Magazine De Waerden A4

e Waerden.
op weg
naar 2020
een nieuwe
stip op de
horizon P18

Over ons
De Waerden biedt ondersteuning
aan mensen met een beperking.
De Waerden draagt bij aan een gelukkig
leven voor deze mensen en werkt aan
een samenleving waaraan iedereen
een bijdrage mag leveren. Hier hebben
wij afspraken over gemaakt met
zorgkantoren en gemeenten.
Wij begeleiden kinderen, volwassenen, ouderen
en gezinnen waarvan één of beide ouders een
verstandelijke beperking heeft. Ook bieden
wij ondersteuning aan mensen met andere
beperkingen, zoals kinderen met een stoornis in
het autistisch spectrum en mensen bij wie een
dubbele diagnose is vastgesteld.
Inhoud
• De Waerden 2020 5
• De Wereld en om ons heen 6
• De kracht van De Waerden 8
• De Waerden op weg naar 2020 13
• Onze stip op de horizon voor 2020 18
• Colofon 19
2

Onze missie
De Waerden ondersteunt
mensen met een beperking
bij een gelukkig leven.
De Waerden 3

4

De Waerden
2020
De Waerden is een organisatie
die vol in de samenleving staat.
Er is de afgelopen drie jaar veel
veranderd in de samenleving.
Nu alle turbulentie, veroorzaakt
door de grote veranderingen in de
zorg (nieuwe wetgeving en decentralisaties),
een beetje tot rust is
gekomen, wordt het tijd voor een
nieuwe bezinning op onze toekomst.
Hoe gaat onze organisatie verder
onder deze gewijzigde omstandigheden.
Wat is ons perspectief
voor 2020?
Op meerdere plekken in de
samenleving zien we dat mensen
zich steeds minder herkennen in
de wijze waarop de samenleving
is georganiseerd. Dit leidt al een
aantal jaren tot minder vertrouwen
in de overheid en instituties. Echter,
een positieve ommekeer hangt
in de lucht. Steeds meer mensen
nemen, in positieve zin, het heft
in eigen hand: vanuit de burgers
ontstaan initiatieven om tot een
andere samenleving te komen.
De machtsverhoudingen kantelen.
Een van de grootste veranderingen
is de decentralisatie van de zorg.
Het perspectief van de decentralisaties
om de zorg weer dichter bij
de mensen te organiseren en de
verantwoordelijkheid ook zo veel
mogelijk bij hen te houden, is een
beweging die past bij de kanteling.
Wanneer we het hebben over de
kanteling in de zorg hebben we
het ook over het anders werken
in de zorg.
In zorgorganisaties heeft dit niet
alleen gevolgen voor de wijze
waarop de zorg en ondersteuning
aan de cliënten wordt gegeven,
maar ook op de wijze waarop de
organisatie zelf wordt georganiseerd.
Ook daar willen professionals weer
zelf hun keuzes kunnen maken,
zelf het eigen team aansturen,
minder bureaucratie, minder
hiërarchie. De menselijke maat
wordt leidend, verantwoording op
basis van vertrouwen en op het
behaalde resultaat i.p.v. op basis
van minuten en afvinklijstjes.
Een andere trend is onmiskenbaar
de steeds groter wordende
mogelijkheden om technologie een
plek te geven in het zorgproces en
in de ondersteunende processen.
Dit biedt veel kansen en mogelijkheden
voor cliënten en medewerkers.
Wij hebben ons, geïnspireerd
door de ontwikkelingen in de
samenleving, met inbreng van
velen binnen en buiten onze
organisatie, opnieuw georiënteerd
op onze toekomst. Deze publicatie
is het resultaat hiervan.
Hetty Janssen,
Raad van Bestuur
De Waerden
5

