04.10.2016 Views

OM 4

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Michiru<br />

24 jaar<br />

Kokusai Kyoyo<br />

Tokyo, Japan<br />

Interview: 5 leerkrachten/<br />

pedagogen, 5 nationaliteiten<br />

Lena<br />

24 jaar<br />

Sonderpaedagogik<br />

Dortmund, Germany<br />

Interview: 5 leerkrachten/<br />

pedagogen, 5 nationaliteiten<br />

Stefania<br />

22 jaar<br />

Scienze della Formazione Primaria<br />

Udine , Italy<br />

Interview: 5 leerkrachten/<br />

pedagogen, 5 nationaliteiten<br />

Miriam<br />

32 jaar<br />

Língua e Literatura<br />

Portuguêse Inglês<br />

Rio de Janeiro , Brazil<br />

Interview: 5 leerkrachten/<br />

pedagogen, 5 nationaliteiten<br />

Carl<br />

21 jaar<br />

Music Education<br />

Stellenbosch, South Africa<br />

Interview: Teaching music to<br />

children with Autism<br />

Kaitlyn<br />

27 jaar<br />

Educational Psychology<br />

Pretoria, South Africa<br />

Doorgeefpen: Township teacher<br />

Xin Ping<br />

22 jaar<br />

Sociology<br />

Singapore, Singapore<br />

Interview: Working at the<br />

Muscular Dystrophy Association<br />

of Singapore<br />

International<br />

Education Edition<br />

Blue<br />

25 jaar<br />

คณะศึกษาศาสตร์<br />

มหาลัยศรีนครินทร์วิโรฒ์<br />

Bangkok, Thailand<br />

Interview: 5 leerkrachten/<br />

pedagogen, 5 nationaliteiten


REDACTIONEEL<br />

Lief ODI<strong>OM</strong>-lid,<br />

ODI<strong>OM</strong><br />

Het nieuwe collegejaar is weer begonnen en dat betekent ook een nieuwe<br />

start voor het <strong>OM</strong>. Hoewel de samenstelling nog hetzelfde is, is er toch een<br />

hoop veranderd. Het zal jullie niet ontgaan zijn dat deze versie van het <strong>OM</strong><br />

niet meer met de post is gekomen. Vanaf heden zal het tijdschrift slechts digitaal<br />

verstuurd worden. Let daarom extra goed op: er zijn nieuwe functies in<br />

het <strong>OM</strong>! Zo kun je filmpjes direct afspelen, hoef je slechts op een URL te klikken<br />

om op de website te komen en kun je vanuit deze pagina en de inhoudsopgave<br />

direct naar de pagina die je wilt lezen! Kortom: een hoop spannende<br />

veranderingen.<br />

Dit <strong>OM</strong> is gewijd aan onderwijs in het buitenland. Er staat weer een aantal<br />

interessante artikelen voor je klaar over de manier waarop het onderwijs en<br />

de pedagogiek in het buitenland geregeld zijn. Zo kun je bijvoorbeeld op<br />

pagina 8 lezen hoe de opleiding tot leerkracht in het buitenland geregeld is.<br />

Welke eisen stellen ze bijvoorbeeld aan een leerkracht in Thailand? Loop je in<br />

Duitsland ook stage tijdens je opleiding?<br />

Ook interessant is het interview op pagina 19. Xin Ping Ling vertelt over haar<br />

werk in wereldstad Singapore! Zij werkt bij de Muscular Dystrophy Association,<br />

maar wat houdt dat eigenlijk in?<br />

Daarnaast heeft Kaitlyn de doorgeefpen deze keer verzorgd. Zij schreef over<br />

haar tijd bij het Human Dignity Centre in Port Elizabeth, South Africa. Kijk snel<br />

op pagina 17!<br />

Onze vaste columniste Machteld schreef dit keer een generaliserend stuk<br />

over het begin van dit collegejaar en alle gevaarlijke situaties die ontstaan<br />

door Aziaten op kinderfietsen die voor het eerst de straten van Groningen<br />

trotseren. Ga naar pagina 14 om de Column van dit <strong>OM</strong> te lezen.<br />

Geertje Bruijn<br />

Machteld Dorhout<br />

Maaike Greydanus<br />

Vormgeving<br />

Ten slotte hebben we ook weer een leuke kennismaking met één van de<br />

commissies van ODI<strong>OM</strong>: het CoBSS. Wie er in deze commissie zitten en wat zij<br />

doen? Lees het nu op pagina 22!<br />

Wij hopen dat jullie de artikelen weer even interessant vinden als altijd en we<br />

horen graag wat jullie mening is over het nieuwe <strong>OM</strong>! Veel leesplezier!<br />

Liefs namens de RedacCie,<br />

Noor Groenen<br />

De Brouwerij<br />

Het Heerenhuis<br />

Jaargang 15<br />

Editie 1<br />

Oktober 2016<br />

2


Lees<br />

meer<br />

op p.15<br />

P.8 Klik hier voor de column<br />

Lees het artikel op p. 19<br />

P.17<br />

inhoud<br />

<strong>OM</strong>. 2016<br />

19 Muscular Dystrophy Association<br />

Singapore Xin Ping over haar werk in<br />

deze wereldstad<br />

17 De Doorgeefpen Kaitlyn vertelt over<br />

haar ervaring bij het Human Dignity Center<br />

in Port Elizabeth, Zuid Afrika<br />

5 Cijfers<br />

12 Fotopagina<br />

17 TED-talks<br />

23 Agenda<br />

6 Nieuws<br />

Het laatste nieuws rondom onderwijs en<br />

pedagogiek<br />

8 5 leerkrachten/pedagogen, 5 nationaliteiten<br />

Studenten vertellen over het onderwijs en de opleiding<br />

tot leerkracht in hun land<br />

14 Column<br />

Een stuk over opvallende gewoonten van internationale<br />

studenten in Groningen<br />

15 Teaching music<br />

Aan kinderen met autisme in een ontwikkelingsland<br />

22 Commissie aan het woord CoBSS<br />

Wie zitten er in deze commissie en wat doen zij?<br />

24 Kinderquatsch<br />

3


VOORWOORD BESTUUR<br />

Lieve ODI<strong>OM</strong>’ers,<br />

Het zit er weer op, de vakantie. Wij hopen dat jullie ontzettend veel hebben genoten van jullie welverdiende<br />

vrije tijd. Van een aantal van jullie weten we dat dit zeker gelukt is, gezien de leuke vakantiekaartjes die<br />

we hebben gekregen! We hebben ze een mooi plekje gegeven in het hok, zodat we in drukke tijden even<br />

kunnen terugdenken aan deze mooie zomervakantie.<br />

In de vakantie hebben jullie niet zo veel van ons gehoord, want ook wij waren lekker vrij. Helemaal fris, fruitig<br />

en uitgerust gaan we het nieuwe collegejaar tegemoet! Voor ons als bestuur is dat best spannend, want<br />

het gaat nu allemaal écht beginnen. Gezonde spanning, dat wel hoor. Vol enthousiasme zijn wij in augustus<br />

weer begonnen en we moeten toegeven, het voelt goed!<br />

De vakantie mag over zijn, maar belangrijker is dat het nieuwe jaar is gekomen. Kersverse eerstejaarsstudenten<br />

meldden zich stuk voor stuk aan en hebben ontzettend genoten van het introductiekamp. Waar<br />

we de vorige jaren met de bus naar Stadskanaal reden, hebben we dit keer gefietst. Ruim 40 kilometer<br />

van het mooie Groningse landschap wachtte op ons. Dat klinkt als een lange reis, maar dat was het helemaal<br />

niet. Het was super gezellig! Ruim 100 ODI<strong>OM</strong>’ers op fietsjes, dat kan ook niet misgaan; gezelligheid<br />

gegarandeerd. De rest van het kamp was ook een groot succes. Een hoop gezellige, leuke eerstejaars zijn<br />

enthousiast geworden over ODI<strong>OM</strong> (en er waren zelfs een paar mannen bij)!<br />

Maar het kamp was natuurlijk niet het enige wat we voor deze nieuwe studenten in petto hadden. Zoals<br />

jullie waarschijnlijk gemerkt hebben, hebben we samen met de commissies een fantastische Warming-Up<br />

Periode (a.k.a. WUP) georganiseerd. Feestjes, eten, sporten, we hebben het allemaal gedaan!<br />

Na de WUP volgt weer een spannend moment: de commissievorming! Wie gaan volgend jaar de vetste<br />

feestjes organiseren? Wie zullen zorgen dat we een beeld krijgen van onze carrièremogelijkheden? Wie<br />

zullen de nieuwe digitale (!) ODI<strong>OM</strong> Magazines gaan maken en wie zullen jullie als student gaan vertegenwoordigen<br />

in de Jaarvertegenwoordiging? Spannend is het zeker! Een frisse wind zal door de vereniging<br />

waaien, de start van een nieuw collegejaar met nieuwe commissies. Wij hebben er zin in!<br />

