JOB-magazine 8 - 20161107-web-complete

JOB
magazine
Voor en door mbo-studenten, nummer 8
Klaar met
het strenge
deurbeleid
Eindelijk toelatingsrecht
in het mbo
‘We beslissen
te snel over en
voor jongeren’
Kinderombudsman neemt
het op voor minderjarige
mbo’ers
Zelf je ideale baan creëren
Hoe word je
als mbo’er
ondernemer?
Op avontuur
naar Bonaire!
Stage lopen in het buitenland

het bestuur aan het woord
Het mbo-jaar ging dit jaar roerig van start. In september was er geen
tijd om rustig op te starten, maar streed JOB meteen een heftige strijd
voor het toelatingsrecht. Met succes: elke mbo’er heeft binnenkort
recht om de opleiding te volgen van zijn of haar keuze!
Dit is niet de enige positieve ontwikkeling. Vanaf januari wordt het
studentenreisproduct beschikbaar voor alle mbo’ers onder de achttien.
Ook worden in het nieuwe jaar de MBO Cards weer uitgereikt
aan meer dan 400.000 mbo-studenten.
Terwijl JOB voor en achter de schermen samen met jullie hard moet
vechten voor al deze rechten en mogelijkheden, willen we dit jaar
vooral onze successen vieren! Met het eerste magazine van dit jaar
laat JOB dan ook alle mooie kanten van het mbo zien.
Deze editie van het magazine gebruiken we daarom graag als podium
voor mbo’ers die jou kunnen inspireren. Wie dat als geen ander
doet is Lara, die na haar stage in het buitenland een carrière heeft
opgebouwd in Bonaire. Ook op eigen bodem gebeuren er spannende
dingen: mbo’ers die een eigen onderneming zijn gestart.
Naast dat we jullie graag inspireren, geven we jullie in deze editie
ook graag wat in handen om zelf mee aan de slag te gaan. Leer bijvoorbeeld
hoe je als studentenraad de JOB-monitor kunt gebruiken
en kijk in onze flowchart wat je het best kunt doen als je een klacht
of vraag hebt.
Wil je op de hoogte blijven over wat JOB nog meer voor jou in petto
heeft? Houd ons in de gaten op de website en sociale media!
Thijs Tempel
Bestuurslid PR & Communicatie Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs
Colofon
JOB-magazine is een uitgave
van Jongeren Organisatie
Beroepsonderwijs (JOB). De
redactie is bereikbaar op het
volgende adres:
JOB-magazine
Postbus 17061
1001 JB Amsterdam
T: 020 5244050
M: info@jobmbo.nl
Overname van teksten is
toegestaan onder bronvermelding
en met toestemming van
de redactie.
Redactie: Hannah Achterbosch
(hoofdredacteur)
Aan dit nummer werkten
mee: Roosmarijn Dam, Wendy
Hoogeboom, Jettie Lensen,
Jasper Schöbel, Thijs Tempel,
Rianne van der Veer, Rick
de Wijk, Bart van Zelst, CJP,
WorldSkills Nederland
Layout: MegaMoniek / Moniek
van Adrichem
ISSN: 2214-4447

Inhoud
Klaar met het deurbeleid 6
Eindelijk toelatingsrecht in het mbo
Op avontuur naar Bonaire! 10
Stage lopen in het buitenland
‘We beslissen te snel’ 14
Kinderombudsman verdedigt mbo’ers
Hoe word je ondernemer? 22
Zelf je ideale baan creëren
En verder...
Verbeter de lessen op jouw school! 4
JOB zet zich in voor vakevaluaties
De resultaten van de JOB-monitor 7
Een snelcursus over wat je hiermee kan
In gesprek met naamgenoot Job 12
Over de toekomst van het onderwijs!
Ben je tevreden over school? 16
Check in de flowchart wat je kunt doen
Carmen heeft skills met bloemen 18
Interview met de Nederlands kampioen bloembinden
Mijn geheime favoriet 21
Column van Minister Bussemaker

Verbeter
bij jou op
Kom in actie!
Het invoeren van vakevaluaties
gaat natuurlijk niet zomaar.
Daarom zijn wij er om je te helpen.
Wij als JOB hebben op een
aantal mbo-instellingen workshops
gegeven voor studentenraden-
en begeleiders. Heb je
deze gemist? Niet getreurd, wij
hebben ook een handreiking
geschreven waarin je stap voor
stap kan vinden hoe je vakevaluaties
in kan voeren bij jou op
school. De handreiking vind je
op onze website onder: www.
jobmbo.nl/brochures . Nu is het
aan jou om het gesprek over
vakevaluaties aan te gaan met
de studentenraad bij jou op
school!
Vind jij dat de lessen op school
verbeterd kunnen worden?
Wil jij dat jouw mening over
het onderwijs telt?
Goed nieuws! Je kunt hiermee
aan de slag gaan door middel
van vakevaluaties. Door gebruik
te maken van vakevaluaties
op jouw school heb je
direct invloed op de kwaliteit
van de lessen die jij krijgt.
4

de lessen
school!
JOB zet zich in voor vakevaluaties
In het mbo werken fantastische docenten
die inspirerende lessen geven. Maar er zijn
mogelijk ook lessen bij waarvan jij denkt dat
die verbeterd kunnen worden. De Jongeren
Organisatie Beroepsonderwijs (JOB) vindt dat
jij in de juiste positie zit om feedback te geven
op de lessen. Jij als student hebt namelijk direct
te maken met het onderwijs dat gegeven
wordt, waardoor jij weet hoe het onderwijs
nog beter kan!
Hierbij komt nog dat scholen sinds 2014 verplicht
zijn om studenten te betrekken bij het
verbeteren van de onderwijskwaliteit. In 2014
is de Wet educatie en beroepsonderwijs gewijzigd.
Dit is de wet die voor het mbo geldt.
Hierin is opgenomen dat mbo-studenten betrokken
moeten worden bij het beoordelen
van de kwaliteit van het onderwijs (Wet educatie
beroepsonderwijs, amendement dossiernummer:
33 948, 2014/2015). Door in te zetten
op vakevaluaties maak je dus gebruik van je
recht.
Maar wat houden vakevaluaties precies in? Bij
een vakevaluatie krijg je als student de mogelijkheid
om een aantal vragen te beantwoorden
over het vak dat jij hebt gevolgd. Deze vragen
kunnen gaan over de lessen, over het functioneren
van de docenten, het lesmateriaal en de
instelling. De feedback wordt vervolgens door
de betreffende docenten gelezen zonder dat
zij weten van welke student de feedback komt.
Maar daar blijft het niet bij! De evaluaties worden
vaak ook bekeken door het opleidingsmanagement.
Zij kijken dan met een scherpe blik
naar de evaluaties van alle docenten en de
scores van de vakken. Ook opmerkingen over
extra studiekosten, het nut van bepaald lesmateriaal
en het vak als onderdeel van de opleiding,
worden kritisch bevraagd en veranderd
waar nodig.
Vakevaluaties zijn belangrijk omdat jij, je medestudenten,
de docenten én het opleidingsmanagement
zich zo blijven afvragen hoe het
onderwijs kan worden verbeterd. Je kunt het
zo zien: door vakevaluaties in te voeren op
jouw school en jouw mening te geven, verbeter
je het vak voor de volgende student en de
kwaliteit van de docent die jij bij een volgend
vak mogelijk weer tegenkomt. Jouw feedback
kan dus zorgen voor een fijnere schoolervaring
voor jezelf en voor andere studenten!
5

