Programmaboekje 15 april 2018

Franz Liszt
Gabriël Fauré
Requiem
Psalm13
Gloria
Francis Poulenc
Toonkunstkoor
Utrecht
Promenade Orkest Dirigent Jos Vermunt
Sopraan Titia van Heyst Tenor Marcel Reijans Bariton Marc Pantus
Zondag 15 april 2018 Aanvang 15.00 uur
TivoliVredenburg

DEZE UITVOERING WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:
VOORWOORD
Geachte concertbezoeker,
Het voorjaarsconcert van Toonkunstkoor Utrecht in 2018 wordt een
boeiende en afwisselende middag, zowel voor u als bezoeker als ook voor
de uitvoerenden. Bij dit concert staan drie componisten op het programma:
twee Fransen (Gabriel Fauré en Francis Poulenc) en de Hongaar Franz Liszt,
die trouwens ook in Frankrijk heeft geleefd en gewerkt. Zij componeerden
in de 19e en 20e eeuw een Requiem, een Gloria en een Psalm. Allemaal religieuze
werken, maar zeer verschillend van aard en stuk voor stuk prachtig.
Naast het bekende Requiem van Fauré is gekozen voor de in Nederland
vrijwel onbekende Psalm 13 van Liszt. We kennen Liszt vooral van zijn pianowerken,
maar tijdens dit concert leren we een heel andere kant van hem
kennen. In Hongarije wordt zijn Psalm 13 overigens wél veel uitgevoerd.
Poulencs Gloria is in Nederland bekender, maar komt niet voor in de top
300 van de Hart- en Ziellijst van Radio 4. Die lijst zou ik hier niet genoemd
hebben als Het Requiem van Fauré niet op de derde plaats had gestaan. Zo
combineren we bekend met onbekend, en dat is hopelijk voor u een mooie
ervaring.
Een korte vooruitblik laat zien dat we een heel bijzonder najaar tegemoet
gaan. We hebben Wouter van Belle vanwege zijn 30-jarig jubileum als
begeleider van Toonkunstkoor Utrecht een compositie-opdracht gegeven.
Dit werk voor groot koor, bariton en orgel gaat over Sint Maarten, de beschermheilige
van Utrecht. Tijdens onze koorreis naar Hongarije, die voor
dit najaar gepland staat, zullen we dit werk als wereldpremière uitvoeren in
Szombathely, de geboorteplaats van Sint Maarten. Daarna ook nog eens in
Boedapest. In Utrecht voeren we het uit in de Domkerk op zaterdagavond
10 november. Verder staan er werken van de nog levende Nederlandse componist
Arie Keijzer en de Hongaren Farkas en Liszt op het programma. Van
Liszt zingen we opnieuw Psalm 13, maar in een heel andere uitvoering,
namelijk met orgel. We hopen dat u ook weer aanwezig bent op deze bijzondere
avond.
Voor nu wens ik u een fijne middag namens alle uitvoerenden.
Roland Gerritsen
Voorzitter Toonkunstkoor Utrecht

FRANCIS POULENC GLORIA
Francis Poulenc werd in 1899 in Parijs geboren.
De familie woonde in een groot herenhuis dicht
bij het Élysée. Zijn ouders waren vrome, maar
geen orthodoxe katholieken. Zijn vader was directeur-eigenaar
van een farmaceutisch bedrijf dat
jaren later ging fuseren en uitgroeide tot het wereldconcern
Rhone Poulenc. Het hoeft dus geen
betoog dat de familie zeer bemiddeld was. Zijn
moeder gaf Francis vanaf zijn vierde jaar pianoles.
Op zijn achtste nam een nicht van César Franck
de pianolessen over. Poulenc wilde na het lyceum
verder in de muziek en ging solfège studeren. Zijn
piano-opleiding zette hij voort bij Riccardo Vines,
een Spaanse virtuoos die bevriend was met Debussy
en Ravel. Ook ontmoette hij in die tijd Strawinsky.
Die opende voor hem de deur naar Engeland
en de Verenigde Staten voor de uitvoering
van enkele van Poulencs composities. Daarnaast
onderhield hij contact met andere componisten,
onder wie Darius Milhaud en Arthur Honnegger.
Een muziekcriticus gaf de zes jonge componisten
de naam Groupe des six.
Al vroeg raakte Poulenc geïnteresseerd in het
lied als muzikale vorm. Dit onder invloed van
Schubert. Hij zou tijdens zijn leven meer dan honderdvijftig
liederen schrijven. In 1928 - zijn vader
was enkele jaren eerder overleden - kocht hij met
het geërfde kapitaal een groot landgoed met buitenhuis
in Noizay/Loire. Daar vond hij meer rust
dan in het drukke Parijs. Hij componeerde er het
merendeel van zijn vele werken. Niet veel later
ontmoette hij de bariton Pierre Bernac voor wie
hij veel liederen schreef. Samen traden ze in de
loop der jaren over de wereld op als duo.
In 1936 vernam hij het droeve nieuws dat een
goede vriend bij een auto-ongeluk om het leven
was gekomen. Dat deed hem in een diepe depressie
belanden. Hij vond troost in het geloof
en schreef een eerste religieus werk: Litanie à la
Vierge Noire. Tussen de optredens door componeerde
hij vele werken: orkestwerken, zoals Les
Biches, het Concert Champêtre voor clavecymbel
en orkest (opgedragen aan Wanda Landowska),
en niet te vergeten het concert voor twee piano’s
en orkest dat hij samen met Jacques Février vele
malen uitvoerde.
In de vijftiger jaren kreeg Poulenc enkele opdrachten
uit de Verenigde Staten, waaronder van
de Koussovitsky Foundation, om een religieus
werk voor koor en orkest schrijven. Het werd zijn
Gloria (1959). Evenals bij Strawinsky spelen daarin
blaasinstrumenten een belangrijke rol. Maar het
werk van Poulenc is vrolijk en brutaal. Ernst en
luim wisselen elkaar af. Biograaf Erik Fokke zegt
daarover: ‘De werelden waarin de componist zich
begeeft is er een van “de kwajongen en de monnik”.
Dit laatste moet letterlijk worden genomen.
Tijdens het componeren van het tweede deel,
Laudate te, bezocht Poulenc een Benedictijner
klooster waar hij een aantal paters met elkaar zag
voetballen. Het werk beleefde zijn wereldpremière
in Boston met het gelijknamige orkest.
Na zijn Gloria schreef Poulenc nog maar enkele
composities. Hij verzorgde wel veel optredens.
Zijn laatste optredens waren die met het
Limburgs Symfonieorkest. Samen met de sopraan
Denise Duval verzorgde hij een compleet Poulencprogramma
eind januari 1963 in Heerlen en
Maastricht. Enkele dagen later werd hij thuis in
Parijs getroffen door een fatale hartaanval. Gelukkig
wordt veel werk van hem nog steeds uitgevoerd.
Lex De Wever

