strong>en</strong> <strong>en</strong> over zijn functie<br />
als <strong>en</strong>zym. De ruimtelijke structuur van e<strong>en</strong> eiwit kan bepaald word<strong>en</strong> door X-stral<strong>en</strong>analyse van<br />
eiwitkristall<strong>en</strong> (= structurele biologie). Via je computerscherm kan je als het ware door het eiwit wandel<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> leer je hoe <strong>en</strong> waarom e<strong>en</strong> eiwit op e<strong>en</strong> bepaalde manier functioneert. Veel g<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong> blokker<strong>en</strong><br />
de werking van bepaalde <strong>en</strong>zym<strong>en</strong> bv. aspirine, de antikanker middel<strong>en</strong> Gleevec <strong>en</strong> taxol <strong>en</strong>z. E<strong>en</strong> betere<br />
k<strong>en</strong>nis van de structuur <strong>en</strong> werking van eiwitt<strong>en</strong> wordt gezi<strong>en</strong> als de basis voor het id<strong>en</strong>tificer<strong>en</strong> van<br />
nieuwe g<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong>. Spitstechnologische apparatuur maakt het mogelijk om de sam<strong>en</strong>stelling van<br />
complexe eiwitm<strong>en</strong>gsels te id<strong>en</strong>tificer<strong>en</strong>. Dergelijke analyses kunn<strong>en</strong> je bijvoorbeeld ler<strong>en</strong> wat er mis<br />
gaat in bepaalde ziekt<strong>en</strong>.<br />
> > G<strong>en</strong>etic <strong>en</strong>gineering: goochel<strong>en</strong> met DNA<br />
Chromosom<strong>en</strong> zijn aanwezig in elke lev<strong>en</strong>de cel <strong>en</strong> bestaan uit e<strong>en</strong> reeks DNA molecul<strong>en</strong>. Het g<strong>en</strong>, als<br />
drager van erfelijke eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, is e<strong>en</strong> segm<strong>en</strong>t van die DNA-str<strong>en</strong>g. In de jar<strong>en</strong> zev<strong>en</strong>tig ontwikkeld<strong>en</strong><br />
wet<strong>en</strong>schappers (o.a. aan de G<strong>en</strong>tse universiteit) techniek<strong>en</strong> om stukjes DNA uit te knipp<strong>en</strong> <strong>en</strong> die in het<br />
DNA van andere organism<strong>en</strong> over te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, vooral op plasmid<strong>en</strong> van bacteriën. Dergelijke technologieën<br />
word<strong>en</strong> aan elke stud<strong>en</strong>t tijd<strong>en</strong>s de opleiding heel praktisch aangeleerd. Zo kan je e<strong>en</strong> stukje DNA dat<br />
codeert voor m<strong>en</strong>selijke eiwitt<strong>en</strong> overbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> in bacteriën. Die bacterie is dan als het ware omgebouwd<br />
tot e<strong>en</strong> fabriekje van deze m<strong>en</strong>selijke eiwitt<strong>en</strong>. Op deze manier wordt teg<strong>en</strong>woordig op e<strong>en</strong> veilige wijze<br />
insuline voor diabetespatiënt<strong>en</strong>, groeifactor<strong>en</strong> bij be<strong>en</strong>mergtransplantatie na bestraling bij leukemiepatiënt<strong>en</strong>,<br />
interferon voor MS patiënt<strong>en</strong> of cytokines voor patiënt<strong>en</strong> met de ziekte van Crohn, gemaakt. De<br />
lijst van dergelijke, door middel van recombinant DNA-technologie geproduceerde lichaamseig<strong>en</strong>, eiwitt<strong>en</strong><br />
wordt steeds langer.<br />
Het knip- <strong>en</strong> plakwerk met DNA-molecul<strong>en</strong> is niet altijd e<strong>en</strong>voudig. G<strong>en</strong>tse wet<strong>en</strong>schappers ontwikkeld<strong>en</strong><br />
techniek<strong>en</strong> waarbij het mogelijk werd bacteriën te gebruik<strong>en</strong> om nieuwe stukjes DNA binn<strong>en</strong> te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
in plant<strong>en</strong>. Deze technologie wordt wereldwijd gebruikt door de grote bedrijv<strong>en</strong> in de agro-industrie om<br />
bijvoorbeeld gewass<strong>en</strong> te ontwikkel<strong>en</strong> die resist<strong>en</strong>t zijn teg<strong>en</strong> herbicid<strong>en</strong>, insect<strong>en</strong>, parasitaire viruss<strong>en</strong>,<br />
droogte of andere verbeterde eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. G<strong>en</strong>tse wet<strong>en</strong>schappers sleutel<strong>en</strong> bijvoorbeeld aan<br />
e<strong>en</strong> oplossing om meer klassieke bom<strong>en</strong> om te bouw<strong>en</strong> tot bom<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> alternatief kunn<strong>en</strong> bied<strong>en</strong><br />
voor tropisch hardhout. Op die manier drag<strong>en</strong> ze e<strong>en</strong> ste<strong>en</strong>tje bij in de bescherming van de tropische<br />
reg<strong>en</strong>woud<strong>en</strong>! Door middel van g<strong>en</strong>etic <strong>en</strong>gineering kan m<strong>en</strong> ook transg<strong>en</strong>e dier<strong>en</strong> ‘mak<strong>en</strong>’. Zo is het<br />
bijvoorbeeld mogelijk om in muiz<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bepaald g<strong>en</strong> in te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> dat verantwoordelijk is voor de<br />
ontwikkeling van de Ziekte van Alzheimer, de Ziekte van Huntington, de Ziekte van Parkinson of multiple<br />
sclerosis (MS). Op die wijze kan m<strong>en</strong> deze ziektes bestuder<strong>en</strong> in muiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> nieuwe therapieën prober<strong>en</strong> te<br />
ontwikkel<strong>en</strong>. In e<strong>en</strong> andere b<strong>en</strong>adering kan m<strong>en</strong> bepaalde g<strong>en</strong><strong>en</strong> uitschakel<strong>en</strong> (‘knock-out’) waardoor m<strong>en</strong><br />
de rol van het g<strong>en</strong> kan bestuder<strong>en</strong>. De transg<strong>en</strong>e g<strong>en</strong>technologie heeft ook toepassing bij de productie van<br />
bepaalde eiwitt<strong>en</strong> met belangrijke g<strong>en</strong>eeskundige toepassing<strong>en</strong>. Zo produceert m<strong>en</strong> in<br />
de melk van runder<strong>en</strong> bepaalde groeifactor<strong>en</strong> voor de behandeling van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met dwerggroei.<br />
Word jij ook e<strong>en</strong> DNA-goochelaar<br />
> > Bio-informatica <strong>en</strong> systeembiologie<br />
De totale sequ<strong>en</strong>tie van het m<strong>en</strong>selijke DNA is e<strong>en</strong> ope<strong>en</strong>volging van 3,3 miljard nucleotid<strong>en</strong> (= g<strong>en</strong>oom).<br />
Slechts 1,5 % van het g<strong>en</strong>oom geeft aanleiding tot eiwitt<strong>en</strong>. De rest van het g<strong>en</strong>oom bevat vooral herhal<strong>en</strong>de<br />
DNA-sequ<strong>en</strong>ties, gegev<strong>en</strong>s over hoe de g<strong>en</strong><strong>en</strong> in bepaalde cell<strong>en</strong> al of niet geactiveerd moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
DNA-sequ<strong>en</strong>ties met ongek<strong>en</strong>de functies. Teg<strong>en</strong>woordig beschikt m<strong>en</strong> over honderd<strong>en</strong> totale g<strong>en</strong>oom-DNAsequ<strong>en</strong>ties.<br />
Via de bio-informatica kan m<strong>en</strong> deze g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> vergelijk<strong>en</strong>, de evolutie prober<strong>en</strong> te reconstruer<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> bepaalde reguler<strong>en</strong>de sequ<strong>en</strong>ties prober<strong>en</strong> te id<strong>en</strong>tificer<strong>en</strong>. Bio-informatica is ook nodig voor de<br />
berek<strong>en</strong>ing van de structuur van eiwitt<strong>en</strong>. De biotechnologische techniek<strong>en</strong> <strong>en</strong> de bio-informatica mak<strong>en</strong> het<br />
10 11
Bij mijn keuze voor biochemie<br />
<strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong><br />
heb ik mij vooral lat<strong>en</strong> leid<strong>en</strong><br />
door mijn interesse <strong>en</strong> door<br />
de vakk<strong>en</strong> die gedoceerd<br />
werd<strong>en</strong>. De infodag is zeker<br />
aan te rad<strong>en</strong>! Ik twijfelde<br />
tuss<strong>en</strong> de richting<strong>en</strong> biologie<br />
<strong>en</strong> biochemie/<strong>biotechnologie</strong>,<br />
maar ik b<strong>en</strong> zeer tevred<strong>en</strong><br />
dat ik uiteindelijk voor de<br />
laatste heb gekoz<strong>en</strong>. Het is<br />
e<strong>en</strong> uiterst boei<strong>en</strong>de richting<br />
waarin voornamelijk<br />
biochemisch gerichte <strong>en</strong> in<br />
de latere jar<strong>en</strong> voornamelijk<br />
g<strong>en</strong>etisch gerichte vakk<strong>en</strong><br />
gedoceerd word<strong>en</strong>.<br />
Armin, 3de jaar bachelor<br />
mogelijk e<strong>en</strong> biologisch systeem in zijn totaliteit te onderzoek<strong>en</strong> door middel van de analyse van de<br />
expressie van g<strong>en</strong><strong>en</strong> (transcriptoom) of eiwitt<strong>en</strong> (proteoom). De bio-informatica is onontbeerlijk voor de<br />
verwerking van deze kolossale hoeveelhed<strong>en</strong> aan experim<strong>en</strong>tele gegev<strong>en</strong>s. E<strong>en</strong> boei<strong>en</strong>de puzzel …<br />
Aanverwante opleiding<strong>en</strong><br />
Nog andere opleiding<strong>en</strong> aan de universiteit hebb<strong>en</strong> het verschijnsel ‘lev<strong>en</strong>’ als studieobject. Het is voor<br />
e<strong>en</strong> start<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t niet altijd makkelijk om inzicht te krijg<strong>en</strong> in de verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> deze opleiding<strong>en</strong>.<br />
We gev<strong>en</strong> daarom e<strong>en</strong> overzicht van alle opleiding<strong>en</strong> aan de Universiteit G<strong>en</strong>t die op één of andere manier<br />
het verschijnsel ‘lev<strong>en</strong>’ bestuder<strong>en</strong>:<br />
De opleiding in de Bio-ing<strong>en</strong>ieurswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, afstudeerrichting Cel- <strong>en</strong> g<strong>en</strong><strong>biotechnologie</strong> is in ess<strong>en</strong>tie<br />
e<strong>en</strong> ing<strong>en</strong>ieurs opleiding rond plant <strong>en</strong> dier met e<strong>en</strong> duidelijke finaliteit in het vorm<strong>en</strong> van ing<strong>en</strong>ieurs die<br />
productie process<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> opstell<strong>en</strong> <strong>en</strong> beheers<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> product klaar te mak<strong>en</strong> voor de markt.<br />
De opleiding in de Biomedische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> opleiding rond de k<strong>en</strong>nis van m<strong>en</strong>s (van molecule tot<br />
fysiologie) met als doel person<strong>en</strong> te vorm<strong>en</strong> die kunn<strong>en</strong> funger<strong>en</strong> als tuss<strong>en</strong>schakel tuss<strong>en</strong> biomedisch onderzoek<br />
<strong>en</strong>erzijds <strong>en</strong> de kliniek anderzijds. De moleculair biologische <strong>en</strong> g<strong>en</strong>technologische vakk<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> echter<br />
veel minder aan bod in deze opleiding.<br />
De opleiding Biologie, major Functionele biologie heeft als finaliteit biolog<strong>en</strong> te vorm<strong>en</strong> die vertrouwd zijn<br />
met het gebruik van biotechnologische techniek<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> typisch biologisch onderzoekskader zoals ecologie,<br />
taxonomie <strong>en</strong> fysiologie van plant <strong>en</strong> dier.<br />
In teg<strong>en</strong>stelling hiermee heeft de opleiding in de <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie als doelstelling wet<strong>en</strong>schappers<br />
te vorm<strong>en</strong> die, naast e<strong>en</strong> grondige k<strong>en</strong>nis van de biochemie, moleculaire biologie, g<strong>en</strong>etica, celbiologie<br />
<strong>en</strong> fysiologie, ook op e<strong>en</strong> creatieve <strong>en</strong> inv<strong>en</strong>tieve manier kunn<strong>en</strong> omgaan met biochemische <strong>en</strong> biotechnologische<br />
techniek<strong>en</strong> toegepast op plant, dier of m<strong>en</strong>s. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ook vertrouwd gemaakt met de<br />
mogelijkhed<strong>en</strong> van de bio-informatica.<br />
12
14<br />
BACHELOR<br />
180 studiepunt<strong>en</strong><br />
MASTER<br />
120 studiepunt<strong>en</strong><br />
MASTER-NA-MASTER<br />
--<br />
Statistical Data Analysis<br />
--<br />
Space Studies<br />
--<br />
milieusanering <strong>en</strong> milieubeheer<br />
--<br />
Technology for Integrated Water<br />
Managem<strong>en</strong>t<br />
e.a.<br />
1ste jaar bachelor<br />
<br />
2de jaar bachelor<br />
<br />
3de jaar bachelor<br />
<br />
1ste jaar master<br />
<br />
2de jaar master<br />
vast pakket basisvakk<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
<br />
Grondige vakk<strong>en</strong> + keuzevakk<strong>en</strong><br />
<br />
Grondige vakk<strong>en</strong> + bachelorproject<br />
<br />
Specifieke lerar<strong>en</strong>opleiding<br />
Doctoraat<br />
Postgraduaatsopleiding<strong>en</strong><br />
Postgraduate Studies in<br />
Biosafety in Plant Biotechnology<br />
Weather and Climate Modeling<br />
Perman<strong>en</strong>te vorming<br />
MAJORS :<br />
––<br />
bio-informatica <strong>en</strong> systeembiologie<br />
––<br />
biochemie <strong>en</strong> structurele biologie<br />
––<br />
biomedische <strong>biotechnologie</strong><br />
––<br />
microbiële <strong>biotechnologie</strong><br />
––<br />
plant<strong>en</strong><strong>biotechnologie</strong><br />
ANDERE MASTERS<br />
Rechtstreeks<br />
--<br />
Marine and Lacustrine<br />
Sci<strong>en</strong>ce and Managem<strong>en</strong>t<br />
--<br />
Environm<strong>en</strong>tal Sanitation<br />
--<br />
Aquaculture<br />
--<br />
Nutrition and Rural<br />
Developm<strong>en</strong>t (Human<br />
Nutrition)<br />
MINORS:<br />
––<br />
onderzoek<br />
––<br />
interdisciplinaire combinatie<br />
––<br />
onderwijs<br />
––<br />
economie <strong>en</strong> bedrijfskunde<br />
Via voorbereidingsprogramma<br />
--<br />
chemie<br />
--<br />
biologie<br />
--<br />
geografie<br />
--<br />
geomatica <strong>en</strong> landmeetkunde<br />
--<br />
Nematology<br />
--<br />
biomedische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
--<br />
Nutrition and Rural Developm<strong>en</strong>t (Tropical<br />
Agriculture)<br />
--<br />
Food Technology<br />
--<br />
bio-ing<strong>en</strong>ieurswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
(bepaalde afstudeerrichting<strong>en</strong>)<br />
--<br />
ing<strong>en</strong>ieurswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> (chemische<br />
technologie; materiaalkunde; fotonica)<br />
--<br />
algem<strong>en</strong>e economie<br />
--<br />
bedrijfseconomie e.a.<br />
Opbouw<br />
De opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie bestaat uit e<strong>en</strong> driejarige bacheloropleiding (180 studiepunt<strong>en</strong>)<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> tweejarige masteropleiding (120 studiepunt<strong>en</strong>). De opleiding biedt e<strong>en</strong> grondige<br />
wet<strong>en</strong>schappelijke vorming <strong>en</strong> levert op het einde van de rit e<strong>en</strong> sterk diploma op dat is gebaseerd<br />
op zeer degelijk wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek. Wij strev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grondige theoretische vorming na, maar<br />
hecht<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> groot belang aan het verwerv<strong>en</strong> van praktische experim<strong>en</strong>tele vaardighed<strong>en</strong>.<br />
Goede wet<strong>en</strong>schappers zijn liefst ook praktisch goed opgeleid.<br />
De driejarige opleiding Bachelor in de biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> beoogt e<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e <strong>en</strong> brede<br />
vorming in de basiswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> (wiskunde, fysica, chemie, plantkunde, dierkunde), de moleculaire<br />
lev<strong>en</strong>s wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> (biochemie, moleculaire biologie, g<strong>en</strong>etica, celbiologie, histologie, fysiologie,<br />
ontwikkelingsbiologie, immunologie, microbiologie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong>), <strong>en</strong> praktische noties van<br />
informatica <strong>en</strong> bio-informatica. De theoretische vorming is geënt op de d<strong>en</strong>kwijz<strong>en</strong> <strong>en</strong> de method<strong>en</strong><br />
van het wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek <strong>en</strong> op praktische oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> met zin voor nauwkeurigheid <strong>en</strong><br />
objectiviteit. Dit moet leid<strong>en</strong> tot de vorming van wet<strong>en</strong>schappers die beschikk<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> kritische<br />
ingesteldheid <strong>en</strong> inv<strong>en</strong>tiviteit.<br />
De Bachelor in de biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> heeft e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> finaliteit (grondige basisvorming in de<br />
algem<strong>en</strong>e wet<strong>en</strong> schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> de moleculaire lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>) <strong>en</strong> is ook e<strong>en</strong> doorstroomkwalificatie<br />
naar de opleiding Master in de biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong>. We hebb<strong>en</strong> bewust ervoor gekoz<strong>en</strong> om in de<br />
Bachelor in de biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> nog niet te specialiser<strong>en</strong>. Wel wordt de mogelijkheid gebod<strong>en</strong><br />
om via e<strong>en</strong> keuzevak <strong>en</strong> de bachelorproef e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> acc<strong>en</strong>t te legg<strong>en</strong>, waardoor de opleiding e<strong>en</strong><br />
persoonlijke <strong>en</strong> verbred<strong>en</strong>de invulling krijgt.<br />
Dieper grav<strong>en</strong><br />
In deze brochure ligt de nadruk<br />
op de bacheloropleiding <strong>en</strong> op<br />
het eerste jaar van die bachelor<br />
in het bijzonder. E<strong>en</strong> vlotte start<br />
is immers cruciaal. Het eerste jaar<br />
van e<strong>en</strong> universitaire op leiding is<br />
echter vaak vrij algeme<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
vakspecialisatie gebeurt pas in de<br />
daaropvolg<strong>en</strong>de bachelorjar<strong>en</strong> of in<br />
de master. Het is daarom ook altijd<br />
interessant om het vakk<strong>en</strong>pakket<br />
van de verdere jar<strong>en</strong> grondig te<br />
bekijk<strong>en</strong>. Dat kan via de website<br />
www.opleiding<strong>en</strong>.UG<strong>en</strong>t.be<br />
(in de rechterkolom kun je naar<br />
de opleiding van je keuze gaan<br />
<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong> wat elk vak inhoudt).<br />
Net die vakk<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> het gezicht<br />
van je opleiding bepal<strong>en</strong> <strong>en</strong> gev<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> beeld van wat je later écht te<br />
wacht<strong>en</strong> staat.<br />
15
Concept<br />
Het einddoel van de opleiding in de <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie is het aflever<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> sterk diploma<br />
waarmee je overal, zowel nationaal als internationaal, erk<strong>en</strong>d zal word<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> specialist in je vak.<br />
In de opleiding is er naast e<strong>en</strong> verdieping van de k<strong>en</strong>nis in het vakgebied ook ruimte voor verbreding.<br />
Deze verbreding <strong>en</strong> persoonlijke invulling is nog vrij beperkt in de bachelor (althans in biochemie <strong>en</strong><br />
<strong>biotechnologie</strong>), maar is ruim aanwezig op het masterniveau.<br />
Na het afrond<strong>en</strong> van de bacheloropleiding zal je kunn<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> meerdere mogelijkhed<strong>en</strong>:<br />
× × je vervolgt je studie met de aansluit<strong>en</strong>de master: e<strong>en</strong> logische keuze <strong>en</strong> mete<strong>en</strong> de kroon op het werk;<br />
× × je kiest voor e<strong>en</strong> andere master: dit veronderstelt uiteraard e<strong>en</strong> extra inspanning via voorbereidingsprogramma’s<br />
om op bepaalde vlakk<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis bij te hal<strong>en</strong>;<br />
× × je zet onmiddellijk e<strong>en</strong> eerste stap in de richting van de arbeidsmarkt: nog ongewoon, maar mogelijk.<br />
Wij zijn er echter van overtuigd dat je na je bacheloropleiding zal overstapp<strong>en</strong> naar de gelijknamige<br />
master. Je interesse in de moleculaire lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> werd zo gestimuleerd dat je zal will<strong>en</strong> verder<br />
studer<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> masterdiploma in de biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> te behal<strong>en</strong>, temeer omdat je dan e<strong>en</strong><br />
masterproef zal kunn<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong> in laboratoria van onderzoeksgroep<strong>en</strong> met wereldfaam.<br />
Bachelor<br />
> > Algem<strong>en</strong>e vakk<strong>en</strong><br />
De opleiding Bachelor in de biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> is gebaseerd op e<strong>en</strong> grondig onderricht, k<strong>en</strong>nis<br />
<strong>en</strong> inzicht in de basiswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. De vakk<strong>en</strong> wiskunde, fysica, statistiek, plant- <strong>en</strong> dierkunde word<strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>schappelijk met de opleiding Biologie onderwez<strong>en</strong> in het eerste <strong>en</strong> tweede bachelorjaar. De vakk<strong>en</strong><br />
anorganische chemie, organische chemie <strong>en</strong> analytische chemie word<strong>en</strong> deels sam<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit<br />
de opleiding Chemie gevolgd.<br />
> > Opleidingsspecifieke vakk<strong>en</strong><br />
De algem<strong>en</strong>e basisvakk<strong>en</strong> bezorg<strong>en</strong> je de nodige k<strong>en</strong>nis om de opleidingsspecifieke vakk<strong>en</strong> zoals: inleiding<br />
tot de lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, biochemie, moleculaire biologie, g<strong>en</strong>etica, celbiologie, microbiologie,<br />
g<strong>en</strong>techno logie, fysiologie, ontwikkelingsbiologie, immunologie <strong>en</strong> pathologie, <strong>en</strong> bio-informatica.<br />
Dit traject vormt de basis voor de vijf majors die in de masteropleiding aangebod<strong>en</strong> word<strong>en</strong> (BSB, BIS,<br />
BIB, MIB, PLB) (zie verder).<br />
> > Keuzevakk<strong>en</strong><br />
Naast de verplichte algem<strong>en</strong>e <strong>en</strong> opleidingsspecifieke vakk<strong>en</strong> kan je in het tweede jaar bachelor e<strong>en</strong><br />
keuze vak volg<strong>en</strong>. Keuzevakk<strong>en</strong> zijn bedoeld om je opleiding persoonlijk in te kleur<strong>en</strong>. Voor deze<br />
keuzevakk<strong>en</strong> kun je vakk<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> uit andere opleiding<strong>en</strong>. De keuzevakk<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> je de mogelijkheid<br />
je k<strong>en</strong>nis te verbred<strong>en</strong>. In het derde jaar van de bachelor kan gekoz<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> bachelorproef.<br />
> > Bachelorproef<br />
In het derde jaar bachelor moet je e<strong>en</strong> bachelorproef aflegg<strong>en</strong>. In de bachelorproef kom je in contact<br />
met onderzoeksactiviteit<strong>en</strong> van de vier belangrijkste vakgroep<strong>en</strong> die de opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>biotechnologie</strong> verzorg<strong>en</strong>. Deze bachelorproef laat je toe al e<strong>en</strong>s te proev<strong>en</strong> van de wereld van het echte<br />
wet<strong>en</strong>schappelijke onderzoek in onze onderzoekslaboratoria. Dit helpt bij de keuze van de project<strong>en</strong> of de<br />
masterproef in de master.<br />
Internationalisering<br />
In alle opleiding<strong>en</strong> bestaan er<br />
sam<strong>en</strong>werkingsprogramma’s met<br />
partneruniversiteit<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> deel van<br />
je studietijd doorbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong><br />
buit<strong>en</strong>landse universiteit is e<strong>en</strong><br />
unieke kans. Het bek<strong>en</strong>dste uitwisselingsprogramma<br />
is wellicht<br />
‘Erasmus’ waarbij beurz<strong>en</strong> ter<br />
beschikking word<strong>en</strong> gesteld binn<strong>en</strong><br />
de Europese Unie. Soms kan je al<br />
vanaf het derde bachelorjaar e<strong>en</strong><br />
semester of e<strong>en</strong> jaar ‘op Erasmus<br />
gaan’. De studieperiodes word<strong>en</strong><br />
integraal in rek<strong>en</strong>ing gebracht voor<br />
je normale studieloopbaan zodat<br />
je ge<strong>en</strong> studievertraging oploopt.<br />
Op die manier geef je e<strong>en</strong> extra<br />
dim<strong>en</strong>sie aan je studie <strong>en</strong> behaal<br />
je e<strong>en</strong> Vlaams diploma met<br />
Europese allure.<br />
E<strong>en</strong> aantal opleiding<strong>en</strong> voorziet<br />
ook uitwisseling<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> Europa<br />
<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>landse stages behor<strong>en</strong><br />
ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s tot de mogelijkhed<strong>en</strong>.<br />
16 17
Of Sci<strong>en</strong>ce…<br />
Om de internationale herk<strong>en</strong>baarheid<br />
te vergrot<strong>en</strong>, luidt de officiële<br />
titel op het diploma ‘Bachelor/<br />
Master of Sci<strong>en</strong>ce in de biochemie<br />
<strong>en</strong> de <strong>biotechnologie</strong>’.<br />
Masterproef<br />
De master eindigt met e<strong>en</strong> masterproef.<br />
Het is e<strong>en</strong> persoonlijk wet<strong>en</strong>schappelijk<br />
werk over e<strong>en</strong> onderwerp<br />
naar keuze.<br />
Die keuze gebeurt in overleg met<br />
de promotor, dat is de professor<br />
die het werk begeleidt, sam<strong>en</strong> met<br />
de wet<strong>en</strong>schappelijke staf. Het is<br />
de zelfstandige uitwerking van<br />
e<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijk onderwerp<br />
<strong>en</strong> houdt e<strong>en</strong> zekere verdere specialisatie<br />
in, e<strong>en</strong> elem<strong>en</strong>t waarnaar<br />
tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> sollicitatie dikwijls<br />
wordt gevraagd.<br />
De masterproef is e<strong>en</strong> belangrijk<br />
<strong>en</strong> omvangrijk onderdeel van de<br />
masteropleiding.<br />
Master<br />
> > Majors <strong>en</strong> minors<br />
De onderzoekscapaciteit aanwezig in de opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> is duidelijk gereflecteerd<br />
in de vijf majors van de master.<br />
De major <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Structurele Biologie (BSB) stoelt op de sterke expertise in de bepaling van de structuur<br />
van eiwitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> de studie van de werking van deze moleculaire ‘machines’.<br />
De major Bio-informatica <strong>en</strong> Systeembiologie (BIS) is gebaseerd op de rec<strong>en</strong>te noodzaak voor informatica <strong>en</strong><br />
computationele biologie voor de verwerking van de grote hoeveelheid gegev<strong>en</strong>s die door de nieuwe ‘high<br />
through-put’ b<strong>en</strong>adering<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geg<strong>en</strong>ereerd.<br />
De major Biomedische Biotechnologie (BIB) is gesteund op e<strong>en</strong> sterke onderzoekstraditie die e<strong>en</strong> verband<br />
legt tuss<strong>en</strong> de fundam<strong>en</strong>tele moleculaire biologie <strong>en</strong> toepassing<strong>en</strong> van biomedische aard, zoals de<br />
ontwikkeling van e<strong>en</strong> universeel anti-griep vaccin, de ontwikkeling van e<strong>en</strong> gewijzigde yoghurtbacterie<br />
voor de behandeling van chronische darmontsteking<strong>en</strong>, de ontwikkeling van nieuwe anti-kanker of antiontstekings<br />
middel<strong>en</strong> of de id<strong>en</strong>tificatie van moleculaire merkers van bepaalde ziektes.<br />
De major Plant<strong>en</strong><strong>biotechnologie</strong> (PLB) gaat terug op de belangrijke rol die de Universiteit van G<strong>en</strong>t heeft<br />
gespeeld in de ontwikkeling van biotechnologische toepassing<strong>en</strong> van plant<strong>en</strong> in de landbouwkundige richting<br />
(plant<strong>en</strong> met verhoogde resist<strong>en</strong>tie teg<strong>en</strong> bepaalde infecties). Rec<strong>en</strong>t word<strong>en</strong> plant<strong>en</strong> meer <strong>en</strong> meer<br />
gebruikt voor de biosynthese van product<strong>en</strong> met g<strong>en</strong>eeskundige toepassing<strong>en</strong>.<br />
De major Microbiële Biotechnologie (MIB) vertrekt van de fundam<strong>en</strong>tele k<strong>en</strong>nis van de moleculaire g<strong>en</strong>etica<br />
van micro-organism<strong>en</strong> zoals bacteriën, gist<strong>en</strong>, schimmels <strong>en</strong> viruss<strong>en</strong>, <strong>en</strong> w<strong>en</strong>st deze aan te w<strong>en</strong>d<strong>en</strong> voor biotechnologische<br />
toepassing<strong>en</strong>.<br />
Daarnaast bestaan in de master <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> nog vier minors:<br />
× × Onderzoek (minor RES)<br />
Wie gebet<strong>en</strong> is door de onderzoeksmicrobe <strong>en</strong> die weg verder wil inslaan, kan kiez<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> minor<br />