Het is over met het
te strenge deurbeleid
in het mbo
Welke opleidingen zijn er allemaal bij mij in de buurt?
Waar ben ik goed in? Wat voor werk wil ik straks gaan
doen? Het kiezen van een mbo-opleiding is vaak al lastig
genoeg. Erg frustrerend als je vervolgens na het maken
van een doordachte keuze te maken krijgt met een
school die je geen toegang wil geven tot de opleiding.
Helaas krijgen wij bij de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs
(JOB) veel signalen dat studenten die wel de juiste
vooropleiding hebben toch geweigerd worden. In de periode
van 1 juni tot 1 september 2016 kregen wij 69 klachten
van mensen die zonder geldige reden geweigerd werden. Bij
aanmelding geeft school als reden dat de student te oud is
of geen motivatie heeft.
Scholen lijken soms een toelatingsbeleid te voeren gebaseerd
op angst. Ze zijn bang voor vroegtijdige uitval van
‘kwetsbare’ studenten en willen de financiële gevolgen daarvan
ontlopen. Duidelijke regels rondom toelating ontbreken
waardoor de toelatingsprocedure voor een mbo-opleiding
in de praktijk vaak onrechtvaardig is. Te veel studenten krijgen
hierdoor geen eerlijke kans om zich te bewijzen op het
mbo. Een slechte zaak volgens JOB en dus trokken wij aan de
noodbel; hoog tijd voor verandering.
Deze boodschap is goed aangekomen bij de politiek. Begin
september stemde de Tweede Kamer namelijk in met het
toelatingsrecht en iets later ook de Eerste Kamer. Hierdoor
is het straks wettelijk vastgelegd dat studenten die zich op
tijd aanmelden en die voldoen aan de vooropleidingseisen
toegelaten moeten worden tot de studie van hun keuze.
De opleidingen die aanvullende toelatingseisen hebben,
moeten dit vastleggen en vooraf duidelijk communiceren.
Scholen mogen studenten tijdens de intake wel adviseren
maar dit advies is niet bindend. Het toelatingsrecht zorgt
voor een eerlijker deurbeleid op mbo-scholen.
De komst van het toelatingrecht gaat gepaard met de invoering
van het bindend studieadvies. Scholen worden straks
verplicht om studenten toe te laten tot de opleiding maar
kunnen laten tijdens de opleiding een negatief bindend studieadvies
afgeven. Dat betekent dat studenten die niet goed
op hun plek zitten en geen goede resultaten halen dan van
school moeten. Het bindend studieadvies mag volgens JOB
niet te gemakkelijk worden ingezet. Gelukkig zijn scholen die
gebruik maken van het negatieve studieadvies verplicht om
een andere opleiding aan te bieden aan de student. Daarbij
moeten ze rekening houden met de voorkeuren die de student
aangeeft.
Kortom, het toelatingsrecht op het mbo wordt ingevoerd.
Volgens JOB reden voor een feestje!
6

Hoe tevreden zijn
mbo-studenten?
legenda
Studenten geven hun
school gemiddeld een:
zo staat
het met
ICT op het
mbo in het
algemeen
Gemiddeld krijgen
opleidingen een:
6,6 7,1
Dit vinden
alle MBOstudenten
van het
Worden boeken en
lesmaterialen die je moet
kopen ook gebruikt?
over
percentage positief
percentage neutraal
percentage negatief
lesmateriaal
36%
41%
rechten en
plichten
denkt de
gemiddelde
mbo’er zo
Houdt de school zich aan
zijn eigen regels?
55%
13%
Kun je gebruik maken
van een computer als dat
nodig is?
68%
15%
7%
Kun je gebruik maken van
internet als dat nodig is
voor school?
Zo staat
het in
nederland
met de
roosters
Ben je tevreden over je
rooster?
Vind je dat er op school
veel onderwijsactiviteiten
uitvallen?
Vind je dat roosterwijzigingen
op tijd worden
doorgegeven?
37%
33%
33%
42%
in nederland
alle nederlandse mbo-studenten | n = 267.042**
Kun je op school ergens
Zo zit het
Dit vinden
Voel je je veilig op school?
rustig studeren?
met de
mbo’ers
veiligheid
over het
in Nederland 76%
6%
43%
33%
Vind je dat je school
voldoende doet om je er
veilig/op je gemak te laten
voelen?
Hoe vind je de sfeer
binnen de school?
Is het in en om het
schoolgebouw schoon?
Ben je tevreden over de
kantine op je school?
66%
61%
10%
58%
15%
51%
28%
Ben je goed geïnformeerd
dit zeggen
over je rechten en
plichten?
alle
mbo’ers Iedere instelling
44%
over
moet verplicht een
23%
inspraak studentenraad hebben!
Zou je zelf actief willen kijk voor meer info op
Weet je waar of bij wie
meedenken over het
www.jobmbo.nl
je terecht kan als je een Vindt de school jouw
Heb je een studentenraad verbeteren van jouw
klacht hebt?
mening belangrijk?
of deelnemersraad op
school en/of opleiding?
school?
61%
17%
43%
22%
83%
6%
47%
8%
22%
48%
schoolgebouw
tevredenheidsscores
JOB-monitor 2016 *
funfact:
64%
13%
* Deze resultaten zijn gewogen gemiddelden. Niet alle vragen uit de JOB-monitor
komen in dit overzicht aan de orde. Ga naar www.jobmonitorresultaten.nl voor een
volledig overzicht. Stuur een mailtje naar info@jobmbo.nl voor de inloggegevens
van jouw school.
** N staat voor de grootte van de onderzoeksgroep. Dit is dus het aantal
studenten dat landelijk de JOB-monitor heeft ingevuld. Kijk voor een volledige
onderzoeksverantwoording op www.jobmbo.nl/monitor
7