FRANZ LISZT PSALM 13
Psalm 13 bevat een van de donkerste teksten
uit de bijbel. ‘O God, hoe lang nog moet ik lijden?’
Het is de roep van een gekwelde ziel. Van
een mens die zich totaal in de steek gelaten voelt.
De Duitse tekst is nog dringender: Herr, wie lange
willst du meiner so gar vergessen? Pas in de
laatste drie regels van de tekst komt de omslag:
‘Ik hoop op uw steun, ik zal juichen en zingen.’
Liszt gaat dan over op zachtere vormen. Aan de
laatste twee tekstregels, die van het juichen en
het zingen, besteedt hij evenveel maten als aan
de eerste wanhopige zes. Er komt een wiegende
driekwarts-maat. Er komt zelfs een mars op de allerlaatste
regel: Ich will dem Herrn singen. En op
dezelfde tekst een koorfuga, een vorm die veel
klassieke componisten kozen op het eind van een
groot werk in de kerkmuziek. Liszt kende zijn
klassieken.
Toch blijft na het beluisteren ondanks al die positieve
maten toch vooral de pijn hangen van de
eerste regels, van Hoe lang nog?
Liszt heeft de belangrijkste rol gegeven aan
een solo-tenor. Intense melodieën, grote sprongen,
luid uitgeschreeuwd en dan weer fluisterzacht.
De solist doorloopt heel het romantisch
arsenaal. Het koor volgt hem met dezelfde middelen.
Liszt was 44 jaar toen hij Psalm 13 schreef, in de
kracht van zijn leven. Hij was dirigent in Weimar,
componeerde, gaf pianorecitals door heel Europa,
ontving bevriende musici en nam hartstochtelijk
deel aan het debat over de toekomst van de
muziek. Dat deed hij onder andere met Berlioz en
de jonge Wagner, die zijn schoonzoon zou worden.
Psalm 13 was niet zijn enige religieuze werk. Liszt
schreef verschillende missen en oratoria en ook
de beroemde kruisweg Via crucis, een soort alternatieve
Mattheuspassie.
Een paar jaar voor de voltooiing van Psalm
13 had Liszt zijn visie op religieuze muziek verwoord
in een uitgebreid artikel. Nu kerkbezoek
voor steeds meer mensen niet meer vanzelfsprekend
is, betoogde hij, moet de kerkmuziek meer
die van het theater worden: ‘Ze moet devoot
zijn, maar ook sterk en ingrijpend, tegelijkertijd
dramatisch en heilig, schitterend en eenvoudig,
hartstochtelijk en vrij.’ Van alle composities van
Liszt komt Psalm 13 het dichtst bij dit ideaal.
Tom Hart

