vir druk: pdf-weergawe - Stellenbosch University. What sets us apart?

“As iemand sê hulle is ’n Matie, dan sê hulle dit met trots,
want ’n Matie verteenwoordig waarde – vir werkgewers en
vir die res van die samelewing. Die kwalifikasie wat jy hier
kry, gaan eendag namens jou in jou afwesigheid praat.
Hier vra ons, wie jy wil wees, nie wat jy wil word nie.”
Prof HR Botman, Rektor en Visekanselier

INHOUD
Afkortings:
NNT’s = Nasionale Normtoetse
NSS = Nasionale Senior Sertifikaat
VGP’s = verlengde graadprogramme
Webwerf:
www.sun.ac.za
Voornemendestudenteportaal:
www.maties.com
Opedag:
Vrydag 3 Augustus 2012 van 9:00 tot
16:30 in die Langenhoven-studentesentrum
(die Neelsie)
Kom besoek ons en kyk self! Kom ontmoet
ons lektore, praat met ons studente, kyk ons
fasiliteite en proe die kos by die Neelsie.
Na ons beste wete is die inligting in hierdie
brosjure akkuraat. Die Universiteit behou die reg
om toelatingsvereistes en sluitingsdatums van tyd
tot tyd aan te pas. Dit bly die voornemende student
se verantwoordelikheid om hierdie inligting te
bevestig.
01-02
ALGEMEEN
1 Die studentelewe
2 Taal aan die US
03-09
AANSOEKE EN TOELATING
3 Toelating en registrasie
4 Nasionale Normtoetse
5 Gelde betaalbaar
6 Beurse en lenings
7 Akademiese steun vir die eerstejaarstudent
9 Losies
10-54
FAKULTEITE
10 Agriwetenskappe
15 Ekonomiese en Bestuurswetenskappe
23 Gesondheidswetenskappe
27 Ingenieurswese
30 Krygskunde
33 Lettere en Sosiale Wetenskappe
41 Natuurwetenskappe
48 Opvoedkunde
51 Regsgeleerdheid
54 Teologie
58-62
DIENSTE
58 Sentrum vir Voornemende Studente
58 Sentrum vir Studentesake
58 Sentrum vir Studentevoorligting en -ontwikkeling
59 Biblioteek- en Inligtingsdiens
59 Kampusgesondheidsdiens
60 Sportgeneeskundediens
60 Taalsentrum
60 US Risiko- en Beskermingsdienste
62 Kampuskaart

Foto: Erhardt Thiel

Studente van die Universiteit Stellenbosch (en selfs soms ook die
dosente!) staan bekend as Maties. Waar dié naam vandaan kom, is
ons nie meer heeltemal seker van nie. Dalk het dit op die sportveld
ontstaan, waar ons atlete vir mekaar “ou maat” gesê het, wat toe in
Matie omgesit is deur hul opponente.
Dit sê iets van die gees hier op die kampus – die studentelewe, die
sport, die saam swot in die biblioteek en kuier in die Neelsie met ’n
koffietjie in die hand. Ons spog daarmee dat studente van alle kulture
Stellenbosch Universiteit kies as dié plek om te kom studeer.
Die toekoms is hier met e-Kampus
In sy Nasionale Innovasiekompetisie het die nasionale Departement van Wetenskap en
Tegnologie al twee keer Stellenbosch aangewys as die tegnologies mees innoverende
universiteit. En dis hoofsaaklik te danke aan ons e-Kampusinisiatief waar die gebruik van
tegnologie aangemoedig word om onderrig, leer en navorsing te verbeter.
Hier sal jy onder meer toegang hê tot jou eie e-pos, die Internet, elektroniese
inligtingshulpbronne en Webstudies (’n webgebaseerde e-leerhulpmiddel). Toegang
is beskikbaar vanuit koshuiskamers, rekenaargebruikerareas (RGA’s) by die fakulteite
en radionetwerkverbindings op strategiese punte oral op die kampus. Bring dus gerus
jou skootrekenaar saam kampus toe. Vir die spesifikasies waaraan jou rekenaar moet
voldoen, kyk by blogs.sun.ac.za/it/af/. Vanaf 4 Januarie kan jy maar jou rekenaar na ons IT
Studentehulpsentrum (nr. 27 op kaart binne agterblad) bring om dit te registreer, te beveilig
en op te stel vir kampusgebruik.
Aktiwiteite vir almal!
Die hartklop van die kampuslewe, van werklik Matie-wees, draai om die groot
verskeidenheid aktiwiteite wat hier aangebied word – van sport en kultuur tot geestelike
en sosiale bedrywighede. Maak nie saak of jy in ’n koshuis bly en of jy privaat bly nie,
almal kry die kans om deel te neem. Die gevoel van samehorigheid word deur alle Maties
ervaar. Jy gaan lewenslange vriende maak en nog vir jare praat oor die dinge wat julle
saam ervaar het.
Die
studentelewe
Wat kan ek alles doen?
Daar is ’n groot verskeidenheid akademiese en nie-akademiese verenigings waarby jy
kan aansluit. Daar is iets vir almal! Of jy nou hou van dans, diere of debat en of jy graag
betrokke wil wees by iets geestelik, groen of gemeenskap-georiënteerd – “Vind jou plek”
by die verenigingraad. Besoek gerus www.sun.ac.za/verenigings.
Jy sal ook die kans gegun word om jou leierskap verder te ontwikkel op verskillende
terreine soos die Studenteraad, Akademiese Belangeraad, huiskomitees en in verenigings.
Die Universiteit probeer om deur hierdie strukture die studente ’n geleentheid te gee om
’n bydrae te lewer tot die bestuur van die Universiteit.
Stellenbosch is bekend vir sy prestasies op sportgebied. Hier is uitstekende geriewe en
afrigters beskikbaar sodat jy jou volle potensiaal kan ontwikkel op die sportveld.
Dit is vir die Universiteit belangrik dat ons in die gemeenskap ’n verskil maak. Matie
Gemeenskapsdiens (MGD) het ’n klomp verskillende projekte waarby jy betrokke kan
raak en sodoende ander mense se lewens aanraak. Vensters, ’n multimediavertoning, is
een van die groot projekte waarby meeste eerstejaars betrokke is.
Waarmee kan ons jou help?
Die Sentrum vir Studentesake koördineer bykans alle nie-akademiese aktiwiteite op
kampus. Kyk agterin hierdie brosjure onder “Dienste” vir kontakbesonderhede (bladsy 58).
1

Taal aan die US
2
Wat beteken dit vir jou as student?
In die klaskamer kan jy moontlik een van die volgende situasies vind:
• Jou klasse is in Afrikaans en jou onderrig-leermateriaal (behalwe handboeke) is in
Afrikaans en Engels;
• Jou klasse is in Afrikaans én in Engels en jou onderrig-leermateriaal (behalwe handboeke)
is in Afrikaans en Engels;
• Jou klasse is in Engels. Dit gebeur veral in programme of modules wat uniek is tot die
Universiteit en by die fakulteite waar studieprogramme se eerste jaar in aparte ‘strome’ in
Afrikaans én in Engels aangebied word (parallelmediumonderrig).
In al hierdie situasies geld die volgende:
• Jy kan in óf Afrikaans óf Engels take, eksamens en toetse skryf en aan mondelinge
besprekings in die lesings deelneem.
• Behalwe in taalonderrigmodules, kan jy eksamen- en toetsvrae en opdragte verwag in
Afrikaans en in Engels.
Wat vra ons van jou?
Die Universiteit vra jou om die gees van die Taalbeleid en -plan uit te leef deur jou
vaardighede in ten minste twee onderrigtale te ontwikkel, ander taalgebruikers te
respekteer en aktief deel te neem aan besprekings in die klas.
Is daar hulp vir my met Afrikaans of Engels?
Die Universiteit se Taalsentrum (kyk agterin onder “Dienste” op bladsy 60) gee
taalondersteuning om jou akademiese taalvaardighede in Afrikaans en in Engels te
ontwikkel. Dit is belangrik dat jy gebruik maak van die geleenthede vir taalontwikkeling
wat gebied word.
Hoe weet ek in watter taal my klasse gaan wees?
Die onderskeie fakulteite se jaarboeke sit die modules van die leerprogramme uiteen.
Hierdie modules word telkens met ’n taalspesifikasie gemerk (kyk tabel hieronder) indien
’n ander spesifikasie as die A-spesifikasie gebruik word. Jy kan dus al voordat jy vir ’n
program registreer seker maak watter taalspesifikasie vir elke module geld. Kyk ook
by www.maties.com onder “Wat kan ek studeer?” As jy van e-registrasie (elektroniese
selfregistrasie) gebruik maak, sal jy die taalspesifikasies van die modules waarvoor jy
registreer op die registrasiestelsel vind. Wanneer ’n module in aparte strome in Afrikaans
en Engels aangebied word, kan jy self kies by watter stroom jy wil inskakel.
Ta a l s p e s i f i k a s i e
A-spesifikasie
(Hoofsaaklik Afrikaans as
onderrigmedium)
T-spesifikasie
(Tweetalige klasse: 50% Afrikaans en
50% Engels)
E-spesifikasie
(Engels as onderrigmedium)
A&E-spesifikasie
(Afsonderlike ‘strome’ in Afrikaans
en Engels)
Die Universiteit Stellenbosch (US) is ’n
meertalige universiteit wat primêr Afrikaans,
maar ook Engels, as onderrigmedium gebruik.
Hierbenewens maak die Universiteit voorsiening
vir die ontwikkeling van vakterminologie en
kommunikasievaardighede in Xhosa. Hierdie
benadering tot taal het ten doel om meertalige
gegradueerdes af te lewer en om Afrikaans as
akademiese taal te bevorder.
K e n m e r k e
• Die onderrig is hoofsaaklik in Afrikaans.
• Die onderrig-leermateriaal (handboeke uitgesluit)
is sover moontlik in Afrikaans en Engels.
• Die onderrig is ten minste 50% van die tyd in Afrikaans.
• Die onderrig-leermateriaal (handboeke uitgesluit)
is sover moontlik in Afrikaans en Engels.
• Die onderrig is hoofsaaklik in Engels.
• Die onderrig-leermateriaal (handboeke uitgesluit)
is sover moontlik in Engels en Afrikaans.
• Dit kan beteken dat daar aparte klasse is wat
volledig in Afrikaans en volledig in Engels
aangebied word, of dit kan beteken dat die klas
volledig in óf Afrikaans óf Engels aangebied
word, en na die ander taal getolk word.
Lees gerus die Universiteit se volledige Taalbeleid en -plan by www.sun.ac.za/taal. Jy kan die “Gedragskode vir
taal in die klaskamer” ook hier kry.

SÓ DOEN ’N MENS AANSOEK OM
TOELATING
Die Universiteit stel sy amptelike aansoekvorm in twee
formate beskikbaar: ’n elektroniese aansoekvorm en ’n
papieraansoekvorm.
Aansoek met die elektroniese vorm
Baie van ons voornemende studente vind dit gerieflik om
elektronies aansoek om toelating te doen – via die Internet
op die webportaal www.maties.com onder “e-aansoeke ...”.
Hiervoor het jy ’n e-posadres nodig sodat die Universiteit
elektronies met jou kan korrespondeer.
Aansoek met die papiervorm
’n Aansoekvorm kan by die navraetoonbank in die
Administrasiegebou A op Stellenbosch afgehaal word
of van ons Kliëntedienssentrum aangevra word by die
nommers en adresse onder “Navrae”.
Aansoekgeld
By elektroniese aansoeke kan die aansoekgeld
terselfdertyd elektronies betaal word. By aansoeke met
die papiervorm moet die vereiste aansoekgeld, wat
voor op die aansoekvorm aangedui is, die vorm per
tjek of posorder vergesel, of per depositostrokie in die
geval van ’n elektroniese oordrag (kyk bladsy 5 vir
bankbesonderhede; noem die eerste agt syfers van jou
ID-nommer as verwysing).
Sluitingsdatums vir aansoeke
• Programme by Gesondheidswetenskappe: 31 Mei
• Programme by Regsgeleerdheid en by Opvoedkunde:
30 Junie
• Programme by ander fakulteite: 30 Junie, met
aanvaarding van laataansoeke tot 30 September, met
dien verstande dat die Universiteit die reg voorbehou
om laataansoeke vir enige program enige tyd voor 30
September te sluit
• Vir koshuisverblyf: 30 Junie
Jou studentenommer
By die hantering van jou aansoek gee die Universiteit
jou ’n unieke studentenommer vir identifikasie.
Hierdie nommer sal lewenslank jou studentenommer
by die Universiteit Stellenbosch wees. Wanneer jou
studentenommer aan jou bekend gemaak is, noem dit
asseblief in alle toekomstige kommunikasie met die
Toelating en registrasie
Al ons programme is keuringsprogramme omdat groot getalle voornemende studente daarvoor aansoek doen. Ons
plek vir studente is ongelukkig beperk. Al voldoen jy dus aan die minimumvereistes van ’n program, is dit nie ’n
waarborg dat jy in die program van jou keuse ’n plek gaan kry nie.
Universiteit, wanneer jy vir beurse aansoek doen en ook
wanneer jy registreer.
Ons toelatingsvereistes
Om by die Universiteit Stellenbosch te kan studeer, moet jy:
• In besit wees van ’n Nasionale Senior Sertifikaat
(NSS) soos gesertifiseer deur Umalusi met toelating tot
baccalaureusgraadstudie, wat beteken dat jy minstens
’n vlak 4 in elk van vier skoolvakke uit die lys van
aangewese universiteitstoelatingsvakke* moet behaal
• Die Nasionale Normtoetse (NNT’s) aflê (kyk bladsy 4)
• Ook voldoen aan die program van jou keuse
se spesifieke vereistes soos aangegee by die
programbeskrywing onder die betrokke fakulteit
v l a k 3 4 5 6 7
% 40-49 50-59 60-69 70-79 80-100
As jy nog nie die finale NSS-eksamen geskryf het nie,
gebruik jou graad 11-eindeksamenpunte as riglyn.
* Universiteitstoelatingsvakke:
Besigheidstudie, Dramatiese Kunste, Ekonomie,
Fisiese Wetenskappe, Geografie, Geskiedenis,
Inligtingstegnologie, Ingenieursgrafika en -ontwerp,
Landbouwetenskappe, Lewenswetenskappe, Musiek,
Rekeningkunde, Religiestudie, Tale (een taal van leer en
onderrig aan ’n hoëronderwysinstelling en twee ander
erkende taalvakke), Verbruikerstudie, Visuele Kunste,
Wiskunde en Wiskundige Geletterdheid.
Ou matrikulasievereistes
Vir die toelatingsvereistes volgens die ou matrikulasiekurrikulum
(tot 2007), skakel ons Kliëntedienssentrum
(kyk “Navrae” hieronder).
Studiekoste
Die benaderde studiekoste van ’n aantal
verteenwoordigende programme verskyn op bladsy 5.
SÓ REGISTREER ’N MENS AS
STUDENT
Nadat jy voorwaardelik toegelaat is tot die studieprogram
waarvoor jy aansoek gedoen het, sal die Universiteit vir
jou besonderhede stuur oor wanneer jy op Stellenbosch
moet aanmeld vir die Verwelkomingsprogram en hoe om
te registreer. Studente kan aan die begin van die jaar op
twee maniere registreer: elektronies deur die Internet of
op die kampus self tydens die Verwelkomingsprogram.
Studente wat nie binne die vasgestelde tydperk
registreer nie, word nie as studente erken nie, tensy
hulle toestemming vir laat registrasie verkry en die
laatregistrasieheffing betaal. Laat registrasies en program-
of moduleveranderings word tot twee weke nadat klasse
begin het, toegelaat. Deur laat op te daag gaan jy egter
belangrike aktiwiteite misloop. Tref dus jou reëlings
so dat jy betyds vir die Verwelkomingsprogram op
Stellenbosch kan wees.
Navrae
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
Posadres: Toelating, Universiteit Stellenbosch,
Privaat Sak X1, Matieland 7602
3

4
Nasionale normtoetse (NNT’s)
Vanaf 2012 (vir inname 2013) is dit vir alle voornemende studente aan die Universiteit Stellenbosch (US) verpligtend om die
Nasionale Normtoetse (NNT’s, oftewel National Benchmark Tests) te skryf. Die NNT-projek word deur die Alternative Admissions
Research Project by die Universiteit van Kaapstad bestuur.
Wat is die NNT’s?
Die NNT’s is ’n assessering vir voornemende eerstejaarstudente vir intrede tot hoёr
onderwys. Die toetse meet vaardigheidsvlakke in Akademiese Geletterdheid, Kwantitatiewe
Geletterdheid en Wiskunde, in pas met die eise van hoёronderwysstudie. Die NNT’s bestaan
uit twee toetse: (1) die Akademiese en Kwantitatiewe Geletterdheidstoets (AQL) en (2) die
Wiskundetoets (MAT).
Wie moet die NNT’s skryf en waarom?
ALLE voorgraadse aansoekers wat as eerstejaarstudente aan die US wil registreer. Die
NNT’s verskaf bykomende inligting wat bydra tot die plasing en seleksie van studente in
gewone of verlengde programme.
Watter van die NNT’s moet ek skryf?
Dit word bepaal deur die toelatingsvereistes van die program waarvoor jy aansoek doen:
• In die eerste toets word die Akademiese en Kwantitatiewe Geletterdheidsdomeine
gekombineer in een veelkeusetoets (AQL). Aansoekers vir alle programme skryf die
AQL.
• Die tweede veelkeusetoets, Wiskunde (MAT), word deur aansoekers vir programme
waarvoor Wiskunde ’n vereiste is geskryf.
Wat sal dit my kos?
Koste vir 2012 sluit prosesserings- en administrasiefooie in.
• Slegs AQL: R90
• AQL en MAT: R165
Aansoekers wat nie aanmeld vir hulle geregistreerde toetse nie moet wéér registreer en
betaal om die toets te herskeduleer. Punte word nie vrygestel tensy fooie betaal is nie.
Hoe registreer ek om te skryf?
Jy sal slegs die NNT’s kan skryf ná suksesvolle registrasie en betaling vir ’n toetssessie.
Jy kan op die Internet registreer met ’n rekenaar of ’n selfoon.
Bespreek jou plek só
Met ’n rekenaar:
• Gaan na www.nbt.ac.za en klik op “Register to Write”.
• Volg die aanwysings.
• Nadat jy op “Submit” geklik het, sal ’n brief wat jou registrasie bevestig (met EasyPaystrepieskode)
beskikbaar wees om af te laai en uit te druk.
Met ’n selfoon:
• Gaan na die NNT-webtuiste op dieselfde manier soos na MXit of Facebook.
• Nadat jy jou persoonlike inligting ingevoer het, kan jy jou NNT-registrasiebrief en
EasyPay-strepieskode op een van twee maniere verkry:
- Tik jou e-posadres in en die brief sal aan jou gestuur word om af te laai en later te druk; of
- Wanneer jy toegang tot ’n rekenaar en drukker het, gaan terug na www.nbt.ac.za,
teken in met jou ID, en druk dan die brief.
Betaal só
Neem jou NNT-registrasiebrief na ’n EasyPay-betaalpunt naby jou om die toetsfooie
te betaal. Jy kan ook op die EasyPay-webtuiste (www.easypay.co.za) betaal en jou
betalingsbewys uitdruk.
Om toegelaat te word om die NNT’s te skryf, moet jy die registrasiebrief én die bewys
van betaling by die toetslokaal op die dag van die sessie toon.
Hoe laat begin die toetse en hoe lank duur dit?
• Die AQL (3 uur en 5 minute skryftyd) word tydens ’n oggendsessie geskryf. Aansoekers
moet om 7:30 op die toetsdatum aanmeld.
• Die MAT (3 uur skryftyd) word tydens die middagsessie van dieselfde dag geskryf, met
’n kort pouse tussen die twee toetse.
Wat moet ek na die toetssessie saambring?
• ID boek, paspoort, of gesertifiseerde bewys van aansoek vir ’n Suid-Afrikaanse ID.
• Registrasiebrief en EasyPay-betalingsbewys van toetsfooie.
• Twee HB-potlode, ’n uitveër en potloodskerpmaker.
• Middagete, indien jy albei toetse skryf.
• GEEN SAKREKENAARS, LINEALE OF WOORDEBOEKE word toegelaat nie.
Waar en wanneer kan ek die NNT’s skryf?
Besoek www.nbt.ac.za vir ’n lys met toetsdatums en toetssentra vir 2012.
Waar kan ek meer inligting kry?
NNT Kliëntedienssentrum: 021 650 3523
Webwerf: www.nbt.ac.za

Bedrae betaalbaar op dag van registrasie
(Hierdie bedrae geld vir 2012.)
• Eerste paaiement van onderriggeld R8 300
• Eerste paaiement van koshuisgeld R7 250
Studente wat in universiteitskoshuise bly, betaal dus die
eerste paaiemente van onderriggeld en koshuisgeld (R15
550) en studente wat tuis woon of privaat loseer, betaal net
onderriggeld (R8 300) by registrasie.
Versnelde prosedure vir betaling van
gelde by registrasie
By registrasie kan jy vertraging by die kassiere aansienlik
verkort deur die gelde hierbo genoem vooraf by die
kassiere in te betaal, per gekruiste tjek of posorder aan
die Universiteit te stuur, of elektronies in te betaal voor
of op die dag van registrasie. By registrasie sal dit dan
net nodig wees om jou studentekaart by ’n kontrolepunt
te laat aktiveer. Studente wat elektronies via die Internet
registreer, kan terselfdertyd elektronies betaal om
renteheffing te voorkom.
Hoe om te betaal
Die Universiteit aanvaar verskeie maniere van betaal:
aanlyn met ’n kredietkaart (kyk webadres hieronder vir
betaalwyses), kontant, gekruiste tjeks uitgemaak aan die
Universiteit van Stellenbosch, elektroniese inbetalings,
direkte inbetalings by die bank, debietkaarte, gekruiste
posorders en debietorders (vorm verkrygbaar by die
webadres hieronder of by mnr Davidse by 021 808 3530).
Bankbesonderhede:
ABSA Stellenbosch
Takkode 632005
Rekeningnr. 0410 204 789
Gee jou studentenommer as verwysing.
Faks die depositostrokie na me Amerika by 021 808 3739.
Gelde betaalbaar
Jy kan die balans van die rekening, nadat die eerste
paaiement by registrasie betaal is, volgens twee stelsels
betaal:
1. Volgens die debietorderstelsel betaal jy die uitstaande
rekeninggelde in sewe gelyke paaiemente (die eerste
daarvan op 1 Mei).
2. As jy nie van ons debietorderstelsel gebruik wil maak
nie, moet die restant van jou studenterekening in twee
paaiemente betaal word:
• Voor of op 31 Mei – 75% van die rekeninggelde wat
oorbly na die eerste paaiement met registrasie betaal is.
• Voor of op 30 September – die uitstaande balans op
jou studentegelderekening.
Betaling van gelde by registrasie deur
beurs- en leninghouers
Beurs- en/of leninggeld wat deur die Universiteit
ontvang word, word tot krediet van die betrokke
student aangeteken. Indien hierdie geld, of ’n afskrif
van die amptelike toekenningsbrief met aanduiding
van die toekenningsbedrag, BETyDS ontvang word
en VoLDoENDE is om die toepaslike bedrag hierbo
genoem te dek, sal die versnelde prosedure ook deur
die betrokke student gevolg kan word. Dit is die student
se verantwoordelikheid om self met die beurs- of
leningsinstansie te reël dat die geld teen die dag van
registrasie by die Universiteit inbetaal word.
Benaderde onderriggeld vir 2012
Hier volg ’n verteenwoordigende uittreksel uit die
Universiteit se programaanbod met die benaderde studiegeld
per jaar daarby. Onthou asseblief dat dit net benaderde syfers
is om ’n aanduiding te gee van wat die studiegeld ongeveer
kan beloop. (Studiegeld styg jaarliks gemiddeld tussen 10
en 15%.)
BA 26 023
BA in Regsgeleerdheid 28 836
BMus 27 839
BA in Drama en Teaterstudie 24 877
BA in Visuele Kunste 24 739
LLB (Voorgraads) 28 783
BSc 30 804
BSc Bosbou (1ste – 4de jaar) 28 744
BScAgric 29 357
BSc in Voedselwetenskap 30 885
BComm 26 069
BComm (Regsgeleerdheid) 29 558
BComm in Aktuariële Wetenskap 36 367
BRek (1ste – 2de jaar) 28 878
BRekLLB 32 732
BIng 34 659
BEd (Algemene Onderwys) 25 470
BTh (B in Teologie) of BDiv 21 605
MB,ChB (1ste jaar) 40 201
MB,ChB (2de – 6de jaar) 38 875
B in Arbeidsterapie 32 837
B in Spraak-Taal- en Gehoorterapie 28 867
BSc in Fisioterapie 30 339
BSc in Dieetkunde
Navrae
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
31 858
Beurse en Lenings: Uitbetalings
Me J Swart
Tel. 021 808 4522
Webwerf vir betaalwyses: www.maties.com onder
“Beurse en gelde”, “Wat sal dit kos?” en “Hoe betaal ek?”
5

6
Beurse en
lenings
Merietebeurse vir eerstejaars
Merietebeurse word aan eerstejaars volgens hul graad 12-gemiddelde in die volgende
prestasiekategorieë toegeken:
85% tot 89,9%
90% en hoër
’n Mens kom in aanmerking vir ’n merietebeurs indien jy minstens 85% (Lewensoriëntering
uitgesluit) in die graad 12-skooleindeksamen behaal het. Merietebeurse word as ’n
persentasie van studiegeld bereken volgens ’n glyskaal, met die kleinste korting vir die
onderste kategorie (85%+) en die grootste korting vir die boonste kategorie (90%+). Die
korting vir kategorie 85% tot 89,9% sal minstens 40% wees en die volgende kategorie hoër.
Merietebeurse word outomaties toegeken, maar graad 12-leerders wat hul
skooleindeksamen buite ’n provinsiale onderwysdepartement afgelê het, moet vir die
merietebeurs aansoek doen.
Gesinsvoordele
Die Universiteit gee ’n korting van 10% op onderriggeld as drie of meer kinders van
dieselfde gesin gelyktydig aan die Universiteit studeer. Die aansoekvorm vir korting is
beskikbaar by die webwerf hieronder of by 021 808 9111.
Sportbeurse
’n Aantal spesiale beurse is beskikbaar vir diegene wat uitmuntende sportprestasies
gelewer het. Jy kan meer inligting oor hierdie beurse by die Direkteur: Sport, tel. 021 808
4642, kry.
Ander beurse
’n Groot aantal algemene beurse vir studie in byna enige fakulteit, asook beurse vir
studie in ’n besondere fakulteit of departement, soos beskryf in die Jaarboek Deel 2, is
beskikbaar vir studente wat akademies verdienstelik en/of finansieel behoeftig is.
Beurslenings vir behoeftige studente
Die Universiteit bied beurslenings aan as finansiële hulp vir behoeftige studente. Kyk die
Jaarboek Deel 2.
Sluitingsdatums vir aansoeke:
• 30 Junie vir alle beurse en beurslenings deur die Universiteit geadministreer.
• Die sluitingsdatum vir beurse van privaat maatskappye wissel. Besonderhede verskyn in
die Jaarboek Deel 2.
Navrae en aansoekvorms
Webwerf: www.maties.com onder “Beurse en gelde” en kies “Beurse en lenings”
Voornemende studente wat reeds hul studentenommers ontvang het, kan aanlyn aansoek
doen vir beurse en lenings. Die Universiteit se Jaarboek Deel 2 is ook hier beskikbaar.
Posadres: Beurse en Lenings (Voorgraads)
Universiteit Stellenbosch
Privaat Sak X1
Matieland 7602
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 2954
E-pos: info@sun.ac.za
om aan ’n universiteit te studeer, is nogal duur en ’n
mens moet deeglik daarvoor beplan. Die Universiteit bied
finansiële hulp aan studente wat daarvoor kwalifiseer, maar
dit is in die eerste plek jou en jou ouers se plig om toe te
sien dat jy voldoende finansiële voorsiening maak voordat
jou studie begin. Vir meer besonderhede van die verskeie
vorme van finansiële hulp hieronder genoem, kyk die
Universiteit se Jaarboek Deel 2 (vra een aan by tel. 021 808
9111 of laai een af van die webwerf hieronder).

