SAMEN OP ZUID #1

Editie #1: Beijerlandselaan en Groene Hilledijk
Kansen en mogelijkheden gebiedsontwikkeling
1

Welkom
Dit is het eerste magazine in de serie Samen op
Zuid van het Programma Urban Innovation, onderdeel
van het Expertisecentrum Maatschappelijke
Innovatie (EMI) van Hogeschool Rotterdam. Deze
serie laat zien welke oplossingen de studenten van
de Hogeschool bedenken voor de maatschappelijke
vraagstukken die leven in Rotterdam-Zuid.
Colofon
Samen op Zuid, #1 is een uitgave van het programma
Urban Innovation van Exterpertisecentrum Maatschappelijke
Ontwikkeling van Hogeschool Rotterdam.
Dit magazine is zorgvuldig samengesteld. Alle rechten
voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd
gegevensbestand en/of openbaar worden gemaakt
in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming van de uitgever.
©2020, #1, EMI op Zuid
www.emiopzuid.nl
emiopzuid@hr.nl
Dit eerste nummer is de presentatie van de
IGO-Challenge door studenten van het Instituut voor
de Gebouwde Omgeving (IGO). Zij geven een frisse
blik op actuele vraagstukken die spelen bij de partners
van de Alliantie Hand in Hand. Deze Alliantie
is een samenwerkingsverband van gemeentelijke en
private partners, ondernemers en bewoners. Gezamenlijk
zetten zij zich in voor een vitale economie en
een aantrekkelijk woonklimaat op de Beijerlandselaan
en Groene Hilledijk (www.hand-in-hand.nu).
Extra bijzonder is dat deze groep studenten als eerste
mocht werken in onze nieuwe Wijkstudio in het
Huis van de Wijk Hillevliet. Dit is een bruisende wijkwerkplaats
waar studenten, docenten, bewoners en
professionals leren; van en met elkaar. De studenten
leren wijk- en mensgericht werken, in nabijheid,

langdurig en met tastbare resultaten.
Deze werkwijze leidt tot wederzijds en gelijkwaardig
leren, ook voor de bewoners die al zo vaak aan
onderzoeken meewerken en eigenlijk niet zo vaak
profiteren van de resultaten.
Overkoepelend doel van het doorgaande proces van
samen leren is dat steeds nieuwe sociale verbindingen
ontstaan tussen mensen en met plekken in
de wijk, waardoor langzaamaan een steviger sociaal
weefsel ontstaat.
Dit project over het gebied van de Beijerlandselaan/
Groene Hilledijk, is mogelijk geworden door de grote
betrokkenheid van de projectorganisatie Alliantie
Hand in Hand. Waarbij onze dank deze keer vooral
uitgaat naar Ron van Gelder, Frank van Wijngaarden,
Petra Eielts, Marcel Dela Haije, Tony Wijntuin
en Maurice Schweitzer. Een mooiere aftrap hadden
we niet kunnen bedenken!
Onder de betrokken leiding hoofddocent Vastgoed
en Makelaardij en coördinator IGO-challenge
Peter Anker hebben de studenten hard gewerkt, ook
nadat alles anders werd als gevolg van de COVID-
19 pandemie. Veel dank voor jullie enthousiasme
en mooie digitale presentaties! Peter, we geven
onze goede samenwerking alweer een vervolg met
nieuwe projecten in de wijk; fijn dat we zo kunnen
optrekken in de ontwikkeling van samen leren.
Veel leesplezier,
Team EMI Programma Urban Innovation
Angela van der Heijden, Programmaregisseur
Elma Oosthoek, Interventieregisseur
Jan Poot, Wijkstudio-coach
Angèle Diesfeldt, Communicatie
In dit magazine staat ook het resultaat van de
bijzondere, intensieve studentenbijeenkomst met
Team Enkelband van Reggery en Ernon: dank voor
het delen van jullie kennis, ervaring, en creatieve
gedachten over het inrichten van een wijk in sociale
balans.
3

