You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NUMMER <strong>29</strong> • HERFST <strong>2019</strong> | WWW.NEWFINANCIALFORUM.NL<br />
new<br />
FINANCIAL<br />
MAGAZINE<br />
GELD EN DIENSTVERLENING, ZO KAN HET OOK!<br />
ANTOINETTE KALKMAN ZET DE<br />
KROON AF VAN HET EGO<br />
ROELI POT KOM IN ACTIE!<br />
FEMKE DE JONG<br />
OVERDENKINGEN VAN<br />
EEN ‘LUIE’ MOEDER<br />
AMBA ZEGGEN DIT IS<br />
GEEN FAKE NEWS<br />
IVO VALKENBURG<br />
THUISKOMEN OP DE FIETS<br />
PETER WORMSKAMP<br />
MENSEN MAKEN HET VERSCHIL<br />
CHANTAL INEN DUURZAME<br />
MICRO REVOLUTIES<br />
THEMA<br />
Divers &<br />
Inclusief<br />
PAUL DE BLOT • JORIS VINCKEN • MICHIEL BRANDT • SILVIA JANSSEN • CO-OPERATIONS
New Financial Forum<br />
Doel<br />
De stichting New Financial Forum stelt zich ten doel een<br />
bijdrage te leveren aan het helpen van de financiële sector bij<br />
het uitoefenen van haar belangrijke maatschappelijke functie<br />
op basis van de kernwaarden integriteit en duurzaamheid.<br />
Visie<br />
De financiële sector is de bloedsomloop van de economie. Om<br />
een gezonde bloedsomloop te behouden, is continue actie van<br />
binnen uit de sector gewenst.<br />
Ambitie<br />
Het New Financial Forum bundelt krachten, ideeën,<br />
inspiratie en best practices van positief ingestelde mensen<br />
en bedrijven die gezamenlijk een concrete en wezenlijke<br />
bijdrage leveren aan een gezonde en maatschappelijk<br />
relevante financiële sector. De doelstelling kent drie thema’s:<br />
het zichtbaar maken van de positieve beweging, onderlinge<br />
versterking en inspiratie.<br />
What’s in it for you?<br />
Het New Financial Forum is hét platform waar mensen uit<br />
de financiële sector vrijuit met elkaar de dialoog kunnen<br />
voeren over wezenlijke zaken. Wie deelneemt aan het<br />
Forum kan ideeën lanceren en toetsen, kennis en inspiratie<br />
opdoen en leren van anderen. En zodoende een bijdrage<br />
leveren aan het hogere doel. Hierbij is ook jouw support<br />
keihard nodig. Meld je daarom aan en bouw met ons mee<br />
aan een betere financiële wereld.<br />
Bestuurder van de Stichting New<br />
Financial Forum is oprichter Willem<br />
Vreeswijk (tevens hoofdredacteur VVP).<br />
De Raad van Toezicht bestaat sinds<br />
1 januari 2018 uit: voorzitter Indra<br />
Frishert (Dazure), penningmeester<br />
Douwe Dijkstra, secretaris Robin van<br />
Been (Polis Advocaten) en de leden<br />
Amba Zeggen (Risk & Governance),<br />
Boudewijn van Uden (a.s.r.) en Faisal<br />
Setoe (Aegon).<br />
Aegon, Allianz, a.s.r., Dazure, De<br />
Goudse, Nationale-Nederlanden,<br />
Obvion, Turien & Co., Univé, Yarden<br />
en Zwitserleven zijn partners van<br />
de stichting New Financial Forum.<br />
Dankzij hun support komt de missie<br />
van de stichting een stuk dichterbij:<br />
een gezonde en gerespecteerde<br />
financiële sector die werkt aan het<br />
<strong>herst</strong>el van vertrouwen op basis<br />
van de kernwaarden integriteit en<br />
duurzaamheid.<br />
www.newfinancialforum.nl<br />
Bouw ook mee aan een gezonde en gerespecteerde financiële sector en word Ambassadeur<br />
www.newfinancialforum.nl
DIVERS & VOORWOORD<br />
INCLUSIEF<br />
Anders kijken<br />
De wereld wordt ervaren door de bril waar door je<br />
kijkt. Die is gekleurd door wat je ouders en grootouders<br />
je hebben meegegeven, wat je op school is<br />
voorgehouden, welke informatie je tot je neemt<br />
en door de ervaringen in je leven. Op deze wijze<br />
kijk je de wereld in. Als je het zo bekijkt, is er dus<br />
niet één wereld met zo’n 7 miljard bewoners, maar zijn er 7<br />
miljard verschillende werelden. Dat maakt het vaak ook zo<br />
lastig om overeenstemming te vinden. We hebben immers allemaal<br />
een eigen kijk op de realiteit die zich voor onze ogen<br />
afspeelt.<br />
In het algemeen constateren steeds meer mensen dat de<br />
economie waar wij in het Westen zo heilig in hebben geloofd<br />
de uiterste houdbaarheidsdatum is gepasseerd. Bij de huidige<br />
complexe en zeer uiteenlopende uitdagingen, past geen<br />
topdown besluitvorming door mensen met dezelfde afkomst,<br />
achtergrond, leeftijd en opleiding die denken de wijsheid in<br />
pacht te hebben. De uitdagingen zijn zo immens dat individuen<br />
de wijsheid sowieso niet meer in pacht hebben. Alleen<br />
door de complexe vraagstukken van verschillende kanten<br />
met verschillende inzichten te benaderen, kunnen we tot betere<br />
oplossingen komen.<br />
Dat klinkt mooi en dat is het ook. Ook in de financiële<br />
sector zijn de crisis en alle schandalen hard aangekomen.<br />
Het besef is er dat het niet meer kan zoals<br />
vroeger. Het roer moet om. We weten dat diversiteit<br />
en inclusiviteit noodzakelijke aspecten<br />
zijn van de verduurzaming van het eigen<br />
business model. Zonder verandering is deze<br />
namelijk eindig. Tegelijkertijd zijn we bang<br />
om te verliezen wat we hebben. Dus moet het<br />
roer een beetje om en bovendien heel geleidelijk.<br />
Daarom sturen we het en stellen we richtlijnen<br />
op, komen er streefcijfers en wordt afgedwongen<br />
dat ook de financiële sector stapje<br />
bij stapje meer een afspiegeling wordt van<br />
de samenleving.<br />
“ECHTE<br />
VERANDERING<br />
BEGINT MET<br />
ANDERS KIJKEN”<br />
We zouden moeten beseffen dat we dan nog altijd door dezelfde<br />
bril kijken. We kunnen pas echt tot duurzame verandering<br />
komen als we ons bewuster worden van de bril waar we<br />
door kijken, van de patronen die in ons zijn opgeslagen en die<br />
we bewust en onbewust aan het herhalen zijn. Echte verandering<br />
begint met anders kijken.<br />
Een beroemd en prachtig voorbeeld is van Thich Nhat<br />
Hanh. Hij schrijft: “Als je een dichter bent, dan zie je duidelijk<br />
dat er een wolk drijft in dit vel papier. Zonder wolk is er<br />
geen regen; zonder regen kunnen de bomen niet groeien; en<br />
zonder bomen kunnen we geen papier maken. De wolk is nodig<br />
voor het bestaan van het papier. Als de wolk er niet is, kan<br />
dit vel papier er ook niet zijn... Als we nog dieper in dit papier<br />
kijken, kunnen we er zonneschijn in zien. Als de zon er<br />
niet zou zijn, kan het bos niet groeien... En zo weten we dat er<br />
ook zonneschijn in dit vel papier is. Als we nog langer kijken,<br />
kunnen we de houthakker zien die de boom velde en hem<br />
naar de fabriek bracht waar hij omgevormd werd tot papier.<br />
En we zien de tarwe. We weten dat de houthakker niet kan<br />
leven zonder zijn dagelijks brood en daarom is de tarwe die<br />
zijn brood werd, eveneens in dit vel papier. En ook zijn vader<br />
en zijn moeder zijn in dit papier... Als we nog dieper kijken,<br />
zien we dat we er ook zelf in zijn. Dat is niet zo moeilijk in<br />
te zien: wanneer we naar een vel papier kijken, wordt het vel<br />
een deel van onze waarneming... We kunnen<br />
dus zeggen dat alles hier is, in en met dit vel<br />
papier. Er is niets aan te wijzen dat niet hier<br />
is - tijd, ruimte, de aarde, de regen, de mineralen<br />
in de bodem, de zon, de wolk, de rivier, de<br />
warmte... Dit vel papier bestaat omdat al het<br />
andere bestaat.”<br />
Wie zo naar de wereld kijkt, zal daar ook<br />
naar handelen.<br />
Veel leesplezier. n<br />
WILLEM VREESWIJK<br />
willem@newfinancialforum.nl<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 3
COLOFON<br />
NEW FINANCIAL MAGAZINE HÉT PLATFORM<br />
VOOR DE NIEUWE FINANCIËLE WERELD<br />
Een initiatief van Willem Vreeswijk<br />
Nummer <strong>29</strong> van het New Financial Magazine<br />
verschijnt in een oplage van 1500 exemplaren.<br />
UITGEVER/HOOFDREDACTEUR<br />
Willem Vreeswijk 06 10630149,<br />
willem@newfinancialforum.nl<br />
EINDREDACTEUR<br />
Bibi Smissaert, bibi@bluebottle.nu<br />
MEDEWERKERS<br />
Paul de Blot, Karolien Hulst-Sips, Chantal<br />
Inen, Silvia Janssen, Femke de Jong-Struiksma,<br />
Marieke Quaars, Ivo Valkenburg, Joris Vincken,<br />
Peter Wormskamp, Amba Zeggen<br />
ANTOINETTE KALMAN ZET DE KROON ROELI POT KOM IN ACTIE!<br />
AF VAN HET EGO6 12<br />
FOTOGRAFIE<br />
Peter Beemsterboer, Ivo van der Bent, Michiel<br />
Brandt, Liesbeth Dinnissen, Wilko de Jong,<br />
Jens Kok, Seger Melikoglu, Nyenrode, Martin<br />
Pluimers, Jeroen Timmers, Bas van Tol, Gerjola<br />
Joan Voortman<br />
UITGAVE VAN<br />
Stichting New Financial Forum,<br />
Heemstedelaan 51, 3523 KE Utrecht<br />
BASISIONTWERP EN VORMGEVING<br />
Peter Beemsterboer, www.beemsfoto.nl<br />
ABONNEMENTEN<br />
Een jaarabonnement (vier nummers) op het<br />
New Financial Magazine kost € 44,95, excl<br />
btw. Bedrijfsabonnementen op aanvraag:<br />
willem@willemvreeswijk.com.<br />
REPRODUCTIE<br />
Overname van artikelen, tekeningen, foto’s<br />
e.d. is slechts mogelijk na schriftelijke<br />
toestemming van de Stichting New Financial<br />
Forum<br />
22 26<br />
AMBA ZEGGEN DIT IS GEEN<br />
IVO VALKENBURG THUISKOMEN<br />
FAKE NEWS<br />
OP DE FIETS<br />
REALISATIE<br />
Edicola Publishing bv<br />
Postbus 2013, 7420 AA Deventer<br />
info@edicola.nl / www.edicola.nl<br />
COÖRDINATIE<br />
Thea van Dartel<br />
DRUKWERK<br />
Veldhuis Media, Raalte<br />
42 46<br />
MARKO VAN DER BEEK HERSCHRIJF PETER WORMSKAMP MENSEN<br />
JE EIGEN LEVEN<br />
MAKEN HET VERSCHIL<br />
4 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
INHOUD<br />
THEMA DIVERS & INCLUSIEF<br />
16<br />
FEMKE DE JONG OVERDENKINGEN<br />
VAN EEN ‘LUIE’ MOEDER<br />
INTERVIEW<br />
6 Financiële sector, zet de kroon af van het ego | Aan de<br />
keukentafel van Antoinette Kalkman (Nationale Waarborg)<br />
12 Kom in actie voor een diverse en inclusieve financiële<br />
sector | Roeli Pot (Rabobank)<br />
32 Door een ander te helpen, help je jezelf | Ton Nijenhuis<br />
en Petrosjan Damen (Co-operations)<br />
40 Herschrijf je eigen leven | Marko van der Beek en Ernst<br />
Oosterbosch (ScanCoaching)<br />
ESSAY<br />
16 Overdenkingen van een ‘luie’ moeder | Femke de Jong-<br />
Struiksma<br />
22 Leuker kunnen we het niet maken, wel eerlijker | Amba<br />
Zeggen (Risk & Governance)<br />
REPORTAGE<br />
26 Thuiskomen op de fiets naar Albanië | Ivo Valkenburg<br />
33<br />
JORIS VINCKEN INCLUSIEF ALLES<br />
GEDICHT<br />
33 Inclusief alles – leven zonder uitzondering | Joris Vincken<br />
COLUMN<br />
36 De onvoorspelbaarheid van het leven | Paul de Blot<br />
(Business Universiteit Nyenrode)<br />
AMBASSADEUR AAN HET WOORD<br />
46 Mensen maken het verschil | Peter Wormskamp (Helder<br />
Beheerd)<br />
50<br />
CHANTAL INEN DUURZAME MICRO<br />
REVOLUTIES<br />
ZINNIGE VRAGEN<br />
50 Duurzame micro revolutie | Chantal Inen (The Punchy<br />
Pack)<br />
LICHT<br />
54 Moed hebben om het goed te doen | Michiel Brandt<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 5
AAN DE KEUKENTAFEL<br />
ANTOINETTE<br />
KALKMAN:<br />
“VIER HET LEVEN.”<br />
6 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
AAN DE KEUKENTAFEL<br />
Duizendpoot, verbinder, doorzetter, dwarsdenker, doener, eigenwijs, perfectionist en altijd<br />
denkend vanuit het belang van medewerkers en klant. Dat tekent Antoinette Kalkman. In 1997<br />
startte ze samen met Patricia Boer een freelance organisatie in de financiële dienstverlening<br />
op wat vanaf 2003 het huidige FlexFront Groep werd. Ze wisten niets van hypotheken, wel waren<br />
ze ervan overtuigd dat de dienstverlening in de financiële sector beter kon. En dus gingen<br />
ze vanuit een garage en een zolderkamer aan de slag. Voor Kalkman en Boer is het avontuur<br />
nu klaar. Ze verkochten begin dit jaar hun bedrijf aan Link Asset Services en gaan ieder hun eigen<br />
weg. Boer als mediator en Kalkman als auteur. Kalkman is echter niet weg uit de sector.<br />
Ze blijft de kar trekken bij Nationale Waarborg. Haar boodschap: “Ego is vaak de kroon op de<br />
financiële sector. Zet die kroon af en ontdek hoe veel mooier deze sector kan zijn.”<br />
Financiële sector,<br />
zet de kroon af<br />
van het ego<br />
TEKST WILLEM VREESWIJK | BEELD PETER BEEMSTERBOER<br />
D<br />
e keukentafel van Antoinette<br />
Kalkman staat in Elst,<br />
waar ze samen met haar<br />
man Marten, haar dochters<br />
Femke en Floor en haar bonusdochters<br />
Robin en Loïs<br />
woont. Zes jaar geleden kochten ze een<br />
bouwval en knapten het op tot wat het<br />
nu is: een oase van rust gelegen tussen<br />
de uiterwaarden van de Nederrijn<br />
en Plantage Willem III op de Utrechtse<br />
Heuvelrug. In de tuin bouwde Marten<br />
haar schrijfatelier, met uitzicht op het<br />
glooiende landschap waar haar thriller<br />
‘Bonuszoon’, die in mei van dit jaar<br />
verscheen, zich ook afspeelt. Onwillekeurig<br />
kijk je in de verte of je de hoofdpersonen<br />
van het spannende en lovend<br />
onthaalde boek niet voorbij ziet komen.<br />
Maar in tegenstelling tot de verzonnen<br />
hoofdpersonages uit de thriller<br />
lopen er zeven herten langzaam voorbij.<br />
Een idyllische omgeving voor een<br />
persoonlijk gesprek.<br />
Kalkman is een echte doener met<br />
passie voor haar werk en voor mensen.<br />
“OOK ALS HET KAN, IS HET<br />
DE VRAAG OF WE ALLES<br />
WEL MOETEN WILLEN<br />
VERZEKEREN”<br />
De laatste drie jaren waren bijzonder<br />
hectisch voor haar, onder meer vanwege<br />
de ernstige ziekte van haar dochter<br />
met wie het momenteel weer goed<br />
gaat, het sterven van collega Tim van<br />
den Berg aan de ziekte ALS en de dagelijkse<br />
hectiek op de werkvloer met als<br />
slotstuk de verkoop van FlexFront aan<br />
Link Asset Services. De timing om een<br />
andere focus aan te brengen in haar leven<br />
was perfect. “Ik ben nu 55 jaar. Mijn<br />
vader stierf toen hij 59 jaar was en mijn<br />
moeder werd 69 jaar. Zowel van vaders<br />
als van moeders kant wordt niemand<br />
heel oud. Ik heb mijn beide dochters<br />
echter beloofd honderd jaar te worden.<br />
Hoogste tijd om het over een andere<br />
boeg te gooien die past bij mijn credo:<br />
vier het leven.”<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 7
AAN DE KEUKENTAFEL<br />
‘Loslaten’ is niet haar sterkste kant. De<br />
presentatie van haar psychologische<br />
thriller ‘Bonuszoon’ in mei van dit jaar<br />
hielp haar voor een deel FlexFront los<br />
te laten. Op 1 april had ze officieel afscheid<br />
genomen en tot 1 juli begeleidde<br />
ze op de achtergrond het overgangsproces.<br />
Nu is ze los van het bedrijf<br />
waarvoor ze ruim 20 jaar geleden de<br />
bouwstenen neerlegde. “Wel word ik<br />
af en toe nog opgebeld door collega’s<br />
en dan voel ik nog hoe dicht we bij elkaar<br />
staan. Als je zo lang zo intens met<br />
elkaar hebt opgetrokken, blijf je uiteraard<br />
emotioneel betrokken. FlexFront<br />
is voor iedereen altijd een familie geweest.<br />
Ik hoop dat dit gevoel in stand<br />
zal blijven.”<br />
“ZONDER MENSELIJKHEID, KWETSBAARHEID EN<br />
EMPATHISCH VERMOGEN IS JE BESTAANSREDEN ZOEK”<br />
DOENER<br />
Kalkman werd geboren in Charlois in<br />
Rotterdam. “Ik voel me nog altijd Rotterdammer,<br />
ook al vertrokken we toen<br />
ik drie jaar oud was naar Delft. De ‘niet<br />
lullen maar poetsen’-mentaliteit is me<br />
op het lijf geschreven. Ik kom uit een<br />
creatieve, zorgzame en ondernemende<br />
familie. Mijn vader maakte met de<br />
hand protheses en ortheses op maat en<br />
was een van de eersten in Nederland<br />
die een hele arm als werkende prothese<br />
wist te ontwikkelen. Mijn moeder was<br />
verzorgend van aard. Ik ben enig kind.<br />
Na mij kreeg ze nog een doodgeboren<br />
kindje. Bijna dertig jaar werkte mijn<br />
moeder als peuterleidster. De mentaliteit<br />
die ik van huis meekreeg, was: ‘niet<br />
zeuren, maak het beter als iets niet bevalt<br />
en behoud je humor’.”<br />
Na haar VWO werkte Kalkman een<br />
blauwe maandag als secretaresse, wat<br />
niet bij haar paste. Vervolgens belandde<br />
ze in het marketingvak en werkte<br />
onder meer voor Clarks Shoes waar ze<br />
verantwoordelijk was voor het opzetten<br />
van Europese beurzen. “Veel geleerd<br />
van klantbediening in verschillende<br />
landen. Belangrijk in de retail is<br />
het credo: doe wat je belooft, iets wat<br />
in de financiële sector niet zo vanzelfsprekend<br />
is.”<br />
Ze kende Patricia Boer oppervlakkig.<br />
Hun toenmalige echtgenoten waren<br />
vrienden en zij kwamen elkaar tegen<br />
op verjaardagen en partijen. Op<br />
een van die feestjes bleek dat zowel Antoinette<br />
als Patricia hun baan om verschillende<br />
redenen hadden opgezegd<br />
en zich de afgelopen week bij de Kamer<br />
van Koophandel hadden ingeschreven<br />
als zelfstandige. De een op het gebied<br />
van marketing en pr, de ander op het<br />
gebied van operations. Hun verschillende<br />
disciplines bleken goed bij elkaar<br />
aan te sluiten. Via de toenmalige echtgenoot<br />
van Kalkman belandden ze bij<br />
DBV die een hypotheektak wilde starten.<br />
DBV Hypotheken wilde rustig van<br />
start en nog geen personeel in dienst<br />
nemen en daarom werd Kalkman gevraagd<br />
een freelance pool op te zetten<br />
voor het vervaardigen van hypotheekoffertes<br />
en later hypotheekacceptatie.<br />
“DBV was de allereerste klant van<br />
Stater, toen nog niet meer dan één met<br />
koffie beduimelde PC bij Bouwfonds.<br />
We maakten ons het systeem eigen en<br />
gingen aan de slag. We merkten al snel<br />
dat veel hypotheekaanvragen niet op<br />
tijd verwerkt werden bij andere geldverstrekkers.<br />
Wij werkten per dag net<br />
zo lang door tot de stapel was weggewerkt.<br />
Zo’n mentaliteit bestond er nog<br />
niet in de financiële sector. Om vijf uur<br />
werd de computer uitgezet en daarmee<br />
basta. Voor ons onbestaanbaar. Wij gingen<br />
net zolang door tot alle klanten geholpen<br />
waren. En dat deden we ook in<br />
het weekeinde en op vakantie. Dat deden<br />
we voor DBV Hypotheken, maar later<br />
ook voor veel meer partijen.”<br />
FlexFront was geboren. “We werden<br />
de beste vriendinnen en zijn de uitzondering<br />
op de regel: ‘ga nooit in zaken<br />
met je beste vriend(in)’. We hebben<br />
onze kinderen geboren zien worden en<br />
zien opgroeien, lief en leed gedeeld,<br />
zijn allebei gescheiden van onze eerste<br />
man en hebben altijd dagelijks contact<br />
gehad, ook nu nog. Sterker nog, we zijn<br />
alweer bezig met iets nieuws. Samen<br />
gaan we een boek schrijven over leiderschap,<br />
een boek waarin we onze visie<br />
op leiderschap geven.”<br />
Bij FlexFront zijn mensen altijd op<br />
attitude en instelling aangenomen.<br />
“Een cv was eigenlijk niet van belang,<br />
wel hoe je in het leven staat. Het moesten<br />
dienstverleners zijn, geen ja-knikkers,<br />
wel mensen met hart voor de<br />
Aan de keukentafel<br />
De financiële sector is people’s business,<br />
zo luidt het cliché. Maar wie<br />
zijn de mensen die in de financiële<br />
sector werken? Wat houdt hen bezig,<br />
wat drijft hen, waar lopen ze<br />
echt warm voor en wat willen ze<br />
de sector meegeven? Door financieel<br />
dienstverleners aan hun eigen<br />
keukentafel aan het woord te laten<br />
over wat hun echt bezighoudt wil<br />
de stichting New Financial Forum<br />
de financiële sector een menselijk<br />
gezicht geven. Eerdere keukentafelgesprekken<br />
waren er met Cynthia<br />
Tulp, indertijd van Obvion (wintereditie<br />
2016), Carla Verwijmeren, indertijd<br />
van Centraal Beheer Achmea<br />
(lente-editie 2017), Marieke van Zuien<br />
van BNP Paribas Cardif (zomereditie<br />
2017), Ron Bavelaar van Yarden<br />
(herfsteditie 2017), Jeanette<br />
Hadderingh van NIBE-SVV (wintereditie<br />
2017), Maarten Edixhoven<br />
van Aegon (lente-editie 2018), Sjoerd<br />
Laarberg van Allianz (zomereditie<br />
2018), Geert Bouwmeester van de<br />