EERSTEJAARSAKADEMIE
Uniek aan die Universiteit Stellenbosch is die
Eerstejaarsakademie (EA), ’n inisiatief wat spesifiek
fokus op sukses in die eerste jaar. Die EA behels ’n groot
verskeidenheid aktiwiteite wat doelmatig gekoördineer
word. Van die dag wat jy by die Universiteit aankom, sal jy
met die EA kennis maak. Die Verwelkomingsprogram word
byvoorbeeld onder die vaandel van die EA bestuur. Reeds
in jou eerste weke op kampus sal jy vroeë assessering in
al jou modules aflê – hierdie punte word aan die einde
van week ses aan jou, jou dosente en jou ouers beskikbaar
gestel om vroegtydig vir jou ’n idee te gee van hoe jy
vorder en of jy hulp nodig het. Verder ondersteun die EA
vele tutoriaalprogramme wat deel sal uitmaak van baie van
jou eerstejaarmodules. Die EA gee ook elke jaar erkenning
aan sy toppresteerders tydens ’n glansryke dinee wat deur
die Rektor self aangebied word.
VERLENGDE GRAADPROGRAMME
(VGP’s)
Die VGP’s is volwaardige graadprogramme wat
alternatiewe akademiese roetes vir studente bied om
suksesvol te studeer. Hulle word in die volgende
fakulteite aangebied: Agriwetenskappe, Ekonomiese
en Bestuurswetenskappe, Gesondheidswetenskappe,
Ingenieurswese, Lettere en Sosiale Wetenskappe en
Natuurwetenskappe. Die programme is spesifiek bedoel
Akademiese steun vir die
eerstejaarstudent
Universiteit Stellenbosch gee om vir sy eerstejaars en wil elke student ondersteun om akademiese sukses te behaal. Bo en behalwe die dag tot dag ondersteuning wat jy van jou dosente
sal ontvang, word hulp op verskeie maniere aangebied. Lees hieronder meer daaroor en ook oor die oorbruggingsprogram SciMathUS.
vir studente wat die potensiaal het om suksesvolle
akademiese loopbane te hê, maar wat nie voldoende
toegerus is vir universiteitstudie nie.
Wat behels ’n VGP?
Die struktuur van ’n VGP kan van fakulteit tot fakulteit
verskil, maar oor die algemeen word die eerste
akademiese jaar van die hoofstroom se modules oor twee
jaar versprei (in die geval van Natuurwetenskappe en
Ingenieurswese word die eerste jaar voorafgegaan deur
’n fondasie- of basisjaar). Jou lading van hoofstroommodules
is dus minder per jaar. Om jou studiebasis
te versterk, neem jy dan bykomende of alternatiewe
fondasiemodules. Jy sal meer inligting oor die
programinhoud in die betrokke fakulteit se jaarboek kry
(kyk webadres www.sun.ac.za/university/jaarboek/indeks.
htm vir die fakulteite se jaarboeke).
In die meeste gevalle sal jou eerste jaar se werk
(insluitende die fondasiemodules) teen die einde van
jou tweede historiese jaar afgehandel wees. Sodra jy
hierdie twee jaar suksesvol afgehandel het, vorder
jy na die tweede hoofstroomstudiejaar (jy is dan in
jou derde jaar op universiteit, maar is amptelik in jou
tweede akademiese studiejaar). Sodoende verwerf jy ’n
volwaardige graadsertifikaat van die Universiteit wat
presies dieselfde is as dié van hoofstroomstudente.
Hoe kwalifiseer ek vir ’n VGP?
Toelating tot die VGP’s verskil van fakulteit tot fakulteit.
Jy sal deur die fakulteit in kennis gestel word as jy
moontlik in aanmerking kom vir ’n VGP. Dit is belangrik
om in gedagte te hou dat toelating tot die VGP steeds
onderworpe is aan sekere minimumvereistes soos
uiteengesit in die onderskeie fakulteite se jaarboeke. Vir
nadere inligting kyk kontakbesonderhede hieronder of
besoek die Sentrum vir Onderrig en Leer se webwerf by
stbweb02.stb.sun.ac.za/sol/.
ResEd-PROGRAM
Die ResEd-program is ’n omvattende inisiatief om die
akademiese sukses van studente te verhoog deur hulle te
help om die oorgang van skool na universiteit suksesvol
te maak. Dit behels onder andere die organisering van
koshuise en die Privaatstudenteorganisasie se wyke in
ResEd-groepe (klusters) om eerstejaars te ondersteun.
Die vernaamste aspek is die aanwys van senior studente
as mentors vir eerstejaarstudente om hulle te help met
die aanpassing by universiteitstudie. Die program
is in 2010 aansienlik versterk met meer mentors vir
eerstejaarstudente in privaat huisvesting. Die mentors
voer ook kleingroepgesprekke met eerstejaars oor ʼn
verskeidenheid onderwerpe soos: die bestuur van my
finansies, tydbestuur, streshantering en hoe om die beste
uit my klasse te haal.
7

8
SportEd-PROGRAM
Die SportEd-program maak ook gebruik van mentors om eerstejaarstudente te help met
die aanpassing by die universiteitslewe en spesifiek hoe om die eise van akademie en
sport te versoen.
AKADEMIESE GELETTERDHEID EN TAALVAARDIGHEID
Vir ’n beduidende persentasie studente met hoë akademiese potensiaal hou lae vlakke
van akademiese geletterdheid (akademiese lees- en skryfvaardigheid) of onvoldoende
taalvaardigheid in Afrikaans en/of Engels ’n risiko vir die suksesvolle voltooiing
van hul studies in. Die Taalsentrum bied daarom ’n verskeidenheid van akademiese
geletterdheids- en taalvaardigheidskursusse asook ander dienste aan om jou hiermee te
ondersteun. Lees agterin hierdie prospektus onder “Dienste” meer hieroor.
ANDER VORME VAN STEUN
Die Sentrum vir Studentevoorligting en -ontwikkeling bied professionele akademiese
voorligting en sielkundige steun aan studente
SciMathUS-OORBRUGGINGSPROGRAM
SciMathUS bied aan onderwysbenadeelde leerders wat potensiaal het, maar wat nie aan
die toelatingsvereistes voldoen nie, die moontlikheid om wel vir hoëronderwysstudie in
die natuurwetenskappe, landbouwetenskappe, gesondheidswetenskappe, ingenieurswese
of ekonomiese en bestuurswetenskappe te kwalifiseer. SciMathUS bied vir een jaar
gehalte-onderrig in Wiskunde en Fisiese Wetenskappe of Rekeningkunde en Inleiding tot
Ekonomie aan. Omdat hierdie vakke op ’n geïntegreerde manier aangebied word, leer die
studente dikwels deur praktiese probleme self op te los. Daar is ruim geleentheid om die
algemene akademiese vaardighede te ontwikkel wat ’n mens nodig het om suksesvol op
universiteit te kan studeer. Studente kry ook hulp met studie- en loopbaanbeplanning.
Die onderrig van dié program word grotendeels deur bydraes uit die privaat sektor
befonds. Studente betaal ’n registrasiefooi. Losies is beskikbaar aan sommige studente.
Beurse word onder spesiale omstandighede aan studente toegeken om hulle met reis- en
verblyfkoste gedurende die oorbruggingsjaar te help.
Vir meer besonderhede oor hierdie program, skakel die nommer hieronder of besoek ons
webblad, www.imstus.sun.ac.za, en kliek op “SciMathUS”.
N a v r a e o o r . . . K o n ta k p e r s o o n E - p o s a d r e s T e l e f o o n n r .
SciMathUS Me Adele Pool bridging@sun.ac.za 021 808 3032
SportEd-program Me Karin Swart kj2@sun.ac.za 021 808 4585
ResEd-program Mnr Pieter Kloppers pwk@sun.ac.za 021 808 2810
Akademiese voorligting Me Elmien Strauss est@sun.ac.za 021 808 4707
Werkswinkels (akademiese en persoonlike ontwikkeling) Administratiewe assistent workshops@sun.ac.za 021 808 4703
Akademiese geletterdheid en taalvaardigheid Me Nawaal Jansen nluiters@sun.ac.za 021 808 2905
Verlengde graadprogramme per fakulteit: K o n ta k p e r s o o n E - p o s a d r e s T e l e f o o n n r .
AgriWetenskappe en Natuurwetenskappe Me Wilma Wagener ww@sun.ac.za 021 808 3063
Ekonomiese en Bestuurswetenskappe Dr Ansie Loots aloots@sun.ac.za 021 808 4840
Gesondheidswetenskappe Dr Alwyn Louw ajnlouw@sun.ac.za 021 938 9389
Ingenieurswese Mnr August Engelbrecht august@sun.ac.za 021 808 4205
Lettere en Sosiale Wetenskappe Me Anita Jonker axjonker@sun.ac.za 021 808 2081
Algemene VGP-navrae Mnr Gert Young gyoung@sun.ac.za 021 808 4937

Stellenbosse en Tygerbergse koshuislosies is báie gewild. Blyplek, veral op Stellenbosch, is redelik beperk want
die Wes-Kaap het ’n stabiele, sterk groeiende ekonomie en dis boonop so ’n mooi deel van die land dat baie mense
graag hier wil werk of aftree. En Stellenbosch is een van ons land se gewildste toeriste-trekpleisters, wat die
akkommodasiedruk vererger.
Sowat 5 300 studente bly in omtrent 27 Stellenbosse Universiteitskoshuise en ander Universiteitsblyplekke. Op die
Tygerbergkampus is daar vier koshuise wat ongeveer 1 000 studente van die Fakulteit Gesondheidswetenskappe
kan huisves. Die meeste Maties wat op dié twee kampusse klasloop (die Universiteit het meer as 26 000 studente)
moet dus sorg vir privaat akkommodasie soos kamers of woonstelle, selfs op omliggende plekke.
Hoe om aansoek te doen
Vir koshuisverblyf moet jy die afdeling vir losiesaansoek op dieselfde vorm invul waarmee
jy aansoek om toelating tot die Universiteit doen. As jy minderjarig is, moet jou ouers of
voog die vorm invul en teken. Die finale sluitingsdatum vir aansoeke is 30 Junie van die
jaar voordat jy losies wil hê.
Só ken ons losies toe
Jou losiesaansoek word net oorweeg nadat die Universiteit jou voorwaardelik tot ’n
program toegelaat het. As jy dus vir ’n keuringsprogram aansoek doen, noem ook ’n niekeuringsprogram
in jou aansoek om toelating tot die Universiteit sodat jy vir ’n plek in
die koshuis in aanmerking kan kom.
Koshuisplekke word op die volgende manier toegeken:
35% – uitnemendheid (jou akademiese prestasie)
15% – ewekansig (sonder uitsoek)
8% – viserektor benoem (via die Sportburo, Dept. Visuele Kunste en Stellenbosch
Stigting (US-donateurs))
12% – koshuis nomineer 10 plekke
30% – in volgorde van prioriteit: kandidate met gestremdhede of wat bruin, swart en
Indiër is
Eerstejaarstudente word in enige Universiteitskoshuis opgeneem, waar hulle onder die
toesig van ’n inwonende hoof is, ondersteun deur senior studentementors.
As jy koshuisplek kry
Die Universiteit sal jou skriftelik laat weet dat daar vir jou plek in ’n koshuis uitgehou
word. Wil jy dit aanvaar, moet jy dadelik die voorgeskrewe deposito betaal. Daarna word
ʼn plek in ’n spesifieke koshuis aan jou toegeken en word jy per brief daarvan in kennis
gestel.
Die Universiteit nooi alle eerstejaars uit om meer as ’n week voordat die akademiese
jaar begin al op die kampus te wees vir ’n deeglik beplande voorligtings- en
aanpassingsprogram oor jou nuwe studie-omgewing. Eerstejaars wat in koshuise gaan bly,
kan in dié tyd al daar intrek.
Elke koshuiskamer het ’n netwerkpunt wat jou onder andere toegang bied tot die
Universiteit se netwerk en daarmee saam elektroniese inligtingsbronne, die Internet en
e-leerhulpmiddels. Bring dus gerus jou eie rekenaar saam. Kyk vir rekenaarspesifikasies
by blogs.sun.ac.za/it/af onder “Studente”.
Wat losies min of meer kos
(Benaderde syfers vir 2012 – dubbelkamertariewe per jaar)
Vroue – R21 260
Mans – R25 800
Maaltye: Verskillende opsies (bv. 3 etes per dag, 7 dae per week – R12 600 per jaar)
Let Wel: Losiesgeld styg elke jaar met omtrent 10%. Kyk ons webwerf vir heersende pryse.
Privaat losies
Soek jy privaat losies, besoek gerus die webadres hieronder. Alle studente wat nie in
’n koshuis woon nie, word in een van die Privaatstudenteorganisasie (PSo) se tien
wyke ingedeel. Die PSO-wyke word saam met koshuise in groepe (klusters) ingedeel.
Sodoende kan eerstejaars in die PSO-wyke ook deur studentementors ondersteun word.
Studente in die Gesondheidswetenskappe val in die Osler Tygerberg-wyk. Studente
op die Stellenbosch-kampus kan ’n brief of ’n SMS van hul PSO-wyk verwag wat hul
indeling bevestig, of hulle kan op die ondergenoemde webwerf gaan seker maak hiervan.
Lidmaatskapgeld is jaarliks betaalbaar.
Navrae
Kliëntedienssentrum
Tel. 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
Losies
Webwerf: www.maties.com en volg die skakels “Wat van verblyf?” of “Privaat
akkommodasie”, of om te kyk of jy suksesvol was “Status van aansoek”
9

10
agriwetenskappe
F A K U L T E I T

programgids
BeWariNGseKoLoGie
BScBewEkol*
BosBoU- eN HoUTWeTeNsKappe
BScBosb*
DiereproDUKsiesTeLseLs
BScAgric*
LaNDBoU-eKoNomie eN -BesTUUr
BScAgric*
BAgricAdmin*
LaNDBoUproDUKsie eN -BesTUUr
(eLseNBUrG)
BAgric
pLaNT- eN GroNDWeTeNsKappee
BScAgric*
VoeDseL- eN WyNproDUKsiesTeLseLs
BScVoedselwet*
BScAgric in Wingerd- en Wynkunde of in Wynkunde
Gespesialiseerd*
* Hierdie programme word ook as verlengde graadprogramme
(VGP’s) aangebied. Kyk verderaan en
bladsy 7.
’n Agriwetenskappe-graad beteken jy beskik oor ’n kwalifikasie waarmee jy op nasionale en internasionale vlak kan saampraat. Jy sal deel wees van ’n span kundiges wat hoog in
aanvraag is in Suid-Afrika, in Afrika en in die res van die wêreld. Daar is ’n verskeidenheid van uitdagende beroepsgeleenthede in die landbou-, bosbou- en bewaringsbedrywe wat op
jou wag — van die mees praktiese tot hoogs tegnologiese beroepe. Verskeie bestuursaspekte, soos dié van menslike hulpbronne, van finansies, van plante en diere, van toerusting en van
die omgewing word ook ingesluit. Afgestudeerde studente kan kies om in die natuur, in laboratoriums of in sake-omgewings te werk. Die suksesse van ons afgestudeerde studente in die
arbeidsmark is welbekend en vele van ons graduandi beklee reeds vroeg in hul loopbane belangrike bestuursposisies of vervul leierskapsrolle in hul onderskeie spesialisgebiede.
LANDBOU-, BOSBOU- EN BEWARINGSEKOLOGIE-
OPLEIDING
Die grootste uitdagings wêreldwyd is om voedsel aan ’n vinnig groeiende getal mense op
aarde te voorsien; om toe te sien dat voedsel en voedselbronne veilig en onbesoedel is en
om die omgewing só te gebruik en te bestuur dat dit behoue sal bly vir die nageslag.
Die Fakulteit AgriWetenskappe speel reeds vir 90 jaar ’n kernrol in dié groot
uitdaging. Ons lei kundiges vir die landboubedryf op in elk van die vier breë
bedryfsvelde van die arbeidsmark, naamlik plant-, grond- en bewaringswetenskappe,
diereproduksiestelsels, voedsel- en wynproduksiestelsels, landbou-ekonomie en
-bestuur en, in samewerking met die Kaapse Instituut vir Landbou-opleiding: Elsenburg,
ook in toegepaste landbouproduksie en bestuur. Met ons onderrigprogramme fokus ons
daarop om studente met die teoretiese, tegnologiese, praktiese en generiese vaardighede
toe te rus wat noodsaaklik is vir veilige en volhoubare vesel- en voedselproduksie
en voedselsekuriteit. Ons afgestudeerde studente is goed toegerus om kreatiewe en
probleemoplossende benaderings te volg om die komplekse en uitdagende landboustelsels
te bestuur.
Die Universiteit Stellenbosch is die enigste universiteit in Suid-Afrika wat volledige
voorgraadse programme in bewaringsekologie, wingerd- en wynkunde en in bosbou
en houtwetenskappe aanbied. Hierdie programme is alombekend in Afrika en studente
van al ons buurlande, verder in Afrika, Europa en selfs Suid-Amerika, kom hierheen
vir opleiding. Die opleiding is wetenskaplik van aard, maar ook praktykgerig. Reeds
van die eerste jaar af neem studente deel aan ekskursies, praktiese besoeke en toere na
bedryfsomgewings.
Elkeen van ons opleidingsprogramme lei tot ’n baccalaureusgraad wat jou toerus om
feitlik enige beroep van jou keuse in die grotere bedryfsveld suksesvol aan te pak. Ná die
verwerwing van ’n baccalaureusgraad kan jy jou deur nagraadse studie verder bekwaam.
Jy kan jou loopbaangeleenthede aansienlik verbreed deur opeenvolgend ’n magister- en
later selfs ’n doktorsgraad in een van die spesialiteitsvelde van die onderrigprogramme te
verwerf onder die leiding van een of meer van ons wêreldklasnavorsers.
Ons noem by elke program die nagraadse kwalifikasies wat daarop kan volg. Na ons
vierjarige baccalaureusgrade kan jy direk aangaan met ’n magistergraad, maar na ’n
driejarige baccalaureus neem jy eers ’n honneursgraad of ’n nagraadse diploma.
VERSTERK JOU AKADEMIESE BASIS
Party voornemende studente vind dit moeilik om hul potensiaal te bereik. Dit kan wees as
gevolg van vele redes, insluitende ontoereikende skoolopleiding. Indien jy so ’n student
is, of indien jy graag jou akademiese grondslag wil versterk om seker te maak dat jy
suksesvol studeer, kan jy dit dalk oorweeg om ’n verlengde graadprogram te doen.
Verlengde graadprogramme (VGP’s)
In die Fakulteit AgriWetenskappe bestaan twee verskillende tipes verlengde graadprogramme.
As jy die programme BAgricAdmin in Agri-ondernemingsbestuur, die BScAgric in
Landbou-ekonomiese Analise en -bestuur of die BScBosb in Houtprodukkunde wil studeer,
word die eerstejaarswerk oor twee jaar versprei. In hierdie twee jaar neem jy hulpmodules
aanvullend tot die gewone eerstejaarswerk. As jy hierdie twee jaar van die verlengde
graadprogram met sukses afgelê het, voltooi jy die res van die graadprogram sonder
bykomende hulp en binne die normale oorblywende tyd (gewoonlik twee of drie jaar).
In al ons ander studierigtings behels die VGP ’n ekstra studiejaar met fondasie modules voordat jy met
jou hoofstroommodules begin. Lees ook die algemene inligting oor akademiese steun op bladsye 7-8.
BEWARINGSEKOLOGIE
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• Wiskunde 4
• Fisiese Wetenskappe 4 OF
Fisiese Wetenskappe 3 en Lewenswetenskappe 4
11

12
BScBewEkol
Wil jy eendag in jou werk die wêreld se bewaringsuitdagings aanpak? Hierdie
unieke program, met sy nadruk op sosiaal-ekologiese sisteme, rus jou toe vir ’n
groot verskeidenheid loopbane in bewaringsekologie. Jy kan kies tussen loopbane in
omgewing-impakassessering en -monitering (landelik en varswater), restourasie-ekologie,
wildplaasbestuur, ekotoerisme, gemeenskap-gebaseerde natuurlike hulpbronbestuur en
omgewingsbewuste, volhoubare produksie in landbou en bosbou (insluitend organiese
plantbestuur), bewaringsbeplanning en navorsing in bewaringsbiologie.
Die vierjarige program skop af met modules in Biologie, Chemie, Geoomgewingswetenskap,
Rekenaarvaardigheid en Wiskunde. In jou tweede jaar bestudeer jy
vakke wat te make het met natuurbewaring, biodiversiteit en toegepaste wetenskappe, soos
Geografiese Inligtingstelses (GIS), Biometrie en Mikrobiologie, en in jou derde jaar word
aandag geskenk aan Bewaringsekologie, Biodiversiteit en Ekologie, en jy kan Grondkunde,
Omgewingsosiologie of Genetika kies. In jou vierde jaar integreer jy al hierdie kennis en
word daar op die groot en brandende kwessies in natuurbewaring gefokus.
Jy kan volgens jou belangstelling sekere studierigtings kies. As jy in landelike
omgewingsmonitering of omgewingsrestourasie belangstel, kies jy Grondkunde en GIS.
As jy belangstel in invertebrate, kies jy Insekdiversiteit.
Boonop kry jy van die begin af eerstehandse ervaring in ons praktiese klasse.
In jou vierde jaar het jy ’n keuse om jou eie, omvattende bewaringsplan vir ’n
wildplaas, ’n wildreservaat of ’n natuurgebied op te stel of om ’n navorsingsprojek
oor ’n voorafbepaalde bewaringsaak te lei. Jy kan ook uit spesialisonderwerpe soos
insekbewaringsbiologie kies. As gevolg van die uitwissingskrisis is sulke gespesialiseerde
kundigheid deesdae wêreldwyd al hoe meer in aanvraag.
Nagraadse programme
- MScBewEkol en PhD of DSc in Bewaringsekologie
BOSBOU- EN HOUTWETENSKAPPE
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
Vir die rigting bosbou- en natuurlike hulpbronwetenskappe, ook:
• Wiskunde 4
• Fisiese Wetenskappe 4 OF
Fisiese Wetenskappe 3 en Lewenswetenskappe 4
Vir die rigting hout- en houtprodukkunde, ook:
• Wiskunde 5
• Fisiese Wetenskappe 5
BSc in Bosbou (BScBosb)
In hierdie vierjarige program kan jy tussen twee studierigtings kies, naamlik bosbou- en
natuurlike hulpbronwetenskappe of hout- en houtprodukkunde.
Bosbou- en natuurlike hulpbronwetenskappe
Hierdie rigting handel oor bosse, woude, plantasies en ander boom-gebaseerde
landgebruikstelsels. Die studieprogram stel jou bekend aan die hele bosbou- en
houtprodukte-waardeketting, soos die kweek en inoesting van bome, die bestuur van
plantasies en sosio-ekonomiese en bewaringsaspekte. Die program skop af met modules
in Biologie, Chemie, Geo-Omgewingswetenskap, Rekenaarvaardigheid en Wiskunde
saam met ’n module in Boskunde. Vanaf die tweede studiejaar bestudeer jy die basiese
toegepaste wetenskappe soos Grondkunde en Biometrie en in die derde en vierde
studiejaar neem jy verskeie modules in Boskunde wat kulmineer in ’n oorkoepelende
bosbou-bestuursplan.
Hout- en houtprodukkunde
Hierdie rigting kan gesien word as ’n ingenieursprogram met ’n verskil, aangesien
51% van die modules deur die Fakulteit Ingenieurswese aangebied word (40%
is houtprodukkundemodules, 7% is uit die natuurwetenskappe en 2% is uit ander
studievelde). Kennis van houtprodukkunde word gekombineer met modules soos
Gehaltebestuur, Bedryfsergonomie, Omgewingsingenieurswese en Ondernemingsontwerp
om ’n graad te skep wat gesogte leiers vir die bosbou-omgewing oplewer.
Aangesien daar ’n tekort aan opgeleide kundiges in hierdie studieveld is, is baie beurse
beskikbaar: in 2010 het 70% van ons voorgraadse studente volle beurse ontvang! Studente
wat hierdie program voltooi, volg meestal loopbane as bosboukundige of houtkundige
bestuurders. Daar is ook geleenthede as omgewingsbeplanners, konsultante, kontrakteurs,
entrepreneurs, voorligters en navorsers.
Nagraadse programme
- MScBosb, PhD (Bosb) of DScBosb in Bosbou en Houtwetenskappe
- Nagraadse Diploma in Bosbou en Houtwetenskappe vir studente wat ’n driejarige
baccalaureus verwerf het en toegang tot die MScBosb wil verkry
DIEREPRODUKSIESTELSELS
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• Wiskunde 4
• Fisiese Wetenskappe 4 OF
Fisiese Wetenskappe 3 en Lewenswetenskappe 4
BScAgric
Hierdie program integreer kennis van die ekologie, biochemie, fisiologie, voeding,
teling, produksie en produkkwaliteit van veeproduksiestelsels. Dit dek ook die bestuur
van veeproduksiestelsels vir verhoogde produksie en produksie-doeltreffendheid op
’n omgewingsvriendelike en ekonomies doeltreffende manier. In die breër bedryfsveld
van diereproduksiestelsels is daar ’n keuse van studierigtings: jy kan suiwer veekundige
wetenskappe neem of jy kan veekundige wetenskappe volgens jou belangstelling
kombineer met onder andere agronomie, akwakultuur of bewaringsekologie.
As jy een van hierdie rigtings volg, word jy voorberei vir ’n loopbaan as konsultant,
entrepreneur, bestuurder, tegnikus, voorligter, of produksiebestuurder in veekunde en

in veekundeverwante bedrywe (soos dierevoeding,
vleiskunde, dierefisiologie, dierereproduksie en
diereteling) of in die akwakultuur bedryf of as vee- of
wildboer.
Nagraadse programme
- MScAgric (Veekunde of Akwakultuur), PhD of DSc in
Diereproduksiestelsels
- Nagraadse Diploma in Diereproduksiestelsels
(Veekunde of Akwakultuur)
LANDBOU-EKONOMIE EN -BESTUUR
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk
bladsy 4)
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• Wiskunde 4
• Fisiese Wetenskappe 4 OF
Fisiese Wetenskappe 3 en Lewenswetenskappe 4
BScAgric (4 jaar) of BAgricAdmin (3 jaar)
Hierdie programme vestig vaardighede in die gebruik
van landbou-ekonomiese en -bestuurstegnieke onder
voornemende landbou-ekonome en bestuurskundiges in die
openbare en privaat sektor. Om in alle landbou-ekonomie en
bestuursbehoeftes te voorsien, is dié programme saamgestel
uit vier verbandhoudende fokusgebiede (rigtings), elkeen
met ’n toepaslike graadkwalifikasie: landbou-ekonomiese
analise (BScAgric), landbou-ekonomiese analise en bestuur
(BScAgric), voedselverwerkingsbestuur (BScAgric) en agriondernemingsbestuur
(BAgricAdmin).
BScAgric-programme
Beroepe waaruit afgestudeerde studente kan kies, sluit in
navorsers in makro-ekonomiese ontleding (impakbepaling
en ontwerp van landbou- en voedselbeleid), landbouekonome
by finansiële instellings of bemarkingsorganisasies
(waardasies, risiko ontledings, sakeplanne, kontantvloei),
asook bestuurders en spesialiste by organisasies in die
openbare sektor of by internasionale organisasies in
ekonomiese ontwikkeling (bv. die Wêreldbank).
Die splinternuwe fokusgebied voedselverwerkingsbestuur
kombineer Landbou-Ekonomie met geselekteerde
Voedselwetenskap-modules. Die doel hiermee is om studente
as bestuurders met ’n deeglike insig in voedselverwerking
op te lei sodat hulle voedselverwerkingsondernemings
effektief kan bestuur. Hierdie kwalifikasie kan selfs primêre
produsente in staat stel om hul eie rouprodukte te verwerk.
BAgricAdmin-program
Studente wat die rigting Agri-ondernemingsbestuur volg, kan
geleenthede aangryp as produksie-, bemarking-, aankope- en
algemene bestuurders in organisasies wat landbou-insette
verskaf, landbouverwerking doen en landbou-invoer en
-uitvoer doen. Om as landbou-ekonoom by handelsbanke en
ander finansiële instellings te werk, is ook opsies. Sulke werk
kan waardasies, lewensvatbaarheidstudies en die opstel en
evaluasie van sakeplanne en kontantvloeibeplanning behels.
Nagraadse programme
- Na BScAgric volg MScAgric, PhD of DSc in Landbouekonomie
en -bestuur
- Na BAgricAdmin volg HonsBAgricAdmin,
MAgricAdmin, PhD of DSc in Landbou-ekonomie en
-bestuur
LANDBOUPRODUKSIE EN -BESTUUR
(ELSENBURG)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk
bladsy 4)
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• Wiskunde 4 of Wiskundige Geletterdheid 4
• Fisiese Wetenskappe 4 OF
Lewenswetenskappe 4 OF
Landbouwetenskappe 4
BAgric
Hierdie graadprogram word in samewerking met die Kaapse
Instituut vir Landbou-opleiding: Elsenburg aangebied. Die
studente woon in op die Elsenburgkampus en ontvang al hul
opleiding daar. Vir meer inligting hieroor en oor die koste
van die program, skakel die Instituut by tel. 021 808 5451.
Hierdie program in toegepaste landbouproduksie en
-bestuur is praktykgerig, maar verskaf terselfdertyd
wetenskaplike kennis om te voorsien in die behoeftes en
uitdagings van die moderne landbou. Daar word gefokus
op die ekonomiese en tegniese bestuur van kommersiële
boerderye en landbouverwante produksiestelsels. Jy kan
volgens jou belangstelling twee hoofrigtings kies uit ’n
groot aantal studierigtings wat bestaan uit kombinasies
van agritoerisme, agronomie, diereproduksie (grootvee en
kleinvee), entomologie, groenteverbouing, kelderbestuur,
pomologie, voorligting, wingerd- en wynkunde. Jy neem ook
’n verskeidenheid basiese en ondersteunende modules soos
Grondkunde en Gewasbeskerming.
By afstudering sal jy goed voorbereid wees
vir bestuursposte in ’n groot verskeidenheid
landboubedryfstakke. Jy sal ook in staat wees om toe te tree
tot ’n beroep in enige dissipline soos navorsing, voorligting
of onderwys en opleiding.
PLANT- EN GRONDWETENSKAPPE
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk
bladsy 4)
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• Fisiese Wetenskappe 4 OF
Fisiese Wetenskappe 3 en Lewenswetenskappe 4
Vir die rigtings gewasproduksie en gewasbeskerming en
-teling, ook:
• Wiskunde 4
Vir die rigting grond- en waterbestuur (want jy neem
Wiskunde 114 en 144 in die eerste jaar), ook:
• Wiskunde 5
BScAgric
Die vierjarige program in plant- en grondwetenskappe
dek opleiding in akkerbou-, weidings- en groentegewasse,
aromatiese plante, sagtevrugte, sitrus, fynbos en wingerd.
Kennis van biochemie, grondkunde, landbou-ekonomie,
genetika, entomologie, nematologie, plantpatologie, biometrie
en gewasproduksie word geïntegreer tot ’n sinvolle geheel.
In dié program is daar drie studierigtings waaruit jy kan kies.
Gewasproduksie
In hierdie studierigting kry jy opleiding in die verbouing
en kwaliteitsbestuur van, onder andere, akkerbougewasse,
sagtevrugte, sitrus, fynbos, wingerde en kweekhuisgewasse.
Gewasbeskerming en -teling
Hierdie studierigting lei jou op as kundige in
gewasbeskerming (entomologiese en nematologiese
plae, plantsiektes en hulle bestryding) en genetiese
gewasverbetering (genetiese manipulering).
13

14
Grond- en Waterbestuur
Hierdie studierigting maak van jou ’n kundige wat die aard, belang en bestuur van grond en water by
gewasproduksie verstaan.
Met een van hierdie studierigtings is jy voorbereid vir ’n verskeidenheid van loopbane
in die landboubedryf of in landbouverwante bedrywe, soos konsultant, entrepreneur,
bestuurder, voorligter, tegnikus en navorser.
Nagraadse programme
- Na BScAgric volg MSc of MScAgric, PhD of DSc in Agronomie, Entomologie,
Genetika, Grondkunde, Hortologie, Plantpatologie of Wingerdkunde
- MSc in Plantpatologie of Toegepaste Plantfisiologie vir studente met ’n onderbou in die
natuurwetenskappe, bv. HonsBSc
VOEDSEL- EN WYNPRODUKSIESTELSELS
Hierdie bedryfsveld word onderverdeel in twee studierigtings, naamlik voedselproduksiestelsels
waarin ’n BSc in Voedselwetenskap (BScVoedselwet) verwerf kan word en wynproduksiestelsels
waarin die BScAgric-graad in Wingerd- en Wynkunde of in Wynkunde Gespesialiseerd verwerf
kan word
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• Wiskunde 4
• Fisiese Wetenskappe 4 OF
Fisiese Wetenskappe 3 en Lewenswetenskappe 4
BSc in Voedselwetenskap (BScVoedselwet)
Indien jy oor probleemoplossingsvaardighede en kreatiewe vermoëns beskik en ’n sterk
belangstelling het in die wetenskap van voedsel, is dit die program vir jou!
Hierdie vierjarige program lei studente op om rou materiale te omskep in die
innoverende, veilige, voedsame en smaaklike voedselprodukte beskikbaar in supermarkte.
Jy word geleer om kennis van die fundamentele wetenskappe soos chemie, biochemie,
fisika, wiskunde en mikrobiologie toe te pas in voedselprosessering, -preservering,
-verpakking en -produkontwikkeling.
Tydens die studiejare is daar noue kontak met die Suid-Afrikaanse voedselindustrie deur
gereelde fabrieksbesoeke en verpligte praktykopleiding. Hierdeur maak jy kennis met ’n
wye verskeidenheid aspekte van die voedselwetenskapstudierigting.
Studente wat die graad BScVoedselwet verwerf, kan aangestel word as innoverende
produkontwikkelaars, of as bestuurders van verskeie afdelings in voedselmaatskappye,
soos produksie, produkontwikkeling, kwaliteitskontrole, navorsing en ontwikkeling,
en tegnies. Hulle kan ook as navorsers by tersiêre- en navorsingsinstitute werk
of entrepreneurs word en, nadat ondervinding opgedoen is, konsultante vir die
voedselbedryf. Stellenbosch Universiteit se voedselwetenskaplikes is wêreldwyd gesog.
Nagraadse programme
- MScVoedselwet, PhD (Voedselwet) of DScVoedselwet
BScAgric in Wingerd- en Wynkunde of in Wynkunde
Gespesialiseerd
Hierdie program dek die studierigting druiwe- en wynproduksiestelsels en leer jou van die
wingerdstok, sy struktuur en hoe om die plant wetenskaplik te manipuleer. So leer jy om,
in harmonie met die omgewing, volhoubare produkte te ontwikkel wat gebruik kan word
om unieke wyne te produseer. Verder doen jy ’n deeglike kennis op van die chemiese
en biologiese prosesse wat by die maak van wyn- en brandewynprodukte betrokke is.
Studente spandeer ’n groot gedeelte van hul graad in diensleer en internskappe. Só kry
hulle vroeg reeds werksondervinding, blootstelling aan die industrie en kennis oor hulle
uitgesoekte professionele werkomgewing.
Studente in dié rigting word voorberei vir ’n betrekking in die wyn- en verwante industrieë
onder andere as wynmakers, wingerdkundiges, wingerdtelers, wynanaliste, produksiebestuurders,
bemarkers, tegnici, konsultante of as entrepreneurs in wynverwante bedrywe.
Nagraadse programme
- HonsBSc, MScAgric (Wingerd- en Wynkunde), PhD of DSc in Wingerdkunde,
Wynkunde of Wynbiotegnologie
- Nagraadse Diploma in Wingerd- en Wynkunde vir studente wat ’n ander graad as
BScAgric verwerf het en toegang tot die MScAgric wil kry
Navrae
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
Webwerf: www.sun.ac.za/agric

15
F A K U L T E I T
Ekonomiese en Bestuurswetenskappe

16
programgids
Breë GraaDproGramme meT VersKeie
BeroepsfoKUsse
(Wye keuse van fokusareas in hierdie programme)
BComm
BComm (Bestuurswetenskappe)
BComm (Ekonomiese Wetenskappe)
BComm (Wiskundige Wetenskappe)
BComm (Bestuurswetenskappe) (Verlengde Graadprogram)*
GraaDproGramme Vir professioNeLe
reGisTrasie
BRek
BComm (Aktuariële Wetenskap)
BComm (Bestuursrekeningkunde)
BComm (Finansiële Rekeningkunde)
BComm (Psig)
GraaDproGramme meT ’N reGsfoKUs
BRekLLB
BComm (Regsgeleerdheid)
* Lees meer oor ons verlengde graadprogram hieronder
en op bladsy 7.
Suid-Afrika se sakewêreld het ’n groot behoefte aan mense wat idees en vaardighede saam kan inspan om dinge te laat gebeur. Al ons programme het ’n sterk finansiële en
bestuursinvalshoek en is gerig op die ontwikkeling van kwantitatiewe vermoëns. So help ons voornemende sakeleiers om die bestuurs- en finansiële besluitnemingsvaardighede te
ontwikkel om in Suid-Afrika en die internasionale mark te kan kompeteer.
In vandag se wêreld is rekenaartegnologie ’n belangrike hulpmiddel. Daarom rus ons
al ons studente toe met toepaslike rekenaarvaardighede en kennis van inligtingstelsels.
Rekenaarondersteunde leer word in al ons modules gebruik. ons akademiese geboue het
op strategiese plekke radionetwerkverbinding waar jy met jou eie rekenaar toegang tot
die Universiteit se stelsel kan kry terwyl rekenaarkiosks beskikbaar is vir vinnige toegang
tussen klasse tot die stelsel, jou e-pos en die Internet. Fharga, ons rekenaargebruikersarea
met 450 rekenaars, gee jou heel week 24 uur per dag toegang.
Ons vier breë programme gee jou ’n grondige agtergrond in ekonomiese, bestuurs- of
wiskundige wetenskappe met ’n ruim keuse van beroepsfokusse, waarvan sommige
kan lei tot sertifisering of registrasie by die relevante beroepsliggame. Ons bied ook vyf
graadprogramme aan wat jou voorberei om vir ’n professionele beroep te registreer en wat
nasionale en internasionale erkenning geniet. Laastens bied ons twee programme aan met ’n
regsfokus.
Al ons baccalaureusgrade kan lei tot nagraadse studie, wat verdere spesialisasie beteken.
Ons gee ’n kort beskrywing van die baccalaureusgraadprogramme hier. As jy meer wil weet
oor hulle leerplanne, raadpleeg ons Fakulteit se Jaarboekdeel, Deel 10, by www.sun.ac.za/
university/jaarboek/indeks.htm.
Taal van onderrig
Die eerste jaar van al ons programme word in Afrikaans en in Engels aangebied (A&Espesifikasie
of parallelmediumonderrig; kyk bladsy 2). Met die uitsondering van een
program, die BComm (Bestuurswetenskappe), word alle programme in die opvolgende
jare net in Afrikaans (A-spesifikasie) aangebied. Vir hierdie programme stel ons
minimum toelatingsvereistes vir Afrikaans én Engels. Slegs studente wat die BComm
(Bestuurswetenskappe)-program volg, kan hul klasse in Afrikaans of in Engels bywoon
tot in hul finale jaar van studie. Studente wat van hierdie program oorskakel na een van
ons ander programme sal noodwendig tweede- en derdejaarsmodules in Afrikaans moet
volg.
Minimum taalvereistes
• Afrikaans Huistaal 4 (50%) OF Engels Huistaal 4 (50%)
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 (60%) OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5 (60%)
Voornemende studente wat ALBEI bogenoemde taalvakke op matriekvlak geneem het,
maar wie se punte vir EEN van die vakke nie aan die minimum vereiste voldoen nie, kan
tot ’n program toegelaat word op voorwaarde dat hulle in dié taal minstens ’n 3 in die
NSS behaal het. Hierdie studente is ook verplig om die modules Taalontwikkeling 114
en 144 in die swakker taal vir die eerste jaar op universiteit by te neem en te slaag. Slegs
wanneer hulle hierdie modules slaag, kan hulle aangaan met tweedejaarstudie.
Studente wat SLEGS EEN van die twee taalvakke op matriekvlak geneem het (en wat in
hierdie vak aan die taalvereiste voldoen) kan toegang tot ’n program verkry deur die US
se Taalplasingstoets af te lê in die afwesige taalvak en daarvoor minstens ’n 40 te behaal.
Hierdie studente is ook verplig om die modules Taalontwikkeling 114 en 144 in die
swakker taal vir die eerste jaar op universiteit by te neem en te slaag. Slegs wanneer hulle
hierdie modules slaag, kan hulle aangaan met tweedejaarstudie.
k e u r i n g
Ons programme is in groot aanvraag en ons kapasiteit is beperk. Daarom is al die Fakulteit se
programme keuringsprogramme. Dit beteken dat al voldoen jy aan die minimum toelatingsvereistes
van ’n betrokke program, jy nie noodwendig toelating tot daardie program sal kry nie.
Aansoeke om toelating moet die Universiteit voor 30 Junie bereik om in aanmerking te kom vir
die eerste keuringsrondte. Laat aansoeke sal nog aanvaar word tot en met 30 September. Voorlopige
keuring word op grond van jou graad 11-eindeksamenresultate gedoen. Meer besonderhede
oor die keuringsprosedure is op die Fakulteit se webblad by www.sun.ac.za/ems beskikbaar.
Nagraadse programme
Alle voorgraadse programme in die Fakulteit kan opgevolg word met honneurs, magister-
en doktorale programme.