onderzoek. De stud<strong>en</strong>t kiest e<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>de specialisatie verschill<strong>en</strong>d van zijn major. Dit geeft de<br />
mogelijkheid aan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> om met e<strong>en</strong> dubbel profiel af te studer<strong>en</strong> (bv. BIS <strong>en</strong> PLB of BSB <strong>en</strong> MIB).<br />
Het volg<strong>en</strong> van deze minor is ook de ideale voorbereiding op het doctoraat: het doctoraatsonderzoek voer<br />
je uit binn<strong>en</strong> één van de talrijke onderzoeksgroep<strong>en</strong> die werkzaam zijn in de biochemie, moleculaire<br />
biologie, celbiologie, <strong>biotechnologie</strong> <strong>en</strong> plant<strong>en</strong>g<strong>en</strong>etica onder leiding van e<strong>en</strong> promotor. De resultat<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s je onderzoek reeds gepubliceerd in internationale vaktijdschrift<strong>en</strong>.<br />
× × Lerar<strong>en</strong>opleiding (minor EDU)<br />
Indi<strong>en</strong> je kiest voor de minor onderwijs, dan neem je e<strong>en</strong> deel (30 studiepunt<strong>en</strong>) van de lerar<strong>en</strong>opleiding<br />
in je masterprogramma op. Na het succesvol beëindig<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> praktijkgerichte stage b<strong>en</strong> je leraar<br />
secundair onderwijs. Deze opleiding laat je ook toe om les te gev<strong>en</strong> in het hoger onderwijs of om<br />
bedrijfsopleiding<strong>en</strong> <strong>en</strong> vormingsprogramma’s te gev<strong>en</strong>.<br />
× × Economie <strong>en</strong> bedrijf (minor ECO)<br />
Talrijke nieuwe bedrijv<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgestart in de <strong>biotechnologie</strong>. De <strong>biotechnologie</strong> is ook e<strong>en</strong><br />
onderzoeks domein waarbij talrijke bevinding<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gepat<strong>en</strong>teerd <strong>en</strong> gevaloriseerd. Dit impliceert<br />
dat e<strong>en</strong> goede k<strong>en</strong>nis van de bedrijfscultuur <strong>en</strong> van het traject van e<strong>en</strong> biotechnologische bevinding naar<br />
e<strong>en</strong> productie proces of e<strong>en</strong> marktklaar product vaak aan de orde zijn in biotechnologisch onderzoek.<br />
De minor economie <strong>en</strong> bedrijf, die sam<strong>en</strong> met de andere opleiding<strong>en</strong> aan de faculteit Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
wordt ingericht, beantwoordt aan deze nood.<br />
× × Interdisciplinaire combinatie (minor ICO)<br />
Met deze minor mikk<strong>en</strong> wij op de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die heel duidelijke plann<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> interdisciplinaire<br />
vorming. Zij kunn<strong>en</strong> de opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> combiner<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> pakket van 30 studiepunt<strong>en</strong><br />
uit andere opleiding<strong>en</strong>. Er bestaat zelfs de mogelijkheid in deze andere opleiding e<strong>en</strong> masterproef<br />
uit te voer<strong>en</strong>. Misschi<strong>en</strong> wil jij wel de major Bio-informatica combiner<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> minor Informatica of de<br />
major Biomedische <strong>biotechnologie</strong> met e<strong>en</strong> minor Farmacie of e<strong>en</strong> minor Organische chemie <strong>en</strong>z.<br />
Zoals je ziet, alle gemotiveerde combinaties zijn mogelijk.<br />
De Master in de biochemie <strong>en</strong> de <strong>biotechnologie</strong> bouwt verder op de brede basisopleiding van de bachelor<br />
<strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> finaliteit in het verwerv<strong>en</strong> van:<br />
× × geavanceerde <strong>en</strong> onderzoeksgebaseerde inzicht<strong>en</strong>,<br />
× × k<strong>en</strong>nis in toepassingsmogelijkhed<strong>en</strong> van de biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong>,<br />
× × het vermog<strong>en</strong> om probleem oploss<strong>en</strong>d te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>,<br />
× × het vorm<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijke <strong>en</strong> communicatieve houding.<br />
Het tweede jaar was<br />
moeilijker omdat dan plots<br />
bijna alle vakk<strong>en</strong> grote<br />
pakk<strong>en</strong> war<strong>en</strong>. Ik kon me<br />
niet dezelfde discipline<br />
oplegg<strong>en</strong> veel te ler<strong>en</strong> zoals<br />
in het eerste jaar. Nu ik in<br />
mijn eerste masterjaar zit,<br />
begint die discipline terug<br />
te kom<strong>en</strong> omdat ik nu meer<br />
besef hoe belangrijk het is:<br />
de onderwerp<strong>en</strong> voor de<br />
masterproef word<strong>en</strong> immers<br />
bepaald volg<strong>en</strong>s je punt<strong>en</strong>score.<br />
Sara, masterstud<strong>en</strong>te<br />
18 19
In het eerste jaar van de<br />
master is er ge<strong>en</strong> tijd meer<br />
over voor vrije tijd. Normaal<br />
kan je tijd<strong>en</strong>s de week wat<br />
tijd bested<strong>en</strong> aan je hobby’s,<br />
maar dat is nu niet meer het<br />
geval. Sinds twee wek<strong>en</strong> voor<br />
de paasvakantie b<strong>en</strong> ik bijna<br />
constant bezig met mijn<br />
studies: eerst stageverslag,<br />
dan matlab <strong>en</strong> nu pas kan<br />
ik beginn<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> voor<br />
de exam<strong>en</strong>s.<br />
Laure, masterstud<strong>en</strong>te<br />
Studer<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land<br />
Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> sterke interesse voor plant<strong>en</strong><strong>biotechnologie</strong> <strong>en</strong> zin om e<strong>en</strong> semester in het buit<strong>en</strong>land te<br />
studer<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aangepast curriculum volg<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s de masteropleiding krijg<strong>en</strong> die stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de<br />
mogelijkheid om één semester te studer<strong>en</strong> aan de Université Pierre et Marie Curie (UPMC) in Parijs, in<br />
combinatie met e<strong>en</strong> reguliere opleiding aan de UG<strong>en</strong>t. De opleiding behoudt de dualiteit aangebod<strong>en</strong> bij de<br />
reguliere opleiding <strong>en</strong> kan mom<strong>en</strong>teel <strong>en</strong>kel gevolgd word<strong>en</strong> door stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die de major Plant<strong>en</strong><strong>biotechnologie</strong><br />
volg<strong>en</strong>. Deze optie biedt de mogelijkheid om e<strong>en</strong> sterke basis- <strong>en</strong> achtergrondk<strong>en</strong>nis in<br />
plant<strong>en</strong><strong>biotechnologie</strong> te ontwikkel<strong>en</strong>, gebaseerd op de k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> expertise van twee toonaangev<strong>en</strong>de labo’s<br />
met internationale uitstraling.<br />
Master-na-master<br />
Statistical Data Analysis is e<strong>en</strong> vervolgopleiding waarin m<strong>en</strong> leert statistiek te gebruik<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> multidisciplinair<br />
kader.<br />
Space Studies is e<strong>en</strong> interdisciplinaire opleiding die aansluit bij de grote vraag vanuit de ruimtevaartsector<br />
naar specialist<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> brede achtergrond. De opleiding wordt interuniversitair ingericht, sam<strong>en</strong> met<br />
KULeuv<strong>en</strong>. Toegang tot de opleiding wordt verle<strong>en</strong>d op basis van motivatie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> selectiegesprek.<br />
Aan de faculteit Bio-ing<strong>en</strong>ieurswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> krijg je toegang tot de volg<strong>en</strong>de (master-na-)masters:<br />
- milieusanering <strong>en</strong> het milieubeheer: maakt je vertrouwd met het regionaal milieubeleid, de praktische<br />
implem<strong>en</strong>tatie van de Vlaamse milieuvergunningsdecret<strong>en</strong> <strong>en</strong> het Decreet Bedrijfsinterne Milieuzorg.<br />
Je wordt ook de beslissingsondersteun<strong>en</strong>de techniek<strong>en</strong> voor milieubeheer aangeleerd. Met dit extra diploma<br />
kan je aan de slag als milieucoördinator.<br />
- Technology for Integrated Water Managem<strong>en</strong>t (programma gezam<strong>en</strong>lijk aangebod<strong>en</strong> met de Universiteit<br />
Antwerp<strong>en</strong>). De hoofddoelstelling van de opleiding is het vorm<strong>en</strong> van specialist<strong>en</strong> in watertechnologie met<br />
k<strong>en</strong>nis van <strong>en</strong> inzicht in integraal waterbeheer <strong>en</strong> -beleid, de ontwikkeling<strong>en</strong> in de watersector <strong>en</strong> de wereldwijde<br />
waterproblematiek.<br />
En verder (studer<strong>en</strong>) ...<br />
Niet-aansluit<strong>en</strong>de master<br />
Na het afrond<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bacheloropleiding volg<strong>en</strong> de meeste stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de rechtstreeks aansluit<strong>en</strong>de master.<br />
Het is nog steeds de meest voor de hand ligg<strong>en</strong>de keuze. E<strong>en</strong> spoorwissel is echter ook mogelijk …<br />
E<strong>en</strong> aantal bachelordiploma’s kan doorstrom<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> masteropleiding in e<strong>en</strong> ander (min of meer aanverwant)<br />
studiedomein. In sommige gevall<strong>en</strong> kan je onmiddellijk naar die master. Je kan de overstap<br />
soms ook voorbereid<strong>en</strong> door bv. in de bachelor e<strong>en</strong> verbred<strong>en</strong>de minor te kiez<strong>en</strong>. Kies je voor e<strong>en</strong> vakgebied<br />
dat minder nauw aanleunt bij je bachelor, dan zal je je k<strong>en</strong>nisniveau moet<strong>en</strong> bijwerk<strong>en</strong> via e<strong>en</strong> voorbereidingsprogramma.<br />
Op die manier verwerf je e<strong>en</strong> brede waaier aan compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> b<strong>en</strong> je goed gewap<strong>en</strong>d om interdisciplinair<br />
te werk<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> onze complexe sam<strong>en</strong>leving.<br />
Master-na-master<br />
Wie al e<strong>en</strong> masteropleiding achter de rug heeft <strong>en</strong> de opgedane k<strong>en</strong>nis nog wil verbred<strong>en</strong> of verdiep<strong>en</strong>, kan<br />
kiez<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> master-na-masteropleiding (ManaMa). Je kan die onmiddellijk na het afstuder<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> of<br />
later. E<strong>en</strong> ManaMa bestaat doorgaans uit 60 studiepunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt vaak al gecombineerd met e<strong>en</strong> eerste<br />
job. E<strong>en</strong> master na master (ManaMa) eindigt net als e<strong>en</strong> initiële master (ManaBa) met e<strong>en</strong> masterproef.<br />
20 21
Specifieke Lerar<strong>en</strong>opleiding<br />
De specifieke lerar<strong>en</strong>opleiding (SLO) leidt tot het diploma van leraar. Het diploma geeft officiële onderwijsbevoegdheid<br />
voor de tweede <strong>en</strong> de derde graad van het secundair onderwijs. De opleiding legt echter ook<br />
e<strong>en</strong> basis voor e<strong>en</strong> ruimere educatieve vorming met het oog op e<strong>en</strong> lesopdracht in het hoger onderwijs (professionele<br />
bachelors). Met dat diploma kan je ook opleiding<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> in bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere educatieve sector<strong>en</strong>.<br />
De opleiding steunt op algeme<strong>en</strong> pedagogisch-didactisch gerichte cursuss<strong>en</strong> <strong>en</strong> op de vakdidactiek van de<br />
eig<strong>en</strong> studierichting. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> er de begripp<strong>en</strong>, red<strong>en</strong>ering<strong>en</strong> <strong>en</strong> process<strong>en</strong> uit het eig<strong>en</strong> vakgebied vertal<strong>en</strong><br />
naar leerling<strong>en</strong> toe.<br />
De opleiding heeft e<strong>en</strong> studieomvang van 60 studiepunt<strong>en</strong>, waarvan 30 studiepunt<strong>en</strong> theorie <strong>en</strong><br />
30 studiepunt<strong>en</strong> praktijk.<br />
Sommige masteropleiding<strong>en</strong> (van minst<strong>en</strong>s 120 studiepunt<strong>en</strong>) voorzi<strong>en</strong> in hun structuur de mogelijkheid<br />
om tot 30 studiepunt<strong>en</strong> van het theoretische gedeelte op te nem<strong>en</strong>.<br />
De praktijk bestaat uit stage: dat kan e<strong>en</strong> klassieke stage zijn (oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> stage in schol<strong>en</strong>) of e<strong>en</strong><br />
(betaalde) ingroei- of LIO (Leraar-In-Opleiding)-baan.<br />
Doctoraat<br />
Doctorer<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> doorgedrev<strong>en</strong> vorm van specialisatie rond e<strong>en</strong> bepaald onderwerp in e<strong>en</strong> bepaald<br />
onder zoeks domein. Na e<strong>en</strong> int<strong>en</strong>sieve periode van origineel wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek schrijf je de resultat<strong>en</strong><br />
neer in e<strong>en</strong> proefschrift dat je verdedigt voor de exam<strong>en</strong>jury. Na slag<strong>en</strong> krijg je de titel van doctor. Het is<br />
de hoogste graad die kan word<strong>en</strong> uitgereikt door e<strong>en</strong> Vlaamse universiteit.<br />
Basisvoorwaarde is uiteraard e<strong>en</strong> diepgaande interesse voor e<strong>en</strong> bepaald vakgebied, gekoppeld aan<br />
e<strong>en</strong> brede maatschappelijke belangstelling én de bereidheid om je e<strong>en</strong> aantal jar<strong>en</strong> in te zett<strong>en</strong> voor vernieuw<strong>en</strong>d<br />
wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek.<br />
De meeste doctorandi zijn in die periode tewerkgesteld aan de universiteit als wet<strong>en</strong>schappelijk medewerker<br />
of in het kader van één of ander onderzoeksproject. E<strong>en</strong> hoge graad van expertise <strong>en</strong> de gepaste omkadering<br />
zijn alvast aanwezig.<br />
E<strong>en</strong> doctoraatstitel kan e<strong>en</strong> belangrijke troef zijn voor leidinggev<strong>en</strong>de <strong>en</strong> creatieve (research)functies,<br />
niet in het minst door de internationale ervaring die de doctoraatsstud<strong>en</strong>t opbouwt. De titel van doctor<br />
is ook e<strong>en</strong> voorwaarde voor wie e<strong>en</strong> academische carrière binn<strong>en</strong> de universiteit of e<strong>en</strong> andere wet<strong>en</strong>schappelijke<br />
instelling ambieert.<br />
Postgraduaat<br />
E<strong>en</strong> aantal opleidingstraject<strong>en</strong> voorziet e<strong>en</strong> verdere professionele vorming na het voltooi<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
