03.06.2019 Views

190529 Het Kleine Geluk van Geelse grootouders

Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!

Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.

<strong>Het</strong><br />

kleine<br />

geluk<br />

<strong>van</strong> <strong>Geelse</strong> <strong>grootouders</strong><br />

1


een project <strong>van</strong><br />

Werkten mee aan deze brochure:<br />

interviews: Karolien Fonteyne, Dienst Communicatie<br />

Stad Geel<br />

foto’s:<br />

Chris Stessens<br />

Op pag. 2: istockphoto<br />

Op pag. 4,8 en 22: Sharon Jansens<br />

ontwerp en eindredactie:<br />

Vormingplus Kempen<br />

druk:<br />

maes-natuurlijk.be<br />

met steun <strong>van</strong><br />

meer info? Ellen Lievens, LDC Luysterbos<br />

ellen@hetkleinegeluk.be<br />

014 56 71 30<br />

www.hetkleinegeluk.be<br />

juni 2019<br />

2<br />

met de steun <strong>van</strong><br />

samen investeren<br />

in welvaart<br />

en welzijn


Geel is<br />

een wereldstad.<br />

Gelenaars zijn wereldburgers.<br />

Iedereen met zijn verhaal, met uitgesproken<br />

ideeën en talloze talenten.<br />

Sociaal Huis Geel, Lokaal Dienstencentrum<br />

Luysterbos en Vormingplus<br />

Kempen brachten in 2019 een tiental<br />

<strong>Geelse</strong> <strong>grootouders</strong> samen.<br />

De voorbije weken praatten ze.<br />

Over hun kleinkinderen. Over<br />

hoe die hun leven kleur<br />

geven, hoe ze met elkaar<br />

spelen, hoe ze de toekomst<br />

zien.<br />

Meer was er niet nodig<br />

om bijzondere gesprekken<br />

te hebben. Gesprekken die<br />

zorgden voor begrip en respect.<br />

Hun verhaal is ons verhaal.<br />

3


4 Olga (55) heeft drie dochters <strong>van</strong><br />

31, 30 en 14 jaar en<br />

twee kleindochters <strong>van</strong> 10 en 6.


Olga/<br />

“Iedereen wil<br />

graag genieten”<br />

“Ja, dat heb ik hier bij <strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong> <strong>Geluk</strong> gezien:<br />

<strong>grootouders</strong> willen blijkbaar graag genieten<br />

met hun kinderen en kleinkinderen, met elkaar.<br />

Mensen moeten niet bang zijn om zich open te<br />

stellen, we zijn allemaal mensen. Iedereen heeft<br />

zijn eigen moeilijkheden en problemen.”<br />

Internationaal<br />

“Ik kom uit Rusland. Met mijn<br />

eerste man en onze twee kinderen<br />

heb ik 13 jaar in Letland gewoond.<br />

Door de perestrojka in de Sovjet-<br />

Unie moest mijn man naar<br />

Noord-Rusland verhuizen voor<br />

zijn werk. Ik zag het niet zitten<br />

om mee te verhuizen naar het<br />

koude noorden en daarom zijn we<br />

gescheiden. Mijn ex woont nu in<br />

Oekraïne. In 2000 kwam ik naar<br />

België, mijn dochters waren toen<br />

10 en 11 jaar. Mijn relatie met een<br />

Belgische man bleef niet duren en<br />

later trouwde ik met mijn huidige<br />

man die afkomstig is uit Wit-Rusland.<br />

Samen met hem kreeg ik nog<br />

een dochter.”<br />

Banden met landen<br />

“Daarom heeft ons gezin banden<br />

met vele landen. Rusland is mijn<br />

geboorteland, we woonden lang in<br />

Letland, we gaan ook nog op bezoek<br />

bij mijn ex in Oekraïne en bij<br />

familie <strong>van</strong> mijn man in Wit-Rusland.<br />

Omdat onze papieren pas na<br />

zeven jaar in orde waren, hebben<br />

we al die tijd onze familie in Rusland<br />

niet bezocht.”<br />

<br />

5


“Toen we terug op bezoek gingen,<br />

was alles er veranderd en hadden<br />

we heimwee naar België.<br />

Mijn oudste dochters hebben<br />

zowel wat Russische als Letse<br />

mentaliteit, voor de andere helft<br />

voelen ze zich Belgisch. Mijn jongste<br />

dochter is heel dankbaar dat<br />

ze hier is geboren. Ze kan nog wel<br />

Russisch praten. Mijn twee kleindochters<br />

zijn half-Marokkaans,<br />

maar spreken geen Arabisch. Ze<br />

kunnen nog wel een beetje Russisch,<br />

maar minder vlot.”<br />

Streng?<br />

Merk je dat je met je kleinkinderen<br />

anders omgaat dan met je eigen<br />

kinderen vroeger?<br />

“Ik voed mijn<br />

jongste dochter<br />

en kleinkinderen<br />

wel wat<br />

anders op dan<br />

mijn oudste<br />

twee. In België<br />

kijkt men<br />

naar een kind<br />

als mens. In Rusland<br />

voedt men ze<br />

veel strenger op,<br />

er zijn meer grenzen. Zelf had ik<br />

een heel strenge moeder. De tijd<br />

was anders toen. Mijn vader was<br />

zachter <strong>van</strong> karakter. Die hield<br />

zich meer afzijdig in de opvoeding.<br />

Misschien dat ik door mijn<br />

strenge moeder zo ver <strong>van</strong> mijn<br />

land <strong>van</strong> herkomst ben weggetrokken.”<br />

Wat wil je je kleinkinderen meegeven?<br />

“Familie is belangrijk. Samen feest<br />

vieren, elkaar goed steunen, in<br />

goede en slechte dagen.”<br />

Leuke ervaring<br />

Wat vond je <strong>van</strong> <strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong> <strong>Geluk</strong>?<br />