GABRIEL FAURÉ REQUIEM
Vader Fauré, onderwijzer en schoolhoofd in
de Franse provincie (Ariège), zond zijn op 12 mei
1845 geboren zoon Gabriel, vanwege zijn muzikale
talent, al op 9-jarige leeftijd naar Parijs om
te gaan studeren aan de in 1853 gestichte muziekschool
van Louis Niedermeyer, instituut voor
kerkelijke muziek. Eén van zijn leraren, en later
ook vriend, was Camille Saint-Saëns die hem vooral
ook kennis liet maken met de muziek van o.a.
Schumann, Liszt en Wagner. Zijn muzikale uitvoeringsdebuut
maakte Fauré als organist in 1866 te
Rennes. Na zijn militaire diensttijd in de oorlog
van 1870 werd hij in 1877 benoemd tot kerkorganist
van de Madeleine en in dat zelfde jaar keerde
hij ook terug aan de “Ecole Niedermeyer”, maar
nu als leraar. In 1892 werd Fauré benoemd tot
“Inspecteur des Conservatoires”, waarna hij in
1896 Jules Massenet opvolgde als leraar compositie
aan het Parijse conservatorium. Enige van zijn
prestigieuze leerlingen waren: Florent Schmier,
Charles Koechlin, Nadia Boulanger en Maurice
Ravel. Vanaf 1903 werd Fauré geplaagd door gehoorstoornissen
die uiteindelijk nagenoeg totale
doofheid tot gevolg hadden, hetgeen hem echter
niet verhinderde tot het geven van onderwijs aan
het conservatorium, waarvan hij in 1905 zelfs tot
directeur werd benoemd.
Fauré stierf 4 november 1924 op het hoogtepunt
van zijn roem. Zijn vaderland bewees hem
de laatste eer met een nationale begrafenis.
Gabriel Fauré was een veel geprezen en productief
componist. Hij schreef vocale en geestelijke
muziek, stukken voor piano, kamer- en theatermuziek.
Toch wordt zijn muziek relatief weinig
uitgevoerd, waarschijnlijk omdat zij meer dichterlijke
fijnheid dan sterke persoonlijkheid bezit. Zijn
mooiste en meest uitgevoerde werk is het verstilde
Requiem dat in oorsprong bestond uit vijf delen:
Pie Jesu, Introit en Kyrie, In Paradisurn, Agnus
Dei en Sanctus (in volgorde van compositie) en
werd, onder leiding van Fauré zelf, voor het eerst
uitgevoerd in 1888. Het Offertorium kwam gereed
in 1889, terwijl het al in 1877 gecomponeerde
Libera me pas in 1891 aan het Requiem werd
toegevoegd. De uiteindelijke versie, met volledig
symfonieorkest, kwam gereed in 1893. Fauré liet
het Dies Irae bijna geheel weg, waardoor het verstilde
werk niet ook de verschrikking maar slechts
de vrede van de dood oproept.
Toen Fauré eens werd gevraagd wat de aanleiding
tot deze compositie was geweest, antwoordde
hij: “Mijn Requiem is niet voor iets gecomponeerd,
maar ik deed het voor mijn plezier,
als ik zo vrij mag zijn me zo uit te drukken”. In
een later interview gaf hij nog aan dat hij had gezocht
naar iets om zijn artistieke gevoeligheid uit
te drukken, zijn persoonlijke begrip van de dood:
“als een gelukzalige verlossing en het streven
naar het geluk van het hiernamaals in plaats van
een pijnlijk sterven”.
Fred Moen

FRANCIS POULENC GLORIA
FRANZ LISZT PSALM 13
1. Gloria Koor
Gloria in excelsis Deo
Ere zij God in den hoge
Et in terra pax hominibus bonae voluntatis. En vrede op aarde voor de mensen van goede wil.
2. Laudamus te Koor
Laudamus te. Benedicimus te. Adoramus te. Wij loven U. Wij prijzen U. Wij aanbidden U.
Glorificamus te. Wij verheerlijken U.
Gratias agimus tibi
Wij danken U
Propter magnam gloriam tuam
Om Uw grote glorie.
Laudamus te. Benedicimus te. Glorificamus te. Wij loven U. Wij prijzen U. Wij verheerlijken U.
3. Domine Deus Solo sopraan en koor
Domine Deus Rex coelestis,
Heer God, hemelse Koning,
Deus Pater omnipotens.
God almachtige Vader.
4. Domine Fili unigenite Koor
Domine Fili unigenite Jesu Christe.
Heer, eniggeboren Zoon, Jezus Christus.
5. Dominus Deus, Agnus Dei Solo sopraan en koor
Domine Deus, Filius Patris, Rex coelestis Heer God, Zoon van de Vader, hemelse Koning
Qui tollis peccata mundi
Die de zonden van de wereld draagt
Miserere nobis
Ontferm U over ons
Suscipe deprecationem nostram
En aanvaard ons gebed
Agnus Dei, Filius Patris.
Lam Gods, Zoon van de Vader.
Herr, wie lange willst Du meiner so gar
vergessen?
Wie lange verbirgst Du dein Antlitz vor mir?
Wie lange soll ich sorgen in meiner Seele,
und mich ängstigen in meinem Herzen, täglich?
Herr, wie lange willst Du meiner so gar
vergessen?
Wie lange soll sich mein Feind über mich
erheben?
Herr, wie lange willst Du meiner so gar
vergessen?
Schaue doch, und erhöre mich, Herr, mein Gott!
Erleuchte meine Augen dass ich nicht im Tod
entschlafe.
Dass nicht mein Feind rühme, er sei meiner
mächtig geworden.
Und meine Widersacher sich nicht freuen, dass
ich niederliege.
Ich aber hoffe darauf dass Du so gnädig bist;
mein Herz freuet sich dass Du so gerne hilfst.
Ich will dem Herrn singen, dass er so wohl an
mir getan.
Hoe lang nog, Heer, zult U mij vergeten?
Hoe lang nog verbergt U voor mij Uw gelaat?
Hoe lang nog wordt mijn ziel gekweld door
zorgen
en mijn hart door verdriet overstelpt, dag aan
dag?
Hoe lang nog, Heer, zult U mij vergeten?
Hoe lang nog houdt mijn vijand de overhand?
Hoe lang nog, Heer, zult U mij vergeten?
Zie mij, antwoord mij, Heer, mijn God!
Verlicht mijn ogen, dat ik niet in de dood wegzink.
Laat mijn vijand niet roepen dat hij mij verslagen
heeft,
mijn belagers niet juichen omdat ik bezwijk.
Ik vertrouw op Uw liefde;
mijn hart zal juichen omdat U redding brengt.
Ik zal zingen voor de Heer, Hij heeft mij geholpen.
6. Qui sedes ad dexteram Patris Solo sopraan en koor
Qui sedes ad dexteram Patris,
Die aan de rechterhand van de Vader zit,
Miserere nobis. Quoniam tu solus Sanctus Ontferm U over ons. Want U alleen bent Heilig
Tu solus Dominus. Tu solus Altissimus
U alleen, Heer. U alleen, de Allerhoogste
Jesu Christe
Jezus Christus
Cum Sancto Spiritu
Met de Heilige Geest
In gloria Dei Patris
In de glorie van God de Vader
Amen.
Amen.

