De uitvoering van de PCB-regelgeving voor transformatoren ...
De uitvoering van de PCB-regelgeving voor transformatoren ...
De uitvoering van de PCB-regelgeving voor transformatoren ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
AGA0215 - Fundamentos <strong>de</strong> Astronomia - 2014/1 (Noturno)Lista <strong>de</strong> Exercícios 12 e 13A lista <strong>de</strong>ve ser entregue após 15 dias do início do capítulo para a professora em sala <strong>de</strong>aula, ou no envelope <strong>de</strong>ixado na porta da sala F310, ou para o monitor.⋆1. <strong>De</strong>screva suscintamente a evolução das seguintes estrelas <strong>de</strong>s<strong>de</strong> sua formação a partir<strong>de</strong> uma nuvem <strong>de</strong> gás e poeira até sua morte:(a) M = 10 M⊙;(b) M = 0.5 M⊙.2. (a) Uma anã branca possui uma magnitu<strong>de</strong> aparente m = 6.4, uma paralax π =0.2 ′′ , e uma temperatura efetiva T ∗ = 28000 K. Calcule o raio da estrela ecompare o valor obtido com o raio da Terra.(b) Uma estrela <strong>de</strong> nêutrons tem uma temperatura efetiva <strong>de</strong> T ∗ = 500000 K e raio<strong>de</strong> 10 km. Qual é a sua luminosida<strong>de</strong>? (assuma que sua superficie erradia comoum corpo negro).(c) Uma nuvem proto-estelar começa com uma temperatura efetiva T = 15 K eraio <strong>de</strong> 40000 raios solares. <strong>De</strong>termine L/L ⊙ e o cumprimento <strong>de</strong> onda <strong>de</strong> picoda curva <strong>de</strong> Planck.3. Calcule a energia cinética para as seguintes situações:(a) Um surto <strong>de</strong> Nova que varre uma massa <strong>de</strong> 10-5 massas solares a uma velocida<strong>de</strong><strong>de</strong> 1000 km/s;(b) A formação <strong>de</strong> uma nebulosa planetária na qual uma massa <strong>de</strong> 0,1 massas solaresé acelerada a velocida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> 20 km/s;(c) Uma explosão <strong>de</strong> supernova que acelera uma quantida<strong>de</strong> <strong>de</strong> massa igual a 1massa solar a uma velocida<strong>de</strong> 4000 km/s.Quantos anos o Sol levaria para irradiar quantida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> energia equivalentes a cadaum <strong>de</strong>sses eventos?4. Calcule o raio <strong>de</strong> Shwarzchild para:(a) a Terra;
3.1.2 <strong>De</strong> afspraak tot het nemen <strong>van</strong> een steekproefVoor <strong>de</strong> bij <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rs aanwezige <strong>transformatoren</strong> werd met <strong>de</strong> brancheorganisatie EnergieNedafgesproken dat er een lijst <strong>van</strong> alle aanwezige soorten en merken <strong>transformatoren</strong> bij <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rszou wor<strong>de</strong>n opgesteld.Op basis <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze lijst zou wor<strong>de</strong>n nagegaan of met behulp <strong>van</strong> een steekproef nagegaan kan wor<strong>de</strong>nhoeveel <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> diverse merken geanalyseerd moeten wor<strong>de</strong>n om een betrouwbareuitspraak te kunnen doen over <strong>de</strong> eventuele aanwezigheid <strong>van</strong> <strong>PCB</strong>’s in <strong>de</strong>ze groep <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong>hetzelf<strong>de</strong> merk.Hierbij werd als uitgangspunt genomen dat een merk als verdacht wordt aangemerkt als in 10% <strong>van</strong> <strong>de</strong>gevallen <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> een <strong>PCB</strong> -verontreiniging <strong>van</strong> boven <strong>de</strong> 0,5 mg/kg per congeneer bevatten.<strong>De</strong> wijze waarop <strong>de</strong> uitein<strong>de</strong>lijk te nemen steekproeven zou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n uitgevoerd en <strong>de</strong> grootte daar<strong>van</strong>zou in gezamenlijk overleg tussen <strong>de</strong> VROM-Inspectie en Energiened wor<strong>de</strong>n bepaald.Daarbij is ook afgesproken dat, indien tij<strong>de</strong>ns het on<strong>de</strong>rzoek werd vastgesteld dat <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong>verontreinigd bleken te zijn (> 0,5 mg/kg <strong>PCB</strong> per congeneer), <strong>de</strong>ze <strong>transformatoren</strong> alsnog gesaneerdzou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n, ook indien <strong>de</strong>ze niet tot een risicogroep behoren.Voor die merken die n.a.v. dit on<strong>de</strong>rzoek als “niet verdacht” wor<strong>de</strong>n aangemerkt zal <strong>van</strong> ver<strong>de</strong>rebemonstering op dit moment wor<strong>de</strong>n afgezien. Aan het ein<strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> levensduur <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze <strong>transformatoren</strong>zullen <strong>de</strong>ze wel bemonsterd en geanalyseerd wor<strong>de</strong>n3.1.3 Betrokken netbeheer<strong>de</strong>rsGeduren<strong>de</strong> dit handhavingsproject zijn <strong>de</strong> in tabel 1 opgenomen netbeheer<strong>de</strong>rs <strong>voor</strong> informatie bena<strong>de</strong>rd,hierbij moet rekening gehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n met het feit dat geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> afgelopen jaren vele netten (en dusnetbeheer<strong>de</strong>rs) samengevoegd en/of overgenomen zijn.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 8/1
Tabel 1: betrokken netbeheer<strong>de</strong>rs9 DELTA Netwerkbedrijf B.V.4 ENBU electiciteitsbeheer Utrecht BV6 ENECO NetBeheer BV6 ENECO E<strong>de</strong>lnet <strong>De</strong>lfland BV6 ENECO Netbeheer Mid<strong>de</strong>n Holland BV6 ENECO Netbeheer Weert BV6 BV Netbeheer Zuid Kennemerland6 ENECO Netbeheer Amstelland BV6 ENECO Netbeheer Mid<strong>de</strong>n-Kennemerland BV6 ENECO Netbeheer Zuid-Kennemerland BV6 ENECO Netbeheer Noord-Oost Friesland BV6 ENECO Netbeheer Zeist en omstreken BV13 Essent Netwerk Brabant B.V.13 Essent Netwerk Friesland NW-ZO BV13 Essent Noord N.V.13 Essent Limburg BV12 Enet Eindhoven BV14 Inframosane NV2 Netbeheer<strong>de</strong>r centraal Overijssel BV3 nv Continuon NetbeheerNV ENECO Energie Noord-HollandNV Nutsbedrijven Maastricht1 RENDO Netbeheer BV8 ONS Netbeheer B.V.TennetTransportnet Zuid-Holland BV7 Westland Energie infrastructuur BV<strong>De</strong> in <strong>de</strong> tabel opgenomen nummers verwijzen naar <strong>de</strong> nummers op <strong>de</strong> kaart op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bladzij<strong>de</strong>.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 9/1
Kaart Netbeheer<strong>de</strong>rs (<strong>de</strong> cijfers in <strong>de</strong> kaart verwijzen naar tabel 1).VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 10/1
3.2 Het verzamelen <strong>van</strong> <strong>de</strong> informatie3.2.1 Het verzamelen <strong>van</strong> <strong>de</strong> informatie m.b.t. <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-status <strong>van</strong> <strong>de</strong> bij <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>r aanwezige<strong>transformatoren</strong><strong>De</strong> gegevens met betrekking tot <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-status <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> bij <strong>de</strong> diverse netbeheer<strong>de</strong>rs zijndoor <strong>de</strong> VROM-Inspectie verzameld, samengevoegd en gesorteerd op merknaam en <strong>de</strong> mate <strong>van</strong>verontreiniging die in <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong>, indien <strong>de</strong>ze geanalyseerd waren, aanwezig was.Het verzamelen <strong>van</strong> gegevens werd eind 2002 afgesloten.Uit <strong>de</strong>ze verzameling informatie zijn <strong>de</strong> hierna volgen<strong>de</strong> overzichten samengesteld <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong>met een bouwjaar tot en met 1985 en <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> met een bouwjaar <strong>van</strong> af 1986.In <strong>de</strong>ze overzichten zijn <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> diverse merken opgenomen die aangetroffen zijn.Het overzicht is opgebouwd uit:- <strong>de</strong> merknaam,- het totale aantal daar<strong>van</strong> aanwezig bij <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rs,- of <strong>de</strong>ze op grond <strong>van</strong> een analyse <strong>PCB</strong> bevatten,- of <strong>de</strong>ze op grond <strong>van</strong> een analyse geen <strong>PCB</strong> bevatten,- het aantal dat <strong>van</strong> het <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> merk dat niet gemeten is,- het percentage verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> op grond <strong>van</strong> <strong>de</strong> metingen.<strong>De</strong> overzichten zijn gebaseerd op <strong>de</strong> informatie verkregen in 2002.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 11/1
Tabel 1: Overzicht <strong>transformatoren</strong> met een bouwjaar vóór 1986 (Alle Aanbie<strong>de</strong>rs)MerkTotaal <strong>PCB</strong>-bevattend<strong>PCB</strong> Vrij Niet gemeten PercentageverontreinigdABB 32 14 5 13 74%ACEC 4101 837 2309 955 27%AEG 82 18 45 19 29%alstol-unelec 18 13 4 1 76%alstohm 3 1 0 2 100%Ansaldo 187 38 127 22 23%asea lepper 8 0 8 0 0%asec 152 41 96 15 30%ASGEN 58 10 27 21 27%AXA 22 0 17 5 0%BBC 66 33 27 6 55%BERGman 1 0 0 1 -BTH 7 0 0 7 -CEM 21 18 3 0 86%CGE 36 14 11 11 56%COQ *2456 *13 *1240 *1203 schakelkastcomp gen 1 0 1 0 0%Dominit 96 27 37 32 42%eigen traf 1 1 0 0 100%ELIN 7 0 6 1 0%Elmova 7 4 3 0 57%Ercole marelli 1 0 1 0 0%Foster 20 0 0 20 -Fr transforma 3 0 1 2 0%Frewijn 1 0 0 1 -Garbe Lahmeyer 47 3 36 8 8%Gerin 2 2 0 0 100%Hazemeijer *14 *0 *12 *2 schakelkastHolec 2036 26 1414 596 2%IEO 16146 133 7072 8941 2%ieo pauwels 8 3 4 1 43%JSW 1 0 1 0 0%h.kull 4 0 0 4 -lahmeyer 752 2 107 643 2%LAP 38 1 34 3 3%le transformateur 533 223 146 164 60%lepper 2041 154 1680 207 8%lepperdominit 848 21 539 288 4%Lu 1 0 0 1 -Marelli 36 32 4 0 89%VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 12/1