BREË GRAADPROGRAMME MET VERSKEIE
BEROEPSFOKUSSE
Die vier breë programme bied jou die geleentheid om jou eie keuse uit te oefen oor watter
studievelde jy op wil fokus. So ’n fokusarea bepaal watter beroep jy eendag gaan volg.
As jy nog onseker is oor die presiese rigting waarin jy in die ekonomiese en bestuurswetenskappe
wil studeer, skryf in vir die BComm, want dit gee vir jou die wydste keuse
moontlik. Die BComm (Wiskundige Wetenskappe) is die breë program met die skerpste fokus,
maar jy kan altyd na jou eerste jaar oorslaan na een van die ander breë programme
Die breë programme het min of meer dieselfde vakke vir die eerste jaar. Dit beteken
dat jy na jou eerste jaar van studie, op grond van jou blootstelling aan die studievelde van
ekonomiese en bestuurswetenskappe, meer vryheid het om van graadprogram te verander en
om vakkombinasies van jou eie keuse te volg vanaf die tweede jaar.
BComm
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Wiskunde 5
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4*
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5*
Indien jy Wiskunde 114 en 144 En/of Rekenaarwetenskap 114 en 144 as universiteitsvakke
wil neem, dan:
• Wiskunde 6
* Indien jy nie aan albei hierdie taalvereistes voldoen nie, kyk “Taal van onderrig” hierbo.
Hierdie program maak van jou ’n kundige wat in die privaat en die owerheidsektore
waarde kan toevoeg op die terreine van ekonomiese denke en die bestuur van
ondernemings en van openbare instansies, insluitende finansiële bestuur en die bestuur
van menslike hulpbronne.
Die BComm-program is die breedste program wat die Fakulteit aanbied en gee vir
studente die grootste vrye keuse van verskillende hoofvakke. ’n Mens kan eintlik jou eie
leerplan saamstel en selfs ’n vak uit die Fakulteit Lettere en Sosiale Wetenskappe insluit.
Voornemende studente wat onseker is oor watter fokusareas hulle vanaf die tweede jaar
wil neem, word aangeraai om vir hierdie program te registreer. Kyk hieronder vir die
fokusareas wat hierdie program aanbied.
BELEGGINGSBESTUUR
Beleggingsbestuur rus jou toe met die teoretiese en praktiese kennis om besluite
rakende die bestuur, koop en verkoop van onder andere aandele-, effekte-, eiendom- en
geldmarksekuriteite te maak. Die program is gebaseer op die internasionale Chartered
Financial Analyst-leerplan, wat beskou word as een van die mees gesogte kwalifikasies in
die beleggingsbedryf wêreldwyd. Moontlike loopbane sluit in dié van beleggingsanalis,
portefeuljebestuurder, aandelemakelaar en -handelaar.
FINANSIËLE BEPLANNING
Hierdie praktykgerigte fokusarea rus jou toe vir die suksesvolle toetrede tot ’n beroep as
finansiële adviseur in jou eie onderneming, of in die bankwese, versekerings- en ander
bedrywe. Die leerplan is spesiaal saamgestel sodat jy na verwerwing van jou BCommgraad
vir die Nagraadse Diploma in Finansiële Beplanning kan inskryf. Studente wat
hierdie diplomaprogram suksesvol voltooi, verkry toegang tot die toelatingseksamen vir
die internasionaal erkende kwalifikasie Certified Financial Planner (CFP).
LANDBOU-EKONOMIE
Hierdie fokusarea lei voornemende entrepreneurs en werknemers vir die
landboubesigheidsektor op. Werksgeleenthede sluit in algemene bestuur, finansiële
bestuur en logistieke bestuur by die lewering van landbou-insette en -dienste, by die
verwerking en verspreiding van landbouprodukte, en by landboufinansiering. Die
integrasie van boerderybedrywighede met ander marksektore, soos byvoorbeeld toerisme,
bied verdere werksgeleenthede.
OPENBARE EN ONTWIKKELINGSBESTUUR
Verpligte vak vanaf eerste jaar: openbare en ontwikkelingsbestuur
’n Deeglike kennis van openbare en ontwikkelingsbestuur is noodsaaklik vir
uiteenlopende beroepe in die openbare sektor (nasionale, provinsiale en munisipale
administrasies), die vrywillige, ontwikkelings-, sake- en mediasektore. Moontlike
beroepe in genoemde sektore is dié van algemene bestuurder of hoof- uitvoerende
beampte, strategiese bestuurder, finansiële bestuurder, personeelbestuurder,
projek- en programbestuurder, ontwikkelingsbeplanner, ontwikkelingsbestuurder,
gemeenskapsontwikkelaar, of ’n spesialis in beleids- en bestuursnavorsing en
bestuurskonsultasie.
BComm (Bestuurswetenskappe)
Afrikaans en Engelse klasse apart tot in finale jaar.
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Wiskunde 5
• Afrikaans Huistaal 4 of Eerste Addisionele Taal 5 OF
Engels Huistaal 4 of Eerste Addisionele Taal 5
Indien jy Wiskunde 114 en 144 En/of Rekenaarwetenskap 114 en 144 as universiteitsvakke
wil neem, dan:
• Wiskunde 6
Hierdie is die graadprogram vir studente wat seker is dat hulle op ’n loopbaan in ’n
bestuursveld wil fokus. Vir die BComm (Bestuurswetenskappe) is die lys van modules
wat jy in die verskillende fokusareas kan volg effens nouer gedefinieer as vir die
BComm. Die hoofvakke waaruit jy kan kies in jou tweede en derde jaar is beperk tot:
Bedryfsielkunde, Bemarkingsbestuur, Entrepreneurskap en Innovasiebestuur, Ekonomie,
Informasiestelselbestuur, Finansiële Bestuur, Finansiële Rekeningkunde (slegs tot 2e
jaar), Kwantitatiewe Bestuur, Logistieke Bestuur en Vervoerekonomie.
Hierdie program is die ENIGSTE een waar jy tot in jou finale jaar in Engels of in
Afrikaans – volgens jou eie keuse – kan klasloop.
17

18
Wees versigtig: As jy nie ten minste 40% vir Afrikaans op skool behaal het nie (veral
Engelssprekende studente moet hierop let), maak seker dat jy heeltemal tevrede is met die
BComm (Bestuurswetenskappe)-program se vakke. Studente wat nie aan die minimum
Afrikaanse taalvereiste voldoen nie (kyk “Taal van onderrig” hierbo), sal nie na ander
programme kan oorskakel nie.
Die fokusarea wat jy kies, sal jou uiteindelike beroep bepaal. Lees hieronder verder oor
die verskillende fokusareas wat in hierdie program aangebied word en die beroepsrigtings
waarheen dit kan lei.
BEMARKINGSBESTUUR
In die hedendaagse sakewêreld is bemarking waarskynlik een van die belangrikste
take in enige onderneming. Daagliks het individue en ondernemings met verskeie
bemarkingsaksies soos produkbesluite, prysbepaling, verspreiding van sowel produkte
of dienste as die bekendstelling of bewusmaking daarvan te doen. Moontlike loopbane is
bemarkings-, verkoops-, kliënte- en reklamebestuurder.
ENTREPRENEURSKAP EN INNOVASIEBESTUUR
Dié fokusarea oriënteer studente om nie net na werksekuriteit in die formele sektor te
strewe nie, maar ook om ’n eie onderneming in die toekoms te oorweeg. Gevolglik
word studente in staat gestel om werksgeleenthede vir hulself en ander te skep. Die
opleiding stel studente egter ook in staat om kreatiewe bydraes tot ander, reeds gevestigde
ondernemings te maak.
FINANSIËLE BESTUUR
Hierdie fokusarea konsentreer op drie belangrike vraagstukke wat die uiteindelike
voorspoed van enige onderneming bepaal, naamlik “Waar kry ons geld om die
onderneming mee te finansier?”, “Hoe gebruik ons die geld?” en “Hoe verdeel ons
die wins?” Die ‘gesondheid’ van die onderneming word dan bepaal met behulp van
verhoudingsgetalle. Of jy nou ’n eie onderneming oorweeg of vir ’n groot maatskappy
wil werk, ’n goeie kennis van finansiële bestuur is noodsaaklik vir die sukses van enige
onderneming.
INFORMASIESTELSELBESTUUR
Namate die globale ekonomiese stelsel al hoe meer kennisgebaseerd word, en
rekenaargedrewe kennistegnologie al hoe meer kompleks, word die bestuur van
informasie in organisasies ook al hoe meer ingewikkeld – maar óók al hoe meer ’n
kritiese voorwaarde vir kompeterende voorsprong. Hierdie fokusarea rus mense toe
om die vinnig ontwikkelende kennistegnologie te kan integreer met die bedryf van
die onderneming om sodoende aan die eise van produktiwiteit, effektiwiteit en (soms)
innovasie te voldoen.
KWANTITATIEWE BESTUUR
Verpligte vak vanaf eerste jaar: statistiek
Het jy al ooit gewonder hoe vrae soos die volgende beantwoord word: Wat is
die goedkoopste manier (of roete) om nuwe voertuie vanaf verskeie hawens na
motorhandelaars te vervoer? Watter salarisprogram moet ’n maatskappy aankoop indien
sy opsies verskil in prys, gebruikersondersteuning en gebruikersvriendelikheid? Hoe kan
die kwaliteit van diens of ’n vervaardigde produk gemeet word? Hoeveel tellers moet die
bank gebruik om die kliënte gelukkig te hou?
Kwantitatiewe bestuur behels die bou van wiskundige modelle om probleme soos
hierbo op te los. Die aard van die probleem bepaal die tipe model wat gebou word.
Oplossings vir hierdie modelle word met behulp van die rekenaar verkry, getoets en dan
op die oorspronklike probleem van toepassing gemaak.
Kwantitatiewebestuurspraktisyns kan as private konsultante optree. So nie mag
hulle vind dat banke en finansieringsmaatskappye soos ABSA, Sanlam en Old Mutual,
produksieaanlegte en fabrieke, hoofkantore van groot kettingwinkels (soos Shoprite
Checkers, Pep Stores, Woolworths), logistieke besighede, staatsdepartemente of semistaatsorganisasies
(soos die Departement van Waterwese en Bosbou, of Transnet filiale)
en navorsingsinstansies soos die WNNR, gretig is om hulle in diens te neem.
LOGISTIEKE BESTUUR
Om in ’n kompeterende omgewing te oorleef, moet besighede hul produkte winsgewend
kan vervaardig, versprei en verkoop. Globalisering het noodwendig tot gevolg dat kliënte
geografies soms ver is van waar die produkte vervaardig word. Logistieke operasionele
aktiwiteite (bv. oorlandvervoer, verskeping, verpakking, materiaalhantering en opberging)
word ingespan om hierdie geografiese skeiding te oorbrug en te verseker dat kliënte
koste-effektief voorsien kan word met die regte produkte, by die bestemde plek, op die
verlangde tyd, in die regte verpakking. Ander belangrike logistieke aktiwiteite is aankope,
kontraktering, koördinering, voorraadbestuur, kommunikasie en die skedulering van
aktiwiteite of bestellings.
Hierdie fokusarea rus jou toe vir logistieke werk in die besigheidswêreld met
kundigheid en vaardighede soos holisties geïntegreerde denke, begrip vir operasionele
uitdagings, kommunikasie, samewerking, etiek en bedrewenheid in die gebruik van
inligtingstegnologie.
Verskeie uitdagende logistieke werksgeleenthede bestaan in die openbare sektor en
privaat besighede wêreldwyd. Vanaf die grootste motorvervaardiger tot die kleinste
produsent en enige onderneming wat produkte koop en/of verkoop, het behoefte aan
logistiekvaardige mense wat logistieke aktiwiteite plaaslik, nasionaal en internasionaal
kan beplan, organiseer en beheer. Diensorganisasies (bv. hospitale en restaurante) maak
ook gebruik van logistieke aktiwiteite.
MENSLIKE HULPBRONBESTUUR
Verpligte vak vanaf eerste jaar: Bedryfsielkunde
Hierdie fokusarea berei studente voor vir ’n loopbaan in die bestuur van menslike hulpbronne
in organisasies. In Suid Afrika bestaan daar ’n dringende behoefte aan persone wat menslike
hulpbronne doeltreffend kan bestuur ten einde die organisatoriese doelwitte te bereik. ’n
BComm met hierdie fokusarea kan lei tot nie-statutêre registrasie as “Human Resource
Practitioner” by die South African Board for People Practices (SABPP). Moontlike loopbane
is menslike hulpbronbestuurder, marknavorser, opleiding- en ontwikkelingsbestuurder,
konsultant en arbeidsverhoudingebestuurder. (Vir statutêre registrasie as Psigometris of om
Bedryfsielkundige te word, kyk ons program BComm (Psig) verderaan.)

BComm (Ekonomiese Wetenskappe)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Wiskunde 5
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4*
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5*
Indien jy Wiskunde 114 en 144 En/of Rekenaarwetenskap 114 en 144 as universiteitsvakke
wil neem, dan:
• Wiskunde 6
* Indien jy nie aan albei hierdie taalvereistes voldoen nie, kyk dan “Taal van onderrig” hierbo.
Hierdie program fokus feitlik uitsluitlik op ekonomie. Weens die belangrikheid van
statistiek vir die ontwikkeling van hoëvlak- ekonomiese ontleding, is Statistiek of
Wiskundige Statistiek tot op tweedejaarsvlak ook voorgeskrewe vakke in hierdie program.
Studente wat belangstel om byvoorbeeld as ’n ekonomiese of finansiële analis of
konsultant te werk, moet vir hierdie graadprogram inskryf. Die fokusarea wat jy kies, sal
jou uiteindelike beroep bepaal. Lees hieronder oor die fokusareas wat in hierdie program
aangebied word en die beroepsrigtings waarheen dit kan lei.
EKONOMIE
Verpligte vak vanaf eerste jaar vir ekonometrici en finansiële sektor: Wiskunde
Ekonomie kan met ander modules kombineer word om meer spesifiek te konsentreer op
areas soos ekonometrici, die finansiële sektor of ekonomiese en bestuurskonsultante. Die
finansiële sektor bied goeie loopbaangeleenthede vir diegene wat ekonomie as fokusarea
kies. So ’n persoon sal tipies werk as ’n ekonomiese of finansiële analis. ’n Verdere
loopbaanopsie is ekonomiese of bestuurskonsultante. Studente met ’n sterk kwantitatiewe
agtergrond en aanvoeling kan as ekonometrici in die finansiële sektor, openbare sektor of
aan ’n navorsingsinstansie werksaam wees.
VERVOEREKONOMIE
Dit is moeilik om te dink aan enige produk of mens wat nie vervoer nodig het nie. Die
oneweredige verspreiding van aktiwiteite – dink maar aan werk, woon en ontspanning –
bring mee dat feitlik alle persone en goedere vervoer moet word. Hierdie vervoer lei egter
tot verskeie kwessies soos kongestie op die paaie en in stede, omgewingsbesoedeling,
’n tekort aan nuwe infrastruktuur, asook die ontstaan van moordende mededinging en
monopolieë in die vervoersektor.
As vervoerekonoom gebruik jy vaardighede soos die vooruitskatting van vraag
(byvoorbeeld die aantal ritte en die keuse van die vervoervorms) en aanbod (kapasiteit
van nuwe vervoervorms) en die bestudering van metodes van finansiering van onderhoud,
verbetering en uitbreiding van vervoernetwerke (soos tolgelde en padgebruikersheffings)
om die vervoerprobleme op te los.
Wat werksgeleenthede betref, tree vervoerekonome dikwels op as konsultante vir die
verskillende owerheidsinstansies en die private sektor.
BComm (Wiskundige Wetenskappe)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Wiskunde 6
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4*
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5*
* Indien jy nie aan albei hierdie taalvereistes voldoen nie, kyk “Taal van onderrig” hierbo.
Hierdie program het ’n skerper fokus op Wiskunde en Wiskundige Statistiek wat
verpligtend is tot in die tweede jaar. In die derde jaar moet jy ten minste een van
Finansiële Risikobestuur, Operasionele Navorsing, Rekenaarwetenskap of Wiskundige
Statistiek volg. Indien jy belang stel om byvoorbeeld ’n finansiële risikobestuurder
of portefeuljebestuurder te word, of om kwantitatiewe oplossings vir byvoorbeeld
bestuursprobleme te vind, raai ons jou aan om hierdie program te volg.
Die fokusarea wat jy kies, sal jou uiteindelike beroep bepaal. Lees hieronder oor die
fokusareas wat in hierdie program aangebied word en die beroepsrigtings waarheen dit
kan lei.
FINANSIËLE RISIKOBESTUUR
Verpligte vak vanaf eerste jaar: Wiskunde
Persone met opleiding in finansiële risikobestuur, wiskundige statistiek en finansiële
wiskunde word in diens geneem deur groot finansiële instellings as finansiële en
kwantitatiewe analiste soos finansiële risikobestuurders, portefeuljebestuurders en
finansiële-instrumenthandelaars.
OPERASIONELE NAVORSING
Verpligte vak vanaf eerste jaar: Wiskunde
Operasionele navorsing beantwoord vrae soos: Hoe moet ek as fabrieksbestuurder
voorraadvlakke in my pakstoor bestuur sodat ek aan onsekere aanvraag kan voldoen
sonder om te veel geld aan die opberging van voorraad te bestee? Waar moet ek as
stadsbeplanner oorweeg om nuwe fasiliteite (soos skole, poskantore en biblioteke) in ’n
dorp te plaas sodat dit vir die meeste mense binne bereikbare afstand is? Hoe kan ek as
vloerbestuurder ’n doeltreffende produksieskedule vir ’n fabriek opstel? Hoe kan ek as
finansiële beleggingsbestuurder ’n beleggingsportefeulje opstel wat verwagte opbrengs
maksimeer, maar risiko op aanvaarbare vlakke hou?
Die slagspreuk van operasionele navorsing is “The Science of Better”. ʼn Operasionele
navorser maak voorstelle vir die verbetering van praktiese situasies soos hierbo gebaseer
op deeglike wiskundige, statistiese en rekenaarmatige analises van regte-wêreld probleme.
Ons afgestudeerde studente werk by banke en versekeringsmaatskappye (soos ABSA of
Sanlam), by aanlegte in die vervaardigingsindustrie (soos fabrieke, saagmeule of depots),
by kettingwinkels (soos Pep Stores, Checkers of Woolworths), by staatsdepartemente of
semi-staatsorganisasies (soos die Departement van Waterwese en Bosbou, of die Transnet
filiale), by navorsingsinstansies (soos die WNNR), of as private konsultante.
19

20
REKENAARWETENSKAP
Verpligte vak vanaf eerste jaar: Wiskunde en rekenaarwetenskap
Hierdie fokusarea lei jou op as ’n gegradueerde met ’n breë kennis van rekenaarwetenskap
en die besigheidswêreld. Dit stel jou in staat om suksesvol ’n beroep in enige
omgewing as programmeerder te aanvaar. Die toepassing van informasietegnologie in
die besigheidswêreld sal in die toekoms al meer belangrik word ten einde maatskappye
effektief en produktief te kan bestuur.
WISKUNDIGE STATISTIEK
Verpligte vak vanaf eerste jaar: Wiskunde
As gevolg van die inligtingsontploffing word besluite al hoe meer op grond van groot
hoeveelhede data geneem. Persone met opleiding in wiskundig-statistiese teorie en
prosedures en die gepaardgaande rekenaarvaardighede is daarom in groot aanvraag in die
nasionale en internasionale korporatiewe sake-, navorsing- en owerheidsektore. Hulle
word onder andere aangestel as statistici, data-ontginners, databestuurders en statistiese
analiste in bemarkings-, inligtings- en bestuursafdelings van hierdie sektore.
BComm (Bestuurswetenskappe) (Verlengde Graadprogram)
Afrikaans en Engelse klasse apart tot in finale jaar.
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Wiskunde 4
• Afrikaans Huistaal 4 of Eerste Addisionele Taal 5 OF Engels Huistaal 4 of Eerste Addisionele Taal 5
Studente wat aan al die vereistes van hierdie vierjarige BComm-program voldoen, kan
gekeur en op grond van ’n individuele onderhoud toegelaat word. Die program is ontwerp
om die oorgang van skool na universiteit te vergemaklik en sodoende die student se kanse
op sukses te verhoog. Die eerste jaar beoog om studente se onderbou te verbeter deur
die aanbied van ekstra modules, soos byvoorbeeld Wiskunde. Studente is verplig om die
hulpmodules te slaag voordat hulle na die tweede studiejaar kan vorder. Na hierdie jaar
kan hulle dan die werklas van die daaropvolgende jare makliker hanteer. Sommige van die
eerstejaarmodules word oor twee jaar versprei. Inname is beperk tot 100 studente. Vir meer
inligting hieroor, skakel gerus dr Loots by 021 808 3404, per faks by 021 808 2409 of per
e-pos by aloots@sun.ac.za (of me Daniels by 021 808 4837 en ndaniels@sun.ac.za).
Let wel: Net soos by die driejarige BComm (Bestuurswetenskappe) is hierdie program se
vakke ook beperk. Die vakke wat in hierdie program geneem kan word se klasse word in
Engels en in Afrikaans apart aangebied. Studente kan nie van hierdie program na ander
programme oorskakel nie.
Die fokusarea wat jy kies, sal jou uiteindelike beroep bepaal. Lees onder BComm
(Bestuurswetenskappe) oor die hoofvakke en fokusareas wat ook in hierdie program
aangebied word en die beroepsrigtings waarheen dit kan lei.
GRAADPROGRAMME VIR PROFESSIONELE REGISTRASIE
Oorweeg een van ons beroepsgerigte programme as jy ’n aktuaris, ’n bedryfsielkundige of ’n
rekenmeester wil word. Indien jy ’n professionele rekenmeester wil word, kan jy kies tussen die
programme BRek, BComm (Bestuursrekeningkunde) en BComm (Finansiële Rekeningkunde).
Onderworpe aan sekere beperkings, is dit moontlik om tydens jou studie tussen hierdie
programme oor te skakel, of selfs na een van die breë graadprogramme indien jy besef dat
rekeningkunde jou nie geval nie.
BRek
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 70% (sonder Lewensoriëntering)
• Wiskunde 6 OF
Wiskunde 5 én Rekeningkunde 6
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4*
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5*
* Indien jy nie aan albei hierdie taalvereistes voldoen nie, kyk dan “Taal van onderrig” hierbo.
Die BRek-graad word hoog aangeslaan en word geag as van die mees gesogte
voorgraadse opleiding as jy eendag ’n professionele rekenmeester wil word. As ’n
geoktrooieerde rekenmeester kan jy maatskappye se finansiële state ouditeer, ’n werk
wat statutêre beskerming geniet, en is jy ook vir heelwat ander werk in aanvraag,
byvoorbeeld as finansiële bestuurder, bestuursrekenmeester of belastingkundige.
‘Statutêre beskerming’ beteken daar is ’n wet wat bepaal dat sekere maatskappye se boeke
geouditeer moet word en dat net spesifieke professies dit mag doen.
Opleiding van geoktrooieerde rekenmeesters
Jy kan die internasionaal erkende, professionele, rekeningkundige kwalifikasie van
Geoktrooieerde Rekenmeester (GR) behaal deur die eksamens van die Suid-Afrikaanse
Instituut van Geoktrooieerde Rekenmeesters (SAIGR) en/of die Independent Regulatory
Board for Auditors (IRBA), met hoofkantoor in Johannesburg, te slaag en deur
verder te voldoen aan hul gestelde vereistes vir praktiese ervaring. Die leerplan van
die SAIGR is daarop gerig om kandidate voor te berei in Finansiële Rekeningkunde,
Ouditkunde, Belasting, Bestuursrekeningkunde en aanverwante dissiplines, sodat hulle as
geoktrooieerde rekenmeesters in die privaat en openbare sektore kan funksioneer.
Ons BRek-graad geniet die erkenning van die SAIGR. Dit beteken dat as jy by hierdie
Universiteit die graad BRek en daarna die graad HonsBRek verwerf, kan jy inskryf vir die
eerste deel van die professionele eksamen van die SAIGR. Om jou hierop voor te berei, omvat
die leerplanne van die BRek- en die HonsBRek-graadprogramme die leerplan van die SAIGR.
BComm (Aktuariële Wetenskap)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 70% (sonder Lewensoriëntering)
• Wiskunde 7

• Afrikaans Huistaal 5 OF Engels Huistaal 5*
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5*
* Indien jy nie aan hierdie taalvereiste voldoen nie, kyk “Taal van onderrig” hierbo.
Hierdie program is die eerste stap in die opleiding van aktuarisse. Aktuarisse kan beskryf
word as onafhanklike vakkundiges wat finansiële risiko’s en onvoorsiene gebeurlikhede
kan ontleed en in ’n model weergee. Hulle kan die risiko’s opweeg en die resultate in
finansiële terme verduidelik. Hierdie werk het direk te doen met die bestuur van bates en
laste (soos beleggings en lenings), en die gepaardgaande risiko’s.
Opleiding van aktuarisse
Om as Aktuaris te kwalifiseer (“Fellow of the Actuarial Society of South Africa”) moet jy al
vyftien eksamens van die beroepsliggaam slaag en ook gepaste werksondervinding opdoen.
Die verwerwing van die grade BComm en HonsBComm in Aktuariële Wetenskap aan
hierdie Universiteit, mag lei tot vrystelling van verskeie eksterne eksamens van die genoemde
beroepsliggaam. Om vrystelling vir ’n gegewe vak te verkry, moet jy ’n bevredigende punt in
die ooreenstemmende universiteitsvak behaal. Hierdie programme berei jou ook deeglik voor
vir van die ander eksterne eksamens waarvoor vrystelling nie beskikbaar is nie.
Die leerplan vir hierdie programme lê nie net klem op die aktuariële, statistiese en
wiskundige vaardighede wat vir die aktuariële eksamens voorgeskryf is nie, maar ook op
die vermoë om finansiële en ekonomiese data te interpreteer en te benut. Dit sal jou in
staat stel om ’n sleutelrol te speel in die bestuur van enige onderneming of organisasie.
BComm (Bestuursrekeningkunde)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Wiskunde 5
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4*
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5*
* Indien jy nie aan albei hierdie taalvereistes voldoen nie, kyk “Taal van onderrig” hierbo.
Dié program help jou om eendag te kwalifiseer as ’n geoktrooieerde
bestuursrekenmeester. Met hierdie kwalifikasie kan jy as ’n bestuursrekenmeester of as ’n
finansiële bestuurder werk. As bestuursrekenmeester sal jy byvoorbeeld betrokke wees by
kostestudies oor die ontwikkeling van nuwe produkte en deelneem aan besluite oor nuwe
investeringsmoontlikhede.
Opleiding van geoktrooieerde bestuursrekenmeesters
Die internasionaal erkende professionele rekeningkundige kwalifikasie van
Geoktrooieerde Bestuursrekenmeester word behaal deur die eksamens van die
Geoktrooieerde Instituut van Bestuursrekenmeesters (CIMA), met die hoofkantoor in
Londen, te slaag en voorts te voldoen aan hul gestelde norme vir praktiese ervaring. Die
leerplan van CIMA lê nie net klem op die verwerwing van die finansiële vaardighede wat
verwag sou word by ’n rekenmeester nie, maar ook op die vermoë om finansiële inligting
te interpreteer en te gebruik ten einde ’n sleutelrol te speel in die bestuur van enige
onderneming of organisasie.
Die graadprogram BComm (Bestuursrekeningkunde) soos deur hierdie Universiteit
aangebied, geniet erkenning van CIMA. Die gevolg is dat as jy hierdie kwalifikasie by die
Universiteit Stellenbosch verwerf, jy tans vrygestel word van minstens sewe van CIMA se
vyftien eksamens.
As jy verder ook ’n HonsBComm (Bestuursrekeningkunde) sou verwerf, sal jy tans van
minstens nege van CIMA se vyftien eksamens vrygestel word (na CIMA se goeddunke).
BComm (Finansiële Rekeningkunde) (ACCA)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Wiskunde 5
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4*
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5*
* Indien jy nie aan albei hierdie taalvereistes voldoen nie, kyk “Taal van onderrig” hierbo.
Hierdie program is spesifiek gerig op die beroep van die geoktrooieerde gesertifiseerde
rekenmeester. Met hierdie ACCA-kwalifikasie sal jy hoofsaaklik betrokke wees by die
finansiële bestuur van ’n organisasie waar jou kennis van finansiële rekeningkunde,
ouditkunde, bestuursrekeningkunde en belasting nuttig sal wees.
Opleiding van gesertifiseerde rekenmeesters
Die internasionaal erkende professionele rekeningkundige kwalifikasie van
Geoktrooieerde Gesertifiseerde Rekenmeester word behaal deur die eksamens van die
Geoktrooieerde Assosiasie van Gesertifiseerde Rekenmeesters (ACCA), met hoofkantoor
in Londen, te slaag en ook te voldoen aan hul gestelde norme vir praktiese ervaring. Die
leerplan van die ACCA is gerig op die voorbereiding van finansiële state, ouditering en
die verskaffing van belasting- en besigheidsadvies in die privaat en openbare sektor.
Die graad BComm (Finansiële Rekeningkunde), soos deur hierdie Universiteit
aangebied, geniet erkenning van die ACCA. Die gevolg is dat as jy die graad BComm
(Finansiële Rekeningkunde) aan hierdie Universiteit behaal, jy tans vrygestel word van
agt van die ACCA se veertien vakke (na ACCA se goeddunke). Lees meer oor ACCA by
www.accaglobal.com.
BComm (Psig)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Wiskunde 5
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4*
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5*
* Indien jy nie aan albei hierdie taalvereistes voldoen nie, kyk “Taal van onderrig” hierbo.
Hierdie program lei jou op vir ’n loopbaan in die bestuur van menslike hulpbronne
in organisasies. Deur die BComm (Psig) op te volg met ’n HonsBComm (Psig) en ’n
ses maande internskap, en dan ’n professionele raadseksamen suksesvol af te lê, kan
21