de
wereld
en om ons heen
6
Onze organisatie is onderdeel
van de samenleving.
De samenleving is aan het
veranderen. Voor ons als
De Waerden betekent dit dat
we mee willen veranderen en
ons willen ontwikkelen.
Wij zien in de veranderingen
in de samenleving nieuwe
kansen voor onze cliënten.
En uiteraard zien we
daarmee nieuwe kansen
voor onze organisatie.
Onderdeel van een netwerk en
samenwerken
Mensen met een beperking
krijgen steeds meer de kans om
midden in de samenleving te
staan. Ze hebben te maken met
een netwerk van familie, vrienden,
vrijwilligers, maatjes, buren,
sportclubs. Onze cliënten zijn voor
hun ondersteuning steeds minder
afhankelijk van, en dus verbonden
aan, één professional.
In de nieuwe definitie van gezondheid
gaat het veel meer om het
vermogen zichzelf aan te passen
en zichzelf te redden. Daarvoor
is contact met anderen natuurlijk
onmisbaar. Het gaat minder om
ziekte en beperkingen en meer
om de kwaliteit van bestaan en
veerkracht. De ondersteuning en
zorg aan cliënten is vooral gericht
op het bevorderen en vergroten
van zelfstandigheid, zelfredzaamheid
en participatie. Wij werken
daarin samen met cliënt en het
netwerk van de cliënt.
Voor medewerkers betekent dit dat
het werken in netwerken en het
opbouwen van netwerken tot hun
dagelijkse werk behoort.
Medewerkers werken daarbij samen
in teams waarbij ieder zijn rol pakt.
Leiderschap is meer verbonden
aan wijsheid en het vermogen tot
inspireren dan aan beslissingsbevoegdheden.
Het gaat om minder
hiërarchie, minder regels, minder
bureaucratie. Medewerkers willen
ruimte en hebben deze ook nodig
om eigen keuzes te maken, om zelf
verantwoordelijkheid te nemen.
Technologie
De technologie ontwikkelt zich
snel en heeft invloed op de nieuwe
generatie cliënten én medewerkers.
Door de technologie komen meer
en andere hulpmiddelen ter
beschikking en deze worden
een vanzelfsprekend onderdeel
van het leven. Hierdoor wordt de
samenleving echter ook ingewikkelder,
hetgeen kan betekenen dat
meer mensen aangewezen zijn op
hulp van anderen.

Voor de cliënt en medewerker wordt
het steeds normaler om technologie
in te zetten. Het is een laagdrempelige
manier om zo zelfstandig mogelijk
te leven: apps, beeldschermhulp,
sociale media, domotica en robots.
De wereld van technologie biedt
ook meer prikkels. De inzet van
technologie biedt veel kansen om zo
zelfstandig mogelijk te leven, maar
vraagt zeker ook een andere wijze
van ondersteunen van de cliënt.
Altijd in beweging
Het wordt nooit meer hetzelfde!
De opdracht uit de samenleving
is gericht op participatie en
duurzaamheid. We zien een
blijvende behoefte bij, en noodzaak
voor, de medewerker om vanuit vakbekwaamheid
en passie te
experimenteren, te zoeken en vooral
(samen) te leren van wat eerder
goed heeft gewerkt. Dus vooral
gaan “doen”. Iedereen is hierbij zelf
aan zet. De medewerker zet eigen
regie en leiderschap in om hieraan
vorm te geven, en betrekt de cliënten
erbij. De organisatie biedt hierin
ruimte. Leren in de organisatie is
vanzelfsprekend.
Toegankelijk en betaalbaar
De financiële middelen blijven
schaars en verbonden aan regelgeving.
Mensen met een beperking
ontwikkelen zich niet volgens de
regels van de financiering. De cliënt
moet geen last hebben van schotten
tussen de financiering, verschillende
wetgeving en loketten.De cliënt zal
ervaren dat er wel zorg en ondersteuning
is, maar dat de middelen
uiterst efficiënt moeten worden
ingezet. De intensieve zorg voor hen
die dat nodig hebben blijft, maar
er zal sprake zijn van maatwerk
passend bij de behoefte van de cliënt.
Voor de professional betekent het
steeds minder ‘ zorgen voor’ en
meer ‘zorgen dat’.
Dit vraagt een eerlijke houding van
de medewerker over wat wel en wat
niet mogelijk is met de beperktere
middelen, maar ook lef en creativiteit
om ruimte te vinden en schotten
weg te halen.
7

