Liever direct naar de PDF? - Zilt Magazine
Liever direct naar de PDF? - Zilt Magazine
Liever direct naar de PDF? - Zilt Magazine
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
nummer51 / 521 juli 2010Ongemakkelijk comfort van <strong>de</strong> hekstoel - Eerste Solotoer - Door <strong>de</strong>ogen van: Stadtship 54 - Veilig langs Dordt - Thuisblijver zeilt eigenwereldreis - Vliegen<strong>de</strong> Motten - Tour <strong>de</strong> France - Boordaccu’s
in <strong>de</strong>ze <strong>Zilt</strong>...4Bureaublad Je zilte scherm voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> weken.6Reflectie Een overpeinzing van <strong>de</strong> <strong>Zilt</strong>-bemanning.8 Ongemakkelijk comfort van <strong>de</strong> hekstoelEen instructeur op bijscholingscursus.20Marit wint - Droomstart in <strong>de</strong> Delta Lloyd Regatta.22 Door <strong>de</strong> ogen van... - Toerzeiler Rob Heijmerink over<strong>de</strong> Stadtship 54.323438Ruimte bij <strong>de</strong> boei - TP52’s op het scherpst van <strong>de</strong> sne<strong>de</strong>.Veilig langs knooppunt DordrechtTips van een reddingbootschipper.Wind als spelbreker - Rondje Texel gedwarsboomd.Z ilt51/52464858Baas boven baas - De nieuwe Hugo BossThuisblijver zeilt zijn eigen wereldreis -Hoe vergaat het <strong>de</strong> achterban van wereldzeilers?Toerjakkerbak - Getransformeer<strong>de</strong> Vendée-racer.
6668Koud Kopenhagen - RC44’s in het noor<strong>de</strong>n.In <strong>de</strong> Wind - Blik op uit <strong>de</strong> zeilwereld.In veel artikelenkom je knoppentegen zoals hieron<strong>de</strong>r.Klik eropen <strong>Zilt</strong> wordtnog leuker...72 Solotoer - Eerste editie trekt veertien <strong>de</strong>elnemers.80Motten slaan vleugels uit - Balans is alles...88 Agendavi<strong>de</strong>omeer foto's9294102Rondje Wight - Prachtbeeld....<strong>Zilt</strong>e Spullen - Nieuws van <strong>de</strong> han<strong>de</strong>l.Handtaszeilen - LV-Cup springlevend.interviewmeer infomail108Boordaccu’s - Welke kies je?download118 <strong>Zilt</strong>e Wereld - Zeil mee met een droomreis...Z ilt122 Bemanning 51/52- Zij maken <strong>Zilt</strong>.Voorpagina: Spinnakergeweld tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Audi Med Cup.
Veel dichter bij het ultieme vakantiegevoel dan met <strong>de</strong> foto van <strong>de</strong>ankerplaats voor het Caribisch St. Barts kun je niet komen. Of hetzou met een aangenaam glas en goed gezelschap in je eigen kuipop <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> plek moeten zijn. Ie<strong>de</strong>reen voor wie dat niet is weggelegdmoet het met een achtergrond voor zijn computerschermdoen. Je nieuwe uitzicht download je door op <strong>de</strong> knop te klikken...
eflectie...Verantwoor<strong>de</strong>lijkheidZaterdag 19 juni was een zeildag met een zwarte rand. Op<strong>de</strong> Vinkeveense Plassen kwam een 57-jarige Valkzeiler omtij<strong>de</strong>ns een klassenwedstrijd. Hij viel overboord en lagminutenlang in het kou<strong>de</strong> water. Toen hulpdiensten arriveer<strong>de</strong>nmocht reanimatie niet meer baten.Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> zeilrace stond er een har<strong>de</strong> noordnoordwester.De zeiler droeg geen zwemvest. Knagen<strong>de</strong> vraag is: wat zouer zijn gebeurd als hij dit wel had gedragen? Volgens <strong>de</strong>politie heeft hartfalen mogelijk een rol gespeeld bij ditdrama. Was <strong>de</strong> afloop an<strong>de</strong>rs geweest met zwemvest?Een an<strong>de</strong>re vraag die opkomt is: moet <strong>de</strong> organisatie bijzulk weer niet altijd <strong>de</strong> Y-vlag (zwemvest verplicht) zetten?Ja, zegt <strong>de</strong> een resoluut, maar een an<strong>de</strong>r is voorzichtiger enwijst erop dat <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid te allen tij<strong>de</strong> bij <strong>de</strong>zeiler ligt. De kneep zit 'm daarbij in <strong>de</strong> aansprakelijkhei<strong>de</strong>n het risico van scha<strong>de</strong>claims. Vrijwillgers dragen het grosvan <strong>de</strong> zeilwedstrij<strong>de</strong>n en die willen gevrijwaard blijven vanjuridische gevechten. De discussie over <strong>de</strong> afbakening vanverantwoor<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n zal weer oplaaien.Z ilt51/52Eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid namen tientallen <strong>de</strong>elnemersaan het Rondje Noord-Holland. Na een heftige aan<strong>de</strong>windsetwee<strong>de</strong> etappe van Enkhuizen <strong>naar</strong> Kornwerdweken zij uit <strong>naar</strong> veilige IJsselmeerhavens. Deze keuzevoor veiligheid getuigt van gezond verstand en ook moed.Want het afbreken van een race krengt trots en <strong>de</strong>uktimago's.
De organisatie van het Rondje Texel nam diezelf<strong>de</strong> zaterdag19 juni ook een moedig besluit en blies <strong>de</strong> 33ste Ron<strong>de</strong>op zaterdagochtend af. Te veel wind, maar meer nog: eengevaarlijke zee met brekers. Zo namen <strong>de</strong> organisatoren <strong>de</strong>gretige zeilers tegen zichzelf in bescherming.Ook een toerzeiler moet wel eens <strong>de</strong> afweging makentussen 'gaan' of 'niet gaan'. Wind en water zijn immers nietaltijd onze bondgenoten, maar soms een geduchte tegenstan<strong>de</strong>rs.De vakantie staat voor <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur en biedt ruimtevoor lekker lange zeiltochten. Maar wat doe je als jeonverhoopt verwaaid komt te liggen en <strong>de</strong> tijd gaat dringen?Of als je me<strong>de</strong>-zeilers gewoon vertrekken, terwijl jijtwijfelt? Laat je dan niet gek maken en kies je eigen plan.De komen<strong>de</strong> weken verwisselt <strong>de</strong> <strong>Zilt</strong>-bemanning muisen toetsenbord voor helmstok en stuurwiel. <strong>Zilt</strong> 53verschijnt daardoor op 26 augustus.Wij wensen ie<strong>de</strong>reen mooie vakantie...Z ilt51/52
foto: © Ynke Piersma
HETONGEMAKKELIJKECOMFORTVAN DEHEKSTOELWat als je zeilt vanaf je kin<strong>de</strong>rtijd en jarenlang zeilles geeft en je plotselingvindt dat je jezelf niet meer ontwikkelt? Dan ga je <strong>naar</strong> een zeezeilschoolen ga je scheep voor een training zeezeilinstructeur. MichielScholtes ging <strong>naar</strong> zeezeilschool ‘Sail It’ en liet zich bijscholen.Dat viel hem niet mee.
Boven gebeurter van allesen <strong>de</strong> schipperzit op <strong>de</strong> wc!Waarom wil ik ook alweer zeezeilinstructeur wor<strong>de</strong>n?Eh… ik vind dat ik stilsta, dat ik mezelf als instructeurherhaal. Ik wil groeien. Al langer klonk er eeninnerlijk stemmetje dat me hin<strong>de</strong>rlijk uitdaag<strong>de</strong>: “Ben je bangdat iemand je wijst op je tekortkomingen of dat je door <strong>de</strong>mand valt in een groepsproces?” Dat blijkt waar, ik ben aljarenlang mijn eigen maatstaf, <strong>de</strong> gedachte aan <strong>de</strong> kritischebeoor<strong>de</strong>ling door gelijken maakt me nerveus.Goed dan. Met Gypsy, een Dufour 40, van Willemstad <strong>naar</strong>Harwich. Mooi weer, prachtige zeiltocht. Leuke mensen:Ruud die vanaf zijn 13<strong>de</strong> jaar met groepen zeilt, Ankie diehaar Yachtmasterpapieren en nog een trits brevetten heeft,Marjolein die Zeezeilen IV wil halen, Ynke en Ton die <strong>naar</strong> IIeen III streven. En ik wil ook wel IV.Van Harwich <strong>naar</strong> Heybridge ben ik dagschipper. Ik voel mewat onzeker. Heel an<strong>de</strong>rs dan alleen op mijn Eenhoorn.Steeds vraag ik me af of ze vin<strong>de</strong>n dat ik het goed doe. Hetirriteert me en leidt me af. Ik zet Gypsy voor Felixtowe zowatop een mod<strong>de</strong>rbank! Gelukkig doe ik het daarna goed meteen manoeuvreren<strong>de</strong> veerboot voor Harwich.“Nee, nee, achterlangs!”Ik zeg het besluitvaardig. Ik voel me weer stevig.Maar in het Medusa Channel moet ik <strong>naar</strong> <strong>de</strong> wc.Ben ik net klaar, loopt het toerental terug en voelik een koersveran<strong>de</strong>ring. Even dat ellendige gevoeldat een situatie je door <strong>de</strong> vingers loopt en jewaardigheid bestaat uit een ro<strong>de</strong> clownneus; bovengebeurt er van alles en <strong>de</strong> schipper zit op <strong>de</strong> wc!Drie secon<strong>de</strong>n later sta ik boven, terwijl ik metbei<strong>de</strong> han<strong>de</strong>n mijn drie broeken ophoud.“Wat gebeurt er!?” “Die koerskruiser was rond gegaan en wijmoesten wijken. Jij bent ook snel boven!”Ie<strong>de</strong>reen lachen en ik lach mee als een boer op zee…Maar het is plagen zon<strong>de</strong>r venijn. Ik voel me steeds beter enontspan.
foto: © Ynke PiersmaDe volgen<strong>de</strong> dag liggen we binnen het sluisje van Heybridge aan <strong>de</strong> RiverBlackwater met een twee<strong>de</strong> veertigvoeter: Faro, met cursisten on<strong>de</strong>rervaren zeezeilinstructeur Laan.Na <strong>de</strong> middagmaaltijd geeft Ruud me een opdracht.“We gaan vannacht <strong>naar</strong> Sheerness. Michiel, jij schippert Faro, Ankie vaartGypsy. Vanmiddag bereid je met je cursisten <strong>de</strong> reis voor.”Ah!
Om te lerenhebben wetoch eenplan nodig!Ik loop langs het schutkolkje. De sluis<strong>de</strong>uren kieren. Aan <strong>de</strong>rivierkant klatert een straal vijf meter <strong>naar</strong> bene<strong>de</strong>n envloeit weg door een prieltje tussen vet glimmen<strong>de</strong> slijk. Ikoverzie het leeggelopen riviergezicht. Een leven lang ben ik ditrisico systematisch uit <strong>de</strong> weg gegaan: met een diepstekendjacht zulke mod<strong>de</strong>r trotseren op het scherpst van het getij.Toch liep ik hier gisteren binnen… en <strong>de</strong> nachtelijke zee is mijnnatuurlijke habitat, dus geen zorgen. Ik neem een diepe haalmod<strong>de</strong>rlucht en loop terug <strong>naar</strong> <strong>de</strong> Faro.Even later geef ik een kajuitcollege betonningssystemen enlichtherkenning. Mijn cursisten dui<strong>de</strong>n, tellen en krijgen langzaamvat op wat ze straks gaan zien. Mijn suggestieve vragenhelpen ze van <strong>de</strong> Blackwater via <strong>de</strong> kortste route <strong>naar</strong> Sheerness;daar loopt vannacht <strong>de</strong> eb niet zo fel als in <strong>de</strong> hoofdgeul.En <strong>de</strong> oversteek bij Spitway tussen Blackwater en Thames? Kanruim. En die wrakken? Vrij varen langs <strong>de</strong> ro<strong>de</strong> kant. Vervolgensmaken ze een boeienlijst met on<strong>de</strong>rlinge afstan<strong>de</strong>n,koersen en veilige sectoren. In mijn hoofd vormt zich alvasteen voorlopige taakver<strong>de</strong>ling: Ruaard schippert,Drost beheert <strong>de</strong> lichtenlijst, Cas houdt <strong>de</strong> kaart bij,Karst en Rolf kijken uit.Later buigen ze zich aan picknicktafels over kaartenen pilots en discussiëren ze over stromen en waterstan<strong>de</strong>n.Als <strong>de</strong> bemanning van Gypsy wil spieken,klinkt er gejoel en gaan <strong>de</strong>monstratief <strong>de</strong> boekendicht. Vrolijke wedijver. Ik heb het <strong>naar</strong> mijn zin.foto: © Ynke PiersmaPLANOp <strong>de</strong> Faro gebeurt iets vreemds. Bij afvaart geef ik Ruaard hetstuurwiel en blijf zelf aan <strong>de</strong> bedieningshen<strong>de</strong>l; ik wil ervarenhoe Faro versnelt en doorzet bij een bepaald toerental. In <strong>de</strong>schutkolk ligt al een jacht.“Prik hem er maar naast, als we klem lopen, drukken we hemin <strong>de</strong> stootwillen zachtjes langszij, dan kan Gypsy er nog achter.”Ruwaard blijkt ontevre<strong>de</strong>n.
“Ik mis een plan, om te leren hebben we toch een plan nodig?”Ik sta paf.“Dít is het plan, langszij dit jacht afmeren. We liggen klem, <strong>de</strong> volgor<strong>de</strong>van vastmaken doet er niet toe. Wat moet ik daar ver<strong>de</strong>r aan voorberei<strong>de</strong>n?En wat we na <strong>de</strong> sluis gaan doen, hebben we gezamenlijk uitgewerkt,toch?” Maar Ruwaard houdt vol.“Ho Ruwaard, gun mij even tijd om <strong>de</strong>ze boot te leren kennen, ik hebnooit eer<strong>de</strong>r op Faro gevaren.”Ik laat het rusten.
Als we ons door het slik <strong>naar</strong> <strong>de</strong> geul hebben gewerkt en door <strong>de</strong>schemering motorzeilen, gaat er een theedoek over <strong>de</strong> plotter. Wedoen het op zicht. Maar het blijft aan boord onrustig. Ruwaard, Drosten Cas ruziën met elkaar over boeien en koersen en proberen elkaar teovertroeven. Ik sus, assisteer, leg uit, sta bij, ben overal tegelijk. Maar <strong>de</strong>onrust en opwinding nemen niet af. Wat doe ik fout?Als ik even binnen ben, neemt Laan me apart.“Ik sta versteld,” zegt ze, “we had<strong>de</strong>n het hier met Ankie en
foto: © Ynke PiersmaMarjolein als dagschippers heel gemoe<strong>de</strong>lijk. Nu is het eenen al wedijver. Dat ligt ook aan jou. Trek je terug uit hetgewoel, <strong>de</strong>legeer, blijf achterop zitten, stuur alleen aan opprocesniveau. Je zult zien, dan keert <strong>de</strong> rust weer.”Onzeker installeer ik me aan bakboord tegen <strong>de</strong> hekstoel.Drie keer wil ik opspringen, aanwijzingen geven of het zelfdoen. Maar ik beheers me. Met resultaat! Er ontstaat vanzelfnieuw evenwicht. Ik haal ze niet meer van hun taak als ertwijfels zijn. Laan had gelijk, ik neem nu waar, houd overzicht.Ineens heb ik er plezier in. ‘Solist leert omgaan metgroep’, kop ik in gedachten. Pas als <strong>de</strong> laatste drie groenelichtboeien voor Spitway over <strong>de</strong> verkeer<strong>de</strong> boeg liggen, stelik weer een eerste vraag. “Drost, ik zie geen groene meer aanbakboord, klopt dat?”On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> buiskap tuurt Drost op zijn lichtenlijst.“Maar we sturen <strong>de</strong>ze koers en dan moet het volgen<strong>de</strong>groene licht aan jouw kant komen.”Ah, <strong>de</strong> schijnzekerheid van het plan.“Het plan is maar papier, jongens, in <strong>de</strong> werkelijkheid hebik aan bakboord geen groene lichten meer. Jullie moetenwat doen, want het gaat niet goed.” Stilte. Alleen hetbrommen van <strong>de</strong> motor en het sissen van <strong>de</strong> zee.HEKSTOELRuwaard hakt <strong>de</strong> knoop door. “Oké, twintig gra<strong>de</strong>n <strong>naar</strong>stuurboord. Cas, speur jij <strong>naar</strong> <strong>de</strong> eerste kardinaal van Spitway?Karst, hebben we <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> groene nu aan bakboord?”Niemand betwist zijn gezag. Karst wijst: “Ja, nu klopt hetweer… en ik zie die eerste kardinaal…”Ik blijf steeds meer op <strong>de</strong> achtergrond. Comfortabel nestelik me tegen <strong>de</strong> hekstoel. “Dit is prettig,” zeg ik tegen mezelf,“laat ze het doen, ze leren en groeien. En jij, je groeit doorniets te doen.”Het plan ismaar papier,jongens!
foto: © Ynke Piersma‘Laat ze het doen, ze leren en groeien.En jij, je groeit door niets te doen...’
