Rieten daken - SBR

FOCUS OP bouwkundige brandpreventieHenk Horlingsbrand geen gevaar oplevert voor de bewonersen de omgeving: het schroefdak”, zegtHenk Horlings van de Vakfederatie Rietdekkers.De Werkgroep Gelijkwaardigheid, eeninitiatief van VNG en Stadswerk, beschrijftvervolgens in document G2008-001 hoeeen schroefdak moet worden uitgevoerden onder welke omstandigheden deze magworden toegepast.Veel opdrachtgevers hebben het documentvan de Werkgroep Gelijkwaardigheid benutom een rietgedekte woning te bemachtigen.Maar in de praktijk blijkt de toepassingvan de gelijkwaardige schroefdakoplossingtot discussie te leiden tussen bouwers entoetsers. “Het komt er vaak op neer dat eengeschoolde brandweerman een bouwkundigadvies moet geven over de meest optimaleconstructie. Dan gaat het wringen op devraag: wat is veilig genoeg? Want het kannatuurlijk altijd beter. Met als uiteindelijkgevolg dat aan een rieten dak veel zwaardereeisen gesteld worden dan aan eenvergelijkbaar pannendak. De SBR-publicatieBrandveilige Rieten Daken geeft voor heteerst een referentie voor het begrip gelijkwaardigheid,waar iedereen achter staat”,legt Horlings uit.De publicatie voor rieten daken geeft eenuitwerking van de detaillering van eenschroefdak. Net als bij de detaillering vanandere daken vormt het Bouwbesluit hetuitgangspunt. Dit geeft aan dat de brandveiligheidvan een dak moet voldoen aan deNederlandse norm NEN 6063. Voldoet eenrieten dak hier niet aan, dan mag onder eenaantal voorwaarden worden afgeweken.SchroefdakIn de praktijk wordt vaak gebruikgemaaktvan gelijkwaardigheid om op een alternatievemanier aan de beoogde doelen van het Bouwbesluitte voldoen. Eén van die gelijkwaardigeoplossingen is het toepassen van eenschroefdak. “Het grootste verschil tussen eenschroefdak en een traditioneel rieten dak isdat het riet bij een schroefdak op een geslotendakschild geschroefd wordt. Er is een hardescheiding tussen binnen en buiten.” Om bijtoepassing van een schroefdak een beroep tekunnen doen op gelijkwaardigheid, moet hetvoldoen aan de volgende voorwaarden:● het gebouw bevat uitsluitend woonfuncties;het is een vrijstaande eengezinswoningof een twee-onder-een-kapwoning● geen deel van het dak ligt hoger dan 13meter boven het meetniveau● de dakplaten hebben een brandwerendheid≥ 20 minuten● onder de gordingen is een beplatingaangebracht met een brandwerendheid≥ 30 minutenEen kenmerk van het schroefdakis de harde beplating.Nokdetail18

FOCUS OP bouwkundige brandpreventieBrandweerkazernemetrieten dak.● een dakvoet en een opgaande zijkant(breeuw) is uitgevoerd volgens de principesdie zijn aangegeven in de afbeelding● de spanten zijn bekleed met een materiaaldat een brandwerendheid heeft ≥ 30minuten● de bouwconstructies die de gordingenindirect dragen hebben een brandwerendheidmet betrekking tot bezwijken ≥ 60minuten● de aansluitingen moeten met brandwerendekit of pur worden afgewerkt“Als een schroefdak juist wordt uitgevoerd,is er zekerheid dat de branduitbreiding inde vorm van branddoorslag naar geschakeldewoningen voldoende wordt beperkt.Met betrekking tot brandoverslag is dezezekerheid er niet. De gelijkwaardigheid isdaarom beperkt tot vrijstaande woningenof twee-onder-een-kap woningen. Zonderdeze beperking zouden gehele stedenweer met riet gedekt kunnen worden. DeVakfederatie Rietdekkers heeft met dezebeperking ingestemd.”Bij branden in de praktijk blijkt dat hetschroefdak functioneert zoals beoogd. Bijbrand in een op traditionele wijze met rietgedekt gebouw is sprake van een uitslaandebrand. De vlammen slaan al snel door hetdak heen. Een dergelijke brand is ook moeilijkte bestrijden en de brandweer voorkomtvooral het uitbreiden van de brand naarBrand in een gebouw met een schroefdakis aan de buitenzijde pas na langere tijdzichtbaar; het uitgangspunt is immers datde brand in het compartiment blijft. En alsde brand buiten ontstaat, blijft deze beperkttot de randen, hier is immers wel zuurstofvoor de brand beschikbaar. Op basis van dezeervaringen blijkt de schroefdakoplossingduurzamer en robuuster dan een traditioneelrieten dak behandeld met een (uitlogend)impregneermiddel.De publicatie Brandveilige rieten daken bevateen serie details die uitsluitsel geven over toete passen materialen, brandveiligheid vande dakelementen, luchtdichtheid, weerstandtegen branddoorslag, en de brandwerendheidvan gordingen en spanten.DetailsDe details zijn gebaseerd op het toepassenvan metselwerk, gordingen met spantenen dakplaten met isolatie. De luchtdichtheidvan de onderconstructie van hetrieten dak vormt misschien wel het meestcruciale aspect van een goed ontwerp eneen juiste uitvoering van een rieten dak.Dit is een belangrijk bouwfysisch aspect,want dit heeft te maken met het hoofddoelbij het construeren van een rieten dak: eensnelle teloorgang door rotting voorkomen.Daarom is hier bij de details ook veel aandachtaan besteed.Door een juiste detaillering worden volgensHorlings niet alleen de brandrisico'sbeperkt, maar wordt er ook voor gezorgddat het dak bouwfysisch goed functioneert.“Brandveilig en luchtdicht zijn essentieelvoor het moderne rieten dak in de bebouwdeomgeving. De SBR-publicatie vormt eengoed vertrekpunt voor elke discussie overhet op de juiste wijze construeren van eenrieten dak. Er is een bouwkundige vertalingvan het begrip gelijkwaardigheid gemaakt,naar de taal die de werkvloer spreekt. Zo iseen brug tussen ontwerper, toetser en bouwergeslagen en is de kans groter dat onzeprachtige Nederlandse traditie van bouwenmet riet ook in nieuwe ontwerpen wordtvoortgezet.”ProjectKennisplatform SBR en de VakfederatieRietdekkers hebben met ondersteuningvan VROM-DWI twee jaar geleden het projectbrandveilige rieten daken uitgevoerd.Dit project beoogde een set referentiedetailsvoor schroefdaken te ontwikkelen enbeschikbaar te stellen voor de bouwpraktijk.Hieruit is de publicatie Brandveiligerieten daken ontstaan, die afgelopennajaar verscheen. Deze publicatie ismede mogelijk gemaakt dankzij financiëlesteun van VROM, Het HoofdbedrijfschapAmbachten en de inhoudelijke steun vande Vakfederatie Rietdekkers.Meer informatie: www.sbr.nl.Gebouw met schroefdak tijdens brand.Gebouw met schroefdak na brand.SBRSBR is hét kennisplatform voor de bouw,want SBR brengt partijen bij elkaar enhelpt hen bij het creëren, overdragen énimplementeren van bouwkennis. Zo zorgtdit kennisplatform ervoor dat ondernemingenin de bouw en vastgoed hun doelenbereiken: achter veel doelen schuilenimmers kennisvragen.19