papieren pensioendossier capelo zorgt voor digitale make-over

INHOUDGekozen08Ook pensioenen digitaliserenRondetafelgesprekTeamwerk p. 08Capelo legt fundament voor digitaal pensioendossierDit brengt ons samen p. 19Koninklijke Harmonie van Financiën kraakt hoge notenLoopbaan p. 16Ik werk thuis, jij werkt thuis, wij werken thuis...Zo doen we dat p. 18Originele teambuildingideeënReportage p. 12Over (on)gelijkheid man-vrouwGezegd“Mannensnakkennaar eennieuwrollenpatroon.”Michel PasteelLoopbaan p. 16Rubrieken18TeambuildingMag het eens iets anders zijn?19Samen(muziek)spelenLezers aan het woord 04-05Barometer 06-07De federale overheidin cijfers en lettersHet traject 10-11België in de mixRug aan Rug 15A joyrideFed+ aanbiedingen 20-21Speels Actueels 22-23mim-FeverGezienOudstegedruktegetuigeDeze dharani uit deachtste eeuw van deJapanse keizerin Shotoku,is het oudste document datde Koninklijke Bibliotheekvan België bewaart.Dharani zijn formulesdie worden gebruiktbij het mediteren in deboeddhistische traditie.Elke formule is opgeroldin een kleine pagode,een miniatuurreplicavan de plaatsen van deboeddhistische eredienst.

wisselcolumn02/03Uitgave 102 - jaargang 12februari 2012colofonFedra wordt uitgegeven doorPropaganda, in opdracht vande Federale OverheidsdienstPersoneel & Organisatie. Allefederale ambtenaren krijgendit tweemaandelijks blad gratistoegestuurd.De artikels, opinies enstandpunten in Fedra verbindennoch de overheid, noch deFOD Personeel en Organisatie.De verantwoordelijkheidberust uitsluitend bij deverantwoordelijke uitgever.VerantwoordelijkeuitgeverMichel LibensConcept en realisatiePropaganda nvImperiastraat 161930 Zaventemwww.propaganda.beProjectteamJohn Ceuppens,Erik Keustermans,Ruth Nys,Sarah Van MollRedactieteamGrete Flies,Peyo Lissarrague,Annemie Speybroeck,Ingeborg Timmerman,Dries Van DammeFotografieBart Cloet,Lies De PotterRedactieadresFedra, p.a. PropagandaImperiastraat 161930 ZaventemT. 02/725 29 10F. 02/725 29 11contact@fedra.belgium.bewww.fedra.belgium.bewww.propaganda.beFout adres?Aanpassing van deadresgegevens enadresveranderingenuitsluitend regelen via deeigen personeelsdienst.AbonnementGa je binnenkort metpensioen en wil je Fedrablijven ontvangen?Registreer je dan opwww.fedra.belgium.be/abonnement_nl.Wie geen gedrukte Fedrain de bus wil, maar enkelde elektronische versie,kan dit eveneens aangevenop www.fedra.belgium.be/abonnement_nl.Fedra wordt gedrukt op100% gerecycleerd papier.Stefanie Billiet I Communication &Recruitment manager bij SelorStefanie Billiet is Communication &Recruitment manager bij Selor.Na haar studies Romaanse filologieen een bijkomende master in demeertalige bedrijfscommunicatiestartte ze in 2006 bij Selor. Ze houdtvan haar job en is trots op haar“vrouwelijke” hobby’s die momenteelerg hip zijn: breien en naaien.Voel je je geroepen om de volgendecolumn te schrijven, laat het ons wetenop contact@fedra.belgium.be.Het woord is aan jullie...Fed+ aanbiedingenEen greep uit de meest recente voordelenvoor federale ambtenarenP. 20m/vin cijfersen niveausZe vroegen me om een column te schrijven. Leuk, ikheb het wel voor columns, dus zeggen we volmondigja. Na het enthousiasme, de vraag. Waarover zal ikhet hebben? Ik schrijf voor Fedra, niet voor Flair.Laat ik het maar professioneel houden. Ik ben eenkind, of eerder, een product van Selor. Ik ademSelor in en uit. Mijn job is volgens mij de meestinteressante en coolste job ooit. Ik weiger om het werkte noemen. Ik doe dat gewoon graag. Eén petieterigecolumn hieraan wijden, zou schandalig onderwaarderenden ruimschoots onvoldoende zijn. Ikclaim een wekelijkse column. Dus vroegen we naarhet hoofdartikel: de gelijkheid tussen mannen envrouwen, en vooral de ongelijkheid op sociaal enprofes sioneel vlak. Dames én heren, dat is iets waarik graag over schrijf, zeker vanuit Selor. Cijfersliegen nooit. Volgens P-data zijn er meer vrouwendan mannen (53% versus 47%) binnen de federaleoverheid. Bekijken we ze eens over de niveaus heen.Op niveau B een gelijke score met 8.000 mannenen evenveel vrouwen. Hoe lager we gaan, hoevrouwelijker het wordt. Op niveau C heb je 2.000vrouwen meer dan mannen en op niveau D zijn wein dubbele getale aanwezig tegenover de mannen.Omgekeerd, naar boven, is dit niet zo. Op niveau Azijn er 3.000 vrouwen minder dan mannen. Nog eenstapje naar boven en het wordt helemaal karikaturaal:1 manager op 6 is vrouw. Mijn feministisch gevoelvan ongelijkheid en onredelijkheid grijpt me naar dekeel. Hoe hoger op de ladder, hoe meer mannen…En dat is niet logisch, demografisch niet en volgensde slaagpercentages van Selor ook niet. Volgensonze cijfers hebben vrouwen altijd een hogerslaagpercentage. Ook bij de managementselecties.Dus een oproep naar alle federal sisters en futurefederal sisters: dit moet veranderen. Meer vrouwenin hogere jobs. Selor vond er zelfs een productvoor uit. Topskills. Daar kan je een simulatie vaneen managementinterview doen. Want we moetenvrouwen meer stimuleren om te solliciteren. Datkleine duwtje in de rug is nodig. Kijken we in eigenboezem – figuurlijk – dan weten we dat we onszelfte vaak onderschatten. Onterecht. Maar eenmaal datduwtje, dan klimmen we naar boven, zelfs en liefstzonder quota’s. Op de enige echte manier. En destruikelblokken, meestal veroorzaakt door mannen,werken we wel weg. Dames, er komt een tijd dat wenog quota’s moeten opstellen voor mannen!Stefanie Billiet

04/05Gestemd!Dit is jullie mening!Ontdek de resultaten op de online polls.Waarvoor neem jijloopbaanonderbreking?19% Om je droomreis te maken70% Om voor je kinderen te zorgen5% Om in Haïti voor een NGO te werken6% Om je Engels bij te schaven in het VKBen jij voorstander van eennieuw evaluatie systeem voorfederale ambtenaren47% ja 53% neeHoe vaak gebruik je slaapofkalmeringsmiddelen?87% nooit6% zo nu en dan0% eens per maandWaar zat Ernesto?1% eens per week6% dagelijksIk zat verstopt onder de boogvan het Jubelpark!Kijk snel op de achterkantvan het magazine waar ikme deze keer verscholen heben kom het vertellen opwww.fedra.belgium.be/magazine_nlWil je graag de elektronische nieuwsbriefvan Fedra ontvangen?Schrijf je in op www.fedra.belgium.beGa je binnenkort met pensioenen wil je Fedra blijven ontvangen?Registreer je dan opwww.fedra.belgium.be/abonnement_nlOf vul de gegevens in en verstuur deze strook naaronderstaand adres.Invullen in druklettersVoornaam:___________________________Naam:________________________________________________________________E-mailadres:__________________________Privéadres:_____________________________________________________________Nr:________________________________Bus:_______________________________Postcode:____________________________Gemeente:___________________________Land:_______________________________Stamnummer:________________________Overheidsdienst / ministerie / organisatie:____________________________________________________________________Ik ga met pensioen vanaf: ________________FED+ nummer:________________________Opsturen naar:PropagandaTav Fedra redactieImperiastraat 161930 ZaventemWie geen gedrukte Fedra in de bus wil,kan dit eveneens aangeven opwww.fedra.belgium.be/abonnement_nl.

