10.03.2021 Views

BOUWEN AAN VLAANDEREN 01 2021

PLATFORM VOOR DE BOUW

PLATFORM VOOR DE BOUW

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

UITGAVE

1

PLATFORM VOOR DE BOUW I BOUWENAANVLAANDEREN.BE I JAARGANG 22 I NUMMER 1 2021 I FEB-MRT

PLATFORM VOOR DE BOUW I BOUWENAANVLAANDEREN.BE

NIEUW ADMINISTRATIEF CENTRUM

IMPONEERT EN INTRIGEERT

BUSINESS PARK MET AANDACHT

VOOR WELZIJN EN WERKCOMFORT

EFFICIËNTIE TROEF IN GEAVANCEERD

DISTRIBUTIECENTRUM

ICONISCHE MANHATTAN-TOREN

IN ERE HERSTELD

STIJLVOLLE VERRIJZENIS VOOR

VOORMALIG KLOOSTERCOMPLEX

1


VOORGESPANNEN

WELFSELS

VAN 2.40 M BREED

EXCLUSIEF

BIJ

EEN HAR(D) VOOR BETON

www.mdbeton.be


DucoSlide SlimFrame

Aluminium schuifpanelen

Functioneel en esthetisch

Optimale wering van

hitte en lichtinval

Dynamische uitstraling

Compleet gamma

schuif- en vouwpanelen

Thermisch comfort

Daling koellast

tot 63 %

WEBINAR

OVERVERHITTING

& ZONWERING

10 MAART 2021


UITGAVE

1

Terug naar af

Klein quizvraagje om de 22ste jaargang van dit magazine op gang te trappen: wat weet u over Sisyphus? Wie geen zin heeft om al te diep in zijn

of haar geheugen te graven, zullen we bij deze meteen verlossen: Sisyphus is een figuur uit de Griekse mythologie, die naam en faam verwierf als

stichter en koning van Korinthe. Het is echter niet om die reden dat hij anno 2021 nog steeds de nodige bekendheid geniet. Sisyphus was namelijk

geen heilig boontje. Hij waagde het om de goden uit te dagen en moest daar eeuwig voor boeten. Als straf moest hij een zwaar rotsblok op een

steile berg duwen, dat telkens weer naar beneden rolde zodra hij de top had bereikt. Vandaar de uitdrukking ‘sisyfusarbeid’. Vrij vertaald: het is

allemaal voor niets geweest en we kunnen helemaal opnieuw beginnen.

VOORWOORD

Zou dit niet ongeveer het gevoel zijn van alle bedrijven en installateurs die zich de voorbije jaren hebben toegespitst op PV-technologie? U weet

ongetwijfeld waarop we doelen: het Grondwettelijk Hof torpedeerde op 14 januari het systeem van de digitale elektriciteitsmeter met terugdraaiende

teller, een overgangsmaatregel die in extremis geïntroduceerd werd door de vorige Vlaamse regering om mensen en ondernemingen

die investeerden in zonnepanelen te belonen voor hun duurzaam engagement. Wie voor 1 januari 2021 een PV-installatie liet plaatsen, zou

nog vijftien jaar kunnen genieten van de oude, voordelige regeling, wat een positief effect zou hebben op de terugverdientijd en het algemene

rendement van de investering. En dus kwamen er in 2020 nog circa 90.000 zonnepaneelinstallaties bij, een eclatant succes!

Een (slecht) berekend risico of puur electoraal opportunisme? Feit is dat er van meet af aan juridische addertjes onder het gras zaten. De VREG

(Vlaamse energieregulator) oordeelde dat de nieuwe regeling, die gekoppeld werd aan de introductie van de digitale elektriciteitsmeter, in strijd

was met de principes van goed energiebeleid – lees: opgewekte hernieuwbare energie zo veel mogelijk lokaal verbruiken om overbelasting van het

elektriciteitsnet te vermijden – en tekende beroep aan. Het verdict was vernietigend: het systeem van de terugdraaiende teller werd onherroepelijk

afgeschaft, waardoor meer dan 500.000 eigenaars bedrogen uitkwamen. Vooral zij die vorig jaar een PV-installatie lieten plaatsen en/of in het

verleden ook geïnvesteerd hadden in andere vormen van duurzame energie (zoals een warmtepomp) dreigden er een financiële kater aan over

te houden. O ironie …

Het antwoord van de huidige Vlaamse regering liet gelukkig niet lang op zich wachten. Een dag nadat de bom gebarsten was, riep ze een

compensatiepremie in het leven, die eigenaars van PV-installaties een rendement van 5 % moet garanderen. Helaas was het kwaad al geschied,

want het protest bij de vele gedupeerden was oorverdovend. Van klachten over een (nieuwe) vertrouwensbreuk met de politiek tot oproepen om

massaal zonnepaneelinstallaties af te schakelen: de commentaren op de sociale media en andere communicatieplatformen logen er niet om.

Bovendien werd de introductie van de digitale meter ‘on hold’ gezet, waardoor eigenaars met een analoge teller nog even van een (onterecht)

voordeel zullen kunnen genieten.

Ook bij ontwikkelaars en installateurs van zonnepanelen is de frustratie groot. Opnieuw wordt de opmars van PV-technologie gehypothekeerd

door gammel politiek beleid. Net nu de imagoschade door de oversubsidiëring van weleer – ‘betalen voor de dure zonnepanelen van je buurman’,

weet u nog? – eindelijk weggewerkt was, krijgt de sector eens te meer een forse klap. Perceptie is alles en een reputatie komt te voet en gaat te paard,

net als het rotsblok van Sisyphus. En dan hebben we het nog niet over de energiedoelstellingen gehad (100 % hernieuwbare energie tegen 2050), die

plots ook erg onder druk staan omdat ze grotendeels gebaseerd zijn op een forse toename van de PV-capaciteit. Voor een rendement van 5 % springen

grote bedrijven niet mee op de kar, laat staan twijfelende particulieren die vaststellen dat gemaakte beloftes zomaar kunnen worden gebroken.

Hoe moet het nu verder? Thuisbatterijen? Elektrische wagens als rijdende opslagcapaciteit? Afstappen van individuele energiesystemen en

inzetten op collectieve schaalvoordelen? Klinkt goed, maar laten we toch ook vooral hopen dat tijd een deel van de wonden zal helen en dat

we de gecontesteerde zonnepanelen op termijn opnieuw in ons hart zullen sluiten. Want één ding is zeker: het is en blijft een schitterende

technologie die ook zonder subsidies en andere stimuli veel voordelen biedt voor mens en planeet.

Veel leesplezier

Tim Janssens


1

COLOFON

Bouwen aan Vlaanderen

Platform voor de bouw

Jaargang 22 • nummer 1 • 2021

Sinds 1999 • Verschijnt 6 x per jaar

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

08

44

Domein De Herten

Hertsbergsestraat 4

B-8020 Oostkamp

+32 50 36 81 70

info@louwersmediagroep.be

louwersmediagroep.be

EINDREDACTIE

Tim Janssens

REDACTIETEAM

Tim Janssens, Philippe Selke en Liesbeth Verhulst

(Redactiebureau Palindroom), Stephanie Demasure,

Joke Hofmans, Els Jonckheere, Laureline Vansteenkiste,

Anastasia Verleysen, Koen Mortelmans en uwtekst.be

BLADMANAGERS

Pieter Maeyaert

+32 50 36 81 70

p.maeyaert@louwersmediagroep.be

Pascal Op de Beeck

+32 50 36 81 70

+32 475 28 14 64

p.opdebeeck@louwersmediagroep.be

Pieter-Jan Vansteelandt

+32 50 36 81 70

p.vansteelandt@louwersmediagroep.be

ADVERTENTIES

wetransfer.com

Onder vermelding van naam en project

traffic@louwersmediagroep.be

Adresgegevens:

Hertsbergsestraat 4, B-8020 Oostkamp

+32 50 36 81 70

SECRETARIAAT

Sarah Dierick

Elke Kina

ABONNNEMENTPRIJS

België: € 63,00 per jaar excl. BTW

Buiten België: € 99,00 per jaar excl. BTW

ING

IBAN BE33 3631 9320 5246

BIC BBRUBEBB

t.n.v. Louwers Mediagroep

o.v.v. Bouwen aan Vlaanderen.

Informatie over abonnementen:

+32 50 36 81 70

ADRESWIJZIGINGEN

Schriftelijk ten minste drie weken

voor verhuizing naar:

Hertsbergsestraat 4, B-8020 Oostkamp

OPZEGGINGEN

Indien twee maanden voor het verstrijken van de

abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van

opzegging is ontvangen, wordt het abonnement

automatisch met een jaar verlengd.

DOELGROEP

Bouwen aan Vlaanderen is een communicatieplatform

dat architecten, projectontwikkelaars, aannemers,

installateurs, woningbouwers, gemeenten,

overheidsinstellingen en opdrachtgevers uit

Vlaanderen en Brussel informeert.

VORMGEVING/ART DIRECTION

studio@louwersmediagroep.be

DRUKWERK

Drukkerij Hendrix, Peer

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd

zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder

bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar

beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen

enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie.

Zij aan-vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid

voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen

en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

WOON- EN WERKGEBOUWEN

Etterbeek Nieuw administratief centrum 8

Kortrijk Business Park 14

Bouwstenen voor de woning van morgen 24

Loppem Privéwoning met fitnessgedeelte 28

Tessenderlo Distributiecentrum Livlina 30

De Pen Helga Van Peer, advocate en onafhankelijk bestuurder 42

Brussel Manhattan 44

Samen streven naar duurzame schoonheid 50

Eeuwfeest in stijl voor gerenommeerde baksteenspecialist 54

Laken Hippodrome 58

Mechelen Vermant 62

Nevele Residentie De Ijsbeer 70

Haren Harenberg III 74

Waterbehandeling op maat 76

Oude bouwmaterialen voor nieuwe projecten 79

Antwerpen P&R Luchtbal 80

Lokeren Hoedhaar 84

Antwerpen Zuiderdokken 88

Duurzaam verwarmen met (bio)propaan 96

Nieuw antibotssysteem goed voor wereldprimeur 98

THEMA BETON

Wordt 3D-betonprinten de nieuwe norm? 100

“Holle vloerelementen zijn overal toepasbaar” 102

Betonrenovatie volgens de regels van de kunst 104

Totale ontzorging op het vlak van betonvloeren 108

Architectonisch beton tot in de puntjes 110

Certificatie en normering voor stortklaar beton in volle evolutie 114

Vakmanschap in natuursteen- en betonvloeren 116

Architectonisch zichtbeton voor unieke villabouw 118

Sierbetonspecialist stort zich nu ook op het grote maatwerk 121

116


163

INHOUD

124 148

128

154

THEMA STAAL

Winnaars Staalbouwwedstrijd 2020 bekendgemaakt 124

Kwalitatief logistiek vastgoed voor pan-Europese speler 126

BOUWEN AAN MONUMENTEN

Antwerpen Harmonie 128

Gent Boekentoren 136

ONDERWIJSPROJECTEN

Gent CAPTURE Accelerator Building 140

Oostkamp De Sprong 148

Schoten Burgemeester Marnixschool 152

Hasselt Sportschool GO! Next 154

ZORGPROJECTEN

Architecturale schuifpanelen voor modulair ziekenhuis 158

Bree Triamant 160

Desselgem WZC Aurélys 163

Oostduinkerke Beukenhof 166

Pittem WZC Pitthem 169

Herent WZC Betlehem 174

PARTNERS EN RUBRIEKEN

ORI nieuws 178

CIB Nieuws 179

VCB Nieuws 180

Bouwpartners 181

PLATFORM VOOR DE BOUW I BOUWENAANVLAANDEREN.BE

1

UITGAVE

1

PLATFORM VOOR DE BOUW I BOUWENAANVLAANDEREN.BE I JAARGANG 22 I NUMMER 1 2021 I FEB-MRT

NIEUW ADMINISTRATIEF CENTRUM

IMPONEERT EN INTRIGEERT

BUSINESS PARK MET AANDACHT

VOOR WELZIJN EN WERKCOMFORT

EFFICIËNTIE TROEF IN GEAVANCEERD

DISTRIBUTIECENTRUM

ICONISCHE MANHATTAN-TOREN

IN ERE HERSTELD

STIJLVOLLE VERRIJZENIS VOOR

VOORMALIG KLOOSTERCOMPLEX

Coverbeeld: Nieuw administratief

centrum Etterbeek

Beeld: Jaspers-Eyers Architects

Blijf gratis en eenvoudig op de

hoogte van het laatste nieuws.

Volg ons op social media en meld

je aan voor onze nieuwsbrief!

bouwenaanvlaanderen.be


Etterbeek Nieuw administratief centrum

Het nieuw administratief centrum van Etterbeek heeft een markante beeldtaal. Hetzelfde geldt voor het aanpalende woonvolume met 37 appartementen en een restaurant.

VEEL MEER DAN EEN GEMEENTEHUIS

Een benijdenswaardige ligging, kwalitatieve woonwijken die afgewisseld worden met rustgevende groenzones, hoge vastgoedprijzen, Europese

functionarissen die er met veel plezier hun intrek nemen …: de reputatie van Etterbeek is er de voorbije jaren sterk op vooruitgegaan. Ook het

nieuw administratief centrum getuigt van stijl en standing. Als uithangbord van een kersverse residentiële wijk centraliseert het verschillende

functies en diensten op één strategische locatie. De architecturale uitstraling is navenant ...

Tekst Tim Janssens | Beeld Jaspers-Eyers Architects

Steden en gemeenten die een nieuw gemeentehuis

bouwen, grijpen deze gelegenheid maar al te

graag aan om hun werking te stroomlijnen en te

moderniseren. Etterbeek is geen uitzondering op de

regel. Het voormalige gemeentehuis dateerde van

1958 en was – zoals veel gelijkaardige gebouwen –

niet meer van deze tijd. Het nieuw administratief

centrum brengt hier verandering in door een optimale

synergie te creëren tussen verschillende

publieke diensten. Het telt vijf verdiepingen, heeft

een totaaloppervlakte van 19.063 m² en fungeert

niet alleen als gemeentehuis (9126 m²), maar biedt

ook plaats aan de bureaus van het OCMW (4170

m²) en een politiekantoor (2085 m²). Het fraaie

gebouw wordt bovendien geflankeerd door een

woonvolume met een gelijkaardige beeldtaal, dat

37 doorzonappartementen en een restaurant huisvest.

Het complex centraliseert dus verschillende

functies op een zichtbare en vlot bereikbare locatie,

als cruciaal onderdeel van een nieuwe residentiële

wijk op de site van het voormalig militair hospitaal.

Een enorme meerwaarde voor de inwoners van

Etterbeek, die zich voortaan niet meer door een

administratief labyrint hoeven te worstelen om hun

zaakjes op orde te krijgen. Of zoals burgemeester

Vincent De Wolf (MR) het verwoordde: in het nieuw

administratief centrum komt de gemeente naar de

burgers toe, en niet langer omgekeerd!

Drie cruciale pijlers

Dat het voor de inwoners van Etterbeek en het

administratief personeel meteen duidelijk is waar

de lamp brandt, is te danken aan het uitgekiende

ontwerp van Jaspers-Eyers Architects en BAEB. Zij

wisten het gemeentebestuur te overtuigen met

een ijzersterk dossier, dat gefundeerd is op drie

cruciale pijlers. “Het gebouw is opgevat als een

visueel en ruimtelijk ijkpunt, dat zich met zijn

organische vormen naadloos integreert in de omgeving.

Via een gezellige voetgangersdoorsteek

verbindt het de drukke Kazernenlaan met het

achterliggende park en de rest van de nieuwe

wijk. Door het complex ietwat teruggetrokken in

8 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Nieuw administratief centrum Etterbeek

“Het nieuw

administratief

centrum is

opgevat als

een visueel en

ruimtelijk ijkpunt,

dat zich met

zijn organische

vormen naadloos

integreert in de

omgeving”

De spatieuze, dubbelhoge inkomhal vloeit over in een centrale binnenstraat, waarrond de onthaalruimtes van

het politiekantoor, het gemeentehuis en het OCMW gegroepeerd zijn.

te planten, konden we aan de voorzijde ook een

nieuw gemeenteplein inrichten en wordt meteen

duidelijk waar de hoofdingang zich bevindt. Dat

maakt het imposante geheel bevattelijker en

overzichtelijker”, vertelt Stefaan Van Acker, senior

architect en partner bij Jaspers-Eyers Architects.

“Het modulaire interieur dient zich niet enkel

aan als een stimulerende werkomgeving voor het

aanwezige personeel, maar ook als een bijzondere

ontmoetingsplek waar burgers zich meer dan ooit

welkom voelen. De spatieuze, dubbelhoge inkomhal

vloeit over in een centrale binnenstraat, waarrond

de onthaalruimtes van het politiekantoor,

het gemeentehuis en het OCMW gegroepeerd zijn.

Bovendien is het nieuw administratief centrum

een uiterst duurzaam en energie-efficiënt passiefgebouw,

dat kan pronken met een BREEAM Very

Good-certificaat.”

Nieuwe administratieve flow

De administratieve flow van het gemeentehuis is

volledig herdacht. Burgers worden op hun wenken

bediend aan individuele ontvangstbalies. Deze

bieden de nodige privacy en zijn uitgerust met

een houten omkadering, waarvan de inplanting

en de hoogte telkens variëren. Ook het onthaal

van het OCMW, dat zich aan de achterzijde van

het gebouw bevindt, is op deze manier vormgegeven.

Wie incheckt wordt rechtstreeks doorverwezen

naar een van de dertig vergaderloketten

op het gelijkvloers en de eerste verdieping. De

‘backoffice’ en de interne administratie zijn dan

Burgers worden op hun wenken bediend aan individuele ontvangstbalies. Deze bieden de nodige privacy en

zijn uitgerust met een houten omkadering, waarvan de inplanting en de hoogte telkens variëren.

weer gevestigd op de overige verdiepingsniveaus,

net als de polyvalente raadszaal met aanpalend

terras, de cafetaria en de kantoren van de burgemeester,

de schepenen en de gemeentesecretaris.

Tot slot omvat het complex ook nog een ondergrondse

parking met drie bouwlagen. }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 9


Duurzaam

verwarmen en

koelen dankzij

de onmetelijk

kracht van

de natuur

www.ithodaalderop-wpu.be


Nieuw administratief centrum Etterbeek

Dat het nieuw administratief centrum van Etterbeek

zo’n blikvanger is, is hoofdzakelijk te danken aan de

markante façade.

Markante façade

De architecten opteerden voor een sober, eerlijk

materiaalgebruik: warme houtaccenten, neutrale

betontinten, donkere staalelementen en frisgroene

beplanting. Dat het nieuw administratief centrum

zo’n blikvanger is, is hoofdzakelijk te danken aan

de markante façade. De vliesgevels zijn aan de

buitenzijde uitgerust met verticale lamellen, die

dienstdoen als zonwering en variëren naargelang

de oriëntatie. “Hun exacte plaatsing is – net als die

van de gesloten gevelpanelen – gebaseerd op een

gedetailleerde analyse van de zonlichtpatronen

gedurende de dag en de verschillende seizoenen,

waarbij een thermische map van het gebouw werd

uitgewerkt”, legt Stefaan Van Acker uit. “Zowel de

lamellen als de gesloten gevelpanelen bestaan

uit ultrahogesterktebeton, dat gekozen werd vanwege

zijn lichte gewicht. De samenstelling van een

specifieke betonmix met kunstofvezels resulteerde

– aan de hand van tal van technische tests – in

de realisatie van holle elementen met een dunne

schil. Ze animeren de gevels en vormen in die zin

ook belangrijke architecturale componenten die

de aanblik van het gebouw uiterst divers maken.

Ze zijn bevestigd aan U-vormige staalrails, die op

hun beurt verankerd zijn aan de buitenzijde van

de gordijngevels.”

Niets aan toeval overgelaten

Het nieuw administratief centrum van Etterbeek

is een van de grootste passiefgebouwen in het

Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het gebruik van

fossiele energie is er maximaal gereduceerd. Ook

zonwering en compactheid waren van meet af

De vliesgevels zijn aan de buitenzijde uitgerust met verticale lamellen, die dienstdoen als zonwering en

variëren naargelang de oriëntatie.

aan belangrijke factoren bij de inplanting,

oriëntatie en vormgeving van het gebouw. “Zo

is er veel tijd en aandacht besteed aan isolatie,

luchtdichtheid en de minimalisering van de

zonne-impact en warmteverliezen. Drievoudige

beglazing wordt afgewisseld met gesloten wanden

met 23 centimeter PIR-isolatie. PV-panelen

(circa 700 m² in totaal), het geothermische

koelsysteem, ventilatie-units met warmterecuperatie

en intelligente verlichting doen eveneens

hun duit in het zakje. Het regenwater dat op

de daken valt, wordt gerecupereerd voor het

spoelen van de toiletten. Groendaken fungeren

als aanvullende waterbuffer en bevorderen de

biodiversiteit. Al deze inspanningen zijn bekroond

met een BREEAM Very Good-certificaat”,

aldus Stefaan Van Acker, die ook het veiligheidsaspect

nog even wil aanstippen. “Alle buitenruimtes

zijn zo ontworpen dat donkere of blinde

hoeken uit den boze zijn. De doorsteek naar het

park wordt ’s nachts afgesloten met behulp van

een hek. En het politiekantoor is uitgerust met

speciale veiligheidssystemen en kogelwerende

beglazing (BR6-S) en raamprofielen. Ook qua

brandveiligheid hebben we niets aan het toeval

overgelaten. We hebben er alles aan gedaan om

op elk vlak het onderste uit de kan te halen en

het resultaat mag er absoluut wezen!” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Gemeente Etterbeek

Architect

Jaspers-Eyers Architects (Brussel, Leuven,

Hasselt) en BAEB (Brussel)

Hoofdaannemer(s)

BPC (Brussel) en CIT Blaton (Brussel)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 11


Etterbeek Nieuw administratief centrum

PRESTIGEPROJECT VERGT GEOPTIMALISEERDE

FUNDERINGS- EN BESCHOEIINGSOPLOSSING

Dat de bouw van het nieuw administratief centrum van Etterbeek een huzarenstukje was, hoeft geen betoog. Het begon al bij de fundering

en de beschoeiing van de bouwput, waarvoor specialist ter zake Franki Foundations een geoptimaliseerde oplossing uitwerkte. In combinatie

met de logistieke uitdagingen die dit project met zich meebracht, was dat allerminst kinderspel.

Tekst Tim Janssens | Beeld Franki Foundations

Dit prestigeproject was niet alleen uitdagend op technisch vlak, maar ook

vanuit logistiek oogpunt.

“We hebben 27 funderingspalen uitgevoerd, elk met een nuttig draagvermogen

tot 150 ton”, vertelt Tim Eggermont.

“Uit economische en technische overwegingen hebben we een

geoptimaliseerde hybride oplossing uitgewerkt”

Een kersvers gemeentehuis, een politiekantoor, een OCMW-vestiging en een

aanpalend woonvolume: de omvang van het nieuw administratief centrum

langs de drukke Kazernenlaan in Etterbeek maakt indruk. Het hoeft dan ook

niet te verwonderen dat de bouwput op de site van het voormalige militair

hospitaal eveneens gigantische proporties aannam. “Het was aan ons om een

totaalpakket van funderingen en beschoeiingen uit te werken, in opdracht

van hoofdaannemers BPC en CIT Blaton. Afgaande op diverse factoren,

hebben we geopteerd voor een combinatie van verschillende technieken”,

vertelt Tim Eggermont, Head of Production bij Franki Foundations.

Hybride oplossing

“Uit economische en technische overwegingen – efficiëntere fasering,

geen plaats voor grote machines in bepaalde zones, specifieke omgevingsomstandigheden

… – hebben we niet gekozen voor een klassieke doorlopende

secanspalenwand, maar voor een geoptimaliseerde hybride oplossing”, legt

Tim Eggermont uit. “Aan de kant waar de kelderverdieping doorloopt tot op

het niveau -2 hebben we 240 lineaire meter verankerde secanspalenwand

geplaatst – goed voor 3850 meter paalfundering, 1500 m³ beton, 50 ton

staal, 106 ankers (1300 meter in totaal) en 60 ton cement. Daar waar

12 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Nieuw administratief centrum Etterbeek

de kelderverdieping niet dieper dan het niveau -1

reikt, hebben we met vernagelde wanden gewerkt,

die uit een combinatie van passieve ankers,

een wapeningsnet en spuitbeton bestaan. Daarnaast

hebben we ook nog 27 funderingspalen

uitgevoerd, elk met een nuttig draagvermogen

tot 150 ton.”

“Daar waar de kelderverdieping niet dieper dan het niveau -1 reikt, hebben we met vernagelde wanden

gewerkt”, legt Tim Eggermont uit.

Logistiek puzzelwerk

Dit prestigeproject was niet alleen uitdagend op

technisch vlak, maar ook vanuit logistiek oogpunt.

De site bevindt zich immers in hartje Etterbeek, een

dichtbevolkt gebied met een hoge mobiliteitsdruk.

