ODIOM Magazine - week 51 (2016)

Ontwikkeling van het
dovenonderwijs
Lesgeven: 20 jaar geleden, nu en…
in de toekomst?
De altijd leuke kinderquatsch
Nieuws over: Breindoping,
afname van het aantal pleegouders
en nog meer!
Vroeger in het nu,
een historische dag in het onderwijs
Onderwijs en opvoeding door de jaren heen

REDACTIONEEL
Lief ODIOM-lid,
Op dit moment zie je op je scherm alweer het tweede digitale ODIOM-
Magazine! Dit keer gemaakt door een nieuwe RedacCie, bestaande
uit Maaike, Geertje, Justine, Mayke, Rikst en Sara. We zijn de afgelopen
weken druk bezig geweest om ons eerste OM voor jullie zo interessant en
leuk mogelijk te maken. Daarom hebben we in het eerste OM gekozen
voor het thema ‘Onderwijs en opvoeden: vroeger en nu’. Net zoals het
OM in de loop van de tijd veranderde - van papier naar digitaal -, zo
veranderde ook het onderwijs en het opvoeden. We hebben voor jullie
diverse artikelen geschreven waarin de verschillen tussen vroeger en nu
worden beschreven.
Zo lees je over een school die het thema ‘vroeger en nu’ minimaal één keer
per jaar uitgebreid aan bod laat komen. Dit doet de school op een heel
actieve manier, waarin de kinderen zelf deel uitmaken van ‘vroeger’. Hoe
zij dit doen? Kijk gauw op pagina 16!
Verder lees je door het hele OM veel meningen over de
veranderingen in het onderwijs. Op pagina 14 kun je de ervaringen lezen
van een leerkracht met 20 jaar onderwijservaring. Ook hebben we de
meningen van een aantal studenten gepeild over de digitalisering van het
onderwijs. Dit kun je lezen op pagina 18.
Echter, niet alleen het reguliere onderwijs verandert. Ook het speciaal
onderwijs maakt veranderingen door, zoals het dovenonderwijs. Mayke
heeft voor jullie een boeiend artikel geschreven over de veranderingen
binnen deze speciale vorm van onderwijs.
Verder hebben we natuurlijk weer een leuke column, dit keer geschreven
door Maaike. Daarnaast zijn er leuke Kinderquatsches te vinden, maar ook
interessante feitjes en cijfers! Bovendien heeft er weer een commissie de
kans gekregen zich aan jullie voor te stellen in ‘Commissie aan het woord’.
Dit keer is de CarrièreCie aan de beurt. Benieuwd wie dit zijn en wat zij voor
ons doen? Kijk dan gauw op pagina 19!
We wensen jullie natuurlijk veel leesplezier en we hopen dat jullie van ons
eerste OM genieten!
Liefs, namens de RedacCie,
Sara Jonker
Sara Jonker
Marieke Meijer
Mayke Blok
Maaike Greydanus
Sara Jonker
Geertje Koehoorn
Rikst Lolkema
Justine Post
Vormgeving
Rikst Lolkema
De Brouwerij
Jaargang 15
Editie 1
December 2016
ODIOM
2

P19
P22
P10
P14
inhoud
OM 2016
10 Ontwikkeling van het
dovenonderwijs
De veranderingen binnen deze
speciale vorm van onderwijs.
18 Chats
5 Cijfers
8 Fotopagina
13 TED-talks
12 Column
Persoonlijk verhaal over de
veranderingen in opvoeding.
22 Kinderquatsch
6 Nieuws
Het laatste nieuws rondom onderwijs en
pedagogiek.
14 Lesgeven: 20 jaar geleden, nu en…
in de toekomst?
Leerkracht vertelt over de veranderingen binnen het
beroep.
20 Agenda
16 Vroeger in het nu
Een voorbeeld van hoe een basisschool ‘terug in
de tijd’ gaat.
19 Commissie aan het woord: CarrièreCie
Wie zitten er in deze commissie en wat doen zij?
3

VOORWOORD BESTUUR
Lieve ODIOM-er,
Daar is ‘ie dan, het ODIOM-Magazine van de nieuwe RedacCie! Vol enthousiasme hebben zij zich gestort
op InDesign, interviews afnemen en columns schrijven en het resultaat mag er wezen! Deze keer staat het
OM in het thema van de verschillen tussen het opvoeden en onderwijzen van vroeger en nu. Een interessant
thema waar velen van ons dagelijks mee te maken hebben.
Eén van de eerste dingen waar ik zelf aan moest denken was de overgang van het krijtbord naar het
digibord. Toen ik op de basisschool zat vond ik het altijd fantastisch om op het bord te mogen schrijven.
Wanneer mijn naam werd geroepen om een som op het bord uit te rekenen of een zinnetje van taal op
te schrijven werd ik helemaal blij. Het was echt een ervaring, het was namelijk zo anders dan op papier.
Het schrijven met een krijtje alleen al. Docenten hadden standaard krijtvegen op hun donkere kleding en
iedereen trok vol afschuw hun schouders op wanneer het krijtje weer eens op het bord piepte tijdens het
schrijven.
Toen ik in groep zeven zat kregen wij als eerste klas van de basisschool een digibord om te testen. Ik weet
nog wel dat iedereen helemaal in rep en roer was, want je kon gewoon met een pennetje op het bord
tikken en dan gebeurde er van alles.
Inmiddels is dit de normaalste zaak van de wereld en zullen de meeste AOLB-studenten ook geen last meer
hebben van piepende krijtjes, want zij krijgen zelfs al speciaal les in het schrijven op en gebruiken van een
digibord.
De hele ‘digitale revolutie’ die nu plaats vindt heeft ontzettend veel invloed op het onderwijs, maar ook op
de opvoeding. Denk maar aan je kleine neefje of nichtje die op zijn of haar 10e jaar al een smartphone
heeft.
Voor ons als studenten is de hele digitale wereld al een stuk vanzelfsprekender dan het voor onze ouders
of opa’s en oma’s is, maar toch sta ik soms versteld van hoe het bij jonge kinderen gaat. Wanneer je een
kleuter een tablet geeft, zal hij snel gaan ‘swipen’, simpelweg omdat hij dit overal in zijn omgeving ziet.
Wanneer je je overgrootoma een tablet geeft, zal ze misschien niet eens weten wat ze er mee moet. Wat
zou er over 50 jaar allemaal mogelijk zijn, vraag ik me dan af.
Als ik denk aan het onderwijs van de toekomst denk ik dus snel in de richting van digitalisering. Het gebruik
van tablets in het onderwijs blijft namelijk stijgen en er bestaan al talloze educatieve apps. Natuurlijk is het
leuk om te fantaseren over hoe alles er over 50 jaar uit ziet, maar het is ook heel interessant om te kijken naar
hoe alles vroeger ging.
Er is veel veranderd in de visie binnen het
onderwijs en de opvoeding, dat kan eenieder van ons stelletje
pedagogen, onderwijskundigen en leraren vast beamen.
Führen oder wachsen lassen? Als ik mijn colleges Historische
Pedagogiek goed herinner is dit een eeuwige discussie. Moeten we
kinderen strakke regels voorleggen of moeten we ze vrij laten
en komt het vanzelf wel goed? Een interessante vraag waar
waarschijnlijk nooit echt consensus over bereikt zal worden.
Er hebben zich nog veel meer interessante veranderingen
voorgedaan, het opvoeden tot autonomie bijvoorbeeld,
kleinere gezinnen, meer werkdruk voor docenten, levenslang
leren, competentiegericht en contextrijk leren en ga zo
maar door. Redenen genoeg om snel verder te swipen naar
de volgende pagina’s en alles over dit onderwerp te lezen.
Veel liefs, leesplezier en een fijne kerstvakantie gewenst!
Namens het vijftiende bestuur der Opera Didactica Omnia,
Esmee Timmer
Voorzitter 2016-2017
4