MerkTotaal <strong>PCB</strong>bevattend<strong>PCB</strong> Vrij Niet gemeten Percentageverontreinigdmay christ 3 0 0 3 -MSIT 1 0 0 1 -nostitz 1 0 0 1 -Olten 2 0 0 2 -Olthof 219 13 117 89 10%Onbekend merk 994 42 409 543 9%Pauwels 7967 1710 5164 1093 25%Pouwels 12 1 5 6 17%Philips 1 0 1 0 0%Presco 1 0 1 0 0%SGB 3 0 2 1 0%Savoisienne 191 90 80 21 53%SBG 34 0 3 31 0%Schorch 155 58 77 20 43%Siemens 737 150 374 213 29%Smit 36573 411 14106 22056 3%Smitpauwels 5 3 1 1 75%Sominit 1 1 0 0 100%SSW 37 10 25 2 29%Stokvis 2 0 0 2 -Trafo union 21 9 9 3 50%Transformateur 588 2 9 577 18%TUR 1 0 0 1 -Unelec 305 171 97 37 64%Unilec 13 9 4 0 69%Union 15 0 12 3 0%Volta 274 71 111 92 39%VTD 11 0 9 2 0%Reaf 1 0 0 1 -Niet in te <strong>de</strong>len 89 5 39 45 11%VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 13/1
Samenvatting tabel 1MerkTotaal <strong>PCB</strong>-<strong>PCB</strong> Vrij Niet gemetenPercentagebevattendverontreinigdTotaal 75681 4425 34420 36836 11%5 Merken in steekproef 55726 585 22816 32325 2%Holec, Lahmeyer, Smit,Olthof en IEO.Merken buiten steekproef 19955 3840 11604 4511 25%Toelichting op <strong>de</strong> tabel:- On<strong>de</strong>r verontreiniging wordt in het algemeen verstaan een verontreiniging met een gehalteaan <strong>PCB</strong>’s tussen <strong>de</strong> 0,5 en 5 mg/kg per congeneer.- Het percentage verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> is berekend uit <strong>de</strong> gemeten <strong>transformatoren</strong>((aantal <strong>PCB</strong> -bevattend)/(aantal gemeten <strong>transformatoren</strong>)*100%).- Aantallen die <strong>voor</strong>zien zijn <strong>van</strong> een * zijn schakelaars en geen <strong>transformatoren</strong>.Gevolgtrekkingen op grond <strong>van</strong> het overzicht zijn:- Het meren<strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> merken bij <strong>de</strong> bouwjaren <strong>voor</strong> 1986 kent een behoorlijk mate <strong>van</strong>verontreiniging met <strong>PCB</strong>.- In het overzicht <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> <strong>voor</strong> 1986 valt op dat er een groot aantal merken<strong>transformatoren</strong> met relatieve kleine aantallen <strong>van</strong> <strong>de</strong> bij <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rs aanwezige<strong>transformatoren</strong> <strong>voor</strong> meer dan 10% verontreinigd blijken te zijn.- Het aantal merken met grote aantallen dat on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> 10% verontreiniging blijft is geringnamenlijk vijf.- <strong>De</strong> tabel kan ook gebruikt wor<strong>de</strong>n om een inschatting <strong>van</strong> <strong>de</strong> kans op ve rontreiniging te geven<strong>voor</strong> <strong>de</strong> genoem<strong>de</strong> merken.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 14/1
Tabel 2: Overzicht <strong>transformatoren</strong> met een bouwjaar na 1985 (Alle <strong>transformatoren</strong>)Merk Totaal Met <strong>PCB</strong> <strong>PCB</strong> Vrij Niet gemeten % verontreinigdABB 83 0 1 82 0%ACEC 101 5 29 67 15%AEG 133 0 80 53 0%Ansaldo 2 1 0 1 100%Celduc 5 0 0 5 -COQ *6 *0 *3 *3 schakelkastDominit 2 0 2 0 0%Fr transforma 694 0 56 638 0%GEC Alsthohm 5 0 0 5 -Gerin 22 0 0 22 -Hagen 2 0 2 0 0%Hazemeijer *2 *0 *1 *1 schakelkastHolec 910 7 438 465 2%IEO 14122 22 5003 9097 0%la France 8 0 8 0 0%Lahmeyer 10 0 1 9 0%le transformateur 5 1 2 2 33%Lepper 18 0 13 5 0%Lepperdominit 6 0 1 5 0%may christ 1 0 0 1 -Olthof 1 0 0 1 -Onbekend merk 190 2 98 90 2%Pauwels 7492 14 922 6556 1%SGB 318 0 26 292 0%Savoisienne 1 0 0 1 -SBG 2094 0 19 2075 0%SBSG 50 0 0 50 -Schnei<strong>de</strong>r 2 0 2 0 0%Schorch 5 0 2 3 0%Sea 76 0 1 75 0%Siemens 5 1 3 1 25%Smit 12213 12 2789 9414 0%SSW 2 0 0 2 -Trafo union 1 0 1 0 0%Transformateur 3 0 0 3 -TUR 2 0 0 2 -Union 38 0 15 23 0%Volta 3 1 1 1 50%Reaf 6 0 0 6 -Niet in te <strong>de</strong>len 21 1 5 15 17%Totaal 38652 67 9520 29067 1%VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 15/1
Opmerkingen bij het overzicht:- <strong>De</strong> <strong>transformatoren</strong> na 1986 zijn <strong>voor</strong> 99% <strong>PCB</strong>-vrij.- Het gegeven dat bij <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> na 1985 nog enige <strong>PCB</strong>-verontreiniging <strong>voor</strong>komt in<strong>de</strong> tabel kan op een aantal manieren wor<strong>de</strong>n uitgelegd:o Veel <strong>van</strong> <strong>de</strong> verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> zijn geleverd in 1986, mogelijk nog <strong>van</strong>uit eenou<strong>de</strong> <strong>voor</strong>raad.o Fouten in <strong>de</strong> invoer.o In <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> na 1985 kan <strong>de</strong> inhoud <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> met <strong>PCB</strong>-hou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> olie zijnaangevuld.-VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 16/1
4 Afspraken VROM-Inspectie en EnergieNed4.1 Afspraken naar aanleiding <strong>van</strong> <strong>de</strong> verzamel<strong>de</strong> gegevens<strong>De</strong> informatie in bovenstaan<strong>de</strong> overzichten is tij<strong>de</strong>ns een tweetal overleggen (1 november 2002 en21 februari 2003) tussen <strong>de</strong> VROM-Inspectie en EnergieNed besproken.Hierbij zijn <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> afspraken gemaakt over:<strong>De</strong> steekproeven binnen <strong>de</strong> groep <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> <strong>voor</strong> 1986Van <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> vijf fabrikaten is een steekproef genomen: Holec, Lahmeyer, Smit, Olthof en IEO.<strong>De</strong> steekproeven zijn uit alle wel of niet reeds geanalyseer<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> per merk genomen.<strong>De</strong> steekproeven zijn genomen om aan te tonen dat met een zekerheid <strong>van</strong> 95% of meer kan wor<strong>de</strong>nvastgesteld dat een voldoen<strong>de</strong> groot percentage (> 90%) <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> het betreffen<strong>de</strong> merk<strong>PCB</strong>-vrij is.Het totale aantal <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> steekproef was circa 200 stuks.<strong>De</strong> steekproef is (met aanpassingen) uitgevoerd conform <strong>de</strong> in opdracht <strong>van</strong> VROM door het RIVMuitgewerkte steekproefmetho<strong>de</strong> (d.d. 23 april, briefrapport RIVM/IEM 298/02, zie bijlage 1).Ver<strong>de</strong>r is ten aanzien <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> die in <strong>de</strong> steekproeven bij <strong>de</strong> vijf merken vallen afgesprokendat <strong>de</strong>ze aan het ein<strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> levensduur wor<strong>de</strong>n bemonsterd, <strong>voor</strong> zover dit al niet eer<strong>de</strong>r is gebeurd.<strong>De</strong> steekproef in <strong>de</strong> groep <strong>van</strong> 1986 en laterUit alle merken <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> groep <strong>van</strong> 1986 en later is één steekproef genomen.Het totale aantal in <strong>de</strong> steekproef was circa 30 stuks <strong>transformatoren</strong><strong>De</strong>ze steekproef is genomen om te bevestigen dat <strong>de</strong>ze groep <strong>transformatoren</strong> <strong>PCB</strong>-vrij zijn en om na tegaan of <strong>de</strong> door <strong>de</strong> fabrikanten verstrekte <strong>PCB</strong> -vrijverklaringen betrouwbaar zijn.Kwaliteitscontrole bij <strong>de</strong> steekproevenBij <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> die in <strong>de</strong> steekproef vallen achtte <strong>de</strong> Vrom-Inspectie het om re<strong>de</strong>n <strong>van</strong>kwaliteitsbewaking noodzakelijk om bij circa 10% <strong>van</strong> <strong>de</strong> te bemonsteren trafo’s een twee<strong>de</strong> monster tenbehoeve <strong>van</strong> een door het RIVM te verrichten analyse te nemen.Buiten <strong>de</strong> steekproefAfgesproken is dat alle <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> <strong>voor</strong> 1986 <strong>van</strong> <strong>de</strong> fabrikaten ABB, AEG, Alsthom, BRE, BTH,CEM, CGE, Charleroi, Dominit, Elin, English Electric, Foster, France Trafo, H.Kull, May Christe, Olten,Philips, SBG, SEM, SGB, Sominit, Stibbe, Stokvis Union, Stolz, Usines <strong>de</strong> Petit, Volta en diverseVROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 17/1
onbeken<strong>de</strong> fabrikaten geduren<strong>de</strong> 2003 wor<strong>de</strong>n bemonsterd en bij gebleken contaminatie met <strong>PCB</strong>’sgesaneerd zou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n.<strong>De</strong> argumentatie hier<strong>voor</strong> was dat <strong>de</strong> populaties <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze fabrikaten <strong>voor</strong> een steekproef veelal te kleinzijn (bij <strong>de</strong> toegepaste steekproefmetho<strong>de</strong> geldt dat bij kleine geschatte populaties tot 20 stuks perfabrikaat <strong>de</strong> gehele populatie bemonsterd moet wor<strong>de</strong>n). En daarnaast omdat een aantal <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze merkenbij <strong>de</strong> reeds verrichte monsternames als vaak verontreinigd met <strong>PCB</strong> al bekend gewor<strong>de</strong>n was.Al bij <strong>de</strong> verzameling <strong>van</strong> <strong>de</strong> informatie door <strong>de</strong> VROM-Inspectie over <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-status <strong>van</strong> <strong>de</strong><strong>transformatoren</strong> bij <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rs was aan <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rs gevraagd een plan <strong>van</strong> aanpak <strong>voor</strong> <strong>de</strong>sanering <strong>van</strong> (mogelijk) <strong>PCB</strong>-verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> op te stellen.<strong>De</strong>els op grond <strong>van</strong> bovenstaan<strong>de</strong> afspraken zijn <strong>de</strong> door <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rs reeds opgestel<strong>de</strong> plannen <strong>van</strong>aanpak aangepast om <strong>de</strong> bij hen aanwezige (mogelijk) met <strong>PCB</strong> besmette <strong>transformatoren</strong> tebemonsteren, te analyseren en eventueel te saneren.Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> looptijd <strong>van</strong> dit handhavingsproject is door <strong>de</strong> VROM-Inspectie regelmatig <strong>de</strong> vor<strong>de</strong>ring bij <strong>de</strong>uitvoer <strong>van</strong> <strong>de</strong> plannen <strong>van</strong> aanpak gecontroleerd bij <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rs.<strong>De</strong> bij <strong>de</strong> steekproeven uit <strong>transformatoren</strong> genomen monsters zijn <strong>de</strong>els in aanwezigheid <strong>van</strong> eenme<strong>de</strong>werker <strong>van</strong> <strong>de</strong> VROM-Inspectie genomen, <strong>de</strong>els is <strong>de</strong> monstername uitgevoerd in opdracht <strong>van</strong> <strong>de</strong>VROM-Inspectie door het RIVMVROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 18/1
