Comment 2 De kracht van persuasieve communicatie
Jaargang 18 - Comment 2
Jaargang 18 - Comment 2
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DE<br />
COMMENT<br />
<strong>De</strong> <strong>kracht</strong> <strong>van</strong><br />
<strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong><br />
Editie 2-2017/2018
Lieve lezer,<br />
2<br />
Wat zou het soms handig zijn als je mensen kon laten doen wat<br />
jij wil! Makkelijker gezegd dan gedaan... Mensen overtuigen<br />
met jouw verhaal wordt ook wel <strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong><br />
genoemd. Maar hoe zit dit nou in elkaar en wat is de impact<br />
<strong>van</strong> <strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong>? Wij zijn voor jullie aan de slag<br />
gegaan en hebben een <strong>Comment</strong> vol verhalen en artikelen over de<br />
<strong>kracht</strong> <strong>van</strong> <strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong>! Voor deze editie hebben<br />
we Jimmy Dijk geïnterviewd. Hij is fractievoorzitter <strong>van</strong> de SP<br />
in Groningen en heeft ons verteld hoe <strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong><br />
wordt toegepast in de politiek. Ook is Kees de Glopper aan het<br />
woord in Teacher’s Tale en geeft hij aan wat de kanttekeningen<br />
bij onderzoek naar <strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong> zijn. Verder nemen<br />
wij een kijkje bij Harwin <strong>De</strong>kker in zijn paleisje die hij sinds<br />
kort heeft weten te bemachtingen en zal Sanne Heitkamp bij<br />
CommotiAAN het woord wat meer vertellen over wat haar voor<br />
altijd zal bijblijven door het vak <strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong>.<br />
Ook zijn er in deze editie artikelen te lezen over soaps en<br />
propaganda, erg interessant. Ten slotte zal Sanne <strong>van</strong> Sijll<br />
afsluiten met de bestuurscolumn, een must-read! Oh, en vergeet<br />
de fotopagina niet met weer mooie kiekjes <strong>van</strong> Commotianen.<br />
We wensen jullie veel leesplezier!<br />
Liefs,<br />
RedakCie ‘17/’18
Inhoudsopgave:<br />
4. Interview Jimmy Dijk 8. Thuis bij... 11. Teacher’s Tale<br />
14. Fotopagina<br />
16. Artikel Propaganda 18. CommotiAAN het<br />
woord<br />
21. Artikel Soaps 24. Bestuurscolumn<br />
26. Activiteitenpagina<br />
3
Overtuigen in de politiek<br />
Een interview met Jimmy Dijk<br />
(fractievoorzitter SP Groningen)<br />
4
Hoe ben je fractievoorzitter geworden in Groningen?<br />
Ik heb Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) gestudeerd, toen deed ik<br />
jongerenwerk in Paddepoel en tuinwijk in een buurthuis. Daar kwam ik er ook achter<br />
dat ik geen hulpverlener wilde worden, dus ben ik bij de Socialistische Partij (SP)<br />
gegaan en Sociologie gaan studeren. Ik dacht, daarmee kan ik een beleid maken.<br />
Op een gegeven moment ben ik ook raadslid geworden en wat later stopte onze<br />
fractievoorzitter. Toen keek iedereen naar mij, dat ik het moest doen. Dus ik ben<br />
er een beetje ingerold, maar elke keuze die ik heb gemaakt was wel heel bewust.<br />
Wilde je altijd al de politiek in?<br />
Nee totaal niet, ik wilde voetballer worden. Ik had thuis altijd wel<br />
veel discussies. Ik leerde kritisch te kijken naar elke gevestigde<br />
orde <strong>van</strong> macht, die moeten zich wel altijd kunnen verantwoorden.<br />
Wat doe je ernaast?<br />
Nu werk ik voor de partij. Ik geef scholingen in ideologie, activisme,<br />
campagne voeren, debatteren, geschiedenis <strong>van</strong> de partij, eigenlijk alles.<br />
“Ik leerde te kritisch kijken naar elke<br />
gevestigde orde <strong>van</strong> macht, die moeten zich<br />
wel altijd kunnen verantwoorden.”<br />
Hoe vaak debatteer je nou?<br />
Bijna iedere vorm <strong>van</strong> gesprek is een debat. Maar voor het gemeenteraadswerk is dat<br />
één keer in de week. We hebben één keer in de maand gemeenteraadsvergadering.<br />
Dan worden echt besluiten genomen. En één keer per week heb je ook per<br />
onderwerp een commissie, daar wordt dan al voorbereidend gedebatteerd. Dan is<br />
dat voldoende en hoeft er niet meer in de gemeenteraad te worden gedebatteerd, daar<br />
gaat gewoon iedereen stemmen en dan is het klaar. Dus ongeveer iedere week wel.<br />