Goudse (herfsteditie 2018), Boudewijn<br />
van Uden van ASR (wintereditie<br />
2018), Marguerite Soeteman-Reijnen<br />
van Aon (lente-editie <strong>2019</strong>) en<br />
Ingrid Visscher van de Vereende (zomereditie<br />
<strong>2019</strong>).<br />
8 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
AAN DE KEUKENTAFEL<br />
klant en hart voor de zaak. Voor mij<br />
zijn de collega’s altijd de rolmodellen<br />
in mijn leven geweest. Soms waren<br />
het alleenstaande vaders of moeders<br />
die met passie en plezier de klant blij<br />
maakten en ook nog thuis met succes<br />
een gezin runde. Petje af.”<br />
Eenzelfde mentaliteit ziet ze terug<br />
bij haar dochters. “Femke werkt in een<br />
kledingwinkel in Utrecht en helpt ook<br />
die klant die net voor sluitingstijd de<br />
winkel binnenstapt met een uitgebreid<br />
advies. Uiteraard met een glimlach.<br />
Een blije klant geeft haar voldoening,<br />
hoe laat het ook is. Floor heeft een bijbaan<br />
in de horeca en werkt als het druk<br />
is langer door om haar collega’s te helpen,<br />
ook al heeft ze er dan al een shift<br />
op zitten van acht of meer uur. Ik ben<br />
daar trots op. En ik geloof dat zo’n mentaliteit<br />
ook altijd iets brengt, of het<br />
nu plezier of voldoening of klinkende<br />
munt is. Want een volgende keer neemt<br />
zo’n klant al zijn vrienden mee.”<br />
ANGST<br />
Het heeft haar altijd gestoken dat klantgerichtheid<br />
in de financiële sector niet<br />
vanzelfsprekend is. “In de privésfeer zijn<br />
mensen vaak behulpzaam, liefdevol en<br />
zorgzaam, maar zodra ze de voordeur<br />
van hun werkgever binnenstappen, worden<br />
ze een ander mens. Het lijkt wel of er<br />
dan geen plek meer mag zijn voor menselijkheid.<br />
Dat ligt niet zozeer aan die<br />
mensen, maar wel aan de systemen waar<br />
we in zijn gaan geloven. Ik geloof er niet<br />
in. Je kunt geen andere pet opzetten als<br />
je aan het werk gaat. Pas als je jezelf kunt<br />
en mag zijn, kun je succesvol zijn. En pas<br />
met echte mensen, die hun kwetsbaarheid<br />
mogen tonen en fouten mogen maken,<br />
kun je een succesvol bedrijf opbouwen.<br />
Je moet in een bedrijf met elkaar<br />
kunnen lachen en huilen, successen vieren<br />
en elkaar de waarheid zeggen.”<br />
Eerlijkheid duurt het langst, ook als<br />
het tegen zit. “Zware tijden dwingen je<br />
tot het maken van keuzes en dwingen<br />
je om je kwetsbaar op te stellen. Ik heb<br />
soms huilend voor de troepen gestaan<br />
als we het bijna niet meer aankonden.<br />
Maar we zijn altijd eerlijk geweest. Crisis<br />
toont aan hoe sterk de band is met<br />
je klanten en je collega’s. Ons team is in<br />
slechte tijden hecht gebleven en de adviseurs<br />
bleven ons omarmen in lastige<br />
tijden. Dat zegt veel over hoe je als mensen<br />
met elkaar om wilt gaan.”<br />
In onze sector regeert helaas de<br />
angst om afgerekend te worden. Mensen<br />
gaan zich dan als een robot gedragen.<br />
Zonder menselijkheid, kwetsbaarheid<br />
en empathisch vermogen is je bestaansreden<br />
als bedrijf zoek.”<br />
Kalkman heeft ook altijd gesproken<br />
over collega’s en niet over medewerkers.<br />
“Je doet het samen. Status doet er<br />
niet toe. Iedereen heeft zijn eigen rol in<br />
een onderneming en iedere rol is van<br />
belang. Als je dat beseft, kun je ook beter<br />
samenwerken en de dienstverlening<br />
verbeteren.”<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 9
AAN DE KEUKENTAFEL<br />
BOKITO<br />
Kalkman heeft zich vaak gestoord aan<br />
het zogenaamde Bokito-gedrag in de<br />
financiële sector. “Nieuwe leiders willen<br />
bijna allemaal hun eigen feestjes<br />
vieren. Ze zijn nog niet binnen of het<br />
hele bedrijf moet op de schop, terwijl<br />
er niet wordt gekeken naar het onderliggende<br />
probleem. Verander je de cultuur<br />
van een bedrijf niet, dan heeft de<br />
boel omspitten niet heel veel zin. Veranderen<br />
om je eigen ego op te poetsen,<br />
is per definitie kapitaalvernietiging.<br />
Verandering heeft alleen maar zin als<br />
de organisatie daarmee beter wordt en<br />
de klant beter wordt bediend.”<br />
In NRC las ze onlangs het verhaal<br />
dat een vrouw met haar rolstoel vast<br />
kwam te zitten in mul zand. Een gemeentewerker<br />
zag het gebeuren en zei<br />
dat hij zo terug kwam om te helpen, na<br />
zijn lunch. “Dat noem ik de waardencrisis.<br />
Aan zo’n mentaliteit gaan organisaties<br />
ten onder. En helaas is dat de<br />
cultuur die we vaak tegenkomen in de<br />
financiële sector.”<br />
Het is gelukkig niet alleen maar<br />
kommer en kwel. “Ik zie zeker verbeteringen.<br />
De angst is er nog wel, maar<br />
is minder dan pakweg twintig jaar geleden.<br />
Verder is er toenemende behoefte<br />
aan authenticiteit en willen medewerkers<br />
geen zinloos werk meer doen,<br />
maar van betekenis zijn. Het gaat niet<br />
meer om geld verdienen alleen. Toen ik<br />
in 2013 bij het tienjarig bestaan van Nationale<br />
Waarborg riep dat empathie bedrijven<br />
succesvoller maakt, was dat nog<br />
vloeken in de kerk. Nu is dat niet meer<br />
zo en dat is winst.”<br />
Gewin staat nog wel bovenaan de<br />
prioriteitenlijst. “Dat is op zich niet<br />
erg, zelf heb ik ook altijd geld willen<br />
verdienen met mijn ondernemerschap.<br />
Het is pas erg als het ten koste gaat van<br />
iets of iemand. Denk aan torenhoge<br />
provisies of aan administratiekosten<br />
die hoger zijn dan het verstrekken van<br />
een bankgarantie.”<br />
Absurd noemt Kalkman de onwil<br />
om met elkaar samen te werken. “Er<br />
waren veel initiatieven waar de klant<br />
mee geholpen zou zijn, maar men was<br />
“COLLEGA’S ZIJN ALTIJD DE<br />
ROLMODELLEN IN<br />
MIJN LEVEN GEWEEST”<br />
niet bereid in elkaars keuken te laten<br />
kijken. Bovendien falen samenwerkingen<br />
altijd als er naar financiële winst<br />
op de korte termijn wordt gestreefd.”<br />
ULTIEME SAMENWERKING<br />
Prachtig voorbeeld van een succesvolle<br />
samenwerking is Swim for Tim. Bij<br />
FlexFront kreeg collega Tim van den<br />
Berg de dodelijke ziekte ALS. “Je staat<br />
machteloos. We wilden onze onmacht<br />
in daadkracht omzetten en Tim was<br />
het hier mee eens. Dit leverde de ultieme<br />
samenwerking op. Met allerlei partijen<br />
hebben we nu drie keer het Swim<br />
for Tim diner georganiseerd. De organisatie<br />
van het diner is in onze handen<br />
en dankzij de geldverstrekkers kunnen<br />
we de locatie en de inkoop van eten<br />
en drinken bekostigen. Op deze avond<br />
vindt een veiling plaats en dat levert<br />
veel geld op voor de stichting ALS Nederland.<br />
Bovendien levert het voor alle<br />
betrokkenen en bezoekers verbinding<br />
en saamhorigheid op. De datum van<br />
het diner in 2020 is al bekend. Dan<br />
vindt het op <strong>29</strong> juni plaats.”<br />
Daarnaast had ook dit jaar zich een<br />
team ingeschreven voor de beklimming<br />
van de Mont Ventoux, een grootschalig<br />
event met meer dan 700 deelnemers en<br />
200 vrijwilligers. Het Klim for Tim-team<br />
telde dit jaar ruim twintig deelnemers.<br />
Antoinette koos voor de beklimming<br />
ter voet. Ze heeft een broertje dood aan<br />
fietsen. Volgend jaar vindt dit event op<br />
11 juni plaats.<br />
In totaal is in de afgelopen jaren<br />
een paar ton opgehaald voor onderzoek<br />
naar deze dodelijke ziekte. “Dat is<br />
zo belangrijk om te blijven doen. Vooral<br />
om geld op te halen, maar ook omdat<br />
het de menselijkheid en de verbinding<br />
versterkt in onze sector.”<br />
SCHRIJFJUFFERS<br />
Kalkman is niet alleen rasondernemer<br />
maar ook auteur. Zelf ziet ze veel parallellen.<br />
“Ook als ondernemer moet<br />
je creatief zijn. Ook is in beide de spanning<br />
verankerd. Een boek dat voortkabbelt<br />
als een rustig beekje is saai. Zulk<br />
werk heb ik ook nooit willen hebben.<br />
Er moet altijd wat gebeuren, er moet altijd<br />
wat opgeschud worden. Of het nu<br />
in een verhaal is, een onderneming of<br />
een sector.”<br />
Er lijkt ook een verschil. Ondernemen<br />
gaat per definitie over samenwerken<br />
en schrijven is een individuele bezigheid.<br />
Maar ook daar weet Kalkman<br />
een oplossing voor. Ze richtte Schrijfjuffers<br />
op, een schrijfcollectief waar je<br />
elkaar stimuleert, samen optreedt, elkaars<br />
proeflezers bent en je met elkaar<br />
verbonden bent in je passie. “Mijn filosofie<br />
is heel simpel: help elkaar, want<br />
als je een ander kunt helpen, geeft dat<br />
veel plezier.” Vanuit dit idee startte ze<br />
ook de ThrillerAcademie die schrijvers<br />
begeleidt in het schrijfproces, helpt<br />
met het vinden van een uitgever en met<br />
de promotie. Gezien het uitzicht op het<br />
prachtige glooiende landschap van de<br />
Utrechtse Heuvelrug waar de herten<br />
langzaam aan de schrijvershut voorbijtrekken,<br />
vallen er nog heel wat geïnspireerde<br />
boeken en ideeën van Kalkman<br />
te verwachten. Op naar een volgend<br />
avontuur. n<br />
10 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
ROELI POT:<br />
“AFWACHTEN IS<br />
GEEN OPTIE.”<br />
12 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
“De veranderingen in de samenleving vragen om een financiële dienstverlenende sector waar<br />
diversiteit en inclusie de norm is. De crisis en diverse schandalen hebben aangetoond dat<br />
doorgaan op dezelfde weg geen optie is. Bovendien is de samenleving zelf drastisch veranderd.<br />
Het is onze taak om ons hard te maken voor financieel dienstverleners die niemand buitensluiten,<br />
die talenten niet onbenut laten en die klanten optimaal bedienen. De samenleving<br />
vraagt om en is gebaat bij een open, transparante, duurzame en inclusieve financiële sector.”<br />
Dive In Festvial <strong>2019</strong> focust op meetbare impact<br />
Kom in actie<br />
voor een diverse<br />
en inclusieve<br />
financiële sector<br />
TEKST WILLEM VREESWIJK | BEELD LIESBETH DINNISSEN<br />
Aan het woord is Roeli Pot,<br />
sinds vier jaar actief bij Rabobank<br />
als Global Manager<br />
Diversity & Inclusion. In die<br />
hoedanigheid is ze ook betrokken<br />
bij de tweede editie<br />
van het Dive In Festival in Nederland.<br />
Vorig jaar werd het georganiseerd door<br />
Achmea en Aon, dit jaar hebben Interpolis,<br />
Mercer en Rabobank de organisatie<br />
op zich genomen. Volgens Pot is de<br />
cultuur in grote financiële instellingen<br />
de laatste jaren positief aan het veranderen,<br />
ook al blijft er nog veel te wensen<br />
over. “Het is de hoogste tijd dat financieel<br />
dienstverleners in actie komen<br />
om diversiteit en inclusiviteit daadwerkelijk<br />
te verankeren in hun organisatie.<br />
“JE MOET IN JE HART<br />
GEVOELD HEBBEN WAT<br />
UITSLUITING MET<br />
MENSEN DOET”<br />
Bij de Rabobank zelf bestond de top<br />
nog niet zo lang geleden uit zes blanke<br />
mannen van middelbare leeftijd die<br />
redelijk hetzelfde dachten. Nu bestaat<br />
de top uit tien mensen, waarvan vier<br />
vrouwen. Deze diversiteit leidt tot andere<br />
besluitvormingen die meer recht<br />
doen aan de uitdagingen van deze tijd,<br />
aldus Pot.<br />
In het jaarverslag 2018 van de Rabobank<br />
wordt vermeld dat 35 procent van<br />
de topposities door vrouwen wordt bezet.<br />
Daarentegen was de bezetting van<br />
senior management functies nog maar<br />
voor 27 procent vrouw. Om in 2020 op<br />
het gestelde doel van 33% procent vrouwen<br />
in de subtop te komen, moet er<br />
dus nog wel wat gebeuren. Aan de andere<br />
kant zat er in 2014 nog geen enkele<br />
vrouw in de Raad van Bestuur en<br />
in de rest van het bedrijf was slechts<br />
5 procent vrouw. Inmiddels bestaat 30<br />
procent van de leidinggevende laag onder<br />
het bestuur uit vrouwen.<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 13
DIVERS & INCLUSIEF<br />
“Er is veel progressie geboekt”, aldus<br />
Pot. “En daar mogen we trots op zijn. Tegelijkertijd<br />
ben ik een ongeduldig mens<br />
en zie ik dat er nog veel moet gebeuren.”<br />
Voor Pot is het belang van diversiteit<br />
en inclusie evident. Divers samengestelde<br />
teams zorgen, mits er op een<br />
goede manier leiding aan gegeven<br />
wordt, voor meer creativiteit en innovatie<br />
en betere besluitvorming. Bovendien<br />
is een divers en inclusief samengestelde<br />
organisatie beter afgestemd op<br />
de verschillende klantbehoeften. Kijk<br />
je puur naar het belang van het bedrijf,<br />
dan ontkom je er niet aan. Met diversiteit<br />
en inclusie kun je je klanten beter<br />
bedienen wat uiteraard goed is voor je<br />
omzet en je klanttevredenheid en lever<br />
je een relevante bijdrage aan de samenleving.<br />
Want bij een diverse en inclusieve<br />
samenleving die te kampen krijgt<br />
met nieuwe complexe en zeer uiteenlopende<br />
uitdagingen, past geen topdown<br />
besluitvorming door mensen met dezelfde<br />
afkomst, achtergrond, leeftijd<br />
en opleiding die denken de wijsheid in<br />
pacht te hebben. De uitdagingen zijn<br />
zo immens dat individuen de wijsheid<br />
sowieso niet meer in pacht hebben. Alleen<br />
door de complexe vraagstukken<br />
van verschillende kanten met verschillende<br />
inzichten te benaderen, kunnen<br />
we tot betere oplossingen komen.”<br />
“Bedrijven hebben ook een voorbeeldfunctie<br />
in de maatschappij. Ik<br />
geloof erin dat financiële instellingen<br />
moeten bijdragen aan een samenleving<br />
die voor en van iedereen is. Een samenleving<br />
waar niemand wordt buitengesloten<br />
op gronden waar jezelf geen invloed<br />
op hebt. Denk aan huidskleur,<br />
geslacht, afkomst, gezondheid, etc. Iedereen<br />
heeft een talent waarmee hij<br />
of zij geboren is. We zijn er als samenleving<br />
verantwoordelijk voor dat ieder<br />
zijn eigen talent mag ontdekken en inzetten.<br />
Daar heeft uiteindelijk ook iedereen<br />
baat bij. En onze klanten zijn<br />
net zo divers als de samenleving zelf.”<br />
“IK ZEI VOOR DE GRAP:<br />
WE ZIJN EEN COUPE AAN<br />
HET VOORBEREIDEN”<br />
BUITENSLUITING<br />
Pot weet wat het is om je buitengesloten<br />
te voelen. Zelf groeide ze op in Drenthe.<br />
Thuis werd Drents gesproken. Toen<br />
ze ging studeren, hoorde iedereen direct<br />
dat ze afkomstig was van het platteland<br />
en werd ze daarmee geplaagd.<br />
Het voelde of ze niet voor vol werd aangezien.<br />
“Reken maar dat je je dan buitengesloten<br />
voelt.” Pot heeft er in haar<br />
verdere leven geen last van ondervonden<br />
en maakt het zeker niet groter dan<br />
het is. Wel vindt ze het belangrijk dat<br />
ze het gevoel van uitsluiting zelf heeft<br />
meegemaakt en uit ervaring kan spreken.<br />
“Ik denk dat je in je hart gevoeld<br />
moet hebben wat uitsluiting met mensen<br />
doet om dit werk met overtuiging<br />
te kunnen doen.”<br />
In haar jeugd had ze een aantal Molukse<br />
vrienden en ze kende enkele familieleden<br />
van degenen die later de<br />
treinkapers bleken te zijn. Ze is zich in<br />
de Molukse geschiedenis gaan verdiepen<br />
en was geïntrigeerd hoe verschillende<br />
culturen tegen de werkelijkheid<br />
aankijken. Daarom ging ze Transculturele<br />
Pedagogiek en Andragogiek studeren<br />
en het onderwerp was ook leidend<br />
in haar werkzame leven. Sinds 2006 is<br />
ze werkzaam voor de Rabobank, onder<br />
meer als manager Training & Development<br />
en als Business Change Manager.<br />
Sinds 2014 is ze als Global Manager Diversiteit<br />
en Inclusie werkzaam en verantwoordelijk<br />
voor beleid en aanpak<br />
voor de gehele Rabobank Groep. Een<br />
mooie functie waarin ze veel heeft bereikt.<br />
De Rabobank wordt namelijk gezien<br />
als één van de koplopers op het gebied<br />
van diversiteit & inclusie. Toch is<br />
Pot bescheiden. “We kwamen van ver,<br />
we hadden de tijd en de visie van een<br />
aantal nieuwe leiders mee en we mogen<br />
niet vergeten dat er nog veel dient<br />
te gebeuren.”<br />
Roeli Pot<br />
Roeli Pot studeerde Transculturele<br />
Pedagogiek en Andragogiek aan de<br />
Rijksuniversiteit te Groningen en<br />
is Master in Work and Organization.<br />
Ze heeft zich in haar loopbaan<br />
ontwikkeld tot expert op het gebied<br />
van Human Resource Development.<br />
Roeli heeft in verschillende sectoren<br />
gewerkt, zoals onderwijs, loopbaandienstverlening,<br />
arbodienstverlening,<br />
zorg en financiële dienstverlening<br />
en in verschillende functies<br />
(o.a. als docent, projectmanager, manager<br />
en change manager). De laatste<br />
jaren is ze werkzaam als Global<br />
Manager Diversity & Inclusion voor<br />
de Rabobank. Recent trad ze toe als<br />
Associate Partner bij Aardoom & de<br />
Jong om diversiteit en inclusie binnen<br />
de publieke sector te bevorderen.<br />
Binnen de private sector is Pot<br />
als ZZP’er actief op hetzelfde terrein.<br />
GENDERDIVERSITEIT<br />
In 2012 zette de Rabobank ‘(gender)diversiteit’<br />
op de agenda. “In die tijd was<br />
er weinig aandacht voor diversiteit binnen<br />
de Rabobank. Er liepen talentvolle<br />
vrouwen weg omdat het bijna onmogelijk<br />
was om door te dringen in het mannenbolwerk.<br />
Het stond uiteindelijk wel<br />
op de agenda, onder andere omdat dit<br />
moest vanwege de Wet Bestuur en Toezicht,<br />
maar er werd weinig mee gedaan.<br />
Als verantwoordelijke voor het<br />
programma genderdiversiteit was dat<br />
frustrerend. “Je loopt steeds weer tegen<br />
een muur op.”<br />
Pot besloot in de actiestand te gaan<br />
en activiteiten te organiseren waarvoor<br />
ze geen toestemming hoefde te vragen.<br />
“Er moest wat gebeuren.” Ze organiseerde<br />
samen met de topvrouwen en een aantal<br />
trainees lunches, trainingen, workshops<br />
en langzamerhand ging dat opvallen.<br />
Een lid van de Raad Bestuur vroeg<br />
eens: “Wat doen al die vrouwen steeds bij<br />
elkaar?” Ik zei voor de grap: “We zijn een<br />
coupe aan het voorbereiden.”<br />
14 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
Begin 2014 werd alles anders met de Libor-affaire,<br />
er moest iets veranderen en<br />
diversiteit en inclusie werd onderdeel<br />
van dat veranderingsproces.<br />
KEIHARDE BUSINESS CASE<br />
Rinus Minderhoud stond tijdelijk aan<br />
het roer van de Rabobank. “Bij zijn aantreden<br />
zei hij dat iedereen hem een mail<br />
kon sturen als je een vraag had of ergens<br />
over wilde sparren. Ik verwachtte er weinig<br />
van, maar schreef hem dat de Rabobank<br />
streefcijfers had vastgesteld voor<br />
Dive In Festival Nederland<br />
Het Dive In Festival is een wereldwijd<br />
festival en wordt op 24 september<br />
voor de tweede keer in Nederland georganiseerd<br />
door Interpolis, Mercer<br />
en Rabobank. Het event vindt plaats<br />
bij de Rabobank in Utrecht aan de<br />
Croeselaan. Drijvende kracht achter<br />
de internationale festivals is Inga Beale,<br />
CEO van Lloyd’s. Met haar inzet<br />
en visie heeft zij ervoor gezorgd dat<br />
het onderwerp diversiteit en inclusie<br />
hoog op de agenda van de verzekeringsindustrie<br />
is komen te staan.<br />
“Het thema van dit jaar ‘#inclusionimpact’<br />
past goed bij de fase die we<br />
nu ingaan. Tijd voor actie!”<br />
Meetbare impact is ook het thema<br />
van het Dive In Festival in Nederland.<br />
Dagvoorzitter is Marry de Gaay<br />
Fortman, partner bij Houthoff en<br />
voorzitter van het bestuur van Topvrouwen.nl.<br />
Dit jaar wordt er niet<br />
alleen gepraat over deze belangwekkende<br />
onderwerpen. Er wordt vooral<br />
beleefd en ervaren en opgeroepen<br />
om in actie te komen. Met sprekers<br />
als Karen van Oudenhoven (hoogleraar<br />
VU), Shervin Nekuee (Iraans-<br />
Nederlandse socioloog en schrijver),<br />