Boven <strong>de</strong> ondiepe Spitway verleggenwe <strong>de</strong> koers <strong>naar</strong> hetwesten. We kruisen het heklichtvan Gypsy, die blijft zuid-zuidoostvoorliggen. Wat doen dienou? Nemen zij <strong>de</strong> hoofdgeulver<strong>de</strong>rop? Waarom niet <strong>de</strong>onze?Weet Ankie iets over onze routewat ik niet weet? Maak ik eenverschrikkelijke fout? Ik verlaathet comfort van mijn hekstoelen duik <strong>naar</strong> binnen, controleer<strong>de</strong> datum van uitgifte op <strong>de</strong>kaartrand, <strong>de</strong> bijgelever<strong>de</strong> wijzigingen,<strong>de</strong> dieptes op <strong>de</strong> kaart,<strong>de</strong> wrakken, <strong>de</strong> marges. Dan haalik <strong>de</strong> theedoek van <strong>de</strong> plotter encontroleer <strong>de</strong> route. Dat is misschienniet avontuurlijk, maarwie aanvaart dat als verontschuldigingals we straks aan <strong>de</strong> grondof op een wrak zitten? Evenoverweeg ik Gypsy te volgen,maar verwerp die optie weermeteen. Zo vaar je niet op zee,zo neem je geen besluiten. Omme heen niets dan concentratie,overleg, een voortdurend overelkaar leggen van kaart en werkelijkheid.Ze zijn goed bezig.Het is een hel<strong>de</strong>re sterrennacht,goed vurenzicht, er heerst geenverwarring en je kunt altijd nogterug.
foto: © Ynke PiersmaEven later zit ik weer op mijn plek tegen <strong>de</strong> hekstoel, geheelverzoend met mijn zelfstandigheid.Er hangtvriendschapin <strong>de</strong> luchtNa uren in een wereld van knipperen<strong>de</strong> lichtjes, een spannen<strong>de</strong>ontmoeting met een zeekasteel dat net ankerop gaat,drukte in <strong>de</strong> hoofdgeul en <strong>de</strong> aanloop van <strong>de</strong> Medway,vin<strong>de</strong>n we in <strong>de</strong> kleine uurtjes <strong>de</strong> meerboeien in <strong>de</strong> Swale.Ie<strong>de</strong>reen is moe maar opgewekt. Mooie tocht. Veelgeleerd. Pilspijpjes klinken. Ik krijg een knipoog en eenlach van Laan – Laan die het goed zag - en we proostenop elkaar met bo<strong>de</strong>mpjes whisky.An<strong>de</strong>rhalf uur later doemt Gypsy op uit <strong>de</strong> nacht en komtlangszij. Door een of an<strong>de</strong>r won<strong>de</strong>r ben ik klaarwakker. Ikstap over op Gypsy en ont<strong>de</strong>k dat daar <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> sfeer vanverbroe<strong>de</strong>ring heerst. Het zoemt er van <strong>de</strong> verhalen over <strong>de</strong>voorvallen van vannacht. Etmalen samen varen, afwisselendverantwoor<strong>de</strong>lijkheid dragen, elkaar helpen leren: het heeftdie ochtend ineens effect. Er hangt vriendschap in <strong>de</strong> lucht… Z
ADVERTENTIE
TUSSENDelta Lloyd Regatta, vrijdagmiddag. Start van <strong>de</strong> Laser Radiaal. Een knoop of 18aan wind. Het vijfminutensignaal veroorzaakt een eruptie van territoriumdrift.Aanzwellend kabaal van klapperend zeildoek. Ie<strong>de</strong>reen lijnt op voor <strong>de</strong> besteplek op <strong>de</strong> startlijn. Met veel geschreeuw: “Héé, Héééé!!” Ook Marit Bouwmeesterbijt van zich af; die laat zich <strong>de</strong> kaas niet van het brood eten...
SPREADMARIT WINTDelta Lloyd RegattaVIDEOBeng! Startschot. Massaal vallen <strong>de</strong> zeilen vol, waardoor het ineens won<strong>de</strong>rlijkstiller lijkt. Beng-beng, twee schoten: general recall, algehele terugroep. Op hetstartschip gaat <strong>de</strong> gevrees<strong>de</strong> zwarte vlag omhoog. Bij <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> start is Maritgoed weg: al na enkele meters heeft ze een halve bootlengte voorsprong. Laterschrijft ze <strong>de</strong>ze Delta Lloyd Regatta 2010 op haar naam... Z
MedCupfoto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>Stadtship 54door <strong>de</strong> ogen van:
PRODUCTIEGeregeld stellen we op <strong>de</strong>ze plek eennieuwe of bijzon<strong>de</strong>re boot aan jevoor. Een boottest is het niet. Onzeeigen mening doet er niet toe. Wenodigen telkens iemand uit dierecht van spreken heeft. Eenzeiler met ervaring in vergelijkbarescheepstypen enmet affiniteit met <strong>de</strong> bootdie we uitlichten. 'Door<strong>de</strong> ogen van...' noemenwe dat. In <strong>de</strong>ze afleveringstaat RobHeijmerink achterhet roer van <strong>de</strong>hagelnieuweStadtship 54.Rob Heijmerink
Rob HeijmerinkRob (52) is een echte toerzeiler die gelei<strong>de</strong>lijkzijn grenzen verleg<strong>de</strong>. Een 2-jarigrondje Atlantic met een houten kotterstroomlijn<strong>de</strong> zijn i<strong>de</strong>eën over het i<strong>de</strong>aletoerjacht. Het werd een Bestevaer 53 diehij niet alleen zelf afbouw<strong>de</strong>, maar waarinhij ook zijn soms eigenzinnige opvattingenverwerkte. (<strong>Zilt</strong> 26) Dat hij in het dagelijksleven architect is (www.zeerover.eu),speel<strong>de</strong> daarbij een niet onbelangrijke rol.‘ONE HAPPY OWNER’Vijf jaar gele<strong>de</strong>n werd Rob Heijmerink's Bestevaer bij K&M Yachtbuil<strong>de</strong>rsgebouwd. De aluminiumlasser herkent hem <strong>direct</strong>: "Hé Rob, is je boot nu alte klein?" Maar het or<strong>de</strong>rboek kan in <strong>de</strong> la blijven, Rob is helemaal tevre<strong>de</strong>nen is hier om eens te zeilen met een boot van vergelijkbare lengte, maarwaarvan <strong>de</strong> eige<strong>naar</strong> dui<strong>de</strong>lijk an<strong>de</strong>re keuzes maakte. En bij K&M draait allesom keuzes maken. Geen boot die <strong>de</strong> werf verlaat is gelijk. Directeur EeuweKooi over zijn filosofie: "Onze opdrachtgevers zijn ervaren zeilers met eengoed beeld van hun i<strong>de</strong>ale boot. Ik hoef niet te zeggen wat ze moeten willen.Wat ik bij een aflevering nodig heb is 'one happy owner', die al zijn specifiekewensen terugziet in het eindproduct. Er liggen hier nu twee Van <strong>de</strong> Stadt 56voeters die van buiten i<strong>de</strong>ntiek lijken, maar als je <strong>naar</strong> binnen stapt geloof jeniet dat <strong>de</strong> boten gebaseerd zijn op hetzelf<strong>de</strong> ontwerp."foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>KEUZESDe Stadtship 54 ligt tussen <strong>de</strong> twee 56 voeters en is behalve korter ook ruimeen halve meter min<strong>de</strong>r breed dan zijn buren. De boot oogt veel min<strong>de</strong>r forsdan het lengteverschil kan verklaren. Dat komt ook omdat <strong>de</strong> opbouw van het<strong>de</strong>khuis lager en strakker is dan bij <strong>de</strong> grotere broers. Eeuwe Kooi legt uit: "Devorige boot van <strong>de</strong> eige<strong>naar</strong> is een slank Scandinavisch mo<strong>de</strong>l met goe<strong>de</strong>aan<strong>de</strong>windse kwaliteiten. Dat wil<strong>de</strong> hij ook in zijn droomboot, en volume isvoor hem niet belangrijk omdat hij meestal alleen met zijn vrouw zeilt.Rob herkent wel iets in <strong>de</strong>ze wens voor een tweepersoons boot: "MijnZeerover heeft ook niet het maximale aantal kooien en maar één natte cel.
Maar het is leuk om te zien hoe dat basisi<strong>de</strong>etotaal an<strong>de</strong>rs kan wor<strong>de</strong>n uitgewerkt. Alsarchitect kijk ik misschien wat vakmatig <strong>naar</strong>dit interieur. Wat me opvalt is dat ik nauwelijkshet gevoel heb in een boot te zitten. Datkomt omdat <strong>de</strong> lichte ruimte is ingevuld metlosse elementen, zoals vaak een huiskamerwordt ingericht door er gewoon een paarmeubels in te zetten. Zo vind ik <strong>de</strong> eiken kastaan stuurboord meer op een dressoir lijken.En bij <strong>de</strong> keuken is het jammer dat je nergensmeer <strong>de</strong> bolling van <strong>de</strong> romp ziet. Door hetweglaten van een kastje had je hier meergekrom<strong>de</strong> vorm gezien die een scheepsinterieurzo uniek maakt. Maar het kan zijn dat<strong>de</strong>ze eige<strong>naar</strong> het bootgevoel juist niet zo wilbenadrukken."Rob loopt met een kritisch architectenoogdoor <strong>de</strong> boot. De waterdichte schuif<strong>de</strong>ur<strong>naar</strong> <strong>de</strong> voorpiek oogst bewon<strong>de</strong>ring."Vakwerk." En <strong>de</strong> RVS buis bij <strong>de</strong> langscheepsekeuken is ook een goed i<strong>de</strong>e. Opzee heb je hieraan steun en in <strong>de</strong> haven haalje <strong>de</strong> buis eenvoudig weg zodat er een prettigeopen ruimte ontstaat. "Wat me opvalt isdat het timmerwerk er erg goed uitziet. Ikheb het i<strong>de</strong>e dat K&M <strong>de</strong> lat bij <strong>de</strong> afbouwelk jaar weer iets hoger legt."DE BESTE PLEKVeel van <strong>de</strong> bij <strong>de</strong> Friese werf gebouw<strong>de</strong>boten hebben een <strong>de</strong>khuis. Dat op <strong>de</strong> Stadtshipsoogt mo<strong>de</strong>rn, met een laag profiel enramen die <strong>de</strong> rondingen naadloos volgen.Volgens Rob is zo'n plek goud waard.
foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong> foto’s interieur: © Birgit Schnaase
"Nachtwachten zijn nooit meer koud en bij regen kun je nog steedszon<strong>de</strong>r zeilpak. En in <strong>de</strong> haven heb je rondom zicht, dus zit je er vakerdan bene<strong>de</strong>n. Maar een goed <strong>de</strong>khuis ontwerpen is niet eenvoudig. Deruimte is beperkt en als je er stahoogte in wilt, moeten <strong>de</strong> bankenonhandig hoog zijn om uitzicht te behou<strong>de</strong>n. Dat maakt weer eenaparte voetsteun nodig, die ik hier overigens mis. Jezelf schrap zettenwordt dan lastig. Mijn i<strong>de</strong>ale <strong>de</strong>khuis heeft een open verbinding met<strong>de</strong> lager gelegen kajuit, maar dat heeft vaak weer gevolgen voor <strong>de</strong>in<strong>de</strong>ling bene<strong>de</strong>n. Hier paste dat blijkbaar niet. Overigens zit je bij <strong>de</strong>zeboot perfect op <strong>de</strong> twee verlaag<strong>de</strong> zitplaatsen in <strong>de</strong> kuip, net achter <strong>de</strong>opbouw. Het dak van het <strong>de</strong>khuis loopt langer door dan bij mijnZeerover. Op <strong>de</strong> Stadtship blijf je on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> 'luifel' ook buiten droog.Wat ik ver<strong>de</strong>r graag zou kopiëren is <strong>de</strong> mogelijkheid <strong>de</strong> ramen tussenkajuit en opbouw open te zetten. Hier zakken die ramen in een garage<strong>naar</strong> bene<strong>de</strong>n. Het contact tussen buiten en binnen is zo optimaal."AAN DEKBoven<strong>de</strong>ks is het aluminium in een lichte kleur geschil<strong>de</strong>rd en voorzienvan een antislip-laag. Voor een teak<strong>de</strong>k kiezen maar weinig eigenarenvan <strong>de</strong>ze stoere reisboten, maar <strong>de</strong> kuip heeft wel met teak bekle<strong>de</strong>banken en rugleuningen. Het valt Rob <strong>direct</strong> op dat <strong>de</strong> kuip een stukver<strong>de</strong>r <strong>naar</strong> voren zit dan hij gewend is. "Ik dacht even dat <strong>de</strong>ze bootkleiner was, maar dat komt gewoon omdat ik achter het stuurwiel niethelemaal achterop sta. Dit achter<strong>de</strong>k is fors en dat heeft veel voor<strong>de</strong>len.Er kan zelfs een bijboot aan <strong>de</strong>k wor<strong>de</strong>n vastgezet. En het aparteluik waaron<strong>de</strong>r een kleine RIB met lege tubes kan wor<strong>de</strong>n opgeborgenis een mooie vondst. Ook dit is weer zo'n punt waar je als koper vaneen op maat gemaakte boot keuzes moet maken. Wat wil je? Een meterlangere kuipbanken of zo'n multifunctioneel achter<strong>de</strong>k. Moeilijk...Waar een potentiële koper waarschijnlijk min<strong>de</strong>r lang over na hoeft te<strong>de</strong>nken is <strong>de</strong> op <strong>de</strong> kajuitopbouw gemonteer<strong>de</strong> genuarails. Deze is nietvoor een genualeioog, maar dient voor het aanslaan van je lifeline.Zon<strong>de</strong>r jezelf steeds over te moeten klikken loop je snel en veilig <strong>naar</strong>het voor<strong>de</strong>k. De rail doet ook dienst als extra handgreep als jekruipend over <strong>de</strong>k <strong>naar</strong> voren moet. Ik zie dit systeem voor het eersten vind het geniaal bedacht."
foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>
ONDER ZEILDe Friese kust is hogerwal. Bij <strong>de</strong> stevigewind zon<strong>de</strong>r golven gaat <strong>de</strong> boot als eenmes door het water. Rob stuurt. Hij moeteven wennen aan het an<strong>de</strong>re gevoel op hetroer. "Iets be<strong>de</strong>es<strong>de</strong>r," merkt hij op. Hetforse grootzeil aan <strong>de</strong> lange carbon mastheeft eigenlijk een rif nodig, maar Eeuwetrimt het zeil wat vlakker en dan gaat hetprima. Als <strong>de</strong> wind daarna toeneemt moetRob bij vlagen flink hangen aan het roer om<strong>de</strong> boot op koers te hou<strong>de</strong>n. Hij vraagtEeuwe <strong>naar</strong> <strong>de</strong> werking van het waterbalastsysteem."De tanks zijn nu leeg. Net alsbij jouw boot wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> ballasttanks dooreen pomp met buitenwater gevuld. Datduurt ongeveer een kwartier. Maar hetoverbrengen van <strong>de</strong> ene tank <strong>naar</strong> <strong>de</strong>an<strong>de</strong>re gaat an<strong>de</strong>rs. Ons nieuwe systeem isverbluffend simpel. Als je aan dit touwtjetrekt gaat er een klep in <strong>de</strong> tank aan <strong>de</strong>hoge kant open en valt het water in ongeveer15 secon<strong>de</strong>n door een bre<strong>de</strong> buis <strong>naar</strong><strong>de</strong> lage kant." Rob kijkt verrast. "Kan dat bijmij nog wor<strong>de</strong>n ingebouwd? Ik zou datingewikkel<strong>de</strong> buizenstelsel met die veleafsluiters en pompen graag kwijt zijn."We gaan een paar keer overstag. Bij hetvaren on<strong>de</strong>r helling loopt Rob <strong>naar</strong> binnenom te kijken hoe het interieur in <strong>de</strong> praktijkop het water werkt. "Aan <strong>de</strong> lage kant zit jeperfect op <strong>de</strong> bank in het <strong>de</strong>khuis. Enbene<strong>de</strong>n is <strong>de</strong> lange bank, ook aan stuurboord,dan een prima zeekooi. Over <strong>de</strong>an<strong>de</strong>re boeg zit je binnen echter nergensecht lekker. Daar zou ik nog wat aan doen."
