180522 De Parel 3-2018_DEF-web

Da’s ook een
mooi plantje
Tekst en foto’s: Peter Melis
Ornithogalum dubium
Ornithogalum is een plantengeslacht van ongeveer 150
soorten. In tegenstelling tot wat men zou verwachten horen
zij thuis bij de Asparagaceae, ze zijn dus niet verwant aan
de meeste andere bolgewassen. Ornithogalum komt voor in
Europa, Azië en Afrika. Een paar soorten, zoals
O. umbellatum, zijn zelfs redelijk winterhard. Ornithogalum
dubium komt uit Zuid-Afrika en is niet winterhard. Een
gunstige eigenschap van Ornithogalum is dat hun bloemen
ook na het afsnijden nog zeer lang doorgaan met bloeien.
Ik las in een boek dat ze als snijbloem de reis per schip van
Zuid-Afrika naar Europa konden overleven, toch een reis
van een paar weken. Nagenoeg alle ornithogalums bloeien
wit met uitzondering van een paar soorten uit Zuid-Afrika
die oranje tot lichtgele bloemen hebben. Persoonlijk vind ik
Ornithogalum dubium wel de mooiste vanwege zijn zonnig
oranje stralende bloemen die al van ver opvallen. Daarbij
maakt elke plant ook nog eens meerdere bloemstengels met
aan elke stengel tot wel 25 bloemen en kan de bloei lang
doorgaan. Kortom een aanrader. O. dubium heeft nogal wat
dubbelgangers (ongeldige namen) waaronder O. flavescens
en O. triniatum maar zij wordt in ons land meestal onder
de goede naam aangeboden. Zoals alle bolgewassen houdt
zij van een voedzame maar wel goed doorlatende grond
zodat de bol niet gaat rotten. Geef ook na de bloei nog een
keer voeding omdat de opbouw van de bol nog een tijdje
doorgaat. Na de bloei en als de bladeren zijn verdroogd de
bol uit de pot halen en op een droge, koele en donkere
plaats overwinteren tot het vroege voorjaar. Daarna weer
oppotten waarbij de bol gerust wat dieper, tot 6 cm,
mag worden geplant. Eventuele jonge bolletjes kunnen
ook worden bewaard en het volgend jaar apart worden
opgepot. Ze gaan na 3 à 4 jaar ook bloeien. Voor ons niet
meer zo belangrijk natuurlijk maar de Xhosa, een volk
uit Zuid-Afrika, gebruikten de bollen om hun kinderen te
ontwormen.
Gordonia axillaris
Gordonia vormt samen met Camellia, Franklinia en
Stewartia en nog 11 minder bekende soorten de familie
van de Theaceae. Het zijn zonder uitzondering prachtig
bloeiende struiken of bomen die zowel in Azië als in
Amerika voorkomen. Een paar soorten uit deze groep zoals
Stewartia zijn goed winterhard in ons land en zouden dan
ook vaker moeten worden aangeplant. Gordonia axillaris is
in tegenstelling tot bijv. Stewartia een bladhoudende struik
en is daarom meer koudegevoelig. Dat neemt niet weg dat
mijn plant afgelopen winter nachtvorst tot -6 probleemloos
heeft doorstaan. G. axillaris lijkt wel wat op Camellia maar
is losser van groei en heeft grotere bladeren. Zij is vrij traag
groeiend, mijn plant die ik als klein stekje kocht is na bijna
5 jaar ongeveer 1,5m hoog en bloeide dit jaar voor het eerst.
De bloemen zijn misschien niet zo mooi als die van Camellia
-dat komt misschien ook omdat de meeste camellia’s
veredeld zijn- maar ze zijn zeer zeker de moeite waard. De
bloeitijd valt ongeveer gelijk met Camellia en het is dus
een van de eerste bloeiers in de tuin. Dat is in onze streken
helaas niet elk jaar een voordeel omdat een late vorst de
pret behoorlijk kan bederven. Ik had mijn plant voor de
zekerheid maar een paar dagen in de garage gezet tijdens
de laatste vorstperiode toen het ook overdag bleef vriezen.
Gordonia axillaris komt oorspronkelijk uit Zuid China maar
schijnt ook in Vietnam voor te komen. De verzorging is
redelijk eenvoudig. Om te beginnen houdt Gordonia niet van
kalk dus een licht zure maar ook normale potgrond is prima.
Regelmatig standaard 20-20-20 bemesting is ook voldoende.
Overpotten zodra de grootte van de pot niet meer bij de
plant past. Zoals gezegd houd ik mijn Gordonia de hele
winter buiten met uitzondering van vorstperiodes waarbij
ook overdag de temperatuur onder de 0°C blijft. Aangezien
Gordonia de neiging heeft om een wat losse vorm aan te
nemen is het verstandig om de plant na de bloei wat terug
te snoeien zodat er meer zijtakken worden gevormd. De top
pas snoeien als de plant groot genoeg is geworden.
nr. 3 | De Parel 2018 | 7