2009 Winternummer InZicht - Talant

U I T G A V E V A N T A L A N T - J A A R G A N G 8 - N U M M E R 2 9 - W I N T E R 2 0 0 9
InZicht
Eer aan de vrijwilligers
Geestelijk verzorgers
over zaken van hemel
en van aarde
Cliënten krijgen
eigen website
InZicht1

3
4
5
6
Kort
Nieuws
Van de Centrale Verwantenraad
Over zaken van hemel en aarde
8
10
11
12
De week van Alienke Remmelts
De Velden: van instellingsterrein
naar groene woonwijk
Eigen website voor cliënten
Eer aan de vrijwilligers
Talant in de aanbieding
Gerrit: religie
Ander nieuws
Vrolijkheid en bezinning
14
14
15
16
Tweespraak: Arnold Stenveld
en Thea Lodewijks
Nije Knipers spelen
voor Martenahiem
Na een straatoptreden hebben De Nije
Knipers twee DVD-spelers en een DVD met
Nederlands talige muziek gekocht voor
Martenahiem. De band gaf ze tijdens een
feestelijke muziekmiddag op de Franeker
Talantlocatie.
De drie muzikanten kwamen op het idee na
een eerder optreden in Martenahiem. Een
straatoptreden in Franeker bracht vervolgens
€ 77,80 in de accordeonkoffer, wat ze
verhoogden tot de benodigde €100,00. De
bewoners zijn er heel blij mee, vooral nu de
winter voor de deur staat.
Opgefrist Uitleencentrum heropend
Het Uitleencentrum, bestaande uit de speel-o-theek en de cliëntbibliotheek van Talant, is woensdag
2 december heropend. Twee leden van de Centrale Cliëntenraad hebben de heropening verricht van
de vernieuwde locatie in Drachten.
De boel is opgefrist en het assortiment uitgebreid. Ook mensen van buiten Talant kunnen er terecht,
aan de Velden 3 (voorheen Overstesingel 5) in Drachten. Meer informatie: www.speelotheektalant.nl
of 0512 – 58 07 82.
Cliënten enthousiast over djembéles
Op de voorlopig laatste djembéles mocht iedereen komen kijken. De djembécursus
waar zestien bewoners van woonvormen It Bûtenfjild en de Boekensteunen in de
Heerenveense wijk Skoatterwâld aan hebben meegedaan, was een groot succes.
De feestdagen zorgen voor een vrolijke
noot. Gelukkig maar, want de doorgaande
berichten over recessie, korting op
gemeente budgetten, toenemende
administratie in de gehandicaptenzorg en
mogelijke bezuinigingen op de AWBZ, om
een aantal dingen te noemen, stemmen
niet zo vrolijk. In VGN-verband (Vereniging
Gehandicaptenzorg Nederland) komen we
in het geweer, onder meer door de overheid
te wijzen op de negatieve gevolgen van de
Foto voorpagina Mevrouw Hiddema neemt Dinie Jongbloed mee naar de kerk. Ze is één van de vele vrijwilligers bij Talant.
Lees meer op pagina 12 en 13.
Colofon InZicht is een uitgave van Talant, een organisatie die zorg en ondersteuning biedt aan mensen met een verstandelijke beperking in Friesland. InZicht verschijnt
vier keer per jaar in een oplage van ongeveer 9000 exemplaren. Het blad is in eerste instantie bedoeld voor ouders en vewanten van cliënten en wordt ook toegestuurd
aan medewerkers en relaties. Hoofd- en eindredactie Cecile Huitenga Redactieassistente Janneke Fennema Redactiecommissie Tjalling Boonstra, Harm Flootman,
Cees van der Struik en Akke van Thes Teksten Ester Mijnheer/Groot Haar + Orth en Cecile Huitenga Fotografie Het Hoge Noorden, Peter Adler en medewerkers van Talant
Columns Erik Kuik/Jan van Hoek en Gerrit Miedema Ontwerp/Vormgeving Groot Haar + Orth Druk PlantijnCasparie Verzending Montagecentrum Drachten (Talant)
Redactie InZicht Talant, Bureau Communicatie, Postbus 303, 8440 AH Heerenveen, tel. 0513 - 643733, fax 0513 - 643777, e-mail c.huitenga@talant.nl Copyright Voor
overname van tekst of foto’s is toestemming nodig van de redactie.
2InZicht
AWBZ-veranderingen en door te pleiten voor
herbezinning op de administratieve lasten.
Ondertussen zijn we, naast de dagelijkse
zorg en ondersteuning, druk bezig met de
eigen ontwikkelingen. Zo zijn we weer een
stap verder met Talant Nieuwe Stijl: de
nieuwe teamleiders zijn op hun plek. Ook
geven we de verschillende stichtingen die
bestuurlijk aan elkaar verbonden zijn een
moederstichting, een concern. Zo wordt het
besturen van onder meer Talant, Driever’s
Dale, Moerborch en Lindestede een stuk
praktischer.
Iets om ook vrolijk van te worden is een
ontwikkeling bij onze cliëntcommunicatie:
er komt een website speciaal voor
cliënten van Talant. Dat klinkt misschien
vanzelfsprekend, maar juist die dingen zijn
vaak moeilijk om te realiseren. U leest er
meer over in dit nummer van InZicht.
Ook vrolijkheid geven de vele vrijwilligers
die zich inzetten voor cliënten van Talant.
Ter gelegenheid van de Dag van de
Vrijwilliger op 5 december hebben we
enkele vrijwilligers voor de camera gehaald.
Als u het tijd vindt voor bezinning, lees dan
het interview met onze twee geestelijk
verzorgers. Een stemmig onderwerp, zo
in deze donkere maar toch feestelijke
decembermaand.
Dan wenst de Raad van Bestuur u meteen
ook zeer fijne kerstdagen en een goed
2010. Een jaar waarin we ondanks en
dankzij ontwikkelingen binnen en buiten
Talant ons opnieuw inzetten voor goede
zorg en ondersteuning.
Erik Kuik ,
Raad van Bestuur
Talant wenst u
prettige feestdagen
en een goed 2010!
Talantmedewerkers
lopen voor dakterras
Aangemoedigd door Cliëntenraad Zuid,
liep een Talantteam op 25 september
de SDB Zorgmarathon bij Sportcentrum
Papendal. Het leverde duizend euro op
voor een dakterras voor cliënten.
De acht medewerkers liepen de estafettesponsorloop
van 42 kilometer onder leiding
van directeur Wilfred Juurlink van regio Zuid.
Ze liepen voor een dakterras van een nieuwe
woonlocatie in Ureterp. Een aantal oudere
cliënten uit Beetsterzwaag gaat daar naartoe
verhuizen.
Woonvorm De Wolden
feestelijk heropend
Woonvorm De Wolden in Oldeberkoop is op
24 oktober feestelijk heropend. Het pand is
grondig verbouwd en voorzien van de
modern ste snufjes, bijvoorbeeld aardwarmte.
De bewoners hebben nu allemaal een eigen
ruime woon-slaapkamer en badkamer met
toilet. Op de benedenverdieping zijn een
gezamenlijke huiskamer en zes kamers voor
cliënten die wat meer hulp nodig hebben. Op
de eerste etage zijn vier kamers voor cliënten
die meer zelfstandig kunnen wonen.
Docent Moustapha Seck van
kunstencentrum A7 heeft hen vijf
lessen gegeven in multi functioneel
centrum De Spil, financieel mogelijk
gemaakt door de Stichting Cliënt
Projecten. De docent offerde zijn enige
vrije avond in de week er voor op.
Het kon helemaal niet meer stuk toen
hij voor de les kwam mee-eten op it
Bûtenfjild. Geprobeerd wordt om later
weer djembélessen te organiseren.
Cliënten 25 jaar trouwe dienst bij Talant
Cliënten en medewerkers van houtwerkplaats de Noest in Franeker voeren 2 november
gezamenlijk over het Wad. De boottocht was een personeelsreisje en ter ere van zes cliënten
die 25 jaar of langer bij Talant werkzaam zijn.