UNIEKMet tegenzin stuurt Rob terug <strong>naar</strong> <strong>de</strong> haven. "Op een bootals dit wil je helemaal niet terug. Ik vind het geweldig dat erin Ne<strong>de</strong>rland een werf is die zulke specifieke reisboten bouwt.Er zijn genoeg werven die grote boten kunnen bouwen, maarvoor dit segment, tussen productieboot en superyacht in, kunje bijna nergens an<strong>de</strong>rs ter wereld terecht. Het mooie van <strong>de</strong>Bestevaer- en Stadtship-serie is dat <strong>de</strong>ze boten echt bedoeldzijn om mee te varen. Iemand die graag in <strong>de</strong> haven gezien wilwor<strong>de</strong>n met glimmend gelakt teak en een uitbundig <strong>de</strong>signkiest voor iets an<strong>de</strong>rs. De stoere uitstraling van ongeverfdaluminium en een robuust ontwerp spreekt een specifiekegroep zeilers aan. Dat <strong>de</strong> kwaliteit van een K&M product zijnprijs heeft is vanzelfsprekend, maar ze bouwen hier ietsunieks. Het zegt al genoeg dat zo'n werf ook in moeilijketij<strong>de</strong>n een volle or<strong>de</strong>rportefeuille houdt." Zfoto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>Feiten en cijfers Stadtship 54Lengte over alles: 16,45 mLengte waterlijn: 14,40 mBreedte: 4,50 mDiepgang: 2,50 mWaterverpl.: 18.800 kgBallast: 5.200 kgWaterballast 1800 literGrootzeil: 86 m²Genua: 65 m²Gennaker: 135 m²Prijs: Op aanvraagOntwerper: Van <strong>de</strong> Stadt DesignInterieurontw.: Birgit SchnaaseBouwer: K&M Yachtbuil<strong>de</strong>rs - Website: www.kmy.nl
ADVERTENTIE
foto: © Carlo Borlenghi/Audi Med CupRUIMTE BIJ DE BOEIHet gaat er altijd al fanatiek aan toe bij <strong>de</strong> wedstrij<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> Audi Med Cup;het circuit waarbij TP52’s met professionele schippers en bemanningen langs <strong>de</strong>meest aangename zeillocaties van <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>llandse Zee trekken.
VIDEOBij <strong>de</strong> wedstrij<strong>de</strong>n voor Marseille was het niet an<strong>de</strong>rs. Ook daar werd weer ophet scherpst van <strong>de</strong> sne<strong>de</strong> om elke meter gestre<strong>de</strong>n. En als daar dan ook <strong>de</strong>Mistral nog eens bijkomt, levert dat beel<strong>de</strong>n als <strong>de</strong>ze op. Z
VEILIG LANGSKNOOPPUNTDORDRECHTSectorHeerjansdam,Marifoonblokkanaal 4Rond Dordrecht ligt een van <strong>de</strong> drukst bevaren vaarroutesvan Europa. Beroepsvaart en pleziervaart proberensamen hun weg te vin<strong>de</strong>n. KNRM-schipper enDordte<strong>naar</strong> Robert Herks geeft tips hoe dat zo veiligmogelijk kan.Op <strong>de</strong> stromen<strong>de</strong> wateren rond Dordrecht (Noord, Bene<strong>de</strong>nMerwe<strong>de</strong>, Ou<strong>de</strong> Maas, Dordtsche Kil en Hollandsch Diep) vaartvrachtvaart van west <strong>naar</strong> oost op weg <strong>naar</strong> Duitsland en weerterug. Ook gaat veel beroepsvaart richting zui<strong>de</strong>n: <strong>naar</strong> Belgiëen Frankrijk en vice versa. Bovendien ligt hier <strong>de</strong> ‘staan<strong>de</strong>mastroute’voor pleziervaar<strong>de</strong>rs van en <strong>naar</strong> Zeeland. Hier zoekenzeevaart, binnenvaart en recreatievaart in alle maten naastelkaar hun weg. Naast elkaar?Niet altijd. Soms drijft een jacht er stuurloos rond. Bijna elk jaarovervaart er wel een schip een jacht. De recreatievaart iskwetsbaar. Waar gaat het fout en waarom?VERSCHIL IN MASSARobert Herks wijst op <strong>de</strong> kaart. “Wij hebben hier alles: hoofdtransporta<strong>de</strong>rsdoor ste<strong>de</strong>lijk gebied, Nationaal Park <strong>de</strong> Biesbosch en het HollandschDiep waar het kan spoken bij stormachtige wind. Allemaalstromend getijwater. Op sommige plekken kan <strong>de</strong> stroom oplopen totruim vier kilometer per uur. Mensen realiseren zich dat vaak niet. De enedag assisteren we twee op elkaar gevaren binnenvaartschepen, <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong>een sportvisser met motorpech, een waterrecreant met een hartkwaalof een jacht op een krib. Een paar jaar gele<strong>de</strong>n had<strong>de</strong>n we eenaanvaring tussen een zee- en een binnenvaartschip. Het binnenvaartschipzonk. Ook hebben we wel eens een gewon<strong>de</strong> zeehond proberen te vangen
Steek oplettend en haaks overbij <strong>de</strong> Dordtsche bruggen,wacht bij drukte met overstekentot het even rustig is.Wachtplaatsen in <strong>de</strong>LeuvehavenSector Dordrecht,marifoonblokkanaal 79Wacht bij har<strong>de</strong>wind beter weer afachter in vlucht- enovernachtingshaven’s-Graven<strong>de</strong>el(Dordtsche Kil,westelijke oever).Legendaaanbevolen vaarroute<strong>de</strong>ze kaartjes zijn niet geschikt voornavigatie bron: www.varendoejesamen.nlHoge golvenbij stroomtegen har<strong>de</strong>wind.Blijf op het HollandschDiep tussen hoofd- enjachtbetonning (2 m.)als u oostwaarts vaart.bron: Dienst <strong>de</strong>r HydrografieKaart mag niet voor navigatiedoelein<strong>de</strong>nwor<strong>de</strong>n gebruikt.
en stand-by gelegen toen een verwar<strong>de</strong> man van <strong>de</strong> Merwe<strong>de</strong>brug wil<strong>de</strong>springen. Maar het gevaarlijkst zijn <strong>de</strong> aanvaringen tussen recreatievaarten beroepsvaart, want door het verschil in massa is <strong>de</strong> kans op slachtoffersgroot. De KNRM participeert in het project Varen doe je samen. In <strong>de</strong>knooppuntenboekjes die wor<strong>de</strong>n uitgegeven, staan tips voor zowelberoepsvaart als recreatievaart. Je kunt ze heel eenvoudig downloa<strong>de</strong>nvan <strong>de</strong> website www.varendoejesamen.nl.”DE ADVIEZEN VAN ROBERT HERKS‣ On<strong>de</strong>rschat <strong>de</strong> snelheid vanberoepsvaar<strong>de</strong>rs niet; ze lijkenlog, maar gaan hard.‣ Houd strak <strong>de</strong> stuurboordwal,stuur niet per ongeluk <strong>naar</strong> hetmid<strong>de</strong>n door onoplettendheid.‣ Kijk heel vaak achterom, laat jeniet verrassen door een oplopendschip.‣ Steek het vaarwater haaks over,vaar daarbij niet voor schepenlangs.‣ Blijf bij har<strong>de</strong> zuidwestelijkewind weg uit <strong>de</strong> monding van<strong>de</strong> Dordtsche Kil in het HollandschDiep (golven van ongeveertwee meter, vooral bij windtegen stroom).‣ Let extra op zeeschepen dieoversteken vanuit <strong>de</strong> DordtscheKil <strong>naar</strong> het Zuid-HollandschDiep (zeehaven Moerdijk) envice versa.‣ Luister mee op <strong>de</strong> marifoon<strong>naar</strong> <strong>de</strong> passeerafspraken dieschippers en loodsen metelkaar maken (VHF10).‣ Vraag bij onzekerheid zelf wateen schip gaat doen (kan.10)‣ Luister in een blokgebied uitop het blokkanaal van <strong>de</strong> sectoren meld problemen bij <strong>de</strong>verkeerspost.‣ Bij nood is <strong>de</strong> Kustwacht (DenHel<strong>de</strong>r Rescue) op kanaal 16slecht bereikbaar, roep liever<strong>de</strong> Regionale VerkeerscentraleDordrecht op (VHF 79).Bel <strong>de</strong>snoods alarmnummer112.‣ Vaar met nieuwe kaarten enraadpleeg voor <strong>de</strong>tails www.varendoejesamen.nl – knooppuntenZuid-Holland.‣ Maak gebruik van <strong>de</strong> recreatiebetonningop het HollandschDiep.Tekst: Michiel Scholtes. Overgenomen uit: De Reddingboot.Met dank aan <strong>de</strong> KNRM en <strong>de</strong> Dienst <strong>de</strong>r Hydrografie.
ADVERTENTIE
WIND alsSPELBREKERDe Zwitsersleven Zeilweek op Texelhad weergaloos mooi zeilweer. Hethoogtepunt, het roemruchteRondje Texel, werd om veiligheidsre<strong>de</strong>nenafgelast: te har<strong>de</strong> wind, tehoge golven. <strong>Zilt</strong> ervoer <strong>de</strong> aanloop<strong>naar</strong> een anticlimax...Vrijdagmiddag, <strong>de</strong> pont <strong>naar</strong> Texel.Groepjes zeilers vin<strong>de</strong>n elkaar enpraten maar over een ding: hetRondje. Gaat het door of niet..?Veel mondhoeken bewegen <strong>naar</strong>bene<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> twijfel is groot. Eenwijsneus verkondigt luid zijn eigengelijk: “Mijn boot staat mooi thuis,ik ga geen scha<strong>de</strong> varen. Met <strong>de</strong>zewind heb je zo golven van3 meter.” Die golfhoogte zal <strong>de</strong>komen<strong>de</strong> uren alleen maargroeien in <strong>de</strong> gesprekken.VIDEO
Afslag 14, Paal 17. De organisatie is geolied als vanouds.Hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n vrijwilligers staan paraat voor 'hun' Rondje. Deeerste post bij het parkeerterrein is een belangrijk waypointvoor een parkeerkaart. Wie een trailer achter <strong>de</strong> autoheeft, kan hem hier afkoppelen. De trekkerploeg transporteert<strong>de</strong> cats <strong>naar</strong> het strand. De shovelrij<strong>de</strong>rs hebben alveel werk verzet: het strand is een meter opgehoogd om<strong>de</strong> vloed bij <strong>de</strong> boten en het 'tentendorp' weg te hou<strong>de</strong>n.Met hetpalmbomengevoelwilhet niet erglukkenRechts van <strong>de</strong> strandopgang staan gestapel<strong>de</strong> portacabinsvan <strong>de</strong> organisatie en <strong>de</strong> feesttent, terwijl het strand isomgetoverd tot surfarena. Daartussen, heel strategisch, <strong>de</strong>friettent; erboven hangen onophou<strong>de</strong>lijk meeuwen. Patatgeneratie.Aan bakboord van <strong>de</strong> strandopgang begint <strong>de</strong>pitlane, een boardwalk met aan weerszij<strong>de</strong>n boten vanfabrieksteams. Hier is alles in het werk gesteld om <strong>de</strong> juistesfeer te creëren: tenten, stands, barretjes, palmbomen inplastic potten en heel veel zitzakken en loungebanken.
Aan het eind van <strong>de</strong> pitlane, 'gewoon' op het strand, ligteen onafzienbare massa cats in alle soorten en maten. Methet palmbomengevoel wil het niet erg lukken <strong>de</strong>ze vrijdagmiddag.Wind bul<strong>de</strong>rt, zand stuift, tuigen fluiten, vallentikken ritmisch, vlaggen klapperen oorverdovend. Regenbuienmarkeren gena<strong>de</strong>loos het eind van een week metfantastisch zeilweer.Toch wordt er gezeild en gesurft. Een paar teams zijn zelfsrond Texel gezeild in een poging het ron<strong>de</strong>record scherperte stellen. Hans Bouscholte bijvoorbeeld, die met z'n broerRonald zeilt. De har<strong>de</strong> wind en <strong>de</strong> golven <strong>de</strong>ren hen niet.“Het is te doen,” zegt <strong>de</strong> technisch <strong>direct</strong>eur van hetWatersportverbond. Voor Aron McIntosh en Dorien vanRijsselberghe ligt dat net even an<strong>de</strong>rs. Ook zij keren terugvan een rondje en maken zich op om te lan<strong>de</strong>n. Maar palvoor het strand gaat het mis: een breker grijpt hungehuur<strong>de</strong> Nacra en kiepert hem over <strong>de</strong> kop. Gevolg: een
samengevouwen mast, gescheur<strong>de</strong> zeilen en an<strong>de</strong>re scha<strong>de</strong>.Op het strand zijn bei<strong>de</strong> zeilers voer voor <strong>de</strong> pers.Nacra-baas Gunnar Larsen ziet het met le<strong>de</strong> ogen aan. Zelfbehoort hij <strong>de</strong> veteranen, wanthij gaat op voor zijn 20steRondje Texel. In 1997 en 1998waren hij en Gerhard van Geest2<strong>de</strong> en in 1999 wonnen zij. Endat is iets waar elke rechtgeaar<strong>de</strong>catzeiler van droomt:Rondje Texel winnen. Heeft hijeen recept voor winst? Gunnar:"De start is het allerbelangrijkste. Je moet op <strong>de</strong> juiste plekzitten en veel risico nemen om je <strong>direct</strong> vrij te kunnenzeilen. Zodra je <strong>de</strong> vuurtoren voorbij bent en in <strong>de</strong> top 5zit, dan is het een kwestie van <strong>de</strong> race uitvechten richting<strong>de</strong> finish. Het moeilijkste stuk ligt dus tussen <strong>de</strong> start envuurtoren, zeker zoals nu met een NNW wind en ruwe
omstandighe<strong>de</strong>n. De golvenzijn lastiger dan <strong>de</strong> wind. Jewilt namelijk laag hangen vooreen maximaal momentum,maar die golven slaan je van<strong>de</strong> boot af."Behoort Larsen tot <strong>de</strong> veteranen,er is altijd een baasboven baas. Gerard Loos (57)kunnen we gerust 'master' noemen: hij staat voor zijn 30steRondje. En verdorie, in al die tijd nog nooit gewonnen. Ooitwerd hij twee<strong>de</strong>. “Op 3 secon<strong>de</strong>n,” benadrukt hij. Deteleurstelling is nog voelbaar. Over Rondje zegt hij: “"Destart is niet zo belangrijk bij een langeafstandsrace; al moetje wel in <strong>de</strong> eerste lijn zitten. Maar je wint vooral opuithoudingsvermogen, conditie, bootsnelheid en -handling.Je moet een getrain<strong>de</strong> bemanning hebben die <strong>de</strong> schootgoed kan dichttrekken. Dan ga je als een speer."Wilco Stavenuiter (25) is een Rondje-rookie. Hij gaat zijneerste Rondje Texel tegemoet. Het ontbreekt nog aan zijntoch al rijke staat vandienst; als 470- en 49erzeilerheeft hij namelijkheel wat evenementengezeild. Veel tijd vooreen gesprek heeft hijniet; want hij voert netwat reparaties uit. EenFranse tegenstan<strong>de</strong>rgetoucheerd. Dat krijg je met die wind en golven... Wilcobemant bij Christa van Hel<strong>de</strong>n, die voor het eerst alsstuurman het Rondje zal zeilen. Ze begon met zeilen op <strong>de</strong>Dat krijg jemet diewind engolven...
Afgelasten is <strong>de</strong>enig juiste beslissing
otter van haar ou<strong>de</strong>rs - een wereld van verschil. Later werdze gescout door het Boskalis-team dat talentvolle zeilerskoppelt aan ervaren stuurlie<strong>de</strong>n. Een steile leercurve voorChrista, die na een paar seizoenen bemannen nu het roer inhan<strong>de</strong>n heeft.Vrijdagmiddag 18.00 uur. De temperatuur daalt, <strong>de</strong> windneemt toe en jaagt ie<strong>de</strong>reenvan het strand. Op <strong>naar</strong> hethuurhuisje. Of <strong>de</strong> bar. Morgenweer een dag.Zaterdag 19 juni. 09.00 uur.Windkracht 6.Vlaggenmasten weerstaanferm <strong>de</strong> rukken<strong>de</strong> vlaggen.Zon en wolken vechten omvoorrang. De wind is afgelopennacht iets van richtingveran<strong>de</strong>rd en heeft <strong>de</strong> zeeopgestuwd. De branding is wit van brekers. Mooigezicht, somber vooruitzicht. Zeilers arriveren,maar niemand tuigt z'n boot op.Om tien uur is <strong>de</strong> briefing, die tien minuten te laatbegint. De burgemeester spreekt nog mooie woor<strong>de</strong>n overhet schone eiland Texel, maar Ron<strong>de</strong>-voorzitter Sidny vanZon brengt het hoge woord eruit: “Helaas hebben we moetenbesluiten...” De boodschap is hard maar dui<strong>de</strong>lijk. GeenRon<strong>de</strong> om Texel in 2010. Hier en daar wat boe-geroep, maar<strong>de</strong> massa applaudiseert. Enig juiste beslissing. Volgend jaarbeter.ZDe boodschapis hardmaar dui<strong>de</strong>lijk
foto: © Mark LloydBAAS BAASOp <strong>de</strong>ze pagina’s spetteren geregeld bijzon<strong>de</strong>re nieuwe boten voorbij; <strong>de</strong> eennog spectaculair<strong>de</strong>r dan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re. Maar het zijn <strong>de</strong> Open 60’s die onspersoonlijk het meest fascineren. Dat komt omdat ontwerpers er telkens weerin slagen om <strong>de</strong> grenzen van <strong>de</strong> toch al baanbreken<strong>de</strong> techniek verleggen,gecombineerd met <strong>de</strong> ultieme uitdaging om zo’n machine in je eentje rond <strong>de</strong>BOVEN
VIDEOwereld te zeilen. Het meest recente voorbeeld is <strong>de</strong> nieuwe Hugo Boss van AlexThomson met zijn onconventionele manier waarop kuip en opbouw versmolten.Daarvoor is ontwerper Juan Kouyoumdian verantwoor<strong>de</strong>lijk. Thomsonbereidt zich voor op <strong>de</strong> Barcelona World Race, later dit jaar en staat ook weerop <strong>de</strong> voorlopige <strong>de</strong>elnemerslijst aan <strong>de</strong> Vendée Globe.
