12.07.2015 Views

Download de hele krant - Binnenstadskrant

Download de hele krant - Binnenstadskrant

Download de hele krant - Binnenstadskrant

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Bin nenstads<strong>krant</strong>Binnenstads<strong>krant</strong>, 16e jaargang, nummer 1, januari-maart 2011Vre<strong>de</strong> van UtrechtNaar hoger sferenNaar hoger sferen• Lonken naar ‘2018’• Trappenmagiër• Postkantoor tij<strong>de</strong>lijk vrij• Ruimer baan voor fiets• Twijnstraat blijft jong• Kerkje kijken


MoordstadIn 2010 vond er in Utrecht voor het twee<strong>de</strong> jaar op rij geenenkele moord plaats. En dat geldt niet alleen voor <strong>de</strong> stad,maar voor <strong>de</strong> <strong>hele</strong> provincie. De moordbriga<strong>de</strong> kan welinpakken; <strong>de</strong> politieserie ‘Flikken Utrecht’ komt niet ver<strong>de</strong>rdan aflevering nul.Er zijn ste<strong>de</strong>n als Amsterdam en Rotterdam en provincies alsLimburg en Noord- Brabant waar wel nog eens een do<strong>de</strong>valt. Hoewel in heel Ne<strong>de</strong>rland <strong>de</strong> spoeling dun wordt.Met 170 slachtoffers telt Ne<strong>de</strong>rland eigenlijk nauwelijksmeer mee in <strong>de</strong> internationale moordstatistieken.Op <strong>de</strong> vraag waarom hij zijn held had laten overlij<strong>de</strong>n aaneen hartaanval, en niet aan moord, zei ooit <strong>de</strong> schrijver van<strong>de</strong> Engelse <strong>de</strong>tectiveserie Morse: ‘ Ik kon het niet langermaken om nog moor<strong>de</strong>n in Oxford te laten plegen. In <strong>de</strong>Horeca-vriendinDe Utrechtse horeca heeft het volgens het AD/UN ‘<strong>hele</strong>maalgehad’ met Groen Links-wethou<strong>de</strong>r Mirjam <strong>de</strong> Rijk, omdatze <strong>de</strong> strijd aanbindt tegen verwarming van caféterrassen.In een interview in VNG-Magazine kondig<strong>de</strong> ze die kruistochtals volgt aan: ‘Als <strong>de</strong> bevolking van Utrecht zegt datterrasverwarming eigenlijk niet kan, en dat lijkt toch echt <strong>de</strong>ten<strong>de</strong>ns te zijn, dan moeten we dat als gemeente gaan verbie<strong>de</strong>n.Ik ga binnenkort met <strong>de</strong> horeca in gesprek om hierin goed overleg uit te komen. Voor het komend voorjaar wilik daar afspraken over hebben gemaakt. Lukt dat niet, dankomt dat verbod er.’Wie niet luisteren wil, moet maar voelen, zo klinkt het,maar wat wor<strong>de</strong>n eigenlijk <strong>de</strong> rechtsgron<strong>de</strong>n van eenInteressante websiteswww.documentatie.org [veel informatie over <strong>de</strong> Binnenstad]www.allesoverutrecht.nl [digitale <strong>krant</strong> met veel stadsnieuws enpittige commentaren]http://bouwput.blogspot.com [goed on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n,onafhankelijkesite over <strong>de</strong> ontwikkelingen in het Stationsgebied]www.<strong>de</strong>nieuweutrechter.nl [kritische, goedgeïnformeer<strong>de</strong> digitale<strong>krant</strong>]www.utrecht.nl [site van <strong>de</strong> gemeente]AdressenGert-Sjoerd KuperusDick Franssenwerkelijkheid gebeurt er maar heel zel<strong>de</strong>n een moord in <strong>de</strong>stad. Vandaar.’Utrecht lijkt op Oxford: weinig moord en doodslag. Ook <strong>de</strong>overige criminaliteit is fors aan het dalen. Alleen inbrakennemen nog toe. Maar op inbraken kun je geen Baantjerdraaien.Veel aandacht gaat nu uit naar het homo-pesten. Dat lijktnieuw, maar is het allerminst. De Utrechter heeft er zelfseen speciaal woord voor: schennen. In <strong>de</strong> afgelopen vijftigjaar is het keer op keer gebeurd. Lukt het ons om hetschennen en <strong>de</strong> overige criminaliteit beter aan te pakken,dan wordt Utrecht echt wat het meestal al is: een moordstad.•<strong>de</strong>rgelijk verbod? En waarom sleept ze <strong>de</strong> bevolking vanUtrecht er bij? Er is ons nooit gevraagd wat we van terrasverwarmingvin<strong>de</strong>n. Laat ze het bij zichzelf hou<strong>de</strong>n. Zij wildie dingen weg, en gelijk heeft ze.Met trots meld<strong>de</strong> <strong>de</strong> gemeente laatst dat Mirjam <strong>de</strong> Rijk<strong>de</strong> klimaatvrien<strong>de</strong>lijkste wethou<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> twintig grootstegemeenten is, omdat zij groene stroom gebruikt, zonnepanelenop het dak van haar Amsterdamse huis heeft engeen auto bezit. Het was een opsteker voor <strong>de</strong> vrouw dievan Utrecht <strong>de</strong> ‘duurzaamste’ stad van Ne<strong>de</strong>rland wil maken.De kroegbazen zien haar als vijand, en dat klopt, voorzover het die verwarmingsdingen betreft. Maar im Großenund Ganzen is zij hun vriendin. Dat zit zo: al een paar jaarmogen horeca-on<strong>de</strong>rnemers in <strong>de</strong> Binnenstad vrijwel ongehin<strong>de</strong>rdnieuwe bedrijven openen, in afwachting van eennota die hun bewegingsvrijheid enigszins beperkt.Die nota had er al lang moeten zijn, maar is nog steedsniet af omdat – zoals laatst in <strong>de</strong> wijkraad werd meege<strong>de</strong>eld– <strong>de</strong> wethou<strong>de</strong>r haar ambtenaren vooral laat werkenaan duurzaamheidson<strong>de</strong>rwerpen.Misschien zijn we straks echt <strong>de</strong> groenste stad. Maar valt ertussen al die horeca dan nog te wonen? •[Zie ook pagina 16, Wijkraad]ColofonDe Binnenstads<strong>krant</strong> is eeninitiatief van bewonersgroepen in<strong>de</strong> Binnenstad van Utrecht.RedactieMarijke BruntDick FranssenInge KeizerNynke KokGert-Sjoerd KuperusBen NijssenSjaak RamakersJacqueline van EimerenElaine Vis© FotografieHumphrey DaniëlsSjaak RamakersSaar RypkemaJanneke WalterFotoredactieSjaak RamakersVormgevingCommunicatieteam x-hoogteDruk: Dijkman Offset, DiemenVerspreiding: Guus ToukerOplage: 10.000Brieven en kopij sturen naar:Binnenstads<strong>krant</strong>Nieuwegracht 823512 LW Utrecht, tel. 2314555redactie@binnenstads<strong>krant</strong>.nlwww.binnenstads<strong>krant</strong>.nlDeadline volgend nummer:14 maart, verspreiding: 1 aprilAbonnementen: 10 euro per jaarDe Binnenstads<strong>krant</strong> is mogelijkgemaakt met bijdragen van:• Wijkraad Binnenstad• Bewonersgroepen Binnenstad• Wijkbureau Binnenstad• Dienst MaatschappelijkeOntwikkeling, af<strong>de</strong>lingWelzijnszaken• Cumulus• Politie Centrum• Particuliere giftenHuisartsenpraktijk wordt gezondheidscentrumDe huisartsen van Aan <strong>de</strong> Singel: Christine Weenink, Jaap van <strong>de</strong>r Laarn, ConstantHoppenreijs, Rinske van <strong>de</strong> Goor en op <strong>de</strong> voorgrond Yvonne Gresnigt © Saar RypkemaHet noor<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Binnenstad krijgt een wijkgezondheidscentrum.De huisartsenpraktijk Binnenstad [Breedstraat] verhuistbegin volgend jaar naar <strong>de</strong> Van Asch van Wijckska<strong>de</strong> 28–30 en vormtdaar, samen met <strong>de</strong> uit <strong>de</strong> Kievitstraat overkomen<strong>de</strong> huisartsenpraktijk,<strong>de</strong> kern van een grote eerste-lijnsgezondheidsvoorziening.Van Asch van Wijckska<strong>de</strong> 28-30werd in 1867 gebouwd als fysiologischlaboratorium voor prof.F.C. Don<strong>de</strong>rs, bij <strong>de</strong> meeste Utrechtersbekend van het Ooglij<strong>de</strong>rsgasthuisin <strong>de</strong> F.C. Don<strong>de</strong>rsstraat.financiële armslag. Vervolgens werd<strong>de</strong> plaats waar het gebouw moestkomen het probleem. Na veel geharrewarkreeg <strong>de</strong> universiteit een stukgrond ‘in <strong>de</strong> berm van het Bagijnebolwerk’ter beschikking. Zelfs voorniets, maar on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> uitzon<strong>de</strong>rlijkevoorwaar<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> gemeente hetgebouw zou krijgen als het zijn aca<strong>de</strong>mischebestemming zou verliezen.Don<strong>de</strong>rs vroeg <strong>de</strong> architect Tollenaarom <strong>de</strong> bouwtekeningen aan te passen,omdat het beschikbare terreinte smal was voor <strong>de</strong> oorspronkelijkeopzet. Deze maakte echter fouten inhet bestek voor <strong>de</strong> fun<strong>de</strong>ring. Bij on<strong>de</strong>rzoekvan <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m was Tollenaarop <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> stadswal gestuit en hijverwachtte dat daaron<strong>de</strong>r zandgrondaanwezig was, maar dat bleek laterpuin te zijn. Pas op 1.70 meter on<strong>de</strong>r<strong>de</strong> waterspiegel was zandgrond tevin<strong>de</strong>n. Met technische ingrepenwerd dit probleem verholpen; maarmet veel extra kosten en naar laterbleek onvoldoen<strong>de</strong>.De twee praktijken hebben op hetogenblik respectievelijk vijfduizen<strong>de</strong>n 3500 patiënten. In <strong>de</strong> Kievitstraatwerken twee artsen en op <strong>de</strong> Breedstraatdrie. Elke praktijk heeft eenhuisarts in opleiding.Het gezondheidscentrum dat waarschijnlijk‘Aan <strong>de</strong> Singel’ gaat heten,biedt behalve aan <strong>de</strong> huisartsenon<strong>de</strong>rdak aan fysiotherapeuten JanBert van Vliet en Rady Haalboom, eendiëtiste, gespecialiseer<strong>de</strong> verpleegkundigenop het gebied van suikerziekte,astma en longemfyseem, een<strong>de</strong>pendance van apotheek Koert[Biltstraat] en aan bloedprikker Saltro[nu nog St. Jacobsstraat]. Verkennen<strong>de</strong>gesprekken zijn er ook al methet maatschappelijk werk en <strong>de</strong>thuiszorg. De grote opzet is mogelijkomdat er in het gebouw ruimtegenoeg is.VerbouwingVan Asch van Wijckska<strong>de</strong> 28-30is eigendom van <strong>de</strong> gemeente. Nahet vertrek van <strong>de</strong> Universiteit voorHumanistiek passen enkele kunstenaarser als kraakwachten op. Detwee huisartsenpraktijken probeer<strong>de</strong>nhet gebouw te kopen, maar <strong>de</strong> gemeentewil het uitsluitend verhuren.Dick Franssen en Ben NijssenVoordat het zover is, komt er eenflinke verbouwing. Omdat het eenrijksmonument is, steekt het daarbijnauw. Er zijn inmid<strong>de</strong>ls een paarschetsontwerpen van architect VanDijl uit Hilversum, gespecialiseerd ingezondheidscentra.Huisarts Jaap van <strong>de</strong>r Laan [Breedstraat]en zijn collega Yvonne Gresnigt[Kievitstraat] kunnen nauwelijkswachten tot 2012. Van <strong>de</strong>r Laan:‘Ik ben <strong>de</strong>stijds met één parttimerbegonnen, zon<strong>de</strong>r hulppersoneel. Erwaren nul patiënten. Nu werken wein <strong>de</strong> Breedstraat met twaalf mensen.We puilen er uit.’ Yvonne Gresnigt:‘Bij ons hetzelf<strong>de</strong> liedje. Er moet zelfsiemand in <strong>de</strong> kel<strong>de</strong>r werken, zon<strong>de</strong>rdaglicht. Dat kan niet gezond zijn’.Van <strong>de</strong>r Laan: ‘We moeten straks eenflinke huur betalen, en <strong>de</strong> stookkostenzullen er ook niet om liegen,met al die hoge ruimtes. We rekeneneen beetje op <strong>de</strong> klimaatopwarming’.Opvallend is het verschil in leeftijdsopbouwvan <strong>de</strong> patiënten van <strong>de</strong>twee praktijken. De Breedstraat heeftvanouds een praktijk met veel jongemensen, <strong>de</strong> Kievitstraat daarentegenheeft veel ou<strong>de</strong>re patiënten. Zestienprocent is zeventig plus. •Van Asch van Wijckska<strong>de</strong> 28-30 gebouwd als laboratoriumNeogotische pleistersausDe gevels van het gebouw wer<strong>de</strong>ntoen<strong>de</strong>rtijd niet als typisch voor zijnfunctie als fysiologisch laboratoriumgezien. Gebruikelijk was eenmeer klassieke aanpak. Het gebouwdraagt zowel enige classicistischeals romaanse kenmerken en is meteen soort neogotische pleistersausovergoten. Typeren<strong>de</strong> <strong>de</strong>tails zijn<strong>de</strong> achtkantige pilasters en <strong>de</strong> op<strong>de</strong> muur liggen<strong>de</strong> goot. De vertrekkenvan <strong>de</strong> hoogleraar waren op <strong>de</strong>bovenverdieping centraal gesitueerd,om alles goed in <strong>de</strong> gaten te hou<strong>de</strong>n.Don<strong>de</strong>rs’ zitkamer had een door vierconsoles van terracotta on<strong>de</strong>rsteundbalkon met twee nissen.Wijk C KomiteeBeheergroep A t/m Z Buurtcomite Twijnstraat en Werkgroep PandhofDon<strong>de</strong>rs [1818-1889] werd geborenwww.wijkc.nltel. 2333147omstrekenvan <strong>de</strong> DomBedrijven, instellingen enwww.twijnlijn.nl, twijnlijn@live.nl p.a. Kikkersloot 18bewoners die <strong>de</strong>in Tilburg en stu<strong>de</strong>er<strong>de</strong> vanaf zijnBuurtpreventiegroep Beheergroep NV-huistuin Bewonersplatform3993 TK HoutenBinnenstads<strong>krant</strong> willenzeventien<strong>de</strong> in Utrecht. Een standbeeldvan hem staat sinds 1920Wijk C-Westtel. 2367315Zui<strong>de</strong>lijke Ou<strong>de</strong> StadCentrum Utrechttel. 2328076e-mail: h.f.vandobben@tiscali.nl [on<strong>de</strong>rnemersvereniging]on<strong>de</strong>rsteunen met eenWerkgroep Pandhoftel. 2317438 / 2400717,financiële bijdrageBuurtpreventiegroep Sinte Mariekunnen een bedrag overmakennaar: giro 245122allereerst fysioloog. De fysiologie isIn 1889 wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> eerste aanpas-op het Janskerkhof. Don<strong>de</strong>rs wasBelastingdienstStichting Beheer Zeven SteegjesWijk C-OostVisscherssteeg 9, 3511 LW tel. 2232036Wijkbureau Binnenstadtel. 2315668tel. 2863960, fax 2863966, t.n.v. Binnenstads<strong>krant</strong>,Zakkendragersvereniging Stichting Geertebuurte-mail: binnenstad@utrecht.nl Utrecht<strong>de</strong> wetenschap die <strong>de</strong> eigenschappensingen aan het gebouw verricht,Buurtpreventiegroep tel. 2317578tel. 2317735van leven<strong>de</strong> organismen bestu<strong>de</strong>ert.waaron<strong>de</strong>r aanbouw van een woningLang en BreedWelzijnsorganisatietel. 2328591Vereniging Grachtstegen Stichting Singelgebied Utrecht CumulusDoor zijn specialisatie op het gebie<strong>de</strong>n verbetering van <strong>de</strong> fun<strong>de</strong>ring. InLauwersteeg 11, 3511 JM www.singelgebied.nltel. 2758490; fax 2758499,van <strong>de</strong> oogheelkun<strong>de</strong> werd hij <strong>de</strong>1934 werd een <strong>de</strong>el van het Organisch-Chemischlaboratorium in hetBuurtpreventiegroep grachtstegen@hotmail.come-mail: info@cumuluswelzijn.nlWolvenroe<strong>de</strong>lUtrecht Weer Omsingeldbelangrijkste Ne<strong>de</strong>rlandse medicustel. 2317601Stichting Behoudtel. 2315668Algemene Hulpdienstvan zijn tijd. In 1858 stichtte hijgebouw gevestigd. In 1952 dient hetLepelenburg[Burenhulp Binnenstad]Bewonersgroepe-mail: lepelenburg@planet.nl Stichting Werkgroeptel. 2361743met Herman Snellen het Utrechtsegebouw als loket voor <strong>de</strong> belastingdienst.Dertig jaar later betrekt <strong>de</strong>WolvenbuurtHerstel Leefbaarheid Ou<strong>de</strong>Ooglij<strong>de</strong>rsgasthuis, ziekenhuis voortel. 2310578BewonersgroepStadswijkenWijkagenten BinnenstadCatharijne singeltel. 2310976tel. 0900-8844oogheelkun<strong>de</strong>. Don<strong>de</strong>rs had internationalefaam verworven, maar kreegpand. De bibliotheek die hier in wasUniversiteit van Humanistiek hetBewonersgroeptel. 2304225VrouwjuttenhofPlatform Binnenstad Utrecht Buurtcomité Vaartsebuurttel. 2322948Bewonersplatformtel. 2363252tel. 2316972het in Utrecht maar niet voor elkaaron<strong>de</strong>rgebracht, is sinds 2009 verhuisdCentrale Ou<strong>de</strong> Stadom een fysiologisch laboratoriumnaar <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re collecties van <strong>de</strong>tel. 2321533te laten bouwen. Via <strong>de</strong> ministerUniversiteitsbibliotheek Utrecht. •Trap in <strong>de</strong> Winkel van Sinkel, met in het mid<strong>de</strong>n <strong>de</strong> makerkreeg hij uitein<strong>de</strong>lijk toch voldoen<strong>de</strong>© Saar RypkemaBinnenstads<strong>krant</strong> pagina 2 © Sjaak RamakersBinnenstads<strong>krant</strong> pagina 3