GABRIEL FAURÉ REQUIEM
Introit - Kyrië (koor)
Requiem aeternam
dona eis Domine:
et lux perpetua luceat eis.
Te decet hymnus, Deus in Sion:
et tibi reddetur votum in Jerusalem;
Exaudi orationem meam,
ad te omnis caro veniet.
Geef hun eeuwige rust
O Heer:
en dat het eeuwig licht hen verlichte.
U komt lofzang toe, God op Sion:
en U ter ere worde de gelofte vervuld
in Jerusalem; verhoor mijn gebed,
tot U komt alle vlees.
(koor)
O Domine Jesu Christe,
Rex gloriae,
libera animas defunctorum
de poenis inferni,
et de profundo lacu:
ne cadant in obscurum.
Amen.
O Heer Jezus Christus,
Koning der heerlijkheid,
verlos de zielen van de gestorvenen
van de straffen der hel,
en van de diepe poel:
en zij niet verzinken in de duisternis.
Amen.
Kyrie eleison.
Christe eleison.
Offertorium (bariton en koor)
o Domine Jesu Christe,
Rex gloriae,
libera animas defunctorum
de poenis inferni,
et de profundo lacu:
O Domine Jesu Christe,
Rex gloriae,
libera animas defunctorum,
de ore leonis,
ne absorbeat tartarus:
ne cadant in obscurum.
(bariton)
Hostias en preces tibi Domine
laudis offerimus:
tu suscipe pro animabus illis,
quarum hodie memoriam facimus:
faceas, Domine,
de morte transire ad vitam.
Quam olim Abrahae promisisti
et semini ejus.
Heer ontferm U over ons.
Christus ontferm U over ons.
o Heer Jezus Christus,
Koning der heerlijkheid,
verlos de zielen van de gestorvenen
van de straffen der hel,
en van de diepe poel:
O Heer Jezus Christus,
Koning der heerlijkheid,
verlos de zielen van de gestorvenen
uit de muil van de leeuw,
dat de afgrond ze niet verslinde:
en zij niet verzinken in de duisternis.
Offergaven en lofgebeden
dragen wij U op, o Heer:
neemt Gij ze aan voor de zielen van hen,
wier gedachtenis wij heden vieren:
doe ze, Heer, van de dood
overgaan tot het leven.
Zoals Gij eertijds hebt beloofd aan Abraham en
zijn nakomelingschap.
Sanctus (koor)
Sanctus, sanctus, sanctus
Dominus Deus Sabaoth.
Pleni sunt coeli er terra
gloria tua.
Hosanna in excelsis.
Sanctus.
Pie Jesu (sopraan)
Pie Jesu Domine,
dona eis requiem,
sempiternam requiem.
Agnus Dei (koor)
Agnus Dei, qui tollis
peccata mundi,
dona eis requiem sempiternam.
Lux aeterna luceat eis,
Domine:
cum sanctis tuis in aeternum,
quia pius es.
Requiem aeternam
dona eis Domine:
et lux perpetua luceat eis.
Heilig, heilig, heilig
is de Heer, God der Heerscharen.
Hemel en aarde zijn vol
van Uw heerlijkheid,
Hosanna in de hoge.
Heilig.
Liefste Heer Jezus,
Geef hun rust,
eeuwigdurende rust.
Lam Gods, dat wegneemt
de zonden der wereld,
geef hun eeuwige rust.
Moge het eeuwige licht
hen verlichten, Heer:
bij Uw heiligen in eeuwigheid
daar Gij goedertieren zijt.
Geef hun eeuwige rust,
Heer: en moge het eeuwige
licht hen verlichten.

Libera Me (bariton en koor)
Libera me, Domine,
de morte aeterna,
in die illa tremenda:
quando coeli movendi sunt
et terra:
dum verneris judicare
saeculum per ignem.
Tremens factus sum ego, et timeo,
dum discussio venerit,
atque ventura ira.
Dies illa, dies irae,
calamitatis en miseriae, dies illa,
dies magna er amara valde.
Requiem aeternam
dona eis Domine:
et lux perpetua luceat eis.
Libera me, Domine,..... (zie boven)
In Paradisum (koor)
In paradisum deducant angeli:
in tuo adventu suscipiant
te Martyres,
et perducant te in civitatem
sanctam Jerusalem.
Chorus angelorum te suscipiat,
et cum Lazaro
quondam paupere
aeternam habeas requiem
Verlos mij, Heer,
van de eeuwige dood
op die vreselijke dag.
Wanneer de hemelen en de aarde
zullen worden geschokt;
terwijl Gij komen zult
om de wereld te oordelen door het vuur.
Schrik heeft mij bevangen en ik sidder
bij het naderen van het oordeel
en de komende gramschap.
Die dag zal een dag zijn van gramschap,
van rampspoed en ellende,
een grote dag en bitter bovenmate.
Geef hun eeuwige rust,
Heer: en moge het eeuwige
licht hen verlichten.
Verlos mij, Heer,.....(zie boven)
Gods engelen leiden U naar het paradijs:
Moge martelaren U opnemen
bij Uw komst, en
U geleiden in de heilige stad
Jerusalem.
Moge het koor van de engelen U opnemen,
En moge U samen met
de eertijds arme Lazarus
de eeuwige rust vinden.
De Stichting Vrienden van Toonkunst steunt de activiteiten van het Toonkunstkoor
Utrecht onder meer door het werven en beschikbaar stellen van
financiële middelen. Voor het in stand houden en verhogen van de kwaliteit
van het koor en voor de uitvoeringen is veel geld nodig. Naast het uitvoeren
van bekend werk wil het koor namelijk ook minder bekende werken uitvoeren.
Als u het koor een warm hart toedraagt en wilt helpen zijn doelstellingen
te realiseren, wordt dan Vriend van Toonkunst!
Vriend van Toonkunst
Vriend van Toonkunst Utrecht bent u al vanaf € 25,- per jaar. Daarvoor
ontvangt u uitnodigingen voor de concerten en kunt u met
voorrang goede plaatsen reserveren. Daarbij ontvangt u tweemaal
per jaar digitaal het magazine Toonkunststemmen. Hierin
vindt u informatie over het Toonkunstkoor Utrecht, de composities
die uitgevoerd worden, de componisten en er staan interviews
in met de uitvoerende solisten.
Concert 15 april 2018
De Stichting Vrienden heeft, dankzij de bijdrage van de Vrienden,
de inleiding georganiseerd voorafgaand aan dit concert. Musicologe
en Radio 4-presentatrice Aukelien van Hoytema verzorgde
deze inleiding. Daarnaast heeft de Stichting Vrienden de huur
van de schitterendere harp mede mogelijk gemaakt.
Informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met
Elvira Wilems, via secretaris.vrienden@toonkunst-utrecht.nl
Wij begroeten u graag als nieuwe Vriend!