Verwegzeilers maken <strong>de</strong> reis van hun dromen.Daarover lees je genoeg. Maar hoe vergaathet <strong>de</strong> achterban? Marc Thiry beschrijfthoe het is om je kin<strong>de</strong>ren enkleinkin<strong>de</strong>ren bij IJmui<strong>de</strong>nlinksaf te zien gaan...
Na een lange tocht met hun Marieholm langs <strong>de</strong>Engelse kust in 2003 meld<strong>de</strong>n mijn dochter enschoonzoon: ”Wij gaan op wereldreis.”Mijn vrouw en ik, zelf enthousiaste zeilers, moedigen zeaan: “Moet je doen, het lijkt ons geweldig.” Dromen van jekin<strong>de</strong>ren zijn om mee te dromen, vooral als je ze herkent.Ben ik als ou<strong>de</strong>rdoof voor hunverhalen geweest?KLEINKINDERENIn 2005 wordt ons eerste kleinkind geboren. ”Moet zo'nhummel ook mee? Dat kun je zo’n kind toch niet aandoen?”De verhalen over <strong>de</strong> wereldreis verdwijnen voor mij<strong>naar</strong> <strong>de</strong> achtergrond.Als <strong>de</strong> Marieholm te koop wordt gezet, voel ik mijn eersteweerstand. Laat eerst ons kleinkind wat groter wor<strong>de</strong>n. Ikheb immers stiekem <strong>de</strong> bouwtekening van een Flits tevoorschijn gehaald...De Marieholm is snel verkocht. Het zoeken <strong>naar</strong> eengeschikte boot voor <strong>de</strong> wereldreis begint. Het moet eenstalen Koopmans wor<strong>de</strong>n. Daaruit blijkt dat <strong>de</strong> droom nogvolop leeft. Ben ik als ou<strong>de</strong>r doof voor hun verhalengeweest? Of alleen maar met mijn kleinkind bezig?Dan horen we dat ze een Koopmans 39hebben gevon<strong>de</strong>n.We wor<strong>de</strong>n er fysiek bij betrokken enzeilen in april 2006 met zijn vieren <strong>de</strong>aankoop over <strong>naar</strong> Amsterdam. On<strong>de</strong>rwegspreken we onze zorgen uit over al het werk dataan <strong>de</strong> boot moet gebeuren en dat in combinatiemet hun drukke bestaan. Ze hebben allebei eenhectische baan, een kind en dan ook nog <strong>de</strong> voorbereidingvan een wereldreis. Mijn schoonzoonis dag en nacht bezig om <strong>de</strong> vertrekdatum vanjuni 2008 te halen. In september 2007 wordtons twee<strong>de</strong> kleinkind geboren. Alles volgensplan, nietwaar?
REISSCHEMAWij krijgen het reisschema gepresenteerd. Einddoel: Nieuw-Zeeland. ”Maar <strong>de</strong> reis kan ook heel an<strong>de</strong>rs verlopen,”waarschuwt mijn dochter. De bemanning en vooral <strong>de</strong> kleintjesbepalen wat het uitein<strong>de</strong>lijk gaat wor<strong>de</strong>n.Ze geeft ook <strong>de</strong> mogelijkheid aan dat wij <strong>de</strong> boot in 2010vanaf Nieuw-Zeeland kunnen terug zeilen. Het valt tochmooi samen met <strong>de</strong> ingang van mijn pensioen?
De dromen en daarmee <strong>de</strong> onrust slaan nu ook bij mij toe.Uitein<strong>de</strong>lijk kom ik weer met bei<strong>de</strong> benen op <strong>de</strong> grond. Zijmoeten eerst maar eens vertrekken en daarna zien we welweer. Inmid<strong>de</strong>ls staan al onze familiecontacten in het tekenvan vertrek. Als ik met mijn schoonzoon op pad ga,komen we steevast in een bouwmarkt of watersportzaakterecht. De dag van vertrek wordt bepaald op 4 juli 2008.Ineens veel zichtbaar geregel.‘Moet zo'n hummel ook mee?Dat kun je zo’n kind tochniet aandoen?’
MILITAIRE OPERATIEElke keer als ik ze zie werp ik nieuwe zorgen op. “Hebbenjullie wel gedacht aan...” Ze beantwoor<strong>de</strong>n met veel geduldmijn vragen. Ondanks hun uitleg, kunnen ze mij niet helemaalgerust stellen. De voorbereiding verloopt als een militaireoperatie. Ik kijk met verwon<strong>de</strong>ring hoe ze niet alleen <strong>de</strong>boot in topconditie brengen, maar ook nieuwe vaardighe<strong>de</strong>nopdoen. Ze leren won<strong>de</strong>n hechten op een kipfilet. Dat hunhuisarts tijd vrij maakt om ze te leren hoe je met gapen<strong>de</strong>won<strong>de</strong>n omgaat, is een anekdote die het goed doet bij onzevrien<strong>de</strong>n. Maar gapen<strong>de</strong> won<strong>de</strong>n ston<strong>de</strong>n nog niet in mijn lijstjevan rampen en doen mijn hart dus weer sneller kloppen.Logisch dat ze drie maan<strong>de</strong>n voor hun vertrek geen ruimtehebben voor onze dagelijkse verhalen. Integen<strong>de</strong>el, van onswordt verwacht volop mee te <strong>de</strong>nken, soms te bemoedigenals <strong>de</strong> twijfel toeslaat en op <strong>de</strong> kleinkin<strong>de</strong>ren te passen als<strong>de</strong>ze echt niet meer in hun voorbereidingsschema passen.Als thuisblijver blijf je echter buitenstaan<strong>de</strong>r, hoe je ookbetrokken bent of wordt.TROUWFEEST...Als ze doodleuk mel<strong>de</strong>n datze op <strong>de</strong> dag van vertrekook nog een trouwfeestgeven, hebben mijn vrouwen ik het niet meer. Feest?Wat <strong>de</strong>nken ze wel! Afscheid nemen van onze kin<strong>de</strong>renen vooral <strong>de</strong> kleinkin<strong>de</strong>ren is treurnis. De dag vanafscheid wordt bijzon<strong>de</strong>r. De trouwerij op Pont 13aan het IJ vindt plaats on<strong>de</strong>r een stralen<strong>de</strong> hemel.Hun boot ligt ernaast, klaar voor vertrek. Af entoe verdwijnt iemand <strong>naar</strong> <strong>de</strong> wc om te huilen.Er wordt wat meer geknuffeld en vastgehou<strong>de</strong>ndan an<strong>de</strong>rs, maar het is het waard.Ondanks hun uitleg,kunnen ze mij niethelemaal gerust stellen
Goed beschouwd isachterblijven ookhard werken...’s Middags stapt het kersverse bruidspaar met hun kin<strong>de</strong>renaan boord en vertrekken ze richting IJmui<strong>de</strong>n. Een waas vantranen blokkeert mijn zicht. Wij gaan <strong>naar</strong> huis. Leeg. Alleen.De volgen<strong>de</strong> dag gaan wij zelf op vakantie met onze boot.Ver<strong>de</strong>r dan buiten <strong>de</strong> haven komen we niet. Het gemis enverdriet is zo sterk dat we terugkeren. Hals over kop boekenwe een reis richting Kreta. Daar komen we tot rust. Eenwereldreis voorberei<strong>de</strong>n is geen romantische aangelegenheid,maar keihard werken. En groten<strong>de</strong>els buiten het zichtvan <strong>de</strong> achterblijvers. Goed beschouwd is achterblijven ookhard werken.ONGEVRAAGD WALSTATIONNa hun vertrek sta ik als achterblijver volop in <strong>de</strong> belangstelling.Ie<strong>de</strong>reen vraagt hoe <strong>de</strong> reis verloopt, waar ze zijn, hoe<strong>de</strong> kleinkin<strong>de</strong>ren zich hou<strong>de</strong>n. Ik hou ie<strong>de</strong>reen, ook zij die erniet om vragen, minutieus op <strong>de</strong> hoogte. Elke dag raadpleegik <strong>de</strong> website en houd <strong>de</strong> weersituatie bij.Ik werp me op als een ongevraagd walstation. Mijn telefoonstaat dag en nacht standby om <strong>direct</strong> te kunnen ingrijpen.Ook al weet ik dat het zinloos is bij een storm op <strong>de</strong> oceaan112 te bellen. Mijn iPod staat vol metfoto’s, die an<strong>de</strong>ren weinig zeggen. Erwordt beleefd <strong>naar</strong> mij geluisterd. Mijnvrouw sluit zich af van mijn verslag van<strong>de</strong> weerberichten. Van gribfiles wil zeniets horen of zien.EEN MANNETJE MEER...In augustus steken ze <strong>de</strong> Golf van Biskaje over. Eenmannetje meer zou fijn zijn. Ik vertrek gelijk. Mijnvrouw vindt mijn betrokkenheid sterk overdreven.“Ze red<strong>de</strong>n zich wel zon<strong>de</strong>r jou. Gedraag jeen pas je aan,” krijg ik mee als ik vertrek.Tenslotte ben ik slechts opstapper.
De oversteek van Camaret-sur-Mer <strong>naar</strong> Gijon is een belevenis.We vertrekken na een week wachten op aanvaardbaarweer. Tussen twee <strong>de</strong>pressies in wagen we <strong>de</strong> oversteek. Bij<strong>de</strong> eerste dolfijnen en <strong>de</strong> eerste nacht on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> sterren hebik weer het ultieme zeilersgevoel. We bereiken heelhuidsSpanje, het land van Sinterklaas, volgens mijn kleinzoon.
RUSTNa thuiskomst ben ik een stuk rustiger, nu ik weet hoe heter aan boord aan toe gaat, heb gezien dat mijn kin<strong>de</strong>reneen goed team vormen, dat mijn kleinkin<strong>de</strong>ren zich geweldigaanpassen en <strong>de</strong> boot oceaanwaardig is. Ik heb nietmeer <strong>de</strong> neiging an<strong>de</strong>ren lastig te vallen met <strong>de</strong> geweldigeprestatie die mijn kin<strong>de</strong>ren verrichten. Integen<strong>de</strong>el, ik volgze nu met meer genoegen en beleef op een gezon<strong>de</strong> wijzehun avonturen. We bellen elkaar eenmaal per week, me<strong>de</strong>omdat wij postadres zijn. Ze blijven administratief verbon<strong>de</strong>nmet Ne<strong>de</strong>rland. Hoe ver<strong>de</strong>r <strong>de</strong> tijd verstrijkt, hoemin<strong>de</strong>r spectaculaire verhalen ik hoef te vertellen. Hetwordt gewoon.DROOMWe volgen ze nu an<strong>de</strong>rhalf jaar, zijn ze achterna gevlogen<strong>naar</strong> <strong>de</strong> Canarische Eilan<strong>de</strong>n en hebben drie weken meegezeild langs <strong>de</strong> Britse Maag<strong>de</strong>neilan<strong>de</strong>n.Dat is een absoluut voor<strong>de</strong>elvan een achterblijver.Ik wil nog steeds stiekemom een hoekje kijken...Je zeilt in gebie<strong>de</strong>n waar jenog nooit aan gedacht hebtte zullen zeilen. Als achterblijverwil ik nog steedsstiekem om een hoekje blijven kijken.Ik zal het maar bekennen, het liefst wil ik hetachterblijverschap inruilen om bemanning temogen zijn. Zij maken tenslotte mijn droom totwerkelijkheid. Z
ADVERTENTIE
foto: © Ivor Wilkins/JP54TOER
JAKKERBAKJP54: getransformeer<strong>de</strong> Vendée-racerSoms kom je boten tegen die je <strong>direct</strong> iets 'doen'. Alleen dat feital rechtvaardigt het om er langer bij stil te staan.De JP54 is er zo een. Een toerjakkerbak van jewelste.Bloedmooi. Van binnen en van buiten. Op en top Frans...
foto: © Ivor Wilkins/JP54‘Ik vroeg me af wat voor mijhet beste toerjacht zou zijn...’We begrijpen <strong>de</strong> Franse Vendée-veteraan Jean Pierre Dick wel. Als jeeenmaal <strong>de</strong> adrenalineboost van <strong>de</strong> Open 60's hebt ervaren en rond <strong>de</strong>wereld hebt geracet, dan lukt rustig toerzeilen niet meer zo erg. Tegelijkverlang je op die super-Spartaanse nonstopracers wel <strong>naar</strong> meer gerieflijkheid.Met die won<strong>de</strong>rlijke combinatie van hang <strong>naar</strong> gang en <strong>de</strong> zucht <strong>naar</strong>comfort droeg hij het concept aan voor <strong>de</strong> JP54.
VAN RACER NAAR TOERSCHIPTij<strong>de</strong>ns zijn Vendée-avonturen dacht Dick wel eens na over zijn i<strong>de</strong>aletoerboot. “Ik vroeg mijzelf af wat voor mij het beste toerjacht zou zijn.Uiteraard moest het een schip wor<strong>de</strong>n waarmee ik soepel over <strong>de</strong> zevenzeeën kan zeilen, maar waarmee ik ook leuke reisbestemmingen kanaandoen. Zo begon ik te be<strong>de</strong>nken hoe ik een racer het beste kon
foto: © Ivor Wilkins/JP54Kantelkiel en ‘kantelinterieur’veran<strong>de</strong>ren in een toerschip. Het behoud van een lichte, stijve romp wasbuiten kijf. Met een licht schip is <strong>de</strong> lol van over golven surfen gegaran<strong>de</strong>er<strong>de</strong>n heb je een grote actieradius. Wat ik kon missen als kiespijn waren<strong>de</strong> extremiteiten die het zeilen met racers fysiek zo zwaar maken. 'Lichten stijf' was het uitgangspunt bij het ontwerp van <strong>de</strong> JP54 en logischerwijsis het schip geheel gebouwd in koolstofvezel: romp, <strong>de</strong>k, tuig. Over elkekilo aan boord is nagedacht.
De JP54 is uitgevoerd met een kantelkiel, voorzien van een 3 tons bulb; endat bij een waterverplaatsing van 9 ton.Echt bijzon<strong>de</strong>r is het kantelinterieur: kaartentafel en keukenblok zijn <strong>naar</strong>loef te schuiven! Dat gebeurt hydraulisch, met een druk op <strong>de</strong> knop. Eenballastsysteem dat uit <strong>de</strong> Vendée-racerij voortkomt. Het interieur ziet ertrouwens schitterend uit; futuristisch en functioneel. 'Gemakkelijk tezeilen' was een an<strong>de</strong>r uitgangspunt van <strong>de</strong> ontwerpers.
Als solozeiler weet Jean Pierre Dick als geen an<strong>de</strong>r hoe hijeen boot in z'n eentje veilig vanuit <strong>de</strong> kuip moet mennen.Die ervaring is overgebracht op <strong>de</strong> JP54. Alle trim is vanuit<strong>de</strong> kuip te doen, zon<strong>de</strong>r veel krachtinspanning, want <strong>de</strong>lieren werken hydraulisch.Eer<strong>de</strong>r hebben we al toerversies van oceaanracers gezien,zoals <strong>de</strong> Whitbread 60, maar <strong>de</strong>ze JP54 is van een totaalan<strong>de</strong>re generatie en een klasse apart. Niet voor nietsnoemt <strong>de</strong> werf zich: ‘Absolute Dreamer’. Zfoto: © Ivor Wilkins/JP54Feiten en cijfers:Lengte over alles : 18,23 mRomplengte : 16,45 mBreedte: 5,30 mDiepgang : 3,50 m (gekanteld 2,50 m)Kruiphoogte : 25,10 mWaterverplaatsing : 9 tonBulbballast: 3 tonZeilopp. aan <strong>de</strong> wind : 216 m2Zeilopp. voor <strong>de</strong> wind : 434 m2Ontwerper: Guillaume VerdierInterieurontwerp : Stéphanie MarinConcept: Jean-Pierre DickWerf: Absolute DreamerWebsite: www.jp54.frVIDEO
ZILTE KLIKSWAYPOINT AMSTERDAMKlik hiervoor een uitdagen<strong>de</strong>zeilopleidingvan bemanningslidtot Yachtmaster ®Marine Communication SpecialistsRondje Azoren?Met uw eigen jacht in <strong>de</strong> zomer van 2011 drie maan<strong>de</strong>n <strong>naar</strong> <strong>de</strong> AzorenVanuit Vlissingen <strong>naar</strong> Zuid-Engeland. Biskaje oversteken <strong>naar</strong> La Coruna.De Spaanse Ria’s, Lissabon, Horta (Faial, Azoren) en terug via <strong>de</strong> Ierse zuidkust.Meer info en <strong>de</strong> volledige route vindt u op www.oceanpeople.nlRegel uw sabbatical en ga mee op <strong>de</strong> zeiltocht van uw leven.Ont<strong>de</strong>k dé manier van avontuurlijk maar ook relaxed reizen met je eigen jacht.Wie met OceanPeople meegaat heeft wat te vertellen.Azores Adventure Cruise 2011Comman<strong>de</strong>rPro 7x50KLIK VOOR MEER INFORMATIENAZHARLINGENVaar op zekerbouwers van <strong>de</strong>Noordkaper 22-31KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIEDVerzekeringen en financieringenK L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E
TUSSENfoto: © Per Heergaard/RC44 ClassKOUD KOPENHAGENRC44’s voor het eerst in het noor<strong>de</strong>nVoor het eerst streek <strong>de</strong> RC44-vloot neer in Noord-Europa. Kopenhagen washet <strong>de</strong>cor van <strong>de</strong> spectaculaire boten met <strong>de</strong> handtekening van Russell Coutts.De zo traag op gang komen<strong>de</strong> zomer was even wennen voor <strong>de</strong> bemanningendie meestal op aangenaam tropisch water acteren.