Nu het collegejaar weer is begonnen willen jullie<br />

misschien juist wel weer weg uit dit platte landje.<br />

Wat zijn dan de mogelijkheden? Studeren of werken<br />

in het buitenland? Het kan allemaal. De RedacCie<br />

heeft een <strong>OM</strong> gewijd aan dit thema, dus lees straks<br />

snel verder. Ik persoonlijk houd enorm veel van het<br />

leven in Groningen, echt een fantastische mooie<br />

(studenten)stad waar de kroegen geen sluitingstijd<br />

kennen en alles dichtbij is. Voor sommige van onze<br />

studenten was het echter niet genoeg, die zijn uit<br />

Nederland vertrokken en die zijn het gaan doen! Studeren<br />

in het buitenland! Heel veel plezier en succes<br />

daar lieve ODI<strong>OM</strong>’ers!<br />

Of je nou in het buitenland je horizon aan het verbreden<br />

bent, of dat je in Groningen je eerste pasjes<br />

maakt, met dit <strong>OM</strong> is het sowieso een stukje leuker.<br />

Geniet ervan want je kan het <strong>OM</strong> óveral waar je<br />

bent lezen op je telefoon, wie wil dat nou niet?<br />

Voor nu, heel erg veel leesplezier gewenst!<br />

Liefs, namens het vijftiende bestuur,<br />

Esmee Timmer<br />

Voorzitter 2016-2017<br />

4


CIJFERS<br />

‘s Werelds grootste school is de City Montessori School in India met<br />

meer dan 32 000 leerlingen.<br />

China is het land waar kinderen het meeste huiswerk<br />

maken. In Shanghai besteden kinderen van de basisschool<br />

gemiddeld 14 uur per week aan huiswerk.<br />

Frankrijk is het land waar leerlingen het kortste schooljaar hebben,<br />

maar met de langste schooldagen.<br />

De kleinste school ter wereld staat in Turijn en heeft één leerling.<br />

In Iran volgen jongens en meisjes gescheiden onderwijs tot aan de universiteit. Ook leerkrachten moeten<br />

van hetzelfde geslacht zijn als de klas.<br />

De oudste leerkracht ter wereld<br />

Phumachangtang in Tibet is de 101 jarige Amerikaanse<br />

is met 537 meter boven zeeniveau<br />

Agnes Zhelesnik.<br />

de hoogst gelegen school ter wereld.<br />

De kans op een ‘school drop-out’ is twee keer zo groot<br />

bij plattelandskinderen dan bij stadskinderen.<br />

In ontwikkelingslanden kan elk extra jaar aan onderwijs het toekomstige<br />

inkomen van een persoon met gemiddeld 10% verhogen.<br />

Vrouwen met een lager opleidingsniveau krijgen<br />

gemiddeld 2,5 kinderen terwijl dit 1,7 is bij vrouwen<br />

met een hoog opleidingsniveau.<br />

In China heeft een gemiddelde middelbare<br />

schoolklas meer dan 50 leerlingen en één leerkracht. Dit is het<br />

hoogste gemiddelde wereldwijd.<br />

Het gemiddelde aantal leerlingen per klas is het laagste<br />

in Rusland en Zwitserland, beiden onder 20 leerlingen.<br />

In 2012-2013 stond gemiddeld 29% van de 20-29 jarigen in de<br />

EU ingeschreven bij een opleiding.<br />

Wereldwijd zijn er ongeveer 24 miljoen Nederlandstaligen.<br />

Ongeveer 17 miljoen van hen wonen in Nederland,6,5 miljoen in België, en<br />

400.000 in Suriname.<br />

TEKST MARIJE REMMERS<br />

5


Meer gedragsproblemen kind bij gebruik paracetamol tijdens<br />

zwangerschap<br />

Uit een Spaans onderzoek in het International Journal of Epidemiology blijkt dat paracetamol een minder<br />

veilig middel is tijdens een zwangerschap dan verwacht. Kinderen van moeders die tijdens de zwangerschap<br />

paracetamol slikten, zijn vaker hyperactief dan kinderen waarvan de moeder geen paracetamol slikte tijdens<br />

de zwangerschap. Het verband tussen het paracetamolgebruik en de hyperactiviteit staat nog niet vast.<br />

Het innemen van paracetamol zou de hersenen van een ongeboren kind beïnvloeden. Dit blijkt ook uit<br />

een Deens onderzoek waarbij een 50 procent grotere kans op hyperactiviteit is geconstateerd. Meer<br />

onderzoek is nodig om het verband vast te stellen.<br />

Te zware kinderen hebben<br />

vaak ook te zware ouders<br />

bron: NU.nl<br />

WKZ wil zieke kinderen aan het<br />

sporten krijgen<br />

TEKST NOOR GROENEN<br />

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en<br />

het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu<br />

(RIVM) meldt dat 17 procent van de kinderen met<br />

ouders of verzorgers met overgewicht, zelf ook<br />

overgewicht heeft. Slechts zes procent van de<br />

kinderen met ouders zonder overgewicht heeft<br />

zelf wel overgewicht.<br />

Daarnaast komt overgewicht ook vaker voor bij<br />

kinderen uit gezinnen met lagere inkomens en<br />

ook kinderen in grote steden zijn relatief vaak te<br />

zwaar. Dit hangt onder andere met elkaar samen.<br />

Het voedingscentrum maakt zich zorgen over de<br />

hoge percentages overgewicht bij kinderen tussen<br />

de vier en twaalf jaar oud. Daarom geven zij<br />

tips aan ouders voor het omgaan met een (te)<br />

zwaar kind. Voorbeelden van deze tips zijn: thuis<br />

aan tafel eten en het controleren van etiketten<br />

van tussendoortjes en pakjes drinken op vet- en<br />

suikergehaltes.<br />

Bron: NU.nl<br />

Het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) is begonnen<br />

met een project, WKZ Sportief, met als doel<br />

kinderen te laten sporten. Het gaat hierbij om chronisch<br />

zieke kinderen en kinderen die moeite hebben<br />

met bewegen. Het gaat echter niet alleen om<br />

kinderen met een fysieke beperking. Kinderen met<br />

gedragsproblemen kunnen ook baat hebben bij<br />

dit initiatief.<br />

Janjaap van der Net van het WKZ geeft aan dat<br />

slechts een kleine aanpassing of bemiddeling<br />

genoeg is om kinderen aan de slag te laten gaan<br />

bij gewone sportclubs. Op dit moment ontbreken<br />

die alleen nog.<br />

Bewustwording is vooral belangrijk. Kinderen<br />

moeten de mogelijkheid hebben om te bewegen<br />

omdat het veel voordelen heeft. (Buiten)spelen<br />

bijvoorbeeld is niet alleen leuk, maar het is ook<br />

goed voor de fysieke gesteldheid van kinderen.<br />

Het project WKZ Sportief maakt dit mogelijk voor<br />

álle kinderen.<br />

6<br />

bron: NU.nl


Onze kinderen zijn watjes<br />

De motoriek van kinderen is verslechterd. Het is zelfs zo erg dat vorig jaar wekelijks ruim 700 scholieren op<br />

de eerste hulp zijn beland na een ongeluk op school. Dit lijkt met name te komen door de ontwikkelingen<br />

die er op het gebied van technologie zijn geweest, maar ouders spelen ook een belangrijke rol door<br />

hun voorzichtige opvoeding. Volgens voormalig hoogleraar orthopedagogiek Luc Stevens vertoon je als<br />

ouder risicogedrag wanneer je je kind beperkt in zijn ruimte. Stevens en andere wetenschappers stellen<br />

zelfs dat risicovol spelen noodzakelijk is. Ratten en apen die op jonge leeftijd niet spelen, verkrampen op<br />

latere leeftijd uit angst.<br />

Onze angst om kinderen te laten spelen komt waarschijnlijk doordat we minder kinderen krijgen, waardoor<br />

we meer tijd hebben om beter op ze te letten. Jan Derksen, klinisch psycholoog, benoemt ook het<br />

gebrek aan een pedagogiek waarop ouders kunnen terugvallen. Zij voeden nu op aan de hand van hun<br />

onderbuikgevoel. En het onderbuikgevoel geeft een duidelijk advies: verwennen.<br />

bron: AD.nl<br />

Terre des Hommes gaat ook in<br />

Nederland pedo’s in de val<br />

lokken<br />

In Azië is er al een nep-account aangemaakt, maar<br />

in Nederland gaat Terre des Hommes ook pedoseksuelen<br />

in de val lokken. Het uitlokken van pedoseksuelen<br />

is verboden, maar daar zou volgens woordvoerder<br />

Liz van Velzen geen sprake van zijn omdat<br />

ze de pedoseksuelen niets laten doen wat ze niet<br />

van plan waren, zij brengen het gedrag slechts in<br />

kaart.<br />

De problemen met pedoseksuelen in Nederland<br />

zijn niet te vergelijken met de problemen in Azië. In<br />

Azië zijn de slachtoffers namelijk jonger en worden<br />

zij vaak uitgebuit door hun eigen ouders om geld<br />

te verdienen. In Nederland gaat het meestal om<br />

kwetsbare jongeren die uiteindelijk vaak in de prostitutie<br />

belanden.<br />

bron: NOS<br />

Hersenen kinderen reageren anders op Ritalin dan volwassenen<br />

Ritalin, bekend als medicijn voor de behandeling van ADHD, werkt mogelijk anders bij kinderen dan bij volwassenen.<br />

Dit zou komen door een andere reactie in de hersenen, blijkt uit onderzoek van het Academisch<br />

Medisch Centrum (AMC). De doorbloeding in kinderhersenen, wat de verandering in de concentratie van<br />

dopamine reguleert, wordt verhoogd door Ritalin, terwijl dit bij volwassenen niet verhoogd wordt.<br />