“Ik vind het interessant om andere<br />

culturen, ervaringen en meningen<br />

te horen. <strong>Het</strong> was een leuke<br />

ervaring. Tof om met verschillende<br />

mensen in contact te komen<br />

en meer mensen in Geel te leren<br />

kennen. Ik heb gemerkt dat we ondanks<br />

onze verschillende afkomst,<br />

toch dezelfde interesses en vragen<br />

hebben.”<br />

•<br />

6


Louis/<br />

“Vandaag is het te veel<br />

‘ikke, ikke’”<br />

“<strong>Het</strong> is beter respect te<br />

hebben voor mekaar.<br />

Als anderen dat ook<br />

meer zouden doen,<br />

dan zou de wereld<br />

er veel beter uitzien.”<br />

Louis (73) heeft twee kinderen<br />

(waar<strong>van</strong> een overleed) en drie<br />

kleinkinderen (<strong>van</strong> 22, 20 en 15).<br />

7


Dat interesseert mij<br />

“Ik vond het leuk dat verschillende nationaliteiten<br />

aan <strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong> <strong>Geluk</strong> deelnamen. Zo<br />

kom je meer te weten over het doen<br />

en laten <strong>van</strong> andere mensen. We<br />

kunnen veel <strong>van</strong> anderen leren.<br />

Hun geloof, hoe die mensen leven …<br />

dat interesseert mij.”<br />

Wat bleef je bij?<br />

“Volgens een traditie in een bepaald<br />

land mag het bruidspaar niet<br />

lachen op hun huwelijksdag. Dat<br />

vond ik vreemd. Ik vind het spijtig<br />

dat vrouwen in sommige landen<br />

nog onderdrukt worden en bijvoorbeeld<br />

niet mogen buiten komen of<br />

met de auto rijden.”<br />

Te weinig knuffels?<br />

“Ik heb het gevoel dat ik mijn kinderen<br />

te weinig liefde heb gegeven,<br />

te weinig geknuffeld. Zelf heb ik<br />

vroeger ook nooit knuffels <strong>van</strong> mijn<br />

ouders gehad. Met mijn kleinkinderen<br />

geef ik direct een kus en knuffel. Vroeger<br />

had ik ook minder tijd voor mijn kinderen dan<br />

nu voor de kleinkinderen.<br />

8


Nochtans zegt mijn dochter wel<br />

dat ik het goed gedaan heb. Toch<br />

probeer ik dat nu wat in te halen<br />

met de kleinkinderen. Ik zeg hen<br />

regelmatig dat ik ze graag zie.”<br />

Wat vind je belangrijk voor je<br />

kleinkinderen?<br />

“Ik hoop dat ze respect voor andere<br />

mensen hebben en geen deugnieterij<br />

uithalen of aan de drugs<br />

geraken. En vooral een goede<br />

gezondheid. Je ziet soms kinderen<br />

ziek zijn en sukkelen. Ik ben blij<br />

dat mijn kleinkinderen gezond<br />

zijn. Een goede gezondheid is niet<br />

te koop.”<br />

Vind je het gemakkelijk een praatje<br />

te maken met iemand die je niet<br />

kent?<br />

“In de wachtzaal, op de trein of bus<br />

begin ik direct een gesprek, ook<br />

als dat met iemand <strong>van</strong> een andere<br />

cultuur is. Ik vind het interessant<br />

om verhalen <strong>van</strong> mensen <strong>van</strong><br />

vreemde origine te ontdekken.”<br />

“In Geel wonen toch 114 nationaliteiten<br />

samen, en je hoort toch<br />

weinig <strong>van</strong> ruzies, dus dat gaat<br />

goed.”<br />

•<br />

9


Mai/<br />

“In België leven de vooroordelen<br />

nog altijd.”<br />

“Ik hoop dat mijn kleinkinderen dit niet zullen ondervinden.<br />

Nu zijn het heel gelukkige kinderen, maar ik ben bang<br />

dat ze in de toekomst scheef bekeken gaan worden.”<br />

10


Mai (63) heeft een zoon <strong>van</strong> 41 en<br />

twee dochters <strong>van</strong> 38 en 34 jaar.<br />

Ze heeft ook vier kleinkinderen (14,<br />

12, 6 en 3 jaar). Ze is getrouwd met<br />

Yves.<br />

11


Mai: “Ik vond het heel tof dat ik bij<br />

<strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong> <strong>Geluk</strong> mensen leerde<br />