CIJFERS
53% van de studenten aan de universiteit is een vrouw, 47% van de studenten aan de
universiteit is een man.
Ter vergelijking: 138 jaar geleden
studeerde de eerste vrouw in Nederland af,
terwijl mannen al eeuwen lang naar de
universiteit mochten gaan.
Het aandeel van vrouwen in het basisonderwijs is in tien jaar gestegen van 82% naar 87%.
Van alle vrouwen die afstuderen aan de pabo, krijgt 57%
een baan in het onderwijs. Van alle mannen die afstuderen aan
de pabo, krijgt slechts 32% een baan in het
onderwijs.
Het aantal kinderen onder voogdij is in tien jaar tijd verdubbeld naar ruim 9000.
Het gemiddeld aantal kinderen dat een vrouw krijgt daalde van 4,5 in 1900
naar 1,7 à 1,8 nu.
De naoorlogse babyboom vestigde een absoluut geboorterecord met 284.000 levendgeborenen.
Bijna 50% van de kinderen op het voorgezet onderwijs kijkt minimaal 3 uur televisie per
dag. Op het basisonderwijs is dit 40%. En dat terwijl pas in 1951 de eerste televisies in
Nederland kwamen.
68% van de basisscholen in Nederland is een bijzondere
school. 1/3 van de basisscholen in Nederland is dus maar
openbaar. En dat terwijl er pas sinds ruim 150 jaar
bijzondere scholen bestaan in Nederland.
In 2015 is het totaal aantal leerlingen in het primair onderwijs 1.546.429. Pas
sinds 1901 dienden kinderen verplicht naar school te gaan.
Pas sinds 1950 bestaan er speciale scholen voor kinderen die niet kunnen mee komen met
het reguliere onderwijs.
De gemiddelde leeftijd waarop Nederlandse vrouwen hun eerste kind krijgen is bijna 30
jaar. Deze leeftijd ligt zes jaar hoger dan in 1970, toen was de gemiddelde leeftijd van
moeders bij hun eerste kind 24 jaar.
Ondanks de drukke gezinsagenda is de tijd die ouders per
dag aan kinderen besteden 13,9 uur voor
moeders en 6,3 uur voor vaders.
TEKST JUSTINE POST
5

Breindoping is booming business, ‘maar doet niks’
Study Buddy, Braincaps en Studeerpil: wellicht heb je wel eens van deze namen
gehoord. Het zijn studeerdrugs, oftewel pillen die je helpen concentreren. Witkamp,
hoogleraar Voeding en Farmacologie aan de Wageningen Universiteit is sceptisch over
de werking van deze pillen. “De consument wordt gewoon bedonderd. Je betaalt er geld
voor, maar krijgt er niks voor terug.”
Twee bestanddelen die in deze pillen zitten, zijn ginkgo biloba en cafeïne. Van de eerste
stof is het echter nooit bewezen dat het iets doet. Wat betreft de cafeïne zit er in zo’n pil
ongeveer net zoveel als in een kop koffie. Van cafeïne is wel bekend dat het een positief
effect heeft op de concentratie, maar dit werkt niet als je normaal gesproken al veel koffie
drinkt. “Dan gaat 50 milligram cafeïne je niet opeens nog alerter maken.”
Naast cafeïne en ginkgo biloba zitten er vitamines in de pillen en soms ook
zwarte peper. Het zijn allemaal stoffen die ‘in de verte te maken hebben met
effecten op de hersenen, of die ooit eens onderzocht zijn’.
Uit onderzoek van NOS blijkt dat zo’n 11 procent van alle studenten
wel eens middelen gebruikt om studieprestaties
te verhogen. Vooral Ritalin, het ADHD-medicijn, wordt veel
gebruikt. Ondanks dat de pillen dus eigenlijk niets doen, kan het innemen van een studeerpil
toch effect hebben. Volgens Witkamp kan het je helpen focussen, maar dit is eigenlijk alleen een
placebo-effect. Ondanks dat hij sceptisch is, begrijpt Witkamp wel dat studenten middelen gebruiken
om zich beter te kunnen focussen. “Mensen kunnen zich minder goed concentreren, dat is zeker iets van
deze tijd. We zijn niet meer gewend om lange stukken tekst te lezen, we denken in tekens op Twitter, korte
boodschappen.” Bron:
TEKST GEERTJE KOEHOORN
Kleuters blijven
relatief vaak zitten op de
basisschool
Elk jaar blijft ongeveer één op de tien kleuters
zitten in groep 2, wat neerkomt op ongeveer
18.000 leerlingen. Staatssecretaris van Onderwijs,
Cultuur en Wetenschap Sander Dekker
maakt zich zorgen om dit forse aantal en roept
basisscholen dan ook op om in actie te komen.
Hij beroept zich op het feit dat uit onderzoek
blijkt dat kinderen niet blijvend profiteren van
een derde jaar kleuterklas. “Kleuters ontwikkelen
zich in sprongen. Soms zijn ze in december
bijvoorbeeld wel plots klaar om naar groep
3 te gaan. Dan is het zonde ze een jaar over
te laten doen en ze niet direct de uitdaging te
bieden die ze nodig hebben”.
Dekker heeft samen met de PO-raad een
handreiking voor basisscholen opgesteld om
kleuters zo soepel mogelijk naar groep 3 te
geleiden. Daarnaast vindt hij het een goed
idee kinderen vaker in het jaar door te laten
stromen, dus niet alleen in de zomer.
Bron:
Pleegzorg Nederland in 2015
minder aanmeldingen van
pleegouders binnen dan verwacht
Het afgelopen jaar hebben zich zo’n 2.500 nieuwe
pleegouders aangemeld. Pleegzorg Nederland had ingezet
op 3.500, waardoor ze het belangrijkste doel van
hun campagne – een grotere instroom van pleegouders
krijgen – niet hebben gehaald.
Pleegzorg Nederland denkt dat dit tegenvallende
aantal aanmeldingen te maken heeft met de
invoering van de Jeugdwet in 2015, waarin wettelijk
is vastgelegd dat pleegzorg de eerste keus heeft als
een kind uit huis wordt geplaatst. Els Rienstra, bestuurslid
en portefeuillehouder pleegzorg van Jeugdzorg
Nederland, zegt dat we daardoor dan ook een toename
van het aantal pleegkinderen zien. Daarnaast
is de ernst van de problemen bij een deel van de
pleegkinderen ook toegenomen. “Dat maakt ook dat
pleegzorgorganisaties in de voorbereiding en screening
kritischer kijken naar de draagkracht van aspirantpleegouders”.
Pleegzorg Nederland gaat zich om deze
reden in de toekomst dan ook vooral richten op het behouden
van huidige pleegouders.
Bron:
6