BAROMETER10 jaar FED+Geen feest zonder cadeausZet snel je feestneus op, want we hebben wat tevieren: FED+ is tien jaar geworden! Al een decenniumlang zorgt deze dienst dat federale ambtenaren en hungezin van allerlei voordelen en kortingen kunnengenieten. “Via samenwerkingen met een honderdtalpartners proberen we tegemoet te komen aan dewensen en behoeften van de ambtenaren” , zegtMarion Delanghe, algemeen verantwoordelijkevan FED+. “Die zijn natuurlijk heel divers,want ons doelpubliek heeft verschillendeleeftijden, interesses en familialesituaties. De leden zijn intussen ookmet 90.000! Maar toch proberen wevoor ieder wat wils aan te bieden doormiddel van acties in de commerciële,culturele als recreatieve sectoren.”FED+ zag tien jaar geleden hetlevenslicht met als doel het imago van defederale ambtenaren te versterken, maar ookom hen in de watten te leggen metexclusieve voordelen en uiteindelijk zo hunalgemene levenskwaliteit te verbeteren.Destijds was Fedra Magazine het belangrijkste kanaalom de ambtenaren te bereiken en hierover te informeren.“Intussen gebeurt er veel via het web, maar desondanksblijft het magazine een onmisbaar communicatiemiddel,waarmee FED+ graag samenwerkt”, zegt Marion. “Natuurlijkkunnen we ook op sociale media zoals Facebook nietontbreken. Er is ook de nieuwsbrief en onlangs hebbenwe onze website vernieuwd, een verjaardagscadeautjevoor onszelf. Een frisse wind waarmee we met de zesmedewerkers het nieuwe decennium inwaaien.” Verdergeen geschenkjes voor FED+: de dienst gooit liever zelf metcadeaus. Blader dus snel naar pagina 20 voor de FED+aanbiedingen. Alle info op www.fedplus.be.10 jaar SolvitProbleemloze verjaardagNog meer kaarsjes om uit te blazen, deze keer bij Solvit.Dit internationale online netwerk laat zich niet in enkele woordensamenvatten, maar Valérie Carlier doet een poging: “Solvit zoektinformele oplossingen voor grensoverschrijdende problemenin dertig landen: alle EU-lidstaten plus Noorwegen, IJsland enLiechtenstein. Deze problemen moeten het gevolg zijn van eenverkeerde toepassing van de EU-wetgeving rond de interne markt.Het gaat telkens om kwesties tussen burgersof bedrijven enerzijds en een overheidsinstantieanderzijds. Ons werkgebied is dus heelbreed: van verblijfsvergunningen, rijbewijzenen belastingen, over sociale zekerheid, toterkenning van diploma’s, markttoegangvoor producten of diensten en vestiging alszelfstandige.” Het internationale netwerkweet zo’n 90% van alle gegronde klachtenop te lossen. Een concreet voorbeeld: EenFranse student aan een Brusselse universiteitkreeg een boete omdat zijn wagen nog steedsin Frankrijk ingeschreven stond. Normaal mag je datinderdaad maximum zes maanden, maar volgens de Europesewetgeving vormen studenten de uitzondering op de regel en mogenze hun wagen ingeschreven houden in hun lidstaat van herkomst.Dankzij Solvit moest die student dus niets betalen. Daar toastenwe op – en ook op de tiende verjaardag van Solvit natuurlijk! Meersuccesverhalen en info vind je op www.solvit.euVolgens een recent rapport(december 2011) over demografischevooruitzichten voor België zullen erin het jaar 2060 zo’n 42 ouderen perhonderd personen op beroepsleeftijdzijn. Vorig jaar lag die afhankelijkheidscoëfficiëntvan de ouderen nog bij26 op 100.http://statbel.fgov.beRelatiesin cijfers7.163 mensen tussen 18 en 79 jaarwerden voor deze enquête ondervraagddoor de Algemene Directie Statistiek enEconomische Informatie.http://statbel.fgov.be9,8%9,8% van de Belgen tussen 20 en 69 jaarhad op 1 januari 2009 een lat relatie.Dat blijkt uit een recente studie ‘Generations andGender Enquête’ , waarbij voor het eerst rekening werdgehouden met niet-officieel geregistreerde partners(mensen met een stabiele relatie die niet samenleven).

06/07Test je statistische kennisQuiz mee!Weet jij welk land het hoogste percentage gerecycleerd afval had in 2009of hoeveel de EU dat jaar in onderzoek en ontwikkeling investeerde? Als deantwoorden hierop tot je parate kennis behoren, moet je zeker de ludieke quizover de Europese statistieken eens doen. Maar zelfs wanneer je het in Keulenhoort donderen, is het leuk om je statistische kennis over Europa te testen.Eurostat, het statistisch bureau van de EU, gunt je zeven minuten om vragenuit negen thema’s te beantwoorden: regio’s en steden, economie en financiën,bevolking en sociale omstandigheden, industrie, handel en diensten, landbouw,bosbouw en visserij, buitenlandse handel, transport, milieu en energie,en onderzoek en ontwikkeling. De redactie van Fedra haalde een score van4.636. Aan jou om het beter te doen via http://epp.eurostat.ec.europa.eu/quizPortaalsiteover hergebruikhttp://psi.belgium.beAlle verschillende overheidsdiensten verzamelen ettelijke gegevens overbijvoorbeeld onze economie, mobiliteit, personen, bedrijven,… Na documentatieen digitalisatie kan deze info hergebruikt worden door burgers,ondernemingen of andere overheidsdiensten. De dienst AdministratieveVereenvoudiging heeft nu een portaalsite gelanceerd, die dat hergebruikdoor derden moet vereenvoudigen: Public Sector Information zet viaoverzichtelijke fiches overheidsinformatie in de kijker en vergemakkelijkthierdoor het opzoeken van gegevens. De beschikbare info op de site is momenteelnog beperkt, maar als alle administraties zich bewust worden vanhet belang van deze transparantie, wordt het vast een groot succes.In der minneBELMEDbemiddeltProblemen zijn er om op te lossen en hetliefst zonder daarvoor gerechtelijkestappen te moeten ondernemen. Dat moet hetmotto zijn van BELMED, het platform voor deonline buitengerechtelijke beslechting vanconsumentengeschillen.Deze dienst, ondergebracht bij de FODEconomie, heeft als doel onenigheid tussenconsumenten en ondernemingen in der minneop te lossen. “Ons eerste doel is om het publiekhierover de juiste informatie te verschaffen”,zegt Pascale Godin. “Daarnaast is er het luikbemiddeling, maar hiervoor werken we samenmet onafhankelijke tussenpersonen van zo’nzeven verschillende partners. In alle veiligheiden vertrouwen kan zo makkelijk, snel en vooralgoedkoop een consumentengeschil opgelostworden. Dat kan een vertraagde leveringzijn, verkeerde facturen of problemen met degarantieperiode.”BELMED bestaat in april een jaar, en heeft op haar website intussenal 18.000 bezoekers geteld. In totaal werden ook al 220 aanvragenvia buitengerechtelijke geschillenbeslechting behandeld, meestal inde sectoren energie en reizen. Alle info via www.belmed.fgov.be20,3%Volgens diezelfde studie had20,3% van onze bevolkingin die leeftijdscategorie opdat moment geen stabielerelatie en werd dus als singlebeschouwd.17,6%Onder de Vlamingen was17,6% single.Dat is minderdan in Wallonië enhet Brussels gewest,respectievelijk 22,4% en 29,4%.55,5%55,5%van de Belgentussen 20 en 69 jaarwas getrouwden 14,5% leefdeongehuwd samen.59,1%Bijna zes op tien Vlamingenwas gehuwd: zij spannenmet 59,1% de kroon in hethuwelijksbootje. In Walloniëgaat het om 51,4% en 47,1%van de Brusselaars.