22
jy statutêr registreer by die Health Professions Council of South Africa (HPCSA) as
Psigometris (in onafhanklike praktyk). Na voltooiing van die MComm (Psig)-program,
’n 12 maande internskap en die aflegging van die professionele raadseksamen vir
bedryfsielkundiges kan jy statutêr registreer by die HPCSA as Bedryfsielkundige.
Opleiding van psigometriste
Vanaf 1 Januarie 2006 geld ’n nuwe opleidingsmodel waarvolgens ’n mens kwalifiseer
vir registrasie as Psigometris. Hiervoor moet jy eers vier jaar studeer in sielkunde deur
die BComm (Psig) en die HonsBComm (Psig) suksesvol te voltooi. Daarna moet jy ’n
internskap van ses maande doen, wat bestaan uit praktiese werk onder die supervisie van
’n geregistreerde sielkundige by ’n onderneming. Hierdie praktiese opleiding doen jy
in psigometriese assessering. Na afloop van die praktiese werk, lê jy die professionele
raadseksamen, opgestel deur die “Psychometrics Committee of the Professional Board for
Psychology”, af. Jy moet dit met ’n gemiddelde prestasie van ten minste 70% slaag.
GRAADPROGRAMME MET ’N REGSFOKUS
K e u r i n g
Hierdie twee programme is ook onderworpe aan keuring, maar die keuringsproses word deur die
Fakulteit Regsgeleerdheid hanteer. Kyk “Algemene toelatingsinligting” op bls. 52 hieroor.
BRekLLB
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde (sonder Lewensoriëntering) van minstens 70%
• Wiskunde 6 OF
Wiskunde 5 en Rekeningkunde 6
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5
Dié program lei jou in die eerste plek op om as geoktrooieerde rekenmeester te kwalifiseer
(kyk “Opleiding van geoktrooieerde rekenmeesters” by “BRek” hierbo). In die tweede plek
word jy toegerus met geskikte kennis en insig wat in die regswetenskappe vereis word met
die oog op ’n moontlike loopbaan in die regte (kyk ook onder die Fakulteit Regsgeleerdheid
bladsy 53). ’n Voordeel van die program is dat die BRek- en die LLB-kwalifikasies in vyf
jaar behaal kan word, wat minstens een jaar minder is as soortgelyke programme – en dit
sonder om standaarde te verlaag.
BComm (Regsgeleerdheid)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde (sonder Lewensoriëntering) van minstens 60%
• Wiskunde 5
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5
Dié program is beroepsgerig. Dit word na voltooiing aangevul deur die toepaslike deel
van die LLB-program en, waar toepaslik, die aflê van professionele toelatingseksamens.
In hierdie program bestudeer jy beide regsvakke en vakke vanuit die Fakulteit
Ekonomiese en Bestuurswetenskappe. Na afloop van die program kan jy of verder in die
regsrigting of in jou hoofvak (van die Ekonomiese en Bestuurswetenskappe) studeer.
Hiermee kry ’n mens ’n gesogte breër onderbou en dieper begrip van hoe regsreëls
by die samelewing in die algemeen inpas. Jy kry ook vaardighede van ’n ekonomiese
en bestuursaard en ’n breër algemene kennis as wat jy met die gewone vierjarige
LLB-program sou kry. Kyk ook by BComm (Regsgeleerdheid) onder die Fakulteit
Regsgeleerdheid.
Navrae
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
Webwerf vir BComm-programme: www.sun.ac.za/economy/
Webwerf vir programme met ’n regsfokus: law.sun.ac.za

F A K U L T E I T
GESONDHEIDSWETENSKAPPE
23

24
programgids
B in Arbeidsterapie
BSc in Dieetkunde
BSc in Fisioterapie*
B in Spraak-Taal- en Gehoorterapie
MB,ChB*
* Hierdie programme word ook as verlengde graadprogramme
(VGP’s) aangebied. Kyk “Aansoek en keuring”
hieronder en op bladsy 7.
Gegradueerdes in die Gesondheidswetenskappe aan die Universiteit Stellenbosch is nasionaal en internasionaal bekend vir hulle etiese gesindheid, kultuur van omgee en
hoëkwaliteitgesondheidsorg aan hulle kliënte, pasiënte en gemeenskappe.
Gegradueerdes in die Gesondheidswetenskappe aan die
Universiteit Stellenbosch is nasionaal en internasionaal
bekend vir hulle etiese gesindheid, kultuur van omgee en
hoëkwaliteitgesondheidsorg aan hulle kliënte, pasiënte en
gemeenskappe.
Studente op die Tygerbergkampus, waar die Fakulteit
Gesondheidswetenskappe gehuisves word, geniet ’n
omvattende studentgesentreerde ondersteuningstelsel
wat onder andere bestaan uit die Eerstejaarsakademie,
tutor- en mentorondersteuning deur senior studente, en die
akademiese fokus in koshuise (die ResEd-inisiatief). ’n
Ervare span akademici en ondersteuningspersoneel hou
hul oog en hand op die akademiese vordering en algemene
welstand van al ons studente. Buiten uitstekende onderrig
in goed toegeruste fasiliteite, kry studente waardevolle
praktiese ervaring deurdat hulle reeds vroeg in hul studies
ondervinding met pasiënte en gemeenskappe opdoen.
Die Fakulteit se strewe dat die samestelling van die
studente ’n weerspieëling van die demografiese profiel
van die land sal wees, maak van hierdie kampus ’n ware
multikulturele tuiste. Die kampus bied ’n taalvriendelike
omgewing wat verskillende taalgroepe akkommodeer. (Kyk
“Onderrigtaal” verder aan.)
Toegang tot voorgraadse programme in die
Gesondheidswetenskappe aan die Universiteit Stellenbosch
is onderworpe aan ʼn gestruktureerde keuringsproses.
Studentegetalle in die Gesondheidswetenskappe
word beperk deur regulasies van die Raad vir
Gesondheidsberoepe; die gesondheidsdienste en die
universiteit se beskikbare infrastruktuur en begroting;
asook die hoë eise van die programme, wat gewoonlik net
suksesvol deurloop word deur kandidate wat bogemiddeld
op skool presteer het.
Onderrigtaal
Al die klasse van hierdie Fakulteit se programme word
volgens die T-spesifikasie (kyk ook bladsy 2) tweetalig in
Afrikaans én in Engels aangebied (dubbelmediumonderrig).
Dit beteken dat elke taal min of meer 50% van die tyd gebruik
word. Taalondersteunende onderrig is beskikbaar.
A a n s o e k e n k e u r i n g
• Aansoeke sluit 31 Mei elke jaar
• By aansoek sal inligting oor die Nasionale Normtoetse
(National Benchmark Tests) aan jou gestuur word
• Kandidate word gekeur op grond van akademiese
skoolprestasie (45% van die keuringspunt),
prestasie in die Nasionale Normtoetse (30% van die
keuringspunt) asook nie-akademiese prestasies op
hoërskool (graad 10-12) behaal vir onder andere
leierskap, sport, kultuurbedrywighede, gemeenskapsdiens
en veeltaligheid (25% van die keuringspunt)
• Kandidate met akademiese agterstande en wat potensiaal
toon kan gekeur word vir toelating tot die verlengde
graadprogramme (VGP’s) van MB,ChB en BSc in
Fisioterapie. Die VGP’s bied toepaslike, ondersteunende
modules oor ’n periode van twee jaar; dus word een jaar
toegevoeg tot die duurte van die program
B in Arbeidsterapie
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk
bladsy 4)
• ’n NNS-gemiddelde van minstens 50%
• Wiskunde 3
• Lewenswetenskappe 4
• Afrikaans en Fisiese Wetenskappe word sterk aanbeveel
- Omtrent 50 kandidate word gekeur in die jaar wat studie
voorafgaan. Kyk “Aansoek en keuring” hierbo.
- Vir onderrigtaal, kyk hierbo
Arbeidsterapie is ’n dinamiese en opwindende beroep. Hierdie
program rus jou toe met kennis en vaardighede om kliënte
van alle ouderdomsgroepe met ontwikkelingsagterstande,
verskillende siektetoestande en funksionele beperkings te
assesseer. Aktiwiteite word as intervensiemedium gebruik.
Die intervensieprogramme word ontwerp vir aanwending in
tuisomgewings en gemeenskappe om optimale deelname van
die persoon of persone aan die aktiwiteite van die daaglikse
lewe te verkry. Hierdie intervensieprogramme rehabiliteer
en voorkom funksionele probleme, en bevorder die algehele
gesondheidstoestand van persone.
As arbeidsterapeut sal jy jou kliënte holisties benader
en, met inagneming van die fisiese, sielkundige, sosiale
en emosionele aspekte, insette op alle areas van hul
daaglikse funksionering – wat selfversorging, werk en
vryetydsbesteding insluit – lewer. Wat kinders betref
is hulle ‘werk’ om te speel en daarom bestaan hulle
intervensieprogramme uit spel- en skoolverwante aktiwiteite.
Indirekte arbeidsterapiedienste sluit onder andere in
raad wat jy aan onderwysers, werkgewers, gesinslede en
versorgers kan gee waardeur hulle kan bydra om persone se
deelname aan die aktiwiteite van die lewe te verbeter, en die
bestuur van aktiwiteitsprogramme wat vir groepe persone in
fasiliteite en die gemeenskap aangebied word om gesonde
lewenstyle te bevorder.
Opleiding van arbeidsterapeute
Die program duur vier jaar. Die eerste jaar van die
program word hoofsaaklik op Stellenbosch gevolg, en
die verdere jare by die Tygerbergkampus. Die program
behels ’n studie van Arbeidsterapie (teorie en praktyk),
Sielkunde, Sosiologie, Spesiale Fisika, Bedryfsielkunde,
Biologie, Anatomie, Fisiologie, Patologie vir Aanvullende
Gesondheidsberoepe, Epidemiologie en Statistiek.
Na afloop van hierdie program volg ʼn gemeenskapsdiensjaar,
waarna jy sal kan registreer as Arbeidsterapeut by
die Raad vir Gesondheidsberoepe van Suid-Afrika.
Daar is beroepsmoontlikhede vir arbeidsterapeute in

hospitale, eie privaat praktyke, gemeenskapsklinieke,
industrieë, hoofstroomskole en skole vir leerders met
spesiale behoeftes, rehabilitasiesentra en spesiale
eenhede (bv. die spinaaleenheid), aftree-oorde en
versekeringsmaatskappye.
BSc in Dieetkunde
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk
bladsy 4)
• ’n NNS-gemiddelde van minstens 50%
• Wiskunde 4
• Fisiese Wetenskappe 4
• Lewenswetenskappe 4
• Afrikaans as skoolvak word sterk aanbeveel
- Omtrent 40 kandidate word gekeur in die jaar wat studie
voorafgaan. Kyk “Aansoek en keuring” op bladsy 24.
- Vir onderrigtaal, kyk bladsy 24.
Hierdie program lei dieetkundiges op wat oor die
wetenskaplike kennis, vaardighede en gesindhede
beskik om selfstandig te kan funksioneer op die gebied
van terapeutiese voeding, gemeenskapsvoeding en
voedseldiensbestuur.
Opleiding van dieetkundiges
Die program duur vier jaar en word vanaf die eerste
studiejaar op die Tygerbergkampus aangebied.
Eerste jaar: Chemie vir Gesondheidswetenskappe,
Lewensvorme en -funksies van Kliniese Belang, Voeding,
Voedsel, Geneeskundige Mikrobiologie, Fisiologiese
Biochemie, Voedingstatusbepaling en Gesondheid in Konteks.
Tweede jaar: Fisiologie, Anatomie, Voedselproduksie
en -sisteme, Toegepaste Voedselwetenskap,
Terapeutiese Voeding, Voeding in die Lewensiklus,
Gesondheidsopvoeding, Etiek en Menseregte en
Praktykopleiding.
Derde jaar: Terapeutiese Voeding, Gemeenskapsvoeding,
Bestuursbeginsels, Sielkunde vir Gesondheidswetenskappe,
Navorsingsmetodiek, Biostatistiek en Epidemiologie, Etiek
en Menseregte, en Praktykopleiding.
Vierde jaar: Navorsingsmetodiek, Voedseldiensbestuur,
Terapeutiese Voeding, Gemeenskapsvoeding, 34 weke van
internskap (praktykopleiding) en ’n navorsingsprojek.
Na afloop van hierdie vierjarige program volg ʼn
gemeenskapsdiensjaar, waarna jy sal kan registreer as
dieetkundige by die Raad vir Gesondheidsberoepe van
Suid-Afrika.
Afgestudeerdes het verskeie beroepskeuses in
terapeutiese dieetkunde, gemeenskapsvoeding en die
voedsel en farmaseutiese industrie. Hulle kan ook
werk as navorsers, as dosente in die akademie, of as
voedingskonsultante in privaat praktyke.
BSc in Fisioterapie
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk
bladsy 4)
• ’n NNS-gemiddelde van minstens 60%
• Wiskunde 4
• Fisiese Wetenskappe 4
• Lewenswetenskappe 4
• Afrikaans as skoolvak word sterk aanbeveel
- Omtrent 55 kandidate word gekeur in die jaar wat studie
voorafgaan. Kyk “Aansoek en keuring” op bladsy 24.
- Vir onderrigtaal, kyk bladsy 24.
Hierdie program lei professionele fisioterapeute op om
oor die nodige kennis, vaardighede en gesindhede te
beskik om probleme met gewrigte, spiere en senuwee te
behandel deur fisiese tegnieke te gebruik om genesing
te bevorder. Benewens tegnologies gevorderde metodes
soos elektroterapie en hidroterapie word manuele tegnieke
(bv. massering, mobilisasie en manipulasie), oefenterapie,
bewegingsontleding en bewegingsheropleiding tot volle
funksionele herstel, ook as behandelingsmodaliteite gebruik.
Omvattende gesondheidsorg aan die gemeenskap
lê klem op voorkoming, genesing en rehabilitasie.
Fisioterapeute werk sowel selfstandig as in spanverband
in die gesondheidsektor. Hul help pasiënte van alle
ouderdomme om disfunksies te oorkom en van siektes of
beserings te herstel; hulle help selfs gesonde mense om hul
prestasievermoë te verbeter.
Opleiding van fisioterapeute
Die program duur vier jaar en dek die volgende vakke:
Lewensvorme en Funksies van Kliniese Belang;
Chemie vir Gesondheidswetenskappe; Persoonlike en
Professionele Ontwikkeling; Gesondheid in Konteks;
Sielkunde; Anatomie; Fisiologie; Patologie; Anatomiese
Patologie; Fisioterapiewetenskap; Toegepaste Fisioterapie;
Kliniese Fisioterapie; Navorsingsmetodiek en
Fisioterapiepraktykvoering.
Na afloop van die program volg ʼn gemeenskapsdiensjaar,
waarna jy sal kan registreer as Fisioterapeut by die Raad vir
Gesondheidsberoepe van Suid-Afrika.
Enkele van ’n wye reeks beroepskeuses wat oorweeg
kan word is fisioterapie in hospitale, privaat praktyke,
gemeenskapsklinieke, die industrie, skole vir
gestremdes, rehabilitasiesentrums, spesiale eenhede (bv.
spinaaleenheid) en sportklubs.
B in Spraak-Taal- en Gehoorterapie
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 50%
• Afrikaans (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• ’n Derde taal word sterk aanbeveel
• Fisiese Wetenskappe en Lewenswetenskappe word
aanbeveel
- Omtrent 30 kandidate word gekeur in die jaar wat studie
voorafgaan. Kyk “Aansoek en keuring” op bladsy 24.
- Vir onderrigtaal, kyk bladsy 24.
Hierdie program lei spraak-taalterapeute op met die
toepaslike kennis en vaardighede om persone met
kommunikasieafwykings te kan hanteer. Die student
word toegerus om die volgende professionele funksies
te vervul: die voorkoming, identifisering, evaluering,
diagnosering en behandeling van kommunikasieafwykings;
kliënt- en gesinsgesentreerde berading en die begeleiding,
onderrig en opleiding van ander kundiges of relevante
lekepersone; konsultasie en navorsing op die gebied van
kommunikasieafwykings en die bestuur van programme
voorsien deur spraak-taalterapeute aan kliënte met
kommunikasieafwykings in gesondheids-, opvoedkundige
en privaat kontekste. Ten einde die bogenoemde funksies
optimaal in die veeltalige Suid-Afrikaanse konteks te
kan verrig, word van studente verwag om vaardigheid te
ontwikkel in ten minste twee tale, asook Gebaretaal.
25

26
Opleiding van spraak-taalterapeute
Die program duur vier jaar en dek die volle omvang
van spraak-, taal-, stem-, gehoor- vlotheid-, voedings-
en slukafwykings wat voorkom in die veld van
kommunikasiepatologie. Die gehoorterapie-inhoud
sluit aspekte van oudiologiese praktyk in, soos basiese
suiwertoon- en spraakoudiometrie, immittansieoudiometrie
en rehabilitasie.
By gehoorgebreke val die klem op die hantering
en rehabilitasie van kinders en adolessente met
kommunikasieafwykings wat veroorsaak word deur
gehoorverlies. Studente ontvang opleiding in basiese
Gebaretaal ter ondersteuning van rehabilitasie.
Die eerste en tweede jaar van die program word op die
Stellenboschkampus aangebied, maar studente bestee ten minste
een dag per week op die Tygerbergkampus. Hiervoor word
busvervoer deur die Afdeling Spraak-Taal en Gehoorterapie
gereël. Die derde en vierde jaar van die program word op die
Tygerbergkampus aangebied. Studente voltooi hul kliniese
opleiding by goedgekeurde instansies in die Wes Kaap.
Hoofvakke: Spraakheelkunde, Kliniese Spraakheelkunde,
Sielkunde en Algemene Taalwetenskap.
Ander modules: Anatomie, Neuro-anatomie en Kliniese
Neurologie waarvan die inhoud aangepas word volgens
die behoeftes van die beroep. Xhosa of Afrikaanse
Taalverwerwing (soos bepaal deur taalvaardigheidstoetse)
is ’n verpligte eerstejaarsvak wat die struktuur en sisteem
van die taal aan die studente bekendstel. Kliniese modules
bied geleenthede vir studente om toepaslike kliniese
vaardighede in spesifieke kontekste te verwerf onder die
toesig van gekwalifiseerde terapeute. Kliniese opleiding
vind plaas in hospitale, skole, gespesialiseerde skole,
gemeenskapsgesondheidsdienssentrums en klinieke. Daar
word ’n hoë premie op kommunikasie- en interpersoonlike
vaardighede geplaas. In die tweede en derde jaar word
studente se Xhosa-taalvaardighede daarom verder
ontwikkel sodat hulle met kliënte en versorgers in kliniese
omgewings kan kommunikeer.
Na afloop van hierdie program volg ʼn gemeenskapsdiensjaar,
waarna jy sal kan registreer as Spraak- Taalterapeut by die Raad
vir Gesondheidsberoepe van Suid-Afrika.
Daar is werksgeleenthede vir spraak-taalterapeute in
die openbare-, privaat- en nie-regeringsektore asook in
die akademie. Graduandi kan registreer by die Raad vir
Gesondheidsberoepe van Suid-Afrika en werk bekom in
hospitale, klinieke, skole of gespesialiseerde skole.
MB,ChB
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk
bladsy 4)
• ’n NNS-gemiddelde van minstens 70%
• Wiskunde 4
• Fisiese Wetenskappe 4
• Lewenswetenskappe 4
• Afrikaans en Engels as skoolvakke word sterk aanbeveel
- Omtrent 220 kandidate word gekeur in die jaar wat studie
voorafgaan. Kyk “Aansoek en keuring” op bladsy 24.
- Vir onderrigtaal, kyk bladsy 24.
Die doel van hierdie program is om pas afgestudeerde
Stellenbosch-dokters te lewer wat oor die kennis, vaardighede
en gesindhede beskik om gedurende die twee internskapjare
die beskikbare geleenthede optimaal te benut en om na afloop
daarvan selfstandig in die primêre gesondheidsektor te kan
funksioneer, en wat die vermoë en insig verwerf het om
persoonlik en professioneel verder te kan ontwikkel.
Opleiding van mediese dokters
Die program strek oor ses jaar en bestaan uit drie fases.
fase een: Die grootste gedeelte van die eerste jaar
word bestee aan ’n onderbou deur natuurwetenskappe
soos Biologie en Chemie in die konteks van die
gesondheidswetenskappe; die basiese aspekte van
gesondheid en persoonlike en professionele ontwikkeling
te bestudeer. Die beginsels wat die versteuring van
liggaamsfunksies tydens siekte en die behandeling daarvan
onderlê, word ook gedek.
fase twee (kliniese geneeskunde): In hierdie fase, wat vanaf
die tweede jaar tot die einde van die eerste semester van die
vyfde jaar strek, word die teoretiese en praktiese aspekte
van die normale struktuur en funksie van die verskillende
orgaansisteme en siektes daarvan op ’n geïntegreerde manier
bestudeer. Reeds vanaf die tweede semester van die tweede
jaar al kry studente eerstehandse ervaring in die behandeling
van pasiënte in die kliniese rotasiemodules.
fase drie (kliniese konsolidasie): In die laaste drie
semesters (ook bekend as die studentinternskap) vind geen
verdere formele teoretiese opleiding plaas nie, maar vind
alle opleiding in die kliniese omgewing plaas.
Na afloop van hierdie ses jaar volg twee jaar internskap
en dan die gemeenskapsdiensjaar, waarna jy sal kan
registreer as Onafhanklike Praktisyn by die Raad vir
Gesondheidsberoepe van Suid-Afrika.
’n Groot verskeidenheid beroepskeuses kan uitgeoefen
word, byvoorbeeld in privaat praktyke, hospitale
of ander mediese instansies, in verskeie staats- of
semistaatsinstellings, in navorsing, in akademiese
geneeskunde of in die privaat sektor soos by
versekeringsmaatskappye of die farmaseutiese bedryf.
Nagraadse studie vir ’n navorsingsloopbaan of spesialisasie
in enige kliniese rigting is verdere aantreklike opsies.
Navrae
Aansoeke om toelating:
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
E-pos: info@sun.ac.za
Webwerf: www.maties.com
fakulteitsbeampte (Stellenboschkampus):
Me Stienie Spies
Tel.: 021 808 4842
E-pos: jjs@sun.ac.za
Keuringsbeampte (Dieetkunde, Arbeids-, fisio- en
Spraak-Taal- en Gehoorterapie):
Me Cindi de Doncker
Tel.: 021 938 9533
E-pos: cnm@sun.ac.za
Keuringsbeampte (MB,ChB-program):
Me Erina van Wyk
Tel.: 021 938 9203
E-pos: phvw@sun.ac.za
nasionale normtoetse:
Tel.: 021 650 3523
Webwerf: www.nbt.ac.za

F A K U L T E I T 27
Ingenieurswese

28
programgids
BIng (Bedryfs)
BIng (Chemies)
BIng (Elektries en Elektronies)
BIng (Meganies)
BIng (Megatronies)
BIng (Siviel)
Ingenieurswese bied uitstekende loopbane vir mans en vroue. Professionele ingenieurs is in die eerste plek gemoeid met die vooruitgang van tegnologie deur innovasie, kreatiwiteit en
verandering. Hul werk vereis oorspronklike denke en ’n goeie oordeelsvermoë, en fokus op mense en tegnologie.
Die vierjarige Baccalaureus in die Ingenieursweseprogramme
(BIng) rus jou toe met ’n breë kennisbasis. Al
die studente neem dieselfde vakke in die eerste jaar en begin
dan in hul tweede jaar spesialiseer in die rigting waarin hulle
verder wil studeer. In die eerste twee jaar word ’n fondament
van wiskunde en die natuur- en ingenieurswetenskappe gelê,
en in die derde en vierde jaar leer jy hoe om jou kennis toe te
pas om tegniese en besigheidsgeleenthede te ontgin. Met die
breë kennisbasis van die BIng kan gegradueerdes ’n groot
verskeidenheid betrekkings volstaan in die ingenieursbedryf
én daarbuite. Hulle is dikwels entrepreneurs en stig en
bestuur hul eie maatskappye.
Die BIng-programme is deur die Suid-Afrikaanse Raad
vir Ingenieurswese (ECSA) geakkrediteer vir registrasie
van ons gegradueerdes as Professionele Ingenieurs na
verwerwing van toepaslike ondervinding in die praktyk.
Ingevolge die Washington Accord word programme
wat deur die Suid-Afrikaanse Raad vir Ingenieurswese
geakkrediteer word in verskeie lande in die wêreld erken,
soos byvoorbeeld Australië, Kanada, Nieu-Seeland, die
Verenigde Koninkryk en die Verenigde State van Amerika.
Op nagraadse vlak bied die Fakulteit ’n groot verskeidenheid
programme aan tot op die vlak van Doktor in die
Ingenieurswese.
Eerste- en tweedejaarsmodules word in Afrikaans én in
Engels aangebied. Vanaf die derde jaar word die meeste
modules in Afrikaans of Engels aangebied. Alle toets- en
eksamenvraestelle en werksopdragte word in Afrikaans
én in Engels opgestel en studente mag enige vraestel of
opdrag in Afrikaans òf in Engels beantwoord.
M i n i m u m t o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk
bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Wiskunde 6
• Fisiese Wetenskappe 5
• Engels Huistaal 3 OF
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF
• Engels Eerste Addisionele Taal 4 saam met Afrikaans
Huistaal 3, of Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5
• Afgesien van bostaande vereistes word aansoekers ook
volgens keuringskriteria gekeur.
• Aansoeke sluit 30 Junie; laataansoeke sluit 30 September.
Keuringskriteria
Ons pas ’n keuringsformule toe waarvolgens die resultate van
ses matriekvakke (uitgesluit Lewensoriëntering) gebruik word,
met Wiskunde en Fisiese Wetenskappe wat dubbel tel. Om ’n
redelike kans vir keuring te hê behoort jou Wiskundepunt en
gemiddelde punt bokant 70% te wees.
Die uitslae van die Nasionale Normtoetse wat jy geskryf het,
sal saam met jou skoolresultate en ander tersaaklike inligting
oorweeg word. Persoonlike onderhoude mag deel van die
keuringsproses uitmaak.
Verlengde Graadprogram vir Ingenieurswese
‘n Verlengde Graadprogram vir Ingenieurswese is ingestel om
studente met ontoereikende skoolagtergrond te help om die
BIng-program te bemeester. Hierdie Verlengde Graadprogram
bied ’n alternatiewe toegang tot die programme in die Fakulteit
Ingenieurswese. ‘n Beperkte aantal studente word gekeur vir
hierdie Verlengde Graadprogram en voorkeur word verleen aan
studente uit voorheenbenadeelde gemeenskappe. Die Verlengde
Graadprogram beteken een ekstra jaar van studie, wat die
hoofstroomgraadprogramme voorafgaan. Studente wat hierdie
ekstra jaar suksesvol voltooi en aan die addisionele voorwaardes
voldoen, word tot die hoofstroomgraadprogramme van die
Fakulteit Ingenieurswese toegelaat.
Nagraadse programme
- Nagraadse Diploma in Ingenieurswese
- MIng
- MScIng
- PhD
- DIng
BIng (Bedryfs)
Bedryfsingenieurswese is gerig op mense en tegnologiese
stelsels met die doel om ondernemings doeltreffend en
dus meer mededingend te maak. In ’n kleiner wordende
wêreld waar handel geen grense ken nie, is internasionale
mededingendheid dié uitdaging van die 21ste eeu.
Gegradueerdes is verantwoordelik vir die optimale
ontwerp, implementering, bedryf, verbetering en bestuur van
tegnologiese stelsels. Hierdie stelsels bestaan gewoonlik uit
mense, toerusting, inligting, kapitaal, prosesse en prosedures,
en bedryfsingenieurs verbeter die gehalte, produktiwiteit en
koste-doeltreffendheid van hierdie elemente deur optimering.
Die bedryfsingenieur word hiervoor toegerus deur
onder meer Wiskunde, Operasionele Navorsing,
Ingenieursekonomie, Vervaardigingsprosesse en -stelsels,
Ergonomie en Produksiebestuur te bestudeer. Naas hierdie
meer tegnologiese inhoud is bedryfsingenieurs ook betrokke
by die mens binne die transformasieproses: dit is immers die
persoon wat uiteindelik gestalte moet gee aan die uitvoering
van aktiwiteite en beheer het oor die planne wat opgestel is.
Projekbestuur tesame met Kennisbestuur is ook belangrik,
want die mens en die kennis wat hy/sy het, word beskou as
die belangrikste hulpbron in enige onderneming en dit moet
met sorg bestuur word.
Met bedryfsingenieurs se sterk besigheidsfokus en
tegnologiese basis is hulle ewe tuis in die vervaardiging-,
dienste- en finansiële sektor, en die aanwending van
bedryfsingenieurs in hierdie sektore neem jaarliks toe.
BIng (Chemies)
Die Departement Prosesingenieurswese bied die graad
Chemiese Ingenieurswese aan met keusevakke in

mineraalprosessering. Chemiese en mineraalprosesseringsingenieurs
is gemoeid met die vervaardiging van
verbruikbare materiale en die ekstraksie van minerale op ’n
industriële skaal. Hulle ontwikkel die prosesse en ontwerp,
vervaardig en bedryf die aanlegte waarmee grondstowwe na
produkte met ’n hoër ekonomiese waarde verwerk word deur
fisiese, termiese of chemiese veranderings. Die ontwikkeling
van prosesse waar biotegnologie ’n rol speel (soos bio-energie),
die outomatiese prosesmonitering en beheer van chemiese
prosesseringsaanlegte, asook omgewingsingenieurswese
(omgewingsvriendelike prosesse en afvloeisel behandeling, bv.
waterbehandeling) word al hoe belangriker.
Hierdie program rus studente toe met ’n breë kennis
van Wiskunde, Fisika en Chemie, asook Termodinamika,
Oordragsverskynsels, Skeidingsprosesse, Reaktorontwerp,
Biotegnologie, Prosesbeheer, Ingenieursbestuur, Kosteberaming
en Ontwerp. Keusevakke in Mineraalprosessering fokus
spesifiek op die ontginning en ekstraksie van minerale soos
goud, diamante, steenkool, platinum en yster.
Chemiese ingenieurs werk in ’n reeks van bedrywe wat
petrochemiese aanlegte, metallurgiese aanlegte, aanlegte vir
die vervaardiging van kunsmis en sement, die voedselbedryf,
biotegnologie en navorsingsinstansies insluit. In Suid-Afrika
werk baie chemiese ingenieurs vir groot maatskappye soos
Sasol, Anglo, BHP Billiton, SABMiller en Eskom, maar daar is
ook heelwat geleenthede in nuwe hoëtegnologie-maatskappye,
terwyl daar ook al hoe meer klein maatskappye is wat chemiese
ingenieurs in diens neem.
BIng (Elektries en Elektronies)
Elektriese en elektroniese ingenieurs is verantwoordelik
vir die opwekking, transmissie en omsetting van elektriese
krag; die inwin, verwerking en verspreiding van inligting
deur elektroniese stelsels; die ontwerp van rekenaars en
groot programmeringstelsels; en die beheer van elektriese en
meganiese stelsels.
Hierdie program lê ’n breë basis vir ’n groot verskeidenheid
werksgeleenthede. In die derde en vierde jaar word voortgebou
op wiskunde en die ingenieurswetenskappe van die eerste twee
jaar met ingenieurstoepassings op die gebiede van elektriese
energie, elektronika, elektromagnetiese stelsels, rekenaarstelsels,
beheerstelsels, telekommunikasiestelsels, informatika, robotika
en seinverwerking.
Elektriese en elektroniese ingenieurs is gemoeid met
die aanwending van elektriese energie (ook hernieubare
energiebronne) in bedrywe soos dié wat elektrisiteit voorsien,
fabrieke en chemiese aanlegte, myne, munisipaliteite, spoorweë
en hawens. Hulle werk ook waar elektroniese inligtingstelsels,
soos rekenaars, mikroverwerkers en rekenaarnetwerke, telefone,
selfoonnetwerke, televisie, satellietstelsels, radar en outomatiese
vlugstelsels vir vliegtuie gebruik word.
BIng (Meganies)
Meganiese ingenieurs is verantwoordelik vir die daarstelling
van verskeie meganiese stelsels, vanaf vliegtuie en skepe
tot mikromasjiene wat op rekenaarskyfies geëts word.
Daarbenewens vervul meganiese ingenieurs ook ’n
sleutelrol in die opwekking van energie deur steenkool- en
kernkragsentrales of die oes van hernieubare energie uit
sonskyn en wind. In die proses bestudeer, ontwikkel en
ontwerp hulle masjinerie, aanlegte en produkte van ’n wyd
uiteenlopende aard. Meganiese ingenieurswese sluit ook die
vervaardiging, onderhoud en herstel van meganiese stelsels
en aanlegte in. Soos alle ingenieurs is meganiese ingenieurs
dikwels betrokke by die optimering van stelsels en prosesse
en die bestuur van projekte wat miljoene rand beloop.
In die derde en vierde jaar bou hierdie program voort
op die basis van wiskunde en die ingenieurswetenskappe
van die eerste twee jaar met vakke soos Sterkteleer,
Beheerstelsels, Vibrasie en Geraas, Masjienontwerp,
Warmteoordrag en Energiestelsels. Studente kry ook ’n
breë interdissiplinêre basis met vakke soos Elektriese
Aandrywing, Elektronika, Megatronika, Projekbestuur en
omgewingsingenieurswese.
In Suid-Afrika werk meganiese ingenieurs in van die
grootste ondernemings, soos De Beers, Anglo, Sasol en
Eskom, tot in klein konsultasievennootskappe. Hulle tree
dikwels op as program- en projekbestuurders vir groot
kapitaalprojekte soos byvoorbeeld die ontwerp en oprigting
van kragstasies en petrochemiese aanlegte. Baie meganiese
ingenieurs is ook goeie entrepreneurs wat hul eie besighede
tot stand bring.
BIng (Megatronies)
Megatroniese ingenieurs ontwikkel en vervaardig masjiene
en stelsels wat moderne beheerstelsels benut om groter
aanpasbaarheid, beter werkverrigting, en/of laer koste
te verkry. Megatroniese stelsels streef na die optimale
kombinasie van meganiese, elektriese en elektroniese
substelsels deur byvoorbeeld masjienonderdele, sensors
en aktueerders te integreer en dan met rekenaarstelsels
te beheer. Tipiese megatroniese stelsels wat ontwerp en
ontwikkel word, span so wyd soos enjinbeheermodules,
ABS-remstelsels, geoutomatiseerde monteerlyne, kunsharte,
mediese toestelle en verbruikersprodukte soos wasmasjiene.
Hierdie program is saamgestel uit modules van die
BIng (Meganies)- en BIng (Elektries en Elektronies)programme.
In die derde en vierde jaar bestudeer jy vakke
soos Elektronika, Elektriese Aandrywing, Beheerstelsels,
Rekenaarstelsels, Masjienontwerp en Megatronika. Verder
word velde soos Projekbestuur, Vibrasie en Geraas,
Warmteoordrag en omgewingsingenieurswese gedek om ’n
breë interdissiplinêre basis te lê.
Suid-Afrika het ’n volgehoue vraag na megatroniese
ingenieurs. Sommige megatroniese ingenieurs werk vir
groot multinasionale korporasies, maar die diverse opleiding
van megatroniese ingenieurs maak hul gesog by kleiner
ingenieursondernemings en lê ook ’n uitstekende basis vir
entrepreneurs.
BIng (Siviel)
Siviele ingenieurs is betrokke by die ontwerp, konstruksie
en instandhouding van infrastruktuur soos watervoorsiening,
lughawens, paaie, brûe, hawens, myne, tonnels, damme en
die strukture vir residensiële, kommersiële en industriële
toepassings.
Nadat ’n goeie fondament in wiskunde, chemie en die
ingenieurswetenskappe in die eerste twee jaar gelê is, bou die
program in die derde en vierde jaar daarop voort met vakke soos
Water-, Struktuur-, Vervoer- en Geotegniese Ingenieurswese.
Vakke soos omgewingsingenieurswese en Ingenieursbestuur
gee jou ’n wye verwysingsraamwerk. Die vak Informatika
ontwikkel die rekenaar as ’n kragtige hulpmiddel vir die
oplossing van probleme in siviele ingenieurswese.
Daar is vele beroepsmoontlikhede vir siviele ingenieurs
in die openbare en privaat sektore, van plaaslike owerhede
tot staatsdepartemente en van raadgewende firmas tot
konstruksiemaatskappye. Verskeie Suid-Afrikaanse sivieleingenieurswese-maatskappye
is internasionaal aktief, en
sommige is deel van reuse globale maatskappye.
Navrae
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
Webwerf: www.eng.sun.ac.za
29