TITIA VAN HEYST • SOPRAAN
MARCEL REIJANS • TENOR
Titia van Heyst is een allround sopraan en veelgevraagd soliste. Met haar
heldere, flexibele stem brengt ze een variëteit aan oude muziek tot leven. Van
Bach tot Brahms.
Grote oratoriumwerken die Titia geregeld uitvoert, zijn onder andere de
Matthäus Passion van Bach, de Messiah van Haendel, Ein Deutsches Requiem
van Brahms, Petite Messe Solennelle van Rossini en het Gloria van
Poulenc.
Titia heeft van haar muzikale ontwikkeling prioriteit gemaakt.
Daarom wordt ze regelmatig gevraagd als soliste, ook buiten de
grenzen. Ze toerde eerder door Denemarken, Zweden en Frankrijk
met de Johannes Passion van Bach. Daarnaast werkte ze – in
samenwerking met het Promenade Orkest – aan de CD “Krönungsmesse”
van het Kathredrale Koor St. Bavo.
Naast soliste is Titia een gepassioneerd ensemble zangeres.
Vanaf 2018 is ze daarom binnen de grenzen parttime verbonden
aan het Groot Omroepkoor. Buiten Nederland concerteerde ze
met top-ensembles door Zuid Afrika, De Verenigde Staten, Venezuela
en veel landen in Europa.
Als 12-jarig meisje werd Titia gevraagd als solofairy Peaseblossom
in Benjamin Brittens opera A Midsummer Nights Dream, een productie
van De Nationale Opera. Daar werd de kiem gelegd voor haar innerlijke drijfveren:
een gemeenschappelijke liefde voor muziek en de drang dat tot in
volmaaktheid uit te voeren.
In mei 2007 behaalde Titia haar masterdiploma aan het Koninklijk Conservatorium
in Den Haag. Tijdens haar masterstudie specialiseerde zij zich in
de Franse en Duitse liedkunst. Titia studeerde bij Sasja Hunnego en volgde
daarnaast lessen en masterclasses, onder andere bij Anne Sofie von Otter, Elly
Ameling en Jard van Nes. Inmiddels wordt ze gecoacht door sopraan Hanneke
de Wit.
Marcel Reijans is één van Nederlands toonaangevende tenoren.
Al sinds 1994 is hij actief op nationale en internationale podia in opera,
oratorium en kamermuziek en zijn repertoire strekt zich uit van barok tot
en met muziek uit de 21ste eeuw.
Reijans zong meer dan 70 operarollen in vele vooraanstaande
operahuizen over de hele wereld en hij wordt geprezen
om zijn vertolkingen van lyrische rollen in Mozart,
Strauss en Wagner.
In Nederland zong Reijans vele rollen bij De Nationale
Opera, Nederlandse Reisopera, Opera Zuid en de NTR ZaterdagMatinee
en werkte hij met vrijwel alle professionele
orkesten: o.a. Koninklijk Concertgebouworkest, Rotterdam
Philharmonisch Orkest, Residentie Orkest, Radio Filharmonisch
Orkest, Het Gelders Orkest, Orkest van het Oosten,
Philharmonie Zuidnederland, Noord Nederlands Orkest.
Hij werkte samen met dirigenten als Barenboim, Brüggen,
Chailly, Gatti, Gergiev, Haenchen, Jacobs, Koopman, Rattle,
de Waart en van Zweden.
Ook op het concertpodium is zijn repertoire zeer omvangrijk.
Reijans wordt veel gevraagd voor de aria’s en
de evangelist in de Passionen van Bach. Het Requiem van
Mozart, de Messiah van Händel, de Negende Symfonie van
Beethoven en het Requiem van Verdi heeft hij over de hele wereld gezongen.
Na het voltooien van de studies Politicologie en Communicatiewetenschap
studeerde Marcel Reijans in Amsterdam aan het Sweelinck Conservatorium,
in Philadelphia aan het Curtis Institute of Music en in San Francisco
aan het Merola Opera Program. In 1996 won hij het Cristina Deutekom Concours
en in 1997 vertegenwoordigde hij Nederland bij de Cardiff Singer of
the World Competition.
Marcel Reijans is hoofdvak docent zang aan het Codarts conservatorium
van Rotterdam en aan het Prins Claus Conservatorium van Groningen. Bovendien
leidt hij zijn eigen privé vocal studio genaamd “Studio Fritz”.