Omar Munie (tassendesigner) en Japke-d.<br />
Bouma (columnist en eindredacteur,<br />
NRC).<br />
Vorig jaar trok het Dive In Festival<br />
meer dan 9000 bezoekers op 115<br />
events in 27 landen.<br />
het aandeel vrouwen in de top, maar<br />
dat er tot dan toe geen draagvlak en betrokkenheid<br />
was vanuit de Raad van<br />
Bestuur. Ze werd uitgenodigd voor een<br />
gesprek en daarin gaf Minderhoud toestemming<br />
tot het ondertekenen van de<br />
Charter Talent naar de Top en het organiseren<br />
van ‘awareness trainingen’.<br />
Vervolgens werd het beleid en de aanpak<br />
volledig omarmd door de nieuwe<br />
voorzitter Wiebe Draijer. “Hij gelooft in<br />
de kracht van diversiteit en inclusie en<br />
liet vanaf het begin zien dat hij er werk<br />
van ging maken. Zonder de steun van<br />
je CEO bereik je bovendien niet zoveel,<br />
dus zijn niet aflatende inzet is enorm<br />
belangrijk voor mij. Bovendien gaan de<br />
ontwikkelingen in de maatschappij zo<br />
razendsnel dat zowel klanten als medewerkers<br />
andere kwaliteiten en competenties<br />
verwachten. Verandering werd<br />
een keiharde business case.”<br />
Cultuur, opvoeding, achtergrond,<br />
het speelt volgens Pot altijd een rol.<br />
“Het bepaalt waar je staat, hoe je naar<br />
de wereld kijkt en hoe je omgaat met<br />
je omgeving. Die verschillen wil je in<br />
huis hebben. Niet alleen omdat de Rabobank<br />
een van de grootste werkgevers<br />
van Nederland is, herkenbaar en zichtbaar<br />
wil zijn voor alle klanten en geen<br />
talenten wil uitsluiten, maar ook omdat<br />
je op die manier weet wat er in de<br />
samenleving speelt en hoe je klanten<br />
optimaal van dienst kunt zijn.”<br />
ZORGEN VAN NU<br />
Pot maakt zich zorgen over de toenemende<br />
polarisatie in de samenleving.<br />
“We waren een maatschappij met een<br />
sterk midden met hier en daar wat uitschieters.<br />
Die maatschappij is aan het<br />
veranderen. Er zijn steeds meer uitersten<br />
die zich goed weten te manifesteren<br />
en de tegenstellingen in de samenleving<br />
nemen daardoor toe.”<br />
Jongeren groeien op in een samenleving<br />
met andere waarden, zegt Pot.<br />
“Zij hechten minder aan bezit, zijn gewend<br />
om te gaan met andere culturen,<br />
gaan anders om met instantie en gezag<br />
en vinden door onder meer social media<br />
hun eigen (kennis)netwerken. Toch<br />
geloof ik niet dat het allemaal vanzelf<br />
wel goed komt en dat het ons ontslaat<br />
om in actie te komen. Wij zijn verantwoordelijk<br />
voor de systemen die wij<br />
met zijn allen hebben gecreëerd en<br />
voor de manieren waarop wij samenwerken<br />
en mensen behandelen. Als wij<br />
vinden dat verbetering mogelijk is, zullen<br />
wij dit zelf moeten doen. Afwachten<br />
is geen optie.”<br />
Pot wil ervoor waken dat de aandacht<br />
voor inclusie en diversiteit weer<br />
verslapt. “We moeten de focus vasthouden.<br />
Reorganisaties zijn van alle tijden<br />
en leiders komen en gaan. Het is belangrijk<br />
om diversiteit en inclusie ook<br />
in lastige tijden bovenaan de agenda’s<br />
te houden.”<br />
Tenslotte zegt Pot dat het werk ook<br />
gewoon leuk is. “We vieren volop de<br />
successen die er binnen de organisatie<br />
behaald zijn. Er is ook veel te vieren.<br />
Voor ons is het Dive In Festival van 24<br />
september ook een feest. Ik hoop dat<br />
heel veel mensen dit samen met ons komen<br />
vieren en getriggerd worden om<br />
echt in de actiestand te komen. Het is<br />
nog altijd hard nodig, ook in de financiële<br />
sector.” n<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 15
DIVERS & INCLUSIEF<br />
FEMKE DE JONG-STRUIKSMA:<br />
“WIE ALLES TEGELIJK DOET,<br />
DOET ALLES HALF.”<br />
16 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
– e s s a y –<br />
Overdenkingen van<br />
een ‘luie’ moeder<br />
‘Het jaar waarin vrouwen weer niet doorbraken’, leest Femke de Jong, voorheen advocaat<br />
in de financiële sector, op 31 december 2018 in het Financieel Dagblad. Journaliste Maartje<br />
Laterveer blikt terug op 2018 en constateert dat het aantal vrouwen op bestuursposities<br />
wederom niet toenam. De Jong vindt daar wat van. Teveel om in één artikel te bespreken.<br />
Daarom beperkt ze zich hier tot wat overdenkingen, die – op verzoek van de redactie van<br />
het New Financial Magazine – deels aan het Boeddhisme zijn ontleend.<br />
TEKST FEMKE DE JONG-STRUIKSMA | BEELD WILKO DE JONG EN GERJOLA JOAN VOORTMAN<br />
Tweeënhalf jaar geleden kondigde ik via een persbericht<br />
mijn vertrek uit de verzekeringssector aan. De<br />
reden? Ik zag niet meer hoe ik mijn IVF-traject en<br />
– bij goede afloop – de zorg voor mijn kind moest<br />
combineren met mijn werkzaamheden als advocaat<br />
en bestuurder met een publiek profiel. Ik ben dus zo’n ‘topvrouw’<br />
die thuis op de reservebank zit.<br />
Het besluit om te stoppen voelde als een nederlaag. Ik<br />
moest van ver komen. Op dat moment was ik namelijk al een<br />
jaar of twintig bezig om aan mijzelf en aan de wereld te bewijzen<br />
dat ik het wel kon: dat ik zou slagen waar andere vrouwen<br />
hadden gefaald. Op dagen dat dit lukte klopte ik mijzelf op de<br />
borst en keek ik stiekem een beetje neer op andere vrouwen. Ik<br />
doe het toch ook? Waarom jij niet? In retrospect was ik jarenlang<br />
bezig om aan mannen te bewijzen dat ik beter was dan andere<br />
vrouwen. Dat ik wel kon meedraaien in hun wereld. Het kon<br />
dus niet. Inmiddels ben ik van mening dat we het als maatschappij<br />
ook niet meer op deze manier moeten willen.<br />
PATERNALISTISCH SYSTEEM<br />
In het betreffende FD-artikel stelt Wim DeJonghe, partner bij<br />
Allen & Overy, terecht dat het systeem nog altijd is ingericht<br />
op mannen die thuis een vrouw hebben die voor de kinderen<br />
zorgt. Dat klopt maar dat is slechts een deel van het verhaal.<br />
Hoewel mannen tegenwoordig – zeker in Nederland –<br />
steeds actiever participeren in de opvoeding, geldt dat vrouwen<br />
thuis nog altijd het gros van de zorgtaken op zich nemen.<br />
Alle jonge moeders die ik ken klagen hierover. Mannen<br />
zien het werk niet, moeten continu bij de les worden getrokken.<br />
Zo brachten vrienden ooit de baby bij ons, zodat ze een<br />
weekend konden bijslapen. Zij zette alles klaar, hij zou de<br />
auto inpakken. Bij aankomst bleek dat hij alsnog de luierbox,<br />
babymatras, poedermelk en de speen was vergeten. Mijn eigen<br />
man vergeet nog iedere avond dat Klaas om 23:00 uur een<br />
schone luier moet.<br />
Je kunt het ze moeilijk kwalijk nemen: dit is het resultaat van<br />
levenslange conditionering binnen de context van een paternalistisch<br />
systeem. Dat laat zich niet eenvoudig wijzigen. “Ik<br />
moet er steeds continu alert op zijn dat ik éérst aan Klaas (1,5)<br />
en dan pas aan mijzelf denk”, verzuchtte mijn man laatst.<br />
“Het zit nog steeds niet in mijn systeem.” Op de werkvloer<br />
is het niet wezenlijk anders. Om dat te veranderen moet we<br />
meer doen dan dwangmatig proberen ‘de werkende vrouw’<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 17
DIVERS & INCLUSIEF<br />
met wat lapmiddelen in een archaïsch systeem in te voegen.<br />
Dat werkt niet. Maar hoe dan wel?<br />
BOEDDHA GEEFT RAAD, SORT OF<br />
Het man-vrouw-baby-probleem is zo oud als het Boeddhisme<br />
zelf. Siddharta Gautama, die later Boeddha werd, had daar<br />
geen specifieke oplossing voor. Zelf verliet hij rond zijn dertigste<br />
het paleis, waar hij vrouw, zoon en zijn geboorterecht<br />
op de troon achterliet. Het was een begin van een lange ‘carrière’,<br />
waarin hij 40 jaar door India trok en duizenden leerredes<br />
hield.<br />
Die leerredes nemen tot uitgangspunt dat alles wat zich<br />
in de natuur manifesteert onderdeel is van een buitengewoon<br />
complex systeem, dat volledig is gebaseerd op wederzijdse<br />
afhankelijkheid. Leerlingen werden aangemoedigd om<br />
ethisch inzicht en gedrag te ontwikkelen, zodat ze optimaal<br />
in staat waren om aan dat systeem bij te dragen. Niet alleen<br />
als mens, maar ook als werkgever, werknemer, ouder, kind,<br />
burger, etc.<br />
In het Satipatth – ana Sutta, de oorspronkelijke leerredes<br />
over mindfulness, worden leerlingen onder meer geadviseerd<br />
om te mediteren op de vier elementen. Een boom is solide<br />
(aarde), heeft sappen (water), temperatuur (vuur) en beweging<br />
(wind): vergankelijke elementen die continu met elkaar<br />
in wisselwerking zijn. Het achterliggende idee is dat de leerling<br />
zich beseft dat alles wat zich in de natuur manifesteert<br />
– inclusief hijzelf - tot dezelfde vier elementaire kenmerken<br />
kan worden herleid. Een onderscheid op basis van oppervlakkige<br />
kenmerken als gender en ras, verliest daarmee betekenis.<br />
Dat betekent natuurlijk niet dat die verschillen er in de<br />
praktijk niet zijn. Bikkhu An – alayo schrijft in zijn boek Satipatth<br />
– ana Meditation dat hoewel alles – op kwantum-fysisch niveau<br />
– uit energie en ruimte bestaat, dit natuurlijk niet betekent<br />
dat je door een muur kunt lopen. Die muur is echt: als je<br />
er tegen aanloopt, dan stoot je de kop. Dit inzicht wordt dan<br />
ook gecultiveerd binnen de context van metta, een diep gevoel<br />
van welwillendheid of vriendschap, dat zijn oorsprong<br />
vindt in het inzicht dat alles in de natuur – ook jij – afhankelijk<br />
is van anderen.<br />
“Je moet elkaar iets gunnen”, zegt Varamitra, één van de<br />
grondleggers van het Westers Boeddhisme in Nederland. Laat<br />
we dat eens als uitgangspunt nemen.<br />
EEN MUUR, EEN BABY<br />
In de afgelopen jaren zijn wij er – op maatschappelijk niveau<br />
– steeds vanuit gegaan dat mannen en vrouwen gelijk moeten<br />
worden behandeld. Gelijk is binnen deze context niet hetzelfde<br />
als identiek. Vroeg op laat loopt iedere ambitieuze vrouw<br />
tegen een muur op die er voor mannen niet staat: baby’s.<br />
Wetenschappers zijn het erover eens dat de zwangerschap<br />
en het eerste levensjaar van cruciaal belang zijn voor de neurologische<br />
en psychosociale ontwikkeling van het kind. Dat<br />
vraagt tijd, ruimte en aandacht.<br />
Een simpel voorbeeld: de voeding. ‘Babyvoeding is geen vervanging<br />
voor borstvoeding’, lees ik op de verpakking. Dat klopt.<br />
Borstmelk kan niet goed worden nagemaakt. Dat geldt ook<br />
voor de hormonale en fysiologische processen die optreden als<br />
het kind aan de borst ligt. In de praktijk betekent dit echter<br />
maandenlang, 10 uur per dag voeden: dat is het equivalent van<br />
een zeventig-urige werkweek. Moet ik daarnaast – met lektieten,<br />
een keizersneewond en slaapgebrek – ook nog een urennorm<br />
halen? ‘Ja’, vonden enkele voormalige werkgevers. ‘Ja’, is<br />
kennelijk ook de overtuiging van Sander Schimmelpenninck<br />
(Quote), die in een AD-interview vrouwen als ‘lui’ bestempelt,<br />
omdat ze collectief hun macro-economische plicht verzaken.<br />
Mijn korte antwoord daarop is fuck you! Het lange antwoord<br />
is dit…<br />
GIFTIGE MACHOCULTUUR<br />
Er zijn grofweg twee redenen waarom ambitieuze (wens)moeders<br />
massaal eieren voor hun geld kiezen.<br />
Allereerst is dat de giftige machocultuur waar vrouwen,<br />
zeker in een corporate setting, dagelijks mee te maken hebben.<br />
Mannen zijn geconditioneerd om zich sterker voor te doen<br />
dan ze zijn. Bovendien zijn ze – bewust of onbewust – opgevoed<br />
met de notie dat het woord van papa zwaarder weegt<br />
dan dat van mama. Als een vrouw dus A zegt, dan zegt de<br />
man B. Of hij luistert niet, valt je in de rede, etc. Het is geen<br />
kwade wil, ze hebben het simpelweg niet door.<br />
Dat patroon zit – ook bij vrouwen – nog altijd roestvast in<br />
de koppen. Ik noem een klein voorbeeld dat zich recent op vakantie<br />
afspeelde. “Klaas, je mag niet op de bank springen!”, zeg<br />
ik. “Mwah, laat hem maar,” zegt opa. Ik zucht, oma rolt met<br />
haar ogen. We gaan allebei de confrontatie niet aan. Even later<br />
hoor ik Klaas luid brullen: hij is met zijn hoofd op de bankrand<br />
geklapt. “Je had toch gelijk”, zegt opa droog. No shit, denk ik.<br />
Het begint thuis, het eindigt in de boardroom. Zo presenteerde<br />
ik als landelijk voorzitter van de Federatie van Assurantieclubs<br />
ooit een toekomstplan waarin onder meer werd<br />
voorgesteld om Young Insurance actief bij de Federatie te betrekken.<br />
Dit om de vergrijzing binnen het ledenbestand tegen<br />
te gaan. “Belachelijk idee!”, zei een lokale bestuurder. “Megalomaan!”,<br />
berichtte een ander mij later per e-mail. Drie weken<br />
later kreeg ik een telefoontje van Sjaak Schouteren, destijds<br />
voorzitter van Young Insurance. Die eerstgenoemde bestuurder<br />
had hem – achter mijn rug om – uitgenodigd om<br />
zich bij zijn afdeling aan te sluiten.<br />
Dit soort shit, dag in dag uit. Dodelijk vermoeiend, vindt<br />
ook dr. Brené Brown. Als hoogleraar psychologie deed ze twintig<br />
jaar onderzoek naar schaamte, kwetsbaarheid en moed.<br />
De resultaten verwerkte ze in vijf internationale bestsellers<br />
en de Netflix-special ‘A Call for Courage’. Uit haar onderzoek<br />
blijkt onder meer dat de angst om voor zwak te worden aangezien<br />
bij mannen – met stip op 1 – de belangrijkste bron van<br />
schaamte is. Ze hebben aangeleerd dat ‘kwetsbaarheid’ hetzelfde<br />
is als ‘zwak’. Dat is een misvatting.<br />
18 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
Brown definieert kwetsbaarheid als de bereidheid om jezelf<br />
bloot te stellen aan risico, wetende dat je geen controle hebt<br />
over de uitkomst. Kwetsbaarheid is dus niet een vorm van<br />
zwakte; maar van kracht en moed. Als dat in een mens of organisatie<br />
ontbreekt, dan is er ook geen ruimte voor zaken als<br />
voortschrijdend inzicht, innovatie of ethische hervorming. Zij<br />
pleit dan ook voor een open, vergevingsgezinde (bedrijfs)cultuur<br />
waarin ruimte is voor ‘zwakte’, kwetsbaarheid en falen.<br />
De creatie van een open, vergevingsgezinde cultuur vergt<br />
intuïtief leiderschap, iets waar deze generatie topbestuurders<br />
– leeftijd 50+ – simpelweg de capaciteiten niet voor heeft. Ze<br />
zijn er niet mee opgevoed, vinden het doodeng. Van die generatie<br />
kun je dan ook niet verwachten dat ze spontaan ander<br />
gedrag gaan vertonen: dat vergt jarenlange, emotionele training,<br />
heel veel oefening en wetgeving. Maar het moet gebeuren,<br />
tenminste, als we de dames binnen willen houden. Vrouwen<br />
hechten in de regel veel meer waarde aan sociale veiligheid,<br />
toebehoren en waardering. We doen het toch samen?<br />
Niet dus. Zeker niet binnen archaïsche beroepsgroepen als de<br />
advocatuur of accountancy, waar de individuele urennorm nog<br />
altijd het uitgangspunt is. Zijn er te weinig zaken? Dan gaan<br />
de partners niet samen op jacht om nieuw werk binnen te halen,<br />
maar trekken ze de dossierkast van hun medewerkers en<br />
stagiaires leeg. Interne concurrentie, dus.<br />
Als jonge advocaat probeer je dat systeem van binnenuit<br />
te veranderen: als moeder heb je daar geen tijd meer voor.<br />
Het gros haakt af of brandt op. Wat overblijft gaat – vroeg of<br />
laat, uit zelfbehoud – Bokito-gedrag vertonen en dan heb je er<br />
niks meer aan.<br />
WAARDERING<br />
Het tweede punt betreft de maatschappelijke waardering van<br />
werk. In de discussies over vrouwen aan de top gaat het hoofdzakelijk<br />
over financiële en bedrijfsmatige belangen. Dat is te<br />
beperkt. De Boeddha sprak in dit kader over Volkomen Levensonderhoud,<br />
de 5e tree van het Achtvoudige Pad. Die leer<br />
gaat ervan uit dat werk niet alleen geld moet opleveren, maar<br />
bij voorkeur ook dienstbaar is aan het welzijn van mens, milieu<br />
en maatschappij.<br />
Als mijn babybreak straks voorbij is, dan moet ik kiezen<br />
waar ik mijn tijd en talenten het beste kan inzetten. Economisch<br />
gezien ben ik te waardevol om niet in een bestuurskamer<br />
te zitten. De beloning die ik daarvoor krijg is status,<br />
macht en geld. In ruil daarvoor moet ik dagelijks bakkeleien<br />
met de Sander Schimmelpennincks van deze wereld. Is het<br />
mij dat waard? Ja, mits er (1) een financiële noodzaak is en ik<br />
(2) onderaan de streep voldoende resultaat (lees: impact) van<br />
mijn werk zie. Ik weeg die keuze namelijk af tegen het alternatief:<br />
zelf mijn zoon opvoeden, afgewisseld met een ‘baantje’<br />
als yoga- en meditatiedocent.<br />
“Muts, dat is geen carrière!”, hoor ik Marianne Zwagerman<br />
(BNR) in gedachten roepen. “Economische zelfstandigheid!”,<br />
vallen beleidsmakers en feminsten haar hijgerig bij. Tja, wat<br />
zal ik daarvan zeggen? Als yogajuf hielp ik de afgelopen maanden<br />
tientallen mensen van hun pijnklachten af. “You have no<br />
idea what this means to me”, zei één van mijn studenten. Verder<br />
loodste ik als vrijwilliger bij Child Advocates negen mishandelde<br />
kinderen door het Amerikaanse rechtssysteem. Inmiddels<br />
zijn ze alle negen geadopteerd door fantastische gezin-<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 19
DIVERS & INCLUSIEF<br />
nen. Weet u wat de maatschappelijke kosten zijn van een pijnpatiënt?<br />
Of een kind dat tussen wal en schip raakt? Heel veel,<br />
weet ook Merel van Vroonhoven (AFM), die na de zomer haar<br />
bestuurspositie inruilt voor een baan in het speciaal onderwijs.<br />
Als je de discussie tot bedrijfsmatige of (macro-)economische<br />
argumenten beperkt, dan ga je voorbij aan het feit dat<br />
de economie er primair is om mens en maatschappij te faciliteren,<br />
niet andersom. Het wordt dan ook tijd dat we deze<br />
discussie niet op een individueel of bedrijfsniveau voeren,<br />
maar vanuit een breder maatschappelijk perspectief. Dat begint<br />
met de collectieve vaststelling dat het moederschap en<br />
een gespecialiseerde loopbaan zich in de babyfase niet laten<br />
combineren, ook niet als je parttime werkt. Wie alles tegelijk<br />
doet, doet alles half. Als we die mentale hobbel hebben genomen,<br />
dan zijn de mannen aan zet. Zij maken immers op bestuursniveau<br />
de dienst uit, dus zij hebben de middelen en de<br />
macht om hier wat aan te doen. Aan de slag!<br />
“VOER EEN TIJDELIJK VROUWENQUOTUM<br />
VAN VIJFTIG PROCENT IN OM DE<br />
VERHOUDINGEN VLOT TE TREKKEN”<br />
Femke de Jong-Struiksma<br />
Femke de Jong–Struiksma (39) was jarenlang advocaat<br />
voor de verzekeringssector, voorzitter van de landelijke<br />
Federatie van Assurantieclubs, lid van de Raad van Toezicht<br />
van het New Financial Forum en een veelgevraagd<br />
spreker, docent en columnist.<br />
Sinds 2010 houdt Femke zich bezig met meditatie,<br />
yoga en Boeddhisme. Ze volgde meerdere opleidingen en<br />
was bestuurslid van Boeddhistisch Centrum Haaglanden.<br />
Per 1 januari 2016 nam ze onverwachts afscheid van<br />
de sector in verband met een IVF-traject. Kort daarop verhuisde<br />
ze met man Wilko (41) naar Houston (USA). Daar<br />
werd ze mama van Klaas en liet ze zich formeel omscholen<br />
tot internationaal gecertificeerd yoga- en meditatiedocent.<br />
In haar werk zoekt Femke manieren om klassieke,<br />
Oosterse denkbeelden te vertalen naar een moderne, Westerse<br />
context. Ze kiest daarbij voor een seculiere, academische<br />
benadering. Verder schrijft ze voor diverse media.<br />
Voor het New Financial Magazine schrijft ze essays waarin<br />
ze sectorale thema’s vanuit een klassiek, Oosters perspectief<br />
belicht. Meer lezen: zie www.femkology.com.<br />
HOE HOUDEN WE DE DAMES AAN BOORD?<br />
Laten we tot uitgangspunt nemen dat Nederland nog altijd<br />
een participatiemaatschappij nastreeft, waarbij de economie<br />