kennen met een andere cultuur.<br />

Ik hoorde graag hun verhalen. We<br />

hadden het onder andere over het<br />

verschil tussen vroeger en nu. De<br />

maatschappij is sterk veranderd.<br />

Ik vind het leuk om daarover na te<br />

denken, een beetje zelfreflectie.”<br />

Wat is je bijgebleven uit de groepsgesprekken?<br />

“Er was een dame afkomstig uit<br />

Rusland die al 19 jaar met haar<br />

gezin in België woont. Ze had een<br />

cursus gevolgd, maar toch kon ze<br />

nog steeds niet zo goed Nederlands.<br />

In haar gezin bleven ze ook<br />

Russisch praten. Ze had pas onlangs<br />

voor de eerste keer met haar<br />

dochter Nederlands gepraat. Dat<br />

trof mij. Vaak wordt gezegd dat<br />

inwijkelingen zich maar moeten<br />

aanpassen. Maar voor sommige<br />

mensen blijkt het dus toch niet zo<br />

<strong>van</strong>zelfsprekend een heel andere<br />

taal te leren.”<br />

Vooroordelen<br />

“In de groep was iedereen anders,<br />

maar uiteindelijk vonden we wel<br />

hetzelfde belangrijk: iedereen had<br />

het goed voor met zijn kleinkinderen.<br />

Mijn schoonzoon heeft een Afrikaanse<br />

afkomst. Zo heb ik twee<br />

kleinkinderen met een ‘vreemde’<br />

familienaam. Toen mijn dochter<br />

vertelde dat ze zwanger was, was<br />

ik toch bezorgd over de mogelijke<br />

discriminatie waar mijn kleinkinderen<br />

mee te maken kunnen krijgen.<br />

Daar heb ik toen nachten niet<br />

<strong>van</strong> geslapen. Zullen ze wel een<br />

huis en een job vinden? Er wordt<br />

nog steeds gediscrimineerd, zelfs<br />

gewoon op naam, zonder dat men<br />

iemand al gezien heeft. Zo kon<br />

mijn schoonzoon geen huis huren,<br />

maar als mijn dochter het vroeg,<br />

ging het wel. Die vooroordelen<br />

leven hier in België nog altijd. Ik<br />

hoop dat mijn kleinkinderen dit<br />

niet zullen ondervinden. Nu zijn<br />

het heel gelukkige kinderen, maar<br />

ik ben bang dat ze in de toekomst<br />

scheef bekeken gaan worden. <strong>Het</strong><br />

blijft een bekommernis.”<br />

Aanpassen dan maar?<br />

“Soms hoor je uitspraken als ‘mensen<br />

<strong>van</strong> een andere origine willen<br />

zich niet aanpassen’. Daar word ik<br />

opstandig <strong>van</strong>. Je moet zelf in zo’n<br />

situatie zitten om te begrijpen dat<br />

het allemaal niet zo eenvoudig is.<br />

Er is meer begrip nodig voor hun<br />

standpunt.”<br />

12


Alles aan de kant<br />

“Met onze drukke job vroeger<br />

hadden we minder tijd voor de<br />

kinderen. Mijn zoon mocht wel<br />

gaan voetballen, maar we konden<br />

niet elke week gaan supporteren.<br />

Nu mist opa geen enkele match<br />

<strong>van</strong> de kleinzoon. We gaan ook<br />

altijd kijken als de kleinkinderen<br />

optreden met de muziekschool.<br />

Als de kleinkinderen komen, zet ik<br />

nu alles aan de kant om met hen te<br />

kunnen spelen. Er is nu meer tijd<br />

voor zo’n dingen dan vroeger.”<br />

Wat vind je een belangrijke levensles<br />

voor je kleinkinderen?<br />

“Respect voor andere mensen<br />

vind ik belangrijk. Ik wil ook dat<br />

ze gelukkig zijn, dat ze kunnen<br />

studeren en doen waar ze gelukkig<br />

<strong>van</strong> worden. Ik hoop dat ze hun<br />

weg vinden in het leven, een fijne<br />

partner, een warm gezin. En een<br />

goede gezondheid natuurlijk.” •<br />

13


Mariette/<br />

“Neem het leven<br />

zoals het komt”<br />

“Of je nu wit, geel of rood ziet, iedereen ziet zijn<br />

kinderen en kleinkinderen graag.”<br />

14


“Ik heb niet het gevoel dat ik mijn<br />

kinderen vroeger tekort heb gedaan.<br />

Wij hadden een eigen zaak,<br />

maar na school was ik wel thuis en<br />

in de weekends waren we vrij.<br />

Ik doe al jaren vrijwilligerswerk in<br />

woonzorgcentrum Wedbos en ik<br />

merk dat sommige bewoners nooit<br />

bezoek krijgen <strong>van</strong> hun kinderen of<br />

kleinkinderen. Dat vind ik zo erg.”<br />

Aanvaarden<br />

“Als ik iets wil meegeven aan mijn<br />

kleinkinderen, is dat je het leven<br />

moet nemen zoals het komt. Als je<br />

valt, moet je terug recht krabbelen<br />

en weer opstaan. Ik hoop vooral dat<br />

ze gelukkig zijn. Diploma’s of geld<br />

zijn niet het belangrijkste.<br />

We kunnen ze niet pushen. Mijn<br />

oudste kleinkind is wat verloren<br />

gelopen. Hij heeft door de scheiding<br />

<strong>van</strong> mijn zoon als kind veel verdriet<br />

gehad. Wij hebben hem als <strong>grootouders</strong><br />

toen vaak opge<strong>van</strong>gen. Over<br />

hem maak ik me soms zorgen. Maar<br />

we moeten aanvaarden hoe het<br />

leven loopt. Zo heeft mijn jongste<br />

zoon altijd hartproblemen gehad,<br />

hij heeft veel gesukkeld en ook in<br />

coma gelegen. Acht jaar geleden<br />

kreeg hij een nieuw hart. Daar ben<br />

ik echt <strong>van</strong> onder de voet geweest.<br />

Daarom is mijn motto ‘Neem het<br />

leven zoals het komt.’”<br />

•<br />

15<br />

Mariette (74) heeft twee zonen (<strong>van</strong><br />

52 en 49 jaar) en drie kleinzonen<br />

(27, 25 en 21 jaar).