MARC PANTUS • BAS-BARITON
“Marc Pantus geeft Jezus een fantastische stem”, zo beschreef Trouw
in een recensie de vertolking van de Christuspartij in één van Bachs Passies.
De Zwitserse pers roemde Marc om zijn komische talenten in Rossini’s La
Gazzetta en bij De Nationale Opera schitterde hij in de rol van Don Profondo
in Reimsreisje naar Rossini’s Viaggio a Reims.
Marc Pantus is een veelzijdig artiest die opmerkelijke concerten
en uiteenlopende producties op zijn naam heeft staan.
Na zijn opleiding als beeldend kunstenaar studeerde hij zang
in Utrecht, Den Haag en Chicago. Pantus trad op met diverse
gerenommeerde en uiteenlopende ensembles als het Rotterdams
Philharmonisch Orkest, Het Nederlands Kamerorkest, de
Nederlandse Bachvereniging, het Asko|Schönberg-ensemble,
Opera Holland Park, The Royal Philharmonic Orchestra, Vox
Luminis, Acteurscollectief Wunderbaum en cross-over dansgezelschap
ISH, onder leiding van dirigenten als Jan Willem de
Vriend, Kenneth Montgomery, Reinbert de Leeuw, Paul Mc-
Creesh en Jos van Veldhoven.
Met zijn eigen operagezelschap “i piccoli holandesi” regisseerde
en zong hij een aantal succesvolle komische barokopera’s,
waaronder onbekende werken van Francesco Conti als
Mammalucca, Bagatella e Pattatocco en La Fantesca van Johann
Adolf Hasse, en twee aan Don Quichot en Sancho Panza
gewijde collage-opera’s.
Hij werkte mee aan verscheidene cd’s waaronder een opname van Bachs
Matthäuspassion onder leiding van Jos Vermunt in de spraakmakende Nederlandse
hertaling van Jan Rot.
In december 2013 verscheen zijn eerste solo-cd HARRY, Heine in Holland
met liederen van Nederlandse componisten op tekst van Heinrich Heine. Hij
wordt begeleid door pianist Rudolf Jansen. Een luisterboek met de memoires
van Heine, voorgelezen door Arnon Grunberg, maakt ook deel uit van
de cd-box.
VERHOEF BESTUURS-
SECRETARIS
Uw notulen, mijn zorg
Ik lever kwaliteitsnotulen van uw vergadering
naar uw wensen:
helder en kernachtig geformuleerd;
in correct Nederlands;
tijdig in uw bezit.
Voor de mogelijkheden, ook bredere bestuursondersteuning, en tarieven:
Ir. Hans (J.B.) Verhoef
06 8333 6854
mohanverhoef@ziggo.nl

Foto: Simon van Boxtel
JOS VERMUNT • DIRIGENT
Jos Vermunt studeerde koordirectie bij Reinier Wakelkamp aan het
Utrechts Conservatorium en orkestdirectie bij Lucas Vis aan het Koninklijk
Conservatorium in Den Haag. In de jaren tachtig was hij dirigent van de
Utrechtse Bachcantatediensten. Later werkte hij als repetitor/dirigent met
het Groot Omroepkoor.
Ook dirigeerde hij werken uit het groot symfonisch repertoire
met diverse amateur symfonieorkesten.
In de zomers van 1988 en 1989 werd Jos Vermunt geselecteerd
voor de orkestdirigentenklas van maestro Gennady
Rohzdestvensky aan de Accademia Musicale Chigiana te
Siena in Italië. Hij was gastdirigent bij het Brabants Orkest,
het Residentie Orkest en het Nederlands Symfonie
Orkest. De afgelopen jaren heeft Vermunt composities in
première gebracht van Willem Wander van Nieuwkerk,
Peter-Jan Wagemans, Christian Ernst Graf, Frans van
Doorn, Joost Kleppe, Jan Hage en Adrian Williams.
Momenteel staan het Toonkunstkoor Utrecht, het
Residentie Kamerkoor, het Residentie Bachkoor en het
Residentie Bachorkest onder leiding van Jos Vermunt. Hij
dirigeerde educatieve projecten bij het Randstedelijk Begeleidings
Orkest en werkte als repetitor met het Nederlands
Kamerkoor. Hij is hoofdvakdocent koordirectie aan
het Koninklijk Conservatorium te Den Haag en aan het Conservatorium van
Amsterdam.
Tijdens diverse kerkdiensten van de koninklijke familie had Jos de muzikale
leiding. Eind 2006 ontving hij als waardering hiervoor het Erekruis van
de Huisorde van Oranje uit handen van Koningin Beatrix.
Verlaan & Bouwstra architecten
bestaat sinds 1979 en is gevestigd
in Vianen. Wij zijn gespecialiseerd
in restauratie van monumenten en
nieuwbouw in oude stadskernen.
Kasteel Ruurlo is onlangs volledig
gerestaureerd en herbestemd tot
museum. Het is nu de dependance
van Museum More, waar de
collectie van kunstenaar Carel
Willink prachtig tot zijn recht
komt.
Naast kastelen hebben wij een
groot aantal projecten gerestaureerd
zoals woonhuizen, bruggen, kerken,
boerderijen en zwembaden.
Neem vrijblijvend contact met ons
op voor meer informatie.
In 2016 ontving hij naar aanleiding van zijn 25-jarig dirigentschap bij het
Toonkunstkoor Utrecht uit handen van de Burgermeester van Utrecht de
Maartenspenning voor zijn verdiensten voor de stad Utrecht.
Badhuisstraat 2
4132 BR Vianen
0347 - 376 528
www.verlaanenbouwstra.nl