SPREADVIDEOVIDEOWind, kou en uitstelvlaggen kenmerkten <strong>de</strong> wedstrij<strong>de</strong>n. Opnieuw presteer<strong>de</strong>onze landgenoot Pieter Heerema uitstekend, maar op <strong>de</strong> laatste wedstrijddagmoest zijn team dat van BMW Oracle voor laten gaan. Z
Witboek menselijk oogRijkswaterstaat bouwt een Zeeverkeerscentrumop Terschelling, vanwaaruit met behulp van camera's enradar in het Wad<strong>de</strong>n- en Noordzeegebiedhet scheepvaartverkeerwordt begeleid. De vuurtorenwachtersop Terschelling en Schiermonnikooggaan van <strong>de</strong> torens af. DeWadvaar<strong>de</strong>rs maken zich zorgenover <strong>de</strong> veiligheid als het menselijk oog verdwijnt. De vereniging gaatmeldingen verzamelen van inci<strong>de</strong>nten op <strong>de</strong> Wad<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> Noordzee,waarbij <strong>de</strong> waarneming door vuurtorenwachters van belang is geweest.Ze wor<strong>de</strong>n gebun<strong>de</strong>ld in een 'Witboek menselijk oog' dat wordt gebruiktvoor een evaluatie. www.wadvaar<strong>de</strong>rs.nlOu<strong>de</strong><strong>de</strong>uren SurfcupWie 'm vorig jaar heeft gemist,krijgt een herkansing: op 19 septemberis <strong>de</strong> 2<strong>de</strong> editie van <strong>de</strong>Ou<strong>de</strong><strong>de</strong>uren Surfcup op <strong>de</strong>Westein<strong>de</strong>r. Bestemd voor <strong>de</strong>ou<strong>de</strong>re jongere van 40+ met eenou<strong>de</strong> oerplank van minstens 3.65meter. Nu nog soepel in dat wetsuitzien te komen...www.ou<strong>de</strong><strong>de</strong>urensurfcup.nl
IN<strong>de</strong>WINDDelta Lloyd IFDS Worlds 2010En weer heeft Delta Lloyd een zeilevenementgeadopteerd. De verzekeraar isnaamgevend sponsor van het IFDS Worlds2010 ofwel het WereldkampioenschapZeilen voor Gehandicapten. Van 6 tot 14juli is Me<strong>de</strong>mblik <strong>de</strong> uitvalsbasis. Het WKgeldt als kwalificatie voor <strong>de</strong> Paralympicsvan 2012. De zeilers komen uit in drieklassen: 2.4mR (eenmansboot), <strong>de</strong> Skud 18 (tweemansboot) en <strong>de</strong> Sonar(driemansboot). Sterke Ne<strong>de</strong>rlands troeven zijn Thierry Schmitter en hetteam Hessels. De organisatie is in han<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Koninklijke. www.knzrv.nlVeilig het water op!Meer veiligheid op <strong>de</strong>vaarweg, meer on<strong>de</strong>rlingbegrip tussen schippers.Dat is het doel van hetproject 'Varen doe jesamen'. In het ka<strong>de</strong>rdaarvan zijn Knooppuntenboekjesverschenen,met aanbevolen routesop drukke vaarwegen.Sinds dit voorjaar is erook een fol<strong>de</strong>r met vaartips voor beroepsschippers en watersporters.Aan te vragen op 0800-8002 en te downloa<strong>de</strong>n opwww.varendoejesamen.nl. Op die site kun je ook <strong>de</strong> Knooppuntenboekjesdownloa<strong>de</strong>n. Foto SRN/Frank <strong>de</strong> Bruin
Ruig rondjeVeel uitvallers in 14<strong>de</strong> YSY Ron<strong>de</strong> Noord-Hollandfoto:© YSYVIDEO
IN<strong>de</strong>WIND“Gewoon doorzetten en hard varen.” Zo vat Alex Brouwervan <strong>de</strong> Ponzani zijn eerste Rondje Noord-Holland samen.Het was een ruig Rondje, met een krachtige noordnoordwester.Brouwer, regerend Ne<strong>de</strong>rlands kampioen Pion,zeil<strong>de</strong> duohan<strong>de</strong>d, samen met Gert Meinardi. En dat<strong>de</strong><strong>de</strong>n meer Pion-zeilers, zodat een groep van zeven eeneigen klasse vorm<strong>de</strong>. “Met z'n tweeën varen houdt jescherp, want je bent constant bezig,” aldus <strong>de</strong> Ponzanischipper.”Vooral <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> etappe van Enkhuizen <strong>naar</strong>Kornwerd was zwaar. Dat was aan <strong>de</strong> wind hakken op diekorte, steile IJsselmeergolven. We had<strong>de</strong>n 30 knopenwind over <strong>de</strong>k. Op dat stuk zijn tientallen <strong>de</strong>elnemersafgehaakt, want niet ie<strong>de</strong>reen zag het zitten om vervolgensin het donker het Wad op te gaan.”De doorzetters die dat wel <strong>de</strong><strong>de</strong>n kregen wind en stroomtegen in het donker. “Lastig,” volgens Brouwer, “maarook mooi, met die lichtjes om je heen en voorbij surfen<strong>de</strong>grote jachten.” Daarna volg<strong>de</strong> <strong>de</strong> beloning voor hetdoorbijten in <strong>de</strong> vorm van een lang ruimwinds rak richtingIJmui<strong>de</strong>n, al moesten er voor <strong>de</strong> havenmond venijnigebrekers wor<strong>de</strong>n overwonnen. De Yeti van schipperVan <strong>de</strong>r Pol pakte <strong>de</strong> line honours, hij werd om 4.56geklokt. De Ponzani-mannen finishten rond half negen inochtend en eindig<strong>de</strong>n als 3<strong>de</strong> in hun klasse.Als pluspunt noemt Alex Brouwer <strong>de</strong> rustmomenten bij<strong>de</strong> sluizen van Enkhuizen en Den Oever. Waar vroegerie<strong>de</strong>reen zo snel mogelijk wil<strong>de</strong> schutten, heeft <strong>de</strong> organisatienu een ruime passagetijd ingebouwd. De <strong>de</strong>elnemershebben per sluis twee uur <strong>de</strong> tijd voordat ze na <strong>de</strong>sluis weer over <strong>de</strong> startlijn moeten.
foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>Eerste Solotoer 2010 trekt veertien <strong>de</strong>elnemers
Zeezeilers Olav Cox en Mathijs Dijkma bedachten afgelopen winter<strong>de</strong> Solotoer. Een uitwaaitocht voor solozeilers. Alleen het doelstond vast: op zaterdag 29 mei om 16.00 uur een pint vatten inhet wereldberoem<strong>de</strong> zeilerscafé Butt & Oyster.Ver<strong>de</strong>r niks: geen organisatie, geen website. Elke<strong>de</strong>elnemer moest zijn eigen plan trekken. Veertienzeilers noteer<strong>de</strong>n hun namen in het Solotoerschriftjeen dronken een door <strong>Zilt</strong> aangebo<strong>de</strong>n biertje.Enkelen stuur<strong>de</strong>n impressies van hun tocht.
Olav Cox'Spelen met tijd enmogelijkhe<strong>de</strong>n'De weerberichten wor<strong>de</strong>n ongunstiger, naweken van mooie noor<strong>de</strong>nwind. Door eenavond eer<strong>de</strong>r te vertrekken, bereik ik met<strong>de</strong> Ritme, een Koopmans 33, <strong>de</strong> Engelsekust net voordat <strong>de</strong> wind zich in het zuidwestennestelt en aantrekt. Je moet alssolozeiler spelen met <strong>de</strong> tijd en mogelijkhe<strong>de</strong>n.Ondanks <strong>de</strong> mooie wind tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong>eerste helft van <strong>de</strong> oversteek en een ontspannenstuk motoren in windstilte op heteind, voel ik me toch gesloopt. De 27 uurduren<strong>de</strong> trip op <strong>de</strong> drukke Noordzee gaatme niet in <strong>de</strong> kou<strong>de</strong> kleren zitten. Bijvertrek is er een knoop in <strong>de</strong> maag: je weetdat je het komen<strong>de</strong> etmaal vrijwel niet aanslapen toekomt, terwijl je tot op hetlaatste moment alert moet blijven. Zaakdus om je reserves goed te bewaken enwaar mogelijk rust te nemen. Voor Pin Millpik ik een tonnetje op en val in slaap. Devolgen<strong>de</strong> ochtend blijkt dat meer solozeilers<strong>de</strong> uitdaging zijn aangegaan. Eén vooréén komen ze binnen en er vormt zich eenvreemdsoortig gezelschap van veertienmensen die elkaar niet kennen maar toch veel te vertellenhebben. Over solozeilen (van eerste keer tot zeer ervaren),over hun boten die in lengte variëren van 27 tot 44 voet,over <strong>de</strong> navigatie (van iPhone tot papieren kaart), over <strong>de</strong>voorbereidingen (van al maan<strong>de</strong>n bezig tot eergisteren heti<strong>de</strong>e pas opgepikt) en vooral ook over <strong>de</strong> tocht zelf. Eenbijzon<strong>de</strong>r samenzijn...
Ids WitteveenKleinste boot van <strong>de</strong> vlootOp woensdagochtend vertrek ik om 08.00 uur vanuit IJmui<strong>de</strong>nmet mijn Rocinant, een Granada 27. De kleinste boot in <strong>de</strong>Solotoer, <strong>naar</strong> later blijkt. De eerste helft van <strong>de</strong> tocht kan <strong>de</strong> autohelmhet op <strong>de</strong> ruimwindse rakken niet altijd bolwerken, met <strong>de</strong> uitgeboom<strong>de</strong>
fok aan loef. Dus stuur ikveel zelf. In <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helftvan <strong>de</strong> nacht valt <strong>de</strong> windweg en moet ik motoren. Ikvaar <strong>de</strong> rivier op met <strong>de</strong>Noorse Jol Cornelia van Bertvan <strong>de</strong> Broek. Hij pikt eenmooring bij Pin Mill, ikbesluit door te varen <strong>naar</strong>Woolverstone, waar ik na 27uur en met 127 mijl op hetlog afmeer. Moe!Joost Posthuma'Mooi alibi...'Tientallen kerenschiet het op <strong>de</strong>heenreis <strong>naar</strong>Pin Mill doormijn kop: ik ben een idioot!Ik heb me laten verlei<strong>de</strong>n <strong>de</strong>solo-oversteek te maken enkrijg door <strong>de</strong> keus vanuitVlissingen te vertrekken alledikke schepen, vissersbotenen windfarms van <strong>de</strong> zui<strong>de</strong>lijkeNoordzee voor m’n kiezen.Lekker! Maar er is maaréén manier om te reagerenop <strong>de</strong> uitdaging van Mathijsen Olav en dat is: gáán!Geweldig, zo’n ‘plan zon<strong>de</strong>rplan’, organisatie zon<strong>de</strong>r
organisatie, uitdaging via internet. Zeilen met <strong>de</strong> watersportvereniging,stoere solotoertochten of wedstrij<strong>de</strong>n,vrijwel allemaal voorzien van inschrijfprocedure, reglement,informatiebijeenkomst, barbecue, lijst van verplichteveiligheidsmid<strong>de</strong>len, captain’s dinner, stempelposten envaantje toe kunnen bij mij <strong>de</strong> vaarhonger niet stillen. Dusligt er een zeewaardig uitgeruste schuit in <strong>de</strong> haven, dieoveral heen kan en is er nog één ding nodig om dat eenssolo te gaan doen: een alibi…Geweldig gevoel op <strong>de</strong> heenreis: ga ik er wel komen? Allewachten draaien en hel<strong>de</strong>r genoeg blijven om al die groterotboten op tijd te zien? Komt er een hele hor<strong>de</strong> an<strong>de</strong>rezeilers of zit ik daar alleen in <strong>de</strong> kroeg? Da’s wel erg solo,maar zou een geweldige grap zijn…Maar er zitten veertien tevre<strong>de</strong>n solozeilers in The Butt andOyster aan een rondje Adnam’s bitter namens <strong>Zilt</strong>. Enverdikkeme, er is tóch een vaantje bedacht… Ik heb het <strong>de</strong>be<strong>de</strong>nker vergeven. We zijn tevre<strong>de</strong>n idioten...René BrammerVertrek op <strong>de</strong>valreep...Dinsdagavondna Pinksteren,tij<strong>de</strong>ns hetavon<strong>de</strong>ten,vertel ik mijn vriendinGerrie over <strong>de</strong> Solotoer.Juist het vrije karakterspreekt mij aan. Ik benzeker geen clubzeiler ofliefhebber van georganiseer<strong>de</strong>trips. “Waarom ga
je dan niet?” vraagt zij. Bord aan <strong>de</strong> kant, weersites opgezochten een blik op <strong>de</strong> zw-win<strong>de</strong>n vanaf don<strong>de</strong>rdag.Hmm. Een stukkie zeilen is leuk. Vanaf Lemmer <strong>naar</strong> PinnMill met een behoorlijke zuidwester vind ik niet leuk.Woensdag ziet er prima uit met NO 4, later afnemend.Maar dat is morgen al...Gevolg: ik pak 's avonds een tas in en han<strong>de</strong>l woensdagochtendvroeg wat zaken af voor mijn werk. Om 11 uurgooi ik <strong>de</strong> Sparkling Too, een Bavaria 38 cruiser, los inLemmer. Met prachtig weer en een lekkere wind zeil ik viaDen Oever en Den Hel<strong>de</strong>r het zeegat uit. Een zwoele nachtvolgt. Het is erg druk op <strong>de</strong> Noordzee waardoor het zelfsniet tot 10-minuten slaapjes komt. Genietend vlin<strong>de</strong>r ikover <strong>de</strong> Noordzee. Eind van <strong>de</strong> ochtend passeer ik <strong>de</strong>centrale shippingline waarna <strong>de</strong> wind geheel wegvalt. Descheepvaart is rustig, ik kan een paar dutjes doen, waarnaik over mijn slaap heen ben. Op <strong>de</strong> motor vaar ik over eenrustige zee richting Engeland. De laatste 25 mijl komt <strong>de</strong>wind terug uit ZZW en dat maakt <strong>de</strong> aanloop van <strong>de</strong> OrwellRiver net bezeild. Don<strong>de</strong>rdagavond om 23 uur pik ik eenmooring op voor Pinn Mill, maak schoon schip en slaap eenboerennacht...
ADVERTENTIEMOREL
foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>
MOTTENSLAAN HUNVLEUGELSUITDe International Moth klasse dateert aluit <strong>de</strong> jaren twintig van <strong>de</strong> vorige eeuw.Waarom <strong>de</strong> boot toen een mot werdgenoemd hebben we niet kunnen achterhalen.Maar sinds die naamgenoot vaneen vliegend insect ook daadwerkelijkvleugels kreeg, is het een toepasselijkerbenaming dan ooit.<strong>Zilt</strong> nam een kijkje bij een evenement meteen intrigen<strong>de</strong> boot.VIDEO
Als hij op het strand van Mui<strong>de</strong>rzandligt, kan zelfs eenbuitenstaan<strong>de</strong>r zien dat <strong>de</strong>Moth geen gewone boot is. Hetgebruikelijke zwaard of <strong>de</strong> kiel zijnvervangen door twee ragdunneprofielen met on<strong>de</strong>r elk een vleugel.Die draagvleugels of hydrofoilszorgen ervoor dat <strong>de</strong> boot nietdoor, maar óver het water scheert.In zo’n concept is gewicht, of lieverhet ontbreken daarvan, cruciaal. Niet zo verwon<strong>de</strong>rlijk dus dat alleon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len, inclusief romp en mast van carbon zijn gemaakt. Eencompleet getuigd exemplaar weegt maar weinig meer dan 30 kilo.foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>VERNUFTIGKoos Winnups is voorzitter van <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlands/Belgische Mothklasse en legt graag uit hoe <strong>de</strong> Moth uit het water komt. Vanzelfsprekendproduceren <strong>de</strong> vleugels alleen voldoen<strong>de</strong> lift als <strong>de</strong> bootgenoeg snelheid maakt. Een knoop of zes is een voorwaar<strong>de</strong>. Bij datproces speelt <strong>de</strong> stand van <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> tabs, achter <strong>de</strong> vleugels eenbelangrijke rol. De voorste wordt hoofdzakelijk automatisch ingestelddoor een even vernuftig als simpel mechanisch systeem. Eenverticale spriet wijst vanaf <strong>de</strong> boeg <strong>naar</strong> bene<strong>de</strong>n en registreert hoever <strong>de</strong> romp uit het water is gekomenen vertaalt die informatie <strong>naar</strong> <strong>de</strong> vleugeltab.Ook <strong>de</strong> achterste vleugel,tevens het roer, heeft een tab maar diewordt bediend door <strong>de</strong> joystick tedraaien alsof het een gashen<strong>de</strong>l is. Hetis een <strong>de</strong>licaat samenspel van krachten,want: “je kunt ook te ver doorstijgen,”vertelt Koos. “Dan komt <strong>de</strong> voorstevleugel uit het water en verliest hijonmid<strong>de</strong>llijk al zijn lift…”
...geen enkelean<strong>de</strong>re tegendruk danhet lichaamsgewichtvan <strong>de</strong> ‘piloot’foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>
foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>
“Een <strong>de</strong>licaat samenspelvan krachten...”