De resultaten van de
JOB-monitor zijn bekend!
Wat kan jij er mee?
Een snelcursus over onze monitor
Wist je dat...
50%
niet weet dat er
een studentenraad
is op school?
28%
ontevreden is over
de kantine op
school?
42%
vindt dat de
roosterwijzigingen
te laat worden
doorgegeven?
41%
vindt dat de boeken
die ze moeten
kopen te weinig
gebruikt worden?
Schokkende landelijke cijfers uit de JOB-monitor 2016. Wat JOB betreft kan dit veel beter. Maar
daar hebben we jullie hulp bij nodig! Want ook op jóuw school is de JOB-monitor afgenomen. De
resultaten van jouw school staan gewoon online op www.jobmonitorresultaten.nl. Hier zie je
hoe jouw school scoort!
Op deze site kan je:
In een oogopslag zien hoe jouw
school scoort per onderwerp.
Opleidingen
met elkaar
vergelijken.
Zien of jouw
school het in
2016 beter of
slechter deed
dan in 2014.
Een rapport
per onderwerp
uitdraaien.
Maar er kan nog veel meer! Wil je weten hoe je zelf de resultaten van jouw school bekijkt? En wil
je weten hoe je die resultaten vervolgens met je school kan bespreken? JOB komt graag langs
voor een training. Binnen één middag weet je precies hoe je de scores van jouw school opzoekt
en wat je hier als studentenraad mee kan doen. Interesse? Mail dan naar info@jobmbo.nl.
8

Jasper Schöbel en Arianne Verboom en zijn beiden lid van de studentenraad. Jasper is algemeen
bestuurslid op het Noorderpoort. Hij is ook nog secretaris van het bestuur van JOB én projectleider
van de JOB-monitor. Hij weet dus zeg maar alles over dit onderzoek. Arianne is voorzitter op het
Alfa college en heeft direct de resultaten bekeken toen ze bekend werden.
“Als je ervoor kiest om in de studentenraad te gaan,
dan moet je ook moeite doen om de studenten
te begrijpen. Dat kan met de JOB-monitor.” Zegt
Arianne. “De inlogcode van de resultatensite werd
naar onze secretaris gemaild. Toen zijn we direct
gaan kijken hoe de resultaten van onze school
waren.” Wat Arianne vooral interessant vond, waren
de resultaten over de studentenraad. Ze keek
meteen hoe bekend de studentenraad was op het
Alfa college en of die bekender was geworden de
afgelopen jaren. Hierover zegt ze: “Onze studentenraad
bestaat nog niet zo heel erg lang dus veel
studenten wisten nog niet dat we bestonden. Dat
kon je heel makkelijk zien. Aan die bekendheid willen
we dit jaar hard gaan werken.” Maar Arianne
heeft de site niet alleen gebruikt om te kijken of
haar studentenraad wel bekend is. Ze heeft ook gekeken
naar de algemene onderwerpen en hoe haar
school hier op scoort. “Je hebt heel makkelijk een
overzicht per thema. Daarna kan je gedetailleerd
kijken en ook nog vergelijken met eerdere jaren.
Als je streeft naar verbetering is dat echt heel nuttig.
We gaan deze resultaten dit jaar zeker inzetten
zodat we de punten kunnen verbeteren waar het
nu niet goed gaat.”
knelpunten ontdekken
Ook Jasper heeft veel met de site gewerkt. Als kritisch
lid van JOB was hij altijd al geïnteresseerd in
de JOB-monitor. Nu is hij zelf projectleider van het
onderzoek. Over de resultatensite zegt hij: “In één
middag heb ik een heel overzicht gemaakt voor
mijn eigen studentenraad. Ik zag direct waar de
knelpunten zaten. Dat is toen op de agenda gezet.
Zo konden wij het College van Bestuur wijzen op
zaken die er toe doen.” Jasper geeft aan dat het
echt nut heeft als je zelf met resultaten aankomt bij
een overleg: “Er is bij ons op school een een heel
traject ingezet om schoolkosten te verminderen.
Als nu blijkt dat studenten boeken het hele jaar
niet gebruiken, krijgen ze het geld terug. Zo wordt
de opleiding gedwongen om de boekenlijst goed bij
te houden.”
we wel in de monitor om een goed advies te kunnen
geven. We gebruiken de resultaten dus ook
bij ons adviesrecht.” Jasper reageert: “De studentenraad
kan dingen bespreekbaar maken maar we
kunnen niks forceren natuurlijk. Daarom is samenwerking
erg belangrijk. Je moet het samen doen.”
Op de vraag of dat wel eens botst zegt Jasper: “Tot
nu toe bij ons niet. Het lijkt me wel mooi om met de
JOB-monitor resultaten in m’n hand tegenwicht te
bieden, maar is tot nu toe niet nodig geweest. Maar
het kán wel en dat is belangrijk!”.
vul effe in!
Arianne en Jasper zijn dus erg enthousiast over de
resultatensite. Het is heel handig bij hun werk voor
de studentenraad. Ze vinden het dan ook erg belangrijk
dat veel studenten hem serieus invullen.
Daar zou de school nog wel wat meer moeite voor
kunnen doen, vinden ze. Jasper: “Ik heb gemerkt
dat het erg belangrijk is wie de monitor afneemt.
De één heeft er een heel duidelijk verhaal bij en de
ander zegt: vul effe in. Ik ben het wel eens zelf gaan
uitleggen in de klas, omdat ik vond dat niet werd
duidelijk gemaakt hoe belangrijk het is. Studenten
moeten weten dat ze nú hun mening kunnen geven,
dan is de motivatie om het goed in te vullen
ook veel beter.” Arianne vult aan: “Wij hebben tijdens
de afname ook met een beleidsmedewerker
van school gekeken hoe we met de studentenraad
studenten konden motiveren. Sommige vragen zijn
bijvoorbeeld wel lastig. Maar het is natuurlijk moeilijk
om zo’n hele vragenlijst voor alles studenten in
Nederland goed af te stemmen. Bij ons op school
kregen studenten een gratis bonnetje voor een
drankje als ze ’n hadden ingevuld.”
Wat Jasper en Arianne nog missen zijn vragen over
taal- en rekenonderwijs. “Dat is actueel en belangrijk”,
zegt Arianne. Jasper is het met haar eens en
gaat proberen te regelen dat hier in de volgende
monitor vragen over komen.
Adviesrecht
Arianne geeft ook aan dat de resultaten van de
JOB-monitor nuttig zijn als de studentenraad in gesprek
gaat met het College van Bestuur of de Raad
van Toezicht. Ze zegt hierover: “Zij vragen ook: wat
gaat er goed en wat gaat er niet goed? Dan kijken
9