TeamwerkDigitale make-overDat we straks met zijn allen langer aan het werk blijven, isgeen nieuws meer. In het kader van de pensioenhervormingwordt het meer dan ooit belangrijk inzicht te krijgen in demanier waarop een bepaalde beslissing tijdens een carrièreinvloed heeft op de berekening van het pensioen.Het Capelo-project is in dat verband een onmisbare schakel.23 417561. Roland Hissel (SiGeDis)2. Koen Snyders (RSZ)3. Stephan Carcan (RSZ)4. Johan Janssens (PDOS)5. Johan Van der Bruggen (RSZPPO)6. Ghis Vanderheyden (KSZ)7. Bernard Rommens (PDOS)

08/09voor pensioenenCapelo legt fundament voor digitaal pensioendossier• tekst: D. Van Damme I foto: B. Cloet •Het Generatiepact vormde bij PDOS de trigger omgrondig te automatiseren en de papierberg te vervangendoor elektronische processen en dossiers.“Een moderne pensioenadministratie moet op iedermoment accurate en actuele informatie hebben overde loopbaan van een persoon”, zegt Johan Janssens,administrateur-generaal van PDOS. “Onze doelstellingis uit te groeien tot een echte dienstverlener: eenadministratie die de ambtenaren begeleidt doorheenhun loopbaan en die hen informeert over de manierwaarop het gevolgde carrièrepad impact heeft op desamenstelling en hoogte van het pensioen.”De implementatie van elektronische gegevensstromen– onder de projectnaam Capelo – vormtdaarbij een eerste noodzakelijk fundament. PDOShoefde de oefening echter niet vanaf nul te beginnen.“In 2003 zijn we overgestapt op de elektronischeRSZ-aangifte”, vertelt Koen Snyders, administrateur-generaalvan de RSZ. “We hebben er toen voorgezorgd dat die toepassing multifunctioneel inzetbaarzou zijn, waardoor ze een goede basis vormdevoor de applicatie die PDOS nodig had.” Vandaagis Capelo vooral gericht op de aanleg van een loopbaandatabanken de uitbouw van een elektronischpensioendossier. Op die manier vormt het projecteen onmisbaar onderdeel van een groter geheel.Trimestriële opvolgingVroeger diende de ambtenaar op het eind vanzijn carrière een papieren loopbaandossier in. Opbasis van die informatie berekende PDOS dan hetpensioen. Die werkwijze verandert grondig. Sindsbegin 2011 volgt PDOS de ambtenaar doorheenzijn loopbaan aan de hand van een trimestriële,elektronische aangifte door de werkgever. “Voorde pensioenen die in 2013 ingaan, werken we nietmeer met papieren dossiers”, zegt Roland Hissel,projectverantwoordelijke bij SIGeDIS. “Ooknieuwe me de werkers beginnen vandaag al meteenin het systeem van de elektronische aangiftes.”De grote uitdaging bestaat erin de historiek van deloopbanen van alle huidige ambtenaren in het systeemte importeren. Die oefening moet eind 2015achter de rug zijn. “Het gebruik van de digitale stromenzal bij PDOS uiteraard voor meer effi ciëntiezorgen”, stelt Johan Janssens. “Het grootste voordeelschuilt echter in de extra dienstverlening diewe aan de ambtenaar kunnen aanbieden.” Tegelijkkrijgt ook de werkgever een instrument waarmeehij zijn medewerkers beter kan ondersteunen, bijvoorbeeldvia simulaties die de impact van zakenals tijdskrediet en loopbaanonderbreking op hetpensioen aantonen.Voor ambtenaren die in2013 op pensioen gaan,is er geen papierenpensioendossier meer.Participatie“De nieuwe aanpak is gebaseerd op integratie engegevensuitwisseling”, zegt Ghis Vanderheyden,projectleider bij de KSZ, “onder meer tussen RSZ,RSZPPO, KSZ en PDOS.” Maar er is meer. De werkwijzeverandert fundamenteel, omdat ze voor eenstuk steunt op de medewerking van werknemer enwerkgever. Zolang de complete historiek van deambtenaren nog niet in het digitale systeem is ingevoerd,krijgt de laatste werkgever uit de carrièrevan de ambtenaar de opdracht de historiek te verifiëren.De ambtenaar krijgt bovendien de vraag omhet loopbaanoverzicht te controleren. Pas daarnavindt de eigenlijke pensioenberekening plaats. Deloopbaandatabank wordt essentieel in het kader vande pensioenhervorming. Wanneer de overheid verlangtdat straks ook de ambtenaren langer aan hetwerk blijven, dan is het belangrijk dat iedereen weetwaaraan hij of zij toe is: hoeveel dienstjaren er alzijn gepresteerd, wat de impact is van een jaar meerof minder werken op het pensioen, enzovoort. MetCapelo is ook voor de loopbaandatabank een belangrijkebouwsteen gelegd.De somder delenPDOS• de Pensioendienstvan de Overheidssector• beheert de pensioenenvan ambtenaren• opgericht in 2006als opvolger van deAdministratie derPensioenen• 500 medewerkersRSZ• Rijksdienst voorSociale Zekerheid• int de sociale bijdragenen financiert de SZ van dewerknemers• zamelt de loon- enarbeidstijdgegevens in enstelt deze ter beschikkingvan de andere instellingenRSZPPO• Rijksdienst voor SocialeZekerheid van deProvinciale en PlaatselijkeOverheidsdiensten• instelling voor socialezekerheid gespecialiseerdin de publieke sector• verwerkt de loon- enarbeidstijdgegevens vande lokale besturen• kinderbijslagfonds voor delokale sectorKSZ• Kruispuntbank van deSociale Zekerheid•zorgt voor het uitwerkenvan projecten dieinstellingen van de socialezekerheid overkoepelenSIGeDIS• Sociale IndividueleGegevens – DonnéesIndividuelles Sociales• vzw die diensten verleentaan de instellingen vande sociale zekerheid,waaronder het verzamelenen controleren vanmultisectoriëleloopbaangegevensen de identificatie vanwerknemers in het kadervan de RSZ-aangifte