BALANSHet zeilen met een hydrofoil Moth vereist veel gevoel voor balans,zo blijkt tij<strong>de</strong>ns het evenement. Terwijl <strong>de</strong> meer ervaren zeilers optopsnelheid voorbij flitsen, moeten an<strong>de</strong>re Mottenbestuur<strong>de</strong>rs <strong>de</strong>ene na <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re duikvlucht voor lief nemen. Dat is niet zo vreemd;<strong>de</strong> windkracht in het Moth-zeil on<strong>de</strong>rvindt immers geen enkelean<strong>de</strong>re tegendruk dan het lichaamsgewicht van zijn roerganger (InMoth-kringen circuleert ook <strong>de</strong> term ‘piloot’). “Goe<strong>de</strong> open botenzeilerszijn dan ook beslist in het voor<strong>de</strong>el,” weet Koos Winnups. Alsgeen an<strong>de</strong>r spreekt hij uit ervaring; zijn vorige boot was een zeeschouw…GEEN NIEUWE KLASSEOpmerkelijk is dat <strong>de</strong> draagvleugel-Moth helemaal geen nieuweklasse is. De ‘foils’ zijn een optionele aanpassing die nog steedsbinnen <strong>de</strong> klassevoorschriften valt van <strong>de</strong> International Moth. DeMoth’s met een conventioneelzwaard – <strong>de</strong> low ri<strong>de</strong>rs – zeilen dusgewoon in hetzelf<strong>de</strong> veld als <strong>de</strong>‘foilers’. “Bij weinig wind zijn diezwaard-Moth’s zelfs in het voor<strong>de</strong>el,”legt Koos uit: “Dan zit al dat spul watwij on<strong>de</strong>r water hebben, alleen maarin <strong>de</strong> weg…” Feit is echter dat er sinds2004 geen niet-vliegen<strong>de</strong> wereldkampioenenmeer waren.foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>ENERVEREND GENOEGDe geplan<strong>de</strong> wedstrij<strong>de</strong>n voor Mui<strong>de</strong>rzand komen niet ver<strong>de</strong>r daneen aantal proefstarts. Nadat het startschip een aantal malenankerop moet om omgeslagen <strong>de</strong>elnemers te assisteren, hebben <strong>de</strong>vijftien knopen wind het veld zozeer uitgedund dat er te weinigboten overblijven voor een echte race. Toeschouwers, noch <strong>de</strong>elnemersmalen erom. Vliegen met <strong>de</strong> Moth is ook zon<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rlingekrachtmeting al enerverend genoeg… Z
JULI 2010t/m 3 juliWK J/22. Scheveningen. www.j22.nl2-4 juli Zomerevenement Marieholm. Me<strong>de</strong>mblik.www.marieholmvereniging.nl2-11 juli 40ste Deltaweek. Kajuitjachten en platbo<strong>de</strong>ms.www.<strong>de</strong>ltaweek.nl.3-4 juli Vrijbuiterweekend. Loosdrecht. Eenheidsklassen.www.vrijbuiterweekend.nl.6-14 juli WK Gehandicaten. Me<strong>de</strong>mblik. www.knrzv.nl.7 juli HvH-Scheveningen vv. Cats. Hoekse WS. www.hwsv.nl8-11 juli Rondje om <strong>de</strong> Noord. Almere-Texel vv.www.wsvalmerehaven.nl9-11 juli Hargen Sail. Open cats, www.cat72.com.9-18 juli WK 470. Scheveningen. www.ned470ko.nl.10 juli Hurleydag. Huizen. www.hurley800.nl.10-11 juli Jan Haringrace. Monnickendam. Platbo<strong>de</strong>ms.www. janharingrace.nl.10-14 juli 90ste Kaagweek. Eenheidsklassen. www.kwv<strong>de</strong>kaag.nl.15-17 juli EK Jeugd Yngling. Lelystad.www.championshipssailing.org18-23 juli WK Yngling. Lelystad. www.championshipssailing.org
19-23 juli EK Splash.Lelystad. www.championshipssailing.org19-23 juli Eurocup Flash. Lelystad. www.championshipssailing.org17 juli Van Loon Hardzeildag. Veerse Meer. Hoogaarzen,hengsten. www.hoogaars.nl.17-18 juli Loosdrechtweek. www.loosdrechtweek.nl.17-21 juli Zuidlaar<strong>de</strong>rmeerweek. Kropswol<strong>de</strong>.www.zvzuidlaar<strong>de</strong>rmeer.nl.17 juli Start Colin Archer Memorial Race. Lauwersoog-Larvik.www.camr.nl.17-18 juli Katwijk-Noordwijk. Catamarans. www.skuytevaert.nl.23-29 juli 65e Schildmeerweek. www.zvoss.nl.24-25 juli Westlandcup. Cats. KZV 's Gravenzan<strong>de</strong>. www.kzvg.nl.23 juli-1 aug. Travemün<strong>de</strong>r Woche. www.travemuen<strong>de</strong>r-woche.net24 juli-6 aug. Skûtsjesilen. Friesland. www. skûtsjesilen.nl.25 juli EK Flying Junior. Mui<strong>de</strong>n. www.fjeuropeans2010.nl.EVENEMENTEN8-11 juli Delta Marina Boatshow. Kortgene.15-16 juli Visserijdagen Bruinisse, Grevelingenmeer.agenda@ziltmagazine.nl
AUGUSTUS 20106 aug. Reunie SSRP en VSRP. Koudum. Rond en Plat.www.vsrp.nl.7-14 aug. IFKS kampioenschappen. Friesland. www.ifks.nl.14 aug. Mosselrace. Platbo<strong>de</strong>m en SW. O'schel<strong>de</strong>.www. mosselrace.nl.14-15 aug. Benelux kampioenschappen. Grevelingen.open eenheidsklassen. www. kwv<strong>de</strong>kaag.nl.14-15 aug. NK Hobie Cat. Noordwijk. www.hobieclass.nl.20-22 aug. Alkmaar Open. Open eenheidsklassen.www.alkmaar<strong>de</strong>rmeer.nl.20-22 aug. Flevo Race IJsselmeer. Enkhuizen. www.knzrv.nl.20-28 aug. WK Tempest. IJsselmeer. Hoorn.www.tempestworlds2010.nl.
21-22 aug. NAM-REM Race. Zandvoort. Cats. www. wvzandvoort.nl.27 aug. 46ste Delta Lloyd 24 Uurs. www.kustzeilers.nl.27-29 aug. Breskens Sailing. IRC jachten. www.breskenssailing.nl.EVENEMENTEN7-8 aug. Havendag Breskens. www.visserijfeesten.nl.19 aug. Sailpara<strong>de</strong>. IJmui<strong>de</strong>n-Amsterdam.19-23 aug. Sail Amsterdam.27-29 aug. Vlissingen Maritiem. www.vlissingenmaritiem.nl31 aug.-5 sep. Hiswa te Water. IJmui<strong>de</strong>n. www.hiswatewater.nlagenda@ziltmagazine.nl
foto: © Thierry Martinez/J.P. Morgan Asset Management Round the Island RaceRondje WhightHet Britse Rondje Texel gaat rondt het eiland Wight en is geen meerromperon<strong>de</strong>ronsje,maar staat open voor elk type boot. En dat waren er op 19 juni nietmin<strong>de</strong>r dan 1754. Ze zorg<strong>de</strong>n ervoor dat - op hetzelf<strong>de</strong> moment dat ‘Texel’werd afgelast - <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers aan <strong>de</strong> J.P. Morgan Asset Management Round
VIDEOthe Island Race, <strong>de</strong> Solent veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n in een kaleidoscoop van spinnakers.Francis Joyon’s tri I<strong>de</strong>c was als eerste na 4 uur en 24 minuten weer terug inCowes. Een an<strong>de</strong>re win<strong>naar</strong> was <strong>de</strong> Franse topfotograaf Thierry Martinez diemet <strong>de</strong>ze plaat thuiskwam.
Zien en gezien wor<strong>de</strong>nIn een paar jaar tijd is <strong>de</strong> aanwezigheid van en AIS ontvanger op zeegaan<strong>de</strong>zeilboten bijna gemeengoed gewor<strong>de</strong>n. Als <strong>de</strong> doorbraak van AIS transpon<strong>de</strong>rsnet zo hard gaat, dan ligt er voor BlueAIS een grote markt open. Hetvernieuwen<strong>de</strong> aan <strong>de</strong>ze transpon<strong>de</strong>r is dat <strong>de</strong> techniek en <strong>de</strong> antennes(VHF en GPS) zijn samengebracht in één behuizing. Dat maakt het installerenvan <strong>de</strong> BlueAIS bijzon<strong>de</strong>r eenvoudig. In plaats van drie kabels, <strong>naar</strong>marifoonantenne, GPS en <strong>de</strong> stroomtoevoer, sluit je dit 'standalone' apparaataan met een enkele kabel voor <strong>de</strong> stroom- en kaartplotterverbinding.Een antennesplitter of eentwee<strong>de</strong> kabel met antenne is dusniet meer nodig. Fabrikant EMAlevert verschillen<strong>de</strong> montagesteunenom <strong>de</strong> transpon<strong>de</strong>r op<strong>de</strong> hekstoel, mast of radarpaal tebevestigen. Importeur AMSSA<strong>de</strong>nkt dat <strong>de</strong> prijs van <strong>de</strong> BlueAISinclusief montagesteun en 15meter kabel op ongeveer 1100euro komt te liggen. Optioneel is<strong>de</strong> ConBox, met een drukknopwaarbij transpon<strong>de</strong>r wordt uitgezetmaar <strong>de</strong> receiver actief blijft.Die zal ongeveer 180 euro gaankosten. www.amssa.nl
ZILTESPULLENNooit meer <strong>naar</strong> <strong>de</strong> pompAfrican Cats presenteert met <strong>de</strong> 45 voets Green eMotion een volledigautonome catamaran zon<strong>de</strong>r verbrandingsmotor. Volgens be<strong>de</strong>nker enbouwer Gi<strong>de</strong>on Goudsmidt is <strong>de</strong> boot uniek vanwege <strong>de</strong> 'fossiel-vrije'voortstuwing en energievoorziening. De grote accubank wordt gevoeddoor intrekbare elektrische motoren die zeilend elektriciteit kunnengeneren, <strong>de</strong> Motogens. Wanneer <strong>de</strong> motoren met draaien<strong>de</strong> schroef alsgenerator werken lever je twee knopen snelheid in, maar dat zal min<strong>de</strong>rpijn doen als je <strong>de</strong> beloof<strong>de</strong> snelhe<strong>de</strong>n van tegen <strong>de</strong> 18 knopen haalt.De snelheid op <strong>de</strong> motoren is maximaal 9 knopen. Voor anker liggendzorgen <strong>de</strong> grote zonnepanelen op <strong>de</strong> vaste bimini en een windgeneratorbovenin <strong>de</strong> mast voor <strong>de</strong> nodige ampères.De ontwikkeling van <strong>de</strong> in Zuid-Afrika gebouw<strong>de</strong> Green eMotion heeftzeven jaar geduurd. Na <strong>de</strong> proefvaarten van drie maan<strong>de</strong>n en 11.000mijl is het systeem nu klaar om in een acht tal catamarans van AfricanCats te wor<strong>de</strong>n ingebouwd. Vervolgens zal het Green-Motion systeemook voor an<strong>de</strong>re schepen beschikbaar zijn.www.africancats.com
Onbreekbaar en zon<strong>de</strong>r ankerHet kan dus toch, een kunststofservies zon<strong>de</strong>r anker, kompasroosof an<strong>de</strong>r nautischmotief. De Lange Scheepsservies(DLS) introduceert eenkunststof servies dat eruit zieten voelt als porselein maardat toch onbreekbaar is. HetDLS servies is strak en wit engemaakt van melanime. Er iseen ron<strong>de</strong> en een vierkanteversie verkrijgbaar. Zeilers die er aan <strong>de</strong> kajuittafel niet nog eens opgewezen willen wor<strong>de</strong>n dat ze aan boord van een boot zijn, kunnen voordit <strong>de</strong>sign-servies terecht op www.scheepsservies.nlHoekig is het nieuwe rondStyling wordt steeds belangrijkerin <strong>de</strong> botenbouw. Een onvermij<strong>de</strong>lijkgevolg is dat jachtontwerpersmeegaan in mo<strong>de</strong>trends. Enbij trends is hoekig het nieuwerond. Lewmar speelt hierop inmet een serie rechthoekige bootramen.Dat patrijspoorten al eeuwenrond zijn of op z'n minstron<strong>de</strong> hoeken hebben doet erblijkbaar niet toe. Misschien ishet een kwestie van wennen. Lewmar levert <strong>de</strong> rechthoekige patrijspoortenin <strong>de</strong> standaardmaten 0, 1 en 4. Als je een oud luik wilt vervangen zulje nog wel even met <strong>de</strong> figuurzaag aan <strong>de</strong> slag moeten om het gat passendte maken. www.lewmar.com
ZILTESPULLENZeilend vakmanschapAl <strong>de</strong>rtig jaar werkt ZeemanJachtbouw aan boten vanan<strong>de</strong>ren. Het bedrijf specialiseertzich in scheepstimmerwerken restauraties. Tweejaar gele<strong>de</strong>n vond Arne Zeemanhet tijd wor<strong>de</strong>n om zijnvakmanschap te presenterenin een zelfgebouwd jacht. Hetbouwen duur<strong>de</strong> iets langerdan gepland, maar onlangsging <strong>de</strong> eerste Zeeman 41 tewater. Het is een ontwerp vanjachtarchitect Arjen Keer meteen aluminium romp en eenhouten opbouw. De bouweruit Enkhuizen wil<strong>de</strong> een bootdie klassieke lijnen combineertmet mo<strong>de</strong>rne zeileigenschappen. Nu <strong>de</strong> eerste proefvaart achter <strong>de</strong>rug is, meldt Arne Zeeman dat <strong>de</strong> 41 voeter zo zeilt als hij had verwacht:als een snel en comfortabel toerjacht. Wij gaan dat graag voor je checken;<strong>de</strong> vaart met <strong>de</strong> <strong>Zilt</strong>-redactie staat al gepland.Gegevens Zeeman 41Lengte over alles: 13,47 mLengte waterlijn: 11,15 mBreedte:3,80 mDiepgang: 2,00 mWaterverplaatsing: 13,5 tonGrootzeil: 45,5 m2Stagzeil: 22,5 m2Fok: 45,0 m2Ontwerper: Arjen KeerBouwer: Zeeman Jachtbouwwww.zeemanjachtbouw.nl
Evolutie op 30 voetBénéteau neemt vernieuwing serieus. Voor <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong> First30 is <strong>de</strong> Franse mega-werf een samenwerking aangegaan met ontwerperJuan Kouyoumdjian (Juan K.) en topzeiler Michel Desjoyeaux. Juan K. isbaanbrekend geweest in <strong>de</strong> laatste winnen<strong>de</strong> ontwerpen van VolvoOcean racers en America's Cupper BMW Oracle. Topteams uit <strong>de</strong> helewereld weten <strong>de</strong> weg<strong>naar</strong> zijn kantoor.Desjoyeaux, win<strong>naar</strong>van talloze solo races,<strong>de</strong>ed <strong>de</strong> technischefine-tuning van het30 voets ontwerp,waarmee <strong>de</strong> werf eenstap zegt te zetten in<strong>de</strong> evolutie van hunsportieve Fisrt serie.De eerste boot gaat binnenkort te water. Juan K. en Desjoyeaux gaan dan<strong>direct</strong> meedoen met Franse wedstrijdserie. Tij<strong>de</strong>ns die wedstrij<strong>de</strong>n zullenze <strong>de</strong> lay-out optimaliseren en <strong>de</strong>ze aanpassingen wor<strong>de</strong>n dan nog <strong>de</strong>zezomer doorgevoerd op <strong>de</strong> boten die al zijn besteld. In <strong>de</strong>ze fase wor<strong>de</strong>nook an<strong>de</strong>re topzeilers en First fans uitgenodigd mee te <strong>de</strong>nken. Debevindingen wor<strong>de</strong>n bijgehou<strong>de</strong>n op www.teamfirst30.com. Bénéteau<strong>de</strong>nkt met <strong>de</strong>ze aanpak tot een topproduct te komen en daarmee eengrote groep zeilers aan te spreken. De prijs voor <strong>de</strong>ze geëvolueer<strong>de</strong> 30voeter zal rond <strong>de</strong> € 79.000 liggen. www.nautischkwartier.nlTechnische gegevensLengte over alles: 9,81 mLengte waterlijn: 9,52 mBreedte: 3,20 mDiepgang: 1,90 mWaterverplaatsing: 3750 kgBallast:1090 kgGrootzeil: 32,9 m²Genua: 26,6 m²
ZILTESPULLENSmakelijke verhalen uit <strong>de</strong> kuipGeert van <strong>de</strong>r Kolk is een zeilen<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse schrijver die in <strong>de</strong>Verenig<strong>de</strong> Staten woont. In De drang van <strong>de</strong> zee maakt hij met zijnbene<strong>de</strong>nmodale Dufour Arpège tochtenlangs <strong>de</strong> Amerikaanse oostkust, zeilt hij in<strong>de</strong> Caraiben en gaat hij <strong>naar</strong> Groenland.Maar veel meer dan <strong>de</strong> bestemmingen zijnhet mensen die centraal staan in <strong>de</strong> 31 opzichzelf staan<strong>de</strong>, korte hoofdstukken.De auteur vertelt over ontmoetingen metan<strong>de</strong>re zeilers, <strong>de</strong> lokale bevolking of zijnopstappers. Het is het type verhalen datelke vertrekker wel kent en dat het goeddoet bij een glas in <strong>de</strong> kuip. Die associatie isallerminst een diskwalificatie, en zeker nietals Geert van <strong>de</strong>r Kolk die verhalen vertelt.Hij blijkt niet alleen een begenadigd schrijver,maar staat overdui<strong>de</strong>lijk ook mid<strong>de</strong>n in<strong>de</strong> wereld van <strong>de</strong> langeafstandszeilers. Eens te meer toont hij aan dat eenverhaal niet per <strong>de</strong>finitie ‘smakelijk’ is door het on<strong>de</strong>rwerp, maar vooraldoor <strong>de</strong> manier waarop het verteld wordt. In sommige hoofdstukkendoet zijn stijl zelfs <strong>de</strong>nken aan mijn favoriete zeilschrijver Jonathan Raban.Een echte vakantieaanra<strong>de</strong>r dus. Want met De drang van <strong>de</strong> zee on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>klep van <strong>de</strong> kaartentafel, zou je bijna gaan verlangen <strong>naar</strong> een verwaaidag.RKDe drang van <strong>de</strong> Zee wordt uitgegeven door uitgeverij Nieuw Amsterdamen kost € 16,50.