Hafida/<br />

“Een kind is<br />

een kind.”<br />

“Ik heb lang op het Velleke gewoond. Daar maakten we<br />

vaak praatjes met de buren en dronken we samen thee.<br />

Ook nu kook ik nog voor buren die het minder goed hebben.”<br />

16<br />

Vooroordelen<br />

“Veel mensen weten weinig <strong>van</strong> de<br />

islam. Daarom ontstaan er vooroordelen<br />

en dat vind ik jammer.<br />

Sommige gewoontes komen voort<br />

uit de lokale cultuur, en niet uit het<br />

geloof.<br />

In bepaalde streken in Marokko,<br />

bijvoorbeeld op het platteland waar<br />

er minder werk is, is de man nog<br />

echt de baas. Marokkanen die <strong>van</strong><br />

daar afkomstig zijn en naar hier<br />

verhuizen, blijven vaak <strong>van</strong> die<br />

opvatting. Maar in de stedelijke<br />

gebieden in Marokko gaat het er<br />

veel moderner aan toe. Voor mij is<br />

een meisje hetzelfde als een jongen.<br />

Meisjes mogen ook studeren.<br />

Mijn dochter draagt enkel een<br />

hoofddoek als dit haar eigen keuze<br />

is.”<br />

Waarden zijn belangrijk<br />

“Ik woon ondertussen 32 jaar in<br />

België. Ik heb mijn kinderen thuis<br />

de Arabische mentaliteit en Marokkaanse<br />

cultuur geleerd. Ze spreken<br />

goed Nederlands, maar kunnen ook<br />

Arabisch en op bezoek gaan naar<br />

Marokko. Waarden zoals delen, respect<br />

voor anderen en arme mensen<br />

helpen, vind ik belangrijk. Mijn<br />

dochter en zonen heb ik hetzelfde<br />

behandeld, iedereen is vrij en moet<br />

zelf sterk zijn. Ik hoop hetzelfde<br />

voor mijn kleinkind.


Hafida (49) heeft drie kinderen (een<br />

dochter <strong>van</strong> 31 en twee zoons <strong>van</strong><br />

30 en 27 jaar), één kleinkind <strong>van</strong><br />

acht maanden en een pleegkind<br />

(<strong>van</strong> 1,5 jaar).<br />

17


Momenteel zorgen we voor een<br />

pleegkindje <strong>van</strong> anderhalf jaar dat<br />

al <strong>van</strong>af een maand na de geboorte<br />

bij ons is. <strong>Het</strong> is al ons negende<br />

pleegkind via Pleegzorg.<br />

Met veel pleegkinderen hebben we<br />

nog steeds een goed contact. Sommigen<br />

hebben heel wat jaren bij ons<br />

gewoond. Ze hadden verschillende<br />

achtergronden en geloofsovertuigingen.<br />

Dat maakt voor mij niet uit: een<br />

kind is een kind en iedereen heeft<br />

recht op een stabiel en warm gezin<br />

om op te groeien. Soms waren het<br />

broers en zussen samen. Ik wil<br />

niet dat ze hen uiteen trekken. Ik<br />

spendeer meer tijd aan mijn pleegkind<br />

dan aan mijn kleinkind. Mijn<br />

kleinkind kan op het einde <strong>van</strong> de<br />

dag naar een lieve moeder en vader,<br />

mijn pleegkind heeft niemand<br />

anders.”<br />

•<br />

18


19


Yves/<br />

“Goed kunnen<br />

samenleven,<br />

is een goed<br />

20<br />

uitgangspunt”


“Bij <strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong> <strong>Geluk</strong> verraste het<br />