Het traject

10/11• tekst: P. Lissarrague I illustratie: Propaganda •

REPORTAGEZo manzo vrouwStap(je)sgewijs op weg naar gelijkheidWordt de 21 ste eeuw de eeuw van de vrouw? De gelijkheid tussen man envrouw op politiek en economisch vlak die beleidsmakers ons al decennialangvoorspiegelen, is nog lang geen realiteit. Een vaststelling waarop veelal een‘oorverdovende stilte’ volgt. En toch wijzen alle indicatoren erop dat een bedrijf(of een samenleving) waar vrouwen en mannen gelijke verantwoordelijkhedenén beslissingsbevoegdheden delen, het efficiëntst functioneert.• tekst: P. Lissarrague I foto’s: Corbis •

eportagewas. In de privésector zijn vrouwen met een directiefunctieeen zeldzaamheid en in raden van bestuurvan Belgische beursgenoteerde bedrijven vormen zeeerder een uitzondering. Volgens Belfirst zetelt er inmeer dan 60% van die raden van bestuur geen enkelevrouw. Anne Demelenne: “Het glazen plafondverhindert niet alleen dat vrouwen naar verantwoordelijkeen correct verloonde functies kunnen doorgroeien,maar het berokkent ook schade aan onzewelvaart en aan de efficiëntie van onze bedrijven. Talvan studies tonen aan dat de aanwezigheid van vrouwenop topniveau de economische performantie tengoede komt.”Quota’s, de echte verandering…Volgens een studie van de Amerikaanse bankGoldman Sachs zou het Europees BBP en dat vande VS een aanzienlijke groei kennen als het aantalvrouwelijke directiefuncties bij grote bedrijvenmet slechts enkele procentpunten zou toenemen.Recruiters over de hele wereld lijken wel doof voordeze argumenten. “Mannen nemen de beslissingenen bij de aanwerving is er manifest seksisme en discriminatiein het spel”, zegt Anne Demelenne. “Ikwas nooit echt een voorstander van quota’s, maar ikben nu de mening toegedaan dat ze een verplichtefase vormen in het streven naar een betere toegankelijkheidvan bepaalde jobs. Bovendien hebben we zelfeen quotasysteem ontwikkeld binnen het ABVV.”Het IGVM is ook pro quota. Michel Pasteel: “Het iseen overgangsmaatregel, maar wel een die nodig is.30% en meer vrouwelijke vertegenwoordiging leidtertoe dat bepaalde patronen doorbroken worden.Een dergelijke situatie moet je op gang brengen.”Quotaregelingen kan je dan wel van overheidswegeopleggen, quota’s invoeren om de kwestie van de familialehulp of huishoudelijke taken te regelen, lijktveel moeilijker. Opvoeding en een grondige mentaliteitswijzigingliggen aan de basis van meer gelijkheidin de privésfeer. En dat de geesten er rijp voorzijn, merkt ook Michel Pasteel: “Neem nu het vaderschapsverlof.Vergis je niet: mannen snakken naareen nieuw rollenpatroon. Ze zijn meer dan vroegerbereid om taken in het gezin op te nemen. Dat moetenwe aanmoedigen en we moeten vaders beschermentegen mogelijk ontslag in deze situatie…”De andere helft van de hemelHet is dus nog wachten op een ware (r)evolutie.Maar ondertussen merken vrouwen op het eindevan de maand dat de rekening niet klopt. Door hetglazen plafond, de vloek van het halftijds werken enminderbetaalde jobs worden vrouwen benadeeld tenopzichte van mannen als het op hun loon aankomt.In Europa verdient een vrouw gemiddeld 15% minderdan een man. Dat stond te lezen in het magazineThe Economist afgelopen november. Volgens hetBelgische loonkloofrapport van het IGVM (2010) bedraagthet verschil in bruto-uurloon 14% (cijfers van2007). Dat verschil loopt op tot 23% op maandbasis.In 2008 vertegenwoordigden vrouwen 46,45% vande werknemers terwijl ze slechts 38,15% van de loonmassaopstreken.Gender Mainstreaming:België innoveertGender mainstreaming is een strategie die in de jaren ’90 in tal van internationale instellingenals de VN, de EU en de Raad van Europa opgang maakte. Ze is gericht op het bevorderenvan de gelijkheid tussen mannen en vrouwen in de samenleving. Op 12 januari 2007heeft België de “wet gender mainstreaming” aangenomen, waardoor de genderdimensievolop in de Belgische federale beleidsstructuren wordt geïntegreerd. Voortaan is gendermainstreaming niet langer een vrijblijvend engagement, wel een wettelijke verplichting eneen heuse Europese primeur!Meer info op www.fedra.belgium.beAangezien ze minder loon krijgen, zijn vrouwensneller geneigd hun carrière op te geven. Daardoorvallen ze makkelijker uit de gratie van potentiëlewerkgevers die al evenmin geneigd zullen zijn topsalarissenneer te tellen. Zo is de cirkel rond! Dezeredenering verhult een dieperliggend probleem,namelijk dat segregatie in de politiek en op de arbeidsmarktdikwijls gepaard gaat met een sinds langaanvaarde discriminatie, geworteld in seksisme engeweld. Nog te vaak moet je je de vraag stellen ofgelijkheid niet afhankelijk is van een persoonlijkekeuze. En dan vergeet je te makkelijk dat een op ongelijkheidgebaseerde samenleving niet naar behorenwerkt, onevenwichtig en kortzichtig is. De juryledenvan de Nobelprijs voor de Vrede herinnerdenons er in december nog aan toen ze Ellen JohnsonSirleaf, Leymah Gbowee en Tawakkol Karman bekroondenals “vrouwen die de helft van de hemeltorsen”. Het wordt tijd dat ze daarvoor evenveel erkenningkrijgen, anders zou de hemel wel eens opons hoofd kunnen vallen.

ug aan rug 14/15Bijzonderecollega’s:a joyrideZo verschillend en toch zo vaak samenTwee collega’s met een band geven hun hoogstpersoonlijkeantwoorden op de schijnbaar onschuldige vraagstaart. Dezekeer staan Staatssecretaris Hendrik Bogaert en zijn chauffeurPatrick Aerbeydt rug aan rug en oog in oog.• tekst: G. Flies I foto: B. Cloet •Wat is het eerste wat je doet wanneer je op je werk aankomt?Hendrik: Een Cola light zoeken en mijn iPhone in het stopcontact steken.Patrick: Mijn werkdag start wanneer ik in mijn auto stap. Dan gaik eerst kranten kopen, zodat de Staatssecretaris ze onderweg naarBrussel kan doornemen. Eens op kantoor check ik de agenda eneventuele wijzigingen.Patrick AerbeydtHendrik BogaertWat heb je altijd op zak?Hendrik: Mijn iPhone, een kaartje met mijn bloedgroep en mijnSIS-kaart.Patrick: Mijn gsm. Volgens mijn vriendin geef ik nog liever mijn portefeuilledan mijn telefoon aan haar.Op welke verwezenlijking ben je enorm trots?Hendrik: Op de drie kinderen: 10, 11 en 13 jaar zijn ze al.Patrick: Dat ik op een kabinet mag werken. Het is een boeiendewerkomgeving waarin elke dag wel iets gebeurt.Welk cliché over ambtenaren klopt absoluut niet?Hendrik: Dat ze geen goede kijk zouden hebben op de toekomst.Patrick: Dat ze niet gemotiveerd zijn of niets zouden overhebbenvoor hun werk.Met wie (uit het heden of verleden) zou je graag eens in delift willen staan? Wat zou je hem/haar dan vragen?Hendrik: Aan Ernst Happel, in de jaren ’70 de succesvolle coach van ClubBrugge, zou ik zijn recept willen vragen om een team goed te leiden.Patrick: Een dagje in het kielzog van Barack Obama en zijn indrukwekkendeentourage lijkt me wel wat. Maar volgens mij zijn erleukere plekken dan een lift.Leeftijd: 49 jaarFunctie: chauffeurvan StaatssecretarisHendrik BogaertAantal dienstjaren:vier jaar op verschillendekabinetten, waarvan drieals chauffeurLaat zich samenvatten als:plichtsbewust,opgewekt en sociaalPatrick werkte eerder alvoor Yves Leterme alschauffeur. Die moest hijal eens naar het voetbalvoeren, wat Patrick zelfeen leuke bestemmingvond. Hij praat met Hendrikdan ook graag oversport. Politieke kwestiesbediscussiëren ze niet. Datlaat Patrick met plezier aande professionals over. Eenjob als staatssecretarislijkt hem dan ook veel testresserend.Leeftijd: 43 jaarFunctie: Staatssecretarisvoor Ambtenarenzaken enModernisering van de OpenbareDiensten, toegevoegd aande Minister van Financiën enDuurzame Ontwikkeling, belastmet AmbtenarenzakenAantal dienstjaren:sinds 6 december 2011Laat zich samenvatten als:meevoelend, dynamischHendrik is nog niet zolang staatssecretaris, dusvoorlopig moet hij Patricknog wat leren kennen. Maardat het klikt tussen de twee,is zeker. Hendrik is ervanovertuigd dat hij zijn discretechauffeur kan vertrouwenwanneer hij tijdens eenrit zaken bespreekt viade telefoon. Hij ziet hettrouwens wel zitten om eenweekje van werk te wisselen,want chauffeur lijkt hem eenmooie job.Lees de antwoorden op de 5 overige vragenaan Hendrik Bogaert en Patrick Aerbeydt opwww.fedra.belgium.be