bachelor- of masteropleiding. Die postgraduaatsopleiding<strong>en</strong> verdiep<strong>en</strong> of verbred<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal<br />
compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> omvatt<strong>en</strong> t<strong>en</strong> minste 20 studiepunt<strong>en</strong>. Na afloop van e<strong>en</strong> postgraduaatsopleiding krijg<br />
je e<strong>en</strong> postgraduaatsgetuigschrift of bv. e<strong>en</strong> diploma met bepaalde beroepstitel.<br />
Perman<strong>en</strong>te vorming<br />
Alle opleidingsprogramma’s die niet leid<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> formeel diploma zijn gebundeld onder de term ‘perman<strong>en</strong>te<br />
vorming’. De programma’s zijn zeer uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>d qua omvang <strong>en</strong> duur. Ook de toelatings-voorwaard<strong>en</strong><br />
zijn erg verschill<strong>en</strong>d afhankelijk van de opleiding.<br />
Het bachelordiploma is op zich zeker niet voldo<strong>en</strong>de om te gaan solliciter<strong>en</strong>. Ik heb e<strong>en</strong> hele<br />
grote interesse in bio-informatica <strong>en</strong> heb al e<strong>en</strong> paar vakk<strong>en</strong> meegevolgd: ik b<strong>en</strong> het <strong>en</strong>ige<br />
meisje <strong>en</strong> heb het soms moeilijk om bij te b<strong>en</strong><strong>en</strong> doordat ander<strong>en</strong> al ervaring hadd<strong>en</strong> in het<br />
programmer<strong>en</strong>. Ev<strong>en</strong>tueel moet ik toch e<strong>en</strong> andere major kiez<strong>en</strong> in de masteropleiding ...<br />
Het doctoraat is niet weggelegd voor mij vanwege mijn te laag punt<strong>en</strong>gemiddelde <strong>en</strong> ik heb<br />
er ev<strong>en</strong>min interesse voor. Ik zou liever werk<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> bedrijf dan in e<strong>en</strong> universitaire<br />
onderzoeksgroep. Ev<strong>en</strong>tueel volg ik de minor lerar<strong>en</strong>opleiding zodat ik les kan gev<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> masterdiploma biedt in elk geval tal van mogelijkhed<strong>en</strong>, niet alle<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de sector.<br />
Britt, 3de jaar bachelor<br />
In het schema bij de rubriek<br />
‘Opbouw’ vind je e<strong>en</strong> paar voorbeeld<strong>en</strong><br />
van specifieke vervolgopleiding<strong>en</strong>.<br />
22 23
1ste jaar Bachelor<br />
biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong><br />
OPLEIDINGSONDERDEEL SP SEM<br />
Wiskunde I 5 1<br />
Wiskunde II 5 2<br />
Fysica I 5 1<br />
Fysica II 5 2<br />
Algem<strong>en</strong>e chemie I: opbouw van de materie 5 1<br />
Algem<strong>en</strong>e chemie II: verandering<strong>en</strong> in materie 5 2<br />
Inleiding tot organische structur<strong>en</strong> 5 1<br />
Biodiversiteit van plant<strong>en</strong> 5 1<br />
Biodiversiteit van dier<strong>en</strong> 5 2<br />
Programmer<strong>en</strong> 5 2<br />
Algem<strong>en</strong>e biochemie: bouwst<strong>en</strong><strong>en</strong> van het lev<strong>en</strong> 5 2<br />
Inleiding tot de lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> 5 2<br />
Semestersysteem<br />
Alle opleiding<strong>en</strong> zijn georganiseerd volg<strong>en</strong>s het semestersysteem.<br />
Dat wil zegg<strong>en</strong> dat het academiejaar opgesplitst is in twee<br />
semesters. Het is e<strong>en</strong> stimulans om regelmatig te werk<strong>en</strong> vanaf<br />
het begin van het academiejaar. Elk semester eindigt met de<br />
exam<strong>en</strong>s over de vakk<strong>en</strong> van dat semester. Zo krijg je al halfweg<br />
het academiejaar feedback over je vordering<strong>en</strong>, je manier van<br />
werk<strong>en</strong> <strong>en</strong>z.<br />
E<strong>en</strong> heel beperkt aantal vakk<strong>en</strong> wordt nog gedoceerd over de<br />
twee semesters he<strong>en</strong> (jaarvakk<strong>en</strong>). Meestal gaat het dan om zgn.<br />
integratievakk<strong>en</strong> zoals masterproef, project<strong>en</strong>, seminariewerk<strong>en</strong> …<br />
Studiepunt<strong>en</strong><br />
Studiepunt<strong>en</strong> (sp) verwijz<strong>en</strong> naar de omvang van e<strong>en</strong><br />
vak/opleiding. Elk ‘jaar’ bestaat uit 60 sp verdeeld over de<br />
verschill<strong>en</strong>de vakk<strong>en</strong>. Bij het bepal<strong>en</strong> van het aantal studiepunt<strong>en</strong><br />
wordt niet alle<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met het aantal ur<strong>en</strong> les,<br />
oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, practica … maar ook met de tijd die nodig is om alles<br />
te verwerk<strong>en</strong>. Meer details over de verhouding aantal ur<strong>en</strong> les/<br />
oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>/practica/persoonlijke verwerking … vind je op<br />
www.studiegids.UG<strong>en</strong>t.be. Ga via de faculteit <strong>en</strong> je opleiding naar<br />
het vak van je keuze.<br />
24 25 25
2de jaar Bachelor<br />
biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong><br />
OPLEIDINGSONDERDEEL SP SEM<br />
Statistiek 5 1<br />
Organische chemie: inleiding tot reactiviteit 5 1<br />
Analytische chemie 5 1<br />
Algem<strong>en</strong>e microbiologie 5 1<br />
Moleculaire biologie I 5 1<br />
Algem<strong>en</strong>e celbiologie 5 1<br />
Plant<strong>en</strong>fysiologie 5 2<br />
Biomedische fysiologie 5 2<br />
<strong>Biochemie</strong>: metabolisme I 5 2<br />
G<strong>en</strong>technologie I 5 2<br />
G<strong>en</strong>etica I 5 2<br />
KEUZEVAK<br />
– Economie 5 2<br />
– Wijsbegeerte 5 2<br />
– Wet<strong>en</strong>schappelijke communicatie in het Engels [<strong>en</strong>] 5 2<br />
of uit de bachelorprogramma’s van de UG<strong>en</strong>t<br />
3de jaar Bachelor<br />
biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong><br />
OPLEIDINGSONDERDEEL SP SEM<br />
<strong>Biochemie</strong>: metabolisme II 5 1<br />
Moleculaire biologie II 5 1<br />
Moleculaire celbiologie 5 1<br />
G<strong>en</strong>etica II 5 1<br />
Bio–informatica I 5 1<br />
Analytische biochemie 5 1<br />
Microbiële evolutie <strong>en</strong> diversiteit 5 2<br />
Moleculaire biologie van plant<strong>en</strong> 5 2<br />
G<strong>en</strong>technologie II 5 2<br />
Immunologie 5 2<br />
Ontwikkelingsbiologie 5 2<br />
Bachelorproject 5 2<br />
Na de bachelor<br />
E<strong>en</strong> korte beschrijving van de inhoud van de rechtstreeks<br />
aansluit<strong>en</strong>de master(s) vind je al in deze bachelorbrochure onder<br />
‘opbouw’. Het concrete vakk<strong>en</strong>pakket kan je raadpleg<strong>en</strong> via de<br />
website www.opleiding<strong>en</strong>.UG<strong>en</strong>t.be. Afzonderlijke brochures over<br />
de masteropleiding<strong>en</strong>, gebundeld per faculteit, zijn te verkrijg<strong>en</strong><br />
op e<strong>en</strong>voudige aanvraag bij het Adviesc<strong>en</strong>trum voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
26 26 27 27
Inhoud vakk<strong>en</strong> eerste jaar<br />
> > Inleiding tot de lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
De cursus br<strong>en</strong>gt cruciale begripp<strong>en</strong> <strong>en</strong> inzicht<strong>en</strong> aan over de celbiologie <strong>en</strong> de moleculaire biologie<br />
<strong>en</strong> situeert zich op het raakvlak tuss<strong>en</strong> biochemie, moleculaire biologie, g<strong>en</strong>etica, <strong>en</strong> celbiologie.<br />
De bedoeling is bij de aanvang van de studie in de <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> de Biotechnologie e<strong>en</strong> aantal boei<strong>en</strong>de<br />
vrag<strong>en</strong> te behandel<strong>en</strong> die als achtergrond <strong>en</strong> leidraad di<strong>en</strong><strong>en</strong> voor de verdere opleiding. Wat is lev<strong>en</strong><br />
Hoe zijn de molecul<strong>en</strong> van het lev<strong>en</strong> ontstaan Hoe hebb<strong>en</strong> deze molecul<strong>en</strong> zich georganiseerd tot<br />
complexe structur<strong>en</strong> Hoe zijn cell<strong>en</strong> ontstaan <strong>en</strong> geëvolueerd tot de pluricellulaire lev<strong>en</strong>svorm<strong>en</strong><br />
Hoe leidt de k<strong>en</strong>nis van de moleculaire process<strong>en</strong> in het lev<strong>en</strong> tot techniek<strong>en</strong> <strong>en</strong> biotechnologische<br />
toepassing<strong>en</strong> De unificer<strong>en</strong>de <strong>en</strong> evolutieve concept<strong>en</strong> van het lev<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t aanzett<strong>en</strong><br />
tot het verwerv<strong>en</strong> van overzicht <strong>en</strong> inzicht in het complexe f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong> ‘lev<strong>en</strong>’.<br />
> > Algem<strong>en</strong>e biochemie: bouwst<strong>en</strong><strong>en</strong> van het lev<strong>en</strong><br />
Bijbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van <strong>en</strong> inzicht verwerv<strong>en</strong> in de basisconcept<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de de structuur van de diverse<br />
biomolecul<strong>en</strong>, <strong>en</strong> van de relatie tuss<strong>en</strong> de structuur <strong>en</strong> functie van eiwitt<strong>en</strong>. Inzicht verwerv<strong>en</strong> in de<br />
basisconcept<strong>en</strong> van <strong>en</strong>zymkinetiek. Plaatsing van e<strong>en</strong> aantal begripp<strong>en</strong> uit thermodynamica in e<strong>en</strong><br />
biochemische context. Polypeptid<strong>en</strong>. De secundaire, tertiaire <strong>en</strong> quaternaire structuur van eiwitt<strong>en</strong>.<br />
Hemoglobine als modelsysteem van het verband tuss<strong>en</strong> de structuur <strong>en</strong> de functie van eiwitt<strong>en</strong>.<br />
Polysaccharid<strong>en</strong> <strong>en</strong> glycoproteïn<strong>en</strong>. Vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> membran<strong>en</strong>. Inleiding tot de <strong>en</strong>zymologie <strong>en</strong> de<br />
<strong>en</strong>zymkinetiek.<br />
> > Biodiversiteit van dier<strong>en</strong><br />
De evolutie van lev<strong>en</strong>de materie k<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> geschied<strong>en</strong>is van ongeveer 4 miljard jaar <strong>en</strong> heeft in relatie<br />
tot de sterk wissel<strong>en</strong>de omgevingsvariabel<strong>en</strong> aanleiding gegev<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> veel groter aantal soort<strong>en</strong> dan<br />
tot op hed<strong>en</strong> gek<strong>en</strong>d (nl. 1.75 miljo<strong>en</strong> soort<strong>en</strong>). In deze cursus wordt e<strong>en</strong> beknopt overzicht gegev<strong>en</strong> van<br />
de verschill<strong>en</strong>de aspect<strong>en</strong> van deze biodiversiteit binn<strong>en</strong> het Dier<strong>en</strong>rijk, met aandacht voor de typer<strong>en</strong>de<br />
k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>, lev<strong>en</strong>scycli <strong>en</strong> de diversiteit. Hierbij wordt e<strong>en</strong> kort overzicht gegev<strong>en</strong> van de typer<strong>en</strong>de<br />
k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van het bouwplan, <strong>en</strong> de vorming ervan bij dierlijke organism<strong>en</strong>, <strong>en</strong> wordt de groep van<br />
de Animalia afgebak<strong>en</strong>d. Daaropvolg<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> de belangrijkste groep<strong>en</strong> dier<strong>en</strong> overlop<strong>en</strong>: spons<strong>en</strong>,<br />
neteldier<strong>en</strong>, kamkwall<strong>en</strong>, platworm<strong>en</strong>, spoelworm<strong>en</strong>, weekdier<strong>en</strong>, geledeworm<strong>en</strong>, geleedpotig<strong>en</strong>,<br />
stekelhuidig<strong>en</strong>, <strong>en</strong> chordadier<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong> de chordadier<strong>en</strong> wordt dan uitvoeriger de groep van de craniate<br />
dier<strong>en</strong> (gewerveld<strong>en</strong> in ruime zin) behandeld, waaronder: kaakloze viss<strong>en</strong>, kraakbe<strong>en</strong>viss<strong>en</strong>, be<strong>en</strong>viss<strong>en</strong>,<br />
amfibieën, reptiel<strong>en</strong>, vogels <strong>en</strong> zoogdier<strong>en</strong>. Finaal wordt e<strong>en</strong> les gewijd aan de evolutie van de m<strong>en</strong>s.<br />
In de praktische oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> gaat de aandacht naar het observer<strong>en</strong> van variatie in bouwplann<strong>en</strong> bij<br />
de verschill<strong>en</strong>de groep<strong>en</strong> Animalia. Gedur<strong>en</strong>de de excursies di<strong>en</strong><strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de verworv<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis<br />
in het veld in de praktijk te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, zowel via e<strong>en</strong> in groep georganiseerde excursie als via e<strong>en</strong><br />
individuele excursie. (Dit vak wordt ook gedoceerd in de opleiding Biologie.)<br />
> > Biodiversiteit van plant<strong>en</strong><br />
De stud<strong>en</strong>t krijgt e<strong>en</strong> bondig overzicht van de biodiversiteit, met e<strong>en</strong> beknopte voorstelling van de<br />
belangrijkste taxa uit de vermelde groep<strong>en</strong>. Door het uitgebreide practicumaanbod <strong>en</strong> rondleiding<strong>en</strong><br />
in de plant<strong>en</strong>tuin kunn<strong>en</strong> veel plant<strong>en</strong> <strong>en</strong> structur<strong>en</strong> in de realiteit word<strong>en</strong> getoond, met hands-on<br />
werkervaring. Overzicht van de behandelde organism<strong>en</strong>: Prokaryot<strong>en</strong> (Eubacteria, Metabacteria,<br />
Blauwwier<strong>en</strong>), Protist<strong>en</strong> (ciliat<strong>en</strong>, flagellat<strong>en</strong>, e<strong>en</strong>cellige wier<strong>en</strong>, slijmzwamm<strong>en</strong>), Macrowier<strong>en</strong><br />
(Roodwier<strong>en</strong>, Bruinwier<strong>en</strong>, Gro<strong>en</strong>wier<strong>en</strong>), Landplant<strong>en</strong> (moss<strong>en</strong>, var<strong>en</strong>s & var<strong>en</strong>achtig<strong>en</strong>, zaadplant<strong>en</strong>,<br />
naaktzadig<strong>en</strong>, bedektzadig<strong>en</strong>), Morfologie & anatomie van Bloemplant<strong>en</strong>: basisbegripp<strong>en</strong>. Fungi:<br />
primitieve fungi, Zygomycetes, Ascomycetes, Basidiomycetes, Deuteromycetes, korstmoss<strong>en</strong>. (Dit vak<br />
wordt ook gedoceerd in de opleiding Biologie.)<br />
28 29
Algem<strong>en</strong>e chemie I: opbouw van materie<br />
Bijbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van <strong>en</strong> inzicht verwerv<strong>en</strong> in de basisconcept<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de de opbouw van materie (zie<br />