5
Waar gaan deze debatten dan over?<br />
Over alles. Ja dat is een beetje flauw. Ik doe zelf de onderwerpen wonen en<br />
zorg. Dus ik heb het de laatste tijd veel over sociale huisvesting en ook heel<br />
veel over jongerenhuisvesting, dat is in de stad een heel groot onderwerp.<br />
Hoe gaat zo’n debat in zijn werk?<br />
Daar zijn regels voor, we hebben spreektijd. Dat betekent dat iedere<br />
fractie een beperkte spreektijd heeft. Dan moet je je bedenken dat zo’n<br />
commissie 2,5 uur duurt en dat je in totaal acht minuten spreektijd<br />
hebt waarin je zo’n drie a vier onderwerpen moet behandelen.<br />
Hoe heb je geleerd om te debatteren?<br />
Dat is oefenen. Ik werk voor het scholingsteam, we hebben in het hele land<br />
acht mensen in dienst en zo trainen we. Dan zijn we niet één of andere<br />
debatclub, maar trainen we hoe je goed je standpunt kan formuleren.<br />
Dit moet vooral heel kort en duidelijk. Als je mensen bij politiek wilt<br />
betrekken moet je niet met dat wazige, stoffige geleuter aankomen<br />
wat je kent <strong>van</strong> alle politieke debatten, wat dan ook ellenlang duurt.<br />
“Als je mensen bij politiek wilt betrekken moet je niet met dat<br />
wazige, stoffige geleuter aankomen.”<br />
Bereid je het debat <strong>van</strong> tevoren <strong>van</strong> begin tot eind helemaal voor?<br />
Dat verschilt heel erg, ik ben nu acht jaar raadslid en in het begin schreef ik alles<br />
uit en dan improviseer je hier en daar wel wat, want dat moet wel als iemand je een<br />
vraag stelt. Maar de laatste tijd doe ik het zonder papier en schrijf ik af en toe wat<br />
steekwoorden op. Behalve bij een begroting of zoiets, dan schrijf ik wel meer op.<br />
6
Heb je weleens gehad dat je een debat in ging met een bepaald standpunt<br />
en eruit kwam met iets heel anders?<br />
Eigenlijk niet. Is ook wel een beetje een filosofische benadering. Ik geloof namelijk<br />
niet dat je mensen kan overtuigen in een debat, maar wel door bijvoorbeeld de<br />
omstandigheden te veranderen. Als mensen bijvoorbeeld zien dat ze invloed<br />
hebben op hun eigen leefomgeving. Soms is het wel zo dat bijvoorbeeld andere<br />
partijen met nieuwe dingen uit de stad komen. Laatst hebben we bijvoorbeeld<br />
een hele discussie gehad over de vervuiling die scooters in de stad brengen. Ja<br />
dat was niet echt een thema waar de SP direct mee bezig was, dus het is ook<br />
goed dat er meerdere partijen zijn die dat dan ook kunnen oppikken. Dat zijn<br />
wel dingen waar je nieuwe inzichten <strong>van</strong> krijgt, maar het is niet dat je standpunt<br />
opeens veranderd. Dat is ook wel een beetje debat, het is een strijd om ideeën.<br />
‘<strong>De</strong>bat is een strijd om ideeën’<br />
Heb je advies of tips voor mensen die de politiek in willen?<br />
Gewoon doen! Het is niet heel makkelijk, maar ook niet bijzonder moeilijk.<br />
Wat ik vind is dat het erg lang duurt, vooral de vergadering en debatten. Soms is<br />
dat wel leuk. Maar als je ziet hoeveel verandering dat nou eigenlijk brengt zou<br />
je kunnen denken dat we misschien wat korter met elkaar moeten vergaderen<br />
en wat meer tijd moeten nemen om de stad in te gaan, om met mensen te praten<br />
over wat zij in de stad willen. Maar echt iedereen kan het. Ik vind ook dat<br />
veel meer mensen het zouden moeten doen. Er wordt de laatste tijd heel veel<br />
over politiek gesproken dat er te weinig vrouwen in zitten en dat er te weinig<br />
jongeren actief zijn. Maar we hebben hier wel een hele jonge gemeenteraad,<br />
dus dat is best wel goed. We hebben ook best wel wat vrouwen. Het is niet<br />
een afspiegeling <strong>van</strong> de samenleving maar oké. Ik zou daarnaast nog liever<br />
zien dat het een totale afspiegeling is in opleidingsniveau, inkomen en afkomst.<br />
Door Julia <strong>van</strong> den Burgh & Noortje Boutsema<br />
7
Thuis bij...<br />
Harwin!<br />
Door Rosanne Bonthuis<br />
8
Aan de Nieuwe Ebbingestraat heeft Harwin <strong>De</strong>kker zijn<br />
eigen souterrain. Een wat? Een kamer half onder de grond,<br />
je herkent ze <strong>van</strong> de buitenkant aan de kleine raampjes aan<br />
de onderkant <strong>van</strong> een huis. Harwin woont hier met drie<br />
andere jongens en toen wij hem spraken woonde hij er net,<br />