Loopbaanxx/xxCollega’sop afstandThuis op het werk9 januari, een ochtend als alle andere.Radiopresentatoren dreunen de litanie van hetfileleed af. Meer dan ooit (en morgen misschien nogmeer?) zit het Belgische wegennet in de knoop. Dezeochtendfiles zijn even nefast voor de zenuwen als voorhet milieu en de economie, maar helaas kunnen weze niet vermijden. Er is nochtans een oplossing voor:telewerken. Of hoe je ook thuis op het werk kan zijn.• tekst: P. Lissarrague I foto: CORBIS •Op de homepage van de nationale thuiswerkdagstaat er geen slogan maar een teller. 2.242 personenhebben op 8 december deelgenomen aan het evenement.Een druppel in de oceaan van pendelaars,maar de impact is wel te merken. Telewerkers hebbensamen 1.767 uren tijd bespaard en 1.181 ton CO 2voorkomen. Een recente Nederlandse studie brachtaan het licht, dat als zo’n 20% van de beroepsbevolkingeen dag per week thuis zou werken, liefst 2 miljardeuro per jaar zou kunnen worden bespaard.Minder files, minder CO 2, minder ongevallen… enminder stress voor de werknemers. Vooral die laatstezijn voorstander van het telewerken gedurendeeen of meerdere dagen per week. Uit peilingen blijktdat tussen 50 en 70% van de ondervraagde personenvoorstander zijn. De werkgevers zijn eerder terughoudend.Aan de hand van een enquête van eind2010 stelde Jobat vast dat bijna de helft van hen zeerweigerachtig staat ten opzichte van het idee dat hunwerknemers van thuis uit werken.Een recent wettelijk kaderToch draait België voorlopig mee in het peloton,met 18,8% van de actieve bevolking die regelmatigof af en toe thuiswerkt. We hebben heel wat achterstandgoed te maken op onze Nederlandse tegenhangers(30%), maar blijven ruim voor Frankrijk (8,9%).Het meest opmerkelijke is dat de tendens van hettelewerk een sterke groei vertoont, vooral sinds deeeuwwisseling. Daar zijn twee voor de hand liggenderedenen voor: enerzijds de ontluikende wetgeving enanderzijds de technologie die het telewerken mogelijkmaakte.De sociale partners van de lidstaten van de EuropeseUnie ondertekenden in juli 2002 een Europeesraamakkoord. In België is het telewerken wettelijkgeregeld door een Koninklijk Besluit uit 2006. De‘spelregels’ van het telewerken variëren in functievan de sector. Zo mag je als voltijdse werknemer bijde federale overheid niet meer dan 3 dagen per weektelewerken en moet het gebeuren in samenspraakmet de directie.Meer nog dan het wettelijk kader heeft de ICT(Internet and Communication Technologies) dezaken in een stroomversnelling gebracht. Ook alvergt een kwart van de jobs nog de (fysieke) aanwezigheidvan de medewerkers, de overgrote meerderheidslaagt erin zijn werkplaats probleemloos te integrerenin zijn thuissituatie, dankzij het internet ensteeds toegankelijkere telecommunicatiemiddelen.

16/17(Tele)werken is gezond!Bij de FOD Volksgezondheid, Veiligheidvan de Voedselketen en Leefmilieu isthuiswerken een realiteit die enkel nogontwikkeld moet worden. Dat zegt ookPeter Samyn, P&O-verantwoordelijke.“Bijna 200 medewerkers van de FODwerken structureel van thuis uit, 1 of 2dagen per week. We zouden dat cijferbinnen dit en 2 jaar willen verdubbelenen binnen dit en 5 jaar tot 80%(structurele of occasionele) telewerkerswillen komen. Tevredenheidsenquêteshebben inderdaad uitgewezen dat 80%van onze medewerkers in telewerkengeïnteresseerd is. Het voornaamstevoordeel is uiteraard de tijdwinstvoor woon-werkverplaatsingen.Voor veel medewerkers gaat hetom een winst van 2 à 3 uur per dag.Vanuit managersoogpunt zijn meerontspannen, gemotiveerde en dusperformantere werknemers ook eengroot voordeel. We hebben vastgestelddat absenteïsme twee keer mindervaak voorkomt bij telewerkers.”Het volledige interview met Peter Samynvind je op www.fedra.belgium.beDe toekomst is nuDankzij de ICT kon een andere vorm van thuiswerkenzich ook makkelijk ontwikkelen in de groeilanden.Terwijl 80% van de wereldbevolking met 1 USD perdag moet rondkomen, bieden low cost tablet-pc’s enhet alomtegenwoordige internet vele kansen op hetvlak van het zogenaamde ‘microwerk’: een evolutiedie onze wereld er heel anders kan doen uitzien.Dat is de conclusie uit een enquête van de wereldbankInfodev. Waakzaamheid blijft echter gebodenom de rechten van de werknemers te garanderenen exploitatie te voorkomen, een kwestie die ook deWereldarbeidsorganisatie vaak in herinnering brengt.Zelfs in België ontsnappen de akkoorden rond telewerkenvaak aan het oog van het syndicaal overleg.Het is een nieuwe arbeidsvorm die de relatiewerkgever/werknemer in een ander daglicht stelt.Niet alleen de werkgevers zijn soms wantrouwig.De cijfers liegen er overigens niet om: een thuiswerkerwerkt niet minder, hij werkt efficiënter. Detoegenomen productiviteit en beschikbaarheid kunnendus leiden tot een verhoogde werkdruk, nietgetelde overuren en een onduidelijk werkrooster.Vakbondsorganisaties blijven een goede bron vaninformatie over de kwestie.Jouw mening interesseert onsDe rubriek Loopbaan is een forum voor reflectie en debat. Onze arbeidsnormenevolueren constant en onze professionele en persoonlijke ambities evenzeer.In deze rubriek willen we ons samen over deze evolutie buigen.Meng je ook in het debat op onze website www.fedra.belgium.be,en beantwoord o.a. de volgende vragen:➜ Wat vind je van telewerken?➜ Welke belemmering bestaat er volgens jou?➜ Voel je je aangesproken?Vergeet niet deel te nemen aan de poll over de voornaamste voordelen van telewerken.Meer tijd voor jezelf?Een beter evenwicht tussen werk en privé?Efficiënter werken?Een kleinere impact op het klimaat?Nationale thuiswerkdagwww.nationalethuiswerkdag.beWebsite gewijd aan telewerkenwww.teletravailleur.beThuiswerken op de website van de FOD Werkgelegenheid,Arbeid en Sociaal Overlegwww.werk.belgie.be