een hoeksteen is van de samenleving (en dus niet andersom).<br />
Binnen dat model moet een breed scala aan economische<br />
en maatschappelijke taken worden vervuld, waar we allemaal<br />
– zowel individueel als collectief – belang bij hebben en dus<br />
verantwoordelijk voor zijn. Bovenal zijn we bereid om elkaar<br />
iets te gunnen.<br />
Bent u er nog? Mooi, dan volgt hierna een eerste serie aanbevelingen.<br />
Geef jonge ouders de maatschappelijke, economische en<br />
psychische ruimte om voor hun baby’s te zorgen. Voer daartoe<br />
een verlofsysteem in naar Noors model, waarbij man en<br />
vrouw samen 52 weken betaald verlof krijgen. We verplichten<br />
papa om minimaal twintig van die weken voor zijn rekening<br />
te nemen: kinderen onder de twaalf maanden zijn niet<br />
meer welkom op de opvang. Daarna gaan we allemaal weer<br />
fulltime aan het werk. Dan moet er wel een betaalbaar opvangsysteem<br />
zijn, waarbij ‘randzaken’ zoals vrijwilligerswerk<br />
op scholen en mantelzorg op een andere manier worden ingevuld.<br />
Bijvoorbeeld door meer mensen in de zorg en het onderwijs<br />
aan te nemen en die daar fatsoenlijk voor te betalen.<br />
Ook moet het traditionele bedrijfsmodel op de schop, op<br />
alle niveaus. Schaf om te beginnen alle vormen van interne<br />
concurrentie af: urennormen, prestatiebonussen, alles. Vrouwen<br />
hebben dat soort paternalistische prikkels ook niet nodig,<br />
die gaan zo wel aan de slag. Zorg in plaats daarvan voor een<br />
werksfeer waarin mensen een gevoel van veiligheid en toebehoren<br />
ervaren. Om dat proces te bevorderen stel ik voor om een<br />
tijdelijk vrouwenquotum van vijftig procent in te voeren, om<br />
zo de verhoudingen vlot te trekken. Dat lijkt wat omslachtig:<br />
in de praktijk gaat het namelijk om een select gezelschap aan<br />
kerels, die op een even select aantal topposities in bestuurs- en<br />
toezichtsorganen zit. Moet er nu echt een wet worden opgetuigd<br />
om die mannen tot actie te bewegen? Het antwoord is<br />
wederom ja, anders gaat het echt niet lukken. Namaste. n<br />
20 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
AMBA ZEGGEN:<br />
“DIT IS GEEN<br />
FAKE NEWS.”<br />
22 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
– e s s a y –<br />
Leuker kunnen<br />
we het niet maken,<br />
wel eerlijker!<br />
Hè bah, moeten we het nu echt over belastingen gaan hebben? We gaan het toch doen.<br />
Weet je waarom? We horen veel te vaak droevige verhalen over bedrijven die net doen of hun<br />
hoofdkantoor gevestigd is in een postbusbedrijfje aan de Zuid-As of op een tropisch eiland<br />
waardoor overheden miljarden mislopen. Extra droevig is het schaamteloos legitimeren van<br />
dit belastinggedrag. Ze roepen dat ze wel moeten van de aandeelhouders. Bovendien gaat<br />
het om ontwijken, niet om ontduiken. Het kan dus het mag. En bovendien… iedereen doet<br />
het toch? Hoogste tijd om te laten zien dat het wel degelijk anders kan.<br />
TEKST AMBA ZEGGEN | BEELD BAS VAN TOL<br />
Dat iedereen het doet, is simpelweg niet waar. Er zijn<br />
wel degelijk bedrijven die ‘gewoon’ belasting betalen.<br />
Die geen fiscale routes bedenken om de fiscus<br />
(en de samenleving) voor de gek te houden. Dus in<br />
plaats van het oprakelen van bekende mismoedige<br />
verhalen over het ontwijken van belastingen en het daarbij<br />
te laten, wordt het tijd voor een ander verhaal. Er zijn een<br />
hoop bedrijven die gewoon hun fairshare aan belasting betalen,<br />
zonder ontwijkende capriolen en tegelijkertijd in staat<br />
zijn een gezonde boterham te verdienen. Sterker nog deze ondernemingen<br />
doen het harstikke goed.<br />
Vandaar dat ik het aan durf om het onderwerp belastingen<br />
aan te snijden. In plaats van alleen maar voorbeelden aan<br />
te halen hoe het niet moet, ga ik het ook hebben over een onderneming<br />
die laat zien hoe het wel moet.<br />
Misschien wel goed om nog even ons geheugen te scherpen<br />
hoe het ook alweer zat met belastingen. Waarom is het<br />
nuttig. Als we dat weer scherp hebben kunnen we ook beter<br />
begrijpen waarom het onbehoorlijk is om eronder uit te komen,<br />
echt belachelijk is om er misbruik van te maken en kunnen<br />
we laten zien hoe het wel moet en kan.<br />
WAT IS HET NUT?<br />
Het huidige belastingsysteem in Nederland en andere westerse<br />
democratieën is erop gericht een sociaal en maatschappelijke<br />
levensstandaard te borgen. De overheid zorgt bijvoorbeeld<br />
voor goede scholing, gezondheidszorg, infrastructuur<br />
en een stabiele financiële sector. Toegegeven, dat gaat niet altijd<br />
goed maar het streven is sympathiek. Dat is natuurlijk<br />
niet gratis. Een juf staat niet gratis voor de klas (alhoewel je<br />
dat soms bijna zou denken als je de salarisstrook bekijkt). En<br />
wegen, sluizen en dijkbewaking ontstaan ook niet spontaan.<br />
Dat kost geld. Natuurlijk wist je dat al, maar misschien toch<br />
goed om het weer even scherp op het netvlies te krijgen. Het<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 23
DIVERS & INCLUSIEF<br />
“LUSH BETAALT SOMS WEL MEER DAN VIJFTIG<br />
PROCENT MEER AAN BELASTINGEN DAN DE<br />
CONCURRENTIE EN MAAKT TOCH WINST”<br />
idee is namelijk dat iedereen gebruik kan maken van deze geweldige<br />
voorzieningen. Hoe fijn is het dat je als technologiebedrijf<br />
in een land vertoeft met goede universiteiten? En niet<br />
te vergeten begaanbare wegen en goed openbaar vervoer om<br />
je medewerkers efficiënt en veilig van A naar B te brengen?<br />
Precies… harstikke fijn! Vandaar dat je ervoor betaalt.<br />
HOEVEEL BELASTING IS EERLIJK?<br />
En als je prettig, vaak en succesvol gebruik maakt van deze<br />
voorzieningen dan betaal je daar ook meer voor. Een maatstaf<br />
die daarvoor gebruikt wordt is winst. Nu kun je natuurlijk<br />
denken: ‘ja ho, wacht eens even waarom moet je dat via<br />
de winst doen? Als iemand heel erg hard werkt en veel beter<br />
en slimmer is dan anderen moet hij of zij dan gestraft worden<br />
door nog meer belasting te betalen?’ Dat is zeker een interessant<br />
discussie. Alleen die discussie is over het algemeen niet<br />
de onderliggende reden om belasting te ontwijken. Bovendien<br />
zou je dan ook niet op een bedrag van nagenoeg niets<br />
moeten uitkomen. En dat is wel wat er nu gebeurt.<br />
Laten we het houden bij: je maakt gebruik van faciliteiten<br />
en daar betaal je voor door een percentage van de winst af te<br />
dragen.<br />
HET KAN DUS HET MAG<br />
Nu denk je wellicht: ‘wat is dan het probleem? Die winstbelasting<br />
klinkt vrij simpel. Een percentage over de winst en<br />
hupsakee… de belastingplicht is voldaan. Waar gaat het dan<br />
mis?’ Nu komt de grote sjoemeltruc. Er zijn legio bedrijven<br />
die er alles aan doen om de winst zo laag mogelijk te laten<br />
zijn. Waarom? Omdat het kan. Of nog leuker, zoals Melinda<br />
Gates (ja inderdaad de vrouw van Bill ‘Microsoft’ Gates) in een<br />
interview met de Volkskrant zei: (vrij vertaald door mij): “Ach<br />
ja we moeten wel de mazen opzoeken. Het is onze plicht jegens<br />
de aandeelhouder om zoveel mogelijk winst te maken.<br />
Zolang het juridisch is toegestaan.”<br />
Hé stop, wacht eens even. Dit is geen fake news. Dit is daadwerkelijk<br />
het excuus waar Melinda, de vriendelijke Zweedse<br />
Ikea-vrienden en de koffiekoning Starbucks zich achter verschuilen.<br />
Het kan, dus het mag en we moeten het ook doen.<br />
Echt niemand die bedenkt dat er ook nog zoiets is als: maar<br />
willen we dit ook? Is het fiscale regime daar ook echt voor<br />
bedoeld? Want zelfs Melindaatje kan bedenken dat het best<br />
wel gek is om te zeggen dat je hoofdkantoor gevestigd is op<br />
Schiphol terwijl je belangrijkste activiteiten niet in Nederland<br />
plaatsvinden, hoe gezellig je het ook mag vinden op<br />
Schiphol. De reden is natuurlijk geheel anders. Namelijk,<br />
dat de Nederlandse overheid als volwaardig belastingparadijs<br />
24 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
een schamel bedrag aan winstbelasting int bij Microsoft. Het<br />
mooie weer en de palmbomen ontbreken, maar verder doen<br />
we niet onder voor de Kaaimaneilanden.<br />
LEKKER LUCHTJE<br />
Afijn, tijd voor een bedrijf dat het geheel anders doet. Een bedrijf<br />
dat gewoon belasting betaalt is Lush. Lush is bekend van<br />
zeepjes en andere cosmeticaproducten en heeft vestigingen<br />
over de hele wereld. Een ideale kandidaat om lekker rond te<br />
schuiven met de winst net zolang tot de belastingaanslag ongeveer<br />
nul procent bedraagt. Maar dat doet dit bedrijf niet.<br />
Sterker nog, ze zien erop toe hun fairshare aan belasting te<br />
betalen. De CEO van Lush, Mark Constantine, verwoordt het<br />
mooi in een interview met Fair Taks Mark. Volgens Constantine<br />
is zijn bedrijf er niet om creatief met belastingen om te<br />
gaan. “Het is de bedoeling dat we goede producten maken en<br />
zorgen voor medewerkers die graag voor ons willen werken.<br />
Dat is onze business. En als je dat goed doet, heb je bestaansrecht.”<br />
Mmm, dat klinkt eigenlijk best wel logisch. Maar als de<br />
concurrenten het niet doen dan prijs je je toch uit de markt?<br />
Constantine legt uit dat consumenten echt wel willen betalen<br />
voor mooie, goede producten. Volgens Constantie betaalt<br />
Lush soms wel meer dan vijftig procent meer aan belastingen<br />
dan de concurrentie. Vijftig procent! Mind you. En toch<br />
maakt Lush winst!<br />
FILANTROPIE EN BELASTINGEN<br />
Er is wellicht toch nog een argument in het voordeel van het<br />
belasting ontwijken te bedenken (naast het argument van<br />
“we doen het voor de aandeelhouder”). Wat dacht je van de<br />
goedertierenheid van de multinationals die weinig belasting<br />
betalen? Is dat niet een goede reden om belasting te ontwijken?<br />
Tja, wat is er mis met een Bill Gates en zijn allervriendelijkste<br />
Melinda als zij miljarden uitdelen om de wereld beter<br />
te maken? Dan past het toch om niet te zeuren? Hulde voor<br />
het vermogende paar op zijn minst! Of toch niet? Want sinds<br />
wanneer bepalen Bill en Melinda hoe belastinggeld besteed<br />
moet worden? Dat is toch de taak van de overheid?<br />
Tuurlijk is het toe te juichen dat ze iets goeds doen met<br />
het geld. Echter, als ze gewoon belasting betalen wordt de besteding<br />
op een democratische wijze bepaald. Het getuigt ook<br />
van enige arrogantie dat zij zich hieraan mogen onttrekken.<br />
“HET WORDT LEUKER ALS JE ELKE DAG<br />
MET EEN GEZOND BELASTINGGEWETEN<br />
SUCCESVOL KUNT ZIJN”<br />
AMBA ZEGGEN (1971) heeft als wiskundige/actuaris<br />
twintig jaar ervaring in de financiële sector. Vanuit diverse<br />
rollen heeft zij goede én slechte voorbeelden gezien.<br />
Deze ervaring heeft haar gesterkt in haar overtuiging<br />
dat Good Governance en uitstekende resultaten<br />
hand in hand kunnen en moeten gaan. Met haar adviesbureau<br />
Risk & Governance helpt zij organisaties deze<br />
overtuiging te realiseren.<br />
Naast haar advieswerk is Amba programmadirecteur<br />
van de actuariële executive master aan de Amsterdam<br />
Business School en verzorgde ze tot voor kort wekelijks<br />
commentaar op het financieel en economisch nieuws<br />
bij radio EenVandaag. Tevens maakt Amba Zeggen deel<br />
uit van de Raad van Toezicht van de stichting New Financial<br />
Forum.<br />
En de kans is heel groot dat Bill en Mell ook heel wat dollars<br />
overhouden om lekker te filantropen als ze wel gewoon hun<br />
fairshare betalen.<br />
Constantine, de CEO van Lush, zegt ook in het interview<br />
dat het niet aan Lush is om de producten te subsidiëren door<br />
zo min mogelijk belasting te betalen. Dat is de taak van de<br />
overheid.<br />
HOE NU VERDER?<br />
Het asociale belastinggedrag is niet onopgemerkt gebleven.<br />
Van allerlei kanten worden multinationals en belastingparadijzen<br />
aangepakt. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Er wordt<br />
vaak gedreigd. Bedrijven zouden in elkaar storten en de werkgelegenheid<br />
zal er drastische onder leiden. Men weet niet<br />
goed hoe je belasting moet betalen en een onderneming fair<br />
moet runnen. Wellicht helpt het om deze angstige bedrijven<br />
fiscale-geestelijke bijstand te verlenen door bedrijven die het<br />
wel goed doen. Bedrijven die al jaren laten zien dat je heus<br />
niet in elkaar stort als je eerlijk belasting betaalt (mits je zinvolle<br />
producten verkoopt). Lush is een mooi voorbeeld. Maar<br />
zo zijn er meer. Bijvoorbeeld de Britse beursgenoteerde energiemaatschappij<br />
SSE. Ja… beursgenoteerd! Die gaan er prat op<br />
dat er gewoon belasting wordt betaald. Zij zien dit als doodgewoon<br />
onderdeel van een gezonde bedrijfsvoering. En blijkbaar<br />
zijn er aandeelhouders die gek genoeg zijn om in een<br />
dergelijk bedrijf te investeren. Er is een prachtige site www.<br />
fairtaxmark.net die dergelijke bedrijven opspoort en de bazen<br />
interviewt om erachter te komen wat het geheim is. Een<br />
mooie bron voor al die bedrijven die koudwatervrees hebben<br />
en niet weten hoe ze het moeten aanpakken. Ze mogen gratis<br />
en voor niets leren van deze bedrijven. Hoe fijn is dat. Bovendien<br />
ben je gelijk af van allerlei ingewikkelde ondoorzichtige<br />
procedures. Het wordt eerlijker en makkelijker. En wellicht<br />
een beetje leuker als je elke dag met een gezond belastinggeweten<br />
succesvol kunt zijn! n<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 25
DIVERS & INCLUSIEF<br />
PAUL EFMORFIDIS:<br />
“HET LEVEN IS<br />
GOED VOOR JE.”<br />
26 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
Op uitnodiging van de Griek Paul Efmorfidis, ceo van Coco-Mat, reed Ivo Valkenburg op<br />
een houten Coco-Mat fiets van Athene naar Tirana. Zeven jaar geleden ging hij na een<br />
bijna faillissement met zijn gezin wonen in de bergen van Transsylvanië. Er volgde een<br />
naar binnen gekeerde periode waarin hij zich vaak voelde als de monnik uit de Russische<br />
film Ostrov. Deze was ervan overtuigd in de oorlog een collega te hebben doodgeschoten,<br />
ging het klooster in en bad doorlopend om vergeving. Vele jaren later blijkt de<br />
collega nog in leven en weet de monnik diens dochter te genezen. Een verslag van een<br />
bijzondere fietstocht met een verrassende wending.<br />
Thuiskomen op de<br />
fiets naar Albanië<br />
TEKST IVO VALKENBURG | BEELD IVO VAN DER BENT<br />
Bijna zeven jaar geleden verhuisde<br />
ik van Amsterdam<br />
naar Transsylvanië. Uitgebreid<br />
stond ik stil bij alle schuldgevoelens,<br />
onmacht en schaamte<br />
in mezelf. Wie ben je nog als je als financieel<br />
adviseur bijna failliet bent gegaan?<br />
Wat ben je waard als je dierbare<br />
mensen zoveel pijn hebt bezorgd? Zeven<br />
jaar lang heb ik al mijn zogenaamde<br />
zekerheden, vaste ideeën en overtuigingen<br />
tegen het licht gehouden. Pas<br />
nu kan ik een nieuw hoofdstuk openen.<br />
Het was op de fiets van Athene naar Tirana.<br />
Om precies te zijn op de weg van<br />
Sarande naar Vlore in Albanië.<br />
HOUTEN ZADEL<br />
De fietstocht is een initiatief van Paul<br />
Efmorfidis, die in 1989 Coco-Mat oprichtte,<br />
een succesvolle fabrikant van<br />
natuurlijke bedden, matrassen, meubels.<br />
Inmiddels maakt Coco-Mat ook<br />
fietsen. “Als je samen aan het fietsen<br />
bent dan komt het echte gesprek vanzelf<br />
op gang. Je leeft pas als je gaat zweten.<br />
Veel mensen zitten de hele dag op<br />
kantoor en missen het echte leven. Met<br />
fietsen ontdek je waar het leven werkelijk<br />
om draait. Samen plezier maken,<br />
huilen, lachen en verbinding met de<br />
natuur.”<br />
De fietsen van Coco-Mat zijn een esthetisch<br />
genoegen. Zelfs mensen, stevig<br />
verslaafd aan hun mobiele telefoon, kijken<br />
op. De fiets tovert bij iedereen een<br />
glimlach op het gezicht. Voor Paul staat<br />
de fiets voor een nieuwe manier van<br />
denken over mens, natuur en samenleving.<br />
Op zijn fiets laat hij zien wat het<br />
echte leven is. Maar fietservaring heb ik<br />
niet.<br />
“IK NAM HET BESLUIT<br />
OM DE BERGEN IN MIJN<br />
EIGEN LEVEN TE GAAN<br />
BEKLIMMEN”<br />
We rijden om vijf uur in de ochtend in<br />
het donker door Athene. Paul biedt een<br />
meisje een lift aan. Aan een verliefd<br />
stelletje vraagt hij of ze net uit bed zijn<br />
gekomen of onderweg naar huis zijn.<br />
Hij heeft oog voor elk mens die zijn<br />
pad kruist. Van de dakloze man tot de<br />
directeur van de bank. Al zijn we nog<br />
maar net vertrokken, ik begin me thuis<br />
te voelen.<br />
Als ik de eerste heuvel met moeite<br />
beklim, voel ik dat Paul me een duwtje<br />
geeft. Het geeft me moed om door<br />
te gaan. Bij de eerste zonnestralen verschijnt<br />
de zee. Even later duik ik naakt<br />
in de zee, overmand door gevoelens.<br />
De eerste vijftig kilometer zit erop.<br />
Niet eerder in mijn leven heb ik m’n<br />
lichaam zo gevoeld. Met een gratis afdruk<br />
van het houten zadel in mijn achterste.<br />
Ik voel dat ik leef.<br />
BOFKONT<br />
Dan volgt een inspannende tocht langs<br />
de autobaan, met stevige tegenwind.<br />
Met veel moeite trap ik door en stop<br />
bij een winkel van Coco-Mat. De eerste<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 27
DIVERS & INCLUSIEF<br />
95 kilometer zit erop. Ik kan niet meer.<br />
Toch moeten we nog zeker negentig kilometer<br />
richting Patra. We worden verwend<br />
met een heerlijke lunch, geserveerd<br />
door een vrouw die even later een<br />
klant blijkt te zijn. Paul is enthousiast<br />
en ziet haar al een nieuwe Coco-Mat<br />
winkel openen. Hij vraagt haar of ze me<br />
een lift wil geven naar de plek waar we<br />
overnachten. Een uurtje later zit ik met<br />
haar en haar gezin in de auto en word<br />
ik uitgenodigd bij een charmant appartementencomplex<br />
met privé-strandje<br />
aan de Golf van Korinthe. De vrouw is<br />
blij om te klankborden over een aantal<br />
vraagstukken in haar leven. Ik luister<br />
met hart en ziel en voel me de grootste<br />
bofkont op aarde.<br />
IVO VALKENBURG EN PAUL EFMORFIDIS: “AL FIETSEND<br />
ONTDEK JE WAAR HET LEVEN ECHT OM DRAAIT.”<br />
Foto Jeroen Timmers<br />
De volgende dag rijden we in alle vroegte<br />
weg. Het is koel en het fluiten van<br />
de vogels en het tjirpen van de krekels<br />
klinkt als muziek in de oren. Op de fiets<br />
ontdek ik hoe belangrijk gezond eten<br />
is. Ik leer inzien dat er twee werelden<br />
zijn: de wereld van het leven en de wereld<br />
van de kunstmatigheid. Het echte<br />
leven zit in zuiver water, in een verse sinaasappel,<br />
noten, zelfgebakken brood.<br />
De kunstmatigheid zit in plastic flesjes,<br />
snoepgoed en fast food. Het leven zit in<br />
de uitwisseling van een glimlach, een<br />
oprechte ontmoeting met een mens,<br />
een dier, een bloem. In het kunstmatige<br />
leven zie je niet wie of wat er voor je<br />
staat. Je bent er niet bij met je hoofd, je<br />
hart, je ziel, je lichaam.<br />
ACHT KILO<br />
Het advies van Paul om niet teveel spullen<br />
mee te nemen, meende ik goed te<br />
hebben opgevolgd. Ik dacht met een<br />
rugzakje van acht kilo voor tien dagen<br />
heel economisch te zijn geweest. Paul<br />
schrok echter. “Waarom heb je dat allemaal<br />
meegenomen? Ik neem altijd<br />
alleen een onderbroek en twee t-shirts<br />
mee. ’s Nachts even wassen en drogen.<br />
En water vind je overal.”<br />
Als we bij Patra over de bijna drie<br />
kilometer lange tolbrug van de Peloponnesos<br />
naar het Griekse vasteland<br />
rijden, voel ik me sterker dan ooit. We<br />
rijden na de brug een klein stukje over<br />
de autobaan naar het Noorden en nemen<br />