Vre<strong>de</strong> van Utrecht is vooral lonkennaar Culturele HoofdstadIn 2013 moet er een her<strong>de</strong>nkingsfeestlosbarsten in Utrecht, driekeer drie weken lang. Dan is hetdriehon<strong>de</strong>rd jaar gele<strong>de</strong>n dat<strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> van Utrecht een eindmaakte aan <strong>de</strong> Spaanse Successieoorlog[1702-1713] waarinhalf Europa on<strong>de</strong>rling vocht om<strong>de</strong> opvolging van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>rloosgestorven koning van Spanje.Dit <strong>de</strong>el van onze va<strong>de</strong>rlandsegeschie<strong>de</strong>nis was tot voor kort bij<strong>de</strong> meeste bewoners onbekend.Ook het standaardwerk ‘Een paradijsvol weel<strong>de</strong> - Geschie<strong>de</strong>nisvan <strong>de</strong> Stad Utrecht’ wijdt nietmeer dan krap een halve bladzij<strong>de</strong>aan <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> van Utrecht.Toch hebben <strong>de</strong> gemeente en <strong>de</strong>provincie <strong>de</strong>ze Vre<strong>de</strong> van 1713 aangegrepenvoor het bouwen van eenlangdurig feest. Het i<strong>de</strong>e erachteris dat dit Utrecht internationaal ‘op<strong>de</strong> kaart moet zetten’, of ‘op <strong>de</strong>agenda’. In gewone taal: het moetreclame maken voor stad en provincie,in het bijzon<strong>de</strong>r voor Utrecht alscentrum van kennis en cultuur. Degemeente heeft daarbij nóg een uitgesprokendoel, en wel het binnenhalenvan <strong>de</strong> begeer<strong>de</strong> titel van CultureleHoofdstad van Europa 2018.De beslissing daarover valt in 2013en <strong>de</strong> beslissers wor<strong>de</strong>n dan ook uitgenodigdvoor het Vre<strong>de</strong>sfeest, ommet eigen ogen te zien wat Utrechtallemaal kan.Marijke Brunt en Dick Franssenhoofdstad zou leveren. Toen datverschoven werd naar 2018, is voor2013 <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> uit <strong>de</strong> kast getrokken.Een meesterlijke keuze. Het is hetbelangrijkste Europese moment in <strong>de</strong>Utrechtse geschie<strong>de</strong>nis.We zoomen heel erg in op oorlogen vre<strong>de</strong>... <strong>de</strong> vreedzame school,<strong>de</strong> vreedzame wijk. Die vreedzameschool is een Utrechtse uitvinding,verzonnen vanuit <strong>de</strong> krachtwijken[<strong>de</strong> probleemwijken, red.]. Op tweehon<strong>de</strong>rdscholen in <strong>de</strong> <strong>hele</strong> provinciedraait al een educatieprogramma.In 2013 hebben we driehon<strong>de</strong>rdschoolkin<strong>de</strong>ren die zijn opgeleid totmediator, tot bruggenbouwer. Dievaardigheid kunnen ze ook gebrui-Utrecht moet meer zijn dan ‘near to Amsterdam’Peter <strong>de</strong> Haan, intendant van<strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> van Utrecht, trekt eenEngels boek uit <strong>de</strong> kast: De vijftiggebeurtenissen die <strong>de</strong> wereldveran<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n. En ja hoor, éénvan die vijftig is <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> vanUtrecht.ken in hun wijk. De politie ontwikkeltmet het oog op 2013 een beleid datis gericht op het voorkomen van inci<strong>de</strong>nten,op preventie dus’.Dat Engelsen er zo over <strong>de</strong>nken ligtvoor <strong>de</strong> hand: <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> maakteEngeland tot wereldmacht. Ne<strong>de</strong>rland,na het rampjaar 1672 tochal zwaar op z’n retour, was geenbedreiging meer. Dat gaan we dusvieren.De Haan: ‘Het is een malle aanleidingvoor een feest. Ik geef het eerlijktoe: toen ik hier kwam op <strong>de</strong>zestoel wist ik niet wat <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> vanUtrecht inhield. In sommige an<strong>de</strong>relan<strong>de</strong>n weet vrijwel ie<strong>de</strong>reen datwèl. Ik dacht eerst: kunnen we niksan<strong>de</strong>rs verzinnen? Voor Ne<strong>de</strong>rlandwas <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> ongunstig, en bovendienwas Utrecht slechts een toevalligeplaats van samenkomst.Na een poosje wen<strong>de</strong> ik er aan;naar mijn i<strong>de</strong>e was er toch wel watmoois van te maken. Beslist geenvere<strong>de</strong>ld welzijnswerk. De bedoelingvan onze opdrachtgevers, datzijn dus <strong>de</strong> provincie en <strong>de</strong> gemeente,is om <strong>de</strong> cultuur in <strong>de</strong> stad, in <strong>de</strong>wijken en in <strong>de</strong> regio een zetje tegeven, te verstevigen.Participatie en educatie. Wat weabsoluut moeten voorkomen is dathet slechts een eenmalig effectheeft. Wij hebben met name eenculturele opdracht; ons verhaal gaatergens over. We moeten sterkerepartners achterlaten, een betereculturele infrastructuur, betere samenwerking.We proberen iets teborgen dat achterblijft.’Marketing toolDe Vre<strong>de</strong> is volgens De Haan dusmeer dan alleen een manier omUtrecht op <strong>de</strong> kaart te zetten. Hijzegt: ‘Het is lang niet alleen eenmarketing tool’. Dat we ons richtenop <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwijskant, <strong>de</strong> kenniskanten <strong>de</strong> cultuur is logisch. Het zijn <strong>de</strong>terreinen waarop Utrecht, <strong>de</strong> meestcompetitieve regio van Europa, zichwil profileren’.Op <strong>de</strong> vraag waarom, als het tochal zo goed gaat met stad en streek,er nog zoveel energie en geld gestokenwordt in <strong>de</strong> her<strong>de</strong>nking vaneen gebeurtenis die niemand in Ne<strong>de</strong>rlandaanspreekt, antwoordt hij:‘De herkenbaarheid van Utrecht isvrij laag. We liggen ‘near to Amsterdam’.Er zijn ste<strong>de</strong>n in Ne<strong>de</strong>rlanddie snakken naar bijvoorbeeldstu<strong>de</strong>nten, maar wij kunnen <strong>de</strong>stroom nauwelijks aan. Wij groeienhard. Het gaat er om die groei zogoed mogelijk te verwerken, steedseen nieuwe balans te vin<strong>de</strong>n, ervoor te zorgen dat in het <strong>hele</strong>gebied <strong>de</strong> culturele infrastructuurgoed is. Daarom richten we ons ookspeciaal op <strong>de</strong> <strong>de</strong>len van <strong>de</strong> stadwaar te weinig aanbod is.’Waaier van activiteitenFeld vertelt dat hij er steeds meer in isgaan geloven dat van <strong>de</strong> viering van<strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> iets moois te maken is, metblijven<strong>de</strong> effecten. Zijn werk bestaat,zegt hij, voornamelijk uit praten, uitovertuigen. ‘We ontwikkelen bijna allessamen met partners. Het feit dat ikeen theatermaker ben, maakt het gesprekmet an<strong>de</strong>re makers makkelijker.Ik vind dat het feest inhou<strong>de</strong>lijk goedmoet wor<strong>de</strong>n, voor alle leeftij<strong>de</strong>n,voor alle publieksgroepen.’ Enthousiastontvouwt hij een waaier vanover elkaar tuimelen<strong>de</strong> activiteitenen evenementen, zoals <strong>de</strong>batten enmuziek op <strong>de</strong> pleinen, opening van<strong>de</strong> winkels tot mid<strong>de</strong>rnacht, vre<strong>de</strong>smaaltij<strong>de</strong>n,wijnfonteinen, eenEuropese jeugdolympia<strong>de</strong> in <strong>de</strong>Uithof met 3500 jonge sporters ennegen samenwerken<strong>de</strong> musea mettentoonstellingen over oorlog envre<strong>de</strong>.LucebertHet nieuwe Muziekpaleis zal op<strong>de</strong> openingsavond weliswaar nietklaar zijn, maar hij <strong>de</strong>nkt dat hij <strong>de</strong>grote zaal al wel kan gebruiken. Hetopeningsbal krijgt als motto ‘Vre<strong>de</strong>hand [en soms ook wat geld] tebie<strong>de</strong>n voor het opzetten van activiteiten,die vervolgens on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> vlagvan <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> van Utrecht wor<strong>de</strong>ngepresenteerd.Maar volgens De Haan valt er in<strong>de</strong> Binnenstad ook nog wel wat teverbeteren. ‘Ik kom uit <strong>de</strong> museumwereld[hij was directeur van hetUniversiteitsmuseum, red.] en metdie achtergrond <strong>de</strong>nk ik dat hetMuseumkwartier beter kan, een betereontsluiting, een beter publieksbereik.Als je ziet hoe goed hetSpoorwegmuseum het nu doet...’De Binnenstadsbewoner heeft vanalle nobele doelstellingen van <strong>de</strong>Vre<strong>de</strong> nog weinig gemerkt. Hetlaatste evenement dat als opmaattot 2013 werd georganiseerd waseen diskjockey bovenin <strong>de</strong> Domtoren,’s avonds laat. De Haan: ‘Demakke of kracht van een artistiekprogramma is dat je niet altijd alleste letterlijk moet nemen. De eersteeditie was puur fun, bij <strong>de</strong> twee<strong>de</strong>was al dui<strong>de</strong>lijker dat er een gedachteachter zat: het gaat om luisterennaar elkaar, om respect’.Fantastisch vindt hij het dat ‘in eentijd van dramatische bezuinigingenstad en provincie investeren in cultuur’.is eten met muziek’, een dichtregelvan Lucebert. Op 21 juni, volle maan,is er een Frans feest, een Fête <strong>de</strong> laMusique.Fanfareorkesten, <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandseBachvereniging en koren zullen zichlaten horen. Op het terrein van <strong>de</strong>voormalige vliegbasis Soesterbergzullen familiespektakels zijn. DeVre<strong>de</strong> heeft het voor elkaar gekregendat in 2013 Europa centraal staat ophet Festival Ou<strong>de</strong> Muziek.Er wordt kunst gepresenteerd en gemaaktin Utrechtse wijken. De fortenvan <strong>de</strong> Nieuwe Hollandse Waterlinie,en kastelen in <strong>de</strong> omgeving vanUtrecht beste<strong>de</strong>n alle op hun manieraandacht aan <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong>. •realistisch moeten zijn, want nu alheeft Brabant geroepen dat daarhon<strong>de</strong>rd miljoen euro beschikbaaris. De Haan: ‘Daar komen wij nietaan. Een paar jaar gele<strong>de</strong>n had<strong>de</strong>nwe het over vijftig tot tachtig miljoen,maar nu – na <strong>de</strong> crisis – zouik er niets meer over kunnen zeggen.Wij hebben dus min<strong>de</strong>r geld,maar we hebben een beter verhaal,omdat we dankzij <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> vanUtrecht kunnen laten zien op welkspoor we zitten. Het is het bestebewijs dat wij het kunnen.Op 14 februari aanstaan<strong>de</strong> presenteertDe Haan in <strong>de</strong> aula van <strong>de</strong>ROC Amerikalaan <strong>de</strong> eerste contourenvan het Utrechtse bidbook.Daarna komt <strong>de</strong> invulling, samenmet alle partners, dat zijn bijvoorbeeld<strong>de</strong> culturele instellingen en <strong>de</strong><strong>hele</strong> on<strong>de</strong>rwijssector. De intendantwil jongeren een <strong>de</strong>el van het programmalaten maken. ‘Wij zijn <strong>de</strong>jongste stad van Ne<strong>de</strong>rland, met130.000 stu<strong>de</strong>nten en scholieren’.Vier miljoen per jaarDe organisatie is al enkele jaren bezigmet <strong>de</strong> voorbereidingen voor 2013.Per jaar steken <strong>de</strong> gemeente en <strong>de</strong>provincie er elk twee miljoen in. Een<strong>de</strong>el gaat op aan personeels- enTheater inkantoorkosten en aan kleinere evenementenEind 2012 moet het bidbook klaarom <strong>de</strong> bewoners al watzijn. De Haan: ‘Voor mij komt 2018in <strong>de</strong> stemming te brengen, <strong>de</strong> restPaul Feld en Peter <strong>de</strong> Haan: Malle aanleiding, mooi feest © Sjaak Ramakerseer<strong>de</strong>r dan 2013’.wordt opgespaard voor het feestjaarOf hij na 2013 ver<strong>de</strong>r zou willenen om het bidbook te maken voor <strong>de</strong> Al te losbolligdrie Principles: respect voor culturele, ’Meesterlijke keuze’als kwartiermaker van <strong>de</strong> Culturelesollicitatie naar Culturele Hoofdstad. Alleen maar feestvieren zou wellicht etnische en religieuze diversiteit, <strong>de</strong> Paul Feld, tot 2009 artistiek lei<strong>de</strong>r vanHoofdstad weet hij nog niet. ‘Ik zieMaar het potje zal te klein zijn om het beeld kunnen opleveren van kracht van kunst en cultuur voor het Utrechtse theatergezelschap GrowingBeter verhaalwel wat ik doe’. Voor inhou<strong>de</strong>lijkalles te betalen. Sponsors moeten Utrecht als een al te losbollige stad. sociale duurzaamheid, en als <strong>de</strong>r<strong>de</strong>up in Public, is <strong>de</strong> inhou<strong>de</strong>lijkIn 2013, als het feest op zijn hoog-lei<strong>de</strong>r Paul Feld is het al wel zeker:het tekort aanvullen. Peter <strong>de</strong> Haan, Het feest is dus voorzien van een uitwisseling van kennis ten behoeve coördinator. Hij is parttime in dienst,Museumwereldtepunt is, komt <strong>de</strong> jury langs die <strong>de</strong> hij gaat in 2013 weer fulltime hetintendant, dat wil zeggen directeur serieuze basis, in <strong>de</strong> vorm van The van maatschappelijke samenhang en net als het meren<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> <strong>de</strong>rtigEn zo trekken dus <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers Ne<strong>de</strong>rlandse Culturele Hoofdstad theater in. •van <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong>, zegt daarover: ‘De Utrecht Principles, die het Centre for vernieuwing.mensen die voor <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> werken.van <strong>de</strong> intendant <strong>de</strong> wijken in, met 2018 aanwijst. Maastricht, Denbankencrisis gaat voor ons zeker wat the Humanities van <strong>de</strong> Universiteit Deze Principles vormen <strong>de</strong> ruime In het kantoor van <strong>de</strong> organisatiename <strong>de</strong> zogenaam<strong>de</strong> krachtwijken, Haag, <strong>de</strong> Brabantse ste<strong>de</strong>nrij en <strong>de</strong>betekenen. We zijn net begonnen Utrecht in opdracht van stad en maat waarin alles moet passen wat op <strong>de</strong> Kromme Nieuwegracht zegtom daar scholen, theatergroepjes, provincie Friesland zijn <strong>de</strong> concurrenten.Het Utrechtse bidbook, hetmet het werven van sponsors. Het is provincie <strong>de</strong>stilleer<strong>de</strong> uit <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> vlag van <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> van hij: ‘Het was eerst <strong>de</strong> bedoeling datindividuele kunstenaars, woningbouwverenigingenwww.binnenstads<strong>krant</strong>.nlontzettend ingewikkeld’.van 1713. Het Centre kwam uit op Utrecht wordt georganiseerd. Ne<strong>de</strong>rland in 2013 een culturele<strong>de</strong> helpen<strong>de</strong> plan dus, zal bijzon<strong>de</strong>r goed enBinnenstads<strong>krant</strong> pagina 4 Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 5


Vre<strong>de</strong> van Utrecht: kater voor Ne<strong>de</strong>rlandOp 11 april 1713 werd in het toenmalige [en ook huidige] stadhuis vanUtrecht <strong>de</strong> vre<strong>de</strong> getekend die <strong>de</strong> naam van <strong>de</strong> stad is gaan dragen.Het vre<strong>de</strong>sverdrag maakte een ein<strong>de</strong> aan een oorlog, of beter gezeg<strong>de</strong>en reeks oorlogen die met recht een wereldoorlog kan wor<strong>de</strong>n genoemd:<strong>de</strong> Spaanse Successieoorlog. Veel lan<strong>de</strong>n in Europa waren erbij betrokken, maar er waren ook grote effecten in het toenmaligeNoord-Amerika.De Spaanse Successieoorlog begonna het overlij<strong>de</strong>n van koning KarelII van Spanje in 1701. Hij had geenkin<strong>de</strong>ren, zodat <strong>de</strong> opvolging geenvanzelfspreken<strong>de</strong> zaak was. Zijneigen kandidaat was Filips van Anjou,<strong>de</strong> kleinzoon van <strong>de</strong> Franse koningLo<strong>de</strong>wijk <strong>de</strong> XIV. Maar dat zoubetekenen dat <strong>de</strong> Spaanse kroon inhan<strong>de</strong>n zou komen van <strong>de</strong> Bourbonsen niet langer in die van <strong>de</strong> Habsburgersdie regeer<strong>de</strong>n in Pruisen enOostenrijk.Engeland en <strong>de</strong> Republiek had<strong>de</strong>nin eerste instantie weinig bezwaartegen <strong>de</strong> kandidatuur van Filips vanAnjou, maar dit veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> toen<strong>de</strong> legers van Lo<strong>de</strong>wijk <strong>de</strong> XIV in <strong>de</strong>zui<strong>de</strong>lijke Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n stellingen van<strong>de</strong> Republiek aanvielen in 1701.Daarop werd in Den Haag <strong>de</strong> GroteAlliantie gevormd tussen <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandseRepubliek, Engeland, <strong>de</strong>Duitse keizer en Pruisen. Diverse an<strong>de</strong>reDuitse vorsten sloten zich hierbijaan. Aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re kant ston<strong>de</strong>nFrankrijk, Spanje, Beieren en nog eenaantal an<strong>de</strong>re partijen.groot <strong>de</strong>el gefinancierd wor<strong>de</strong>n uitstaatsleningen, zodat <strong>de</strong> staatsschuldopliep van 30 miljoen gul<strong>de</strong>n aan heteind van <strong>de</strong> zeventien<strong>de</strong> eeuw tot148 miljoen gul<strong>de</strong>n aan het eind van<strong>de</strong> oorlog. De Republiek, die in <strong>de</strong>zeventien<strong>de</strong> eeuw meestal had kunnenlenen tegen 3 procent, moest in1709 al 9 procent betalen. Vre<strong>de</strong> wasdus zeer welkom, temeer omdat allemilitaire operaties voor <strong>de</strong> Republieknauwelijks tastbaar resultaatoplever<strong>de</strong>n.Ani-Franse sentimentenToen vervolgens in 1711 keizer JozefI van Oostenrijk overleed, en werdopgevolgd door zijn broer Karel VI,veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> <strong>de</strong> politieke situatie. DeEngelsen begonnen on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingenmet <strong>de</strong> Fransen, waarbij werdovereengekomen dat <strong>de</strong> aansprakenvan Karel op <strong>de</strong> Spaanse troonzou<strong>de</strong>n vervallen en dat Filips vanGert-Sjoerd KuperusAnjou koning van Spanje zou blijven.Ter compensatie zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong> zui<strong>de</strong>lijkeNe<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n dan toevallen aan <strong>de</strong>Oostenrijkers.Maar naast <strong>de</strong>ze grote lijnen warener nog talloze kleinere zaken waarovermoest wor<strong>de</strong>n beslist. Om <strong>de</strong>zezaken te regelen was een vre<strong>de</strong>scongresnodig. Dit zou in <strong>de</strong> Republiekgehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n. In Den Haagwerd beslist dat het niet in een van<strong>de</strong> Hollandse ste<strong>de</strong>n zou plaatsvin<strong>de</strong>n,maar in Utrecht.Den Haag was beducht voor anti-Franse sentimenten on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bevolkingen <strong>de</strong> regenten. Utrecht wasmin<strong>de</strong>r anti-Frans en dus een meergeschikte stad.BuitenkansjesEn zo begonnen vanaf 29 januari1712 <strong>de</strong> vre<strong>de</strong>son<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingenin Utrecht. Niet min<strong>de</strong>r dan 54on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lings<strong>de</strong>legaties vanuitheel Europa trokken naar <strong>de</strong> stad. Destadsbewoners moeten overdon<strong>de</strong>rdzijn geweest door <strong>de</strong> pracht en praalvan <strong>de</strong> karossen en <strong>de</strong> veelkleurigeen kostbare kleding van <strong>de</strong> equipages.Aangezien het congres veel tijdin beslag zou nemen – als gevolgvan <strong>de</strong> trage communicatie tussen<strong>de</strong> hoofdste<strong>de</strong>n en Utrecht – had<strong>de</strong>n<strong>de</strong> <strong>de</strong>legaties voor langere tijdwoonruimte gehuurd in <strong>de</strong> stad. Demeest aanzienlijke pan<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> beterebuurten waren, voor veel geldverhuurd door <strong>de</strong> bewoners. Hurendie kon<strong>de</strong>n oplopen tot zo’n 2000gul<strong>de</strong>n per maand. Ter vergelijking:een paar jaar later werd Paushuizeverkocht voor <strong>de</strong> som van 25.000gul<strong>de</strong>n. Wat een buitenkansje voor<strong>de</strong> betere burgerij om <strong>de</strong> kas tespekken – dan maar zolang in hetbuitenhuis.Wijn smokkelenMaar ook veel gewone Utrechtenarenprofiteer<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> komstvan <strong>de</strong> paar duizend <strong>de</strong>legatiele<strong>de</strong>nen hun gevolg. De vraag naarSle<strong>de</strong>vaart op <strong>de</strong> Vaartse Rijn, georganiseerd door het personeel van <strong>de</strong>Portugese on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lings<strong>de</strong>legatie [© Het Utrechts Archief]kwaliteitsvoedsel en dito drank namenorm toe. Wijn was in <strong>de</strong> wij<strong>de</strong>omgeving van Utrecht bijna niet meerte krijgen. Enkele <strong>de</strong>legaties smokkel<strong>de</strong>n<strong>de</strong> wijn <strong>de</strong> stad in om zo <strong>de</strong> accijnste ontduiken. De politie trad erstevig tegen op, maar werd ongetwijfeldafgeremd door <strong>de</strong> autoriteitendie von<strong>de</strong>n dat er vooral omzichtig tewerk moest wor<strong>de</strong>n gegaan met <strong>de</strong>hoge heren.Door <strong>de</strong> <strong>de</strong>legaties wer<strong>de</strong>n tallozefeesten gegeven. Legendarisch washet feest bij <strong>de</strong> Portugese ambassa<strong>de</strong>urin zijn woning op <strong>de</strong> KrommeNieuwegracht, dat drie dagenduur<strong>de</strong>. Daarna werd het stokje overgenomendoor <strong>de</strong> Portugese gezant,die een bal-masqué gaf in zijn huisAchter Sint-Pieter. Tot genoegen van<strong>de</strong> burgers was <strong>de</strong> toegang bij diemeeste feesten vrij – mits je voorzienwas van <strong>de</strong> vereiste kleding.HulpschouwburgenEr wer<strong>de</strong>n twee houten hulpschouwburgeningericht, waar drie toneelgezelschappenoptre<strong>de</strong>ns verzorg<strong>de</strong>n– twee in het Frans en een in hetNe<strong>de</strong>rlands.Rondvaarten wer<strong>de</strong>n georganiseerddoor <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong>- en <strong>de</strong> Nieuwegracht,met bootjes die door fakkels wer<strong>de</strong>nverlicht en waarop werd gemusiceerddoor muzikanten uit het gevolg van<strong>de</strong> gezanten. Kortom, het was ruimeen jaar lang feest in <strong>de</strong> stad.En er waren natuurlijk ook relletjes.Er werd geklaagd over jongens diemet vuurwerk gooi<strong>de</strong>n en die ongeregeldhe<strong>de</strong>nbedreven ‘met klijneflambouwties’, waardoor paar<strong>de</strong>nwer<strong>de</strong>n verschrikt en met koets en alop hol sloegen.En er was een inci<strong>de</strong>nt tussen hetgevolg van <strong>de</strong> Franse gezant Menageren <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse graaf vanRechteren, heer van Almelo.De Ne<strong>de</strong>rlandse lakeien klaag<strong>de</strong>n dat<strong>de</strong> Fransen onbetamelijke gebarenmaakten. Dit kon eerst nog in <strong>de</strong>rminne wor<strong>de</strong>n geschikt, maar toenhet zich herhaal<strong>de</strong> namen <strong>de</strong> Tukkershet recht in eigen hand en gaven <strong>de</strong>Fransen een flink pak slaag. Met <strong>de</strong>zeslag op <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong>gracht kwam eeneind aan <strong>de</strong> krijgshan<strong>de</strong>lingen van <strong>de</strong>Spaanse Successieoorlog.VenloOn<strong>de</strong>rtussen had<strong>de</strong>n <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>laarsflink doorgewerkt en kon<strong>de</strong>nze een verdragstekst opstellen dieop 11 april 1713 werd on<strong>de</strong>rtekend.Het verdrag bepaal<strong>de</strong> dat Filips vanAnjou <strong>de</strong> Spaanse kroon behield; dat<strong>de</strong> zui<strong>de</strong>lijke Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n [evenalsgebie<strong>de</strong>n in Italië] naar Oostenrijkzou<strong>de</strong>n gaan en dat Gibraltar naar<strong>de</strong> Britten ging. En <strong>de</strong> Republiekkreeg <strong>de</strong> vesting Venlo en het rechtom troepen te legeren in een achttalZuidne<strong>de</strong>rlandse ste<strong>de</strong>n.Het vre<strong>de</strong>sverdrag werd in Utrechtgevierd met vreug<strong>de</strong>vuren en dankdienstenin <strong>de</strong> kerken. En Georg FriedrichHän<strong>de</strong>l wijd<strong>de</strong> maar liefst tweecomposities aan <strong>de</strong> vre<strong>de</strong>: het UtrechtTe Deum en het Utrecht Jubilate.’Zon<strong>de</strong>r u’Feest dus, maar wel met een flinkekater. De vre<strong>de</strong> beteken<strong>de</strong> het <strong>de</strong>finitieveein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Republiek alsgrootmacht op het Europese toneel.Staatsschuld en financieringstekortzou<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> eeuwen <strong>de</strong>realiteit wor<strong>de</strong>n waar elke Ne<strong>de</strong>rlandsepoliticus rekening mee moesthou<strong>de</strong>n. Het leek misschien ongepasten weinig hoffelijk, toen <strong>de</strong> Fransegezant De Polignac bij het begin van<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen had opgemerkt:‘Wij zullen over u, bij u enzon<strong>de</strong>r u on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>len.’ Maar hijhad wel gelijk. •Zware verliezenTussen 1702 en 1711 von<strong>de</strong>n verschei<strong>de</strong>neveldslagen plaats, enerzijdsin <strong>de</strong> zui<strong>de</strong>lijke Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n enan<strong>de</strong>rzijds in Duitsland, Italië enSpanje. Strijd werd er ook gevoerd inCanada, waar <strong>de</strong> Engelsen <strong>de</strong>len van<strong>de</strong> Franse kolonies verover<strong>de</strong>n.Een kenmerk van <strong>de</strong> oorlog washet grote aantal troepen dat door<strong>de</strong> bei<strong>de</strong> coalities in het veld werdDromen van 2018gebracht. Dit leid<strong>de</strong> tot grote veldslagenwaarbij ook zware verliezenJorine <strong>de</strong> Soet, <strong>de</strong> Utrechtse centrummanager, heeft gedroomd datwer<strong>de</strong>n gele<strong>de</strong>n. Zo vielen bij <strong>de</strong> slagze in 2018 naar een hip feestje ter gelegenheid van Culturele Hoofdstadvan Malplaquet [in het noor<strong>de</strong>n vangaat. In die droom heeft ze hakken aangetrokken, en tot haarFrankrijk] in 1709 30.000 do<strong>de</strong>n enverrassing loopt dat prima, want het <strong>hele</strong> centrum is heringericht engewon<strong>de</strong>n. Geen won<strong>de</strong>r dat er inheeft nieuwe bestrating. Wat valt haar ver<strong>de</strong>r op? On<strong>de</strong>rnemers en<strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n van bei<strong>de</strong> coalities oorlogsmoeheid-gemeente doen alles gezamenlijk: bevoorrading, afvalscheiding enontstond. In Ne<strong>de</strong>rlandbezorging. Alles elektrisch. Het is zo goed voor elkaar, dat het cen-begon men ook te beseffen dat <strong>de</strong>trum weer een enorme aantrekkingskracht heeft. De omzetten zijnoorlog enorm kostbaar was. De Republieksterk gestegen, ook dankzij twee on<strong>de</strong>rgrondse parkeergarages aanmoest een staand leger on-<strong>de</strong> oostkant van <strong>de</strong> Binnenstad.<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n van ruim 100.000 man;Jorien <strong>de</strong> Soet publiceer<strong>de</strong> haar droom in het blad van on<strong>de</strong>rnemersverenigingen dit op een bevolking van zo’n 1,7Centrum Utrecht. De gemeente is partner in Centrum-miljoen. De kosten moesten voor eenmanagement Utrecht. •Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 6 Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 7