zo doen we datnieuwe stijl1Coachings, workshops, teamwork... Samenwerken vergtkennis, kunde en ervaring. Dans, golf, expeditie, acrobatie ofeen andere metafoor. Ontdek enkele originele en succesvolleactiviteiten om het in real worklife samen waar te maken.• tekst: A. Speybrouck •SynergieIt takes two to tangoMetafoor: tangoWat: Een oefening in vertrouwen enzelfvertrouwen, waarderend leidinggevenen leiding nemen, volgzaam zijnof eigenzinnig sporen, vasthouden aantechniek of samen improviseren.Coach: Stefaan Devogelaere, erkendklinisch psycholoog, ergotherapeut endanser.Hoe: Tango dansen is samenwerking,communicatie en harmonie. Viaenkele basispassen leer je op eeneerlijke en gelijkwaardige manierleiden en geleid worden, loslaten envasthouden, stilstaan en bewegen. Ener zijn geen verkeerde stappen.Info: www.ittakestwototango.beMeer origineleteambuildingideeën vind je opwww.fedra.belgium.be2Jongleren en co-creërenSalto humanoLeven in een labyrint3QlickcoachingMetafoor: het labyrintWat: Het stimuleren van oplossingsgerichtdenken, van innovatie en beslissingskracht,van horen, zien en voelen, van denken en doen.Coach: Anneliese Monden en Chantal Smedts, bedrijfscoachesHoe: Een wandeling in het labyrint leert je om obstakels op je levens- enloopbaanpad te herkennen en te overwinnen. Een tool om inzicht teverwerven in wie je bent en hoe je handelt. Hoe snel kom je tot de kern? Vanzelf-reflectie over zelf-evaluatie tot actie. Eén pad, weliswaar kronkelend,maar altijd naar dat ene centrum. Verloren lopen kan je niet.Info: www.qlick-coaching.comMetafoor: circusWat: Sterktes ontdekken, talenten ontwikkelen,vertrouwen krijgen en geven. Waarderendsamenwerken.Coach: Roland Vermeylen, organisatieconsulent enTom Vermeylen, socioloog, ism. circusartiestenHoe: Proeven van acrobatie, evenwichtsstunts,clowneske performance of jongleren. Samenwerkenaan een circusvoorstelling, samen naar een climax.Dit is 100% co-creëren. Ieder met zijn talent.Verwoording, verwondering en vertrouwen met depositieve energie van een circusact als eindresultaat.Info: www.saltohumano.be

dit brengt ons samen 18/19Daar zit muziek in!De muzikanten tekenenelke donderdagnamiddagpresent voor de repetitie.• tekst: G. Flies I foto’s: B. Cloet •Ambtenaren die hun talent over de (noten)balk gooien, dat klinkt letterlijkals muziek in de oren. Dat mochten we ervaren toen we een repetitie van deKoninklijke Harmonie van Financiën gingen bijwonen. We zagen glimmendeinstrumenten, stralende muzikanten en een voorzitter die blonk van trots.Wanneer we in zaal Pax intalent bij kan: de harmonie is nogin 2008 zijn Europees voorzitter­Borgerhout arriveren, zijn de mu­steeds op zoek naar geïnteresseer­schap vierde. In mei staan er weerzikanten al volop aan het repete­den die het team willen verster­twee ‘taptoes’ op het programma.ren. “We komen hier elke donder­ken. “Versterken of op hetzelfdeEn we hebben net een tweede cddag samen van 13.30u tot 16u”,niveau houden”, zegt dirigentuitgebracht.” Voor al die acti­legt bestuurslid Katrien De SmetWim Sas. “Tijdens het Provinciaalviteiten moeten de muzikantenuit. Zelf speelt ze klarinet. De voor­Orkesttornooi eind 2010 promo­dus wekelijks oefenen. Dirigentzitter is al vijftien jaar Henri Vanveerden we naar ereafdeling, watWim Sas vindt het bewonderens­de Peer. Hij zag de harmonie opentoch wijst op een zekere kwaliteit.waardig dat sommigen elke don­bloeien: “De harmonie is meer danDie willen we blijven garanderen,derdag van over heel België naarhonderd jaar geleden ontstaan uitdus we verwachten van de muzi­Borgerhout afzakken. “Ze komende Antwerpse douane. Maar opkanten dat ze al een zeker niveauvan overal: Bergen, Charleroi,een gegeven moment speelden erhebben.”Verviers, Tongeren, Hasselt,nog nauwelijks 8 ambtenaren bij,de rest waren gepensioneerden ofWekelijks op postOostende en andere kustgemeenten,…Eigenlijk zijn we daarom opexternen. Rond 1996 is er beslotenAan andere wedstrijden doetzoek naar een nieuwe, centralerom de vereniging nieuw leven inde Koninklijke Harmonie vangelegen locatie in Brussel. Maarte blazen en werd ze open getrok­Financiën niet zo vaak mee. “Wedat ze wekelijks blijven komen,ken naar alle administraties van dehebben het druk genoeg met con­betekent toch dat ze het graagafdelingen Financiën en Regie dercerten”, zegt Katrien. “We doendoen. We merken dat de groepGebouwen. Intussen zijn we meter zo’n vijftien à twintig per jaar.goed aan elkaar hangt en iedereen54 muzikanten: mannen, vrouwen,jongeren, ouderen, Walen,Vlamingen, directeurs, contrac­Hoofdzakelijk in opdracht van deFOD Financiën. Meestal zijn datopeningen of inhuldigingen vanzich betrokken voelt. De korpsgeestversterken was dan ook hetoorspronkelijke doel van de har­Meer info opwww.harmoniefin.betanten,… Een bonte mix en datbijvoorbeeld een boot, een pleinmonie, naast de culturele zelfont­loopt heel erg goed.” Maar dat wilof een openbaar gebouw, maar weplooiing van de ambtenaren, enniet zeggen dat er niet nog meerwaren er ook bij toen Frankrijkdaar slagen we goed in.”