Kinderen met anorexia nervosa steeds jonger
Uit cijfers van de drie grootste behandelingsklinieken voor eetstoornissen blijkt dat deze steeds vaker aanmeldingen
krijgen van kinderen tussen de 8 en 13 jaar. Hoogleraar eetstoornissen en kinderpsychiater
Annemarie van Elburg heeft een idee waarom er steeds meer jongere anorexiapatiënten zijn. “We denken
dat er steeds jongere kinderen met anorexia zijn, omdat ze veel jonger worden geconfronteerd met
gezond eten. In de tweede helft van de basisschool worden lessen gegeven over gezond eten en
bewegen. Sommige kinderen raken daar helemaal door geobsedeerd. Hun hele hoofd zit er vol mee.”
Daarnaast denkt ze dat het ook meespeelt dat ouders tegenwoordig veel nadruk leggen op gezond eten;
voor sommige kinderen kan dit averechts werken.
Hulpverleners zijn er vaak niet voorstander van jonge kinderen op te nemen in een kliniek, omdat ze daar
van oudere kinderen allerlei trucs leren af te vallen. Bovendien is, vooral voor deze jonge kinderen, de
vertrouwde thuisomgeving heel belangrijk.
Volgens Van Elburg maak je op jonge
leeftijd de beste kans helemaal te
herstellen van anorexia nervosa. “Dat
komt doordat je ouders gemotiveerd
zijn, ook als jij dat niet bent, en doordat
ouders ook echt goed kunnen blijven
opletten.” Ze benadrukt ten slotte het
belang dat kinderen hulp zoeken als ze
een eetstoornis hebben.
Bron:
Derdegeneratiekinderen presteren nog steeds minder goed,
maar kloof neemt af
Volgens een onderzoek van het CBS scoren kinderen met een niet-westerse achtergrond nog altijd
slechter op de centrale eindtoets dan kinderen met een Nederlandse of een andere westerse achtergrond.
Deze slechtere prestaties komen volgens het CBS eerder door de sociaal-economische situatie
waarin ze verkeren dan door hun culturele achtergrond. Het is wel zo dat, hoe meer generaties een nietwesterse
familie al in Nederland woont, hoe beter de kinderen de eindtoets maken.
De kloof tussen westerse en niet-westerse kinderen is de afgelopen jaren wel licht geslonken. De resultaten
op taal en rekenen/wiskunde vertonen een stijgende lijn bij kinderen van Turkse, Marokkaanse, Surinaamse
of Antilliaanse afkomst.
Volgens het ministerie van Onderwijs is de kloof tussen migranten- en westerse kinderen een ‘bekend en
hardnekkig probleem’. Een woordvoerder gaf aan dat het belangrijk is dat kinderen met een achterstand,
ongeacht hun afkomst, extra aandacht krijgen. Op dit moment gebeurt dat via voor- en vroegschoolse
educatie en met het extra geld dat basisscholen krijgen om deze kinderen te helpen.
Hoogleraar sociologie Maurice Crul van de Vrije Universiteit Amsterdam wijst daarnaast ook op het
belang van het bestrijden van taalachterstanden; een fenomeen dat veel voorkomt bij migrantenkinderen.
Volgens Crul moeten jonge migrantenkinderen meer tijd met Nederlandse kinderen doorbrengen, om zo
de taal te leren.
Bron:
7

Deksels wat een
feest!
Actief
Leden
Weekend

Wijnproeverij
Kickboxen
Almanakborrel:
Into the future
Klik hier voor de diashow!