De
kracht
van De Waerden
8
We geven cliënten de kans
zich te ontwikkelen vanuit
hun sterke kanten, de eigen
kracht die zij in zich hebben.
We geven onszelf diezelfde
kans. Wij werken aan onze
missie en doen dat vanuit
een eigen visie op ons werk.
De organisatie wil zich hierin
verder ontwikkelen vanuit de
eigen kracht, de eigen sterke
kanten. Wat zijn die sterke
punten van onze organisatie?
Ondernemerschap is onze kracht
Met deze kwaliteit onderscheiden
we ons positief van andere zorgorganisaties.
Met name het
innovatieve aspect spreekt onze
stakeholders aan. We worden
door hen gezien als voorloper.
Medewerkers zien meerdere
mogelijkheden voor focus in de
dienstverlening van De Waerden.
Zij noemen het ondersteunen van
jongeren tussen 18 en 23 jaar bij
wonen en dagbesteding, het
versterken van de ondersteuning
aan de ouder wordende cliënt en
het beter aansluiten bij de allochtone
cliënt en diens netwerk.
Regionale partner
De Waerden wordt gezien als
logische partner om mee zaken
te doen en mee samen te werken.
De regionale verbondenheid van
De Waerden maakt ons sterk.
Medewerkers spelen een
belangrijke rol in het laten zien
dat hetgeen we beloven ook echt
uit de verf komt. Zij maken waar
wat onze unieke bijdrage is in onze
regio.
We worden gezien als meedenkend,
proactief, professioneel, prettig
om mee samen te werken
Vanuit de spontane associaties,
aangereikt door stakeholders,
springen deze vier eruit. Een goede
basis om op door te gaan. Vooral de
waardering voor de samenwerking
biedt kansen om uit te bouwen.
Juist door met anderen samen te
werken ontstaat de mogelijkheid
om in principe op iedere vraag
vanuit onze cliënten een antwoord
te geven.
Kleinschalige woonvormen in de
buurt
De Waerden heeft al vele jaren
geleden de keuze gemaakt om de
dienstverlening in kleinschalige
woonvormen te organiseren in de
buurt, veelal samen met woningbouwcorporaties.
Voor ons heel
gewoon, maar voor onze cliënten
en onze samenwerkingspartners
een unieke toegevoegde waarde.
Dagbesteding in verbinding met
de eigen omgeving
Ook hier is de aanpak van
“gewoon en kleinschalig in de
buurt” een sterk punt van ons.
Cliënten vertellen ons dat zij dit
heel belangrijk vinden. Cliënten
zouden daarin wel verder willen
gaan, door bijvoorbeeld een

grotere bijdrage te leveren in
onze eigen organisatie.
Medewerkers zien mogelijkheden
om meer verbinding
te zoeken met werkgevers
in de eigen leefomgeving van
cliënten en daarmee voor hen
extra kansen te creëren.
Beeldzorg
De vooruitstrevende positie
van De Waerden uit zich in
de investeringen in IT en
Domotica. Hét voorbeeld
daarvan is Beeldzorg. Dit wordt
binnen en buiten de organisatie
herkend en gewaardeerd.
Cliënten verwachten steeds
meer online te gaan doen.
Zij vertellen inmiddels gewend
te zijn aan beeldzorg en te
verwachten dat alle cliënten
daar gebruik van gaan maken.
9
9

10

De Visie op ons werk:
• Alle medewerkers van De Waerden accepteren
onvoorwaardelijk de mens met zijn beperking.
• Wij werken aan een samenleving waaraan ieder mens zijn
bijdrage mag leveren. Cliënten participeren ook in onze
eigen organisatie, immers onze organisatie is ook een
onderdeel van de samenleving.
• Wij ondersteunen onze cliënten bij het hebben en houden
van een veilige en gezonde leefomgeving. Wij doen dat
gewoon, kleinschalig, regionaal en zetten technologie
gericht in.
• Onze werkwijze kenmerkt zich door optimale samenwerking
met cliënten, verwanten, vrijwilligers en collega’s.
Medewerkers spelen een actieve rol in de buurt en hebben
een focus op de samenwerking in het sociaal domein.
• De medewerkers van De Waerden nemen verantwoordelijkheid,
passend bij hun kwaliteiten en hun functie.
• Binnen De Waerden wordt het gewaardeerd als
medewerkers experimenteren en creatieve oplossingen
bedenken. Medewerkers geven vertrouwen aan elkaar.
• Ook als er hobbels genomen moeten worden houden we
onze samenwerking vast en blijven we op koers.
We zeggen wat we doen en doen wat we zeggen.
11