Loft styleDe vergelijking vaneen kajuit met een kel<strong>de</strong>rgaat bij HanseYachts niet op. Bij <strong>de</strong>aankondiging van <strong>de</strong>Hanse 445 gaan zezelfs zo ver om hetinterieur te vergelijkenmet een loft. Datbelooft wat. De ontwerpersJu<strong>de</strong>l-Vrolijk& Co kregen <strong>de</strong> opdracht een 44 voeter te tekenen met een lange waterlijn,verbeter<strong>de</strong> zeilprestaties en 15% meer volume. Daarnaast zegt <strong>de</strong> werf eenvolgen<strong>de</strong> stap te zetten in het toepassen van mo<strong>de</strong>rn <strong>de</strong>sign in hetinterieur. Licht en ruimte, daar draait het om bij <strong>de</strong> Duitse bouwers. Deboot dicht het gat tussen <strong>de</strong> 40 en <strong>de</strong> 47 voeter in Hanse serie.Prijzen volgen binnenkort. www.hansewest.nlVictron zonnestroomEnergiespecialist Victron voegt <strong>de</strong>ze maand <strong>de</strong> BlueSolar zonnepanelen toeaan het programma stroomopwekkers.Victron meldt dat <strong>de</strong>BlueSolar panelen zijn voorzien vanverbeterd glas, waardoor ze stijveren sterker zijn. Belangrijker is dat <strong>de</strong>opbrengst bij weinig zonlicht, zoalsdat meestal in Ne<strong>de</strong>rland het gevalis, verbeterd is. Door gebruik te maken van een 'bypass dio<strong>de</strong>'is er tevens min<strong>de</strong>r terugval in <strong>de</strong> stroomopbrengst als er schaduw over een<strong>de</strong>el van het paneel valt.www.victronenergy.com
ZILTESPULLENBlogboekEcht ervaren zijn Rob enNienke Peters niet als zemet hun Nika vertrekkenvoor een vijf maan<strong>de</strong>nduren<strong>de</strong> reis <strong>naar</strong> <strong>de</strong> Lofoten.Aan het begin van <strong>de</strong>trip moeten ze erg wennenaan hun net aangeschafteHutting 40. Doorweinig wind tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> 315mijl lange oversteek vanHarlingen <strong>naar</strong> Mandalvalt die grote stap <strong>de</strong> zeilersuitein<strong>de</strong>lijk toch mee. Eenmaal in Noorwegen volgt <strong>de</strong> Nika <strong>de</strong> ruigekust <strong>naar</strong> einddoel <strong>de</strong> Lofoten. On<strong>de</strong>rweg houdt Rob Peters een weblogbij. Noor<strong>de</strong>rzon is een bun<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong>ze blogberichten. De verzamelinglosse teksten leidt niet tot een verhaal met een goed doordachte opbouwmaar storend is dit niet. Het boek krijgt er juist een persoonlijk karakterdoor. Dat Peters zijn zeilbelevenissen met een gezon<strong>de</strong> dosis zelfspotbeschrijft helpt hier zeker bij. De 224 pagina's van <strong>de</strong>ze paperpack staanbol van <strong>de</strong> foto's. Voor €19,95 stop je Noor<strong>de</strong>rzon in je vakantiebagage.www.hollandia-boeken.nl
foto: © San<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>r Borch/ArtemisHANDTASZEILENMotten willen vliegenLV Cup springlevendZon<strong>de</strong>r dat nog bekend is hoe het ver<strong>de</strong>r gaat met <strong>de</strong> America’s Cup, strij<strong>de</strong>n <strong>de</strong>voormalige <strong>de</strong>elnemers in een spectaculaire wedstrijdreeks om <strong>de</strong> Louis VuittonCup. De voormalige AC-boten reizen <strong>de</strong> hele wereld over. Dit keer streken <strong>de</strong>volgelingen van <strong>de</strong> tasjesfabrikant neer in het Italiaanse la Maddalena.
VIDEODat <strong>de</strong> boten van een generatie zijn met misschien wel wat gedateer<strong>de</strong>klasseregels <strong>de</strong>ert niemand. De wedstrij<strong>de</strong>n zijn spannen<strong>de</strong>r dan ooit enbovendien leveren ze ou<strong>de</strong>rwets lekkere beel<strong>de</strong>n op. En net als vroegerwonnen <strong>de</strong> Nieuw-Zeelan<strong>de</strong>rs. Z
Elke zomer is er een nautische variant van <strong>de</strong> Tour <strong>de</strong> France. Eengrootscheepse zeilwedstrijd in etappes langs <strong>de</strong> Atlantische en <strong>de</strong>Mediterrane kust van Frankrijk. De lei<strong>de</strong>r van het klassement krijgtgeen gele trui, maar een ro<strong>de</strong> (profs) of blauwe (amateurteams)spinnaker. De drie <strong>de</strong>elnemen<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse teams zijn: Brunel,Mummaduck en TU-Delft. Met hun Farr 30's hebben ze dit voorjaarvoor Scheveningen gezamenlijk getraind en elkaar sterker gemaakt. In<strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> editie van <strong>Zilt</strong> krijg je een uitgebrei<strong>de</strong> reportage van onze‘embe<strong>de</strong>d’ verslaggever. Nu tellen we <strong>de</strong> ploegen aan je voor.
TU DelftHet team van <strong>de</strong> univeriteitvan Delft is een oudgedien<strong>de</strong>in <strong>de</strong> Ron<strong>de</strong>. Ook<strong>de</strong>ze keer is een hoge klasseringin stu<strong>de</strong>ntenklassement<strong>de</strong> inzet. Schipper isBert Schan<strong>de</strong>vyl.www.<strong>de</strong>lftchallenge.nlBrunelVeel oud Delftenaren verenig<strong>de</strong>nzich in een nieuwteam. De schippersrolwordt ge<strong>de</strong>eld tussenolympiër Pieter Jan Postmaen Bart Verwerft. Brunelvaart in <strong>de</strong> amateurklasse.www.brunelsailing.nlMumma DuckOok Mumma Duck heeftambities, met schippers LaurentPages en Bouwe Bekkingzou een hoge klassering bij <strong>de</strong>amateurs zeker mogelijkmoeten zijn. De North SeaRegatta was een goe<strong>de</strong> generalemet een eersteplaats.www.mummaduck.com
Bergetappesen tijdritten4Pléneuf-Val-André213Dieppe 1CalaisDuinkerkenTOUR DE FRANCEÀ LA VOILE26 juni - 25 juli2010Net als <strong>de</strong> 5 Lorientwielrenners dieFrankrijk ron<strong>de</strong>n, 6 Talmont-Saint-Hilairemoeten ook <strong>de</strong> zeilersvan alle markten thuis7 Royanzijn. Het klassementwordt niet alleenbepaald door het trajectMarseille La Seynetussen<strong>de</strong> etappeplaatsen,Port Camarque 8 Sur-Mermaar ook door series9 10wedstrij<strong>de</strong>n vlak voor of in<strong>de</strong> haven. Wat <strong>de</strong> Tour voor zeilers extrazwaar maakt, is dat er nauwelijks rustdagen zijn. Na een lange tocht overzee wordt <strong>de</strong> boot onmid<strong>de</strong>llijk geprepareerd voor wedstrij<strong>de</strong>n rond <strong>de</strong>boeien. In <strong>de</strong> tussentijd moet <strong>de</strong> bemanning weer op krachten zien tekomen door voldoen<strong>de</strong> te eten en te rusten. Ook voor <strong>de</strong> walteams is <strong>de</strong>Tour <strong>de</strong> France à la Voile dus echte topsport.De route verschilt elk jaar, maar begint steevast aan <strong>de</strong> Atlantische kust. Dezeeditie start op 26 juni in het Noord-Franse Duinkerken waarna <strong>de</strong> vloot inrelatief korte etappes <strong>naar</strong> Calais en Dieppe zeilt. Het inslingeren duurt echtermaar kort; in <strong>de</strong> daarop volgen<strong>de</strong> drie etappes wordt in totaal zo’n 500 mijlafgelegd. Dat traject met z’n lastige navigatie en sterke getij<strong>de</strong>nstromen iswaarschijnlijk het meest veeleisen<strong>de</strong> stuk van <strong>de</strong> hele race.Twee etappes later bereiken <strong>de</strong> boten het Zuid-Franse Royan en gaan ze overland <strong>naar</strong> <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>llandse Zee. De wedstrijd wordt voortgezet met 3 etappesen opnieuw dagelijkse series havenraces aan <strong>de</strong> Côte d’Azur. Precies eenmaand na <strong>de</strong> start, wordt <strong>de</strong> beker uitgereikt in la Seyne-sur-Mer.
Stroom opwekkenis makkelijkerdan opslaanKeuzes bij <strong>de</strong> aanschaf van boordaccu's
In <strong>de</strong> afgelopen maan<strong>de</strong>n besteed<strong>de</strong><strong>Zilt</strong> veel aandacht het opwekken vanstroom. Een on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el kwam daarbijechter nog niet echt aan bod; hetopslaan van energie is misschien welhet duurste en zeker het meest veronachtzaam<strong>de</strong><strong>de</strong>el van het verhaal. Detoverdoos 'accu' die we nu aan boordgebruiken is loodzwaar, duur en vereisteen goe<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling. Zijnopvolger, <strong>de</strong> Lithium ion accu, staatechter al klaar. Lichter, kleiner en eenlangere levensduur zijn precies <strong>de</strong>eigenschappen waar we op zitten tewachten. Maar helaas zijn diemo<strong>de</strong>rne accu's ook nog schreeuwendduur. Gelukkig dalen <strong>de</strong> prijzen snel.'Geen gezeur een accu is een accu en hetverschil zit alleen maar in <strong>de</strong> prijs'. Het iseen veel gehoor<strong>de</strong> opvatting op <strong>de</strong> steiger.En in<strong>de</strong>rdaad, als je in <strong>de</strong> afvalbakvan een jachthaven kijkt, zie je geregeldkostbare merkaccu's van maar twee, drie,of vier jaar oud liggen. En dat terwijl bijnormale slijtage een loodaccu toch echtvijf tot zes jaar mee kan gaan. Iets gaat erdus niet goed, want niemand gooit zomaar 500 euro aan waar<strong>de</strong> weg. De oorzaak?Slechte behan<strong>de</strong>ling en verkeerdgebruik.
EEN BAK MET ZUURAlle lood-zuur accu’s bestaan nog steeds uit lo<strong>de</strong>n platenin een bak met zuur. Een plaat bestaat uit een lo<strong>de</strong>nrooster dat wordt opgevuld met een pasta van zuiver loodof loodoxi<strong>de</strong>. De plaat wordt geschei<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>replaten door een isolator. Door <strong>de</strong> bovenkanten van <strong>de</strong>afzon<strong>de</strong>rlijke platen met elkaar te verbin<strong>de</strong>n wordt er eengroep gevormd. Een groep negatieve en een groep positieveplaten wordt met separatoren in elkaar geschoven enin een afgesloten cel van <strong>de</strong> accubak geplaatst. Deze cel iseen 2 volts accu. Door <strong>de</strong> cellen in serie te schakelen,ontstaat afhankelijk van het aantal cellen een 12 V of 24 Vaccu. Hoewel het natuurkundige principe gelijk blijft,komen er ook constructieve varianten voor. Zo gebruiktOptima geen vlakke maar gewikkel<strong>de</strong> platen, die eenhogere stroomafgifte bij vergelijkbaar volume hebben, zoclaimt <strong>de</strong> fabrikant.De kwaliteit van een accu wordt bepaald door <strong>de</strong> zuiverheidvan het gebruikte lood, <strong>de</strong> hoeveelheid pasta en <strong>de</strong>constructie van <strong>de</strong> roosters. Ook <strong>de</strong> lassen en isolatorenspelen een rol, net als <strong>de</strong> hoeveelheid gel. Voor een groot<strong>de</strong>el wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> soms aanzienlijke prijsverschillen door diecomponenten verklaard. Hoewel je geluk kunt hebben metgoedkope accu’s.START, SEMI-TRACTIE EN TRACTIEAan boord gebruiken we <strong>de</strong> accu’s voor verschillen<strong>de</strong>doelein<strong>de</strong>n. Voor het starten van <strong>de</strong> motor, het latendraaien van <strong>de</strong> boegschroef of een elektrische lier is inkorte tijd een hoge stroom nodig. Zo’n 100 Ampère is nietongewoon. Koelkast, verlichting en navigatieapparatuurverlangen echter een heel an<strong>de</strong>re belasting. Zij vragenrelatief weinig stroom maar doen dat wel continue engeduren<strong>de</strong> lange tijd. Bij dat verschil in gebruik horenverschillen<strong>de</strong> type accu’s.
LADENBij het berekenen van <strong>de</strong> laadcapaciteit wordt uitgegaan vaneen tijdsduur van ongeveer acht uur. Als een 100 Ah accu indie tijd gela<strong>de</strong>n moet wor<strong>de</strong>n is daar dus een laadstroomvoor nodig van 100Ah / 8 uur = 13 A. Wordt <strong>de</strong> accutegelijkertijd belast, met bijvoorbeeld 8 ampère, dan is <strong>de</strong>benodig<strong>de</strong> laadstroom dus minimaal 13 + 8 = 21 A.Tij<strong>de</strong>ns het laadproces neemt <strong>de</strong> inwendige weerstand van <strong>de</strong>accu toe, waardoor <strong>de</strong> la<strong>de</strong>r min<strong>de</strong>r gaat leveren. In <strong>de</strong>praktijk zal die 21 A dus niet eens voldoen<strong>de</strong> zijn en kom jeuit op een la<strong>de</strong>r van misschien 25 A. Een overcapaciteit van20% tot 25% is een goe<strong>de</strong> vuistregel.Prijzen van accula<strong>de</strong>rs varieren van een paar tientjes totduizen<strong>de</strong>n euro's. Dat heeft alles te maken met het vermogenvan <strong>de</strong> la<strong>de</strong>r en het type lading. Accu’s raken pas echt vol bijeen laadspanning van 14,2V tot 14,4 V afhankelijk van <strong>de</strong>temperatuur en tijd.