HET PROMENADE ORKEST
Het Promenade Orkest is een professioneel symfonieorkest, gespecialiseerd in het
begeleiden van koren. Het werd in 2004 opgericht en heeft sindsdien in heel Nederland
honderden koorbegeleidingen verzorgd. Naast het standaard oratoriumrepertoire
speelde het orkest ook opera, operette en musical. Hoogtepunten waren concerten
met het War Requiem van Britten en A Sea Symphony van Vaughan Williams.
Het orkest heeft een vaste kern musici, met vaste aanvoerders van strijkers- en blazersgroepen.
Concertmeester vanmiddag is Marieke de Bruijn.
www.hetpromenadeorkest.nl
TOONKUNSTKOOR UTRECHT VRAAGT OM UW ONDERSTEUNING
Wij zijn erg blij dat u op ons concert aanwezig bent en hopelijk zult genieten van onze muzikale
prestaties. Concerten geven is alleen mogelijk wanneer er voldoende bezoekers zijn voor onze
concerten, want in het huidige culturele klimaat wordt de ondersteuning vanuit andere bronnen
steeds moeilijker. Maar er zijn nog meer mogelijkheden om Toonkunst Utrecht te ondersteunen.
Daar willen we u hierbij graag wat informatie over geven.
Giften
Een belangrijke en eenvoudige manier om Toonkunst Utrecht te ondersteunen is door middel van
giften. Toonkunst Utrecht zal zich bij de belastingdienst laten erkennen als een “Algemeen Nut
Beogende Instelling ”(ANBI). Wanneer dit is gebeurd dan heeft dit een aantal voordelen.
De belangrijkste daarvan is dat uw gift dan aftrekbaar is van de belasting.
1E VIOOL Marieke de Bruijn, Paola Mureddu, Irina Mouradiants, Alla Kim,
Annerieke Nentjes, Rudolf Nottrot, Anahi Oraison 2E VIOOL Samuel Tamarit Otero,
Maarten Jansen, Ian de Jong, Peter Grond, Iris van de Laar, Philippine Hugen
ALTVIOOL Ruben Sanderse, Gregor Overtoom, Marjo van den Doel, Thora Sveinsdóttir,
Floor Feleüs CELLO Frank Rutgers, Stefan Hamelberg, Antonis Pratsinakis, Dimitris
Karagiannakidis Samsarelos CONTRABAS Nienke Kosters, Louis van der Mespel
FLUIT Marion Schopman, Ingrid Bocxe, Barbara Langendijk HOBO Ellen Mertz,
Sandra Zoer, Dorine Jansma KLARINET Bernardo Alcala Tello, Rolf van Kreveld,
Sergi Rodrigo Delgado FAGOT Gert Blekkenhorst, Jasper Bon, Krijn van Arnhem
HOORN Robert-Jan Looysen, Anton Michel, Joeri de Vente, Ingrid Deen TROMPET
Thomas Piet, Pascal van de Velde, Loes van den Hoven TROMBONE Santiago Casalta,
Alejandro Luque, Reinaldo Donoso TUBA Niels Lammers PAUKEN Nynke de Jong
HARP Aimée van Delden ORGEL Wouter van Belle
Andere schenkingsmogelijkheden
Naast incidentele giften zijn er ook nog andere vormen waarin u Toonkunst Utrecht financieel
kunt steunen. Er bestaat een zogenaamde periodieke of lijfrenteschenking, maar u kunt Toonkunst
Utrecht ook in de bestemming van uw nalatenschap betrekken. Wanneer u in het inkomstenbelastingtarief
van 42% of 52% valt, kan het zeer voordelig zijn om uw donatie aan Toonkunst Utrecht
vast te laten leggen door middel van een notariële akte. U moet zich dan voor ten minste 5 jaar als
donateur committeren, maar uw donatie is dan voor meer dan 50% aftrekbaar.
Wanneer u over een van de bovenstaande opties meer informatie zou willen of speciale wensen
heeft, dan kunt u contact opnemen met het bestuur van Toonkunst Utrecht via info@toonkunst-utrecht.nl.
Het bankrekeningnummer is: NL24 RABO 0121 8896 29 t.n.v. Toonkunst Utrecht.
Bij voorbaat hartelijk dank voor uw bijdrage!

