Gay&Night Augustus 2016

221
Interview / Micha Meinderts
‘Niet
iedere trans
persoon is
een eenzame
outcast’
‘Net na mijn
transitie zocht
ik nog heel erg
de validatie
van anderen
om te bepalen
wie ik ben’
‘Sybren heeft daar inderdaad nog meer moeite mee.
Toen ik zo oud was als hij, had ik dat ook. Het kan
heel onprettig zijn om je eigen identiteit genegeerd of
verdraaid te zien door iemand die er geen kaas van
heeft gegeten. Je moeten verantwoorden voor je eigen
keuzes is zo naar.’
Misschien wel een van de voornaamste redenen
om stealth te leven.
‘Ja, het is lekker makkelijk. Je hoeft je niet te
verklaren als je een ‘passable’ man bent. Uiteindelijk
vond ik het echter belangrijker om met dit verhaal
naar buiten te treden, omdat ik denk dat anderen er
iets aan kunnen hebben. Het was een enge beslissing,
maar je door angst laten leiden brengt je nergens.
Er zijn inmiddels een paar collega’s achter gekomen
die nog van niets wisten, maar die hebben er totaal
geen punt van gemaakt. Ik heb me dus redelijk druk
gemaakt om niks.’
Miste je een boek als dit
toen je jonger was?
‘Ik las als tiener vooral boeken over homojongens.
Van Edward van de Vendel en Ted van Lieshout.
Die verhalen voelden dichter bij mijn eigen
belevingswereld dan boeken over trans kinderen. Die
waren er überhaupt bijna niet. Een boek dat me wel
echt geholpen heeft onder woorden te brengen wat
ik voelde was Jongensdroom, van Lorna Minkman.
Daarin zegt de hoofdpersoon: “Ik wil geen jongen
zijn, ik bén een jongen.” Toen pas viel bij mij het
kwartje dat mijn lichaam niet past mijn geest en niet
andersom.’
Heb je veel moeten uitleggen aan je redacteur?
Er wordt nogal eens onzorgvuldig gesproken en
geschreven over transgender personen.
‘Transgender Netwerk Nederland heeft onlangs
een schrijfwijzer gemaakt voor taalgebruik over
transgender personen. Die ik heb ik gelijk aan mijn
redacteur gestuurd. Vaak hebben mensen het nog
over “ombouwen” wanneer het over transgender
personen in transitie gaat, alsof ze over gebouwen
praten. Dat moet je consequent benoemen, want
zo praat je niet over mensen. Ook wanneer wordt
gesproken over “transgenders” als zelfstandig
naamwoord verdwijnt het menselijke. Je bent niet
“een transgender”, je bent een persoon. Het gaat wel
steeds beter merk ik in mijn omgeving. Sommige
mensen zijn zelfs overdreven correct, maar dat heb
ik liever dan dat superonzorgvuldige.’
Diversiteit staat hoog in het vaandel in je boeken.
Je schreef eerder al een drietal boeken over de
homoseksuele Arthur.
‘Er wordt al zo veel geschreven over cisgender,
heteronormatieve liefde. We kunnen wel wat meer
diversiteit gebruiken. In de literatuur is de regel:
als iets afwijkt van de norm, moet het een functie
hebben in het verhaal. Daar heb ik schijt aan. Het
heeft een functie in de maatschappij, dat is minstens
net zo belangrijk. Mensen spraken me overigens
op basis van de boeken over Arthur als man aan. Ik
weet niet of het aan de teksten lag, of het feit dat ik
over een liefde tussen twee mannen schreef, maar
dat voelde heel goed en gaf me het laatste zetje om in
transitie te gaan.’
Vond je het vreemd dat mensen je teksten als
mannelijk zagen?
‘Ik vind het sowieso redelijk fascinerend hoe de
maatschappij zo ingesteld is op het indelen op
geslacht, ook bij dingen die dat helemaal niet hebben:
colaesjes bijvoorbeeld. We zijn geconditioneerd
om bloemengeurtjes met vrouwen te associëren en
muskus met mannen. Ik heb altijd mijn eigen plan
getrokken. Sinds mijn puberteit shop ik al op de
herenafdeling, het paste beter en ik voelde me er
beter in. Afgezien van mijn lichaam is er dus weinig
aan mij veranderd de afgelopen vijftien jaar. Ik ben
altijd mezelf geweest, maar nu ik mijn transitie heb
gehad zien mensen gelijk de echte ik en hoeven ze
niet meer door een verkeerde schil heen te kijken.’
Wie zijn voor jou rolmodellen geweest in de zoektocht
naar jezelf?
‘Er zijn niet veel trans rolmodellen. Ik denk omdat
mensen met genderdysforie vaak juist niet willen
dat anderen dat weten. Je wilt niet bekend staan als
“die trans persoon”. Ik heb vooral veel YouTube-
lmpjes gekeken van mensen die in transitie waren.
Sommigen konden heel goed dingen verwoorden
waar ik zelf de woorden nog niet voor gevonden had.
Zodra je iets onder woorden kunt brengen, kun je
het uitleggen en er meer informatie over zoeken. Ik
ben dus eigenlijk best voor hokjes en labels, zolang
mensen maar de vrijheid hebben om die zelf te
vormen en te kiezen.’
Ben je jezelf tegengekomen bij het schrijven van dit
boek?
‘Ik heb in Aldus Sybren een aantal verhalen van
andere trans personen verwerkt. Zelf heb ik niet heel
veel negatieve ervaringen, mijn omgeving is er goed
mee omgegaan, er zijn geen complicaties geweest bij
de operaties, dus het werd nooit echt pijnlijk om dit
boek te schrijven. Ik besef heel goed dat mijn verhaal
niet exemplarisch is, maar het is ook niet uniek.
Laten we hopen dat ooit iedere trans persoon zo veel
geluk heeft als ik.’
028