ARTIKEL
Ontwikkeling van dovenonderwijs
Een kijkje in de ontwikkeling die het dovenonderwijs heeft doorgemaakt
Door de jaren heen is er in Nederland op het
gebied van onderwijs veel veranderd. Zo zijn
scholen bijvoorbeeld meer gebruik gaan maken
van digitale onderwijsapparatuur en zijn er verschillende
onderwijsmanieren ontwikkeld. Maar niet
alleen het reguliere onderwijs is veranderd, ook in het
speciaal onderwijs zijn er veel veranderingen doorgevoerd.
In dit artikel wordt specifiek ingegaan op het
dovenonderwijs in Nederland en de veranderingen
die deze vorm van onderwijs heeft doorgemaakt.
Verspreiding van het dovenonderwijs over Nederland
De ontwikkeling van het dovenonderwijs in
Nederland begon allemaal met de oprichting
van het eerste doveninstituut in Groningen door
Henri Daniel Guyot in 1790. Guyot vond goed
onderwijs voor doven erg belangrijk en ging om die
reden zelf naar Parijs toe. Hier leerde hij veel over het
dovenonderwijs. In die tijd kwamen in Parijs
namelijk de eerste bewegingen met betrekking tot het
dovenonderwijs op. Guyot nam de door hem
opgedane lesmethoden uit Parijs mee naar
Groningen en richtte daar het eerste instituut
voor doven op. Guyot was zelf leraar aan het
doveninstituut en gaf in het begin les aan maar 14
leerlingen.
Zo’n 20 jaar na de oprichting van het doveninstituut
van Guyot moest er door de grote toename van het
aantal leerlingen een groter pand worden gezocht.
De woningen, waarin de doven in het begin les
kregen, werden omgebouwd tot grote internaten
voor jongens en meisjes.
De vraag naar dovenonderwijs bleef doorgaan,
waardoor er in 1840 een tweede dovenschool werd
geopend in Sint-Michielsgestel. Na de oprichting
van deze dovenschool volgden er nog een aantal.
Hierdoor verspreidde het dovenonderwijs zich door
het hele land.
Inhoudelijke ontwikkeling van het dovenonderwijs
Doven kunnen natuurlijk niet op dezelfde manier
les krijgen als horende mensen. Er moesten dus
manieren gevonden worden hoe doven op
een goede manier les konden krijgen. Op het
doveninstituut van Guyot werd gebruik gemaakt
van de zogenoemde oud-Hollandse methode.
Deze door Guyot samengestelde methode hield in
dat de doven in sommige situaties gebarentaal
konden gebruiken, maar tijdens de lessen dienden
ze wel schriftelijk te communiceren. Deze methode
werd zo’n 60 jaar gebruikt. In de periode van 1864
tot 1981 kregen doven oraal onderwijs. Dit hield in
dat de doven mondeling les kregen en er geen
gebruik meer werd gemaakt van gebarentaal. In
de praktijk verdween het gebruik van de gebaren
nooit helemaal. Dit leidde in Groningen uiteindelijk
tot een soort dialect in de gebarentaal die sterk
afweek van de gebarentalen in het westen van
het land. Uiteindelijk werd in 1996 het tweetalige
onderwijs op Guyot ingevoerd. Doven kregen vanaf
dat moment les in gebarentaal en de gesproken
Nederlandse taal.
Er zijn niet alleen verschillen tussen vroeger en nu
op het gebied van de manieren hoe de doven
worden onderwezen, maar in de onderwijsprogramma’s
(aangeboden aan de doven) zijn ook veel
verschillen te ontdekken. In het begin van het
doveninstituut van Guyot konden jongens en
meisjes een beroep kiezen. Het aantal beroepen
voor meisjes was vier en dat van jongens lag iets
hoger. Dit waren beroepen als schoonmaker en
borstelmaker. Pas na ongeveer een halve
eeuw, namelijk in 1852, kregen de doven
ambachtsonderwijs en konden ze kiezen voor
beroepen zoals timmerman en kledingmaker.
Halverwege de 20ste eeuw werd het aantal
beroepsmogelijkheden uitgebreid. Zo kon er
nu ook gekozen worden voor beroepen op het
gebied van administratie en ondernemingen.
Uiteindelijk werd er vanaf de jaren ‘80 ook onderwijs
op mavo-niveau aangeboden op de dovenscholen.
Vanaf 1991 werd er ook havo aangeboden en sinds
2008 kun je in Haren op het Guyot ook terecht voor
het vwo. Omdat deze vormen van onderwijs veel
overeenkomen met het reguliere onderwijs is er vanaf
die tijd sprake van een samenwerking tussen de
dovenscholen en het reguliere onderwijs.
Vanwege deze samenwerking was het ook
mogelijk dat doven terecht konden in het reguliere
onderwijs. Deze leerlingen krijgen dan veel
begeleiding en ondersteuning zodat ze mee
kunnen komen met de horende leerlingen.
Doven in de maatschappij
Bij goed onderwijs voor doven blijft het
natuurlijk niet. Doven moeten ook genoeg
ondersteuning krijgen op het gebied van hun
deelname in de maatschappij. Ook op dit
gebied zijn er in de 20ste eeuw veel veranderingen
geweest. Een aantal jaar na de oprichting van
het eerste doveninstituut door Guyot werd in
1884 de eerste Nederlandse dovenvereniging
opgericht, namelijk de Algemene Nederlandse
TEKST MAYKE BLOK
10
>>

Dovenvereniging Guyot. Deze vereniging was
opgericht met als doel het organiseren van
uitstapjes of bijeenkomsten tussen de doven
die elkaar hebben leren kennen op hun
dovenschool. Deze vereniging breidde zich
uit en zo ontstonden er onder meer speciale
sportclubs voor doven. Uiteindelijk kwam er in 1924
zelfs een eerste internationale spelen voor doven.
Dus...
Er is op het gebied van dovenonderwijs en
de waardering van doven in de laatste paar
eeuwen ook het nodige veranderd. Voor doven
blijft het lastig om mee te komen met de horende
mensen, maar gelukkig is er veel aandacht voor het
dovenonderwijs en daarmee ook voor de
participatie van de doven in demaatschappij.
De eerste vereniging
In 1931 werd er een nieuwe vereniging
opgericht: de Nederlandse Bond van
Doofstommenverenigingen. Deze vereniging
had een ander doel dan de eerstgenoemde
vereniging. Het doel van deze vereniging was
namelijk het verbeteren van de geestelijke,
lichamelijke en materiële toestand van de doven.
Dit doel was dus al meer gericht op het individu. Het
bestuur van deze vereniging bestond dan ook uit
dove en =horende mensen.
Een aantal jaar later, in 1940, werd er opnieuw
een vereniging opgericht, namelijk de
Nederlandse Christelijke Bond van Doofstommen.
Het doel van deze vereniging was al meer gericht op
doven in de maatschappij en betrok het geloof er
nadrukkelijk bij. Het doel was: ‘het bevorderen van de
geestelijke en maatschappelijke belangen van de
christelijke doofstommen’.
Dovenraad
Ten tijde van de tweede wereldoorlog lag de
ontwikkeling van de dovenbeweging stil, maar in
1953 werd de Nederlandse Dovenraad opgericht.
Deze werd opgericht omdat de groep doven nog
steeds een zwakke positie had in de maatschappij.
Deze diende sterk verbeterd te worden. Het
belangrijkste doel van de Nederlandse Dovenraad
was dan ook de belangenbehartiging van doven
in Nederland. Het heeft even geduurd voordat de
Dovenraad echt functioneel kon worden, vanwege
het feit dat de Nederlandse samenleving nog erg
verdeeld was in een aantal zuilen. Dit zorgde er voor
dat bepaalde samenwerkingen niet goed verliepen.
In 1977 was het eindelijk zover dat de Dovenraad kon
veranderen in een stichting, genaamd
Stichting Nederlandse Dovenraad. Dit maakte dat ze
samen konden werken met de overheid. In 1995
veranderde de naam van de stichting in
‘Dovenschap’. Vanaf toen tot heden is deze
stichting een serieuze gesprekspartner van
de overheid, wat het mogelijk maakt om veel
programma’s voor doven te organiseren. De
belangenbehartiging van doven heeft dus grote
stappen gemaakt gedurende de 20ste eeuw.
ODIOM in gebarentaal!
11

