12.07.2015 Views

16. Meer over de spirituele betekenis van heelheid

16. Meer over de spirituele betekenis van heelheid

16. Meer over de spirituele betekenis van heelheid

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Ons leven heeft alleen waar<strong>de</strong> omdat en voor z<strong>over</strong> het daadwerkelijkdatgene beseft wat tijd en bestaan <strong>over</strong>stijgt.Goedheid, schoonheid en waarheid zijn het enige dat uitein<strong>de</strong>lijkwerkelijk is. Deze werkelijkheid, die te mid<strong>de</strong>n <strong>van</strong> alleveran<strong>de</strong>ring verschijnt, gaat <strong>de</strong>ze te boven en is eeuwig….Want lief<strong>de</strong> en schoonheid en vreug<strong>de</strong>… vergaan niet, omdathet Paradijs waar ze in bloeien onsterfelijk is. Dat Paradijs isniet een bepaald gebied, noch een bepaald punt in <strong>de</strong> tijd of <strong>de</strong>ruimte. Het is hier, het is <strong>over</strong>al waar een eindig wezen wordtopgeheven tot dat hogere leven dat <strong>de</strong> enige realiteit is.F.H. Bradley 18Het Absolute is <strong>de</strong> uitein<strong>de</strong>lijke grond <strong>van</strong> al <strong>de</strong>rgelijke waar<strong>de</strong>nals waarheid, schoonheid en goedheid. Het zijn relationele,niet intrinsieke kenmerken <strong>van</strong> het Absolute…. Schoonheidis het Absolute voor z<strong>over</strong> zij gevoeld of onmid<strong>de</strong>llijkwaargenomen wordt in zintuiglijke indrukken. Goedheid ishet Absolute voor z<strong>over</strong> zij tot uiting komt in geïntegreer<strong>de</strong>han<strong>de</strong>lingen…. Waarheid is het absolute gegeven dat gekendof onthuld wordt aan het <strong>de</strong>nken…. Het is <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> die ontstaatdoor het contact <strong>van</strong> het <strong>de</strong>nken met het Absolute. Nu ishet contact <strong>van</strong> het <strong>de</strong>nken met het Absolute kennis…. Waarheidis daarom het object <strong>van</strong> kennis. Maar menselijke kennisis altijd relatief. Het is wat het kennen<strong>de</strong> <strong>de</strong>nken wint doorhet Zijn te beschouwen, on<strong>de</strong>r bepaal<strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n en<strong>van</strong>uit een bepaald standpunt. Door het Zijn zo te beschouwenis het altijd een bepaald aspect, kenmerk of dimensie <strong>van</strong> hetZijn die op een bepaald ogenblik onthuld wordt. Waarheid alseen object <strong>van</strong> kennis is daarom altijd een bepaald perspectiefop het Zijn. Zij kan nauwelijks absoluut gelijk gesteld wor<strong>de</strong>naan het Absolute…. Maar toch is het Abolute niet onbeken<strong>de</strong>n onkenbaar, zoals het agnosticisme ons wil doen geloven.Omdat het Absolute in toenemen<strong>de</strong> mate onthuld wordt metbetrekking tot zijn verschillen<strong>de</strong> aspecten in <strong>de</strong> gelei<strong>de</strong>lijkeontplooiing <strong>van</strong> onze kennis. Het wezen <strong>van</strong> het Absolutewordt onmid<strong>de</strong>llijk gekend in onze intuïtieve realisatie of <strong>de</strong>non-dualistische ervaring.Haridas Chaudhuri 31293


