Dionysus en Apollo volgens Nietzsche - Kabk

Dionysus en ApolloIn de Griekse mythologie was Dionysus (of Bacchus) de god van de extase en alles watdaarbij behoort: de roes, de dronkenschap, wijn, de onthechting en de mateloosheid. De godApollo personifieerde het tegenovergestelde. Hij was de god van de beheersing en dematigheid. Apollo werd bovendien gezien als de god die de mens het dromendevoorstellingsvermogen en de verbeeldingskracht schenkt, die ons de dingen in perspectiefdoet zien, die ons wijs maakt, ons de beperktheid van het menselijke onder ogen doet zienen ons daarom leert onszelf in acht te nemen.Beide goden kenden een eigensoortige cultus, en die van Dionysus was, niet verwonderlijk,zeer tegengesteld aan die van Apollo. Navolgers van Dionysus, de 'Bacchanten', probeerdenin contact te komen met Dionysus door zichzelf in extase te brengen: dat deden ze doorexcessief drankgebruik en roesmiddelen, maar ook door dans en muziek. Volgens deoverlevering ontaardde dat vaak in gewelddadigheden en totale losbandigheid. In bepaaldeperioden werd de Dionysuscultus zelfs verboden, vanwege haar gevaar voor de openbareorde. Navolgers van Apollo oefenden zich in matiging, kalmte en wijsheid, en zij cultiveerdenhun verbeeldingskracht.Dionysus door Rubens (links) en Apollo door Poussin (rechts)Volgens Nietzsche personifieerden Dionysus en Apollo voor de Grieken twee tegengestelde,maar alleszins fundamentele instincten: enerzijds kennen alle mensen de hang naarbedwelming, die samenhangt met een verlangen naar verlossing uit het aardse, naar eeuwigen ongebreideld leven; anderzijds hebben wij de aangeboren neiging om het onbegrensde enhet chaotische juist te willen begrenzen en te begrijpen. Wij zijn dan ook steeds bezig dewereld vorm te geven - door middel van regels, maat, beheersing, techniek.Amor fatiDe tijd waarin Dionysus en Apollo vereerd werden moet hard zijn geweest. De antiekewereld werd geteisterd door epidemieën en oorlogen. Niemand was zijn leven zeker, hetnoodlot hing als het zwaard van Damokles boven de mensen. Nietzsche constateert dat ditharde bestaan niet louter als iets verschrikkelijks werd ervaren door de Grieken, maar datzij het, merkwaardig genoeg, ook verwelkomden en omarmden. Nietzsche noemde datverschijnsel amor fati, liefde voor het noodlot.- 4 -