COLUMN
Kleren maken het kind
Het is weer zover: weekend. Na een drukke week in Groningen ben ik weer, zoals elke student dat zo mooi
noemt, ‘thuis thuis’ te vinden. De plek waar je weer even een tuin, een volle koelkast en uitgestrekte
weilanden tot je beschikking hebt, waar het bordje met eten voor je neus wordt neergezet en je met je
ouders lekker kunt natafelen. De week in Groningen bespreken, de gebeurtenissen thuis aanhoren en het af
en toe hebben over de jeugd van je ouders.
Mijn vader vertelt dan verhalen over hoe hij de oude kleren van zijn maar liefst elf jaar oudere broer aan moest.
Tegen de tijd dat hij die wijde, driekwart broeken paste, droegen zijn vriendjes op het schoolplein vele malen
hippere, strakkere broeken. Ze lachten hem af en toe uit, maar dat durfde hij niet aan zijn ouders te vertellen.
Het was ‘not-done’ om tegen je ouders te zeggen; ‘Ik trek die broek niet meer aan!’. Als je vader zei wat je moest
doen, dan kon je maar beter stilzwijgend toestemmen.
Bij mijn moeder thuis verliep het net zo. Haar haren werden geknipt en hoe dat werd gedaan, daar had ze
niet veel over te zeggen. Het werd een strakke pony, waar ze zich op foto’s nog steeds voor schaamt. Eerlijk
tegen haar moeder zeggen dat ze toch haar haar anders wilde, dat deed ze pas op latere leeftijd.
Mijn kindertijd verliep dan toch wel iets anders. Mijn moeder vond het leuk om mij en mijn 4 jaar oudere zus
dezelfde kleren aan te trekken. Mijn zus, die graag met jongens voetbalde en meer durfde dan ik, kreeg
een blauwe winterjas en ik, het kleine zusje, kreeg de roze variant. Hoewel dit op foto’s er natuurlijk heel
schattig uitziet, waren mijn zus en ik hier snel klaar mee. We wilden allebei toch echt een eigen winterjas.
Mijn moeder vond het zonde om alle kleren van mijn zus weg te doen en probeerde dan enthousiast mij haar
oude kleding aan te trekken. In het begin vond ik dit natuurlijk wel cool, de kleren van mijn zus aan. Later werd
ik toch wat kieskeuriger en zocht ik uit de zak met kleren, de kleren uit die ik mooi vond. Soms probeerde ze
me dan te overtuigen: ‘Dit is toch harstikke mooi en heeft je zus nog maar een paar keer aangehad.’ Met
het excuus; ‘Mam, dat is niet mijn smaak.’ kwam ik er vaak mee weg. Ik kreeg als kind wel de ruimte om mijn
mening te geven en mijn eigen keuzes te maken, terwijl mijn ouders dit niet konden. Zij kwamen uit een groot
gezin, waar de financiële middelen er niet waren om elk kind te voorzien van nieuwe kleding of om uit te
zoeken welke kleren ‘jouw smaak’ waren.
Tegenwoordig lijkt de toenmalige situatie van mijn ouders verleden tijd. Sommige kinderen komen naar
school als ‘prinsesjes’. De kleren zorgvuldig bij elkaar gezocht. Toch zijn er ook kinderen, volgens het Centraal
Bureau van Statistiek maar liefst 12 procent, die opgroeien in een gezin met een laag inkomen. Voor meer
dan de helft van deze kinderen is er niet altijd voldoende geld om mee te gaan op schoolreisje, een sport
te beoefenen, muziekles te volgen of regelmatig nieuwe kleding te krijgen. Deze kinderen krijgen misschien
de ruimte om ‘hun smaak’ te delen, maar hun ouders hebben niet altijd de middelen om hier gehoor aan te
geven. Wat zouden deze kinderen blij zijn met een zak vol kleren, van een buurvrouw of familielid, waarin ze
zelf kleren van ‘hun smaak’ mochten uitzoeken.
TEKST MAAIKE GREYDANUS
12

TED TALKS
Blij zijn met het verliezen van je gehoor? Blijheid zal
niet een veel voorkomende reactie zijn wanneer het
iemand overkomt, maar Elise Roy ziet het verliezen
van haar gehoor als het grootste cadeau dat ze ooit
heeft gekregen. In de video hiernaast gaat Elise Roy in
op het feit dat haar doofheid haar een andere kijk op
de wereld heeft gegeven. Het bekijken van de wereld
vanuit haar perspectief zou grote problemen, die zich
nu afspelen in de wereld, op kunnen lossen.
Deze animatievideo gaat in op drie trends met betrekking
tot scholen en leerlingen, die in de afgelopen jaren
zijn gegroeid. De eerste trend is het hoge uitvalpercentage
van leerlingen op scholen, de tweede is de afnemende
participatie van scholen op het gebied van de
kunst en de laatste is het toenemende aantal leerlingen
met ADHD.
Overal ter wereld is er sprake van veranderingen in
het onderwijs.
Charles Leadbeater is op zoek gegaan naar nieuwe
ingrijpende vormen van onderwijs. Hij vond
deze in de sloppenwijken van Rio en Kibera. In de
video hiernaast gaat Leadbeater in op de nieuwe
manieren van onderwijs dat de kinderen in deze
sloppenwijken krijgen. Leadbeater beweert zelfs dat de
vorm van onderwijs die in de sloppenwijken wordt gegeven
verspreid dient te worden over de hele wereld.
Geoffrey Canada maakt zich boos over het feit hoe
het onderwijs op dit moment is geregeld. Het is volgens
hem namelijk nog precies hetzelfde als hoe het 50 jaar
geleden was. In de video legt Canada uit waarom het zo
erg is dat er niets aan het onderwijs is veranderd in de afgelopen
50 jaar. Volgens hem faalden veel leerlingen 50
jaar geleden al vanwege het onderwijssysteem en doen
leerlingen dat nu nog steeds.
In deze video vertelt Raj Dhingra over de digitalisering
van het onderwijs. Aan de hand van een aantal
voorbeelden maakt Dhingra duidelijk dat het onderwijs
een stuk productiever kan zijn door gebruik te maken van
meer digitale materialen. Ook geeft hij aan dat wij op dit
moment nog niet genoeg gebruik maken van de digitale
opties die we tot onze beschikking hebben en dat we dus
eigenlijk nog veel meer uit het onderwijs kunnen halen.
13
TEKST MAYKE BLOK