In tabel 3 zijn <strong>de</strong> resultaten <strong>van</strong> <strong>de</strong> steekproef samengevat. Na <strong>de</strong> aantallen on<strong>de</strong>rzochte, schone engebleken vervuil<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> (resp. twee<strong>de</strong>, <strong>de</strong>r<strong>de</strong> en vier<strong>de</strong> kolom) zijn extra kolommentoegevoegd die het percentage vervuil<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> uitdrukken en <strong>de</strong> kans dat, bij een aangenomenpercentage <strong>van</strong>10%, dit aantal vervuil<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> of min<strong>de</strong>r, zou wor<strong>de</strong>n aangetroffen in <strong>de</strong> hele partij.Het resultaat laat zien dat <strong>voor</strong> alle vijf <strong>de</strong> categorieën het percentage vervuil<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> ruimon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> streefwaar<strong>de</strong> <strong>van</strong> 10% ligt. Tevens is het <strong>voor</strong> vier <strong>van</strong> <strong>de</strong> vijf merken gelukt om aan te tonen dathet percentage <strong>voor</strong> <strong>de</strong> gehele partij <strong>voor</strong> 95% zeker kleiner is dan 10% (<strong>de</strong> oorspronkelijke doelstellingwaarop <strong>de</strong> steekproefgrootte was gebaseerd).Echter, <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> het merk Smit die zijn geplaatst <strong>voor</strong> 1 januari 1986 is <strong>de</strong>zedoelstelling niet gehaald. <strong>De</strong> oorzaak hier<strong>van</strong> is <strong>de</strong> combinatie <strong>van</strong> een kleine steekproef en éénaangetroffen licht verontreinig<strong>de</strong> transformator. Voor het merk Smit is wel aangetoond dat <strong>voor</strong> 95% zekerhet percentage vervuil<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> kleiner is dan 14%.Bij <strong>de</strong> circa 48.500 <strong>transformatoren</strong> in Ne<strong>de</strong>rland <strong>van</strong> het merk Smit blijkt 3% <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> opgrond <strong>van</strong> <strong>de</strong> reeds beken<strong>de</strong> analyses (zie tabel “overzicht <strong>voor</strong> 1986”, circa 14.500 metingen)verontreinigd te zijn met <strong>PCB</strong>’s. Bij <strong>de</strong>ze metingen is geen enkele zwaar verontreinig<strong>de</strong> (> 5 mg/kg hoogstecongeneer) aangetroffen. <strong>De</strong> gemeten verontreinig<strong>de</strong> transfomatoren vallen in <strong>de</strong> categorie lichtverontreinigd (>0,5 en 0.7 mg/kg <strong>PCB</strong> Percentage Kans indienp=10%Na 1986 31 31 0 0% 4%VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 20/1
Het resultaat <strong>voor</strong> <strong>de</strong> steekproef uit <strong>transformatoren</strong> laat zien dat <strong>voor</strong> <strong>de</strong>ze categorie het percentagevervuil<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> ruim on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> streefwaar<strong>de</strong> <strong>van</strong> 10% ligt. Tevens is het <strong>voor</strong> vier <strong>van</strong> <strong>de</strong> vijfmerken gelukt om aan te tonen dat het percentage <strong>voor</strong> <strong>de</strong> gehele partij <strong>voor</strong> 95% zeker kleiner is dan10% (<strong>de</strong> oorspronkelijke doelstelling waarop <strong>de</strong> steekproefgrootte was gebaseerd). On<strong>de</strong>r gelijklui<strong>de</strong>n<strong>de</strong><strong>voor</strong>waar<strong>de</strong>n als bij <strong>de</strong> groep <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> <strong>voor</strong> 1986 zijn <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> na 1985 involdoen<strong>de</strong> mate <strong>PCB</strong> -vrij om te kunnen stellen dat ver<strong>de</strong>re analyse <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze groep niet nodig is.5.1.4 Kwaliteitscontrole bij <strong>de</strong> steekproevenAls waarborg op <strong>de</strong> kwaliteit <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong> analyses is op <strong>de</strong> steekproef een twee<strong>de</strong> selectie toegepast <strong>voor</strong>een aantal contra expertises, uitgevoerd door het RIVM. Hierbij heeft elke transformator in <strong>de</strong> steekproef,waar<strong>van</strong> nog geen analyseresultaat bekend was, een kans <strong>van</strong> 12% om <strong>voor</strong> contra expertise inaanmerking te komen. Op die manier zijn <strong>voor</strong> 12 <strong>transformatoren</strong> vergelijken<strong>de</strong> resultaten binnengekomen.Omdat <strong>de</strong> norm is gesteld <strong>voor</strong> het hoogste <strong>van</strong> 7 geanalyseer<strong>de</strong> <strong>PCB</strong> componenten is in <strong>de</strong>ze en an<strong>de</strong>reberekeningen telkens alleen <strong>de</strong> hoogste <strong>van</strong> <strong>de</strong> geanalyseer<strong>de</strong> resultaten gebruikt. In een aantal <strong>van</strong> <strong>de</strong>monsters lag het gehalte on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> <strong>de</strong>tectiegrens <strong>van</strong> <strong>de</strong> toegepaste analysemetho<strong>de</strong> (0,1 mg/kg). Voor <strong>de</strong>numerieke vergelijking is in die gevallen <strong>de</strong> helft <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>tectiegrens ingevuld. Het resultaat is te zienfiguur 1. <strong>De</strong> spreiding tussen <strong>de</strong> meetresultaten is zodanig dat, indien <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>r een resultaatkleiner of gelijk aan 0,5 mg/kg rapporteert, het onwaarschijnlijk is dat bij <strong>de</strong> contra-expertise een resultaatboven <strong>de</strong> 0,7 mg/kg zou wor<strong>de</strong>n gevon<strong>de</strong>n of vice versa. Dit on<strong>de</strong>rsteunt <strong>de</strong> <strong>voor</strong>af afgesproken effectieveafkeurwaar<strong>de</strong> <strong>van</strong> 0,7 mg/kg.Meetwaar<strong>de</strong>n contra-expertiseFiguur 1. Relatie (zwart) en <strong>de</strong> 95 % betrouwbaarheidsintervallen (rood) tussen <strong>de</strong> hoogste gehalte <strong>PCB</strong>(mg/kg) zoals aangeleverd door <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rs (x-as) en het resultaat <strong>van</strong> <strong>de</strong> contra-expertise doorRIVM (y-as).VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 21/1
Conclusie contra-expertise<strong>De</strong> conclusie uit <strong>de</strong> contra-expertise is dat <strong>de</strong> wijze waarop in <strong>de</strong> praktijk door <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong> bemonster<strong>de</strong>n geanalyseerd wordt vergelijkbaar is met <strong>de</strong> door VROM-Inspectie en RIVM gehanteer<strong>de</strong> metho<strong>de</strong>n.Uit het <strong>voor</strong>gaan<strong>de</strong> mag dus geconclu<strong>de</strong>erd wor<strong>de</strong>n dat <strong>PCB</strong>’s in <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> bij <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rsin Ne<strong>de</strong>rland milieuhygienisch geen probleem meer vormen.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 22/1
6 ConclusiesIn Ne<strong>de</strong>rland zijn bij <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rs bij <strong>de</strong> elektriciteits<strong>voor</strong>ziening in totaal circa 115.000<strong>transformatoren</strong> in beheer (momentopname 2002/2003). Bij <strong>de</strong>ze <strong>transformatoren</strong> is nagegaan of <strong>de</strong>zemogelijk verontreinigd (kunnen) zijn met Polychloorbifenylen (<strong>PCB</strong>’s). Een transformator wordt alsverontreinigd beschouwd indien <strong>de</strong>ze meer dan 0,5 mg/kg <strong>PCB</strong> per congeneer in <strong>de</strong> transformatoroliebevat. <strong>De</strong> <strong>transformatoren</strong> zijn daartoe inge<strong>de</strong>eld in een aantal groepen.Bij een tweetal <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze groepen is een aantal steekproeven genomen om aan te tonen dat met eenzekerheid <strong>van</strong> 95% of meer kan wor<strong>de</strong>n vastgesteld dat een voldoen<strong>de</strong> groot percentage ( meer dan 90%)<strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> het betreffen<strong>de</strong> merk <strong>PCB</strong> -vrij is.6.1 Conclusies <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> met een bouwjaar <strong>van</strong> 1985 of eer<strong>de</strong>rEen groot aantal merken <strong>transformatoren</strong> met relatieve kleine aantallen in Ne<strong>de</strong>rland, die in beheer zijnbij <strong>de</strong> (elektriciteits)netbeheer<strong>de</strong>rs bleek in meer dan 10% verontreinigd te zijn. <strong>De</strong>ze 20.000<strong>transformatoren</strong> die tot <strong>de</strong>ze categorie behoren zijn (op een twintigtal na) alle bemonsterd, geanalyseerdop <strong>PCB</strong> en indien <strong>PCB</strong> aanwezig bleek te zijn gesaneerd. <strong>De</strong>ze saneringsoperatie is eind 2003 afgerond.Op grond <strong>van</strong> milieuhygiënische overwegingen is <strong>de</strong> VROM-Inspectie akkoord gegaan met latereverwij<strong>de</strong>ring <strong>van</strong> <strong>de</strong> circa twintig (licht verontreinig<strong>de</strong>) <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> <strong>voor</strong> 1986 in situaties zoals <strong>de</strong>verwachte sloop <strong>van</strong> fabrieken in 2004. <strong>De</strong>ze <strong>transformatoren</strong> zijn inmid<strong>de</strong>ls afgevoerdVan <strong>de</strong> <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> vijf fabrikaten is een steekproef genomen: Holec, Lahmeyer, Smit, Olthof en IEO.In totaal gaat het hier om 56.000 <strong>transformatoren</strong>.Doel <strong>van</strong> <strong>de</strong> steekproef was met een zekerheid <strong>van</strong> 95% of meer vast te stellen dat een voldoen<strong>de</strong> grootpercentage (90%) <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> het betreffen<strong>de</strong> merk <strong>PCB</strong>-vrij is.Het totale aantal in <strong>de</strong> steekproef was circa 200 stuks <strong>transformatoren</strong>.