[Met het goe<strong>de</strong> als een eeuwige en hoogste waar<strong>de</strong> bedoel<strong>de</strong>nPlato en an<strong>de</strong>ren] niet iets goeds, noch zelfs het algemeen goe<strong>de</strong><strong>van</strong> <strong>de</strong> mensheid, maar veeleer het wezen <strong>van</strong> die goedheidzelf. Dit on<strong>de</strong>rsteunt niet alleen wat goed is, maar is zelf <strong>van</strong><strong>de</strong> kwaliteit <strong>van</strong> volmaakte lief<strong>de</strong>, harmonie, schoonheid en<strong>heelheid</strong> (wat in het algemeen ook met het god<strong>de</strong>lijke bedoeldwerd)….[Echter]… zowel in <strong>de</strong> religie als in <strong>de</strong> politiek zijn het juistdiegenen die <strong>over</strong>tuigd waren <strong>van</strong> <strong>de</strong> absolute goedheid <strong>van</strong>datgene wat ze <strong>de</strong><strong>de</strong>n die vaak uitein<strong>de</strong>lijk het grootstekwaad veroorzaakten. Het lijkt dus dat, op zijn allerminst,het i<strong>de</strong>e <strong>van</strong> absolute goedheid alleen samenhangend kan zijnals het absoluut geen <strong>de</strong>finieerbare inhoud heeft (zodat hetdui<strong>de</strong>lijk niet in enige vorm <strong>van</strong> kennis vastgelegd kan wor<strong>de</strong>n).Wat kan bedoeld zijn met een <strong>de</strong>rgelijke gedachte?Bij wijze <strong>van</strong> antwoord… zou je kunnen zeggen dat datgenewat vereist is niet een intellectueel begrip is <strong>van</strong> het on<strong>de</strong>rwerpmaar een daad <strong>van</strong> je keren naar het hoogste goed…. Iseen mens [echter] vrij om zich te willen afkeren <strong>van</strong> een <strong>de</strong>rgelijkezelfzuchtigheid en te keren naar het hoogste goed? Ditlijkt niet het geval te zijn. In<strong>de</strong>rdaad… <strong>de</strong> meer beperkte engemakkelijke inhoud <strong>van</strong> <strong>de</strong> wetenschap in ogenschouw genomen,is het dui<strong>de</strong>lijk niet mogelijk voor zelfs maar een zeercompetente wetenschapper, door mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> keuze of wil,zichzelf te bevrij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> op het ego gebaseer<strong>de</strong> blokka<strong>de</strong>s enbarrières in zijn gedachten <strong>over</strong> zijn eigen on<strong>de</strong>rwerp, zoalsbijvoorbeeld Newton en Einstein dat kon<strong>de</strong>n….Alleen <strong>de</strong> intense energie <strong>van</strong> inzicht*… kan al <strong>de</strong>ze blokka<strong>de</strong>sen barrières oplossen, waaron<strong>de</strong>r zelfs die verantwoor<strong>de</strong>lijkzijn voor zelfzuchtigheid.David Bohm 145*Bohm <strong>de</strong>finieert inzicht als een soort waarneming die doordrongen is <strong>van</strong>intense energie en hartstocht, zodat rigi<strong>de</strong> gewoonten <strong>van</strong> het <strong>de</strong>nken, diehet uitdagingen doet vermij<strong>de</strong>n, opgelost kunnen wor<strong>de</strong>n.295


On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> schokken<strong>de</strong> invloed <strong>van</strong> het mo<strong>de</strong>rne scepticisme ennihilisme vindt tegenwoordig een gezon<strong>de</strong> catharsis plaats inhet religieuze bewustzijn <strong>van</strong> <strong>de</strong> mens. De elementen <strong>van</strong> onsterfelijkewaar<strong>de</strong> in <strong>de</strong> religie wor<strong>de</strong>n geschei<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> elementendie hun tijd hebben gehad… is er iemand die <strong>de</strong> waar<strong>de</strong><strong>van</strong> religie als het zoeken naar waarheid in twijfel zou kunnentrekken? Totale toewijding aan <strong>de</strong> waarheid, waar <strong>de</strong>zeook gevon<strong>de</strong>n kan wor<strong>de</strong>n en waar <strong>de</strong>ze ook toe moge lei<strong>de</strong>n, isin<strong>de</strong>rdaad het kostbaarste ingrediënt <strong>van</strong> <strong>de</strong> menselijke aard.Is er een atheïst die <strong>de</strong> gran<strong>de</strong>ur <strong>van</strong> <strong>de</strong> lief<strong>de</strong> en <strong>van</strong> <strong>de</strong> geest<strong>van</strong> opoffering voor het welzijn <strong>van</strong> an<strong>de</strong>ren niet op waar<strong>de</strong>zou kunnen schatten? Is er een nihilist die zijn waar<strong>de</strong>ringzou onthou<strong>de</strong>n aan een leven <strong>van</strong> toewijding aan <strong>de</strong> socialehulpverlening of <strong>de</strong> internationale vre<strong>de</strong>?… Helemaal in hetcentrum <strong>van</strong> het religieuze bewustzijn <strong>van</strong> <strong>de</strong> mens ligt verborgenzijn groeiend besef <strong>van</strong> hogere waar<strong>de</strong>n – zijn lief<strong>de</strong>voor waarheid, schoonheid, rechtvaardigheid, vrijheid, vre<strong>de</strong>en vooruitgang.Haridas Chaudhuri 35Goedheid, waarheid en schoonheid wer<strong>de</strong>n door Plato herhaal<strong>de</strong>lijkbeschouwd als fundamentele attributen <strong>van</strong> hetuniversum, en als zodanig als weergaven <strong>van</strong> <strong>de</strong> hoogste Werkelijkheid.Deze doen op hun beurt <strong>de</strong> archetypen ontstaan,waaruit alle dingen in <strong>de</strong> natuur afkomstig zijn. Hoewel we<strong>de</strong>ze drie principes niet kunnen <strong>de</strong>finiëren, kunnen we zerechtstreeks kennen als we ons in <strong>de</strong> juiste toestand <strong>van</strong> bewustzijnbevin<strong>de</strong>n. 166 Als we het <strong>over</strong> goedheid hebben, danbedoelen we dus niet een bepaal<strong>de</strong> vorm <strong>van</strong> goedheid maarhet wezen <strong>van</strong> goedheid. Bepaal<strong>de</strong> uitdrukkingsvormen <strong>van</strong>goedheid zullen variëren, maar het abstracte i<strong>de</strong>aal <strong>van</strong> Goedheidis eeuwig.Paul Tillich’s uitleg <strong>van</strong> absolute en relatieve waar<strong>de</strong>n isook verhel<strong>de</strong>rend. Tillich bevestig<strong>de</strong> “het onvoorwaar<strong>de</strong>lijkekarakter <strong>van</strong> <strong>de</strong> morele imperatief [<strong>van</strong> Kant], ongeacht zijninhoud, en het beginsel <strong>van</strong> rechtvaardigheid – <strong>de</strong> erkenning<strong>van</strong> ie<strong>de</strong>r mens als persoon.” Over het beginsel <strong>van</strong> lief<strong>de</strong> of297


