Mannen, vrouwen en geldzaken - Nibud

Mannen, vrouwen en
geldzaken
Nibud Factsheet

Mannen, vrouwen en geldzaken
Mannen en vrouwen gaan verschillend met geld om, maar het risico op financiële
problemen is bij beide groepen even groot. Meer vrouwen plannen, maar ook
meer vrouwen zijn gevoelig voor verleidingen.
Meer vrouwen dan mannen:
plannen hun uitgaven;
letten op aanbiedingen;
vinden het moeilijk om grote uitgaven te doen;
gaan na of grote aankopen in het budget passen voordat zij tot aankoop
overgaan.
Meer mannen dan vrouwen:
hebben weinig moeite met geldzaken;
zeggen niet zo met geld bezig te zijn;
zijn op de korte termijn gericht;
vinden luxe belangrijk;
komen weinig in de verleiding om producten te kopen.
Binnen relaties zijn mannen en vrouwen even vaak verantwoordelijk voor de
privé-administratie. Rond een derde van de mannen en de vrouwen met een
partner doet de administratie alleen; van ongeveer 10 procent doet de partner
bijna alles alleen. De rest van de stellen heeft de taken verdeeld.
Levensstijl man versus vrouw
Mannen lopen evenveel kans op financiële problemen als vrouwen. Dit blijkt uit het
onderzoek ‘Kans op financiële problemen’ (Madern & Van der Schors, 2012). Ze
verschillen echter wel van elkaar in de manier waarop zij omgaan met geld. Aan de
financiële problemen van mannen en vrouwen liggen andere risicoprofielen ten
grondslag.
In 2009 heeft het Nibud onderzoek gedaan naar het financieel beheer van huishoudens.
Aan de hand van de het Mentality-model van Motivaction is onderzocht op welke manier
de leefstijl van de respondenten van invloed is op het financieel beheer. Van de acht
typen leefstijlen die het Mentality-model onderscheidt, bleken de
‘gemaksgeoriënteerden’ en ‘opwaarts mobielen’ het grootste risico te lopen op
financiële problemen. De groep gemaksgeoriënteerden bestaat vooral uit vrouwen, de
groep opwaarts mobielen vooral uit mannen. Gemaksgeoriënteerden geven gemakkelijk
geld uit en komen snel in de verleiding om geld uit te geven. Ze zijn vaak passief en
impulsief en leven met de dag. Opwaarts mobielen vinden luxe erg belangrijk en laten
zich gemakkelijk verleiden om geld uit te geven. Ze zijn statusgevoelig en
consumptiegericht.
Mannen, vrouwen en geldzaken / 2

Verschillen tussen mannen en vrouwen
Ook uit het Nibud-onderzoek ‘Geldzaken in de praktijk 2012 1 ’ blijkt dat mannen en
vrouwen verschillend met geld omgaan. Van de vrouwen is 93 procent het eens 2 met de
stelling ‘Ik houd mijn administratie bij’, tegen 88 procent van de mannen.
Bewust uitgeven
Van de vrouwen geeft een groter gedeelte hun geld bewust uit dan van de mannen. Zo
is 97 procent van de vrouwen het meer eens dan oneens of helemaal eens met de
stelling ‘Als ik iets groots / duurs wil kopen, bekijk ik eerst of ik dat kan betalen’ ; van de
mannen is 91 procent het eens met die stelling. Het grootste gedeelte van zowel de
mannen als de vrouwen gaat bewust om met hun uitgaven.
Tabel 1: Percentage mannen en vrouwen dat het meer eens dan oneens of helemaal
eens is met de stelling.
Man
%
Vrouw
%
Ik weet altijd precies wat mijn saldo is 73 79
Ik weet in welke maanden ik meer inkomsten heb en in welke
maanden ik meer uitgaven heb.
81 86
Ik maak altijd een boodschappenlijstje 68 74
Als ik iets groots / duurs wil kopen, bekijk ik eerst welke (grote)
uitgaven ik op korte termijn nog meer verwacht
Als ik iets groots / duurs wil kopen, bekijk ik eerst of ik dat kan
betalen
Ik kijk altijd wat een product in een andere winkel of op internet kost
voordat ik het koop
86 92
91 97
81 76
Ik let altijd op of ik wat ik wil kopen in de aanbieding kan krijgen 84 89
Ik reken altijd uit of ik voldoende geld heb voordat ik iets koop 88 92
Ik vind het moeilijk om grote uitgaven te doen 59 71
De vaste lasten
Elk huishouden heeft kosten aan noodzakelijke uitgaven zoals woonlasten, voeding en
kleding. Het bedrag dat hiervoor nodig is, bepaalt voor een groot deel wat het
beschikbare budget is voor de overige uitgaven. Daarom is het belangrijk om op z'n
minst een schatting te kunnen maken van de bedragen die maandelijks nodig zijn voor
de noodzakelijke uitgaven.
Van alle vrouwen houdt 35 procent in haar hoofd bij welke bedragen per maand nodig
zijn voor noodzakelijke uitgaven zoals woonlasten, voeding en kleding; 37 procent
houdt hier geen rekening mee, maar koopt gewoon wat zij nodig heeft. Van de mannen
koopt 49 procent wat hij nodig heeft zonder rekening te houden met de bedragen die
1 In het onderzoek zijn alle type huishoudens meegenomen, dus alleenstaanden en mensen met een
partner.
2 Onder eens vallen de personen die hebben aangegeven het meer eens dan oneens of helemaal eens
te zijn met de stellingen
3 / Mannen, vrouwen en geldzaken