<strong>De</strong> merken Lahmeyer Olthof Holec, IEO en Smit zijn als groep in voldoen<strong>de</strong> mate <strong>PCB</strong>-vrij om te kunnenvolstaan met een analyse aan het ein<strong>de</strong> <strong>van</strong> hun levensduur om daarmee te garan<strong>de</strong>ren dat <strong>de</strong> inhoud <strong>van</strong>het (naar verwachting) geringe aantal (licht) verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> op juiste wijze zal wor<strong>de</strong>nafgevoerd.6.2 Conclusies <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> met een bouwjaar <strong>van</strong> 1986 of later<strong>De</strong> groep <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> na 1986, in beheer bij <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rs, bleek <strong>voor</strong> 99% <strong>PCB</strong>- vrij te zijn.<strong>De</strong> in <strong>de</strong>ze groep aanwezige <strong>transformatoren</strong> (59.000) met een <strong>PCB</strong> -verontreiniging zijn veelal geleverd in1986, mogelijk nog <strong>van</strong>uit een ou<strong>de</strong> <strong>voor</strong>raad.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 23/1
Een steekproef uit het totaal aan <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> na 1985 laat zien dat <strong>voor</strong> <strong>de</strong>ze categorie hetpercentage vervuil<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> ruim on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> streefwaar<strong>de</strong> <strong>van</strong> 10% ligt.<strong>De</strong> groep <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> na 1985 blijkt in voldoen<strong>de</strong> mate <strong>PCB</strong> -vrij om te kunnen stellen dat ver<strong>de</strong>reanalyse <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze groep (ook aan het ein<strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> levensduur) niet nodig is.6.3 Conclusie contra-expertise kwaliteit analyses<strong>De</strong> conclusie uit <strong>de</strong> contra-expertise is dat <strong>de</strong> wijze waarop in <strong>de</strong> praktijk door <strong>de</strong> netbeheer<strong>de</strong>rbemonsterd en geanalyseerd wordt vergelijkbaar is met <strong>de</strong> door VROM-Inspectie en RIVM gehanteer<strong>de</strong>metho<strong>de</strong>n.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 24/1
Bijlage 1Briefrapport RIVM/IEM 298/02Datum: 23 april 2002Auteurs: R. Hoogerbrugge en M.G. MennenStatistische bepaling <strong>van</strong> <strong>de</strong> steekproefgrootte <strong>van</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> EnergieNed in het ka<strong>de</strong>r <strong>van</strong> hetproject verwij<strong>de</strong>ring <strong>PCB</strong>’s1. InleidingIn het ka<strong>de</strong>r <strong>van</strong> het VROM-Inspectie project “verwij<strong>de</strong>ring <strong>PCB</strong>’s moeten monsters wor<strong>de</strong>n genomen <strong>van</strong>olie uit <strong>transformatoren</strong> die in Ne<strong>de</strong>rland wor<strong>de</strong>n gebruikt. <strong>De</strong> oliemonsters moeten wor<strong>de</strong>n geanalyseerdop <strong>PCB</strong>s (7 indicator <strong>PCB</strong>’s) om vast te stellen of ze <strong>PCB</strong>-vrij zijn volgens <strong>de</strong> norm in het <strong>PCB</strong> besluit.<strong>De</strong>ze norm luidt dat <strong>van</strong> geen <strong>van</strong> <strong>de</strong> 7 indicator <strong>PCB</strong>s het gehalte groter mag zijn dan 0,5 mg/kg.<strong>De</strong> VROM-Inspectie heeft met EnergieNed een afspraak gemaakt, dat op basis <strong>van</strong> een steekproef zalwor<strong>de</strong>n vastgesteld in hoeverre <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> die beheerd wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> energiebedrijven <strong>PCB</strong>-vrijzijn, om precies te zijn: Er moet olie uit een zodanig aantal <strong>transformatoren</strong> wor<strong>de</strong>n bemonsterd engeanalyseerd dat met een betrouwbaarheid <strong>van</strong> 95% kan wor<strong>de</strong>n vastgesteld dat niet meer dan 10% <strong>van</strong>alle <strong>transformatoren</strong> verontreinigd is met <strong>PCB</strong>’s.Door EnergieNed wor<strong>de</strong>n <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> een aantal verschillen<strong>de</strong> fabrikaten beheerd. Van sommigefabrikaten staan er enkele tientallen <strong>transformatoren</strong>, <strong>van</strong> sommige enkele hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n en <strong>van</strong> een aantalfabrikaten staan er meer dan tienduizend <strong>transformatoren</strong>. Door EnergieNed is aan <strong>de</strong> VROM-Inspectieeen overzicht verstrekt <strong>van</strong> <strong>de</strong> aantallen <strong>transformatoren</strong> per fabrikaat. <strong>De</strong> mate <strong>van</strong> verontreiniging met<strong>PCB</strong>’s kan per fabrikaten verschillen. Daarom moet <strong>de</strong> eis dat met een betrouwbaarheid <strong>van</strong> 95% nietmeer dan 10% <strong>van</strong> alle <strong>transformatoren</strong> verontreinigd is met <strong>PCB</strong>’s in principe bij elk fabrikaat<strong>transformatoren</strong> afzon<strong>de</strong>rlijk wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht.<strong>De</strong> VROM-Inspectie Noord-West heeft RIVM opdracht gegeven om door mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> een statistischeanalyse vast te stellen hoeveel <strong>transformatoren</strong> per fabrikaat bemonsterd en geanalyseerd moeten wor<strong>de</strong>nen hoeveel er daar<strong>van</strong> maximaal verontreinigd mogen zijn om aan <strong>de</strong> gestel<strong>de</strong> eis te voldoen.In dit briefrapport wordt <strong>de</strong>ze analyse uitgewerkt en wor<strong>de</strong>n een aantal on<strong>de</strong>rzoeksvarianten na<strong>de</strong>rbekeken.2. VraagHoeveel <strong>transformatoren</strong> uit een bepaal<strong>de</strong> serie (fabrikaat) moeten wor<strong>de</strong>n bemonsterd en geanalyseerdom aan te tonen dat <strong>de</strong> partij <strong>van</strong> dit fabrikaat <strong>voor</strong> 95% zeker uit minimaal 90% <strong>PCB</strong>-vrije <strong>transformatoren</strong>bestaat?Omdat er een grote variatie in <strong>de</strong> grootte <strong>van</strong> partijen <strong>van</strong> verschillen<strong>de</strong> fabrikaten bestaat is gevraagd eenaantal varianten uit te werken om zo goed mogelijk <strong>de</strong>ze te vraag te beantwoor<strong>de</strong>n en daarbij het aantal teanalyseren oliemonsters zo beperkt mogelijk te hou<strong>de</strong>n.In dit briefrapport zal met behulp <strong>van</strong> statistische tabellen <strong>de</strong> relatie tussen <strong>de</strong> steekproefgrootte, <strong>de</strong>partijgrootte, het aantal <strong>PCB</strong>-vrije dan wel verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> en <strong>de</strong> statistische onzekerheid<strong>voor</strong> enkele varianten wor<strong>de</strong>n uitgewerkt.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 25/1
3. Uitgangspunten<strong>De</strong> steekproef is representatief <strong>voor</strong> <strong>de</strong> partij, d.w.z. dat <strong>de</strong> kans dat een transformator bemonsterd wordtonafhankelijk is <strong>van</strong> mogelijke verschillen binnen <strong>de</strong> partijen of <strong>van</strong> veran<strong>de</strong>ringen die later zijnaangebracht. Tevens moet mogelijke selectiviteit in <strong>de</strong> bemonstering zoveel mogelijk wor<strong>de</strong>n <strong>voor</strong>komen.Hier<strong>voor</strong> zou bij<strong>voor</strong>beeld een generieke lijst kunnen wor<strong>de</strong>n opgesteld op basis waar<strong>van</strong> vervolgensrandom wordt geselecteerd.Het criterium is toegepast op elke partij afzon<strong>de</strong>rlijk. Indien partijen (fabrikaten) zou<strong>de</strong>n kunnen wor<strong>de</strong>ngecombineerd, zijn efficiëntere schema's mogelijk. Indien het criterium ook te lezen is dat 90% <strong>van</strong> alle<strong>transformatoren</strong> samen, dus onafhankelijk <strong>van</strong> het fabrikaat, <strong>PCB</strong>-vrij moet zijn zou kunnen wor<strong>de</strong>nvolstaan met een veel kleiner aantal te analyseren <strong>transformatoren</strong>.<strong>De</strong> distributie <strong>van</strong> gemeten gehalten wordt niet gebruikt. Er wordt alleen gescoord op goed of fout, d.w.z.<strong>PCB</strong>-vrij of verontreinigd.