me<strong>de</strong>dogen of eros of agapè zei hij dat het “rechtvaardigheidomvat en <strong>over</strong>stijgt, en het absolute en het relatieve verenigtdoor zichzelf aan te passen aan ie<strong>de</strong>re concrete situatie.” Alswe <strong>de</strong> werkelijkheid on<strong>de</strong>r ogen zien, zij het door mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong>cognitieve, ethische, esthetishe of an<strong>de</strong>re mid<strong>de</strong>len, stuitenwe op “structurele absoluuthe<strong>de</strong>n zon<strong>de</strong>r welke het leven in<strong>de</strong>ze werel<strong>de</strong>n onmogelijk zou zijn.” 162 Plato sprak <strong>van</strong> <strong>de</strong> archetypen.In <strong>over</strong>eenkomstige zin zeggen mythologen ons dat<strong>de</strong>ze structurele absoluuthe<strong>de</strong>n terugkeren in <strong>de</strong> mythen <strong>van</strong><strong>de</strong> wereld.Is het mogelijk rechtvaardigheid, of het nu economisch, sociaal,politiek of juridisch is, tot iets absoluuts te maken? Ishet mogelijk een ethiek te <strong>de</strong>finiëren die altijd geldig is? Dergelijkewaar<strong>de</strong>n zijn relationeel, en wor<strong>de</strong>n door consensusvastgesteld; geen samenleving of individu kan vaste en altijdgel<strong>de</strong>n<strong>de</strong> regels opstellen voor economische en sociale rechtvaardigheidof mensenrechten, want <strong>de</strong>ze moeten bepaaldwor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> context <strong>van</strong> het menselijk leven. Elk gevalmoet op zijn eigen merites beoor<strong>de</strong>eld wor<strong>de</strong>n. Zoals een auteur,Charles M. Johnston, het uitdrukte: “Morele waarheidmoet gezien wor<strong>de</strong>n als een steeds belangrijker wor<strong>de</strong>n<strong>de</strong>kwestie, en als iets wat in hoge mate afhankelijk is <strong>van</strong> tijd encontext. Integratie zal een toename te zien geven <strong>van</strong> <strong>de</strong> erkenning<strong>van</strong> het belang <strong>van</strong> het omgaan met ethische vraagstukken,zowel persoonlijke als culturele. En tegelijkertijd zalhet lei<strong>de</strong>n tot geheel nieuwe wijzen <strong>van</strong> <strong>de</strong>nken <strong>over</strong> <strong>de</strong>zekwesties, die <strong>van</strong> ons vragen dat we ver<strong>de</strong>r gaan dan dogmaen veroor<strong>de</strong>ling, en <strong>de</strong> relatie tot het leven <strong>van</strong> ie<strong>de</strong>r momenton<strong>de</strong>r ogen te zien.” (Noetic Sciences Review, winter 1988).298

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!