per maand nodig zijn voor de noodzakelijke uitgaven; 25 procent houdt de bedragen
hiervoor wel bij in hun hoofd.
Mannen weten minder goed dan vrouwen wat de hoogte is van de meeste vaste lasten
(zie tabel 2), met uitzondering van de verzekeringen. Uitgaven aan energie, en aan
internet, tv en de vaste telefoonaansluiting staan niet in de tabel, omdat er bij deze
posten geen significant verschil is tussen vrouwen en mannen.
Tabel 2: Percentages mannen en vrouwen die geen schatting kunnen geven van
het bedrag voor de verschillende posten
Man
%
Vrouw
%
Huur / hypotheek 29 25
Zorgverzekering 31 25
Andere verzekeringen 37 43
Mobiele telefoon 27 22
Aflossing studiefinanciering 36 30
Afbetaling leningen/betalingsregelingen 35 30
Moeite met geldzaken
De meeste mannen hebben geen moeite met geldzaken; slechts 36 procent is het eens
met de stelling dat zij geldzaken lastig vinden. Van de vrouwen vindt 44 procent
geldzaken lastig. Vrouwen zijn ook vaker dan mannen met geldzaken bezig.
Tabel 3: Percentage mannen en vrouwen dat het meer eens dan oneens of helemaal
eens is met de stelling.
Man
%
Vrouw
%
Ik vind geldzaken lastig 36 44
Ik ben niet zo met geld bezig 51 41
Houding ten opzichte van geld
Op het gebied van geld verschillen mannen en vrouwen het meest opvallend van elkaar
in hun houding ten opzichte van geld. Mannen zijn vaker dan vrouwen gericht op de
korte termijn en vinden luxe belangrijk. Het verschil is het grootst bij de stelling ‘Gemak
speelt een belangrijke rol bij mijn gedrag en mijn besluiten’. Van de mannen is 66
procent het hiermee eens, tegen 53 procent van de vrouwen.
Mannen, vrouwen en geldzaken / 4

Tabel 4: Percentage mannen en vrouwen dat het eens is met de stelling.
Man
%
Vrouw
%
Geld geeft mij zekerheid in het leven 88 91
Ik richt me alleen op de korte termijn. De toekomst wijst zichzelf wel
uit
53 49
Ik leef meer voor de dag van vandaag dan voor de dag van morgen 49 43
Ik vind het belangrijk om wat opzij te leggen voor later 84 89
Gemak speelt een belangrijke rol bij mijn gedrag en mijn besluiten 66 53
Ik vind luxe belangrijk 47 41
Ik geef mijn geld het liefst direct uit 23 19
Verleidingen
Van de vrouwen is 37 procent het eens met de stelling ‘Ik kom vaak in de verleiding om
dingen te kopen’, tegen 30 procent van de mannen. Van de mannen heeft 38 procent
achteraf nooit spijt van een aankoop die vooraf niet was gepland; 17 procent doet nooit
aankopen die vooraf niet zijn gepland. Bij de vrouwen bedragen deze percentages
respectievelijk 29 en 11 procent.
Van de mannen zegt 40 procent dat een ongeplande uitgave wel eens een miskoop is,
tegen 56 procent van de vrouwen.
Verantwoording
De cijfers in deze factsheet zijn gebaseerd op extra analyses op het onderzoek
‘Geldzaken in de praktijk 2012’ en op het onderzoek ‘Bindingstechnieken’. Alleen de
significante verschillen tussen mannen en vrouwen zijn weergegeven.
5 / Mannen, vrouwen en geldzaken