inhoud), die in latere <strong>en</strong> meer gespecialiseerde onderdel<strong>en</strong> van de opleiding (anorganische, organische,<br />
analytische, fysische <strong>en</strong> biochemie) als noodzakelijke voork<strong>en</strong>nis verondersteld word<strong>en</strong>. Omwille van<br />
de logische opbouw van de chemie is dit opleidingsonderdeel geschikt om vaardighed<strong>en</strong> te ontwikkel<strong>en</strong><br />
zoals het analytisch d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, het vermog<strong>en</strong> tot kritische reflectie <strong>en</strong> het oploss<strong>en</strong> van probleemstelling<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> greep uit de inhoud: Chemische terminologie (nom<strong>en</strong>clatuur, conv<strong>en</strong>ties, e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong>); Toestand<strong>en</strong> van<br />
materie; Opbouw atom<strong>en</strong>; Opbouw individuele molecul<strong>en</strong>; Interacties tuss<strong>en</strong> atom<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> molecul<strong>en</strong><br />
(coval<strong>en</strong>te binding); Opbouw ionaire bestanddel<strong>en</strong>: kracht<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> ion<strong>en</strong>; Verzameling<strong>en</strong> van molecul<strong>en</strong>:<br />
relatie tuss<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van individuele molecul<strong>en</strong> <strong>en</strong> deze in bulk; interacties tuss<strong>en</strong> molecul<strong>en</strong><br />
in gas-, vloeibare- <strong>en</strong> vaste toestand; oplossing<strong>en</strong>: oplosbaarheid versus intermoleculaire interacties;<br />
conc<strong>en</strong>tratie-uitdrukking<strong>en</strong>; colligatieve eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>; activiteit <strong>en</strong> conc<strong>en</strong>tratie. (Dit vak wordt ook<br />
gedoceerd in de opleiding<strong>en</strong> Biologie <strong>en</strong> Chemie.)<br />
> > Algem<strong>en</strong>e chemie II: verandering<strong>en</strong> in materie<br />
Bijbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de fundam<strong>en</strong>tele wetmatighed<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de chemische verandering<strong>en</strong> in materie, die<br />
in latere <strong>en</strong> meer gespecialiseerde onderdel<strong>en</strong> van de opleiding (anorganische, organische, analytische,<br />
fysische e.a.) als noodzakelijke voork<strong>en</strong>nis verondersteld, uitgediept <strong>en</strong> toegepast word<strong>en</strong>. Omwille van de<br />
logische opbouw van de chemie is dit opleidingsonderdeel zeer geschikt om vaardighed<strong>en</strong> te ontwikkel<strong>en</strong><br />
zoals het analytisch d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, red<strong>en</strong>er<strong>en</strong>, kritische reflectie <strong>en</strong> het oploss<strong>en</strong> van probleemstelling<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> greep uit de inhoud: verandering<strong>en</strong> in materie; belangrijkste soort<strong>en</strong> chemische reactie; oorzaak van<br />
verandering<strong>en</strong> in materie; fundam<strong>en</strong>tele wetmatighed<strong>en</strong> van de thermodynamica toegepast op chemische<br />
reacties: reactiesnelheid, reactiemechanisme versus reactiesnelheidsvergelijking, invloed van temperatuur<br />
<strong>en</strong> katalysator. Naast de hoorcolleges zijn er wekelijks werkcolleges, met de bedoeling de leerstof via<br />
concrete probleemstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> vraagstukk<strong>en</strong> inzichtelijk te ler<strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>. De praktische oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
mak<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t vertrouwd met de scheikundige apparatuur, reag<strong>en</strong>tia, method<strong>en</strong> <strong>en</strong> elem<strong>en</strong>taire<br />
voorzorgsmaatregel<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> lab. (Dit vak wordt ook gedoceerd in de opleiding<strong>en</strong> Biologie <strong>en</strong> Chemie.)<br />
> > Inleiding tot organische structur<strong>en</strong><br />
Aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van basisk<strong>en</strong>nis omtr<strong>en</strong>t de karakteristieke k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van organische structur<strong>en</strong>; aan de<br />
hand van werkcolleges het inzicht in organische structur<strong>en</strong> stimuler<strong>en</strong>; via praktische oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis<br />
mak<strong>en</strong> met de meest courante handeling<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> organisch chemisch laboratorium. Elektron<strong>en</strong>configuratie<br />
met focus op koolstof <strong>en</strong> correct opstell<strong>en</strong> van Kekulé-Lewisstructur<strong>en</strong>, orbitaalverloop: de<br />
coval<strong>en</strong>te binding, hybridisatie <strong>en</strong> aansluit<strong>en</strong>d het koolstofskelet in koolwaterstoff<strong>en</strong>; alkan<strong>en</strong>, cycloalkan<strong>en</strong>.<br />
Polaire coval<strong>en</strong>te binding <strong>en</strong> aansluit<strong>en</strong>d de functionele groep<strong>en</strong> op basis van C, H, N e<strong>en</strong> O.<br />
Elektron<strong>en</strong>delokalisatie: pi-system<strong>en</strong> <strong>en</strong> aromaticiteit. Dynamische geometrie <strong>en</strong> conformationele analyse<br />
met nadruk op cyclohexaan. Stereoisomerie. Inleiding tot de structuur van primaire <strong>en</strong> secundaire<br />
metaboliet<strong>en</strong>: aminozur<strong>en</strong>, lipid<strong>en</strong>, saccharid<strong>en</strong>, nucleïnezur<strong>en</strong>, terp<strong>en</strong><strong>en</strong>, steroïd<strong>en</strong>, alkaloïd<strong>en</strong>. (Dit vak<br />
wordt ook gedoceerd in de opleiding Chemie.)<br />
> > Fysica I<br />
In de cursus fysica word<strong>en</strong> f<strong>en</strong>om<strong>en</strong><strong>en</strong> behandeld die cruciaal zijn voor biologische process<strong>en</strong>.<br />
Dit gebeurt uitgaande van de ess<strong>en</strong>tiële experim<strong>en</strong>t<strong>en</strong> waaruit dan e<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijke theorie<br />
opgebouwd wordt die in staat is deze te verklar<strong>en</strong>. Bij die theorieopbouw wordt de wiskunde als<br />
belangrijk hulpmiddel ingeschakeld. De theorie wordt nadi<strong>en</strong> getest via feit<strong>en</strong>. Op die manier wordt<br />
de wet<strong>en</strong>schappelijke manier van d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk<strong>en</strong> aangeleerd. In de practica wordt het werk<strong>en</strong> met<br />
wet<strong>en</strong>schappelijke apparatuur aangeleerd ev<strong>en</strong>als het opmak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> gedeg<strong>en</strong> rapport.<br />
E<strong>en</strong> greep uit de inhoud. kinematica, gravitatie, dynamica, arbeid, <strong>en</strong>ergie, impuls, rotatie, statica,<br />
hydrostatica, hydrodynamica, trilling<strong>en</strong>, golv<strong>en</strong>, gaswett<strong>en</strong>-thermodynamica, geometrische optica. (Dit<br />
vak wordt ook gedoceerd in de opleiding Biologie.)<br />
30 31
Ik was bijzonder onzeker<br />
tijd<strong>en</strong>s het eerste semester.<br />
Op e<strong>en</strong> bepaald mom<strong>en</strong>t<br />
besloot ik om van opleiding<br />
te verander<strong>en</strong>. Door met e<strong>en</strong><br />
paar studieg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> te prat<strong>en</strong><br />
besefte ik dat iedere<strong>en</strong> het<br />
moeilijk had. Hierdoor heb<br />
ik toch doorgezet <strong>en</strong> besloot<br />
ik om mijn uiterste best te<br />
do<strong>en</strong> voor de exam<strong>en</strong>s. Ik<br />
verwachtte er niet te veel<br />
van ... Toch behaalde ik voor<br />
alle vakk<strong>en</strong> goede resultat<strong>en</strong>.<br />
Gaelle, masterstud<strong>en</strong>te<br />
> > Fysica II<br />
In de cursus fysica word<strong>en</strong> f<strong>en</strong>om<strong>en</strong><strong>en</strong> behandeld die cruciaal zijn voor biologische process<strong>en</strong>. Ook onze<br />
informatiemaatschappij is ess<strong>en</strong>tieel gebaseerd op process<strong>en</strong> die beschrev<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door de vastestoffysica.<br />
De vermelde fysicaonderdel<strong>en</strong> zijn erg belangrijk bij het begrijp<strong>en</strong> van cursuss<strong>en</strong> in de volg<strong>en</strong>de<br />
studiejar<strong>en</strong>. Zij vorm<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> uitstek<strong>en</strong>de vorming in het wet<strong>en</strong>schappelijk d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> greep uit de<br />
inhoud. elektrostatica, elektrodynamica, magnetisme, wisselstroomket<strong>en</strong>s, elektromagnetische golv<strong>en</strong>,<br />
fysische optica, quantumfysica-atoommodell<strong>en</strong>, vastestoffysica, nucleaire fysica-elem<strong>en</strong>taire deeltjes. (Dit<br />
vak wordt ook gedoceerd in de opleiding Biologie.)<br />
> > Wiskunde I<br />
Het is de bedoeling van dit opleidingsonderdeel om de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> aantal e<strong>en</strong>voudige wiskundige<br />
concept<strong>en</strong> <strong>en</strong> techniek<strong>en</strong> bij te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> die hem/haar moet<strong>en</strong> toelat<strong>en</strong> om e<strong>en</strong>voudige vraagstukk<strong>en</strong> in<br />
de biologische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> wiskundig te herformuler<strong>en</strong> <strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong>. Afwissel<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
aantal basiselem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit de wiskundige analyse <strong>en</strong> de algebra behandeld: Rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> reeks<strong>en</strong>, limiet<strong>en</strong>,<br />
iteratieve process<strong>en</strong>, ev<strong>en</strong>wicht<strong>en</strong>. Stelsels lineaire vergelijking<strong>en</strong>. Vector<strong>en</strong>, vectorruimt<strong>en</strong>, deelruimt<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> bases. Meetkunde met vector<strong>en</strong>, projecter<strong>en</strong> <strong>en</strong> orthogonaliser<strong>en</strong>, met als toepassing lineaire regressie.<br />
Afgeleid<strong>en</strong>, raaklijn<strong>en</strong>, Taylorreeks<strong>en</strong>, methode van Newton. Schaalverdeling<strong>en</strong>: lineaire <strong>en</strong> logaritmische<br />
schal<strong>en</strong>. Modell<strong>en</strong> voor continue groei: expon<strong>en</strong>tiële groei, begr<strong>en</strong>sde expon<strong>en</strong>tiële groei, logistische<br />
groei. (Dit vak wordt ook gedoceerd in de opleiding Biologie.)<br />
> > Wiskunde II<br />
Het is de bedoeling van dit opleidingsonderdeel om de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> aantal e<strong>en</strong>voudige wiskundige<br />
concept<strong>en</strong> <strong>en</strong> techniek<strong>en</strong> bij te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> die hem/haar moet<strong>en</strong> toelat<strong>en</strong> om e<strong>en</strong>voudige vraagstukk<strong>en</strong><br />
(in het bijzonder uit de bio- <strong>en</strong> aardwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>) wiskundig te herformuler<strong>en</strong> <strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong>.<br />
Afwissel<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal basiselem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit de wiskundige analyse <strong>en</strong> de algebra behandeld:<br />
(a) lineaire afbeelding<strong>en</strong> <strong>en</strong> matrices, rek<strong>en</strong><strong>en</strong> met matrices, inverse matrices, determinant<strong>en</strong>,<br />
eig<strong>en</strong>waard<strong>en</strong> <strong>en</strong> eig<strong>en</strong>vector<strong>en</strong>, lineaire iteratieve process<strong>en</strong>; (b) primitiev<strong>en</strong>, integratiemethodes;<br />
(c) functies van twee variabel<strong>en</strong>, grafiek<strong>en</strong> <strong>en</strong> raakvlakk<strong>en</strong>, niveaulijn<strong>en</strong>, gradiënt<strong>en</strong>, extrem<strong>en</strong>;<br />
(d) dubbelintegral<strong>en</strong>, oppervlakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> volumes; (e) differ<strong>en</strong>tiaalvergelijking<strong>en</strong>: richtingsveld<strong>en</strong>,<br />
ev<strong>en</strong>wicht<strong>en</strong>, oplossingsmethod<strong>en</strong>, modeller<strong>en</strong> met differ<strong>en</strong>tiaalvergelijking<strong>en</strong>. (Dit vak wordt ook<br />
gedoceerd in de opleiding Biologie.)<br />
> > Informatica<br />
Vertrouwd rak<strong>en</strong> met Word voor het opstell<strong>en</strong> van wet<strong>en</strong>schappelijke rapport<strong>en</strong> <strong>en</strong> PowerPoint voor<br />
het mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>tatie <strong>en</strong> met het gebruik van rek<strong>en</strong>blad<strong>en</strong> (Excel) voor wet<strong>en</strong>schappelijke<br />
toepassing<strong>en</strong>. Verwerv<strong>en</strong> van de k<strong>en</strong>nis om wet<strong>en</strong>schappelijke databank<strong>en</strong> <strong>en</strong> zoekmachines te gebruik<strong>en</strong><br />
op het internet. Bijbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de basisconcept<strong>en</strong> van programmer<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> greep uit de inhoud. Word: basisgebruik van m<strong>en</strong>u’s, taak- <strong>en</strong> werkbalk<strong>en</strong>; gebruik van wizards; layout<br />
van e<strong>en</strong> pagina instell<strong>en</strong>; spelling <strong>en</strong> grammatica; invoeg<strong>en</strong> van beeld<strong>en</strong> <strong>en</strong> tabell<strong>en</strong>. PowerPoint: basisgebruik<br />
van m<strong>en</strong>u’s, taak- <strong>en</strong> werkbalk<strong>en</strong>; gebruik van wizard auto-inhoud; werk<strong>en</strong> met ontwerp sjablon<strong>en</strong>;<br />
tekst<strong>en</strong> bewerk<strong>en</strong>; figur<strong>en</strong> toevoeg<strong>en</strong>. Excel: ontwerp van e<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>blad; gebruik van formules, functies <strong>en</strong><br />
wet<strong>en</strong>schappelijke grafiek<strong>en</strong>; curve fitting; gebruik van rek<strong>en</strong>blad als databank. Visual Basic: variabel<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
constant<strong>en</strong>, basisdatatypes (integer, real, strings); elem<strong>en</strong>taire opdracht<strong>en</strong> (voorwaardelijke <strong>en</strong> repetitieve<br />
opdracht<strong>en</strong>); logische uitdrukking<strong>en</strong>; arrays (e<strong>en</strong>voudige <strong>en</strong> meer dim<strong>en</strong>sionale); procedures, functies <strong>en</strong><br />