INTERVIEW MET LEERKRACHT
Lesgeven: 20 jaar geleden, nu en… in de toekomst?
Er is veel veranderd in het onderwijs de afgelopen jaren. Het beroep dat hier misschien wel het
meest mee te maken heeft, is het beroep leerkracht. Harriët is een leerkracht in het basisonderwijs
met 20 jaar ervaring. Zij merkt dat het beroep leerkracht er inmiddels
heel anders uit ziet dan toen zij begon. Daarnaast werpt ze een blik op de
toekomst: hoe denkt ze dat haar beroep er in de toekomst uit zal
zien?
Waarom en hoe bent u leerkracht geworden?
“Ik wist toen ik klein was al dat ik juf wilde worden. Ik heb wel eerst een
andere studie gedaan, maar ik wist al heel gauw: nee, eigenlijk wil ik juf
worden. Ik ben toen de PABO gaan doen en toen was ik ook echt zeker van
mijn keus. Ik mocht toen invallen op deze school voor iemand die ziek was en
ik ben nooit meer weg gegaan.”
Hoe zag het beroep leerkracht eruit toen u begon?
“Héél anders. Dat is dus 20 jaar geleden. Dat is dus niet eens heel erg lang,
maar het verschil is heel erg groot. We hadden bijvoorbeeld gewoon één map
met tabbladen erin voor elk kind. Als er iets was, dan werd het gewoon daarin
genoteerd. En nu heb ik het gevoel dat ik meer dan de helft van mijn tijd bezig
ben met administratie, cito-analyses, handelings- en groepsplannen maken. Ik
denk dat er nu meer tijd dáár naar toe gaat, dan naar het les geven zelf. Dat was
toen ik begon echt niet zo.”
“En nu heb ik het gevoel dat ik meer dan de helft van mijn
tijd bezig ben met administratie, cito-analyses, handelingsen
groepsplannen maken.”
Er waren vroeger dus veel minder taken naast het les geven. Waren er wel taken
die u naast het les geven moest uitvoeren?
“Ja, natuurlijk waren er wel taken. Toen waren er ook lesvoorbereidingen,
oudergesprekken, rapporten etc. En als er iets met een leerling gebeurde of
aan de hand was, dan moest dat wel genoteerd worden. Het is niet zo
dat we toen geen informatie over de leerlingen verzamelden, alleen noteerden
we dat toen veel bondiger. Ook werden veel dingen even mondeling
besproken in plaats van genoteerd.”
Hoe heeft u die tijd ervaren?
“Ik vond dat heel fijn. Ik ben nog relatief jong, dus ik kan me nog
best wel aanpassen aan wat er verandert in het onderwijs en in
het beroep als leerkracht. Toch vind ik het soms best zwaar. Elk
jaar veranderen er dingen en komen er taken bij. Ik denk dat ik
toen meer genoot van mijn werk dan nu. Dat vind ik best erg om
te constateren, maar het is wel zo. Ik vind les geven serieus het
leukste om te doen, alleen alle taken om het les geven heen,
dat neemt veel van mijn plezier weg. Ik ervaar een veel hogere
werkdruk.”
TEKST SARA JONKER
14
>>

Wat zijn nou echt de belangrijkste veranderingen in het beroep leerkracht?
“De digitalisering en de registratie, maar ook vooral dat het voelt alsof ik niet meer mag vertrouwen op mijn gevoel;
dat mijn vakkundigheid eigenlijk niet meer vanzelfsprekend wordt vertrouwd. Ik moet alles verantwoorden.”
Welke verandering verwacht u nog?
“Ik denk dat er heel veel teruggedraaid gaat worden. Iedereen in het onderwijs ervaart die hogere
werkdruk, dus ik denk dat er wel manieren gaan komen om die hogere werkdruk te ver
minderen. We krijgen straks een tekort aan leerkrachten, omdat het beroep leerkracht niet aantrekkelijk
genoeg is. De werkdruk is te hoog. Er zijn ook genoeg leerkrachten die er om die reden mee stoppen – en niet
om de reden dat ze les geven niet leuk vinden. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?!”
“Ik denk dat er heel veel teruggedraaid gaat worden.”
Zijn er ook veranderingen ten opzichte van de kinderen?
“Absoluut. Ik durf wel te zeggen dat de kinderen twintig jaar geleden veel minder mondig waren. Ik schrik af
en toe wel van de dingen die kinderen tegenwoordig tegen mij zeggen. Er wordt nu in gezinnen veel meer
samen besproken. Kinderen mogen discussiëren over of ze wel of niet hun kamer gaan opruimen. Kinderen
mogen naar argumenten vragen en ouders gaan hier ook op in. Twintig jaar geleden werd er veel vaker het
argument ‘omdat ik het zeg’ gebruikt. Als kinderen thuis een stem krijgen, dan merk je dat ook in de klas.”
“Als kinderen thuis een stem krijgen, dan merk je dat ook in de klas.”
En hoe beïnvloedt dat uw beroep?
“Ik denk dat je daar een beetje in mee moet gaan. Je moet aansluiten bij de huidige tijd en de huidige tijd
vraag van ons om minder ‘streng’ met leerlingen om te gaan en meer te luisteren naar wat ze te zeggen
hebben. Toch denk ik ook dat je af en toe juist consequenter en directer moet zijn.”
Wat hoopt u nog voor de toekomst?
“Naast dat ik hoop dat de administratie en de taken naast het les geven dus minder worden, hoop ik ook dat
kinderen niet nóg mondiger worden. Verder hoop ik voor mezelf dat ik altijd leerkracht mag blijven tot aan
mijn pensioen en mezelf mag blijven ontwikkelen met de cursussen die we aangeboden krijgen.”
15

