Brandwerendheid van dakdetails

Woningscheidende constructiesdit artikel kunt u downloaden op www.dakweb.nlBrandwerendheidvan dakdetailsIn het voorgaande nummer is AdviesburoNieman ingegaan op de verschillendebouwfysische aspecten die een rol spelenbij de detaillering en uitvoering vandaken. In dit artikel wordt nader gekekennaar de brandwerendheid van dakdetailsen wat daar bij komt kijken.Ter plaatse van daklichten kan een brand eventueelbrandbare dakisolatie bereiken en zich verspreiden.Daarnaast kan via het daklicht brandoverslag optreden(uitslaande vlam) naar naastgelegen gevels.Danny Ruytenbeek, Adviesburo NiemanGebouwen moeten volgens de Nederlandse wetgeving wordenonderverdeeld in brandcompartimenten. Tussen twee brandcompartimentengeldt een eis ten aanzien van de weerstandtegen branddoorslag en brandoverslag (ook wel WBDBOgenoemd). Deze weerstand moet ter plaatse van bouwknopenworden behaald door middel van een bepaalde brandwerendheid.Naast elkaar gelegen rijtjeswoningen zijn bijvoorbeeldaparte brandcompartimenten, waartussen een WBDBO isvereist. Om hieraan te voldoen moet bijvoorbeeld het wanddak-detailter plaatse van de woningscheiding brandwerendworden uitgevoerd.Het spreekt voor zich dat het belangrijk is dat zo’n brandscheidinggoed is uitgevoerd. Brandscheidingen zijn vooral bedoeldom de brand enigszins beheersbaar te houden (de brand magniet te groot worden), zodat de brandweer een redelijke kansheeft de brand te kunnen blussen. Bij bijvoorbeeld woningenkomt daar nog bij dat we te maken hebben met personen diemisschien liggen te slapen en door compartimentering de kansdat die personen een brand bij de buurman overleven weeriets groter is. Het detail dat voor deze barrière moet zorgenmoet in eerste instantie goed ontworpen zijn, maar ook goeduitgevoerd.Gelukkig wordt door veel woningcorporaties en gebouweigenarenonderkend dat de bestaande gebouwvoorraad watbrandveiligheid betreft meestal te wensen overlaat. Onsadviesbureau voert daarom regelmatig brandinspecties uit ingebouwen, zowel bij woningbouw als utiliteitsbouw. Helaasis onze ervaring dat op het moment van inspectie geen enkelgebouw volledig aan de gestelde eisen voldoet. Gebrekenkunnen klein zijn (een kabeltje is achteraf door een brandwerendafgewerkte kabelgoot “geprikt”) maar kunnen ook groterevormen aannemen (brandwerende wanden zijn niet doorgezetin het plenum of een staaldak loopt zonder brandwerendevoorzieningen over een brandscheiding). Het is ook niet zo datdergelijke gebreken alleen bij bestaande gebouwen voorkomen,ook bij nieuwbouw (bij bijvoorbeeld opleverinspecties oftoezicht tijdens de bouw) komt dit regelmatig voor.Daken kunnen (en moeten)op verschillende manierenbijdragen aan de WBDBO tussenbrandcompartimenten.Bij het al dan niet voldoen aanzo’n WBDBO moet wordengekeken naar de weerstand(W) tegen branddoorslag (BD)en tegen brandoverslag (BO).Brandoverslag vindt plaats viade buitenlucht, hierbij is deopbouw van het dakpakket belangrijk(houdt deze de brandlang genoeg tegen). Branddoorslagbetreft branduitbreidingdoor de constructie heen,hierbij moet ook worden geke-Ter plaatse van de balk en tussenwand en dakbeschot is sprakevan naden, waardoor een brandongehinderd naar het naastliggendecompartiment kanuitbreiden.10 ROOFS

ken naar de aansluiting ter plaatse van de brandwerende wand.Daken die geheel over de brandwerende wand heen gaan zijnvaak het lastigst brandwerend aan te sluiten, bij daken die tussende wanden zijn aangebracht is dit eenvoudiger. Betonnendaken geven zelden problemen, bij stalen of houten daken iswat extra aandacht nodig.RegelgevingWat zegt de Nederlandse wet nu over brandwerende dakdetails?Gebouwen moeten voldoen aan het Bouwbesluit. Inhet Bouwbesluit wordt aangegeven dat een gebouw moetworden ingedeeld in brandcompartimenten en dat tussen diebrandcompartimenten een WBDBO geldt. Over het algemeenbedraagt die WBDBO 60 minuten, in bepaalde gevallen kan dieeis echter lager zijn. Volgens hetzelfde Bouwbesluit moet deWBDBO worden bepaald met behulp van een norm (NEN 6068)waarmee kan worden bepaald welke brandwerendheid nodigis om die