Ritalin wordt vaak voorgeschreven aan kinderen met ADHD, maar de effecten van dit medicijn zijn met<br />

name bij volwassenen onderzocht. Onderzoeksleider professor Liesbeth Reneman vond daarom dat het<br />

nodig was om het effect van dit medicijn te onderzoeken bij het niet uitontwikkelde kinderbrein. Omdat<br />

deze studie gebruik maakte van indirecte meting, korte tijdsduur en lage onderzoekspopulatie, wordt het<br />

onderzoek voortgezet. Het wordt artsen vooralsnog niet afgeraden om het middel voor te schrijven aan<br />

kinderen met ADHD.<br />

bron: NU.nl


Sonderpaedagogik<br />

Naam:<br />

Lena<br />

Nationaliteit:<br />

Duits<br />

Aantal studenten per jaar: 300<br />

Duur van studie:<br />

3 jaar bachelor,<br />

2 jaar master,<br />

1,5 jaar refendariat<br />

Zit nu in:<br />

1e jaar van master<br />

“In Duitsland is de opleiding van leerkracht in het speciaal onderwijs<br />

een aparte opleiding.Ik specialiseer me in leerlingen met een<br />

visuele handicap of emotionele gedragsproblemen. Later zou ik<br />

graag willen werken op een school voor blinde kinderen.”<br />

Língua e Literatura Português e Inglês<br />

Naam:<br />

Miriam<br />

Nationaliteit:<br />

Braziliaans<br />

Aantal studenten per jaar: 50<br />

Duur van studie:<br />

5 jaar bachelor en<br />

2 jaar master<br />

Zit nu in:<br />

1e jaar van master<br />

“Mijn eerste opleiding ‘Portugese taal en literatuur geeft weinig<br />

baanperspectief, daarom heb ik Engels erbij gekozen. Tijdens een<br />

eerdere master ben ik gespecialiseerd als leerkracht en wil mij<br />

graag verdiepen in speciaal onderwijs. Later wil ik blijven werken<br />

als leerkracht Engels.”<br />

Kokusai Kyoyo<br />

Naam:<br />

Michiru<br />

Nationaliteit:<br />

Japans<br />

Aantal studenten per jaar: 600<br />

Duur van studie:<br />

4 jaar bachelor en<br />

2 jaar master<br />

Zit nu in:<br />

1e jaar van master<br />

“Mijn opleiding, international liberal arts, valt niet echt binnen<br />

het veld van een basisschool leerkracht. Toch heb ik voor deze<br />

master gekozen omdat meer wilde weten over kinderen met een<br />

beperkingen. Ik weet nog niet of ik daar later wil blijven werken. “<br />

คณะศึกษาศาสตร์ มหาลัยศรีนครินทร์วิโรฒ์<br />

Naam:<br />

Blue<br />

Nationaliteit:<br />

Thais<br />

Aantal studenten per jaar: 23<br />

Duur van studie:<br />

5 jaar bachelor en<br />

2 jaar master<br />

Zit nu in:<br />

1e jaar van master<br />

“In Thailand verdient een psycholoog erg weinig, en mijn vader<br />

wilde graag dat ik voor de overheid ging werken. In onze cultuur<br />

ga je daar niet tegenin, dus koos ik voor het onderwijs. Ik heb<br />

deze master gekozen omdat ik geïnteresseerd ben in speciaal onderwijs,<br />

omdat ik dit in mijn eerdere loopbaan veel tegen kwam.<br />

Later zou ik willen werken als leerkracht in een jeugdgevangenis.”<br />

Scienze della Formazione Primaria<br />

Naam:<br />

Stefania<br />

Nationaliteit:<br />

Italiaans<br />

Aantal studenten per jaar: 120<br />

Duur van studie:<br />

5 jaar<br />

zowel bachelor als<br />

master<br />

Zit nu in:<br />

4e jaar<br />

“Werken met kinderen vond ik altijd al leuk; ik wil ze graag kennis<br />

bijbrengen en iets extra’s voor ze betekenen. Children learn how<br />

to grow up, we learn what we forgot. Kinderen geven je perspectieven<br />

en waardes die je als volwassene vergeet. Ik wil ook graag<br />

meer van de wereld zien en me verdiepen in onderwijs in andere<br />

landen. Ik weet dus nog niet of ik later echt leerkracht wordt”<br />

Met een groep studenten van over de hele wereld,<br />

volg ik het vak Education for All. Allemaal zijn wij<br />

geïnteresseerd in goed onderwijs en hebben we enige<br />

ervaring met lesgeven, maar de achtergronden<br />

zijn zo verschillend. Wat voor opleiding heb je nodig<br />

om les te geven in Thailand? En loop je in Duitsland<br />

ook stage? Ik ging hierover in gesprek met mijn internationale<br />

klasgenoten.<br />

Kan je kort wat vertellen over het onderwijssysteem<br />

in jouw land?<br />

Lena:”In Duitsland is er leerplicht vanaf 6 jaar. Eerst<br />

vier jaar basisschool en daarna zijn er drie verschillende<br />

niveaus. Haubtschule wordt het meest gekozen<br />

en duurt 6 jaar. Realschule is 7 jaar, waarin wordt<br />

voorbereid op een toekomstige baan. Na Haubt- of<br />

Realschule loop je ergens stage om ervaring op te<br />

doen. Wil je later naar de universiteit, dan kies je voor<br />

gymnasium (8/9 jaar).”<br />

Miriam:”In Brazilië ga je op je vijfde naar school. Van<br />

de kleuterschool tot high school is 9 jaar. Meestal nemen<br />

studenten daarna een tussenjaar om te leren<br />

voor hun toelatingsexamen voor een staatsuniversiteit.<br />

Haal je deze niet, dan moet je naar een privé<br />

universiteit. Mensen die geen geld hebben om te<br />

studeren, zoeken gelijk een baan.”<br />

Michiru:“Bij ons heb je twee soorten Kindergartens:<br />

van 0 tot 6 jaar en van 3 tot en met 6 jaar. Daarna<br />

moet je verplicht 6 jaar naar de basisschool en 4 jaar<br />

naar junior high school. Vervolgens is er een keuze<br />

tussen drie scholen: public regular high school, private<br />

regular high school of school for preparing skills,<br />

waarbij je echt een vak leert. Met elk soort school<br />

kan je naar de universiteit.”<br />

Blue:”Voor mij geldt hezelfde als voor Michiru, maar<br />

in Thailand volg je 12 jaar onderwijs; de laatste zes<br />

jaar noemen we mateom (middelbare school). Om<br />

toegelaten te worden tot de universiteit, maak je<br />

een examen.”<br />

Stefania:”In Italië zijn ook twee schoolsystemen. Je<br />

hebt scholen van de staat en scholen die door een<br />

andere organisatie worden gerund, bijvoorbeeld<br />

een kerk. Na afloop van je middelbare school, liceo,<br />

maak je geen examen maar een thesis. Hiervoor<br />

kies je één onderwerp. Echter er worden ook vragen<br />

gesteld over andere schoolvakken. Voor sommige<br />

universiteiten is een toelatingsexamen, maar zeker<br />

niet voor alle.”<br />

Is het in jullie land verplicht om naar de universiteit te<br />

gaan als je leerkracht wilt worden?<br />

Lena:”In Duitsland is het alleen mogelijk om met een<br />

universiteitsdiploma voor de klas te staan. Zonder<br />

universitieit kan je alleen op de kleuterschool werken,<br />

zoals je kan doen na Haubt- of Realschule.”<br />

TEKST MARIJE REMMERS


5 LEERKRACHTEN/PEDAGOGEN, 5 NATIONALITEITEN<br />

Miriam:”Als je leerkracht wil worden moet je naar<br />

de universiteit. Het is wel van belang dat je bij een<br />

goede universiteit terechtkomt omdat bedrijven en<br />

scholen je anders niet aannemen.”<br />

Michiru:“In Japan is het belangrijk dat je naar een<br />

goede universiteit gaat, maar dit geldt voor iedereen.<br />

Pas als je ergens aangenomen wordt, leer je het<br />

beroep. Het maakt dus niet uit wat je studeert.”<br />

“De rang van de universiteit is in<br />

Thailand belangrijker dan wat je<br />

echt hebt geleerd.”<br />

Blue:”Ook in Thailand geldt dat. De rang van de universiteit<br />

is in Thailand belangrijker dan wat je echt<br />

hebt geleerd. Het gaat alleen maar om het papiertje<br />

en de naam, niet om de cijfers of vakken.”<br />

Stefania:”Tot acht jaar geleden had je geen universiteit<br />

nodig, toen kon je ook met een classical study<br />

lesgeven. Nu mag je daarmee alleen nog maar op<br />

een kinderdagverblijf werken, of als onderwijzer in<br />

een organisatie. Voor een kleuter- of basisschool heb<br />

je een magistrali (leerkrachten) diploma nodig. Daarmee<br />

kan je op openbare scholen werken. Sommige<br />

universiteiten vragen een examen voor toelating, anderen<br />

kijken naar je gemiddelde schoolcijfers.”<br />

Is het tijdens je opleiding tot leerkracht ook verplicht<br />

om stage te lopen?<br />

Lena:”Wij hebben elk jaar een stage van vier weken<br />

in de bachelor. Twee weken daarvan zijn op de<br />

school zelf en de andere twee weken in het veld van<br />

speciaal onderwijs. In de master moet ik een half jaar<br />

op een school werken, maar ik mag wel zelf kiezen<br />

wat en waar mijn stage is. De stage vind ik heel leuk<br />

omdat de bachelor heel theoretisch is en maar weinig<br />

stage had ten opzichte van de reguliere studie.”<br />

Miriam:”Voor mijn master had ik al wel privéles gegeven<br />

maar geen echte stage gelopen. In mijn master<br />

moest ik verplicht een leerkracht observeren voor<br />

minimaal 1000 uur. Aan het einde van het jaar moest<br />

ik mijn ondervindingen aan de klas presenteren. Het<br />

aantal uren observatie in Brazilië verschilt per universiteit<br />

heel erg. Ook hangt het van de leerkracht<br />

af, sommigen vinden het goed als je een paar keer<br />

bent geweest en geven je dan een handtekening.<br />