Op
avontuur
naar
Bonaire
Stage lopen in het buitenland
Paspoort
Naam:
Lara
Geboortedatum:
17-09-1994
Geboorteplaats:
Leiden
Huidige woonplaats:
Kralendijk, Bonaire
Opleidingen:
MBO Toerisme &
Recreatie
Toekomstplannen:
Een actieve baan
in de horeca of het
toerisme.
10

Lara (22) liep stage in Bonaire en heeft zich nu definitief gevestigd
op dit exotische eiland. Met JOB ging ze in gesprek
over dit avontuur. ‘Ik woon er nu pas écht!’
Wat was je reden om naar Bonaire te gaan?
Ik ben via mijn school met Van der Valk Plaza Resort
Bonaire in aanraking gekomen. Daar ben ik mijn laatste
stage gaan lopen bij de afdeling food and beverages
(F&B) voor mijn opleiding Toerisme & Recreatie. Bonaire
leek mij een heel relaxed eiland. Toen ik na mijn stage
terug was in Nederland, was ik bijna klaar met mijn opleiding.
Zodra ik mijn diploma had, besloot ik terug te
gaan naar Bonaire voor een aantal jaren.
Hoe vond je het om Nederland te verlaten?
Toen ik bijna wegging vond ik het wel spannend. Het zou
toch allemaal anders zijn dan eerst. Je gaat toch echt op
jezelf wonen in het buitenland en niet meer als stagaire.
Mijn familie en vrienden zou ik
natuurlijk ook erg missen, maar
iedereen was super enthousiast
dat ik dit avontuur aanging.
Je woont nu al 2 jaar in Bonaire,
hoe is het zo gekomen dat je
daar bent blijven wonen en had
je dit van tevoren verwacht?
Van te voren had ik dit nooit verwacht,
maar ik heb zo genoten van mijn stagetijd hier
dat ik heel graag terug wilde. Nu ik hier echt woon is
het voor mij wel anders. Je leert steeds meer mensen
kennen die hier ook wonen. Je wordt natuurlijk ook wat
ouder. Ik werk ook nog eens fulltime, 40 uur per week,
dus dat is ook aardig slopend. Dan ben je blij als je even
wat tijd voor jezelf hebt.
Toen ik wegging, zei ik tegen mijn familie en vrienden:
“Tot over een jaar!” Dat is nu wel anders... ik heb nu pas
het idee dat ik hier echt woon. Het is voorafgaand zoveel
geregel. Je woonplek, je werk, in- en uitschrijven en nog
veel meer. Dus ik heb nu besloten dat ik pas ga wanneer
‘Toen ik wegging, zei
ik tegen mijn familie
en vrienden tot over
een jaar! Dat is nu
wel anders...’
ik in Nederland weer een uitdaging kan vinden voor mezelf.
En ondertussen vermaak ik mij hier prima!
Welke begeleiding heb je van school gekregen tijdens
je stage?
Met mijn stagebegeleider had ik maandelijks contact
over de e-mail. Het was dus heel erg fijn om met hem
te kunnen bespreken wat er wel en niet goed ging.
Halverwege mijn stage is hij ook langs gekomen. Het is
heel leuk om daadwerkelijk te laten zien hoe jij een stage
ervaart.
Hoe heb je deze stage financieel waar kunnen maken?
Als je op jezelf woont, of je nou stagaire of werkende
bent, leer je goed met geld omgaan.
Ik kreeg stagevergoeding
en mijn studiefinanciëring. Vaak
at ik samen met andere stagiairs.
De ene avond betaalde de
één, de volgende avond weer de
ander. Ook aten we vaak op ons
werk. Als ik wist dat er bezoek uit
Nederland langs zou komen of er
stonden leuke activiteiten op de
planning, deed ik de maand daarvoor iets rustiger aan
met mijn geld.
Wat zou je anderen mee willen geven als tips om naar
het buitenland te gaan?
Zoek van te voren goed uit wat je allemaal moet regelen.
Dat scheelt zoveel tijd. En het is natuurlijk ook handig
als je misschien al een keer in het land zelf bent geweest.
Dan ken je de cultuur een beetje en sta je niet voor verrassingen.
Het belangrijkst: vooral gewoon gaan als je
wilt! Het is zo’n bijzondere ervaring en je leert er ontzettend
veel van.
11