gebruik van formulier<strong>en</strong>. Internet: gebruik van wet<strong>en</strong>schappelijke databank<strong>en</strong> <strong>en</strong> zoekmachines. (Dit vak<br />
wordt ook gedoceerd in de opleiding Chemie.).<br />
32 33
Weekschema eerste jaar<br />
8 u<br />
9 u Algem<strong>en</strong>e<br />
chemie I:<br />
opbouw van<br />
materie<br />
10 u<br />
Inleiding tot<br />
organische<br />
11 u structur<strong>en</strong><br />
(week 7-12)<br />
12 u<br />
13 u<br />
14 u<br />
15 u<br />
16 u<br />
17 u<br />
18 u<br />
1ste semester<br />
MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG VRIJDAG<br />
Programmer<strong>en</strong><br />
(week 1-4)<br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Wiskunde I*<br />
Fysica I<br />
Inleiding tot<br />
organische<br />
structur<strong>en</strong><br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Programmer<strong>en</strong><br />
Practicum<br />
Fysica I<br />
Fysica I<br />
Wiskunde I<br />
(week 1-9)<br />
Biodiversiteit<br />
van plant<strong>en</strong><br />
Practicum<br />
organische<br />
scheikunde<br />
(week 1-5)*<br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Wiskunde<br />
(week 6-9)*<br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Programmer<strong>en</strong><br />
(week 10-12)<br />
Algem<strong>en</strong>e<br />
chemie I:<br />
op bouw van<br />
materie<br />
Programmer<strong>en</strong><br />
Biodiversiteit<br />
van plant<strong>en</strong><br />
Practicum<br />
Biodiversiteit<br />
van plant<strong>en</strong><br />
Wiskunde I<br />
(week 1-9)<br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Programmer<strong>en</strong><br />
(week 1-8)<br />
Organische<br />
chemie (week 9-12)<br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
organische<br />
chemie<br />
(week 9-12)<br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Algem<strong>en</strong>e<br />
chemie:<br />
opbouw van<br />
materie*<br />
Dit schema geldt als model, wijziging<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ieder jaar voorkom<strong>en</strong>;ur<strong>en</strong> <strong>en</strong> dag<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
variër<strong>en</strong> naargelang van de groepsindeling.<br />
8 u<br />
MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG VRIJDAG<br />
9 u Algem<strong>en</strong>e<br />
chemie II:<br />
verandering<strong>en</strong><br />
in materie<br />
10 u<br />
11 u<br />
12 u<br />
13 u<br />
14 u<br />
15 u<br />
16 u<br />
17 u<br />
18 u<br />
2de semester<br />
Biodiversiteit<br />
van dier<strong>en</strong><br />
(week 1-8)<br />
Algem<strong>en</strong>e<br />
biochemie:<br />
bouwst<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
van het lev<strong>en</strong><br />
(week 1-10)<br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Wiskunde II*<br />
* in groep<strong>en</strong><br />
Inleiding tot<br />
de lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
Practicum<br />
Biodiversiteit<br />
van dier<strong>en</strong><br />
Fysica II<br />
Wiskunde II<br />
(week 1-9)<br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Fysica II<br />
Algem<strong>en</strong>e<br />
chemie II:<br />
verandering<strong>en</strong><br />
in materie<br />
Wiskunde II<br />
(week 1-9)<br />
Biodiversiteit<br />
van dier<strong>en</strong><br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Wiskunde<br />
(week 1-5)<br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Algem<strong>en</strong>e<br />
biochemie:<br />
bouwst<strong>en</strong><strong>en</strong> van<br />
het lev<strong>en</strong><br />
(week 8-11)<br />
Fysica II<br />
Inleiding<br />
tot de<br />
lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
Algem<strong>en</strong>e<br />
biochemie:<br />
bouwst<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
van het lev<strong>en</strong><br />
(week 1-10)<br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Algem<strong>en</strong>e<br />
chemie II:<br />
verandering<strong>en</strong><br />
in materie<br />
Studieondersteuning<br />
Beginn<strong>en</strong> aan universitaire studies betek<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> grote verandering <strong>en</strong> aanpassing. Niet alle<strong>en</strong> is de groep<br />
stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> groter, het is vooral de hoeveelheid stof die omvangrijker is. Als stud<strong>en</strong>t moet je bijgevolg<br />
beschikk<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> flinke portie zelfstandigheid <strong>en</strong> doorzettingsvermog<strong>en</strong>. Dat is niet voor iedere<strong>en</strong><br />
ev<strong>en</strong> gemakkelijk. Allerlei initiatiev<strong>en</strong> met betrekking tot studieondersteuning begeleid<strong>en</strong> je in dat proces.<br />
Onderwijs<br />
Studer<strong>en</strong> begint in de les. In de less<strong>en</strong> verneem je wat er van je verwacht wordt <strong>en</strong> hoe dat geëvalueerd zal<br />
word<strong>en</strong>. Je krijgt extra uitleg <strong>en</strong> illustraties die je inzicht zull<strong>en</strong> bevorder<strong>en</strong>. Je kunt vrag<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> aan de<br />
lesgevers (voor, tijd<strong>en</strong>s <strong>en</strong> na de colleges) of aan de assist<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Voor ieder vak is er e<strong>en</strong> specifiek begeleidingsaanbod:<br />
vraagbaak, werkcolleges, spreekur<strong>en</strong>, computeroef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> ... Hier verloopt de ondersteuning<br />
in kleinere groep<strong>en</strong> of zelfs individueel.<br />
Minerva<br />
De Universiteit G<strong>en</strong>t beschikt over e<strong>en</strong> elektronische leeromgeving, Minerva g<strong>en</strong>aamd. Op die manier kan je<br />
op elk mom<strong>en</strong>t van de dag lesmateriaal of leeropdracht<strong>en</strong> bekijk<strong>en</strong> of download<strong>en</strong>, opdracht<strong>en</strong> inlever<strong>en</strong>,<br />
online toets<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>, communicer<strong>en</strong> met je lesgever <strong>en</strong> medestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> … E<strong>en</strong> pc met internetaansluiting<br />
volstaat om in de digitale leeromgeving te stapp<strong>en</strong>. Dat kan via je eig<strong>en</strong> pc thuis of op kot, of in één van de<br />
pc-klass<strong>en</strong> van de Universiteit G<strong>en</strong>t.<br />
Monitoraat<br />
Het monitoraat van de faculteit Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> overkoepelt de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>tutor<strong>en</strong>, de studiebegeleiding <strong>en</strong><br />
de trajectbegeleiding. Het is e<strong>en</strong> vertrouwelijk <strong>en</strong> vlot toegankelijk aanspreekpunt voor alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Tal<br />
van initiatiev<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ondernom<strong>en</strong> om het studer<strong>en</strong> vlotter <strong>en</strong> efficiënter te lat<strong>en</strong> verlop<strong>en</strong>.<br />
semestersysteem<br />
Alle studiejar<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de faculteit<br />
Politieke <strong>en</strong> Sociale Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
volg<strong>en</strong> het semestersysteem.<br />
In de eerste bachelor krijg je 5<br />
vakk<strong>en</strong> in het eerste semester <strong>en</strong><br />
5 in het tweede semester. Dat<br />
houdt in dat je eind januari, begin<br />
februari exam<strong>en</strong>s aflegt over de<br />
leerstof van het eerste semester <strong>en</strong><br />
tijd<strong>en</strong>s de maand juni over de<br />
leerstof van het tweede semester.<br />
De exam<strong>en</strong>periode wordt telk<strong>en</strong>s<br />
voorafgegaan door e<strong>en</strong> periode<br />
van blokverlof.<br />
In de maand<strong>en</strong> augustus <strong>en</strong><br />
september wordt e<strong>en</strong> tweede<br />
exam<strong>en</strong>zittijd georganiseerd voor<br />
wie niet geslaagd was. Zo krijg je<br />
e<strong>en</strong> volwaardige tweede kans om<br />
tekort<strong>en</strong> uit het eerste of tweede<br />
semester te herstell<strong>en</strong>.<br />
.<br />
34 35
Ik probeer mijn studiemethode<br />
te wijzig<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
minder uitgebreide sam<strong>en</strong>vatting<strong>en</strong><br />
te mak<strong>en</strong> maar<br />
meer te focuss<strong>en</strong> op de<br />
verband<strong>en</strong>. Ook probeer<br />
ik mijn faalangst te overwinn<strong>en</strong>:<br />
ik volg sessies<br />
studiebegeleiding <strong>en</strong> heb<br />
al <strong>en</strong>kele ker<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />
psychologe gepraat. Tot slot<br />
ga ik nog steeds zoals alle<br />
voorgaande jar<strong>en</strong> naar zoveel<br />
mogelijk less<strong>en</strong> ...<br />
Clara, masterstud<strong>en</strong>te<br />
> > Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>tutor<strong>en</strong><br />
Aan de faculteit Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> is er e<strong>en</strong> speciale service van tutor<strong>en</strong>. Dit zijn goede stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit de master<br />
of het laatste bachelorjaar, die in sessies van e<strong>en</strong> dik uur kleine groepjes stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de eerste bachelor<br />
verder help<strong>en</strong> door hun vrag<strong>en</strong> te beantwoord<strong>en</strong>. De tutor<strong>en</strong> zijn aanspreekbaar voor algem<strong>en</strong>e vrag<strong>en</strong> over<br />
studer<strong>en</strong> of de opleiding, maar gev<strong>en</strong> voornamelijk vakinhoudelijke begeleiding <strong>en</strong> tips bij het studer<strong>en</strong> van<br />
specifieke vakk<strong>en</strong>.<br />
> > Studiebegeleiding van het monitoraat<br />
Het Monitoraat van de faculteit Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> uitgebouwde studiebegeleiding. Voor vakinhoudelijke<br />
studiehulp kan je terecht bij de lesgevers <strong>en</strong> bij de daarvoor aangestelde studiebegeleiders aan de faculteit.<br />
Je kan bij h<strong>en</strong> terecht met vrag<strong>en</strong> over de leerstof <strong>en</strong> over de manier van studer<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> biochemie<br />
<strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> kunn<strong>en</strong> extra studiebegeleiding krijg<strong>en</strong> voor de vakk<strong>en</strong> wiskunde, chemie <strong>en</strong> fysica.<br />
> > Trajectbegeleiding<br />
De trajectbegeleider is het c<strong>en</strong>trale aanspreekpunt voor het monitoraat. Zij geeft je individueel advies over<br />
persoonlijk studietraject <strong>en</strong> studievoortgang <strong>en</strong> begeleidt je bij de keuzemom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s je studieloopbaan.<br />
Heb je vrag<strong>en</strong> over je studiemethode of twijfel je tuss<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de opleiding<strong>en</strong>, dan kan je altijd bij haar<br />
terecht.<br />
Adviesc<strong>en</strong>trum voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Het Adviesc<strong>en</strong>trum voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is de c<strong>en</strong>trale di<strong>en</strong>st van de universiteit waar je terecht kan met studiekeuze-<br />
<strong>en</strong>/of psychologische problem<strong>en</strong>: gaande van conc<strong>en</strong>tratie <strong>en</strong> uitstelgedrag tot exam<strong>en</strong>stress <strong>en</strong> relatieproblem<strong>en</strong>.<br />
De onthaalmedewerkers van het Adviesc<strong>en</strong>trum help<strong>en</strong> je verder of zorg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> afspraak<br />
met e<strong>en</strong> studieadviseur, loopbaanadviseur, psycholoog of e<strong>en</strong> andere gespecialiseerde instantie. Het Adviesc<strong>en</strong>trum<br />
geeft de brochure D<strong>en</strong>k Wijzer! uit <strong>en</strong> organiseert onder andere faalangsttraining<strong>en</strong>, introductiesessies<br />
<strong>en</strong> workshops over actief <strong>en</strong> efficiënt organiser<strong>en</strong> <strong>en</strong> studer<strong>en</strong>.<br />
36 37
Toelating<br />
E<strong>en</strong> diploma van het secundair<br />
onderwijs geeft rechtstreeks<br />
toegang tot de bacheloropleiding<br />
(behalve voor de opleiding<strong>en</strong><br />
G<strong>en</strong>eeskunde <strong>en</strong> Tandheelkunde).<br />
Wie hierover niet beschikt, neemt<br />
best tijdig contact op met het<br />
Adviesc<strong>en</strong>trum voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
voor meer informatie over<br />
afwijk<strong>en</strong>de toelatingsvoorwaard<strong>en</strong>.<br />
Gewikt <strong>en</strong> gewog<strong>en</strong><br />
Wie kiest voor <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie kiest voor e<strong>en</strong> opleiding die actief is in de frontlinie<br />
van het wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek in de biochemische, plant<strong>en</strong>biotechnologische, microbiële <strong>en</strong><br />
biomedische sector. E<strong>en</strong> sterke troef van de opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie aan de faculteit<br />
Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> is de combinatie van e<strong>en</strong> theoretische opleiding met e<strong>en</strong> uitgebreid aanbod aan praktische<br />
oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> labo project<strong>en</strong>. De opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie bereidt je voor op e<strong>en</strong> onderzoeksrichting<br />
die gebaseerd is op e<strong>en</strong> heel praktische, experim<strong>en</strong>tele b<strong>en</strong>adering. Wil je al e<strong>en</strong> virtueel kijkje<br />
kom<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> in onze laboratoria, surf e<strong>en</strong>s naar http://www.dmbr.ug<strong>en</strong>t.be/bamabcbt/. Ieder jaar (aprilmei)<br />
voorzi<strong>en</strong> we ook e<strong>en</strong> echt bezoekje aan onze laboratoria voor laatstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Wanneer dat juist<br />
plaatsvindt, zal ook vermeld word<strong>en</strong> op onze website.<br />
Voork<strong>en</strong>nis<br />
Voork<strong>en</strong>nis is natuurlijk meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Maar veel belangrijker dan de hoeveelheid materie is de manier<br />
waarop je ze k<strong>en</strong>t. Zo gebeurt het dat stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met vrij veel parate k<strong>en</strong>nis voorbijgestok<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
door iemand met minder feit<strong>en</strong>k<strong>en</strong>nis, die daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> de basismechanism<strong>en</strong> grondig begrijpt <strong>en</strong><br />
inzichtelijk studeert.<br />
× × Biologie, <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Inleiding tot de lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>: er is ge<strong>en</strong> speciale voork<strong>en</strong>nis vereist.<br />