Anderen laten je eerst toetsen nakijken en vragen je<br />

echt mee te werken in de klas. Zelf lessen geven zit<br />

niet in het programma, maar dit doe ik buiten mijn<br />

studie wel.”<br />

Michiru:”Ik heb geen opleiding gedaan tot leerkracht.<br />

Voor de naschoolse opvang had ik geen ervaring<br />

nodig. Ik meldde me aan en ze waren erg blij<br />

met me. Elke school heeft een eigen kinderopvang<br />

waar de kinderen heengaan, want bijna alle ouders<br />

werken.”<br />

Blue:”Ik moet twee jaar stagelopen. In het eerste<br />

jaar ben je de hele dag op school en geef je 10 uur<br />

per week les, de rest van de dagen besteed je aan<br />

onderzoek. In het vijfde, en laatste, jaar geef je elke<br />

dag les. Bij mij was het zelfs zo dat de andere leerkracht<br />

vaak weg was, alleen als mijn professor langskwam,<br />

kwam zij even kijken in de klas.”<br />

Stefania:”Het was mijn eigen beslissing om stage te<br />

lopen tijdens mijn middelbare schooltijd. Dit heb ik<br />

gedaan op een privékinderdagverblijf. Toen ik naar<br />

de universiteit ging, was stage vanaf het tweede jaar<br />

verplicht, ongeveer 25 uur op een kleuterschool en 25<br />

uur op de basisschool. In het derde jaar wordt dit ongeveer<br />

37 uur op beide scholen. Daarnaast moet je<br />

ongeveer 10 uur zelf lesgeven over een zelf gekozen<br />

onderwerp, hier krijg je dan een cijfer voor. Deze<br />

stage moet je zelf organiseren en plannen, want het<br />

botst altijd met college. Vanaf het vierde jaar kies<br />

je voor kleuter- of basisschool, en is je stage tussen<br />

de 150 en 200 uur. Ook hebben wij per week 4 uur<br />

verplichte training waarin je praat over de school en<br />

eventuele problemen. We vragen en geven elkaar<br />

advies praktijksituaties, want veel lessen gaan alleen<br />

over theorieën. Eén professor deed in haar colleges<br />

precies zoals je in een klas kan lesgeven. Zo konden<br />

wij meemaken wat de kinderen dachten. Dat was<br />

een goed vak met leuke professor!”<br />

Hoe wordt er gekeken naar een baan als leerkracht in<br />

jouw land?<br />

Lena:”In Duitsland wordt er door mensen die niet<br />

in het onderwijs werken vooral gedacht dat leerkrachten<br />

maar halve dagen werken en altijd vakantie<br />

hebben. Echter moeten ze vaak naar vergaderingen<br />

of congressen en altijd dingen voorbereiden.<br />

Ik denk dat het vergelijkbaar is met Nederland. Het<br />

salaris is gemiddeld.”<br />

Miriam:”In Brazilië krijgen leerkrachten het minimum<br />

salaris en hebben daarom vaak een dubbele baan.<br />

Er is wel verschil tussen verschillende soorten onderwijs.<br />

Bij privélessen moet je streng zijn en moet ze wel<br />

betalen ondanks dat ze de les niet kunnen volgen. Je<br />

kan niet anders.”<br />

“Het was mijn eigen beslissing<br />

om al stage te lopen tijdens mijn<br />

middelbare schooltijd.”<br />

Michiru:”In Japan is het niet zo erg. Je krijgt redelijk<br />

betaald en het staat niet slecht, maar ook niet goed<br />

aangeschreven. Leerkrachten hebben bij ons veel<br />

werkdruk, na school moeten ze vaak activiteiten als<br />

musicals of sportevenementen organiseren. Laatst<br />

>>


was er een sportcompetitie voor ouders en kinderen<br />

samen, het is aan de leerkachten om dit soort evenementen<br />

te organiseren.”<br />

Blue:”Leerkrachten worden behandeld als stront. De<br />

meeste mensen worden alleen leerkracht vanwege<br />

het pensioen; ze vinden het niet eens leuk. Daarnaast<br />

zijn leerkrachten corrupt, want ze geven vaak slecht<br />

les en bieden na school dure bijlessen aan. Dit is voor<br />

hen de enige manier om financieel rond te komen.<br />

De leerkracht is in de klas de baas. Zeker oude leerkrachten<br />

zijn autoritair, willen geen vragen of tegenspraak.<br />

In Thailand wordt er altijd gezegd: “No job,<br />

no money, no marriage, no life”, dus dat is wel te begrijpen.<br />

Klik hier eens voor de trailer van ‘three idiots’,<br />

deze Bollywood film geeft dit mooi weer.”<br />

“Sommige kinderen kunnen aan<br />

het einde van de basisschool niet<br />

eens lezen of schrijven.”<br />

Stefania:”Als ik zeg dat ik een leerkracht wordt, wijst<br />

iedereen dat af: ‘je krijgt slecht betaald en het wordt<br />

een grote ramp.’ Vooral veel ouders kl agen ook dat<br />

leerkrachten dingen niet goed doen en daarom is er<br />

veel druk op de onderwijzer.”<br />

Er worden allemaal negatieve aspecten genoemd,<br />

wat zijn de positieve?<br />

Blue:”Ik weet nog goed dat ik tijdens mijn stage<br />

toetsen aan het nieten was. Een leerling met ADHD<br />

wilde me graag helpen. In de klas is hij altijd druk en<br />

laat ik hem soms rondjes om de school rennen zodat<br />

hij zich beter kan concentreren. Nu wilde hij mij helpen<br />

met de toetsen en vertelde hij hoe geweldig ik<br />

ben als leerkracht. “Jij beschuldigt me nooit van wat<br />

ik doe en je vergelijkt me niet met andere kinderen.”<br />

Na een half uur kwamen z’n ouders hem ophalen en<br />

zat hij er nog steeds. “Dat is het langste dat we hem<br />

ooit gefocust op een stoel hebben zien zitten.” Alle<br />

nietjes zaten helaas wel verkeerd, dus moest alles opnieuw.”<br />

Stefania: “Ik vind het heel leuk om projecten met<br />

de kinderen te doen. Wij hadden een project over<br />

Egypte waarbij we een piramide maakten. Wanneer<br />

je deze open klapte, kreeg je verschillende vlakken<br />

met informatie over onder andere de Nijl en de<br />

farao’s. De kinderen waren erg enthousiast! Toen ik<br />

afscheid had genomen, kreeg ik een paar dagen<br />

later een krant in de brievenbus; mijn stagekinderen<br />

hadden allemaal een artikel geschreven over mij als<br />

leerkracht waarin ze schreven dat ze me gingen missen.”<br />

Wordt er in jouw land onderscheid gemaakt tussen<br />

speciale scholen en regulier onderwijs?<br />

Lena: “Er zijn scholen voor speciaal onderwijs, maar<br />

ook een aantal scholen waar inclusief onderwijs<br />

wordt gegeven. Een speciale leerkracht rijdt dan in<br />

een auto langs deze scholen om een kind een paar<br />

uur per week te begeleiden.”<br />

Miriam: “In theorie heeft Brazilië inclusief onderwijs.<br />

Alle regelementen zijn daarvoor getekend en de kinderen<br />

zitten op reguliere scholen. Helaas krijgen ze<br />

op school niet de aandacht en ondersteuning die ze<br />

nodig hebben. Sommige kinderen kunnen aan het<br />

einde van de basisschool niet eens lezen of schrijven.<br />

Dit heeft ook met de corrupte regering te maken.<br />

Zij willen het geld niet wil uitgeven aan mensen en<br />

ontwikkeling. Het verschilt wel per gebied; iedere<br />

provincie kan z’n eigen budget verdelen. Sommige<br />

regio’s hebben bijvoorbeeld goede schoolkantines,<br />

maar in andere regio’s is de leerkracht gedwongen<br />

om op één kookpitje lunch te maken voor de hele<br />

klas. In de film ‘The Elite Squad’ wordt dit geillustreerd.<br />

Klik hier voor de trailer. De film is gebaseerd op het<br />

boek van een vroegere politieagent. Het is echt een<br />

aanrader als je Brazilië wilt begrijpen.”<br />

Michiru: “In Japan zijn er vier verschillende schooltypes<br />

voor het speciaal onderwijs. De eerste is een<br />

speciale school maar die volgt wel het nationale<br />

leercurriculum, de tweede is een speciale praktijkgerichte<br />

school, de derde is een speciale klas in een<br />

reguliere school en de laatste is een normale school<br />

maar een tijdelijke klas. De meeste kinderen met leerproblemen<br />

gaan naar type drie.”<br />

Blue: “In Thailand is het bijna hetzelfde als in Brazilië.<br />

We hebben inclusief onderwijs volgens het curriculum,<br />

maar in de praktijk wordt dit niet uitgevoerd.<br />

Leerkrachten weten niet goed wat ze moeten<br />

doen met leerlingen met beperkingen. Meestal krijgen<br />

zij niet de juiste begeleiding en raken ze achter.”<br />

Stefania: “Het gebied waar ik vandaan kom heeft<br />

geen speciale scholen. Wel is er extra aandacht van<br />

de leerkracht voor leerlingen met beperkingen. Er zijn<br />

in andere gebieden wel speciale scholen, maar de<br />

regering wil ook richting inclusief onderwijs.”<br />

Hoewel er veel verschillen zijn tussen deze landen,<br />

kunnen wij ons er ook wel in herkennen. Zo staat het<br />

beroep ‘leerkracht’ in geen van deze landen erg<br />

hoog aangeschreven en lijkt de organisatie rondom<br />

speciaal onderwijs erg mooi, terwijl het in werkelijkheid<br />

niet uitpakt zoals bedoeld. Toch hoopt iedereen<br />

een steentje bij te kunnen dragen aan onderwijsverbetering<br />

door zich vol passie in te zetten.<br />

10


Het HeerenHuis<br />

Grand cafe Lunch Diner Zalen<br />

SPAAR ZE ALLE 5 !!!<br />

Op vertoon van deze foto (bijv. op je smartphone) krijg je 5 pilsjes voor de prijs van 3. Geldt voor alle tapbieren.<br />