Startaccu’s zijn bedoeld voor het leveren van een kortduren<strong>de</strong>hoge stroom, bijvoorbeeld voor het starten vaneen motor. Ze zijn relatief goedkoop en <strong>de</strong> levensduurbedraagt 50 tot 80 cycli. Een cyclus is een genormeer<strong>de</strong>manier van ontla<strong>de</strong>n en la<strong>de</strong>n. Daarover later meer.Semi-tractieaccu’s, service- of verlichtingsbatterijen zijngemaakt voor langdurige ontladingen zoals bij normaalboordgebruik voorkomt. Ze zijn bij uitstek geschikt voorverlichting, koeling, en instrumenten. De levensduur van<strong>de</strong>ze batterij is bedui<strong>de</strong>nd langer dan die van <strong>de</strong> startaccuen ligt op 200 tot 300 cycli. Met <strong>de</strong>ze accu’s kun je ook eenmotor starten en <strong>de</strong> lieren laten draaien, maar daarvoorzijn ze niet echt bedoeld.Tractieaccu’s zijn speciaal ontwikkeld voor langdurigzwaar gebruik voor bijvoorbeeld elektrische boten enauto’s. Ze zijn veel duur<strong>de</strong>r dan an<strong>de</strong>re types, maar on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>nzich door een levensduur van 900 tot 1000 cycli.Aan boord zie je ze zel<strong>de</strong>n vanwege hun hoge gewicht en<strong>de</strong> onhandig hoge laadspanning van 18 V.NAT, GESLOTEN, AGM, GELLood-zuur accu’s zijn te koop in drie varianten:De normale ‘natte’ batterijen met vuldoppen. Dezemoet je geregeld bijvullen met ge<strong>de</strong>stilleerd water. Ze zijnzowel in start- als in verlichtingsuitvoering leverbaar on<strong>de</strong>rduizend en één merknamen. De kwaliteits- en prijsverschillenzijn groot. Voor gebruik aan boord zijn <strong>de</strong>ze accu’s heelgeschikt, maar bij extreme helling is lekkage van accuzuurdoor <strong>de</strong> doppen niet helemaal uit te sluiten.
SLIJTAGE IS CAPACITEITSVERLIESAccu’s slijten en verliezen daardoor capaciteit. Na een jaarbeschikt onze goedkope voorbeeldaccu niet meer over zijnoorspronkelijke 100 Ah maar nog maar over 80 Ah. Eenkwaliteitsaccu heeft dan zo’n 5 Ah ingeleverd. Dat proces zetzich voort en versnelt zich met het ou<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>accu.Accu’s slijten door:Corrosie van <strong>de</strong> platen als gevolg van <strong>de</strong> inwerking van hetzuur. Dat proces wordt versneld door hoge inwendige temperatuur,bijvoorbeeld door een verkeer<strong>de</strong> afstelling van <strong>de</strong>dynamo of accula<strong>de</strong>r.Actieve loodmassa-uitval door regelmatig la<strong>de</strong>n en ontla<strong>de</strong>n.Hierdoor veran<strong>de</strong>rt het volume van <strong>de</strong> massa in <strong>de</strong>accuplaten voortdurend. Door gasontwikkeling kan <strong>de</strong> massalosraken en uit <strong>de</strong> platen vallen. Vooral als dunne platen vanstartaccu’s langdurig wor<strong>de</strong>n gebruikt voor verlichting zijn zegevoelig door massa-uitval. Dat is <strong>de</strong> voornaamste re<strong>de</strong>n,waarom een startaccu niet geschikt is als servicebatterij.Sulfateren. Tij<strong>de</strong>ns het ontla<strong>de</strong>n vormt zich loodsulfaat in<strong>de</strong> accu. Dat hoort bij het proces en is op zich niet scha<strong>de</strong>lijk.Wordt <strong>de</strong> accu echter heel diep ontla<strong>de</strong>n, regelmatig slechtof onvoldoen<strong>de</strong> gela<strong>de</strong>n of wordt hij heel lang niet gela<strong>de</strong>n,dan gaat het loodsulfaat uitkristalliseren en raken <strong>de</strong> platenverstopt. De combinatie van corrosie, massa-uitval en sulfaterenkan ervoor zorgen dat ook heel erg goe<strong>de</strong> accu’sversneld overlij<strong>de</strong>n.
On<strong>de</strong>rhoudsvrije ‘natte’ accu’s zijn helemaal geslotenmet uitzon<strong>de</strong>ring van een opening waardoor alleen wat gaskan ontsnappen. Dat is nodig omdat ze an<strong>de</strong>rs zou<strong>de</strong>nkunnen barsten bij verkeerd la<strong>de</strong>n of ontla<strong>de</strong>n. Deze accu’szijn gevuld met een overmaat aan zuur en water. Hoeweldit type accu primair is gemaakt als startaccu, is het ookgeschikt als universele batterij. De voor<strong>de</strong>len zijn eenlagere zelfontlading, min<strong>de</strong>r gewicht en geringere afmetingen.Wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze accu’s tot on<strong>de</strong>r 10,5 V ontla<strong>de</strong>n, danraken ze ernstig beschadigd.AGM accu’s met Absorbent Glass Material technologiewor<strong>de</strong>n snel populair<strong>de</strong>r. En terecht. In <strong>de</strong>ze accu’s staan<strong>de</strong> platen heel dicht bij elkaar, geïsoleerd door glaswol.Daardoor zijn ze compacter en kunnen ze <strong>de</strong>snoods liggendwor<strong>de</strong>n gemonteerd. Door hun bouw kunnen ze <strong>de</strong>grote stromen voor boegschroef, lieren en startmotormakkelijk aan. Na<strong>de</strong>el is dat ze niet snel kunnen wor<strong>de</strong>ngela<strong>de</strong>n omdat ze hun warmte slecht kwijtraken. Om diere<strong>de</strong>n is aangepaste laadapparatuur nodig.In <strong>de</strong> geheel gesloten on<strong>de</strong>rhoudsvrije gelaccu is hetzuur opgesloten in een pasta. Zelfs als <strong>de</strong> accu lek raakt,loopt er niets uit. Het noodzakelijke transport van waterstofen zuurstof gebeurt door <strong>de</strong> vele duizen<strong>de</strong>n barstjesin <strong>de</strong> gel. De gelaccu is uitstekend geschikt is voor gebruikaan boord. Hij is bruikbaar als start- en serviceaccu, ontwikkeltgeen gas en kan niet lekken. Ook bestand kan hijgoed tegen langere grote ontladingen zoals nodig voorbijvoorbeeld elektrische lieren. Een na<strong>de</strong>el is <strong>de</strong> wathogere prijs.
LITHIUM ION ACCU’SDe nieuwe generatie accu’s heb je waarschijnlijk al lang inhuis; ze zitten nu al in je camera, notebookcomputer en iPod.Dat ze daar <strong>de</strong> traditionele batterij al hebben vervangen isniet zo vreemd. Ze zijn lichter, kleiner en snel te la<strong>de</strong>n enhebben een lange levensduur. Precies <strong>de</strong> eigenschappen diewe ook graag voor onze boordaccu’s willen zien.De eerste exemplaren wor<strong>de</strong>n inmid<strong>de</strong>ls al aangebo<strong>de</strong>n.Helaas hebben ze meer gemeen dan alle opgesom<strong>de</strong> goe<strong>de</strong>eigenschappen, ze zijn nog schreeuwend duur. Maar <strong>de</strong>ontwikkeling lijkt niet meer te stuiten.Mastervolt verkoopt een 12 volt 320 Ah accu voor <strong>de</strong>watersport en breidt het programma uit. En binnenkort gaatGybe Engineering zelfs cellen in Ne<strong>de</strong>rland fabriceren.De Mastervolt accu’s is opgebouwd uit acht cellen van 40Ah en daardoor leverbaar in 160 Ah bij 24 volt of 320 Ah bij12 volt, 13,25 V nominale voltage. De laad- en ontlaadstroomis nominaal 100 A, en kan maximaal 320 A bedragen. Het iseen krachtpatser van 48 kg en 62x20x35 cm groot. Imposantegetallen maar realiseer je wel dat drie gelaccu’s met<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> capaciteit samen 115 kg zou<strong>de</strong>n wegen.Gybe Engineering gaat losse cellen van 2,5 tot 32 Ah voorstarten en verlichting bouwen en zal die met elektronica ookkoppelen tot grotere units. Speciale la<strong>de</strong>rs zijn in ontwikkeling.Met een Li ion accu van 32 Ah kun je makkelijk een dieselmotortot 50 pk of groter starten door <strong>de</strong> hoge koudstartstroom.Zo’n accuutje is ongeveer 12x8x31 cm groot enweegt ongeveer 5 kg.
Wie zich verdiept in boordaccu’s, ontkomt helaas niet aantechneutenjargon. Weten wat die begrippen inhou<strong>de</strong>n isechter onvermij<strong>de</strong>lijk bij het maken van <strong>de</strong> juiste keuze.Capaciteit: wordt altijd aangegeven in ampère-uren(Ah). Hoe hoger dat getal, hoe meer energie er in <strong>de</strong> accukan wor<strong>de</strong>n opgeslagen. Tussen 80 en 150 Ah zijn gebruikelijkewaar<strong>de</strong>n voor een boordaccu. Daarachter staatnog een na<strong>de</strong>re aanduiding, bijvoorbeeld: C 20. In datgeval kan <strong>de</strong> accu 20 uur wor<strong>de</strong>n ontla<strong>de</strong>n met eenstroom van 5 A. De capaciteit is dan 5 A x 20 h = 100 Ah.Helemaal lineair is die berekening overigens niet. Is <strong>de</strong>afgenomen stroom slechts 1 A, dan levert <strong>de</strong> accu geen100 uur stroom maar bijvoorbeeld 130 uur, voordat <strong>de</strong>eindspanning van 10,5 volt is bereikt. En omgekeerd; gaathet om een stroom van 10 A, dan is <strong>de</strong> accu niet na 10uur leeg, maar bijvoorbeeld al na 8 uur.Koudstartstroom: voor het starten van een dieselvan ongeveer 40 kW (55 pk) is volgens <strong>de</strong> motorfabrikanteen capaciteit nodig van ongeveer 60 Ah. Het presterenvan een accu is echter temperatuurgevoelig. Bij lagetemperaturen neemt het vermogen af. Om te bepalenhoeveel, wordt bij –18C gemeten hoe groot <strong>de</strong> maximale
stroom is die een volledig gela<strong>de</strong>n accu levert zon<strong>de</strong>r dat<strong>de</strong> spanning na 30 secon<strong>de</strong>n bene<strong>de</strong>n <strong>de</strong> 9 V daalt. Laatje overigens nooit mislei<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> afmetingen vanstartaccu’s; hun grootte zegt niets over hun capaciteit. Erbestaan kleine accu's die een grote startstroom kunnenleveren.Cyclus: is <strong>de</strong> eenheid die wordt gebruikt om <strong>de</strong>levensduur van een accu aan te dui<strong>de</strong>n. Een cyclusbestaat uit het volledig ontla<strong>de</strong>n (20%) en weer volla<strong>de</strong>n(100%) van een accu. Lastig is dat zoiets in <strong>de</strong> praktijknauwelijks voorkomt. Daarom staan bijvoorbeeld tweecycli tot 50% of vijf cycli tot 80% staat gelijk aan eenvolledige cyclus. Goe<strong>de</strong> accu’s kunnen zo 300 cycli aanmet een ontlading tot 20% van <strong>de</strong> capaciteit, 600 tot 50%en 1200 tot 75%.Zelfontlading: door <strong>de</strong> inwendige weerstand loopter een kleine interne stroom in <strong>de</strong> accu, die ervoor zorgtdat <strong>de</strong> accu lading kwijt raakt. Zelfontlading is het grootstbij normale ‘natte’ batterijen. Gesloten on<strong>de</strong>rhoudsvrijeenAGM batterijen hebben er min<strong>de</strong>r last van. Bij gel- enlithium ion accu’s is zelfontlading uiterst gering.
foto: © Bemanning Brandaan
ZILTEWERELDIndianenrivieren bij Chesapeake BayMaar liefst 50 rivieren komen uit in <strong>de</strong> enorme baaiaan <strong>de</strong> oostkust van Amerika, Chesapeake Bay. Voor<strong>de</strong> twee kin<strong>de</strong>ren aan boord van <strong>de</strong> Brandaan is heteen i<strong>de</strong>aal zeilgebied. Plat water, weinig wind enbijna elke dag een nieuwe ankerplaats tussen hetgroen op rivieren met ou<strong>de</strong> Indianennamen alsChoptank, Susquehanna, Potomac, Patuxant, Poquoson,Piankatank en Great Wicomico River.
TWEE JAAR IN 13 MAANDENHet standaard Rondje Atlantic lijkt uit <strong>de</strong> gratie. Steeds meer vertrekkersplannen een uitgebrei<strong>de</strong>r Rondje. De reis <strong>naar</strong> <strong>de</strong> Carieb gaat niet meervanzelfsprekend van <strong>de</strong> Canarische Eilan<strong>de</strong>n rechtstreeks <strong>naar</strong> Barbadosof St. Lucia. Vaker wordt er eerst een stop gemaakt in Brazilië of Suriname.En <strong>de</strong> terugweg gaat niet meer altijd van Sint Maarten <strong>naar</strong> <strong>de</strong> Azoren. Eenstuk Amerikaanse oostkust past bij he<strong>de</strong>ndaagse plannenmakers prima in<strong>de</strong> route huiswaarst. Zo'n groot rondje kost natuurlijk meer tijd en eenjaar is meestal niet voldoen<strong>de</strong>.EXTENDED RONDJEToine en Mira Straathof lukt het wel om <strong>de</strong> gebruikelijke route fors uit tebrei<strong>de</strong>n en toch binnen 13 maan<strong>de</strong>n weer thuis te zijn. Op weg <strong>naar</strong> hetCaribisch gebied doen ze met hun Hallberg Rassy 40 Brandaan eerstGambia en Suriname aan. Toine: “Wij kunnen zon<strong>de</strong>r stress zo'n 'exten<strong>de</strong>d'rondje doen, omdat we ervoor hebben gekozen min<strong>de</strong>r tijd in <strong>de</strong> Carieb tebeste<strong>de</strong>n. We vin<strong>de</strong>n het hier erg druk en hebben er bovendien al een paarkeer gecharterd. Onze planning loopt soepel, omdat we het ook geenprobleem vin<strong>de</strong>n om langere stukken te zeilen met nachten erbij. Daarnaasthoudt onze Hallberg Rassy 40 het echt prima; een voorwaar<strong>de</strong> voor zoveelstukken varen is een boot die geen mankementen vertoont.”foto’s: © Bemanning Job
ZILTEWERELDENORME TEGENSTELLINGENDe Brandaan vliegt door <strong>de</strong> Carieb, maar doet wel <strong>de</strong> DomicaanseRepubliek en Cuba aan, lan<strong>de</strong>n die veel zeilers overslaan. Mira bevalt hetreizen op <strong>de</strong>ze manier goed: “In elk gebied blijven we zo'n twee weken,wat eigenlijk prima is om een streek te verkennen. Deze reis is eenfantastische ervaring, zowel voor ons als voor onze twee dochters Eline enMarinthe van 10 en 8 jaar. Het varen langs <strong>de</strong> oostkust van <strong>de</strong> VS maaktonze trip extra afwisselend. We zeilen hier twee maan<strong>de</strong>n. In Florida zienwe <strong>de</strong> lancering van spaceshuttle Discovery vanaf onze ankerplaats. Ingrote stappen varen we daarna over zee <strong>naar</strong> het noor<strong>de</strong>n. Om CapeHatteras te vermij<strong>de</strong>n pakken we een stuk Intra Coastal Waterway en wescharrelen drie weken rond in <strong>de</strong> Chesapeake Bay. En dan volgt New York.Een week ligt <strong>de</strong> Brandaan aan een mooring in <strong>de</strong> Hudson rivier, opsteenworp afstand van Central Park en Broadway. Deze kust biedt enormetegenstellingen tussen prachtige natuur, traditionele dorpen en groteAmerikaanse ste<strong>de</strong>n. Het maakt onze reis helemaal af. We blijven nu nogtwee weken in <strong>de</strong> Long Island Sound en maken ons daarna op voor <strong>de</strong>lange trip <strong>naar</strong> <strong>de</strong> Azoren. Ondanks het forse aantal mijlen van ons rondjezijn we dan weer op tijd terug voor het nieuwe schooljaar van Eline enMarinthe.” Z
De bemanning van <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong> bestaat uit:RuudKattenbergSjorsvan <strong>de</strong>r WoerdLaurensvan ZijpMichielScholtesbemanningHenkHuizingaHansMartensJimmyLengkeekLaurensMorelPieterNij<strong>de</strong>kenSaskiavan <strong>de</strong>r SluisRobertvan <strong>de</strong>r Weerdten veleopstappersAan <strong>de</strong> kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als <strong>Zilt</strong> zelf.Verwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor. We zijnhet liefst aan boord, op het water of on<strong>de</strong>rweg <strong>naar</strong> een goedverhaal.De redactieverga<strong>de</strong>ring hou<strong>de</strong>n we aan wisselen<strong>de</strong> kajuit- enkeukentafels en ver<strong>de</strong>r zijn we uitgerust met e-mail, chat enSkype.De beste manier om ons te bereiken, is een e-mail te sturen aan:redactie@ziltmagazine.nlZ ilt51/52De inhoud van <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong> mag op geen enkele wijze wor<strong>de</strong>n overgenomenzon<strong>de</strong>r schriftelijke toestemming van <strong>de</strong> makers. Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteld.De uitgever kan niet aansprakelijk wor<strong>de</strong>n gesteld voor fouten in <strong>de</strong>ze publicatie.
<strong>Zilt</strong> Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis:- elke week het zeilersweerbericht- elke maand <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>Ga <strong>naar</strong> www.ziltmagazine.nlen vul je e-mailadres in