Hal postkantoor zeker vier jaar vrijvoor mooie dingenDick FranssenDe GVU-bus heeft <strong>de</strong> langste tijd gehad © Janneke WalterDwalendoor legegangenASR wil op 1 januari 2016 beginnenmet <strong>de</strong> verbouwing, maar het is nog<strong>de</strong> vraag of het <strong>hele</strong> gebouw danal beschikbaar is. Want KPN heeftweliswaar een huurcontract tot 31<strong>de</strong>cember 2015, maar wèl met eenmogelijke verlenging met drie keereen jaar. Die escape is ingebouwdomdat het nog niet <strong>hele</strong>maal teoverzien is hoe het zal gaan met <strong>de</strong>transitie van <strong>de</strong> gewone koperentelefoonlijn naar <strong>de</strong> lijn van <strong>de</strong> toekomst,<strong>de</strong> glasvezel. Nu nog staateen flink <strong>de</strong>el van het waanzinniggrote gebouw vol met traditioneleapparatuur, maar na <strong>de</strong> volledigeomschakeling op glasvezel is er nietmeer nodig dan een vierkante meterof tweehon<strong>de</strong>rd. Die ruimte blijft <strong>de</strong>KPN van ASR huren.Op het ogenblik zijn <strong>de</strong> telefooncentralesin Ne<strong>de</strong>rland al on<strong>de</strong>rlingverbon<strong>de</strong>n door een glasvezelnet,maar <strong>de</strong> meeste verbindingen met<strong>de</strong> abonnees lopen nog via ‘ou<strong>de</strong>rwetse’kabels, zo ook in het gebiedvan <strong>de</strong> telefooncentrale Neu<strong>de</strong>, die<strong>de</strong> Binnenstad en een gor<strong>de</strong>l daaromheenbedient.Eén klantHoe imposant ook, <strong>de</strong> hal van hetpostkantoor is slechts een <strong>de</strong>elvan het <strong>hele</strong> pand. Om te zien hoegigantisch het is moet je naar eenhoog punt, bijvoorbeeld naar LaPlace in V&D. Of je moet binnenmogen kijken.Vroeger, zo vertelt Hekman, werktenhier veel mensen. Nu zijn er alleenzo nu en dan on<strong>de</strong>rhoudsmonteurs.Op onze rondgang zien we er één.Gek hoor, mid<strong>de</strong>nin <strong>de</strong> stad, een kolossaalgebouw waarin niemand dagelijkswerkt, met lege kamers, verlatengangen, met hier en daar eenzaal vol schakelapparatuur. Op <strong>de</strong>twee<strong>de</strong> verdieping kijken we vanafeen omloop in <strong>de</strong> grote hal van hetpostkantoor, <strong>de</strong>rtig bij zestien meteren achttien meter hoog, met al datEgyptisch aandoen<strong>de</strong> beeldhouwwerk[van H.A. van <strong>de</strong>r Eyn<strong>de</strong>]. Hetis dui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> architect en <strong>de</strong>beeldhouwer zich lieten inspirerendoor één van <strong>de</strong> grootste archeologischevondsten aller tij<strong>de</strong>n: het grafvan Toetanchamon in 1922. De <strong>hele</strong>wereld was daar toen vol van.De prachtige klok aan overkant wijsttwaalf uur. Je ziet waarom TNT-postdit gebouw niet meer nodig heeft:er is maar één klant. Wat later, alswe foto’s maken, een handjevol.DakpannenHenk Hekman loopt vooruit, plattegrondin <strong>de</strong> hand. Wat we ons eerstniet zo goed kon<strong>de</strong>n voorstellen,wordt langzamerhand zeer hel<strong>de</strong>r:een hotel met 94 kamers past hiermakkelijk in. Maar er moet wel watgetimmerd wor<strong>de</strong>n. Dat mag ook.Er is precies beschreven welke elementenvan het gebouw on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>monumentenwet vallen. De ruimteshier horen er niet bij, en terechtniet.Het postkantoor is be<strong>de</strong>kt met veleduizen<strong>de</strong>n blauwe, geglazuur<strong>de</strong>dakpannen, die stralen als <strong>de</strong> zonop ze schijnt. Ze zijn gelegd na eenrenovatie. De KNP, die er vanuit gingnog wel hon<strong>de</strong>rd jaar op <strong>de</strong> Neu<strong>de</strong>te blijven, liet meteen nog zo’npartijtje bakken, voor een volgen<strong>de</strong>on<strong>de</strong>rhoudsbeurt. De reservepannenliggen op <strong>de</strong> zol<strong>de</strong>r, een verschrikkelijkgewicht, maar <strong>de</strong> vloer kan hetwel hebben. Dit <strong>hele</strong> gebouw is nietstuk te krijgen. •Henk Hekman speelt verstoppertje bij een van <strong>de</strong> trappen © Sjaak RamakersDe enorme, magistrale hal van het postkantoor op <strong>de</strong> Neu<strong>de</strong> komtwaarschijnlijk nog voor <strong>de</strong> zomer vrij voor tij<strong>de</strong>lijk gebruik. De postfunctieverdwijnt en niet eer<strong>de</strong>r dan begin 2016 start <strong>de</strong> verbouwingtot winkelcentrum annex hotel.elementen willen zetten, bijvoorbeeldin <strong>de</strong> geest van het glaspaleis vanApple op Fifth Avenue in New York.Op <strong>de</strong> verdiepingen een hotel met94 kamers. De beoogd exploitant is<strong>de</strong> E<strong>de</strong>n Groep. Het wordt een zogenaamd<strong>de</strong>signhotel, dat wil zeggeneen hotel waarvan <strong>de</strong> architectuuren <strong>de</strong> inrichting afwijken van hetalledaagse.De architect van ASR is voormaligrijksbouwmeester Rijnboutt uitAmsterdam, gekozen op grond vanzijn ervaring met herontwikkelingvan monumenten.is erg naar binnen gericht, bijna eenfort. Het wordt nog een <strong>hele</strong> toerom het publiek op <strong>de</strong> Neu<strong>de</strong> dui<strong>de</strong>lijkte maken dat binnen allerleispannends te beleven valt.© Sjaak RamakersApetrotsVolgens ASR is toevoeging van negenduizendvierkante meter aan hetwinkelareaal van <strong>de</strong> Binnenstad eenverantwoor<strong>de</strong> stap. Loggers gelooftniet dat er sprake wordt van overbewinkeling.Over niet al te langetijd begint hij al met het bena<strong>de</strong>renvan mogelijke huur<strong>de</strong>rs. Hij <strong>de</strong>nktdat Corio voor <strong>de</strong> nieuwe <strong>de</strong>len vanHoog Catharijne vooral zoekt naarwinkels in het zogenaam<strong>de</strong> ‘trafficsegment’[C&A, Blokker, AH, H&M,enz]. ASR mikt wat hoger.Bram Loggers, Utrechter uit Tuindorp,vindt het geweldig dat hij bijASR dit project kan doen. ‘Zoietsaparts, in je eigen stad. Ik wil datik er straks met mijn kin<strong>de</strong>ren kangaan kijken, en dat ze het prachtigNiet <strong>de</strong> KPN, maar kabelbedrijvenleggen <strong>de</strong> netten in <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>n aan.Zij on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>len daarover met <strong>de</strong>gemeentebesturen.’Nul mensen’Het KPN-<strong>de</strong>el van het postkantooris zwaar beveiligd. Geen risico.Kwaadwillen<strong>de</strong>n zou<strong>de</strong>n het <strong>hele</strong>telefoonverkeer kunnen platleggen.Met Henk Hekman, begelei<strong>de</strong>r van<strong>de</strong> ontruimingen van traditioneletelefooncentrales, betreedt <strong>de</strong> Binnenstads<strong>krant</strong>via diverse sluizen hetgebouw. Lichten gaan automatischaan. Hekman zegt dat ze dankzij <strong>de</strong>co<strong>de</strong> op zijn pasje nu op <strong>de</strong> FockemaAndrealaan weten wie er binnen is.Hij vertelt ook dat hij al een paarkeer is opgebeld met <strong>de</strong> vraag ofhet KPN-<strong>de</strong>el te koop is, ‘want eris niemand meer’. Dat is zo. ‘Hierwerken in principe nul mensen. Alser niemand is dan gaat het goed. Alleswerkt automatisch, wordt vanafafstand bestuurd.’Projectontwikkelaar Bram Loggers monument [architect J. Crouwel,van eigenaar ASR: ‘Ik probeer te bemid<strong>de</strong>len1924] twee jaar gele<strong>de</strong>n. De forseDe vroegere eigenaar, KPN, huurtvoor een tij<strong>de</strong>lijke functie. ‘inham’ aan <strong>de</strong> kant van <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong>-het postkantoor tot eind 2015 vanMeer zeg ik niet, want an<strong>de</strong>rs gaat gracht wordt – na afbraak van hetASR, en on<strong>de</strong>rhuurt op haar beurter van alles rondzingen. Ik wil wel hoogspanningshuis dat daar nu nogeen <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> begane grond aanzeggen wat we in elk geval niet willen:in het mid<strong>de</strong>n staat - opgevuld metTNT Post. Die on<strong>de</strong>rhuur loopt eindgeen feestzaal, geen dancing nieuwbouw van voornamelijk glas.2012 af, maar TNT Post heeft aan-of iets in die geest. Het moeten Vanaf <strong>de</strong> Neu<strong>de</strong> kun je straks doorgekondigd al eer<strong>de</strong>r te vertrekken.activiteiten zijn die passen bij <strong>de</strong> toekomsthet gebouw heen lopen van <strong>de</strong>Eerst was sprake van het eerstevan het gebouw. Er is overleg Neu<strong>de</strong> naar <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong>gracht.kwartaal van dit jaar, nu wordt ge-met <strong>de</strong> gemeente. Iets museaals, iets De winkels [totale oppervlakte negenduizendsproken over het twee<strong>de</strong>.met kunst, iets met <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> vanvierkante meter] komen Gepantserd glasTussen <strong>de</strong> ruimtes van TNT PostUtrecht... Het zou mijn eer te na zijn in <strong>de</strong> gigantische kel<strong>de</strong>rs en op <strong>de</strong> Aan <strong>de</strong> buitenkant van drie van <strong>de</strong> en KPN is een wand van gepantserdals er iets komt dat geen recht doet begane grond, in <strong>de</strong> ruimten rondomvier zij<strong>de</strong>n van het postkantoor magglas zon<strong>de</strong>r een enkele <strong>de</strong>ur.aan <strong>de</strong> pracht van <strong>de</strong>ze hal’.<strong>de</strong> hal. In die hal zelf zou Bram niets veran<strong>de</strong>ren, wat <strong>de</strong> zaak er niet Niemand kan van <strong>de</strong> ene naar <strong>de</strong>ASR [vroeger Fortis] kocht het rijks- Loggers wel een paar spectaculaire makkelijker op maakt. Het gebouw an<strong>de</strong>re kant.vin<strong>de</strong>n. Dan ben ik apetrots’. •Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 8 Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 9