dus zo goed kende hij ze nog niet. “Prima gasten” volgens<br />
onze host. Een echte huisavond hebben ze niet, wel eten ze<br />
samen met iedereen die thuis is en hebben ze ook een GK.<br />
<strong>De</strong> zoektocht<br />
<strong>De</strong> zoektocht naar zijn kamer ging niet makkelijk. Harwin<br />
is in juli begonnen met zijn zoektocht en heeft in totaal<br />
wel 15 hospi’s gehad. Hij komt uit Rolde, dat ligt onder<br />
Assen. Voordat hij CIW ging studeren heeft hij Rechten<br />
gestudeerd. Eenmaal begonnen aan Rechten kwam hij<br />
er achter dat dit hem toch niet echt lag, dus is hij na<br />
vijf maanden gestopt. Het leek hem daarom verstandig<br />
op kamers gaan even uit te stellen totdat hij weer een<br />
nieuwe studie had gevonden die hem zou liggen. Harwin<br />
heeft het bij CIW helemaal naar zijn zin, meer dan bij<br />
Rechten vindt hij: “Ik vind dit een veel leukere studie,<br />
omdat je hier met mensen praat in plaats <strong>van</strong> met boeken.”<br />
Commotie<br />
Om een lang verhaal kort te maken: Chiel heeft Harwin<br />
dronken gevoerd op het introkamp en zo is Harwin wel<br />
geïnteresseerd geraakt in de SoCie (tactische jongen die<br />
Chiel). Hij vindt dat actief lid zijn bij Commotie alleen maar<br />
voordelen heeft. Harwin vat de vereniging samen als volgt: “Ik<br />
zie Commotie als een kleine, hechte groep met leuke mensen!”<br />
9
Hobby’s<br />
Thuisthuis doet Harwin aan voetballen. Verder luistert hij<br />
heel graag naar muziek zoals Eminem, Ed Sheeran en Yellow<br />
Claw. Een beetje <strong>van</strong> alles dus. Verder houdt Harwin net als<br />
wij allemaal <strong>van</strong> de ‘standaard’ dingen; uitgaan en feestjes.<br />
Interieur<br />
Omdat Harwin hier nog niet zo lang woont, is zijn kamer<br />
nog niet helemaal ingericht. Het bed heeft hij zelf gemaakt!<br />
“Voor mijn kamer wil ik gaan voor de industriële stijl”,<br />
geeft Harwin aan. Toen Harwin lekker op vakantie was<br />
naar Praag hebben zijn ouders alles geverfd, wat een<br />
schatjes. Binnenkort kunnen we dus langskomen om<br />
Harwins kamer volledig ingericht te bezichtigen! Wanneer<br />
krijgen we een uitnodiging voor je housewarming Harwin?<br />
10
Teacher’s Tale:<br />
Kanttekeningen bij onderzoek naar<br />
<strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong><br />
Door Kees de Glopper<br />
Als er één onderwerp is dat centraal staat in onderzoek naar<br />
taalgebruik en <strong>communicatie</strong>, dan is het wel <strong>persuasieve</strong><br />
<strong>communicatie</strong>. Kijk maar naar de website <strong>van</strong> de conferentie<br />
VIOT2018 die <strong>van</strong> 17 tot en met 19 januari 2018 in Groningen<br />
wordt/is gehouden. Patriotisme, humor, typografische<br />
taalintensivering, framing, concrete details, interpersoonlijke<br />
<strong>communicatie</strong>, narratieven, fotostrips, perspectief, gelijkenis,<br />
angstaanjagende boodschappen en dreigementen; een hele<br />
baaierd aan factoren kwam in paperpresentaties en symposia<br />
aan bod. <strong>De</strong> conferentie vormde een staalkaart <strong>van</strong> het<br />
onderzoek <strong>van</strong> taalbeheersers en <strong>communicatie</strong>kundigen.<br />
Niet alleen voor onderzoekers, maar ook voor CIW-professionals<br />
buiten de universiteit –en natuurlijk voor studenten– vormt<br />
<strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong> een belangrijk thema, niet alleen<br />
in Groningen, maar ook elders in het land. En niet alleen in<br />
Nederland, maar wereldwijd. Begrijpelijk, want in ons dagelijks<br />
leven staan we onophoudelijk bloot aan pogingen tot overtuigen,<br />
in woord, schrift en beeld. Zo bezien is het niet verbazend dat er<br />
veel onderzoek naar overtuigende taal en tekst wordt gedaan.<br />
<strong>De</strong> bulk <strong>van</strong> dat onderzoek is gericht op het verbeteren <strong>van</strong> de<br />
effectiviteit <strong>van</strong> boodschappen <strong>van</strong> personen en instanties die zich<br />
wijden aan het individuele en collectieve heil <strong>van</strong> mensen. Met<br />
welke keuzes voor medium, inhoud, structuur en stijl zetten we<br />
lezers of kijkers aan tot gezonder gedrag? Of: welke ontwerpkeuze<br />