Andre de Wit, Gatze Balk, Anne de Haan, Jan Schoot, Paul Houtman en Bert Westerkamp kregen
een horloge met daarin gegraveerd ’25 jaar trouwe dienst bij Talant’. In het voorjaar tijdens de
open dag van De Noest wordt de jubileumviering dunnetjes overgedaan. Ouders en verwanten
zijn dan ook welkom.
Regiocliëntenraad geeft uitleg met spel
De regiocliëntenraad Noordwest heeft een spel laten ontwikkelen
om andere cliënten te vertellen over de regiocliëntenraad.
De komende tijd willen ze dit vraag-antwoordspel
spelen op de verschillende locaties in de regio.
Het bestaat uit een groot tweezijdig bedrukt spelbord met
uitneembare kaartjes. Door vragen goed te beantwoorden,
ontstaat op het bord de juiste afbeelding. Op de foto toont
de raad het spel aan directeur Martijn van der Werff en
beleidsmedewerker Albert Martens van regio Zuid.
InZicht2 InZicht3

vandeCentraleVerwantenraad
Beeldhorloge verder getest
Tijdens de technische test van het beeldhorloge door Talant
zijn er ook zorginhoudelijke vragen naar boven gekomen.
Voor het eventueel op grote schaal wordt ingevoerd,
gaat Talant het beeldhorloge daarom verder testen.
Het beeldhorloge is de afgelopen tijd getest door
veertig cliënten van Talant. De verwachting is dat het
aan veel mensen met een beperking houvast kan
geven. Aan de andere kant kan het ook de manier van
zorgen en ondersteunen beïnvloeden. Talant wil zorgen
dat dat vooral positief zal zijn en wil kijken voor wie het
beeldhorloge iets oplevert en voor wie niet. Na de
technische test die bijna ten einde loopt, gaat Talant
het apparaatje het komende voorjaar daarom ook
zorginhoudelijk grondig testen. Het beeldhorloge zal
waarschijnlijk in het najaar van 2010 op de markt zijn.
Nominatie voor innovatieprijs
Het Beeldhorloge is genomineerd voor de Herman Wijffels
Innovatieprijs. De uitslag was bij het in druk gaan van
InZicht nog niet bekend; de uitreiking was op 2 december.
Voor meer informatie kunt u mailen naar
beeldhorloge@talant.nl of kijk op www.beeldhorloge.nl.
Talant en LFB tekenen
overeenkomst
“We hebben hetzelfde doel”, zei Jan van Hoek over Talant en de LFB,
een belangenvereniging voor en door mensen met een verstandelijke
beperking, “namelijk dat mensen met een verstandelijke beperking
burger kunnen zijn zoals ze dat zelf willen.” De organisaties hebben
maandag 28 september een samenwerkingsovereenkomst getekend.
Ze willen elkaar meer steunen bij hun inzet voor emancipatie en
integratie van mensen met een verstandelijke beperking.
De handtekeningen zijn gezet door
Talantbestuurslid Jan van Hoek en LFB
Noordoost-voorzitter Willem Kwakkel. De
overeenkomst is een bekrachtiging en
uitbreiding van de al bestaande
samenwerking in het LFB-project ‘Ik en de
samenleving’, dat mensen met en zonder
beperking bij elkaar brengt middels
bijvoorbeeld wijkbijeenkomsten. Talant en
de LFB helpen elkaar met onder meer
faciliteiten, contact leggen met mensen
met een beperking en elkaars expertise.
Teamleiders benoemd
Registratie kwaliteitsgegevens voor goede keuze
Talant is sinds november aan de slag met
de registratie van kwaliteitsgegevens
volgens de methode ‘Kwaliteitskader
Gehandicaptenzorg’. Dit moet vergelijkbare
en betrouwbare gegevens opleveren van
de zorgorganisaties in Nederland. Mensen
kunnen dan een goede keuze maken.
De teamleiders zijn inmiddels benoemd. Dit is een nieuwe functie in het
zogenoemde functie- en salarisgebouw dat stap voor stap wordt ingevoerd.
Teamleiders hebben minder teams onder hun hoede dan een hoofd had, waardoor
ze zich meer inhoudelijk met de zorg bezig kunnen houden.
Een deel van de teamleiders heeft ervaring als hoofd en voor een deel zijn ze nieuw
in zo’n leidinggevende functie. Met scholing wordt iedereen op de functie toegerust.
In 2010 gaat de invoering van het functie- en salarisgebouw verder met
begeleidingsfuncties. Voor sommige cliënten kan dat betekenen dat er andere
begeleiders komen. Talant probeert echter zoveel mogelijk voor continuïteit te
zorgen. De nieuwe functie-indeling maakt deel uit van Talant Nieuwe Stijl, met als
belangrijk doel klantgerichter te worden.
De informatie gebruiken we ook om de
eigen kwaliteit te verbeteren. Het kwaliteitskader
geeft veel informatie over het werken
met het Ondersteuningsplan, de veiligheid
en de aandacht voor kwaliteit van bestaan.
Het valt onder het overheidsprogramma
Zichtbare Zorg, dat de verschillende sectoren
Er wordt in het project lokaal ook samengewerkt
met andere partijen, zoals
gemeenten, buurtverenigingen, scholen,
kerken en welzijnsinstellingen. Hier is
Talant blij om, omdat een zorgaanbieder
alleen binnen de eigen verantwoordelijkheden
kan bijdragen aan de beoogde
emancipatie en integratie; die zal voor
een groot deel in en door de samenleving
moeten gebeuren. Als belangenvereniging
kan de LFB daarbij een belangrijke rol
spelen.
in de gezondheidszorg helpt om de kwaliteit
van de geleverde zorg inzichtelijk te maken.
Vanaf juni 2010 worden de gegevens van de
organisaties openbaar gemaakt. Meer
informatie staat op www.zichtbarezorg.nl.
Talant krijgt
moederstichting
Talant wil samen met Driever’s Dale, Moerborch en
Lindestede deel uitmaken van een concern, oftewel er
wordt een moederstichting opgericht. Cliënten, ouders/
verwanten en medewerkers zullen er weinig van merken,
Talant blijft gewoon Talant. Het gaat om het eenvoudiger
maken van het besturen van de verschillende stichtingen.
Talant, Driever’s Dale en ouderenzorgorganisaties
Moerborch en Lindestede zijn in de afgelopen jaren
bestuurlijk gefuseerd. Ze vallen daarmee onder dezelfde
Raad van Bestuur en dezelfde Raad van Toezicht.
Eigenlijk was er sinds de bestuurlijke fusie met
Lindestede in december 2007 al sprake van een concern
in oprichting. De bedoeling is om dat komend voorjaar
formeel te maken. Eerst wordt echter het advies van de
medezeggenschapsraden over de statuten afgewacht.
Vanuit de moederstichting hoeft dan bijvoorbeeld
formele besluitvorming door de Raad van Bestuur of de
Raad van Toezicht over zaken die voor alle stichtingen
gelden, maar één keer plaats te vinden en niet meer
voor alle stichtingen apart. Een ander voordeel is een
overzichtelijker organisatie.
Binnen het concern - ook bijvoorbeeld BaanPlus en
Zorgkompas gaan daarbij horen - houden de stichtingen
hun eigen identiteit en hebben ze een gelijkwaardige
positie naar de moederstichting.
Aan een naam en huisstijl wordt nog gewerkt.
Mexicaanse griep doet intrede
Het bleef een poos rustig, maar half november steeg
bij Talant het aantal medewerkers en cliënten met de
Mexicaanse griep en in sommige gevallen ook de ernst
van de ziekte. Vooral voor kwetsbare mensen zoals
mensen met een ernstige meervoudige beperking, kan
de ziekte gevaarlijk zijn. Wie een oproep heeft gekregen
voor vaccinatie, wordt dan ook aangeraden daar gehoor
aan te geven.