De cursus start vanaf nul <strong>en</strong> bouwt stap per stap de stof op.<br />
× × Chemie: voor het vak chemie is ge<strong>en</strong> speciale voork<strong>en</strong>nis vereist. De cursus start vanaf nul. Het vak is<br />
grot<strong>en</strong>deels e<strong>en</strong> herhaling van de leerstof uit het secundair onderwijs, <strong>en</strong>kele hoofdstukk<strong>en</strong> niet<br />
inbegrep<strong>en</strong>, zoals bijvoorbeeld thermodynamica. De b<strong>en</strong>adering is echter anders: ze is fundam<strong>en</strong>teel,<br />
inzichtelijk, het gaat niet om uit het hoofd blokk<strong>en</strong>, maar veeleer om begrijp<strong>en</strong> <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> toepass<strong>en</strong>.<br />
× × Fysica: ook hier begint de cursus bij nul <strong>en</strong> maakt gebruik van basiswiskundige k<strong>en</strong>nis.<br />
× × Wiskunde: het niveau sluit aan bij de richting<strong>en</strong> in het secundair onderwijs die in het laatste jaar<br />
minst<strong>en</strong>s vier uur wiskunde hadd<strong>en</strong>.<br />
Handigheid troef<br />
Zoals blijkt uit het studieprogramma, bestaat de opleiding voor e<strong>en</strong> groot deel uit praktische oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.<br />
Daar is ge<strong>en</strong> speciale technische k<strong>en</strong>nis voor verondersteld, alles wordt stapsgewijs aangeleerd.<br />
De praktijkless<strong>en</strong> zijn populair, want ze doorbrek<strong>en</strong> de ope<strong>en</strong>volging van zwarte letters op wit papier.<br />
Toch hebb<strong>en</strong> ze ook e<strong>en</strong> keerzijde: de praktijk neemt veel tijd in beslag <strong>en</strong> kan e<strong>en</strong> hypotheek vorm<strong>en</strong> voor<br />
de bloktijd. De praktische oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> werkcolleges zorg<strong>en</strong> voor gevulde <strong>en</strong> lange werkdag<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dit<br />
kan soms zwaar weg<strong>en</strong>. Enige handigheid zowel voor labotechniek<strong>en</strong> als bij het omgaan met de tijd is<br />
bijzonder welkom. De praktische aspect<strong>en</strong> zijn cruciaal voor e<strong>en</strong> grondige experim<strong>en</strong>tele <strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijke<br />
vorming, <strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> echte troef voor deze studierichting. Zij gev<strong>en</strong> de afgestudeerde e<strong>en</strong><br />
gevoel niet <strong>en</strong>kel te beschikk<strong>en</strong> over de theoretische k<strong>en</strong>nis maar ook over de praktische vaardighed<strong>en</strong> die<br />
onmisbaar zijn in het wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek of in latere beroepssituaties.<br />
Vakantiecursus wiskunde<br />
In september kunn<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit het secundair onderwijs e<strong>en</strong> aantal basistechniek<strong>en</strong> uit de wiskunde<br />
opfriss<strong>en</strong>. De cursus is opgebouwd uit modules over verschill<strong>en</strong>de onderwerp<strong>en</strong>. Per module wordt e<strong>en</strong><br />
korte herhaling van de theorie gegev<strong>en</strong>, kom<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal uitgewerkte voorbeeld<strong>en</strong> aan bod <strong>en</strong> is er<br />
e<strong>en</strong> reeks oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.<br />
De vakantiecursus is bedoeld voor toekomstige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die wekelijks 4 uur wiskunde hadd<strong>en</strong> in de<br />
derde graad van het secundair onderwijs.<br />
Cursuscruis<strong>en</strong><br />
B<strong>en</strong> je geïnteresseerd in biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> Kom dan e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> dagje cursuscruis<strong>en</strong>. De opleiding<br />
<strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie biedt je de mogelijkheid om e<strong>en</strong>s te proev<strong>en</strong> van <strong>en</strong>kele less<strong>en</strong> op universitair<br />
niveau. Sam<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t beleef je e<strong>en</strong> doorsnee lesdag in het eerste of tweede bachelorjaar. Wanneer<br />
<strong>en</strong> hoe lang bepaal je zelf. Het volstaat om je in te schrijv<strong>en</strong> op www.cursuscruis<strong>en</strong>.UG<strong>en</strong>t.be. Je spreekt dan<br />
af met e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t, die ervoor zorgt dat je die dag door e<strong>en</strong> eerste- of tweedejaarsstud<strong>en</strong>t begeleid wordt.<br />
38 39
Academisch compet<strong>en</strong>t!<br />
In het hoger onderwijs vindt e<strong>en</strong> langzame verschuiving plaats van k<strong>en</strong>nisgericht opleid<strong>en</strong> naar<br />
compet<strong>en</strong>tie gericht begeleid<strong>en</strong> <strong>en</strong> beoordel<strong>en</strong>.<br />
Ook in de academische opleiding<strong>en</strong> is meer <strong>en</strong> meer aandacht voor algem<strong>en</strong>e compet<strong>en</strong>ties.<br />
Hiermee word<strong>en</strong> zak<strong>en</strong> bedoeld zoals het verwerk<strong>en</strong> van informatie, creativiteit, communicer<strong>en</strong>,<br />
probleemoploss<strong>en</strong>d d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> … Aan de universiteit wordt uiteraard veel aandacht besteed aan de<br />
wet<strong>en</strong>schappelijke compet<strong>en</strong>ties. Je wordt ondergedompeld in de wereld van wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek<br />
<strong>en</strong> je leert hoe complexe theoretische <strong>en</strong>/of concrete problem<strong>en</strong> vanuit wet<strong>en</strong>schappelijke achtergrond<br />
word<strong>en</strong> b<strong>en</strong>aderd.<br />
Dit zijn compet<strong>en</strong>ties die in heel veel werksituaties van onmisbaar belang zijn <strong>en</strong> die de eig<strong>en</strong>heid van e<strong>en</strong><br />
academisch diploma bepal<strong>en</strong>. Diploma’s blijv<strong>en</strong> uiteraard belangrijk maar bij sollicitaties wordt er steeds<br />
meer gepeild naar die achterligg<strong>en</strong>de compet<strong>en</strong>ties.<br />
Algeme<strong>en</strong> kan ik stell<strong>en</strong> dat er veel verwacht wordt van jou wanneer je biochemie <strong>en</strong><br />
<strong>biotechnologie</strong> studeert: in het eerste jaar heb je ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele dag vrij in de week. Overvolle<br />
lesdag<strong>en</strong> (in de voormiddag les, in de namiddag practicum) vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zware hypotheek<br />
voor de blok. Het is bijna onmogelijk om alle less<strong>en</strong> goed bij te houd<strong>en</strong> ... Ik zou zeker<br />
aanrad<strong>en</strong> om die zware belasting in overweging te nem<strong>en</strong> voor je keuze. Je moet je realiser<strong>en</strong><br />
dat er weinig ruimte is voor hobby’s <strong>en</strong> je moet bereid zijn om gedur<strong>en</strong>de 5 jaar hard te<br />
werk<strong>en</strong>. De keerzijde van de zware studielast is ongetwijfeld het kwaliteitslabel voor het<br />
verworv<strong>en</strong> diploma. Zodra je afgestudeerd b<strong>en</strong>t, gaat er e<strong>en</strong> zeer boei<strong>en</strong>de wereld voor je op<strong>en</strong>.<br />
De 21ste eeuw is de eeuw van de <strong>biotechnologie</strong> <strong>en</strong> er is dus nood aan sterk gespecialiseerde<br />
onderzoekers. Dat betek<strong>en</strong>t ongetwijfeld dat je snel werk zult vind<strong>en</strong>.<br />
Sv<strong>en</strong>, masterstud<strong>en</strong>t<br />
40 41
Aan het werk<br />
Afgestudeerde Masters in de biochemie <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong> hebb<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de mogelijkhed<strong>en</strong>.<br />
Zij die verder aan wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek will<strong>en</strong> do<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> aan de universiteit blijv<strong>en</strong>, of<br />
naar e<strong>en</strong> andere of buit<strong>en</strong>landse instelling gaan om te doctorer<strong>en</strong>. Wie e<strong>en</strong> baan in het onderwijs<br />
wil, heeft met e<strong>en</strong> opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie e<strong>en</strong> grondige vorming gekreg<strong>en</strong> in de basiswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
(chemie <strong>en</strong> biologie) <strong>en</strong> heeft ook e<strong>en</strong> brede vorming betreff<strong>en</strong>de biochemie, fysiologie,<br />
moleculaire biologie <strong>en</strong> biotechnologische toepassing<strong>en</strong> in landbouw, g<strong>en</strong>eeskunde (biomedische<br />
wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>) <strong>en</strong> milieubeheer. Het groei<strong>en</strong>de aantal bedrijv<strong>en</strong> in de <strong>biotechnologie</strong> <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> die<br />
biotechnologische toepassing<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> in productieprocess<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> gestage stroom van<br />
vacatures voor afgestudeerd<strong>en</strong> in de <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie, zowel voor onderzoek als voor meer<br />
toegepaste functies. Op het Wet<strong>en</strong>schapspark Ardoy<strong>en</strong> van de Universiteit G<strong>en</strong>t is e<strong>en</strong> grote conc<strong>en</strong>tratie<br />
aan biotech-activiteit ontstaan met e<strong>en</strong> tewerkstelling van meer dan 1000 werknemers die nog steeds<br />
uitbreidt. Neem alvast e<strong>en</strong> kijkje op www.vib.be/TechTransfer/EN/Flemish+Biotech+Companies/<br />
<strong>en</strong> www.flandersbio.be/home.asp.<br />
Tewerkstellingsmogelijkhed<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> we terug in verschill<strong>en</strong>de domein<strong>en</strong> van onze sam<strong>en</strong>leving.<br />
> > Gezondheidssector<br />
De opsporing van ‘g<strong>en</strong>etisch bepaalde’ ziekt<strong>en</strong> was tot voor <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> mogelijk wanneer de<br />
symptom<strong>en</strong> te voorschijn kwam<strong>en</strong>. Dankzij de moleculaire biologie is m<strong>en</strong> in staat al diagnoses te stell<strong>en</strong><br />
op DNA-niveau, zelfs van e<strong>en</strong> embryo in pr<strong>en</strong>ataal onderzoek.<br />
Fundam<strong>en</strong>tele k<strong>en</strong>nis over de moleculaire oorzak<strong>en</strong> van ziekt<strong>en</strong> zoals kanker, AIDS, multiple sclerose ...<br />
leid<strong>en</strong> tot therapieën, hetzij op g<strong>en</strong>niveau, hetzij door e<strong>en</strong> g<strong>en</strong>eesmiddel dat specifiek ingrijpt op e<strong>en</strong><br />
ongecontroleerd proces.<br />
De aanmaak van nieuwe antibiotica, vaccins, antistoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> hormon<strong>en</strong> wordt mogelijk <strong>en</strong> zal nog vele<br />
jar<strong>en</strong> werk betek<strong>en</strong><strong>en</strong> voor de onderzoeker.<br />
> > Voedingsindustrie<br />
Ook de voedingsindustrie is meer <strong>en</strong> meer geïnteresseerd in de resultat<strong>en</strong> van het biochemisch <strong>en</strong><br />
biotechnologisch onderzoek.<br />
Plant<strong>en</strong>veredeling kan nu versneld <strong>en</strong> verbeterd word<strong>en</strong> door biotechnologische vermeerderingstechniek<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> g<strong>en</strong>etische modificatie. Veel onderzoekers zijn ervan overtuigd dat de huidige technologische<br />
onderzoeksmiddel<strong>en</strong> in staat moet<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> belangrijke rol te spel<strong>en</strong> in de oplossing van het<br />
wereldvoedselprobleem.<br />
> > Leefmilieu<br />
Op het gebied van het leefmilieu zijn al aardige success<strong>en</strong> geboekt. Wet<strong>en</strong>schappers slag<strong>en</strong> er in om<br />
bacteriën zodanig te manipuler<strong>en</strong> dat ze e<strong>en</strong> milieuzuiver<strong>en</strong>d proces op gang br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Zo kunn<strong>en</strong> ze<br />
eiwitt<strong>en</strong> do<strong>en</strong> aanmak<strong>en</strong> die in afvalwater zware metal<strong>en</strong> bind<strong>en</strong> <strong>en</strong>z.<br />
Microbiologie in al zijn vorm<strong>en</strong> laat daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> toe om bij de voedselproductie <strong>en</strong> ook in de milieutechnologie<br />
e<strong>en</strong> ‘zuiver’ industrieel proces op gang te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, zodat de noodzakelijke productie van<br />
chemicaliën niet langer e<strong>en</strong> bedreiging zal vorm<strong>en</strong> voor onze leefgeme<strong>en</strong>schap.<br />
> > Chemische nijverheid<br />
Zelfs de chemische nijverheid heeft na <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> afwacht<strong>en</strong> het belang van op biochemisch onderzoek<br />
gebaseerde <strong>biotechnologie</strong> opgemerkt. Bacteriën kunn<strong>en</strong> immers e<strong>en</strong> hele reeks e<strong>en</strong>voudige scheikundige<br />
stoff<strong>en</strong> aanmak<strong>en</strong>. Al di<strong>en</strong>t de economische r<strong>en</strong>dabiliteit in de meeste gevall<strong>en</strong> nog bewez<strong>en</strong>, toch volg<strong>en</strong><br />
die traditionele industrieën met argusog<strong>en</strong> de ontwikkeling<strong>en</strong> in het biochemisch/biotechnologisch<br />
onderzoek.<br />
42 43
De markt<br />
De opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie verzekert dat Vlaander<strong>en</strong> ook in de toekomst aan de spits zal<br />
staan van het wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek.<br />
> > Snelle evolutie<br />
De snelheid waarmee bepaalde ontdekking<strong>en</strong> hun intrede do<strong>en</strong> is de laatste jar<strong>en</strong> in stijg<strong>en</strong>de lijn.<br />
Bepaalde onderzoeksresultat<strong>en</strong> vond<strong>en</strong> sneller e<strong>en</strong> weg naar massaproductie dan m<strong>en</strong> kon vermoed<strong>en</strong>.<br />
Andere hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lange weg af te legg<strong>en</strong>. Dat heeft <strong>en</strong>erzijds te mak<strong>en</strong> met hun complexiteit, anderzijds<br />
met het noodzakelijke toxicologisch onderzoek dat aan de verkoop moet voorafgaan. Meer <strong>en</strong> meer wordt<br />
hierbij gebruik gemaakt van de nieuwste biochemische <strong>en</strong> biotechnologische toepassing<strong>en</strong>. De biotechsector<br />
is dan ook e<strong>en</strong> niet te verwaarloz<strong>en</strong> markt <strong>en</strong> iedere sector wordt erdoor beïnvloed.<br />
Wet<strong>en</strong>schappelijke geschoold<strong>en</strong> met interesse voor de biotechniek<strong>en</strong> zijn meer dan ooit gegeerd op de<br />
markt. Biochemici <strong>en</strong> biotechnolog<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> e<strong>en</strong> pluridisciplinaire <strong>en</strong> heel praktische vorming<br />