bevordert het beste een houding die aansluit bij rentmeesterschap,<br />
bij een omgang met elkaar en met onze wereld die bijdraagt aan<br />
duurzaamheid? Belangrijk onderzoek naar actuele vragen dat de<br />
volle aandacht verdient, op congressen, in wetenschappelijke en<br />
professionele tijdschriften, in opleidingen en in het publieke domein.<br />
11 11<br />
9
Juist <strong>van</strong>wege het belang <strong>van</strong> persuasieonderzoek is het nuttig om<br />
er ook eens <strong>van</strong> enige afstand naar te kijken en met een kritische<br />
bril op de neus. Wanneer je zo wat langer en beter beziet hoe<br />
zulk onderzoek wordt gedaan en welke thema’s daarin centraal<br />
staan, dan dienen zich toch wel een paar vragen aan. Ik zeg met<br />
opzet je, want ik nodig de lezers <strong>van</strong> dit stukje uit om met mij<br />
twee veelgebruikte en fraaie handboeken over onderzoek naar<br />
<strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong> open te slaan: Overtuigende teksten 1 en<br />
Persuasion 2 . In beide boeken wordt gesignaleerd dat het onderzoek<br />
naar <strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong> een lange geschiedenis heeft en<br />
teruggaat tot de klassieke retorica. In Persuasion wordt opgemerkt<br />
dat Aristoteles in zijn Retorica terecht stelde dat de kunst <strong>van</strong><br />
het overtuigen eruit bestaat dat de redenaar in een specifieke<br />
situatie de passende overtuigingsmiddelen kiest. Retorica is,<br />
anders gezegd, een gesitueerde kunst en kunde. In een opvallend<br />
contrast met die gesitueerdheid staat de voorliefde <strong>van</strong> het gros<br />
<strong>van</strong> de persuasieonderzoekers voor experimenteel onderzoek<br />
dat in laboratoria of –gemakshalve– collegezalen plaatsvindt.<br />
Is de moderne jacht op generaliseerbare en algemeen inzetbare<br />
overtuigingstechnieken wel zo verstandig en kansrijk? Ik betwijfel het.<br />
Retorica werd <strong>van</strong> oudsher beschouwd als wapen en schild. Om je<br />
gelijk te krijgen en om niet alleen hoofden maar ook harten te winnen,<br />
kun je je als redenaar 3 wapenen door een beroep te doen op logos,<br />
ethos en pathos. Uit deze drie bronnen put je achtereenvolgens<br />
argumenten die je standpunt ondersteunen, karaktereigenschappen<br />
die je gehoor voor je innemen en instrumenten waarmee je de<br />
gevoelens <strong>van</strong> je publiek kunt bespelen. Kennis <strong>van</strong> de retorica kan<br />
echter ook dienen als schild. Met inzicht in retorische technieken<br />
kun je jezelf en anderen beschermen tegen overtuigingspogingen.<br />
Modern persuasieonderzoek heeft een opmerkelijke voorkeur<br />
voor onderzoek naar het ontwerp <strong>van</strong> overtuigende teksten.<br />
Onderzoekers dienen, plagerig gezegd, vooral de retorische<br />
wapenindustrie en zijn geen schutspatroon. Dat geeft te denken.<br />
12
Gelijk krijgen of gelijk hebben? Wat zou moeten tellen? Waar hoor je<br />
naar te streven? En welke overtuigingsmiddelen zijn toelaatbaar? In de<br />
klassieke retorica kregen vragen als deze <strong>van</strong> oudsher volop aandacht.<br />
In een <strong>van</strong> zijn dialogen liet Plato de filosoof Socrates de retoricus<br />
Gorgias wegzetten als sofist en de retorica als een valse kunst die liever<br />
de ziel behaagt dan haar verbetert, net als de kok en de kookkunst<br />
die de maag geven wat die vraagt, maar het lichaam niet bieden wat<br />
het nodig heeft om gezond te zijn. Heden ten dage is moraliteit <strong>van</strong><br />
tekstontwerp nauwelijks een thema. Modern persuasieonderzoek<br />
staat met zijn rug naar ethisch-filosofische discussies, maar er met<br />
zijn voeten onvermijdelijk middenin. Hoog Sammy, kijk omhoog<br />
Sammy, zond Ramses Shaffy. Voor persuasieonderzoekers is het goed<br />
om af en toe ook eens omlaag te kijken. Dan zien ze waar ze staan.<br />
Een breder methodologisch palet en meer aandacht voor<br />
beschutting en ethiek: dat zijn wat mij betreft enkele punten die de<br />
aandacht verdienen <strong>van</strong> onderzoekers, professionals en studenten<br />
op het terrein <strong>van</strong> de taalbeheersing en de <strong>communicatie</strong>kunde.<br />
1 Hoeken, H., Hornikx, J. & Hustinx, L. (2012). Overtuigende<br />