30
KRYGSKUNDE
F A K U L T E I T

programgids
BMil in Menslike Hulpbron- en Organisasieontwikkeling
BMil in Organisasie- en Hulpbronbestuur
BMil in Tegnologie
BMil in Tegnologie en Verdedigingsbestuur
BMil in Veiligheid- en Afrikastudie
Die Fakulteit Krygskunde op Saldanha bied baccalaureus- en nagraadse programme toegespits op nasionale sekerheid en verdedigingsaangeleenthede aan vir gekeurde offisiere van die
Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag (SANW) en ander weermagte. Die onderrigprogramme is saamgestel om die spesifieke belange van die SANW te dien en so relevant moontlik
tot die behoeftes van weermagoffisiere te wees. Spesialisering in verskeie vakdissiplines, na gelang van die student se voorkeur, is wel moontlik, maar met inagneming van sy/haar
weermagsdeel se behoeftes.
Die minimum tydsduur vir die baccalaureusprogramme is drie jaar.
A l g e m e n e t o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Aanbeveling van die Militêre Akademie Keurraad wat die toelatingsvereistes soos bepaal deur
die SANW in ag neem
• Skryf die Nasionale Normtoetse (sien bladsy 4)
• Kyk ook die toelatingsvereistes by die betrokke programme
BMil in Menslike en Organisasie-ontwikkeling
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Kyk algemene toelatingsvereistes
Die program fokus op die kennis, vaardighede en bevoegdhede wat jy nodig het om
effektief in die menslike hulpbron- en organisasie-ontwikkeling-omgewing te funksioneer.
Hoofvakke:
Bedryfsielkunde (Mil)
Openbare en Ontwikkelingsbestuur (Mil)
Ander vakke:
English Studies (Mil), Handelsreg, Militêre Bestuur, Rekenaarinligtingstelsels (Mil),
Strafreg en ander regsvakke, Militêre Etiek, Militêre Leierskap
Nagraadse programme
- Honneursprogram in Bedryfsielkunde (Mil)
BMil in Organisasie- en Hulpbronbestuur
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Wiskunde 3 of Wiskundige Geletterdheid 5
• Kyk ook algemene toelatingsvereistes
Die primêre fokus van hierdie program is om aan die militêre offisier die kennis,
denkwyses en vaardighede te verskaf om die hulpbronne en organisatoriese omgewing
van die SANW effektief te bestuur.
Hoofvakke:
Ekonomie (Mil)
Finansiële en Bestuursrekeningkunde
Militêre Bestuur
Openbare en Ontwikkelingsbestuur (Mil)
Ander vakke:
Bedryfsielkunde (Mil), Bestuursinligtingstelsels (Mil), English Studies (Mil), Kontraktereg
(Mil), Rekenaarinligtingstelsels (Mil), Statistiek (Mil), Straf- en Militêre Reg
Nagraadse programme
- Honneurs- en magisterprogramme in Organisasie- en Hulpbronbestuur
- Honneursprogram in Openbare en Ontwikkelingsbestuur (Mil)
BMil in Tegnologie
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Wiskunde 4
• Fisiese Wetenskappe 4
• Kyk ook algemene toelatingsvereistes
Die primêre fokus van hierdie program is die ontwikkeling van die militêre offisier se
tegnologiese kennis en vaardighede soos toepaslik vir die militêre omgewing.
Hoofvakke:
Fisika (Mil)
Lugvaartkunde (Mil) en Militêre Tegnologie (verpligtend vir alle SA lugbemanning)
Militêre Geografie (verpligtend vir alle SA Leër algemenediensoffisiere)
Rekenaarinligtingstelsels (Mil)
Seevaartkunde (verpligtend vir alle SA Vloot gevegsoffisiere)
Wiskunde (Mil)
Ander vakke:
English Studies (Mil), Militêre Bestuur, Statistiek (Mil)
Nagraadse programme
- Honneurs- en magisterprogramme in Tegnologie
- Honneurs- en magisterprogramme in Militêre Geografie
31

32
- Honneurs- en magisterprogramme in
Rekenaarinligtingstelsels
BMil in Tegnologie en Verdedigingsbestuur
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Wiskunde 4
• Fisiese Wetenskappe 4
• Kyk ook algemene toelatingsvereistes
Die primêre fokus van hierdie program is om die
integrasie van tegnologie, verdediging en bestuur
te bevorder en om aan ’n suksesvolle kandidaat die
geleentheid te bied om effektief te funksioneer op sy/haar
vlak in ’n tegnologie- en verdedigingsbestuursomgewing
en om sy/haar bevelvoerder / bestuurder in die SANW te
ondersteun in soortgelyke aangeleenthede.
Hoofvakke:
Militêre Bestuur
Militêre Geografie (verpligtend vir alle SA Leër
algemenediensoffisiere)
Lugvaartkunde (Mil) (verpligtend vir vlieëniers /
navigators)
Rekenaarinligtingstelsels (Mil)
Seevaartkunde (verpligtend vir alle SA Vloot
gevegsoffisiere)
Militêre Geskiedenis of Militêre Strategie
Ander vakke:
Bedryfsielkunde (Mil), Ekonomie (Mil) of Veiligheidsreg
(Mil), English Studies (Mil), Fisika (Mil), Militêre
Tegnologie, Statistiek (Mil)
Wiskunde (Mil)
Nagraadse programme
- Honneurs- en magisterprogramme in Tegnologie
- Honneurs- en magisterprogramme in Militêre Geografie
- Honneurs- en magisterprogramme in Krygsgeskiedenis
- Honneurs- en magisterprogramme in Militêre Strategie
- Honneurs- en magisterprogramme in
Rekenaarinligtingstelsels
BMil in Veiligheid- en Afrikastudie
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Kyk algemene toelatingsvereistes
Die primêre fokus van hierdie program is die omgewing
waarin die militêre offisier funksioneer – histories,
polities, strategies en sosio-ekonomies.
Hoofvakke:
Krygsgeskiedenis
Militêre Strategie
Politieke Wetenskap (Mil)
Ander vakke:
Bedryfsielkunde (Mil), English Studies (Mil),
Ekonomie (Mil), Militêre Bestuur, Militêre Geografie,
Rekenaarinligtingstelsels (Mil), Veiligheidsreg (Mil)
Nagraadse programme
- Honneurs- en magisterprogramme in Militêre Strategie
- Honneurs- en magisterprogramme in Krygsgeskiedenis
- Honneurs- en magisterprogramme in Veiligheid- en
Afrikastudie
- MPhil in Veiligheidsbestuur
Navrae
Die Dekaan, Saldanha:
Tel.: 022 702 3003
Die Fakulteitsadministreerder, Saldanha:
Tel.: 022 702 3085
Kliëntedienssentrum, Stellenbosch:
Tel.: 021 808 9111
E-pos: info@sun.ac.za
Webwerf: www.sun.ac.za/mil/

F A K U L T E I T 33
Lettere en Sosiale Wetenskappe

34
programgids
aLGemeNe proGramme
BA in Geesteswetenskappe*
BA in Sosiale Dinamika*
BA in Taal en Kultuur*
GespesiaLiseerDe proGramme
BA in Drama- en Teaterstudie
BA in Internasionale Studie*
B in Maatskaplike Werk*
BA in Menslike Hulpbronbestuur*
B in Musiek (BMus)
BA in Musiek (Bane: Algemeen en Musiektegnologie)
Diploma in Praktiese Musiek
Hoër Sertifikaat in Musiek
BA in ontwikkeling en omgewing*
BA in Politieke, Filosofiese en Ekonomiese Studie (PPE)
BA in Regsgeleerdheid
Programme met Sielkunde
BA in Sosio-Informatika*
BA in Sportwetenskap
BA in Visuele Kunste
BA in Waarde- en Beleidstudie
* Hierdie programme word ook as verlengde
graadprogramme (VGP’s) aangebied. Kyk “Verlengde
graadprogramme” onder.
Hierdie Fakulteit se programme bied vir jou studierigtings te kus en te keur. En dié programme val nie sommer uit die lug uit nie. Hulle is gebou op ’n 138 jaar lange tradisie wat
baie spesifieke waardes soos respek vir kennis en denke, verfyning van smaak, veeltaligheid, intellektuele gebalanseerdheid, verdraagsaamheid en grondigheid ontwikkel. Hulle
is gerat vir Suid-Afrika se behoeftes in die 21ste eeu en hou tred met die jongste internasionale denke oor die ekonomiese en sosiale toepaslikheid van ’n opleiding in die lettere,
kunste en sosiale wetenskappe. Hierdie programme sal jou toerus om jou plek in die veeleisende arbeidsmark vol te staan deur jou ’n grondige vakkennis te gee, maar dit sal jou ook
algemene vaardighede aanleer soos denkvaardighede, kommunikasievaardighede, rekenaargeletterdheid en die vermoë om probleme te herken en op te los. Al ons programme is
keuringsprogramme. Waar ’n program sy eie keuringsvereistes het, word dit by die program self genoem.
Verlengde graadprogramme (VGP’s)
Studente word vir die VGP’s gekeur volgens die oordeel van die Fakulteit. Kyk bladsy 7
vir nadere inligting oor VGP’s.
ALGEMENE PROGRAMME
BA in Geesteswetenskappe
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
Indien jy Sosio-Informatika as universiteitsvak wil neem, dan ook:
• Wiskunde 4 of Wiskundige Geletterdheid 6
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT
Die BA in Geesteswetenskappe is ’n driejarige program wat jou leer om akademies
veelsydig en buigsaam te wees en om in ’n groot verskeidenheid beroepe aktuele
probleme in Suid-Afrika op te los of te hanteer.
Programinhoud
Die vakke waaruit jy kan kies, is ingedeel in twee groepe (bane) tematies verwante
vakke. Die program word so opgebou dat jy uiteindelik op gevorderde vlak twee vakke
neem wat uit enige van die twee bane kom, tesame met (1) nog ’n 24-kredietmodule
of twee 12-kredietmodules van ’n derdejaarvak, of (2) ’n metadissipline wat saamhang
met daardie twee vakke. ’n Metadissipline van ’n vakgebied analiseer en evalueer die
vakgebied se metodes.
Die eerste baan handel oor die mens se denke, taal, kultuur en kuns (met vakke soos
Afrikaans en Nederlands, Afrikaanse Taalverwerwing, Algemene Taalwetenskap, Antieke
Kulture, Chinees, Duits, English Studies, Applied English Language Studies, Filosofie,
Frans, Sielkunde, Sportwetenskap, Teaterwetenskap, Xhosa, Basiese Xhosa).
Die tweede baan het te doen met die mens en die samelewing (met vakke soos Geografie
en Omgewingstudie, Sportwetenskap, Sosio-Informatika, Filosofie, Geskiedenis, Visuele
Studies, Musiekkultuur, Politieke Wetenskap, Sielkunde en Sosiologie).
Die metadissiplines waaruit jy kan kies is Dimensies van Historiese Verstaan en
Wetenskaplike Taalondersoek as Speurwerk.
BA in Sosiale Dinamika
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
Indien jy Sosio-Informatika as universiteitsvak wil neem, dan ook:
• Wiskunde 4 of Wiskundige Geletterdheid 6
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT
Indien jy Ekonomie as universiteitsvak wil neem, dan ook:
• Wiskunde 5
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT
Hierdie program lei jou op vir werk in die sosiale sektors van die arbeidsmark. Jy sal leer
hoe die sosio-ekonomiese, maatskaplike en politieke aspekte van die veranderende wêreld
ontleed, geïnterpreteer, begryp, verduidelik en beïnvloed kan word. Met hierdie kennis
word jou mededingendheid as potensiële toetreder tot die arbeidsmark verhoog omdat jy
leer om jouself in die veranderende omgewing te handhaaf, die ingewikkelde prosesse
van die dinamiese sosiale wêreld te begryp en die volhoubaarheid daarvan te verhoog.

Programinhoud
Die sosiale wetenskappe waaruit jy jou twee hoofvakke kies is Ekonomie, Geografie
en Omgewingstudie, Geskiedenis, Politieke Wetenskap, Sielkunde, Sosiologie en
Sosiale Antropologie. Die ander drie eerstejaars- en twee tweedejaarsvakke kies jy
uit ’n verskeidenheid tale in, asook Antieke Kulture, Sosio-Informatika, Openbare en
Ontwikkelingsbestuur, en Filosofie.
Hierdie vakke bied jou ’n volle spektrum van die veelvoudige dimensies van sosiale
dinamika. Hierdie dimensies sluit onder andere temas in soos samelewingstrukture, idees
oor sosiale verandering, prosesse van verandering, die identiteit en diversiteit van mense,
openbare beleid, kommunikasie en inligting.
BA in Taal en Kultuur
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
Hierdie driejarige program behels onderrig in ’n verskeidenheid moderne en antieke tale
en in die kultuurkontekste waarin hulle aangetref word. Dit rus jou toe met kennis en
vaardighede vir loopbane in die taal- en kultuurprofessies, die media, die diplomatieke
diens, die onderwys, die uitgewersberoep, die toerisme en die vertalingsbedryf.
Programinhoud
Taalvakke wat jy kan volg, is Afrikaans en Nederlands, Afrikaanse Taalverwerwing,
Afrikatale, Algemene Taalwetenskap, Basiese Xhosa, Bybelse Hebreeus, Chinees, Duits,
Engels, Frans, Grieks, Latyn, Applied English Studies en Xhosa. Benewens tale sluit
die program ook kultuurverwante vakke soos Antieke Kulture, Filosofie, Geskiedenis,
Visuele Studies, Sielkunde en Teaterwetenskap in. ’n Mens kan óf twee tale, óf ’n taal
en ’n kultuurvak as hoofvakke neem. Alle vakke, met uitsondering van Afrikaanse
Taalverwerwing en Basiese Xhosa, kan as hoofvakke gevolg word as dit nie met ander
vakke in jou rooster bots nie.
GESPESIALISEERDE PROGRAMME
BA in Drama- en Teaterstudie
K e u r i n g
• Aansoeke sluit 15 Augustus 2012
• ’n Beperkte aantal kandidate word gekeur
• Keuringsvereistes en opdrag soggens beskikbaar by 021 808 2508
• Kandidate moet einde September 2012 beskikbaar wees vir oudisies en/of onderhoude
• Alle oudisies en onderhoude word by die Dramadepartement in Stellenbosch afgelê
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 4
Hierdie driejarige program lei skeppende, uitvoerende en tegniese personeel op vir die
Suid-Afrikaanse teater- en mediabedryf, asook verwante terreine.
Die program leer jou vaardighede soos teksanalise, spraak, beweging, toneelspel,
stel- en kostuumontwerp en -konstruksie, beligting, klank en verhoogbestuur, en die
beginsels van teaternavorsing, basiese bemarking en besigheidsvaardighede. Die program
konsentreer hoofsaaklik op die verhoogdrama, maar behandel ook aspekte van film, radio,
televisie en nie-hoofstroomaktiwiteite soos kabaret, fisieke teater, gemeenskapteater en
poppeteater.
Beroepsmoontlikhede met hierdie kwalifikasie is die teater- en mediabedryf en verwante
terreine bv. die skakel- en bemarkingswese, onderwys, joernalistiek en kultuursake.
Programinhoud
Daar is twee spesialiseringsterreine.
Spel- en spelverwante opleiding
Toneelspel, beweging, stemwerk en spraak, toneelskryf, musikale teater en kabaret,
poppespel, fisieke teater, interaktiewe teater en/of elektroniese media.
Tegniese en bestuursopleiding
Verhoog- en produksiebestuur, stel, rekwisiete, kostuum, beligting, klank, ontwerp,
bemarking en elektroniese media.
Die hoofvakke is Teaterwetenskap, Teatervaardighede en Teaterkuns.
Inligtingsvaardighede is verpligtend. In jou eerste jaar kies jy twee byvakke uit
Afrikaanse Taalverwerwing, Afrikaans en Nederlands, Antieke Kulture, Duits, English
Studies, Frans, Visuele Studies, Praktiese Musiekstudie, Xhosa (basies of gevorderd),
Geskiedenis of Sielkunde. In die tweede jaar kan jy met een van die tale, Geskiedenis of
Sielkunde voortgaan of jy kan Teaterpraktyk neem.
BA in Internasionale Studie
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Engels Huistaal 4 of Engels Eerste Addisionele Taal 5
Die program se doel is om jou binne drie jaar ’n breë insig te gee tot die kompleksiteit
van politieke, kulturele en ekonomiese interaksie oor nasionale grense, om jou sensitief te
maak vir die rol wat identiteitsvraagstukke in die wêreld speel en om jou voor te berei om
’n ingeligte en kritiese wêreldburger te word.
Hierdie opleiding skep vir jou verskeie moontlike werkgeleenthede soos die
diplomatieke diens; die internasionale kantore van die Departemente van Arbeid, Handel
en Nywerheid, en Verdediging; die Internasionale Afdeling van die Parlement; die
35

36
Nasionale Intelligensieagentskap; die toerismebedryf; internasionale telekommunikasie;
internasionale joernalistiek; internasionale navorsingsinstansies; openbare skakelwerk;
regionale en landwye instansies wat handel en investering bevorder (bv. WESGRO);
die hoofkantore en streekkantore van internasionale organisasies soos die VN, die
Wêreldhandelsorganisasie, Amnesty International, die World Economic Forum;
internasionale hulporganisasies soos Save the Children en OXFAM; multinasionale
ondernemings; en die uitvoer- en invoerbedryf.
Eerste jaar: English Studies; Frans of Duits of Chinees; Geskiedenis; Politieke
Wetenskap; Besluitneming en Waardestudie en Inligtingsvaardighede.
Tweede jaar: Besluitneming en Waardestudie; Ekonomie; Frans of Duits of Chinees;
Geskiedenis; Sosiologie en Politieke Wetenskap.
Derde jaar: Besluitneming en Waardestudie, Geskiedenis, Politieke Wetenskap,
Sosiologie en twee metamodules of Duits/Frans of Sosiale Antropologie.
B in Maatskaplike Werk
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
Hierdie vierjarige program rus jou toe met die nodige kennis, vaardighede en begrip
om probleme wat in die wisselwerking tussen mense en hulle omgewing ontstaan, met
’n positiewe houding te benader en om die betrokkenes te bemagtig om hulle probleme
selfstandig te hanteer. Die kwalifikasie lei tot ’n verskeidenheid beroepsmoontlikhede in
staatsdepartemente op nasionale, provinsiale en plaaslike owerheidsvlakke, asook vrywillige
welsynsorganisasies en nieregeringsorganisasies wat maatskaplike werkers in diens neem.
Eerste jaar: Inligtingsvaardighede, Maatskaplikewerkteorie en Praktykonderrig, Sielkunde
en Sosiologie. Hierby kies jy een van die volgende vakke: Afrikaans en Nederlands, Basiese
Xhosa, English Studies, Xhosa, Filosofie of Openbare en Ontwikkelingsbestuur.
Tweede en derde jaar: Maatskaplikewerkteorie en Praktykonderrig, Sielkunde en Sosiologie.
Vierde jaar: Maatskaplikewerkteorie en Praktykonderrig.
BA in Menslike Hulpbronbestuur
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
• Wiskunde 5
Hierdie driejarige program berei jou voor op ’n loopbaan in die bestuur van menslike
hulpbronne in organisasies, iets waaraan daar tans ’n besondere behoefte in Suid-Afrika
is. Jy sal leer om mense se gedrag, veral in beroepsverband, te verstaan; om mense se
werks- en lewensomstandighede te verbeter; om die Suid-Afrikaanse werkomgewing te
verstaan en loopbaangeleenthede te identifiseer; om maatskaplike probleme te identifiseer;
om duidelik en sinvol met mense te kommunikeer; om menslike hulpbronbeplanning,
werwing en keuring professioneel te doen en om arbeidsverhoudingsprobleme te hanteer.
(Hierdie program lei nie tot registrasie as bedryfsielkundige nie – daarvoor moet jy
Bedryfsielkunde én Sielkunde as hoofvakke aanbied, of die BComm (Psig) studeer.)
Programinhoud
Die program se inhoud word hersien en was nog nie afgehandel toe die prospektus gedruk
moes word nie. Vir die hersiene inhoud, kyk die Departement Bedryfsielkunde se webwerf:
academic.sun.ac.za/industrial_psychology/2005/index_a.htm
B in Musiek (BMus)
K e u r i n g
• Aansoeke sluit 30 Augustus
• Keuring op grond van ’n oudisie en teoretiese toets by die Departement Musiek in die jaar
voor studie, waartydens kandidate bewys van die ondergenoemde standaarde in klassieke
musiek moet lewer
• Inligting beskikbaar by mroux@sun.ac.za
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
• In die hoofinstrument (of sang) minstens ’n praktiese standaard in klassieke musiek
gelykstaande aan die Graad VII-eksamen en teoretiese kennis gelykstaande aan enige
van die musiekeksamineringsliggame se Graad V-eksamen
Indien jy Wiskunde as universiteitsvak wil neem, dan ook:
• Wiskunde 5
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT
Hierdie vierjarige program bied jou akademiese en uitvoerende musiekopleiding.
Praktiese onderrig word aangebied in klavier en alle moderne orkesinstrumente, asook
sang, orrel, blokfluit, klavesimbel, kitaar en koordirigering. Daar is ruim geleentheid
vir groepmusiek-beoefening, bv. die US Simfonieorkes, die Collegium Musicum, die
Stellenbosch Simfoniese Blasers, Konsubrass, kore en talle kleiner ensemblegroepe.
Buiten die Algemene BMus-opsie, bied die program ook verskillende spesialisasiemoontlikhede.
In die eerste twee jaar neem almal dieselfde basisvakke (behalwe vir die
praktiese hoofvak wat jy kies), maar vanaf jou derde jaar kan jy deur keusemodules een van
vyf spesialisasie-opsies volg (elk met ’n spesifieke fokus op ’n wesenlike aspek van musiek):
uitvoerende kuns, musiekwetenskap, musiekopvoeding, musiektegnologie en komposisie.
As jy meer akademiese ondersteuning nodig het, neem jy na gelang van jou
geïdentifiseerde behoeftes, onder andere bykomende modules soos Musiekvaardighede en
Praktiese Musiekstudie: Voorbereidend, of jy kan selfs die Departement Musiek se Hoër
Sertifikaat as ʼn volledige voorbereidende jaar vir ’n her-oudisie doen.
Die onderskeie rigtings berei jou voor op ’n verskeidenheid beroepe soos
musiekopvoedkundige (dosent of onderwyser), uitvoerende kunstenaar (solis, orkesspeler,

sanger, koordirigent of begeleier), musiekregisseur, musiekwetenskaplike, komponis,
musiektegnoloog, musiekjoernalis of musiekverwerker.
BA in Musiek (Bane: Algemeen en Musiektegnologie)
K e u r i n g
• Aansoeke sluit 30 Augustus
• Keuring op grond van ’n oudisie en teoretiese toets by die Departement Musiek in die jaar voor
studie, waartydens kandidate bewys van die ondergenoemde standaarde in klassieke musiek
moet lewer
• Inligting beskikbaar by mroux@sun.ac.za
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
• In die hoofinstrument (of sang) minstens ’n praktiese standaard in klassieke musiek
gelykstaande aan die Graad VII-eksamen en teoretiese kennis gelykstaande aan enige
van die musiekeksamineringsliggame se Graad V-eksamen
Indien jy Wiskunde as universiteitsvak wil neem, dan ook:
• Wiskunde 6
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT
Vir die baan Musiektegnologie, ook:
• Wiskunde 4
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT
Hierdie driejarige program bied jou ’n keuse tussen twee bane: (1) ’n algemene baan
wat akademiese en uitvoerende musiekopleiding dek en (2) ’n musiektegnologiebaan
wat jou leer om rekenaars en elektroniese apparaat in te span om musiek te verwerk of te
komponeer, en om interaktiewe multimediastelsels te ontwerp.
Algemene baan
Akademiese en uitvoerende musiekopleiding behels praktiese onderrig in klavier en alle
moderne orkesinstrumente, asook sang, orrel, blokfluit, klavesimbel, kitaar en koordirigering.
Daar is ruim geleentheid vir groepmusiek-beoefening, byvoorbeeld in die US Simfonieorkes,
die Collegium Musicum, die Stellenbosch Simfoniese Blasers, Konsubrass, kore en talle
kleiner ensemblegroepe. Benewens musiekvakke kies ’n mens twee ander vakke waarvan een
’n hoofvak tot die derde jaar is, uit Afrikaans en Nederlands, Duits, English Studies, Applied
English Language Studies, Frans, Sielkunde, Wiskunde en Xhosa.
Met hierdie kwalifikasie kan jy ’n privaat musiekonderwyser, uitvoerende kunstenaar, begeleier
of koordirigent word. Verdere studie kan jou toegang gee tot musiekverwante beroepe soos
musiekjoernalis (BPhil in Joernalistiek), musiekterapeut (Sielkunde) of hoërskoolonderwyser
(Nagraadse Onderwyssertifikaat (NOS) – kyk onder die Fakulteit Opvoedkunde op bladsy 50).
Nagraadse studie in jou gekose hoofvak ontsluit ook ander beroepsmoontlikhede.
Musiektegnologiebaan
Is jy lief vir musiek? Sal jy daarvan hou om rekenaars en elektroniese apparaat in te span om
musiek te verwerk of te komponeer? Hierdie baan wat ons in samewerking met die Fakulteit
Ingenieurswese aanbied, leer jou die teoretiese en praktiese vaardighede om met programmatuur
soos ProTools (kyk by www.digidesign.com) en Csound (kyk by www.csounds.com) te
eksperimenteer in ’n breë spektrum musiekstyle – van populêr tot avant-garde. Jy leer ook
om interaktiewe multimediastelsels te ontwerp en te ontwikkel vir musiekopvoering, teater,
opvoedkundige vermaak, museumuitstallings of kunsuitstallings (kyk by www.eyesweb.org). Ons
klankateljees en lokale is goed toegerus. Kyk gerus ons webwerf by academic.sun.ac.za/musteg/
onder “Facilities” en “Studios”.
Die BA in Musiek rus jou toe met die teoretiese basis en praktiese vaardighede vir spesialisering
op nagraadse vlak. Jy word ook voorberei vir loopbane waarin ’n kombinasie van musikale én
tegniese vaardighede hoog aangeslaan word. Moontlike loopbane is dié van uitvoerende musikus,
komponis en verwerker, musiektegnoloog, klanktegnikus en entrepreneur in omgewings waar
multimediastelsels interaktief gebruik word. Jy kan ook onderwys gee in vakke soos Wiskunde,
Musiek of Xhosa, afhangende van jou newe-instrument en jou keusemodules, nadat jy die vereiste
professionele kwalifikasie NOS (Nagraadse Onderwyssertifikaat) verwerf het. (Lees meer oor die
NOS onder die Fakulteit Opvoedkunde op bladsy 50.)
Diploma in Praktiese Musiek
K e u r i n g
• Aansoeke sluit 30 Augustus
• Keuring op grond van ʼn oudisie en teoretiese toets by die Departement Musiek in die jaar voor
studie, waartydens kandidate bewys van die ondergenoemde standaarde in klassieke musiek
moet lewer
• Inligting beskikbaar by mroux@sun.ac.za
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf nie die Nasionale Normtoetse nie
• ’n Nasionale Senior Sertifikaat (NSS)
• In die NSS minstens ’n 3 in elk van 4 skoolvakke uit die lys van universiteitstoelatingsvakke
(kyk bladsy 3)
• In die hoofinstrument (of sang) minstens ’n praktiese standaard in klassieke musiek
gelykstaande aan die Graad VII-eksamen en teoretiese kennis gelykstaande aan enige
van die musiekeksamineringsliggame se Graad III/IV-eksamen
Hierdie driejarige program bied jou gespesialiseerde uitvoerende musiekopleiding met ’n
akademiese onderbou wat jou toerus om jou hoofinstrument te onderrig. Praktiese onderrig
word aangebied in klavier en alle moderne orkesinstrumente, asook in sang, orrel, blokfluit,
klavesimbel, kitaar en koordirigering. Daar is ruim geleentheid vir groepmusiek-beoefening,
bv. die US Simfonieorkes, die Collegium Musicum, die Stellenbosch Simfoniese Blasers,
Konsubrass, kore en talle kleiner ensemblegroepe.
Hoër Sertifikaat in Musiek
K e u r i n g
• Aansoeke sluit 30 Augustus
• Keuring op grond van ’n oudisie en teoretiese toets by die Departement Musiek in die jaar voor
studie, waartydens kandidate bewys van die ondergenoemde standaarde in klassieke musiek
moet lewer
37