in gesprek
met naamgenoot
job
Over de toekomst van het
onderwijs!
Job Stoit deelt zijn naam met ons
én zet zich ook nog eens in voor
het mbo. Een goede reden om eens
met deze naamgenoot om de tafel
te gaan zitten en bij te praten over
sociale technofreaks, te veel zitten,
maar te weinig doen en het fixen
van de airco.
Na het vmbo en twee jaar Laboratorium school wist Job het zeker: ‘Ik wil dingen
doén en niet al te veel in de schoolbanken zitten’. Het lab leek een goede keuze
vanwege de combinatie van schei- en natuurkunde, maar Job vond dat hij te weinig
deed. ‘Praktisch bezig zijn is gewoon leuker.’ Daarom koos hij voor de opleiding
Applicatie-ontwikkelaar aan het Noorderpoort in Groningen. Nog belangrijker
is dat Job binnen deze opleiding zijn passie kan uitoefenen: Apps ontwikkelen!
Technofreak
‘Eigenlijk ben ik wel een beetje een technofreak’, geeft Job toe. ‘Ik vind het super
mooi als theorie en praktijk samenkomen in zo’n App, en gelukkig heb ik al veel
geleerd. Het liefst ga ik Apps ontwikkelen om het onderwijs te verbeteren. Dat
draagt ook bij aan de 21st century skills die een steeds grotere rol gaan spelen in
het mbo.’ Job droomt er van Apps te ontwikkelen die studenten ook echt in de les
kunnen gebruiken. ‘In een ideale situatie, leert de student zichzelf met een App
en hoeft een docent alleen maar te ondersteunen. Ik denk nu na over een App
over het menselijk lichaam. Stel je voor dat je digitaal een lichaam kunt ontleden
en alle verschillende lichaamsdelen kunt bestuderen!’
Airco fixen
Maar ook zonder App zet Job zich in voor het onderwijs. ‘In het eerste jaar
als lid van de Centrale Studentenraad heb ik vooral veel over mijzelf geleerd.
Samenwerken bijvoorbeeld.’ Daarna is het snel gegaan. Job is nu voorzitter van de
Decentrale Studentenraad en doet mee aan de Nationale Denktank waar hij meedenkt
over de toekomstvisie op het beroepsonderwijs. ‘We doen ook hele concrete
dingen als raad hoor’, vult Job aan. ‘Het digitaliseren van de studentenfaciliteit,
meer informatie over de kantine, terugbetaling van ongebruikte schoolboeken én
we hebben ook airco in de lokalen gefixt.’
Maatwerk
Toch is Job nog niet uitverbeterd in het onderwijs. Vooral het taal- en rekenonderwijs
verdient volgens hem nog aandacht. ‘Voor sommige vakken zit je nu te veel
op school. Dan gaat de leskwaliteit soms juist achteruit. Ik zou meer maatwerk
willen zien bij taal en rekenen, zodat iedere mbo’er de kans krijgt om op zijn eigen
tempo te studeren en examen te doen wanneer je daar zelf klaar voor bent.’
Toekomstvisie
Job heeft dus genoeg ideeën over de toekomst van het onderwijs, maar hoe denkt
hij eigenlijk over zijn eigen toekomst? ‘Ik wil een eigen bedrijf voor het ontwikkelen
van Apps, maar eerst ga ik naar het hbo voor de verdieping.’ Op de vraag of hij
denkt dat het hbo heel anders voor hem gaat worden, reageert Job afwijzend: ‘Het
mbo-onderwijs is mooi. Juist omdat het zoveel aandacht heeft voor de praktijk.
Op het hbo is dat minder. Docenten daar hebben zelf weinig praktijkervaring. Op
het mbo heb ik niet alleen veel over de praktijk geleerd, maar ben ik ook mondiger
en ondernemender geworden. Ik kwam verlegen binnen, maar ben nu veel
spraakzamer, actiever en ondernemender. Het mbo heeft me dus juist praktisch
en sociaal voorbereid op de zijinstroom van het hbo!’
12

‘Het liefst
ontwikkel ik
Apps die het
onderwijs helpen
verbeteren.’
13

De stem van minderjarige mbo’ers is volgens de
Kinderombudsman, Margrite Kalverboer, te klein.
Daarom kwam ze tijdens haar kinderrechtentour bij
JOB langs om te praten over het mbo. Dat bleek hard
nodig!
De aftrap van dit JOB-jaar begon met een belangrijke afspraak: De vrouw die
dit jaar door de regering is aangewezen als de landelijke beschermer van
kinderrechten, kwam tijdens haar kinderrechtentour bij het JOB-bestuur
langs. Zes weken lang ging de Kinderombudsman in gesprek met jongeren
en kinderen. om zich zoveel mogelijk te informeren door jongeren zelf. Een
deel van de mbo-studenten is nog minderjarig en de Kinderombudsman
heeft met JOB besproken wat er speelt onder minderjarige mbo-studenten
en wat zij voor deze jongeren kan betekenen. De stem van jongeren en kinderen
is volgens haar veel te klein, we beslissen snel over en voor jongeren,
terwijl ze moeten kunnen meedenken.
De Kinderombudsman
verdedigt
dit jaar de
stem van minderjarige
mbo’ers.
Sinds april 2016 is Margrite Kalverboer door de Tweede
Kamer aangewezen als Kinderombudsman, of eigenlijk
als Kinderombudsvrouw. De Kinderombudsman
adviseert kinderen en jongeren over hoe zij voor hun
rechten kunnen opkomen, zij controleert of kinderrechten
in Nederland worden nageleefd en geeft de
regering gevraagd en ongevraagd advies over kinderrechten.
Kortom, de Kinderombudsman ziet er op
toe dat de kinderrechten in Nederland goed worden
nageleefd.
Margrite Kalverboer is net als veel mbo’ers een echte ‘stapelaar’. Ze besluit
te solliciteren voor Kinderombudsman omdat ze veel theoretische én
praktische kennis heeft over kinderrechten. Ze studeerde Pedagogiek, promoveerde
en werkte daarna in jeugdinrichtingen en -gevangenissen. Toch
mist ze nog de kennis over de wetten en regels en daarom ging ze op haar
veertigste rechten studeren. Het is volgens haar heel belangrijk dat iedereen
zich breed kan ontwikkelen: ‘Je leven lang leren en doorontwikkelen, anders
roest je vast’.
Alleen wat doet een Kinderombudsman voor mbo-studenten? Margrite gaf
aan weinig kennis te hebben van het mbo: ‘Het mbo ken ik vooral van de
verhalen, over hoe duur de leermiddelen zijn en de achterstelling van het
mbo ten opzichte van bijvoorbeeld het hbo’. Daarom was voor haar juist belangrijk
informatie te krijgen van JOB en werd er over uiteenlopende onderwerpen
gepraat. Belangrijk onderwerpen waren het imago van mbo en de
invoering van passend onderwijs, De kinderombudsman was ook benieuwd
hoe het staat met de begeleiding van studenten met een chronische ziekte of
14

‘We beslissen
te snel
over en voor
jongeren’
JOB in gesprek met de Kinderombudsman
beperking in het mbo. Verder trok de JOB-monitor
de aandacht van de Kinderombudsman: al deze informatie
over de tevredenheid van mbo-studenten is
belangrijke informatie voor de Kinderombudsman.
Zelf was de Ombudsman ontevreden over hoge
schoolkosten voor mbo’ers: ‘Een laptop of messenset
eigenlijk zou moeten horen bij het gratis lesmateriaal’.
Wanneer moet de student iets aanschaffen
en wanneer is het de verantwoordelijkheid van de
school? JOB zet zich momenteel in om schoolboeken
voor minderjarige mbo-studenten
gratis te maken, net
als dat is voor minderjarige
scholieren op het voortgezet
onderwijs. Het mag geen verschil
zijn of je in 5 havo zit of
het eerste jaar mbo, wanneer je minderjarig bent
dan hoeven schoolkosten niet voor jouw rekening te
komen. De Kinderombudsman kon zich helemaal in
dit standpunt vinden.
‘Een laptop of messenset
zou onderdeel
moeten zijn van het
gratis lesmateriaal.’
Als JOB-bestuur vertegenwoordigen wij dit jaar
de stem van het mbo. De Kinderombudsman is
heel benieuwd wat er verder speelt onder minderjarige
mbo-studenten. Laat je stem daarom
aan ons horen!
15