Nog lang geen fietsstad nummer éénBen NijssenTrappenmagiërDick FranssenUtrecht blijft wat betreft het aan<strong>de</strong>el verplaatsingenper fiets achter bij an<strong>de</strong>re ste<strong>de</strong>n.Nog sterker: het aan<strong>de</strong>el daalt <strong>de</strong> laatstejaren. Dit staat in het rapport‘De Fietskracht van Utrecht’, dat <strong>de</strong> Fietsersbondaf<strong>de</strong>ling Utrecht maakte in samenwerkingmet <strong>de</strong> Natuur- en Milieufe<strong>de</strong>ratieUtrecht en <strong>de</strong> Stichting On<strong>de</strong>rzoek enEducatie Stad en Amelisweerd [Soesa].Het aan<strong>de</strong>el verplaatsingen per fiets in Utrechtis nu 26 procent. In 1998 was het nog 33 procent.Daarmee scoort <strong>de</strong> stad gemid<strong>de</strong>ld. MaarUtrecht heeft <strong>de</strong> ambitie om fietsstad nummeréén te wor<strong>de</strong>n. Echter, om bijvoorbeeld Lei<strong>de</strong>nte passeren moet het gebruik met vijftig procenttoenemen.Hoe je het fietsen kunt stimuleren zie je bijvoorbeeldin Apeldoorn: na opening van gratis bewaaktefietsenstallingen steeg het aantal gestal<strong>de</strong>fietsen in negen maan<strong>de</strong>n met zeventig procent;het aantal fietsdiefstallen vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong> met 25procent. Tien procent meer fietsgebruik leidt tottwintig procent min<strong>de</strong>r parkeerdruk, vijftien procentmin<strong>de</strong>r tijdsverlies voor automobilisten [dusmin<strong>de</strong>r noodzaak uitbreiding autowegen] en zesprocent min<strong>de</strong>r uitstoot scha<strong>de</strong>lijke stoffen.Smalle pa<strong>de</strong>nIn 2006 wer<strong>de</strong>n lan<strong>de</strong>lijk 45.000 elektrische fietsenverkocht, in 2009 ruim 150.000. Voor<strong>de</strong>lenvan elektrische fietsen zijn dat een grotere groepgebruikers wordt aangetrokken en dat <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong>snelheid vrij sterk stijgt. Door die groteresnelheid neemt ook het gebruik voor grotereafstan<strong>de</strong>n toe, vooral bij woon/werkverkeer. Ditvraagt echter ook om bre<strong>de</strong>re fietspa<strong>de</strong>n omelkaar te kunnen passeren. Juist in <strong>de</strong> Binnenstadzijn fietspa<strong>de</strong>n vaak te smal.Trappen verdwenenHet rapport moedigt het gebruik van bromfietsenniet aan omdat ze net zo veel luchtverontreinigingals een vrachtwagen veroorzaken en omdatze niet bijdragen aan een betere conditie van <strong>de</strong>gebruiker.Geen stoplichtenDe fietsinfrastructuur kan verbeterd wor<strong>de</strong>n doorhoofdfietsroutes herkenbaar te maken door materiaalgebruiken bewegwijzering. Omrij<strong>de</strong>n moettot een minimum wor<strong>de</strong>n beperkt. Het weg<strong>de</strong>kdient zo glad mogelijk te zijn, liefst van asfalt.Deze eisen staan in <strong>de</strong> Binnenstad op gespannenvoet met <strong>de</strong> eisen die je aan een monumentaleomgeving stelt. Een fietser moet zo veel mogelijkongehin<strong>de</strong>rd kunnen doorrij<strong>de</strong>n, zon<strong>de</strong>r ro<strong>de</strong>stoplichten of an<strong>de</strong>re punten waar hij moet remmen.Maar <strong>de</strong> verkeerslichten in <strong>de</strong> Binnenstadzijn er op afgesteld om het ov zoveel mogelijkvoorrang te verlenen. Gelukkig verdwijnen er alsteeds meer stoplichten [bijv. Neu<strong>de</strong>]. Stallingsmogelijkhe<strong>de</strong>nbevor<strong>de</strong>ren ook het fietsen. Beterestallingsmogelijkhe<strong>de</strong>n zijn nu vooral nodig bijhet station, bij <strong>de</strong> werkplekken, bij winkels en bijuitgaansgelegenhe<strong>de</strong>n. In he oog lopend is hetontbreken van fietsstallingen bij <strong>de</strong> Stadsschouwburg:ook bij het toekomstige muziekpaleis zijnnog onvoldoen<strong>de</strong> fietsstallingen gepland.VerstrengeldOp dinsdagmiddag is <strong>de</strong> fietsparkeerdruk in hetStationsgebied het hoogst en tegelijkertijd in hetcentrum het laagst. In het centrum is <strong>de</strong> parkeerdrukhet hoogst op don<strong>de</strong>rdagavond. Om allefietsen goed te kunnen stallen, zou<strong>de</strong>n er grofwegtweemaal zoveel klemmen nodig zijn. Frappantis dat <strong>de</strong> bewaakte stallingen niet ten vollebenut wor<strong>de</strong>n; <strong>de</strong> bezettingsgraad ligt veelaltussen 40-70 procent. Je kunt <strong>de</strong> fietsers echterniet verplichten hun fiets in <strong>de</strong> stallingen te plaatsenomdat <strong>de</strong> capaciteit daar veel te klein vooris. De gemeente is nu bezig <strong>de</strong> stallingscapaciteitop straat uit te brei<strong>de</strong>n door het vervangen vanbestaan<strong>de</strong> rekken door hoog/laag rekken. In <strong>de</strong>praktijk moet blijken of die ten volle benut gaanwor<strong>de</strong>n, omdat fietsen daarin vaak verstrengeldraken. Ook komen er steeds meer fietsen die nietmeer in <strong>de</strong> standaardklemmen passen.Fly-overHet twee<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van het rapport behan<strong>de</strong>lt <strong>de</strong>ontwikkeling van krachtige fietsroutes. Ze moetenniet parallel lopen met doorgaan<strong>de</strong> autoroutes,dit om verkeerslichten te ontlopen. Voorbeel<strong>de</strong>nhiervan zijn <strong>de</strong> zogenaam<strong>de</strong> Herenroute vanaf CSnaar <strong>de</strong> Uithof dwars door <strong>de</strong> Binnenstad en <strong>de</strong>route CS naar Leidsche Rijn door <strong>de</strong> Cremerstraatlangs het spoor in plaats van over <strong>de</strong> Vleutenseweg.Veel fietsroutes lopen, net als busroutes, viaCS; wat leidt tot een flessenhals rond het station.Voorgesteld wordt dan ook om nieuwe dwarsverbindingen[tangentiële, om het centrum heen] terealiseren. De ambities in het rapport van <strong>de</strong> Fietsersbondkomen op hoofdlijnen overeen met dievan het college. Wil <strong>de</strong> gemeente echt werk makenvan hoofdroutes van fietsers en het fietsgebruiksterker stimuleren, dan zal er flink wat extrabudget beschikbaar moeten komen. In plaats vandriehon<strong>de</strong>rd miljoen te beste<strong>de</strong>n aan een fly-overbij het 5 Oktoberplein zou je dit bedrag ook kunnengebruiken voor fietsvoorzieningen.‘De Fietskracht van Utrecht’ staat op www.fietsberaad.nl[zoek op fietskracht]. Voor het fietsparkeeron<strong>de</strong>rzoekvan <strong>de</strong> gemeente zie www.utrecht.nl [zoek op fietsparkeerdrukmeting].De metingen van 2008/2009 zijn gerapporteerd,van 2010 nog niet. •In dit ‘trappennummer’ had<strong>de</strong>n we het graaglaten zien: een nieuw ontwerp van <strong>de</strong> voetgangers-en fietsersbrug over het spoor tussenCroeselaan en Mariaplaats, compleet met trappennaar <strong>de</strong> perrons. Helaas, <strong>de</strong> trappen zijnuitgegomd omdat sommige perrons iets wor<strong>de</strong>nverlegd.De trappen komen misschien later nog, belooft<strong>de</strong> gemeente, die het er op houdt dat <strong>de</strong> brug in2012 klaar is. Ze legt zich er niet op vast,wat verstandig is, want eer<strong>de</strong>re streefdatawer<strong>de</strong>n ook niet gehaald. Zo gaat dat nueenmaal in het Stationsgebied. In het vorigenummer schreven we op gezag van <strong>de</strong> Projectorganisatiedat het taxiplatform voor het ein<strong>de</strong> van2010 zou sluiten, nu wordt 31 januari genoemd.We zien het wel... •Jeroen Helsloot, 35, is trappenmakersinds zijn vijftien<strong>de</strong>. Z’n eersteproject was <strong>de</strong> reconstructie van eenzeventien<strong>de</strong>-eeuwse spiltrap in z’nou<strong>de</strong>rlijk huis. Z’n moe<strong>de</strong>r zag heteerst <strong>hele</strong>maal niet zitten dat hij metdie trap aan <strong>de</strong> gang zou gaan. Hoezou hij, een gewone vwo-scholier,zoiets kunnen? Ze vond dat hij eerstmaar eens een mo<strong>de</strong>l moest maken.Ook wil<strong>de</strong> ze dat hij Adriaan <strong>de</strong> Bie,<strong>de</strong> toenmalige timmerman van hetMonumentenfonds, moest latenzien wat hij kon. De ‘stage’ duur<strong>de</strong>slechts enkele dagen. Meer waren erniet nodig om De Bie te overtuigen.‘Wat ik mee heb’, zegt Helsloot, ‘isruimtelijk inzicht. Daardoor is hetvoor mij niet zo moeilijk. Ik kan driedimensionaledingen goed overzien’.Frans Kipp en Bart Klück, bouwhistoricivan <strong>de</strong> gemeente, kwamenJeroen Heisloot op weg naar boven © Sjaak RamakersAllerlei mensen verklaar<strong>de</strong>n hem voor gek toen hij <strong>de</strong> opdrachtaannam voor een trap in <strong>de</strong> Winkel van Sinkel. Zijn werkplaats ineen kel<strong>de</strong>r op <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong>gracht zou veel te klein zijn om een <strong>de</strong>rgelijkenorm ding te kunnen maken. Hij loste het op door alles wat er indie werkplaats stond te verplaatsen naar zijn huis in <strong>de</strong> Herenstraat.De trap zit er nu in. Ga naar <strong>de</strong> Winkel van Sinkel, houdt binnenrechts aan en bewon<strong>de</strong>r. Wat een kunstwerk, wat een vernuft.Een meesterstuk, gebaseerd op twintig jaar ervaring.naar <strong>de</strong> trap kijken. Dat bleef nietzon<strong>de</strong>r gevolg. Ze had<strong>de</strong>n al snelklusjes voor hem.Op het vwo ging het intussen mis.‘Ik heb on<strong>de</strong>r dwang <strong>de</strong> havo afgemaakt.Daarna begon ik aan hbobouwkun<strong>de</strong>,maar in die jaren werdcreativiteit er absoluut niet gewaar<strong>de</strong>erd.Misschien is het er nu welheel an<strong>de</strong>rs’.Hij haakte al snel af, en startte z’neigen bedrijf. ‘In<strong>de</strong>rdaad, ik wastoen echt nog een heel klein ventje,maar ik had werk genoeg.’Na watomzwervingen kreeg hij een kel<strong>de</strong>rop <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong>gracht. Daar bleef hij totvorig jaar. Nu heeft hij, samen metmeubelrestaurator Jeroen van Koolwijk,een grote werkplaats achter <strong>de</strong>Herenweg.Z’n succes als trappenmaker en –restauratorheeft hij me<strong>de</strong> te dankenaan gebrek aan concurrentie. ‘Er zijnin Utrecht niet veel mensen die zichspeciaal met trappen bezighou<strong>de</strong>n.Als er ergens iets moet met een trapdan gebeurt dat meestal door eenaannemer als on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van eengroter karwei. En die gaat er tochan<strong>de</strong>rs mee om dan ik.’‘In het allereerste begin had ik geenwerkplaats en geen machines. Ikmoest het doen met een handcirkelzaagjeen een hoop gutsen, beitelsen schaafjes. Uitein<strong>de</strong>lijk is het nuzover dat ik het voor een <strong>de</strong>el machinaalkan’.Zijn eerste grote klus na <strong>de</strong> spiltrapthuis was een zestien<strong>de</strong>-eeuwsespiltrap in het gastenverblijf van <strong>de</strong>SHV achter <strong>de</strong> Mariaplaats. ‘Meteenwaren spiltrappen toen mijn specialisme’.Overal waar in <strong>de</strong> Binnenstad verbouwdwerd, probeer<strong>de</strong> hij binnente komen, om te kijken hoehet stond met <strong>de</strong> trap, en om eenpraatje te maken met <strong>de</strong> aannemer.Ook bel<strong>de</strong> hij aan bij huizen waarvanhij wist dat er een mooie trapwas. ‘Om te kijken, om foto’s temaken. Zo kreeg ik m’n eerste, zelfbinnengehaal<strong>de</strong> opdrachten. En vervolgensging het vanzelf. Dat heefter ook mee te maken dat mensengraag geld uitgeven voor mooiedingen en daarom lelijke, maar noggoed bruikbare trappen vervangen.Ik <strong>de</strong>nk dat ook meespeelt dat hunhuis daardoor nog meer waardwordt.Ik maak altijd een ontwerp in perspectiefin potlood, zo verkoopik wat ik zelf leuk vind. Altijd metiets nieuws, iets wat ik net wat temoeilijk vind. Er komt misschieneen moment dat ik spuugzat wordvan trappen, maar zover is het noglang niet. Er is nog zoveel te ontwikkelen.Als je kijkt naar een huis, danis een trap het meest wil<strong>de</strong>; somsis zo’n ding tien meter hoog. Hetfeit dat <strong>de</strong> mensen in hun huis eenkunstwerk van tien meter willen,vind ik heel eervol. Op het gebiedvan restaureren is er niets dat kantippen aan trappen maken’.De massief eikenhouten trap in <strong>de</strong>Winkel van Sinkel is tot nu toe zijnmeesterstuk. ‘Ik heb er an<strong>de</strong>rhalfjaar aan gewerkt. Het is het moeilijkstewat ik ooit gedaan heb. Datkomt door al die kurkentrekkervormen.In februari was hij af; eenzware bevalling.’Trappen-top tienOp verzoek van <strong>de</strong> Binnenstads<strong>krant</strong>stel<strong>de</strong> Jeroen Helsloot zijn persoonlijketrappen-top tien van <strong>de</strong>Binnenstad samen. Eén ligt erofficieel net buiten, in <strong>de</strong> Maliebaan,maar verdient toch een plaatsje.Vier ervan zijn door hem zelfgemaakt [Winkel van Sinkel, Cunera,Nieuwegracht 155, Trans 9].Dit zijn ze, met motivatie:1 De allermooiste: Huize Molenaar,gemaakt omstreeks 1718. ‘Heelruimtelijk, subtiel, met mooi snijwerk,Heeft alles wat ik mooivind’.2Winkel van Sinkel, 2010.‘Hij heeft nog geen historie,maar is wèl bijzon<strong>de</strong>r’.3 Nicolaikerk, 1581. ‘Eenvoudige,maar extreem lange spiltrap, dieprachtig kraakt. Een symfonievan kraken<strong>de</strong> tre<strong>de</strong>n’.4 Truttige Tuyll [Kromme Nieuwegracht43], 1728. ‘Een ruwediamant, prachtig pontificaal in<strong>de</strong> hal’.5 Mariaplaats 22, omstreeks1540. ‘Mooie, gave spiltrap vanhet Utrechtse type, met oortjesaan <strong>de</strong> tre<strong>de</strong>n en een uitgesne<strong>de</strong>nleuning’.6 Nieuwegracht 155, 1999.‘Een waterval van tre<strong>de</strong>n die uitmondtin <strong>de</strong> hal.7 Fundatie van Renswou<strong>de</strong>, 1756.‘Voor Utrechtse begrippen bijzon<strong>de</strong>r rijke, zwierige rococotrap.Ik had hem alleen nogmaar door het raam gezien’.8 Huize Cunera, [Nieuwegracht32], 2008. ‘Gemaakt insamenwerking met Leo Wevers,<strong>de</strong> architect die het schip van <strong>de</strong>Dom wil herbouwen. Spectaculairereconstructie, hoog, monumentaal,rijk versierd’.9 Maliebaan 18, 1866. ‘Bijzon<strong>de</strong>rmonumentaal. Groot. Ik zoubijna zeggen: die moet je zien’.10 Trans 9, 1997. ‘Eigenwijs ontwerpals tegenreactie op <strong>de</strong>bouwkun<strong>de</strong>-opleiding’.De trappen staan op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong>Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 10 Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 11


His Masters ChoiceFotografie © Sjaak RamakersVoor <strong>de</strong> toelichting bij <strong>de</strong> foto’s zie bladzij<strong>de</strong> 11. •92367145810Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 12 Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 13


Twijnstraat voor eeuwig jongNynke KokKerkje kijkenMarijke BruntWarm schemerlichtToen Utrecht rond 1122 stadsrechten kreeg en<strong>de</strong> Binnenstad ommuurd werd, lag een van <strong>de</strong>belangrijkste toegangspoorten bij <strong>de</strong> Twijnstraat.De gunstige ligging trok steeds meerkooplie<strong>de</strong>n en han<strong>de</strong>laren aan. Vandaag <strong>de</strong>dag is het in <strong>de</strong> Twijnstraat nog steeds druk,vooral met fietsers, per week tienduizend.Kenmerkend voor <strong>de</strong> straat is <strong>de</strong> aanwezigheidvan voornamelijk kleine, zelfstandige of franchiseon<strong>de</strong>rnemingen, in toenemen<strong>de</strong> mate meteen biologisch of fair tra<strong>de</strong>-karakter. Negentigprocent van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnemers is aangesloten bij <strong>de</strong>winkeliersvereniging. Net als vroeger wonen veelwinkeliers zelf ook in of rondom <strong>de</strong> Twijnstraat.Zij doen hun best om hun straat als een mooie,knusse en veilige winkelstraat te promoten.Een har<strong>de</strong> inzet blijkt nodig. Jacques Blommendaal,eigenaar van <strong>de</strong> Italiaanse <strong>de</strong>licatessenwinkel‘Fiori Culinaria’ en tevens lid van <strong>de</strong>winkeliersvereniging, licht toe: ‘Sinds het beginvan 2010 wer<strong>de</strong>n we opgeschrikt door een toenemen<strong>de</strong>leegstand in <strong>de</strong> straat. Winkels als <strong>de</strong>Expert, Ecodrome, Slackers, Rabobank en <strong>de</strong> sigarenwinkelverdwenen binnen enkele maan<strong>de</strong>n.Voortzetting van die trend zou een ein<strong>de</strong> kunnenmaken aan het vertrouw<strong>de</strong> straatbeeld en het‘dorpsachtige’ karakter. Het was een schrikbeelddat ons aan het <strong>de</strong>nken zette over <strong>de</strong> toekomstvan <strong>de</strong> straat’.Jacques Blommendaal: Schrikbeeld wegvagen © Humphry DaniëlsPassantenon<strong>de</strong>rzoekKort voor <strong>de</strong> zomer van 2010 liet <strong>de</strong> winkeliersverenigingeen uitgebreid passantenon<strong>de</strong>rzoekdoen door on<strong>de</strong>rzoeksbureau Ixin, ook gevestigdin <strong>de</strong> Twijnstraat. On<strong>de</strong>rzocht werd on<strong>de</strong>ran<strong>de</strong>re door wie <strong>de</strong> straat zoal bezocht wordt,met welk doel en in welke mate er tevre<strong>de</strong>nheidon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bezoekers heerst. Van alle passantenbleek negentig procent tevre<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> sfeer.De gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> bezoeker komt het vaakst uit <strong>de</strong>woonomgeving tussen <strong>de</strong> Lange Nieuwstraat enHooch Boulandt. Ook inwoners van Sterrenwijken <strong>de</strong> Pelikaanbuurt blijken goed vertegenwoordigd.Met <strong>de</strong> komst van het nieuwe winkelcentrumin <strong>de</strong> Ina Boudier-Bakkerlaan is bij <strong>de</strong>zelaatste groep sinds <strong>de</strong> zomer wel een weglekeffectte bespeuren.Wel <strong>de</strong> lasten, niet <strong>de</strong> lustenOok Frans van Vuuren, eigenaar van <strong>de</strong> enigeslagerij die van <strong>de</strong> vijf slagers in <strong>de</strong> Twijnstraat isovergebleven, heeft dit weglekeffect gemerkt:‘Het winkelcentrum in <strong>de</strong> Ina-Boudier Bakkerlaankwam er extra bij en heeft ook nog eens gratisparkeergelegenheid. Eigenlijk heeft <strong>de</strong> Twijnstraat<strong>de</strong> na<strong>de</strong>len die bij een Binnenstad horen, zoalsdure parkeerplaatsen en verkeersdrukte, maarniet <strong>de</strong> voor<strong>de</strong>len van een Binnenstad, zoals <strong>de</strong>doorloop van een hoog aantal potentiële klanten.Gelukkig trekt <strong>de</strong> verkoop <strong>de</strong> laatste tijd weeraan en zie je ‘weggelekte’ klanten’ weer terugkomen;een slager in een supermarkt is toch niethetzelf<strong>de</strong> als een gespecialiseer<strong>de</strong> slagerij’.BoodschappenlijstjesVan het winkelend publiek in <strong>de</strong> Twijnstraatkomt meer dan <strong>de</strong> helft dagelijks terug voorboodschappen en an<strong>de</strong>re aankopen. Het publiekwinkelt zeer gericht. Er wordt veelal netjes aanboodschappenlijstjes gehou<strong>de</strong>n en er wordtmin<strong>de</strong>r aan ‘slenteren’ en impulsinkopen gedaan.Hier wil <strong>de</strong> winkeliersvereniging <strong>de</strong> komen<strong>de</strong>jaren graag veran<strong>de</strong>ring in brengen. Ook wil zegraag meer bewoners van <strong>de</strong> Lange Nieuwstraattot en met <strong>de</strong> Tolsteegsingel interesseren voor <strong>de</strong>Twijnstraat. In het passantenon<strong>de</strong>rzoek was <strong>de</strong>zegroep voor slechts <strong>de</strong>rtien procent vertegenwoordigd.Klanten uit dit gebied kopen voornamelijkluxeproducten.Liever blokje omDe smalle Twijnstraat is een drukke doorgangvoor fietsers, voetgangers en [vracht]verkeer. Omdie re<strong>de</strong>n zit ‘rustig slenteren’ er dikwijls niet in.Als voetganger word je regelmatig geconfronteerdmet fietsers en scooters die gebruik makenvan het voetpad. Dat levert dikwijls gevaarlijkesituaties op.Bij navraag aan passanten blijkt dit ook eendui<strong>de</strong>lijk kritiekpunt te zijn. Zo ook voor eenbewoner van <strong>de</strong> Albatrosstraat: ‘ Ik houd van <strong>de</strong>gezelligheid van <strong>de</strong>ze straat en <strong>de</strong> oudheid die zeuitstraalt, maar als ik met vrien<strong>de</strong>n ben, loop ikliever een blokje om. Het is hier bijna onmogelijkom gezellig naast elkaar te lopen en te kletsen’.On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> fietsers bestaat er ontevre<strong>de</strong>nheid overhet gebrek aan stallingruimte.Op <strong>de</strong> kaartIn samenwerking met <strong>de</strong> gemeente probeert<strong>de</strong> winkeliersvereniging een oplossing te zoekenvoor kwesties als vervoer, bevoorrading enveiligheid. Zo wordt on<strong>de</strong>r meer gedacht aan hetautoluw maken van <strong>de</strong> Twijnstraat. Dit ook methet oog op <strong>de</strong> komst van <strong>de</strong> nieuwe tram- entreinhalte Vaartse Rijn bij <strong>de</strong> Ooster- en Westerka<strong>de</strong>.Dit biedt kansen voor een mooie aanlooproutevia <strong>de</strong> Twijnstraat naar <strong>de</strong> Binnenstad. Ditkan tevens van belang zijn voor het CentraalMuseum.De wil om als knusse winkelstraat voort tebestaan leidt tot allerlei initiatieven, zoals <strong>de</strong>oprichting van een speciale pr-commissie eneen vernieuw<strong>de</strong> website [www.twijnstraat.nl].Koopzondagen wor<strong>de</strong>n via flyers en spandoekenon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> aandacht van passanten gebracht. Insamenwerking met <strong>de</strong> gemeente komen er in <strong>de</strong>toekomst nog veel meer activiteiten. Dat allemaalomdat <strong>de</strong> oudste winkelstraat van Utrecht vooreeuwig jong wil blijven. •Naast <strong>de</strong> kerk<strong>de</strong>ur van <strong>de</strong> Grieks-orthodoxekerk op <strong>de</strong> Springweg hangt een naambordin het Grieks en een in het Ne<strong>de</strong>rlands.Ook het Ne<strong>de</strong>rlandse bord is niet bepaaldbegrijpelijk: Oecumenisch Patriarchaat - Heiligbisdom van België - Exarchaat van Ne<strong>de</strong>rland- Heilig kerk Evaggelismos Theotokou.In een kantoortje naast <strong>de</strong> ingang, vol met boeken,kasten, een rijtje kleuterstoeltjes en eenplank met kerstkaarten, kaarsen en an<strong>de</strong>re zakenvoor <strong>de</strong> verkoop, zetelt <strong>de</strong> allervrien<strong>de</strong>lijkstevoorganger Georgios Perris. Hij legt graag uitwat er op het bord staat. Het blijkt een soortorganisatieschema te zijn. Eerst wordt vermeldon<strong>de</strong>r welk gezag <strong>de</strong> kerk valt: Oecumenisch Patriarchaat.Dan het bisdom waar <strong>de</strong> parochie bijhoort: Heilig bisdom van België. De <strong>de</strong>r<strong>de</strong> regelvertelt in welke lagere gezagseenheid <strong>de</strong> parochiefunctioneert: Exarchaat van Ne<strong>de</strong>rland. En <strong>de</strong>laatste regel geeft <strong>de</strong> naam van <strong>de</strong> kerk: Heiligekerk Evaggelismos Theotokou, ofwel <strong>de</strong> Kerk van<strong>de</strong> Boodschap van <strong>de</strong> Moe<strong>de</strong>r Gods.Vroeg-christelijke wortelsPerris vertelt over <strong>de</strong> oorsprong van <strong>de</strong> kerk.De vroegchristelijke kerk in het grote RomeinseRijk had vijf kerklei<strong>de</strong>rs, patriarchen, die elk eengroot gebied, een patriarchaat, on<strong>de</strong>r zichhad<strong>de</strong>n. In het jaar 1054 splitste <strong>de</strong> kerk doorpolitieke, culturele en religieuze verwikkelingenin een westers en een oosters <strong>de</strong>el. Het westerse<strong>de</strong>el werd <strong>de</strong> Rooms-katholieke kerk, met <strong>de</strong>patriarch van Rome, <strong>de</strong> paus, als lei<strong>de</strong>r.De oosterse patriarchen met als belangrijkste dievan Constantinopel, het tegenwoordige Istanbul,gingen samen ver<strong>de</strong>r als <strong>de</strong> Oosters-orthodoxekerken, ook wel Byzantijns-orthodoxe of simpelwegorthodoxe kerken genoemd. Zij hebben alle<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> theologie, maar elke kerk heeft eeneigen patriarch aan het hoofd, volgt eigentradities en gebruiken - Russisch-orthodox,Grieks-orthodox, enz. - en kiest ook zijn eigenbisschoppen. De Oosters-orthodoxe kerkennemen hun gezamenlijke besluiten in een syno<strong>de</strong>van bisschoppen. De besluiten moeten unaniemzijn. Alle parochies die zich buiten <strong>de</strong> grenzenvan een patriarchaat bevin<strong>de</strong>n, vallen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>Oecumenische patriarch die in Istanbul zetelt- oecumenisch heeft hier <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> betekenis‘voor <strong>de</strong> <strong>hele</strong> bewoon<strong>de</strong> wereld’, en dus niet <strong>de</strong>beken<strong>de</strong> betekenis van samenwerken<strong>de</strong> kerken.Zo valt <strong>de</strong> Utrechtse Grieks-orthodoxe kerk on<strong>de</strong>r<strong>de</strong> patriarch van Istanbul en niet on<strong>de</strong>r die vanGriekenland.GymnastiekzaalDe kerk op <strong>de</strong> Springweg bestaat sinds 1986.Utrecht was in die tijd het centrum van <strong>de</strong> Grieksemigranten die in <strong>de</strong> jaren zestig en zeventig van<strong>de</strong> vorige eeuw uit <strong>de</strong> mijngebie<strong>de</strong>n van Duitslan<strong>de</strong>n België naar hier waren gekomen om beterwerk te vin<strong>de</strong>n. Toen hun gezinnen overkwamen,groei<strong>de</strong> hun behoefte aan een eigen kerkgebouw.De Utrechts-Griekse bonthan<strong>de</strong>laar Chiotakiskocht voor dat doel <strong>de</strong> gymnastiekzaal van <strong>de</strong> opgehevenMarnixschool op <strong>de</strong> Springweg. De ge<strong>hele</strong>inrichting van <strong>de</strong> kerk komt uit Griekenland,van <strong>de</strong> stoelen tot en met <strong>de</strong> lampen, <strong>de</strong> kan<strong>de</strong>laars,<strong>de</strong> iconen en <strong>de</strong> muurschil<strong>de</strong>ringen.Diensten in het GrieksMomenteel telt <strong>de</strong> parochie ongeveer twaalfhon<strong>de</strong>rddoople<strong>de</strong>n. Elke zaterdag en zondag iser een dienst, bijna <strong>hele</strong>maal in het Nieuw Grieks,in een volle kerk. Het hoogtepunt is Pasen, danpuilt <strong>de</strong> kerk uit. Een stuk of vijf diensten perjaar zijn in het Ne<strong>de</strong>rlands. De kleinkin<strong>de</strong>ren van<strong>de</strong> Griekse migranten spreken nog maar weinigGrieks, maar voorganger Georgios Perris vindt hetniet erg dat lang niet ie<strong>de</strong>reen alles kan verstaan.‘In onze kerkdienst is <strong>de</strong> preek min<strong>de</strong>r belangrijk.Het gaat om het <strong>de</strong>elnemen. Je laat je eigen wereldachter om hier te komen. En je komt niet omte begrijpen, maar om Christus te volgen.Als je wilt kan je thuis nalezen wat er in <strong>de</strong> dienstis gebeurd. En natuurlijk leren kin<strong>de</strong>ren op <strong>de</strong>Gymnastiekzaal werd kerk © Saar Rypkemacatechismus ook over alle rituelen en on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>lenvan <strong>de</strong> kerkdienst.’IconenEn dan opent Perris <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur van <strong>de</strong> kerkzaal.Een grote, hoge zaal in warm schemerlicht. Rijengebeeldhouw<strong>de</strong> donkerhouten stoelen, grotekroonluchters met kleine lampjes. Alle muren zijnvan boven tot on<strong>de</strong>r beschil<strong>de</strong>rd met religieuzevoorstellingen in hel<strong>de</strong>re kleuren en lijnen, eenmo<strong>de</strong>rnere, lichtere variant van <strong>de</strong> traditionele,donkere iconenstijl. Klassieke iconen met veelgoud zijn geschil<strong>de</strong>rd op <strong>de</strong> tientallen panelenvan <strong>de</strong> iconostase, <strong>de</strong> in alle Oosters-orthodoxekerken aanwezige wand die <strong>de</strong> altaarruimte afschermt.Georgios Perris: ‘Achter <strong>de</strong> iconostasebevindt zich <strong>de</strong> heilige ruimte, <strong>de</strong> hemel, hetparadijs. Daar kunnen mensen niet komen.Op <strong>de</strong> twee zij<strong>de</strong>uren in <strong>de</strong> iconostase zijn ookaltijd <strong>de</strong> aartsengelen geschil<strong>de</strong>rd die het paradijsbewaken. Alleen <strong>de</strong> priester mag <strong>de</strong> altaarruimteachter <strong>de</strong> iconostase betre<strong>de</strong>n, door <strong>de</strong> koninklijke<strong>de</strong>ur in het mid<strong>de</strong>n.’ Buiten voor <strong>de</strong> <strong>de</strong>urligt overal rijst tussen <strong>de</strong> straatstenen. De vorigeavond was er een huwelijksfeest. •Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 14 Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 15