38
• Inligting beskikbaar by mroux@sun.ac.za
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf nie die Nasionale Normtoetse nie
• ’n Nasionale Senior Sertifikaat
• In die hoofinstrument (of sang) minstens ’n praktiese standaard in klassieke musiek
gelykstaande aan die Graad V/VI-eksamen en teoretiese kennis gelykstaande aan
enige van die musiekeksamineringsliggame se Graad III/IV-eksamen
Hierdie eenjarige program rus jou toe om ’n bydrae te maak tot musiekprojekte in die
gemeenskap. Dit is ook goeie voorbereiding vir die Diploma in Praktiese Musiek of vir een
van ons musiekgraadprogramme, mits jy aan die toelatingsvereistes voldoen.
BA in Ontwikkeling en Omgewing
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
Indien jy Ekonomie as universiteitsvak neem, dan ook:
• Wiskunde 5
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT
Indien jy Sosio-Informatika as universiteitsvak neem, dan ook:
• Wiskunde 4 of Wiskundige Geletterdheid 6
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT
Die driejarige program leer jou hoe gemeenskappe werk, die prosesse van ontwikkeling
en die natuurlike omgewing. Dit lei jou tot begrip van die wisselwerking tussen
gemeenskappe, sosio-ekonomiese ontwikkelingsprosesse en die natuurlike omgewing, en
die gevolge daarvan.
Die program kweek basiese en bestuursvaardighede vir ondernemers en ook
vir beroepe soos bestuurders, beplanners en administrateurs in die openbare en
privaat sektors en in nasionale en plaaslike owerhede. Loopbane is moontlik in
beroepsvelde soos gemeenskapsontwikkeling, bevolkingsontwikkeling, stads- en
streekbeplanning, toerismebeplanning en -bestuur, hulpbronbeplanning en -bestuur, en
omgewingsbeplanning en -bestuur.
Programinhoud
Dit is ’n ware interfakultêre program wat jou toegang bied tot drie nagraadse rigtings. Jy
volg van jou eerste tot derde jaar drie verpligte hoofvakke: Geografie en Omgewingstudie,
en Sosiologie uit die Fakulteit Lettere en Sosiale Wetenskappe en Openbare en
Ontwikkelingsbestuur uit die Fakulteit Ekonomiese en Bestuurswetenskappe. Ekonomie
is slegs op een van die eerste twee jaarvlakke ’n verpligte vak en in jou tweede jaar kan
jy die spesiale Ekonomie-module vir sosiaal-wetenskaplikes, waarvoor Wiskunde nie
’n voorvereiste is nie, neem. In jou eerste en tweede jaar moet jy een verdere vak kies
uit Geskiedenis, Filosofie, Sosio-Informatika of taalvaardigheidskursusse (Afrikaans en
Nederlands, of English Studies, of Xhosa).
BA in Politieke, Filosofiese en Ekonomiese Studie (PPE)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
• Wiskunde 5
Die kombinasie van politieke, filosofiese en ekonomiese studie (PPE) is ’n gesogte
studieprogram aan die wêreld se voorste universiteite (Oxford en Cambridge het dit
beroemd gemaak) en word vanaf 1999 vir die eerste keer in Suid-Afrika deur die
Universiteit Stellenbosch aangebied.
Hierdie driejarige program ontwikkel jou vaardighede in kritiese en kreatiewe denke
en rus jou toe met kennis van die filosofie en van politieke en ekonomiese stelsels. Jy
leer ook meer oor interpretasie, sosiale navorsing, ekonomiese verskynsels en tendense,
politieke en ekonomiese beleidsanalise en hoe om omstrede moreel-etiese kwessies te
beoordeel.
Die program fokus op die Suid-Afrikaanse werklikheid en is veral gemik op mense wat
wil werk as bestuurders, joernaliste, sakelui, diplomate, staatsamptenare of akademici.
Verder bied die PPE-kwalifikasie veral in die privaat sektor ’n groot verskeidenheid
werkgeleenthede.
Die program neem die vorm aan van ’n verrykte BA-graad waarin jy al drie jaar
Filosofie, Politieke Wetenskap en Ekonomie, asook bykomende vakke in jou eerste en
tweede jaar volg.
Eerste jaar: Filosofie, Ekonomie, Politieke Wetenskap en Inligtingsvaardighede. Kies
twee uit Afrikaans, Engels, Afrikatale, Xhosa, Duits, Frans, Ondernemingsbestuur,
Openbare en Ontwikkelingsbestuur, Sosiologie of Geskiedenis.
Tweede jaar: Filosofie, Ekonomie, Politieke Wetenskap en een van die twee vakke wat jy
in die eerste jaar gekies het.
Derde jaar: Filosofie, Ekonomie en Politieke Wetenskap.
BA in Regsgeleerdheid
K e u r i n g
• Aansoeke sluit 30 Junie
• Skryf die Nasionale Normtoetse voor Junie
• ’n Beperkte aantal kandidate word gekeur
• Kyk ook “Algemene toelatingsinligting” onder die Fakulteit Regsgeleerdheid op bladsy 52
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Huistaal 5
• Eerste Addisionele Taal 3
Indien jy Ekonomie as vak wil neem, dan ook:
• Wiskunde 5
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT

Die BA (Regsgeleerdheid)-graad alleen stel jou nie in staat om as prokureur of advokaat
te praktiseer nie – dáárvoor moet jy ook die LLB-graad verwerf. Die driejarige BA
(Regsgeleerdheid) bied egter ’n tweeledige voordeel. Dit verryk jou insig in menslike
gedrag en sosiale kwessies en dit bied ook ’n uitstekende basis vir ’n meer gevorderde
studie in die regte. Juis daarom ontvang jy met ’n BA (Regsgeleerdheid) vrystelling van die
eerste twee jaar van die vierjarige LLB-program. Indien jy ’n regspraktisyn wil word, kan jy
dán by die LLB-program se laaste twee jaar inskakel en aan die einde van jou vyfde jaar as
student ’n LLB as tweede baccalaureusgraad verwerf.
Die BA (Regsgeleerdheid) is so saamgestel dat jy in al drie studiejare regsmodules neem.
Eerste jaar: Inheemse Reg, Inleiding tot die Reg, Privaatreg en Skryfvaardighede. Buiten
hierdie verpligte regsmodules kies jy ’n aantal nie-regsmodules – minstens een daarvan ’n
taal en twee uit, onder andere, Ekonomie, Filosofie, Politieke Wetenskap, Sielkunde of nog
’n taal. Jy neem ook Inligtingsvaardighede.
Tweede jaar: Privaatreg, Romeinse Reg en Strafreg. Jy sit twee van jou nie-regsmodules
voort.
Derde jaar: Staatsreg, Uitleg van Wette, Strafprosesreg, Siviele Prosesreg en een en ’n
halwe nie-regsmodules.
Programme met Sielkunde
Min onderwerpe in die lewe is meer fassinerend as die mens self. Sielkunde is dié studie
van menslike gedrag. Om as sielkundige by die Beroepsraad vir Sielkunde te kan registreer,
moet jy ’n voorgraadse kwalifikasie met Sielkunde as hoofvak hê en dit opvolg met ’n
Honneurs- en Magisterprogram in die Sielkunde.
Die volgende programme bied Sielkunde as hoofvak aan:
BA in Geesteswetenskappe
B in Maatskaplike Werk
BA in Musiek (Algemeen)
BA in Sosiale Dinamika
BA in Sportwetenskap
BSc in Menslike Lewenswetenskappe (kyk Fakulteit Natuurwetenskappe)
BA in Sosio-Informatika
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
• Wiskunde 5
Inligtingstelsels het ’n onbetwisbare deel van ons wêreld geword en speel ’n noodsaaklike
rol in moderne organisasies. In hierdie vinnig veranderende wêreld het ons ’n behoefde
om die ontploffing van informasie te verstaan en te bemeester in die turbulente wêreld
waarin ons onsself bevind.
Hierdie program fokus nie net op ’n grondige verstaan van tegnologie nie, maar voeg ook ’n
dieper verstaan van sosiale en organisatoriese dinamika en kennisstelsels daarby.
Die program BA in Sosio-Informatika is uniek in die Suid-Afrikaanse konteks
aangesien dit harde, tegniese vakke kombineer met vakke uit die sosiale wetenskappe.
Hierdie gebalanseerde benadering inkorporeer elemente wat strek van modellering,
databasisontwerp en programmering tot sosiale teorie, menslike kognisie, politiek en
leierskap.
Deur informatika in sy geheel te beskou, bemagtig hierdie program studente om die regte-wêreld-
implikasies van die vakmateriaal te verstaan, eerder as ’n blote akademiese studie.
Hierdie program is nie ontwikkel om jou vir net een spesifieke rol op te lei nie (die
realiteit is dat jy waarskynlik talle in jou leeftyd sal vul!). Inteendeel, dit stel jou bloot aan
die wêreld van werk in die Kennisekonomie.
Programinhoud
Verpligte vakke is Sosio-Informatika en sekere modules uit Besluitneming- en
Waardestudie. Keusevakke kom uit ’n verskeidenheid rigtings in die fakulteite Lettere en
Sosiale Wetenskappe, en Ekonomiese en Bestuurswetenskappe. Hierdie sluit in Ekonomie,
tale, Filosofie, Politieke Wetenskap, Sielkunde, Statistiek, Geo-omgewingswetenskap en
Openbare- en Ontwikkelingsbestuur. Raadpleeg gerus die brosjure op ons webblad www.
informatics.sun.ac.za vir besonderhede.
BA in Sportwetenskap
K e u r i n g
• Aansoeke sluit 30 Junie
• 80 studente word gekeur
• Voorlopige keuring op grond van jou graad 11-eindeksamen se gemiddelde as jy nog nie
matriek geskryf het nie
• Vul die Departement Sportwetenskap se keuringsvraelys en mediesegeskiedenis-vorm in
(beskikbaar by www.maties.com of by tel. 021 808 4818) en lewer saam met jou aansoek om
toelating in
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
• Wiskunde 3 of Wiskundige Geletterdheid 6 (slegs tot 2013-inname)
• Fisiese Wetenskappe 3 of Lewenswetenskappe 4
• Bywoning van en deelname aan sportpraktika is verpligtend
Hierdie program bestudeer die ‘mens in beweging’ vanuit ’n fisiologiese,
biomeganiese, sielkundige, filosofiese, sosiologiese en ekonomiese perspektief. Die
sportwetenskapgedeelte van die program het ’n teoretiese en praktiese komponent.
Die praktiese komponent gee ’n mens ’n wye bewegingservaring en ontwikkel jou
afrigtingsvaardighede. Dit sluit byvoorbeeld swem, atletiek, hokkie, netbal, rugby, krieket,
sokker, tennis, gimnastiek, dans en fiksheid- en rekreasie-aktiwiteite in. Die teoretiese
komponent bestaan uit modules soos Biomeganika, Motoriese Leer, Sportbeserings,
Sportfisiologie, Sportsielkunde, Piekprestasiesport en Aangepaste Bewegingsaktiwiteite.
Die program bied vanaf die eerste jaar vier opsies: (1) Sportwetenskap met Geo-
39

40
omgewingswetenskap, (2) Sportwetenskap met Sielkunde, (3) Sportwetenskap met English
Studies en (4) Sportwetenskap met Afrikaans en Nederlands.
As ’n mens hierdie graad verwerf het, kan jy jouself verder kwalifiseer as
onderwyser (opsies 1, 3 en 4) of jy kan werk as sportafrigter, kondisioneringsafrigter,
fiksheidsinstrukteur, sportorganiseerder, sportnavorser of in verwante beroepe wat
byvoorbeeld te doen het met programme in aangepaste bewegingsaktiwiteite. Jy kan ook
gekeur word vir nagraadse studie in Biokinetika, Sportwetenskap of Kinderkinetika.
BA in Visuele Kunste
K e u r i n g
• Aansoeke sluit 30 September
• Keuring op grond van ’n voorgeskrewe portefeulje (bel 021 808 2508 soggens vir inligting)
• Lewer jou portefeulje in teen 30 September
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Huistaal 4
• Eerste Addisionele Taal 3
Hierdie vierjarige program bied ’n dinamiese en progressiewe, professionele opleiding met ’n keuse
uit vier strome: skone kunste, visuele kommunikasie-ontwerp, juweliersware- en metaalontwerp
of kunsonderwys. ’n Groot verskeidenheid keuses binne die breë raamwerk van die visuele kunste
vorm deel van die programaanbod, soos byvoorbeeld teken, grafiese ontwerp, illustrasie, boekkuns,
skilder, beeldhou, fotografie, drukkuns, nuwe media (digitale beeldvorming en multimedia),
juwelierswareontwerp en metaaltegniek.
Vanaf jou eerste jaar spesialiseer jy in die stroom waarvoor jy gekeur is. ’n Verskeidenheid
addisionele voorgraadse vakke vorm deel van die program. ’n Opwindende vierjarige
visuelestudiekursus met ’n sterk fokus op kontemporêre visuele kultuur is ook ingesluit.
Die program berei jou voor vir beroepe soos professionele kunstenaar, grafiese ontwerper,
illustreerder, juweliersware-ontwerper, kunskritikus, kunsakademikus of kunsopvoeder. Ander
verwante beroepe is verhoogontwerper, boekontwerper, museumbeampte, kunshandelaar,
kunsbestuurder op verskillende terreine (bv. kunsgalerye, publieke en korporatiewe versamelings,
en streek- en nasionale kunsrade), kunsentrepreneur, gemmoloog en tegniese kunsproduksiewerker.
Die program rus jou ook toe met vaardighede wat betrekking het op filmproduksie, kunsdireksie,
fotografie, multimedia, die massaproduksie van juweliersware en kliëntrekeningbestuur in die
advertensiewese.
BA in Waarde- en Beleidstudie
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60%
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 5
• Wiskunde 5 of 6 (afhangende van jou modulekeuse)
Hierdie denkleierskapprogram is nie ’n bloot teoretiese en filosofiese program nie. Dit is
ontwerp vir selfgemotiveerde mense wat leiding wil neem deur helder, toekomsgerigte
denke en wat wil leer om sulke denke toe te pas binne die werklikheid van hedendaagse
organisasies. Denke op sigself lewer nie waarde nie. Denke moet oorgaan in aksies en
daarom lei hierdie program studente om die vaardighede te ontwikkel om gevorderde
analises, konstruktiewe beplanning en strategiese ontwerp te kan toepas.
Die program het ’n unieke tweedimensionele aanslag. Eerstens stel dit studente
bekend aan die vaardighede wat hulle nodig het vir organisatoriese besluitneming soos
visualisering, scenario-bou, besluitneminganalise en kennisbestuur. Tweedens pas dit ’n
‘waardes’-perspektief toe op organisering, ekonomisering, besluitskepping en denke binne
organisasies en in die samelewing.
Baie leiers in die bedryfswese en samelewing begin met spesialisasie in ’n spesifieke area,
maar vind dan, namate hulle in bestuurs- en leierskapposisies vorder, dat hulle die menslike
en sosiale insigte wat filosofie en die sosiale wetenskappe bied, kortkom. Aan die ander kant
vind studente wat begin in die sosiale wetenskappe en wat in bestuursfunksies wil werk
dikwels dat hulle ’n moeisame pad moet loop om deur die bedryf aanvaar te word en word
dikwels gesien as mense wat nie soveel presisie in hul denke en praktiese vermoëns het nie.
Studente in die Waarde- en Beleidstudieprogram het egter die voordeel dat hul hoofvakke
uit filosofie of een van drie ander vakke uit die sosiale wetenskappe mag neem en een van
vyf ekonomiese en bestuurswetenskapvakke. Waarde- en beleidstudie bied dus ʼn breë en
soliede wegspringpunt vir loopbane in bestuur, met die mikpunt as leierskap in organisasies.
Meer inligting by: www.informatics.sun.ac.za/bws
Navrae
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
Webwerf: www.sun.ac.za/lettere

F A K U L T E I T 41
Natuurwetenskappe

42
program gids
proGramme iN BioLoGiese
WeTeNsKappe
BSc in Biodiversiteit en Ekologie*
BSc in Menslike Lewenswetenskappe*
BSc in Molekulêre Biologie en Biotegnologie*
BSc in Sportwetenskap*
proGramme iN fisiese WeTeNsKappe
BSc in Chemie*
BSc in Fisika*
BSc in Aardwetenskap*
BSc in Geoinformatika*
proGramme iN WisKUNDiGe
WeTeNsKappe
BSc in Wiskundige Wetenskappe*
* Hierdie programme word ook as verlengde
graadprogramme (VGP’s) aangebied. Kyk bladsy 7.
Die Fakulteit het besonder hoë vakkundigheid ontwikkel deur, onder andere, ’n sterk groei in sy navorsingsaktiwiteite. Daar word nou probeer om navorsing en onderrig nader aan
mekaar te bring en om studente op die hoogte te hou van die jongste ontwikkelings in hulle gekose rigtings.
Die onderrigprogramme vir die BSc-graad word verdeel in biologiese, fisiese en wiskundige
wetenskappe. In hierdie breë rigtings bestaan daar verdere verdelings in programme met
meer spesifieke fokus en vir sommige van die programme kan ’n mens tussen vakke kies
om die programinhoud saam te stel. Hierdie variasies staan bekend as strome binne ’n
program of as fokusse. Voorbeelde hiervan is die stroom tekstiel-en polimeerwetenskap of
die stroom chemiese biologie wat deel van die graadprogram BSc in Chemie vorm.
Die eerste jaar van ’n BSc-program word gewy aan die bou van ’n basiese platform
van kundigheid en vaardigheid in een van die breë rigtings. Vir studente wat agterstande
op skool ondervind het, bestaan die moontlikheid om ’n ekstra jaar aan die begin van ’n
program te doen waarin voorbereidende modules aangebied word. Nadat die basis so gelê
is, begin die student in die tweede jaar met sy of haar program.
Benewens vakspesifieke kundigheid wat studente bekom, word daar in die opleiding ook
gelet op algemene uitkomste. Hier word in die besonder verwys na rekenaarvaardigheid en
wetenskapkommunikasievaardigheid wat deur alle studente verkry word.
Waar enigsins moontlik, word studente aangemoedig om hulle BSc-studie op te volg met
’n honneursgraad, wat hulle in staat stel om erkenning as professionele wetenskaplikes te
bekom en ook hulle beroepsgeleenthede verbeter.
Studente wat na voltooiing van hul BSc-graad as hoërskoolonderwysers wil kwalifiseer,
kan die Nagraadse Onderwyssertifikaat (NOS) in die Fakulteit Opvoedkunde volg. ’n Mens
moet jou graadprogram se vakke egter so kies dat jy twee vakke op skool kan aanbied. Kyk
“Nagraadse Onderwyssertifikaat” op bladsy 48.
Vir alle studente het die Fakulteit ’n tweeledige doel, naamlik om hulle in staat te stel om
’n goeie wetenskapsbasis in hulle gekose rigting te bemeester en om van hulle nuttige en
gesogte werknemers te maak. Uiteindelik moet die leiers en werkskeppers van môre uit die
studente van vandag kom.
algemene Toelatingsinligting
Vir studente wat vanaf 2013 by die Universiteit kom studeer, geld ’n nuwe toelatingsbeleid. Hier volg
’n samevatting daarvan. Lees meer daaroor op die Fakulteit se webwerf by www.sun.ac.za/science.
• Die sluitingsdatum vir alle aansoeke is 30 Junie van die jaar wat studie voorafgaan.
• Al ons studieprogramme is onderworpe aan keuring op grond van vasgestelde minimum
vereistes en die hoeveelheid studente wat per program geakkommodeer kan word.
Keuring
• Om as voornemende student in ons Fakulteit oorweeg te word, moet jy ’n keuringspunt (KP)
van minstens 65% behaal en ook aan die program van jou keuse se vereistes vir Wiskunde en
Fisiese Wetenskappe voldoen.
• Ons gebruik jou finale graad 11-punte om oor voorwaardelike keuring te besluit. (Voorwaardelike
keuring beteken dat jy gekeur word op die voorwaarde dat jou finale NSS-uitslae steeds
aan die bogenoemde vereistes voldoen. Eers dan kan ons jou finaal tot die Universiteit toelaat.)
As jy egter aansoek doen nadat jy reeds matriek geslaag het, word jou NSS-uitslae
gebruik om jou KP te bereken.
• Jou KP word soos volg bereken:
- Jou beste taalpunt, jou verdubbelde Wiskunde-punt, asook jou prestasie in vier
ander vakke (Lewensoriëntering uitgesluit) word saamgetel en deur 7 gedeel.
KP = (beste taalpunt + (Wiskunde x 2) + vak 1 + vak 2 + vak 3 + vak 4) / 7
- Indien Fisiese Wetenskappe een van jou program se vereistes is, moet dit een van
die vakke in die formule wees.
• Bloot omdat jy voldoen aan die minimum toelatingsvereistes van ’n program, beteken nie dat
jy gewaarborg is om voorwaardelik gekeur te word nie. Dit hang steeds af van hoeveel
aansoeke per program ontvang word en van hoeveel plekke beskikbaar is. Sorg dus dat jy hard
werk, veral as jy vir gewilde programme aansoek doen.
• Indien jy net-net nie aan die minimum vereistes voldoen nie, kan jy oorweeg word vir een van
die BSc Verlengde Graadprogramme. Kontak me Wilma Wagener by ww@sun.ac.za of
021 808 3063 vir meer inligting hieroor.
PROGRAMME IN BIOLOGIESE WETENSKAPPE
Die Fakulteit Natuurwetenskappe bied vier programme in biologiese wetenskappe aan.
Die leerplanne van die programme strek oor drie jaar, en jy kry ’n BSc-graad as jy hulle
suksesvol afhandel.
In die eerste jaar van al die programme neem alle studente modules in Chemie, Fisika,
Wiskunde, Biologie, Rekenaarvaardigheid en Wetenskapkommunikasievaardigheid. In
die Menslike Lewenswetenskappe-program se Biologie met Sielkunde-stroom neem
jy ook Sielkunde, terwyl jy in die Biologie-stroom Anatomie as ’n keusemodule het.
In die Sportwetenskapprogram neem jy Kinesiologie by wat modules in Anatomie en
Sportprakties insluit.

In jou tweede en derde jaar spesialiseer jy verder in jou gekose program, wat ook kan
lei tot nagraadse studie in byvoorbeeld Biochemie, Plantkunde, Dierkunde, Genetika,
Mikrobiologie, Fisiologiese Wetenskappe, Sportwetenskap of Biokinetika.
Hierdie programme reflekteer moderne tendense in die biologie en laat jou toe om binne
perke jou eie kurrikulum volgens jou belangstellings en behoeftes saam te stel.
Toelatingsvereistes
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• Fisiese Wetenskappe 4
Indien jy Wiskunde en fisika as universiteitsvakke neem, dan ook:
• Wiskunde 6
Indien jy Wiskunde (Bio) en fisika (Bio) as universiteitsvakke neem, dan ook:
• Wiskunde 5
Vir BSc in Sportwetenskap:
• Vul ons keuringsvraelys en mediesegeskiedenis-vorm in en lewer hulle saam met die
Universiteit se amptelike aansoekvorm in (ons vorms is beskikbaar by www.maties.com of by
021 808 4723 of by moira@sun.ac.za)
BSc in Biodiversiteit en Ekologie
Hierdie program verskaf ’n breë opleiding oor die diversiteit, oorsprong en funksie
van organismes in verhouding tot hul omgewing. Dit bied ’n konseptuele oorsig oor
ekologie, evolusie, dier- en plantvorme en funksies, biologiese veranderinge op ’n globale
skaal (klimaatsverandering, indringerspesies, besoedeling en antropogeniese faktore)
en herstelmeganismes (toepassings). Die program verskaf ook toepaslike generiese
en wetenskaplike vaardighede, onder meer in gesproke en geskrewe kommunikasie,
numeriese en statistiese tegnieke, navorsingsmetodologie, probleemoplossing, die
evaluasie en sintetisering van wetenskaplike inligting, asook rekenaarvaardighede.
Met hierdie opleiding kan studente ’n groot verskeidenheid van loopbane oorweeg,
onder meer as bioloog, of ekoloog in die privaat, publieke of akademiese wêreld. Die
program lei ook tot nagraadse studie in plantkunde, dierkunde of genetika.
BSc in Menslike Lewenswetenskappe
Hierdie program vorm die basis van jou opleiding in ’n rigting met fisiologie as fokus en
waarin die klem op liggaamsfunksionering op verskillende vlakke val. Die program bied
twee strome waaruit jy een kies.
Biologie
Fisiologie in kombinasie met Biochemie en Genetika, waar jy leer van fisiologiese
sisteme en organe tot op molekulêre vlak, vorm die breë vakkundige basis van
hierdie stroom. Jy ontwikkel eksperimentele en algemene vaardighede wat lei tot
loopbaanmoontlikhede in eksperimentele en toegepaste fisiologiese dienste binne
die privaat, publieke en akademiese sektor. Hierdie stroom lei tot nagraadse studie in
Fisiologiese Wetenskappe, Biochemie, Genetika, Mikrobiologie en Anatomie.
Biologie met Sielkunde
In hierdie stroom, wat gebaseer is op Fisiologie in kombinasie met Sielkunde, bestudeer
jy die interaksie tussen die mens se psigiese en fisiologiese prosesse. Jy leer ook
vaardighede aan in laboratorium- en eksperimentele tegnieke, toetsing van fisiologiese
parameters en evaluering van sielkundige funksionering. Hierdie opleiding bied
loopbaanmoontlikhede in die privaat, akademiese en gemeenskapsektor. Nagraadse studie
in Fisiologiese Wetenskappe, Sielkunde, Genetika en Biochemie kan hierop volg.
BSc in Molekulêre Biologie en Biotegnologie
Hierdie BSc-program vorm die basis vir ’n loopbaan as molekulêre selbioloog en
biotegnoloog in die privaat, openbare of akademiese sektor.
Mikrobioloë, biochemici, genetici en biotegnoloë is soos speurders wat ontrafel presies
hoe mikroskopiese klein selle, soos menslike selle of giste, bakterieë, fungi en virusse
werk. Hulle gebruik dan hierdie kennis om siektevrye gewasse, nuwe medisynes of toetse
vir siektes te ontwikkel, of te bepaal watter ensieme of bakterieë nuttig in die industrie of
die mynbousektor gebruik kan word.
Die program gee jou ’n breë, vakkundige agtergrond om die werking van enige lewende
organisme op molekulêre vlak te verstaan. Saam met hierdie teoretiese opleiding doen jy
baie laboratoriumwerk, wat jou eksperimentele en algemene vaardighede ontwikkel.
Jy kan die kernvakke Biochemie, Biologie, Genetika en Mikrobiologie aanvul met
vakke wat jou insig gee in hoe selle en organismes werk. Deur byvoorbeeld verder
Biotegnologie en Plantkunde as toegepaste keusemodules te neem, word jy toegerus om
as plantbiotegnoloog te werk.
Jy kan nagraads verder studeer in enige van die bogenoemde kern- of aanvullende
vakke.
BSc in Sportwetenskap
Die fokus van hierdie program is ‘die mens in beweging’. Dit word bestudeer vanuit
’n fisiologiese, biomeganiese, sielkundige, motoriese, filosofiese, sosiologiese en
ekonomiese perspektief.
Die program rus jou toe met die kennis en vaardighede om op bewegingsverwante
terreine te kan werk soos liggaamlike opvoeding in die onderwys, sportafrigting,
sporttegnologie, sportbestuur, sportfisiologie, die fiksheidindustrie, biokinetika en
sportnavorsing, en om persone met gestremdhede te help.
Die inhoud van die sportwetenskapgedeelte van die program sluit onder andere
modules uit die volgende vakgebiede in: toegepaste anatomie, biomeganika, motoriese
leer, sportsielkunde, sportetiek, sportbeserings, programontwikkeling, aangepaste
bewegingsprogramme, en die fiksheidsbedryf. Hierbenewens volg jy ook, onder andere,
Biochemie, Biologie en Fisiologie.
Die program duur drie jaar en jy kan kies tussen twee strome. Die eerste jaar is dieselfde
vir albei strome, maar vanaf die tweede jaar verskil die vakke van die twee strome. Elke
stroom lei tot verskillende nagraadse programme:
Opsie 1 lei tot die nagraadse program HonsBSc in Fisiologiese Wetenskappe.
Opsie 2 lei tot die nagraadse programme HonsBSc in Biokinetika, Sportwetenskap of
Fisiologiese Wetenskappe.
43

44
PROGRAMME IN FISIESE WETENSKAPPE
Hierdie breë rigting sluit programme in Chemie, Fisika en Aardwetenskap in. Sou jy jou
verder as hoërskoolonderwyser wou bekwaam, kan jy afhangende van jou vakkeuse na
voltooiing van jou BSc-graad ’n Nagraadse Onderwyssertifikaat (NOS) in die Fakulteit
Opvoedkunde volg (kyk bladsy 50).
toelatingsvereistes
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk
bladsy 4)
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• Fisiese Wetenskappe 4
• Wiskunde 6
BSc en HonsBSc in Chemie
Die BSc-program bied jou drie strome om van te kies, naamlik chemie en
polimeerwetenskap, chemiese biologie of tekstiel- en polimeerwetenskap. Die drie strome
se eerste studiejaar stem grootliks ooreen, maar Biologie is ’n verpligte module vir
chemiese biologie. Die BSc neem drie jaar om te voltooi en die HonsBSc nog een jaar.
Chemie en polimeerwetenskap
Die doel van hierdie stroom is om chemici en analitiese chemici op te lei vir enige sektor
van die nywerheid wat van chemie gebruik maak en ook om persone ’n breë chemiegebaseerde
tegniese agtergrond te gee vir ’n groot verskeidenheid van beroepe waarby
chemie betrokke is. Dit is verder gerig op die verwerwing van ’n diepgaande kennis van
polimere as die basis vir ’n verskeidenheid materiale en van gevorderde sintetiese en
analitiese tegnieke vir polimere.
Eerste jaar: Verpligte modules is Fisika, Wiskunde, Chemie,
Wetenskapkommunikasievaardigheid en Rekenaarvaardigheid. Hierby kies ’n
mens uit (1) Biologie, (2) Geo-omgewingswetenskap, (3) Toegepaste Wiskunde,
Waarskynlikheidsleer en Statistiek, of (4) Rekenaarwetenskap.
Tweede en derde jaar: Chemie en twee modules wat volg op modules wat in die eerste
jaar geneem is. Met die uitsondering van die keusemodules word hierdie twee jaar byna
uitsluitlik aan opleiding in Chemie en Polimeerwetenskap gewy.
Klem word gelê op die aanwending van chemie in die verwerking van grondstowwe in
die mynbou, in die aanwending daarvan in mineraalveredeling, metaalekstraksie, in die
petrochemiese, bou-, verf-, polimeer-, brisantstof-, landbou-, tekstiel- en farmaseutiese
nywerheid, asook in die nywerheid vir die vervaardiging van papier en huishoudelike en
kosmetiese middels. Daar word veral aandag gegee aan die monitering van besoedeling
en metodes om besoedeling te verhoed en te bestry.
Analitiese chemici word aangestel vir proseskontrole in ’n chemiese aanleg, die
ontwikkeling van nuwe analitiese metodes, die ontwikkeling van produksieprosesse, die
beplanning van ’n nuwe aanleg, die bedryf van ’n chemiese aanleg, die onderwys, die
bemarking van onder andere chemikalieë, wetenskaplike instrumente en komponente
vir ’n chemiese aanleg. Hulle word ook aangestel as omgewingswetenskaplikes. Hierdie
stroom bied ook vir jou die basis vir verdere studie in die patent- en omgewingsreg.
Hierdie stroom kan opgevolg word met HonsBSc in Chemie wat bestaan uit gevorderde
modules in byvoorbeeld analitiese tegnieke, organiese, fisiese en anorganiese chemie en
’n navorsingsprojek. Dit kan ook lei tot ’n HonsBSc in Polimeerwetenskap waarin klem
gelê word op gevorderde aspekte van polimeerchemie en -analise, materiaaleienskappe
en toepassings in die Suid-Afrikaanse industrie. Persone met enige van hierdie twee
kwalifikasies kan onder andere ook navorsing doen by nywerheids- en navorsingsinstansies.
Chemiese biologie
Die doel van hierdie stroom is om wetenskaplikes voor te berei vir ’n loopbaan in
sektore van die chemiese nywerheid wat hoofsaaklik te doen het met die meer organiese
en biochemiese aspekte van chemie. Die stroom sal jou ook voorberei vir nagraadse
opleiding en ’n navorsingsloopbaan in Organiese Chemie en/of in Biochemie.
Eerste jaar: Chemie, Biologie, Fisika, Wiskunde, Rekenaarvaardigheid en
Wetenskapkommunikasievaardigheid.
Tweede en derde jaar: Chemie en Biochemie. Die enigste modules wat nog
bykom, is Rekenaarvaardigheidmodules in die tweede en derde jaar en ’n keuse
van twee semestermodules uit Genetika of Mikrobiologie in die tweede jaar, en een
semestermodule uit Mikrobiologie in die derde jaar.
In Suid-Afrika is daar ’n tekort aan goed opgeleide chemici met opleiding in Organiese
Chemie en Biochemie. Talle groot en klein maatskappye se voortbestaan hang af van
chemici wat prosesse en die kwaliteit van grondstowwe en vervaardigde produkte moet
beheer. Staatslaboratoriums soos die forensiese laboratoriums in Kaapstad en Pretoria,
Sasol en vervaardigers van plaagdoders asook farmaseutiese en kosmetiese produkte, bied
beroepsmoontlikhede vir chemici met opleiding in Organiese Chemie en Biochemie.
Die BSc kan opgevolg word met HonsBSc in Chemie en/of Biochemie.
Tekstiel- en polimeerwetenskap
Die tekstielbedryf in Suid-Afrika ontwikkel vandag vinnig en bied opwindende loopbane
vir jong wetenskaplikes. Hierdie beroepsgerigte stroom fokus op funksionele tekstiele.
In die eerste plek kry jy ’n deeglike, wetenskaplike kennis van tekstiele deur
die bestudering van onderwerpe soos veselwetenskap, polimeermodifikasies,
tekstielstofgedragseienskappe en die vervaardiging, kleur, bedrukking en afwerking
van tekstielstowwe. ’n Deeglike studie van natuurwetenskapvakke soos Chemie
en Polimeerwetenskap bied ’n uitstekende onderbou hiervoor en ondersteun jou
tekstielkennis in die evaluering en ontwikkeling van tekstielprodukte.
In die tweede plek leer jy bestuurs- en besigheidsvaardighede aan wat gesog is in die
tekstiel- en tekstielverwante industrieë. Boonop ontwikkel jy jou kreatiewe, analitiese en
probleemoplossingsvaardighede.
Eerste jaar: Verpligte modules is Fisika, Wiskunde, Chemie, Wetenskapkommunikasievaardigheid
en Rekenaarvaardigheid. Hierby kies ’n mens uit (1) Biologie, (2) Geoomgewingswetenskap,
(3) Toegepaste Wiskunde, Waarskynlikheidsleer en Statistiek, of
(4) Rekenaarwetenskap.
Tweede en derde jaar: Tekstielwetenskap, Chemie, Toegepaste Chemie en
Rekenaarvaardigheid en ’n keuse van bykomende modules uit die natuurwetenskappe, of
uit bestuurswetenskappe soos Ekonomie, Ondernemingsbestuur en Finansiële Bestuur.
Met hierdie kwalifikasie kan jy in die tekstielbedryf of polimeerwetenskapindustrie
werk as ’n produkontwikkelaar, tegniese verkoopsbestuurder, produksiebestuurder,