“We hadden speciale transportvergunningen

nodig om onze machines ter plaatse te krijgen. Er

is ook één zijstraat vrijgehouden, die fungeerde

als tijdelijke wachtzone voor het laden en lossen

van materieel”, zegt Tim Eggermont. “Eveneens

bijzonder is dat er op bepaalde plaatsen gebruik

is gemaakt van de bestaande metselwerkmuur

voor de vernagelde wand. Daar gaan de nagels

door deze muur. Een leuk detail is tot slot dat

onze ploegbaas-machinist, gezien zijn ruime

expertise inzake secanspalenwanden en andere

beschoeiingstechnieken, na dit project tot werfleider

is gepromoveerd. Dat bewijst eens te meer

dat gespecialiseerde vaklui bij Franki Foundations

alle kansen krijgen om door te groeien!” ❚

Strong foundations. Solid future.

Möbius - Brussel Vleemo III - Antwerpen Evereast - Brussel Kaaimuur 1071m - Zeebrugge

Franki Foundations heeft sinds 1909 een

wereldwijde ervaring in ontwerpen, bestuderen

en uitvoeren van geoptimaliseerde

funderingsoplossingen op maat van de klant.

Franki Foundations nv

Avenue Edgard Frankignoul 2 | 1480 Saintes

+32 2 391 46 46 | fax +32 2 391 46 47

mail@ffgb.be | https://www.ffgb.be

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 13

00026178001 - ATLAS PALEN-FRANKI GEOTECHNICS.indd 1 03-03-21 13:56


Kortrijk Business Park

Kortrijk Business Park onderscheidt zich met zijn strakke architectuur.

Welzijn boost efficiëntie

in nieuw kantorencomplex

Geloven in je eigen visie en ze ook waarmaken: dat is precies wat bouwheer Verstraete Development deed met het nieuwe Business Park in

Kortrijk. Niet alleen voor het eigen team – de projectontwikkelaar neemt er binnenkort zijn intrek – maar ook voor heel wat andere bedrijven.

Het resultaat is een strakke architectuur met moderne technieken en een gezellige binnenafwerking, die zowel symbool staat voor de efficiëntie

op de werkvloer als voor de huiselijke toets en de aandacht voor het welzijn van de eindgebruikers.

Tekst Stephanie Demasure | Beeld Verstraete Development

14 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Business Park Kortrijk

Welzijn en gezondheid staan centraal in dit fraaie gebouw.

We brengen gemiddeld 90 procent van onze tijd binnen door. Toch is de luchtkwaliteit

daar vaak ondermaats. COVID-19 zette dit pijnpunt extra duidelijk in

de verf. Tel daarbij ook maar het gebrekkige comfort op de werkvloer, harde,

steriele interieurs en de beperkte catering. Om maar enkele van de gebreken

in grote professionele contexten op te sommen. Bij Verstraete Development

leven – en bouwen – ze al langer volgens het credo “Happy people perform

better”. Niet verwonderlijk dus dat de projectontwikkelaar al die bezorgdheden

meenam naar de ontwerptafel en in zijn nieuwe Business Park een

passend antwoord formuleert.

Wetenschappelijk onderbouwd

Dat welzijn op de werkvloer en productiviteit hand in hand gaan, daar is

Verstraete Development rotsvast van overtuigd. Toch laat de projectontwikkelaar

zich niet alleen leiden door zijn overtuigingen. Het concept voor het

Business Park stoelt op een wetenschappelijke basis. De studie ‘For Health’

bracht namelijk ‘9 foundations of a healthy building’ in kaart. Stuk voor

stuk factoren die meebepalen hoe ‘gezond’ een gebouw is. En bijgevolg hoe

het welzijn en de productiviteit van de gebruikers eruitzien. Die factoren zijn

maximaal geïntegreerd in Kortrijk Business Park. Denk maar aan de mix van

harde en zachte materialen voor de akoestiek. Of aan het zicht op groen,

dat haast overal in het gebouw gewaarborgd is. Eens de patio in volle bloei

zal staan, is dat zeker een extra troef.

Eens de patio in volle bloei staat, zal er haast overal in het gebouw sprake zijn

van zicht op groen.

Ook op het vlak van technieken is elk aspect uitvoerig bekeken en zorgvuldig

gekozen. De ventilatie, de klimaatplafonds en de energiezuinige verlichting,

bijvoorbeeld. Door het daglicht maximaal binnen te trekken, is de nood aan

kunstlicht sowieso beperkt. Het natuurlijk licht heeft bovendien een positieve

invloed op het bioritme en dus indirect op de slaapkwaliteit en de productiviteit

overdag. “Daarmee is nog maar eens bewezen dat een gebouw met aandacht

voor welzijn en gezondheid voor een hoger rendement zorgt”, benadrukt Head

of Commercial Development & Innovtion Anthony Verstraete. }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 15


KANTOORRUIMTE

TE HUUR

Beneluxpark 26 - 8500 Kortrijk

Ons team adviseert u graag verder: info@verstraete.biz - 056 217 817 - www.verstraete.biz

HAPPY PEOPLE PERFORM BETTER


Business Park Kortrijk

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

GENT-ASFALT – DAKDICHTING

Steeds vaker wordt de binnen- en buitenzijde van een gebouw

afgewerkt vooraleer de dakwerken definitief voltooid zijn. Dat

impliceert complexe faseringen, waarbij details die later niet meer

toegankelijk zijn op voorhand moeten worden uitgewerkt. Als

familiebedrijf met de derde generatie aan het roer legt Gent-Asfalt

heel wat ervaring aan de dag, met het isoleren en waterdicht

maken van platte daken als specialisatie. Geen probleem dus

voor het gemotiveerde team, zo’n fikse uitdaging. “Voor Kortrijk

Business Park verzorgden we de dakdichting op circa 3.500 vierkante

meter platte daken”, zegt manager Matthias Tijtgat. “We

werkten met de premiumproducten uit het Optima-gamma van

Soprema. In overleg met bouwheer Verstraete Development en

aannemer Cordeel werd gekozen voor dit duurzaam membraan

met een zware inlage van 250 gram composiet en heel sterke

lasnaadverbindingen, dat goed is voor een levensduurgarantie van

40 tot 45 jaar.” De basis van dit plat dak is een isolerende dakvloer

van het type pirotherm. Daarboven bracht Gent-Asfalt een solventvrije

Aquadere-primer aan. De bovenliggende polyesterversterkte

onderlaag is afgewerkt met Sopralene Optima voor het hoofddak

en Sopralene Optima Garden voor het groendak.

“Niet enkel gevestigde

waarden, maar ook

jonge bedrijven bieden

we een aantrekkelijke en

aangename werkplek”

Flexibel en dynamisch

Werkplekken worden steeds flexibeler gebruikt en ingevuld. Het Business Park

speelt daarop in. Op het gelijkvloers zijn coworkingplaatsen en een businesscenter

met kleine kantoren en vergaderzalen ingericht. “Zo houden de bedrijven

hun ruimte maximaal vrij als kantoren, als ze bijvoorbeeld maar af en toe een

‘meeting room’ nodig hebben”, zegt Anthony Verstraete. “Die reserveren ze dan

gewoon op het gelijkvloers. Ook jongere bedrijven bieden we zo een aantrekkelijke

en aangename nieuwe werkplek.”

Er is geopteerd voor hoogwaardige materialen met een huiselijke uitstraling.

Op de verdiepingen staat dynamisch ruimtegebruik evengoed voorop. Meteen

ook een stimulans voor de interactie tussen start-ups en gevestigde waarden, en

dus een boost voor nieuwe partnerships. In de gangen zijn er her en der plekjes

ingericht waar mensen even kunnen wachten, hun pc alvast kunnen opstarten

voor een meeting of waar collega’s even rustig kunnen overleggen. Een koffietje

nuttigen op de natuurstenen trap met zicht op de groene patio? Ook dat behoort

tot de mogelijkheden, op een van de knusse kussentjes op de traptredes. }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 17


Kortrijk Business Park

zetten. Daar kan je op het werk dus meteen een

mouw aan passen”, licht Anthony Verstraete toe.

Het concept voor het Business Park stoelt op een wetenschappelijke basis.

Het hightech neusje van de zalm is evenwel de

polyvalente ruimte. En polyvalent mag je best

letterlijk nemen. De verlichting, het geluid, de

indeling: alles is optimaal af te stemmen op de

activiteit. Zelfs het plafond. Het volledige plafondoppervlak

is namelijk bedekt met ledstrips,

waarop je van alles kan projecteren. Een gedetailleerde

afbeelding van je logo of een rustgevend

bos? Het is in een handomdraai gefikst. Anthony

Verstraete: “Eigenlijk komen de hoofdlijnen van

dit project samen in die polyvalente ruimte:

duurzame en moderne technieken, maximale

flexibiliteit qua gebruik en een inspirerende omgeving

die de creativiteit stimuleert.” ❚

Groot ruimtegevoel

Kortrijk Business Park is opgetrokken op een

hellend terrein. De bijhorende dubbele hoogte

binnenin zorgt voor een groot ruimtegevoel. Die

ruimte wordt trouwens maximaal benut. Met een

niet-aflatende focus op kwaliteit, welzijn en beleving.

Zo heeft het restaurant een vernieuwend

concept in petto voor de gebruikers van het complex.

’s Ochtends kan je er al terecht voor een kopje

koffie of een fruitpotje. ’s Middags heb je een ruime

keuze uit gezonde maaltijden, die je overigens ook

kan bestellen om mee naar huis te nemen. “Na een

drukke werkdag heb je soms geen zin meer om

nog te koken, maar je wil wel gezond eten op tafel

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Verstraete Development (Kortrijk)

Architect

POLO Architects (Antwerpen)

Hoofdaannemer(s)

Cordeel (Temse)

Gent-Asfalt

RENOVATIE & NIEUWBOUW VAN PLATTE DAKEN

18 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Business Park Kortrijk

TECHNISCHE INSTALLATIES

VOOR ONDERGRONDSE PARKING

Wie met de wagen naar het Kortrijk Business Park komt, kan die veilig stallen in de ruime, ondergrondse parking. S.air NV uit Aalst hielp die

parkeergarage realiseren met technische installaties voor ventilatie, gasdetectie en rook- en warmteafvoer.

Tekst Stephanie Demasure | Beeld S.air NV

S.air installeerde RWA, ventilatie en gasdetectie in de parking.

Projectmanager Davy Schiettecatte: “De uitdaging was de vooropgestelde termijn

aanhouden, met respect voor de coronamaatregelen.”

“Onze afdeling Parkings & Tunnels is gespecialiseerd in dergelijke ontwerpen

en toepassingen”, zegt CEO Olivier Dons van S.air. “Ons projectteam nam dit

project dan ook volledig in handen. Van het ontwerpen en berekenen tot de

installatie van de RWA, ventilatie en gasdetectie in de parking.”

De ideale werf

In april 2019 startte de ontwerpfase. S.air stelde zijn oplossing voor aan het

bouwteam. Na hun akkoord werd het uitgewerkte dossier besproken met

de plaatselijke brandweer. Ook daar volgde groen licht. Eind 2020 was de

RWA-installatie in dienst. Het werk van een vijftiental medewerkers, zowel

in binnen- als buitendienst.

Met meer dan dertig jaar ervaring en een team van een vijftigtal medewerkers

heeft S.air de nodige slagkracht om grotere projecten daadkrachtig aan

te pakken. Ook in minder evidente periodes, zoals de coronapandemie. Projectmanager

Davy Schietecatte bevestigt: “In samenwerking met Cordeel zochten

“Alles is vlot verlopen,

ondanks de complexe

omstandigheden”

we naar oplossingen om alle partijen hun werk te laten uitvoeren binnen de

vooropgestelde termijn, met respect voor de maatregelen uiteraard. Dankzij

extra aandacht van alle partijen verliep alles vlot, ondanks de bijbehorende

complexiteit. De opstart en vooral de tijdige oplevering waren een ‘team effort’

van onze eigen monteurs en techniekers. We investeren continu in de opleiding

van onze mensen en onze klanten plukken daar mee de vruchten van.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 19


Kortrijk Business Park

APM Construct stond in voor de metselwerken in de binnentuin. (Beeld: Els Jonckheere)

PERFECT VOEGWERK IN DE PATIO

Een omvangrijk gebouw vraagt om de passende mankracht. Ook als het op de metselwerken aankomt. Hoofdaannemer Cordeel riep de hulp

van specialist APM Construct in. Terwijl Cordeel zelf de buitenkant van het gebouw optrok, voerde APM de metselwerken in de binnentuin uit.

Tekst Stephanie Demasure | Beeld Els Jonckheere, Verstraete Development

Voor Kortrijk Business Park moest hoge kwaliteit verzoend worden met een

strakke bouwtermijn. Ook voor onderaannemer APM Construct vormde die tijdsdruk

de grootste uitdaging in dit project. “Het is niet altijd evident om tegen

dat hoge tempo de beste resultaten te garanderen. Gelukkig beschikken we

20 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Business Park Kortrijk

“We moesten hoge kwaliteit

verzoenen met een strakke

bouwtermijn”

Gevelmetselwerk met kwalitatief resultaat tegen een hoog tempo.

(Beeld: Verstraete Development)

over ervaren stielmannen die als een geoliede machine werken. Met kwalitatief

metselwerk binnen de afgesproken deadline als resultaat”, zegt Philippe Coen,

bestuurder bij APM Construct.

Nauwe samenwerking

Als een autonoom team ging APM aan de slag op vraag van Cordeel. Toch

was goede communicatie van cruciaal belang. “Niet alleen omdat we als

onderaannemer werkten”, benadrukt Philippe Coen, ”maar vooral op praktisch

vlak. We werkten beide met dezelfde bouwkraan. Die kraan laadde al

ons materiaal binnen in de patio. Onze mannen konden het daar, vanop de

kraan, rechtstreeks op hun stelling trekken. Dankzij duidelijke afspraken en

een doordachte planning verliepen de metselwerken zo extra vlot.”

Als aannemer is APM Construct vertrouwd met alle onderdelen van een

ruwbouw. Gevelmetselwerk heeft dan ook geen geheimen voor dit bedrijf

uit Antwerpen. De ervaren stielmannen gingen met plezier aan de slag

in de patio van het Kortrijk Business Park. Een nieuwe referentie op hun

rijkgevulde palmares. ❚

Professionele aanpak & Snelle uitvoering

Sterk in metselwerk

CONSTRUCTIE I RENOVATIE I AFWERKING

APM Construct I Luchthavenlei 7b I 2100 Antwerpen I +32 (0) 3 248 58 50 I info@apmconstruct.be

www.apmconstruct.be

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 21

APM ad BA Vlaanderen.indd 1 5/03/21 11:04


Kortrijk Business Park

SIGNALISATIE MET ESTHETISCHE MEERWAARDE

Noodsignalisatie, bewegwijzering of de nummering van de verdiepingen: signalisatie is vaker een noodzakelijk kwaad dan een esthetische

troef. Niet in Kortrijk Business Park. Im Press werkte unieke borden en belettering uit, op maat van de architectuur en met respect voor de

hoge afwerkingsgraad.

Tekst Stephanie Demasure | Beeld Im Press

“De bouwheer opteerde bewust voor

signalisatie die net dat tikkeltje extra biedt”

Een belangrijke pijler van het signalisatiewerk van

Im Press is de noodsignalisatie; een cruciaal onderdeel

voor de veiligheid van elk gebouw. Voor

Kortrijk Business Park werkte Im Press noodsignalisatie

en een persoonlijk evacuatieplan uit. Dat

plan is geen standaard, ontsierend plakkaat aan

de muur. Het is een hoogwaardig plexiglazen bord,

minutieus gegraveerd en ingekleurd in een op maat

gemengde RAL-kleur, volgens het kleurenpalet van

het gebouw.

Oog voor detail

Ook de functionele signalisatie werd ontwikkeld

met hetzelfde oog voor detail. Zo duiden zwarte

De verdiepingsnummers zijn gegraveerd in fineer.

22 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Business Park Kortrijk

plexiletters de uitgangen van de ondergrondse

parkeergarage aan en zijn de verdiepingsnummers

gegraveerd in fineer. “Het zou zonde zijn om in een

gebouw met hoogwaardige materialen en een perfecte

afwerking voor stickers of standaard plaatjes

te kiezen. De bouwheer opteerde bewust voor signalisatie

die net dat tikkeltje extra biedt. Dit was

een mooi project, waar we echt helemaal ons ding

konden doen”, zeggen Grace en Alexis Glorieux,

zaakvoerders van Im Press.

“Met onze persoonlijke benadering van signalisatie maken we het verschil”, weet Alexis Glorieux.

Eigen stempel op elk project

Het familiale bedrijf is van oorsprong stempelfabrikant.

Met Alexis en Grace – broer en zus –

staat ondertussen de tweede generatie aan het

hoofd. Sinds jaar en dag maakt Im Press ook

gravures. Dat betekent dat de firma inhouse veel

verschillende technieken beheerst. Vanuit die expertise

begon de fabrikant zich ook op signalisatie

te richten. “Waar onze stempels via een dealernetwerk

te verkrijgen zijn, hebben we zelf nauw

contact met onze signalisatieklanten. Op projectbasis

werken we unieke producten uit. Met die

persoonlijke benadering van signalisatie maken

we het verschil. We versterken het interieur met

de juiste materialen, kleuren en afwerking, zodat

er een harmonisch eindresultaat ontstaat”, besluit

Alexis Glorieux. ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 23


BOUWSTENEN VOOR DE WONING VAN MORGEN

Ons klimaat staat onder druk en dat leidt tot concrete politieke ingrepen. Strengere isolatienormen, bijvoorbeeld. Ook het verwijderen van al

het asbest in Vlaanderen tegen 2040 wordt een uitdaging voor de bouwsector. Wienerberger biedt oplossingen op maat, met aandacht voor

de beschikbare premies voor de klant.

Tekst Stephanie Demasure | Beeld Wienerberger

De smalle uitvoering van Eco-brick biedt je 3,5 centimeter extra isolatieruimte.

Façabrick, een all-in-oneoplossing voor het isoleren van gevels.

De regelgeving voor nieuwbouw en renovatie verandert voortdurend. Ook

de Vlaamse overheid legt mee de basis voor een duurzamere bouwsector,

wat vaak gekoppeld wordt aan extra financiële steun. Zo is de premie voor

buitengevelisolatie dit jaar verdubbeld naar 30 euro per vierkante meter.

Als proactieve bouwpartner biedt baksteenproducent Wienerberger handige

oplossingen om dat snel, correct en eenvoudig uit te voeren.

Isolatieproof gevel optrekken

Sinds jaar en dag zet Wienerberger in op innovatieve bouwmaterialen,

producten en oplossingen op maat van de actuele trends en uitdagingen.

Daarom ontwikkelde de fabrikant ook een pasklaar antwoord op de roep

naar meer gevelisolatie. Zo is er de Eco-brick, een gevelsteen in een smallere

uitvoering. Dat betekent tot 3,5 centimeter meer ruimte voor isolatie. Met

minder warmteverlies en dus een lagere energiefactuur als logisch gevolg.

Door zijn beperktere omvang bespaart Eco-brick ook op transport.

patrimonium bevat naar schatting nog 2,3 ton asbesthoudende materialen.

En die moeten eruit tegen 2040. De komende twee jaar investeert

de overheid een recordbedrag in functie van een versnelde asbestafbouw:

liefst 124 miljoen euro. Zo wordt onder meer het veilig laten ophalen van

asbesthoudend materiaal goedkoper.

Het ruimen van asbesthoudende leien vraagt uiteraard om een nieuwe dakbedekking.

Een duurzaam alternatief, maar liefst eentje met dezelfde look.

Elfino, de nieuwe tegelpan van Wienerberger, biedt het antwoord. Elfino

combineert de troeven van een echte keramische tegelpan met de stijlvolle

look van een lei. Met het Belgische kwaliteitskeurmerk BENOR als getuige.

Wienerberger geeft bovendien dertig jaar vorstgarantie op de materiaal- en

plaatsingskosten van Elfino. De pannen zijn beschikbaar in een antracietkleurige

en een agaatgrijze engobeafwerking.

Of Façabrick, een all-in-oneoplossing op basis van steenstrippen voor het isoleren

van gevels. Façabrick combineert een isolatiepaneel, voorzien van een

wapeningsnet en mortellaag, met stijlvolle steenstrippen. Voor een snelle plaatsing

en een duurzaam resultaat.

“Voor onze professionele partners zijn dit twee praktische oplossingen, waarmee

ze hun klanten een mooi resultaat en het voordeel van de recentste premies

kunnen bieden”, zegt Katrien Nottebaert, CMO bij Wienerberger. “We volgen de

wetgeving en het premielandschap verder op de voet. Om op elk moment kort

op de bal te kunnen spelen.”

Partner voor asbestverwijdering

Vlaams energieminister Zuhal Demir zet niet enkel in op energiezuiniger

wonen. Ook ongezonde materialen zijn uit den boze. Ons huidige gebouw-

Elfino, een pasklaar antwoord voor asbesthoudende daken.

24 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Elfino combineert de troeven van een echte keramische tegelpan met de stijlvolle look van een lei.

“Zowel in als

rond de woning

combineren we

een duurzame

bouwfilosofie

met de hoogste

esthetische

eisen”

Passaqua, een waterpasserende kleiklinker met afstandshouders aan twee zijden.

Waterdoorlatende klinker

En dan is er nog de verstrengde regelgeving voor

het verharden van buitenomgevingen, die mogelijk

in de pijplijn zit. Daarvoor heeft Wienerberger nu al

een oplossing klaar. Katrien Nottebaert: “De problemen

met onze waterhuishouding zijn al langer aan

de gang. Daarom zijn we proactief op zoek gegaan

naar een manier om buitenverharding te verzoenen

met een goede infiltratie van het regenwater.

Het resultaat is Passaqua, een waterpasserende

kleiklinker met afstandshouders aan twee zijden.

Tussen de klinkers blijven voegen van 6 millimeter

vrij. Zo blijft 10 procent van de verharde oppervlakte

waterdoorlatend. Zowel in als rond de woning

combineert Wienerberger een duurzame bouwfilosofie

met de hoogste esthetische eisen.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 25


Nubilum,

natuurlijke

elegantie

De nieuwe Nubilum collectie straalt elegantie en sereniteit uit. U herkent

deze gekaleide gevelsteen meteen aan de zachte, genuanceerde kleuren.

Dankzij het verfi jnd palet - van wit, greige tot antracietgrijs – en de lichtruwe

textuur kunt u mooi combineren met verschillende materialen. Het smalle

Eco-brick formaat biedt tot 3,5 cm extra ruimte voor isolatie, dus ook qua

duurzaamheid is Nubilum een excellente keuze.

Eco-brick ®

Smalle gevelsteen

Meer ruimte voor isolatie

Duurzame keuze

Ontdek de Nubilum collectie in onze showrooms in Londerzeel of Kortrijk.

Of ga naar www.wienerberger.be/nubilum


INDUSTRIEBOUW

Ontdek inspirerende projecten

Altez Industriebouw Inspiratie Tour

www.altez.eu

Naamloos-5 1 02-02-2021 12:46

Kopen kan,

huren ook

lasertopo-huur.be

3D Laserscanning

Leica RTC360 &

BLK360

Accuraat meten, zonder

iets te vergeten.

Scan eenvoudig elke ruimte

met 1 druk op de knop!

Vraag vrijblijvend uw demo aan!

WEGENBOUW I CONSTRUCTIE I TUIN- EN GRONDWERKEN

INTERIEUR EN SCHRIJNWERKERIJ I LANDMETER I DIVERSE

info@lasertopo.be | www.lasertopo.be


Loppem Privéwoning met fitnessgedeelte

Om de terreinoppervlakte maximaal te kunnen benutten, kreeg het gebouw een trapeziumvorm.

INDUSTRIEEL PROJECT

VOOR WONEN EN SPORTEN IN STIJL

Een combinatie van staal en beton voor strakke, moderne architectuur met een riante natuurlijke lichtinval. Dat was het uitgangspunt voor

deze woning met uitgebreide sportruimte. In een trapeziumvorm en met doorgedreven engineering, om het perceel optimaal te benutten.

Met een slank en esthetisch resultaat.

Tekst Stephanie Demasure | Beeld Altez, Karel Waignein

De samenwerking tussen aannemer Altez en deze bouwheer uit Loppem

was zeker geen eerste kennismaking. Altez bouwde in het verleden al een

vijftal stockagemagazijnen voor de professionele activiteiten van Alain Van

Haecke en mocht ditmaal aan de slag voor een privaat project: een moderne

woning met fitnessgedeelte. Van meet af aan dacht Altez actief mee na

over het concept in functie van het perceel dat de klant voor ogen had. Na

enkele besprekingen, een voorontwerp en een goedgekeurd budget gingen

de werken van start.

“De deskundige mix van staal

en beton zorgt voor een

slank en esthetisch resultaat”

28 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Privéwoning met fitnessgedeelte Loppem

Complexe structuur

“De grootste uitdaging was om dit moderne, strakke

ontwerp technisch uitgevoerd te krijgen”, weet

Dorine Brackx, bouwconsulent bij Altez. “Om de

terreinoppervlakte maximaal te benutten, bouwden

we namelijk in een trapeziumvorm van circa 14 meter

vooraan en 18 meter achteraan, met een lengte

van ongeveer 20 meter. Het gebouw is volledig

onderkelderd, zonder dat er ondersteunende tussenkolommen

of doorhangende balken zichtbaar

mochten zijn. Dat terwijl er nog twee verdiepingen

bovenop kwamen. Het ontwerp en de stabiliteitsstudie

waren dus extra belangrijk.”