12

De
Waerden
op weg
naar 2020
De trends in de samenleving, onze missie
en visie en onze sterke punten bepalen
hoe de toekomst van ons werk eruit zal
zien. Dan gaat het om de zorg en ondersteuning
die wij aan onze cliënten willen
en kunnen bieden én om de wijze waarop
wij onze organisatie daartoe inrichten,
op weg naar 2020
Ondersteuning, begeleiding en zorg
De kwaliteit van de zorg wordt geheel bepaald door
de kwaliteit van het werken van onze medewerkers
in de driehoek cliënt-verwant-professional.
De borging van die kwaliteit is van groot belang.
Juist ook omdat de inzet van informele zorg door
verwanten, maar ook vrijwilligers en maatjes, een
integraal steeds belangrijker onderdeel hiervan
vormt. Daar waar de informele zorg vooral de brug
naar de samenleving is, voegt de professional het
methodisch werken toe. Onze methodiek, gebaseerd
op Triple-C als uitwerking van de supportgedachte
en de ervaringsordening waarmee de zorg wordt
afgestemd op de individuele behoefte van de
cliënt, past heel goed bij de uitgangspunten:
zo gewoon mogelijk, kleinschalig en in contact met
de buurt. Maatwerk voor elke cliënt, altijd vanuit
het perspectief “je mag er zijn en je mag meedoen”.
We bieden goede professionele basiszorg die
aangevuld wordt met specialistische kennis van
andere organisaties. Daarmee bedient De Waerden
een brede doelgroep uit de regio. Door andere
organisaties in te schakelen, bijvoorbeeld de
ouderenzorg bij de oudere cliënt of jeugdhulp bij
opvoedingsvraagstukken, kan door samenwerking
meer kwaliteit geboden worden. Deze lijn wordt
versterkt doorgezet in de komende periode.
“De Waerden is er voor iedereen met
een beperking én zijn verwanten. Als het
nodig is schakelen we expertise in van
andere organisaties.”
13

De Waerden biedt doorgaande routes en arrangementen
voor kinderen die jongeren worden, jongeren
die volwassenen worden en voor de ouder wordende
cliënt. Centraal staat het opgroeien, ontwikkelen en
ouder worden in eigen leefomgeving. De Waerden is
pro-actief aanwezig in wijken en dorpen. Daar staan
onze levensbestendige woningen met toepassing van
IT en domotica, die bijdragen aan zo veel mogelijk
regie op het eigen leven. Beeldzorg is in 2020 voor
iedereen beschikbaar. De ontmoeting, ontplooiing,
ontspanning en ontwikkeling vindt plaats in en
met de wijk, buurt en werkgemeenschap. Wij helpen
daarbij iedereen die ondersteuning wil hebben bij het
omgaan met onze cliënten.
“Onze zorg: zo gewoon mogelijk, in de
eigen buurt en levenslang. Intensieve
samenwerking met welzijnsorganisaties,
sportclubs, bedrijven, vrijwilligers etc...”
Het ondersteuningsplan, vormgegeven in dialoog
tussen cliënt, verwant en professional, is leidend voor
de begeleiding die aan de individuele cliënt wordt
gegeven. Rond de cliënt bouwen we, met hem, aan
een netwerk. Een sociale omgeving waarin hij gelukkig
kan zijn. Technologie biedt hierbij grote mogelijkheden
en we kiezen ervoor om hierin de komende drie jaren
stevig te investeren.
“De Waerden investeert in technologische
ondersteuning, als beeldcommunicatie en
een nieuw elektronisch cliëntendossier die
de betrokkenheid van familie en vrienden
kan vergroten.”
Onze organisatie
De Waerden is een regionale organisatie met een
goede positie in de regio. De schaalgrootte past
bij onze regionale verbondenheid en ons positieve
imago van “gewoon en kleinschalig in de buurt”.
De expertise, beschikbaar vanuit de Carante
groep, maakt dat we meer kwaliteit kunnen bieden.
We profiteren van de schaalgrootte van alle
Carantegroep-partners bij elkaar. De goede regionale
positie wordt in de jaren tot 2020 versterkt door het
vergroten van onze activiteiten in meer dorpen en
gemeenten in onze regio. Gemeenten tonen zich
geïnteresseerd in onze wijze van het maken van
resultaatafspraken, minder ‘uurtje factuurtje’.
Het samenwerken op wijkniveau met buurtwerk en
welzijnswerk intensiveren we en bouwen we verder
uit. Binnen de teams wordt de samenwerking in de
regio geïnitieerd en ontwikkeld. Alle professionals
dragen daar binnen de eigen verantwoordelijkheden
van hun functie aan bij. Als we ervoor zorgen dat
breed in Noord-Holland Noord en Kennemerland
“De Waerden versterkt haar positie
als zelfstandige, regionale zorgaanbieder
door haar diensten bij de
gemeenten in de regio goed voor het
voetlicht te brengen en optimaal deel
te nemen aan de Carante groep.”
14