teksten. Onderzoek en ontwerp. Bussum: Coutinho.<br />
2 O’Keefe, D. (2016). Persuasion: Theory and Research (3rd<br />
edition). Los Angeles: Sage.<br />
3 Tekstschrijver zouden we tegenwoordig zeggen.<br />
13
‘Sinterklaas kapoentje...’<br />
Before alcohol<br />
Interessante lezing? Kom<br />
maar doorrr<br />
Marc in action<br />
1414<br />
#modeling<br />
‘It wasn’t me’
After alcohol<br />
Eline ging niet helemaal vol gas<br />
in haar badjas<br />
Ook tijdens de tentamens altijd<br />
blijven lachen!<br />
Lachen of stoer kijken?<br />
Gewoon allebei!<br />
En we hebben een winnaar!<br />
Op de vroege ochtend een kijkje<br />
genomen bij NU.nl<br />
15
Propaganda<br />
I want you!<br />
Door Vivian Poort<br />
Propaganda, er duikt vaak een negatieve gedachte<br />
op bij velen <strong>van</strong> ons wanneer we het woord horen.<br />
In de 20e eeuw begon de negativiteit rondom<br />
propaganda, vooral door de Tweede Wereldoorlog.<br />
Propaganda is voortgekomen uit het Latijnse woord<br />
‘’propagare’’, wat uitbreiden of voortplanten betekent.<br />
Het is dan ook niet raar dat er op verkiezingen<br />
gebruik wordt gemaakt <strong>van</strong> propaganda.<br />
Het overtuigingsmiddel werd gebruikt door Hitler,<br />
maar ook Stalin maakte er gebruik <strong>van</strong>. Binnen<br />
propaganda worden twee soorten onderscheiden: Push<br />
en Pull propaganda. Bij Push propaganda dwing je<br />
bijna mensen om het met jou eens te zijn. Vaak wordt<br />
in dit geval veel gebruik gemaakt <strong>van</strong> reclame. Bij<br />
Pull propaganda daarentegen, worden de mensen<br />
meer naar het product of de mening toegetrokken.<br />
Een voorbeeld <strong>van</strong> pull propaganda is sluikreclame.<br />
Sluikreclame wordt ook vaak gebruikt in series.<br />
Hevige push propaganda wordt ook wel het<br />
totalitarisme genoemd. Bij totalitarisme<br />
wordt vaak de harde waarheid verborgen<br />
waardoor mensen snel overtuigd worden.<br />
Maar waar propaganda nog als negatief gezien wordt,<br />
zijn er ook positieve dingen te koppelen aan propaganda.<br />
Tegenwoordig wordt propaganda nog<br />
16 vaak gebruikt, met name in de politiek.<br />
16
Technieken die gebruikt worden bij propaganda:<br />
• Feiten, argumenten<br />
• Eigen stijl hebben<br />
• Uniek zijn<br />
• Gebruik <strong>van</strong> social media<br />
Reclame en propaganda zijn niet hetzelfde, ook al hebben<br />
ze veel gemeen. Wanneer de focus gelegd wordt op<br />
overeenkomsten, zijn reclame en propaganda allebei op deze<br />
wereld om te beïnvloeden. Verschillende vormen reclame<br />
worden wel gebruikt voor bijvoorbeeld pull propaganda.<br />
Een product wordt in een goed daglicht gezet waardoor<br />
onze keuze om het te kopen beïnvloed wordt. Hopelijk heb<br />
je nu wat meer inzicht gekregen wat propaganda inhoudt!<br />
17<br />
Bron: Wikipedia Propaganda (<strong>communicatie</strong>)<br />
17
CommotiAAN het woord<br />
Sanne Heitkamp<br />
Iedereen zal zich afvragen waarom de RedakCie mij heeft gekozen<br />
om iets te schrijven over <strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong>. Na vijf keer het<br />
tentamen te maken, was het mij dan eindelijk gelukt. Oké niet met<br />
een dikke acht, maar wel de vijf studiepunten. Ik kan nu wel zeggen<br />
dat ik ervaringsdeskundige ben op het gebied <strong>van</strong> <strong>persuasieve</strong><br />
<strong>communicatie</strong>.<br />
Maar voor de mensen die in het eerste jaar zitten en voor de<br />
mensen die nog druk bezig zijn om het vak te halen, zal ik enkele<br />
voorbeelden geven <strong>van</strong> <strong>persuasieve</strong> <strong>communicatie</strong>. <strong>De</strong>ze zullen<br />
mij na de studie altijd bij blijven en misschien jullie ook wel.<br />
18<br />
In één <strong>van</strong> mijn eerste colleges bij CIW sprak Carel Jansen over<br />
fear appeals en gaf hij als voorbeeld de afbeeldingen en teksten op<br />
sigarettenpakjes. Het moet de houding <strong>van</strong> rokers veranderen en<br />
ervoor zorgen dat ze gaan stoppen met roken. Maar kijk even rond<br />
bij je studiegenootjes, ik kan toch wel zeggen dat er veel mensen bij<br />
CIW roken. <strong>De</strong> afbeeldingen en teksten kunnen niet iedereens houding<br />
veranderen. Zelfs niet als je een studie doet naar deze fear appeals.