de eerste afslag richting de kust.<br />
Het wordt een lange dag. Ik krijg een<br />
lift over een bergpas heen. Dat geeft<br />
me een voorsprong op Paul en dat ontspant<br />
me.<br />
Ik parkeer mijn fiets voor een huisje<br />
en Paul komt even later aanrijden. Een<br />
vrouw loopt gespeeld boos op hem af.<br />
“Waarom heb je niets meer van je laten<br />
horen?” Paul glimlacht. Vorig jaar ontmoette<br />
hij dezelfde vrouw onderweg<br />
van Kreta naar de Noordkaap. Hij gaf<br />
haar wat cadeautjes, want naast zijn<br />
ondergoed en twee shirts, puilt zijn<br />
rugzak wel uit met weggeefdingetjes,<br />
vooral eigengemaakte bamboepennen<br />
met zijn e-mail adres erop. De vrouw<br />
28 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
De Llogarapas op weg naar Vlore: het moment<br />
om af te stappen en in beweging te komen.<br />
zegt dat ze geen werk heeft en graag<br />
aan de slag wil. Paul is gecharmeerd<br />
van haar karakter en haar talent om<br />
met bamboe te werken. Hij stelt haar<br />
voor om bamboeflesjes te fabriceren ter<br />
vervanging van de plastic flesjes die nu<br />
nog in de Coco-Mat hotels worden gebruikt<br />
voor shampoo, etc. Een nieuwe<br />
onderneming is geboren.<br />
Ik zie er tegenop om de volgende<br />
berg te beklimmen en probeer een lift<br />
te krijgen, maar dat lukt niet. Dan toch<br />
maar op de fiets. Soms moet ik afstappen<br />
omdat fietsen niet meer lukt. De<br />
ijzeren pedalen stoten dan tegen mijn<br />
enkel. Het bloedt behoorlijk. Ik vloek<br />
en prijs het moment waarop de top van<br />
de berg is bereikt. De lange afdaling is<br />
een geschenk uit de hemel. Ergens in<br />
de middag heb ik ruim 150 kilometer<br />
gefietst. Paul zegt dat we nog vijftig kilometer<br />
verder moeten. Ik besluit de<br />
bus te nemen.<br />
“DE ECHTE UITDAGING IS<br />
ZESTIGDUIZEND GEDACHTEN<br />
TOT RUST BRENGEN”<br />
LOOD IN DE BENEN<br />
Paul vraagt uitgebreid naar het werk<br />
dat ik graag doe. Ik vertel hoe blij ik ervan<br />
word om problemen tussen mensen<br />
in organisaties op te lossen, mensen<br />
bij elkaar te brengen in dialoog,<br />
klokkenluiders te helpen en nieuwe visies<br />
te ontwikkelen met bedrijven die<br />
van betekenis willen zijn. Het valt hem<br />
op hoe gelukkig ik ben in Griekenland.<br />
Al meer dan tien jaar werk ik er regelmatig<br />
voor een grote verzekeraar. Ben<br />
verliefd op het land en haar mensen.<br />
Paul stelt voor samen een hotel te bouwen<br />
op Kreta van waaruit ik zakelijk<br />
mijn werk kan doen. “Kun je helemaal<br />
zelf inrichten voor conferenties, bijeenkomsten,<br />
wat je maar nodig hebt om<br />
je idealen te verwezenlijken.” Zomaar<br />
op een Grieks terrasje krijg ik een aanbod<br />
met een vrijwel gegarandeerd inkomen.<br />
Ik heb iets om over na te denken.<br />
We vertrekken uit Arta. Zo’n 120 kilometer<br />
verderop ligt Igoumenitsa, de<br />
vermeende grensplaats met Albanië.<br />
Alles lijkt vandaag van een leien dakje<br />
te gaan. Ik vind het fietsen heerlijk,<br />
ondanks de pijnlijke wonden. Het aanbod<br />
van Paul doet me opnieuw beseffen<br />
dat het nooit geld is dat iets wel of niet<br />
mogelijk maakt. Het is iets anders. Het<br />
is de inspiratie en creatiekracht binnen<br />
onszelf. Ik voel die kracht als de<br />
grootst mogelijke vorm van vrijheid.<br />
Die kracht wil ik weer gaan ervaren. In<br />
mezelf. Niet op Kreta.<br />
Bijna zwevend rijd ik over het asfalt.<br />
Na een korte stop bij een waterbron rijd<br />
ik naar het havenstadje Igoumenitsa.<br />
De grens blijkt veertig kilometer verderop<br />
te liggen.<br />
Ik heb geen smartphone, geen landkaart<br />
en moet het elke dag doen met<br />
een klein papiertje waarop Paul twee<br />
of drie plaatsnamen heeft geschreven.<br />
Nu ben ik de weg kwijt. Een man stuurt<br />
me naar links. Ik twijfel en vraag het<br />
nogmaals, maar de man blijft volhouden<br />
dat ik naar links moet. Onderweg<br />
vraag ik ook een tegenligger hoe ik het<br />
beste bij de grens kan komen. Ook hij<br />
bevestigt dat ik op de goede weg zit.<br />
Op de top van de berg zie ik een aantal<br />
mensen zitten op een terrasje. Zij adviseren<br />
me om terug te gaan. Dat is veruit<br />
de kortste weg naar de grens. Ik voel<br />
het lood in mijn benen zakken en keer<br />
om. Intuïtie laat je nooit in de steek. De<br />
kunst is om erop te vertrouwen.<br />
Als ik na ruim een uur de juiste weg<br />
heb teruggevonden, kom ik een ontspannen<br />
Paul tegen. Hij was uitgenodigd<br />
voor een lunch. “Ik heb ze over jou<br />
verteld. Zullen we omkeren en even gedag<br />
zeggen?” Ik verontschuldig me. Ik<br />
kan niet meer. Voor Paul is het goed. Hij<br />
fietst vrolijk verder en leeft zijn motto:<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | <strong>29</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
Coco-Mat werkt alleen met honderd procent<br />
natuurlijke materialen. Inspiratiebron is de<br />
natuur zelf.<br />
“Het leven is altijd goed voor je, ook als<br />
het even tegenzit.”<br />
Als we de grens met Albanië bereiken,<br />
vraagt Paul een priester hoe ver<br />
het nog is naar Sarande. “Het is niet te<br />
ver en niet te dichtbij”, is het klassieke<br />
antwoord. Hij heeft geen idee. Later<br />
blijkt het nog zestig kilometer te zijn.<br />
Paul gaat op de fiets. Ik pak de bus.<br />
METAFOOR<br />
Het is de vierde dag van onze tocht. Ik<br />
zit er doorheen. We moeten over een<br />
enorme bergpas naar Vlore. De zon<br />
brandt in mijn nek en klimmen is een<br />
hel. Tot nu lukte het om 150 kilometer<br />
per dag te fietsen, ook al was ik ongeoefend.<br />
Je proeft het echte leven, voelt<br />
de zon en wind op je huid, ziet de ongerepte<br />
natuur, de azuurblauwe zee,<br />
dorpjes die in honderd jaar geen buitenstaander<br />
hebben gezien. Je ziet de<br />
roofvogels in de lucht en de koeien op<br />
de weg. Je maakt een kort praatje met<br />
een schaapsherder of met de Fransman<br />
die met zijn gele hesje van Parijs naar<br />
Athene wandelt, je neemt een slokje<br />
water en geniet van een lichte lunch<br />
met watermeloen en verse fetakaas. Natuurlijk<br />
grijpt af en toe de paniek je bij<br />
de keel. Dan is er angst om het doel van<br />
de dag niet te bereiken, angst om in een<br />
verlaten dorp achter te blijven, angst<br />
om zwakheid te tonen. De echte uitdaging<br />
is niet de afstand of de beklimmingen,<br />
maar het tot rust brengen van zestigduizend<br />
gedachten. Tot dan toe was<br />
het gelukt, maar nu knapte er iets. De<br />
weg voor me ging zo stijl omhoog dat<br />
alle moed me in de schoenen zonk.<br />
Na ruim twee uur werd ik meegenomen<br />
door een vrachtwagenchauffeur.<br />
Boven op de berg besloot ik niet verder<br />
te fietsen naar de eindbestemming in<br />
Split, Kroatië. In plaats daarvan nam<br />
ik een diepgeworteld besluit om de<br />
bergen in mijn eigen leven te gaan beklimmen.<br />
Om na zeven jaar een nieuw<br />
hoofdstuk te openen. De bergpas is de<br />
metafoor voor de tocht die ik in mijn<br />
werkzame leven wil maken. Om in het<br />
bedrijfsleven het menselijk aspect in<br />
werk en economie tot leven te brengen.<br />
Om bedrijven en organisaties te ondersteunen<br />
om mens, natuur en samenleving<br />
te dienen. Om zichtbaar te maken<br />
hoe mooi de essentie en betekenis van<br />
de mens en het leven op aarde is en kan<br />
zijn. Om bij te dragen aan de transitie<br />
richting een nieuwe economie van welzijn<br />
en geluk. Om opnieuw, na zeven jaren<br />
van relatieve stilte, actief te worden<br />
in de wereld. Ik stapte voortijdig van de<br />
fiets, maar kwam juist in beweging. n<br />
30 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
JORIS VINCKEN<br />
Joris Vincken schrijft, dicht en musiceert. Gouden<br />
platen en hits brachten niet de levensrijkdom<br />
die hij zocht. Hij trok zich bijna tien jaar terug<br />
in een spirituele gemeenschap, maar vond er<br />
prachtige illusies. Hij raakt in een diepe depressie.<br />
Zijn zoektocht eindigde toen hij de intimiteit<br />
van het leven zelf, het diepe verlangen van de<br />
zoeker, omarmde.<br />
‘Inclusief alles – leven zonder uitzondering’, is na<br />
‘Mijn hart heeft geen haast’ het tweede boek van Joris<br />
Vincken. Het is een uitnodiging om het leven<br />
te omarmen als geheel. Met alles erop en eraan.<br />
Zijn boeken worden uitgegeven door uitgeverij<br />
Van Warven: www.uitgeverijvanwarven.nl en zijn<br />
verkrijgbaar in de boekhandel. Lezingen, workshops<br />
en individuele sessies: www.jorisvincken.nl<br />
Laat me niet vergeten,<br />
dat wat ik nooit heb geweten,<br />
maar waar mijn hart over zingt,<br />
wat mijn tranen huilen.<br />
Voorbij de pijn in onze ogen,<br />
de kramp in onze handen,<br />
is het leven één,<br />
zijn wij samen.<br />
Laat mijn verlangen dansen,<br />
zonder ooit een antwoord te vinden,<br />
zonder ooit te begrijpen,<br />
wat ik nooit heb geweten.<br />
Uit: ‘Inclusief alles – leven zonder uitzondering’<br />
TEKST JORIS VINCKEN | BEELD PETER BEEMSTERBOER<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 33
Mastertraining<br />
Vaardigheden<br />
voor de<br />
21e eeuw<br />
LEARNING JOURNEY 22-26 JANUARI 2020<br />
22 – 26 januari 2020<br />
VAARDIGHEDEN<br />
VOOR DE 21E EEUW<br />
Schumacher College in Devon Engeland<br />
Welke vaardigheden passen bij de uitdagingen van deze 21e<br />
eeuw, hoe ontwikkel je ze en hoe pas je ze toe?<br />
Het programma is bestemd voor iedereen in de financiële sector<br />
die van maatschappelijke betekenis is of wil zijn. Werk je of wil je<br />
werken op het gebied van MVO, duurzaamheid, inclusiviteit, diversiteit,<br />
klantwaarden en innovatie, dan biedt deze training verdieping<br />
en verbreding. Geschikt voor senior en young management.<br />
Deze training vormt de derde Learning Journey van het New Financial<br />
Forum. Eerder organiseerde het Forum Learning Journeys naar<br />
Griekenland en IJsland.<br />
Georganiseerd door:<br />
Stichting New Financial Forum,<br />
Li An Phoa (Drinkable Rivers)<br />
en Schumacher College<br />
SCHUMACHER COLLEGE<br />
The Old Postern,<br />
Dartington, Totnes,<br />
Devon, TQ9 6EA<br />
UK. Tel: +44 (0)1803 865934<br />
34 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
VAARDIGHEDEN<br />
Organisatie:<br />
Adres:<br />
Willem Vreeswijk (stichting New Financial Forum), Li An Phoa (DrinkableRivers en<br />
Schumacher College alumnus en gastdocent)<br />
Schumacher College, The Old Postern, Dartington, Totnes, Devon, TQ9 6EA, UK.<br />
Tel: +44 (0)1803 865934<br />
Tijd: 22 – 26 januari 2020<br />
Investering:<br />
2.650 euro (inclusief reis, overnachtingen, dagelijks een verrukkelijk biologisch ontbijt,<br />
lunch en diner, en de training, exclusief drankjes, tussendoortjes en btw).<br />
De trip gaat definitief door met minimaal 15 deelnemers.<br />
LET OP: aanmeldingen voor 1 november <strong>2019</strong>.<br />
Informatie:<br />
www.newfinancialforum.nl/events/nff<strong>2019</strong>-schumacher<br />
Willem Vreeswijk, 06-10630149/ willem@newfinancialforum.nl<br />
Video Schumacher College:<br />
www.youtube.com/watch?v=94WLsfe9Cfo&feature=youtu.be<br />
We reizen per trein naar het internationaal gerenommeerde Schumacher<br />
College in het prachtige Dartington, Devon.<br />
Het Schumacher College is een leergemeenschap met op ecologie gebaseerde<br />
masterprogramma's en trainingen. Nadruk ligt op ervaringsleren<br />
met het doel praktische vaardigheden en strategisch denken aan<br />
te leren om de vele uitdagingen van de 21e eeuw het hoofd te bieden.<br />
Wereldberoemde docenten, denkers en doeners geven er les. Tijdens<br />
deze training ontmoeten wij (onder voorbehoud) mensen als Stephan<br />
Harding (Deep Time Walk), Mac Macartney (Embercombe), Nigel Topping<br />
(Mean Business) en Satish Kumar (oprichter Schumacher College).<br />
WAT LEREN DEELNEMERS VAN HUN BEZOEK?<br />
• Een nieuw model voor een holistische economie<br />
• Nieuwe richtlijnen voor zakendoen – betekenis, waarden en<br />
praktische toepassingen<br />
• Positieve en echte voorbeelden van hoe bedrijven en organisaties<br />
van binnenuit veranderd kunnen worden<br />
• Vaardigheden en ondersteuning om uw eigen bedrijf of organisatie<br />
te transformeren<br />
• Een netwerk van gelijkgestemden die op dit moment bezig zijn<br />
om hun bedrijf van binnenuit te veranderen<br />
Aanbevelingen<br />
“Terwijl we proberen uit te<br />
vinden wat we in vredesnaam<br />
moeten doen met onze geteisterde<br />
planeet, wordt dit<br />
college een denktank voor<br />
hoop en een motor voor een<br />
positieve visie!”<br />
Bill McKibben, founder of<br />
350.org<br />
“Deze training gaf mij toegang,<br />
inzicht en ervaring in<br />
de meest recente visies en<br />
toepassingen die op hun<br />
beurt een versterkend effect<br />
hadden op mijn doelstellingen<br />
en zelfvertrouwen in<br />
mijn carrière – en in het<br />
leven in het algemeen.”<br />
Hege Saebjornsen,<br />
Operationeel directeur<br />
duurzaamheid bij Ikea<br />
Engeland en Ierland<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 35
COLUMN<br />
“DE BESTE LEERSCHOOL<br />
VAN ONS LEVEN IS ONZE<br />
EIGEN LEVENSERVARING”<br />
36 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
COLUMN<br />
De onvoorspelbaarheid van het leven<br />
TEKST PAUL DE BLOT | BEELD NYENRODE<br />
Het is de realiteit van ons bestaan<br />
dat we nooit volledige<br />
greep hebben op ons leven.<br />
Paul de Blot vierde zijn 95 ste verjaardag<br />
met het schrijven van<br />
dit artikel. “In al die jaren dat ik<br />
nu al leef heb ik één duidelijke<br />
zekerheid ervaren: je hebt je leven<br />
nooit helemaal in de hand.”<br />
Heel wat perioden van ziekte,<br />
gebrek en onmacht heb<br />
ik overleefd. Maar als ik er<br />
op terugkijk, ben ik er ook<br />
rijker door geworden. Vaak<br />
blijkt de meest onmenselijke<br />
situatie in ons leven achteraf een rijke<br />
en leerzame levenservaring te zijn.<br />
Ondanks ondraaglijke pijn of onvergetelijk<br />
verdriet dat een leven lang kan terugkeren<br />
in onuitwisbare herinneringen.<br />
Vergeet nooit dat het leven door<br />
het wisselende contrast tussen licht en<br />
donker ook steeds weer nieuwe schoonheid<br />
schept.<br />
Het verloop tussen donker en licht<br />
laat altijd ruimte voor nieuw leven. Dat<br />
is voor mij een belangrijke levenservaring<br />
geworden die ik graag wil delen.<br />
Zonder houvast van oprechte vrienden<br />
blijkt het onmogelijk om je met<br />
de dood voor ogen staande te houden.<br />
Maar zelfs in een dergelijke uitzichtloosheid,<br />
zoals ik zelf heb ervaren in<br />
mijn leven, kun je je gedragen voelen<br />
door een oersterke innerlijke kracht.<br />
Haast als vanzelf komt de bewustwording<br />
van een innerlijke beleving<br />
waar je op dat moment geen naam<br />
Paul de Blot<br />
voor hebt, maar die je als een Onbekende<br />
God kunt ervaren. Het voelt als een<br />
bron die ons aangemoedigd om er nieuwe<br />
kracht en moed uit te putten, om de<br />
schoonheid van het leven niet uit het<br />
oog te verliezen.<br />
De binnenkant van ons geloof, dat<br />
is ieders persoonlijke ervaring van een<br />
Onbekende God. In mijn vorige column<br />
voor het New Financial Magazine haalde<br />
ik het beroemde voorbeeld van de<br />
Joodse psycholoog Viktor Frankl aan.<br />
Hij heeft het bestaan van een Onbekende<br />
God in het concentratiekamp persoonlijk<br />
beleefd en is zich zo bewust geworden<br />
van deze onbewuste kracht van<br />
de liefde. Hij verloor er zijn ouders en<br />
zijn vrouw en keek dagelijks in de ogen<br />
van wanhopigen en stervenden. Maar<br />
hij had ook een andere ingrijpende ervaring:<br />
ook in je diepste ellende ben je<br />
nooit alleen. Zelfs in die situaties beleef<br />
je een kracht die je niet onder woorden<br />
kunt brengen, maar die er wél is. Hij<br />
spreekt over ‘De ervaring van de Onbekende<br />
God’.<br />
Wie dit beleeft, voelt zich er nooit<br />
helemaal alleen voor staan. De beste<br />
leerschool van ons leven is daarom<br />
onze eigen levenservaring. Van al het<br />
mooie, maar ook van al ons vallen en<br />
opstaan, van het licht en het donker en<br />
het verloop van het contrast daartussen<br />
in ons leven.<br />
Wie open blijft staan voor de nieuwe<br />
schoonheid die ons leven kan scheppen<br />
uit het contrast tussen licht en<br />
donker, leeft een leven dat steeds tot<br />
nieuw leven kan komen. n<br />
Paul de Blot (1924, Java) studeerde theologie, filosofie, natuurkunde, psychologie,<br />
wetenschapsfilosofie, bedrijfskunde en spiritualiteit. Op Nyenrode promoveerde<br />
hij op zijn proefschrift Vernieuwing in een chaotische omgeving door vernieuwing<br />
van de mens. In deze studies specialiseerde hij zich vooral op de evolutie, het<br />
geluk bij Plato en de cultuurfilosofie.<br />
Tijdens deze vorming deed hij werk als bouwarbeider bij de Bouworde in<br />
Duitsland voor de huisvesting van de Oostduitse vluchtelingen, in het Midden-<br />
Oosten in de kibboets van Tel Aviv en gaf les in het lager en middelbaar onderwijs<br />
op Java. Van 1962 tot 1978 doceerde hij Indonesische staatsleer, filosofie,<br />
godsdienstleer en ecologische technologie aan de staatsuniversiteit in Yogyakarta<br />
en was aalmoezenier van de Indonesische Marine.<br />
Na de mislukte communistische staatsgreep in Indonesië van 1965 werd<br />
hij belast met de zorg voor de slachtoffers van de staatsgreep, waaronder de<br />
500.000 gevangenen in de concentratiekampen.<br />
In 1979 werd hij benoemd tot studentenmoderator aan de Universiteit Nyenrode<br />
en gaf daar ook trainingen voor bedrijfskundigen. In 2007 volgde zijn aanstelling<br />
tot hoogleraar Business Spiritualiteit aan de Business Universiteit Nyenrode.<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 37
DIVERS & INCLUSIEF<br />
Peer-to-peer collectief voor zzp’ers in financiële sector<br />
Door een ander te<br />
helpen, help je jezelf<br />
De arbeidsmarkt is volop in beweging en steeds meer mensen vormen<br />
met elkaar een netwerk op basis van gelijke interesse, ervaring<br />
en/of behoefte. Ontwikkelingen die initiatiefnemers Ton Nijenhuis<br />
en Petrosjan Damen op het idee brachten het peer-to-peer collectief<br />
Co-operations op te richten.<br />
TEKST KAROLIEN HULST-SIPS<br />
In het bedrijfsleven in het algemeen<br />
en in de financiële sector<br />
in het bijzonder zijn twee bewegingen<br />
herkenbaar. Enerzijds zijn<br />
bedrijven, na strategische koersveranderingen,<br />
aan het reorganiseren<br />
en anderzijds zijn bedrijven vaak<br />
op zoek naar nieuwe medewerkers.<br />
Naast medewerkers in vaste dienst is<br />
er ook tijdelijke behoefte aan specifieke<br />
kennis via zzp’ers. Het aantal zzp’ers<br />
groeit ondertussen gestaag. Een groot<br />
deel van hen gaat van opdracht naar<br />
opdracht, terwijl een ander deel moeite<br />
heeft met acquisitie. Zonde, want op<br />
deze manier blijft een deel van de kennis<br />
en ervaring onbenut voor bedrijven,<br />
terwijl zij er juist naar op zoek zijn en<br />
het moeilijk kunnen vinden.<br />
VERTROUWEN<br />
Na zijn promotieonderzoek aan Nyenrode<br />
Business Universiteit liep Petrosjan<br />
Damen al langer met de gedachten<br />
om iets te doen met het onderwerp<br />
van zijn proefschrift: ‘de besturing van<br />
samenwerkingsvormen.’ Hij kent die<br />
markt goed. Al bijna twintig jaar werkt<br />
38 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
hij als organisatieadviseur en is gespecialiseerd<br />
in sourcingsvraagstukken.<br />
“Offshoring, outsourcing, shared services,<br />
flexibele schillen, ik heb veel varianten<br />