<strong>De</strong> resultaten wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> twee paragrafen gepresenteerd. <strong>De</strong> statistische analyse in paragraaf4 is gebaseerd op <strong>de</strong> veron<strong>de</strong>rstelling dat geen enkele verontreinig<strong>de</strong> transformator wordt aangetroffen.In paragraaf 5 wordt gekeken naar <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> aantallen in het geval er een klein aantal verontreinig<strong>de</strong><strong>transformatoren</strong> te verwachten is.Notatie gebruikte symbolenn: <strong>de</strong> grootte <strong>van</strong> <strong>de</strong> partijm: aantal verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> partijp: fractie <strong>PCB</strong>-vrije <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> partij =(n-m)/nq: fractie verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> partij = m/nk: <strong>de</strong> grootte <strong>van</strong> <strong>de</strong> steekproefi: aantal verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> steekproefP n.q,k,i : kans op i verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> bij een steekproef k uit een partij met grootte n en eenfractie verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> q4. Er wordt geen enkele verontreinig<strong>de</strong> transformator gevon<strong>de</strong>nIn <strong>de</strong>ze paragraaf wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> aantallen berekend op basis <strong>van</strong> <strong>de</strong> veron<strong>de</strong>rstelling dat geen enkeleverontreinig<strong>de</strong> transformator wordt aangetroffen.4.1 Hele grote partijen (> 10000 stuks)Voor hele grote partijen zal <strong>de</strong> steekproef maar een klein <strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> partij uitmaken zodat <strong>de</strong> binominalestatistiek (trekken met teruglegging) kan wor<strong>de</strong>n toegepast. Het criterium dat <strong>de</strong> partij <strong>van</strong> dit fabrikaat<strong>voor</strong> 95% zeker uit minimaal 90% <strong>PCB</strong> -vrije <strong>transformatoren</strong> bestaat kan dan vrij eenvoudig in formulevorm wor<strong>de</strong>n uitgedrukt zodat:n−mPnqk, , ,0 = ( ) k = pknOm <strong>de</strong> grens waar<strong>de</strong> <strong>van</strong> p = 0,9 (oftewel 90% <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> partij is <strong>PCB</strong>-vrij) aan te tonenmoet k dus zo groot zijn dat:(0,9) k < 0,05hetgeen oplevert dat k groter of gelijk moet zijn aan 29.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 26/1
4.2 Mid<strong>de</strong>lgrootte partijen (<strong>van</strong>af 20)Voor kleinere partijen is <strong>de</strong> steekproef niet meer verwaarloosbaar t.o.v. <strong>de</strong> partij. Dan moet <strong>de</strong>hypergeometrische statistiek (trekking zon<strong>de</strong>r teruglegging) wor<strong>de</strong>n toegepast. In dit specifieke geval datgeen enkele verontreinig<strong>de</strong> transformator wordt gevon<strong>de</strong>n kan <strong>de</strong> kans berekend wor<strong>de</strong>n als:Pnqk , , ,0=n−m n−m−1 n−m −( k −1)* ...*n n−1 n−( k −1)Indien minimaal 90% <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>PCB</strong>-vrij moet zijn kan m = n/10 wor<strong>de</strong>n ingevuld waarnaeen zekerheid <strong>van</strong> 95% wordt bereikt <strong>voor</strong> <strong>de</strong> laagste waar<strong>de</strong> <strong>voor</strong> k waarbij P kleiner is dan 0,05.<strong>De</strong>ze minimale k waar<strong>de</strong>n zijn in Tabel 1 weergegeven. Ter indicatie zijn in Tabel 1 ook <strong>de</strong> aantallenweergegeven indien een statistische zekerheid <strong>van</strong> 90% (oftewel P n,q,k,0 < 0,1) in plaats <strong>van</strong> 95% zouwor<strong>de</strong>n geaccepteerd. In dat geval is een kleinere steekproef nodig.Tabel 1. Minimum aantal <strong>transformatoren</strong> dat moet wor<strong>de</strong>n bemonsterd indien met 95% resp.90% zekerheid moet wor<strong>de</strong>n aangetoond dat minimaal 90% <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>PCB</strong>-vrij is(aangenomen is dat alle <strong>van</strong> <strong>de</strong> bemonster<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> voldoen).Partijgrootte Minimale steekproef(zekerheid 95%)Minimale steekproef(zekerheid 90%)oneindig 29 221000 29 22500 28 22300 28 22200 27 21100 25 2050 22 1840 21 1730 19 1620 16 1419 15 13Uit <strong>de</strong> tabel valt af te lei<strong>de</strong>n dat <strong>voor</strong> partijen die kleiner zijn dan 20 stuks bijna alle <strong>transformatoren</strong>bemonsterd zullen moeten wor<strong>de</strong>n om met een zekerheid <strong>van</strong> 95% resp. 90% aan te tonen dat minimaal90% <strong>van</strong> dat fabrikaat schoon genoeg is.In Tabel 2 zijn <strong>de</strong> aantallen uit Tabel 1 toegepast op <strong>de</strong> door EnergieNed verstrekte lijst met aantallen<strong>transformatoren</strong> per fabrikaat. In <strong>de</strong> eerste kolom <strong>van</strong> Tabel 2 staat het geschatte aantal <strong>transformatoren</strong>per fabrikaat of groep fabrikaten, in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> kolom het aantal fabrikaten (inge<strong>de</strong>eld naarpopulatiegrootte), in <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> kolom het geschatte totale aantal <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> die fabrikaten en in<strong>de</strong> vier<strong>de</strong> en vijf<strong>de</strong> kolom <strong>de</strong> geschatte grootte <strong>van</strong> <strong>de</strong> aantallen te bemonsteren en analyseren<strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> die fabrikaten, benodigd om aan <strong>de</strong> eis te voldoen.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 27/1
Tabel 2. Aantallen <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> verschillen<strong>de</strong> fabrikaten volgens opgave <strong>van</strong> EnergieNedmet <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> steekproefgrootte om in alle gevallen <strong>voor</strong> 95% respectievelijk 90% zeker tekunnen aantonen dat minimaal 90% <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>PCB</strong>-vrij is.GeschatteAantalGeschat aantalGeschat totaal <strong>van</strong>Geschat totaal <strong>van</strong>populatie perfabrikaatfabrikaten<strong>transformatoren</strong>steekproeven(zekerheid 95%)steekproeven(zekerheid 90%)1 tot 10 16 80 80 8011 tot 20 4 60 60 6021 tot 50 6 200 120 100100 1 100 25 20200 3 600 81 631000 1 1000 29 222000 1 2000 29 2220000 1 20000 29 2240000 1 40000 29 2234 64040 482 431Uit Tabel 2 kan wor<strong>de</strong>n afgelezen, dat ongeveer 480 <strong>transformatoren</strong> zullen moeten wor<strong>de</strong>n bemonster<strong>de</strong>n geanalyseerd indien wordt uitgegaan <strong>van</strong> 95% zekerheid en ongeveer 430 <strong>transformatoren</strong> indien wordtuitgegaan <strong>van</strong> 90% zekerheid.In bei<strong>de</strong> gevallen is ongeveer driekwart <strong>van</strong> <strong>de</strong> steekproef afkomstig uit in totaal circa 1000<strong>transformatoren</strong> (namelijk alle <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> fabrikaten met 200 <strong>transformatoren</strong> of min<strong>de</strong>r),terwijl het an<strong>de</strong>re kwart <strong>van</strong> <strong>de</strong> steekproef betrekking heeft op <strong>de</strong> rest <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> (ongeveer63000). Om <strong>de</strong> steekproef uit <strong>de</strong> groep fabrikaten met weinig <strong>transformatoren</strong> beperkter te hou<strong>de</strong>n, zougedacht kunnen wor<strong>de</strong>n aan een gefaseer<strong>de</strong> aanpak, waarbij in <strong>de</strong> eerste fase <strong>de</strong> grote partijen wor<strong>de</strong>nbemonsterd volgens Tabel 2 en op <strong>de</strong> kleine partijen een screening wordt toegepast. Bij <strong>de</strong> screeningwordt een kleinere steekproef genomen dan volgens Tabel 2 en wordt op basis <strong>van</strong> <strong>de</strong> analyseresultaten<strong>van</strong> die kleine steekproef bepaald welke informatie ver<strong>de</strong>r nog nodig is.Een <strong>voor</strong>beeld <strong>van</strong> een bena<strong>de</strong>ring <strong>voor</strong> een kleinere steekproef is uitgewerkt in Tabel 3. Hierin zijn <strong>voor</strong><strong>de</strong> kleine partijen <strong>de</strong> minimale aantallen weergegeven die nodig zijn om met een zekerheid <strong>van</strong> 80%(oftewel P n,q,k,0 = 0,8) aan te tonen dat minimaal 80% (oftewel p = 0,8) <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>PCB</strong> -vrij is.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 28/1
Tabel 3. Minimum aantal <strong>transformatoren</strong> dat moet wor<strong>de</strong>n bemonsterd indien met 80% zekerheidmoet wor<strong>de</strong>n aangetoond dat minimaal 80% <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>PCB</strong>-vrij is (aangenomen is datalle <strong>van</strong> <strong>de</strong> bemonster<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> voldoen).Partij Minimale steekproef (zekerheid 80%)100 750 740 730 720 715 610 68 76 5Bij <strong>de</strong>ze strategie wordt het totaal aantal te bemonsteren en analyseren <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> eerste faseop ongeveer 350 geschat.5. Geschatte aantal verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> indien enkele verontreinig<strong>de</strong> wor<strong>de</strong>naangetroffen<strong>De</strong> berekeningen in paragraaf 4 gaan er<strong>van</strong> uit dat er bij <strong>de</strong> steekproef geen verontreinig<strong>de</strong><strong>transformatoren</strong> wor<strong>de</strong>n gevon<strong>de</strong>n. In dat geval kan met <strong>de</strong> bij <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> varianten genoem<strong>de</strong>zekerhe<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n gesteld dat 90% (of 80% <strong>van</strong> <strong>de</strong> kleine partijen, als <strong>voor</strong> <strong>de</strong> variant met <strong>de</strong> screeningwordt gekozen) <strong>van</strong> alle <strong>transformatoren</strong> <strong>van</strong> EnergieNed <strong>PCB</strong> -vrij is.Als er bij <strong>de</strong> eerste