Alle medewerkers die direct contact hebben met cliënten,
komen in aanmerking voor vaccinatie via Talant. Voor de
overige medewerkers en onze cliënten heeft de overheid
alleen vaccins beschikbaar gesteld voor mensen die
behoren tot de risicogroep. Zij zijn daarvoor opgeroepen
door hun huisarts of een VG-arts van Talant. Het gaat om
mensen die ook worden opgeroepen voor vaccinatie tegen
de seizoensgriep, bijvoorbeeld astmapatiënten.
Bij Talant zijn de vaccinaties tegen seizoensgriep inmiddels
afgerond. De eerste van de twee prikken tegen Mexicaanse
griep zijn gegeven vanaf 2 december. Wie zich niet had
opgegeven maar wel tot de risicogroep behoort, kan bij de
inentingen op 8, 9 en 10 december nog kijken of er plek is.
Gezondheid en bewegen
Zo nu en dan kom je een ouder/
verwant tegen die zijn/haar zorgen uit
over de gezondheid van zijn/haar kind/
broer/zus. Bij doorvragen blijkt dan
dat die zorgen voortkomen uit twijfels
met betrekking tot eetgewoonten
en/of voldoende mogelijkheden
voor beweging, en de ondersteuning
die de begeleiding daarbij geeft. Ze
constateren dat het lichaamsgewicht
van hun verwant nogal toeneemt in
de loop van de tijd en geven daarvoor
bovengenoemde oorzaken aan.
Bij Talant is ‘vrije keuze voor de cliënt’
onderdeel van de Visie en Missie
en dit is daarmee een richtlijn voor
begeleiders. Met andere woorden: wil
een cliënt naast de normale voeding
nog wat tussendoortjes eten dan kan
de begeleider wel waarschuwen maar
niet verbieden. Als televisie kijken de
grootste liefhebberij is en sporten niet
goed mogelijk, of niet aantrekkelijk
genoeg is, wat moet je dan als
begeleider. In Inzicht nummer 27, het
zomernummer, is aan dit onderwerp al
aandacht geschonken.
De Centrale Verwantenraad wil
nogmaals benadrukken dat binnen de
Talant organisatie diverse middelen
beschikbaar zijn om cliënten en
begeleiders bewuster te laten omgaan
met dit vraagstuk. Zo heeft het Open
Leercentrum de cursus ‘Gezond en wel’
in haar pakket. Het volgen van deze
cursus geeft aan cliënten de kans hun
keuzemogelijkheden te verbeteren.
Het Open Leercentrum beschikt
daarnaast ook over werkboeken. Deze
zijn in te zien op de website www.
olfryslan.nl : kies voor ‘Producten’ en
dan voor ‘Werkboeken’. Voor degenen
die persoonlijk of in de groep het
eigen eten bereiden zijn kookboeken
beschikbaar. Er is een kookboek voor
de normale maaltijden en één voor
gezonde en lekkere hapjes.
Verheugend is een ouderinitiatief in
Heerenveen. In samenwerking met de
begeleiders van de Reling gaat een
ouder erin voor, de woonvorm bewuster
en gezonder om te laten gaan met de
voeding en beweging van de bewoners.
Directe samenwerking dus tussen
betrokken ouders en begeleiders, van
wie wordt verwacht dat ze op een
ándere wijze gaan verzorgen. Met oog
voor de eigen verantwoordelijkheid van
de bewoners én voor de vormende en
ondersteunende taak van de verzorgers.
Een goed initiatief lijkt ons. Over de
vorderingen zullen we u graag op de
hoogte houden.
En dan nog een andere invalshoek: het
Ondersteuningsplan. Hét middel bij
uitstek om afspraken vast te leggen,
ook over aspecten als gezondheid,
voeding en beweging. Het voordeel
daarvan is dat het onderwerp van
gesprek is en blijft. Immers, bij
elke (jaarlijkse) evaluatie van het
Ondersteuningsplan zal dit onderwerp
en de vorderingen daarbij besproken
kunnen worden. De begeleiding is
ondersteunend in dit gehele proces
en zou er, in onze ogen, voor moeten
zorgen dat initiatieven de ruimte
krijgen en dat mogelijkheden om de
gezondheid van onze bewoners te
verbeteren, ter hand worden genomen.
Wellicht is hier ook een rol weggelegd
voor de vrijwilligerscoördinatoren. In
InZicht nummer 28 heeft u al kunnen
lezen dat in elke regio van Talant een
coördinator is aangesteld. Zij kunnen
op zoek gaan naar vrijwilligers. Of als
het gaat om bewegen, op zoek gaan
naar een ‘sportmaatje’, iemand die op
regelmatige basis met onze verwant
gaat fietsen, zelfstandig of met behulp
van een tandemfiets, een wandeling
in de buurt gaat maken, mee gaat
zwemmen of kanoën of mee naar de
gewone sportschool gaat om daar te
ondersteunen bij de oefeningen die
gedaan worden.
Kent u iemand in uw omgeving die
vrijwillig als sportmaatje dit werk
wil en kan doen, geef het door
aan de (nieuwe) teamleiders of de
vrijwilligerscoördinatoren.
Tjalling Boonstra,
Centrale Verwantenraad
Wilt u reageren?
Uw bericht kunt u sturen naar ons
e-mailadres: cvr@talant.nl
4InZicht
InZicht5

Over zaken van
hemel en aarde
Het werkterrein van geestelijk verzorgers Dieke Heijs en
Annemarie Klomp bestrijkt kleine en grote vragen. Staan
begeleiders het een dertigjarige bewoner toe zijn gele
kuikentjestrui te dragen die hij zo mooi vindt, maar wat
zijn ouders beslist niet willen omdat hij al zo wordt
bekeken? Maar ook: ‘Waarom ga ik dood?’ en ‘In een
groep ben ik altijd verlegen, hoe komt dat?’ Wat Dieke en
Annemarie betreft zijn al die vragen even belangrijk.
Zodoende houden ze zich bezig met ethiek, levensvragen,
zorg in iemands laatste levensfase, rouw- en
verliesverwerking en met religie en geloof, zoals integratie
in geloofs gemeenschappen en speciale kerkvieringen.
Eigenlijk met zaken van hemel en van aarde.
De vraag over de kuikentjestrui valt onder ethiek.
Het conflict gaat niet puur over de trui. Dieke: “We
gebruiken een stappenplan om te achterhalen wat erachter
zit. Wat vindt de cliënt, waarom is het voor hem zo
belangrijk? Alle betrokkenen zijn met elkaar in gesprek
geweest en dat werkt heel goed, vaak ziet de één dingen
die een ander over het hoofd ziet.”
Ethiek is een belangrijk deel van het werk van de
Of het nu gaat om levensvragen, ethische vragen of geloofsvragen, volgens geestelijk verzorgers Dieke Heijs (links)
en Annemarie Klomp is het de kunst om vanuit de cliënt samen te zoeken naar antwoorden.
Als er al een tijd is voor religie en levensvragen, dan is het wel december. En of iemand er diep over nadenkt of het
voornamelijk beleeft, ook voor veel mensen met een verstandelijke beperking zijn religie en levensvragen belangrijk.
Talant wil hen daar (uiteraard het hele jaar door) bij ondersteunen en dat geldt bij uitstek voor twee medewerkers: geestelijk
verzorgers Dieke Heijs en Annemarie Klomp. Zij willen mensen met een beperking helpen antwoorden te vinden op hun
geloofs- of andere vragen, hen laten zijn wie zij werkelijk zijn. Zelf lopen de geestelijk verzorgers ook tegen vragen aan.
Zo streeft Talant naar integratie in geloofsgemeenschappen, maar is dat wel haalbaar voor iedereen?
geestelijk verzorgers. Wat is goed handelen, van cliënten
zelf, maar ook van medewerkers: wat is goede zorg, hoe
ga je om met cliënten en verwanten? Bij ethiek gaat het
uiteindelijk om waarden. Het is goed je daarbij bewust te
zijn van je eigen waarden, je achtergrond en levensvisie,
want die hebben vaak invloed op je oordeel of hoe je
anderen probeert te helpen, vertellen Annemarie en
Dieke. De kunst is nu juist om vanuit de cliënt samen met
hem of haar te zoeken naar antwoorden.
