12. Communicatie, burgerschap en kunstmatige intelligentie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Deel III Voorbereid<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> verander<strong>en</strong>d werkveld<br />
of de democratie big data <strong>en</strong> <strong>kunstmatige</strong> intellig<strong>en</strong>tie zal overlev<strong>en</strong>, met e<strong>en</strong><br />
volmondig ja kunn<strong>en</strong> beantwoord<strong>en</strong>.<br />
Eindnot<strong>en</strong><br />
1 Zie ook verderop in dit essay de uite<strong>en</strong>zetting over AI <strong>en</strong> cont<strong>en</strong>tcreatie.<br />
2 Van Dijk et al. (2016, p. 11) omschrijv<strong>en</strong> e<strong>en</strong> online platform als ‘…e<strong>en</strong><br />
technologische, economische <strong>en</strong> sociaal-culturele infrastructuur voor<br />
het faciliter<strong>en</strong> <strong>en</strong> organiser<strong>en</strong> van online sociaal <strong>en</strong> economisch verkeer<br />
tuss<strong>en</strong> gebruikers <strong>en</strong> aanbieders, met (gebruikers)data als brandstof.’<br />
Voor de di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> mondiaal bereik hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijke marktwaarde repres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>, zoals Facebook, Google<br />
(Alphabet), Apple, Amazon <strong>en</strong> Netflix, wordt doorgaans de aanduiding<br />
superplatform gehanteerd. Deze bedrijv<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ook wel aangeduid als<br />
Big Tech, onder verwijzing naar hun oorsprong in de innovatieve dynamiek<br />
van Sillicon Valley.<br />
3 Zie ook verderop in dit essay de uite<strong>en</strong>zetting over AI <strong>en</strong> personalisatie <strong>en</strong><br />
over AI, classificer<strong>en</strong> <strong>en</strong> voorspell<strong>en</strong>.<br />
4 In die zin strookt onze ambitie voor dit essay met het betoog dat Marle<strong>en</strong><br />
Stikker (2019) ontvouwt in haar boek. Haar positie is dat het internet stuk is,<br />
maar dat reparatie mogelijk is. Net als Stikker vind<strong>en</strong> wij dat e<strong>en</strong> adequate<br />
reactie op de huidige ontwikkeling<strong>en</strong> van belang is voor de toekomst van<br />
de democratische sam<strong>en</strong>leving <strong>en</strong> de waard<strong>en</strong> die daarin geld<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat<br />
er voldo<strong>en</strong>de mogelijkhed<strong>en</strong> zijn om de huidige ontwikkeling<strong>en</strong> t<strong>en</strong> goede<br />
te ker<strong>en</strong>, getuige ons sc<strong>en</strong>ario voor 2030.<br />
5 Het cruciale maatschappelijke <strong>en</strong> politieke belang van storytelling werd<br />
al vroeg onderk<strong>en</strong>d door de filosoof Plato, die stelde: “Dieg<strong>en</strong><strong>en</strong> die de<br />
verhal<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong>, heers<strong>en</strong> in de sam<strong>en</strong>leving.”<br />
6 Vertaling van: “Where does narrative ag<strong>en</strong>cy reside – with the algorithm<br />
or with the human?” (Uricchio, 2019).<br />
7 https://www.theguardian.com/comm<strong>en</strong>tisfree/2020/sep/08/<br />
robot-wrote-this-article-gpt-3<br />
8 Subscription Video on Demand<br />
9 https://m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>recht<strong>en</strong>.nl/nl/universele-verklaring-van-de-recht<strong>en</strong>van-de-m<strong>en</strong>s:<br />
‘Artikel 19 - E<strong>en</strong>ieder heeft recht op vrijheid van m<strong>en</strong>ing<br />
<strong>en</strong> m<strong>en</strong>ingsuiting. Dit recht omvat de vrijheid om zonder inm<strong>en</strong>ging e<strong>en</strong><br />
m<strong>en</strong>ing te koester<strong>en</strong> <strong>en</strong> om door alle middel<strong>en</strong> <strong>en</strong> ongeacht gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong><br />
inlichting<strong>en</strong> <strong>en</strong> d<strong>en</strong>kbeeld<strong>en</strong> op te spor<strong>en</strong>, te ontvang<strong>en</strong> <strong>en</strong> door te gev<strong>en</strong>.’<br />
24