www.wijkraadbinnenstad.nlNieuwe horecanota dringend nodigVeilig in <strong>de</strong> BinnenstadUtrecht Veilig! is een initiatief van gemeente, politie en openbaar ministerie om <strong>de</strong> veiligheid in Utrecht te vergroten.De druk op <strong>de</strong> Binnenstad is sinds<strong>de</strong> versoepeling van <strong>de</strong> vestigingsregelsvoor <strong>de</strong> horeca alleenmaar toegenomen en zal met <strong>de</strong>uitbreiding van <strong>de</strong> bevolking van<strong>de</strong> stad nog ver<strong>de</strong>r groeien. Datwringt met het breed gedragendoel, dat ook door het gemeentebestuurwordt on<strong>de</strong>rschreven, namelijk<strong>de</strong> bewoning bevor<strong>de</strong>renvan het hart van <strong>de</strong> Binnenstad,dat wil zeggen het kernwinkelgebie<strong>de</strong>n het gebied van functiemengingdaar omheen.Kleinschalige, karakteristieke winkelsbepalen voor een belangrijk <strong>de</strong>el <strong>de</strong>aantrekkingskracht van <strong>de</strong> Binnenstad.Ze bevin<strong>de</strong>n zich voor een nietonaanzienlijk <strong>de</strong>el in het gebied vanfunctiemenging en in <strong>de</strong> ran<strong>de</strong>n enuitloopgebie<strong>de</strong>n van het kernwinkelgebied.Bewoners hebben van <strong>de</strong>zekleinschalige winkels weinig last.Met horeca kan dat heel an<strong>de</strong>rsuitpakken. De Wijkraad is daaromvan mening dat horeca en an<strong>de</strong>reuitgaansfuncties in an<strong>de</strong>re wijkenvan <strong>de</strong> stad gestimuleerd dienen tewor<strong>de</strong>n, en niet in <strong>de</strong> zwaar belasteBinnenstad.In het bestemmingsplan Binnenstad,dat eind 2009 is vastgesteld, is weinigof geen ruimte bestemd voornieuwe horecavestigingen of uitbreidingen.Het was <strong>de</strong> bedoeling omin dat bestemmingsplan het nieuwe‘Ontwikkelingska<strong>de</strong>r Horeca Utrecht’,<strong>de</strong> horecanota, op te nemen. Wij warendaar wel blij mee omdat er eenmaximum aan <strong>de</strong> uitbreiding werdgesteld.Helaas heeft het college van b. enw. besloten om <strong>de</strong> horecanota apartte behan<strong>de</strong>len en vast te stellen. Denieuwe nota zou vastgesteld wor<strong>de</strong>nvóór <strong>de</strong> vaststelling van het nieuwebestemmingsplan.Vermeen<strong>de</strong> achterstandIn 2009 is het bestemmingsplan Binnenstadvastgesteld. Van <strong>de</strong> nieuwehorecanota hebben we alleen nogmaar een eerste concept van eenNieuwe stationshal straksonbereikbaar zon<strong>de</strong>r ov-kaartIn <strong>de</strong> stationshal heb je niet alleenreizigers, maar ook mensen die familie,vrien<strong>de</strong>n en kennissen naar <strong>de</strong>trein brengen of komen afhalen,ofer afspreken, of gewoon wat op eenbankje komen zitten om een gratis<strong>krant</strong>je te lezen. Bovendien wordt<strong>de</strong> hal druk gebruikt als over<strong>de</strong>ktelooproute van <strong>de</strong> Binnenstad naar <strong>de</strong>Croeselaan en omgeving.Dat is straks allemaal niet meer mogelijk.De NS wil <strong>de</strong> stationshal afsluitenvoor ie<strong>de</strong>reen die geen ov-kaartheeft. Als u wèl een ov-kaart heeften langer dan een uur in het stationblijft, gaat het u geld kosten.De NS zegt dat vooral <strong>de</strong> veilighei<strong>de</strong>en belangrijk aspect is om <strong>de</strong> stationshalaf te sluiten voor een <strong>de</strong>elvan het publiek. Wij vragen ons af ofhet nu dan zo onveilig is en als datzo zou zijn, hou<strong>de</strong>n poortjes dan <strong>de</strong>onveiligheid tegen?Wij zijn van mening dat <strong>de</strong> stationshalvoor ie<strong>de</strong>reen vrij toegankelijkmoet blijven. Het station ligt mid<strong>de</strong>nin<strong>de</strong> stad. Door die speciale liggingen <strong>de</strong> vele winkels en horecazakenfungeert <strong>de</strong> hal als één van <strong>de</strong> pleinenvan Utrecht. Wij kennen in <strong>de</strong>stad geen pleinen die tegen betalingtoegankelijk zijn. En dat moet ook zoblijven. •E-mails over Stationsgebiedaanzet mogen ontvangen. De laatsteberichten zijn dat er naar gestreefdwordt dat <strong>de</strong> nieuwe horecanota medio2011 door b. en w. kan wor<strong>de</strong>nvastgesteld.Nieuwe horecavestigingen of uitbreidingen,die dus niet passen binnen<strong>de</strong> regels van het bestemmingsplanBinnenstad, maar waarvoor het gemeentebestuurwel een ontheffingwil verlenen, wor<strong>de</strong>n getoetst aaneen inmid<strong>de</strong>ls verou<strong>de</strong>r<strong>de</strong> versie van<strong>de</strong> horecanota.Daarin staat in <strong>de</strong> inleiding: ‘Relatiefblijft het horeca-aanbod van Utrechtachter bij an<strong>de</strong>re grote ste<strong>de</strong>n.’ Dat ismaar hoe je het bekijkt, in Utrecht is<strong>de</strong> horeca geconcentreerd in <strong>de</strong> Binnenstad,in an<strong>de</strong>re grote ste<strong>de</strong>n is zemeer verspreid over <strong>de</strong> <strong>hele</strong> stad. Deoverlast is dus vooral in <strong>de</strong> Binnenstad.De nota is, zoals uit <strong>de</strong> naamvan <strong>de</strong> nota blijkt, geschreven methet doel om <strong>de</strong> vermeen<strong>de</strong> achterstandin het horeca-aanbod aan tevullen. Van <strong>de</strong> zeven ambities in <strong>de</strong>nota gaan er zes over <strong>de</strong> horeca enStadhuis in beeld<strong>de</strong> gastvrijheid voor <strong>de</strong> bezoekers. Dezeven<strong>de</strong> en laatste ambitie luidt: ‘wakenvoor behoud van leefbaarheid’.VoortvarendheidGezien <strong>de</strong> overlast die <strong>de</strong> bewonersvan <strong>de</strong> Binnenstad nu al on<strong>de</strong>rvin<strong>de</strong>n,is <strong>de</strong> Wijkraad van mening dat<strong>de</strong> leefbaarheid voor <strong>de</strong> bewonersvan <strong>de</strong> Binnenstad nu maar eens alsbelangrijkste criterium bij het toetsenvan een ontheffing voor een nieuwehorecavestiging of uitbreiding gehanteerdmoet wor<strong>de</strong>n.Utrecht presenteert zich graag alsstad van historie, wetenschap encultuur en daarbij past volgens onsgeen ongebrei<strong>de</strong>l<strong>de</strong> groei van hetaantal kroegen en an<strong>de</strong>re horecagelegenhe<strong>de</strong>n.De Wijkraad heeft erbij burgemeester en wethou<strong>de</strong>rs opaangedrongen dat er nu met voortvarendheidgewerkt gaat wor<strong>de</strong>n aanhet opstellen en vaststellen van <strong>de</strong>nieuwe horecanota. •Hans Dortmond, voorzitter WijkraadTot 27 januari hangt in het stadhuis een tentoonstelling van cursisten van <strong>de</strong>ateliers De Wij<strong>de</strong> Doelen, on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van Reinaer<strong>de</strong> Zorginstelling voor mensenmet een verstan<strong>de</strong>lijke beperking. Elk jaar wordt van september tot en metapril een dag in <strong>de</strong> week buiten het atelier getekend om <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers meerinspiratie te geven en <strong>de</strong> integratie in <strong>de</strong> maatschappij te vergroten. Voor <strong>de</strong>cursisten zijn <strong>de</strong>ze tekensessies belangrijk; zij komen met allerlei aspecten van<strong>de</strong> maatschappij in aanraking.De afgelopen perio<strong>de</strong> was het thema architectuur in <strong>de</strong> Binnenstad. Er isgetekend in Hoog Catharijne, <strong>de</strong> letterenbibliotheek, het aca<strong>de</strong>miegebouwop het Domplein, <strong>de</strong> Stadsschouwburg, het postkantoor op <strong>de</strong> Neu<strong>de</strong>, enzovoort.De tekening hierboven is een impressie van het stadhuis door DerkWolfsen in ‘<strong>de</strong> Woo’Veritas mocht als eerste <strong>de</strong> burgemeesterontvangen. De stu<strong>de</strong>ntensociëteithuist aan <strong>de</strong> kalme enstatige Kromme Nieuwegracht.De bewoners ervan - waaron<strong>de</strong>rVereniging Wooncollectief De Anoz -on<strong>de</strong>rvin<strong>de</strong>n soms overlast vanstu<strong>de</strong>nten. Daarom stel<strong>de</strong>n <strong>de</strong>zebewoners samen met Veritas eenafsprakenlijst op. Die bevat regelsover zowel lawaai en vuil op straatals over <strong>de</strong> interne en on<strong>de</strong>rlingecommunicatie. De heer Verhage vanDe Anoz: ‘We zijn erg blij met <strong>de</strong>lijst. Nu is er dui<strong>de</strong>lijkheid over waarVeritas wel en niet verantwoor<strong>de</strong>lijkVeiligheidstrainingen voorwinkeliers een succes!Burgemeester Wolfsen ontvangt een gou<strong>de</strong>n Woo-pas van Mohammed Boussoufi. ©Willem MesStu<strong>de</strong>nten en or<strong>de</strong>. Geen onmogelijke combinatie, zo ervoerburgemeester Wolfsen op 16 <strong>de</strong>cember tij<strong>de</strong>ns zijn jaarlijkse werkbezoekaan <strong>de</strong> Binnenstad. Hij ging langs bij Veritas en het UtrechtschStu<strong>de</strong>nten Corps [USC], <strong>de</strong> grootste en <strong>de</strong> oudste stu<strong>de</strong>ntenverenigingenvan <strong>de</strong> stad.Wijkbureau Binnenstad biedt ie<strong>de</strong>r jaar gratis veiligheidstrainingen aanaan winkeliers in <strong>de</strong> Binnenstad. Bert Goselink, trainer van ProWintra,geeft <strong>de</strong> trainingen: ‘In 2010 hebben we in totaal 16 trainingen gegeven,waaraan 172 winkeliers en me<strong>de</strong>werkers hebben <strong>de</strong>elgenomen.Een prima score! Met name on<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rnemers in <strong>de</strong> Za<strong>de</strong>lstraat, <strong>de</strong>Lijnmarkt en het Oudkerkhof was er afgelopen jaar veel animo voor<strong>de</strong> trainingen.’ De meeste trainingen zijn gericht op preventie vanwinkeldiefstal, soms in combinatie met een overvalpreventietraining.Bert: ‘De focus van <strong>de</strong> trainingen ligt op het voorkómen van <strong>de</strong>zevormen van criminaliteit. Maar we kijken ook naar hoe je veilig kunthan<strong>de</strong>len als je een dief of overvaller in je zaak hebt staan.’voor is.’ In een ontspannen sfeer besprak<strong>de</strong> burgemeester <strong>de</strong> stand vanzaken met het bestuur van Veritasen enkele buurtbewoners. De partijenzijn nog in on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>ling overenkele <strong>de</strong>tails in <strong>de</strong> afsprakenlijst,maar een on<strong>de</strong>rtekening lijkt nietmeer ver weg. Wolfsen toon<strong>de</strong> zichtevre<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> professionele manierwaarop Veritas en <strong>de</strong> buurt <strong>de</strong>situatie hebben opgepakt.Willem Arntsz Huis plaatstbor<strong>de</strong>n met terreinregelsOp verschillen<strong>de</strong> plaatsen op hetterrein van het Willem ArntszHuis zijn bor<strong>de</strong>n met terreinregelsgeplaatst. Deze bor<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>nonlangs door Altrecht en wijkagentPeter <strong>de</strong> Klein onthuld.De bor<strong>de</strong>n moeten dui<strong>de</strong>lijk zichtbaarmaken voor zowel <strong>de</strong> cliëntenen me<strong>de</strong>werkers van het WAHuis als omwonen<strong>de</strong>n wat er welen niet mag op het terrein.Altrecht heeft net als veel an<strong>de</strong>reorganisaties huis- en terreinregels.Op het terrein van het Willem ArntszHuis mag bijvoorbeeld, net als in <strong>de</strong>binnenstad, geen alcohol wor<strong>de</strong>ngebruikt. Maar niet ie<strong>de</strong>reen houdtzich aan <strong>de</strong> regels. Het is lastig ommensen aan te spreken op het overtre<strong>de</strong>nvan <strong>de</strong> regels als die nietdui<strong>de</strong>lijk zichtbaar wor<strong>de</strong>n gemaakt.Stu<strong>de</strong>ntendiscoEven later in <strong>de</strong> middag betradWolfsen <strong>de</strong> dansvloer van <strong>de</strong> Woolloomooloo,<strong>de</strong> discotheek van hetUSC aan het Janskerkhof. Twee jaargele<strong>de</strong>n keur<strong>de</strong> <strong>de</strong> gemeente hetveiligheidsbeleid van ‘<strong>de</strong> Woo’ af omdat<strong>de</strong> club niet aan <strong>de</strong> eisen vol<strong>de</strong>ed.De Woo besloot daarom, inoverleg met <strong>de</strong> gemeente, in mei2009 zelf een maand lang haar <strong>de</strong>urente sluiten om een nieuw veiligheidsplanop te stellen. De stu<strong>de</strong>ntenpakten zowel <strong>de</strong>urbeleid, brandveiligheidals personeelsbeleid tot in <strong>de</strong>puntjes aan. Woo-praesi<strong>de</strong>ntMohamed Boussoufi [22] presenteer<strong>de</strong>niet zon<strong>de</strong>r enige trots ditaangescherpte veiligheidsbeleid aan<strong>de</strong> burgemeester. Die bleek grotewaar<strong>de</strong>ring te hebben voor <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>reinzet en professionele aanpakvan het USC. Boussoufi: ‘Tweejaar gele<strong>de</strong>n had<strong>de</strong>n we nog eenstroeve relatie met <strong>de</strong> gemeente.Maar inmid<strong>de</strong>ls is het contact met<strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling Toezicht en Handhavingfantastisch. Voor een horecagelegenheidis dat erg belangrijk.’Wolfsen ontving als dank voor zijnkomst van Boussoufi een uniekegou<strong>de</strong>n Woo-pas. Daarmee mag hijaltijd <strong>de</strong> Woo binnenlopen, als hijeens een dansje wil wagen. •Daarin is nu veran<strong>de</strong>ring gekomen.Rob <strong>de</strong> Jong, locatiedirecteur WAHuis, benadrukt dat het terrein vanhet WA Huis en <strong>de</strong> directe omgevingeen prettige en veilige omgevinghoort te zijn. Omwonen<strong>de</strong>n,cliënten en ook me<strong>de</strong>werkers hebbener last van dat een kleine groepmensen zich niet aan <strong>de</strong> regelshoudt. Publicatie van <strong>de</strong> belangrijksteregels op terreinbor<strong>de</strong>n draagthopelijk bij aan een groter gevoelvan veiligheid. ‘Het is nu in ie<strong>de</strong>rgeval voor ie<strong>de</strong>reen dui<strong>de</strong>lijk watniet is toegestaan op het terreinvan het WA Huis. Als mensen zicher niet aan hou<strong>de</strong>n kun je hendaarop aanspreken of <strong>de</strong> beveiligingof politie bellen’, aldus eenvan <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers. De politiegaat <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> tijd meer surveil-Uit milieu-overwegingen wil <strong>de</strong> Projectorganisatie Stationsgebied haarDeelnemen<strong>de</strong> winkeliers en me<strong>de</strong>werkers ervaren <strong>de</strong> trainingen alsnieuwsberichten in <strong>de</strong> toekomst per e-mail versturen.leerzaam, interactief en toepasbaar in <strong>de</strong> praktijk. Ook in 2011kunnen winkeliers zich weer aanmel<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> trainingen.Als u <strong>de</strong>ze berichten ook wilt ontvangen, wordt u verzocht een bericht teEr is reeds een aantal gegadig<strong>de</strong>n, dus meld u snel aan, want op is op!sturen naar Stationsgebied@utrecht.nl. U kunt ook reageren als u <strong>de</strong> nieuwsberichtenMeer informatie en aanmel<strong>de</strong>n: wijkbureau Binnenstad,nu nog niet ontvangt. Mensen die er prijs op stellen kunnen <strong>de</strong>binnenstad@utrecht.nl of 030 – 286 00 00. •berichten ook nog gewoon per post ontvangen. •Wessels. •leren in het gebied. •Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 16 Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 17