Dromen en verlangens
Levensvragen zijn bijvoorbeeld de vraag over verlegenheid
en over doodgaan. Veel vragen hebben met eenzaamheid
te maken. Dieke vertelt over een andere vraag: “Een man
kwam er achter dat hij het Syndroom van Down had. Dat
gegeven bracht hem in verwarring. ‘Wat is dat eigenlijk?,
vroeg hij, ‘want ik heb gehoord dat mongooltjes rare
mensen zijn, ben ik ook zo?’. Ik heb uitgelegd dat mensen
met Down-syndroom doorgaans de dingen wat langzamer
doen dan anderen en dat ze heel mooie ogen hebben. ‘O,
dat heb ik beide ook, komt dat daardoor’, was zijn reactie.
We hebben het ook gehad over leren accepteren hoe
andere mensen over een beperking denken, maar dat er
meer is dan die beperking. Je hebt ook je eigenschappen
als mens en je eigen dromen en verlangens. Iemand hééft
een beperking en ís niet die beperking.” Annemarie,
lachend: “We hebben allemaal wel een beperking!”
Nog een voorbeeld is een vrouw die vaak boos is en
daaronder lijdt. Dieke: “Eigenlijk lijdt ze er vooral onder
dat anderen het erg vinden dat ze boos is. Maar er zit
wel iets onder die boosheid: veel verdriet.” Nu gaat
praten niet iedere cliënt even makkelijk af. Daarom zijn
soms creatieve gesprekstechnieken nodig, zoals
schilderen of lichamelijk uiting geven aan gevoelens,
bijvoorbeeld door hard op een kussen te slaan of met je
voeten er tegenaan te trappen. Annemarie en Dieke
schetsen dat er voor mensen met een beperking niet
altijd ruimte is voor boosheid en verdriet. “Als je in een
groep woont, wordt wel gezegd: ‘niet boos worden’.
Maar boos of verdrietig zijn zou wél moeten mogen,
zolang anderen er maar geen schade van ondervinden.
Annemarie beschrijft het terrein van de geestelijk
verzorging. Ze tekent een cirkel met daaromheen nog een
cirkel. “Dit is een beeld dat vaak wordt gebruikt: je geest zit
in het midden en daaromheen de omgeving, je lichaam en
je psyche. Je geest stuurt die drie gebieden aan. Iedereen is
een combinatie van al die invloedssferen. Als geestelijk
verzorgers bekijken we met cliënten vragen als: ‘Waarom
doe je wat je doet, waarom voel je je daarbij goed of juist
niet, wat zijn je drijfveren, waar word je gelukkig van, wat
past bij je? We proberen inzicht te geven en met iemand te
ontdekken waar diegene zin aan ontleent.”
Religie en geloof
Mensen kunnen bij Annemarie en Dieke terecht met vragen
over het christelijk geloof en andere geloven. Ze zijn tenslotte
beiden ook dominee. Verder werken ze samen met kerken.
Vele vrijwilligers maken het ’s zondags, vooral bij
protestantse kerken, mogelijk dat mensen met een
beperking een dienst bijwonen. Talants geestelijk verzorgers
stimuleren dat. Met de bisschop voor Noord-Nederland wordt
bekeken hoe ook in katholieke parochies integratie beter
mogelijk is. Het past bij de integratiegedachte van Talant.
Integratie loopt soms spaak
Toch is er een andere beweging gaande. Mensen met een licht
verstandelijke beperking doen in een heel aantal geloofsgemeenschappen
al volop mee, maar bij mensen met een
matige beperking loopt de integratie wat spaak. Dat komt
van twee kanten: de kerken hebben moeite hen erbij te
betrekken en deze kerkgangers kunnen de dienst vaak niet
bijbenen. Nu ook mensen met zwaardere beperkingen naar
woonwijken verhuizen, speelt dit steeds meer. Overigens
was er ook een jonge vrouw met een lichte beperking die
deelnam aan een kerkelijke gespreksgroep, maar dat bleek
te moeilijk voor haar te zijn. Ze besefte daardoor juist dat ze
een beperking heeft en wilde liever een ‘eigen’ groep.
“Mensen met een beperking een plek geven in een
geloofs gemeenschap is heel belangrijk”, vindt Dieke, “maar
dan moeten ze wel kunnen zijn wie ze zijn. Het is geen
integratie als je alleen getolereerd wordt en er voorbij wordt
gegaan aan jouw manier van communiceren en beleven.”
Naast ‘zo gewoon mogelijk’ blijft er behoefte bestaan aan
speciale kerkvieringen, zo is de constatering. Sinds jaar en
dag organiseert Talant deze in ’t Trefpunt op locatie De
Wissel in Beetsterzwaag, waar ook mensen uit andere
dorpen op af komen. Ook gaat Dieke in reguliere kerken
voor in speciale diensten. Samen met kerken en met de
provinciale wekgroep Kerken en Mensen met een
Verstandelijke Handicap (KMVH) bekijken Annemarie en
Dieke hoe mensen met een beperking meer betrokken
kunnen worden, bijvoorbeeld door het opzetten van
activiteiten waaraan zij ook daadwerkelijk deel kunnen
nemen of door met mensen vanuit de kerk naar mensen
met een beperking toe te komen.
Mooi zingen
De geestelijk verzorgers bieden hun hulp aan cliënten
doorgaans via begeleiders, met bijvoorbeeld bijeenkomsten
en cursussen op het gebied van ethiek en levensvragen.
“Veel teams zijn er goed mee bezig.” Ook helpen ze
cliënten rechtstreeks, bij een aantal middels regelmatige
consulten en verder met ook voor hen cursussen en
bijeenkomsten, die soms tevens bedoeld zijn voor ouders
en verwanten. Annemarie doet dat in regio Zuid, Dieke in
regio’s Noordwest en Noordoost.
Ze besluiten hun verhaal met een voorbeeld van het
rechtstreeks helpen van cliënten. Dieke was op een
woonlocatie waar een bewoner ernstig ziek was. De andere
bewoners hadden het er moeilijk mee. Dieke: “We kunnen
niets doen”, zeiden ze. Ik zei: “Jullie kunnen wel iets doen,
want jullie kunnen toch heel mooi zingen?” Dat deden ze.
Rondom het bed van de zieke werd er met overgave
gezongen. De zieke had de hele tijd zijn ogen gesloten
gehad, maar deed ze nu even open. Ze zongen nog een
lied. Ik was ontroerd toen één van hen na afloop zei: “Ik
denk dat we hem mooi de hemel in hebben gezongen.”
6InZicht
InZicht6 InZicht7

Naam: Alienke Remmelts Woonplaats: Heerenveen Tjaltje woont: begeleid zelfstandig
Werkt: vier dagen in de catering in Talans Service- en Bestuursbureau en een halve dag als juf bij de
peuterspeelzaal Us Kubus, beide in Heerenveen Vrije tijd: zwemmen van Samen Onderweg
De week van Alienke Remmelts
Woensdag
Vandaag ga ik een halve dag werken met peuters in de
opvang van het MFC Us Kubus. Dit doe ik al een aantal
maanden en vind het reuze leuk!
‘s Middags ben ik vrij en bezoek vaak mijn moeder met
wie ik leuke dingen doe.
Donderdag
9.00 begonnen met het werk op het SBB. Vergaderingen
voorzien van koffie en thee en water. Vanmiddag
voor de lunch broodjes mozzarella klaargemaakt. En
die zijn lekker!!
15.30 naar huis gefietst, verdorie in de regen. Thuis
met de begeleiding bami-speciaal klaargemaakt.
Vanavond ga ik met mijn broer en moeder naar een
uitvoering van een koor wat helemaal uit Wit-
Rusland komt. Heb er zin in.
...kopjes bijvullen op de eerste
verdieping.
Vrijdag
Vandaag werk ik alleen met de mannen. Ik heb ook
vrouwelijke collega’s maar die zijn vrij. Vrijdags is het voor
ons vaak een rustiger werkdag.