g<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> waardoor zij zich gemakkelijk kunn<strong>en</strong> aanpass<strong>en</strong> aan snel evoluer<strong>en</strong>de t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />
Tewerkstellingssector<strong>en</strong><br />
× × wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek: universiteit<strong>en</strong>, onderzoeksc<strong>en</strong>tra van de overheid (bv. Vlaams Instituut voor<br />
Biotechnologie, ministerie van landbouw, volksgezondheid ... ), researchafdeling<strong>en</strong> van privébedrijv<strong>en</strong>,<br />
privélaboratoria waar fundam<strong>en</strong>teel of toegepast onderzoek verricht wordt in opdracht van bedrijv<strong>en</strong>, of<br />
waar de onderzoeksresultat<strong>en</strong> te koop aangebod<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
× × farmaceutische industrie<br />
× × cosmeticabedrijv<strong>en</strong><br />
× × laboratoria voor medische analyse<br />
× × voedingsnijverheid<br />
× × ferm<strong>en</strong>tati<strong>en</strong>ijverheid<br />
× × agro-industrie: meststoff<strong>en</strong>, pesticid<strong>en</strong> ...<br />
× × petrochemische industrie<br />
× × chemische industrie<br />
× × specifiek biotechnologische bedrijv<strong>en</strong><br />
× × milieutechnologische bedrijv<strong>en</strong><br />
× × op<strong>en</strong>bare di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> voor waterzuivering, milieu ...<br />
44 45
Kiez<strong>en</strong> voor G<strong>en</strong>t<br />
G<strong>en</strong>t is baanbrek<strong>en</strong>d<br />
Het brede opleidingsaanbod van de Universiteit G<strong>en</strong>t heeft te mak<strong>en</strong> met het feit dat de biotechnologische<br />
ontwikkeling<strong>en</strong> in België eig<strong>en</strong>lijk aan de Universiteit G<strong>en</strong>t gestart zijn, meer bepaald door het moleculairbiologisch<br />
<strong>en</strong> moleculair-g<strong>en</strong>etisch onderzoek in de faculteit Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. Elk basishandboek in de<br />
biologie of de moleculaire biologie verwijst naar het baanbrek<strong>en</strong>de werk verricht in onze laboratoria: de<br />
eerste volledige sequ<strong>en</strong>tie van e<strong>en</strong> RNA virus (MS2), de eerste volledige sequ<strong>en</strong>tie van e<strong>en</strong> virus (SV40), de<br />
klonering van cytokines (interferon<strong>en</strong>, interleukines, TNF), het gebruik van Agrobacterium tumefaci<strong>en</strong>s om<br />
plant<strong>en</strong> te transformer<strong>en</strong>, de eerste insect- <strong>en</strong> bacterieresist<strong>en</strong>te plant<strong>en</strong>.<br />
Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> nam het Vlaams Interuniversitair Instituut voor Biotechnologie (www.vib.be) verschill<strong>en</strong>de<br />
laboratoria van de faculteit Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> op. Dat instituut werd op initiatief van de Vlaamse regering<br />
opgericht <strong>en</strong> krijgt jaarlijks 25 miljo<strong>en</strong> euro voor strategisch basisonderzoek <strong>en</strong> toepassingsgericht onderzoek<br />
in het domein van de lev<strong>en</strong>swet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. De opleiding <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> Biotechnologie is dus gestoeld op<br />
e<strong>en</strong> uitgebreide onderzoekstraditie van biomedisch <strong>en</strong> plant<strong>en</strong>biotechnologisch onderzoek met wereldfaam.<br />
Ook het structuuronderzoek van eiwitt<strong>en</strong> gebeurt op wereldtopniveau. Deze onderzoekstradities garander<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> kwaliteitslabel voor het verworv<strong>en</strong> diploma.<br />
Bedrijfswereld<br />
Als spin-off van die wet<strong>en</strong>schappelijke success<strong>en</strong> war<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn in het G<strong>en</strong>tse trouw<strong>en</strong>s verschill<strong>en</strong>de<br />
biotechnologische bedrijv<strong>en</strong> actief: Innog<strong>en</strong>etics, Roche, Bayer BioSci<strong>en</strong>ce, Devg<strong>en</strong>, Cropdesign, Ablynx<br />
(Nanobodies), Actog<strong>en</strong>ix (yoghurtbacteriën als vector voor therapie), Pronota (massaspectrometrie voor<br />
het opspor<strong>en</strong> van ziektemerkers) ...<br />
Het technologiepark in Zwijnaarde is één van de grootste conc<strong>en</strong>traties in Europa van academische <strong>en</strong><br />
private <strong>biotechnologie</strong>activiteit<strong>en</strong>. De knowhow <strong>en</strong> de infrastructuur van de Universiteit G<strong>en</strong>t behoort op<br />
dat vlak al e<strong>en</strong> ti<strong>en</strong>tal jar<strong>en</strong> tot de beste van alle universiteit<strong>en</strong> in Europa. Dit zorgt voor e<strong>en</strong> vruchtbare<br />
symbiose tuss<strong>en</strong> universitaire onderzoeksgroep<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderzoeksgroep<strong>en</strong> in privébedrijv<strong>en</strong>.<br />
Voor vele practica, de masterstages <strong>en</strong> de masterproef mog<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> biochemie <strong>en</strong><br />
<strong>biotechnologie</strong> in het Vlaams Interuniversitair Biotechnologisch instituut (VIB) labo’s<br />
volg<strong>en</strong>. Hier wordt basisonderzoek gedaan naar verschill<strong>en</strong>de soort<strong>en</strong> kankers, ontsteking -<br />
ziekt<strong>en</strong>, griepvaccins, de productie van plant<strong>en</strong> met minder lignine voor biobrandstof,<br />
plant<strong>en</strong> voor de aanmaak van antilicham<strong>en</strong> die gebruikt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in de strijd teg<strong>en</strong><br />
verschill<strong>en</strong>de ziektes, <strong>en</strong> nog veel meer. De lijst met mogelijkhed<strong>en</strong> na afstuder<strong>en</strong> is eindeloos.<br />
De faculteit Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van de UG<strong>en</strong>t is wereldvermaard vanwege haar uitstek<strong>en</strong>d<br />
wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek <strong>en</strong> dat is e<strong>en</strong> kwaliteitslabel voor het verworv<strong>en</strong> diploma!<br />
Stev<strong>en</strong>, masterstud<strong>en</strong>t<br />
46 47
Opleidingsaanbod UG<strong>en</strong>t<br />
www.opleiding<strong>en</strong>.UG<strong>en</strong>t.be<br />
Adviesc<strong>en</strong>trum voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
www.UG<strong>en</strong>t.be/adviesc<strong>en</strong>trum<br />
Nog meer info<br />
> > De regionale studie-infodag<strong>en</strong> (sid-ins)<br />
In alle Vlaamse provincies word<strong>en</strong> door schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> C<strong>en</strong>tra voor Leerling<strong>en</strong>begeleiding, op initiatief van het<br />
departem<strong>en</strong>t Onderwijs van het Ministerie van de Vlaamse Geme<strong>en</strong>schap, speciale studie-informatiedag<strong>en</strong><br />
georganiseerd. Ook de Universiteit G<strong>en</strong>t is daarop aanwezig met e<strong>en</strong> aantal studieadviseurs <strong>en</strong><br />
medewerkers uit de faculteit<strong>en</strong>.<br />
> > De brochures<br />
Over elke bacheloropleiding van de Universiteit G<strong>en</strong>t bestaat e<strong>en</strong> gedetailleerde brochure. De informatie<br />
over de masteropleiding<strong>en</strong> is gebundeld in afzonderlijke brochures per faculteit. Alle brochures kunn<strong>en</strong> op<br />
e<strong>en</strong>voudige aanvraag verkreg<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in het Adviesc<strong>en</strong>trum voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> of via de website<br />
geraadpleegd word<strong>en</strong> (www.opleiding<strong>en</strong>.UG<strong>en</strong>t.be ga naar de opleiding van je keuze via de rechterbalk).<br />
> > De infodag<strong>en</strong> aan de universiteit<br />
De Universiteit G<strong>en</strong>t organiseert voor iedere opleiding e<strong>en</strong> afzonderlijke infodag. Je kan ter plaatse de<br />
opleiding beter ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Door het contact met professor<strong>en</strong>, assist<strong>en</strong>t<strong>en</strong> of ouderejaars kan je nagaan<br />
of je verwachting<strong>en</strong> wel klopp<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong> alles krijg je e<strong>en</strong> beeld van wat je écht te wacht<strong>en</strong> staat. Ook voor<br />
ouders word<strong>en</strong> er speciale infodag<strong>en</strong> georganiseerd. E<strong>en</strong> folder (incl. inschrijvingsstrook) kan je verkrijg<strong>en</strong><br />
in je C<strong>en</strong>trum voor Leerling<strong>en</strong>begeleiding (CLB), via het Adviesc<strong>en</strong>trum voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> of op de website<br />
(www.opleiding<strong>en</strong>.UG<strong>en</strong>t.be > infodag<strong>en</strong>).<br />
> > Het Adviesc<strong>en</strong>trum voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Universiteit G<strong>en</strong>t<br />
Blijv<strong>en</strong> er na e<strong>en</strong> bezoek aan de sid-ins <strong>en</strong> infodag<strong>en</strong> <strong>en</strong> na het doornem<strong>en</strong> van de docum<strong>en</strong>tatie nog<br />
vrag<strong>en</strong> over of w<strong>en</strong>s je e<strong>en</strong> persoonlijk gesprek, dan kan dat op het Adviesc<strong>en</strong>trum. De studieadviseurs<br />
staan ter beschikking van toekomstige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun ouders. Voor e<strong>en</strong> uitgebreide babbel is het wel<br />
w<strong>en</strong>selijk vooraf e<strong>en</strong> afspraak te mak<strong>en</strong>.<br />
> > De Universiteit G<strong>en</strong>t op internet<br />
Up-to-date informatie over de Universiteit G<strong>en</strong>t kan je op elektronische wijze raadpleg<strong>en</strong>. Wil je meer<br />
wet<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> bepaalde vakgroep of over het onderzoek dat daar wordt verricht, wil je de exacte<br />
studieprogramma’s k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> van alle opleiding<strong>en</strong> of b<strong>en</strong> je nog volop aan het zoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> wil je in e<strong>en</strong><br />
not<strong>en</strong>dop de verschill<strong>en</strong>de k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van de opleiding<strong>en</strong> raadpleg<strong>en</strong> Neem dan je surfplank <strong>en</strong> vereer<br />
ons met e<strong>en</strong> bezoekje: www.UG<strong>en</strong>t.be.<br />
> > Docum<strong>en</strong>tatie<br />
Straks stud<strong>en</strong>t in G<strong>en</strong>t: algem<strong>en</strong>e k<strong>en</strong>nismakingsbrochure voor de toekomstige stud<strong>en</strong>t<br />
Infodag<strong>en</strong>: data + inschrijvingsformulier voor de infodag<strong>en</strong> per opleiding; nieuwe versie december<br />
Won<strong>en</strong> in G<strong>en</strong>t: info over huisvesting; nieuwe versie januari<br />
Vlot van start: info over vakantiecursuss<strong>en</strong> <strong>en</strong> inschrijvingsmodaliteit<strong>en</strong>; nieuwe versie januari<br />
C<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>: info over studiefinanciering, sociaaljuridisch statuut …; nieuwe versie februari.<br />
48 49
23<br />
Stadsplan<br />
2 Adviesc<strong>en</strong>trum voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
30 Station G<strong>en</strong>t Sint-Pieters<br />
18<br />
faculteitsgebouw<strong>en</strong><br />
2, 7 Letter<strong>en</strong> <strong>en</strong> Wijsbegeerte<br />
12 Rechtsgeleerdheid<br />
12 Politieke <strong>en</strong> Sociale<br />
Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
16 Psychologie <strong>en</strong> Pedagogische<br />
Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
4 Economie <strong>en</strong> Bedrijfskunde<br />
18, 19, 23 Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
3, 8, 24 Ing<strong>en</strong>ieurswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
Architectuur<br />
15 Bio-ing<strong>en</strong>ieurswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
21 G<strong>en</strong>eeskunde <strong>en</strong><br />
Gezondheidswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
17 Hoger Instituut voor Lichamelijke<br />
Opvoeding<br />
20 Farmaceutische Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
26 Dierg<strong>en</strong>eeskunde<br />
E40-BRUSSEL<br />
18, 23 Belangrijkste leslokal<strong>en</strong><br />
eerste jaar bachelor<br />
<strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong><br />
HUNDELGEMSESTEENWEG<br />
50<br />
51
Voor alle verdere inlichting<strong>en</strong>:<br />
<strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong><br />
Adviesc<strong>en</strong>trum<br />
voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Directie Onderwijsaangeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong><br />
Afdeling Studieloopbaanadvies<br />
Sint-Pietersnieuwstraat 33, 9000 G<strong>en</strong>t<br />
T 09 331 00 31 - acs@UG<strong>en</strong>t.be<br />
www.UG<strong>en</strong>t.be/adviesc<strong>en</strong>trum<br />
Informatiebrochure bacheloropleiding<strong>en</strong> aan de Universiteit G<strong>en</strong>t 2012<br />
1 Wijsbegeerte, Moraalwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
2 Taal- <strong>en</strong> letterkunde: twee tal<strong>en</strong><br />
3 Oosterse tal<strong>en</strong> <strong>en</strong> cultur<strong>en</strong><br />
4 Oost-Europese tal<strong>en</strong> <strong>en</strong> cultur<strong>en</strong><br />
5 Afrikaanse tal<strong>en</strong> <strong>en</strong> cultur<strong>en</strong><br />
6 Geschied<strong>en</strong>is<br />
7 Kunstwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
8 Archeologie<br />
9 Recht<strong>en</strong><br />
10 Criminologie<br />
11 Politieke wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>,<br />
Communicatiewet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, Sociologie<br />
12 Psychologie<br />
13 Pedagogische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
14 Economie, Toegepaste economie,<br />
Handelsing<strong>en</strong>ieur<br />
15 Wiskunde<br />
16 Fysica <strong>en</strong> sterr<strong>en</strong>kunde<br />
17 Informatica<br />
18 Chemie<br />
19 Biologie<br />
20 <strong>Biochemie</strong> <strong>en</strong> <strong>biotechnologie</strong><br />
21 Geologie<br />
22 Geografie <strong>en</strong> geomatica<br />
23 Burgerlijk ing<strong>en</strong>ieur<br />
24 Burgerlijk ing<strong>en</strong>ieur-architect<br />
25 Bio-ing<strong>en</strong>ieur<br />
26 G<strong>en</strong>eeskunde<br />
27 Tandheelkunde<br />
28 Logopedie, Audiologie<br />
29 Biomedische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
30 Lichamelijke opvoeding <strong>en</strong><br />
bewegingswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
31 Revalidatiewet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
kinesitherapie (i.s.m. Arteveldehogeschool)<br />
32 Farmacie<br />
33 Dierg<strong>en</strong>eeskunde