Wijkbureau BinnenstadConsultatie over woningbouwplan in StrosteegMaandag 6 <strong>de</strong>cember kwamen ruim 30 bewoners uit het Strosteeggebiedbij <strong>de</strong> parkeergarage naar een inloopavond die <strong>de</strong> gemeenteUtrecht organiseer<strong>de</strong> over het ste<strong>de</strong>nbouwkundig programma vaneisen voor een woningbouwplan in <strong>de</strong> Strosteeg. De sfeer was goed,wel toon<strong>de</strong>n bewoners zich kritisch over <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n om mid<strong>de</strong>nindit bestaan<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>lijke gebied woningen toe te voegen.Ontwikkelaar Vector Vastgoed wilappartementen bouwen op hetterrein van <strong>de</strong> voormalige DrukkerijAbels naast <strong>de</strong> Springweggarage.De gemeente heeft voor <strong>de</strong>ze locatieeen concept-ste<strong>de</strong>nbouwkundigprogramma van eisen opgesteld,met randvoorwaar<strong>de</strong>n en uitgangspuntenvoor het plan. Het conceptste<strong>de</strong>nbouwkundigprogramma vaneisen is daarna door het college vanB en W vrijgegeven voor consultatievan <strong>de</strong> buurt van 16 november toten met 9 januari.KritischHet meren<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> bezoekersvan <strong>de</strong> inloopavond was positiefover <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>ringen in het planvan Vector. In maart 2010 had <strong>de</strong>ontwikkelaar al zijn eerste plannenaan <strong>de</strong> buurt gepresenteerd.Na <strong>de</strong> reacties van bewoners toen,heeft Vector het aantal woningenteruggebracht van 51 naar 39 enappartementen vervangen doorstadswoningen. Bezoekers toon<strong>de</strong>nzich wel zeer kritisch over het plan.Vooral <strong>de</strong> afstand tot <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong>Ook hanging baskets in uw straat?Heeft u afgelopen jaar genoten van <strong>de</strong> ro<strong>de</strong> en roze geraniums in <strong>de</strong> Binnensta<strong>de</strong>n wilt u <strong>de</strong>ze zomer ook hanging baskets in uw straat? Doe dan eenaanvraag uit het leefbaarheidsbudget. Ook als uw straat afgelopen jarenhanging baskets heeft gehad, moet u ze dit jaar opnieuw aanvragen.Op www.utrecht.nl/leefbaarheidsbudget vindt u het aanvraagformulier.Bij dit formulier moet u tien handtekeningen van me<strong>de</strong>aanvragers uit uwstraat meesturen.Voorwaar<strong>de</strong>nNiet ie<strong>de</strong>re straat is geschikt voorhanging baskets. Baskets kunnenbijvoorbeeld alleen hangen aanstaan<strong>de</strong> lantaarns; straten met veelbomen komen vanwege <strong>de</strong> schaduwniet in aanmerking en ook veel verkeersbor<strong>de</strong>nof een sterk vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong>lichtopbrengst van <strong>de</strong> lantaarnsBewoners bekijken <strong>de</strong> plannen voor woningbouw in <strong>de</strong> Strosteeg. ©Willem Meszijn re<strong>de</strong>nen om geen hangingbaskets op te hangen. De gemeentebekijkt elke aanvraag apart.Stuur uw aanvraag, met handtekeningen,op voor 28 februari 2011.Voor <strong>de</strong> hanging baskets is een vastbudget gereserveerd. De gemeentebehan<strong>de</strong>lt <strong>de</strong> aanvragen op volgor<strong>de</strong>van binnenkomst en op = op.woningen aan <strong>de</strong> Haverstraat stuitop bezwaren van betrokken bewonersen bleek op <strong>de</strong> inloopavon<strong>de</strong>en belangrijk gesprekson<strong>de</strong>rwerp.De gemeente Utrecht heeft aan <strong>de</strong>ontwikkelaar gevraagd om zoveelmogelijk aan <strong>de</strong>ze kritiek tegemoette komen. Het <strong>de</strong>finitieve ste<strong>de</strong>nbouwkundigprogramma van eisenmet <strong>de</strong> aanpassingen daarin opbasis van bewonersreacties, wordt inmaart aangebo<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> gemeenteraad.Daarna start <strong>de</strong> bestemmingsplanprocedure;<strong>de</strong> start van <strong>de</strong>bouw is op z’n vroegst in 2012. •Spreekuurwijkwethou<strong>de</strong>rWijkwethou<strong>de</strong>r Binnenstad,Mirjam <strong>de</strong> Rijk houdt spreekuurop woensdag 16 februari [9.30-10.30 uur]. U kunt tot uiterlijkéén week van tevoren eenafspraak maken via telefoonnummer030 – 286 00 of e-mailbinnenstad@utrecht.nl. Tij<strong>de</strong>nshet spreekuur kunt u zakenaan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> stellen waar extrainspanning of aandacht van hetgemeentebestuur voor nodig is. •Werknemers inUtrecht reizenmet UtrechtBereikbaar PasOok in 2011 krijgen automobilistenin en om Utrecht te makenmet flinke verkeershin<strong>de</strong>r doorwegwerkzaamhe<strong>de</strong>n.On<strong>de</strong>rnemers in <strong>de</strong> stadsregioUtrecht kunnen daarom ookkomend jaar Utrecht BereikbaarPassen voor hun werknemersbestellen.Met <strong>de</strong>ze passen kunnen <strong>de</strong>werknemers voor<strong>de</strong>lig gebruikmaken van tram- en busvervoervan GVU/Connexxion. De pashou<strong>de</strong>rshalen samen ongeveer3.700 auto’s uit <strong>de</strong> spits.Rijkswaterstaat start komen<strong>de</strong> jarenmet verschillen<strong>de</strong> Spoedwetprojectenaan <strong>de</strong> oostkant van <strong>de</strong> stad [A12,A27 en A28]. Daarnaast gaat <strong>de</strong> vernieuwingvan het Stationsgebied inUtrecht onvermin<strong>de</strong>rd door en gaathet 24 Oktoberplein op <strong>de</strong> schop.Genoeg re<strong>de</strong>n voor Altrecht, eeninstelling voor geestelijke gezondheidszorg,om <strong>de</strong> Utrecht BereikbaarPassen voor haar werknemers voor2011 te verlengen. Volcmar Weiland,af<strong>de</strong>ling P&O: ‘Wij hebben in juli2010 <strong>de</strong> eerste passen aangeschaft,omdat het voor me<strong>de</strong>werkers steedslastiger werd om <strong>de</strong> stad in tekomen. En we hebben een gebrekaan parkeerplekken bij het WillemArntsz Huis in <strong>de</strong> binnenstad.Voor ons is dit echt een uitkomsten we gaan dus komend jaar <strong>de</strong>passen binnen <strong>de</strong> organisatie ver<strong>de</strong>rpromoten.’Uit <strong>de</strong> spitsUtrecht Bereikbaar, een samenwerkingsverbandvan verschillen<strong>de</strong> overhe<strong>de</strong>nen bedrijfsleven, startte met<strong>de</strong> uitgifte van Utrecht BereikbaarPassen om mensen te stimuleren methet openbaar vervoer van en naar hetwerk te komen, in plaats van met <strong>de</strong>auto. Alleen al in 2010 zijn 20.000passen verkocht aan ruim vierhon<strong>de</strong>rdorganisaties. 40 procent van<strong>de</strong> pashou<strong>de</strong>rs reis<strong>de</strong> daarvoor met<strong>de</strong> auto. De pashou<strong>de</strong>rs halen samendagelijks ongeveer 3.700 auto’s uit<strong>de</strong> spits. Meer informatie of pasaanvragen?Nieuwe inrichting voor hetJanskerkhofHet college heeft begin <strong>de</strong>cemberhet concept plan van aanpak voorhet autovrij maken en <strong>de</strong> herinrichtingvan het Janskerkhof vastgesteld.In het plan zijn scenario’suitgewerkt om het Janskerkhofstapsgewijs autovrij te maken. Hetplan is door het college vrijgegevenvoor inspraak tot 1 februari2011. Met het plan geeft het collegeuitvoering aan een raadsmotieom het Janskerkhof stapsgewijsautovrij te maken. ‘Het is mooi datwe nu een start kunnen makenmet <strong>de</strong> voorbereidingen van <strong>de</strong>plannen’, vindt wethou<strong>de</strong>r FritsLintmeijer [Verkeer].In het concept plan van aanpak zijn4 scenario’s uitgewerkt voor hetherinrichten van het Janskerkhof.Deze scenario’s zijn gebaseerd op<strong>de</strong> resultaten van workshops diein 2009 zijn gehou<strong>de</strong>n met on<strong>de</strong>ran<strong>de</strong>re bewoners en on<strong>de</strong>rnemers.‘On<strong>de</strong>rnemers zien net als het collegeveel in min<strong>de</strong>r parkeerplekken’, weetSubsidie voor isolatie enduurzame energieTot wel € 5.750,-Wilt u uw huis isoleren of duurzame energie opwekken? Via <strong>de</strong>subsidieregeling ‘Meer Met Min<strong>de</strong>r in Utrecht’ van <strong>de</strong> provincieUtrecht kunt u hiervoor € 1.000,- tot € 5.000,- subsidie ontvangen.Afhankelijk van uw huis en <strong>de</strong> maatregelen die u uit laat voeren.‘Meer Met Min<strong>de</strong>r in Utrecht’ sluit aan op <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke subsidieregeling‘rijkspremieregeling Meer Met Min<strong>de</strong>r’.U kunt bovenop <strong>de</strong> provinciale subsidie ook <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijkesubsidie van € 300,- tot € 750,- aanvragen. Bei<strong>de</strong> bijdragen vraagt uaan via één loket.Restauratie kluismuren gestartDe restauratie van <strong>de</strong> wal- enkluismuren van <strong>de</strong> Utrechtsewerven is inmid<strong>de</strong>ls van startgegaan. In <strong>de</strong>ze eerste fasegaat het om <strong>de</strong> kluismuren aanweerszij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Stadhuisbrug.Eind vorig jaar is na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoekuitgevoerd naar <strong>de</strong> staat van bei<strong>de</strong>muren. Hieruit bleek dat <strong>de</strong> kluismuurvan <strong>de</strong> werven tussen caféWinkel van Sinkel en <strong>de</strong> Stadhuisbrugvoor een groot <strong>de</strong>el los stondvan <strong>de</strong> kel<strong>de</strong>rs erachter. Ook blekener holle ruimtes te zijn bij en on<strong>de</strong>r<strong>de</strong> fun<strong>de</strong>ringen van <strong>de</strong> kluismuur engewelfmuren. Deze ruimtes kunnenzorgen voor een instabiele situatietij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> restauratie. Voordat <strong>de</strong>restauratie kon beginnen, werd <strong>de</strong>Lintmeijer: ‘Mooi dat we nu kunnen starten met <strong>de</strong> plannen voor het Janskerkhof.’©Willem Mesmuur daarom in <strong>de</strong>cember al gestabiliseerdmet verticaal geplaatste,stalen balken.Planning 2011Het on<strong>de</strong>rzoek op locatie in <strong>de</strong>kel<strong>de</strong>rs achter <strong>de</strong> kluismuren gafLintmeijer. Een nieuwe in<strong>de</strong>ling biedtnamelijk ruimte aan an<strong>de</strong>re functies.On<strong>de</strong>rnemers willen aansluiten bij <strong>de</strong>karakteristiek van het plein: dus nietalleen maar volzetten met terrassen,maar ook ruimte voor an<strong>de</strong>re functiesWijkbureau Binnensta<strong>de</strong>n daarbij aansluiten bij <strong>de</strong> relatiemet <strong>de</strong> Hogeschool voor <strong>de</strong> Kunsten[HKU] aan het Janskerkhof.Kosten scenario’sDe kosten van <strong>de</strong> 4 verschillen<strong>de</strong>scenario’s lopen uiteen van€ 30.000,- tot € 12.000.000,-.Op dit moment is alleen geld voorscenario 1: <strong>de</strong> westzij<strong>de</strong> afsluitenvoor auto’s en loop- en zichtlijnenherstellen. Hiermee ontstaat meerruimte voor terrassen.Hiervoor moeten 45 parkeerplaatsenvoor vergunninghou<strong>de</strong>rs wor<strong>de</strong>nopgeheven. De gemeente start met<strong>de</strong> voorbereiding van dit scenario,uitbreiding naar an<strong>de</strong>re scenario’sblijft mogelijk. Met het duurstescenario wordt het <strong>hele</strong> Janskerkhofautovrij. Lintmeijer: ‘Geld is wel hetstruikelblok om het <strong>hele</strong> Janskerkhofautovrij te maken. Hopelijk kunnenwe dit nog oplossen.’ •Hoe werkt het?Kies een aanbie<strong>de</strong>r, bijvoorbeeld een aannemer of isolatiebedrijf, via <strong>de</strong>website www.provincie-utrecht.nl/meermetmin<strong>de</strong>rinutrecht.Deze laat voor uw huis een Maatwerkadvies Energiebesparing met Energielabelopstellen. In dit advies staat on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re welke maatregelen vooruw huis het beste zijn en welke besparingen <strong>de</strong>ze maatregelen opleveren.U bepaalt zelf welke maatregelen u laat uitvoeren. Op basis van <strong>de</strong>verbetering ontvangt u subsidie van het Rijk en van <strong>de</strong> provincie Utrecht.Meer informatie en aanvragen subsidie?Ga naar www.provincie-utrecht.nl/meermetmin<strong>de</strong>rinutrecht, of neemcontact op met Meer Met Min<strong>de</strong>r via telefoonnummer 0800 - 23 45 432 ofhelp<strong>de</strong>sk@meermetmin<strong>de</strong>r.nl. U kunt een aanvraag indienen tot 1 januari2012. •De kluismuur voor het stadhuis is gestabiliseerd met stalen balken.een compleet beeld van <strong>de</strong> staatvan <strong>de</strong> muren. Vanaf half januariwor<strong>de</strong>n bei<strong>de</strong> kluismuren gerestaureerd.De gemeente begint met<strong>de</strong> kluismuur aan <strong>de</strong> kant van <strong>de</strong>Vismarkt, zodat er tijd ontstaat omeen optimale oplossing uit te werkenvoor <strong>de</strong> losstaan<strong>de</strong> kluismuurvoor het stadhuis. Winters weerkan invloed hebben op <strong>de</strong> planningvan <strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n. Bij vorstkan bijvoorbeeld het metselwerkniet wor<strong>de</strong>n uitgevoerd. De werkzaamhe<strong>de</strong>naan <strong>de</strong> walmuren vanrak 15, tussen <strong>de</strong> Vollersbrug en <strong>de</strong>Tolsteegbarrière [westzij<strong>de</strong>], staangepland voor komend najaar.Bij rak 14, tussen <strong>de</strong> Vollersbrugen <strong>de</strong> Geertebrug, wordt vanaffebruari gewerkt aan <strong>de</strong> werfmuur.De gemeente brengt vanaf <strong>de</strong>straatzij<strong>de</strong> een betonnen keerwandaan om parkeerbelasting op <strong>de</strong>werfmuur op te vangen. Er is eenomleiding voor autoverkeer, voorfietsers en voetgangers is er weldoorgang.Kijk voor meer informatie opZorg dus dat u er op tijd bij bent! •Kijk op www.utrechtbereikbaar.nl •www.utrecht.nl/werven. •Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 18 Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 19