TOONKUNSTKOOR UTRECHT
Toonkunstkoor Utrecht mag zich het oudste koor noemen van Utrecht. Sinds haar
oprichting in 1829 levert Toonkunstkoor Utrecht een belangrijke bijdrage aan de klassieke
muziek in de stad Utrecht. Een koor met een rijke geschiedenis en een breed
repertoire: van Bach, Mozart, Haydn, Brahms tot aan moderne werken van Britten en
Kleppe.
Toonkunstkoor Utrecht heeft al meerdere malen compositieopdrachten verstrekt,
zoals in 2013 aan Adrian Williams voor zijn stuk The Idea Of Peace in het kader van
300 jaar Vrede van Utrecht. De wereldpremière hiervan vond in 2013 plaats in St. Pauls
Cathedral (Londen) en de Nederlandse premiere in Vredenburg Leidsche Rijn. Een dergelijk
omvangrijk en ambitieus project is kenmerkend voor dit koor met een ongekende
drive en organisatiekracht.
Met ruim 120 leden is Toonkunst een groot amateurkoor van hoog niveau. Dirigent
Jos Vermunt heeft het koor feilloos onder controle, waardoor de muziek met passie
en bezieling en tegelijkertijd tot in de kleinste nuance wordt gebracht. Met Toonkunst
voel en beleef je de muziek. Toonkunstkoor Utrecht is een koor voor alle Utrechters!
Daarom sturen we aan op een gezonde mix van jongere en oudere stemmen. De afgelopen
jaren hebben zich veel nieuwe jonge leden aangesloten bij het koor. We zijn
altijd op zoek naar nieuw talent. Enthousiast? Neem contact op met Margaret van
Oosten: ledencoordinatie@toonkunst-utrecht.nl.
Kijk ook eens op www.toonkunst-utrecht.nl en like ons op facebook!
SOPRAAN
Etty van Bakel
Henny Bijman
Lilian Blom
Tineke Coebergh
Iris Creemers
Iris Dijkstra
Jannelies Dolmans
Anneloes Doolaard
Agnes Drieman
Karin Eizema
Sabine Fuks
Ineke van Geel
Joke Haas
Sophie Heringa
Paulien Homan
Jacqueline Hulst
Anke van den Hurk
Annelies de Kruif
Jeannette Kruys
Froukje Landsman
Zilla van Lohuizen
Cocky Meijer
Margriet Mulder
Petra Olschinskide
Bruin
Gea Ooms
Agnes Pater
Charlotte Reinders
Margot Reukers
Nicoline Roquas
Jessica de Schipper
Marie-Bernadette
Schöpping
Ellen Spoelstra
Rita Tromp
Bettina Tuinstra
Eelke Visser
Carmen van Vught
Elvira Willems
Loes de With
ALT
Ina Bakker
Marja Blom
Marie José Boerkamp
Wenneke Bombeld
Anne Marie Bos
Yael Brenner
Katrien Brouwer
Martha de Bruin
Enna Butte
Antje Diepersloot
Wytske Dijkstra
Marjan Doesburg
Mieke Dorresteijn
Monique van Eijndhoven
Triske Ex
Nicolet Faber
Nienke Geudeker
Anne-Marie Goorhuis
Mirjam de Jong
Elles Jongenelen
Joze van Kooten
Niekerk
Katrien Kouwenberg
Mieke Lowings
Wilma Metsch
Alexandra Mientjes
Margaret van Oosten
Francine Postma
Brechtje van Riel
Jacqueline von Santen
Emmy Theron Mulder
Annemarijke Verhoeks
Ties Verkerk
Karianne Vogel
Annemieke de Voogd
Wilma Walterbos
Karin van Welt
Betha Wits
Leunie van Zwieten
TENOR
Laurens Baas
Kees Beemster
Joost van Berkel
Cor Bouwstra
Jef Croonen
Jan Everts
Erik Haafkens
Hans de Haan
Jan Markhorst
Paul Meijer
Jos Mulbregt
Bert Schalkx
Willem Jan Schellekens
Hans Stumpers
Matthijs Tideman
Herman Tonus
Simon Urquhart
Hans Verhoef
Mattias Visser
Arjan van Vliet
Jaap Zwarthoed
BAS
Jeroen Aben
Geert van Beek
Bart Boeve
Jan Leunis de Beij
Eelko van den
Boogaard
Roland Gerritsen
Knut Grahlmann
Tom Hart
Edo Huizinga
Hilbert Kamphuis
Frank Koen
Dick Kolenbrander
Stan Kolman
Ewald Korevaar
Jan Koudstaal
Jac Kragt
Henk Mos
Bart Puijpe
Sietse Ringers
Sweder Schellens
Cor van Schendel
Wouter-Jan Schouten
Jelland Sprang
Ruud Tergouw
Jaap van Vredendaal
Lex de Wever
Hans Wijsman
Martijn Willering

VOLGENDE CONCERT
WOUTER VAN BELLE
MARTINUS CANTATE
(Nederlandse première)
ARIE KEIJZER
Preghiera Semplice
FERENC FARKAS
Missa in honorem Sancti Andreae
FRANZ LISZT
Psalm 13
TOONKUNSTKOOR UTRECHT
solisten en orgel
Zaterdagavond 10 november 2018
in de Domkerk in Utrecht
Dit programmma wordt ook gezongen tijdens de koorreis van
Toonkunstkoor Utrecht naar Hongarije:
26 oktober 2018: Matthiaskerk in Boedapest
27 oktober 2018: Kathedraal van Szombathely
Soms anders dan anders, soms traditioneel, altijd passend.
Simone Scholts en Meta Stevens verzorgen uitvaarten in en rondom Utrecht.
Op persoonlijke wijze, met oog voor detail en met waardering voor het leven.
Kennismakingsgesprek? Dat kan - bel ons!
Dag en nacht bereikbaar 030 – 737 02 02 www.sensuitvaarten.nl

Toonkunstkoor Utrecht wordt mede mogelijk gemaakt door Rabobank Utrecht. Samen helpen
we creatievelingen aan een podium en dagen we ze uit nog beter te worden. Want door het
ontwikkelen van je talent maak je kennis met nieuwe werelden, leer je samen te werken,
elkaar te helpen en nieuw talent te inspireren. Zo wordt onze samenleving net weer wat beter.
Dit doen we met ruim 300 optredens op Rabo Open Stage en het coaching traject
Rabo Next Stage in TivoliVredenbrug, met Rabo Urban Dance in De KOM in Nieuwegein,
de voorrondes van Kunstbende in de Stadsschouwburg Utrecht en workshops op scholen.