me dat we samen zo goed over alles<br />

konden praten in de groep, ook<br />

al kenden we elkaar vooraf niet.<br />

Iedereen kan het op zijn of haar<br />

manier goed uitleggen, hoewel er<br />

toch veel verschillen zijn tussen<br />

ons. Ik merkte ook veel gelijkenissen<br />

in onze bezorgdheden als<br />

grootouder, over wat goed en slecht<br />

is … Iedereen praatte met genegenheid<br />

en een warm gevoel over zijn<br />

kleinkinderen.”<br />

Wat neem je mee uit de gesprekken?<br />

“Hafida zei dat voor haar een<br />

man een man is en een vrouw een<br />

vrouw, en de godsdienst die men<br />

heeft, maakt daarbij niet uit. Hoe je<br />

goed kunt samenleven, is een goed<br />

uitgangspunt. Behandel mensen die<br />

je niet kent hetzelfde als de mensen<br />

die je wel kent of hoe je zelf behandeld<br />

wil worden.”<br />

Zou je op straat ook zomaar een<br />

praatje maken met iemand die je<br />

niet kent?<br />

“Als je weinig samen doet, weinig<br />

weet <strong>van</strong> elkaar en weinig gedeelde<br />

interesses lijkt te hebben, is het<br />

moeilijker om elkaar aan te spreken.<br />

Mensen uit de Kempen zijn<br />

meestal eerder gesloten en afwachtend<br />

als ze mensen niet kennen. <strong>Het</strong><br />

duurt wat langer voor ze open staan<br />

voor contact.”<br />

Ga je anders om met je kleinkinderen<br />

dan destijds met je eigen<br />

kinderen?<br />

“Nu heb ik veel meer tijd voor de<br />

kleinkinderen. Als je jong bent<br />

en werkt, ben je met veel dingen<br />

tegelijk bezig. Ik vraag me nu soms<br />

af hoe we dat ooit allemaal hebben<br />

gebolwerkt.”<br />

•<br />

Yves (63) heeft een zoon <strong>van</strong> 41 en<br />

twee dochters <strong>van</strong>38 en 34 jaar.<br />

21<br />

Hij<br />

heeft ook vier kleinkinderen (14, 12,<br />

6 en 3 jaar). Hij is getrouwd met<br />

Mai.


Annie/<br />

22<br />

“Ik wens dat mijn<br />

kleinkinderen veel<br />

vriendjes maken”


“Ik zeg altijd goedendag als ik<br />

mensen tegenkom op straat. Maar<br />

sommigen zeggen niets terug. Mijn<br />

overbuurvrouw is Afrikaans en daar<br />

maak ik ook een praatje mee of we<br />

zwaaien aan het raam. Ze kan al<br />

een beetje Nederlands. We brengen<br />

soms wat koffiekoeken voor<br />

haar gezin mee, een overschotje<br />

<strong>van</strong>op het werk <strong>van</strong> mijn zoon. Als<br />

bedankje brachten ze dan eens een<br />

cadeautje <strong>van</strong> hun reis voor ons<br />

mee.”<br />

De zee<br />

“Mijn <strong>grootouders</strong> leefden in een<br />

heel andere tijd. Die moesten altijd<br />

maar werken en hadden geen tijd<br />

om met de kleinkinderen bezig te<br />

zijn. We kwamen bijna nooit buiten<br />

ons dorp. Ik heb de zee pas voor het<br />

eerst gezien toen ik als 13-jarige<br />

op schoolreis was. Mijn moeder<br />

stierf jong en hoewel ik met 16 jaar<br />

de jongste was, ben ik toen thuis<br />

gebleven om voor mijn broers,<br />

mijn vader en het huishouden te<br />

zorgen.”<br />

Mijn oudste kleinkind is nog altijd<br />

heel gefascineerd als hij de trein in<br />

Geel ziet binnenrijden.”<br />

Meer gelijkenissen dan<br />

verschillen<br />

“<strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong> <strong>Geluk</strong> was nog interessanter<br />

dan ik had verwacht omdat<br />

er veel <strong>grootouders</strong> <strong>van</strong> andere<br />

culturen en geloofsovertuigingen<br />

bij waren. Ik heb de indruk dat we<br />

op dezelfde manier omgaan met<br />

onze kleinkinderen. Er lijken meer<br />

gelijkenissen dan verschillen te<br />

zijn. Er zijn wel rituelen die wat<br />

anders zijn, zoals het vieren <strong>van</strong><br />

een verjaardag.”<br />

Mijn hoop<br />

“Ik hoop dat mijn kleinkinderen in<br />

België blijven wonen, veel vriendjes<br />

maken en dat ze later mogen leren<br />

wat ze willen doen.”<br />

<strong>Het</strong> ritme <strong>van</strong> het leven<br />

“Mijn oudste zoon leerde een<br />

Colombiaanse vrouw kennen en<br />

woonde vier jaar ginder met haar.<br />

Ze had al een zoontje (die nu 6 is)<br />

en samen hebben ze nog een zoon<br />

<strong>van</strong> 2. Ze wonen nu bijna twee jaar<br />

in België. In Colombia hadden ze<br />

een heel ander leven. Er was daar<br />

minder regelmaat. Je at bijvoorbeeld<br />

niet samen op vaste tijdstippen,<br />

maar gewoon als je honger<br />

had. Toen mijn zoon met zijn gezin<br />

naar België kwam, was dat ook voor<br />

de kleinkinderen aanpassen.<br />

Annie (73) heeft twee zonen <strong>van</strong> 37<br />

en 46, en twee kleinzonen <strong>van</strong> 623<br />

en<br />

2 jaar.


Dora /<br />

24<br />

“Hard aan elkaar<br />

hangen”<br />

Dora (73) heeft twee zonen en twee<br />

dochters, vijf kleinzonen en drie<br />

kleindochters tussen 21 en 28 jaar.<br />

Ze woont in woonzorgcentrum<br />

Wedbos.