aanbiedingenAtomium staatbol van de expo’sGa uit in de bol en bezoek de expo ’Water voor Iedereen’en ‘Architectonic - betongevels (1958-1980)’FED+ voordeelLeden van FED+ krijgen eenkorting van 2 euro aan dekassa van het Atomium opvertoon van de FED+ kaart,geldig voor maximum 4personen.www.atomium.bewww.fedplus.beHier laten we het schaamteloos uit de kraan lopen en daar hebben ze er geen toegang tot: water zal altijd eenongrijpbaar fenomeen blijven. Hoewel, met een beetje goeie wil kunnen we die oneerlijke verdeling wel watrechttrekken. De expo ‘Water voor iedereen’ in het Atomium doet je hier van 25 april tot 2 septembereven bij stilstaan. Ze sluit aan op ‘Architectonic – Betongevels (1958 – 1980)’, een tijdelijke (nog tot 15april) ode aan de naoorlogse architectuur in België, met beton in de hoofdrol. Omdat het magische jaar 1958zelf ook nog steeds tot de verbeelding spreekt, wijdt het Atomium – hét symbool van de wereldtentoonstelling– hier een permanente expo aan in de basisbol. Een oogverblindend landschap krijg je dan weer inde bovenste bol. Leden van FED+ kunnen gratis tickets voor het Atomium winnen via de wedstrijd opwww.fedplus.be. Een aanrader is om dit te combineren met een bezoek aan “Mini-Europa”(open vanaf 17/03) of “Oceade”, iets waarvoor je ook van een FED+ korting kan genieten.FED+ voordeelVan 15 maart t.e.m.31 maart krijgen de ledenvan FED+ een onmiddellijkekorting van 10% op vertoonvan hun FED+ kaart. Dezekorting is geldig op devolledige collectie en inalle Mayerline-winkelsvan België. Niet geldig opde aankoop van Mayerlineartikelenin een Inno. Alleinfo op www.fedplus.beSchoneklerenHet modehuis Mayerline draagt kwaliteitsvolle & duurzamemode in het hart. Daarom sloot het zich twee jaar geleden aan bijde Fair Wear Foundation, een organisatie die streeft naar goedearbeidsomstandigheden in de kledingindustrie. “Voor Mayerline iskwaliteit belangrijk op alle vlakken: onze producten, onze manier vanhandel drijven, de keuze van de leveranciers, het partnership en dusook de omstandigheden waarin alle mensen werken”, legt Sophie Claeys,Collection Design & Sourcing Manager, uit. “Onze aansluiting bij deFWF is een bevestiging van wat we al langer deden. Die filosofie volgenis immers een continu proces waar we hard aan werken.” Dat bleek ookuit de Schone Kleren Campagne, die midden januari de resultatenbekend maakte van een onderzoek rond het beleid van 36 modemerken.Daar kwam Mayerline als primus uit de bus voor haar engagement voorarbeidsomstandigheden in de toeleveringsketen. www.mayerline.com128 stemmenvoor Stichtingtegen kankerIn de vorige editie vanFedra magazine hadden wehet al over het .be Teamdat voor de vierde keervoor FED+ leden eendeelname aan de 20 kmvan Brussel organiseert.Het goede doelmoest toen nog gekozenworden, maar intussengingen er 302 stemmennaar de vier kanshebbers:Voedselbanken,Damiaanactie, Hoorn vanAfrika (Unicef) en Stichtingtegen kanker. Na eenspannende race is het dielaatste geworden waarvoorde federale ambtenarenop zondag 27 mei zullenlopen en waar de ingezameldecenten naartoe gaan.Stichting tegen kankerwon overtuigend met128 stemmen.

Ramses_2011_A0.indd 1 23/11/11 10:19OP DE SET BIJgezin!14/10/11 18:181 LV_4411_001_OUT_COVER_SDE.inddLV_4411_001_OUT_COVER_SDE.indd 1 14/10/11 18:18IN EIGEN LANDFLAIR.BEWEEKBLAD NR.39/3431 - 29 SEPTEMBER 2011 - € 2,35 - OTHER COUNTRIES € 3,1 - TURKEY 7,5TLwww.libelle.betoprestaurants41 BelgischeMethet heleNieuwecoupe,nieuwekleurHEERLIJK HERFSTKOKENVERBETERD, VERNIEUWD‘ ZE DOEN WATZE WILLEN’ONAFHANKELIJKWEEKBLAD VOORRadio- en tv-programma’s van 4 tot 10 november 2011,31 oktober 2011 nr. 3713/44 BELGIË: € 2,60 NED.: € 2,95voormaar€5,90HUM_4411_001_COV_COVER_DIP.indd 1 27/10/11 19:47HUM_4411_001_COV_COVER_DIP.indd 1 27/10/11 19:47VANMONSTERTOT VARKENLEZERE SEN SHOWEN DE NIEUWSTEZE WILLEN’DOSSIERWAPENHANDEL‘ ZE DOEN WATLIB_3911_001_COV_COVER_JAN.indd 1 22/09/11 11:53HOE VERTEL JE JE KIND DAT JE BORSTKANKER HEBT?LIB_3911_001_COV_COVER_JAN.indd 1 22/09/11 11:53”Je gaat toch niet dood, hé mama...”HOE VERTEL JE JE KIND DAT JE BORSTKANKER HEBT?www.libelle.beHEERLIJK HERFSTKOKENIN EIGEN LANDBOSSENMOOISTEDEgezin!hele hetMetkleurnieuwecoupe,NieuweWEEKBLAD NR.39/3431 - 29 SEPTEMBER 2011 - € 2,35 - OTHER COUNTRIES € 3,1 - TURKEY 7,5TLVERBETERD, VERNIEUWDLEZERE SEN SHOWEN DE NIEUWSTEEN TVRadio- en tv-programma’s van 4 tot 10 november 2011,31 oktober 2011 nr. 3713/44 BELGIË: € 2,60 NED.: € 2,95RADIOVOORWEEKBLADONAFHANKELIJKGLAMOUR-OUTFITSEN PERFECTEextraWWW.FEELING.BEPARTY MAKE-UPM.D.HOUSEBIJ SET DE OPVINTAGE, KLASSIEK OF CREATIEFFeesttafels-de-luxeAFSCHEID VAN 20115 ONTROERENDE BRIEVENYummie Christmas!3 TOPCHEFS, 2 LEZERESSEN,17 SUBLIEME RECEPTENBELOGEN & BEDROGENEn toch blijf ik bij hemEn toch blijf ik bij hemBEDROGEN& BELOGEN17 SUBLIEME RECEPTEN2 LEZERESSEN,TOPCHEFS, 3Christmas!Yummie5 ONTROERENDE BRIEVEN2011 VAN AFSCHEIDFeesttafels-de-luxeOF CREATIEFKLASSIEK VINTAGE,PARTY MAKE-UPPERFECTEENGLAMOUR-OUTFITSWWW.FEELING.BELUXEMBURG ¤ 2,00¤ 2,00 OTHER COUNTRIES ¤ 2,60ZIJNA HUISELIJK GEWELDextra€5,90maarvoorUW MOOISTE FEEST OOITVOOR ALLESWEEKBLAD NR 1 • 3 JANUARI 2012 • TV-PROGRAMMA’S VAN 6 T/M 12 JANUARI 2011UIT ELK AR!ONVERVULDE KINDERWENSSTO_0112_001_COV_cover_PSE.indd 1 29/12/11 17:44Mike Verstraetenspreekt voorhet eersthet eerstvoorspreektVerstraetenMikeSTO_0112_001_COV_cover_PSE.indd 1 29/12/11 17:44NA HUISELIJK GEWELDALLES VOOR UW MOOISTE FEEST OOIT2,00 OTHER COUNTRIES ¤ 2,602,00 ¤ LUXEMBURG¤‘Is Fred wel devader van haarSilvy De Bievoor gelukgeen WeerUIT ELK AR!WEEKBLAD NR 1 • 3 JANUARI 2012 • TV-PROGRAMMA’S VAN 6 T/M 12 JANUARI 2011met Bert!onverwachtbreektLindsayONVERVULDE KINDERWENS‘We hopen echt opeen baby in 2012’HANS OTTENOnverwachtaanzoek20/21E5 modeE5 mode kondigt ons nu reedseen korting aan op hun volledigelentecollectie , speciaal voor leden van FED+.Hou dus goed de FED+ e-news in de gaten enmis deze actie niet.Expo Bozar Per KirkebyKorting van 25% voor de expo Per KirkebyAnd the “Forbidden Paintings” van KurtSchwitters. Geldig voor de FED+ kaarthouderen een tweede persoon. Tot 20 mei 2012 in hetPaleis voor Schone Kunsten in Brussel.Carlson Wagonlit TravelBoek uw reis via een CWT agentschap met eenkorting tot 6% bij de grootste touroperators.Brussels AirlinesKorting van 10% op de prijs van de vluchtvoor alle bestemmingen in Europa en Afrika.Bovendien zijn er 2 heen- en terugtickets vooreen Europese bestemming naar keuze te winnen.Zie volgende pagina!DATS24Korting in meer dan 80 benzinestations.L’oiseau bleu -Op zoek naar gelukTentoonstelling in de Sint-Pietersabdij in Genttot 22 april 2012. Je betaalt 6,75 euro i.p.v.9 euro. Korting geldig voor twee personen.Thermae Palace OostendeTwee overnachtingen voor twee personen ineen kamer met zeezicht, uitgebreid ontbijtbuffet,welkomstdrankje en gebruik fitness en sauna.Voor leden van FED+ geldt tot 31 maart 2012een exclusieve korting voor overnachtingenvan zondag tot donderdag.Abonnementen ZOO/PlanckendaelKorting van 20% op uwjaarabonnement. Inschrijven kan tot31 augustus 2012.William SpaaijRamses - Zing, vecht, bid, lach,werk en bewonderKorting van 20% voor deze musicalZING, VECHT, HUIL, BID, LACH, WERK EN BEWONDERin Capitole Gent op 1 april 2012.FLAIR.BE14DOSSIERWAPENHANDELMAARTWWW.MUSICHALL.BELUXEHans HoesAFWISSELEND IN DE ROL VAN OUDE RAMSES: TOM JANSENCindy Bell Thomas Cammaert Lidewij BenusScript Dick van den Heuvel Regie Peter de Baan41 BelgischetoprestaurantsDINERvoor maar€ 3520 meestDriegangenmenu + glas bubbels gestelde of koffie !interieurvragenDriegangenmenu + glas bubbels of koffie !€ 35DINERmaar voorLUXEDE MOOISTEBOSSENAPPELS& PEREN”Je gaat toch niet dood, hé mama...”APPELS& PERENHUMOVANMONSTERTOT VARKENKEVIN JANSSENS‘WE ZIJN EEN VOLK VAN AZIJNPISSERS’KEVIN JANSSENS‘WE ZIJN EEN VOLK VAN AZIJNPISSERS’KAPSELTRENDSHUMOSanomavrageninterieurgestelde4020 meestKorting van 20% op Humo, Libelle, Story,Feeling, Flair en nog vele andere.TRENDSKAPSEL.BE.BERADIOEN TV40HOUSEM.D.EVI HANSSENDE ECHTEREDENVAN HAARLIEFDESBREUK+ ALLE GEMENE GERUCHTEN‘Is Fred wel devader van haaroudste zoon?’kerst!2012 BEGINT RAMPZALIG!Weer geengeluk voorSilvy De BieALLE GEMENE GERUCHTEN+LIEFDESBREUKVAN HAARkerst!REDENDE ECHTEHANSSENEVI€0,5/MINLindsay breektonverwachtmet Bert!2012 BEGINT RAMPZALIG!zoon?’oudsteSprankelendeSprankelendePRIMEUR!GAAN TROUWENHANS OTTENOnverwachtaanzoekop kerstavondOPENHARTIGLAURA LYNN& MATTHIAS‘We hopen echt opeen baby in 2012’LAURA LYNN& MATTHIASOPENHARTIGop kerstavondZIJ GAAN TROUWENPRIMEUR!FitnessOntdek op onze website de verschillendeaanbiedingen van onze partners:Just Fit, HealthCity en Aspria.Meer informatie over de vermelde aanbiedingenen de andere FED+ voordelenvind je terug op www.fedplus.beWens je op de hoogte te blijven van denieuwste aanbiedingen? Schrijf je dan snel inop de elektronische nieuwsbrief van FED+.