Ben jij (on)tevre
Stel je docent is vaak ziek waardoor je te
weinig les hebt. Of dat ene lekkere broodje is
uit de kantine verdwenen. Dan kun je stappen
ondernemen om je (on)tevredenheid bespreekbaar
te maken. Zie hier wat jij kunt doen!
Ben je tevreden
over je school?
nee
Ben je ontevreden
over je lessen
of examens?
ja
nee
ja
Ben je ontevreden
over het gebouw
of de faciliteiten?
nee
Is datgene waar
je ontevreden
over bent ook van
toepassing op je
medestudenten?
nee
ja
ja
Super!
Elke studentenraad
is blij met tips
en tops van jou!
ja
Weet je hoe je je
studentenraad
kunt bereiken?
Meld dit bij je
klassenvertegenwoordiger.
Benader je studentenraad,
zodat zij
met het bestuur
van je school
kunnen praten.
nee
Zoek even op Facebook
of Google of vraag je
coach/mentor hoe je
ze kunt bereiken! En
like dan meteen de
Facebookpagina van JOB!
Heeft je klassenvertegenwoordiger
de problemen op
kunnen lossen?
nee
ja
16

den over school?
Ben je ontevreden
over je lessen?
nee
Als je ontevreden
bent over je
examens kan je de
examencommissie
van je school
benaderen.
ja
Wil je dat?
nee
Heb je dit met je
docent besproken?
Heeft de examencommissie
je goed
kunnen helpen?
nee
JOB kan je helpen
met vragen of
klachten over
je examen, bel
020 524 4050 of
kijk op JOBmbo.nl!
nee
ja
ja
Bespreek je problemen
met je coach,
mentor of klassenvertegenwoordiger.
nee
Zijn de problemen
nu opgelost?
ja
ja
Hielp dit?
ja
Super! Volg ons op
social media zodat
je op de hoogte
blijft van nieuws en
altijd vragen kunt
stellen.
nee
ja
Bijna elke school
heeft een eigen
klachtencommissie,
vraag hun
eens om advies!
Hielp dit?
nee
JOB helpt veel
studenten met klachten
(over school), dus bel
JOB op 020 524 4050
of kijk op JOBmbo.nl
voor tips!
17

18

Carmen heeft skills met bloemen!
Carmen Geurtsen deed mee aan Skills Heroes, de vakwedstrijden
voor mbo’ers. Zij won daar goud en is nu Nederlands kampioen
bloembinden. Van 1 t/m 3 december is Carmen in Zweden voor
EuroSkills, het EK voor beroepen.
Waarom gaf jij je op voor Skills Heroes?
“Ik had al eerder meegedaan en werd toen 9e. Helaas mocht ik niet door naar de volgende ronde. Dit
jaar was mijn herkansing. Ik scoorde goed en mocht naar de nationale finale. Echt heel vet. Eigenlijk
deed ik niet mee om te winnen, maar om beter te worden, ervaring op te doen en te leren van mijn
leeftijdsgenoten.”
Hoe ziet zo’n finalewedstrijd eruit?
“We moesten een offerte maken, een verkoopgesprek voeren en een moodboard presenteren. Ik was
véél te snel klaar met mijn opdracht. Mijn leraar zei: ‘Carmen, je moet je rust nemen.’ Maar ik dacht:
dan word ik juist onzeker en ga ik het op het laatste moment nog verpesten. Goed is goed, dacht ik.
En ik had gelijk!”
Hoe voelde het om als winnaar bekroond te worden?
“Ik was helemaal hieperdepiep. Iedereen was aan elkaar gewaagd, dus ik had geen idee wie er zou
winnen. In ons vak dealt iedereen met goede en slechte dagen. Soms heb je pech, en maak je iets
lelijks. Iedere wedstrijdkandidaat had wel een slechte dag gehad. Toen ik mijn naam hoorde kon ik het
totaal niet geloven.”
Vinden klasgenoten het inspirerend wat je bereikt hebt?
“Ik ben niet zo van de poespas, dus ik loop niet te koop met mijn medaille. Maar ik denk wel dat je er
iets inspirerends mee kunt doen. We hebben op school een eigen klasje opgericht met zes meiden die
volgend jaar ook meedoen aan Skills Heroes. Ik demonstreer aan hen nieuwe technieken en zo leren
we weer van elkaar. Succes moet je delen, vind ik.”
Heeft het trainen voor vakwedstrijden jou sterker gemaakt?
“Ik ben een stuk minder verlegen geworden. Je praat steeds met vreemde mensen, slaapt tijdens
de wedstrijden op een kamer met een onbekend meisje. Door die ervaringen ben ik niet meer zo
terughoudend.”
Ben je achteraf blij dat je dit avontuur bent aangegaan?
“Ja, sowieso. Eigenlijk zou iedere student in Nederland mee moeten doen. Ook al kom je niet door de
voorrondes heen, dan heb je al zo veel geleerd. En dan weet je hoe je het een volgende keer anders
zou doen. Het is nooit verspilde tijd en staat supergoed op je CV.”
19