‘s Middags om 16.00 kwam de begeleiding. Die helpt mij
met alle woonactiviteiten. Vaak eet ik een warme maaltijd.
Daarna met anderen in het MFC. Om 20.00 heb ik genoten
van een optreden van het shantykoor De Peijesjongers.
Maandag
7.45 keek ik op mijn horloge en wist ik…opstaan!
9.00 kwam ik op mijn werk aan. Ik werk op het Service- en
Bestuursbureau (SBB). Dronk eerst een kopje wiener
melange. Dan beginnen met de afwas. Ik maak met mijn
collega’s de lunch in orde want er komen veel mensen
eten in het restaurant.
13.30 lunchen we zelf. Daarna maken we alles schoon.
15.30 Ik ga lekker weer naar huis.
De lunch voorbereiden in de keuken van het restaurant.
...thuis even lezen
Zaterdag
Zaterdagmorgen mag ik vroeg mijn bed uit want ik ga
zwemmen in het bad van Sportstad Heerenveen. Daarna
even een kopje koffie drinken bij mijn moeder en dan
boodschappen halen voor het weekend.
Zondag
Samen met de begeleiding eten koken, lasagne
verrukkelijk. ‘s Middags gezellig de stad in en vanavond
nog even tv kijken.
Dinsdag
Lekker lang uitslapen. Met de begeleiding een kopje koffie
gedronken en over van alles gebabbeld. Vanmiddag bij een
buurvrouw koffie gedronken. De schaatswedstrijden op tv
gekeken. En daarna nog de tv-serie ‘De Brug’ gezien.
Mooie serie. Een glaasje frisdrank gedronken. En ben gaan
slapen want morgen is er weer een drukke werkdag.
Dinsdagmorgen weer vroeg uit bed want ook vandaag mag
ik cateringwerk doen. Maar vandaag wordt het ook een leuke
dag. Vanavond gaan we als collega’s lekker uit eten.
’s Middags om 12.00 had ik lekkere broodjes gezond
gemaakt die in de smaak vielen. Zo maken wij broodjes
gezond: een blaadje sla, tomaat, een plakje kaas, plakje ei,
schijfjes komkommer, rolletjes ham en een takje peterselie.
15.30 naar huis, douchen en omkleden voor het etentje.
Tekst: Alienke Remmelts
8InZicht
...ik werk ook in een peuterspeelzaal.
Dat vind ik erg leuk!
InZicht8 InZicht9

De Velden:
Van instellingsterrein naar groene woonwijk
Talant lanceert
nieuwe website
met cliëntensite
Het is een grote bedrijvigheid op locatie De Velden in Drachten. Er wordt met man en macht
gewerkt om van het voormalige instellingsterrein een mooie, ruim opgezette woonwijk te
maken. De bestaande buurt en tuinen van cliënten van Talant worden opgeknapt en
verschillende gebouwen zijn gesloopt. Op de ruimte die vrijkomt verschijnen nieuwe huizen
voor mensen zonder beperking. Het doel? Omgekeerde integratie.
Houd de website van Talant deze winter in de gaten. Behalve dat er een geheel
vernieuwde, veel overzichtelijker website in de startblokken staat, bevat hij ook
een eigen website voor cliënten van Talant. Al is zo’n site niet onomstreden, het is
een frisse nieuwe stap om cliënten op een volwaardige manier te informeren.
Toen het bij de altijd zo groene locatie De
Velden (voorheen locatie Overstesingel en
daarvoor Maartenswouden) steeds kaler
werd, vroegen velen zich af of dat wel goed
zou komen. Het huidige aanzicht is echter
tijdelijk. Talants projectmedewerker Anna
Feenstra laat tijdens een wandeling over het
terrein zien wat er allemaal staat te
gebeuren. Ze is trots op de ontwikkelingen
tot nu toe. “Er is al veel gebeurd en de
plannen zijn echt prachtig! Hoewel er nu
bomen worden gekapt, komt er veel groen
terug en krijgt de wijk een frisse, natuurlijke
uitstraling. Zo worden beukenhagen geplant
voor natuurlijke gidslijnen en afscheiding.”
Op De Velden woonden ooit driehonderd
cliënten. Na een woonwensenonderzoek is
een deel hiervan naar kleinschalige
woonvormen in gewone wijken verhuisd.
Het deel waar de cliënten van Talant nog
wonen is de straat de Wouden en twee
woningen in de Akkers. De honderdtachtig
cliënten die hier nu nog wonen, hebben
veel baat bij het toch wat beschermde
terrein in de Wouden. Om hen toch de
mogelijkheid te geven om te integreren in
de samenleving, is gekozen voor
omgekeerde integratie: andere mensen
worden naar hen toe gehaald. Om de
Wouden heen worden circa tweehonderd
woningen gebouwd, zodat het voormalige
instellings terrein wordt omgetoverd tot een
nieuwe woonwijk. Wat dit betekent voor de
cliënten én voor de nieuwe buurtbewoners
zal de komende tijd uitgebreid worden
onderzocht en voorbereid.
Zorg en wonen
Aan de voorkant van de nieuwe woonwijk
komt een modern appartementencomplex,
het Poortgebouw, met op de begane grond
een gezondheidscentrum. Hierin is ruimte
voor onder andere een apotheek,
fysiotherapeut, tandarts en huisarts. Ook de
medische dienst van Talant overweegt hier
een plek. Daar vlak achter liggen De
Wouden en De Akkers, waar de cliënten
wonen met zorg en ondersteuning van
Talant. Op het afgebeelde kaartje zijn de
panden van Talant oranje gekleurd. Anna:
“Dit geeft toch net het beschermde karakter
dat ze nodig hebben. Maar verder is de wijk
een ruimte voor iedereen, met voldoende
natuurlijke ontmoetingsplekken voor alle
buurtbewoners.” Naast het
appartementen complex
komen ruime woningen,
met daartussen waterpartijen
en veel groen.
Bouwput
De komende tijd is De
Velden een bouwput. Dat
zorgt voor de nodige
onrust. “Maar we doen er
alles aan om de negatieve
gevolgen zoveel mogelijk
te beperken”, zegt Anna.
De ontwikkelingen worden
door verschillende mensen goed in de gaten
gehouden. “Het is belangrijk dat bij alle
beslissingen het belang van de cliënt voorop
staat. Daar houden wij ons mee bezig. Met de
aannemers zijn vaste afspraken gemaakt over
het waarborgen van de veiligheid. De
uitvoeringswerkzaamheden en bouwwerkzaamheden
vinden achter gesloten
hekwerken plaats. Elke onveilige plek moet
afgezet worden.”
Behalve de veiligheid moeten de aannemers
ook rekening houden met andere dingen.
“Iets ogenschijnlijk simpels als een uurtje het
water afsluiten omdat er een leiding moet
komen, heeft consequenties voor cliënten.
Als ze elke ochtend beginnen met koffie en
dat vanwege het afsluiten van water ineens
niet kunnen, is hun dagritme in de war. Hier
proberen wij zo veel mogelijk rekening te
houden met de planning, zodat we
maatregelen kunnen treffen en onze cliënten
er zo weinig mogelijk last van hebben.”
Verbinding
Via een nieuwsbrief houdt Anna cliënten,
verwanten en medewerkers op de hoogte
van de ontwikkelingen. “Het is een vrij lang
proces, dat waarschijnlijk nog een jaar of drie
zal duren. Maar we gaan voor een prachtig
eindresultaat, met veel nieuwe mogelijkheden
voor cliënten.” Zo zijn er in de wijk
kavels gereserveerd voor woningen voor
cliënten. Een ander voorbeeld is de dagbesteding.
Klussen als oud papier en afval
ophalen kan straks voor integratie in de wijk
zorgen en ook vanuit Talants tuincentrum
Passiflora kunnen leuke activiteiten verzorgd
worden. Anna: “Er is van alles te bedenken
hoe we de verbinding tussen cliënten en
nieuwe bewoners van de wijk kunnen
vormgeven en dat zullen we dan ook samen
met cliënten en verwanten doen.”