voorbij zien komen. Iedere organisatie<br />
zoekt mechanismen om capaciteit<br />
zo efficiënt mogelijk in te zetten, in<br />
een vorm die past bij de doelstellingen.<br />
Vaak is zo’n vorm vastgelegd in een<br />
groot aantal juridische documenten<br />
en controlemechanismen. Begrijpelijk,<br />
maar toch zou dat niet de basis moeten<br />
zijn. Uiteindelijk ga je een samenwerking<br />
aan op basis van het vertrouwen<br />
dat je in elkaar hebt”, aldus Petrosjan.<br />
In september 2018 raakte hij bij een<br />
opdracht in gesprek met Ton Nijenhuis.<br />
Na ruim dertig jaar in loondienst<br />
te hebben gewerkt, was Ton eerder dat<br />
jaar zijn eigen consultancybureau gestart:<br />
Tonsultancy. Ze hadden gelijke<br />
ideeën. “Vertrouwen als basis voor samenwerking.<br />
Dat vertrouwen kun je<br />
niet afdwingen. Je moet er hard voor<br />
werken, iedere dag weer. Je moet elkaar<br />
daadwerkelijk willen helpen. Door de<br />
ander te helpen, help je ook jezelf”, aldus<br />
Ton.<br />
MOREEL DOCUMENT<br />
De twee ontwikkelden een nieuw concept,<br />
gericht op ervaren zelfstandig<br />
professionals uit de financiële dienstverlening,<br />
met als doel elkaar te helpen<br />
aan werk waar je goed in bent. Onder<br />
de naam Co-operations zijn zij in maart<br />
<strong>2019</strong> een collectief gestart met senior<br />
zzp’ers uit allerlei disciplines, variërend<br />
van project- & programma managers,<br />
communicatieprofessionals, juristen<br />
en vele andere specialismen. Een<br />
collectief waar zich in de eerste maanden<br />
al dertig nieuwe Co-operators bij<br />
hebben aangesloten.<br />
Ton en Petrosjan geloven in de<br />
kracht van complementariteit. De Cooperators<br />
kunnen bij uitstek opdrachten<br />
voor elkaar spotten omdat ze geen<br />
concurrenten van elkaar zijn. Het model<br />
is gebaseerd op professionaliteit,<br />
vertrouwen en transparantie.<br />
De professionaliteit wordt geborgd<br />
doordat uitsluitend ervaren zelfstandig<br />
PETROSJAN DAMEN:<br />
“VERTROUWEN ALS BASIS<br />
VOOR SAMENWERKING.”<br />
professionals zich bij het platform kunnen<br />
aansluiten. “Alle Co-operators hebben<br />
minimaal tien jaar of meer ervaring<br />
in hun vakgebied”, zegt Ton. “Hierdoor<br />
ontstaat een groep deskundigen,<br />
die elkaar inhoudelijk kunnen challengen<br />
en aanvullen.”<br />
Vertrouwen komt ook tot uiting in<br />
het samenwerkingsmodel. “We hebben<br />
geen ingewikkelde contracten, alleen<br />
een soort moreel document met een<br />
aantal spelregels”, aldus Petrosjan. “In<br />
de onderlinge samenwerking vertrouwen<br />
we op de professionaliteit van de<br />
aangesloten Co-operators.”<br />
Transparantie vind je vooral terug in<br />
de bijeenkomsten van Co-operations en<br />
het verdelen van de Co-operations punten.<br />
In de bijeenkomsten worden alle<br />
ervaringen (goed en minder goed) gedeeld<br />
en met elkaar besproken. Daarnaast<br />
zijn er transparante afspraken<br />
voor welke activiteit of inzet je punten<br />
krijgt<br />
SIMPEL<br />
Het concept is simpel. In theorie kan<br />
iedere ervaren zelfstandig professional<br />
zich aansluiten bij Co-operations. Hij of<br />
zij wordt na het betalen van de abonnementsfee<br />
van 50 euro per kwartaal lid<br />
en mag zich Co-operator noemen. Het<br />
profiel van de Co-operator wordt opgenomen<br />
in het bestand van Co-operations.<br />
Vanaf dat moment kun je worden<br />
benaderd door een andere Co-operator,<br />
of kun jezelf andere Co-operators benaderen<br />
voor interessante vacatures.<br />
“Onze missie is elkaar aan het<br />
werk helpen en houden”, zegt Petrosjan.<br />
“Zelf heb ik meerdere malen meegemaakt<br />
dat ik bij het werken aan een<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 39
DIVERS & INCLUSIEF<br />
opdracht hulp kan gebruiken. De opdracht<br />
blijkt dan omvangrijker en complexer<br />
dan aanvankelijk ingeschat, of<br />
er zijn andere expertises nodig. In dat<br />
geval kan ik mijn opdrachtgever snel<br />
helpen door het grote aantal makkelijk<br />
in te schakelen Co-operators.”<br />
“Door de grote diversiteit aan kennis<br />
in ons netwerk, snijdt het mes aan<br />
twee kanten. Dat is het mooiste dat er<br />
is!”, aldus Ton.<br />
De Co-operator die een andere Cooperator<br />
aan zinvol werk helpt, ontvangt<br />
hiervoor een vergoeding van<br />
die betreffende Co-operator. Daarnaast<br />
draagt die Co-operator een gelimiteerd<br />
bedrag af aan Co-operations. “De vergoeding<br />
die wordt afgedragen, is afhankelijk<br />
van de waarde van de opdracht<br />
en altijd gelimiteerd tot een maximum.<br />
Op deze manier ben je niet een groot<br />
deel van je uurtarief kwijt aan een tussenpartij.<br />
Door andere Co-operators te<br />
helpen, kun je bovendien verdienen<br />
aan het model”, aldus Petrosjan.<br />
TON NIJENHUIS:<br />
“GEZAMENLIJKE SPAARPOT.”<br />
SPAARPOT<br />
Niet alleen het aan het werk helpen<br />
van een andere Co-operator levert een<br />
beloning op, maar ook het toevoegen<br />
van waarde aan het concept wordt beloond.<br />
“Van de bijdrage aan Co-operations<br />
wordt de helft in een gezamenlijke<br />
spaarpot gestopt. Die helft wordt aan<br />
het einde van ieder jaar verdeeld onder<br />
de Co-operators, die punten hebben verdiend.<br />
Punten kun je verdienen door andere<br />
Co-operators aan te brengen, opdrachten<br />
aan te brengen, of bijvoorbeeld<br />
publiciteit te genereren. Aan het einde<br />
van ieder jaar wordt de inhoud van de<br />
spaarpot gedeeld door het aantal verzamelde<br />
punten. Na deze verdeling staan<br />
alle tellers weer op nul”, aldus Ton.<br />
Het werken aan de missie en elkaar<br />
helpen, wordt in het Co-operationsconcept<br />
beloond. Mooi voor de Co-operators,<br />
maar wat hebben opdrachtgevers<br />
hier aan? “Co-operators kunnen beter<br />
de continuïteit van hun dienstverlening<br />
waarborgen. Als een Co-operator<br />
onverhoopt wegvalt vanwege bijvoorbeeld<br />
ziekte, dan kan hij of zij makkelijk<br />
iemand anders inschakelen ter vervanging”,<br />
aldus Petrosjan.<br />
AMBITIE<br />
De eerste dertig Co-operators hebben<br />
zich aangesloten en de eerste opdrachten<br />
zijn vervuld. “In 2020 willen we<br />
doorgroeien naar minimaal 75 Co-operators.<br />
We streven naar een inzetpercentage<br />
van vijftien tot twintig procent.<br />
Dus als we gemiddeld vijftien Co-operators<br />
aan het werk hebben geholpen,<br />
zijn we tevreden. Om dit te realiseren<br />
voeren we gesprekken met diverse grote<br />
en minder grote organisaties om ons<br />
concept onder de aandacht te brengen.<br />
Uiteindelijk blijft het helpen van collega’s<br />
en opdrachtgevers het belangrijkste<br />
doel.” n<br />
Meer informatie: www.co-operations.nl<br />
“HET WERKEN AAN DE MISSIE, ELKAAR AAN WERK HELPEN EN<br />
HOUDEN, WORDT IN HET CO-OPERATIONSCONCEPT BELOOND”<br />
Auteur Karolien Hulst-Sips is (Corporate)<br />
communicatieadviseur bij ‘Merken met’ en<br />
Co-operator.<br />
40 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
Herschrijf je<br />
eigen leven<br />
Binnen een uur je grootste levensthema’s op tafel. Niet iedereen waagt zich aan een scan<br />
bij ScanCoaching, maar voor wie het wel doet is de beloning groot. Marko van der Beek<br />
en Ernst Oosterbosch van ScanCoaching Nederland vertellen over deze baanbrekende<br />
innovatie die op professioneel én persoonlijk vlak indrukwekkende resultaten boekt.<br />
TEKST MARIEKE QUAARS<br />
42 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
Oprichter Marko Van der Beek:<br />
“De basis van de technologie<br />
is begin jaren zeventig ontwikkeld<br />
als een militair systeem<br />
voor leugendetectie en kent<br />
zijn oorsprong<br />
in Omsk, Rusland. Na de val van de<br />
Muur stond de Sovjet-Unie een aantal<br />
patenten af en zijn er enkele apparaten<br />
in het Westen beland. Zo’n vijftien jaar<br />
geleden heb ik er één gekocht en de resultaten<br />
twee jaar lang vergeleken in<br />
mijn coachingspraktijk. De resultaten<br />
bleken feilloos. Sindsdien is het mijn levenswerk.”<br />
BIG DATA<br />
Door middel van een koptelefoon en<br />
speciale software wordt je lichaam<br />
op celniveau gescand. In een scansessie<br />
worden zo’n veertigduizend frequenties<br />
in je systeem gemeten. De informatie<br />
van deze cellen wordt via de<br />
apparatuur en software<br />
omgezet naar feitelijke data in begrijpelijke<br />
taal. Van der Beek: “In de<br />
data die we verkrijgen zit een patroon<br />
dat we vergelijken met een database<br />
van honderdduizenden profielen. Een<br />
beetje zoals Google dat ook doet. Vanuit<br />
de database herkent de scanner gebeurtenissen<br />
en situaties, waardoor direct<br />
zichtbaar is welke psycho-emotionele<br />
blokkade iemand heeft.”<br />
“Tijdens de conceptie komt het<br />
DNA van beide ouders samen; de basis<br />
van jouw karakter. Gedurende de zwangerschap<br />
activeert de moeder de genen<br />
in de epigenetische laag om het DNA<br />
door invloed van haar omgeving. Deze<br />
imprints van (nare) gebeurtenissen<br />
of denkbeelden van je moeder ga je<br />
direct al na de geboorte onbewust<br />
compenseren door het tegenovergestelde<br />
gedrag van haar te vertonen. Hoe jij<br />
nu denkt en handelt, is een gevolg van<br />
deze epigenetische laag, een soort programmaatje<br />
in je hoofd. Doordat je je<br />
daar niet bewust van bent, zit er geen<br />
vrijheid op deze gedragingen. Dit uit<br />
zich dan in situaties op het werk, door<br />
strubbelingen met bijvoorbeeld je manager<br />
of iemand uit je team, maar ook<br />
privé in relaties, gezin en in gezondheidsproblemen”,<br />
aldus Van der Beek.<br />
SCANCOACHING: DE FEITEN<br />
– Oprichter Marko van der Beek is<br />
samen met de grondlegger van<br />
de PSY·ray-technologie, Mykhailo<br />
Rudman al ruim vijftien jaar bezig<br />
met de verdere ontwikkeling<br />
en verdieping van deze techniek<br />
en methodologie;<br />
– Inmiddels zijn vijftien ScanCoaches<br />
– in verschillende branches,<br />
naast diverse specialisaties – actief<br />
in Nederland;<br />
– De opleiding tot ScanCoach is<br />
HBO-geaccrediteerd. Tevens hebben<br />
alle ScanCoaches een Medische<br />
Basiskennis examen afgelegd;<br />
– PSY·ray is naam van de technologie<br />
die ScanCoaching gebruikt;<br />
– ScanCoaching opereert internationaal.<br />
ScanCoaching Africa is in<br />
oprichting en opereert dit najaar<br />
vanuit Nairobi met een tiental<br />
opgeleide ScanCoaches.<br />
AUTONOMIE<br />
“Hoewel wij denken dat wij heel anders<br />
leven dan onze ouders en voorouders,<br />
leven we eigenlijk gewoon voort op hun<br />
programma’s, al dan niet de compensatie<br />
ervan. Door deze geprogrammeerde<br />
behoeftes neigen we in ons leven naar<br />
een bepaalde richting en vermijden<br />
we bepaalde gebieden, ook op professioneel<br />
vlak. Doordat wij middels een<br />
scan deze programma’s helder maken,<br />
ontstaat er vrijheid. Hiermee krijgen<br />
wij volledige autonomie over ons leven.<br />
Dat heeft direct gevolgen voor ons<br />
brein. De stress in je limbisch systeem<br />
en je reptielenbrein neemt af en dat<br />
stimuleert de werking van je prefrontale<br />
cortex. Hierdoor ben je beter in<br />
staat om focus aan te brengen, en om te<br />
plannen en organiseren”, legt mede-eigenaar<br />
en organisatiedeskundige Ernst<br />
Oosterbosch uit.<br />
Hoewel scannen op celniveau voor<br />
sommigen vaag klinkt, belooft Scan-<br />
Coaching vooral meetbare feiten. Volgens<br />
Van der Beek biedt de PSY·ray-technologie<br />
ook uitkomst bij Hollandse<br />
nuchterheid: «Het is mijn persoonlijke<br />
missie om het onzichtbare zichtbaar te<br />
maken. De oplossingen sluiten aan bij<br />
de frequentie van iemands proces en<br />
komen uit zestig verschillende oplossingsgroepen,<br />
variërend van voeding<br />
tot werken met affirmaties en van homeopathie<br />
tot bio-energetica. Ze zijn<br />
praktisch, liggen altijd binnen je mogelijkheden<br />
maar wel voor 95 procent<br />
buiten je comfortzone. Als blijkt dat zoiets<br />
simpels als wandelen in de natuur<br />
betekent dat je je beter kunt afstemmen<br />
op de verwachtingen en behoeftes<br />
van je team waardoor deze professionals<br />
kunnen excelleren, dan zou je<br />
het – hoe gek het ook klinkt – toch overwegen?”<br />
SCEPTICI<br />
“Na al die jaren komen we nog altijd<br />
sceptici tegen. Dat hoort erbij, zeker<br />
als je je nek uitsteekt met zoiets vernieuwends.<br />
Wij werken inmiddels voor<br />
vooraanstaande multinationals, internationale<br />
uitzendbureaus, grote verzekeringsmaatschappijen,<br />
banken en<br />
overheidsinstellingen. We hebben nog<br />
nooit meegemaakt dat mensen na een<br />
traject geen resultaten boekten. Wel<br />
“HOEWEL WIJ DENKEN DAT WIJ HEEL ANDERS LEVEN<br />
DAN ONZE OUDERS EN VOOROUDERS, LEVEN WE<br />
GEWOON VOORT OP HUN PROGRAMMA’S.”<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 43
DIVERS & INCLUSIEF<br />
ruim driekwart toe. Naast de diepe impact<br />
is de minimale tijdsinvestering –<br />
vijf maal twee uur – voor veel bedrijven<br />
een reden om ScanCoaching in te zetten.”<br />
MARKO VAN DER BEEK:<br />
“MEER BEWUSTZIJN BINNEN<br />
ORGANISATIES.”<br />
heb ik meerdere keren personen aan<br />
tafel gehad die zich destijds totaal niet<br />
herkenden in de teksten en zelfs beledigd<br />
weggingen. Soms belden ze mij<br />
dan zelfs maanden later op met de<br />
boodschap dat het toch klopte en of ze<br />
alsnog een traject konden doen. Dit systeem<br />
faalt niet. Mensen hebben wel<br />
soms tijd nodig om de informatie tot<br />
zich te nemen en een plek te geven.”<br />
Oosterbosch: “Met medisch onderzoeksbureau<br />
Soffos houdt ScanCoaching<br />
de laatste jaren de resultaten<br />
nauwkeurig bij. De uitkomsten van de<br />
gevalideerde stress-REM42 test zijn veelbelovend,<br />
zeker omdat ScanCoaching<br />
aantoonbaar positiever uitpakt dan een<br />
gemiddeld coachingstraject. Het gevoel<br />
van vitaliteit, veerkracht en weerbaarheid<br />
verdubbelt, het stressniveau halveert,<br />
het vermogen om prioriteiten<br />
te stellen, keuzes te maken en tijd effectief<br />
in te delen verdubbelt eveneens<br />
en de flexibiliteit om meerdere copingmechanismen<br />
toe te passen neemt met<br />
ERNST OOSTERBOSCH:<br />
“DIEPE IMPACT, MINIMALE<br />
TIJDSINVESTERING.”<br />
NIEUW LEIDERSCHAP<br />
“We leven in een tijd waarin singulariteit<br />
steeds dichterbij komt”, zegt Oosterbosch.<br />
“De bijna gelijktijdig op handen<br />
zijnde veranderingen op alle belangrijke<br />
terreinen van ons bestaan,<br />
zoals gezondheid, economie, milieu,<br />
onderwijs en werk, en de samensmelting<br />
van mens en technologie hebben<br />
veel meer impact op ons dan we denken.<br />
Deze tijd vraagt om los te komen<br />
van oude patronen, structuren en systemen<br />
die ons niet meer dienen. Er wordt<br />
simpelweg een ander soort leiderschap<br />
gevraagd, een meer holistische benadering.<br />
Met ScanCoaching helpen we<br />
mensen erachter te komen wie ze echt<br />
zijn, waardoor ze voorbij hun programmeringen<br />
kunnen opereren. Hierdoor<br />
zijn zij in staat om op een nieuwe manier<br />
te kijken naar zichzelf en naar de<br />
wereld. We schuren aan tegen de wetenschappelijke<br />
ontwikkelingen die in opkomst<br />
zijn, zoals frequentietechnologie<br />
en epigenitica. De wetenschappers<br />
waar wij contact mee hebben bevestigen<br />
dat het mogelijk is om je eigen leven<br />
te herschrijven.”<br />
De wetenschappelijk bewezen programma’s<br />
zijn afgestemd op de wensen<br />
en doelen van de klant. Van der Beek:<br />
“Performance helpt bij het verbeteren<br />
van prestaties en vormgeven van ambities,<br />
Vitality ondersteunt preventief<br />
of curatief bij het <strong>herst</strong>ellen van chronische<br />
stress, een burn-out of bore-out<br />
en Purpose gaat over zingeving. Onlangs<br />
hebben we daar Navigator aan toegevoegd:<br />
een must-have voor ieder vastgelopen<br />
managementteam. We werken<br />
nu vooral met de Top 500-bedrijven in<br />
Nederland, maar onze droom is dat we<br />
de PSY·ray-technologie voor iedereen<br />
toegankelijk kunnen maken. We timmeren<br />
samen met onze ScanCoaches<br />
elke dag hard aan de weg om meer bewustzijn<br />
te creëren bij individuen en<br />
daarmee binnen organisaties.” n<br />
GRATIS DEMO<br />
Kom op 31 oktober naar onze stand op de Positive Finance Day in Gouda (www.<br />
newfinancialforum.nl), maak kennis met onze oplossingen voor professionals en<br />
ontvang een gratis demo!<br />
Nieuwsgierig naar wat ScanCoaching kan doen voor jou als manager, professional,<br />
high potential of voor jouw organisatie? Ga naar www.scancoaching.nl/<br />
POSITIVEFINANCEDAY en ontvang 20 procent korting op een QuickScan á 395<br />
euro, volledige Scan á 695 euro of een ScanCoachting-traject à 3.475 euro. (Prijzen<br />
zijn excl. BTW. Deze actie loopt tot 31 december <strong>2019</strong>).<br />
44 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
AMBASSADEURS<br />
Ambassadeurs over waarde(n) van de financiële sector<br />
Mensen maken<br />
het verschil<br />
TEKST PETER WORMSKAMP | BEELD SEGER MELIKOGLU<br />
Het New Financial Magazine<br />
stelt in iedere editie een Ambassadeur<br />
een aantal vragen<br />
over de waarde(n) van de financiële<br />
sector. Wat gaat goed, wat<br />
kan beter en hoe verhogen we<br />
de niet-financiële waarde van de<br />
sector? Ditmaal Ambassadeur<br />
Peter Wormskamp van Helder<br />
Beheerd.<br />
Hoe ziet de dienstverlening in de financiële<br />
dienstverlening er idealiter uit?<br />
Volstaat aanpassing van het bestaande<br />
model of zullen er nieuwe modellen<br />
moeten worden ontwikkeld?<br />
Idealiter gezien zou de basis van financiële<br />
dienstverlening een nutsvoorziening<br />
voor elke Nederlander moeten<br />
zijn. Iedereen dient over een basisniveau<br />
van financiële dienstverlening te<br />
beschikken. Het betreft een geprivatiseerde<br />
nutsvoorziening. Partijen die<br />
het leveren zijn ondernemingen die adviezen,<br />
producten of een combinatie<br />
hiervan aanbieden.<br />
De klant en zijn of haar behoeften<br />
zijn altijd het uitgangspunt. Dit kan in<br />
voorkomende gevallen gebaseerd zijn<br />
op een gebeurtenis in het leven van de<br />
klant, zoals het aanschaffen van een<br />
huis. De financieel dienstverlener heeft<br />
altijd als uitgangspunt dat hij of zij het<br />
financiële leven van de klant wil verduidelijken<br />
en waar mogelijk verbeteren.<br />
Dan gaat het ook over dromen en<br />
werkelijke drijfveren van mensen én<br />
inzicht bieden waarom een impuls (‘ik<br />
wil dat huis’) soms beter niet gevolgd<br />
kan worden.<br />
Wellicht kan de overheid een handje<br />
helpen door financieel advies fiscaal<br />
te faciliteren. Een lage toegangsdrempel<br />
tot advies voorkomt (dure) problemen.<br />
“WEERSTA DE<br />
VERLEIDINGEN VAN<br />
DE KORTE KLAP”<br />
Wat zouden de kernwaarden zijn van<br />
een aangepast of nieuw model? Zien<br />
we ze voldoende terug in de sector? En<br />
welke stappen zijn eventueel nodig om<br />
deze kernwaarden beter te verankeren?<br />
Kernwaarden van de financiële sector<br />
zouden moeten zijn: ‘waarde toevoegend’,<br />
‘duurzaam’ en ‘transparant’.<br />
• wees bewust als financieel dienstverlener<br />
wat je rol is in het leven van je<br />
klant. Je voegt waarde toe, zoals: de<br />
aanschaf van een huis waarin een gezin<br />
wordt gesticht, het voorkomen<br />
dat er na een ongeluk geen nieuwe<br />
auto meer kan worden gekocht en<br />
het voorkomen dat een gezin niet<br />
meer verder kan door arbeidsongeschiktheid<br />