Is een wedstrijd heel anders dan school?
“Ja, want bij een vakwedstrijd doet iedereen zijn best. Op school denken mensen sneller: het is mijn
dag niet, laat maar zitten. Bij een wedstrijd moet je knallen en alles laten zien dat je in je hebt. Als je
klasgenoten niet gemotiveerd zijn, dan word je daardoor ook beïnvloed. Nu zit je in een team waarin
iedereen passie heeft voor zijn vak.”
En nu train je keihard voor EuroSkills. Wat verwacht je daarvan?
“Ik wil in Zweden gewoon knallen. Ik wil daar echt stáán. Mijn grootste uitdaging wordt de taal. Je moet
in het Engels communiceren en dat is niet mijn sterkste punt. Ik word door school een weekje naar
Malta gestuurd voor Engelse taallessen. Dat is niet verkeerd natuurlijk.”
Wat doe je als de stress toeslaat in Zweden?
“Ik ben een nuchter persoon, dus ik zal niet snel in de stress schieten. Als er een probleem opduikt,
denk ik: er komt wel een oplossing. Je moet een positieve instelling hebben en kritiek niet persoonlijk
opvatten.”
Wat vind je zo bijzonder aan bloembinden?
“Als je een bloem verkoopt, dan zit er altijd een speciale reden achter. Iemand gaat trouwen, er is
iemand overleden of ziek. Of je wilt een geliefd persoon verrassen of bedanken. Ik vind het leuk om
die boodschap te vertalen in een boeket. En om erachter te komen wat de klant mooi vindt, want het
gaat om zijn smaak.”
Was je als kind al bezig met bloemen en planten?
“Ik verzamelde altijd de mooiste bloemetjes uit onze tuin en die zette ik in vaasjes. Later op het vmbo
was de groenrichting mijn favoriet. Toen ik mijn eerste bijbaan in een bloemenzaak kreeg, wist ik dat
dit écht mijn ding was. Mijn baas zei: ‘Jij moet hier echt verder mee gaan, want je bent zo goed. Volgens
mij kun jij nog veel meer.’”
Hoe onderscheid jij je van andere bloembinders?
“Ik zoek altijd naar bijzondere bloemen en materialen die niet zomaar overal verkrijgbaar zijn. Daar
probeer ik van alles mee uit. Dat onderzoeken en experimenteren vind ik leuk. Liefst koop ik geen
kant-en-klare dingen, maar maak ik alles zelf. Daarmee laat ik mijn persoonlijkheid zien en dat geeft
een uniek resultaat.”
Heb je nog wel een sociaal leven naast je studie en de wedstrijden?
“Zaterdagavond ga ik uit met mijn vrienden. Het is belangrijk om leuke dingen te blijven doen, ook al
ben je druk. Dat haalt je uit een sleur en geeft weer inspiratie. Ik heb geluk met lieve vriendinnen die
heel trots op me zijn. Toen ik Nederlands kampioen werd, trakteerden ze me op een etentje. Ze hadden
een toetje geregeld met allemaal vuurwerk. Onderop het bord stond geschreven: ‘Gefeliciteerd
Nederlands kampioen!’”
Fast forward naar het jaar 2020. Welke droom heb je dan verwezenlijkt?
“Ik kijk nog niet te ver in de toekomst. Voorlopig wil ik alles uit mijn vak halen dat erin zit. Alle kansen
die voorbij komen grijp ik met beide handen aan.”
20

Mijn geheime
favoriet
Een column van Minister Bussemaker
Als minister zijn al mijn onderwerpen me natuurlijk even lief: het onderwijs, de cultuur en de wetenschap.
Maar als ik heel eerlijk ben, is van alle onderwerpen waarmee ik me de afgelopen vier jaar heb beziggehouden
er één me het allerliefst: het mbo. Dat durf ik hier – in het JOB-magazine – en nu – aan het einde van deze
kabinetsperiode – wel te erkennen.
Toen ik begon wist ik al dat ik me voor het mbo extra wilde inzetten. Ik had een beeld van scholen die bruisen
van vakmanschap en talent, waar studenten en docenten samen een voorschot nemen op de toekomst. Een
romantisch beeld misschien, maar jullie hebben me niet teleurgesteld. Mijn liefde voor het mbo is de afgelopen
jaren alleen maar gegroeid.
En dat komt door jullie, door de ontmoetingen met enthousiaste en kundige studenten en hun inspirerende
docenten. Ik herinner me bijvoorbeeld Tobias. Hij is 17 en droomt ervan om als vrachtwagenchauffeur aan
de slag te gaan, net als zijn vader. Na een lastige periode op de basisschool heeft hij via de praktijkschool zijn
draai gevonden. Zijn schoolcarrière was niet altijd makkelijk, maar Tobias is nu als een vis in het water. Hij is
vastbesloten om zijn dromen waar te maken.
Of ik denk aan Chanatda, die op haar tiende vanuit Thailand naar Nederland kwam. Ze begon op school met
een taalachterstand. Ook haar pad verliep niet zonder hobbels. Maar als jonge moeder is ze nu hard op weg
naar een diploma op de opleiding Urban Trade. Ze droomt ervan om haar eigen restaurant te runnen, waarin
ze de Thaise en de Europese keuken combineert.
Ontmoetingen zoals die met Tobias en Chanatda hebben mij enorm gestimuleerd om me sterk te maken voor
het mbo. Om ervoor te zorgen dat jullie toelatingsrecht zouden krijgen, zodat je niet zomaar geweigerd kan
worden. Om ervoor te zorgen dat steeds minder studenten voortijdig uitvallen. Om ervoor te zorgen dat je
opleiding beter aansluit bij de arbeidsmarkt of bij een vervolgopleiding in het hbo.
Van de meeste veranderingen zal je niets merken. En dat is maar goed ook. Dit zijn veranderingen in het stelsel
die het onderwijs verbeteren zonder dat jullie er last van hebben. Maar van andere wijzigingen hoop ik wel dat
ze jullie opvallen, en dat jullie er gebruik van zullen maken - omdat je er profijt van hebt. Neem de ov-studentenkaart
die nu ook voor bol’ers beneden de 18 beschikbaar komt. Neem het extra geld dat ik heb uitgetrokken
om ouders met een laag inkomen te helpen de schoolkosten te betalen. Of de verplichting voor scholen om
goede studiekeuzeinformatie te geven.
Ik ben er vast van overtuigd dat het mbo dankzij al deze maatregelen - en al die andere die ik hier niet noem
– de afgelopen jaren beter en toegankelijker is geworden. Want uiteindelijk is het daar om te doen. Niet om
wat mijn favoriete onderwerp is of wat mij geïnspireerd heeft. Maar of het goed is geweest voor het mbo, voor
jullie – de studenten – en voor jullie docenten.
21

Na het afronden van je mbo-opleiding ligt de wereld aan je voeten.
Een van de mogelijkheden na je opleiding is zelf een onderneming
starten: Eigen baas zijn en je ideale baan creëren. Hoe besluit
je te gaan ondernemen en hoe is het om eigen baas te zijn?
Max Boodie en Martijn Grul volgden beiden een mbo-opleiding en
zijn uitgegroeid tot ondernemers en vertellen ons hoe dat is.
Zelf je ideale baan
Hoe ben je op je mbo-opleiding terecht
gekomen?
Op het vmbo maakte ik kennis met ICT en vanaf dat moment was
ik verliefd. In eerste instantie wilde ik eigenlijk naar de HAVO,
maar ik vond mijn school niet leuk genoeg om op die school door
te gaan. Toen ben ik de opleiding media en vormgeving op het
mediacollege gaan volgen.
Wanneer besloot je te gaan
ondernemen?
Toen ik 17 was, was ik veel bezig met cyber security en ontdekte
ik bij een nachtclub uit Haarlem dat zij een datalek op
hun website hadden. Ik melde dit bij het bedrijf en niet veel
later vroegen ze mij of ik hun nieuwe website wilde bouwen.
Eigenlijk ben ik er dus ingerold. Ik was destijds 17 jaar en
bouwde toen al een website voor een grote nachtclub.
Heb je een doel met ondernemen?
Ik ben vooral ondernemer om mijn vak uit te oefenen. Ik sluit daarom
loondienst ook niet uit, zolang ik maar mijn vak kan uitoefenen. Wel zou
ik graag later een klein mediabedrijf oprichten.
Martijn Grul
Wanneer was je eerste leermoment?
Ooit mocht ik een website bouwen voor de schrijfster van een schoolboek. Zij bood een deel van de
royalties aan als mijn verdienste, maar ik sloeg dit af en rekende gewoon mijn normale tarief. Achteraf
gezien heb ik hier spijt van, omdat het boek een groot succes is geworden. Ik had meer geld kunnen
verdienen als ik haar aanbod had geaccepteerd en niet mijn standaard uurtarief hanteerde.
22

