Inkijkexemplaar 97-2021

‘Ik ben intussen al drie keer in
Nationaal Park Hoge Kempen
geweest, en elke keer dacht ik:
dit heb ik in Alaska of Canada
óók al gezien’
In vier seizoenen Reizen Waes heb je meer dan dertig
uithoeken bezocht. Treedt er weleens verzadiging op?
‘Het klinkt misschien raar, maar eigenlijk heb ik dat altijd.
Aan het eind van een reguliere reeks van Reizen Waes zit
ik vol en treedt er informatie-overload op. Reizen is een
beetje zoals een spons; je absorbeert de ene na de andere
indruk en confrontatie, maar op een gegeven moment heb
je ook even de tijd nodig om al die indrukken te laten
bezinken. Ooit reed ik bijvoorbeeld met de bus door Iran,
van Teheran naar een van de zuidelijke eilanden, dwars door
het land. In plaats van naar buiten te kijken en te genieten
van de landschappen en voorbijgangers, keek ik een film op
mijn laptop. Op zulke momenten weet ik: ik ben verzadigd.
Maar als ik dan even thuis ben begint het weer te kriebelen.’
Tot welke inzichten ben je gekomen door de coronacrisis?
‘Eerst was het altijd zo dat we als volk onze eigen problemen
kennen en dat ze in andere landen ook hun eigen problemen
kennen. Dit is de eerste keer dat ik word geconfronteerd
met iets dat iedereen aangaat. In een speciale aflevering
(Reizen Waes blijft thuis) heb ik gevideobeld met de gidsen
die ons bijstonden tijdens onze reizen – onze gids uit
Vanuatu, onze gids uit Albanië, enzovoort. Mijn vraag
was simpel: hoe ziet de situatie er bij jou uit? Ik vond het
ontluisterend om te merken hoe verschillend de landen
omgaan met het virus en hoe problematisch de situatie in
sommige landen is. Enerzijds zijn we met elkaar verbonden,
omdat we hetzelfde probleem delen, en anderzijds is er juist
helemaal geen verbondenheid, omdat er te veel mensen
zijn die alleen maar aan zichzelf denken. Kijk alleen al naar
Nederland en België. Als het bij jullie goed gaat en bij ons
slecht, steken wij de grens over om te shoppen, en als er bij
jullie een lockdown is, komen jullie naar hier. Dat kan toch
niet de bedoeling zijn? Onlangs ontstond er een soort van
hetze in België. De luchthaven van Charleroi liep vol omdat
duizenden mensen klaarstonden om rond kerst op reis te
gaan. De krantenkop was als volgt: ‘Ikke, ikke, ikke en de
rest kan stikken’. Eigenlijk zou het geen probleem moeten
zijn om ons aan de regels te houden, want wat vragen ze
nou eigenlijk aan ons? Ze vragen ons om thuis te blijven en
in de zetel te zitten, en als we willen wandelen, shoppen of
sporten, dan mag dat. What’s the big deal? Laatst zag ik
een mooie foto in de krant van Kerstmis 1914. Tijdens de
Eerste Wereldoorlog ‘vierden’ soldaten kerst in de loopgraven.
Zíj hadden het moeilijk, wij niet.’
Heeft de crisis ook goede dingen voortgebracht?
‘Ik heb vaak gedacht dat ik New York of Londen beter kende
dan mijn eigen stad. Door de coronacrisis ben ik erachter
gekomen dat het óók heel mooi kan zijn om vlak bij huis op
reis te gaan. In een van de afleveringen van Reizen Waes:
Vlaanderen ga ik op ontdekking uit in mijn woonplaats
Antwerpen. Dat doe ik samen met een 85-jarige sinjoor,
een rasechte Antwerpenaar. Toen ik hem ophaalde uit het
woon-zorgcentrum zat hij al 3,5 maand in lockdown. Bovendien
was hij al dertig jaar lang niet meer voorbij de twee
straten rond het tehuis geweest. Er ging voor ons beiden
een wereld open; hij zag gebouwen en winkelstraten die hij
niet herkende en ik kreeg op elke straathoek te horen wat er
vroeger had gestaan – een oud politiebureau of het huis van
een havenmeester. Het voelde daardoor aan als een dubbele
ontdekkingstocht. Ook in de rest van Vlaanderen valt nog
genoeg te ontdekken. Een van mijn hobby’s is fotografie. Ik
heb over de hele wereld op mijn buik gelegen om olifanten,
luipaarden en andere wilde dieren te fotograferen. Tijdens
de eerste lockdown in België dacht ik: waarom doe ik dat
hier niet? Ik ben meteen op de fiets gesprongen en naar een
natuurgebied op twintig kilometer van mijn huis gereden.
Die dag heb ik prachtige foto’s gemaakt van vogels.
Voorheen zou ik dat nooit hebben gedaan. Er moest altijd
een zeldzaam dier zijn. Nu weet ik dat fotograferen in mijn
eigen omgeving net zo bevredigend kan zijn.’
Welke ontmoeting in Reizen Waes: Vlaanderen heeft
de meeste indruk op je gemaakt?
‘Voor de eerste aflevering werd ik door de redactie op pad
gestuurd in West-Vlaanderen. Ik wist van niets. Er werd mij
alleen verteld: ‘Je moet daar en daar naar binnen gaan en
dan zal iemand je verder helpen.’ De man die mij ontving
bleek een archivaris te zijn. Mijn familie en ik hebben altijd
in het duister getast over de dood van mijn overgrootvader.
We wisten alleen dat hij stierf tijdens de Eerste Wereldoorlog.
De archivaris kon eindelijk duidelijkheid verschaffen.
In het archief dat hij liet zien staat precies beschreven
hoe en waar mijn overgrootvader overleed en waar hij
begraven ligt. Een emotioneel moment voor mij en nog veel
014