Websites voor mensen met een
verstandelijke beperking zijn een vrij
onontgonnen gebied. De site voor cliënten
van Talant vergde dan ook aardig wat
denkwerk. Het resultaat is een site met
informatie over de mogelijkheden bij
Talant, maar ook met nieuws en
ontwikkelingen. Daarmee wordt
tegemoet gekomen aan de wens van
veel cliënten om op een begrijpelijke
manier op de hoogte te worden
gehouden. Talant wilde graag een middel
om dat structureel te kunnen doen. Verder
staan op de site extra’s, zoals tips voor
vakantie en vrije tijd, recepten of het
versturen van een e-card. Al jaren een
veelgehoord verzoek is contactadvertenties
voor vriendschappen of
relaties. Bekeken wordt of dat in een
later stadium op de cliëntensite kan,
op een zo veilig mogelijke manier.
Met mond
Duidelijke informatie, verhalen en foto’s, een overzichtelijke indeling
en een prettige vormgeving moeten de site aantrekkelijk en
toegankelijk maken voor mensen met een beperking. Een belangrijke
rol is weggelegd voor ‘Sjoerd’ die als gids fungeert. Sjoerd was ooit
de werknaam die een vormgever gaf aan het poppetje dat prijkt op
veel folders en ander informatiemateriaal voor cliënten. Op verzoek
van cliënten en medewerkers is Sjoerd – laten we hem voor het
gemak maar zo noemen – aangepast: hij is dynamischer, vlotter en
vooral: hij heeft een mond. Destijds is hij ontworpen zonder mond.
De gedachte was dat iedereen zo zelf een emotie kon toekennen en
dat het een aanleiding kon zijn om in gesprek te komen. “Maar het
gesprek gaat dan vaak over dat hij geen mond heeft”, zegt Hilde
Koopmans. Zij is de nieuwe cliëntcommunicatieadviseur van Talant en
had het voortouw bij het maken van de website. Regelmatig
overlegde ze met medewerkers en cliënten, onder meer de cliënten
die de taakgroep informatie vormen. Aan deze taakgroep zijn steeds
alle centrale communicatiemiddelen voorgelegd die de afgelopen
jaren voor cliënten zijn gemaakt.
Zoeken
Met cliëntcommunicatie bedoelen we het overbrengen van
informatie vanuit de organisatie naar een grote groep cliënten.
Hilde: “Het gaat dus niet om één-op-één-communicatie, zoals tussen
begeleiders en cliënten of hulpverleners en cliënten.” Daarmee
stuiten we wel op een euvel. Hilde: “Eén-op-één-communicatie is
persoonlijk op maat te maken, maar cliëntcommunicatie niet. Het is
daarom zoeken naar middelen die geschikt zijn voor zoveel mogelijk
cliënten. De keus voor een website is gemaakt omdat steeds meer
cliënten gebruik maken van internet en omdat internet een middel is
waarop snel actualiteiten gepubliceerd kunnen worden. Daarnaast is
internet interactief en geduldig en kunnen mensen op de website
zowel lezen als afbeeldingen bekijken en luisteren. Internet als
medium past ook gewoon in deze tijd.”
De hamvraag met de cliëntensite is of cliënten wel toegang tot
internet en dus de website hebben. Hilde Koopmans: “Een groot deel
van de mensen die begeleid zelfstandig wonen wel. Verder willen we
internet voor meer cliënten mogelijk maken.” Op dagbestedingslocaties
en woningen van Talant is het voor cliënten lastig om een
internetaansluiting te regelen. Talant wil nu een speciaal netwerk van
veilige internetaansluitingen aanbieden. De kosten van het internetabonnement
(€ 25,- per computer per maand) komen voor rekening
van de gebruikers. Op dit moment wordt de belangstelling
geïnventariseerd bij teamleiders en ouders/verwanten. De aanleg
van het netwerk kan doorgaan bij minstens vijfhonderd
abonnementen.
Filter
Bij deze en ook andere middelen zoals brieven en folders blijft het
dilemma dat ze niet voor iedereen geschikt zijn. Aan de andere kant
zullen de meesten die deze middelen niet begrijpen, ook geen behoefte
hebben aan de informatie. “Met cliëntcommunicatie richten we ons
daarom niet op cliënten die beeldmateriaal, geschreven en gesproken
taal niet begrijpen. We sturen informatie vooralsnog wel naar iedereen,
omdat het voor ons moeilijk is te beslissen wie iets wel of niet krijgt,
maar we gaan kijken of we een ‘filter’ kunnen maken”, zegt Hilde.
“De makkelijkste manier is om het niet te doen”, stelt Hilde verder over
cliëntcommunicatie. “Maar al is nieuws over bijvoorbeeld de WMO
ingewikkeld, het is wel belangrijk voor cliënten. Dan is het toch ook
belangrijk dat degenen die er iets over willen weten, informatie krijgen.”
10InZicht
InZicht10 InZicht11

Honderden vrijwilligers zijn actief voor cliënten van Talant. Hun inzet is erg belangrijk; zij kunnen
de extra’s geven die het leven leuker maken. Op 7 december is het de internationale Dag van
de Vrijwilliger. Als eerbetoon aan al onze vrijwilligers halen we er enkele voor het voetlicht.
Eer aan de vrijwilligers
Erwin, Anne Doeke, Simon, Gerben en Jasper
Theo
Zuidema
Theo Zuidema doet sinds vier jaar vrijwilligers werk bij
Talant, bij It Ûlenest in Ureterp. Hij heeft spontaan
naar het Ulenest gebeld en ze hadden toevallig
iemand nodig.
Hij onderneemt verschillende dingen met
Gryt Wassenaar. Zo gaan ze naar de cliënt bibliotheek
en speel-o-theek van Talants Uitleencentrum in
Drachten, bij mooi weer gaan ze naar de kinderboerderij
of kopen ze een ijsje. Theo heeft een hond
en één keer per maand kopen hij en Gryt samen
honden voer. Hij vindt het lastig om een reden aan te
geven waarom hij het vrijwilligerswerk doet; ook al is
het niet altijd makkelijk, hij vindt het gewoon leuk
om te doen. De mede werkers van het Ulenest
waarderen het enorm.
De vijftienjarige Erwin Krol, Anne Doeke Kooistra, Simon
Adler, Gerben Jelle Kazimier en Jasper Sietzema (v.l.n.r. op de
foto) zorgen 19 december voor groot feest: cliënten van
Talant en hun ouders of verwanten kunnen dan naar een door
hen georganiseerd kerstgala in ’t Trefpunt in Beetsterzwaag.
Ze kennen elkaar van voetbal en van het Lauwerscollege in
Buitenpost. “Eigenlijk heeft Simon dit bedacht”, zeggen de
vrienden. “Hij wist dat er bij Talant in het voorjaar een
Hollandse avond was georganiseerd en dat dit een succes is
geweest. Simon wilde wel eens zoiets voor Talant gaan
organiseren en heeft ons daarvoor gevraagd. Wij vinden zelf
het Kerstgala op onze school altijd erg leuk en dachten dat
zo’n feest voor de cliënten van Talant ook leuk zou zijn.”
Het wordt een benefietfeest: met de donaties willen ze
bijdragen aan een zogenoemde Olifantenpiano voor Talants
kinderboerderij de Anna Zijlstra Hoeve in Dokkum. “We
vinden het leuk en spannend om dit te doen. Talant heeft
prachtige locaties om zulke feesten te organiseren. Daar
maken wij graag gebruik van. Verder is het heel leuk om met
elkaar het feest te bedenken, op te bouwen, vrijwillgers te
vragen, te organiseren, enz. Je leert hier heel veel van. Wij
hopen dat er veel cliënten komen en dat we mogen rekenen
op veel financiële bijdrages, zodat we de Anna Zijlstra Hoeve
in Dokkum kunnen verrassen!
Meer informatie over het feest staat in een bericht op pagina 15.