Hoe ben je op je mbo-opleiding
terecht gekomen?
Ik kwam in eerste instantie van de havo maar daar wilde
het niet echt lukken en ik ben toen naar de mavo gegaan.
Ook op de mavo had ik totaal geen idee wat ik wilde doen,
gelukkig had ik wel een mooi pakket en uiteindelijk prachtig
hoge cijfers. Wel werkte ik nogal veel in de horecabedrijven
van mijn ouders en daar heb ik geleerd om hard te werken.
Toen ik echt moest gaan kiezen wat ik na mijn mavo wilde
doen- ik wilde niet de horeca in, tipte een zwager van mij me
over de MTS (vroeger de middelbare technische school, nu
onderdeel van het mbo). Ik had al affiniteit met techniek dus
deze opleiding lag me eigenlijk wel.
creëren!
Max Boodie
Werd op de MTS duidelijk wat je wel
wilde doen?
Toen ik op de MTS zat kon ik er voor kiezen om door te gaan naar de vierde
en daar stage te lopen of om door te stromen naar de HTS. Na advies van
een docent besloot ik het laatste te doen en de HTS technische bedrijfskunde
te gaan doen. Na deze beslissing zei mijn moeder nog: ‘Ach jongen,
dat is toch niets voor ons soort mensen.’ Een uitspraak waar ze je als ouder
tegenwoordig voor in de gevangenis zouden gooien denk ik. Gelukkig was
ik toen ook al vrij ongehoorzaam of eigenwijs.
Na het afronden van de HTS had ik nog steeds geen idee wat ik echt wilde
doen. Dat maakte niet echt uit, want ik moest vanaf dat moment in militaire
dienst. In eerste instantie heb ik er alles aangedaan om afgekeurd
te worden zodat ik kon gaan werken. Dat was echter tevergeefs. Achteraf
maar goed ook, want pas bij defensie kwam ik er als dienstplichtig officier
achter wie ik echt was en wat goed bij me paste.
Wanneer besloot
je te gaan
ondernemen?
Ik heb eerst als organisatie-adviseur
in loondienst gewerkt bij een groot en
bekend adviesbureau en ik zou na bijna
10 jaar daar gewerkt te hebben bij
dat bedrijf een van de vier directeuren
worden, dat ging alleen op het laatste
moment niet door. Daarna ben ik zelf
een adviesbureau begonnen. Ik begon
in 2004 in m’n eentje en toen ik het jaren
later verkocht werkte ik met circa
150 mensen samen.
Heb je een doel met ondernemen?
In 2010 verkocht ik mijn bedrijf voor een absurd hoog bedrag, ik wilde geen adviseur of directeur
meer zijn. Als directeur – zeker van een wat groter bedrijf - komen medewerkers constant bij je langs
en zeker ook met klachten en gedoe: Ik ben ziek; mijn leaseauto is kapot; mijn vriendin is zwanger;
mijn man is overspannen, ik ben niet gemotiveerd…. Dat hoort er weliswaar bij, maar feitelijk ben je
gewoon constant bezig met het oplossen van de problemen van een ander, problemen die je niet altijd
zelf kunt beïnvloeden.
Na de verkoop van mijn bedrijf ben ik gaan investeren in startups. Ben nu in 2016 bij in totaal zes startup
betrokken. Soms als investerder en soms als ondernemer, dat blijft toch trekken. Ik ben vooral geïnteresseerd
in bedrijven die een online oplossing maken voor een offline probleem zoals Playtowork,
een gegamificeerd arbeidsbemiddelingsplatform dat serious games gebruikt om jonge mbo-ers sneller
aan een betere baan of stage te bemiddelen. Een soort Monsterboard maar dan anno 2016…
Mijn moeder zei nog:
‘Ach jongen, dat is
toch niets voor ons
soort mensen’.
Heb je nog een wijze les voor
mbo’ers die willen ondernemen?
Je kunt van iedereen leren, je moet dat ook doen. Alleen bij
sommige mensen leer je meer in kortere tijd. Sta desondanks
altijd open om te leren, ongeacht leeftijd, kleur, opleiding,
religie of situatie. Het levert altijd wat op!
23

op pad met
de mbo card
Groningen
shoppen
bij de we
15%
Met de MBO Card heb je altijd korting op
films, shoppen, muziek en meer. Sinds
2016 heeft elke mbo-student recht
op deze kaart. Daarom hebben
wij de leukste kortingen
voor je op een rijtje gezet!
Amsterdam
ijsbeeldenfestival
In de winkels van WE
Fashion krijgen CJP’ers 15% korting
met hun pas. Ga naar Shopstad
Groningen en leef je uit!
€15,-
€3,-
Katwijk
Soldaat van
Oranje
Kom van 10 december 2016 t/m 5
februari 2017 de mooiste ijsbeelden
bekijken bij de Arena Boulevard in
Amsterdam!
Ga terug in de tijd en laat je
meeslepen door de musical over
het waargebeurde verhaal van een
Nederlandse verzetsheld.
Utrecht
The bodyguard
Breda
Watskeburt
de musical
Vergeet alles wat je denkt te
weten over musical en geniet
van het hiphopsprookje
van De Jeugd van
Tegenwoordig.
€13,50
In het Beatrixtheater kun je met
last-minute korting genieten van
de prachtig stem van Romy
Monteiro. Feel the heat!
Maastricht
met korting
naar de film
50%
Naar de film gaan moet je altijd
met je CJP-pas doen.
De meeste bioscopen
door het hele land
geven korting per film!
€2,50
Staat jouw stad er niet tussen? Of ga je liever naar iets
anders? Kijk op www.mbocard.nl voor een overzicht van
alle kortingen.
24