ARTIKEL
Vroeger in het nu
Basisonderwijs verandert bijna ieder jaar wel. De ene keer verdwijnt er iets, omdat er bezuinigd dient te
worden. De andere keer komt er iets bij, omdat kinderen daar meer aan hebben. Het zijn niet zulke drastische
veranderingen dat iedereen zegt: ‘School is nu zo ontzettend anders dan vorig jaar.’ Toch is er een groot
verschil tussen het basisonderwijs van nu en het lager onderwijs van honderd jaar geleden. Om dit aan
kinderen duidelijk te maken, hebben sommige scholen één keer per jaar ‘een historische dag’.
Een historische dag houdt in dat het onderwijs van die dag gebaseerd is op vroeger. In hoeverre dit tot in
de details doorgaat, verschilt per school. Zelf had ik op mijn basisschool ook ieder jaar zo’n historische dag,
waarbij we zelfs kleding van vroeger moesten dragen. De kinderen hadden bij ons op school allemaal kleren
aan die gebaseerd waren op wat vroeger gedragen werd. Het werd bij elkaar gezocht met kleren van thuis
en verkleedkleren die op school te vinden waren. De meisjes moesten allemaal een rokje of jurkje aan, met
een maillot en een wit mutsje op het hoofd. De jongens moesten vaak een broek aan met hoge sokken en
een shirt met een gilet of jasje.
Als iedereen voorzien was van de juiste kleding, werd er over gegaan op de orde van de dag. Lezen, taal,
rekenen en handenarbeid ging die dag allemaal net eventjes anders. Lezen werd gedaan met behulp van
het leesplankje en verschillende boeken van vroeger.
Taal werd uitgelegd aan de hand van de spelling van vroeger. Soms wat verwarrend, maar toch ook wel erg
leuk. In de bovenbouw werd hier wel iets dieper op in gegaan dan in de onderbouw. In de onderbouw werd
het wat meer spelend verteld. Bij rekenen werd er gebruik gemaakt van een ouderwets telraam.
In de onderbouw werd vooral veel aandacht besteed aan handenarbeid. Zo werd er veel gebreid en
gehaakt. Verder werd er de hele dag geschreven met een kroontjespen die in een potje inkt gedipt diende
te worden.
Niet alleen de dagelijkse schooltaken werden gedaan zoals het vroeger ging. Ook werden er straffen van
vroeger ingevoerd. Dus als iemand iets deed wat niet mocht, zoals voor je beurt praten of een iemand
anders pijn doen, werd er bijvoorbeeld een tik op de vingers gegeven met een liniaal. Dit ging natuurlijk niet
heel hard.
De juffen waren ook veel strenger dan gewoonlijk. Er was veel orde in de klas en in de onderbouw waren er
kinderen zelfs bang voor de juf.
Veel kinderen vonden deze dag over het algemeen erg leuk en vooral leerzaam, afgezien van de straffen.
Het was weer eens iets anders dan alle andere dagen. Hoe ouder je ook werd, hoe meer je besefte wat
voor dag het was. Je ging je meer beseffen dat het onderwijs van vroeger heel anders was dan dat het
tegenwoordig is.
Na een hele dag school, was er ’s avonds nog een historische markt. Op deze markt liep iedereen wederom
weer in kleding gebaseerd op vroeger. Verder waren er spelletjes als sponsgooien, zaklopen, ezeltje prik,
sjoelen en blikgooien. Voor de ouders waren er informatiehoeken, met informatie over hoe onderwijs er
vroeger aan toe ging. Ook stonden er voorwerpen die in de 20ste eeuw veel gebruikt werden. Dit waren
voorwerpen zoals een spinnewiel, een platenspeler, een hele oude radio en nog veel meer. De muziek werd
verzorgd door een piratenkoor, als afsluiting van de dag.
TEKST JUSTINE POST
Als je de AOLB doet, dan kun je dit concept goed uit voeren op je stage. Dit kun je heel makkelijk in één les
doen. Zo kun je vertellen over alle regels van vroeger en over de verschillen tussen jongens en meisjes. Zo
kregen de meisjes vaak handenarbeid en de jongens gymnastiek. Je kunt foto’s van oude scholen bekijken
met kinderen in de schoolbanken. Vervolgens kun je een kwartiertje met de kinderen de school van vroeger
naspelen. Doordat je de regels en consequenties duidelijk uitlegt, krijgen de leerlingen vóór het toneel spelen
een duidelijk beeld wat er van ze verwacht wordt. De kinderen een fysieke straf geven, is natuurlijk geen
goed idee. Een alternatief hiervoor is een bordje ‘met ezel’ om een leerling heen hangen. Als het maar
duidelijk is dat het toneelspel is! Vervolgens kun je als verwerking tekenen en schrijven met kroontjespennen
of met een lei en een krijtje.
16

CHATS
In het onderwijs wordt steeds meer gebruik gemaakt van computers en tablets, terwijl kinderen
thuis ook de nodige uren voor de televisie zitten. Is de digitalisering een aanwinst voor het onderwijs
of zitten er ook haken en ogen aan? Wij vroegen het onze ODIOM-leden.
Ik vind het gebruik van iPads in de school en daarbuiten een goede aanvulling op het onderwijs. Er moet
echter wel gekeken worden of het spel echt een leereffect heeft en niet alleen maar gokken is. Kijk
bijvoorbeeld naar de digitale methode van Nieuwsbegrip. Kinderen krijgen hier bij het invullen
van antwoorden meerdere keuzemogelijkheden. Bij mij op school wordt hier misbruik van gemaakt door
de eerste keer iets te gokken en vervolgens het andere antwoord aan te kruisen. Alle antwoorden zijn dus
uiteindelijk helemaal goed, maar er heeft geen leerproces plaatsgevonden. Ik zeg dus: iPads zeker
gebruiken, maar let erop hoe de kinderen deze gebruiken en zorg ervoor dat je zicht hebt op wat de
kinderen ervan leren.
Jessica Hertgers, AOLB 3
Toen ik werd gevraagd om mijn mening te geven over dit onderwerp, dacht ik meteen: hier zitten twee
kanten aan. Ik ga daarom niet pleiten voor óf voor, óf tegen, maar ik zal proberen een middenweg te
vinden. In de eerste plaats bestaat er een aantal voordelen voor de digitalisering van het onderwijs. Zo
vinden kinderen het leuk om interactief te werken en zou je hierdoor hun enthousiasme kunnen prikkelen
en daarmee hun motivatie. Ook kan de digitalisering leiden tot minder nakijkwerk voor docenten. Verder
kan de bijdrage van groepswerk per leerling worden bekeken, waardoor meeliften op andermans werk
moeilijker wordt. Er is echter ook een keerzijde aan dit verhaal. Zo kan men zich afvragen of – bij gehele
digitalisering van het onderwijs – kinderen nog wel goed kunnen leren schrijven.
Daarnaast kan
digitalisering juist ook leiden tot minder sociaal contact: als iedereen de hele
dag op een iPad werkt, wordt er dan nog aandacht besteed aan
medeklasgenoten en de leraar? Verder bestaat het gevaar dat de iPad
of computer voor andere doeleinden wordt gebruikt dan voor de studie.
Natuurlijk zijn er wel bepaalde blokkers in te stellen, maar kinderen
zijn slim genoeg om wegen te vinden die toch leiden naar hun nietschoolse
interesses.
Mirjam Boelens, PW 4
TEKST MAAIKE GREYDANUS
“Yes! Het is weer donderdag, dan mogen we op de iPad!” Bijna iedere stagedag is er
wel een leerling die dit zegt. En ze gaan al helemaal uit hun dak als we gaan kahooten.
Het iPad onderwijs is onder de leerlingen in ieder geval populair.
Ook ik vind dat er voordelen zitten aan een iPad op school. Het leren
kan een stuk leuker gemaakt worden, bijvoorbeeld door educatieve
spelletjes. Ook kan leerstof gemakkelijker adaptief worden aangeboden en we
moeten de twentyfirst century skills die de leerlingen met het werken op een iPad opdoen natuurlijk niet
vergeten. Het jammere vind ik alleen dat het
onderwijs door de iPads veel individueler wordt. Juist het praten over
lesstof of de samenwerking tussen leerlingen zijn erg belangrijk in het leren en de ontwikkeling van kinderen.
De digitalisering van het onderwijs is zeker een positieve ontwikkeling, maar ik vind dat het in eerste instantie
moet worden gezien als ondersteuning.
Een ondersteuning die het leren een stuk leuker en makkelijker kan maken.
Tessa Miedema, AOLB 3
18