De in- en uitsprongen maakten het ook pittig. Al

was het vooral de beperkte bouwhoogte van 7,30

meter die voor Altez een uitdaging van formaat

vormde. Het vergde de nodige creativiteit om

zowel de kelderruimte en het fitnessgedeelte als

de woning in die oppervlakte te integreren. Uiteindelijk

realiseerde de aannemer een gebouw

met verschillende vloerniveaus. Om zowel het

stabiliteits- als het esthetische concept op punt te

stellen, werd een betonbalk met zware bewapening

in het niveauverschil boven de kelder verwerkt.

Bovendien trekken de raamstroken net boven het

terreinniveau dankzij die ingreep natuurlijk licht

binnen in de kelder.

De woning zelf is grotendeels uitgevoerd in zwarte geïsoleerde sandwichpanelen, wat belangrijk is voor

het gewicht op de onderliggende, vrijdragende niveaus.

teit en planning van zijn projecten volledig in eigen

handen. Bij realisaties met een bepaalde complexiteit,

zoals in Loppem, is dat zeker een voordeel.

Dorine Brackx: “Om de slankheid en de esthetiek

van het ontwerp te behouden, inclusief alle voorziene

uitkragingen, werkten we de bovenbouw

uit in een zwarte staalstructuur. De kolommen

achter de grote glaspartijen werkten we uit in

Staalstructuur met stijlvol beton

Altez combineert expertise in staalbouw met kennis

op het vlak van betonbouw. Door beide materialen

inhouse te verwerken, houdt de aannemer de kwalielegante

kokerprofielen. Voor de wanden van

de fitnessruimte kozen we dan weer voor gladde

witte betonpanelen, in een volledig koudebrugvrijgeïsoleerde

uitvoering.”

De inkomhal en de toegangshelling, die een optimale

toegankelijkheid garandeert, zijn uitgevoerd

in wit beton. Dankzij de grote raampartijen vormt

de aanpalende tuin als het ware een verlengde

van de binnenruimtes. Tegelijk trekken zij het

buitengevoel en de groene rust naar binnen. De

woning zelf is grotendeels uitgevoerd in zwarte geïsoleerde

sandwichpanelen, wat belangrijk is voor

het gewicht op de onderliggende, vrijdragende

niveaus. Het zuidelijk gericht terras fungeert met

zijn oversteek meteen ook als zonwering in de

zomer. Vanuit de slaapkamers kunnen de bewoners

aan de achterzijde een tweede ruim terras

betreden, waar ze genieten van een onvergetelijk

vergezicht. “Dit project bewijst dat industriebouw

niet saai hoeft te zijn”, besluit Dorine Brackx.

“Dankzij de samenwerking met het bouwteam

en het constructieve overleg met de bouwheer

hebben we een fraai resultaat neergezet, en dat

in een korte bouwperiode. Wederom een mooie

referentie voor Altez!” ❚

Dankzij de grote raampartijen vormt de aanpalende tuin als het ware een verlengde van de binnenruimtes.

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Alain Van Haecke (Loppem)

Architect

Architectenbureau Vanhoorn Frederic (Jabbeke)

Hoofdaannemer(s)

Altez Construction Group (Tielt)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 29


Tessenderlo Distributiecentrum Livlina

EFFICIËNTIE TROEF IN

GEAVANCEERD DISTRIBUTIECENTRUM

Sinds begin dit jaar is het nieuwe distributiecentrum van Livlina (tot voor kort Pharma Distri Center) in industriezone Schoonhees volledig

operationeel. Het imposante complex bestrijkt maar liefst 3,5 hectare en fungeert als logistiek zenuwcentrum voor de opslag en verdeling van

geneesmiddelen en andere farmaceutische producten in ons land. Blikvangers van dienst zijn de 36 meter hoge high bay en het geautomatiseerde

conveyorsysteem, die vervat zitten in een strakke, functionele architectuur.

Tekst Tim Janssens | Beeld Cordeel

30 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Distributiecentrum Livlina Tessenderlo

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

VAN BERLO – INDUSTRIËLE BETONVLOEREN

Een omvangrijk distributiecentrum als dat van Livlina in Tessenderlo vergt

ook de nodige vierkante meters industriële vloer. Daarvoor deed Cordeel een

beroep op de firma Van Berlo, die gespecialiseerd is in voegloze bedrijfsvloeren

met hoge vlakheid. Met zes verschillende types vloeren over een totale

oppervlakte van 30.000 m 2 kon Van Berlo er al zijn expertise aanwenden. “De

grootste technische uitdaging was de betonvloer van het geautomatiseerde

high bay-magazijn”, vertelt Gregory Roelandt, projectleider bij Van Berlo. “De

vlakheid van deze vloer is in lijn met WTCB-klasse 2, met een bijkomende

horizontaliteit volgens de FEM-norm. De stellingen in een dergelijk magazijn

mogen namelijk onder geen enkel beding schuin staan om het geautomatiseerde

orderpickingsysteem niet te verstoren. Deze vloer is in openlucht gestort met

een Miniscreed en pas nadien zijn de stellingen geplaatst en is de ruimte

dichtgemaakt. Dit omdat dergelijke grote stellingen niet meer in een afgesloten

ruimte binnen te krijgen zijn.”

In het nieuwe distributiecentrum van Livlina kunnen circa 50.000 palletten

gestockeerd worden.

In het OSR-stapelmagazijn ligt 2.800 m 2 betonvloer van hetzelfde type. In de

koel- en ADR-zone plaatste Van Berlo met behulp van een Superscreed 7.550 m 2

supervlakke vloer volgens de DIN 15.185-norm. Zowel de expeditiezone op

het gelijkvloers (8.100 m 2 ) als de verdiepingsvloeren van de mezzanine en de

expeditiezone (3.300 m 2 ) zijn uit de hand gestort. Op de laadkades is 2.300 m 2

buitenvloer plaatst, die slibbestendig is gemaakt door middel van bezemstrepen.

“Bij Van Berlo hebben we de expertise én de machines in huis om elk project tot

een goed einde te brengen. Dankzij onze interne engineeringafdeling wordt alles

vooraf in detail berekend en uitgetekend en kunnen we de bouwheer volledig

ontzorgen. Het resultaat mag er zijn: alle vloeren in het distributiecentrum zijn

opgemeten door een extern bureau en voldeden perfect aan de vereiste

normen”, besluit Gregory Roelandt.

Livlina spitst zich toe op de opslag en het beheer van de voorraden van grote

farmaproducenten. Met vestigingen in Sint-Niklaas (30.000 palletten), Heusden-

Zolder (20.000 palletten) en Bornem (5.000 palletten) was de coöperatieve

onderneming in het verleden al niet slecht bedeeld, maar omdat haar activiteiten

gestaag bleven groeien, was er nood aan extra capaciteit. Deze kwam er in

de vorm van een nieuw distributiecentrum in Tessenderlo, waar circa 50.000

palletten kunnen worden gestockeerd. “We engageren ons om de klanten van

de grote farmaproducenten binnen de 24 uur te beleveren. Een studie wees

uit dat Tessenderlo de geschikte locatie is voor onze logistieke activiteiten. Via

ons zusterbedrijf Febelco leveren we geneesmiddelen en andere farmaceutische

producten aan 3.200 Belgische apothekers, ziekenhuizen, dokters, verpleegkundige

diensten, veeartsen en buitenlandse afnemers”, klinkt het bij Livlina. }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 31


Uw EXPERT op het gebied van

metalen deuromlijstingen

& technische metalen deuren

Hoogwaardige

kwaliteit in 6-delige

& 2-delige regelbare

omlijstingen

Brandwerende

oplossingen

rf30’ - rf60’




Akoestische

deuren

Anti-inbraak deuren

(klasse 2&3)


www.symons.be info@symons.be Tel +32(0)15 62 17

advertentie tegels 1.indd 1 12/02/2021 09:47

Haverheidelaan 24

B-9140 Temse

T 03/771 15 10

E isopanel@isopanel.be

www.ISOPANEL.be

HYGIENISCHE & ISOTHERMISCHE CONSTRUCTIES VOOR

VOEDING, PHARMA EN DISTRIBUTIESECTOR


Distributiecentrum Livlina Tessenderlo

De realisatie van het nieuwe distributiecentrum ging van start in de lente van 2019. Sinds begin dit jaar is het volledig operationeel.

“Het gebouw staat volledig in

het teken van de producten

die er gestockeerd worden”

Temperatuurcontrole en luchtdichtheid

Het nieuwe distributiecentrum is ruwweg op te delen in twee basisentiteiten:

een kantoorgedeelte aan de voorzijde van het complex en een uit de kluiten

gewassen magazijngedeelte, dat op zijn beurt bestaat uit klassieke opslagruimte

met palletstellingen, een high bay en een koelruimte. Aangezien

alles in het teken staat van rendement en efficiëntie, inclusief een geautomatiseerd

conveyorsysteem op basis van zelfrijdende shuttles, opteerde

MMS & Partners voor een uiterst functioneel ontwerp. “Het gebouw is

gemaakt voor de producten die er gestockeerd worden”, zegt ir. architectbestuurder

Luc Michoel, die sinds de jaren 80 al meermaals aan de slag was

voor Febelco Group (waartoe Livlina behoort). “Temperatuurcontrole was

een van de voornaamste prioriteiten. Het binnenklimaat moet strikt binnen

de perken blijven om de farmaceutische producten in optimale omstandigheden

te kunnen bewaren. Vooral in de 36 meter hoge high bay heeft dat

wel wat voeten in de aarde. Vandaar dat ze uiterst luchtdicht is afgewerkt

en dat er een specifiek technisch concept is uitgewerkt om de temperatuur

overal op peil te houden, in samenspraak met Clima & Partners. Ook in

de koelruimte, die bestemd is voor producten die op lagere temperatuur

moeten worden bewaard, is er logischerwijs extra aandacht besteed aan

het thermische plaatje.” }

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

ISOPANEL – ISOTHERMISCHE, HYGIËNISCHE

WAND-, GEVEL- EN DAKBEKLEDING

De realisatie van de geconditioneerde ‘high bay’ in het nieuw farmaceutisch

distributiecentrum van Livlina was voer voor echte specialisten. Aanvankelijk zou dit

hoogbouwmagazijn bekleed worden met enkelvoudige beplating, maar dat bleek

problemen op te leveren voor de interne temperatuurbeheersing. Gelukkig was er

elders op de werf al een partij aan het werk die gespecialiseerd is in luchtdichte

wand-, gevel- en dakbekleding: Isopanel uit Temse. “We trokken er de 174 meter

lange koelruimte op met behulp van isothermische sandwichpanelen en frigodeuren”,

vertelt projectleider ing. Pieter Bert. “Nadien werden we dus ook ingeschakeld

voor de brandwerende dak- en gevelbekleding van de 36 meter hoge

‘high bay’. We hebben er speciale details voor uitgewerkt om de constructie volledig

luchtdicht te krijgen. Dat was niet nieuw voor ons, want we zijn ook vaak

betrokken bij de bouw van grote diepvries- en frigoloodsen, die eveneens perfect

luchtdicht moeten zijn om ijs- en condensvorming te vermijden. Het was echter

wel een huzarenstukje om de 25 centimeter dikke isolatiepanelen met een kern uit

rotswol op hun plaats te hijsen. Aangezien ze elk 500 à 600 kilo wogen en de omringende

magazijnruimte reeds gebouwd was, hebben we er – in combinatie met

het gebruik van hangbruggen – op een gegeven moment een gigantische, omgebouwde

400 tonskraan voor moeten inzetten. Het was dus zeker geen alledaags

project, waarbij we ons bovendien zoals steeds erg flexibel hebben opgesteld naar

onze klant toe. Dankzij de enorme motivatie van mijn montageteam zijn we tijdens

de eerste coronagolf gewoon blijven doorwerken om alles tijdig klaar te krijgen. Het

nieuwe distributiecentrum van Livlina is dan ook een referentie om te koesteren!”

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 33


'

Tessenderlo Distributiecentrum Livlina

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

POSA – TEGELWERKEN

De inkomhal, de gangen, de trappen, de cafetaria, de sanitaire ruimtes

en het personeelsterras van het nieuwe distributiecentrum van Livlina

in Tessenderlo zijn vakkundig betegeld door POSA uit het nabijgelegen

Ham. “De vloertegels hebben overal een 60x60-formaat en de witte

wandtegels in de sanitaire ruimtes een 20x20-formaat. In de cafetaria

hebben we parketimitatietegels geplaatst. De keramische terrastegels

rusten op speciale tegeldragers”, legt zaakvoerder Michel Ceustermans

uit. “Al bij al was dit een middelgroot project voor ons, dat zeven à acht

weken in beslag nam. Het gebouw is iets hoogwaardiger afgewerkt dan

andere distributiecentra, maar exceptionele technische uitdagingen

bracht dat niet met zich mee. Het was fijn om opnieuw te kunnen

samenwerken met Cordeel, waarvoor we ook in het verleden al regelmatig

aan de slag waren. Die vertrouwensband gaat al tien jaar terug,

dus dat vertaalt zich telkens in een vlotte en kwalitatieve uitvoering. Het

resultaat mag er wezen!”

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

CROES – BUITENAANLEG, RIOLERINGS-

WERKEN EN NIVELLERING BINNENVLOEREN

In opdracht van hoofdaannemer Cordeel voerde Croes alle grond-,

wegenis- en rioleringswerken uit op de Livlina-site in Tessenderlo.

Bovendien nivelleerde het gerenommeerde familiebedrijf uit Geetbets ook

de betonvloeren in het nieuwe distributiecentrum (27.000 m² in totaal).

“Voor de buitenaanleg moesten we sokkels en bufferbekkens uitgraven,

plinten aanvullen, puinpakket leggen, 3500 m² klinkers, 9000 m² asfalt,

borduren, betonverharding, regenwater- en septische putten plaatsen ...”,

somt projectleider Koen Vantilt op. “De binnenvloeren moesten ultravlak

afgewerkt worden om het geautomatiseerde opslag- en orderpickingsysteem

optimaal te kunnen laten functioneren, dus daar hebben

we logischerwijs extra aandacht aan besteed. Verspreid over verschillende

fases zijn we bijna anderhalf jaar aan de slag geweest op die werf. Het is

met andere woorden best een groot en uitdagend project geweest. Alles

is echter prima verlopen. We zijn Cordeel dankbaar voor het vertrouwen

en de uitstekende samenwerking!”

34 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE

High bay op palenmatras

De realisatie van het nieuwe distributiecentrum ging van start in de lente van

2019. Sinds begin dit jaar is het volledig operationeel. “Het gebouw is gefundeerd

op palen en ter hoogte van de high bay hebben we een palenmatras

gerealiseerd: een combinatie van funderingspalen, draagkrachtige verdichte

grond en een doorgewapende betonplaat van 40 tot 60 centimeter dik.

Nieuwe breekwerf. vanaf

Nieuwe in Lanaken! Nieuwe breekwerf. Nieuwe breekwerf. breekwerf. vanaf

vanaf vanaf

in in Lanaken!

in Lanaken! in Lanaken!

Afbraak

Nieuwe Nieuwe breekwerf. Nieuwe breekwerf. Nieuwe breekwerf. vanaf

vanaf

breekwerf. vanaf

vanaf

Nieuwe vanaf

Nieuwe vanaf

breekwerf. vanaf Nieuwe breekwerf. vanaf

Nieuwe vanaf

vanaf

vanaf

vanaf

breekwe

vanaf

v

Nieuwe breekwerf. Nieuwe vanaf

vanb

Grondwerken

Afbraak

Afbraak Afbraak in in in Lanaken!

in in in Lanaken! in in in in Lanaken! in in in in Lanaken! in in in in in in in in Lanaken!

in in Lanaken! in in in in Lanaken!

in Lanaken! in in in in Lanaken! in in in Afbra in in LanA

Wegeniswerken

Grondwerken

Grondwerken Afbraak

Grondw

Grondstabilisatie

Wegeniswerken

Afbraak

Afbraak

Wegeniswerken

Afbraak

Afbraak

Afbraak

Grondwerken

Afbraak

Afbraak

Afbraak

Afbraak

Afbraak Wegenisw

Grondstabilisatie

Grondwerken

Grondwerken

Grondwerken

Grondwerken

Grondwerken

Wegeniswerken

Houthakselen

Wegeniswerken

Wegeniswerken

Wegeniswerken

Grondwerken

Grondstab

Wegeniswerken

Wegeniswerken

..

..

Grondstabilisatie

Beton Houthakselen

Grondstabilisatie

recycling Grondstabilisatie

Grondstabilisatie

Wegeniswerken

Grondstabilisatie

Grondstabilisatie

1,

'

Houthakselen .. ..

Beton ' . -'• . .. Houthak



- .

Beton Beton recycling

recycling

1,

'

Houthakselen

Houthakselen

Houthakselen

' . -'• .-

.

Houthakselen Grondstabilisatie

1, 1,

' 1,

' '

'

..

1,

' . ' . ' '

-'• '

Beton recycling .-

'• - . -'• .-

Beton Beton

rec

. ' . '

. '

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

www.croesbvba.be ..

Beton Beton recycling

Beton recycling

Beton recycling

Beton recycling

Beton recycling

Beton recycling

Beton recycling

Beton recycling

1, 1,

1,

1,

1, 1,

1,

' '

'

'

' '

'

' . 1,

1,

1,

1,

1,

1,

'

'

'

'

'

' '• -

' . 1,

1,

1,

1,

1,

1,

'

'

'

'

'

' '•. -

' . '

-. 1,

1,

1,

1,

1,

'

'

'

'

'

' . '• 1,

1,

1,

1, 1,

1,

'

'

'

' '

'

' '• . .-

'•

'

. ' '• -

'

- . -

'

' - . '• -

'

'

. '• -

' - . . '• -

'

- .. recycling

1, 1,

' '

Houthakselen

011/58. 70.57

' . -'• .-

. '

1,

'

www.croesbvba.be www.croesbvba.be T 011/58. T 011/58. T 70.57

011/58. 70.57 70.57

' . '• ' - . ' '• '

' - . . '• '

' - . '• '

'

- . '

' -. -'• .

' - . '• '

- ..'• -.'• - . ' '• ' -

'

' - . . '• -

'

' - . . . '• -

'

'

- . . . '•

' - . . . '• ' . . . '• -'• -

' '

' - . . '• -

'

. . .'• -'• -

' '

' - . .. . . . ''• '• -

' - -

' '

- . . - . . . '

-'• .-

. T 011/58. 70.57 www.croes

.

'

'

'•. -

' . . '• -

'

'

. .

'

'

- -.'• .-

. '. ' - . ..

. '

' -

Beton recycling

'

'

1,

' . -'• .-

www.croesbvba.be www.croesbvba.be www.croesbvba.be T 011/58. T www.croesbvba.be T 011/58. T T 70.57

011/58. T T www.croesbvba.be 70.57

T 011/58. T T 70.57

T T 011/58. T 70.57

T 011/58. T T 70.57

011/58. T T 70.57

T 011/58. T T 70.57 011/58.

T 70.5

7

www.croesbvba.be T 011/58. 70.57

,, '- 1

,, ,, '- 1 '- 1

,, '- 1

,, '- 1

,, '- 1

,, ,, '-,, '- 1 ,, 1 '-,, 1 ,, '- ,, 1 '- '- 1 ,, 1 '- ,, 1 '-,, 1 ,, '- ,, 1 '- '- 1 ,, 1 '- 1 ,, '-,, 1 ,, '- ,, 1 '- '- 11

,, '- 1 ,, '-,, 1 '-,, 1 '-,, '- 1 ,, '- 1 ,, '- 1 '- 1 ,, 1 '- ,, 1 '-,, 1 ,, '- ,, 1 '- '- 1 ,, 1 '- ,, 1 '-,,

1,

'-

,,


Distributiecentrum Livlina Tessenderlo

Het kantoorgedeelte onderscheidt zich visueel van de rest van het complex met

zijn gevelbekleding in zwart metselwerk.

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

De staalconstructie van de high bay, waarvan de wanden en daken bekleed zijn

met uiterst luchtdichte sandwichpanelen, steunt af op een palenmatras.

De staalconstructie van de high bay, waarvan de wanden en daken bekleed

zijn met uiterst luchtdichte sandwichpanelen, steunt af op die palenmatras”,

vertelt Patrick Claes, projectmanager bij aannemer Cordeel. “De rest van het

magazijncomplex bestaat uit supervlakke betonvloeren, een betonstructuur

met voorgespannen liggers, geïsoleerde metalen gevelbekleding en een

steeldeck met dakdichting. Het kantoorgedeelte onderscheidt zich visueel

van de rest van het complex met zijn gevelbekleding in zwart metselwerk.

Daar is de betonstructuur opgebouwd uit voorgespannen IK- en IVH-liggers,

die de realisatie van grote overspanningen en mezzanines mogelijk maakten.

Het uitwerken van de bijbehorende knooppunten, in overleg met stabiliteitsbureau

Arcade Engineering en Ergon (leverancier van de voorgespannen

betonelementen), was behoorlijk uitdagend. Op de voorgespannen betonelementen

na is al het beton in eigen huis geproduceerd door C-concrete, een

speciale afdeling binnen Cordeel.”

Optimale verstandhouding

Dat alles tot in de puntjes klopt in het hypermoderne distributiecentrum, is

te danken aan de uitstekende samenwerking tussen alle betrokken partijen.

“De bouw van het complex is voortreffelijk verlopen. Ook de verstandhouding

SYMONS – METALEN DEUROMLIJSTINGEN

Dat het nieuwe distributiecentrum van Livlina een toonbeeld van functionele

architectuur is, betekent niet dat er geen aandacht is besteed

aan details. Kijk bijvoorbeeld maar naar de piekfijne metalen deuromlijstingen,

die geleverd werden door specialist Symons (Eppegem).

“We spitsen ons toe op de fabricage van metalen deuromlijstingen

voor gebouwen en omgevingen die zeer intensief gebruikt worden en

waar slijtvastheid dus een belangrijk aandachtspunt is”, vertelt sales- en

marketingverantwoordelijke Cathérine Ravinet. “We leverden een dertigtal

schilderklare monoblok omlijstingen (lees: omlijstingen die uit één

geheel bestaan) voor RF30’ en RF60’ deurgehelen. We maken al onze

producten op maat op basis van de muurdikte en de hoogte van de

deuren, dus ook de omlijstingen bij Livlina zijn puur maatwerk. Je vindt

onze omlijstingen eveneens op Brussels Airport, in gevangenissen,

scholen, kantoorgebouwen, ziekenhuizen, cleanrooms, crèches …

Kortom: overal waar ‘strak, stevig en duurzaam’ het devies is! Vandaag

leveren we hoofdzakelijk twee- en zesdelige omlijstingen voor projecten

in afwerkingsfase. Deze zijn ook beschikbaar in inox.”

met KNAPP, de Oostenrijkse firma die de realisatie van het OSR Shuttleconveyorsysteem

en de high bay voor haar rekening nam, was optimaal. Tot

grote tevredenheid van Livlina, dat nooit op tafel heeft moeten kloppen om

orde op zaken te stellen”, benadrukt Patrick Claes. “Daar sluit ik me volledig

bij aan, want de samenwerking liep inderdaad van een leien dakje en het

distributiecentrum draait inmiddels op volle toeren. Uitgedrukt in oppervlakte

en kostprijs is dit een van de grootste projecten die we al gerealiseerd

hebben, dus we zijn er best fier op”, besluit Luc Michoel. ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Febelco Group – Livlina (Sint-Niklaas)

MMS & Partners (Wijnegem)

Cordeel (Hoeselt)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 35


Airconditioning

Warmtepompen

Verwarming

Ventilatie

• Begeleiding van a tot z

• Eigen studiedienst en tekenafdeling

• Installatie door gecertificeerde techniekers

• Uitsluitend topmerken

• Service 24/7

Referentieproject Livlina Vital Logistics – Tessenderlo

zie artikel pag 37

• 14 rooftops 115 kW

• VRV Heat Recovery 60 pk

• 80 indoor units

• 12 destratificatieluchtgroepen 12.000 m³/h

• hygiëneluchtgroep kantoren 7.000 m³/h

• hygiëneluchtgroep refter 4.000 m³/h

• hygiëneluchtgroep personeelsafdeling 5.000 m³/h

BLIKSTRAAT 4 | B-2110 WIJNEGEM, België | Tel.: +32 (0) 03 466 02 20 | Fax: +32 (0) 3 315 90 05 | E-mail: info@climaenpartners.be

www.climaenpartners.be


Distributiecentrum Livlina Tessenderlo

HIGH BAY VERGT UITGEKIENDE KLIMATISATIE

Om de goede werking van medicijnen en andere farmaproducten te kunnen garanderen, is het cruciaal dat ze op de juiste temperatuur

bewaard worden. Vandaar dat er in de high bay van het nieuwe distributiecentrum van Livlina nood was aan een specifiek klimatisatiesysteem,

dat temperatuurafwijkingen onder invloed van hoogteverschillen tegengaat. Clima & Partners zette zijn interne studiedienst aan het werk,

ontwikkelde een oplossing op maat en zorgde ook in de rest van het gebouw voor optimaal comfort en dito functionaliteit.