Alleen voor ODI<strong>OM</strong>-leden. Geldig t/m 30 juni 2017. Niet geldig tijdens ALV-avonden. Niet geldig in combinatie met andere aanbiedingen.<br />

Het HeerenHuis Spilsluizen 9 Groningen www.hetheerenhuis.com


WUP<br />

ONTMOETING<br />

VAN KAKKER TOT<br />

TRAININGSPAKKER<br />

RUNNING<br />

DINNER<br />

zeskamp<br />

Fietsspuiten<br />

wup<br />

Poolen met de<br />

HeerenCie<br />

RETOURTJE<br />

VROEGER


KAMP<br />

Studievriendjesdag<br />

Beweeg met je muis<br />

over de foto’s en ontdek<br />

de diashow!<br />

AOLB introductiedag


COLUMN<br />

Opvallen<br />

Keihard getoeter doet me opschrikken uit mijn gedachten.<br />

Ik kijk om me heen en aanschouw het (inmiddels<br />

bekende) tafereel op de weg. Daar staat<br />

de nog steeds toeterende auto plots stil en er zwenkt<br />

een fietser uit naar links. Ik kijk nog eens goed en zie<br />

dat de fietser een Aziatische student is, op een kinderfiets.<br />

‘O ja hoor, het is weer zover’, hoor ik mezelf<br />

denken. Begrijp me niet verkeerd; wat mij betreft is<br />

er niks mis met een Aziatische student op een kinderfiets.<br />

Waar het echter mis gaat, is wanneer deze<br />

Aziatische student ook daadwerkelijk in de stad gaat<br />

fietsen. Deze kleine fietsers zijn werkelijk een gevaar<br />

op de weg. Hoewel ik moet toegeven dat ook ik, als<br />

rasecht dorpsmeisje, het een en ander heb meegemaakt<br />

in het chaotische Groningse verkeer, heb ik<br />

nog nooit echte ongelukken veroorzaakt; een kleine<br />

botsing met een andere fietser daar gelaten. Ik weet<br />

dat bij een stoplicht van een groot kruispunt rood ook<br />

echt rood is, ik probeer dan niet meer ‘nog even snel’<br />

door te fietsen. Voor je het weet omsingelen toeterende<br />

auto’s je van alle kanten. Ook weet ik, helaas<br />

uit ervaring, dat het afdwingen van voorrang, terwijl<br />

je dat niet hebt, geen goed idee is. Dit eindigt in<br />

een kapotte fiets en een gekrenkt ego. Nogmaals, ik<br />

spreek uit ervaring.<br />

Goed, terug naar de Aziatische studenten. Waarmee<br />

zij zo mogelijk nog meer mijn verbazing wekken, is hun<br />

gedrag in de bieb. Hoewel ik zelf ook tijdens de tentamenweken<br />

de discipline heb van een doorgewinterde<br />

soldaat en dagen van negen tot negen in de<br />

bieb (wanneer het echt nodig is) mij niet onbekend<br />

zijn, spannen mijn Aziatische medestudenten toch<br />

echt de kroon. Zelfs wanneer het zomervakantie is,<br />

zijn zij in de bieb te vinden. En dan is er nog dat andere<br />

bekende fenomeen in de bieb: de slapende<br />

Chinees. Tot voorkort geloofde ik niet dat dit fenomeen<br />

bestond en was ik ervan overtuigd dat het<br />

gewoon een van de vele clichés over Aziatische studenten<br />

was. Inmiddels heb ik met eigen ogen gezien<br />

dat een Chinese studente zo uit het niets haar hoofd<br />

op haar studieboeken legde en ze het daaropvolgende<br />

uur in dezelfde positie bleef zitten. Opvallend<br />

is misschien wel het juiste woord om de Aziatische studenten<br />

in Groningen te beschrijven. Maar wie ben ik<br />

eigenlijk om hier over te oordelen? Probeer je maar<br />

eens te redden in een compleet andere cultuur aan<br />

de andere kant van de wereld. Tijdens mijn semester<br />

in Noorwegen, wat notabene nog in hetzelfde<br />

werelddeel als Nederland ligt, had ik al moeite met<br />

het vinden van de juiste WC. En vroeg ik me hardop<br />

af waarom er een urinoir in het vrouwentoilet was geplaatst.<br />

Bleek ik door alleen goedemorgen te zeggen<br />

tegen de buschauffeur al te flirten met deze beste<br />

man. En werd ik vrijwel altijd compleet genegeerd<br />

door mijn huisgenoten, wanneer ik bij thuiskomst in<br />

ons appartement vrolijk ‘Hi, I am home’ riep. In een<br />

ander land heb je nou eenmaal rare gebruiken. En<br />

hoewel ik altijd dacht dat Nederland dat niet had en<br />

dat iedere internationale student zich makkelijk zou<br />

kunnen redden in Groningen, ben ik inmiddels van<br />

gedachten veranderd. Want probeer maar eens uit<br />

te leggen waarom je op verjaardagen ‘gezellig’ in<br />

een kring hoort te zitten en niet de gasten, maar de<br />

gastvrouw de hapjes verzorgt. Of wat het woord gezellig<br />

überhaupt betekent. Om over het kinderfeest<br />

Sinterklaas nog maar te zwijgen. Moraal van het verhaal:<br />

internationale studenten kunnen er ook niks<br />

aan doen dat ze zo opvallen in de nieuwe stad waar<br />

ze zijn. Maar wat is het toch heerlijk om er af en toe<br />

even lekker over te zeuren!<br />

TEKST MACHTELD DORHOUT<br />

14


ARTIKEL<br />

Music education and Autism<br />

The effect of music on children with Autism, and what it is like to teach them in a developing<br />

country.<br />

Een interview met Carl Pilkington<br />

In Nederland maken veel leerkrachten zich hard voor het onderwijs, en vakken zoals beeldende vorming,<br />

sport en muziek. Toch wordt er vanuit de overheid steeds meer druk gelegd op de academische vakken; rekenen,<br />

taal, spelling en zelfs burgerschap staan bovenaan de politieke agenda. Leerkrachten worstelen met<br />

het feit dat ze wel creatieve lessen willen geven, maar er vaak geen tijd voor is. Toch blijkt uit verschilldende<br />

onderzoeken dat creativiteit erg bevorderend is voor de ontwikkeling van kinderen. Met deze kennis in het<br />

achterhoofd, vergelijken we de Nederlandse situatie met die van een ontwikkelingsland. Hoewel Zuid-Afrika<br />

niet meer behoort tot de derdewereldlanden, zijn hier nog steeds ernstige problemen. In onderwijsland zijn<br />

weinig middelen beschikbaar, tekorten aan leerkrachten en grote verschillen tussen arm en rijk. Hoe zou het<br />

zijn om les te geven in dit land? Hoe wordt hier met ‘special needs’ omgegaan? En, nog interessanter: wordt<br />

in Zuid-Afrika muziek-onderwijs gegeven? Carl Pilkington is ‘Music Education’ student aan de Stellenbosch<br />

University, vertelt over zijn ervaring met het lesgeven aan kinderen met ASS in Zuid Afrika.<br />

I am currently a final year Music Education student at the University of Stellenbosch. The Music Education<br />

course is one of the possible specialisations when studying a BMus (Bachelor of Music) degree – not enrolled<br />

for by more than about five students per year. At Music Departments in South Africa, Music Education as a<br />

specialisation is often looked down upon, as specialisation in vocal or instrumental performance is highly regarded,<br />

although the reality in South Africa is that almost all practicing musicians teach. The students specialising<br />

in Music Education are therefore either passionate about Music Education, or did not qualify for performance.<br />

Luckily, my class (a total of four students) all wanted to specialise in Music Education which allowed<br />

our class to achieve greater heights than previous year groups.<br />

The purpose of my course is to equip us to teach in a multi-cultural society with limited to no resources, as that<br />

is the reality in most South African schools’ music departments. My course has a practical component, but is<br />

mostly theoretical of nature and encourages research strongly. Most of the practical experience gained in<br />

my course is done at community projects not particularly associated with the Music Department.<br />

‘‘The purpose of my course is to equip us to teach in a multi-cultural society<br />

with limited to no resources, as that is the reality in most South<br />

African schools’ music departments’’<br />

South Africa has adopted an inclusive education system post-Apartheid (1994). This means that all students<br />

should be allowed to follow the same main stream curriculum and have the right to receive education in<br />

main stream schools. This meant many special education schools closed. A child that cannot function in a<br />