“Bij mij is het allemaal een beetje<br />

anders dan bij de andere <strong>grootouders</strong><br />

<strong>van</strong> <strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong> <strong>Geluk</strong>. Veertig<br />

jaar geleden vonden mijn kinderen<br />

me, thuis op de grond, buiten<br />

bewustzijn. Ik was in coma door een<br />

plotse hersenontsteking. ‘Je bent<br />

over een glazen bruggetje gekropen’,<br />

zei de professor me achteraf.<br />

Sindsdien zie ik heel slecht en ben<br />

ik gedeeltelijk verlamd. Dat was<br />

toen heel erg aanpassen, maar je<br />

bent blij dat je er nog bent. Ik heb<br />

het geluk gehad dat mijn man zo<br />

geholpen heeft. Hij stond soms ’s<br />

nachts op om te strijken.<br />

Toen de kleinkinderen nog klein<br />

waren, speelde ik vaak mee met<br />

hen, met de auto’s of de speelgoedboerderij.<br />

We zijn altijd goed<br />

geweest voor onze kinderen, maar<br />

onze kleinkinderen hebben toch altijd<br />

meer gekregen. Toen we jonger<br />

waren, hadden we ook de middelen<br />

niet. Nu komen mijn kinderen en<br />

kleinkinderen nog vaak op bezoek.<br />

Twee kleinkinderen zijn aan het<br />

bouwen en hebben nu minder tijd,<br />

maar die bellen dan.”<br />

“Na het overlijden <strong>van</strong> mijn man<br />

ben ik drie jaar geleden in woonzorgcentrum<br />

Wedbos komen<br />

wonen. Ze hadden mij gevraagd om<br />

deel te nemen aan <strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong> <strong>Geluk</strong>,<br />

samen met Mariette. Een boek lezen<br />

of tv kijken - tenzij het Nederlands<br />

gesproken is - kan ik niet. Dus als er<br />

iets te doen is, doe ik graag mee.”<br />

Wat vond je <strong>van</strong> de groep?<br />

“Ik had het gevoel dat iedereen toch<br />

een goede band had met zijn kinderen<br />

en kleinkinderen. Er waren wel<br />

wat verschillen, maar we vonden<br />

het allemaal belangrijk dat ze een<br />

goede thuis hadden. Ik merkte ook<br />

veel gelijkenissen, ik ben blij dat ik<br />

heb meegedaan met het project.<br />

Wat vind je belangrijk voor je<br />

kleinkinderen?<br />

“Ik hoop dat ze gezond blijven,<br />

dat ze bij hun partner blijven en<br />

samen met hun kinderen gelukkig<br />

zijn. Toen ik en mijn man vijftig<br />

jaar getrouwd waren, zeiden veel<br />

mensen dat ze dat nog nooit gezien<br />

hadden: een gezin waar de kinderen<br />

en kleinkinderen zo hard aan elkaar<br />

hangen. Dat is plezant om te horen.<br />

Ik hoop dat mijn kleinkinderen ook<br />

dat geluk mogen ervaren.” •<br />

25


Eliane /<br />

“Leuk om<br />

de klik te<br />

voelen”<br />

Eliane (67) heeft vijf kinderen en vijf<br />

kleinkinderen<br />

26<br />

(tussen 2 en 20 jaar).


“Ik ben lang getrouwd geweest met<br />

een Marokkaanse man. Daarom<br />

hebben mijn kinderen een dubbele<br />

achtergrond. Wij hebben zo lang in<br />

die cultuur geleefd en zijn als gezin<br />

in de Marokkaanse tradities en<br />

gewoontes meegegaan. Mijn ex was<br />

een tiran: alles moest gaan zoals hij<br />

het wou. Ik geef aan de kleinkinderen<br />

het beste uit de twee culturen<br />

mee. Ik heb ook een Marokkaanse<br />

schoonzoon. We doen mee met de<br />

Marokkaanse gewoontes, maar ook<br />

met de Belgische tradities.”<br />

Een klik gevoeld<br />

“Alle deelnemers aan <strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong><br />

<strong>Geluk</strong> wonen in Geel. <strong>Het</strong> was plezant<br />

om met hen kennis te maken.<br />

Er was een klik tussen ons als<br />

<strong>grootouders</strong>: je voelt je verbonden<br />

en beleeft hetzelfde, soms op een<br />

iets andere manier. Ik wou graag de<br />

belevenissen <strong>van</strong> andere <strong>grootouders</strong><br />

horen. Leuk om te zien hoe<br />

iedereen ongeveer hetzelfde beleeft.<br />

Als grootouder zie je alleen de goede<br />

kanten <strong>van</strong> de kleinkinderen en<br />

wil je de andere kanten niet zien.<br />

Je merkt dat elke grootouder praat<br />

over zijn kleinkind met veel liefde,<br />

genegenheid en fierheid.”<br />

Hoe ga je om met je kleinkinderen?<br />

“Je laat meer toe <strong>van</strong> je kleinkinderen,<br />

ze kunnen goed overtuigen<br />

en dan trap je toch in hun val. Ik<br />

hoor vaak <strong>van</strong> de kinderen dat ik de<br />

kleinkinderen te veel verwen. Met<br />

de kleintjes speel ik samen en met<br />

de groten doe ik een babbeltje. Ze<br />

vertellen veel tegen mij, meer dan<br />

tegen hun eigen ouders. <strong>Het</strong> is ook<br />

mooi om te zien hoe de grootsten<br />

met de kleintjes omgaan.”<br />

“Respect en eerlijkheid vind ik<br />

belangrijke waarden voor mijn<br />

kleinkinderen.”<br />

•<br />

27


Jan/<br />

“Kleinkinderen kunnen<br />

ook zo charmeren!”<br />

28<br />

“Mijn twee adoptiezonen hebben<br />

een donkere huidskleur. Discriminatie<br />

leeft nog altijd in België.<br />

Zo is de oudste twee keer <strong>van</strong> werk<br />

moeten veranderen omdat hij er<br />

gepest werd.”<br />

Hoe was <strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong> <strong>Geluk</strong> voor<br />