Tekst Tim Janssens | Beeld Clima & Partners

oplossingen was Clima & Partners de aangewezen

partij om deze specifieke uitdaging aan te gaan.

“Met uitzondering van de koelruimte, waar medicijnen

en farmaproducten bewaard worden aan een

lagere temperatuur, moet het in heel het magazijngedeelte

tussen de 15 en 25 °C warm zijn”, vertelt

technisch adviseur Tony De Decker. “De reguliere

magazijnruimtes zijn geklimatiseerd met behulp van

een Daikin-applicatie, die aangestuurd wordt door

koelunits op het dak. In het kantoorgedeelte hebben

we een VRV IV heat recovery-systeem van Daikin

geïnstalleerd. Ook alle luchtgroepen en het gebouwbeheersysteem

zijn afkomstig van Daikin.”

In een hypermodern distributiecentrum als dat van Livlina in Tessenderlo is het HVAC-verhaal cruciaal.

“Er was een speciale klimatisatie op maat

nodig om de thermische destratificatie in

de high bay onder controle te houden

en tegen te gaan”

Koeling, verwarming, ventilatie …: in een hypermodern

distributiecentrum als dat van Livlina in

Tessenderlo is het HVAC-verhaal eens zo cruciaal als

in andere commerciële, industriële en residentiële

gebouwen. Zeker omdat temperatuurbeheersing

een van de voornaamste aandachtspunten was

in het project, met de 36 meter hoge high bay als

klap op de vuurpijl. Als totaalleverancier van HVAC-

Thermische destratificatie

Ook op het vlak van HVAC is de high bay dé

blikvanger van het nieuwe distributiecentrum.

“Door de hoogte (36 meter) en de grote oppervlakte

(6000 m²) van dat torenvolume is het

geen sinecure om zowel op de begane grond

als onder het dak een constante temperatuur te

garanderen, temeer omdat de beschikbare ruimte

voor technieken in zo’n high bay ook nog eens

uiterst beperkt is”, legt Tony De Decker uit. “Er

was een speciale klimatisatie op maat nodig om

de thermische destratificatie – warme lucht stijgt,

terwijl de koude lucht stagneert ter hoogte van

de vloer – onder controle te houden en tegen te

gaan. Hoe we dat precies voor elkaar gekregen

hebben, is strikt geheim. Maar dat het complexe

materie is, spreekt voor zich. Om je een idee te

geven: de temperatuur in de high bay wordt continu

gemonitord op zestig verschillende plaatsen.

Als ze in een bepaalde zone 1 °C afwijkt, moeten

alle producten die er zijn opgeslagen verwijderd

worden. Zo nauw steekt het dus! Het was een

primeur voor ons, maar dankzij de expertise en

de ruime ervaring van onze interne studiedienst

konden we de cruciale knelpunten doortastend

aanpakken en deze uitdagende opdracht tot een

goed einde brengen. We hebben de volledige

klimatisatie in eigen huis uitgewerkt, dus we

mogen gerust stellen dat we niet alleen gefungeerd

hebben als HVAC-installateur, maar ook

als studiebureau technieken. Dit is een van de

grootste projecten die we ooit hebben uitgevoerd,

dus we zijn er uiteraard zeer fier op!” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 37


U W SPE C I ALIST IN

FUNDER I NGS W ERKEN

EST . 1960

BESCHOEIINGEN

Secanswanden

Onderschoeiingen

Berlinerwanden

Damwanden

FUNDERINGEN

Boorpalen

Schroefpalen

Vibropalen

Micropalen

Grindkernen

F O L L O W US O N

Schoonwinkelstraat 6

3500 Hasselt

T. 011 31 60 75

info@dupont-nv.be

www.dupont-nv.be


Distributiecentrum Livlina Tessenderlo

“We zijn begin juni 2019 gestart en het overgrote deel van de palen stak – volgens planning – in de grond voor het zomerverlof”, zegt Geert Dewinter.

OMVANGRIJK DISTRIBUTIECENTRUM

VERGT ZWARE PAALFUNDERING

Omvangrijke gebouwen spreken tot de verbeelding, maar wat zich onder de grond bevindt, is vaak minstens even imposant. In het geval van

het nieuwe distributiecentrum van Livlina in Tessenderlo gaat het om een zevenhonderdtal grondverdringende schroefpalen met belastingen

tot 135 ton, die vakkundig geplaatst werden door de Hasseltse firma Dupont. “In de paalfundering is op zich al 2000 à 2500 m³ beton verwerkt”,

onderstreept technisch directeur Geert Dewinter.

Tekst Tim Janssens | Beeld Cordeel

Aangezien Dupont een uiterst strikte planning kreeg opgelegd, plaatste het de

fundering met behulp van twee machines, die simultaan gvs-palen boorden.

“We zijn begin juni 2019 gestart en het overgrote deel van de palen stak –

volgens planning – in de grond voor het zomerverlof”, zegt Geert Dewinter.

“Snel schakelen en kort op de bal spelen zijn dan ook onze specialiteiten.

Alles staat of valt deze dagen met service en kwaliteit. Met vijftien à twintig

medewerkers zijn we zeker niet de grootste firma, maar dat heeft dan weer

het voordeel dat we een compacte structuur met korte beslissingslijnen hebben,

waardoor we alles in een mum van tijd georganiseerd krijgen. Bovendien

blijven we investeren in moderne technieken en digitalisering. Ze hebben we

recent nog twee van ons machines uitgerust met gps-sturing.”

Vertrouwd met de ondergrond

Los van de omvang van het project, was het niet de makkelijkste bodem

om in te boren (glauconiethoudende zandgrond) geeft Geert Dewinter aan.

“Maar aangezien we onze aangepaste boorpunten gebruikt hebben, kwamen

we niet voor onaangename verrassingen te staan en was alles optimaal

uitvoerbaar. Onze eigen studiedienst heeft zijn toegevoegde waarde eens

te meer bewezen, tot grote tevredenheid van Livlina en hoofdaannemer

Cordeel. We waren niet aan ons proefstuk toe in deze regio, waardoor we

“Aangezien we onze

aangepaste boorpunten

gebruikt hebben, kwamen

we niet voor onaangename

verrassingen te staan”

al de nodige ervaring hadden met deze ondergrond en de bijbehorende uitvoeringstechnische

uitdagingen. Zo waren we eerder ook actief op de werven

van de biostoomcentrale van Beringen en diverse logistieke gebouwen in de

omgeving – goed voor meer dan vijfduizend palen. Realisaties in de grootteorde

van vijfhonderd tot meer dan duizend palen schrikken ons met andere

woorden niet af!” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 39


Distributiecentrum Livlina Tessenderlo

WATERDICHTE BEVEILIGING

voor geavanceerd distributiecentrum

Het hoeft niet te verwonderen dat beveiliging een cruciaal aandachtspunt is in een distributiecentrum dat bestemd is voor medicijnen

en andere farmaceutische producten. Vandaar dat Livlina ging aankloppen bij MVH Security, dat het volledige plaatje voor zijn rekening

nam: inbraakbeveiliging, branddetectie, camerabewaking en toegangscontrole. Een belangrijk surplus is dat al deze gesofisticeerde

beveiligingssystemen gecentraliseerd zijn op een gebruiksvriendelijk beheerplatform.

Tekst Tim Janssens | Beeld MVH Security

Het volautomatische high bay-magazijn is

uitgerust met 2,4 kilometer aspiratiebuizen

met zestien aspiratiemodules.

enkele buitendetectoren”, vervolgt Tom Van Haute.

“Voorts is er sprake van 33 biometrische vingerlezers

en 127 camera’s, waarvan vijf thermische

modellen die personen en voertuigen detecteren

met behulp van AI. De zwaarste lens reikt tot

250 meter, dus qua beveiliging is er niets aan het

toeval overgelaten! Eveneens bijzonder is dat al

deze beveiligingstechnieken gecentraliseerd zijn

in één digitaal beveiligingsplatform. De camera’s

beheren, de toegangscontrole stroomlijnen, het

alarmsysteem aansturen en informatie van het

branddetectiesysteem uitlezen: het kan allemaal

via die handige softwaretool, die uiteraard functioneert

op basis van strikte gebruikersprotocollen.”

Focus op complexe totaalprojecten

Het nieuwe distributiecentrum van Livlina in

Tessenderlo is een totaalproject voor MVH Security,

en dat is niet toevallig. “Toegevoegde waarde

creëren in complexe beveiligingssituaties: dat is

onze corebusiness”, benadrukt Tom Van Haute.

“We zetten graag onze tanden in opdrachten die

heel wat concullega’s afschrikken en focussen

op oplossingen die niet zomaar ‘off the shelf’

te verkrijgen zijn. Maar hoe gesofisticeerd de

achterliggende softwarescenario’s ook mogen

zijn: onze klanten kunnen steevast rekenen

op gebruiksvriendelijke beheersystemen. Het

nieuwe distributiecentrum van Livlina was ons

eerste project op dergelijke grote schaal, dus

het is een referentie waar we zeer trots op zijn.

Temeer omdat we ons als ‘integrator’ volop willen

heroriënteren naar totaalrealisaties waarbij

we de klant maximaal ontzorgen. Daarnaast

willen we in de toekomst ook fors inzetten

op slimme audiovisuele toepassingen en AItechnologie

via structurele partnerships met sterke

technologiepartners als Barco, Genetec enzovoort.

Op termijn moet het beveiligingssysteem echt

kunnen meedenken met de klant. Aan die belangrijke

(r)evolutie willen we maar al te graag ons

steentje bijdragen!” ❚

MVH Security spitst zich al 35 jaar toe op elektronische

beveiliging en is kind aan huis bij Febelco

Group. “We hebben in het verleden regelmatig de

inbraak- en branddetectie verzorgd in andere vestigingen,

maar in het nieuwe distributiecentrum van

Livlina stonden we voor het eerst in voor de totale

beveiliging”, vertelt zaakvoerder Tom Van Haute.

“De grootste uitdaging schuilde in de branddetectie.

Zo is het volautomatische high bay-magazijn

uitgerust met 2,4 kilometer aspiratiebuizen met

zestien aspiratiemodules, die de binnenlucht permanent

analyseren om de eventuele aanwezigheid

van rookpartikels te detecteren en de rook actief

aanzuigen in geval van brand. Daarnaast hebben

we ook nog eens 490 puntdetectoren geïnstalleerd

(dubbel optische technologie).”

Niets aan toeval overgelaten

“In het kader van de inbraakbeveiliging zijn er op

de volledige site 72 detectiepunten gedefinieerd:

magneetcontacten, volumetrische detectoren in

het kantoorgedeelte, industriële detectoren en

Qua beveiliging is er niets aan het toeval overgelaten in het nieuwe distributiecentrum van Livlina.

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 41


De Pen

42 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


De Pen

Helga Van Peer,

advocate en onafhankelijk bestuurder

KEEP CALM & CARRY ON!

Een van de beste adviezen ooit kreeg ik van een militair op rust: “Don’t panic, it just uses up more oxygen.”

Dat de man de leiding had over duikboten tijdens de Koude Oorlog, gaf extra perspectief. Hij houdt het motto

ook in gedachten in het House of Lords, dat kritische vragen moet stellen bij wetgeving en overheidsbeleid.

We zien steeds complexere projecten, met dichtgetimmerde risico-allocatie. Niet alleen in grootschalige PPS-formules,

maar ook in kleinere contracten wil de opdrachtgever meer risico afdekken, wat zich (te) vaak vertaalt in een overdracht

van risico naar de aannemer. ‘Overdragen’ is echter geen synoniem voor ‘beheersen’. Onbeheersbaar risico overdragen

is juridisch kinderspel, maar economisch en strategisch een illusie. Het leidt tot het ‘inprijzen’ van buffers – soms onderbouwd,

vaker speculatief. Dat komt de mededinging, waardecreatie en uitvoering niet ten goede. Als opdrachtgever

heb je weinig aan een failliete tegenpartij en ook in een minder dramatisch scenario resulteert een onevenwichtig

project te vaak in meerwerken, wijzigingsbevelen en vertraging.

De crisismaatregelen leidden tot een wereldwijde robuustheidstest van bouwcontracten en een nog grotere focus

op risico-allocatie en partnering. Sommige landen plafonneerden plots vergoedingen voor overmacht, onvoorziene

omstandigheden en wijziging van regelgeving. De private sector schoot er in een kramp, wat een zware impact had

op tenders en lopende projecten. Het zorgt ook voor een waterval aan rechtszaken. Het onderscheid tussen ‘impact

van COVID-19’ en ‘impact van coronamaatregelen’ is met recht en reden geen heilig huisje. De verschillende aanpak

– zelfs binnen de EU – bevestigt dat vooral politieke keuzes (en de snelheid en consistentie ervan) de economische

impact bepalen, meer dan een virus an sich.

In onze bouwsector halen de partnershipgedachte, de lange termijn en het Belgische compromis gelukkig meestal de

bovenhand en maken partijen pragmatische afspraken. De boeiende bijdragen van de penhouders over het laatste jaar

bevestigen dit. Het ‘c-woord’ is dan wel niet weg te denken, maar het optimisme evenmin.

Zo tussen Valentijn en Pasen wens ik de sector dat het pragmatisme en geheugen van partijen ook na de zomer niet

aangetast wordt door virussen of opportunisme en dat iedereen zich houdt aan het vuistje of elleboogstooterewoord

en de Teams- of Zoom-afspraken. Dus geen geneuzel over een ontbrekend aangetekend schrijven of ander formalisme.

Het laatste wat we willen, is 2020 en 2021 de komende jaren herkauwen in rechtbanken, toch? ❚

De pen wordt doorgegeven aan Veerle Nuyts, European Semester Officer en lid van de Recover Task Force bij de

Europese Commissie.

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 43


Brussel Manhattan

HET BESTE BEWIJS DAT RENOVEREN LOONT

Het concept van duurzame stadsvernieuwing wint aan populariteit. Ook in Brussel valt de keuze steeds vaker op renoveren in plaats van

afbreken. Het Manhattan-project bewijst eens te meer dat het resultaat niet moet onderdoen voor nieuwbouw. Integendeel: de iconische

toren in de Noordwijk werd visueel in ere hersteld en is met een ‘BREEAM Excellent’-certificaat eveneens een toonbeeld van duurzaamheid.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld BESIX – Philippe Piraux

Met de combinatie van kantoorruimte, winkels

en horeca is de Manhattan-toren zijn tijd altijd al

vooruit geweest. “Na 45 jaar van bruisende activiteit

was het gebouw toe aan een update”, vertelt

Eva Heirbaut, technical office manager bij BESIX,

dat voor de gelegenheid een THV vormde met

Ondernemingen Louis De Waele. “Afbraak en

nieuwbouw waren voor eigenaar Victory geen

optie. Deze gerenommeerde Britse ontwikkelaar

zweert immers bij een duurzame aanpak, waarbij

behoud en hergebruik centraal staan. Een logische

keuze, aangezien stedelijke regeneratie minder

energie en materialen vergt. Desondanks was dat

in het geval van Manhattan niet het gemakkelijkste

pad om te bewandelen.”

Voer voor specialisten

Vooral de ligging bracht de nodige uitdagingen

met zich mee. De toren maakt immers deel uit van

een drieluik: hij wordt aan weerszijden geflankeerd

door een hotel, waarvan één tijdens de werken

operationeel moest blijven. Ook de Vlerick Business

School, de Delhaize-winkel en de horecazaken op

het gelijkvloers werden niet gesloten. Bovendien

bevindt de toren zich in het hartje van de Brusselse

De renovatie herstelde de grandeur van de iconische Manhatten-toren.

Noordwijk. Waldo Vanhetenrijk, operations manager

bij BESIX: “Van meet af aan was duidelijk dat

dit project enkel tot een goed einde zou kunnen

worden gebracht door echte renovatiespecialisten,

die bovendien de nodige ervaring moesten hebben

om dit soort complexe werken te realiseren in de

dichte stedelijke omgeving van Brussel. Vandaar

dat wij onze kandidatuur naar voren schoven: het

Manhattan-project leek ons een ideale manier om

onze kennis en expertise te demonstreren en te bewijzen

dat duurzame renovatie in stadskernen wel

degelijk een toegevoegde waarde biedt.” }

44 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Manhattan Brussel

Door de drie extra verdiepingen ietwat terug te trekken,

kon er een spectaculair dakterras ingericht worden.

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 45


Brussel Manhattan

De sokkel is volledig vernieuwd terwijl de inkom de hele tijd operationeel bleef.

Met chirurgische precisie

Manhattan werd gestript tot op de bestaande betonen

staalstructuur, een fase waarin de uitgebreide

kennis van BESIX goed van pas kwam. “Om de veiligheid

van alle passanten en aanwezigen te waarborgen,

moest dat strippen met extreme omzichtigheid

gebeuren”, vertelt Eva Heirbaut. “Omdat de drie

gebouwen meerdere technische systemen deelden,

viel het project te vergelijken met een openhartoperatie.

Bovendien ontdekten we veel meer asbest

dan voorzien en bleek het as-builtdossier incorrect

en onvolledig te zijn, wat heel wat tijdverlies en vertragingen

met zich meebracht.”

Drie extra niveaus

De gevel werd volledig gedemonteerd, net als alle

binnenwanden en technische installaties. Vervolgens

stuntte de THV door drie extra verdiepingen toe te

voegen. Een uitbreiding waarmee de Manhattantoren

opnieuw zijn plaats in de Brusselse skyline

opeist. Met zijn 102 meter is het kantorencomplex

nu immers aanzienlijk hoger dan de aanpalende

hotels. “We maakten gebruik van een staalstructuur

met betonnen vloeren”, aldus Eva Heirbaut. “Het geheel

is afgewerkt met een glasgevel, die een visuele

De aannemers stuntten door drie extra verdiepingen toe te voegen.

brug met de onderliggende wintertuinen slaat.

Door deze volumes ietwat terug te trekken, ontstond

er bovendien ruimte voor een dakterras met

een ongelooflijk mooi uitzicht over de hoofdstad.”

46 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Manhattan Brussel

Dankzij een verbreding van de vloeren met een

driehoekige uitkraging ontstond er een

interessant visueel effect.

Extra volume aan zijkant

Eveneens spectaculair is dat het gebouw is ‘uitgerokken’:

het oorspronkelijke rechthoekige vloerplan

werd op alle verdiepingen verlengd aan de

langste zijde. Om dit mogelijk te maken, is als het

ware een stalen geraamte ‘voor’ het bestaande

gebouw opgetrokken. “De onderlinge verbinding

zorgde wederom voor een technisch hoogstandje”,

verduidelijkt Eva Heirbaut. “Ook de architectuur

verrast door de verbreding van de vloeren met een

driehoekige uitkraging boven de wintertuin op de

zeventiende verdieping. Deze wordt geleidelijk

aan groter naar boven toe, tot aan het dakterras

op de 28ste verdieping. Op die manier ontstaat

een visueel effect dat dynamiek en toekomstgerichtheid

uitstraalt. De wintertuinen werden

gecreëerd door de vloeren uit te breken, waardoor

er één grote open binnenruimte vrijkwam.”

Resultaat met meerwaarde

De sokkel met de eerste drie verdiepingen kreeg

eveneens een mooie opknapbeurt. De oude gevel

is verwijderd en opnieuw bekleed met marmer.

Boven op de Vlerick Business School zijn een vierde

en vijfde verdieping gebouwd, die ook met marmer

bekleed zijn. “Voorts hebben we alle installaties

ontkoppeld van de systemen die in de hotels

worden gebruikt”, vertelt Eva Heirbaut. “Dat was

een serieuze puzzel om te ontrafelen. Daarna

moesten we natuurlijk alle technieken vanaf de

grote machines in de ondergrondse verdiepingen

doortrekken naar de toren. Alles liep via de

sokkel, die de hele tijd operationeel bleef! Ondanks

de vele uitdagingen, is de metamorfose van de

Manhattan-toren indrukwekkend te noemen. We

moesten al onze creativiteit en innovatievermogen

aanwenden om de opdracht te volbrengen. Niettemin

hebben we nog maar eens aangetoond dat

renovaties met esthetische, functionele en energetische

meerwaarde geen utopie zijn!” ❚

Ook het interieur van de Manhattan-toren onderging een complete metamorfose.

“Manhattan bewijst dat renovaties met

esthetische, functionele en energetische

meerwaarde geen utopie zijn”

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

INTERALU – KLIMAATPLAFONDS

Bij de renovatie van de Manhattan-toren was het bereiken van meer duurzaamheid en

comfort een belangrijk streefdoel. Daarom werden in het volledige gebouw klimaatplafonds

geïnstalleerd. De bouwheer koos voor Interalu, een Belgisch familiebedrijf dat de absolute

marktleider is in dit domein. “De ontwikkeling, de productie en de installatie van klimaat-

plafonds is al meer dan vijftig jaar onze corebusiness”, vertelt CEO Anthony Schrauwen.

“Door al in de conceptuele fase van een project met het bouwteam samen te werken,

kunnen we de beste oplossing voor elk gebouw voorzien. Telkens op maat en ongeacht

of het nu een nieuwbouw- of renovatieproject betreft. In de Manhattan-toren was de

beperkte inbouwhoogte een belangrijk praktisch aandachtspunt. Daarom hebben we onze

‘Easy-Klima Plus’ voorgesteld. Dit is een oerdegelijk plafond dat een geïntegreerd systeem

voor koelen en verwarmen combineert met een elegant design. We hebben deze oplossing

aangepast om meer vrije hoogte in het gebouw te realiseren. Op die manier kregen de

huurders extra ruimte in combinatie met een perfecte akoestische absorptie en een optimaal

binnenklimaat. Kortom: comfort in de ware zin van het woord!”

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Victory (London, Verenigd Koninkrijk)

Jaspers-Eyers Architects (Brussel, Leuven, Hasselt)

TVH BESIX (Brussel) & Ondernemingen Louis De Waele (Brussel)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 47


Brussel Manhattan

SLIMME VERLICHTING VOOR ICONISCHE TOREN

Een gebouw is pas echt duurzaam en toekomstgericht als er een ‘slimme’ verlichting aanwezig is. Dergelijke oplossingen zijn niet alleen goed

voor het milieu en de portemonnee, maar leveren ook een aanzienlijke bijdrage aan het comfort van de aanwezigen. De voorwaarde om van

deze troeven te genieten? Een gereputeerde specialist inschakelen. Zoals WAGO BeLux, dat met Manhattan opnieuw een mooi project aan zijn

uitgebreide referentielijst kan toevoegen.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld Wago

Plug-and-play bekabelingssystemen zijn zeer gegeerd.

Ook in de Manhattan-toren werd voor deze

oplossing gekozen.

Het flexibele automatisatieplatform en de zelfontwikkelde applicaties liggen erg goed in de markt.

“De sturing stemt

de verlichting af

op de gemeten

lichtintensiteit en

de detectie van

aanwezigen”

Met meer dan negenduizend werknemers wereldwijd

is het Duitse WAGO een van de topspelers in

de markt van interconnectie en automatisering.

“Er zijn weinig grote gebouwen of infrastructuurprojecten

waar niets van WAGO te vinden is”,

vertelt Philippe Kygnée, B.U. manager Building

Technologies van de BeLux-dochteronderneming.

“Vooral ons flexibel automatisatieplatform met

open protocollen in combinatie met de intuïtieve

applicaties die we zelf ontwikkelen en de bijhorende

plug-and-play bekabelingssystemen liggen

erg goed in de markt.”

Optimaal comfort, minimaal verbruik

In de Manhattan-toren werd in de eerste plaats

een beroep op WAGO gedaan voor de implementatie

van een intelligent verlichtingssysteem. “De

verlichting wordt aangestuurd op basis van een

gestandaardiseerd DALI-protocol”, vertelt Philippe

Kygnee. “Hierdoor kan de configuratie van de

verschillende plateaus worden aangepast aan

de huurderswensen. Een tweede troef is dat de

sturing de verlichting afstemt op de gemeten

lichtintensiteit en de detectie van aanwezigen.

Op die manier ontstaat een optimaal comfort

voor de gebouwgebruikers, terwijl het verbruik

wordt geminimaliseerd. Lampen schakelen zichzelf

immers uit als er geen licht nodig is. In dit

project stonden we eveneens in voor een plug-andplay

bekabeling van de verlichtingsarmaturen.

Een slimme keuze van de bouwheer, want het

is dé manier om een foutvrije installatie te verkrijgen

en nadien gemakkelijk sensoren en/of

lampen toe te voegen. Tot slot waren we eveneens

verantwoordelijk voor de plaatsing van sensoren

om het energieverbruik in kaart te brengen. Want

meten is weten!” ❚

48 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


SMART BUILDING

MADE EASY

THE WAGO BUILDING

CONTROL APPLICATION

De automatisering van gebouwen omvat altijd een reeks gelijkaardige

taken. De verschillende gebouwsystemen, zoals verlichting, zonwering,

verwarming, klimaatregeling en ventilatie, vergen sturing en regeling.