onze activiteiten bekend worden,
liggen er zeker kansen. Medewerkers
en cliënten zijn daarin belangrijke
“boodschappers” maar ook de
afdeling communicatie zetten we
breed in.
Levensloopbestendige zorg vraagt
samenwerking met andere organisaties
als GGZ en ouderenzorg.
We richten ons daarbij in de komende
periode met name op de regionale
partners. Het vraagt ook dat we de
zorg flexibel en op maat kunnen
inrichten. Dat kan als we resultaatgerichte
zorgarrangementen kunnen
afspreken met onze financiers.
De Waerden probeert met zoveel
mogelijk gemeenten te komen tot
resultaatfinanciering en streeft
naar maatwerkafspraken met de
zorgkantoren. Resultaatfinanciering
leidt ook tot minder administratieve
lasten op de werkvloer.
Als onderdeel en met steun van een
team kan de professional optimaal
in de driehoek werken. De teams
zijn gekoppeld aan de natuurlijke
leefomgeving van de cliënt: dorp,
wijk of gemeente, afhankelijk van
de schaalgrootte. De professionals
werken pro-actief, zelfstandig en
zelf-organiserend in teams, binnen
de gestelde kaders voor veiligheid,
kwaliteit en budget. Protocollen en
regels zijn voor ons daarin slechts
een hulpmiddel. Meer dan nu leren
medewerkers in 2020 in de praktijk
en durven zij te experimenteren.
“De Waerden wil de
zorg flexibel en op maat
inrichten en streeft naar een
resultaatgerichte bekostiging
met zo min mogelijk
administratieve lasten en
zo veel mogelijk ruimte
voor maatwerk voor de cliënt.”
Coaching is hierbij belangrijker
dan hiërarchische aansturing.
Medewerkers zien zich uitgedaagd
en aangesproken op hun talenten
en zetten die graag, ook tijdelijk,
in voor collega’s en de organisatie.
Inzet van externe expertise wordt
soms toegevoegd. Medewerkers
maken de visie zichtbaar in hun
handelen en ‘Doen wat ze zeggen te
doen’.
“De positie van het team
wordt in het primair
proces versterkt door
teams te koppelen aan
de wijk, buurt, dorp of
gemeente. Teams werken
zelfstandig en krijgen de
kans zich de komende drie
jaren te ontwikkelen tot
een zelforganiserend team.”
15