15<br />

>><br />

TEKST KIRSTEN DOORN


main stream classroom can either enrol for a private school that might be able to adhere to the needs of<br />

the child or a child can be enrolled at one of the few special needs schools where the child’s needs may be<br />

addressed. In both cases, students who cannot follow the main stream curriculum, need to be evaluated by<br />

trained professionals in order to receive exemption of certain subjects or have special aids in class and<br />

assessments. We do have some schools who do follow a special needs curriculum, but these schools are<br />

extremely rare.<br />

There are very few special needs schools in South Africa and they often have a long waiting list, located<br />

far from the families’ home and are extremely costly. This forces numerous students who need the special<br />

education into main stream public schools or, for the families that can afford it, forces students to consider<br />

home schooling.<br />

As mentioned earlier, my Music Education class is extremely passionate about Music Education. Our one lecturer<br />

approached us to teach children with Autistic Spectrum Disorder, all nine years of age. The children are<br />

at a ‘home school’ together where they have a retired teacher teaching only them. One child was still on the<br />

waiting list of a special needs school, while the others have been to special needs schools, but were asked<br />

to leave due to the severity of their Autism. The parents of the children approached our lecturer to give the<br />

children music classes. Their main purpose of the classes were to serve as an activity where, firstly, the children<br />

could have a life outside their ‘home school’ and develop socially with other people in a controlled environment,<br />

and secondly, that Music Educators could learn about Autism through practical experience.<br />

It is worth mentioning that studying Music Education or pure Education on undergraduate level does not entail<br />

teaching students with special needs. Therefore, the only way one builds up practical experience<br />

with students with special needs at an undergraduate level is though volunteer work or community<br />

work, as it is not present or taught during the degree. I found teaching these children to be greatly<br />

beneficial to my education and agreed to teach them.<br />

‘‘The students did show further improvement in their cognitive,<br />

emotional and physical development.’’<br />

The students received lessons from our class to develop their social skills. In my opinion, this has<br />

been reached, especially when looking at the relationships built between us and them. The<br />

students did show further improvement in their cognitive, emotional and physical development.<br />

Music is said to have a great impact on children with Autism. In my opinion, a clear separation<br />

needs to be made between the effects of music and the effects of music education. The most<br />

noticeable effect of music education on a student with Autism, from what I have seen, is the social<br />

development that takes place. Students with Autism usually lack the social skills to function in society.<br />

In my opinion, if we consider the social aspect of music education, and especially focus on social<br />

interaction during lessons, music education could be considered greatly beneficial.<br />

Teaching music should be part of special education due to the variety of developmental effects<br />

it has on students, as well as students with autism. Participation in music has the potential<br />

to develop a person emotionally, physically, cognitively and socially (there are numerous<br />

studies done on this domain).<br />

I would like to continue with my Masters degree in Music Education or Music Therapy after<br />

my Bachelors of Music degree. I see the great need there is for music education in the 21st<br />

century and see it a medium to contribute to the well-being of a society. I will therefore<br />

continue to advocate for Music Education.<br />

16


TED TALKS<br />

https://www.youtube.com/watch?v=QvSZ1MtaXME<br />

Een kleuterschool waar de bomen door het schoolgebouw<br />

groeien, kinderen eindeloos rondjes kunnen rennen op het<br />

dak en waar geen grens is tussen binnen en buiten; in<br />

Japan bestaat het. Kinderen kunnen ontdekken hoe de<br />

wereld in elkaar zit zonder gedwongen te worden in een<br />

zogenoemde ‘stille doos’ te worden gestopt. In plaats van<br />

zo veel mogelijk controle te houden over het onderwijsproces,<br />

wordt dat in deze school helemaal los gelaten. Neem<br />

een kijkje in deze Japanse kleuterschool door op de video<br />

hiernaast te klikken.<br />

Hoe is het mogelijk om 15.000 scholen te voorzien van kwalitatief<br />

hoger onderwijs? Seema Bansal slaagde erin om het<br />

onderwijs in India te verbeteren met minimale middelen. In<br />

de video hiernaast vertelt zij hoe ze haar doel, in 2020 moeten<br />

80 procent van de kinderen belangrijkste de basis kennis<br />

beheersen, zal bereiken. Met slechts kleine interventies zoals<br />

SMS groepen, ze hebben al meetbare resultaten vertoont in<br />

de leer betrokkenheid bij de scholen.<br />

https://www.youtube.com/watch?v=7sqeoYOQ4qg<br />

https://www.youtube.com/watch?v=fCKNScHMBGE<br />

Toen de Taliban alle meisjesscholen in Afghanistan slooten,<br />

begon Sakena Yacoobi nieuwe scholen, in het geheim, waar<br />

duizenden vrouwen en mannen werden geschoold. In deze<br />

gepassioneerde en grappige toespraak, vertelt ze het verbazingwekkende<br />

verhaal toen ze tot twee keer toe werd bedreigd<br />

om het onderwijs te stoppen, en deelt haar visie voor<br />

de wederopbouw van haar geliefde land.<br />

Kakenya Ntaiya maakte een deal met haar vader: Ze zou een<br />

traditioneel Maasai ritueel van vrouwelijke besnijdenis ondergaan,<br />

als hij haar naar de middelbare school zou laten gaan.<br />

Ntaiya vertelt het dappere verhaal van haar weg op de universiteit,<br />

en het werken met de dorpsoudsten om een school voor<br />

meisjes in haar gemeenschap op te bouwen, waardoor ze het<br />

lot van 125 jonge vrouwen veranderde.<br />

https://www.youtube.com/watch?v=m-vyBpWueu4<br />

https://www.youtube.com/watch?v=dk60sYrU2RU<br />

Onderwijs wetenschapper Sugata Mitra pakt een van de<br />

grootste problemen van het onderwijs aan. De beste leraren<br />

en scholen ontbreken waar ze het meest nodig zijn. In een<br />

reeks van real-life experimenten van New Delhi naar Zuid<br />

Afrika en Italië, gaf hij de kinderen zelf onder toezicht<br />

toegang tot het web; de resultaten zouden een revolutie<br />

teweeg brengen over hoe we denken over het onderwijs.<br />

Charles Leadbeater ging op zoek naar radicale nieuwe vormen<br />

van onderwijs en vond ze in de sloppenwijken van Rio de<br />

Janeiro en Kibera, waar sommige van de armste kinderen in<br />

de wereld nieuwe manieren om te leren vinden. En deze informele,<br />

ontwrichtende nieuwe soort school, zegt hij, is wat alle<br />

scholen moeten worden.<br />

https://www.youtube.com/watch?v=SFnMTHhKdkw<br />

https://www.youtube.com/watch?v=6X-8TA4RBog<br />

Rita Pierson, 40 jaar werkzaam als leerkracht, hoorde eens een<br />

collega zeggen: “They don’t pay me to like the kids.” Haar<br />

antwoord: “Kids don’t learn from people they don’t like.” Een<br />

aanstekende oproep aan leerkrachten meer te geloven in<br />

hun studenten en meer contact te maken op menselijk en<br />

persoonlijk niveau.<br />

TEKST KIRSTEN DOORN<br />

17


DOORGEEFPEN<br />

Human Dignity Centre: A township school, an orphanage without<br />

walls and a save haven.<br />

Nadat Kailyn afgestudeerde als leerkracht, besloot ze een jaar les te gaan geven op een township school.<br />

Zonder boeken, materialen en slechts een leeg lokaal begon ze haar jaar als ‘grade one’ (gelijk aan een<br />

Nederlandse groep 3) leerkracht. Voordat ze aan deze uitdaging begon had Kaitlyn geen enkel idee wat<br />

haar te wachten stond. Met veel moeite, worstelingen en liefde heeft ze het einde van het schooljaar gehaald.<br />

Niets liever zou ze willen dan meteen opnieuw beginnen. Ze vertelt haar bijzondere verhaal in de<br />

‘Doorgeefpen’.<br />

TEKST KAITLYN MAC GEOGHEGAN<br />

In January 2013 I became a Grade 1 teacher at the<br />

Human Dignity Centre (HDC) based in a township in<br />

Port Elizabeth, South Africa, and I had no idea what<br />

was in store for me! I grew up in Port Elizabeth and<br />

felt relatively familiar with the local culture, however,<br />

for one year I was placed in the very middle of the<br />

community life and learned more than I could ever<br />

imagine.<br />

HDC is very unique in nature as the focus is not just on<br />

education but holistic development of all within the<br />

family. It is based on a wonderful model that I feel<br />

would be of great benefit if replicated in similar communities<br />

throughout South Africa. Developing sustainable<br />

change and development is one of the main<br />

aims of the school. HDC reaches out to children from<br />

3 years to grade 3 (+/-9 years) from Walmer Location.<br />

All the children at this school have been identified as<br />

being needy in various ways. Many of the learners<br />

come from families with severe financial difficulties,<br />

health issues or other forms of disruption in family life.<br />

The centre feeds all of the pupils four times a day,<br />

as one of the core principles of the organisation is<br />

that education cannot occur until the learners’ basic<br />

needs are met. The learners are also given toothbrushes<br />

and paste and taught to brush their teeth<br />

each morning, as this does not occur at home. Basic<br />

hygiene is taught throughout the day, as the learners<br />

do not come from homes with toilets that flush and<br />

the idea of washing your hands is new to many of the<br />

learners.<br />

18<br />

HDC includes not only the school, but also a team<br />

of social workers who deal with the social and emotional<br />

problems in families within the community. They<br />

conduct home visits and assess the level of need and<br />

determine whether the learners in the families qualify<br />

to attend the school. The parents pay a minimal<br />

school fee once a month. If the families cannot afford<br />

to pay this fee, they are considered a beneficiary<br />

of the school. Beneficiaries are required to<br />

clean the classroom once a week and are also provided<br />

with food parcels at the end of each month.<br />

On the school grounds there are vegetable tunnels<br />

which the mothers are taught to use in order to grow<br />

vegetables, both for their own use, as well to sell for<br />

a profit. There is also a Kwasa centre which trains<br />

women of the community in various crafts, such as<br />

decoupage or beading, in order to sell their goods<br />

to generate income. A small apartheid museum is<br />

also on the property, which attracts tourists, and this<br />

encourages the sales of the Kwasa ladies’ goods.<br />

Many of the children are very sick with HIV/AIDS, malnourishment,<br />

FAS, etc. This affects their mental capacity<br />

when performing in class. Others have social<br />

and emotional problems due to their backgrounds<br />

and family life. The desperate need for schools in the<br />

area caused my class to be made bigger. This led<br />

to a large discrepancy between the strongest and<br />

weakest learners. It was very challenging at times as<br />

many of the learners finished their work half an hour<br />

before the academically weaker learners. This often<br />

resulted in the stronger learners not being stimulated<br />

academically or the weaker learners not receiving<br />

the learning support they required.