Voor deze toepassingen brengt WAGO de Building Control Application

uit. Deze software kan u zonder programmeerwerk in gebruik nemen.

Meer info op www.wago.be-nl


Reynaers Aluminium Campus in Duffel.

SAMEN STREVEN NAAR

DUURZAME SCHOONHEID

Echte schoonheid laat je liever niet los. Daarom draaien bouwprojecten niet alleen om esthetiek, maar ook om duurzaamheid. Alleen zo

kunnen klanten levenslang genieten van architecturale realisaties. “Samen met ons kan je projecten die tijdloze kracht geven”, benadrukt

Reynaers Aluminium.

Tekst en beeld Reynaers Aluminium

“Onze hoogkwalitatieve toepassingen in aluminium inspireren op talloze

manieren en doorstaan moeiteloos de tand des tijds”, klinkt het bij Reynaers

Aluminium. “Omdat duurzaamheid bovenal een toekomstverhaal is, blijven

we ook volop innoveren met het oog op blijvend woonplezier in de toekomst.

We geloven sterk in de kracht van duurzame relaties. We luisteren aandachtig

naar de wensen van de klant, delen onze kennis en ontwikkelen mee oplossingen

op maat. We gaan in al onze samenwerkingen voor het mooiste, meest

duurzame resultaat. Want samen doen we het altijd beter.

50 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


“Het is onze bedoeling om de waarde van gebouwen te

verhogen en de woon- en werkomgeving van mensen

overal ter wereld te verbeteren”

Zowel standaardoplossingen als maatwerk

Als onderdeel van de Reynaers-groep profileert Reynaers Aluminium zich

als een toonaangevende specialist in de ontwikkeling, de verdeling en de

verkoop van innovatieve en duurzame architecturale oplossingen op basis

van aluminium. Het aanbod bestaat uit een brede waaier aan raam- en

deursystemen, gordijngevels, schuifsystemen en veranda's. “Naast het uitgebreide

assortiment standaardoplossingen ontwikkelen we ook oplossingen

op maat van de individuele klant of het individuele project”, benadrukt

Reynaers Aluminium.

Manhattan in Brussel. (Beeld: Jaspers-Eyers Architects, Philippe van Gelooven)

Scheldezicht Nieuw Zuid in Antwerpen. (Beeld: BRUT Architecture, Steven Neyrinck)

Together for better

Reynaers Aluminium werd in 1965 opgericht, biedt momenteel werk aan

meer dan 2400 mensen in meer dan veertig landen en exporteert zijn

producten naar meer dan zeventig landen, verspreid over vijf continenten.

De onderneming dankt haar succes ook aan de nauwe samenwerking

met vijfduizend partnerfabrikanten, -architecten en -projectontwikkelaars

wereldwijd. “Die unieke samenwerking vatten we ook in ons motto:

‘Together for better’. Op de Reynaers Campus delen we volop kennis en

ervaring met architecten, fabrikanten, aannemers en andere partners uit de

bouwsector. We inspireren hen ook met nieuwe technologieën. Naast het

Technology, Training & Automation Centre is op de Reynaers Campus ook

een Experience Centre gevestigd, waar alle geïnteresseerden toekomstige

gebouwen kunnen ontdekken in onze virtual reality-ruimte Avalon.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 51


Samenwerken

aan duurzame

schoonheid

Echte schoonheid laat je liever niet los. Daarom draaien jouw

projecten niet alleen om esthetiek, maar ook om duurzaamheid.

Alleen zo kunnen je klanten een leven lang genieten van jouw

realisaties. Samen met Reynaers Aluminium geef je je projecten

die tijdloze kracht. Onze hoogkwalitatieve toepassingen in

aluminium inspireren je op talloze manieren en doorstaan

moeiteloos de tand des tijds. Zodat jouw creaties gelijkstaan

aan blijvend woonplezier.

Together for better

Manhatten Center ©Jaspers-Eyers Architects & Philippe van Gelooven


Een bouwproject in

een aardgasloze regio?

Met het Primagaz propaannetwerk

sta je sterk!

Primagaz biedt via het propaannetwerk een budget- en

klantvriendelijke oplossing voor aardgasloze terreinen.

Lage installatiekost

Slechts één (ondergrondse of bovengrondse) gastank

volstaat voor het totale project, waardoor de

installatiekosten uiterst beperkt zijn.

Aparte meters, individuele facturen

Elke wooneenheid heeft een individuele gasmeter

en ontvangt een aparte verbruiksfactuur.

Energie zonder zorgen

Primagaz zorgt voor het onderhoud van de tank en

komt onmiddellijk bijvullen wanneer het automatisch

meetsysteem aangeeft dat de tankinhoud minder

dan 20% bedraagt.

Klaar voor de toekomst

Propaan stoot weinig fijnstof uit. Het propaannetwerk

is eveneens geschikt voor biopropaan, een 100%

duurzame oplossing.

Interesse?

Meer over onze propaannetwerken vind je op

www.primagaz.be/propaannetwerk


De hoofdzetel van Nelissen Steenfabrieken symboliseert de toonaangevende reputatie van het honderdjarige familiebedrijf.

EEUWFEEST IN STIJL VOOR

GERENOMMEERDE BAKSTEENSPECIALIST

Honderd jaar innovatie, cocreatie en duurzaamheid: Nelissen Steenfabrieken heeft heel wat te vieren in 2021. Klant is er al een eeuw koning,

maar toch blijven het aanbod en de service voortdurend evolueren. Dat het vat nog lang niet af is, bewijst de Limburgse wereldspeler met

enkele nieuwe baksteentinten, die de architecturale mogelijkheden eens te meer verruimen. Bovendien pakt Nelissen heel het jaar door uit

met verrassingsacties: “Ons jubileum zal zeker niet onopgemerkt voorbijgaan!”

Tekst Tim Janssens | Beeld Nelissen Steenfabrieken

54 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


In een eeuw tijd is Nelissen Steenfabrieken uitgegroeid tot een wereldspeler van formaat.

“Er staat heel wat op de planning. 2021

wordt hoe dan ook een feestjaar voor ons”

Honderd jaar, het is een eeuwigheid. Toen pater

familias Alfons Nelissen in 1921 zijn eigen onderneming

oprichtte, zag de wereld er helemaal

anders uit. Ons land likte zijn wonden na de

Eerste Wereldoorlog en focuste zich vooral op de

‘grote heropbouw’. De Belgische regering spoorde

industriëlen aan om producten te vervaardigen

die daarbij konden helpen. Alfons Nelissen droeg

letterlijk en figuurlijk zijn steentje bij door kwalitatieve

bakstenen te produceren in het Limburgse

Kesselt (Lanaken).

Identieke kernwaarden

Anno 2021 kunnen we eveneens gewagen van

‘moeilijke tijden’, maar is het Belgische bouwlandschap

rijker en diverser dan ooit. Dit laatste

is onder meer te danken aan de miljoenen bakstenen

die Nelissen Steenfabrieken de voorbije

eeuw produceerde. In vergelijking met de beginjaren

onderging het bedrijf een ware metamorfose.

De vernieuwing en uitbreiding van de productieeenheden,

een sterke toename van de productiecapaciteit

(185 miljoen stenen in 2019!), de

forse groei van het personeelsbestand, de voortschrijdende

internationalisering, de lancering

van innovatieve producten (Iso-Façade, Dubiogevelsteen),

de bouw van het nieuwe hoofdkantoor

en de Brick Academy …: de kleine

eenmansonderneming is inmiddels uitgegroeid

tot een wereldspeler van formaat. Desondanks

bleven de kernwaarden intact: het familiale

karakter, de sterke lokale verankering en de drang

om de onderneming voortdurend heruit te vinden

door verstandig te groeien en slim te innoveren.

Sommige kleuren zitten al bijna honderd jaar in het gamma en zijn dus echte klassiekers, maar komen ook in

huidige ontwerpen nog altijd uitstekend tot hun recht, zoals de Rosso.

Focus op cocreatie

Verandering is nooit een doel op zich geweest

voor Nelissen Steenfabrieken, maar wel een

manier om klanten nog beter tegemoet te komen.

Zij zijn er al honderd jaar koning. “’Customer

centricity’ was altijd al een belangrijke prioriteit,

maar de concrete invulling daarvan is in de loop

der jaren natuurlijk sterk geëvolueerd”, vertelt

marketing- en communicatiemanager Roberta

Melis. “Vroeger was het puur ‘eenrichtingsverkeer’

en waren architecten genoodzaakt om te

kiezen uit het bestaande gamma, maar nu zetten

we sterk in op cocreatie en werken we graag

samen met ontwerpers en kleurexperts. Zo is de

tint van onze Falo-steen speciaal ontwikkeld voor

Portavida in Genk. Bouwen met baksteen is hoe

dan ook helemaal anders dan veertig à vijftig

jaar geleden. Toen was de klassieke roodbruine

baksteen alomtegenwoordig, maar nu zijn de

esthetische mogelijkheden veel ruimer (verwerking,

kleuren, formaten …). Om dit aanschouwelijk te

maken, zullen we naar aanleiding van ons honderdjarige

bestaan projecten van vroeger en nu vergelijken.

Ook onze nieuwe showroom bewijst dat de

tijden veranderd zijn. De digitale snufjes (RFIDtafel,

3D-modellering …) zijn een grote meerwaarde

voor onze klanten, die kunnen rekenen op zeer

gericht en professioneel advies.”

Een kleurrijk jubileumjaar

Hoewel het coronavirus ons land nog steeds in

zijn greep houdt, haalt Nelissen Steenfabrieken

alles uit de kast om zijn honderdjarige bestaan

op gepaste wijze te vieren. Zo voegde het enkele

nieuwe kleuren toe aan zijn gamma. “Vooral de

gesinterde stenen zijn in trek: Luce (groen gesinterd),

Torba (geel gesinterd), Stella (geel gesinterd)

en Drago (geel en wit gesinterd)”, klinkt het

veelbelovend. “Ook onze sterkhouders verliezen

we uiteraard niet uit het oog. Sommige kleuren

zitten al bijna honderd jaar in ons gamma en zijn

dus echte klassiekers, maar komen ook in huidige

ontwerpen nog altijd uitstekend tot hun recht,

zoals de Rosso en de Rosado (voorheen Antiek

Rood en Heidebloem), die al jaar en dag pronken

met de originele basiskleuren van de plaatselijke

klei. Rosso is tevens een van de drie tinten die

beschikbaar zijn in DUBIO. Daarnaast hebben

we heel wat acties gepland voor architecten,

handelaars, showroombezoekers, ons personeel …

Zo kreeg een chauffeur begin januari een

leuk verrassingspakket naar aanleiding van de

honderdste afhaling van het nieuwe jaar. En op

5 september zullen we deelnemen aan de 100kmrun

voor Kom op tegen Kanker, een leuke sportieve

uitdaging voor het goede doel die gezien

het cijfer 100 ook een belangrijke symbolische

waarde heeft voor ons. Er staat dus heel wat op de

planning bij Nelissen Steenfabrieken. 2021 wordt

hoe dan ook een feestjaar voor ons!” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 55


Wij bouwen aan

het nieuwe bouwen.

100 jaar geleden begon het verhaal van Nelissen. Een verhaal

van voortdurende innovatie, zowel in onze werkwijze als op

productniveau. Kom naar onze showroom in Lanaken en

ontdek hoe we al een eeuw volop inzetten op vernieuwing en

samenwerken met bouwprofessionals om toekomstgerichte

projecten op poten te zetten.

Innovate today to shape tomorrow

Kiezelweg 460 | 3620 Kesselt-Lanaken

+32 12 44 02 44 | info@nelissen.be

www.nelissen.be


Laken Hippodrome

Stadswijk ‘Hippodrome’ is een duurzame cocktail van appartementen, assistentiewoningen, een woonzorgcentrum, verschillende handelsruimtes en

zelfs een kinderdagverblijf.

Stadsontwikkeling

met visie en vleugje nostalgie

De stad van morgen breekt met alle stereotiepe beelden die we met grote metropolen associëren. Het bundelen van vele functies op één site

waar groen en beleving centraal staan, wordt de norm. Een mooi voorbeeld hiervan is terug te vinden in Laken. Stadswijk ‘Hippodrome’ is een

duurzame cocktail van appartementen, assistentiewoningen, een woonzorgcentrum, verschillende handelsruimtes en zelfs een kinderdagverblijf.

Kortom: het is een nieuw stadsdeel dat voor een sterke opwaardering van de buurt zorgt.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld Valentine Van den Eynde

“Wonen in de stad moet in ‘Hippodrome’ een totaal nieuwe

invulling krijgen voor jong en oud”

Tussen de Steylsstraat en Emile Delvastraat in Laken heerst al enige tijd een

drukte van jewelste. De Hippodrome-site begint er stilaan vorm te krijgen,

maar is nog lang niet klaar. Het is dan ook een erg ambitieus project, met

drie gebouwen die samen een benutbare oppervlakte van meer dan 50.000 m²

bestrijken. Wonen in de stad moet er een totaal nieuwe invulling krijgen voor jong

én oud. Daarom werd er veel aandacht besteed aan het ‘kader’. “In ‘Hippodrome’

staan beleving en groen centraal”, vertelt Stefaan Evers van a2o-architecten. “Zo

ontwikkelden we een concept met heel wat binnentuinen, die zijn uitgerust met

speeltuigen, een petanquebaan, banken enzovoort. Op de bovenste verdieping

zijn er sociale terrassen ingericht die voor alle bewoners toegankelijk zijn. Verder

krijgen alle gebouwen een groendak, zijn er talrijke fietsenstallingen en wordt

publiek groen ingezet als bruikbare ruimte voor de bewoners.”

58 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Hippodrome Laken

Het is duidelijk dat de architecten zich lieten inspireren door het Flageygebouw.

voor dit project de geest van weleer in een nieuw kleedje steken om een

woongelegenheid te creëren die zowel voor jonge als oude mensen boeiend

is. Uiteindelijk hebben we aangehaakt waar de moderne traditie naar ons

oordeel abrupt stilviel: het Flageygebouw. Dit is een modern pand op schaal

van de stad, met een geleding op schaal van de mens, een uitgesproken

materialiteit en een bijzondere vormentaal.”

Divers en toch uniform

Het resultaat is een site waar de hoogte van de gebouwen varieert van vier

tot zeven bovengrondse niveaus. Ze zijn allemaal opgetrokken in een betonstructuur

en afgewerkt met uitgesproken materialen: wit beton, gele baksteen,

wit schrijnwerk op de verdiepingen, donker schrijnwerk en blauwe hardsteen

voor de gelijkvloerse sokkel. Stefaan Evers: “Hoewel we met verschillende bouwtypologieën

aan de slag gingen, vormen de volumes samen een eenduidig

geheel. We wilden geen doorgedreven diversiteit aan architecturale expressie

in dit project, maar streefden naar een organische eenheid op alle niveaus.

Daarom maakten we gebruik van een vormentaal met vloeiende lijnen, luifels,

oversteken, patio’s ... Zo ontstond een stedelijke site op mensenschaal met een

uitgesproken duurzaamheid.” }

Dankzij een vormentaal met vloeiende lijnen, luifels, oversteken en patio’s

ontstond er een organische eenheid op alle niveaus.

Karakteristieke voortuinen

De architecten brachten ook een typisch Brussels fenomeen naar de site: de

voortuintjes. “Deze creëren enige afstand tot het openbare domein, wat in een

bepaalde mate van privacy resulteert. Daarnaast zorgen ze voor uitstraling

en vervullen ze een sociale functie. In elk tuintje staat immers een zitbank,

waardoor het echte ontmoetingsplaatsen worden. Bovendien spelen ze een

technische rol: dankzij de integratie van voortuinen konden we hellende vlakken

creëren en ervoor zorgen dat het gelijkvloerse leefniveau 60 cm boven het

straatniveau ligt. Op die manier ontstond een soort van ‘bel-etageverdieping’

die de veiligheid en privacy nog versterkt.”

Op-en-top Brussels

De gebouwen ademen een typische ‘Brusselse’ atmosfeer uit. Niet verwonderlijk,

aangezien a2o-architecten inspiratie zocht in de appartementsgebouwen

uit het interbellum, zoals het Palais des Folles Chansons en de vele mooie

gebouwen aan het park in Elsene. “Het zijn toonbeelden van de uitgesproken

levenskunst die de Brusselaars bezitten”, vertelt Stefaan Evers. “We wilden

De gele baksteen typeert de gebouwen van de nieuwe site.

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 59


NATUURSTEEN EN KERAMIEK TEGELS

T 09 252 23 11 — WWW.CERAGRES.BE

00025844001 CERAGRES.indd 1 05-03-21 08:58

ALGEMENE ELEKTRICITEITSWERKEN

NG Elektro spitst zich toe op algemene

elektriciteitswerken en het plaatsen

van domotica, ventilatie, laadpalen en

branddetectie en alarmsystemen voor

overheden, architecten en particulieren.

We zijn in het bezit van een klasse

4-erkenning.

Boerenkrijgstraat 129B/bus 2

2800 Mechelen

015/55 09 32

info@ngelektro.be

www.ngelektro.be

00025683001 NG ELEKTRO.indd 1 03-03-21 10:51


Hippodrome Laken

“Dit is een modern pand op schaal van de stad, met een geleding op schaal van de mens”, aldus Stefaan Evers.

Visuele brug naar de buurt

De uitgekiende architectuur zorgt er bovendien voor dat ‘Hippodrome’

geen afgesloten woonbuurt wordt. “Nochtans was het geen evidentie om een

vloeiende overgang te bewerkstelligen”, aldus Stefaan Evers. “Elke zijde van de

site heeft immers een totaal ander architecturaal karakter. Met de volumetrie

van het gebouw aan de oostzijde sluiten we aan bij de bestaande gabarits aan

de Emile Delvastraat. Via twee blokken met een variërende hoogte loopt de site

naar de westelijke grens, waar een wooncomplex met zeventien verdiepingen

pronkt. De percelen aan de noordzijde (aan de spoorwegbedding) kregen dan

weer een opwaardering: enerzijds via een goede groenaanleg, anderzijds door

een ontwerp zonder ‘achterzijdes’.”

Nog niet volledig klaar

Het is duidelijk dat ‘Hippodrome’ een bruisend en interessant nieuw stadsdeel

van Brussel zal worden. De volledige site zal 199 appartementen en

184 parkeerplaatsen tellen. Elk volume heeft dakappartementen met een

uitgesproken terras, dat goed georiënteerd is en een fantastisch zicht op

de Heizel biedt. Verder zijn er nog veertien assistentiewoningen en een

woonzorgcentrum met 199 kamers voorzien. Er is eveneens plaats voor vier

winkels, een crèche en 355 fietsenstallingen. Het project wordt in verschillende

fases gebouwd. Een eerste deel met 61 appartementen werd in december

2020 opgeleverd, de resterende 138 appartementen zouden in april van dit

jaar moeten volgen. Ten slotte is er het woonzorgcentrum, dat tegen begin

2022 klaar moet zijn.” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Solidum (Brussel, appartementen) &

Waterrijk Immo (Meise, woonzorgcentrum)

a2o-architecten (Brussel/Hasselt)

Democo (Hasselt, appartementen) &

Jan de Nul (Aalst, woonzorgcentrum)

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

NG ELEKTRO –

ELEKTRICITEITSWERKEN

De elektro-installateur moet vandaag van vele markten thuis zijn.

Net dat is de grote sterkte van NG Elektro uit Mechelen. “We kunnen

werkelijk alle opdrachten aan die met elektriciteit te maken

hebben”, vertelt projectleider Eddy Buggenhout. “Hierbij gaan we

erg ver. Zo kunnen klanten ook bij ons terecht voor laadpalen,

zonnepanelen, ventilatie, brandbeveiliging en toegangscontrole.

Gezien onze brede expertise worden we meestal ingeschakeld

voor grotere bouw- en renovatieprojecten. Intussen telt ons team

zestien mensen, die worden aangevuld met tachtig vaste onderaannemers

die al vele jaren voor ons werken.”

In Residentie Hippodrome kon NG Elektro een brede waaier

van zijn expertise demonstreren. Naast de volledige elektrische

installatie zorgde het bedrijf voor alle schakelaars en stopcontacten

in de appartementen. “In de gemeenschappelijke gangen plaatsten

we ledverlichting met een ingebouwde noodunit en bewegings-

melder”, vervolgt Eddy Buggenhout. “Verder waren we verantwoordelijk

voor een digitaal belpaneel (buiten) en een handenvrije

minivideofoon (binnen). Daarnaast installeerden we een uitgebreid

branddetectiesysteem. Tot slot rustten we de ondergrondse

parking uit met hermetische ledarmaturen. Dankzij onze ruime

ervaring bracht Residentie Hippodrome weinig tot geen technische

verrassingen met zich mee. De grote uitdaging in dit project schuilde

in de lean planning die we moesten volgen. Door het inzetten van

de nodige mankracht en het tijdig bestellen van alle componenten

zijn we glansrijk in de missie geslaagd.”

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 61


Mechelen Vermant

BELEVING, GEZELLIGHEID EN PERSONALISATIE

In januari 2021 opende Vermant zijn vernieuwde Volvo-showroom aan de Antwerpsesteenweg in Mechelen. Gezelligheid, privacy en beleving

staan er centraal. Je stelt je vragen aan de verkoper, tussen de nieuwste Volvo-modellen in de unieke showroom. En je personaliseert

je droomwagen in de gloednieuwe Car Design Studio met ontelbare stalen en technologische snufjes.

Tekst Joke Hofmans

| Beeld Vermant

De nieuwe vitrine triggert voorbijgangers door de combinatie van transparant en melkglas.

De woonkamer met open haard zorgt voor een

informele sfeer.

“Rust, gezelligheid en overzicht zijn de kernwoorden in de

nieuwe Volvo-showroom”

Guy Vermant, gedelegeerd bestuurder van Vermant

Mechelen: “Toen de Volvo-groep een nieuw retailconcept

lanceerde, hadden we twee keuzes: ofwel

deden we hier en daar kleine aanpassingen, ofwel

dompelden we onze showroom volledig onder in de

Volvo Retail Experience. We kozen voor de tweede

optie. We lieten van het bestaande gebouw alleen

het dak en de basisstructuur staan en bouwden

de nieuwe showroom van nul af aan op.”

Rust en overzicht op de

benedenverdieping

Guy Vermant: “Vroeger kon je gewoon binnenkijken

in de showroom en stond het hier vol auto’s,

met de kantoren van onze verkopers ertussen.

De nieuwe showroom bestaat vooral uit melkglas.

Om Volvo echt te beleven, moet je dus binnenkomen.

En daar overvalt je de rust en gezelligheid.

We verhuisden onze bureaus naar de tussenverdieping

en haalden een deel auto’s uit de showroom.

Zo krijg je veel meer ademruimte.” De woonkamer

met parket op de vloer, het salon met plaids

en kussens en de open haard zorgen voor sfeer en

gezelligheid. In die informele en ontspannende setting

kunnen bezoekers al hun vragen stellen aan de

verkoper. Het Scandinavische interieur vol eenvoud

en schoonheid is een knipoog naar de thuishaven

van Volvo.

Sterk in geïntegreerde projecten

De aannemer die voor de Volvo-metamorfose

zorgde, is Groep Verelst. Al meer dan veertig

jaar bouwt en renoveert deze onderneming

woningen, bedrijven, kantoren en showrooms. Ze

heeft een aparte productieafdeling voor staal- en

betonbouw en voor de realisatie van algemene

bouwprojecten. Daarmee covert ze de volledige

bouwmarkt. Verelst bouwt momenteel het nieuwe

winkelcentrum Malinas in Mechelen-Noord en

start met de bouw van een nieuwe wijnbottelarij

in Zellik. Edwin Vervloet, technisch directeur

Bedrijfsbouw bij Verelst: “Ik pik die twee projecten

eruit omdat ze mooie voorbeelden zijn van onze

62 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Vermant Mechelen

De kantoren verhuisden naar boven om meer rust te creëren op de benedenverdieping.

geïntegreerde aanpak. We betrekken onze uitvoerende afdelingen al vanaf

de eerste calculaties. Met de gecombineerde ervaringen zien ze meteen waar

de grootste uitdagingen zitten en stellen ze verbeteringen voor om de werken

efficiënter en economisch voordeliger uit te voeren. Die geïntegreerde aanpak

is absoluut de sterkte van Verelst.”

Tweede jeugd voor showroom

Edwin Vervloet: “Het project van Vermant is voor ons een dankbaar project

omdat we in 2004 ook de originele showroom hebben gebouwd. Met de

renovatie hebben we het pand een tweede jeugd gegeven. Het is nu helemaal

klaar voor een nieuwe generatie Volvo’s. De showroom is gestript tot op de

initiële basisstructuur. We verhuisden de toegangsdeur van de zijkant naar de

voorkant. Daardoor lijkt het gebouw groter. De showroom beschikt nu over een

volledige glasgevel. Binnenin kreeg de showroom een extra tussenverdieping.