Naast de fear appeals <strong>van</strong> Carel Jansen denk ik bij <strong>persuasieve</strong><br />
<strong>communicatie</strong> ook aan de filmpjes <strong>van</strong> John Hoeks over het eten <strong>van</strong><br />
vis. Na drie jaar het vak te hebben gevolgd, oké ik ben misschien niet<br />
naar elk college geweest. Maar toch weet ik dat John Hoeks het elk jaar<br />
weer probeert om de studenten veganistisch te krijgen. Niet iedereen<br />
weet waarschijnlijk dat John veganist is, maar hij probeert iedereen<br />
veganistisch te krijgen. Of hij probeert er in ieder geval voor te zorgen<br />
dat mensen minder vis gaan eten. Helaas voor hem hebben de filmpjes<br />
weinig effect op de studenten, en zullen zij hun gedrag niet aanpassen.<br />
Maar hoe zit het met mijn eigen <strong>persuasieve</strong> skills? <strong>De</strong> mensen die<br />
weleens mee zijn geweest op ALW of introkamp zullen misschien niet<br />
zo blij zijn met mijn <strong>persuasieve</strong> skills. Tijdens ALW of introkamp blijft er<br />
altijd genoeg eten over. Mayonaise, wraps, hagelslag, boterhamworst,<br />
kaas en ga zo maar door. Alles moet mee naar huis, want anders gaat<br />
het de prullenbak in. Dus daar sta ik dan met een pak hagelslag in mijn<br />
handen te schreeuwen. Zo lang mogelijk schreeuwen en dan hoeft<br />
het pak niet de prullenbak in. Iedereen gaat met koffers vol eten naar<br />
huis. Ik blij, zij blij! Althans dat denk ik, maar misschien gooien ze het<br />
thuis wel direct in de prullenbak omdat ze mij niet willen teleurstellen.<br />
19
20<br />
R
eputatieschade<br />
Door: Julia <strong>van</strong> den Burgh & Noortje Boutsema<br />
Een bedrijf beginnen is een grote uitdaging, een belangrijk onderdeel hierbij is<br />
de profilering <strong>van</strong> je bedrijf en de marketing: hoe breng je jezelf naar buiten;<br />
hoe communiceer je?<br />
Als dit fout gaat, loop je kans op reputatieschade: een negatieve beeldvorming<br />
over je organisatie. Dit kan vervolgens een slechte invloed hebben op de<br />
verkoop...<br />
19
Door Noortje Boutsema<br />
Soaps<br />
22<br />
Mannen zijn aan het werk en de kinderen zitten op school: huisvrouwen<br />
zijn ’s middags de perfecte doelgroep voor de soapopera. Op 16 juni in<br />
het jaar 1930 werd in Amerika de eerste soap ‘Clara, Lu, and Em’ op de<br />
radio uitgezonden. ‘Soap’ staat natuurlijk voor zeep, waarvoor de serie<br />
diende als reclame. ‘Opera’ staat voor het melodramatische genre <strong>van</strong><br />
de serie, afgekort heet zo’n serie een soap. <strong>De</strong> eerste zeepfabrikant die<br />
gebruik maakte <strong>van</strong> dit soort reclame onder deze doelgroep was P&G,<br />
die we allemaal kennen <strong>van</strong> Ariel, Oral-B en Gilette. Maar ze maakten<br />
ook Oxydol zeep, waarvoor de soap als reclame diende. Hierna volgden<br />
vele andere merken, zoals Colgate-Palmolive: de soapopera was een hit.<br />
In 1949 kwam de eerste soap op tv, genaamd ‘These are my children’.<br />
<strong>De</strong> langstlopende soap ter wereld is ‘The guiding light’ die sinds 1937<br />
dagelijks op de radio en sinds 1952 op tv uitgezonden werd tot 2009.<br />
Ook Nederland is fan <strong>van</strong> de Amerikaanse soaps, zoals ‘The Bold and the<br />
Beautiful’ en ‘As the World Turns’. Maar wij Nederlandse maken ook zelf<br />
soaps met als bekendste natuurlijk ‘Goede tijden, slechte tijden’, met<br />
dagelijks gemiddeld 1,5 miljoen kijkers.