kwaliteitsbestuurder of aankoper, of jy kan jouself verder bekwaam deur een van ons
nagraadse programme te volg.
BSc en HonsBSc in Fisika
Hierdie program lewer afgeronde fisiese natuurwetenskaplikes met die nodige tegniese
en algemene vaardighede om fisikaverwante probleme in die industrie of op navorsings-
en ontwikkelingsvlak aan te pak, te fokus op die onderwys en tersiêre onderrig van
wetenskap en tegnologie of verdere nagraadse studie en intensiewe navorsing voort te sit.
Leerplan vir BSc
Kernfisikastroom, die stralings- en gesondheidsfisikastroom, en die laserfisika (fisiese
rigting)-stroom: In die eerste drie jaar neem jy ’n kombinasie van voorgeskrewe modules
uit Fisika, Wiskunde, Wetenskapkommunikasievaardigheid en Rekenaarvaardigheid.
Daarby kies jy modules uit Chemie, Rekenaarwetenskap, Waarskynlikheidsleer en
Statistiek, en Toegepaste Wiskunde.
Laserfisika (biologiese rigting)-stroom: In die eerste twee jaar neem jy ’n
kombinasie van voorgeskrewe modules uit Biochemie, Biologie, Chemie, Fisika,
Rekenaarvaardigheid, Wetenskapkommunikasievaardigheid en Wiskunde. In die
derde jaar neem jy Fisika, Fisiologie en Dierefisiologie, Toegepaste Wiskunde en
Rekenaarvaardigheid, en kies jy tussen Biochemie en Chemie.
Teoretiesefisikastroom: In die eerste drie jaar neem jy ’n kombinasie van
voorgeskrewe modules uit Fisika, Rekenaarfisika, Wiskunde, Toegepaste Wiskunde,
Wetenskapkommunikasievaardigheid en Rekenaarvaardigheid.
Die eerste drie jaar van die program fokus op die vier fundamentele bene van Fisika,
naamlik klassieke meganika, kwantummeganika, statistiese fisika, en termodinamika en
elektromagnetisme, en het ten doel om jou ’n stewige basis in Fisika te gee.
Die vierde jaar (die HonsBSc-jaar) bied spesialisopleiding vir ’n loopbaan in kernfisika,
laserfisika, stralings- en gesondheidsfisika, of teoretiese fisika.
Kernfisika
Die HonsBSc-jaar in hierdie stroom rus jou toe met algemene en meer gespesialiseerde
vaardighede vir verdere nagraadse studies of ’n beroep in omgewings waar kernfisiese
tegnieke gebruik word om ’n wye spektrum van probleme te ondersoek. Sulke omgewings
is byvoorbeeld die navorsings- en ontwikkelingsterrein van die nywerheid waarby
instansies soos Sasol, Iscor, die SABS en die WNNR betrokke is, energiebronontsluiting
en -benutting en enige vakgebied waar kernfisiese beginsels gebruik word. Basiese en
toegepaste navorsing in kernfisika, soos wat by die versnellersentrum iThemba LABS
uitgevoer word, bied ook ’n interessante werkgeleentheid.
Laserfisika
Weens die vinnige uitbreiding van die gebruik van lasers is daar wêreldwyd ’n aanvraag
na opgeleide fisici met spesialiskennis oor optika, lasers en lasertoepassings. Die doel van
hierdie stroom is om studente voor te berei vir nagraadse studie en beroepe waarin lasers
en optika in die navorsing en industrie toegepas word.
Lasers word innoverend oor ’n breë front gebruik. Alle telekommunikasie is afhanklik
van lasers en optiese veseltegnologie, en deesdae is geen internettoegang moontlik sonder
lasers nie! Mikro-elektronika, bv. in selfone, word met lasers vervaardig. In mediese
sorg word lasers gebruik om visie te korrigeer, oogtoestande wat tot blindheid kan lei te
genees, velsiektes te behandel en chirurgie binne die liggaam te doen met ’n endoskoop.
Nuwe materiale en medisyne word ontwikkel deurdat laserlig gebruik word om molekules
te verander. In die beskerming van ons omgewing maak lasers dit moontlik om skadelike
stowwe vinnig en selfs op ’n afstand op te spoor. Hoëdrywinglasers mag in die toekoms
die weg baan na fusie as ’n bykans onuitputbare bron van skoon energie. Die aanwending
van lasers in die verdedigingsindustrie dra by tot ons veiligheid.
Stralings- en gesondheidsfisika
As ’n stralingsfisikus kan jy as hospitaalfisikus of stralingsbeheerbeampte werk by
instansies waar stralingsgevare gemonitor word, byvoorbeeld by die Departement van
Gesondheid, kernkragsentrales en uraanmyne.
Vir hierdie stroom volg jy voorgeskrewe spesialismodules by Tygerberg en iThemba
LABS wat Stralingsbeskerming, Fisika in Radioterapie en Fisika in Kerngeneeskunde
insluit. Dit word ondersteun met Beeldverwerking uit Toegepaste Wiskunde. ’n HonsBSc
in Fisika met hierdie stroom gee ook toegang tot verdere nagraadse studie in fisika.
Teoretiese fisika
Hierdie stroom berei jou intensief voor vir die navorsingsterrein van komplekse
sisteme en vir die toepassing van die kwantumveldeteorie, byvoorbeeld in die fisika
van biologiese stelsels, gekondenseerdemateriefisika en verskeie vertakkings van
die materiaalwetenskappe. Nagraadse studie sal jou voorberei vir ’n loopbaan as ’n
professionele, teoretiese fisikus.
Aangesien hierdie stroom komponente van Statistiese Fisika insluit, staan dit in noue
verband met ’n aantal ander vakgebiede en het dit verskeie raakvlakke met die breë veld
van informasietegnologie. Van die tegnieke wat bestudeer word, word reeds toegepas in
die biologiese en ekonomiese wetenskappe, en in geologie. Aangesien die kurrikulum
fisies-wiskundig van aard en rekenaarintensief is, kan jy met vertroue uitsien na
beroepsmoontlikhede in die privaat sektor waar daar ’n steeds groeiende vraag is na die
probleemoplossingsvaardighede waaraan hierdie stroom baie aandag gee.
BSc en HonsBSc in Aardwetenskap
Spesifieke toelatingsvereistes
Soos bo op bladsy 44, MAAR indien jy Wiskunde (Bio) en Fisika (Bio) as universiteitsvakke
neem, dan:
• Wiskunde 5
Suid-Afrika, met sy rykdom aan minerale en besonderse oeroue rotsformasies, is enige
geoloog se droom. Ons praktiese en teoretiese onderrig in onder andere mineralogie,
petrologie en geo-omgewingswetenskap maak ons studente hoogs in aanvraag in
die werkplek. Hierdie program bied die nodige opleiding om as professionele aardwetenskaplike
te kan praktiseer. Dit lei ook na nagraadse studie in die veld.
Eerste jaar: Geo-omgewingswetenskap, Aardwetenskap-veldvaardighede,
45

46
Rekenaarvaardigheid, Chemie en Wetenskapkommunikasievaardigheid, met Fisika of
Fisika (Bio), Wiskunde of Wiskunde (Bio), en Biologie as keusevakke.
Tweede jaar: Geologie, Aardwetenskap-veldvaardighede, Omgewingsgeochemie en
Rekenaarvaardigheid is verpligtend. Keusevakke is Biologie, Chemie, Geografie en
omgewingstudie, en Wiskunde.
Derde jaar: ’n Verskeidenheid keusemodules word saam met Geologie en
Rekenaarvaardigheid as verpligte vakke geneem.
Honneursjaar: Jy kan fokus op Algemene Geologie, Petroleumgeologie of
omgewingsgeochemie.
Hierdie verskillende tipes breë vakkundige rigtings wat die basis vir opleiding bied,
kan studente lei tot uitdagende loopbane, op nasionale en internasionale vlak, in
mynbou, eksplorasie, toegepaste mineralogie, en omgewingswetenskappe. Moontlike
werkgewers sluit in die Raad vir Geowetenskappe, Mintek, die WNNR, die omvangryke
Suid-Afrikaanse mynbou- en eksplorasiebedryf en ’n verskeidenheid plaaslike en
internasionale geologiese en omgewingswetenskapkonsultante.
BSc in Geoinformatika
Toegepaste wetenskaplike beroepe soos omgewingskonsultante, die mynbousektor en
ingenieursfirmas gebruik toenemend geografiese inligtingstegnologie om ruimtelike
inligting digitaal vas te lê, te manipuleer, te ontleed, te modelleer en kartografies voor te
stel. Die hoofdoel van hierdie program is om jou die nodige kennis van en insig in die
wetenskaplike grondslae van geoinformatika te gee in terme van ruimtelike inligting,
rekenaarvaardighede, geografiese inligtingstegnologie en karteringsvaardighede sodat jy
kan help om geografiese inligtingstelsels (GIS), aardwaarneming (afstandwaarneming) en
globaleposisioneringstelsels (GPS) effektief in die onderskeie professionele rigtings en
vakgebiede te ontwikkel en toe te pas.
Hierdie driejarige program is gerig op die teoretiese, metodologiese en praktiese aspekte
van geoinformatika. Dit voldoen ook aan die vereistes vir professionele registrasie as ’n
Geografiese Inligtingswetenskapstegnoloog (GIW).
Eerste jaar: Modules uit Geo-omgewingswetenskap, Biologie, Rekenaarwetenskap,
Wiskunde, Rekenaarvaardigheid en Wetenskapkommunikasievaardigheid is voorgeskryf.
Tweede jaar: Voorgeskrewe modules uit Geografie en Omgewingstudie,
Rekenaarwetenskap, Sosio-Informatika, Rekenaarvaardigheid, Fisika (Bio) en twee van
Plant- en Dierkunde, Geologie, Plantkunde, Dierkunde of Omgewingsgeochemie word
geneem.
Derde jaar: Geografie en Omgewingstudie, Rekenaarwetenskap en Rekenaarvaardigheid.
As GIS-spesialis en inligtingkundige kan jy ’n loopbaan op die volgende terreine
of by die volgende instansies volg: omgewingskonsultgroepe, beplannings- en
ingenieursfirmas, programmatuurontwikkeling- en rekenaarkonsultgroepe, alle vlakke van
die regering gemoeid met hulpbron- en infrastruktuurbestuur, agentskappe betrokke by
natuurlikehulpbronontwikkeling en by menslike-ontwikkelingsprogramme, eksplorasie
van minerale en mynwese, bemarking, nutsmaatskappye en diensverskaffers. Ten slotte
sal jy by tersiêre opleidingsinstansies as dosent en/of navorser kan werk.
PROGRAMME IN WISKUNDIGE WETENSKAPPE
Die breë area wiskundige wetenskappe bestaan uit wiskunde, toegepaste wiskunde,
wiskundige statistiek, finansiële wiskunde, rekenaarwetenskap, operasionele navorsing en
biowiskunde. Enige van hierdie dissiplines kan as fokus gekies word vir die BSc-program
in Wiskundige Wetenskappe.
Al die BSc-programme lei na drie jaar tot ’n graad. ’n Vierde studiejaar in die fokus van
jou keuse kan lei tot ’n HonsBSc-graad. Sou jy jou verder as hoërskoolonderwyser wou
bekwaam, kan jy met die regte vakkeuse na voltooiing van jou BSc-graad ’n Nagraadse
Onderwyssertifikaat (NOS) in die Fakulteit Opvoedkunde volg. Kyk “Nagraadse
Onderwyssertifikaat” op bladsy 50.
toelatingsvereistes
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk
bladsy 4)
• Afrikaans of Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
• Wiskunde 6
• 4 in enige ander skoolvak uit die lys van
universiteitstoelatingsvakke (kyk bladsy 3)
Indien jy graag Chemie of fisika as universiteitsvak wil neem, dan ook:
• Fisiese Wetenskappe 4
BSc en HonsBSc in Wiskundige Wetenskappe
Studente wat die BSc in Wiskundige Wetenskappe volg, neem almal Wiskunde,
Rekenaarvaardigheid en Wetenskapkommunikasievaardigheid in hul eerste jaar. Die fokus
wat jy kies, bepaal jou ander vakke. Dit is egter moontlik om een van die vakke in al die
fokusse te vervang met ’n ander, nie-wiskundige een van jou eie keuse. (Byvoorbeeld
jy kan Ekonomie kies as jy op finansiële wiskunde wil fokus.) Raadpleeg gerus ’n
programadviseur wat jou kan help om jou kurrikulum te beplan (kyk “Navrae” hieronder
of skakel die Departement Wiskundige Wetenskappe by tel. 021 808 3282). Hieronder
volg ’n oorsig van die verskillende fokusse.
Fokus: Wiskunde
’n Graad met hierdie fokus rus jou toe met ’n grondige kennis van die aard, omvang
en toepassingsmoontlikhede van wiskunde. Jy sal nagraadse studie in wiskunde kan
voortsit, of ’n loopbaan kan volg waarin wiskundige kundigheid en insig noodsaaklik
is. Dit sluit beroepe in die besigheids- en industriële sektor in. Daarby kan jy ook ’n
hoërskoolonderwyser word, mits jy die nodige professionele opleiding voltooi het (kyk
“Nagraadse Onderwyssertifikaat” op bladsy 50).
Fokus: Toegepaste wiskunde
Hierdie fokus lei jou op as ’n gegradueerde wat oor genoegsame kennis van wiskundige
metodes en rekenaartegnieke beskik om verskeie kwantitatiewe en kwalitatiewe probleme
uit die wetenskap en tegnologie op te los. Met hierdie teoretiese en tegniese agtergrond
in verskeie toepassings, soos die modellering van dinamiese prosesse, beeldverwerking,
rekenaarsekuriteit, numeriese metodes en vloeimodellering, sal jy die arbeidsmark in die
nywerheid, bankwese en rekenaarbedryf met sukses kan betree.

Fokus: Wiskundige statistiek
Die doel van hierdie fokus is om jou op te lei as ’n kundige wat in staat is nie net om die
inligting wat in data opgesluit lê, uit te haal, te ontleed en te interpreteer nie, maar ook
om hierdie hele proses te beplan. Hierbenewens word jy ook voorberei om ’n loopbaan
te kan volg waarin ’n sterk wiskundig-statistiese agtergrond vereis word, soos in die
bank- en versekeringswese. Ten slotte sal jy met hierdie kwalifikasie ook ’n loopbaan as
hoërskoolonderwyser kan volg na die nodige professionele opleiding. (Kyk “Nagraadse
Onderwyssertifikaat” op bladsy 50.)
Fokus: Rekenaarwetenskap
Hierdie fokus lei jou op as ’n gegradueerde met ’n breë kennis van rekenaarwetenskap
wat jou in staat stel om suksesvol verder daarin te studeer, om ’n beroep in die nywerheid
as programmeerder te aanvaar of om ’n professionele onderwyskwalifikasie te verwerf om
rekenaarwetenskap op hoërskool te kan aanbied. (Kyk “Nagraadse Onderwyssertifikaat”
onder die Fakulteit Opvoedkunde.) ’n Rekenaarwetenskapgraad is ’n internasionale
kwalifikasie waarmee jy met gemak vir enige maatskappy ter wêreld sal kan werk of
navorsing doen. Daar is ’n groot verskeidenheid maatskappye wat rekenaarkundigheid
benodig, van tegniese maatskappye soos diensverskaffers tot finansiële instansies soos
banke. Persone met ’n belangstelling in die besigheidswêreld kan ook as entrepreneur ’n
eie besigheid begin wat rekenaaroplossings verskaf, of kan as onafhanklike konsultant of
kontrakteur werk.
Fokus: Biowiskunde
Hierdie program voorsien in die groeiende behoefte van velde soos molekulêre biologie,
sisteembiologie, bioinformatika en ekologie aan navorsers met ’n sterk wiskundige
agtergrond wat presiese modelle vir eksperimentele data kan ontwikkel en analiseer.
Danksy vakke soos Wiskunde, Biowiskunde: Wiskundige Toepassings in Biologie
en Medisyne, Toegepaste Wiskunde, Wiskundige Statistiek, Fisika, Biologie, Chemie,
Biochemie en Genetika sal jy ontwikkel in ’n wetenskaplike met ’n skerp wiskundige
brein wat ook ’n goeie begrip het van navorsingsprobleme en konsepte in die mediese en
biologiese wetenskappe van vooruitskattings oor die invloed van MIV/vigs, malaria en
tuberkulose tot die effek van klimaatsverandering op Suid-Afrika.
As biowiskundige sal jy kan werk vir farmaseutiese maatskappye, die regering,
gesondheidsorganisasies, in die landbou- en omgewingsektor of as navorser.
Fokus: Finansiële wiskunde
Die doel van hierdie fokus is om ’n goeie begrip van die aard, omvang en
toepassingsmoontlikhede van wiskunde in die finansiële sektor te ontwikkel.
Jy kan, met die goedkeuring van die Departement Wiskundige Wetenskappe, enkele
modules by ander departemente volg om jou vir ’n loopbaan in die finansiële sektor voor
te berei.
Fokus: Operasionele navorsing
Operasionele Navorsing (ON) is ’n multidissiplinêre, wetenskaplike benadering tot
besluitneming. Die oogmerk is om die beste oplossings vir komplekse probleme te vind
deur die gebruik van skaars hulpbronne ten beste toe te wys.
Deur ON in die tweede en derde jaar van jou BSc-program in Wiskundige Wetenskappe
te neem, sal jy kans kry om in jou beroep die kundigheid te integreer wat jy opdoen
deur Rekenaarwetenskap, Toegepaste Wiskunde, Wiskunde en Wiskundige Statistiek te
studeer. Die doelwitgeörienteerde benadering van hierdie fokus met sy sinergistiese styl
lewer graduandi wat gesog is in die arbeidsmark.
Navrae
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
Webwerf: www.sun.ac.za/science
47

48
OPVOEDKUNDE
F A K U L T E I T

programgids
oNDerWyseropLeiDiNG Vir Die
GroNDsLaG- ToT seNior fase
BEd (Algemene Onderwys en Opleiding)
oNDerWyseropLeiDiNG Vir Die seNior eN VerDere oNDerWys- eN opLeiDiNGsfase
Nagraadse Onderwyssertifikaat (NOS)
Ander nagraadse en sertifikaatprogramme
In die Fakulteit streef ons daarna om deur navorsing, onderrig en gemeenskapsdiens onderwysers en opleiers te lewer wat by uitstek kan voorsien in die uiteenlopende
onderwysbehoeftes van die breë gemeenskap. Só maak ons ’n deurslaggewende bydrae tot die ontwikkeling van die Suider-Afrikaanse gemeenskap se menspotensiaal.
Wanneer ons akademiese programme beplan, neem ons veral die Suid-Afrikaanse
onderwysprioriteite in ag. Deur kurrikula vir onderwyseropleiding te ontwikkel wat met die
huidige onderwysbehoeftes rekening hou, verseker ons dat ons afgestudeerde studente met
vertroue tot die onderwyspraktyk kan toetree.
In ons programme maak ons voorsiening vir brongebaseerde leer (resource-based learning)
en vir ’n verskeidenheid aanbiedingsmetodes (bv. residensieel; internetgebaseerde leer;
interaktiewe telematiese uitsendings en inbelsessies). En omdat hulle versprei is oor die
voorgraadse én nagraadse vlakke bied hulle lewenslange leergeleenthede.
Alhoewel BEd (Algemene Onderwys) die enigste voorgraadse program is wat ons aanbied,
kan jy wel voorgraadse programme in ander fakulteite opvolg met nagraadse studie in
Opvoedkunde (kyk by “Nagraadse Onderwyssertifikaat” hieronder).
As jy egter nie aan die toelatingsvereistes van universiteitsprogramme voldoen nie – en dus
normaalweg nie by ’n universiteit sou kon studeer nie – maar jy het ’n erkende, driejarige
onderwyskwalifikasie, kan jy tans vir ’n Gevorderde Onderwyssertifikaat (GOS) inskryf. Hier
het jy selfs ’n keuse. Jy kan ’n program volg wat jou leierskapvaardighede as skoolhoof verbeter.
Of jy kan ’n program volg wat jou vaardighede in jou eie vakrigting verbeter met die oog daarop
om onderrig in die Senior en/of Verdere Onderwys en Opleidingsfase (VOO-fase) te gee.
’n Vierjarige onderwyskwalifikasie gee jou nog in 2013 toelating tot die nagraadse program
HonsBEd. Daar is ’n verskeidenheid studieterreine in die Opvoedkunde waaruit jy dan kan kies.
ONDERWYSEROPLEIDING VIR GRONDSLAG- (GRAAD R
INGESLUIT) TOT SENIOR FASE
BEd (Algemene Onderwys en Opleiding)
K e u r i n g
• Aansoeke sluit 30 Junie
• Plek vir 230 studente. Van hierdie plekke word 70 gereserveer vir studente wat voorheen
benadeel is en 20 vir diskresionêre gevalle
• 150 plekke word toegeken volgens die beste gemiddelde prestasies in die graad
11-eindeksamen, of die graad 12-eindeksamen indien dit al afgelê is. Kandidate met ’n
gemiddelde van 70% en hoër se aansoeke word vroeër verwerk
• Vir meer inligting, kyk die webwerf onder “Navrae” hieronder of raadpleeg die Fakulteit se
Jaarboek, Deel 6
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n Gemiddelde van minstens 55% vir die NSS of IEB (uitgesluit Lewensoriëntering)
• Wiskunde 3 OF Wiskundige Geletterdheid 5
En Leerders wat in Afrikaans skoolgegaan het:
• Afrikaans (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 5
• Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4 OF Xhosa (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
of Leerders wat in Engels skoolgegaan het:
• Engels (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 5
• Afrikaans (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4 OF Xhosa (Huistaal of Eerste Addisionele Taal) 4
Vir die toelatingsvereistes volgens die ou matrikulasiesertifikaat (tot 2007), skakel ons
Kliëntedienssentrum by 021 808 9111.
Hierdie voltydse vierjarige program lei tot ’n BEd (Algemene Onderwys)-graad vir onderwysers in
die Algemene Onderwys- en Opleidingsfase. Jy kan in een van twee rigtings spesialiseer:
(1) die Grondslagfase (grade R tot 3) óf
(2) die Intermediêre Fase (grade 4 tot 6) en die Senior Fase (grade 7 tot 9).
Die hoofdoel van die program is om onderwysers op te lei wat in staat is om leerders vir die
eiesoortige eise van ons tyd voor te berei. Maar jy ontwikkel ook vaardighede wat verskeie ander
beroepsmoontlikhede vir jou kan ontsluit, soos kommunikasiekundige, gemeenskapsontwikkelaar,
skakelbeampte en beroepe wat op kliëntediens, bemarking en verkope gerig is.
Die program het ’n vaste struktuur en bestaan uit akademiese en professionele vakke wat in die
eerste studiejaar dieselfde is vir albei spesialiseringsrigtings. In die eerste studiejaar neem jy vakke
by sowel die Fakulteit Opvoedkunde as die Fakulteit Lettere en Sosiale Wetenskappe. Hierdie
vakke is almal verpligtend: Kurrikulumstudie, twee van die taalmodules Afrikaans en Nederlands,
English Studies en Xhosa; Wiskunde (Ond); Natuurwetenskappe (Ond); Sosiale Wetenskappe
(Ond); Ekonomiese en Bestuurswetenskappe (Ond); Onderrig en Leer (Teorie en Praktyk);
Ontwikkeling en Leer; en Inligtingsvaardighede.
Onderrig en Leer maak vanaf die eerste jaar ’n belangrike deel van die program uit. Vanaf die
tweede jaar spesialiseer jy in die Grondslagfase of die Intermediêre en Senior Fases. In die derde en
die vierde studiejaar kan jy ’n verdere keuse maak uit sekere vakke vir die Intermediêre en Senior
Fase. Die vakke vir die Grondslagfase is vas en dek die teorie en praktyk van al die leerprogramme
van grade R tot 3.
Aangesien die program tot ’n graad lei, gee dit jou toegang tot die Fakulteit se nagraadse
graadprogramme tot op doktorale vlak.
49

50
ONDERWYSEROPLEIDING VIR DIE SENIOR EN VERDERE
ONDERWYS- EN OPLEIDINGFASE
Nagraadse Onderwyssertifikaat (NOS)
Jy kan jou ook as hoërskoolonderwyser bekwaam deur eers ’n graad uit ’n ander fakulteit
te verwerf. Twee van die vakke (een tot op minstens tweedejaarsvlak en een tot op
derdejaarsvlak) van so ’n voorgraadse program moet só gekies word dat jy minstens
twee toepaslike skoolvakke kan onderrig. (Vir die verskillende kurrikulumstudievakke se
vereistes, kyk die Fakulteit se jaarboek onder “NOS”.) Daarna skryf jy in vir die eenjarige
Nagraadse Onderwyssertifikaat (NOS). Hierdie program is gefokus op die opleiding van
opvoeders vir veral die Verdere Onderwys- en Opleidingsfase (VOO).
Voorgraadse programme wat toegang tot NOS gee
FAKULTEIT AGRIWETENSKAPPE
BScAgric met skoolvakke
FAKULTEIT EKONOMIESE EN BESTUURSWETENSKAPPE
BComm met skoolvakke
Ander B-grade met skoolvakke
FAKULTEIT LETTERE EN SOSIALE WETENSKAPPE
BA met skoolvakke
BA met Sportwetenskap as ’n hoofvak
BA in Visuele Kunste (Educ) (Kunsonderwysstroom) (die NOS-leerplan is reeds by
hierdie program ingewerk)
FAKULTEIT NATUURWETENSKAPPE
BSc met skoolvakke
BSc met Sportwetenskap as ’n hoofvak
Ander nagraadse en sertifikaatprogramme
- Gevorderde Onderwyssertifikaat (GOS)
- GOS: Natuurwetenskappe (Sekondêr), Fisiese Wetenskappe
- GOS: Wiskundige Geletterdheid
- GOS: Wiskundige Wetenskappe
- GOS: Inligtingstegnologie
- GOS: Lewenswetenskappe
- GOS: Onderwysbestuur en Leierskapontwikkeling (Skoolhoofskap)
- GOS: Rekenaartoepassingstegnologie
- GOS: Kuns en Kultuur
- NGDip (HO): Nagraadse Diploma in Hoëronderwys in Onderrig en Leer
- HonsBEd (rigtings: Opvoedkundige Ondersteuning, Kurrikulumstudie,
Onderwysbestuur, Opvoedingsbeleidstudie, Opvoedkundige Sielkunde of
Taalopvoeding)
- HonsB in Sportwetenskap (rigtings Sportwetenskap of Biokinetika)
- MEd (navorsingsprogram of kursuswerk) (rigtings: Kurrikulumstudie,
Opvoedingsbeleidstudie of Opvoedkundige Ondersteuning)
- MEdPsig (Opvoedkundige Sielkunde)
- MPhil (twee rigtings: Hoër Onderwys of Onderwys en Opleiding vir Lewenslange Leer)
- M in Sportwetenskap
- PhD
- PhD (Psig) (Opvoedkundige Sielkunde)
- DEd
Navrae
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
Webwerf: academic.sun.ac.za/education/

F A K U L T E I T 51
Regsgeleerdheid

52
programgids
BA (Regsgeleerdheid)
BComm (Regsgeleerdheid)
LLB (Vierjarig)
BRekLLB
LLB (as tweede, driejarige B-graad)
Die Fakulteit Regsgeleerdheid het ’n lang en trotse tradisie van voortreflike regsopleiding. Sedert sy ontstaan in 1921 het die Fakulteit van Suid-Afrika se voorste regsgeleerdes gelewer.
Onder sy oudstudente tel hy ook sakelui en politici naas regters, advokate en prokureurs.
As kenners op hul vakgebied, bly die dosente in voeling met strominge in die Suid-
Afrikaanse samelewing en met die ontwikkeling in ons regstelsel en in dié van ander
lande. Só sorg hulle dat die regsonderrig op Stellenbosch aktueel, markverwant en
loopbaangerig is.
Hieronder gee ons eers algemene toelatingsinligting en, daarná, meer inligting oor die
programme waaruit eerstejaarstudente kan kies.
Algemene toelatingsinligting
• Aansoeke sluit 30 Junie
• ’n Beperkte aantal kandidate word gekeur
• Kandidate word gekeur op grond van hul akademiese punt. Die akademiese punt word
saamgestel uit ’n mens se skoolgemiddelde (gewig van 80%) en jou Nasionalenormtoetsgemiddelde
(gewig van 20%)
• Skryf die Nasionale Normtoetse voor die einde van Junie (kyk bladsy 4)
• Alle aansoekers wat voldoen aan ons programme se minimumvereistes, soos hieronder
uiteengesit, kom in aanmerking vir keuring
BA (Regsgeleerdheid)
Toelatingsvereistes
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Huistaal 5
• Eerste Addisionele Taal 3
Indien jy Ekonomie as universiteitsvak wil neem, dan ook:
• Wiskunde 5
• Skryf ook die Nasionale Normtoets MAT
Die BA (Regsgeleerdheid)-graad alleen stel jou nie in staat om as prokureur of advokaat
te praktiseer nie – daarvoor moet jy ook die LLB-graad verwerf. Die driejarige BA
(Regsgeleerdheid) bied egter ’n tweeledige voordeel. Dit verryk jou insig in menslike
gedrag en sosiale kwessies en dit bied ook ’n uitstekende basis vir ’n meer gevorderde
studie in die regte. Juis daarom ontvang jy met ’n BA (Regsgeleerdheid) vrystelling van
die eerste twee jaar van die vierjarige LLB-program. Indien jy ’n regspraktisyn wil word,
kan jy dán by die LLB-program se laaste twee jaar inskakel en aan die einde van jou
vyfde jaar as student ’n LLB as tweede baccalaureusgraad verwerf.
Die BA (Regsgeleerdheid) is so saamgestel dat jy in al drie studiejare regsmodules neem.
Eerste jaar: Inheemse Reg, Inleiding tot die Reg, Privaatreg en Skryfvaardighede. Buiten
hierdie verpligte regsmodules kies jy ’n aantal nie-regsmodules – minstens een daarvan
’n taal en twee uit, onder andere, Ekonomie, Filosofie, Politieke Wetenskap, Sielkunde of
nog ’n taal. Jy neem ook Inligtingsvaardighede.
Tweede jaar: Privaatreg, Romeinse Reg en Strafreg. Jy sit twee van jou nie-regsmodules
voort.
Derde jaar: Staatsreg, Uitleg van Wette, Strafprosesreg, Siviele Prosesreg en een en ’n
halwe nie-regsmodules.
BComm (Regsgeleerdheid)
Toelatingsvereistes
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5
• Wiskunde 5
Die BComm (Regsgeleerdheid)-graad alleen stel jou nie in staat om as prokureur of
advokaat te praktiseer nie – jy moet ook eers die LLB-graad verwerf. Die driejarige
BComm (Regsgeleerdheid) verskaf egter ’n deeglike agtergrond in die ekonomiese
wetenskappe wat jou voorberei vir ’n loopbaan in die sakewêreld of in kommersiële reg
en lê ook ’n deeglike basis vir ’n meer gevorderde regstudie. Trouens, beskik ’n mens
reeds oor die BComm (Regsgeleerdheid), is jy geregtig op vrystelling van die eerste twee
jaar van die vierjarige LLB-program. Indien jy ’n regspraktisyn wil word, kan jy dán
by die LLB-program se laaste twee jaar inskakel en aan die einde van jou vyfde jaar as
student ’n LLB as tweede baccalaureusgraad verwerf.
Die BComm (Regsgeleerdheid) is so saamgestel dat jy in elk van die drie studiejare
regsmodules volg en nieregsmodules.
Eerste jaar: Die regsmodules Inleiding tot die Reg, Privaatreg en Skryfvaardighede,
en die nieregsmodules Ondernemingsbestuur, Ekonomie, Finansiële Rekeningkunde,
Bedryfsielkunde, Beleggingsbestuur, Renterekening, Inligtingstelsels en ’n taal van jou
keuse.
Tweede jaar: Privaatreg, Romeinse Reg, Strafreg en ook Ekonomie en Finansiële
Rekeningkunde.