Wijkbureau BinnenstadEen podium vol historieVan Santen: ‘De lange gang vind ik een van <strong>de</strong> meest bijzon<strong>de</strong>re <strong>de</strong>len van hetTivoli-pand.’ ©Willem MesHet alternatieve poppodium Tivoli aan <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong>gracht vertrektin 2013. Bij een pand zó rijk aan historie rijst dan <strong>de</strong> vraag: wat nu?De gemeente zoekt een antwoord.‘Om <strong>de</strong>ze vraag goed te beantwoor<strong>de</strong>n,is het belangrijk <strong>de</strong> bouwhistorischewaar<strong>de</strong> van het pand vast testellen. Die vormt voor ons het uitgangspuntbij het beoor<strong>de</strong>len of eennieuwe gebruiker <strong>de</strong> monumentalewaar<strong>de</strong>n respecteert’, verklaart Bettinavan Santen, architectuurhistorica bij<strong>de</strong> gemeente Utrecht. Ze begeleid<strong>de</strong>vanuit <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling Monumenten enCultuurhistorie een on<strong>de</strong>rzoek van hetBureau voor Bouwhistorie en Architectuurgeschie<strong>de</strong>nis.Uit dit on<strong>de</strong>rzoekrol<strong>de</strong> een omvangrijk rapport over <strong>de</strong>monumentale waar<strong>de</strong> van het Tivolicomplex.Van Santen: ‘Wie Tivoli binnenloopt,komt eerst door een langegang. Ooit was dat <strong>de</strong> kruisgang vaneen klooster dat hier 750 jaar gele<strong>de</strong>nal stond. Voor mij is die gang eenvan <strong>de</strong> meest bijzon<strong>de</strong>re <strong>de</strong>len vanhet pand. Het is voor ons vooral vanbelang dat alle <strong>de</strong>len van dit complexin samenhang met elkaar blijven.’had het pand van 1582 tot 1919 gediendals weeshuis. Van Santen: ‘Watik mooi vind aan het Tivoli-complexis dat het zoveel verschillen<strong>de</strong> fasesheeft doorlopen. Die lange geschie<strong>de</strong>nisis nog steeds in het gebouwterug te zien. Wanneer er in <strong>de</strong> toekomstverbouwd moet wor<strong>de</strong>n, kaneen bouwhistoricus het pand nogver<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoeken. In <strong>de</strong> murenverwachten we <strong>de</strong> oudste restantenvan het klooster terug te vin<strong>de</strong>n.Bij Monumenten en Cultuurhistoriewillen we graag dat <strong>de</strong> nieuwegebruiker zoveel mogelijk recht doetaan alle <strong>de</strong>len van <strong>de</strong> rijke geschie<strong>de</strong>nis.Ook aan het meest recente<strong>de</strong>el daarvan, als Utrechts bekendstepoppodium.’ •Wijkbureau BinnenstadHeeft u een vraag over zaken die in uw buurt spelen? Wilt u overlastmel<strong>de</strong>n? Dan bent u bij het wijkbureau aan het juiste adres. Het wijkbureauis het aanspreekpunt van <strong>de</strong> gemeente voor bewoners, on<strong>de</strong>rnemersen bezoekers van <strong>de</strong> binnenstad van Utrecht.Wijkbureau Binnenstadtelefoon: 030 - 286 00 00 [ma t/m vr van 9.00 tot 17.00 uur]binnenstad@utrecht.nl www.utrecht.nl/binnenstadU kunt ook even langskomen bij <strong>de</strong> balie van wijkbureau Binnenstad.Informatiecentrum Utrecht en wijkbureau BinnenstadNeu<strong>de</strong>flat, Vinkenburgstraat 26Kijk voor actuele openingstij<strong>de</strong>n op www.utrecht.nl/informatiecentrum.•Waterschap herstelt oeverssingelsHet waterschap gaat dit jaar <strong>de</strong> oeverslangs <strong>de</strong> Tolsteegsingel, <strong>de</strong> Maliesingelen <strong>de</strong> Wittevrouwensingel [trajectTolsteegbrug-Wittevrouwenbrug]opknappen. De oevers zijn in slechtestaat en bie<strong>de</strong>n onvoldoen<strong>de</strong> stevighei<strong>de</strong>n bescherming om <strong>de</strong> grondvast te hou<strong>de</strong>n. De uitvoering startin <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van 2011. In heteerste kwartaal organiseert het waterschapeen informatieavond. Mensendie langs <strong>de</strong> singels wonen, krijgenhiervoor een persoonlijke uitnodiging.Oevers en beschoeiingDe oevers langs <strong>de</strong> singels wor<strong>de</strong>n beschermddoor een beschoeiing. Dezebeschoeiing gaat het waterschapgeheel vernieuwen. In totaal gaat hetom 3,5 kilometer. Uitgangspunt bijhet herstel is <strong>de</strong> oorspronkelijke beschoeiing.In sommige gevallen is dateen houten beschoeiing, maar op <strong>de</strong>meeste locaties is er sprake van eenopgemetsel<strong>de</strong> stenen beschoeiing.Start werkzaamhe<strong>de</strong>nHet project start, zodra alle benodig<strong>de</strong>vergunningen zijn verleend. Er is eenkapvergunning aangevraagd voorzeven bomen. Drie hiervan ston<strong>de</strong>nal op <strong>de</strong> nominatie om gekapt tewor<strong>de</strong>n en zijn inmid<strong>de</strong>ls gekapt.De resteren<strong>de</strong> vier bomen zijn nietbeeldbepalend, jonger dan vier jaaren wor<strong>de</strong>n op een an<strong>de</strong>re locatieherplant.Meer informatieWilt u meer weten? Neem dancontact op met <strong>de</strong> projectlei<strong>de</strong>r vanhet waterschap, Roland Kastelein,tel. [030] 634 5844. •PolitiekVre<strong>de</strong> van Utrecht neteven an<strong>de</strong>rsIn <strong>de</strong> gemeenteraad heb je het doorgaansover problemen. We zijn nietgekozen om avon<strong>de</strong>n lang te jubelenover zaken die toch al goed gaan; wezijn er om problemen op te lossen opeen manier die past bij <strong>de</strong> politiekekleur van D66. En toch is het goedom te weten dat Utrecht een behoorlijkvredige stad is. Natuurlijk zijn erwijken met grote problemen, natuurlijkzijn er in <strong>de</strong> Binnenstad zorgen,or<strong>de</strong>problemen en ergernissen, maarper saldo zijn we in Utrecht goed af.En als er problemen, meningsverschillenof zorgen zijn, dan blijkt steedsweer dat er oplossingen zijn en datgroepen mensen die tegenover elkaarstaan, heel erg bereid zijn om met elkaartot overeenstemming te komen.In politiek jargon heet dat burgerparticipatie,in <strong>de</strong> praktijk betekent hetdat oplossingen niet meer uit eenla<strong>de</strong> in het stadhuis komen, maarmet u uitgewerkt wor<strong>de</strong>n, zodanigdat u ook werkelijk invloed hebt.Of u dat interesseert? Misschien niet,totdat het probleem in uw eigen achtertuinspeelt. Het ver<strong>de</strong>r uitwerkenvan burgerparticipatie is wat D66 betreftook een sleutel tot een vredigerUtrecht.Kansen voor <strong>de</strong> <strong>hele</strong> stadAan het ein<strong>de</strong> van het jaar is het<strong>de</strong> gewoonte om even terug teblikken. Voordat we daarom vooruitkijken naar 2011 en <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> vanUtrecht, kijken we graag even metu terug naar het politiek turbulentejaar 2010. Bij <strong>de</strong> gemeenteraadsverkiezingenin maart beloon<strong>de</strong> <strong>de</strong>Utrechtse kiezer <strong>de</strong> VVD voor haarhar<strong>de</strong> werk met twee extra zetels.De liberale fractie groei<strong>de</strong> maar liefstnaar zeven zetels. Een geweldigebeloning voor jaren van hard werkenvoor <strong>de</strong> stad. Utrecht kreeg echterhelaas opnieuw een linkse coalitie.Als grootste oppositiepartij is hetdaarom onze taak om het nieuwe,linkse college zoveel mogelijk liberaalbij te sturen. Daarbij hanteren wij alsaltijd, dus ook <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vier jaar,het uitgangspunt dat Utrecht eenveilige, bereikbare en on<strong>de</strong>rnemen<strong>de</strong>Binnenstad moet hebben, waarie<strong>de</strong>reen zich naar eigen kracht moetkunnen ontwikkelen.afhankelijk is van <strong>de</strong> overheid. Wijzien immers ook in Utrecht graageen sterke culturele sector die stoeltop maatschappelijke steun in plaatsvan op overheidssteun.De VVD Utrecht wenst u een voorspoedigen liberaal 2011! Wij hopenu in 2011 vaak te ontmoeten.Onze <strong>de</strong>ur staat gewoon voor uopen.•Vernieuwend welzijnEr wordt tegenwoordig an<strong>de</strong>rsgedacht over welzijn dan in <strong>de</strong>afgelopen jaren. Op het toppuntvan <strong>de</strong> welvaartsstaat was er echtsprake van een verzorgingstaat diemet een breed aanbod <strong>de</strong> burgerson<strong>de</strong>rsteun<strong>de</strong>. De mid<strong>de</strong>len nemen<strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren af, maar dat nietalleen. In <strong>de</strong> Wet MaatschappelijkeOn<strong>de</strong>rsteuning wordt uitgegaan vangroepen burgers, wijkbewoners,groepen migranten etc. die eenwens hebben en daarbij mogelijkon<strong>de</strong>rsteuning nodig hebben. Dewens staat centraal. Via een nieuwefunctie, <strong>de</strong> sociale makelaars, wordt<strong>de</strong> vraag gekoppeld aan een organisatiedie kan helpen. Of wordt <strong>de</strong>klant geholpen bij het vin<strong>de</strong>n vansubsidie, accommodatie en wat alniet. De eerste contouren van <strong>de</strong>vernieuwing tekenen zich af. Vanaf2009 zijn <strong>de</strong> reguliere grote wijkwelzijnsorganisatiesgestopt met hetaanbie<strong>de</strong>n van cursussen en moetengroepen bewoners die iets willen,of cursuslei<strong>de</strong>rs die een aanbodhebben, zelf op zoek naar mogelijkhe<strong>de</strong>nom dit te realiseren en tefinancieren. Welzijn ligt <strong>de</strong> PvdA altijdna aan het hart. We kunnen <strong>de</strong>vernieuwing steunen, maar zullener voortdurend voor blijven pleitendat er vooral aandacht uitgaat naar<strong>de</strong> meest kwetsbare bewoners, <strong>de</strong>groep die niet snel zal vragen omon<strong>de</strong>rsteuning, maar die nog neteen extra zetje nodig heeft. Viadoorverwijzers, vrijwilligersorganisaties,informele zorgnetwerken en<strong>de</strong>rgelijke moeten signalen terechtkomenbij <strong>de</strong> sociale makelaars.stad beschikbaar zijn. Ook <strong>de</strong> accommodatiesvan <strong>de</strong> wijkwelzijnsorganisatiesgaan beheerd wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong>gemeente om zo optimaal ingezet tekunnen wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> vele groepenin <strong>de</strong> stad die een ‘sociale’ huur zoeken.Drie pan<strong>de</strong>n die voorheen door<strong>de</strong> Stichting Boeg beheerd wer<strong>de</strong>nvoor gebruik door migranten-zelforganisatieswor<strong>de</strong>n al opgeknapt envoor alle vrijwilligersorganisaties inUtrecht bruikbaar gemaakt.In 2011 wor<strong>de</strong>n daarom belangrijkestappen gezet op weg naar <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>revernieuwing in het welzijnswerk.Want er wordt al op veel plekkenan<strong>de</strong>rs dan voorheen gewerkt. Daarnaastzijn er steeds meer activiteitendie nu nog binnen <strong>de</strong> AWBZ vallendie over zullen komen naar <strong>de</strong> gemeente,telkens helaas wel met watdan heet een efficiencykorting, maarwat natuurlijk gewoon weer eenextra bezuiniging is. •Sytse KoopmansTram stapje ver<strong>de</strong>rAls uit een studie gaat blijken dateen tram naar <strong>de</strong> Uithof rendabelis, legt het rijk 110 miljoen eurobij op een totale begroting vandriehon<strong>de</strong>rd miljoen. Utrecht heeft<strong>de</strong> toezegging te danken aan eensoort koehan<strong>de</strong>l: subsidie voor <strong>de</strong>aanleg van <strong>de</strong> tram in ruil voor eengemeentelijk ‘ja’ wat betreft <strong>de</strong>verbreding van <strong>de</strong> autoweg A27langs Amelisweerd tot twee keerzeven rijstroken, waarvan 250 meterover<strong>de</strong>kt. Utrecht is er van overtuigddat <strong>de</strong> studie zal uitwijzen dat <strong>de</strong>tram noodzakelijk is. Het is fysiekonmogelijk om nog meer bussen oplijn 12 te laten rij<strong>de</strong>n. De beginhaltevan <strong>de</strong> tram komt <strong>de</strong>finitief aan <strong>de</strong>stadskant van het station. •HoofdprijsGoed i<strong>de</strong>e?Dan <strong>de</strong> vooruiblik. 2011 wordteen belangrijk jaar in <strong>de</strong> opmaatDoe er iets mee!tot 2013, als Utrecht zich presenteertals kandidaat voor CultureleWilt u iets organiseren voor uwHoofdstad 2018. De VVD wil graagbuurt? Wilt u <strong>de</strong> straat veiligerZware keuzesdat Utrecht Culturele Hoofdstad vanmaken? Of heeft u een an<strong>de</strong>r i<strong>de</strong>eD66 in Utrecht groei<strong>de</strong> dankzij u Europa wordt. Deze ‘hoofdprijs’ isom <strong>de</strong> leefbaarheid in <strong>de</strong> Binnenstadvan drie naar negen zetels dit jaar. niet alleen voor <strong>de</strong> creatieve sectorSpoetnikkijker in <strong>de</strong> bloemetjeste verbeteren?D66 werd een ‘machtsfactor’. Twee een uitdaging en een grote kans,Dien dan een aanvraag in voorraadsle<strong>de</strong>n bleven en zeven nieuwe Utrecht wordt ook aantrekkelijkerhet leefbaarheidsbudget.mensen versterkten <strong>de</strong> fractie. Negen voor toeristen, voor [internationale]Met dit budget kan het wijkbureauD66’ers betekent negen eigenzin-stu<strong>de</strong>nten en bedrijven. Want insnel inspelen op plannennige, gemotiveer<strong>de</strong>, eigenwijze, <strong>de</strong>ze tij<strong>de</strong>n kiezen voor zo’n grootDanszaalvan bewoners en on<strong>de</strong>rnemers.ambitieuze mensen met een mening evenement, vraagt om een visie hoeWoning vrij: huurTivoli dankt zijn naam aan een groepNeem contact op met heten hart voor <strong>de</strong> gemeente. Zou Utrecht ook op economisch vlakkrakers: het Tivoli Komitee. Toen inwijkbureau of kijk opdat allemaal vredig verlopen? Het zoveel mogelijk van <strong>de</strong> Cultureleomhoog<strong>de</strong> jaren tachtig hun on<strong>de</strong>rkomenin het Lepelenburgpark afbrand<strong>de</strong>,www.utrecht.nl/leefbaarheidsbudget.antwoord is ja. Het is geweldig omin <strong>de</strong>ze fractie samen te werken. ErHoofdstad kan profiteren.Het zijnimmers economisch zware tij<strong>de</strong>n.Utrechtse woningcorporaties trekkenhun huren fors omhoog alskraakten ze het leegstaan<strong>de</strong> monumentalepand aan <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong>gracht.vragen voor het leefbaarheids-beste oplossingen en dat kan alleenVoorbeel<strong>de</strong>n toegeken<strong>de</strong> aan-wordt soms fel ge<strong>de</strong>batteerd over <strong>de</strong> De stad moet stevig bezuinigen.woningen vrijkomen. Dat blijkt uitBewoners Evert van Tamelen [links] en Matthijs Goossens [rechts] plantten samenmet hun buren 1.100 meiklokjes. ©Willem MesInvesteringen in <strong>de</strong> culturele sectoron<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandseDe danszaal en het podium hoef<strong>de</strong>budget [maand <strong>de</strong>cember 2010]:omdat we elkaar in <strong>de</strong> fractie ten moeten wat ons betreft daarom ‘noWoonbond. Uitschieter is volgens <strong>de</strong>het Tivoli Komitee niet eens zelf teDe Spoetnikkijker [1957] van <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse beeldhouwer Oswald Wenckebach[ter hoogte van <strong>de</strong> sterrenwacht in het Zocherpark] heeft gezelschap ge-• Fietsenrekken Achter St. Pieter,diepste respecteren. En we komen er, regret’ zijn. Lukt het ons niet omWoonbond Mitros die nu nog gemid<strong>de</strong>ldzo’n zeventig procent vanbouwen. Die waren al aangelegd• Kerstmarkt in <strong>de</strong> Twijnstraat,inhou<strong>de</strong>lijk, altijd uit. Ook in dat opzichtwas het een vredig jaar. 2011: <strong>de</strong> investeringen in ie<strong>de</strong>r geval niet AWBZ<strong>de</strong> wettelijk toegestane huur vraagt,2018 binnen te halen, dan moetenkregen. Bewoners van het Servaasbolwerk hebben hier, met een bijdrage uitdoor <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse Vereniging van het leefbaarheidsbudget, 1.100 lelietjes-van-dalen geplant. Het lelietje-vandalen• Korte Nieuwsstraat, renoverenSpoor- en Tramwegpersoneel, op <strong>de</strong>of meiklokje is een van <strong>de</strong> weinige planten die goed bloeit in <strong>de</strong> scha-en on<strong>de</strong>rhoud hofje Regentes,er liggen zware keuzes voor. Finan-voor niets zijn geweest! Daarnaast is Op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> manier wordt er op het maar die <strong>de</strong> huur bij een huur<strong>de</strong>rs-plaats waar eeuwenlang <strong>de</strong> kloosterkerkstond. Zo kon <strong>de</strong> vereniging die, hoe verrassend, in mei bloeit. Een dicht meiklokjestapijt zal in <strong>de</strong> bloeitijdduw en on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bomen. Komen<strong>de</strong> jaren zal een meiklokjestapijt ontstaan • Buurtborrel Dorstige Hart,cieel en organisatorisch. Aarzel ook het belangrijk dat ook in Utrecht nagedachtwordt over <strong>de</strong> vraag hoe <strong>de</strong> meente] bemid<strong>de</strong>ld tussen groepen cent van wat mag. De huurprijzenMakelpunt [on<strong>de</strong>rgebracht bij <strong>de</strong> gewisselingverhoogt tot hon<strong>de</strong>rd pro-• Ein<strong>de</strong>jaarsborrel Pastoor vanin 2011 niet om ons uw klachten enook geurend zijn. Maar dat duurt dus nog even. Dit is het eerste klokjestapijtgrote groepen mensen ontvangen enNuenenstraat. •bevindingen te mel<strong>de</strong>n. D66 wenst u culturele sector een meer volwassendat aangelegd is in het park.die een ruimte zoeken voor hun activiteiten <strong>de</strong> gebouwen die er in <strong>de</strong> procent. •van SSH zitten al op ruim negentig•trakteren op toespraken. Daarvooreen vredig 2011. www.d66.nl • sector wordt, die financieel min<strong>de</strong>rBinnenstads<strong>krant</strong> pagina 20 Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 21