Mevrouw Hiddema
Mevrouw Hiddema heeft Dinie Jongbloed naar de kerk
gebracht. Al 28 jaar zorgt ze dat mensen met een
beperking op zondag een kerkdienst kunnen bijwonen
van De Arke in Drachten. Ze heeft in 2005 zelfs een lintje
gekregen voor haar inzet. Toen ze destijds in Drachten
kwam wonen, werd ze bij de kerk ouderling ‘met een
bijzondere opdracht voor verstandelijk gehandicapten’.
Dat leek haar heel leuk en dat bleek ook zo te zijn: “Ik
vind het heel dankbaar werk.” Mevrouw Hiddema regelt
dat de cliënten van Talant die naar de kerk willen,
worden gehaald en weer thuisgebracht. Dat gebeurt bij
toerbeurt en zoveel mogelijk met vaste koppels.
Zodoende is zij zelf regelmatig met Dinie Jongbloed op
stap en als er een invaller nodig is, neemt ze dat vaak
ook op zich. Verder heeft ze een poos een bijbelclub
geleid op de Brinklaan 2 (nu de Wouden). “Ik vind het
bijzonder om te doen en het verveelt nooit. Ik hoop er
nog jaren mee te kunnen doorgaan.”
Tjibbe Wijnsma
“Mijn naam is Tjibbe Wijnsma. Ik woon in Koudum,
waar een vestiging van Talant is. Jaren geleden
mochten er nog dorps bewoners in de ouderraad
zitting hebben. Hierin heb ik toen een aantal jaren
meegedraaid, omdat ik betrokkenheid voel voor
de mede mens met beperktere mogelijkheden.
Toen mij anderhalf jaar terug gevraagd werd of ik als
chauffeur met bewoners van Galamahiem en de
buitenlocatie wilde ‘zwemrijden’, heb ik direct ‘ja’
gezegd. Eén keer in de drie maanden rijd ik nu met
een aantal enthousiaste zwemmers naar Sneek. Een
gezellig gebeuren: soms heb je tijdens het rijden
hele gesprekken, soms is het wat stiller. Maar in het
zwembad achter het raam zie je met hoeveel plezier
dit uitstapje ervaren wordt. En dat geeft een prettig
gevoel.” Wijnsma en zijn vrouw nemen ook
regelmatig bewoners van Galamahiem mee naar de
kerk. Bovendien is zij pastoraal medewerker voor
Galamahiem en komt ze daar regelmatig.
12InZicht
InZicht13

Talant in de aanbieding
andernieuws
Cadeauwinkel Partoer
15% korting op het gehele assortiment
Jongeren organiseren kerstgala voor cliënten
Leescafé Refugio
Gratis plak cake bij consumptie
Deze aanbiedingen zijn, tegen inlevering van de bon, geldig tot en
met februari 2010.
Locatie
Wat
Wie
Waar
Atelier en cadeauwinkel Partoer en Leescafé Refugio
Drie dagbestedingslocaties in één gebouw in het
centrum van Franeker, naast de bibliotheek. De cliënten
in het keramiekatelier maken schalen, vazen, potten en
serviesgoed. In de cadeauwinkel worden de
keramiekproducten, woonaccessoires en cadeauartikelen
verkocht. In het Leescafé serveren de cliënten warme of
koude dranken, gebak en kleine lunchgerechten.
In totaal vierentwintig cliënten, vier (voltijd en
deeltijd) begeleiders, vier enthousiaste vrijwilligers
en een aantal stagiaires.
Sint Martiniplantsoen 43 in Franeker, tel. Partoer
0517 - 53 30 75, tel. Leescafe 0517 - 53 30 79,
e-mail partoerleescafe@talant.nl.
Wanneer winkel en leescafé maandag 13.30 - 17.00, dinsdag t/m
zaterdag 10.00 – 17.00 uur.
Religie
Voor cliënten van Talant en hun familie en verwanten is
er zaterdagavond 19 december een gala-avond in
Beetsterzwaag. Het is een benefietavond die wordt
georganiseerd door vijf jonge vrijwilligers.
De vijftienjarige Erwin, Anne Doeke, Simon, Gerben en
Jasper willen er een spectaculaire avond van maken met
onder meer een welkomstcocktail, gezellige muziek,
lekkere hapjes en drankjes en een fotograaf die de
bezoekers in hun mooiste outfit op de foto zet. De avond
is gratis, maar financiële bijdragen worden op prijs
Congres DOODgewoon wil verdriet bespreekbaar maken
gesteld. De organisatoren willen het geld dat overblijft
besteden aan een zogenoemde olifantenpiano voor
kinderboerderij de Anna Zijlstra Hoeve in Dokkum.
Doneren kan op de avond zelf of op een rekening van
Talant: 699907071 o.v.v. grootboeknummer 0621 en
kostenplaats A0175, t.b.v. olifantenpiano.
Het feest is van 19.00 tot 22.00 uur in ‘t Trefpunt in
Beetsterzwaag. Aanmelden of aangemeld worden kan
tot 10 december op talantkerstgala@live.nl. Zet in de
mail ook hoeveel gasten de cliënt eventueel meeneemt.
Met vragen kunt u terecht op 06 – 53 32 39 17.
Versterk uw inbreng Ondersteuningsplan met OPsterk-bijeenkomst
Talant organiseert begin 2010 een aantal OPsterk-bijeenkomsten. OPsterk.nl wil cliënten of hun
vertegenwoordigers helpen om hun inbreng bij het Ondersteuningsplan (OP) te kunnen vergroten.
Het Ondersteuningsplan is een belangrijk document met afspraken tussen de zorgaanbieder en de cliënt/wettelijk
vertegewoordiger over de zorg en ondersteuning. Het is zaak dat cliënten en/of de wettelijk vertegenwoordigers
hun wensen daarin goed naar voren brengen. OPsterk.nl geeft daarom in het hele land informatiebijeenkomsten.
OPsterk.nl is een initiatief van Platform VG in nauwe samenwerking met de CG-Raad. Talant regelt vijf OPsterkbijeenkomsten
voor cliënten en vijf voor wettelijk vertegenwoordigers. De uitnodigingen zullen waarschijnlijk
via Talantlocaties verlopen. Wie alvast zijn interesse wil aangeven, kan Talants zorgcontroller Cees van der Struik
mailen of schrijven, c.vd.struik@talant.nl, postbus 303, 8440 AH Heerenveen.
Gerrit
Ik vind het belangrijk dat de mensen in een God kunnen
geloven, God is een soort aanspreekpunt voor sommige
gelovigen. Vroeger moest je in God geloven, anders was
het niet best, dan werd je als ketter bestempeld. Tijdens
de renaissance werd dit anders. Het werd allemaal wat
losser, men hoefde niet meer zoveel met God bezig te
zijn. Men kreeg geestelijke vrijheid, je mocht zelf weten
wat je met het geloof deed. Op het laatst mocht men
zelf weten of men naar de kerk wilde of niet.
Toen ik klein was, ben ik wel eens in een kerk geweest
op de markt in Dokkum. Daar ben ik gedoopt. Een leuke
herinnering aan het dopen was dat ik het wat eng vond
en het op een lopen zette. Ik liep door de hele kerk heen
en kwam zelfs bij de kamer van de dominee terecht. Op
het laatst liet ik me wel dopen, het was gewoon mooi.
Er werd ook nog gezongen.
Op andere manieren ben ik ook wel eens met het geloof
in aanraking gekomen. Dat was bijvoorbeeld met kerst in
Dokkum. Ik liep met mijn vader buiten en opeens zag ik
een grote ster en hoorde engelengezang. In Leeuwarden
in het kindertehuis werd voor het eten gebeden en na het
eten ook. In Bosch en Duin, een antroposofische instelling
bedacht door Rudolf Steiner, werd je op verschillende
manieren met het geloof in aanraking gebracht. Vanaf
klein kind af aan eerst in de sprookjeswereld. Dat was in
klas 1. Ook in de godsdienst lessen werden er wonderlijke
verhalen verteld, waar het over ging weet ik niet meer. In
de 3de klas het Oude Testament van de schepping tot aan
Mozes, verder in Noorse mythologie werd verteld over
Donar, de God van de donder en Freia. Dat was een godin.