Dat was zonder twijfel voor ons de grootste uitdaging tijdens de realisatie van

dit project. Het was een hele puzzel om de 8,5 meter lange welfsels in een

bestaand gebouw te krijgen. Je kunt tenslotte niet zomaar met een vrachtwagen

of een grote kraan binnenrijden. Dat was dus best een spannend moment, maar

uiteindelijk is dat, net zoals de gehele remodelling, goed verlopen. In amper drie

maanden tijd stond er een volledig nieuwe showroom.”

De showroom heeft sinds de verbouwing ook een veel betere energiescore.

Overal kwam er energetische interessante dubbele beglazing in plaats van

het verouderde enkel glas. Voor de verwarming werd de switch gemaakt van

gas naar elektriciteit. Dit jaar komen er ook nog zonnepanelen op het dak

om zo veel mogelijk in de eigen energiebehoefte te voorzien. “Bij Vermant

ging het om een totaalrenovatie. Toch helpt onze dienst na verkoop ook met

veel kleinere aanpassingen”, legt Edwin Vervloet uit. “Denk maar aan een

logistiek bedrijf dat zijn interne flow aanpast en een wand of deur erbij of

eruit wil. Wij denken mee en passen aan.” }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 63


Airclima bouwt kwalitatief

hoogstaande koel- en

vriesinstallaties voor

verschillende sectoren

Voor de bloemensector is Airclima

afgetekend marktleider, maar ook in

Pharma, Food, Feed & Agro en HVAC

is de organisatie een betrouwbare

installateur.

03 451 34 90 | www.airclima.be

airclima_ad-BA-Vlaanderen_95x130mm.indd 1 12/02/2021 22:55

DUMOBAT BVBA

Boomsesteenweg 76 - 2630 Aartselaar

tel. 03 888 54 16 - GSM Calculatie: 0487 578 844

info@dumobat.be - www.dumobat.be

Specialist in afbraak-, selectieve sloop- en ontmantelingswerken

Voor privé alsook voor grotere projecten en industrie

Gediplomeerd gebonden asbestverwijderaar

Werkzaam in

ANTWERPEN - LIMBURG - OOST-VLAANDEREN - VLAAMS-BRABANT - BRUSSEL

64 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Vermant Mechelen

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

DUMOBAT SLOOPTECHNIEK –

AFBRAAK, SLOOP, OPRUIMING EN

BINNENAFBRAAKWERKEN

Vermant en Groep Verelst schakelden Dumobat Slooptechniek

uit Aartselaar in voor de afbraak van de vorige showroom. Het

bedrijf, met veertig eigen werknemers, is gespecialiseerd in

de ontmanteling van gebouwen, opruimingen, binnenafbraak-

werken en de verwijdering van asbest. Calculator Jo Van Der

Aa: “We werken hoofdzakelijk in opdracht van grote aannemers.

Van bedrijfspanden over woningen en appartementsgebouwen

tot volledige wijken: we hebben alle kranen, vrachtwagens, compressoren

en sloophamers in huis om die werken tot een goed

einde te brengen. En uiteraard beschikken we ook over ervaren

mensen: onze vakmannen krijgen regelmatig bijscholingen om in

alle omstandigheden veilig, correct en naadloos samen te werken.

We krijgen regelmatig het compliment van onze klanten dat we

de bouwplaats heel netjes hebben achtergelaten. Zo winnen

de overige aannemers tijd en kunnen ze meteen starten met de

opbouw.” Een van de grotere projecten van Dumobat Sloop-

techniek dit jaar is de afbraak van huizen in de sociale woonwijk

Grote Brede Akker in Sint-Truiden.

In amper drie maanden tijd stond er een volledig nieuwe showroom.

Investeren in crisistijden

Guy Vermant: “We kregen al leuke reacties van

onze klanten. Ze zijn verrast door de gezelligheid

van het interieur. En veel mensen vragen ook of

we hebben bijgebouwd. Tijdens de eerste ‘lockdown’

vorig jaar heb ik toch getwijfeld of die

nieuwe showroom wel de goede beslissing was.

Maar ik heb er daarna geen seconde spijt meer

van gehad. Zelfs in crisistijden moet je blijven

denken aan de toekomst, blijven investeren en

inspelen op wat je klanten willen. Dat is niet

vanzelfsprekend, maar anders is de kans groot

dat je de boot mist.” ❚

CAR DESIGN STUDIO

Geen onderdeel van de Volvo Retail

Experience, wél een idee van Vermant

zelf is de Car Design Studio. Je kiest er uit

kleurstalen, voelt er stoffen voor je zetels

en personaliseert er je dashboard onder

de deskundige begeleiding van een verkoper.

Zo speelt de Volvo-dealer in op de

stijgende vraag naar meer luxe, comfort

en maatwerk.

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

AIRCLIMA – HVAC EN INDUSTRIËLE KOELTECHNIEKEN

Airclima heeft twintig jaar ervaring in industriële koeltechnieken en koel- en verwarmingsinstallaties.

De firma uit Kontich maakte de Volvo-showroom klaar voor de toekomst met behulp

van zuinige lucht-luchtwarmtepompen. In de lagere kantoren gebeurt de verwarming en koeling

via cassettes in het plafond. In de metershoge showroom werd de luidruchtige gasheater

vervangen door jets die warme of koude lucht langs de ramen naar beneden blazen. Zaakvoerder

Michel Cuvelie: “Vaak krijgen we bij zulke projecten onnodig complexe plannen van

studiebureaus. Hier verliep de communicatie met Vermant rechtstreeks. Dat gaf ons de vrijheid

om het perfecte systeem te ontwerpen, met een maximaal klimaatcomfort binnen het budget.”

De specialisatie van Airclima ligt bij de koeltechniek. De onderneming is marktleider in koelinstallaties

voor de bloemensector en gooit hoge ogen bij farma-, food-, feed- en agrobedrijven.

Op Brucargo bouwt ze momenteel koelcellen voor de bewaring van de coronavaccins. Michel

Cuvelie: “We volgen de vernieuwingen in onze sector op de voet en werken met merken die

qua efficiëntie, degelijkheid en innovatie tot de Europese top behoren, zoals Panasonic in het

geval van Vermant. Daarnaast houden we van korte communicatielijnen. Zo zorgen we ervoor

dat onze klanten topprestaties kunnen leveren.”

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Vermant Mechelen

FACTOR 3 Architecten (Oudsbergen)

Groep Verelst (Putte)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 65


INPRO — is een

modern glasbedrijf

dat glasproducten

op maat aanbiedt

aan particulieren en

professionelen.

Glas is enorm veelzijdig en veel meer

dan het materiaal waarvan vensters

gemaakt worden. Het is het perfecte

product om je interieur een meerwaarde

te geven

INPRO — wij staan

je bij in projecten die

je woning, werkplek,

toonzaal,… in de

juiste sfeer zullen

onderdompelen.

INPRO | Glas projects

Jagersdreef 1a - 2900 Schoten

+32 3 337 78 20

info@inpro.be

BTW BE 0894 132 340

RPR Antwerpen

www.inpro.be


Vermant Mechelen

VEELZIJDIGE GLASTOEPASSINGEN

IN NIEUWE SHOWROOM

Glas blijft een fantastisch product voor het interieur. Glazen wanden, deuren en balustrades zorgen voor een open en moderne aanblik.

En er is voor elke toepassing een glastype voorhanden. Ook in de nieuwe showroom van Vermant speelt glas een grote rol. INPRO plaatste er

al het glaswerk, inclusief de stalen trap met ingeklemd glas en trapleuning, balustrades en kantoorwanden. Alles is afgewerkt met strakke,

minimalistische profielen.

Tekst uwtekst.be | Beeld INPRO

INPRO plaatste in de Volvo-showroom al het glaswerk op de tussenverdieping.

Er is meer en meer vraag naar profielloze beglazing.

Eric Verstreken, zaakvoerder van INPRO: “In woningen en bedrijfsgebouwen

wint glas nog steeds aan populariteit. Door glas met specifieke eigenschappen

te kiezen, kan je heel wat bouwmaterialen vervangen. Zo zien we steeds meer

grote glaspartijen. Glas komt ook terug in het interieur: van douchewanden

over glazen deuren tot scheidingswanden. Bedrijven en particulieren kunnen

voor alle soorten glas bij ons terecht. We zorgen ook voor al het staalwerk, de

houten wandkaders en deuren. We beschikken over ervaren personeel en een

eigen atelier.”

Veel troeven

INPRO speelt snel in op nieuwigheden en trends. Zo stijgt de vraag naar glas

met minimalistische profielen en glas zonder profielen. Deuren en glaswanden

in steel look-stijl blijven populair. En de laatste maanden is er hard gewerkt

aan de akoestische eigenschappen van de glazen wandsystemen. INPRO heeft

de knowhow om architecten, bouwheren en aannemers bij te staan op het

vlak van glas, veiligheid, esthetiek en kwaliteit en bovendien ook nog eens het

budget te bewaken. Eric Verstreken: “Onze projectleiders volgen alles op de

voet: kwaliteit van producten, uitvoeringstekeningen, coördinatie, plaatsing en

“Dankzij ons atelier en eigen

montageploegen kunnen

we snel schakelen”

klantenservice. Snelheid is nog zo’n sterke troef. Dankzij ons atelier en eigen

montageploegen kunnen we snel schakelen. En we hanteren de strengste

veiligheidsnormen.” INPRO biedt enkele en dubbelwandige glaswanden en

investeert in de akoestische eigenschappen van de wanden. Zo bevordert

het de privacy en persoonlijke bescherming in bedrijven. Daarnaast kunnen

klanten bij INPRO terecht voor balustrades, douchedeuren en -schermen,

gelakte, kogelwerende, inbraakwerende, brandwerende en veiligheidsbeglazing,

wanden en deuren. ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 67


Op zoek naar kwalitatieve folie of bestickering?

BVX is jouw aanspreekpunt voor professionele raamfolies

en beletteringswerken.

ZONWERENDE GLASFOLIE

9 de Liniestraat 13D, 3200 Aarschot

016 360 367

info@bvx.be

www.bvx.be


Vermant Mechelen

DUNNE EN TRANSPARANTE RAAMFOLIE

GEEFT ETALAGE KLEUR

Wie naar de nieuwe Volvo-showroom van Vermant kijkt, ziet meteen het werk van BVX. Het bedrijf uit Aarschot ontwerpt, creëert en plaatst al

wat plakt of moet opvallen. Zoals car wraps, autobelettering, signalisatie, raamdecoratie en raamfolies. Daarnaast heeft het bedrijf spandoeken,

banners, zuilen en reclameborden in zijn portfolio. Zo kan het andere bedrijven van a tot z bedienen.

Tekst Joke Hofmans

| Beeld BVX

Aan de binnenkant van de etalage is een Clear Viewraamfolie

in het Volvo-blauw aangebracht.

De folie is zo dun dat het lijkt alsof de kleur in het glas zit.

Zaakvoerder Margot Goyvaerts: “Bij Vermant

plaatsten we aan de binnenkant van de etalage

een Clear View-raamfolie van 3M in het Volvoblauw

– op een oppervlakte van bijna 200 m². De

folie is zo dun en transparant dat het lijkt alsof

de kleur in het glas zit. We brachten ook 200 m²

zandstraalfolie aan – dat is de folie die voor die

matte look zorgt.”

“We werken alleen met merken en

materialen die hun kwaliteit al

lang bewezen hebben”

Kwaliteitsmerken

BVX is een gecertificeerde en preferred verdeler

van 3M Window Films en werkt samen met

fabrikanten van hoogwaardige folies zoals Avery,

Mactac en Aslan. Margot Goyvaerts: “Onlangs

hebben we voor een tandarts plafondstickers

gemaakt voor kinderen, rekening houdend met

alle kabels en verlichting. Iedere klant heeft

andere wensen en elke opdracht brengt nieuwe

uitdagingen met zich mee. Dat is het leuke aan

onze job. Maar wat de opdracht ook is, het eindresultaat

is elke keer tiptop in orde. Want we

werken alleen met merken en materialen die hun

kwaliteit al lang bewezen hebben.”

Zonwerende en veiligheidsfolies

Zowel bij particulieren als bedrijven zijn de zonwerende

en veiligheidsraamfolies van BVX heel

populair. Margot Goyvaerts: “Grote raampartijen

zijn helemaal in. Maar als de zon er een hele dag

op schijnt, dan is het bakken en braden. Zonwering

en luifels zijn over het algemeen niet zo mooi.

Ze maken het vaak ook donker binnen. Een zonwerende

folie maakt in dat opzicht een groot verschil.

Onlangs belde een bedrijf uit het Mechelse

ons op. Zij hadden een urban jungle gemaakt aan

het raam van hun atrium, maar de zon had hun

planten allemaal verbrand. We hebben daar een

folie geplaatst die het infraroodlicht tegenhoudt en

het inkomende licht zachter maakt. Zo besparen ze

meteen ook fel op hun energiekost.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 69


Nevele Residentie De Ijsbeer

Alle appartementen kijken uit op bomen, struiken en/of grasperken.

VAN DESOLATE BUURT TOT DUURZAME WOONSITE

Geflankeerd door mooie natuur en doorkliefd door het Schipdonkkanaal is Nevele een oase van rust en groen. De interesse in deze gemeente

groeit sterk, met tal van nieuwe bouwprojecten als gevolg. Een ervan is Residentie De Ijsbeer, een wooncomplex met drie volumes dat zich

in het groen nestelt en uitgaat van een breedgedragen duurzaam concept. Hiermee zorgt dit bouwinitiatief voor een reële meerwaarde in

een gemeente die in volle transitie is.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld OR Architecten

Met een brutaal ogend commercieel gebouw, een aftandse parking en de

restanten van een oude tennisclub was de site aan de Ijsbeerlaan jarenlang

het toonbeeld van troosteloosheid. Een nieuw woonzorgcentrum in

de nabije omgeving demonstreerde dat een opwaardering van de buurt

wel degelijk mogelijk was. “Ontwikkelaar Sobelim besloot dit inspirerende

voorbeeld te volgen met de bouw van een nieuw wooncomplex”, vertelt

Wim Lahousse van OR Architecten. “Uit doorgedreven volume- en diverse

oriëntatieonderzoeken bleek een concept met drie bouwblokken het best

in de omgeving te passen. Uiteindelijk kozen we voor twee volumes met

zestien appartementen en één volume met 24 wooneenheden, telkens

verdeeld over drie bovengrondse bouwlagen.”

Wonen in het groen

Er werd gekozen voor een eenvoudig grondplan met rechthoekige volumes, die

kops divergerend ingeplant zijn ten opzichte van de Ijsbeerlaan. “Een bewuste

keuze om de zon tot diep in het perceel te laten infiltreren”, legt Wim Lahousse

uit. “Het streven naar een goede leefkwaliteit was immers de rode draad in ons

ontwerp. Daarom kregen alle appartementen ook ruime terrassen en zorgden

we voor een maximum aan groen op de site. De cijfers spreken voor zich: het

“Uit doorgedreven volume- en

diverse oriëntatieonderzoeken

bleek een concept met drie

bouwblokken het best in de

omgeving te passen”

terrein van 9249 m² werd maar voor 3902 m² bebouwd. Overal zijn bomen

geplant en er is een erg ruime gemeenschappelijke tuin voorzien. Op die manier

kijken alle bewoners uit op bomen, struiken en/of grasperken. Zonder dat het

zicht door auto’s wordt belemmerd, want die vinden een onderkomen in de

ondergrondse parking.”

70 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Residentie De Ijsbeer Nevele

Residentie De Ijsbeer nestelt zich in het groen en gaat uit van een breedgedragen duurzaam concept.

Subtiele vormgeving

De architectuur is opgebouwd met balkvormen, die zijn uitgerust met zorgvuldige

uitsnijdingen die het daglicht tot diep in de volumes laten binnendringen.

“Met dit concept verleggen we de gevellijn naar de binnenkant van

de gebouwen, waardoor we de blokvorm op een subtiele manier vermijden”,

verduidelijkt architect Wim Lahousse. De drie blokken bestaan uit een combinatie

van een betonstructuur en geprefabriceerde baksteenpanelen voor de

binnenwanden. De sokkel is telkens afgewerkt met zwarte gevelpleister en

omkaderingsaccenten in aluminium en zwarte gevelpleister. “De twee bovenliggende

verdiepingen kregen gevels in bruin-beige bakstenen”, vertelt Lahousse.

“Via dit contrast scheiden we de sokkel van het bovenvolume. Het aluminium

schrijnwerk met zwarte structuurlak maakt het plaatje compleet.”

Onder de terrassen zijn infiltratiebedden voor het regenwater voorzien door middel

van genormaliseerd, gerecycleerd betonpuin.

De architectuur is opgebouwd met balkvormen, die zijn uitgerust met zorgvuldige

uitsnijdingen die het daglicht tot diep in de volumes laten binnendringen.

Duurzaam op alle vlakken

Residentie De IJsbeer is niet alleen duurzaam door de groenaanleg, maar ook

dankzij de toepassing van meerdere ecologische ingrepen. Alle appartementen

zijn BEN-woningen met individuele zonnepanelen. Wim Lahousse: “Onder

de terrassen zijn infiltratiebedden voor het regenwater voorzien door middel

van genormaliseerd, gerecycleerd betonpuin. Hiermee konden we grote kunststoffen

of betonnen infiltratiebekkens vermijden. Verder hebben we de daken

ingericht als groendaken.” }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 71


Naamloos-2 1 03-02-2021 10:17

INDUSTRIEBOUW

METAALCONSTRUCTIES

WONING- & APPARTEMENTSBOUW

AGROPROJECTEN PREFAB BETON

ALUMINIUM & HOUTSCHRIJNWERK

Industriepark Drongen 1

Booiebos 21

B-9031 Drongen (Gent)

AL 55 JAAR TROUW AAN DE BOUW

T +32 (0)9 282 48 77

mail@morti.be

www.morti.be

TALLIEU & TALLIEU - WWW.TNT.BE


Residentie De Ijsbeer Nevele

De twee bovenliggende verdiepingen kregen gevels in bruin-beige bakstenen,

wat mooi contrasteert met de sokkel.

Alles in eigen huis

De realisatie van dit project werd toevertrouwd aan Morti uit Drongen.

Deze algemene bouwonderneming onderscheidt zich door de horizontale

integratie met de inhouse productie van betonwanden, staalconstructie en

buitenschrijnwerk in hout en aluminium. “Dankzij ons uitgebreide team

van eigen personeel, dat gespecialiseerd is in grondwerken, ruwbouw en

schrijnwerkerij, kunnen we meerdere projecten tegelijkertijd van ontwerp

tot afwerking realiseren”, vertelt zaakvoerder Jo Mortier. “Residentie De

Ijsbeer is een mooi voorbeeld van onze a-tot-z-aanpak. De constructie van

de ondergrondse betonkelder, het optrekken van de ruwbouw (deels

prefab), het afwerken van de gevels met aluminium buitenschrijnwerk en

de rioleringsaanleg: het is allemaal werk van onze eigen mensen. Enkel

voor het hellingbeton hebben we een onderaannemer ingeschakeld.”

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

VLOEREN FOSSELLE – KERAMISCHE

VLOER- EN WANDTEGELS

In nieuwe wooncomplexen zijn de vloeren vaak een kwaliteitsindicator

van de uitvoering en de gebruikte materialen. Dat het

loont om een vakkundige vloerder in te schakelen, mocht ook

de bouwheer van Residentie De IJsbeer ervaren. Het team van

Vloeren Fosselle uit Sint-Lievens-Houtem zette er immers een topprestatie

neer, ondanks de korte uitvoeringstermijn en de variatie

in de gekozen materialen. “We zijn dan ook van geen kleintje

vervaard”, leggen bestuurders Kris en Steven Fosselle uit. “De

zaak werd in 1979 door onze ouders opgericht, waardoor wij – die

de dagelijkse leiding intussen hebben overgenomen – zowel de

ervaring als de liefde voor het vloeren met de paplepel hebben

meegekregen. Intussen is Vloeren Fosselle uitgegroeid tot een van

de grote spelers in België. Dagelijks zijn gemiddeld vijftig van onze

vloerders actief op werven in zorginstellingen, kantoorcomplexen,

woonprojecten … In Residentie De IJsbeer plaatsten we meer dan

3.500 m² keramische vloer- en wandtegels in de appartementen

en de trappen van de gemeenschappelijke delen. Dit project was

bijzonder omdat we rekening moesten houden met de wensen en

voorkeuren van elke afzonderlijke eigenaar. Niet altijd even gemakkelijk,

maar onze projectleiders zorgden ervoor dat alles op wieltjes

liep. Zij vormden het aanspreekpunt, hielden de planning in het

oog en voerden meerdere keren per week een kwaliteitscontrole

uit. Met resultaat, want zowel de bouwheer als zijn klanten waren

uitermate tevreden over onze prestaties.”

Complex project

De Ijsbeer bleek wel enkele uitdagingen in petto te hebben. “De doorlooptijd

was extreem kort”, verduidelijkt Jo Mortier. “Daarom hebben we de eerste

twee fases synchroon uitgevoerd. Natuurlijk kwam daar flink wat denkwerk

en voorbereiding bij kijken. Om de deadline te halen, opteerden we voor een

maximum aan prefabelementen. De geprefabriceerde snelbouwbaksteenwanden,

betonschachten, kokers, balken enzovoort werden allemaal vooraf

in onze ateliers gemaakt. Dat de architect een ‘zwevende gevelsteen’ vroeg,

maakte dit project er niet eenvoudiger op. Omdat de gevelsteen pas op de

eerste verdieping begint, moesten we een structuur voorzien om deze optisch

te laten zweven. Bovendien moesten we een waterdichte overgang met

de crepi van het gelijkvloers maken. Dit was absoluut geen evidentie omdat

de gevelsteen met open voeg werd uitgevoerd. De waterdichte aansluiting

van de aluminium profielen aan de gevelconstructie was evenmin eenvoudig.

Dankzij veelvuldig overleg met de bouwheer en het architectenteam, alsook

de uitwerking van verschillende theoretische oplossingen, slaagden we erin

om tot werkbare oplossingen te komen en deze uitvoeringsmoeilijkheden te

omzeilen. Gezien de omvang en de complexiteit is Residentie De IJsbeer dan

ook een erg mooie referentie voor Morti.” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Sobelim (Sint-Martens-Latem)

OR Architecten (Gent)

Morti (Drongen)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 73


Haren Harenberg III

41 EXTRA WONINGEN

VOOR EXEMPLARISCHE ECOWIJK

Harenberg III is de derde stap in de ontwikkeling van een vooruitstrevende ecowijk, waarvan fase 1 werd opgeleverd in 2013 – destijds het eerste

passieve wooncomplex dat de Grondregie van de Stad Brussel realiseerde. De Voorbeeldgebouwen boden plaats aan dertig passiefwoningen,

waaronder reeds vijf energieneutrale appartementen. In fase 3 kwamen er nog eens 41 wooneenheden bij. De verschillende woonblokken zijn

zo gepositioneerd dat ze het stedelijk weefsel op termijn op een duurzame manier kunnen laten herleven.

Tekst Philippe Selke | Beeld Urban Platform, Ondernemingen Louis De Waele, Grondregie Stad Brussel

Fase 3 van het Harenberg-project werd door Ondernemingen Louis De Waele

opgeleverd in januari, naar een ontwerp van Urban Platform. 30 % van de

41 nieuwe woningen is bestemd voor senioren. Voorts is er ook een polyvalente

zaal ingericht en een ondergrondse parking voor 35 wagens voorzien.

Verschillende baksteentexturen animeren de gevels en creëren samen

een intrigerend reliëf.

Het doel is om betaalbare huurwoningen aan te bieden, waar het erg aangenaam

vertoeven is. De bewoners kunnen tevens genieten van het magnifieke

kader (ondanks het feit dat het complex vlak bij de werkplaatsen van de NMBS

gelegen is) en de gezellige omgevingsinrichting (moestuinen, speelplekken,

pergola’s …). Bovendien verbruiken ze slechts een minimum aan energie. Zowel

de productie van het sanitair warm water als de verwarming worden verzekerd

door performante individuele verwarmingsketels. De fotovoltaïsche panelen op

de daken voeden het ventilatiesysteem met warmterecuperatie in de appartementen.

En ook het regenwater wordt gerecupereerd.

De woningen van Harenberg III zijn zo georiënteerd dat ze maximaal van de zon

en de natuurlijke lichtinval profiteren.

Hellend terrein

Laurent Klopfert, werfleider bij Ondernemingen Louis De Waele: “De gebouwen

voldoen uiteraard aan de passiefstandaard en de inrichting van de

site is niet alleen afgestemd op de noden en de behoeften van de bewoners

van het Harenberg-complex, maar ook op die van de overige inwoners

van Haren (denk onder meer aan de creatie van een publieke doorsteek).

74 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Harenberg III Haren

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

De bewoners van Harenberg III kunnen genieten van het magnifieke kader en de

gezellige omgevingsinrichting (moestuinen, speelplekken, pergola’s …).