jou?<br />

“Iedereen vertelt graag over zijn of<br />

haar kleinkinderen. <strong>Het</strong> sprak me<br />

ook aan dat het een diverse groep<br />

<strong>grootouders</strong> is, afkomstig uit verschillende<br />

landen.<br />

Ik vond de groep heel interessant.<br />

Iedereen die kon, heeft ervoor<br />

gekozen om na de eerste vijf sessies<br />

verder te doen met het project. Dat<br />

zegt genoeg.”<br />

Wat bleef je bij?<br />

“Alle kleinkinderen mogen meer<br />

dan de eigen kinderen vroeger<br />

mochten. Kleinkinderen mag je<br />

meer in de watten leggen, daar ben<br />

je grootouder voor. Als ze ’s avonds<br />

vertrekken, ben ik soms blij omdat<br />

het druk is geweest. Ik voel dat ik<br />

geen 18 jaar meer ben. Maar na een<br />

half uur mis ik ze al.<br />

De oudste twee meisjes bekvechten<br />

vaak, dat is soms druk. Maar<br />

de kleinkinderen kunnen ook zo<br />

charmeren. Je loopt er met je ogen<br />

open in. Ik had een nieuwe pc en ik<br />

had als regel gesteld dat de kleinkinderen<br />

er niet op mochten spelen.<br />

Ik hield dat twee maanden vol, ondertussen<br />

schrijft mijn kleindochter<br />

een verhaal op mijn nieuwe pc. Als<br />

ze ‘vokki’ in de plaats <strong>van</strong> ‘vokke’<br />

zeggen, weet ik al dat ze iets nodig<br />

hebben.”<br />

Efteling<br />

“Elk jaar gaan we drie dagen met de<br />

hele familie naar de Efteling. Een<br />

verplicht nummer, maar leuk voor<br />

groot en klein. Ik vind de Efteling<br />

ook tof, maar ik ga niet veel in<br />

attracties. Ik blijf liever gezellig met<br />

een kop koffie bij de rugzakken.”<br />

Wat vind je belangrijk voor je<br />

kleinkinderen?<br />

“Respect, eerlijkheid en dat ze hun<br />

weg vinden in het leven, dat ze<br />

gelukkig worden en ook aandacht<br />

hebben voor andere mensen.”


Jan (60) heeft twee adoptiezonen<br />

en vijf kleinkinderen tussen 3<br />

en 13 jaar.<br />

29


30 Lidiya (62) heeft twee kinderen<br />

en drie kleinkinderen<br />

(tussen 6 en 11 jaar).


Lidiya/<br />

“Ik woon 19 jaar in België en ben <strong>van</strong> Kazachstan afkomstig.<br />

Mijn moeder is Duits en mijn vader Oekraïens. Binnen<br />

de Sovjet-Unie leven verschillende nationaliteiten.<br />

Daarom was Russisch de voertaal, dat verstond iedereen.”<br />

“Ik wilde bij <strong>Het</strong> <strong>Kleine</strong> <strong>Geluk</strong><br />

kennismaken met andere mensen<br />

en ervaringen <strong>van</strong> <strong>grootouders</strong><br />

delen. Plezant dat we verschillende<br />

leeftijden hebben en een andere<br />

achtergrond.”<br />

Hoe ga je om met je kleinkinderen?<br />

“Met mijn eigen kinderen had<br />

ik minder tijd om ze aandacht te<br />

geven, nu met de kleinkinderen heb<br />

ik meer tijd.<br />

Ik ga graag naar de cinema met<br />

de kleinkinderen, of wandelen en<br />

voetballen. Maar in het huishouden<br />

helpen, doen ze niet graag.”<br />

Wat vind je belangrijk voor je<br />

kleinkinderen?<br />

“Hulpvaardig zijn voor anderen,<br />

ook voor mij als ik oud ben en hulp<br />

nodig heb.”<br />

•<br />

31


32 Gulizar (54) heeft een dochter<br />

en een zoon, en twee<br />

kleinkinderen <strong>van</strong> 10 en 11.