<strong>De</strong> reclames binnen soaps doen zich zowel voor tijdens het programma (ook<br />
wel sluikreclame genoemd) als tussendoor (dit zijn de reclameblokken). In<br />
GTST heeft ineens iedereen een Samsung mobiel, bestellen ze alleen nog<br />
maar eten via Thuisbezorgd en staat de hele koelkast vol met Breakers.<br />
Ook lijken zich tegenwoordig allerlei grote drama’s af te spelen in de Lidl.<br />
Maar wat werkt nou beter: sluikreclames of tussentijdse reclames?<br />
Volgens een onderzoek gericht op Braziliaanse soap opera’s, worden<br />
sluikreclames meer gewaardeerd. Kijkers zouden het minder irritant<br />
vinden dan onderbrekingen door reclames en ook bleken ze zich<br />
meer te hechten aan cosmetica merken die gebruikt werden door de<br />
personages in de soaps. Doordat je positief over de personages denkt,<br />
krijg je ook een positief gevoel bij het merk <strong>van</strong> het product dat ze<br />
gebruiken. Dit bleek ook uit een ander onderzoek naar het effect <strong>van</strong><br />
sluikreclame. Hier werd een sciencefictionfilm aan de deelnemers<br />
getoond. Tijdens de film werd reclame voor Coca-Cola gemaakt, door<br />
korte beelden over dit merk weer te geven op de achtergrond. Het<br />
resultaat: liefhebbers <strong>van</strong> sciencefiction spraken positief over Coca-<br />
Cola terwijl de sciencefiction haters negatiever waren over het merk.<br />
Waarom raken we zo verslaafd en waarom kijken we überhaupt naar<br />
soaps? Hier is onderzoek naar gedaan onder Armeense studenten.<br />
Soaps kijken blijkt een vaste gewoonte te zijn geworden. <strong>De</strong> studenten<br />
doen het om tijd te verdrijven, omdat ze niks beters hebben te doen<br />
en om afleiding zoeken. Maar ook omdat ze het leuk vinden, om<br />
te relaxen, om geëntertaind te worden en er met anderen over te<br />
kunnen praten. Als laatst kijken de studenten soaps omdat ze de<br />
personages aantrekkelijk vinden en om zich minder alleen te voelen.<br />
Soaps, een erg slimme manier <strong>van</strong> reclame dus.<br />
Funfacts<br />
- Joey uit de hitserie ‘Friends’, speelde in de serie ‘Days of our Lives’. Dit is een<br />
bestaande populaire serie in Amerika;<br />
- Er bestaan hele fantheorieën en fanfiction over ‘Goede tijden, slechte tijden’.<br />
Bron: Wikipedia Soapserie<br />
23 21
Bestuurscolumn<br />
Sanne <strong>van</strong> Sijll<br />
‘Dit product moet je gewoon hebben, het is het beste dat je ooit<br />
zult zien!’<br />
Welk bedrijf wil nou niet dat je zijn producten gaat kopen? Van<br />
tandenborstels tot parfum, <strong>van</strong> auto’s tot loterijloten. Elk bedrijf heeft wel<br />
iets waarin hij de beste denkt te zijn en wil jou daar<strong>van</strong> overtuigen. En<br />
hoe doen ze dat? Je raadt het al: reclame. We worden ermee doodgegooid:<br />
op televisie, YouTube, in bushokjes, mensen die flyeren en ook mensen<br />
die aan de deur komen. Ik denk dat er velen met mij zijn die het wel<br />
genoeg vinden. En toch is reclame nog steeds effectief. Maar hoe dan?
