Klik hier voor het volledige artikel - DGB energie

w THEMA : PRODUCTIE VOOR DE JUISTE MARKTVarkenshouders moetenproduceren wat de marktvraagt. Deze gevleugeldeuitspraak is in de praktijkniet altijd gemakkelijk waarte maken. In het focusartikelbij het thema blijktdat voldoende inzicht in demarkt ontbreekt. Bovendienleiden de verschillendeafzetkanalen / conceptenniet per definitie tot eenhogere opbrengstprijs.Een varkenshouder in dereportage vertelt over zijnervaringen met het wisselenin afzetkanaal. Het leverthem een paar cent extraper kg op. Produceren voorde juiste markt begint inde fokkerij, wordt onderschrevenin het interview.Door gerichte beerkeuzeskunnen zeugenhouderseen big produceren dievleesvarkenshouders beterkunnen verwaarden.Of produceren binnenconcepten in de toekomstdaadwerkelijk een financiëlemeerwaarde aan eenvarken geeft, hangt afvan de vermarkting doorde afnemende partijen.De capaciteiten van devarkenshouder zelf bepalenvooral of dat daadwerkelijkmeer geld op gaat leveren.Concept geen garantievoor hogere prijsTekst: Rob van GinnekenBeeld: René StevensTHEMAOm een maximale opbrengstprijs te realiserenmoet de ondernemer inzicht krijgen in dediverse afzetkanalen die beschikbaar zijn. Daarwringt echter de schoen. Adviesorganisatiesals DLV en De Groene Belangenbehartiger(DGB) zeggen onvoldoende inzicht in de diverseafzetkanalen te hebben, terwijl handelarenen slachterijen een beperkt adviesbeleidgebruiken mede vanuit commercieel oogpunt.Daarnaast speelt de vertrouwensband vande varkenshouder met zijn afnemer eenrol. Leo Verheijen, als adviseur biggen- envarkensprijzen verbonden aan DGB advies,herkent de waarde die varkenshouders hechtenaan bestaande relaties. “95 tot 98 % van debedrijven die wij adviseren, kiest ervoor om bijdezelfde handelaar te blijven. De consequentiedat zij daardoor niet de maximale opbrengstprijsrealiseren, nemen ze daarbij voor lief.”Onder de opbrengstprijsVerheijen is betrokken bij het DGB varkensprijsonderzoek.Een database op internet is daarvoorde leidraad. Aangesloten varkenshoudersvullen hun leveringsgegevens in en DGBcontroleert en analyseert die gegevens. Uit debeschikbare informatie blijkt dat voor 26,3 %van de geëxporteerde varkens een ondergemiddeldeprijs wordt ontvangen. Daarbij zijnde prijzen gecorrigeerd voor vleespercentageen inslachting. Ook heeft er een verrekeningplaatsgevonden voor alle werkelijke kosten. Bijproductie voor de binnenlandse markt liggende cijfers nog hoger; 74,1 % van de varkensbrengt minder op dan het landelijk gemiddelde.Volgens Verheijen is de grootste pijler ondereen maximale opbrengstprijs het voeren van deonderhandelingen. “Te vaak wordt de nadrukgelegd op de managementfactoren, terwijl80 % van de opbrengstprijs bestaat uit hetonderhandelen. De resterende 20 % bestaat uitmanagementfactoren en het type afzetkanaaldat gekozen wordt.”Een maximaleopbrengstprijs vraagt eenafzetkanaal dat aansluitbij de varkens in destal. Dat is eenvoudigergezegd dan gedaan wantlang niet iedereen heeftvoldoende zicht op watde markt precies vraagt.Op bedrijfsniveau is dooroptimalisatie nog veel tehalen.Jan Posthouwer van Posthouwer Boerkampvarkenshandelaars hecht meer belang aan demanagementfactoren op een bedrijf. Bij hetbepalen van de afzet gaat hij daarom eerstin overleg met de vleesvarkenshouder omzijn wensen te inventariseren. Het