Gulizar /<br />

“Als de kinderen<br />

ouder zijn, volgen<br />

ze hun echte droom”<br />

33


34<br />

“Na de dood <strong>van</strong> mijn man in Irak,<br />

vluchtte ik met mijn gezin naar<br />

België door de oorlog in Koerdistan.<br />

Thuis had ik vroeger nooit vrije tijd.<br />

Ik ging uit werken en daarna wachtte<br />

het huishouden op me.<br />

Nu heb ik veel meer vrije tijd omdat<br />

ik niet meer kan gaan werken als<br />

leerkracht. Daarvoor ken ik het Nederlands<br />

nog niet goed genoeg.<br />

Ik volg wel Nederlandse les en in het<br />

asielcentrum werkte ik als vrijwilligster<br />

bij de huiswerkbegeleiding<br />

<strong>van</strong> de kleine kinderen.<br />

De bijeenkomsten met de <strong>grootouders</strong><br />

waren voor mij heel belangrijk.<br />

Ik moet hier veel praten dus<br />

dat is goed om Nederlands te leren<br />

en zo leer ik ook nieuwe vrienden<br />

kennen.”<br />

Spelletjes vroeger en nu<br />

“Tijdens de eerste bijeenkomst ontdekten<br />

we dat Louis en ik vroeger<br />

hetzelfde spelletje leuk vonden. We<br />

speelden allebei veel met een hoepel<br />

en stok, hij hier in België en ik in<br />

mijn land. Dit spel kennen de kinderen<br />

<strong>van</strong>daag de dag niet meer. Mijn<br />

kleinkinderen spelen heel graag op<br />

het internet. Mijn dochter maakte<br />

daar wel een heel strak schema voor<br />

op.<br />

Ik speel zelf ook graag piano, ook<br />

al kan ik het niet erg goed. Ik neem<br />

nog wel lessen en leen een piano<br />

<strong>van</strong> vrienden. Mijn kleinkinderen<br />

vinden pianospelen iets voor oude<br />

mensen! (lacht)<br />

Ik zie mijn kleinkinderen niet heel<br />

veel. Mijn dochter heeft het heel<br />

druk want ze werkt fulltime en moet<br />

ook voor haar gezin zorgen. Ook de<br />

jongens zelf hebben het heel druk<br />

met allerlei activiteiten met hun<br />

vrienden. Maar tijdens de vakanties<br />

komen de jongens ongeveer één<br />

keer in de week. Dan kook ik altijd<br />

lekker voor hen.”<br />

Dromen en verwachtingen<br />

“Mijn kleinzoon was het eerste jaar<br />

niet geslaagd in de klas. Mijn dochter<br />

was heel verdrietig omdat hij<br />

misschien naar het beroeps moest<br />

gaan. Daarom ging ze elke dag met<br />

hem huiswerk maken en oefenen.<br />

Zij wil dat hij advocaat of arts wordt<br />

want je gaat naar school om veel te<br />

studeren.<br />

Of ik dat zelf ook vind? Voor mij is<br />

dit haar leven en haar beslissing.<br />

Ik ben enkel de oma en het is in de<br />

handen <strong>van</strong> de mama. Ik vind het<br />

belangrijk dat mijn kleinkinderen<br />

goed studeren, respect tonen,<br />

beleefd zijn, elke dag huiswerk<br />

doen en hun mama helpen en goed<br />

proberen. En dan slagen ze wel!<br />

Maar mijn kleinzoon wil zelf ook<br />

graag arts worden. De kinderen<br />

horen alles wat mama en papa<br />

zeggen over artsen of advocaten.<br />

Ze luisteren naar wat de ouders of<br />

familie zeggen en gaan daar dan in<br />

mee. Maar als de kinderen ouder<br />

zijn, gaan ze wel zien wat hun echte<br />

droom is en volgen ze niet meer wat<br />

de mama zegt. Dromen veranderen.”<br />

De binnenkant telt<br />

“Een hoofddoek is in Koerdistan<br />

niet meer verplicht. Enkel oudere<br />

mensen zijn ‘volledig bedekt’. Een<br />

hoofddoek nu is eerder een modetrend<br />

dan wel een verplichting. <strong>Het</strong><br />

belangrijkste is onze binnenkant en<br />

niet de buitenkant.


Louis vroeg me ook nog wat ik <strong>van</strong><br />

de Vlaamse cultuur hier vind. Ik<br />

weet het niet goed, iedereen doet<br />

wat hij het beste vindt. Ik merk wel<br />

dat jullie heel veel afspraken maken<br />

en nooit spontaan samen komen.”<br />

Terug naar mijn land<br />

“Eén <strong>van</strong> de andere <strong>grootouders</strong><br />

vroeg me of ik ooit zou willen terugkeren<br />

naar mijn land.<br />

Natuurlijk wil ik dat, maar het is<br />

er nog altijd niet veilig voor ons.<br />

Er zijn veel problemen door de olie<br />

en de diamanten. <strong>Het</strong> zijn de rijke<br />

mensen die de oorlog maken. Als de<br />

oorlog zou stoppen, zou ik dadelijk<br />

terug willen! Dat wil toch iedereen?”<br />

•<br />

35


<strong>Het</strong> kleine geluk<br />

<strong>van</strong> <strong>Geelse</strong> <strong>grootouders</strong><br />

<strong>Het</strong> <strong>Geelse</strong> Dienstencentrum Luysterbos is<br />

een ontmoetingsplaats voor medioren en<br />

senioren. Je kan er genieten <strong>van</strong> een drankje,<br />

een warme maaltijd, een aangename babbel<br />

of een leuk gezelschapsspel. Je kan er ook<br />

deelnemen aan een <strong>van</strong> de vele georganiseerde<br />

activiteiten.<br />

Voor de Zuidergekte-edite <strong>van</strong> 2019 wou<br />

Luysterbos <strong>grootouders</strong> met erg verschillende<br />

achtergronden samen laten praten over<br />

iets dat hen allen bindt: hun kleinkinderen.<br />

Hun verhalen vind je in deze brochure.<br />

36

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!