De appartementen zijn ondergebracht in trapsgewijze gebouwen met verschillende

gabarits, die optimaal inspelen op de helling van het terrein. De

polyvalente zaal bevindt zich op het laagste punt van de site.” Een andere

bijzonderheid is dat al het afvalwater naar het rioleringsnet van de Harenbergstraat

gestuwd wordt met behulp van een rist afvoerpompen. Laurent

Klopfert: “Het was geen sinecure om dat afvoersysteem te ontwerpen en te

realiseren. Aangezien een eventuele stroompanne de werking van de pompen

zou hypothekeren, hebben we noodstroombatterijen geïnstalleerd om de

continuïteit van het pompproces te allen tijde te kunnen garanderen.”

EGD – GROENDAKEN

Om het duurzame karakter van het project extra te benadrukken,

zijn de woonblokken van Harenberg III uitgerust met groendaken.

De Grondregie van de Stad Brussel opteerde resoluut

voor het drielagige Floradak-systeem, dat vakkundig geplaatst

werd door EGD (Lummen). “Het Floradak is een extensief groendak

met een intensief karakter dat meer mogelijkheden biedt

dan een traditioneel groendak”, legt bestuurder Joël Eyckens

uit. “Het bestaat uit drie lagen. Boven op de dakdichting wordt

het Florapanel geplaatst, een EPS-paneel dat met zijn unieke

structuur voor een ideale waterhuishouding zorgt. De Floratexdoek

bewaakt het evenwicht tussen wateropslag en verdamping.

Tot slot is er het Florasubstraat, waarin de begroeiing de nodige

voedingsstoffen vindt. Het verschil met een traditioneel groendak

is dat het Floradak een grotere drainage- en buffercapaciteit

heeft (50 liter per vierkante meter), waardoor de sedumplantjes

meer en langer water kunnen opnemen, sneller groeien en

langer groen blijven in droge periodes. Dat wij de Floradaken

van Harenberg III mochten plaatsen, is geen toeval. We zijn een

erkend installateur en waren in 1992 een van de eerste Belgische

bedrijven die zich toespitste op groendaken. Door de specifieke

volumetrie van de gebouwen was elk dak verschillend, dus het

was zeker geen copy-paste. In totaal ging het om een oppervlakte

van 600 m².”

“De baksteenafwerking geeft

het geheel cachet. Het zijn

dergelijke details die echt

het verschil maken”

Dynamische baksteengevel

De drie gebouwen tellen maximaal drie bouwlagen (gelijkvloers + twee

verdiepingen). De gevels zijn overal uitgerust met verdiepingshoge ramen.

Ondernemingen Louis De Waele hanteerde een bouwmethode die klassiek

te noemen is voor dit soort projecten: boven op de ondergrondse parking

met bodemplaat en betonnen premuren is een kalkzandsteenstructuur met

predallen en welfsels opgetrokken. De gevels zijn niet bekleed met witte

crepi, maar met een dynamische mengeling van twee gevelstenen. Laurent

Klopfert: “De baksteenafwerking geeft het geheel cachet. Het zijn dergelijke

details die echt het verschil maken en die ook steeds vaker opduiken

in overheidsopdrachten.” ❚

De gevels zijn overal uitgerust met verdiepingshoge ramen.

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Grondregie Stad Brussel (Brussel)

Urban Platform (Brussel)

Ondernemingen Louis De Waele (Brussel)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 75


WATERBEHANDELING OP MAAT

In heel wat bouwprojecten worden de installaties voor waterhuishouding stiefmoederlijk behandeld. Nochtans vormen ze een van de meest

gevoelige onderdelen van de gebouwentechniek. Eenmaal geplaatst, is het immers erg moeilijk om nog aanpassingen of zelfs herstellingen door

te voeren. Wie op zeker wil spelen, schakelt dus best een specialist in. Zoals het Duitse Kessel, dat in België een lokale vertegenwoordiging heeft.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld Kessel, Thomas L. Fischer

Al bijna zestig jaar is het Duitse Kessel een hoofdrolspeler in de sector van waterafvoer voor zowel gebouwen als terreinen.

Al bijna zestig jaar is het Duitse Kessel een hoofdrolspeler

in de sector van waterafvoer voor zowel

gebouwen als terreinen. Met vooruitstrevende productietechnieken

en hoogwaardige grondstoffen

bewijst deze fabrikant keer op keer dat kunststof en

innovatie perfect samengaan. “We schuwen geen

enkele uitdaging”, vertelt Wouter Van den Bergen,

manager van Kessel Belgium. “Integendeel: het is

net met ons maatwerk dat we wereldwijd naam

en faam hebben gemaakt. Intussen heeft Kessel

al meer dan twintigduizend klantspecifieke oplossingen

geïnstalleerd. Denk maar aan (hybride)

opvoerinstallaties, afvoeroplossingen, afscheidingssystemen,

terugstroombeveiliging, schachten en

kanalen, afvalwaterbehandeling …”

Allesomvattende service

De grote kracht van Kessel schuilt in het feit dat

de ingenieurs meedenken met de klanten. “We

vertrekken steeds vanuit het probleem of de

behoefte”, legt Wouter Van den Bergen uit. “Om

de kosten te drukken, zullen we ook altijd een

maximum aan standaardcomponenten gebruiken.

76 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


“We bewijzen

keer op keer

dat kunststof en

innovatie perfect

samengaan”

De grote kracht van Kessel schuilt in het feit dat de ingenieurs meedenken met de klanten.

Ontwerp, assemblage en installatie gebeuren door

ons eigen team. Bij moeilijke projecten kunnen we

bovendien steevast rekenen op de enorme knowhow

van onze Duitse collega’s. Voor Kessel eindigt

een project trouwens niet bij oplevering. Daarom

wordt sterk geïnvesteerd in naservice. Zo staan

onze mensen 24/7 klaar om eventuele storingen

op te lossen. Klanten kunnen tevens rekenen op

een efficiënt onderhoud en een erg lange beschikbaarheid

van componenten. Dit laatste heeft alles

te maken met onze a-tot-z-aanpak, waarbij we zelfs

de tooling in eigen huis houden. Kortom: bij ons

kan de klant rekenen op echte ontzorging en een

langdurig partnership.” ❚

Duikerklok.

Nooit meer natte voeten:

De opvoerinstallatie voor pragmatici.

Opvoerinstallatie

Aqualift S Compact

Vloerinbouw zonder

pompmoeras!

Toegang zonder onnodige

rommelen stank.

Onderhoud zonder

gereedschap.

Made in Germany

www.kessel-belgie.be

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 77


A N T I E K E S C H O U W E N & E X C L U S I E V E V L O E R E N

WWW.DE-OPKAMER.NL


De Opkamer uit Made speurt voortdurend de Europese markt af, op zoek naar oude bouwmaterialen en -elementen.

OUDE BOUWMATERIALEN VOOR NIEUWE PROJECTEN

De juiste balans tussen oud en nieuw vinden: het is dé uitdaging bij de renovatie van historische panden. De Opkamer is de perfecte partner

om het gebouw de authentieke uitstraling van weleer te geven. Deze firma uit het Nederlandse Made specialiseert zich immers al drie decennia

in het restaureren en verhandelen van allerlei kwalitatieve oude bouwmaterialen en -elementen.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld De Opkamer

“Een grote troef is dat we niet

zomaar een ‘doorverkoper’ zijn”

“Alle materialen worden in onze werkplaats op formaat gesorteerd, grondig

gekuist en indien nodig zelfs gerestaureerd”, benadrukt Michel van der Sanden.

Michel van der Sanden en Carola Weeland hebben altijd al een grote voorliefde

voor oude gebouwen gehad. Ze besloten van hun passie hun beroep te

maken, wat in 1990 resulteerde in een wel erg speciaal bedrijf. De Opkamer

uit Made speurt immers de Europese markt af, op zoek naar oude metselstenen,

antieken schouwen van Franse kalksteen of exclusieve marmers en

antieke vloeren zoals kerkdallen, oude blauwsteen, Bourgondische dallen

en oude terracottavloeren. Daarnaast heeft de firma intussen een prachtige

verzameling van bouwantiek vergaard, zoals tuinornamenten, oude troggen,

traptreden, gietijzeren haardplaten … “We kopen de producten van lokale

slopers”, vertelt zaakvoerder Michel van der Sanden. “Geregeld helpen we ze

ook met het demonteren van deze elementen in kerken, overheidsgebouwen

of andere panden. Een grote troef is dat we niet zomaar een ‘doorverkoper’

zijn. Alle materialen worden in onze werkplaats op formaat gesorteerd, grondig

gekuist en indien nodig zelfs gerestaureerd.”

Brede afzetmarkt

Het is een formule die aanslaat in heel Europa. De oude materialen en

elementen zijn vooral gegeerd door hotels en musea. “Natuurlijk vinden

ook architecten en aannemers hun weg naar ons, en dit zowel voor grote

als particuliere projecten”, vervolgt Michel van der Sanden. “De herbestemming

van oude panden zit immers sterk in de lift. Vaak willen de bouwheren

een maximaal behoud van de authentieke elementen, terwijl die de tand

des tijds niet goed hebben doorstaan. Vervanging is de enige oplossing om

de vroegere allure van gebouwen en interieurs te herstellen. En dan is er

maar één adres: De Opkamer.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 79


Antwerpen P&R Luchtbal

OPLOSSING ANTWERPSE MOBILITEITSPROBLEMEN

IN AANTOCHT

Het zal nog wel even duren vooraleer de Antwerpse mobiliteitsproblemen van de baan zijn, maar vanaf de nakende opening van het nieuwe

parkeergebouw in de wijk Luchtbal zouden ze alvast moeten afnemen in het noorden van de stad. Deze nieuwe parkeergelegenheid hangt

samen met een groot aantal andere wegenwerken, waaronder de realisatie van een nieuwe verbinding tussen beide Schelde-oevers en de

afbraak van het viaduct 'ter hoogte van het Sportpaleis’, bekend uit vele spitsuurjournaals. In al die werken samen investeert de Vlaamse

overheid ongeveer 4 miljard euro.

Tekst Koen Mortelmans | Beeld Frederik Bogaert / Antwerpse Bouwwerken

gebouwen gerealiseerd, elders worden bestaande

P&R’s uitgebreid. De eerstvolgende P&R is een

nieuw gebouw op de bestaande P&R-site in

Merksem (680 wagens). De werken zijn er al volop

bezig. Op de uitbreiding van de bestaande P&R

naast de oprit van de E34/E313 in Wommelgem

en een P&R langs de Noordersingel is het nog

wat langer wachten."

Alle nieuwe parkeergebouwen langs de stadsrand

krijgen dezelfde look-and-feel, zodat ze makkelijk te

herkennen zijn. "Ze verschillen wel qua afmetingen

en hebben een open structuur. Dit bevordert de

natuurlijke lichtinval en het contact met de omgeving.

Dat de parkeerdekken lichtjes van elkaar

weg neigen, versterkt deze effecten. De scherpe

afwerking van hun uiteinden bezorgt de gebouwen

elegante en decoratieve contourlijnen."

Dankzij de P&R-gebouwen zullen bezoekers en pendelaars hun wagen kunnen achterlaten aan de rand van de

stad en meteen kunnen overstappen op het openbaar vervoer.

Wat zeker zal verdwijnen, is de chauvinistische

uitdrukking ‘Antwerpen is 't stad en de rest is

parking’. Luchtbal en de twee andere nieuwe

parkeergebouwen – Merksem en Linkeroever – zullen

immers op Antwerps grondgebied staan. In het

Luchtbalgebouw, dat ontworpen is door HUB en

gerealiseerd is door Antwerpse Bouwwerken, zullen

weggebruikers na het stallen van hun wagen

kunnen overstappen op openbaar vervoer, deelwagens

of deelfietsen. Fietsers kunnen op een

ander deel van de site gebruikmaken van een

overdekte fietsenstalling met 440 plaatsen.

Specifieke look-and-feel

"We hebben de nieuwe park-and-ride opgetrokken

in het noorden van de wijk, tussen de Noorderlaan

en de A12, binnen de keerlus van de tram", zegt

Bart Reyniers, projectleider bij Antwerpse Bouwwerken.

"Het gebouw telt acht niveaus, goed voor

1.700 autoparkeerplaatsen. P&R Luchtbal is bij

mijn weten het eerste Antwerpse P&R-gebouw dat

wordt opgeleverd. Binnenkort komt P&R Linkeroever

(goed voor 1.500 wagens) aan de beurt. De

komende jaren volgen nog meer P&R-constructies.

Op bepaalde plaatsen worden nieuwe parkeer-

Het parkeergebouw heeft een open structuur.

Dit bevordert de natuurlijke lichtinval en

het contact met de omgeving.

80 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


P&R Luchtbal Antwerpen

P&R Luchtbal is opgebouwd uit betonnen vloerplaten, betonnen prefabkolommen

en gelamelleerde houten balken. Een ongebruikelijke combinatie.

“Het is de eerste keer

dat hout en beton zo

gecombineerd worden

in België”

Belgische primeur

P&R Luchtbal is opgebouwd uit betonnen vloerplaten, betonnen prefabkolommen

en gelamelleerde houten balken. Een ongebruikelijke combinatie.

“Voor zover ik weet, was dit de eerste keer dat deze techniek in België werd

toegepast”, zegt Bart Reyniers. “Ook P&R Merksem en Linkeroever worden

op deze manier gerealiseerd. Dat bezorgt de gebouwen een hedendaagse

uitstraling en verhindert ook dat ze een grauw uitzicht krijgen, zoals veel

traditionele parkeergebouwen. Het vergt wel een grote nauwkeurigheid,

want hout is flexibel en beton stijf. Bovendien moet er een waterdichting op

worden aangebracht."

Vermoedelijk wordt P&R Luchtbal in de loop van juni opgeleverd. "De meeste

werken zijn achter de rug. We hebben nog wat afwerkingstaken voor de boeg,

zoals het aanbrengen van leuningen. Maar het plaatsen van de dakdichting

in PMMA-kunsthars zal de meeste tijd vergen, aangezien ze enkel in geschikte

weersomstandigheden kan worden aangebracht. Zowel de temperatuur als

het dauwpunt en de luchtvochtigheid moeten optimaal zijn. Dat is pas vanaf

half maart het geval, en dan nog niet de hele tijd. We kozen het 3 mm dikke

PMMA omdat het een licht en gemakkelijk aan te brengen materiaal is, met

een uitstekende slipweerstand en rechtstreekse belastbaarheid." ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architecten

Hoofdaannemer(s)

Lantis (Antwerpen)

HUB (Antwerpen, ontwerp) &

Arteum Architects (Waver, opvolging)

Antwerpse Bouwwerken (Antwerpen)

De gelamelleerde houten balken bezorgen de gebouwen een hedendaagse

uitstraling en verhinderen ook dat ze een grauw uitzicht krijgen.

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

G. SMEYERS – BEMALINGSWERKEN

Om het nieuwe P&R-gebouw in de Antwerpse Luchtbalwijk te

kunnen verwezenlijken, was een bouwput van 120x82 lm en een

diepte van circa 3,5 meter nodig. Hierbij moest het grondwater

met circa 1 meter verlaagd worden, een opdracht die op het lijf

van G. Smeyers uit Zandhoven geschreven was. “Weinig andere

bedrijven kunnen tippen aan onze expertise, zeker wat complexe

bemalingen betreft”, vertelt bestuurder René Lambrechts. “Daarnaast

zijn we thuis in alle mogelijke uitvoeringstechnieken, wat

ons toelaat om voor elke opdracht de meest (kosten)efficiënte

oplossing te kiezen in functie van de ondergrond.”

In het Antwerpse P&R-project stelde G. Smeyers een bemaling met

horizontale drains op een diepte van 4 meter onder het maaiveld

voor. “Dit was de beste oplossing voor de ondergrond: een aangevuld

zandpakket van 3 meter dik boven op de oorspronkelijke

poldergrond, die uit klei en turf bestaat”, legt René Lambrechts

uit. “Om stabiliteitsredenen hebben we de drains omgestort met

drainagezand tot op 2 meter onder maaiveld. De drains zijn rondom

de volledige omtrek van de bouwput ingeplant. Daarbovenop

werden extra strengen over de oppervlakte van de bouwput

verdeeld. In totaal hebben we iets meer dan 500 meter drainageleiding

geplaatst. Deze werden aangesloten op acht zuigerpompen,

waarna de bemaling kon starten. Ons concept werkte feilloos,

want de put werd keurig drooggezet binnen de vooropgestelde

deadline en het beoogde budget.”

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 81


03/484.40.57 I info@gsmeyers.be I www.gsmeyers.be


P&R Luchtbal Antwerpen

De signalisatie geeft de parkeergebouwen een hedendaagse uitstraling.

SPECIALIST IN VEILIG PARKEERVERKEER

Group Beyers uit Leefdaal staat in voor de volledige implementatie van de ‘wayfinding’ en de schilderwerken van de parkeergebouwen

Luchtbal, Merksem en Linkeroever. In het gebouw in de wijk Luchtbal neemt Beyers bovendien de belijning en de andere markeringen op het

vloeroppervlak op zich.

Tekst Koen Mortelmans & Els Jonckheere | Beeld Group Beyers

“Het zijn allemaal oplossingen

die op één of andere manier

hun steentje bijdragen aan

het duurzaamheidsverhaal”

‘Wayfinding’ omvat onder meer de begeleiding van wagens naar

een vrije parkeerplaats.

"Wayfinding omvat zowel de voetgangersoriëntatie als de begeleiding van de

wagens naar een vrije parkeerplaats op één van de acht parkeerlagen, de in- en

uitritten, de noodsignalisatie en schilderwerken op de kolommen," zegt projectverantwoordelijke

Joeri Geukens. "Verder behelst dit project de montage van

het P+R Logo tegen de gevel, net onder de dakverdieping, en het plaatsen van

onder meer snelheidsremmers, en hoogtebegrenzingslatten.”

Group Beyers legt zich toe op aanrijdbeveiliging, belijning en signalisatie. Het

zijn drie specialiteiten die in de Antwerpse park & ride-gebouwen aan bod

komen. “Door de omvang en de overlappende uitvoeringsperiodes van de

drie bouwplaatsen vormen deze opdrachten een indrukwekkende uitdaging

op het vlak van uitvoering, productiecapaciteit, planning en logistiek”, aldus

Joeri Geukens. “Op zo’n manier mogen meewerken aan het Oosterweelproject

is dan ook niet alleen een mooie referentie, maar eveneens een beloning voor

de werken die we de voorbije tien jaar uitvoerden in kleine en grote parkings."

Om de klant een totaalpakket te kunnen aanbieden, sloot Group Beyers

onlangs een partnership met Smart Parking Solutions. “Op die manier kunnen

we elke gedateerde parking omtoveren tot een hypermoderne slimme parkeer

hotspot”, legt Joeri Geukens uit. “Elektrische laadstations, verkeersbegeleiding,

LED-sturing, automatische nummerplaatherkenning, capacity management,

toegangscontrole, contactloze betaling, …: we kunnen het nu allemaal aanbieden

als totaal- of geïntegreerde oplossing. We geloven sterk in deze nieuwe

technologieën omdat ze zowel voor gebruikers als exploitanten voordelen

bieden. Enerzijds kunnen chauffeurs slim, gemakkelijk en elektrisch parkeren.

Anderzijds kunnen onze klanten efficiënter werken en hun operationele kosten

verlagen. Als kers op de taart zijn het allemaal oplossingen die op één of andere

manier hun steentje bijdragen aan het duurzaamheidsverhaal.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 83


Lokeren Hoedhaar

INDUSTRIËLE SITE WORDT BRUISENDE STADSWIJK

De voormalige industriële site Hoedhaar ondergaat een spectaculaire metamorfose. Gelegen in een schitterend landschapspark met de

heraangelegde Vondelbeek als levensader, moet het een stadsdeel worden dat duurzaam wonen een nieuwe invulling geeft. Blikvanger wordt

zonder twijfel Residentie Belvedère, een appartementencomplex met 78 appartementen waar licht, lucht en ruimte centraal staan.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld Algemene Bouw Maes

De site werd de voorbije tien jaar gesaneerd en omgetoverd tot het Hoedhaarpark.

Hoedhaar is een indrukwekkend reconversieproject, waarbij een oude

industriële site van ruim 2 hectare wordt verbouwd tot een stadsdeel dat

verschillende functies verenigt. Het terrein tussen de Veldstraat en de

Koning Bouwdewijnlaan in Lokeren werd de voorbije tien jaar gesaneerd

door OVAM, Interwaas en Stad Lokeren en omgetoverd tot het Hoedhaarpark.

Van Roey Vastgoed zorgt in samenwerking met Belfius Immo voor de

verdere transformatie door te investeren in de bouw van woningen, appartementen,

commerciële ruimtes en een crèche. In een eerste fase werden aan

de linkerzijde vijftien ruime eengezinswoningen gerealiseerd. Momenteel

wordt de laatste hand gelegd aan fase 2, die het klapstuk van dit project

moet worden: Residentie Belvedère, die zich aan de andere kant van het

park bevindt. Op de kopse zijde komt later nog een derde volume dat de

andere functies zal verenigen.

Licht, lucht en ruimte

Residentie Belvedère telt zeven bovengrondse bouwlagen en een kelder

met een garage voor 78 wagens, 24 bergingen en een ruime fietsenstalling.

“Het gebouw is opgedeeld in drie blokken met respectievelijk 38, 13 en 27

appartementen”, vertelt Brecht Bettens, assistent-projectleider bij Algemene

Bouw Maes. “Elk blok heeft een eigen inkom, trap en liftsas. Door het middelste

volume bewust laag te houden, werd het monoliete karakter doorbroken

en ontstond er een speelse uitstraling. Dit wordt nog versterkt door de

Door het middelste volume van Belvedère laag te houden, werd het monoliete

karakter van het gebouw doorbroken.

materiaalkeuze. Het appartementencomplex is opgetrokken in een betonstructuur

en afgewerkt met olijfgrijze gevelstenen die hier en daar donkere

nuances hebben. De matte bruine kleur van het buitenschrijnwerk en de borstweringen

zorgt voor een mooi contrast. In het ontwerp staan licht, lucht en

ruimte centraal. Daarom kreeg elk appartement minstens één terras van 8 m²

en werd het dak van het middelste volume grotendeels ingericht als groendak.”

84 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Hoedhaar Lokeren

Elk appartement heeft minstens één terras van 8 m².

Het gebouw is afgewerkt met olijfgrijze gevelstenen, die hier en daar donkere

nuances hebben.

“Hoedhaar moet een

stadsdeel worden dat

duurzaam wonen een

nieuwe invulling geeft”

Er werden meer dan 150.000 bakstenen gebruikt om circa 2.500 m² muren

af te werken.

Onverwachte uitdagingen

De effectieve realisatie van dit project was logischerwijs in handen van

Algemene Bouw Maes, een bouwonderneming die sinds 2007 deel uitmaakt

van groep Van Roey. Brecht Bettens: “Bij Residentie Belvedère hadden we

voornamelijk een coördinerende rol. Enkel het gevelmetselwerk werd door ons

eigen team uitgevoerd. Gezien de omvang van het project waren we hier

enkele maanden zoet mee. In totaal werden meer dan 150.000 bakstenen

gebruikt om de circa 2.500 m² muren af te werken. Dit was echter niet het

moeilijkste aan de realisatie van dit project. Het hele COVID-19-gebeuren was

een veel grotere uitdaging. Naast de quarantainemaatregelen en ‘lockdown’

kregen we immers af te rekenen met een schaarste aan materialen en lange

leveringstermijnen. Gelukkig gaat moeilijk ook. Ondanks deze problemen,

verwachten we het merendeel van de appartementen voor het bouwverlof

te kunnen opleveren. En nu al weten we zeker dat Belvedère een referentie

wordt waarop zowel Algemene Bouw Maes als Van Roey Vastgoed bijzonder

trots mogen zijn.” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Van Roey Vastgoed (Rijkevorsel)

Studio Inarco (Antwerpen) & eld (Antwerpen)

Algemene Bouw Maes (Gent)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 85


PUUR BELGISCH

Deaplus is al meer dan 35 jaar actief in het op maat

ontwerpen én fabriceren van kwalitatieve keukens,

badkamers en maatkasten. Deaplus is ontstaan in

Limburg, heeft 2 eigen productiebedrijven en staat

garant voor Belgisch vakmanschap. Onze

hoofdzetel bevindt zich in Heusden-Zolder. Onze

teams in de toonzalen van Hasselt, Boortmeerbeek,

Sint-Pauwels en Roeselare staan paraat om klanten

over het hele land optimaal en snel te kunnen

bedienen.

Adviesverlening voor elk budget

Samen met de klant bouwen we aan een ontwerp

wat past binnen zijn budget en behoeftes. Elke

dag opnieuw mensen laten genieten van hun

interieur is ons ultieme doel.

Belgisch Maatwerk

Met 2 eigen productiebedrijven zijn we in staat om

flexibel in te spelen op jouw wensen; alles kan op

maat worden gemaakt met een zeer uitgebreid

gamma van materialen.

Meer dan 35 jaar ervaring

Wij zijn georganiseerd rond drie vormen van

vakmanschap:

ontwerp, fabricage en montage.

Het ontwerpteam barst van creativiteit.

