De Pruisen in Naarden en Muiden 1787

voorstel, dat zij zich naar Den Haag zou
begeven en, eenmaal daar aangekomen, met
de Staten van Holland de verbroken betrekkingen
weer zou opnemen. Dat men
haar deze reis zou beletten, werd te minder
geloofd, omdat zij niet slechts de gemalin
van den Stadhouder, maar ook de
zuster van den Koning van Pruisen was.
Edoch, het Goudsche vrijcorps belette haar
een klein eind van Schoonhoven verwijderd,
de doorreis.
Koning Frederik Willem II heeft niet
aanstonds de beleediging, zijn zuster aangedaan,
hoog opgevat; hij zag bij voorkeur
door bemiddelinp de geschillen in de Nederlanden
bijgelegd. Maar toen de Staten
van Holland hoog te paard ·bleven zitten
en alle zijn verlangens, dat men verontschuldigingen
zou aanbieden, afsloegen,
verzamelde hij in het Kleefsche een leger en
toen ook een laatste ultimatum, op 8 September
1787, aangeboden, niet hielp, rukte
dit leger de grenzen over.
DE PRUISEN RUKKEN OP.
Het Pruisische leger, dat zich in de zo­
:nermaanden van 1787 in de omgeving van
Wesel en Kleef vereenigde, stand onder leicling
van Hertog Karel Willem Ferdinand
van Brunswijk, gevormd in de krijgs.>chool
van Frederik den Groote, die aan de zijde
van dezen koning meer dan een overwinning
had behaald. Hij telde onder zijn bevelen
ruim 16.000 man infanterie, verdeeld
over 23 bataljons, en ruim 4000 man cavalerie,
verdeeld over 25 escadrons, alles naar
b ... hoefte voorzien van artillerie en verdere
bijbehoorende wapenen. Tot de officieren
van Brunswijk behoorde de later zoo beroemd
geworden Blucher, die aan het hoofd
van een paar escaclrons ruiterij intusschen
bij die gelegenheid geen rol van beteekenis
speelde. Het plan de campagne van den
Hertog was eenvoudig. Hij had z;dn leger
in drie divisies verdeeld, waarvan er twee
achtereenvolgens de brug te Westervoort
zouden overtrekken; een ervan zou zich
over Zeist op het Gooi en Amsterdam richten;
een andere den Rijn langs trekken en
via Nieuwpoort en Schoonhoven het zuidelijker
gelegen Holland bedreigen. De
derde divisie, staande onder leiding van den
generaal von Knobelsdorf, alles tezamen een
6 a 7000 man sterk, bleef op den linkeroever
van den Rijn; zou bij Nijmegen de
Waal overgaan en langs den rechteroever
van die rivier op Gorkum aantrekken, teneinde
op die wijze het zuidelijkste gedeelte
van Holland in bezit te krijgen. Een krijgsplan,
waarbij onmiddellijk in het oog
springt, dat de Hertog van Brunswijk en
zijn officieren goed op de hoogte waren van
de plaatselijke gesteldheid, en van den innerlijken
toestand in Holland. Er hebben
dan oak tevoren opnemingen en verkenningen
plaats gehad, die tot waarschuwing
hadden kunnen dienen, omdat zij in het
openbaar werden verricht door officieren
van den Pruisischen staf in valle uniform
en met oranje sjerpen versierd. Maar deze
vertoonden zich in die gedeelten van het
land, die men niet, althans niet aanstonds,
dacht binnen te trekken. Tal van malen had
men de militaire beteekenis van schutterij
en vrijcorpsen kunnen schatten, en het feit,
dat men zich met zoo stouten stap midden
in het vijandelijk land waagde, gaf reeds
duidelijk te verstaan, dat die waarde, gelijk
in de praktijk bleek terecht niet hoog
werd aangeslagen.
Maar in het Gooi zou men tach op onverwachte
tegenstand stuiten, zooals uit het
vervolg blijken zal!
4