genetischmateriaal vormt daarbij het uitgangspunt,gecombineerd met het vakmanschap van deondernemer en de randvoorwaarden die op hetbedrijf aanwezig zijn. Posthouwer: “Een varkenshouderkan bijvoorbeeld wel een Piétrain-varkenwillen afleveren, omdat zijn buurman metdat type varken een beter resultaat van 3 centboekt. Maar als hij niet de mogelijkheid heeftom bij te verwarmen na opleg of beschikt overeen matige ventilatie in zijn stal, dan is dat typevarken niet voor hem geschikt.”Geen vergelijkingMarc van der Lee (Vion) denkt echter dat deinvloed van genetica niet zo groot is als wordtaangenomen. Volgens hem zit de grootstewinst op het verhogen van de opbrengstprijsin het verminderen van de faalkosten. “MetFarmingnet hebben vleesvarkenshouders na hetafleveren meteen inzicht in de slacht resultaten.Daarbij wordt ook inzichtelijk gemaakthoeveel geld dat de betreffende ondernemerkost. Als de varkenshouder in staat is om diefaalkosten te verminderen, kan hij een hogereopbrengstprijs realiseren. Bijna 100 % van onzeleveranciers gebruikt Farmingnet voor analyses.Bij deze gebruikers is het saldo de afgelopenjaren met 3 cent per kilogram toegenomen.”Een dergelijke systematiek werkt goed voor hetvergelijken van leveranties binnen een bepaaldconcept. Maar hoe zit het nu met het vergelijkenvan opbrengstprijzen die een bepaaldconcept realiseert in vergelijking met een anderconcept. DGB vergelijkt alleen de uitbetalingsprijzenop slachterijniveau en niet op basisvan de diverse concepten. Ook DLV geeft in depersoon van Gerben Schrijver aan geen inzichtte hebben op de diverse concepten. “Als deopbrengstprijs achterblijft op een bedrijf gaanwe eerst uitzoeken waar dit verschil vandaankomt. Blijven de technische resultaten achter,dan leggen we daar de nadruk op. Blijft debasisbetaling achter, dan moet daaroveronderhandeld worden met de afnemer”, erkentook Schrijver het belang van een goede onderhandeling.“Als de kwaliteit van de varkens nietovereenkomt met het afzetkanaal, dan kandaar nog winst geboekt worden, maar overde diverse programma’s heen wordt te weinigvergeleken.” Leo Verheijen (DGB) twijfelt echterof het optimaliseren van het afzetkanaaldaadwerkelijk zoveel extra oplevert. “Ik schatdat daarbij de opbrengst met maximaal 2 centverhoogd kan worden.”Omdat de varkenshouder zich vaak aan éénhandelaar verbindt, mag wellicht van hem watmeer begeleiding verwacht worden. Toch vindtPosthouwer dat iets tekort door de bocht. “Omeen maximale opbrengstprijs te realiserenmoeten alle partijen die op het bedrijfaanwezig zijn hun steentje bijdragen. Zowel dedierenarts, de handelaar en de voerfabrikant.Die laatste speelt een hele belangrijke rol in hetboeken van technische resultaten.”Verheijen trekt de adviserende rol van dehandelaar in twijfel. “Vaak lopen op de achtergrondafspraken tussen slachterij en handelaar.De varkenshouder heeft daarop geen zicht. Alsbijvoorbeeld een handelaar een afspraak heeftvoor levering van 3.000 Piétrains naar Duitslanden hij heeft er maar 2.000, dan worden er ookweleens 1.000 Tempo’s mee geleverd waardoorde opbrengstprijs achterblijft.”Beperkt bruikbaarDe visies van diverse partijen wekken de indrukdat diverse concepten geen meerwaardehebben. Een onjuiste conclusie volgens Van14 | VARKENSBEDRIJF / NR 5 / MEI 2011 / THEMA : FOCUSVARKENSBEDRIJF / NR 5 / MEI 2011 / THEMA : FOCUS | 15