Speels Actueels3 maart2012kleineNachtmuziekMuseum Night Feverpalmt het mim inZoek de indringerin de instrumententrio’svan het mimHet Muziek instrumenten museum neemt dit jaar opnieuw deelaan de 5 de editie van Museum Night Fever. Op 3 maart, tussen19 u. en 2 u., opent het voormalige Old England-warenhuiszijn deuren. Stripverhalen vormen de rode draad van dit evenement.Bezoekers kunnen een kamishibai-voorstelling bijwonen(Japans verteltheater), strip figuren spotten in het museum ofmuziek instrumenten tekenen. www.mim.beMetallofoonKeteltromBaritonsaxofoonVentieltrompetEngelsehoornHarpDe oplossing?:Kijk op www. fedra. belgium. be/magazine_nlRechtepianoMondharmonicaMechanischorgel

Woordzoeker22/23RaadseltjeWat ben ik?In de nasleep van de Russische revolutie – deGolden Twenties van de afgelopen eeuw - zag ikhet levenslicht. Het duurde tot 1931 voor DimitriChostakovitch me introduceerde in het orkest. Ikkom het best tot mijn recht in sciencefictionfilms,omdat ik er moeiteloos in slaag een mysterieuze sfeerte creëren. Het is ook mijn stemgeluid dat in elkeaflevering van ‘Midsomer Murders’ weerklinkt.WOORDZOEKER• A CAPELLA• AGITATO• ANDANTE• BATONA CAPELLA - AGITATO - ANDANTE - BATON - CHROMATIEK - CODA• CHROMATIEKGENERALE BAS - GREGORIAANS - GROTE TERTS - HELDENTENOR• CODAKAM - KLANKKAST - KORAAL - MENO - MODERATO - MODULATIE• GENERALE BASOPERA - PARLANDO - PRELUDE - PRESTO - RESONANS• GREGORIAANSSECUNDE - SNAAR - TOETS - VEL - VENTIEL• GROTE TERTS• HELDENTENORZoek de bovenstaande woorden inhet raster. De overgebleven lettersvormen een 15-letterwoord• KAM• KLANKKAST• KORAAL• MENO• MODERATO• MODULATIE• OPERA• PARLANDO• PRELUDE• PRESTO• RESONANS• SECUNDE• SNAAR• TOETS• VEL• VENTIELDe overgebleven letters vormen de oplossing.G M R P E D N U C E SR O O T A T I G A I OE D U L E R P L R T TG E N E R A L E B A SO R E I S E S A T L ER A R E P O T S N U RI T M A N O A T K D PA O C A N K L E A O OA A N S K A D O C M VN S E N L E I T N E VS C A A N D A N T E IM L A A R O K B L E MK C H R O M A T I E KH E L D E N T E N O RL G R O T E T E R T S© DENKSPORT PUZZELBLADENWinNeem deel aan de Fedra-wedstrijd enbeantwoord het raadseltje ophttp://www.fedra.belgium.be/mijn-voordelen.FED+ en Brussels Airlines biedenje twee vliegtickets heen en terugvoor 2 personen in ‘b.light economy’aan voor een vlucht tussen Brusselen een Europese bestemming naarkeuze.SUDOKUVul het diagram zo in dat in elke rij,elke kolom en elk vierkant van 3 bij 3vakjes alle cijfers van 1 tot en met9 precies één keer voorkomen.reisklavecimbel2Wedstrijdreglement online beschikbaar.Met de steun vanwww.fedplus.be

België - BelgiquePB9099 Gent XHet magazine dat ambtenaren samenbrengtB763Tweemaandelijks tijdschrift,februari 2012, n°102Afgiftekantoor Gent XAfzendadres: Propaganda nv/sa,Imperiastraat 16, 1930 ZaventemP106214rararaWaar zit ik?Kom het me vertellen op www.fedra.belgium.be/magazine_NL