steekproef echter wel verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> wor<strong>de</strong>n aangetroffen, kan <strong>de</strong>partij nog steeds aan het criterium voldoen maar dan zullen er meer <strong>transformatoren</strong> moeten wor<strong>de</strong>nbemonsterd en geanalyseerd om dat aan te tonen. Vanzelfsprekend kan uit het aantal gevon<strong>de</strong>nverontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> steekproef het percentage verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> helepartij wor<strong>de</strong>n geschat. <strong>De</strong> meest waarschijnlijke waar<strong>de</strong> is namelijk gelijk aan het percentageverontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> in <strong>de</strong> steekproef. Omdat echter een bovengrens uitspraak met eenzekerheid <strong>van</strong> 95% vereist is, moet ook naar <strong>de</strong> onzekerheid <strong>van</strong> dit percentage gekeken wor<strong>de</strong>n.Voor een oneindig grote partij kan hierop weer <strong>de</strong> binominale statistiek wor<strong>de</strong>n toegepast. Hier<strong>voor</strong> is alscriterium gebruikt dat <strong>de</strong> kans op het gevon<strong>de</strong>n aantal verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> kleiner moet zijn dan5%. In formulevorm zoeken we bij <strong>de</strong> grenswaar<strong>de</strong> <strong>van</strong> q = 0,1 <strong>de</strong> maximale waar<strong>de</strong> <strong>voor</strong> i, i max , met:imax∑ Pnqki, , , < 0,05i=0VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 29/1
Voor hele grote partijen kan weer <strong>de</strong> binominale statistiek wor<strong>de</strong>n toegepast en <strong>voor</strong> kleinere <strong>de</strong>hypergeometrische. <strong>De</strong> formule hier<strong>voor</strong> is hier niet weergegeven. Hier<strong>voor</strong> zijn <strong>de</strong> standaardfuncties inExcel [1] gebruikt. Ter controle is <strong>voor</strong> <strong>de</strong> binominale ver<strong>de</strong>ling <strong>de</strong> routine "binofit" uit <strong>de</strong> Statistics toolbox<strong>van</strong> Matlab [2] gebruikt. <strong>De</strong>ze geeft rechtsreeks een betrouwbaarheidsinterval. <strong>De</strong> resultaten zijnweergegeven in Tabel 4.Tabel 4. Het maximaal aantal aangetroffen verontreinig<strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> waarbij nog net, met eenzekerheid <strong>van</strong> 95%, is aangetoond dat minimaal 90% <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>PCB</strong>-vrij is.Dit aantal is weergegeven <strong>voor</strong> diverse partijgrootten (n) en steekproefgrootten (k).k n = ∞ n = 10000 n = 1000 n = 200 n = 10050 1 1 1 1 2100 4 4 5 6 10150 8 8 9 12 -200 12 12 13 20 -Tabel 4 laat zien dat als bij <strong>de</strong> eerste steekproef wordt uitgegaan <strong>van</strong> <strong>de</strong> aantallen in <strong>de</strong> vier<strong>de</strong> kolom <strong>van</strong>Tabel 2 (95% zekerheid, 90% voldoet aan <strong>de</strong> norm) en in <strong>de</strong> steekproef één of enkele <strong>transformatoren</strong>verontreinigd blijken te zijn, <strong>de</strong> steekproef moet wor<strong>de</strong>n vergroot.Bij<strong>voor</strong>beeld: Fabrikaat X heeft 1000 <strong>transformatoren</strong>. Er wordt op grond <strong>van</strong> Tabel 2 een steekproef <strong>van</strong>29 <strong>transformatoren</strong> genomen. Bij analyse <strong>van</strong> <strong>de</strong> olie uit <strong>de</strong>ze <strong>transformatoren</strong> blijkt er één te veel <strong>PCB</strong>’s tebevatten. Volgens Tabel 4 (n = 1000, k = 50) moeten er dan nog eens 21 <strong>transformatoren</strong> (<strong>de</strong> steekproefwordt dan verhoogd naar in totaal 50) wor<strong>de</strong>n bemonsterd en geanalyseerd en mag er daar<strong>van</strong> niet éénverontreinigd zijn. In dat geval alsnog met 95% zekerheid aangetoond dat 90% <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong><strong>van</strong> fabrikaat X <strong>PCB</strong> -vrij is. Als echter ook één of meer <strong>transformatoren</strong> uit <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> steekproef <strong>van</strong>21 verontreinigd zijn, moet <strong>de</strong> steekproef weer wor<strong>de</strong>n vergroot, enz. Indien daardoor het totaal aantal teanalyseren <strong>transformatoren</strong> erg groot wordt, ligt het <strong>voor</strong> <strong>de</strong> hand <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoeksstrategie te herzien.6. Conclusies• Om met een betrouwbaarheid <strong>van</strong> 95% vast te stellen dat niet meer dan 10% <strong>van</strong> alle <strong>transformatoren</strong>on<strong>de</strong>r beheer <strong>van</strong> EnergieNed verontreinigd is met <strong>PCB</strong>’s, moeten er in totaal ongeveer 480<strong>transformatoren</strong> wor<strong>de</strong>n bemonsterd en geanalyseerd en moeten alle <strong>transformatoren</strong> uit <strong>de</strong>zesteekproef <strong>PCB</strong>-vrij zijn. Indien wordt uitgegaan <strong>van</strong> een betrouwbaarheid <strong>van</strong> 90%, kan volstaanwor<strong>de</strong>n met bemonstering en analyse <strong>van</strong> ongeveer 430 <strong>transformatoren</strong>.• <strong>De</strong> steekproef kan wor<strong>de</strong>n beperkt door <strong>voor</strong> <strong>de</strong> fabrikaten met kleine partijen <strong>transformatoren</strong> eersteen screening uit te voeren. Als <strong>voor</strong> <strong>de</strong>ze fabrikaten wordt uitgegaan <strong>van</strong> een betrouwbaarheid <strong>van</strong>80%, waarbij minimaal 80% <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>transformatoren</strong> <strong>PCB</strong>-vrij moet zijn, bedraagt <strong>de</strong> totale steekproef(inclusief die <strong>van</strong> <strong>de</strong> fabrikaten met grote partijen) ongeveer 350 <strong>transformatoren</strong>.• Als bij <strong>de</strong> eerste steekproef één of meer <strong>transformatoren</strong> verontreinigd blijken te zijn, kan <strong>de</strong> partij nogsteeds aan het criterium voldoen maar dan zullen er meer <strong>transformatoren</strong> moeten wor<strong>de</strong>nbemonsterd en geanalyseerd om dat aan te tonen. Het aantal extra te nemen monsters hangt af <strong>van</strong>het aantal overschrijdingen en <strong>de</strong> totale grootte <strong>van</strong> <strong>de</strong> partij.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 30/1
Literatuur[1] Microsoft ® Excel 97 SR-2, www.microsoft.com[2] Matlab Statistics Toolbox 3, www.mathworks.com.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 31/1
Bijlage 2(Tekst gel<strong>de</strong>nd op: 02-09-2004)Besluit <strong>van</strong> 18 april 1991, hou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> toepassing <strong>van</strong> artikel 24 <strong>van</strong> <strong>de</strong> Wet milieugevaarlijke stoffen,met betrekking tot polychloorbifenylen, polychloorterfenylen en chlooretheenWij Beatrix, bij <strong>de</strong> gratie Gods, Koningin <strong>de</strong>r Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n, Prinses <strong>van</strong> Oranje-Nassau, enz. enz. enz.Op <strong>de</strong> <strong>voor</strong>dracht <strong>van</strong> Onze Minister <strong>van</strong> Volkshuisvesting, Ruimtelijke Or<strong>de</strong>ning en Milieubeheer<strong>van</strong> 18 juli 1989, no. MJZ 18789009, Centrale Directie Juridische Zaken, Af<strong>de</strong>ling Wetgeving;Overwegen<strong>de</strong>, dat het - ten ein<strong>de</strong> <strong>uitvoering</strong> te geven aan <strong>de</strong> Richtlijn <strong>van</strong> <strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> <strong>de</strong> EuropeseGemeenschappen <strong>van</strong> 27 juli 1976 (76/769/EEG, PbEG 1976 L 262), betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rlingeaanpassing <strong>van</strong> <strong>de</strong> wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen <strong>de</strong>r Lid-Staten inzake <strong>de</strong> beperking<strong>van</strong> het op <strong>de</strong> markt brengen en <strong>van</strong> het gebruik <strong>van</strong> bepaal<strong>de</strong> gevaarlijke stoffen en preparaten,zoals gewijzigd bij <strong>de</strong> Richtlijn <strong>van</strong> <strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> <strong>de</strong> Europese Gemeenschappen <strong>van</strong> 21 <strong>de</strong>cember1989 (89/677/EEG, PbEG L 389) - noodzakelijk is <strong>de</strong> gel<strong>de</strong>n<strong>de</strong> regels ter bescherming <strong>van</strong> mens enmilieu tegen verontreiniging door polychloorbifenylen (P.C.B.'s) en polychloorterfenylen (P.C.T.'s)en chlooretheen aan te vullen en opnieuw vast te stellen;Gelet op artikel 24 <strong>van</strong> <strong>de</strong> Wet milieugevaarlijke stoffen (Stb. 1985, 639);Gezien het advies <strong>van</strong> <strong>de</strong> Centrale raad <strong>voor</strong> <strong>de</strong> milieuhygiëne (advies <strong>van</strong> 2 november 1988 no.88/1061);<strong>De</strong> Raad <strong>van</strong> State gehoord (advies <strong>van</strong> 4 <strong>de</strong>cember 1989, no.W08.89 0438);Gezien het na<strong>de</strong>r rapport <strong>van</strong> Onze Minister <strong>van</strong> Volkshuisvesting, Ruimtelijke Or<strong>de</strong>ning en Milieubeheer<strong>van</strong> 9 april 1991, nr. MJZ09491029, Centrale Directie Juridische Zaken, Af<strong>de</strong>ling Wetgeving;Hebben goedgevon<strong>de</strong>n en verstaan:Artikel 1In dit besluit wor<strong>de</strong>n verstaan on<strong>de</strong>r:a. polychloorbifenylen: chloorbifenylen, met uitzon<strong>de</strong>ring <strong>van</strong> mono- en dichloorbifenylen;b. gehalte aan polychloorbifenylen: gehalte aan <strong>de</strong> afzon<strong>de</strong>rlijke polychloorbifenyl-congeneren 28, 52,101, 118, 138, 153 of 180.Artikel 21. Het is verbo<strong>de</strong>n polychloorbifenylen en polychloorterfenylen te vervaardigen of, al dan niet verwerkt ineen preparaat of produkt, in Ne<strong>de</strong>rland in te voeren, toe te passen, <strong>voor</strong>han<strong>de</strong>n te hebben of aan eenan<strong>de</strong>r ter beschikking te stellen.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 32/1
