You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>VVP</strong> ONDERNEMERSPANEL<br />
PRAKTIJKTIPS<br />
l Bedenk eerst hoe jij jouw eigen toekomst als ondernemer<br />
ziet en blijf dicht bij jezelf!<br />
l Beschrijf hoe je om wilt gaan met de belangen van jouw<br />
medewerkers en klanten.<br />
l Begin op tijd met alle voorbereidingen, zeker die van het<br />
Due Diligence onderzoek.<br />
l Oriënteer je vroegtijdig op de best passende adviseur.<br />
l Organiseer het zo dat jouw business gedurende het proces<br />
gewoon door blijft draaien.<br />
bindende) overeenkomst. Over onderhandelen zijn hele<br />
boeken volgeschreven, maar ieder proces is daarin toch<br />
uniek en persoonlijk.<br />
Bij Herenvest hebben wij onze eerste adviseur ingeschakeld,<br />
toen onze deal door de koper werd vertaald<br />
naar een Engelstalige intentieverklaring. Hierin stonden<br />
afkortingen als SPA en SHA en termen als Locked<br />
Box Date en Normalized Working Capital. Onze advocaat<br />
heeft ons daar perfect in begeleid en de juiste contractuele<br />
ondersteuning geboden. Zo’n ‘advocaat van de<br />
duivel’ heb je echt nodig. Tijdens de onderhandelingen<br />
bouw je als het ware een relatie op met de kopende partij.<br />
Jullie willen er samen iets moois van maken. De rol<br />
van jouw advocaat is met name, om jou in te laten zien<br />
dat je er niet op kunt vertrouwen, dat het verderop in<br />
het traject dan ook wel goed zal komen.<br />
Onze vaste fiscalist was de tweede adviseur. Gedrieën<br />
hebben we menig uurtje doorgebracht, ons worstelend<br />
door dikke (virtuele) stapels papier. Dat kost uiteraard<br />
een flinke hoeveelheid tijd en geld, maar dat moet<br />
van te voren gewoon worden ingecalculeerd, want je<br />
kunt echt niet zonder.<br />
DE JUISTE GEGEVENS<br />
Na het ondertekenen van de intentieverklaring komt de<br />
uitdaging van de Due Diligence, het boekenonderzoek.<br />
Een tip: begin al in de eerste voorbereidende fase aan<br />
het structureren van dié gegevens waarvan jij inschat<br />
dat een koper of participant die wil inzien. En dan nog<br />
zullen er zaken worden gevraagd, waarvan jij denkt:<br />
‘Wat is hier nou het nut van?’. Schroom dan ook niet die<br />
vraag neer te leggen bij de opdrachtgever van de vraagsteller,<br />
namelijk jouw koper.<br />
‘Blijf tijdens verkooptraject<br />
dicht bij jezelf’<br />
Een Due Diligence onderzoek bestaat vaak uit een drietal<br />
onderdelen: het juridische, het financiële en het<br />
commerciële gedeelte. Een potentiele koper wil met<br />
name voorkomen, dat er ‘lijken uit een kast vallen’.<br />
Wees daar dan ook open en eerlijk in. Als je iets verzwijgt<br />
en het komt later aan de orde, dan heb je jouw<br />
band met de koper geschaad. Dat doet én de relatie én<br />
de koopsom geen goed. Dus meldt die zieke medewerker<br />
die de WGA in dreigt te gaan. En geef op jouw lijst<br />
met de belangrijkste klanten aan, welke failliet zijn of<br />
zullen gaan. Het Due Diligence onderzoek kan aanleiding<br />
zijn om de uitgangspunten van de deal, zoals verwoord<br />
in de intentieverklaring, aan te passen.<br />
DE JUISTE COMMUNICATIE<br />
Het boekenonderzoek kan je dwingen om medewerkers<br />
in vertrouwen te nemen. Persoonlijk had ik in ieder<br />
geval nog nooit een ‘balanspost’ uit ons boekhoudpakket<br />
gehaald. Zelf ben ik er voorstander van om zo weinig<br />
mogelijk eigen medewerkers te betrekken bij het<br />
hele traject. De juiste communicatie achteraf naar dit<br />
kapitale onderdeel van jouw bedrijf is wél van essentieel<br />
belang. Maar als jij met jouw intenties ook aantoonbaar<br />
hun belang centraal hebt gesteld, dan komt dit<br />
vast goed.<br />
Als het Due Diligence onderzoek is afgrond, worden<br />
de uitgangspunten vanuit de intentieverklaring, op<br />
kosten van de koper, omgezet in een aankoopovereenkomst<br />
en een aandeelhoudersovereenkomst. Als vennoten<br />
van Herenvest hadden wij van te voren in ons assessment<br />
ook vastgelegd, welke rol wij in de toekomst<br />
voor onszelf zagen. Houd hier aan vast in de onderhandelingen<br />
en laat het opnemen in de aandeelhoudersovereenkomst.<br />
Een zéér belangrijk onderdeel daarbij is<br />
de exit van jou als ondernemer. Leg ook die in de aandeelhoudersovereenkomst<br />
vast: wanneer en tegen welke<br />
voorwaarden. Ook hiervoor geldt: blijf dicht bij jezelf!<br />
Indien er sprake is van ‘nieuwe (mede)beleidsbepalers’<br />
binnen een onderneming die valt onder het toezicht<br />
van de AFM, dan zal er ook toestemming voor die<br />
toetreding moeten worden gevraagd aan de AFM. Daar<br />
gaan standaard zes weken overheen.<br />
Het uiteindelijke tekenen van alle documentatie bij<br />
de notaris is een formaliteit. In sommige gevallen is de<br />
diversiteit aan geldstromen bij een transactie nogal ingewikkeld<br />
en onoverzichtelijk. In die situaties wordt een<br />
zogenaamde ‘Funds flow’ opgesteld. Heel prettig om<br />
achteraf op de diverse bankrekeningen te kunnen controleren<br />
of alles goed is afgehandeld. Ondanks de formaliteiten<br />
vind ik dat er van het tekenen van de stukken<br />
bij de notaris een feestje moet worden gemaakt.<br />
Het gebeurt misschien maar één keer in jouw ondernemersleven,<br />
dus pak uit voor het ‘closing diner’! n<br />
8 | <strong>VVP</strong> NR 4 SEPTEMBER <strong>20</strong><strong>20</strong>