WBDBO te kunnen halen.In het geval van branddoorslag (WBD: door de constructieheen) is de benodigde brandwerendheid gelijk aan de vereisteWBDBO, dus meestal 60 minuten. In het geval van brandoverslag(WBO: via de buitenlucht) is een brandwerendheid vanmaximaal 30 minuten nodig, óók bij een WBDBO-eis van 60minuten. Omdat brandoverslag via de buitenlucht plaatsvindt,zit daar namelijk een extra veiligheid in, waardoor het nietnodig is een dakvlak 60 minuten brandwerend te maken. In hetgeval van brandoverslag moet een berekening uitwijzen welkdeel van het dak brandwerend moet worden uitgevoerd. Diebrandwerendheid geldt dan natuurlijk ook voor de draagconstructievan dat brandwerende dak.De vereiste brandwerendheid van 60 minuten in het geval vanbranddoorslag (uitgaande van een WBDBO-eis van 60 minuten)moet worden gerealiseerd ter plaatse van de aansluitingvan het dak op de wand die een scheiding vormt tussen tweebrandcompartimenten. Bij woningbouw zijn dergelijke wandeneenvoudig te herkennen: elke woning of appartement moetnamelijk een apart brandcompartiment of subbrandcompartimentzijn. Bij utiliteitsbouw moet de indeling in brandcompartimentenhelder zijn, hierbij is niet zomaar te zeggen welkewanden (en dus aansluitdetails van het dak) brandwerendmoeten zijn.OplossingenHoe zorgen we er nu voor dat details goed brandwerendworden uitgevoerd? Zoals gezegd begint het bij een goed ontwerp.Het detail moet goed uitgedacht zijn, het “bedenken” vanbrandwerende details ter plekke tijdens de bouw is vragen omproblemen. Meestal is specialistische kennis niet op de bouwplaatsaanwezig en wordt er een oplossing bedacht die nietgoed werkt, waardoor achteraf misschien weer zaken gesloopten opnieuw opgebouwd moeten worden. Vanzelfsprekendwordt niemand daar gelukkig van en is hier een hoop extra tijden geld mee gemoeid.Een goed ontwerp moet vervolgens ook goed worden uitgevoerd.Een goed ontwerp betaalt zich hier weer terug in de kleinerekans dat andere materialen of een andere detaillering danbedacht worden toegepast. Als vooraf goed is nagedacht overbijvoorbeeld de afmeting van de naad tussen dak en wand enhoe die moet worden afgedicht, wordt het gebruik van de alombekende (en brandtechnisch gevreesde) PUR-spuit voorkomen.Het heeft namelijk geen zin een detail te ontwerpen met eennaadafdichting van brandwerende kit, als in de praktijk blijktdat die naad daar veel te groot voor is.Nu is het ook weer niet nodig om bij de bouwaanvraag allebrandwerende details volledig te hebben uitgewerkt. Hetherkennen en aanmerken als aandachtspunt kan voldoendezijn, als het detail er maar ligt op het moment dat het daadwerkelijkmoet worden gemaakt. Toezicht op de bouwplaats dooreen specialist kan hierbij erg nuttig zijn. Wij zijn als adviseurregelmatig betrokken bij de ontwikkeling van een detail. Doordaarnaast ook tijdens de bouw toezicht te houden, wordt gegarandeerddat het detail op de juiste wijze wordt uitgevoerden brandveilig is. De juiste specialistische kennis wordt daningezet bij zowel het ontwerp als bij de uitvoering.Bij een stalen dakplaat over een brandscheiding kan branddoorslag enbrandoverslag worden voorkomen door toepassing van een vlamscherm(brandwerende plaat onder de dakplaat) en cannelurevulling.Bij de renovatie van bestaande gebouwen zijn de uitdagingenop dit vlak vaak wat groter dan bij nieuwbouw, je hebt immersniet de volledige vrijheid om een detail te ontwerpen. Sommigedetails zijn heel erg lastig brandwerend uit te voeren,andere juist weer makkelijker. Het loont daarom bij renovatieeerst goed te kijken naar de mogelijkheid en onmogelijkheidom op bepaalde plaatsen brandscheidingen te maken. Het verleggenvan een oorspronkelijk bedachte brandscheiding kanervoor zorgen dat details veel eenvoudiger te realiseren zijn.Vervolgens kan aan de hand hiervan worden bepaald welkedetails brandwerend moeten worden uitgevoerd en kunnendaar details voor worden ontworpen. Door deze details te latencontroleren door een specialist (of samen met een specialist teontwikkelen) en toezicht te (laten) houden tijdens de bouw iseen goede aansluiting gegarandeerd. ■ROOFS 11