COMMISSIE AAN HET WOORD
CarrièreCie
Onze studievereniging heeft een heleboel verschillende en uiteenlopende commissies. Om deze een beetje
beter te leren kennen, hebben we de rubriek ‘Commissie aan het woord’. Voor dit OM hebben we de
CarrièreCie gevraagd om zich aan jullie voor te stellen. Wellicht is dit een iets minder bekende commissie dan
bijvoorbeeld de FeestCie of AcCie, maar onderschat de CarrièreCie niet! De dames van deze commissie
zorgen er voor dat je goed voorbereid bent op het (toekomstige) werkveld. Zo organiseren ze activiteiten en
meeloopdagen waarbij je de theorie een dagje kunt verruilen voor de ‘echte’ praktijk.
De commissie wordt geleid door vijf gedreven, enthousiaste dames. Joke, student orthopedagogiek (jaar 2) is
één van hen. Daarnaast hebben we Lisanne, die dezelfde studie doet en ook in hetzelfde jaar zit als Joke. De
enige AOLB’er van de groep is Emily (AOLB 1). In de commissie zit ook maar één student APW/OWK, namelijk
Anna (jaar 2). De hekkensluiter van de commissie is Elise, die in het derde jaar van orthopedagogiek zit. Alle
vijf de dames zijn woonachtig in Groningen.
Op dit moment is de CarrièreCie al druk bezig met het organiseren van interessante activiteiten op het
gebied van carrière, werk en toekomst. Daarnaast zal er begin 2017 een
Carrièreavond worden. Wat dat is, houden we nog even geheim! Naast deze
carrièregerichte activiteiten zullen jullie de leden van de CarrièreCie ook vaak zien op de activiteiten en
borrels van ODIOM, dus spreek ze vooral aan, maak een praatje met ze en leer ze beter kennen!
TEKST GEERTJE KOEHOORN
19

KOMENDE ACTIVITEITEN
Op 20 december is het weer tijd voor een activiteit van de AcCie. De commissie brengt het
welbekende ‘Ik hou van Holland’ tot leven. Voor 1 euro kun je deze activiteit van dichtbij meemaken en
krijg je bovendien ook nog een drankje. Dus ben jij fan van de spelshow , kom dan zeker naar deze activiteit!
Wil jij snel in de kerststemming komen? Kom dan op 21 december zeker naar de thematheeleut
in het ODIOM-hok. Tijdens deze theeleut is het hok helemaal versierd en zullen er een heleboel
kersthits gedraaid worden. Het jaar wordt dus knallend afgesloten in het hok, dit wil je niet missen!
10 januari staat er een actief ledenactiviteit op de planning. Wat voor
activiteit dit zal worden, is nog een verrassing, maar dat het leuk gaat worden is
natuurlijk met zekerheid te zeggen. Als actief lid moet je hier dan ook echt bij zijn!
Ben jij benieuwd naar de bestemming van de BexCie en wil jij er als een
van de eersten achter komen? Dit kan, er is namelijk op 11 januari een
borrel samen met de AEGEE en hier zal deze bestemming bekend worden gemaakt.
Wil jij op de hoogte blijven van alle activiteiten van ODIOM?
kijk dan op www.odiom.nl en volg ons via de social media!
20

Tussen 20 november en 4 december is Sinterklaas,
begeleid door telkens 4 Pieten, op huisbezoek
geweest in 50 gezinnen die onder de
armoedegrens leven. In samenwerking met de Stichting
Kledingbank de Zeecontainer werd dit jaar het
Sinterklaasfeest georganiseerd. Dagelijks tussen
15 en 20 uur werden vijf gezinnen bezocht, waarin
we vele kinderen blij hebben kunnen maken met
een cadeau. Maar ook een tehuis voor demente
bejaarden, een aantal winkelcentra, een tweetal
wijkgebouwen, een sportschool voor jongeren
en veel meer werden er bezocht. Het was
onmogelijk geweest dit alles te bezoeken zonder de
enorme inzet van de kant van studenten binnen de
afdeling PEDOK. Sinterklaas had de beschikking over
meer dan 30 Pieten, waarvan een deel reserve was
en op elk moment kon worden opgeroepen, wat
twee keer is voorgekomen door zieke Pieten.
Nogmaals hartelijk dank en volgend jaar zal er
opnieuw een actie voor de arme kinderen worden georganiseerd.
Hans Knot
Fijne kerstdagen
en alvast een gelukkig nieuw jaar

Kind tijdens het fruiteten:
‘Als je te veel
bananen eet, krijg je
een piemel.’
Ik wil mijn broek met
‘Ik heb zo’n
drinkenhonger.’
korte mouwen aan.’
Kleuter tijdens het afnemen
van een toets: ‘Juf, ik weet even
niet hoe ik dat moeten zeggen.’
‘Je mag het ook wel omschrijven.’
‘Maar juf, doe toch niet zo gek.
Ik kan toch nog helemaal niet
schrijven.’
‘Als je 30 bent, dan ben je al
heel oud.Juf: ‘Hoe oud denk je dat
ik ben?’ Meisje:
‘Uhm, 50 of 60.’
‘Juf is niet volwassen, want
juf heeft nog ouders.’