One of the biggest problems I experienced within this community was the level of violence. On my first day<br />

I was shocked by how many children kicked, punched, and hurt their fellow classmates. The children in<br />

this community typically see violence constantly in their homes, and so imitate what they observe, as this is<br />

deemed as appropriate or acceptable behaviour. Even games at break time involved hitting “the naughty<br />

child” in a game with a branch. They would line their friends up and march around with a stick deciding who<br />

must be beaten, in a game of being teachers and naughty students. This is the reason why many of these<br />

children do not respond to any other type of punishment expect being smacked. This placed a huge task on<br />

my hands, because I believe it is only a large amount of time and patience that would result in getting them<br />

to respond to other methods of reinforcement.<br />

Many of the parents at the school are illiterate and most don’t have any kind of reading or writing material at<br />

home. This makes giving out homework very difficult. If you give homework it either gets lost, dirty, or simply is<br />

not done. Sending home reading books is a risk as you are never sure if they will be returned. As there are not<br />

very many appropriate reading books at the school, I had to keep a very tight watch over this. Without the<br />

assistance of the parents in performing additional work in the afternoons, it was very difficult to educate the<br />

children at the speed or level I would have liked to.<br />

In addition to the economic, social and academic<br />

difficulties faced by this community, the elements<br />

of rain and bad weather is a major struggle. Many<br />

times children do not come to school when it rains<br />

heavily, as they have to walk to school, and their<br />

homes often flood. This means that it is not hygienic<br />

and safe to move around. They need to stay out of<br />

the water, and so often have to stay on their beds<br />

to keep out of the unhygienic flood water. Monthly<br />

grant day, transport difficulties and strikes all result<br />

in many days of learning lost during the year for<br />

each learner.<br />

It was my first year of teaching, and a huge challenge,<br />

but I would never in a million years change<br />

my decision to work at the Human Dignity Centre.<br />

This is where I felt called to be, and step out in faith.<br />

Despite all the challenges come amazing rewards.<br />

During the course of the year I created a blog online<br />

regarding my experiences. I made the following<br />

note towards the end of the year: “I only have two full school days left, I don’t know how I am going to<br />

face saying good bye. This is not a normal class at a normal school. I know each child’s terrible background<br />

and home life. I am connected to each one in one way or another and can’t believe it’s now time to say<br />

goodbye. At the beginning of this year I had no idea how I was going to make it through the whole year, and<br />

now here I am wanting to start it all over again”.<br />

If you would like to find out more about the Human Dignity Centre and how to contribute or get involved<br />

please contact: +27415817089 or email admin@jmin.org.za<br />

https://www.youtube.com/watch?v=m8ieaHjN7i4<br />

19


ARTIKEL<br />

Orthopedagogiek in het buitenland, bestaat dat eigenlijk wel? In Nederland zijn er meedere doelgroepen,<br />

behandelingen en zorginstellingen die onderling verbonden zijn en allemaal passen binnen<br />

de overkoepelende term ‘orthopedagogiek’. Wanneer het Nederlandse zorgsysteem met zijn<br />

vele vertakkingen en zorginstellingen in andere landen aan bod komt, wordt hier met veel verbazing<br />

over gepraat. De verschillende vormen van jeugdzorg zijn voor velen zelfs totaal onbekend.<br />

Ook de zorg voor personen met beperkingen is in Nederland behoorlijk uitgebreid en goed georganiseerd<br />

in vergelijking met andere landen. Hoewel slechts één aspect uit het bredere scala van<br />

orthopedagogische onderwerpen, blijft beperkingen een waardig onderwerp om te bespreken en<br />

te onderzoeken. In sommige landen is er nog maar weinig bekend over het leven met beperkingen.<br />

Het wordt dan door de samenleving als raar en afwijkend ervaren. Eén van die landen waar<br />

beperkingen nog niet genoeg erkend worden, is Singapore. Xin Ping Ling vertelt hier meer over.<br />

Na haar studie sociologie solliciteerde Xin Ping aan de slag gegaan bij ‘the Muscular Dystrophy Association<br />

of Singapore’ als programmacoördinator. Dagelijks organiseert zij activiteiten voor kinderen met musculaire<br />

dystrofie, waarbij oefeningen van de spieren en het lichaam centraal staan. Omdat de organisatie alleen<br />

dagbesteding aanbiedt, worden de kinderen vroeg in de ochtend van hun huis opgehaald met een daarvoor<br />

speciaal ingerichte bus. Deze bus heeft een hydraulische lift, die het mogelijk maakt de kinderen met<br />

hun rolstoel in de bus te plaatsen.<br />

“De meeste kinderen zijn niet in staat te blijven zitten op een stoel in een bus.<br />

De Musculaire Dystrofie zorgt ervoor dat de skeletspieren van de kinderen zo<br />

erg verzwakken, dat ze om zouden vallen en op hun stoel of zelfs op de grond<br />

zouden vallen.”<br />

TEKST MACHTELD DORHOUT<br />

Al meteen bij aankomst in het centrum van de Muscular Dystrophy Association wordt dan ook ingezet op het<br />

soepel houden van de spieren. Iedere dag begint met een warming-up, waarbij onder andere ademhalingsoefeningen<br />

worden gedaan met de kinderen. Een van de kenmerken van Musculaire Dystrofie is dat het de<br />

lichaamssystemen aantast. Daarom checken Xin Ping en haar collega’s geregeld het zuurstofgehalte van de<br />

kinderen. Naast ademhalingsoefeningen wordt er een soort ochtendgymnastiek gedaan, waarbij alle spieren<br />

aan het werk worden gezet. Veel kinderen kunnen echter zonder begeleiding hun armen of benen niet<br />

optillen. Uitspraken als: ‘mijn linkerhand, alstublieft’, zijn voor Xin Ping inmiddels dan ook niet meer onbekend.<br />

De betekenis hiervan is simpelweg dat het kind graag zijn linkerhand op de tafel zou willen leggen en dat de<br />

begeleider deze handeling voor hem moet verrichten.<br />

Na de warming up gaan de kinderen samen met hun begeleider aan de slag met hun dagactiviteit. Deze<br />

dagactiviteit kan van alles zijn; de mogelijkheden lopen uiteen van het leren van grafisch ontwerpen tot het<br />

volgen van zangles. Centraal staat altijd het zorgen dat de kinderen goed zitten en ze hun spieren zo goed<br />

mogelijk kunnen gebruiken. Het kunnen bevredigen van de fysieke en de emotionele behoeften van de<br />

kinderen is voor Xin Ping het belangrijkste doel van haar werk. Wat niet vergeten moet worden, is dat deze<br />

kinderen net als ‘gewone’ kinderen met anderen willen spelen en vriendjes willen maken. Hoewel het lastiger<br />

is voor deze kinderen om te kunnen spelen en er bepaalde dingen zijn die ze simpelweg niet kunnen, is<br />

het volgens Xin Ping belangrijk dat kinderen met musculaire dystrofie niet worden buitengesloten. Waar het<br />

volgens haar vaak fout gaat is het gebrek aan bekendheid met de ziekte en de mogelijkheden tot het bieden<br />

van ondersteuning en hulp. Leraren zouden klasgenootjes van een kind in een rolstoel juist moeten leren<br />

20


hoe ze hem kunnen ondersteunen en helpen bij bepaalde activiteiten. Ook het beeld van de maatschappij<br />

speelt hierin volgens Xin Ping een belangrijke rol. Zij vindt dat een handicap een sociale conditie is, iets wat<br />

de maatschappij aan jou toekent.<br />

“Kinderen met musculaire dystrofie of kinderen in een rolstoel worden gehandicapt<br />

door het gebrek van de maatschappij om zich aan te passen aan<br />

deze kinderen.”<br />

“Het niet rolstoelvriendelijk maken van straten en liftknoppen die te hoog zitten om vanuit een rolstoel te<br />

bereiken, zijn typische voorbeelden van hoe personen met een beperking worden buitengesloten van de<br />

maatschappij”, stelt ze vast. Op de vraag wat de rol van regering hierin kan zijn, antwoordt Xin Ping het volgende:<br />