Derde jaar: Staatsreg, Uitleg van Wette, Siviele Prosesreg en Strafprosesreg. Jy kies een
uit Ekonomie, Finansiële Rekeningkunde en Belasting.
LLB (Vierjarig)
Toelatingsvereistes
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 60% (sonder Lewensoriëntering)
• Afrikaans of Engels Huistaal 5
Indien jy Ekonomie as universiteitsvak neem, dan ook:
• Wiskunde 5
• Skryf ook die Nasionale Normtoets MAT
Hierdie program is daarop gemik om, oor vier jaar, aan studente ’n deeglike insig te gee in
al die vertakkings van die regswetenskap wat vir ’n loopbaan in die regte noodsaaklik is.
Voordat die regsberoep hulle formeel tot sy geledere sal toelaat, moet LLB-gegradueerdes
egter ook die vereiste praktiese opleiding ondergaan en die toepaslike toelatingseksamen
suksesvol aflê.
Eerste en tweede jaar: ’n Mens neem vier verpligte regsmodules en twee nieregsmodules
waarvan ten minste een ’n taal moet wees. In jou eerste jaar neem jy ook
verpligte jaarmodules in Skryfvaardighede en Inligtingsvaardighede. In die tweede jaar sit
jy net een nie-regsmodule voort.
Derde en vierde jaar: Die fokus is uitsluitlik op regstudie. In die tweede semester van
die vierde jaar word jy toegelaat om vier regsmodules te kies, waarvan een ’n skripsie
kan wees. Jou keuse is onder meer uit die volgende modules: Gevorderde Arbeidsreg,
Arbitrasie en Bemiddeling, Mededingingsreg, Versekeringsreg, Gevorderde Familiereg,
Internasionale Privaatreg, Immateriële Goederereg, Rekeningkunde vir Regstudente,
Vervoerreg en Internetreg. Hierdie keuse laat jou toe om in beperkte mate te spesialiseer.
BRekLLB
Toelatingsvereistes
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL en MAT (kyk bladsy 4)
• ’n NSS-gemiddelde van minstens 70% (sonder Lewensoriëntering)
• Afrikaans Huistaal 4 OF Engels Huistaal 4
• Engels Eerste Addisionele Taal 5 OF Afrikaans Eerste Addisionele Taal 5
• Wiskunde 6 OF
Wiskunde 5 en Rekeningkunde 6
Sedert 2001 bied die BRekLLB aan studente die kans om binne vyf jaar ’n unieke graad
te verwerf wat uit ’n LLB-graad én ’n BRek-graad bestaan. Studente wat hierdie program
volg, word aan sowel die noodsaaklike vertakkings van die regswetenskap as aan die
grondslae van finansiële rekeningkunde, bestuursrekeningkunde, belasting en ouditkunde
bekendgestel. Na verdere beroepsgerigte opleiding kan hierdie studente dus kwalifiseer as
geoktrooieerde rekenmeesters of as regspraktisyns.
LLB (as tweede, driejarige B-graad)
Toelatingsvereiste
• Enige baccalaureusgraad van ’n Suid-Afrikaanse universiteit met ’n gemiddelde van minstens
60% in die finale jaar
Hierdie driejarige program is in 1999 ingestel vir nagraadse studente wat hul eerste
baccalaureusgraad op ’n ander gebied as die regte behaal het, met ’n gemiddelde van
60% in hul finale jaar van die betrokke baccalaureusgraad. Die program stel studente
bekend aan al die vertakkings van die regswetenskap wat vir ’n loopbaan as regspraktisyn
noodsaaklik is.
Nagraadse programme
- Nagraadse Diploma in Belastingreg
- LLM (kursuswerk) in Internasionale Besigheidsreg
- LLM (kursuswerk) Algemeen
- LLM (tesis)
- LLD
Navrae
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
Webwerf: law.sun.ac.za
53

54
Teologie
F A K U L T E I T

programgids
BTh* in Jeugwerk, Pastoraat of
Gemeenskapsontwikkeling
BDiv* in Christelike Teologie, Kerklike Bediening
en Leierskap)
MDiv
Nagraadse Diploma in Christelike Teologie
* Hierdie programme word ook as verlengde
graadprogramme (VGP’s) aangebied. Kyk bladsy 7.
Die Fakulteit Teologie het gegroei uit die Nederduitse Gereformeerde Kerk (NGK) se Kweekskool, gestig in 1859. Vandag is dit ’n fakulteit van die Universiteit Stellenbosch, en nie meer
aan een spesifieke kerkverband gekoppel nie, hoewel predikante vir die NGK, die Verenigende Gereformeerde Kerk in Suider-Afrika (VGKSA) en die Uniting Presbyterian Church in
Southern Africa (UPCSA) volgens ooreenkoms hier opgelei word. Christelike gereformeerde teologie word dus aan ʼn wye spektrum studente uit verskeie denominasies en lande gebied.
Onderrig is tweetalig in Afrikaans én in Engels (T-spesifikasie of dubbelmedium) volgens die
behoeftes van die studente. Die opleiding en onderrig word, soos die navorsing, wetenskaplik
benader. Dit word aangevul deur ’n praktiese, gemeenskapsgerigte klem op maatskaplike
vraagstukke soos MIV/vigs, armoede, geweld, menswaardigheid, ekologie en geregtigheid.
Die Fakulteit is die kleinste een aan die Universiteit – wat meebring dat ons gasvry, energiek
en kreatief is, maar nog steeds kan verseker dat ons wetenskaplike teologie met integriteit
beoefen.
BTh (Baccalaureus in die Teologie)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• Die minimum vereistes vir universiteitstudie geld (kyk bladsy 3)
Die BTh-graad is ’n nuwe drie-jarige program in drie dissiplines (Jeugwerk, Pastoraat en
Gemeenskapsontwikkeling). Studente word opgelei as jeugwerkers, dienswerkers, beraders en
ander gemeenskapswerkers. Die inhoud van die program sluit in Bybelse Studies, Kontekstuele
Hermeneutiek, Dogmatiek, Etiek en Kerkgeskiedenis, Homiletiek, Jeugwerk, Missiologie,
Gemeenskapsontwikkeling en Pastoraat, asook spesiale vakke in die dissipline van jou keuse.
BDiv (Baccalaureus Divinitatis)
T o e l at i n g s v e r e i s t e s
• Skryf die Nasionale Normtoetse AQL (kyk bladsy 4)
• Die minimum vereistes vir universiteitstudie geld (kyk bladsy 3)
Die vierjarige BDiv-graad is gemik op opleiding vir die kerklike bediening, spesifiek predikante.
Die programinhoud sluit in Bybelse Studies, Kontekstuele Hermeneutiek, Dogmatiek, Etiek en
Kerkgeskiedenis, Homiletiek, Jeugwerk, Missiologie, Gemeenskapsontwikkeling en Pastoraat.
Sommige kerke vereis studie van die twee ‘grondtale’, Hebreeus en Grieks.
Studente wat predikante in die NGK of VGK wil word, gaan voort om die MDiv of die
Nagraadse Diploma in Christelike Teologie te verwerf. Lees meer oor hierdie kwalifikasies verder
aan.
Ons nagraadse programme
Die Nagraadse Diploma in Teologie is ’n brugprogram vir studente uit ander dissiplines en vir
studente met onvoldoende teologiese kwalifikasies vir die nagraadse programme. Ander Nagraadse
Diplomas in Teologie kan geneem word in kapelaanstudies, en godsdiens en kultuur. Die MDivprogram
en die Nagraadse Diploma in Christelike Teologie fokus op voorbereiding vir die kerklike
bediening. Meesters- en doktorale grade kan in alle dissiplines geneem word.
MDiv en Nagraadse Diploma in Christelike Teologie
Hierdie programme fokus op die prakties-teologiese opleiding van bedienaars, leraars, predikante,
Christelike leiers, dienswerkers, pastorale hulpverleners en pastorale terapeute vir die gemeentelike
bediening. Watter program jy volg word bepaal deur kerklike vereistes en die punt wat jy
voorgraads behaal het. Die programme bied professionele opleiding en ontwikkel bediening- en
kommunikasievaardighede. Die inhoud fokus op die volgende temas: bybelse studies, kerk-wees,
erediens en prediking, christelike leierskap en spiritualiteit, die kerk in die samelewing en pastorale
hulpverlening.
Intreepunt vir MDiv: ’n Vierjarige BDiv of gelykstaande kwalifikasie met ’n gemiddelde van
minstens 60%
Intreepunt vir nagraadse Diploma in Christelike Teologie: ’n Vierjarige BDiv of ander
kwalifikasie gelykstaande daaraan
Uittreepunt: MDiv-graad of Nagraadse Diploma in Christelike Teologie
Tydsduur: Een jaar
Navrae
Tel.: 021 808 3255
Faks: 021 808 3251
E-pos: mariekeb@sun.ac.za
Webwerf: academic.sun.ac.za/theology/
Kliëntedienssentrum
Tel.: 021 808 9111
Faks: 021 808 3822
E-pos: info@sun.ac.za
55

Biblioteek se leersentrum
57

58
DIENSTE
SENTRUM VIR VOORNEMENDE STUDENTE (SVS)
Daar is so ’n groot verskeidenheid studieprogramme om van te kies by die Universiteit
Stellenbosch dat dit ’n mens behoorlik kan oorweldig wanneer jy belangrike besluite oor
jou loopbaan en jou toekoms moet neem. Die adviseurs, sielkundiges en ander dienste by
die SVS is juis daar om jou in hierdie uitdagende tyd te help om ’n ingeligte besluit te maak
– veral wat jou studieloopbaan as ’n Matie betref. Ons deure by Victoriastraat 45 is oop vir
voornemende studente en hul ouers. Kom klop gerus aan indien jy raad nodig het.
DIENSTE AANGEBIED
Ons SVS-adviseurs word graag deur skoolhoofde en onderwysers uitgenooi vir ’n
inligtingsessie met belangstellende leerders by skole, waar hulle eerstehandse inligting
kan oordra. Die adviseurs aanvaar ook graag uitnodigings na loopbaanuitstallings en
oueraande. Skoolgroepe, asook voornemende studente en hul ouers, kan per afspraak
reël vir ’n kampusbesoek en gespreksessie met een van ons adviseurs, om ’n tikkie van
student-wees te ervaar en die Universiteit se fasiliteite te besigtig.
By die SVS bied ons ook loopbaanvoorligting aan (geregistreerde professionele
sielkundiges lewer die diens). Hierdie diens speel ’n belangrike ondersteuningsrol om
leerders te help om ’n ingeligte loopbaankeuse te kan maak.
Die diens wat op die Stellenbosch-kampus en by skole aangebied kan word (mits daar
voldoende belangstelling is), bestaan uit:
• Vakkeusevoorligting vir graad 9-leerders (sluit psigometriese assessering en
individuele terugvoersessie in)
• Loopbaanvoorligting vir graad 11- en 12-leerders (sluit psigometriese assessering en ’n
individuele terugvoersessie in)
Die gewilde Opedag word vanjaar deur die SVS op Vrydag, 3 Augustus 2012,
aangebied. Dit is die ideale geleentheid om ’n voorsmakie van die kampus- en
studentelewe te kry. Kom praat met kundige personeel oor sake soos studieprogramme,
die finansiële ondersteuning wat die Universiteit bied en verblyfopsies.
Vir meer inligting oor verdere geleenthede wat die SVS aanbied, besoek gerus ons
webtuiste by www.maties.com.
Navrae
Tel.: 021 808 2923 / 4709
Faks: 021 886 4365
E-pos: maties@sun.ac.za
Webwerf: www.maties.com
SENTRUM VIR STUDENTESAKE
Die Sentrum vir Studentesake streef daarna om die ervaring by die Universiteit Stellenbosch
’n ryk en bevredigende een vir al ons studente te help maak. Dit doen die Sentrum deur
die samewerking van verskeie onderafdelings en eenhede. Terselfdertyd werk die Sentrum
doelbewus saam met die akademiese personeel en met ander ontwikkelings- en steundienste
vir studente. In alle gevalle is die breë oogmerke dieselfde: om te help verseker dat die
leer-en-leef-ervaring van ons studente op die beste moontlike manier ontvou en dat die
individuele groei van ons studente holisties is. Die ontwikkeling en ondersteuning van
studente word daarom op ’n verskeidenheid van terreine aangepak. Die uiteinde is dat ons
help om landsburgers van Suid-Afrika te lewer wat gebalanseerde en afgeronde individue is,
en goed toegerus is om plaaslik en globaal diensbaar te wees.
Navrae
Die Studentedekaan
Privaat Sak X1, Matieland 7602
Tel.: 021 808 2222
Faks: 021 808 4806
E-pos: studentedekaan@sun.ac.za/
Webwerf: www.sun.ac.za/studentesake
SENTRUM VIR STUDENTEVOORLIGTING EN
-ONTWIKKELING (SSVO)
Hierdie Sentrum ondersteun studente met hulle persoonlike ontwikkeling en welwees. Dit
word gedoen deur die medewerking van spesialiste uit verskeie terreine van die Sielkunde
en verwante dissiplines, byvoorbeeld sielkundiges, opgeleide studentementors, ’n psigiater
en ’n dieetkundige. Die Sentrum se diens is dinamies, individu-gerig en beskikbaar vir
ingeskrewe studente en, ten opsigte van beroepsvoorligting, ook aan voornemende studente.
STRENG VERTROULIKHEID
Al ons sielkundige en ander fasiliteerders is formeel geregistreer as professionele praktisyns.
Ons kliënte het dus die waarborg van professionele vertroulikheid.
WERKSWINKELS
Deur ons gereelde werkswinkels, wat tred hou met die jongste navorsingsbevindings en
plaaslike behoefte-analises, kan studente spesifieke lewensvaardighede ontwikkel, soos
studievaardighede of stresbeheer. Die werkswinkels is deel van ons deurlopende program

vir ‘Akademiese Leiding en Fasilitering vir Aanpassing’
(akroniem: ALFA-program).
AKADEMIESE VOORLIGTING EN
LOOPBAANONTWIKKELING
Eerstejaarstudente kan vroeg in die jaar by die SSVO
advies kry oor die keuse van hul graadprogram of
modules. Maar ons is ook daar om verdere akademiese
voorligting of steun te gee aan studente wat in die loop
van ’n studiejaar vind dat hulle steeds onseker is oor hul
keuse.
By die Loopbanekantoor kan studente leiding ontvang
oor, byvoorbeeld, hoe om ’n loopbaan te kies en te
ontwikkel, hoe om werk te soek, hoe om ’n curriculum
vitae op te stel, hoe om indiensnemingsonderhoude te
hanteer. Hierdie werkswinkels is deel van die oMEGAprogam
(akroniem vir ‘Ontwikkelingsmeganismes vir
Effektiewe Graadafronding’).
INDIVIDUEEL EN PROFESSIONEEL
Verhoudingsprobleme, gesinsprobleme, depressie, angs en
vrese, middelmisbruik? Die Sentrum is daar om studente
te help met uitdagings soos dié – deur professionele en
vertroulike bystand of terapie aan die individu. Ons bied
ook ’n 24-uur-krisisdiens.
SPESIALE LEERBEHOEFTES (GESTREMDHEDE)
Om al bogenoemde dienste optimaal aan al ons studente
te kan voorsien, het die SSVo ’n kantoor vir studente met
spesiale leerbehoeftes (gestremdhede).
KOSTE
Die sessies vir ingeskrewe studente is gewoonlik gratis. By
ontwikkelingsprogramme vir groepe vra ons wel geringe
geldelike bydraes (om die onkoste te help dek). Vrystelling
hiervan sal oorweeg word by skriftelike voorlegging van
goeie redes. Vir beroepsvoorligting aan voornemende
studente word ’n mededingende professionele tarief gevra.
LIGGING
Aanmeldingskantoor op Stellenbosch-kampus:
Victoriastraat 37
Aanmeldingskantoor op Tygerbergkampus:
Studentesentrum, 2de vloer
AFSPRAKE
Stellenbosch-kampus: Ma. tot Vr., 08:00 tot 16:30.
Tel. 021 808 4707
Tygerbergkampus: Ma. tot Vr., 09:00 tot 14:00 en Vrydae
08:00 tot 13:00. Tel. 021 938 9590
24-Uur-Krisisdiens: Selfoon 082 557 0880
Webwerf: www.sun.ac.za/counselling
BIBLIOTEEK- EN INLIGTINGSDIENS
Inligting is onontbeerlik vir studie en navorsing en dit is
die strewe van die Biblioteek- en Inligtingsdiens om ’n
voortreflike en dinamiese diens aan studente te bied.
Die Diens bestaan uit die sentrale biblioteek (die JS Gericke
Biblioteek), vyf tak- en satellietbiblioteke en ’n aantal
departementele versamelings. Hierdie groep biblioteke, wat
oor die drie kampusse Stellenbosch, Bellvillepark en Tygerberg
versprei is, lewer ’n akademiese ondersteuningsdiens aan alle
studente en personeel van die Universiteit.
Dienste en fasiliteite wat vir studente beskikbaar is, is die
uitreiking en reservering van materiaal, interbiblioteeklenings,
’n inligtingsdiens, fotokopieerfasiliteite en die verhuring van
studiehokkies en seminaarkamers. ’n Afsonderlike leersentrum
in die JS Gericke Biblioteek bied vir studente ’n aanloklike en
innoverende ruimte vir studie (kyk bladsy 57), navorsing en
om saam te werk. Die fasiliteit, wat ’n elektroniese klaskamer
en tientalle rekenaars insluit, is gereserveer vir geregistreerde
studente en gedurende alle biblioteekure beskikbaar.
Algemene biblioteekoriëntering vir eerstejaarstudente
en opleiding in biblioteekgebruik word deur
fakulteitsbibliotekarisse in die JS Gericke Biblioteek
en personeel van die tak- en satellietbiblioteke verskaf.
Hierdie personeel lewer ook ’n inligtingsdiens aan studente
en personeel.
Die biblioteek beskik oor ’n groot versameling van
ongeveer een miljoen items wat onder meer boeke,
tydskrifte, gedrukte musiek en oudiovisuele items
insluit. Verder gee ons webwerf toegang tot ’n groot
verskeidenheid elektroniese bronne.
Volledige inligting omtrent die biblioteek se dienste en
fasiliteite is beskikbaar op ons webwerf.
Navrae
Tel.: 021 808 4385
Webwerf: www.sun.ac.za/library
KAMPUSGESONDHEIDSDIENS (KGD)
’n Omvattende mediese diens vir die kampusgemeenskap
word te Claassenstraat 7 in Stellenbosch, tussen Metanoia
en Heemstede, gehuisves. Die diens voorsien in die
gesondheidsbehoeftes van personeel en studente en
bestaan uit ’n primêregesondheidsorgdiens (susters) en ’n
mediese diens (dokters). Dienste word in vier fokusareas
gelewer: akute geneeskunde, oefeningsgeneeskunde,
beroepsgeneeskunde, en voorkomende geneeskunde
en gesondheidsbevordering. Absolute professionele
vertroulikheid word voortdurend gehandhaaf. ’n
Soortgelyke diens word op die Tygerberg-kampus vir
studente aangebied.
KGD SE WERKSAAMHEDE BEHELS:
• Konsultasies met ’n keuse tussen susters of dokters
• Periodieke en voorsorgondersoeke soos verlang deur
studente of instansies, bv. beurshouers
59

60
• Gesondheidsvoorligting en sifting
• Gratis MIV/vigs-berading en -toetsing
• Immunisasie
• Reisgeneeskundediens
• Noodbehandeling van alle skerpvoorwerpbeserings
• Hantering en verwysing van emosionele probleme
Diensure is weeksdae tydens kantoorure (08:00 tot 17:00).
Koste word gehef teen die minimum ingekontrakteerde
tarief. Vir alle na-ure behoeftes word studente aanbeveel
om Medi Clinic (Stellenbosch) of die Stellenboschhospitaal
te besoek.
Navrae
Stellenbosch: 021 808 3496
Tygerberg: 021 938 9590
SPORTGENEESKUNDEDIENS (SUSPI)
’n Sportgeneeskundediens, wat sportgeneeshere,
fisioterapeute en sportwetenskaplikes insluit, word deur die
Stellenbosch Universiteit Sportprestasie-instituut (SUSPI)
op Coetzenburg aangebied. Die kantoor is geleë langs die
Universiteit se gimnasium.
SUSPI SE WERKSAAMHEDE BEHELS:
• Konsultasies vir alle sportbeserings deur
sportgeneeskundiges
• Rehabilitasie van sportbeserings
• Netwerk na toepaslike spesialiste in sportgeneeskunde
• Sportspesifieke toetsing en oefenprogramme
• Konkussiediens (deel van multinasionale program),
insluitend neuropsigologiese evaluasies (CogSport)
Diensure is Maandae tot Vrydae van 08:00 tot 17:00. Fooie
word gehef teen die minimum ingekontrakteerde, etiese
tariewe.
Navrae
Sportgeneeskunde / Fisioterapie: 021 808 3393
Webwerf: www.suspi.co.za
TAALSENTRUM
Die Taalsentrum verskaf taalondersteuning en -dienste
volgens die Universiteit se Taalbeleid en -plan. Dit bestaan
uit vyf eenhede: die eenhede vir Afrikaans en Engels, vir
isiXhosa en vir Dokumentontwerp, die Skryflaboratorium
en die Taaldiens. Hierdie eenhede is daar om jou te help,
veral op die ondergenoemde gebiede.
AKADEMIESE GELETTERDHEID
Dit is veral vir eerstejaarstudente moeilik om gewoond
te raak aan die hoeveelheid en ingewikkeldheid van
voorgeskrewe materiaal en die akademiese skryfstyl van ’n
universiteit. Deur ons taalondersteuningskursusse as deel
van jou eerstejaarsprogram te volg, kan jy sonder sukkel
akademies geletterd word wat tot studiesukses sal bydra.
TAALVERWERWING VIR TWEEDE- OF
VREEMDETAALSPREKERS VAN AFRIKAANS,
ENGELS EN XHOSA
Deur taalverwerwingskursusse help ons jou om enige van
bogenoemde tale aan te leer, van beginners- tot gevorderde
vlak. Die beginnersvlakke fokus hoofsaaklik op luister
en praat, terwyl die meer gevorderde vlakke op lees en
skryf konsentreer, hoewel al vier die taalvaardighede
geïntegreerd aangeleer word.
PROFESSIONELE KOMMUNIKASIE
In enige beroep is goeie kommunikasievaardighede ’n moet.
Ons kursusse in professionele kommunikasie fokus op die
ontwerp van uiteenlopende dokumenttipes vir verskillende
beroepsomgewings (o.a. verslae, bemarkingsmateriaal,
webdokumente, korrespondensie en beleidstukke).
ONTWIKKELING VAN SKRyFVAARDIGHEDE
Benewens die akademiese geletterdheidskursusse wat
op skryfvaardigheidsontwikkeling fokus, het ons ook
die Skryflaboratorium wat ekstra hulp met jou skryftake
in ’n vriendelike en informele omgewing bied. In ons
gratis individuele skryfkonsultasies gee ons aandag aan
jou besondere skryfprobleme. Groepkonsultasies en
werkswinkels oor wetenskaplike skryfvaardighede word
ook aangebied.
TAALDIENSTE
Teen mededingende tariewe voorsien ons in al jou redigeer-,
vertaal- en tolkbehoeftes in ’n verskeidenheid tale.
Navrae
Me Nawaal Jansen, tel. 021 808 2905
Webwerf: www.sun.ac.za/taalsentrum
US RISIKO- EN
BESKERMINGSDIENSTE (USBD)
USBD is ’n universiteitsafdeling wat interne
sekuriteits- en veiligheidsdienste op die Stellenbosch-,
Tygerberg- en Bellvillepark-kampus lewer. USBD
lewer ook ’n ondersteuningsdiens met brand- en
noodontruimingoefeninge aan alle universiteitsomgewings
en koshuise.
Ons dienssentrums word 24 uur per dag beman en is die
aanmeldingspunte vir insidente soos diefstal, betreding en
aanranding. Hulle dien ook as algemene inligtingsentrums.
’n Netwerk van sekuriteitspatrollies patrolleer die
kampusse deurentyd te voet en per voertuig om misdaad te
voorkom. USBD werk nou saam met die SAPD en ander
plaaslike misdaadbestrydingsagentskappe.
Naas die gewone patrolliedienste, word die Groen Roete
van 21:00 tot 06:00 aktief deur sekuriteitspersoneel te voet
en per fiets gepatrolleer. Die gebruik van die Groen Roete

word aanbeveel vir studente wat ná sononder te voet op die
hoofkampus beweeg.
’N PAAR VAN DIE TALLE DIENSTE WAT USBD
LEWER:
− Dit is veilig om by een van die dienssentrums te wag vir
ʼn geleentheid.
− Studente of personeel wat gestrand is as gevolg van
ʼn pap battery of ander motorprobleme kan by die
dienssentrum aanklop vir hulp.
− Studente of personeel, wat noodgedwonge laataand op
kampus moet stap, is welkom om die dienssentrum te
versoek vir ’n eskortdiens.
− USBD merk fietse gratis en hou rekord van die
merktekens. Dié merktekens help ons om die eienaars
van gesteelde fietse op te spoor en dit help ook om
fietsdiewe af te skrik.
– Die pendeldiens vir studente kan gebruik word vir
na-ure vervoer vanaf die studiesentrum. Die voertuig
vertrek saans van 21:00 tot 03:00 op die uur vanaf die
studiesentrum na woonbuurte in Stellenbosch. Dié diens
is gratis, maar studentekaarte moet getoon word.
PARKERING
Studente mag privaat motorvoertuie op die kampus parkeer,
mits dit by USBD geregistreer is en op die toegewysde
parkeerareas parkeer word. ’n Registrasiefooi word gehef,
wat dan gebruik word vir die inrigting en instandhouding
van parkeerareas.
WAAR IS USBD?
Stellenbosch: Merrimanlaan 62 (hoek van Merrimanlaan en
De Beerstraat).
Tygerberg: Grondvloer, Kliniese Gebou
Bellvillepark: Sekuriteitskantoor Parkeerarea
Telefoonnommers
Dienssentrum Stellenbosch: 021 808 2330
Dienssentrum Tygerberg en Bellvillepark: 021 938 9507
Hoof: USBD: 021 808 2333 (084 460 7898)
Bestuurder Tygerberg en Bellvillepark: 021 938 9508 (082
379 6844)
Ondersoekbeampte: 021 808 4963 (084 510 8812)
61

62
kampuskaart
oNDERSTEUNINGSDIENSTE
1 Administrasie, Blok A
2 Administrasie, Blok B
3 Administrasie, Blok C
4 JS Gericke-biblioteek
5 Neelsie Studentesentrum
6 US Risiko- en Beskermingsdienste
7 Sentrum vir Voornemende Studente
8 Sentrum vir Studentevoorligting en
–ontwikkeling: Ontvangs
9 ontwikkelingskantoor
10 Loopbanekantoor
11 Akademiese Voorligting en Loopbaanontwikkeling
12 Terapie en Persoonlikheidsontwikkeling
13 Akademiese Steun
14 Sentrum vir onderrig en Leer
15 Kampusgesondheidsdiens
16 Maties Sport
17 DF Malan-gedenksentrum
18 ou Konservatorium
18 Buro vir Ekonomiese ondersoek
19 US Kunsgalery
20 Eben Dönges-sentrum
(Sasol Kunsmuseum)
21 Telematiese Dienste
22 Taalsentrum (Crozierstraat-huise)
23 WAT, Banghoekweg 115
24 Matie Gemeenskapsdiens, Luckhoff Skool
25 US Voertuigvloot
26 Regshulpkliniek
27 IT Studentehulpsentrum
28 TAS-IT
29 Informasietegnologie
30 Fasiliteitsbestuur
31 Aankope en Voorsieningsdienste
SPORTGERIEWE
33 Danie Craven Stadion
34 Coetzenburg Atletiekstadion
35 Coetzenburg Tennisbane
36 PSo Klubhuis
37 Hokkieklubhuis en -velde
38 Swembad
39 US Gimnasium
40 Koshuistennisbane
41 Ou Mutual Sportsentrum
42 Tennisbane
43 Heidehof Rugbyvelde
AKADEMIESE GEBOUE
44 Voedselwetenskap
45 Po Sauer
46 Siviele Ingenieurswese
47 Elektriese / Elektroniese Ingenieurswese
48 Prosesingenieurswese
49 Meganiese en Bedryfsingenieurswese
50 Ingenieurswese, Algemeen
51 JC Smuts – Biologiese Wetenskappe
52 De Beers – Chemie
53 Mike de Vries
54 Chemie – eerstejaars
55 Anorganiese Chemie
56 CGW Schumann
57 Van der Sterr
58 Rekeningkunde en Statistiek
59 JS Marais
60 Polimeerwetenskap
61 Visuele Kunste
62 JH Neethling
63 AI Perold
64 Merensky
65 Bedryfsielkunde
66 Kweekhuis
67 Natuurwetenskappe
68 Kamer van Mynwese
69 RW Wilcocks
70 Ou Hoofgebou
71 HB Thom-teater
72 CL Marais-biblioteek
73 Joernalistiek
74 GG Cillié
75 Lettere en Sosiale Wetenskappe
76 Lombardi
77 Konservatorium (Universiteitskoor)
78 Teologiese Kweekskool
79 Paul van der Bijl-laboratoria
80 Welgevallen Proefplaas
81 Agronomie
82 Sportwetenskap
VROUEKOSHUISE
83 Huis Neethling
84 Monica
85 Harmonie
86 Heemstede
87 Huis ten Bosch
88 Lydia
89 Minerva
90 Nerina
91 Erica
92 Serruria
93 Nemesia
94 Tinie Louw-eetsaal
95 Sonop (Huis van Niekerk)
96 Irene
MANSKOSHUISE
97 Eendrag
98 Helshoogte
99 Simonsberg
100 Huis Visser
101 Huis Marais
102 Dagbreek
103 Majuba
104 Wilgenhof
105 Helderberg
GEMENGDE KOSHUISE
106 Metanoia
107 Academia
108 Concordia
109 Goldfields
110 Huis McDonald
UNIVERSITEITSHUISE EN
WOONSTELLE
111 Lobelia
112 Crozierhof
113 Huis de Villiers
114 Waldenhof
Fakulteite (in hoofletters) en
departemente
Afrikaans en Nederlands 75
Afrikatale 75
AGRIWETENSKAPPE 44, 45, 51,
53,59, 62,63, 76, 79, 80, 81
Agronomie 81
Algemene Taalwetenskap 75
Antieke Studie 75
Bedryfsielkunde 65
Bewaringsekologie en Entomologie 59
Biochemie 51
Bos- en Houtkunde 45
Chemie en Polimeerwetenskap 52, 53,
54, 55, 60
Drama 71
EKONOMIESE EN BESTUURSWETENS-
KAPPE 56, 58, 65
Engels 75
Filosofie 75
Fisika 64
Fisiologiese Wetenskappe 53
Genetika 51
Geologie, Geografie en Omgewingstudie
68
Geskiedenis 69
Grondkunde 76
Hortologie 76
INGENIEURSWESE 46, 47, 48, 49, 50
Inligtingwetenskap 75
Instituut vir Wynbiotegnologie 62
Joernalistiek 73
Landbou-ekonomie 59
LETTERE EN SOSIALE WETENS-
KAPPE 61, 61, 67, 69, 71, 73, 75
Maatskaplike Werk 75
Mikrobiologie 51
Moderne Vreemde Tale 75
Musiek 77
NATUURWETENSKAPPE 49, 50, 51,
52, 53, 54, 55, 57, 60, 64, 67, 68
Ondernemingsbestuur 56
Openbare en Ontwikkelingsbestuur 57
OPVOEDKUNDE 74, 82
Plant- en Dierkunde 67
Plantpatologie 76
Politieke Wetenskap 75
REGSGELEERDHEID 70
Rekenaarwetenskap (Wisk. Wet.) 49
Rekeningkunde 57
Sielkunde 69
Sosiologie en Sosiale Antropologie 75
Sportwetenskap 82
Statistiek en Aktuariële Wetenskap 58
TEOLOGIE 78
Toegepaste Wiskunde 50
Veekundige Wetenskappe 53
Visuele Kunste 61
Voedselwetenskap 44
Wingerd- en Wynkunde 62
Wiskundige Wetenskappe 57
Parkering