2. Het in het eerste lid gestel<strong>de</strong> verbod geldt niet ten aanzien <strong>van</strong>:a. preparaten of producten die onopzettelijk zijn verontreinigd met polychloorbifenylen, mits hetgehalte gelijk aan of kleiner is dan 0,5 mg/kg per congeneer, bepaald volgens <strong>de</strong> metho<strong>de</strong> <strong>voor</strong> hetvaststellen <strong>van</strong> het gehalte aan polychloorbifenylen, neergelegd in <strong>de</strong> regeling ingevolge artikel 4 <strong>van</strong>het Besluit organisch halogeengehalte <strong>van</strong> brandstoffen (Stb. 1989, 58), <strong>voor</strong> zover <strong>de</strong>ze metho<strong>de</strong>toepasbaar is <strong>voor</strong> die preparaten en producten;b. brandstoffen en preparaten ten behoeve <strong>van</strong> <strong>de</strong> vervaardiging <strong>van</strong> brandstoffen, diepolychloorbifenylen bevatten;c. polychloorbifenylen, polychloorterfenylen of preparaten of produkten die <strong>de</strong>ze bevatten, diebestemd zijn om daaraan on<strong>de</strong>rzoek te verrichten in laboratoria of om <strong>de</strong>ze toe te passen alsreferentiemateriaal bij on<strong>de</strong>rzoek.3. Voorts geldt het verbod niet indien het betreft een overbrenging overeenkomstig veror<strong>de</strong>ning (EEG) nr.259/93 <strong>van</strong> <strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> <strong>de</strong> Europese Gemeenschappen <strong>van</strong> 1 februari 1993 betreffen<strong>de</strong> toezicht encontrole op <strong>de</strong> overbrenging <strong>van</strong> afvalstoffen binnen, naar en uit <strong>de</strong> Europese Gemeenschap.Artikel 31. Het in artikel 2, eerste lid, gestel<strong>de</strong> verbod geldt tot 1 januari 2003 niet ten aanzien <strong>van</strong>:a. het toepassen en <strong>voor</strong>han<strong>de</strong>n hebben <strong>van</strong> weerstan<strong>de</strong>n, smoorspoelen, con<strong>de</strong>nsatoren met eengewicht groter dan één kilogram of <strong>transformatoren</strong> met polychloorbifenylen bevatten<strong>de</strong>koelvloeistof die vóór 1 augustus 1985 op <strong>de</strong> markt wer<strong>de</strong>n gebracht, mits zij nog in goe<strong>de</strong> staat<strong>van</strong> on<strong>de</strong>rhoud verkeren;b. het aan een an<strong>de</strong>r ter beschikking stellen <strong>van</strong> apparaten die voldoen aan het on<strong>de</strong>r a <strong>van</strong> dit artikelgestel<strong>de</strong>, indien dit geschiedt tezamen met het onroerend goed waaraan <strong>de</strong>ze apparaten tot eenblijvend gebruik verbon<strong>de</strong>n zijn en zullen blijven.2. Het in artikel 2, eerste lid, gestel<strong>de</strong> verbod geldt niet ten aanzien <strong>van</strong> het toepassen, <strong>voor</strong>han<strong>de</strong>nhebben en aan een an<strong>de</strong>r ter beschikking stellen <strong>van</strong> producten waarin polychloorbifenylen bevatten<strong>de</strong>con<strong>de</strong>nsatoren met een gewicht gelijk aan of min<strong>de</strong>r dan een kilogram aanwezig zijn, mits dieproducten vóór 1 augustus 1985 op <strong>de</strong> markt wer<strong>de</strong>n gebracht.Artikel 41. Het in artikel 2, eerste lid, gestel<strong>de</strong> verbod geldt niet ten aanzien <strong>van</strong> gebruikte koelvloeistof,weerstan<strong>de</strong>n, smoorspoelen, con<strong>de</strong>nsatoren of <strong>transformatoren</strong> die polychloorbifenylen bevattena. <strong>voor</strong> het <strong>voor</strong>han<strong>de</strong>n hebben daar<strong>van</strong>, indien dit geschiedt in overeenstemming met eenvergunning of ontheffing, verleend krachtens <strong>de</strong> artikelen 8.1, 10.45 juncto 10.63, <strong>van</strong> <strong>de</strong> Wetmilieubeheer of artikel 4 <strong>van</strong> <strong>de</strong> Wet verontreiniging zeewater, waarbij uitdrukkelijk <strong>de</strong> bevoegdheidis verleend tot het <strong>voor</strong>han<strong>de</strong>n hebben <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze stoffen;b. <strong>voor</strong> het in Ne<strong>de</strong>rland invoeren, <strong>voor</strong>han<strong>de</strong>n hebben en aan een an<strong>de</strong>r ter beschikking stellendaar<strong>van</strong>, indien dit geschiedt met het oog op het zich daar<strong>van</strong> ontdoen als afvalstof door afgifte aanVROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 33/1
een persoon als bedoeld on<strong>de</strong>r a, mits in een schriftelijke overeenkomst met <strong>de</strong>ze persoon <strong>van</strong><strong>de</strong>ze vergunning melding is gemaakt;c. ingeval het niet betreft gevaarlijke afvalstoffen als bedoeld in <strong>de</strong> Wet milieubeheer: <strong>voor</strong> het<strong>voor</strong>han<strong>de</strong>n hebben en aan een an<strong>de</strong>r ter beschikking stellen daar<strong>van</strong>, indien dit geschiedt met hetoog op het zich ontdoen door afgifte aan een in een an<strong>de</strong>r land dan Ne<strong>de</strong>rland gevestig<strong>de</strong> persoonmet wie <strong>voor</strong>af schriftelijk is overeengekomen dat hij <strong>de</strong>ze daarheen brengt <strong>voor</strong> vernietiging in eendaarin gespecialiseerd vernietigingsbedrijf.2. Het in artikel 2, eerste lid gestel<strong>de</strong> verbod geldt <strong>voor</strong>ts niet ten aanzien <strong>van</strong> gebruikte geledig<strong>de</strong><strong>transformatoren</strong> <strong>voor</strong> het <strong>voor</strong>han<strong>de</strong>n hebben en het ter beschikking stellen daar<strong>van</strong> met het oog opvernietiging, indien het P.C.B.-gehalte in <strong>de</strong> aanhangen<strong>de</strong> koelvloeistof ten hoogste 100 mg/kgbedraagt.Artikel 5Het is verbo<strong>de</strong>n spuitbussen die chlooretheen als drijfgas bevatten, te vervaardigen, in Ne<strong>de</strong>rland in tevoeren, toe te passen of aan een an<strong>de</strong>r ter beschikking te stellen.Artikel 6Het P.C.B.-besluit (Stb. 1979, 281) wordt ingetrokken.Artikel 7Dit besluit kan wor<strong>de</strong>n aangehaald als: P.C.B.-, P.C.T.-en chlooretheen-besluit Wet milieugevaarlijkestoffen.Lasten en bevelen dat dit besluit met daarbij behoren<strong>de</strong> nota <strong>van</strong> toelichting in het Staatsblad zalwor<strong>de</strong>n geplaatst en dat daar<strong>van</strong> afschrift zal wor<strong>de</strong>n gezon<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> State.'s-Gravenhage, 18 april 1991Beatrix<strong>De</strong> Minister <strong>van</strong> Volkshuisvesting, Ruimtelijke Or<strong>de</strong>ning en Milieubeheer,J. G. M. Al<strong>de</strong>rsUitgegeven <strong>de</strong> eenentwintigste mei 1991<strong>De</strong> Minister <strong>van</strong> Justitie,E. M. H. Hirsch BallinVROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 34/1
Bijlage 3(Tekst gel<strong>de</strong>nd op: 02-09-2004)Regeling hou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> implementatie <strong>van</strong> richtlijn 96/59/EG <strong>van</strong> <strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> <strong>de</strong> Europese Uniebetreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong> verwij<strong>de</strong>ring <strong>van</strong> polychloorbifenylen en polychloorterfenylen (<strong>PCB</strong>'s/PCT's) (PbEGL 42)<strong>De</strong> Minister <strong>van</strong> Volkshuisvesting, Ruimtelijke Or<strong>de</strong>ning en Milieubeheer,Gelet op richtlijn 96/59/EG <strong>van</strong> <strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> <strong>de</strong> Europese Unie <strong>van</strong> 16 september 1996 betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong>verwij<strong>de</strong>ring <strong>van</strong> polychloorbifenylen en polychloorterfenylen (<strong>PCB</strong>’s/PCT’s), PARCOM <strong>De</strong>cision 92/3 onthe phasing out of <strong>PCB</strong>’s and hazardous <strong>PCB</strong> substitutes en op <strong>de</strong> artikelen 10.4, 10.6 en 21.6, zes<strong>de</strong> lid,<strong>van</strong> <strong>de</strong> Wet milieubeheer;Besluit:§ 1. BegripsbepalingenArtikel 1.1In <strong>de</strong>ze regeling wordt verstaan on<strong>de</strong>r:a. <strong>PCB</strong>’s:1º. ( polychloorbifenylen,2º. polychloorterfenylen,3º. monomethyltetrachloordifenylmethaan, monomethyldichloordifenylmethaan,monomethyldibroomdifenylmethaan,4º. alle mengsels <strong>van</strong> <strong>PCB</strong>’s, genoemd on<strong>de</strong>r 1° tot en met 3°, waar<strong>van</strong> het totale gehalte groter is dan0,5 mg/kg per congeneer;b. <strong>PCB</strong>’s-bevatten<strong>de</strong> apparaten:1º. apparaten die <strong>PCB</strong>’s bevatten of hebben bevat en niet zijn gereinigd, of2º. apparaten die <strong>PCB</strong>’s kunnen bevatten, tenzij <strong>de</strong> hou<strong>de</strong>r aantoont dat het apparaat geen <strong>PCB</strong>’sbevat;c. Gebruikte <strong>PCB</strong>’s: <strong>PCB</strong>’s waar<strong>van</strong> <strong>de</strong> hou<strong>de</strong>r zich ontdoet, <strong>voor</strong>nemens is zich te ontdoen ofverplicht is zich te ontdoen;d. Hou<strong>de</strong>r: eigenaar of <strong>de</strong>gene die uit an<strong>de</strong>ren hoof<strong>de</strong> bevoegd is tot het reinigen of verwij<strong>de</strong>ren<strong>van</strong> <strong>PCB</strong>’s of <strong>PCB</strong>’s-bevatten<strong>de</strong> apparaten;VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 35/1