Voorwoord
“De winkelstraten Beijerlandselaan en Groene Hilledijk
weer de allure van vroeger geven” is de opgave waar
studenten van Hogeschool Rotterdam hun tanden in
hebben gezet.
In de afgelopen maanden is er heel hard gewerkt
om dit voor elkaar te krijgen. Het is een uniek project
geworden. Er werd gewerkt voor en met de Alliantie
Hand in Hand. Deze Alliantie zet zich in voor een vitale
lokale economie en een aantrekkelijk woonklimaat op
de Beijerlandselaan en de Groene Hilledijk. Er wordt gewerkt
met 4 pijlers, namelijk Ondermijning (aanpak van
ondermijnende criminaliteit en overlast), Fysiek (verbeteren
van de buitenruimte, Branchering (welke winkels
zijn nodig voor dit gebied en Imago & communicatie
(hoe kan het beeld van de wijk worden verbeterd).
De studenten werden verdeeld in groepen en zijn
aan de slag gegaan met de eerste drie pijlers, waarbij
iedereen aandacht schonk aan imago & communicatie.
Ze werkte vanuit het Huis van de Wijk aan de Hillevliet.
Studenten hebben honderden mensen geënquêteerd,
geobserveerd, theorieën toegepast en uiteindelijk hun
bevindingen gepresenteerd. De resultaten zijn goed
bruikbaar voor de Alliantie, maar – méér nog – zijn belangrijk
voor de mensen die werken en wonen in de wijk
en daar deden we het voor.
Nu ik terugkijk op dit project ben ik heel trots op het
resultaat. Studenten hebben veel geleerd en hebben
betrouwbare en valide onderzoeken uitgevoerd
die bruikbaar zijn. Dit project is een prachtig voorbeeld
hoe verschillende organisaties op een hele
goede manier hebben samengewerkt. Dit was echt
Hand-in-Hand aan de slag om samen te werken.
Gemeente Rotterdam, EMI/Hogeschool Rotterdam
en Alliantie Hand in Hand, zijn natuurlijke partners
gebleken die elkaar versterken.
Veel plezier met het lezen van de resultaten van dit
onderzoek. Dat dit maar snel een vervolg mag krijgen
en als het met eenzelfde energie en enthousiasme
als dit project mag worden uitgevoerd dan gaan
wij op weg naar een gebied wat kan worden hersteld
in de oude luister!
Peter Anker
Hoofddocent Vastgoed en Makelaardij en
coördinator IGO-challenge

“Welke kansen
liggen er, om van
winkelboulevard
Zuid een veilige,
aantrekkelijke plek te
maken, met veelzijdige
functies?”
Presentatie Hillesluis en Hand in Hand
van wijkmanager Maurice Schweizer
5

7

9

11

13

15

17

19

21

23

25

27

29

31

33

35

37 37

“In hoeverre is jouw leven anders
verlopen dan dat van ons?”
Dat is de vraag die Reggery en Ernon van team
Enkelband tijdens hun gastles stellen aan onze studenten.
Ook dit is een challenge! EMI zoekt samen met de
docent Peter Anker naar vormen waarin de studenten
mentaal dichterbij de vraagstukken van de bewoners
en de wijk kunnen komen. Een van die manieren is het
luisteren naar levensverhalen. De jongeren van team
Enkelband hebben geen zoet verhaal. Het is rauw, er
zijn fouten gemaakt, er zijn kansen gemist.
Kansen. Gemist door henzelf, maar vooral ook door
de mensen om hen heen. Terechtgekomen in foute
vriendengroepen, niet gezien door een trainer of
een mentor. Het gevoel dat ze als kind van Zuid al
met 0-4 achterstaan…en dan nu, na de jarenlange
gevangenisstraf delen ze hun verhaal, meestal om
jongeren van Zuid te waarschuwen. Om hen te hel-

Het is stil in de groep. Er wordt door de studenten
met aandacht en respect geluisterd. Op hun schoot
ligt een vel papier waarop ze de kansen uit hun eigen
leven hebben opgeschreven. En dan die vraag:
“In hoeverre is jouw leven anders verlopen dan
dat van ons?” Er gaat een hand omhoog, “niet zo
heel veel anders”…..hoofden draaien om naar hun
medestudent…..maar het ijs is gebroken….er komen
nog meer verhalen. Over angst, over armoede, over
weelde, over opgroeien in een veilig nest.
De levens komen dichterbij elkaar. De oordelen over
elkaar worden zachter. Aannames over ex-criminelen.
Maar ook over de snelle studenten van Vastgoed.
Vragen gaan ze stellen, in alle openheid. En
er wordt geluisterd. Ze delen inzichten en plannen
over hoe een ideale wijk er uit zou kunnen zien. Dat
daar allerlei dilemma’s liggen. Dat je niet zomaar
een buurthuis kan slopen voor dure appartementen.
Dat je moet nadenken of je gaat voor geld of voor
maatschappelijke waardes. Aan het eind van de ochtend
worden er fotokaartjes gezocht bij de ervaring
die ze hebben beleefd. Het ‘huiswerk’ ? schrijf ons
een brief.
Dit was een ochtend ‘dichtbij de bedoeling’, met
dank aan Reggery en Ernon voor de moed om hun
verhaal te vertellen en aan de studenten voor de
moed om verhalen te delen. Maar ook dank aan
docent Peter Anker voor het vertrouwen dat hij ons
gaf om de Challenge zo vorm te geven.
Elma Oosthoek
Elma Oosthoek werkt als interventie-regisseur bij EMI en
volgt de masteropleiding Management en Innovatie bij
Maatschappelijke Organisaties (MMI) aan de HAN. Ze
studeert af bij EMI Wonen waarbij ze onderzoekt op welke
manier de bewonersbetrokkenheid van Hillesluis langdurig
verankerd kan worden in het programma van EMI Wonen
om te komen tot een sociaal veerkrachtige wijk. Daarbij
bekijkt ze welke invloed fysieke en mentale nabijheid daarbij
hebben. Het lokaal in het Huis van de Wijk en het delen
van levensverhalen is hier een onderdeel van.
pen andere keuzes te maken.
39

Expertisecentrum
Maatschappelijke
Innovatie
Postbus 25035
3001 HA Rotterdam
emiopzuid@hr.nl
010 794 5946
www.emiopzuid.nl