“het probleem zit hem in het gebrek aan kennis over de ondersteuning en hulp voor mensen met<br />

beperking. Zowel de regering als de maatschappij heeft ontzettend weinig kennis over de verschillende vormen<br />

hulp, die personen met beperkingen nodig hebben. Kennis en bekendheid over de mogelijke ondersteuningsvormen<br />

zijn essentieel voor de inclusie van personen met beperkingen”.<br />

Hoewel de regering van Singapore steeds meer bezig is met de inclusie van personen met een beperking,<br />

wordt er nog altijd weinig geld besteed aan voorzieningen. Niet-gouvermentele organisaties zorgen voor<br />

meer bekendheid en bewustzijn over personen met beperkingen in de maatschappij. Xin Ping noemt ter<br />

voorbeeld een organisatie, die in gesprek gaat met de leraar en de klasgenootjes van een kind in een rolstoel<br />

over wat het betekent voor het kind om in een rolstoel te zitten. Hiernaast leggen ze uit hoe anderen het kind<br />

kunnen ondersteunen en helpen met bepaalde dingen. Het belang van educatie van de omgeving over<br />

het omgaan met kinderen met een beperking, wordt me nog duidelijker wanneer Xin Ping over vriendschap<br />

begint.<br />

“Vriendschap ontstaat meestal uit gedeelde ervaringen. Wanneer dat voor<br />

deze kinderen niet mogelijk is vanwege het feit dat ze bijvoorbeeld in een rolstoel<br />

zitten, voelen ze zich minder verbonden met klasgenoten dan kinderen<br />

die niet in een rolstoel zitten.”<br />

De Muscular Dystrophy Association of Singapore richt zich daarom op het onderwijzen van mensen in de<br />

omgeving van het kind met musculaire dystrofie. Ter gelegenheid van ‘The World Duchenne Awareness<br />

Day’ heeft Xin Ping samen met haar collega’s een filmpje gemaakt over de uitdagingen, die kinderen met<br />

Duchenne spierdystrofie in het dagelijks leven ervaren. En zo ontstaat niet alleen in Singapore of Nederland, maar<br />

over de hele wereld steeds meer bekendheid over kinderen met beperkingen. ‘En met bewustzijn en bekendheid,<br />

start ook het proces van acceptatie van de behoeften van kinderen met beperkingen’, aldus Xin Ping.<br />

Many Faces of DUCHENNE MUSCULAR DYSTROPHY<br />

World Duch- enne Awareness Day<br />

link filmpje:<br />

https://www.youtube.com/<br />

watch?v=RcQcNPn5V9Y<br />

Zoals de titel al aangeeft, gaat dit filmpje over de<br />

verschillende gezichten van Duchenne spierdystrofie.<br />

De verschillende soorten beperkingen die kunnen<br />

ontstaan door deze spierziekte worden mooi in<br />

beeld gebracht evenals verschillende ondersteuningsvormen<br />

zoals rolstoelen, therapie en hulp van<br />

andere mensen. Het filmpje is dus echt bedoeld om<br />

mensen bewust te maken van de beperkingen die<br />

mensen kunnen ervaren en wat er aan gedaan kan<br />

worden om het deze mensen zo gemakelijk mogelijk<br />

te maken.<br />

21


C<strong>OM</strong>MISSIE AAN HET WOORD<br />

CoBSS<br />

Onze studievereniging heeft een heleboel verschillende commissies. Om deze een beetje te leren kennen,<br />

hebben wij de rubriek ‘Commissie aan het woord’. Voor het eerste <strong>OM</strong> van het nieuwe jaar hebben wij het<br />

CoBBS gevraagd om zich aan jullie voor te stellen. De afkorting CoBBS staat voor Conference of Behavioral<br />

and Social Scienses. In december zal er een congres gaan plaatsvinden voor studenten. Tijdens dit congres<br />

worden interessante lezingen gehouden door personen vanuit het vakgebied van GMW en is het mogelijk<br />

om verschillende workshops bij te wonen. Het bijzondere aan dit congres is dat het maar eens in de twee<br />

jaar plaatsvindt. Het volgende congres is op donderdag 8 december. Dit thema zal hoogstpersoonlijk door<br />

de leden van de commissie bekend worden gemaakt tijdens de borrels van alle studierichtingen van onze<br />

mooie faculteit!<br />

TEKST AMARINS STRIJKSTRA<br />

Om dit allemaal te kunnen organiseren, heb je natuurlijk een enthousiaste en hardwerkende commissie nodig.<br />

Ze zijn dan ook met zeven personen om het congres tot een succes te maken. Alle leden hebben een<br />

verschillende (studie)achtergrond. Pauline komt oorspronkelijk uit Brabant waar ze haar Bachelor Toegepaste<br />

Psychologie heeft afgerond. Vervolgens is ze in Groningen aan een Master begonnen en intussen helemaal<br />

ingeburgerd in het Groningse studentenleven. Chantal is afgestudeerd aan de Pabo. Naast haar werk als<br />

lerares op een internationale basisschool, is ze bezig met het schakeljaar Orthopedagogiek. Lotte is de ‘veelzijdige<br />

duizendpoot’ van de commissie en is na haar bestuursjaar bij Sociëtas de commissie komen versterken.<br />

Vera studeert Sociologie en werkt op dit moment voor CoBBS vanuit Amsterdam, waar ze met haar Master<br />

bezig is. Nikki is bijna psychologie-student-af na een Master Klinische Neuropsychologie, maar geniet nog vol<br />

van het Groningse studentenleven. Marjan is student Pedagogiek. Ze heeft een tijd in Boedapest gestudeerd,<br />

maar is nu gelukkig weer terug in ons prachtige kikkerlandje. De enige heer in het gezelschap is Daniel. Na<br />

het afronden van de studie Accountancy en Controlling is hij begonnen aan de Bachelor Psychologie. Het<br />

is dus een heel verschillende groep, maar samen zorgt dit voor een hoop recources om ook het congres van<br />

dit jaar weer tot een groot succes te maken!<br />

Aan het CoBSS is altijd een thema verbonden. Dit thema zal door de leden van de commissie bekend worden<br />

gemaakt tijdens de borrels van alle studierichtingen van onze mooie faculteit! Omdat het congres niet ieder<br />

jaar wordt aangeboden wordt vanuit de faculteit, hebben de leden hun uiterste best gedaan om de meest<br />

interessante onderwerpen en personen binnen te halen die ons allemaal zullen aanspreken en amuseren<br />

tijdens het congres.<br />

22


K<strong>OM</strong>ENDE ACTIVITEITEN<br />

Het nieuwe collegejaar is weer begonnen! Dat betekent ook dat het weer tijd is voor één van de<br />

leukste feestjes van het jaar: Prominent in de tent op 4 oktober! Jullie hebben hier natuurlijk al allemaal<br />

kaartjes voor, maar zo niet: koop deze dan nog snel! op 5 oktober zal er een thema-theeleut<br />

zijn in het Odiom hok! Hier kan je met alle anderen je belevenissen van de avond ervoor bespreken!<br />

Voor alle kersversecommissies wordt er een commissiebijeenkomst georganiseerd op 13 oktober.<br />

Tijdens deze bijeenkomst vertelt het bestuur over welke functies er zijn binnen een commissie<br />

en welke taken horen bij die specifieke functies. Dus zit jij komend jaar in een commissie<br />

bij de leukste studievereniging van Nederland? Kom dan naar deze commissiebijeenkomst!<br />

Op 18 oktober is het weer tijd voor de allereerste ALV van dit college jaar. Op deze<br />

ALV zullen oude commissieleden uitgeslagen worden, en nieuwe commissieleden<br />

worden ingeslagen! Daarnaast is het ontzettend belangrijk dat hier zoveel mogelijk<br />

ODI<strong>OM</strong>-leden bij zijn die hun stem kunnen laten horen. Kom daarom allemaal naar de ALV!<br />

De structuur Alumni staat weer te popelen om een activiteit te organiseren. Wat zij deze<br />

keer voor de alumni zullen organiseren is ons nog niet bekend, maar wat zou het leuk vinden<br />

als alle alumni deze activiteit bijwonen! De activiteit zal plaatsvinden op 24 oktober!<br />

De FeestCie die op de ALV ingehamerd zal worden, gaat weer een mooi feestje voor ons organiseren!<br />

Op 25 oktober kunnen we weer met z’n allen losgaan op de lekkerste hitjes.<br />

Kom daarom op deze avond allemaal naar de eerste borrel van de nieuwe FeestCie!<br />

Wil jij op de hoogte blijven van alle activiteiten van ODI<strong>OM</strong>?<br />

kijk dan op www.odiom.nl en volg ons via de social media!<br />

23


Jongetje (6): ‘Ik ben<br />

Abel en ik weet alles over<br />

paarden.’ ‘Zo wat goed, kan je<br />

dan ook goed paardrijden?’ ‘Ja,<br />

echt heel goed.’ ‘Heb je weleens<br />

op een paard gezeten?’ Kind<br />

schudt heftig nee.<br />

Meisje (5): ‘We kunnen op<br />

blote sokken buitenspelen.’<br />

Meisje (4): ‘ Wil je mijn<br />

glitterband vastmaken?’<br />

Oftewel klittenband op<br />

het prinsessen jurkje.<br />

Meisje (6): ‘Ik kan<br />

mijn schandalen<br />

(sandalen) niet<br />

vinden.’<br />

Meisje (7), die haar<br />

moeder op haar rug slaat<br />

terwijl ze achterop de<br />

fiets zit, ’Dat vind ik een<br />

lekker gevoel mama, het<br />

voelt een beetje als deeg.’<br />

Ouders tegen hun kinderen: ’Je mag<br />

niet zonder mijn toestemming<br />

limonade bestellen bij de bar.’ Kinderen<br />

(4 en 6): ‘Waarom mag dat niet?’<br />

‘Nou, als je steeds van alles bestelt<br />

krijgen wij een grote rekening.‘ ‘Nee<br />

hoor het is hier gratis. Je hoeft alleen<br />

maar je achternaam te zeggen.’

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!