In klas 6 kwam de Griekse mythologie aan bod. Verder
iedere zondag een handeling, dat was een soort kerkdienst.
Er waren drie soorten handelingen, als kind ging
je naar de kinderhandeling, was je 14 jaar ging je naar de
jeugdhandeling en was je volwassen dan ging je naar de
offerhandeling. Hier zat veel symboliek in.
In Burgum en in Drachten ben ik wel eens naar een
aangepaste dienst voor mensen met een beperking
geweest. Dat vond ik wel leuk. Er zijn geen moeilijke teksten
en wordt een soort toneel gespeeld. Ook is er een kleine
preek en er wordt gezongen met muziekinstrumenten. Ook
ben ik in Burgum naar catechesatie gegaan.
Nu ben ik niet meer zo met het geloof bezig. Ik praat
soms wel met de foto’s van mijn overleden moeder en
mijn vader. Dan vraag ik hoe het in de hemel is. Ook met
mijn lievelingsdieren heb ik dat, zoals de poezen die in
de hemel zijn. Als ik God nodig heb dan bid ik wel.
Talants Open Leercentrum Fryslân (voorheen Cursusbureau) organiseert 12 februari voor mensen met een verstandelijke
beperking het congres ‘DOODgewoon’, over het bespreekbaar maken van verdriet. Veel mensen vinden het moeilijk om te
praten over verdriet, of het nu gaat om iemands overlijden of een verhuizing. Het congres gaat om erover leren praten en wat
je kunt doen. Ook begeleiders, verwanten en andere belangstellenden zijn van harte welkom.
Kijk voor meer informatie en opgave op www.olfryslan.nl.
Opnieuw methodenmarkt bij Talant
Voor de tweede keer organiseert Talant een methodenmarkt. Medewerkers en verwanten kunnen op
11 maart kennismaken met acht veelgebruikte methoden.
Het gaat om bijvoorbeeld ‘Natuurlijk een netwerk’, ‘Urlings voor ouderen’ en ‘Heijkoop’. In vier parallelle sessies van een uur kunt u
kennismaken met de methoden. ’s Middags wordt het programma van de ochtend herhaald. Aanmelden voor de ochtend, de middag of
voor beiden kan via e.dijkman@talant.nl, z.bos@talant.nl of 0513 – 64 38 68 / 64 38 67.
BaanPlus viert tienjarig jubileum met feest
BaanPlus bestaat tien jaar en viert dat 17
december in Wolvega met een feest voor onder
meer cliënten, werknemers en bedrijven.
BaanPlus werkt nauw samen met Talant. Net
als de afdeling Begeleid Werken van Talant, zet
BaanPlus zich in om mensen met een beperking te
begeleiden naar werk in een bedrijf. Bij BaanPlus
gaat het echter om betaald werk. BaanPlus heeft
sinds 23 september het Blik op Werk Keurmerk,
een kwaliteitskeurmerk voor reïntegratiebedrijven.
Meer informatie staat op de vernieuwde website
www.baanplus.nl.
14InZicht
Gerrit Miedema werkt bij Talants cadeauwinkel It Hûs 49 in Gorredijk en een ochtend per week bij
Bureau Communicatie. Hij schrijft ook columns voor de website van Talant, www.talant.nl.
InZicht15

Een buurman en een buurvrouw, een cliënt en een begeleider, een
moeder en dochter... in Tweespraak vertellen twee mensen wat zij met
elkaar hebben. Wilt u met zijn tweeën in Tweespraak of weet u iemand
anders? Mail of bel c.huitenga@talant.nl, 0513 - 64 37 29.
“Het kan niet meer stuk tussen ons”
Arnold Stenveld
en Thea Lodewijks
Gevulde eieren, balletjes van roggebrood
met verschillende kaasjes, tomaatjes met
een lekkere inhoud… Arnold Stenveld kan
het allemaal maken. Begeleidster Thea
Lodewijks maakte samen met hem een
receptenboek met foto’s. Door de stappen
op de foto’s te volgen, maakt hij nu de
lekkerste dingen. “Vooral die gevulde
eieren zijn heerlijk!”
Thea leerde Arnold goed kennen toen hij 2,5 jaar geleden in de nieuwe
locatie Boekensteunen 1 in Heerenveen kwam wonen. “Er was meteen
een klik”, zegt Thea. “Het is moeilijk aan te geven waarom je een klik hebt,
maar het voelde meteen goed. Toch, Arnold?”
Arnold knikt. “Een klik.”
Thea werkte als verzorgingsassistente in de huishouding en had daardoor
weinig contact met cliënten. “Maar ik had al snel zo’n band met Arnold, dat
ik in mijn vrije tijd graag dingen met hem begon te doen.” Ze zijn samen
naar het Sinterklaasfeest geweest en ze wandelen ook graag. “En autowassen
is ook leuk”, zegt Arnold. “Dat gebeurt altijd erg grondig als Arnold me
helpt”, reageert Thea. “Geen plekje wordt overgeslagen.”
Eén van de mooiste momenten was toen ze op een avond aan het bed van
Arnold kwam zitten om voor te lezen. “Hij genoot daar zo van, dat ik voor
ik weg ging spontaan een kus kreeg. Vanaf dat moment kan het niet meer
stuk tussen ons.”
Het contact met cliënten beviel Thea zo goed, dat ze besloot om de
opleiding SPW te doen. Arnold kreeg een bijzondere rol. Voor haar
eindopdracht moest Thea een werkwijze beschrijven voor cliënten. Ze wist
dat Arnold van koken hield, maar door het niet kunnen lezen moeite had
met de bereidingswijze. “Ik besloot een receptenboek te maken met foto’s.
Samen met Arnold zocht ik lekkere hapjes uit en stap voor stap gingen
we die maken. Van elke stap die Arnold uitvoerde, maakte ik een foto. Zo
hebben we verschillende bereidingswijzen in beeld gebracht.”
“Toen jij de tekst moest uitwerken, zat ik lekker in Turkije”, zegt Arnold.
Thea: “Gelukkig was je wel op tijd terug van vakantie voor de presentatie.”
Want ook bij de presentatie van de eindopdracht had Arnold een bijzondere
rol. Hij mocht de powerpoint-presentatie bedienen. En na afloop kreeg hij
van Thea een diploma. Arnold pakt het certificaat trots. Hij vindt het diploma
wel stoer. Thea: “Het voelt alsof we het examen samen hebben gehaald.
Dat was een bijzonder moment.”
Arnold is een grappenmaker. Hoewel hij de hapjes die hij nu kan maken
erg lekker vindt, kan hij het niet nalaten om over de door Thea mislukte
appeltaart te beginnen. “En bedankt, Arnold! Tja, we waren van plan een
appeltaart te maken, maar ik vergat dat de zijkant ook van deeg is. Het
werd een raar appelprutje.” Arnold trekt een vies gezicht, maar lacht daarna
hard. “Het was best lekker, hoor!”
Binnenkort neemt Arnold Thea mee uit eten, om haar te feliciteren voor
haar diploma. Zijn ogen stralen als hij aan de restaurants denkt waar hij
graag eet. Hij is dol op eten. Behalve deze week. Hij was wat ziek en is de
hele week ook niet naar dagbesteding Us Kubus gegaan. Thea: “Ik werk
nu op Boekensteunen 2, maar hoorde dat Arnold ziek was. Ik ben een paar
keer bij hem langs geweest om even te horen hoe het ging. Hoewel ik het
naar mijn zin heb op de andere locatie, mis ik Arnold wel. Maar goed, in
mijn vrije tijd kunnen we ook genoeg leuke dingen doen. Arnold, volgend
jaar gaan we wel naar het muziekfestival in Sneek, toch?”
Arnold knikt. Hoewel hij meestal wat zenuwachtig is voor drukke bijeenkomsten,
is de aanwezigheid van Thea voldoende om mee te gaan. Maar
eerst het gezellige Sinterklaasfeest. Dat is toch wel het toppunt van het jaar.
16InZicht