Femma Magazine Oktober 2019

carrièrekansen maakte dat ze Spanje verruilde
voor België. ‘In de jaren dat ik in
Spanje werkte, heb ik door de crisis niks
van pensioen opgebouwd.’ Daarom heeft
ze hier in België een plan. ‘Wij doen aan
pensioensparen en we kochten zojuist een
huis wat we als investering zien voor later.
Wel houd ik er rekening mee dat mijn
pensioen niet heel hoog zal zijn. Als is het
maar omdat ik hier in België altijd deeltijds
heb gewerkt.’
Deeltijdwerkende vrouwen
Die keuze om minder te gaan werken, maken
wel meer vrouwen. In België zo’n 43%
en dat is behoorlijk veel. Zeker als je dat
vergelijkt met het percentage mannen dat
deeltijds werkt wat zo’n 11% is. Die scheve
verdeling heeft een grote invloed op de
verdeling van onze pensioenen. Ilse: ‘Naast
je gewerkte jaren bepaalt je loon ook de
hoogte van je pensioen. Als je deeltijds
werkt, wat veel vrouwen doen omdat het
ze aan het einde van de rit een heel klein
pensioentje over waar maar moeilijk mee is
rond te komen. Het gemiddelde pensioen
van vrouwen is 883 euro per maand, zo’n
driehonderd minder dan het mannelijk gemiddelde.
Dat is laag. Zeker als je bedenkt
dat een plaats in het rusthuis gemiddeld
15.62 euro per maand kost.’
Zo zijn de pensioenen
in België geregeld
De pensioenen zijn in België opgebouwd
uit drie pijlers.
Pijler 1 is het wettelijk pensioen waar iedereen recht op heeft.
Dat pensioen is gebaseerd op je gewerkte jaren en het loon
dat je verdient. Iedereen die werkt, ontvangt een wettelijk
pensioen.
Pijler 2 is het bedrijfspensioen. Daarin is er veel verschil
tussen verschillende sectoren. Er zijn er waar heel weinig in
gespaard kan worden voor jouw pensioen en rijke sectoren
die dat wel kunnen. Wat je ontvangt van deze pijler is dus
sterk afhankelijk van wat voor beroep je uitoefent. Deze pijler
houdt geen rekening met niet-gewerkte periodes, zoals ouderschapsverlof,
ziekte en werkloosheid. De overheid moedigt
deze tweede pijler aan via lagere belastingen en sociale bijdragen.
Pijler 3 is wat je zelf spaart. Als jij aan het einde van de maand
geld over hebt, kan je aan pensioensparen doen. De overheid
moedigt ook dewe pijler aan met belastingskortingen.
Wat dit systeem zo oneerlijk maakt is dat pijler 2 en 3 geld
wegtrekken bij de overheid. Je hoeft hier geen belasting op
te betalen en ook geen sociale bijdragen. Dat zijn nu juist de
bedragen die gebruikt kunnen worden om het bedrag dat die
eerste pijler uitkeert te verhogen. Dat is immers de pijler waar
iedereen recht op heeft.
Wat jij kan doen
Dat er iets moet veranderen aan de manier waarop onze pensioenen
verdeeld worden is duidelijk. Dat heb jij natuurlijk niet
helemaal zelf in de hand, maar je kan toch twee dingen doen
die veel helpen.
1. Wees niet onverschillig: ook jij kan mee het pensioensbeleid
sturen
Als jij een degelijk wettelijk pensioen belangrijk vindt, dan
kan je dit tonen: door je te informeren, door erover te praten,
door petities te ondertekenen, actie te voeren en door voor
partijen en politici te stemmen die het wettelijk pensioen
belangrijk vinden. Zo sturen we beleidsmakers.
2. Durf dat gesprek aan te gaan met je
partner (of moedig je dochter aan om dit
te doen)
Als er kinderen komen, zijn het vaak de vrouwen
die minder werken met als gevolg dat
de pensioenen van hen een pak lager liggen.
Zeker als er sprake is van een echtscheiding
blijven vrouwen vaak berooid achter. Daarom
moeten we thuis het gesprek durven aangaan
over de taakverdeling. Alleen als we het huishouden
en de zorg voor de kinderen gelijk
verdelen voorkomen we ongelijkheid.
[ 35 ]