Eliëzer Kropveld: zijn leven - De Evangelist

III. Door de Septuaginta is het Oude Testament ook onder de heidenen bekend geworden. ‘Hieraan ishet in den middelijken weg toe te schrijven, dat zoovele Heidenen tot de Joodsche Kerk zijnovergekomen, die in den Bijbel Jodengenoten genoemd worden’. Nu was een afschrift van de bijbeltot in de Middeleeuwen zeer duur, maar door de uitvinding van de boekdrukkunst veranderde dat.Luther gaf bovendien ‘een krachtige stoot ter verspreiding van het Woord’. Juist toen hij op ‘deWartburg’ verborgen werd gehouden, vond hij de gelegenheid het Nieuwe Testament te vertalen. In1534 was de gehele bijbel gereed.Na Luthers dood kwamen er ook in andere landen bijbelvertalingen uit. Ten onzent kwam in 1526 dezogenaamde ‘Liesveldschen Bijbel’ uit. ‘Een voorname stoot tot het verspreiden van den Bijbel isgegeven door middel van de algemeen bekende ,,Statenvertaling”. Ook in andere landen verschenener bijbeluitgaven. Aan het eind van de 18 e eeuw waren dat er totaal zestig, waarvan er vier miljoenwerden verspreid. De stichting van zogenaamde Bijbelgenootschappen heeft er toe bijgedragen, dater in de 19 e eeuw meer bijbels of bijbelgedeelten zijn verspreid dan in alle eeuwen daaraanvoorafgaand. ‘Die verspreiding gaat thans door tot aan de verste einden der aarde…’.IV. In dit hoofdstuk geeft Kropveld aan hoe mensen het Woord van God lief hebben gekregen. Zo wijsthij op personen in de bijbel zelf (David, profeten, apostelen), personen en groepen uit dekerkgeschiedenis (Moravische Broeders, Albigenzen en Waldenzen) en de literatuur (De Liefde,Kassies, Gerdes en Bosboom-Toussaint). 277 Ook onder de ‘Roomschen’ werden er gevonden die ‘hetWoord des Heeren als het ware verslonden hebben’. Nu wordt het lezen en verspreiden van de bijbelzelfs door de Paus aanbevolen. 278V.De bijbel heeft een verbazend sterke invloed uitgeoefend. Dit komt, omdat de bijbel het Woord vanGod is (en niet: ‘Gods Woord is in den Bijbel’). Kropveld erkent wel, dat niet alles wat in de bijbel staat‘letterlijk door den Heere zou zijn gesproken’, maar wel erkent hij de bijbel ‘zóózeer voor het Woordvan God, alsof alles wat hij bevat, letterlijk door God zelf ons ware meêgedeeld, en maken wijtusschen het beschreven en gesproken Woord van Jehovah geen wezenlijk onderscheid’. Door hetWoord hebben velen – uit allerlei rangen en standen en talen – ‘de knieën voor den Christus leerenbuigen’. In de geschiedenis is ook steeds weer gebleken, dat de bijbel in de zwaarste strijd en demoeilijkste momenten mensen kracht heeft gegeven. Hij geeft dit aan met een aantal voorbeelden uitde geschiedenis van de kerk. Ook vertelt hij iets uit zijn eigen leven (zie daarvoor hoofdstuk I).De bijbel heeft zoveel invloed op mensen – zoveel malen meer dan ‘roovers- enliefdesgeschiedenissen’, want daar kun je niet mee sterven. De bijbel is ‘gansch eenig in zijn soort;een boek, dat, wegens de wijze, waarop het is ontstaan, is bewaard, verspreid, is begeerd, en gewerktheeft, duidelijk het werk des Heeren toont’. Het oefent invloed uit op hen die God niet kennen, maarook op degenen die Hem wel kennen. Niemand kan dus onder dat Woord uitkomen. Voor de ‘vromen’was de bijbel zo troostvol, dat zij vanaf hun sterfbed zich al volkomen onthecht voelden en naar hetmoment verlangden waarop zij in Gods heerlijkheid werden opgenomen.Zoals steeds roept Kropveld zijn lezers ook nu op om het Woord te erkennen en te belijden, dat Goddaarin spreekt en tot Christus te komen. Ook dan al wordt in christelijke gezinnen het dagelijks lezenvan de bijbel verzaakt. ‘En daarin ligt de laatste oorzaak, dat er in onze Gemeenten zoo weinig kennisder waarheid, vaste godsdienstige overtuiging en heilig leven is, in tegenstelling met vroegere tijden’,citeert Kropveld ene Pastor Dr. Mayer. Vandaar dat Kropveld er bij zijn lezers tenslotte zeer opaandringt om de bijbel, bij het licht van de Heilige Geest, te onderzoeken. De bijbel is immers ‘eenkostelijk Godsgeschenk’.Hulp in den Nood 279Kropveld verhaalt in dit boekje - dramatisch - van een arme wever, die de eindjes absoluut niet meeraan elkaar kon knopen. Hij had geld geleend, maar dat was al op en de kelder en de kast waren leeg.Niets had hij meer om de ‘grage magen zijner kinderen’ te voeden. De man zag het niet meer zitten,277Voor Moravische Broeders, Albigenzen en Waldenzen, zie – bijvoorbeeld: J. Lindeboom, Stiefkinderen van het Christendom,’s-Gravenhage 1929. Met De Liefde zal ds J(an) de Liefde (1814-1869) worden bedoeld, die onder anderen oprichter van TotHeil des Volks en schrijver van De Vrijbuiter was. Wie Kassies was en wat hij schreef heb ik niet kunnen achterhalen. MetGerdes zal Eduard Gerdes (1821-1898) bedoeld zijn, die, behalve kinder- en jeugdboeken, in 1858 In de duinen schreef, eenhistorische roman. Gerdes was een leerling van De Liefde en ook evangelist. A.L.G. Bosboom-Toussaint (1812-1886) heeft eenvrij omvangrijk oeuvre nagelaten, waarvan De Delftsche wonderdokter wel een van haar bekendste boeken is.278In het jaar van de uitgave van Iets uit de Geschiedenis van den Bijbel was het hoofd van de Rooms-katholieke kerk pausPius X (1835-1914) wiens pontificaat duurde van 1903 tot zijn dood. Mij is van deze paus niet bekend, dat hij de lezing van debijbel heeft aanbevolen. Wel hief zijn voorganger, paus Leo XIII, in 1897 het speciaal verlof dat nodig was om de bijbel in devolkstaal te lezen – en vanaf 1559 gold - op.279Breukelen 1913 – boekje CCXVII.87