e. Reiniging: werkzaamhe<strong>de</strong>n, gericht op het:1. opnieuw gebruiken,2. bewerken of verwerken <strong>voor</strong> an<strong>de</strong>r gebruik,3. doelmatig verwij<strong>de</strong>ren, of4. ver<strong>van</strong>gen,<strong>van</strong> <strong>PCB</strong>’s of <strong>PCB</strong>’s-bevatten<strong>de</strong> apparaten, waarbij <strong>PCB</strong>’s wor<strong>de</strong>n ver<strong>van</strong>gen door een passen<strong>de</strong>vloeistof die geen <strong>PCB</strong>’s bevat;f. Verwij<strong>de</strong>ring <strong>van</strong> <strong>PCB</strong>’s: han<strong>de</strong>lingen als bedoeld on<strong>de</strong>r D8, D9, D10, D12 en D15, <strong>van</strong> bijlageIIA, behoren<strong>de</strong> bij richtlijn 75/442/EEG <strong>van</strong> <strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> <strong>de</strong> Europese Gemeenschappen <strong>van</strong> 15juli 1975, betreffen<strong>de</strong> afvalstoffen (PbEG L 194), als gewijzigd bij richtlijn nr. 91/692/EEG (PbEGL 377);g. Gehalte aan <strong>PCB</strong>’s: gehalte aan <strong>de</strong> afzon<strong>de</strong>rlijke polychloorbifenyl-congeren 28, 52, 101, 118,138, 153 of 180.Artikel 1.2<strong>De</strong>ze regeling is niet <strong>van</strong> toepassing op:a. <strong>de</strong>gene die een inrichting drijft, welke inrichting is bestemd <strong>voor</strong> het in bewaring geven, bewerkenof verwerken <strong>van</strong> <strong>PCB</strong>’s of <strong>PCB</strong>’s-bevatten<strong>de</strong> apparaten enb. <strong>PCB</strong>’s of <strong>PCB</strong>’s bevatten<strong>de</strong> apparaten in particuliere huishou<strong>de</strong>ns.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 36/1
§ 2. Reiniging en verwij<strong>de</strong>ring <strong>van</strong> <strong>PCB</strong>'s-bevatten<strong>de</strong> apparatenArtikel 2.11. <strong>De</strong> hou<strong>de</strong>r <strong>van</strong> <strong>PCB</strong>’s of gebruikte <strong>PCB</strong>’s verwij<strong>de</strong>rt <strong>de</strong>ze vóór 1 januari 2000.2. <strong>De</strong> hou<strong>de</strong>r <strong>van</strong> <strong>PCB</strong>’s-bevatten<strong>de</strong> apparaten, reinigt <strong>de</strong>ze overeenkomstig artikel 2.2 of verwij<strong>de</strong>rt <strong>de</strong>zevóór 1 januari 2000.Artikel 2.21. <strong>De</strong> hou<strong>de</strong>r <strong>van</strong> <strong>transformatoren</strong> die meer dan 0,5 mg/kg <strong>PCB</strong>’s bevatten, bepaald volgens EN 12766-1:uitgave 2000, reinigt <strong>de</strong>ze zodanig dat:a. het gehalte aan <strong>PCB</strong>’s wordt verlaagd tot 0,5 mg/kg, bepaald volgens <strong>de</strong> metho<strong>de</strong>, genoemd in <strong>de</strong>aanhef, enb. <strong>de</strong> ver<strong>van</strong>gen<strong>de</strong> vloeistof, die geen <strong>PCB</strong>’s bevat, min<strong>de</strong>r risico’s <strong>voor</strong> het milieu oplevert.2. Na reiniging <strong>van</strong> een transformator wordt op die transformator <strong>de</strong> aanduiding aangebracht alsaangegeven in bijlage I.§ 3. Schei<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>PCB</strong>'s of bijvullen met <strong>PCB</strong>'sArtikel 3.11. Het is verbo<strong>de</strong>n <strong>PCB</strong>’s <strong>van</strong> an<strong>de</strong>re stoffen te schei<strong>de</strong>n met het oog op het nuttig toepassen <strong>van</strong> die<strong>PCB</strong>’s.2. Het is verbo<strong>de</strong>n om <strong>transformatoren</strong> bij te vullen met <strong>PCB</strong>’s.§ 4. Aanmelding <strong>van</strong> <strong>PCB</strong>'s-bevatten<strong>de</strong> apparatenArtikel 4.11. Apparaten die meer dan vijf kubieke <strong>de</strong>cimeter <strong>PCB</strong>’s bevatten of sterkstroomcon<strong>de</strong>nsatoren waar<strong>van</strong>het totaal <strong>van</strong> <strong>de</strong> gecombineer<strong>de</strong> afzon<strong>de</strong>rlijke on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len meer dan vijf kubieke <strong>de</strong>cimeter <strong>PCB</strong>’sbevatten, wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> hou<strong>de</strong>r aangemeld bij <strong>de</strong> inspecteur.2. <strong>De</strong> hou<strong>de</strong>r <strong>van</strong> een apparaat als bedoeld in het eerste lid, stelt <strong>de</strong> inspecteur in kennis <strong>van</strong> reinigings-of verwij<strong>de</strong>ringshan<strong>de</strong>lingen ten aanzien <strong>van</strong> het <strong>PCB</strong>’s-bevatten<strong>de</strong> apparaat.3. Elk apparaat dat overeenkomstig het eerste lid is aangemeld, alsme<strong>de</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur <strong>van</strong> <strong>de</strong> ruimte waarinhet apparaat zich bevindt, is <strong>voor</strong>zien <strong>van</strong> <strong>de</strong> aanduiding, bedoeld in bijlage II; <strong>de</strong>ze aanduiding wordtverwij<strong>de</strong>rd zodra het apparaat is verwij<strong>de</strong>rd en wordt ver<strong>van</strong>gen door <strong>de</strong> aanduiding als aangegeven inbijlage I zodra het apparaat is gereinigd.4. Indien het een apparaat betreft, waar<strong>van</strong> mag wor<strong>de</strong>n aangenomen dat <strong>de</strong> daarin aanwezigevloeistoffen tussen 50 en 0,5 mg/kg <strong>PCB</strong>’s bevatten, bepaald volgens EN 12766-1: uitgave 2000, mag,in afwijking <strong>van</strong> het eerste lid, het apparaat wor<strong>de</strong>n aangemeld zon<strong>de</strong>r het verstrekken <strong>van</strong> <strong>de</strong>VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 37/1
gegevens, bedoeld in het zes<strong>de</strong> lid, on<strong>de</strong>r 3° en 4°; het apparaat is in dat geval <strong>voor</strong>zien <strong>van</strong> <strong>de</strong>aanduiding, genoemd in bijlage III.5. Op <strong>de</strong> reiniging <strong>van</strong> een apparaat als bedoeld in het vier<strong>de</strong> lid, is artikel 2.2, twee<strong>de</strong> lid, <strong>van</strong>overeenkomstige toepassing.6. <strong>De</strong> melding, bedoeld in het eerste en twee<strong>de</strong> lid, bevat in elk geval <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> gegevens:1º. naam, adres en handtekening <strong>van</strong> <strong>de</strong> hou<strong>de</strong>r,2º. plaats en omschrijving <strong>van</strong> het apparaat,3º. <strong>de</strong> hoeveelheid <strong>PCB</strong>’s in het apparaat,4º. <strong>de</strong> datum waarop reiniging of ver<strong>van</strong>ging plaats heeft en5º. datum <strong>van</strong> <strong>de</strong> melding.7. <strong>De</strong> inspecteur registreert <strong>de</strong> gegevens, bedoeld in het zes<strong>de</strong> lid, op een daartoe strekkend formulier.§ 5. Registratie <strong>van</strong> <strong>PCB</strong>'s-bevatten<strong>de</strong> apparatenArtikel 5.1<strong>De</strong>gene die bedrijfsmatig <strong>PCB</strong>’s verwij<strong>de</strong>rt of laat verwij<strong>de</strong>ren, houdt een <strong>voor</strong> een toezichthou<strong>de</strong>rtoegankelijk register waarin wor<strong>de</strong>n vermeld:a. <strong>de</strong> hoeveelheid, oorsprong en aard <strong>van</strong> <strong>de</strong> verwij<strong>de</strong>r<strong>de</strong> <strong>PCB</strong>’s enb. <strong>de</strong> oorsprong en aard <strong>van</strong> een verwij<strong>de</strong>rd <strong>PCB</strong>’s-bevattend apparaat, alsme<strong>de</strong> het gehalte aan<strong>PCB</strong>’s, dat in het apparaat is toegepast.VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 38/1
§ 6. Overgangs- en slotbepalingenArtikel 6.1Uiterlijk 12 maan<strong>de</strong>n na inwerkingtreding <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze regeling is <strong>uitvoering</strong> gegeven aan artikel 4.1, eerste en<strong>de</strong>r<strong>de</strong> lid.Artikel 6.2<strong>De</strong>ze regeling treedt in werking met ingang <strong>van</strong> <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> dag na <strong>de</strong> dagtekening <strong>van</strong> <strong>de</strong> Staatscourantwaarin zij wordt geplaatst.Artikel 6.3<strong>De</strong>ze regeling wordt aangehaald als: Regeling verwij<strong>de</strong>ring <strong>PCB</strong>’s.<strong>De</strong>ze regeling zal met <strong>de</strong> toelichting in <strong>de</strong> Staatscourant wor<strong>de</strong>n geplaatst.`s-Gravenhage, 30 juli 1998<strong>De</strong> Minister <strong>van</strong> Volkshuisvesting, Ruimtelijke Or<strong>de</strong>ning en Milieubeheer,M. <strong>de</strong> BoerI. Etikettering <strong>van</strong> gereinig<strong>de</strong> <strong>PCB</strong>'s-bevatten<strong>de</strong> apparatenEen <strong>PCB</strong>’s-bevattend apparaat, dat is gereinigd, is <strong>voor</strong>zien <strong>van</strong> een dui<strong>de</strong>lijk, onuitwisbaar etiket, waarop<strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> informatie, in hoog- of diepdruk, <strong>voor</strong>komt:Gereinigd <strong>PCB</strong>'s-bevattend apparaat<strong>De</strong> <strong>PCB</strong>’s-bevatten<strong>de</strong> vloeistof is ver<strong>van</strong>gen- door ... (naam <strong>van</strong> het ver<strong>van</strong>gingsproduct)- op ... (datum)- door: ... (bedrijf)Concentraties <strong>PCB</strong>’s in- ou<strong>de</strong> vloeistof ... (gewichtsprocent)- nieuwe vloeistof ...IIEen apparaat dat meer dan vijf kubieke <strong>de</strong>cimeter aan <strong>PCB</strong>’s bevat, alsme<strong>de</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur <strong>van</strong> <strong>de</strong> ruimtewaarin dat apparaat zich bevindt, is <strong>voor</strong>zien <strong>van</strong> een dui<strong>de</strong>lijke, onuitwisbare aanduiding, waarop <strong>de</strong>volgen<strong>de</strong> informatie, in hoog- of diepdruk, <strong>voor</strong>komt:VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 39/1
Apparaat dat meer dan 5dm 3 aan <strong>PCB</strong>'s bevatApparaat aangemeld- door: ... (hou<strong>de</strong>r)- op: ... (datum)IIIEen apparaat met een gehalte aan <strong>PCB</strong>’s tussen 50 en 0,5 mg/kg is <strong>voor</strong>zien <strong>van</strong> een dui<strong>de</strong>lijke,onuitwisbare aanduiding, waarop <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> informatie, in hoog- of diepdruk, <strong>voor</strong>komt:Apparaat met een gehalte aan <strong>PCB</strong>'s tussen 50 en 0,5 mg/kgApparaat aangemeld- door ... (hou<strong>de</strong>r)- op: ... (datum)- door: ... (bedrijf)VROM-Inspectie September 2004 <strong>De</strong> <strong>uitvoering</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>PCB</strong>-<strong>regelgeving</strong> <strong>voor</strong> <strong>transformatoren</strong> Pagina 40/1