‘Er komen veel klachten binnen vanou<strong>de</strong>ren over <strong>de</strong> regiotaxi. Wat doet<strong>de</strong> gemeente eraan om <strong>de</strong> situatiete verbeteren?’ Dit was een van <strong>de</strong>vragen die vrijwilligers stel<strong>de</strong>n aanwethou<strong>de</strong>r Rinda <strong>de</strong>n Besten. Dinsdag30 november organiseer<strong>de</strong> CumulusWelzijn in samenwerking met<strong>de</strong> gemeente Utrecht een ste<strong>de</strong>lijkebijeenkomst voor vrijwilligers en coördinatorenvan <strong>de</strong> projecten Thuisadministratieen Huisbezoek. Dit in hetka<strong>de</strong>r van het Europees Jaar van <strong>de</strong>Armoe<strong>de</strong> [2010] en om vrijwilligersen coördinatoren een platform tegeven om ervaringen te <strong>de</strong>len.De bijeenkomst vond plaats in <strong>de</strong>Smeezaal van het BartholomeusGasthuis in <strong>de</strong> Binnenstad. Het eerstege<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong> bijeenkomst gaf hetvoorlichtingsteam van <strong>de</strong> gemeente[Sociale Zaken en Werkgelegenheid]informatie over <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>ringen diein 2011 plaatsvin<strong>de</strong>n. De heer Kaiservan <strong>de</strong> Sociale VerzekeringsBank, <strong>de</strong>heer Schut van <strong>de</strong> gemeente Utrecht[SoZaWe] en <strong>de</strong> heer Reek van Agisziektekostenverzekeraar/of zorgverzekeraargaven een presentatie.Mitros blijft haar woningen verhurenaan mensen met een lagermid<strong>de</strong>ninkomen, ook al wordt ditdoor Europa verbo<strong>de</strong>n. Woningcorporatiesmogen vanaf 1 januari nogslechts tien procent van hun socialehuurwoningen, met een huur vanmaximaal 652 euro in <strong>de</strong> maand,verhuren aan mensen met een inkomenboven <strong>de</strong> 33.614 euro.Zorgen over groeien<strong>de</strong> armoe<strong>de</strong>Bijna geen stoel meer vrij in <strong>de</strong> SmeezaalMitros blijft aan mid<strong>de</strong>ninkomensverhurenVrijwilligers in gesprek met wethou<strong>de</strong>r Rinda <strong>de</strong>n BestenDiscussie hield <strong>de</strong> aandacht vast© Sjaak RamakersVolgens Mitros dreigt hierdoor eengrote groep Utrechters tussen wal enschip te vallen. Daarom blijft Mitroshuurwoningen toewijzen aan <strong>de</strong>lagere mid<strong>de</strong>ninkomens tot 45.000euro.Op dit moment verhuurt Mitrosongeveer vijftien procent van haarhuurwoningen aan mensen met eenZonnetjeWethou<strong>de</strong>r Rinda <strong>de</strong>n Besten [PvdA]was uitgenodigd om vragen van vrijwilligerste beantwoor<strong>de</strong>n en hun ervaringenmet haar te <strong>de</strong>len. Die gingenvoornamelijk over on<strong>de</strong>rwerpenwaar vrijwilligers in contact met hunklanten tegenaan lopen. Ook werd<strong>de</strong> zorg geuit over <strong>de</strong> bezuinigingendoor <strong>de</strong> gemeente Utrecht op sociaalgebied. Wethou<strong>de</strong>r Den Besten, tevenslid van <strong>de</strong> Lan<strong>de</strong>lijke Armoe<strong>de</strong>coalitie,<strong>de</strong>el<strong>de</strong> <strong>de</strong>ze zorg. De vragendie niet direct beantwoord kon<strong>de</strong>nwor<strong>de</strong>n, nam <strong>de</strong> wethou<strong>de</strong>r mee. Ze<strong>de</strong>ed <strong>de</strong> belofte om hier in een laterstadium op terug te komen.Aan het eind van <strong>de</strong> bijeenkomstwerd <strong>de</strong> heer Van Es [coördinator vanhet voorlichtingsteam] in het zonnetjegezet. De heer Van Es ging, navele jaren voor <strong>de</strong> gemeente UtrechtZalen in buurthuis te huurgewerkt te hebben, per 1 <strong>de</strong>cember2010 met pensioen. Als me<strong>de</strong>organisatorvan <strong>de</strong> bijeenkomst envoor zijn jarenlange inzet voor <strong>de</strong>bestrijding van armoe<strong>de</strong> in <strong>de</strong> gemeenteUtrecht werd hij bedanktdoor <strong>de</strong> wethou<strong>de</strong>r.Dit jaar weer‘Vrijwilligers ontmoeten vrijwilligers’was daarna het thema van <strong>de</strong>geanimeer<strong>de</strong> afsluiten<strong>de</strong> borrel.De druk bezochte bijeenkomst metnegentig aanwezigen werd zeergoed ontvangen. Het is <strong>de</strong> bedoelingom eind dit jaar weer een soortgelijkebijeenkomst te organiseren. Zeertoepasselijk want 2011 is uitgeroepentot het Europees jaar van hetvrijwilligerswerk. •Raisa van Willigenburg enMarleen van Zijl, Cumulus WelzijnCumulus Welzijn verhuurt in het buurthuis Ou<strong>de</strong>gracht,Ou<strong>de</strong>gracht 227, drie royale zalen voor workshops,cursussen en <strong>de</strong>rgelijke. Ze zijn niet beschikbaar voorfeesten en eenmalige bijeenkomsten.AGENDAJANUARIVr 21 Pieterskerk20.15 Coqu olv Paul <strong>de</strong>Kok: Music, when softvoices die; werken vanPurcell, Britten, VaughanWilliams, Walton, Parry,Holst en HowellsZa 22 Domkerk15.30 Koor en orkest van<strong>de</strong> Domcantorij olv Remco<strong>de</strong> Graas; Bach, Mis inA-Dur, motet Fürchte dichnicht; collecteZa 22 Wilhelminakerk20.00 Ad Hoc Orkestolv Haiko Boonstra mmvMarnix van <strong>de</strong>n Berg[klarinet]; Men<strong>de</strong>lssohn,Ouverture Hebri<strong>de</strong>n; Spohr,Klarinet-concert No. 1;Dvorák, Legen<strong>de</strong>n No. 1t/m 5; J. Strauss jr, Künstlerleben;€ 8Za 22 Geertekerk20.15 Orkest van Utrechtolv Yiorgo Moutsiarasmmv Josine Jansen [viool];Bruch, Concert voor vioolen Orkest nr 1; Schubert,Tragische Symfonie [nr 4];Ippolitov, ArmeenseRapsodie; € 12Zo 23 Willibrordkerk14.00 Michiel Ras [orgel]en Kees Hilhorst [viool];werken van Sjostakovitsj enProkofiev; collecteZo 23 Janskerk17.00 Schola Davidicaolv Lisette Bernt mmv JanHagen [orgel]: RussischeVesper; collecteDo 27 Geertekerk20.15 Il suonar parlante[gambakwartet en fortepiano]olv Vittorio Ghielmi;Bach, Kunst <strong>de</strong>r Fuge;€ 18/10Do 27 Lutherse Kerk20.15 Lisa Jacobs andFriends Sextet; Ysaye,Vioolsonate; werken vanKorngold en Dvorak;€ 17,50Vr 28 Pieterskerk20.15 Vocaal ensembleVENUS olv Gijs Leenaars:the help of man;Adès, Gefriolsae me; Tarenskeen,Psalm 60;Heppener, Bruchstückeeines alten Textes; werkenvan Purcell, Men<strong>de</strong>lssohnen Brahms; € 12,50/8Vr 28 Theater Kikker21.00 Mo<strong>de</strong>l062; werkenvan Janco Verduin; € 13/10Za 29 Domkerk15.30 Cantores Martini;Bach, Jesu, meine Freu<strong>de</strong> enLobet <strong>de</strong>n Herren; collecteZa 29 Geertekerk20.15 Utrechts Blazersensembleolv Jussi Jaatinen;nieuw gecomponeer<strong>de</strong>muziek [Call for Scores];werken van Hin<strong>de</strong>mith enIbert; € 10/8Zo 30 Winkel van Sinkel13.00 Klein OperakoorWilhelminapark olv RoelVogel; Glück, L’IvrogneCorrigé; € 32,50 incl.driegangenmaaltijd [ookom 18.00]Zo 30 Willibrordkerk14.00 Maria <strong>de</strong>n Hertog[alt] mmv Willeke Smits[orgel]; lie<strong>de</strong>ren vanPoulenc en Vierne; collecteZo 30 Schillertheater15.00 Janneke Daal<strong>de</strong>rop[zang] en Alicia Witarsa[piano]: I Hate Music[but I like to sing]; werkenvan Bernstein, Messiaen,<strong>de</strong> Roo, Schat, Webern enZemlinsky; € 15/12,50Zo 30 Winkel van Sinkel18.00 Klein OperakoorWilhelminapark olv RoelVogel; Glück, L’IvrogneCorrigé; € 32,50incl. driegangenmaaltijdFEBRUARIWo 2 Gertrudiskathedraal20.00 Noema Ensemble;Josquin, Mariamotetten;Richafort, RequiemVr 4 Lutherse Kerk20.00 Meezingnacht:werelmuziek en Taizélie<strong>de</strong>ren;€ 15/7,50Vr 4 Kikker20.30 RagazzeKwartet; werken van Vega,Webern, Kurtág en Glass;€ 14,50/11,50Za 5 Domkerk15.30 Domcantorij olvRemco <strong>de</strong> Graas mmvJan Jansen [piano] enCees-Willem van Vliet[harmonium]; Rossini,Messe Solennelle; collecteZa 5 Jacobikerk19.30 ROV SonanteVocale olv Patrick Prangermmv BarokorkestFlorilegium Musicum,Selma Harkink [sopraan],Laszlo Kalman [tenor] enNiklaus Kost [bas]; Haydn,Die Schöpfung; € 26/20Za 5 Willibrordkerk20.00 Projektkoor Utrechtolv Fokko Ol<strong>de</strong>nhuis mmvNicolas Boulanger [bariton]en Aart <strong>de</strong> Kort [orgel];Grieg, Fire Salmer;Einfel<strong>de</strong>, Cikls ar FricaBarda dzejoliem; Pärt,Berliner Messe; € 15Za 5 Nicolaïkerk20.15 Kamerkoor Sjantonen Krashna kamerorkestolv Chris Pouw mmv SonjaVolten [sopraan]; Men<strong>de</strong>lssohn,psalm 42; Rutter,Requiem; Britten, Hymnto St. Caecilia; Beethoven,Ouverture Corolian;€ 17,50Za 5 Geertekerk20.15 Ne<strong>de</strong>rlandseBachvereniging olv GustavLeonhardt; Bach, LutherseMis en cantates; € 28Zo 6 Willibrordkerk14.00 Zondagmiddagconcert;collecteZo 6 Nicolaïkerk14.00 Kamerkoor Sjantonen Krashna kamerorkestolv Chris Pouw mmv SonjaVolten [sopraan]; Men<strong>de</strong>lssohn,psalm 42; Rutter,Requiem; Britten, Hymnto St. Caecilia; Beethoven,Ouverture Corolian;€ 17,50Zo 6 Lutherse Kerk15.30 Vivavoce olv GerVos mmv Howard vanDo<strong>de</strong>mont [spel] en Arcovan Zon [hobo]: Vergankelijkheid;werken vanVerhulst, Manneke, Nees,Wagenaar, Brahms,Cornelius en Distler;€ 12,50Zo 6 Geertekerk19.30 Bachcantatedienstolv Gijs Leenaars: BWV 14Wär Gott nicht mit unsdiese Zeit; collecteMartin, Mis voor dubbelkoor[met harmonium];proprium van Sweelinck enMonteverdi; € 12,50/8Za 12 Domkerk15.30 Christine Jansen[sopraan], David en JanJansen [klavecimbel/orgel],Orkest van <strong>de</strong> Domcantorij;Bach, Cantate Weichet nurbetrübte Schatten; Passacagliavoor orgel; Concert voor2 klavecimbels; collecteZa 12 UCK20.00 Concert pourcharmer un lézard; werkenvoor koor en blaaskwintetvan Sweelinck, J. Andriessen,Ravel, Van Gool, Ravel,Escheren Pieper; collecteZo 13 Willibrordkerk14.00 Zondagmiddagconcert;collecteZo 13 Lutherse Kerk16.00 The Queen’sConsort en Sophie Gent[viool]: Royal Consorts;werken van Lawes enJenkins; € 18/10Zo 13 Geertekerk20.15 ProjektorkestTwintigste Eeuw olv RobVermeulen mmv EstherApituley [altviool]; Badings,Symfonisch Scherzo;Henkemans, Altvioolconcert;Sjostakovitsj,Sym-fonie nr. 10; € 17,50Vr 18 Pieterskerk20.15 Ne<strong>de</strong>rlands Kamerkoorolv Risto Joost: Uit <strong>de</strong>bibliotheek van Brahms;€ 20/12Za 19 Domkerk15.30 Cantores Martini,Vulpius / Praetorius,Deutsche Messe; collecteZo 20 Willibrordkerk14.00 Zondagmiddagconcert;collecteVr 25 Pieterskerk20.15 Ne<strong>de</strong>rlands Stu<strong>de</strong>ntenKamerkoor olv Mariavan Nieukerken mmvRamon Lormans [percussie]:Magic Words; werkenvan o.a. Wullur, Martin,Bergman, Chilcott, Rimsky-Korsakov en Toch; € 16/12Zo 27 Willibrordkerk14.00 Zondagmiddagconcert;collecteZo 27 Janskerk17.00 Schola Davidica olvLisette Bernt mmv Jan Hagen[orgel]: Choral Evensong;collecteZa 26 DomkerkVr 11 Pieterskerk15.30 Jan Jansen [orgel];Informatie: Willem Willemse,20.15 Cappella Breda olv Bach, Fantasie en Fuga in Za 12 DomkerkDaan Manneke mmv Klaas g moll; Liszt, Fantasie en 15.30 Jan Jansen [orgel];e-mail: w.willense@cumuluswelzijn.nlHoek [harmonium]: Il faut Fuga over het koraal Ad Bach, Grote Orgelmis;tel.: 0618159672.que <strong>de</strong> tous mes esprits...; nos ad salutarem undam; collectecollectelager mid<strong>de</strong>ninkomen. •Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 22 www.utrecht-muziekstad.netBinnenstads<strong>krant</strong> pagina 23Città <strong>de</strong>lla Musica is een samenwerkingsverband vaninmid<strong>de</strong>ls veertien organisaties die concerten organiseren in <strong>de</strong> Binnenstad,meestal in kerken. De Città-agenda staat in <strong>de</strong>Binnenstads<strong>krant</strong> en op www.utrecht-muziekstad.net.www.utrecht-muziekstad.netMAARTDi 1 Pieterskerk20.15 Capilla Flamenca: Inmynen zyn; polyfonie vanAgricola; € 18/10Vr 4 Nicolaïkerk20.15 [aanvangstijd ovb]Opening Festival NieuweMuziek in <strong>de</strong> Klaas; infowww.nicolaiconcerten.nlVr 4 Kikker21.00 Arte Duo [saxofoonen piano]: 21e-eeuwsemuziek van o.a. Meijering,Konsten en Simons;€ 14,50/11,50Za 5 Domkerk15.30 Koor, orkest en solistenvan <strong>de</strong> Domcantorijolv Remco <strong>de</strong> Graas;Manneke, UtrechtTe Deum [Premiére]; Kooij,Missa Brevis; collecteZo 6 Willibrordkerk14.00 Zondagmiddagconcert;collecteZo 6 Geertekerk19.30 Bachcantatedienstolv Gijs Leenaars: BWV23 Du wahrer Gott undDavids Sohn; collecteWo 9 Geertekerk20.15 Joseph HaydnEnsemble mmv Hanneke<strong>de</strong> Wit [sopraan] en JulianHartman [bas-bariton];Haydn, inlegaria’s, ouverturesen symfonie nr. 77;€ 20Vr 11 Pieterskerk20.15 Ne<strong>de</strong>rlands Kamerkoorolv Klaas stok mmvGilad Nezer [bas]: Tehilim;Psalmen Davids van Rossi,Sweelinck, Schubert, Men<strong>de</strong>lssohn,Lewandowski,Distler en Gokkes; € 20/12Za 12 Jacobikerk14.00 Gerben Budding[orgel] en Nienke van <strong>de</strong>rMeulen [blokfluit]


vriendschapTerrassen in plaats vanvergunningplaatsenBen Nijssenin een lange vriendschapverweven zich<strong>de</strong> jarenwww.binnenstads<strong>krant</strong>.nlverle<strong>de</strong>n en he<strong>de</strong>ndragen wijhomogeen<strong>de</strong> toekomstinonschatbare bagageOeke KruythofVisserslatijn 2In het vorige nummer stond een fotovan een man met een grote snoekin zijn han<strong>de</strong>n. Volgens het bijschriftzette hij <strong>de</strong> vis terug in <strong>de</strong> singel.Briefschrijfster Anne Ga<strong>de</strong>lla geloofter geen woord van: ‘De snoek wasdood.. Ik vind het geen mooie reportagewaard in <strong>de</strong> Binnenstads<strong>krant</strong>, dietoch vaak kritische verhalen publiceert.Als het om wonen en veiligheid gaatwèl, maar blijkbaar niet wanneer hetdierenwelzijn betreft. Als <strong>de</strong> snoek eendood hondje was, zou ie<strong>de</strong>reen hetmet me eens zijn.’De maker van <strong>de</strong> foto, Patrick van<strong>de</strong>r San<strong>de</strong>, zegt er dit over: ‘De snoekin <strong>de</strong> <strong>krant</strong> is levend en wel teruggezet.Stond erbij en keek ernaar.Natuurlijk hopen vissers hun vangstenover een jaar of twee weer eens aante lan<strong>de</strong>n en dat <strong>de</strong> snoek dan eenrecordmaat heeft.Het is waar: het is dierenbeulerij.Aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re kant zetten veel visserszich in voor waterkwaliteit en milieu inhet algemeen. Helaas is <strong>de</strong> mens altijd,alleen al doordat hij bestaat, eenbedreiging voor plant en dier.De aar<strong>de</strong> zou beter af zijn zon<strong>de</strong>rmensen.’ •Binnenstads<strong>krant</strong> pagina 24Het Janskerkhof autovrij, dat is al jaren <strong>de</strong>bedoeling. Ein<strong>de</strong>lijk lijkt er nu een stap in dierichting gezet te wor<strong>de</strong>n. In 2009 besprakengemeente, horeca en universiteit allerleimogelijkhe<strong>de</strong>n, en op basis daarvan heefthet college nu vier scenario’s ontwikkeld,waarvan voorlopig alleen scenario 1 wordtuitgevoerd omdat daarmee met minimalekosten een maximaal effect zou wor<strong>de</strong>nbereikt. Het betekent het opheffen van 45parkeervergunningplaatsen op <strong>de</strong> westzij<strong>de</strong>van het plein, het afsluiten van <strong>de</strong> westelijkeroute langs het plein en het gebruiken van<strong>de</strong> vrijgekomen ruimte voor terrassen. [Zieook pagina 19, Wijkbureau.]Opmerkelijk aan dit besluit is dat het voorbijgaataan een voornemen uit het verle<strong>de</strong>n om na openingvan <strong>de</strong> parkeergarage Grifthoek juist als eerste kortparkeerplaatsenop het Janskerkhof op te heffen.Maar dat zou over een perio<strong>de</strong> van tien jaar euro30.000 per plaats aan inkomsten<strong>de</strong>rving betekenen.Scenario 1 daarentegen zou slechts 30.000euro kosten. Het plein geheel parkeervrij maken enElektrische taxi is erMet twee mijoen subsidie uit Den Haag en achtton van zichzelf heeft George Jansen van Prestige/Greencabs taxicentrale 32 elektrische taxi’sgekocht, waarmee hij in Utrecht gaat rondrij<strong>de</strong>n.De auto’s zijn herkenbaar aan hun blijmoedigekleuren [lichtblauw en lichtgroen] en hun vrolijkestickers met windmolens en meisjes in een weiland.De taxi’s hebben een bereik van ongeveer150 kilometer, maar Jansen <strong>de</strong>nkt dat ze in feitevrijwel continu kunnen rij<strong>de</strong>n dankzij nieuwerazendsnelle opla<strong>de</strong>rs, die in twintig minuten <strong>de</strong>accu’s weer tot tachtig procent vullen. Ook <strong>de</strong>elautobedrijfGreenwheels stapt in <strong>de</strong> elektrischeauto. In eerste instantie komen er in Utrecht zes.Op termijn moet <strong>de</strong> Binnenstad afgesloten wor<strong>de</strong>nvoor alle niet-elektrisch verkeer, zei gepensioneerdwijkmanager Hans Versnel op een raadsinformatieavondover schoon vervoer. Hij pleitte er voordat Binnenstadsbewoners die hun gewone autoverruilen voor een elektrische, subsidie krijgen,zoals in Leeuwar<strong>de</strong>n gebeurt. Ze hebben bovendienrecht op een gratis parkeerplaats en moetenze gratis kunnen opla<strong>de</strong>n.•Westzij<strong>de</strong> Janskerkhof © Janneke Walterherinrichten is begroot op twaalf miljoen. De 45parkeervergunningplaatsen zijn gekoppeld aan 42bewonersvergunningen en twintig zakelijke vergunningen.Die kun je natuurlijk niet zo maar intrekken.Maar als <strong>de</strong> parkeerdienst acht maan<strong>de</strong>n lang inhet rayon 1102 geen nieuwe vergunningen uitgeeft,zou er in het gebied voldoen<strong>de</strong> an<strong>de</strong>re parkeerruimtezijn vrijgekomen om op het Janskerkhofaan <strong>de</strong> gang te gaan.OpdraaienToegegeven, terrassen maken het plein aantrekkelijkerdan geparkeer<strong>de</strong> auto’s. Maar het lijkt ernu wel sterk op dat bewoners van <strong>de</strong> Binnenstadmoeten opdraaien voor het genot van <strong>de</strong> bezoekersen <strong>de</strong> inkomsten voor <strong>de</strong> horeca. Voor hetautoluw maken van het centrum helpt het planniet veel. Dan kun je beter kortparkeerplaatsenopheffen, want die veroorzaken veel meer verkeersbewegingen.Eén was een van <strong>de</strong> voornaamstedoelstellingen van <strong>de</strong> in 2009 voorgestel<strong>de</strong>mo<strong>de</strong>llen was <strong>de</strong> oversteekbaarheid van het pleinverbeteren. Scenario 1 betekent daar niets voor. •Extra luchtmeetpunt opVre<strong>de</strong>nburgOp verzoek van <strong>de</strong> wijkraad Binnenstad komt ereen extra meetpunt op het Vre<strong>de</strong>nburg voorstikstofdioxi<strong>de</strong>. Het college heeft bovendientoegezegd om het verkeer ter plaatse van <strong>de</strong>ongeveer veertig Utrechtse meetpunten zo goedmogelijk te monitoren en <strong>de</strong> waar<strong>de</strong>n zo snelmogelijk via het internet bekend te maken,voorzien van een toelichting. De gemeten waar<strong>de</strong>nzullen wor<strong>de</strong>n vergeleken met bereken<strong>de</strong>waar<strong>de</strong>n. Mochten hiertussen verschillen zijn,dan zal over <strong>de</strong> berekeningswijze overleg met hetRIVM gepleegd wor<strong>de</strong>n. Een punt waarmee hetcollege niet meeging met <strong>de</strong> wijkra<strong>de</strong>n was hetvoorstel om <strong>de</strong> GGD verantwoor<strong>de</strong>lijk te makenvoor het meetnet. In Amsterdam is dit bijvoorbeeldwel het geval.Teleurstellend was dan ook <strong>de</strong> opstelling van hetcollege bij <strong>de</strong> wens van <strong>de</strong> wijkraad Noordwestom een begeleidingscommissie van bewoners inte stellen. Het college is van mening dat goe<strong>de</strong>informatie van wijkra<strong>de</strong>n en overige bewonersafdoen<strong>de</strong> is. •

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!