Het grote risico van de zorg - Verpleegkundigen & Verzorgenden ...

TNO-RAPPORT | R08-509 | 031.12997 36
4.2.2 Maatregelen werkdruk
Uit de eindevaluatie van het Arboconvenant (Vijfvinkel en van Vree, 2007) werd
geconcludeerd dat maatregelen rond het verminderen van psychische belasting pas
later in de convenantsperiode aandacht hebben gekregen en niet allemaal zijn uitgevoerd.
Het gaat dan bijvoorbeeld om het opzetten van een opleiding voor het
management en de ontwikkeling van een protocol traumaopvang en –verwerking.
Een deel van de genomen maatregelen en afspraken zijn verankerd in de vereisten
voor de HKZcertificering. Het gevoerde beleid zou na 2007 gecontinueerd worden
in de vorm van onder andere de invoering van de ontwikkelde aanstellings- en gezondheidskeuring
(Periodiek Arbeidsgezondheidskundige Monitor (PAM)) en de
ontwikkeling van de arbocatalogus.
Maatregelen die zijn genomen voor aanpak van de psychische belasting zijn (van
de met een * gemarkeerde instrumenten is een korte beschrijving op genomen in
bijlage B):
− Werkpakket voor het aanpakken van psychische belasting*. Checklists en gespreksmodellen
om klachten en oorzaken van psychische belasting in kaart te
brengen en oplossingsrichtingen te bepalen.
− Het ‘sta-even-stil-bij-stress’ boekje*: dit boekje biedt informatie over het tijdig
signaleren en aanpakken van psychische overbelasting in de ambulancezorg;
met een checklist van signalen van psychische overbelasting en tips over wat
men moet doen als er sprake is van psychische overbelasting;
− Training en opleiding van het management.
In de instrumenten is ondermeer aandacht besteed aan:
− Voorkomen van overschrijdingen van arbeidstijden en voorschriften in de arbeidstijdenwet;
− Aandacht voor werkdruk en andere psychische belasting in regulier werkoverleg;
− Psychische belasting opnemen in de nieuwe RI&E;
− Traumaverwerking opnemen in de sectorspecifieke keuring;
− Structurele aandacht in opleidingen en bijscholingstrajecten voor traumatische
ervaringen, gevolgen en verwerking;
− Realiseren dat alle medewerkers terecht kunnen bij een bedrijfsopvang team
(BOT), in te stellen met subsidie vanuit de branchevereniging.
Onderwerpen die zijn blijven liggen zijn:
− Duidelijke afspraken maken over werkzaamheden en normen ten aanzien van
werktijden, fysieke belasting, agressie; ontwikkeling van een instrument om de
normen te handhaven;
− Training en opleiding voor het management;
− Ontwikkeling protocol traumaopvang en –verwerking en stimuleren gebruik
door ambulancediensten; informeren medewerkers over het protocol.
Mate van toepassing van maatregelen
Bij de eindmeting van het Arboconvenant (Vijfvinkel en van Vree, 2007) was het
werkpakket voor het aanpakken van psychische belasting bekend bij 12% van de
doelgroep en daarvan had 12% hem niet gelezen.
Het sta-even-stil-bij-stress-boekje was in 2007 bekend bij 65% van de medewerkers
(Vijfvinkel en van Vree, 2007); de helft van de medewerkers had hem ook werkelijk
gelezen. Van de medewerkers die hem had gelezen zei 70% dat hij tot meer kennis
over het onderwerp heeft geleid.