In de nabije toekomst zal er binnen
de Wet Langdurige Zorg sprake zijn
van persoonsvolgende budgetten.
Dat betekent dat wij potentiële
cliënten die bij ons willen wonen in
onze (geclusterde) woonvoorzieningen
zullen kunnen aannemen.
Het productieplafond in de afspraken
met het zorgkantoor zal daar dan
geen beperkende factor meer in zijn.
“Samen met de woningbouwcorporaties
zullen we
proberen de mogelijkheden
voor geclusterd wonen
binnen De Waerden in
2020 te vergroten, daar
waar er vragen liggen van
potentiële cliënten.”
De kwaliteit van de organisatie
wordt bepaald door de kwaliteit van
het werk op de werkvloer. Door een
goede PDCA cyclus te hanteren kan
continue geleerd worden in de
organisatie en dus gewerkt worden
aan kwaliteitsverbetering. De Waerden
is HKZ gecertificeerd. Dit kwaliteitsinstrument
richt zich vooral
op de wijze waarop processen zijn
vastgelegd. Om echt als lerende
organisatie steeds te werken aan
kwaliteit is meer nodig. Het vernieuwde
kwaliteitskader gehandicaptenzorg
van de VGN biedt daartoe de
mogelijkheid. Minder afvinklijstjes
en veel meer aandacht voor het
verhaal achter de feiten, gebaseerd
op systematische reflectie binnen
de teams. De Waerden kiest voor dit
nieuwe kwaliteitsinstrument. Reeds
in 2016 is binnen De Waerden een
nieuw, zeer cliëntvriendelijk,
instrument geïntroduceerd waarmee
de tevredenheid van cliënten
wordt gemeten. Hetzelfde instrument
biedt de mogelijkheid om periodiek
onderzoek te doen naar de mate
waarin onze plannen uiteindelijk
bijdragen aan het bereiken van onze
doelstellingen.
“Het vernieuwde kwaliteitskader voor de
gehandicaptenzorg in samenhang met een programma
waarin we periodiek onderzoek doen naar de effecten
van ons beleid op cliëntniveau komen nog vóór 2020
in de plaats van de HKZ-certificering.”
16

17

Onze stip
op de horizon
voor 2020
Deze publicatie geeft een beeld van de strategische keuzes
van De Waerden, op weg naar 2020. Door middel van de jaarlijkse
jaarplannen wordt hier verder invulling aan gegeven.
Wij willen onze cliënten een zo groot mogelijk perspectief
bieden op een gelukkig leven. Hoe we dat doen moeten
we vooral ook laten zien aan de buitenwereld. Financiers,
opdrachtgevers, samenwerkingspartners, en niet in de
laatste plaats ouders van een kind met een verstandelijke
beperking, vragen om een helder beeld van waar
De Waerden voor staat. Hier ligt een belangrijke taak voor
iedereen die bij De Waerden werkt. Samen consequent
werken naar dezelfde stip op de horizon en dat vooral ook
laten horen aan ieder die het horen wil.
Onze stip voor 2020
De mensen die wij begeleiden zijn gelukkig
en leveren, ieder op zijn eigen manier, een
bijdrage aan de samenleving.
Iedereen in de samenleving die een bijdrage
wil leveren aan het geluk van onze cliënten,
wordt door ons daarbij geholpen.
18

Colofon
De Waerden heeft in het voorjaar
van 2016 tot het najaar van dat
jaar een interactief, zowel intern als
extern gericht en gezamenlijk traject
doorlopen. De organisatie heeft
zichzelf daarbij de volgende vijf
vragen gesteld;
• Wat betekenen de ontwikkelingen
in de samenleving voor ons
bestaansrecht, onze missie en visie?
• Hoe kunnen we onze visie op
goede zorg en ondersteuning het
beste waarmaken?
• Welke eigenschappen van de
organisatie zijn daarvoor cruciaal?
• Wat betekent dat voor de inrichting
van onze organisatie?
• Met wie moeten we, op welke
manier, samenwerken?
Door middel van studiedagen en
bijeenkomsten, digitale platforms,
informatie van stakeholders en
inbreng van YouTube filmpjes als
spiegel van de samenleving, hebben
velen van de gelegenheid gebruik
gemaakt om een bijdrage te leveren.
De inbreng kwam van cliënten,
verwanten, medewerkers, managers,
raad van bestuur, leden van de raad
van toezicht en externe stakeholders.
Het stakeholdersonderzoek werd
begeleid door Christina Bierma.
Het traject als geheel werd begeleid
door Nanja Willemsen (BMC)
Vormgeving: Stichting MEO
19

www.dewaerden.nl