van de kostwinner.<br />
• duurzaam is in mijn optiek niet alleen<br />
een ‘vergroening’ maar juist een<br />
continue band die je aangaat met je<br />
klant.<br />
• wees ‘transparant’ in wat je doet en<br />
deel informatie die jij hebt met je<br />
klant of de vertrouwenspersonen die<br />
hij of zij aanwijst.<br />
Op verschillende niveaus zullen er stappen<br />
moeten worden gezet. Als het gaat<br />
om productaanbieders: biedt begrijpe-<br />
46 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
AMBASSADEURS<br />
lijke producten aan, deel gegevens met<br />
adviseurs die de klant bijstaan, zorg<br />
voor heldere voorwaarden, leg regelingen<br />
uit vanuit het meest positieve voor<br />
de klant.<br />
Voor financieel adviseurs is de uitdaging<br />
om weg te gaan van de transactie<br />
en voor de echte langdurige relatie<br />
te gaan. Veel te vaak stopt het bij het<br />
sluiten van een product met een enorme<br />
radiostilte tot gevolg. Er wordt gewacht<br />
tot de klant weer eens aan de bel<br />
trekt. Bijvoorbeeld: “Waar heeft u uw<br />
hypotheek toentertijd afgesloten?” Het<br />
antwoord van de klant: ”Uh, volgens<br />
mij bij de Hypothekershop….”<br />
Denk in dit kader goed na hoe je<br />
jouw dienstverlening wilt laten waarderen<br />
in geld. Een abonnement? Fee<br />
vergoeding (voor simple risks)? In provisie?<br />
Alles kan. Denk vooral goed na over<br />
wat bij jou past.<br />
De reputatie van de financiële sector is<br />
nog altijd niet best. Welke boodschap<br />
zou je de sector willen meegeven om de<br />
reputatie te verbeteren?<br />
Wees oprecht. En dan vooral: praat<br />
niet alleen, maar lever! Laat het zien.<br />
Durf te erkennen dat er fouten zijn gemaakt<br />
in het verleden. Ga niet lopen<br />
traineren. Op de korte termijn kan dit<br />
voor een bedrijf financieel interessant<br />
lijken, maar uiteindelijk is het altijd<br />
slecht voor je bedrijf en voor de sector<br />
als geheel.<br />
Tegelijkertijd hoef je niet op elk signaal<br />
aan te slaan. Lang niet elke beleggingspolis<br />
was bijvoorbeeld een woekerpolis.<br />
Er zijn veel goudzoekers actief<br />
in onze markt. Wees hier als sector<br />
vooral duidelijk over.<br />
Communicatie is de sleutel in dit<br />
proces, juist ook als de boodschap niet<br />
zo positief is. Klanten voelen instinctief<br />
aan of je oprecht bent of niet. Waarden<br />
voor mens en samenleving hoeven niet<br />
op gespannen voet te staan met financiële<br />
waarde. Juist voor dergelijke menselijke<br />
en duurzame waarden zijn steeds<br />
meer mensen bereid de portemonnee<br />
te trekken.<br />
Peter Wormskamp<br />
PETER WORMSKAMP:<br />
“ETHIEK IS ALTIJD DE BASIS<br />
VAN JE HANDELEN.”<br />
Peter Wormskamp is sinds 1993 werkzaam in de financiële dienstverlening. Hij<br />
heeft diverse commerciële, adviserende en managementfuncties vervuld. Onder<br />
andere bij Nationale-Nederlanden, IG&H Management Consultants, Obvion<br />
en Rabobank.<br />
Hij stond met een aantal enthousiastelingen aan de wieg van de Nederlandse<br />
Vereniging van Hypothecair Planners. Momenteel is hij hier penningmeester.<br />
Samen met Dirk van Haarlem runt Peter Helder Beheerd. Hier geeft hij invulling<br />
aan hetgeen hem drijft: ‘het beter laten werken van organisaties en de<br />
mensen die er werken’.<br />
Voor vakblad VVP schrijft Wormskamp een aantal artikelen onder de noemer<br />
‘Het P(i)eterpad’. Wormskamp loopt dit jaar 492 kilometer door Nederland<br />
over het Pieterpad en spreekt onderweg met financieel dienstverleners over de<br />
staat van financieel dienstverlenend Nederland anno nu.<br />
Meer informatie: www.peterpad.nl en www.helderbeheerd.nl.<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 47
AMBASSADEURS<br />
Wat is het belang van ethiek in de financiële<br />
sector en waar liggen de uitdagingen<br />
voor de sector?<br />
Ethiek is altijd de basis van je handelen.<br />
Een interessante vraag is vervolgens:<br />
welke grenzen hanteer je binnen<br />
je ethisch begrip? Ethisch handelen is<br />
immers steeds in beweging. Wat vijftig<br />
jaar geleden nog ethisch verantwoord<br />
was, kan dit nu totaal niet meer zijn.<br />
Hier zal je je als financiële sector constant<br />
mee bezig moeten houden. Een<br />
uitdaging.<br />
Andere uitdaging is het tempo<br />
waarin je wilt en kunt veranderen.<br />
Houd je als onderneming het tempo<br />
van de maatschappij bij? En zo niet,<br />
wat is dan jouw plan? En hoe communiceer<br />
je dat?<br />
Kun je drie algemene voorbeelden noemen<br />
waar de sector zich bewuster van<br />
zou mogen worden als het om ethiek<br />
gaat.<br />
• Uitleg van wet- en regelgeving. Ik heb<br />
de indruk dat wet- en regelgeving<br />
meer dan eens gebruikt wordt als argument<br />
om vooral niet te bewegen.<br />
Of juist rigide <strong>herst</strong>elprogramma’s<br />
door te voeren waarbij het de vraag is<br />
of dit echt het beste voor de klant is.<br />
Wellicht is het ook angst voor de toezichthouder.<br />
Daar zal diezelfde toezichthouder<br />
een rol in moeten spelen.<br />
Door met de sector de dialoog<br />
verder aan te gaan over rule based (lekker<br />
safe) of principle based (gebaseerd<br />
op de intentie van wat er met de wet<br />
is bedoeld).<br />
• Vertragen van claims. Hier zijn natuurlijk<br />
al stappen in gemaakt. Toch<br />
kan dat nog veel beter.<br />
• Walk your talk. Neem bijvoorbeeld beleggen.<br />
Als jouw ‘duurzame doelstelling’<br />
op korte termijn niet gehaald<br />
kan worden, hoeft dat niet problematisch<br />
te zijn. Maar wees daar duidelijk<br />
over. Voor financiële dienstverleners:<br />
als je zegt dat je een relatie aangaat<br />
met je klant, regel dat dan ook<br />
echt in. Het is niet super ingewikkeld,<br />
maar je moet het wel doen!<br />
“EEN LAGE<br />
TOEGANGSDREMPEL<br />
TOT ADVIES VOORKOMT<br />
DURE PROBLEMEN”<br />
In hoeverre onderschrijf je het gedachtegoed<br />
van de betekeniseconomie en<br />
welke mogelijkheden zie je voor de financiële<br />
sector om hier (meer) invulling<br />
aan te geven?<br />
Mijn overtuiging is dat winst noodzakelijk<br />
is om bedrijven in stand te houden<br />
en verder te ontwikkelen. Het gaat<br />
echter wel om de wijze waarop en ten<br />
koste waarvan. Duurzaam ondernemen<br />
kan zeker winstgevend zijn.<br />
Sturen op alleen winst en de maximalisatie<br />
daarvan voor het eigen bedrijf<br />
is ééndimensionaal. Het past niet<br />
in de gedachte dat een bedrijf een samenstel<br />
en vooral ook een samenspel is<br />
tussen verschillende stakeholders. Verschillende<br />
bedrijven kunnen verschillende<br />
footprints realiseren richting een<br />
betere wereld. Een grote financial bijvoorbeeld<br />
door bewust te beleggen. Een<br />
financieel dienstverlener door de klant<br />
nadrukkelijk te wijzen op de duurzame<br />
alternatieven. Zo draagt elk niveau op<br />
eigen wijze bij aan het verbeteren van<br />
de kwaliteit van het leven.<br />
Financieel dienstverleners kunnen<br />
sowieso in de eigen micro-omgeving de<br />
kwaliteit van leven van klanten verbeteren<br />
door afgewogen advies te geven en<br />
klanten te blijven coachen. Dat is maatschappelijke<br />
winst.<br />
Welke boodschap zou je de top van de financiële<br />
sector willen meegeven?<br />
• Weersta de verleidingen van ‘de korte<br />
klap’ en stap regelmatig over je eigen<br />
schaduw heen. Zoek samenwerking<br />
met collega-bedrijven en ketenpartners.<br />
Uiteraard met inachtneming<br />
van de mededingingsregels.<br />
• Werk aan een bedrijfsmodel waarbij<br />
alle stakeholders zo goed als mogelijk<br />
worden bediend. Dus aandeelhouders,<br />
medewerkers, distributiepartners<br />
en bovenal de klant.<br />
Wat draag je zelf bij aan een betere financiële<br />
sector?<br />
Ik geloof in een financiële sector die<br />
de klant echt coacht in zijn financiële<br />
leven. Dat is ook wat ik in mijn werk<br />
richting financieel dienstverleners uitdraag.<br />
Het stopt niet bij de transactie.<br />
Ook draag ik hieraan bij door actief te<br />
zijn in het bestuur van de Nederlandse<br />
Vereniging van Hypothecair Planners.<br />
Al vanaf aanvang was het uitgangspunt<br />
dat een hypotheek verder gaat dan een<br />
bruto-netto berekening. Ik ben er dan<br />
ook trots op dat deze vereniging en dit<br />
denken door meer dan 1.200 professionele<br />
adviseurs wordt uitgedragen.<br />
Wat is de belangrijkste les die je in het<br />
afgelopen jaar hebt geleerd?<br />
Niet per se het laatste jaar, maar wel<br />
überhaupt: mensen maken het verschil!<br />
n<br />
48 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
DIVERS & INCLUSIEF<br />
CHANTAL INEN:<br />
“DUURZAME MICRO<br />
REVOLUTIES.”<br />
Zinnige<br />
vragen<br />
Het New Financial Magazine stelt in iedere editie van<br />
het New Financial Magazine ‘zinnige vragen’ aan een<br />
persoon die zich in het afgelopen kwartaal positief<br />
heeft onderscheiden. Ditmaal Chantal Inen, oprichter<br />
van The Punchy Pack, initiatiefnemer van De Partnership<br />
Verkiezing en theatermaker.<br />
TEKST CHANTAL INEN | BEELD MARTIN PLUIMERS<br />
50 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
1<br />
Hoe wil je worden herinnerd?<br />
Als iemand die van betekenis is geweest<br />
door haar persoonlijke noodzaak<br />
om te zetten tot een beweging waar iedereen<br />
baat bij kan hebben. Die persoonlijke<br />
noodzaak is simpel: ik wil<br />
de wereld verbeteren. Niet zozeer door<br />
liefdadigheid, maar door problemen<br />
op te vatten als business opportunities.<br />
Dan moet je wel in staat worden gesteld<br />
om je potentie te erkennen, je talenten<br />
te ontwikkelen, jezelf beter te leren<br />
kennen en om diversiteit en inclusiviteit<br />
als rijkdom te ervaren. Als we uit<br />
onze patronen en denkhokjes stappen,<br />
problemen weer als kansen gaan zien<br />
en samen aan de slag gaan, creëren we<br />
een betere wereld.<br />
2<br />
Waarom ga jij (iedere ochtend) aan<br />
het werk?<br />
Ik wil mijn licht laten schijnen op hidden<br />
topics en met talentvolle mensen<br />
werken om deze om te zetten in positieve<br />
actie. Daar doe ik het voor.<br />
3<br />
Wat is de mooiste eigenschap van<br />
een mens?<br />
Liefde.<br />
4<br />
Zijn mensen van nature goed of<br />
slecht?<br />
Goed. Absoluut goed. Ik geloof dat we<br />
worden gevormd door ervaringen uit<br />
ons eigen verleden en die van onze ouders<br />
en voorouders. Dat maakt hoe we<br />
naar de wereld kijken en hoe we handelen.<br />
Door bewuster te worden van de<br />
bril waardoor we kijken, kunnen we bepaalde<br />
patronen loslaten en kunnen we<br />
meer vertrouwen op echte inspiratie.<br />
5<br />
Ben je meer rationeel of meer intuïtief<br />
ingesteld? Is er zakelijk en<br />
privé een verschil?<br />
Ik ontwikkel mijn intuïtie steeds sterker<br />
en durf daarop te vertrouwen. Tussen<br />
zakelijk en privé zit steeds minder verschil.<br />
Ik werk met mensen en wat hun<br />
formele functie is vind ik minder interessant.<br />
Het gaat om wie ze zijn en wat<br />
we samen kunnen creëren. ‘Als het op<br />
werk gaat lijken, stop er dan mee’, zei<br />
ooit mijn mentor Herman van Veen tegen<br />
me. Daar ben ik het mee eens. Met<br />
de mensen met wie ik werk heb ik meestal<br />
ook een hele persoonlijke relatie.<br />
6<br />
Wat is de mooiste herinnering uit<br />
jouw leven?<br />
Wow. Wat een vraag! Ik denk mijn verjaardagen<br />
als klein kind waarbij ik me<br />
kan herinneren dat mijn hele familie<br />
er was. De Indische opa, de Duits-<br />
Portugese oma, de hindoestaanse kant<br />
van mijn moeder. Veel muziek, heerlijk<br />
eten. Iedereen bij elkaar.<br />
7<br />
Als je een boek zou schrijven, wat<br />
zou de titel dan zijn? En waar zou<br />
het over gaan?<br />
Mijn boek zou gaan over mijn ontdekkingstocht<br />
naar betekenis: als vrouw,<br />
met een zeer diverse achtergrond qua<br />
culturen, als kunstenaar met een theateropleiding<br />
en als ondernemer met<br />
een opleiding bedrijfskunde. Ik ben positief<br />
over onze toekomst en ik voel dat<br />
ik nog veel te doen heb.<br />
8<br />
Door wie of wat ben jij geïnspireerd?<br />
Door grote en kleine dingen. Ik liep<br />
eens met een aantal heliumballonnen<br />
over straat op weg naar de verjaardag<br />
van mijn nichtje. In de tram, metro<br />
en op straat keken mensen mij aan<br />
met zo’n positieve energie. Die ballonnen,<br />
zo simpel, creëren positieve energie.<br />
Dat inspireert mij dan. Ook mensen<br />
waarmee ik werk inspireren me. Ik<br />
denk aan mijn regisseuse Selma Susanna<br />
die mij heeft opgeleid tot theatermaker,<br />
aan Herman van Veen met wie ik<br />
een nieuwe theatervoorstelling maak,<br />
aan Kaouthar Darmoni die mij leert<br />
hoe mijn vrouwelijke energie te benutten<br />
en aan Ganga Hoogendoorn, mijn<br />
yoga-meester. Zij leren mij veel over ondernemerschap,<br />
over de kunst van het<br />
theater en over het leven zelf. Zij zijn<br />
mijn mentoren.<br />
Ook ben ik geïnspireerd door sterke<br />
vrouwen met een zware geschiedenis<br />
die van grote betekenis zijn geweest, zoals<br />
Amy Winehouse en Mata Hari (Mar-<br />
DIVERS & INCLUSIEF<br />
garetha Geertruida Zelle) waar ik op<br />
dit moment een solovoorstelling over<br />
speel. Wat een vrouw! Verder inspireert<br />
mijn eigen achtergrond me, de verhalen<br />
van opa’s en oma’s en van ouders.<br />
Maar ook raak ik geïnspireerd door<br />
senior executives en young professionals<br />
met wie ik samenwerk en die vanuit<br />
hun bedrijven sociale en ecologische<br />
projecten opzetten. Zoals Silvia de Vaan<br />
die met support van Renewi (een toonaangevend<br />
internationaal waste to product<br />
bedrijf dat afval voorkomt, hergebruikt<br />
en recyclet, red.) tien waste businesses<br />
in Bangelore heeft opgezet. Of<br />
Frederique Houthoff van ABN Amro die<br />
vluchtelingen opleidt tot IT-experts en<br />
ze aanneemt op de IT-afdeling. Of Rabobank<br />
die mensen via een app helpt uit<br />
de schulden te komen. Dit zijn voorbeelden<br />
van impact cases die uit mijn initiatief<br />
De Partnership Verkiezing zijn ontstaan.<br />
Het inspireert mij enorm als mensen<br />
hun potentie en talent ontdekken en<br />
vervolgens opstaan en tot actie overgaan.<br />
9<br />
Wat vind je echt mooi? Kun je uitleggen<br />
waarom?<br />
Verbeelding vind ik echt mooi. Het vermogen<br />
om te verbeelden, maakt dat we<br />
het kunnen realiseren. Op het podium<br />
kun je elk personage zijn, de code die je<br />
met elkaar hebt afgesproken, is dat het<br />
publiek dat ook gelooft. Hoe zou de wereld<br />
eruit zien als we meer zouden verbeelden?<br />
Leonardo da Vinci was daar<br />
een meester in. Ik probeer dat te gebruiken<br />
door in mijn werkzaamheden<br />
future thinking te gebruiken waarin we<br />
op basis van onderzoek toekomstbeelden<br />
ontwikkelen. Mooi om te zien wat<br />
er dan met mensen gebeurt. En natuurlijk<br />
vind ik mooi als ik zelf op het podium<br />
sta en kan voelen wat een optreden<br />
met het publiek doet.<br />
10<br />
Draag je bij aan een groenere of<br />
duurzamere wereld?<br />
Ja! Absoluut. Vanuit mijn bedrijf creëer<br />
ik duurzame micro-revoluties vanuit<br />
bedrijven. Enige voorbeelden heb ik<br />
hierboven beschreven. Zelf ben ik vegetariër<br />
en veganistisch aan het worden.<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 51
DIVERS & INCLUSIEF<br />
Partnership Verkiezing<br />
Het afgelopen jaar streden Young<br />
Professionals van Albert Heijn,<br />
Ahold Delhaize, FMO, Philips, PwC,<br />
Rabobank Westland en Achmea/Zilveren<br />
Kruis/Rabobank in een aantal<br />
ronden om de Best New Partnership<br />
Award. Inen organiseert de Partnership<br />
Verzkiezing al sinds 2012. Winnaar<br />
van de laatste editie was Finbuddy,<br />
een app die schulden moet<br />
helpen voorkomen door gebruikers<br />
in- en overzicht te geven in hun bestedingsbedrag.<br />
De app is een idee<br />
van Young Professionals werkzaam<br />
bij Achmea, Rabobank en Zilveren<br />
Kruis. Zij kregen na afloop van de finaleronde<br />
de award uitgereikt door<br />
juryvoorzitters Jan Peter Balkenende<br />
en Astrid Elburg.<br />
Vanaf oktober <strong>2019</strong> gaat Inen<br />
alweer van start ze met de negende<br />
editie van dit succesvolle initiatief<br />
waarin Young Professionals<br />
worden opgeleid om als social intrapreneurs<br />
duurzame/sociale partnerships<br />
te ontwikkelen. De teams<br />
worden begeleid en getraind op onderdelen<br />
als ondernemerschap, cijfermatige<br />
onderbouwing, teambuilding,<br />
vaardigheden, overtuigingskracht,<br />
presentatie etc.<br />
Meer informatie en inschrijven:<br />
www.departnershipverkiezing.nl.<br />
Ik vlieg niet binnen Europa en koop<br />
alleen kleding als het duurzaam is. Ik<br />
koop eigenlijk nooit iets nieuws alleen<br />
als het echt moet. En ik probeer de dialoog<br />
aan te gaan met mijn omgeving<br />
over duurzame onderwerpen.<br />
11<br />
Geef je aan goede doelen? Geloof<br />
je in het nut ervan?<br />
In mijn werk koppelen we goededoelenorganisaties<br />
en NGO’s aan bedrijven. Ik<br />
geloof dat hun expertise nodig is. Het is<br />
goed om te zien dat ook goededoelenorganisaties<br />
en NGO’s steeds vaker een<br />
business model aan het ontwikkelen<br />
zijn. Geld is op dit moment het belangrijkste<br />
ruilmiddel en nu is er geld nodig<br />
om de wereld beter te maken.<br />
12<br />
Ben je bang voor de dood?<br />
Ik zou het wel jammer vinden om<br />
jong dood te gaan, want ik heb nog zoveel<br />
dromen die ik waar wil maken.<br />
13<br />
Waar haal jij troost/steun vandaan?<br />
In kunst. In mijn vriend. In mijn moeder<br />
die mijn hoofd masseert. In mijn<br />
vader die altijd met een positieve blik<br />
naar zaken bekijkt. In mijn voorouders<br />
en ouders die oorlogen en een hoop andere<br />
ellende hebben overleeft. Ik ben<br />
hen heel dankbaar.<br />
14<br />
Wat versta jij onder liefde?<br />
Een warm gevoel van verbinding<br />
en eenheid.<br />
15<br />
Ben jij honderd procent verantwoordelijk<br />
voor je eigen leven?<br />
Ik voel mij verantwoordelijk voor hoe ik<br />
omga met situaties in mijn leven. Dat is<br />
het simpele antwoord. Een vraag waar<br />
ik nu veel mee bezig ben is: hoe te leven<br />
vanuit een bewustzijn gebaseerd<br />
op liefde in plaats van angst. Ik doe een<br />
transformatieve yoga-opleiding, die is<br />
ontwikkeld door Ganga Hoogendoorn.<br />
Dat helpt me in mijn proces.<br />
16<br />
Welke levenswijsheid zou je omgeving<br />
willen meegeven?<br />
Ga op zoek naar je bron, daar zit kracht,<br />
als je weet waar je vandaan komt dan<br />
weet je beter waar je heengaat.<br />
17<br />
Chantal Inen<br />
Chantal Inen is jong, veelzijdig en<br />
impactvol. Ze ontving meerdere<br />
awards voor haar werk waaronder<br />
de ‘FD top 50 talenten van 2018’.<br />
Zij richtte in 2011 The Punchy Pack<br />
op, een bedrijf dat organisaties<br />
helpt met het opzetten van duurzame<br />
micro-revoluties binnen bedrijven.<br />
Aansluitend hierop richtte ze<br />
de Partnership Academie op waarin<br />
deelnemers van grote ondernemingen<br />
leren hoe je een sterke business<br />
case opzet om zowel maatschappelijk,<br />
ecologisch en financieel impact<br />
te creëren. Sinds 2012 organiseert ze<br />
samen met het ministerie van Buitenlandse<br />
Zaken en FMO de Partnership<br />
Verkiezing.<br />
Chantal Inen is tevens actrice.<br />
Dit jaar is ze te bewonderen in de<br />
voorstelling Mata Hari en ontwikkelt<br />
ze een nieuwe programma met<br />
Herman van Veen.<br />
Welke levensvraag zou jij graag<br />
voor je dood beantwoord zien?<br />