Ik heb een tijdje zelf als zo’n leuke sales werker bij mensen aangebeld. “Hallo<br />
mevrouw, goedenavond, wat fijn dat u open doet. Ik sta hier natuurlijk<br />
niet zomaar bij u op de stoep, ik heb namelijk iets heel leuks voor u in de<br />
aanbieding!” Je hoort mensen zo vaak zeggen dat ze het liefst meteen de<br />
deur dicht willen gooien als ze zo’n zinnetje horen, maar het gebeurt in de<br />
werkelijkheid verrassend weinig. Mensen durven het niet, of ze zijn ergens<br />
toch wel nieuwsgierig geworden naar wat je dan in de aanbieding hebt.<br />
Zo ook bij reclame op televisie, Youtube en op papier. Soms zie ik iets en denk ik: wat<br />
willen ze hier nu mee bereiken? Ik snap het niet. Dat doet het hem juist. Je gaat er over<br />
nadenken. Ze hebben je aandacht gekregen. <strong>De</strong> eerste stap <strong>van</strong> een fantastisch model<br />
dat in de wereld <strong>van</strong> sales en marketing centraal staat en dat je tijdens de studie CIW<br />
ook een behoorlijk aantal keer naar je hoofd geslingerd krijgt: het AIDA-model.<br />
Wat ik net zei, eerst vraag je je af wat deze reclame is. Je schenkt er Aandacht<br />
aan. <strong>De</strong> A <strong>van</strong> het model hebben we bereikt. Vervolgens ga je je afvragen waar<br />
de reclame voor is, waar het over gaat en wat er achter zit. Je begint Interesse te<br />
tonen. Hé, de I! Nu komt er een stukje met een prachtig verhaal. Laten we even een<br />
Oral-B reclame nemen waar een man in een witte jas met een naamplaatje staat te<br />
vertellen hoe je je gebit moet onderhouden. Je ziet dat de man zelf ook een flitsend<br />
gebit heeft en de vrouw die je eerder in de reclame zag had ook al zo’n mooie lach.<br />
‘Oh man, dit wil ik ook,’ denk je dan. ‘Geef mij dat gebit, wat moet ik hiervoor<br />
doen’. Ja, daar gaan we, de D <strong>van</strong> <strong>De</strong>sire. Je raakt ergens al een beetje overtuigd<br />
dat je dit toch wel wilt hebben. Je besluit het toch maar niet te doen maar HÉ<br />
DAAR IS IE WEER. Weer die reclame. Het is toch wel een geweldig product. Oké,<br />
toch maar kopen. En het model is voltooid, de A <strong>van</strong> Action (of actie, wat je wil).<br />
Het werkt. Ga het maar eens bij jezelf na. Ik heb het nu over een reclame voor<br />
een geweldige tandenborstel, maar de meeste reclames zitten zo in elkaar.<br />
Zo ook de salespraatjes <strong>van</strong> de mensen op straat en aan de deur. Een goede<br />
strategie blijkt wel, want we blijven maar kopen. Het is ook zo leuk als jij als<br />
sales werker weer een bonnetje kan uitschrijven. Het motiveert je alleen maar<br />
om nog betere reclame te maken voor het bedrijf waarvoor je werkt. Reclame<br />
werkt, het blijkt elke dag weer. Ik heb het zelf vaak genoeg meegemaakt.<br />
25
Datum:<br />
Wat:<br />
19 februari Workshop Photoshop<br />
22 februari Alfabetfeest<br />
6 maart Maartborrel in ‘t Golden Fust<br />
9 maart Praktijkdag<br />
13 maart Career Event<br />
15 maart Activiteit met de AkCie<br />
19 maart Infoavond Buitenlandse Reis naar Dublin<br />
21 maart StuCie lezing<br />
10 april Aprilborrel in ‘t Golden Fust<br />
12-17 april Buitenlandse reis naar Dublin<br />
23 april Infoavond bestuur<br />
26<br />
26
Colofon<br />
<strong>De</strong> <strong>Comment</strong> is een uitgave<br />
<strong>van</strong> Commotie, studieverening<br />
voor <strong>communicatie</strong>studenten in<br />
Groningen.<br />
Over dit nummer<br />
Jaargang 17, nummer 2, oplage 230<br />
Redactie<br />
Ellis Marskamp<br />
Julia <strong>van</strong> den Burgh<br />
Noortje Boutsema<br />
Rosanne Bonthuis<br />
Vivian Poort<br />
Tips, commentaar, klachten of<br />
complimenten?<br />
redakcie@svcommotie.nl<br />
Commotie<br />
Oude Kijk in ’t Jatstraat 26<br />
9712 EK Groningen<br />
bestuur@svcommotie.nl<br />
www.svcommotie.nl<br />
facebook.com/svcommotie<br />
instagram.com/svcommotie<br />
twitter.com/commotieRuG<br />
Eindredactie<br />
Ellis Marskamp<br />
Julia <strong>van</strong> den Burgh<br />
Noortje Boutsema<br />
Rosanne Bonthuis<br />
Vivian Poort<br />
Vormgeving<br />
Ellis Marskamp<br />
Julia <strong>van</strong> den Burgh<br />
Noortje Boutsema<br />
Rosanne Bonthuis<br />
Vivian Poort<br />
Aan dit nummer werkten mee<br />
Harwin <strong>De</strong>kker<br />
Jimmy Dijk<br />
Kees de Glopper<br />
Sanne Heitkamp<br />
Sanne <strong>van</strong> Sijll<br />
Commotie<br />
27