29.01.2015 Views

Etnisch gerelateerde verschillen in de straftoemeting.pdf

Etnisch gerelateerde verschillen in de straftoemeting.pdf

Etnisch gerelateerde verschillen in de straftoemeting.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Hoewel <strong>de</strong> straftoemet<strong>in</strong>gsvrijheid van <strong>de</strong><br />

rechter groot is, is <strong>de</strong>ze niet onbegrensd: <strong>de</strong><br />

rechter is gebon<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> wet. Uit jurispru<strong>de</strong>ntie<br />

blijkt bovendien dat <strong>de</strong> rechter <strong>in</strong> zijn<br />

strafmotiver<strong>in</strong>g vaak verwijst naar <strong>de</strong> ernst van<br />

het feit, <strong>de</strong> persoon van <strong>de</strong> da<strong>de</strong>r en <strong>de</strong> ernst<br />

van <strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n. Hieruit kan wor<strong>de</strong>n<br />

afgeleid dat <strong>de</strong> rechter bij <strong>de</strong> straftoemet<strong>in</strong>g<br />

reken<strong>in</strong>g houdt met on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>lict-,<br />

da<strong>de</strong>r- en slachtofferkenmerken.<br />

Om <strong>in</strong>zichtelijk te maken welke factoren een<br />

rol (kunnen) spelen bij <strong>de</strong> straftoemet<strong>in</strong>g,<br />

zetten we hieron<strong>de</strong>r het straftoemet<strong>in</strong>gska<strong>de</strong>r<br />

uiteen, dat bestaat uit <strong>de</strong>lictkenmerken (juridische<br />

<strong>de</strong>lictkenmerken en <strong>de</strong>lictsomstandighe<strong>de</strong>n),<br />

da<strong>de</strong>rkenmerken, slachtofferkenmerken<br />

en proceskenmerken.<br />

2.3.1 Delictkenmerken<br />

Juridische <strong>de</strong>lictkenmerken geven aan met<br />

welke wettelijke voorschriften <strong>de</strong> rechter <strong>in</strong><br />

het concrete geval te maken heeft. De juridische<br />

<strong>de</strong>lictkenmerken zijn uit <strong>de</strong> tenlastelegg<strong>in</strong>g<br />

af te lei<strong>de</strong>n en hebben betrekk<strong>in</strong>g op <strong>de</strong><br />

ernst van het feit. Hier wordt aangegeven<br />

voor welk <strong>de</strong>lict <strong>de</strong> verdachte wordt vervolgd<br />

(<strong>de</strong> juridische kwalificatie van het <strong>de</strong>lict) en of<br />

er sprake is van pog<strong>in</strong>g (art. 45 Sr), me<strong>de</strong>plichtigheid<br />

(art. 47 Sr) of samenloop van<br />

strafbare feiten (art. 57 Sr). Op basis van <strong>de</strong>ze<br />

juridische <strong>de</strong>lictkenmerken weet <strong>de</strong> rechter <strong>de</strong><br />

hoogte van het specifieke strafmaximum<br />

waarb<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> straftoemet<strong>in</strong>gsbesliss<strong>in</strong>g<br />

moet wor<strong>de</strong>n genomen.<br />

Naast <strong>de</strong> juridische <strong>de</strong>lictkenmerken zijn er<br />

ook an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>lictkenmerken die <strong>de</strong> straftoemet<strong>in</strong>g<br />

kunnen beïnvloe<strong>de</strong>n. Dit zijn <strong>de</strong>lictkenmerken<br />

die niet direct uit <strong>de</strong> tenlastelegg<strong>in</strong>g<br />

zijn af te lei<strong>de</strong>n en die betrekk<strong>in</strong>g<br />

hebben op <strong>de</strong> ernst van <strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n.<br />

Deze factoren geven <strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n of<br />

achtergron<strong>de</strong>n bij het <strong>de</strong>lict aan, zoals <strong>de</strong><br />

modus operandus, het motief en <strong>de</strong> mate<br />

waar<strong>in</strong> het slachtoffer aanleid<strong>in</strong>g gaf tot het<br />

plegen van het <strong>de</strong>lict. Deze <strong>de</strong>lictsomstandighe<strong>de</strong>n<br />

zijn echter niet opgenomen <strong>in</strong> <strong>de</strong> data<br />

die we gebruiken voor dit on<strong>de</strong>rzoek. Daarom<br />

kunnen ze niet betrokken wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> analyses.<br />

2.3.2 Da<strong>de</strong>rkenmerken<br />

Naast <strong>de</strong> <strong>de</strong>lictkenmerken vormen <strong>de</strong> da<strong>de</strong>rkenmerken<br />

een an<strong>de</strong>r belangrijk element bij<br />

<strong>de</strong> straftoemet<strong>in</strong>g. Omdat <strong>de</strong> focus van het<br />

huidige on<strong>de</strong>rzoek ligt op <strong>de</strong> rol van etniciteit<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> straftoemet<strong>in</strong>g, noemen we hier kort <strong>de</strong><br />

overige da<strong>de</strong>rkenmerken die <strong>de</strong> straftoemet<strong>in</strong>g<br />

zou<strong>de</strong>n kunnen beïnvloe<strong>de</strong>n. Eer<strong>de</strong>r<br />

on<strong>de</strong>rzoek richt zich <strong>in</strong> het algemeen met<br />

name op <strong>de</strong> verban<strong>de</strong>n van geslacht en ras/<br />

etniciteit met straftoemet<strong>in</strong>g en <strong>in</strong> m<strong>in</strong><strong>de</strong>re<br />

mate op overige da<strong>de</strong>rkenmerken. An<strong>de</strong>re<br />

kenmerken die ook van belang zou<strong>de</strong>n kunnen<br />

zijn, zoals gezondheid en sociaaleconomische<br />

status, hebben veel m<strong>in</strong><strong>de</strong>r aandacht<br />

gekregen <strong>in</strong> eer<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek. De re<strong>de</strong>n<br />

hiervoor is dat <strong>de</strong>ze gegevens over het algemeen<br />

ontbreken <strong>in</strong> officiële gegevensbestan-<br />

24

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!