Ik zie het leven als een grote ontdekkingsreis.<br />
Herman Wijffels zei mij eens:<br />
‘je ont-wikkelt je’. Dat is voor mij tot je<br />
kern komen en van daaruit je talenten<br />
en dromen ontdekken. n<br />
52 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
LICHT<br />
“IK WIL GRAAG EEN<br />
BRON ZIJN WAAR JE<br />
AAN KUNT DRINKEN.”<br />
54 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
LICHT<br />
In deze rubriek gaan we op zoek naar het licht in de financiële sector.<br />
We bevragen een financieel dienstverlener over zijn spiritualiteit,<br />
zijn innerlijke reis, zijn inspiratiebronnen en hoe zijn licht zijn werk<br />
inspireert. Deze keer Michiel Brandt, verbinder in hart en nieren.<br />
Moed hebben om<br />
het goed te doen<br />
TEKST SILVIA JANSSEN | BEELD MICHIEL BRANDT<br />
In de verzekeringswereld ontmoet<br />
Michiel veel tegenstellingen. Het<br />
wordt pas mooi als je daar uit kan<br />
komen. Met een rijk verzekeringsverleden<br />
bij Delta Lloyd, VCN en<br />
SVC heeft hij vele verbindingen gelegd.<br />
Michiel is op zijn best in een diep gesprek:<br />
vriendelijk, scherp en verbindend.<br />
Meester in het scheppen van vertrouwen.<br />
En bekend om zijn ontregelende<br />
grappen.<br />
EENHEID<br />
Het licht straalt als je elkaar ontmoet<br />
als gelijke. Het mooie zien in ieder<br />
mens, dat is zijn vertrekpunt. Als je tegenstellingen<br />
ontstijgt, kom je in een<br />
veld van eenheid. Daar gebeuren de<br />
mooie dingen. Daar ontmoet je het<br />
licht. Zijn mooiste ervaring was toen<br />
deze eenheid hem omarmde. Lezend in<br />
het boek ‘Zen en de kunst van het motoronderhoud’<br />
keek hij uit het raam<br />
en was hij ineens één met alles. Onbeschrijflijk.<br />
KWALITEIT<br />
Heel zijn leven speurt hij naar kwaliteit.<br />
Als tiener ervaarde hij de schone<br />
kunst van kwaliteit bij een schijnbaar<br />
zeer eenvoudige man. Als je daar kwam<br />
met een ondoenlijke reparatie aanschouwde<br />
je een wonder. Deze man behandelde<br />
ieder voorwerp zo gracieus<br />
en stalde zijn gereedschappen een voor<br />
een uit op een fluwelen doek. Alsof zo’n<br />
fiets direct wist dit is meesterschap,<br />
hier moet ik aan meewerken. Dit meesterschap<br />
inspireerde hem en bracht hij<br />
mee in de verzekeringssector.<br />
Tientallen jaren later heeft hij zich een<br />
enorme lijst aan filosofen, psychologen<br />
en andere leermeesters eigen gemaakt.<br />
En daarmee zijn perspectief op verbinden<br />
en eenheid verder gevormd. Een<br />
ware filosoof!<br />
VERBINDEN<br />
Michiel verbindt of maakt juist los waar<br />
nodig. En dat levert een indrukwekkende<br />
stroom van creaties op. Als therapeut,<br />
televisiemaker, ondernemer,<br />
“ZIE DE KLANT ALS<br />
GELIJKE VAN JEZELF”<br />
coach en nog veel meer. Hij kijkt met<br />
voldoening terug op de wijze waarop<br />
hij in verbinding leiding heeft mogen<br />
geven. “Door mensen in hun volle wasdom<br />
te zien laat je eenheid stromen.”<br />
In de tijd van getrapte levenprovisies<br />
zag hij niet dat dat tot verminderde uitkering<br />
zou leiden. “Nu wij dat wel weten,<br />
moet het anders.” Michiel spiegelt<br />
de ander graag in zijn ‘geld belust zijn’.<br />
“Het lijkt wel alsof je in de sector moed<br />
moet hebben om het fout te doen. Maar<br />
laten we de moed hebben om het goed<br />
te doen!” n<br />
LIGHT & DINER<br />
De rubriek Licht is ontstaan vanuit<br />
Light & Diner; een ontmoetingsplek<br />
voor financieel dienstverleners waar<br />
het veilig is en waar je elkaar inspireert<br />
om de sector mooier te maken,<br />
zonder dat geld een rol speelt.<br />
Meer informatie over dit platform:<br />
Silvia Janssen (Onkar Compliance):<br />
info@onkar-compliance.nl. Zij verzorgt<br />
deze rubriek Licht in de wens<br />
om het licht (in de financiële sector)<br />
zichtbaar te maken.<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 55
AMBASSADEURS<br />
Ambassadeurs van het<br />
• Dick-Jan Abbringh | Purpose<br />
Newfinancialforum.nl/dick-jan-abbringh<br />
• Roy van den Anker | MultiSafe<br />
Newfinancialforum.nl/roy-van-den-anker<br />
• Martin van Arendonk | Univé<br />
Newfinancialforum.nl/martin-van-arendonk<br />
• Bjørn Aris | Return on People<br />
Newfinancialforum.nl/bjorn-aris<br />
• Armand Baas Becking | Hypotheek Visie Centrale<br />
Newfinancialforum.nl/armand-baas-becking<br />
• Jeroen Bais | Next Step Factory<br />
Newfinancialforum.nl/jeroen-bais<br />
• Ferdinand Bakker | Schouten Zekerheid<br />
Newfinancialforum.nl/ferdinand-bakker<br />
• Pieter van den Ban | Univé<br />
Newfinancialforum.nl/pieter-van-den-ban<br />
• Jelle Bartels | Next Step Factory<br />
Newfinancialforum.nl/jelle-bartels<br />
• Ewald Bary | Lindenhaeghe<br />
Newfinancialforum.nl/ewald-bary<br />
• Ron Bavelaar | Univé<br />
Newfinancialforum.nl/ron-bavelaar<br />
• Lambert Becks | Qees<br />
Newfinancialforum.nl/lambert-becks<br />
• Robin van Beem | Polis Advocaten<br />
Newfinancialforum.nl/robin-van-beem<br />
• Johanneke Behrend | AEGON<br />
Newfinancialforum.nl/johanneke-behrend<br />
• Ted van den Bergh | Triodos Foundation<br />
Newfinancialforum.nl/ted-van-den-bergh<br />
• Toon Berendsen | VVP<br />
Newfinancialforum.nl/toon-berendsen<br />
• Egbert Berkhoff | NNEK<br />
Newfinancialforum.nl/egbert-berkhoff<br />
• Joke Bijleveld | Achmea Academy<br />
Newfinancialforum.nl/joke-bijleveld<br />
• Ria Blok-Leenheer | Zwitserleven<br />
Newfinancialforum.nl/ria-blok-leenheer<br />
• Olette Bollen | Connect4Value<br />
Newfinancialforum.nl/olette-bollen<br />
• Thom Boot | Thomorrow LifePlanning<br />
Newfinancialforum.nl/thom-boot<br />
• Yvonne Bouman | Florijn College<br />
Newfinancialforum.nl/yvonne-bouman<br />
• Jules Brader | De Goudse<br />
Newfinancialforum.nl/jules-brader<br />
• Nanda Bramer | MY Organization<br />
Newfinancialforum.nl/nanda-bramer<br />
• Michiel Brandt | SVC Brandt Advies<br />
Newfinancialforum.nl/michiel-brandt<br />
• Wendy Broek / BSB<br />
New Financial Forum/wendy-broek<br />
• Arno Brons | Avéro Achmea, Voorzie<br />
Newfinancialforum.nl/arno-brons<br />
• Mark de Bruijn | Obvion<br />
Newfinancialforum.nl/mark-de-bruijn<br />
• Wilma de Bruijn | Eurapco<br />
Newfinancialforum.nl/wilma-de-bruijn<br />
• Christel van Capelleveen / a.s.r.<br />
Newfinancialforum.nl/christel-van-capelleveen<br />
• Urjan Claassen | Quilify<br />
Newfinancialforum.nl/urjan-claassen<br />
• Klaas Coolen | Coolen Expertise<br />
Newfinancialforum.nl/klaas-coolen<br />
• Marcel Coopman | Next Step Factory<br />
Newfinancialforum.nl/marcel-coopman<br />
• Jack Cox | Econsenso<br />
Newfinancialforum.nl/jack-cox<br />
• Kim Cramer | Emotone<br />
Newfinancialforum.nl/kim-cramer<br />
• Gijs Dalen Meurs / Eyevestor.com<br />
newfinancialforum.nl/gijs-dalen-meurs<br />
• Ralph van Dam | Centraal Beheer Achmea<br />
Newfinancialforum.nl/ralph-van-dam<br />
• Gary Damen | Paradigma Groep<br />
Newfinancialforum.nl/gary-damen<br />
• Petrosjan Damen | Sintering<br />
Newfinancialforum.nl/petrosjan-damen<br />
• Chris Das | Taurus Financiële Belevingen<br />
Newfinancialforum.nl/chris-Das<br />
• Douwe Dijkstra<br />
Newfinancialforum.nl/douwe-dijkstra<br />
• Jan Donselaar | DMA<br />
Newfinancialforum.nl/jan-donselaar<br />
• Frank van den Dungen Bille<br />
Newfinancialforum.nl/frank-van-den-dungen<br />
• Peter Dussel | Figlo<br />
Newfinancialforum.nl/peter-dussel<br />
• Wilko Emmens | Allianz Nederland<br />
Newfinancialforum.nl/wilko-emmens<br />
• Madelon Engels | Beyond Marketing<br />
Newfinancialforum.nl/Madelon-engels<br />
• Patrick Eppink | Turner<br />
Newfinancialforum.nl/patrick-eppink<br />
• Jolanda Franken | Obvion<br />
Newfinancialforum.nl/jolanda-franken<br />
• Erik Friedeberg | Manifesto<br />
Newfinancialforum.nl/erik-friedeberg<br />
• Indra Frishert | Dazure<br />
Newfinancialforum.nl/indra-frishert<br />
• Nancy Gaertner | Schouten Zekerheid<br />
Newfinancialforum.nl/nancy-gaertner<br />
• Karin van Geelen | Yellow communicatie<br />
Newfinancialforum.nl/karin-van-geelen<br />
• Steven Geldof | Inspirerende Hutspot<br />
Newfinancialforum.nl/steven-geldof<br />
• Annemarie Gerritsma | GAPP<br />
Newfinancialforum.nl/annemarie-gerritsma<br />
• Jacky van de Goor | Legende<br />
Newfinancialforum.nl/jacky-van-de-goor<br />
• Peter van Geijtenbeek | Turien & Co<br />
Newfinancialforum.nl/peter-van-geijtenbeek<br />
• Claudia Goossen | AEGON<br />
Newfinancialforum.nl/claudia-goossen<br />
• Frank Jan de Graaf | Hogeschool van Amsterdam<br />
Newfinancialforum.nl/frank-jan-de-graaf<br />
• René de Haan | acht!<br />
Newfinancialforum.nl/rene-de-haan<br />
• Jeanette Hadderingh | NIBE SVV<br />
Newfinancialforum.nl/jeanette-hadderingh<br />
• Roger Hagen / Rebels in Finance<br />
Newfinancialforum.nl/roger-hagen<br />
• Jan Hamburger | Turien & Co<br />
Newfinancialforum.nl/jan-hamburger<br />
• Aloys Harmsen | Pensioen Support Nederland<br />
Newfinancialforum.nl/aloys-harmsen<br />
• Kees Haverkamp | Newest Industry<br />
Newfinancialforum.nl/kees-haverkamp<br />
• Maurice van den Hemel | All-Insure<br />
Newfinancialforum.nl/maurice-van-den-hemel<br />
• Marco Hoekstra<br />
Newfinancialforum.nl/marco-hoekstra<br />
• Liesbeth Hogervorst | Energizer<br />
Newfinancialforum.nl/liesbeth-hogervorst<br />
• Jack Hommel | Centraal Beheer Achmea<br />
Newfinancialforum.nl/jack-hommel<br />
• Ton van Hooft | Kompas Financiën<br />
Newfinancialforum.nl/ton-van-hooft<br />
• Fred Huibers / Hogeschool van Amsterdam<br />
New Financial Forum/fred-huibers<br />
• Gerard Hulsman | docent wiskunde en economie<br />
Newfinancialforum.nl/gerard-hulsman<br />
• Arno Groot Koerkamp | Future of Finance<br />
Newfinancialforum.nl/arno-groot-koerkamp<br />
• Chantal Inen | The Punchy Pack<br />
Newfinancialforum.nl/chantal-inen<br />
• Sylvia Janssen | Onkar Compliance<br />
Newfinancialforum.nl/sylvia-janssen<br />
• Jelle Jansons | Nationale-Nederlanden<br />
Newfinancialforum.nl/jelle-jansons<br />
• Jorad Jongeneel | AEGON<br />
Newfinancialforum.nl/jorad-jongeneel<br />
• Femke de Jong<br />
Newfinancialforum.nl/femke-de-jong<br />
• Gert de Jong / Hogeschool van Amsterdam<br />
New Financial Forum/gert-de-jong<br />
• Bas Jongeling / Wildgras<br />
Newfinancialforum.nl/bas-jongeling<br />
• Mark Jordens | Edmond Halley<br />
Newfinancialforum.nl/mark-jordens<br />
• Antoinette Kalkman | FlexFront<br />
Newfinancialforum.nl/antoinette-kalkman<br />
• Roland van Kemenade | Roland Advies<br />
Newfinancialforum.nl/roland-van-kemenade<br />
• Ron van Kesteren | Stv<br />
Newfinancialforum.nl/ron-van-kesteren<br />
• Zairah Khan | Blue02<br />
Newfinancialforum.nl/zairah-khan<br />
• Jan Willem Kirpestein | Spirit, Heart & Mind Corpus<br />
Newfinancialforum.nl/jan-willem-kirpestein<br />
• Pepijn van Kleef | MoneyView Research<br />
Newfinancialforum.nl/pepijn-van-kleef<br />
• Kees Klomp | Karmanomics<br />
Newfinancialforum.nl/kees-klomp<br />
• Wibo Koole | Create2connect<br />
Newfinancialforum.nl/wibo-koole<br />
• Theo Kocken | Cardano Group<br />
Newfinancialforum.nl/theo-kocken<br />
• Alexander Koene | BR-ND<br />
Newfinancialforum.nl/alexander-koene<br />
• Erna Knipscheer | Lifebalance4u<br />
Newfinancialforum.nl/erna-knipscheer<br />
• Wiro Kuipers | Zin in de Zaak<br />
Newfinancialforum.nl/wiro-kuipers<br />
• Sjoerd Laarberg | Allianz Nederland<br />
Newfinancialforum.nl/sjoerd-laarberg<br />
58 | <strong>NFM</strong> HERFST <strong>2019</strong>
AMBASSADEURS<br />
New Financial Forum<br />
• Denise Land | Financial life planner<br />
Newfinancialforum.nl/denise-land<br />
• Michel van Leeuwen | Flanderijn<br />
Newfinancialforum.nl/michel-van-leeuwen<br />
• Peter Paul Leutscher | RedZebra Group<br />
Newfinancialforum.nl/peter-paul-leutscher<br />
• Wouter van Leusen / Stan&Wende<br />
New Financial Forum/wouter-van-leusen<br />
• Joke Lodewijk | Urban Knowmads<br />
Newfinancialforum.nl/joke-lodewijk<br />
• Nicolette Loonen | Fidet Finance Professionals<br />
Newfinancialforum.nl/nicolette-loonen<br />
• Pieter Lugtigheid / AEGON<br />
Newfinancialforum.nl/pieter-lugtigheid<br />
• Michael Mackaaij | Verne Business Excellence<br />
Newfinancialforum.nl/michael-mackaaij<br />
• Thom Mallant | Allianz Nederland<br />
Newfinancialforum.nl/thom-mallanT<br />
• Gilbert Mattu | a.s.r.<br />
Newfinancialforum.nl/gilbert-mattu<br />
• Hubrien Meijaard | Hubrien financieel advies 2.0<br />
Newfinancialforum.nl/hubrien-meijaard<br />
• Patrick Meijn | Proteachting<br />
Newfinancialforum.nl/patrick-meijn<br />
• Richard Meinders | SVC Groep<br />
Newfinancialforum.nl/richard-meinders<br />
• Hans Ludo van Mierlo<br />
Newfinancialforum.nl/hans-ludo-van-mierlo<br />
• Constant Moolenaar | Rabobank<br />
Newfinancialforum.nl/constant-moolenaar<br />
• Marc de Moor / Sandstreet Consultants<br />
Newfinancialforum.nl/marc-de-moor<br />
• Kaj Morel / De Zaak van Betekenis<br />
Newfinancialforum.nl/kaj-morel<br />
• Saskia van Muijsenberg | BiomimicryNL<br />
Newfinancialforum.nl/saskia-van-den-muijsenberg<br />
• Carla Muters / NHG<br />
Newfinancialforum.nl/carla-muters<br />
• Natasja Naron | Garbriël Financiële Bescherming<br />
Newfinancialforum.nl/natasja-naron<br />
• Ton Nijenhuis | Tonsultancy<br />
Newfinancialforum.nl/ton-nijenhuis<br />
• Arjan Nollen | Delta Lloyd<br />
Newfinancialforum.nl/arjan-nollen<br />
• Harrie-Jan van Nunen | De Financiële Makelaar<br />
Newfinancialforum.nl/harrie-jan-van-nunen<br />
• Jurjen Oosterbaan Martinius | Bureau DFO<br />
Newfinancialforum.nl/jurjen-oosterbaan<br />
• Thera van Osch | OQ consulting<br />
Newfinancialforum.nl/thera-van-osch<br />
• Jeroen Oversteegen | Nationale Hypotheekbond<br />
Newfinancialforum.nl/jeroen-oversteegen<br />
• Monique Pereij / meerbewust<br />
Newfinancialforum.nl/monique-pereij<br />
• Li An Phoa | Drinkable Rivers<br />
Newfinancialforum.nl/li-an-phoa<br />
• Monique Piet | Manifesto<br />
Newfinancialforum.nl/monique-piet<br />
• Jan-Willem Pijper | LEF<br />
Newfinancialforum.nl/janwillem-pijper<br />
• Gilbert Pluym / Onderlinge ‘s-Gravenhage<br />
Newfinancialforum.nl/gilbert-pluym<br />
• Peter Post | MoneyView Research<br />
Newfinancialforum.nl/peter-post<br />
• Kathy Reinerie | Vivendi Financieel Advies<br />
Newfinancialforum.nl/kathy-reinerie<br />
• Mundo Resink / Astronauts on Earth<br />
Newfinancialforum.nl/mundo-resink<br />
• Hamid Ressang | RedZebra Group<br />
Newfinancialforum.nl/Hamid-ressang<br />
• Paul Rijns | a.s.r.<br />
Newfinancialforum.nl/paul-rijns<br />
• Tim Rijvers | DAK Intermediairscollectief<br />
Newfinancialforum.nl/tim-rijvers<br />
• Marije Romeijn | Zwitserleven<br />
Newfinancialforum.nl/marije-romeijn<br />
• Peter Ronteltap | Zwitserleven<br />
Newfinancialforum.nl/peter-ronteltap<br />
• Tamara Ronteltap / Purpose Coaching<br />
Newfinancialforum.nl/tamara-ronteltap<br />
• Katja van Roosmalen | MKB journalist<br />
Newfinancialforum.nl/katja-van-roosmalen<br />
• Bert Rorije | Bert Rorije Directions<br />
Newfinancialforum.nl/bert-rorije<br />
• Rolf Rozestraten | Obvion<br />
Newfinancialforum.nl/rolf-rozestraten<br />
• Eline Rugebregt | a.s.r.<br />
Newfinancialforum.nl/eline-rugebregt<br />
• Han de Ruiter<br />
Newfinancialforum.nl/han-de-ruiter<br />
• Gerard van Santen | Inventiv<br />
Newfinancialforum.nl/gerard-van-santen<br />
• Mike Schilperoort | Lindenhaeghe<br />
Newfinancialforum.nl/mike-schilperoort<br />
• Faisal Setoe | HDI<br />
Newfinancialforum.nl/faisal-setoe<br />
• Pauline Sibbel | Courage to move<br />
Newfinancialforum.nl/pauline-sibbel<br />
• Peggy van der Smitte | Marcel van der Smitte en Partners<br />
Newfinancialforum.nl/peggy-van-der-smitte<br />
• Ansfried Snijders | Meerwaarde en meer<br />
Newfinancialforum.nlansfried-snijders<br />
• Kyon Soons / a.s.r.<br />
Newfinancialforum.nl/kyon-soons<br />
• Patrick Steehouwer | DAK Intermediairscollectief<br />
Newfinancialforum.nl/patrick-steehouwer<br />
• Ellen Steijvers | Senvy Consulting<br />
Newfinancialforum.nl/ellen-steijvers<br />
• Pieter van Stratum | FIDIB<br />
Newfinancialforum.nl/pieter-van-stratum<br />
• René Teuwen | RTIMA<br />
Newfinancialforum.nl/rene-teuwen<br />
• Fred Toussaint | Nationale-Nederlanden<br />
Newfinancialforum.nl/fred-toussaint<br />
• Minke Tromp | Bureau voor Toegepaste Filosofie<br />
Newfinancialforum.nl/minke-tromp<br />
• Boudewijn van Uden | a.s.r.<br />
Newfinancialforum.nl/boudewijn-van-uden<br />
• Ivo Valkenburg | Valkenburg bv<br />
Newfinancialforum.nl/ivo-valkenburg<br />
• Tjibbe van der Veen | Oare Wei<br />
Newfinancialforum.nl/tjibbe-van-der-veen<br />
• Cas Verhage | Nh 1816 Verzekeringen<br />
Newfinancialforum.nl/cas-verhage<br />
• Pauline Versteegh | Create Your Future<br />
Newfinancialforum.nl/pauline-versteegh<br />
• Jan Verstegen | Eerste stap.nl<br />
Newfinancialforum.nl/jan-verstegen<br />
• Carla Verwijmeren | Smartvoices<br />
Newfinancialforum.nl/carla-verwijmeren<br />
• Hans Visser | Zwitserleven<br />
New financial forum.nl/hans-visser<br />
• Valentina Visser | Havelaar & Van Stolk<br />
Newfinancialforum.nl/valentina-visser<br />
• Jack Vos | Luyten Adviesgroep<br />
Newfinancialforum.nl/jack-vos<br />
• Willem Vreeswijk | NFF/VVP<br />
Newfinancialforum.nl/willem-vreeswijk<br />
• Owen de Vries | Heartful Banking<br />
Newfinancialforum.nl/owen-de-vries<br />
• Michiel van Vugt / NNEK<br />
Newfinancialforum.nl/michiel-van-vugt<br />
• Petra van der Wal | Petra van der Wal Detachering<br />
Newfinancialforum.nl/petra-van-der-wal<br />
• Ruud van der Wal | Monuta<br />
Newfinancialforum.nl/ruud-van-der-wal<br />
• Ozewald Wanrooij | Neutralis<br />
Newfinancialforum.nl/ozewald-wanrooij<br />
• Judith Webber | Pure Human<br />
Newfinancialforum.nl/judith-webber<br />
• Johan Wempe / VU/FEWEB<br />
Newfinancialforum.nl/johan-wempe<br />
• Arnoud Wennekus / AOV-ZZP.nl<br />
Newfinancialforum.nl/arnoud-wennekus<br />
• Richard Weurding | Verbond van Verzekeraars<br />
Newfinancialforum.nl/richard-weurding<br />
• Angelo Wiegmans | Bedrijf Plus<br />
Newfinancialforum.nl/angelo-wiegmans<br />
• Marijn Wiersma / Arise<br />
Newfinancialforum.nl/marijn-wiersma<br />
• Enno Wiertsema | Adfiz<br />
Newfinancialforum.nl/enno-wiertsema<br />
• Marc Wilhelmus | VLPN<br />
Newfinancialforum.nl/marc-wilhelmus<br />
• Peter Wormskamp | Helder Beheerd<br />
Newfinancialforum.nl/peter-wormskamp<br />
• Patricia Wouda | Patricia Wouda<br />
Newfinancialforum.nl/patricia-wouda<br />
• Diana Zandbergen | WIFS<br />
Newfinancialforum.nl/diana-zandbergen<br />
• Meino Zandwijk | dutch<br />
Newfinancialforum.nl/meino-zandwijk<br />
• Amba Zeggen | Risk & Goverance<br />
New financial forum.nl/amba-zeggen<br />
• Marieke van Zuien | BNP Paribas Cardif<br />
Newfinancialforum.nl/marieke-van-zuien<br />
• Harry van der Zwan | Nationale-Nederlanden<br />
Newfinancialforum.nl/harry-van-der-zwan<br />
HERFST <strong>2019</strong> <strong>NFM</strong> | 59
NEW FINANCIAL MAGAZINE<br />
Het meest inspirerende en vooruitstrevende<br />
magazine voor financieel dienstverleners<br />
Boordevol Crazy Ones, Young Ones, Innovatie,<br />
Diversiteit, Leiderschap, Taboes, Betekenis,<br />
Rendement en Pure winst<br />
Het magazine is een van de uitingen van de stichting New Financial<br />
Forum. De stichting bundelt krachten, ideeën, inspiratie en<br />
best practices van positief ingestelde mensen die gezamenlijk een<br />
bijdrage leveren aan een gezonde en gerespecteerde financiële<br />
sector. Het Forum organiseert bijeenkomsten, workshops, faciliteert<br />
dialogen, is aanjager van vernieuwing, voegt betekenis toe<br />
en is de stem van een innovatieve en betrokken financiële sector.<br />
WEES VERZEKERD VAN PURE INSPIRATIE EN BEST PRACTICES EN MELD<br />
JE AAN OP WWW.NEWFINANCIALFORUM.NL
Change language