Ze zijn avontuurlijk en een tikje gewaagd, maar

tegelijk verfijnd en nauwkeurig. Een groep van

uitzonderlijke interieurarchitecten en vormgevers die

keukens, badkamers en maatkasten tot volledige

interieuroplossingen met passie ontwerpen.

info@deaplus.be

www.deaplus.be

Toonzalen

Boortmeerbeek

Leuvensesteenweg 347

Tel: +32 15 52 00 03

Hasselt

Kuringersteenweg 186

Tel: +32 11 22 04 10

Roeselare

Bruggesteenweg 159A

Tel: +32 51 22 56 62

Sint Pauwels

Potterstraat 137

Tel: +32 3 766 61 16


Hoedhaar Lokeren

BELGISCH VAKMANSCHAP OP MAAT

Kwaliteit is de rode draad in reconversieproject Hoedhaar. Niet verwonderlijk dus dat ook Deaplus van de partij was. De firma uit Heusden-Zolder

koppelt Belgisch vakmanschap immers aan excellent maatwerk in keukens, badkamers en maatkasten. Het resultaat? Unieke interieurs die de

eigenheid van de bewoners weerspiegelen.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld Deaplus

Bijna elke keuken in Residentie Belvedère is maatwerk.

“Omdat we zelf produceren, installeren

en de naservice verzorgen, kunnen

we over de hele lijn kwaliteit en

flexibiliteit garanderen”

Al meer dan 35 jaar is Deaplus een gereputeerde

naam in de wereld van interieurinrichting. De

fabrikant focust zich doelbewust op maatwerk dat

het mogelijk maakt om een eigen stempel op het

interieur te drukken. “In onze showrooms in Boortmeerbeek,

Hasselt, Sint-Pauwels en Roeselare staan

onze mensen klaar om klanten te ondersteunen”,

vertelt gedelegeerd bestuurder Dirk De Wachter. “Ze

luisteren naar hun wensen, houden rekening met

het budget en blijven zoeken naar een ontwerp

waarin iedereen zich kan vinden. Deze aanpak

is mogelijk omdat we over twee eigen productiefaciliteiten

beschikken. Omdat we ook nog eens zelf

de installatie en naservice verzorgen, kunnen we

over de hele lijn kwaliteit en flexibiliteit garanderen.

Zelfs de wensen voor lastminutewijzigingen worden

– indien haalbaar – steeds ingewilligd. Bij Deaplus

is de klant nog steeds de absolute koning.”

Ook de dressings en vestiairekasten werden op maat

gemaakt en geïnstalleerd.

Maatwerk

Voor Residentie Belvedère ontwikkelde, produceerde

en plaatste Deaplus 79 keukens. “Bijna elke keuken

is maatwerk geworden omdat de vorm kon variëren

(recht, L- of U-vorm). Klanten hadden bovendien de

keuze tussen een uitvoering met of zonder kookeiland.

En ook de elektrische toestellen varieerden

qua type en merk”, verduidelijkt Dirk De Wachter.

“Daarnaast waren we verantwoordelijk voor een

resem vestiairekasten, dressings en tellerkasten.

Hoedhaar was dus een vrij omvangrijk project dat

erg goed moest worden gecoördineerd. Op zich

is dat geen probleem, ware het niet dat COVID-19

roet in het eten kwam gooien. Door de quarantainemaatregelen

en de laattijdige levering van de elektrische

toestellen lag de planning geregeld in de

knoop. Toch is alles uiteindelijk in orde gekomen en

kunnen we een erg mooie referentie voorleggen in

een streek waar we nog een showroom missen.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 87


Antwerpen Zuiderdokken

Zuiderdokken

'aanlegplaats'

voor wagens

Sinds 1969 kenden de Antwerpenaren en hun bezoekers de (dat jaar gedempte) Zuiderdokken vooral als ruim parkeerterrein en standplaats

voor de Sinksenfoor. Maar in het stadhuis en op de kantoren van diverse stedenbouwkundigen circuleerden vooral sinds 1992 (toen Antwerpen

Europese Culturele Hoofdstad was) soms spectaculaire plannen om het plein een creatievere invulling te geven, die past bij de heropleving van de

volledige buurt. Daarom moest de parking een andere locatie krijgen. Ze ligt nu ondergronds, in de voormalige dokken.

Tekst Koen Mortelmans | Beeld Van Laere / Artitec

88 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Zuiderdokken Antwerpen

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

LANDMEETKUNDE-EXPERTISE-

BURO TEUGELS –

MEET- EN UITZETWERK

Omdat de bovenste anderhalve meter van de

wanden van de Zuiderdokken tijdens de dempingsen

opvulwerken was uitgebroken, moesten de landmeters

van Landmeetkunde-Expertiseburo Teugels

(Temse) zich baseren op de huidige plannen van

Abscis Architecten om de contouren van de bouwput

af te bakenen. "Die plannen bleken gelukkig

zeer accuraat te zijn", zegt bestuurder Steven

Buytaert. "We kwamen nagenoeg perfect boven

de originele dokken uit." Teugels moest niet alleen

de oorspronkelijke rechthoek afpunten, maar ook

de uitsparingen in de dokwanden en de extra uitgravingen

voor de toegangszones tot de nieuwe

parking afbakenen. "Nadat de dokken weer waren

uitgegraven, moesten we tevens de locaties voor

de draagkolommen afmeten en aanduiden. En

nadat de kolommen waren opgetrokken, voerden

we ook bovenaan metingen uit om na te gaan of

de kolommen keurig verticaal stonden. Dat bleek

helemaal in orde te zijn. Alles samen ging het om

heel wat meetwerk."

Naast de Zuiderdokken was Teugels ook al regelmatig

aan de slag in de Antwerpse wijk Nieuw Zuid,

in het kader van de realisatie van diverse collectieve

woongebouwen. "Een opvallende recente referentie

is de ellipsvormige, 137 meter hoge Silver Tower

van Ghelamco nabij het Brusselse Noordstation.

Nadat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest besloot

er zijn diensten in onder te brengen, is hij omgedoopt

tot Iris Tower." Vandaag werkt Teugels ook

mee aan de Oosterweelverbinding, de nieuwe verbinding

tussen beide Scheldeoevers in Antwerpen.

"We zijn actief op Linkeroever. Gezien de enorme

omvang van dit project, zullen we hier nog jaren aan

het werk zijn."

Samen hebben de twee nieuwe parkings een capaciteit van ongeveer tweeduizend auto’s.

Het Zuid evolueerde sinds de jaren tachtig van

opkomende studentenbuurt tot bruisende cultuuren

terrasjeswijk. Er is dan ook veel vraag naar

parkeergelegenheid. De in 1881 gegraven dokken

kwamen daarvoor in aanmerking. "De bovenste

1,5 meter van de drie dokken zijn tijdens het

dempen afgebroken, maar de lagere delen bleven

goed bewaard", zegt projectleider Thomas Quirynen

van bouwbedrijf Van Laere, dat de ondergrondse

parking bouwde. }

Landmeetkunde-Expertiseburo Teugels kwam in

1973 tot stand op initiatief van Dirk Teugels. In

de loop der jaren groeide het van een eenmansbedrijf

uit tot een stevige kmo met meer dan dertig

medewerkers. Dirk Teugels geniet al verschillende

jaren van zijn pensioen, maar zonen Bart en Stijn

en schoonzoon Steven Buytaert zetten zijn werk

voort. Net als Dirk blijven ze daarbij inzetten op de

recentste technologieën in hun vakgebied. "Daarmee

bereiken we een grote nauwkeurigheid en

kunnen we erg complexe projecten aan. Zo konden

we ons ook al vroeg specialiseren in industrie- en

kantoorbouw en spoorweginfrastructuur."

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 89


Advertenties_LMEBT.indd 1 25/08/2019 18:59

Betonconstructies 100%

waterdicht afsluiten?

Dat is gegarandeerd door gebruik van Novacell: een koud gespoten en

dus naadloze bedekking van betondelen die 100% verkleefd ook op

vochtige ondergronden. Betondelen zoals parkeergarages, kelderwanden,

daktuinen, reinwaterkelders en kunstwerken. Een product van het hoogste

niveau. Wenst u meer informatie bezoek dan onze website of neem

telefonisch contact met ons op.

Kimmenade Nederland B.V.

Vossenbeemd 9

5705 CL Helmond

Postbus 144

5700 AC Helmond

Nederland

T

F

E

W

+31 (0)492 53 31 22

+31 (0)492 52 80 95

info@kimmenade.nl

www.kimmenade.com


Zuiderdokken Antwerpen

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

De dakconstructie bezit voldoende draagkracht voor een park met

hoogstammige bomen.

“Beide parkings tellen vier

ondergrondse niveaus, die

zijn opgebouwd uit een

prefabbetonstructuur”

"Samen herbergen ze ongeveer tweeduizend parkeerplaatsen voor personenwagens

en driehonderd voor fietsen. De parking in het meest zuidelijke dok,

het Steendok, is al sinds december in gebruik. Naast gewone parkeerplaatsen

zijn er ook plaatsen met laadinfrastructuur voor elektrische wagens en voorbehouden

plekken voor mensen met een beperking voorzien. De fietsparking

bevindt zich op niveau -1. Ze is bereikbaar via een trap met fietshelling."

Momenteel werkt Van Laere de parking in het noordelijkste dok af, het

Kooldok. Die wordt volgens de huidige planning in de zomer van 2022 in

gebruik genomen.

Uitdagingen

Beide parkings tellen vier ondergrondse niveaus, die zijn opgebouwd uit een

prefabbetonstructuur. "De ligging binnen de bestaande dokwanden plaatste

ons voor heel wat uitdagingen", legt Quirynen uit. "Tijdens het dempen in

1969 was de toenmalige dokbodem niet uitgebaggerd. Er zijn toen ook nogal

wat dekstenen vanaf de kade in de dokken terechtgekomen. Dat materiaal

moesten we weghalen voor we onze bouwkuip konden realiseren.”

KIMMENADE – AFDICHTING

BETONNEN PARKEERDEKKEN

Omdat boven op de parkeergarage in de voormalige Zuiderdokken

een groenzone wordt aangelegd, is het noodzakelijk dat

de betonconstructie volledig waterdicht is. Hoofdaannemer Van

Laere schakelde hiervoor de Nederlandse specialist Kimmenade

(Helmond) in, een familiebedrijf dat al sinds 1905 bestaat. Het is

gespecialiseerd in het afdichten van daken en betonnen ondergronden.

"Wij doen dit in België, Nederland en Duitsland", vertelt

directeur betonafdichtingen Marco Schippers. "Het afdichten van

de betonnen parkeerdekken in Antwerpen was met 15.200 m²

een behoorlijk omvangrijke taak. Wij zijn het enige bedrijf in West-

Europa dat dit soort werken op deze schaal kan uitvoeren."

Kimmenade gebruikt hiervoor een in eigen huis ontwikkeld product:

Novacell. "Dit is een gespoten bitumen-latexemulsie. Doordat het

product wordt gespoten, is het volledig naadloos en zorgt het voor

100 % verkleving aan de ondergrond. Daarnaast is het mogelijk om

hiermee een hoge productie te halen in een kort tijdsbestek. Dankzij

de latex, die bij -20 °C nog altijd een mogelijke rek van wel 400 %

heeft, is Novacell ook extreem sterk. De oudste oppervlakken die

ermee uitgevoerd zijn, zijn na meer dan veertig jaar nog altijd vrij van

lekkages", aldus Schippers. "We halen voor de productie van Novacell

de grondstoffen bitumen en latex in huis. Bitumen is heet als het

aankomt. Een door ons ontwikkeld procedé maakt het toch mogelijk

om beide grondstoffen te mengen. Zo ontstaat er een emulsie in

een koude samenstelling, die geschikt is om te verspuiten. Daarna

rijden zelfontwikkelde vrachtwagens naar de bouwplaats, waar mijn

collega’s het product met ingebouwde pompen verspuiten."

Vooraf worden kritische naden met een polyesterdoek ingeweld in

Novaplast, eveneens een eigen product. "Vervolgens spuiten we

per fase een bitumineuze primer over de hele ondergrond. Daar

komt nog een polyesterdoek overheen, geweld in de wortelwerende

Novaplast als extra bescherming tegen eventuele mechanische

beschadigingen, zoals bouwverkeer. Uiteindelijk ontstaat er een laag

van 4,5 tot 5 millimeter dik."

Binnen de oude dokwanden heeft Van Laere in het Steendok geleidingsmuurtjes

in ter plaatse gestort beton aangebracht. "Tussen die geleidingsmuurtjes

zijn daarna slibwanden geplaatst. De aanzet daarvan komt niet

hoger dan de afgewerkte pas van niveau -1, zodat de oude dokwanden hier

weer zichtbaar zijn. Onderaan zetten de slibwanden zich verder tot in de

Boomse klei. Zo brachten we een waterdichte doos tot stand."

Op de plaats van de traphallen gaan de slibwanden wel door de oude dokmuren

heen. "Daar waren we dan ook verplicht om delen van die oude wanden

uit te breken. Zodra de slibwanden er stonden, konden we verder uitgraven om

de trekankers die de slibwanden stabiel moeten houden aan te brengen." }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 91


Antwerpen Zuiderdokken

De historische dokwanden blijven gedeeltelijk zichtbaar.

Hamerslagstraat Thomas Watsonlaan 13

72

3900 3930 Achel PELT

T 011 64 15 04

011 64 15 04

F 011 66 62 73

info@claessierbeton.be

• dorpels

• muurafdekken

• luifels

• terrassen

kroonlijsten

• kroonlijsten

plinten

• plinten

raam- en deuromkadering

• raam- gevelelementen en deuromkadering

• gevelelementen

traptredes

• straatmeubilair

Kortom … alle maatwerk!

www.claessierbeton.be

92 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Zuiderdokken Antwerpen

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

EGD – DAKDICHTING BETAALHUISJES

EGD (Lummen) kwam in de jaren vijftig tot stand als een eenmanszaak met

een specialisatie in zinkwerken en roofing. In de jaren zestig groeide de

firma stilaan uit tot een bedrijf voor algemene dakdichtingswerken. Stichter

Jan Eyckens werd in de jaren tachtig opgevolgd door zoon Marcel. Later

stapten ook broer Noël en Marcels zoon Joël – de huidige bedrijfsleider –

in de zaak. De onderneming telt intussen een dertigtal medewerkers, maar

is nog altijd een familiebedrijf. Door de jaren heen namen niet alleen de

activiteiten van de firma toe, maar ontpopte ze zich ook tot een echte

pionier in het gebruik van nieuwe materialen en technieken. Na roofing en

later kunststof, lanceerde EGD in 1992 als een van de eersten in België het

groendakconcept onder de merknaam Floradak.

In dit project stond EGD in voor de dakdichting van de betaalhuisjes van

de Zuiderdokkenparking. "Door onze specialisatie in diverse materialen

kan EGD altijd het meest geschikte product aanbieden voor een bepaald

project, telkens met een duidelijke afweging in functie van de duurzaamheid,

de afwerkingsgraad en het budget", legt Joël Eyckens uit. "Voor de

Zuiderdokkenparking viel de keuze vanuit het lastenboek op een klassieke

bitumineuze dakdichting."

Beeld: S.air.

“We hebben een speciaal

type ligger ontwikkeld voor

de dakconstructie”

Tijdelijk grondpakket

"Om een tweede rij – dieperliggende – ankers en de daarmee gepaard gaande

zwaardere bemaling te vermijden, moesten we op niveau -4 tijdelijk een grondpakket

laten liggen, als bijkomende steun voor de slibwanden. Deze grond

konden we pas wegnemen na het storten van de druklagen van de vloeren en

het optrekken van de prefab draagstructuur." Om die resterende grond vanaf

het maaiveld via twee openingen uit te scheppen, zette Van Laere kranen met

aangepaste graafarm in.

Van Laere trok niet alleen de ruwbouw op, maar installeerde ook de technieken.

"Voor de dakconstructie konden we hier niet gebruikmaken van traditionele

welfsels, omdat die onvoldoende draagkracht bezitten voor het park dat erboven

wordt aangelegd. Daarom hebben we een speciaal type ligger ontwikkeld

en laten maken door onze prefabbetonpartner Ergon. Deze ligger kan de

zware grondlast gemakkelijk dragen, zelfs met overspanningen tot 15 meter",

geeft Quirynen mee.

Diepgroen eindresultaat

Het uiteindelijke resultaat moet het ontspannings- en culturele karakter van de

wijk – met diverse kunstgalerijen en musea – verder versterken. De blijvende

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

CLAES SIERBETON – PREFAB GEVELPANELEN

Kwaliteit en oog voor detail stonden centraal bij de bouw van Parking Steendok

in de Zuiderdokken. Zo werden de in- en uitritten afgewerkt met prefab gevelpanelen

in gladde grijze sierbeton. Deze werden geleverd door Claes Sierbeton,

dat zich al meer dan 65 jaar specialiseert in dit soort maatwerk. “Doorheen de

jaren hebben we een sterke reputatie uitgebouwd als producent van kleinere

architectonische elementen zoals raamkaders, dorpels, stijlen, kolommen,

lateien, luifels, traptreden …”, vertelt zaakvoerder Frank Claes. “Op het moment

dat we de bestelling voor Parking Steendok kregen, waren we net verhuisd naar

onze nieuwe uitvalsbasis in Pelt, waar we onze capaciteit hebben uitgebreid en

ons aanbod verder hebben gediversifieerd. De ideale omstandigheden dus om

dit soort panelen te fabriceren. Met deze opdracht konden we optimaal gebruikmaken

van de verbeterde efficiëntie in onze productiehal, waarmee we meteen

bewezen dat we klaar zijn voor het grotere werk.”

zichtbaarheid van de oude dokmuren en (bovengrondse) contouren speelt

daarin mee. Technisch wegen de draagkracht en de waterdichtheid van de

parking zwaar door, want de bovenliggende groenaanleg zal niet alleen uit

grassen, bloemen en heesters bestaan, maar ook uit hoogstammige, streekeigen

bomen. De soorten zijn zo gekozen dat ze in elk seizoen een kleurrijk

geheel zullen vormen. ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Q-Park Belgium (Zaventem)

Abscis Architecten (Gent)

Van Laere (Zwijndrecht)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 93


BUILDINGS

PARKINGS

TUNNELS

INDUSTRIAL VENTILATION

PARKING MANAGEMENT

buildings • parkings • tunnels

smoke & heat exhaust systems

S.air n.v.

Headquarters

daylight solutions

service & maintenance

industrial ventilation

parking guidance

active & passive fire protection

fire & gas detection

Nijverheidslaan 4

B-9308 Gijzegem

T. +32 53 216 317

F. +32 53 781 311

info@sair.be

www.sair.be

VCA**

CERTIFIED SAFETY SYSTEM

AUDIT

CERTIFICATION

BQA_QMS_C_2020895


Zuiderdokken Antwerpen

BRANDVEILIGHEID OP PUNT IN PARKING STEENDOK

Parkings zijn onderworpen aan een erg strikte reglementering op het vlak van brandveiligheid. Wie op zeker wil spelen, kiest er dan ook voor

om deze opdracht toe te vertrouwen aan een bedrijf met jarenlange ervaring in dit domein. Dat is precies wat het bouwteam van Parking

Steendok in de Zuiderdokken deed. Het schakelde immers S.air in, dé expert in totaaloplossingen voor rook- en warmteafvoerinstallaties

in parkings en gebouwen.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld S.air

Voor dit project ontwierp S.air een totaalconcept met RWA, dagelijkse ventilatie en gasdetectie.

“We kiezen er bewust voor om zelf alle

systemen te plaatsen, af te werken

en in dienst te stellen”

“De grote uitdaging situeerde zich in de strakke

deadline", zegt project manager Stan Verbeiren.

Met S.air vonden Q-Park en Van Laere de perfecte

partner voor het Zuiderdokkenproject. Het bedrijf

vloeide namelijk voort uit de fusie van S.air International

(sinds 1987 specialist in rook- en warmteafvoer

in gebouwen) en S.air SVS, dat zich sinds

2010 toelegt op veiligheid in parkings. “We

ontzorgen de bouwheer volledig”, vertelt CEO

Olivier Dons. “Voor deze parking ontwierpen we

een totaalconcept met RWA, dagelijkse ventilatie

en gasdetectie. Onder het motto ‘wat je zelf

doet, doe je beter’ kiezen we er bewust voor om

zelf alle systemen te plaatsen, af te werken en in

dienst te stellen. Geen enkel project eindigt met

de oplevering. Daarom zorgen onze afdelingen

‘service & maintenance’ voor eventuele herstellingen,

uitbreidingen en het onderhoud van de

geïnstalleerde oplossingen.”

Krappe deadline gehaald

“Voor S.air moet elk project resulteren in een

referentie”, aldus COO Eddy Wybo. “Het is een

bedrijfsfilosofie die in een grote klanttevredenheid

resulteert.” Jaarlijks behandelt de onderneming

een 250-tal nieuwe projecten. Project manager

Stan Verbeiren. “In de meeste gevallen gaat het

om klanten waarvoor we al eerder gewerkt hebben.

Dat is ook het geval bij deze bouwheer.

Technisch gezien was dit project een kolfje naar

onze hand. De grote uitdaging situeerde zich in

de strakke deadline, die zowel planmatig als op

logistiek vlak heel wat extra aandacht vergde.

Gelukkig kunnen we snel schakelen en zijn we

bijzonder creatief in het vinden van oplossingen.

Dus slaagden we ook nu weer glansrijk in onze

opdracht, waardoor we onze relatie met Q-Park

en Van Laere verder hebben bestendigd.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 95


Duurzaam verwarmen

met (bio)propaan

Een veelzijdige energiebron met een beperkte CO 2

-uitstoot die een perfect alternatief vormt wanneer er niet kan worden aangesloten op

aardgas. Dat is propaangas in een notendop. “Een mooie oplossing voor wie geen verbinding kan maken met het aardgasnetwerk of kiest

voor een duurzame mix van propaangas en hernieuwbare energiebronnen”, vertelt Guido Tupitti, salesmanager bij Primagaz. “Wie nog een

stapje verder wil gaan in het verkleinen van zijn ecologische voetafdruk, kiest voor biopropaan, gemaakt van biomassa.”

Tekst Liesbeth Verhulst | Beeld Primagaz

Primagaz is al meer dan zestig jaar gespecialiseerd in propaangas en levert

gasflessen en -tanks aan particulieren en bedrijven. Dankzij de landelijke aanwezigheid

kan het een hoogstaande service garanderen, dicht bij de klant.

Met een breed netwerk van gespecialiseerde installateurs heeft Primagaz ook

de nodige expertise in huis.

“Propaangas is dé oplossing voor wie geen verbinding kan maken met het

aardgasnetwerk, maar toch energie wil produceren op basis van installaties

die op gas werken”, legt Guido Tupitti uit. “Of het nu gaat om de centrale

verwarming, het produceren van sanitair warm water of het koken van je

dagelijkse maaltijd: met propaangas kan het allemaal.”

Duurzaam gas

“Propaan is een propere energiebron. De uitstoot van CO 2

en fijn stof bij verbranding

ligt zeer laag en het is beter voor de luchtkwaliteit. Na verbranding

produceert propaan 16 % minder CO 2

dan stookolie*. Wie zijn ecologische

voetafdruk eenvoudig wil verkleinen, kiest voor biopropaan. Met deze 100 %

duurzame variant ben je klaar voor de toekomst”, aldus Guido Tupitti.

Biopropaan is een duurzaam gas dat gemaakt wordt van biomassa. Het

wordt geproduceerd uit 100 % hernieuwbare grondstoffen en verlaagt de

CO 2

-uitstoot tot wel 80 %*, terwijl het dezelfde prestaties levert als klassiek

propaan. “Primagaz was twee jaar geleden de eerste om biopropaan op de

markt te brengen en vandaag zijn we nog steeds de enige leverancier. We

geloven heel sterk in de toekomst van biopropaan en gaan hier dan ook

fors in investeren, onder meer via de uitbouw van productieplants. Op die

manier willen we met Primagaz bijdragen aan de creatie van een betere en

gezondere wereld”, aldus Tupitti.

Propaannetwerk

(Bio)propaan wordt opgeslagen in gasflessen en gastanks, die bovengronds

of ondergronds geplaatst worden. Voor nieuwe woonwijken of verkavelingen

die geen aansluiting hebben met het aardgasnetwerk, kan ook een propaannetwerk

soelaas bieden. “Een propaannetwerk werkt volgens hetzelfde

principe als een klassieke aardgasaansluiting: met een gastoevoer, netwerk

en gasmeters waarvan de verbruiker ieder jaar eenvoudig zijn meterstanden

kan aflezen”, legt Guido Tupitti uit. “Bij de aanleg van een nieuwe woonwijk

96 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


“Propaan is een mooie oplossing voor wie

geen verbinding kan maken met het aardgasnetwerk

of kiest voor een duurzame mix van propaangas en

hernieuwbare energiebronnen”, aldus Guido Tupitti.

“We geloven heel sterk in de toekomst van biopropaan en

gaan hier dan ook fors in investeren”

kan Primagaz een of meerdere gekoppelde centrale tanks installeren om de

gastoevoer te verzekeren. Wij leggen zelf ook het netwerk aan en installeren

de gasmeters. Dankzij het geautomatiseerde meetsysteem dat op de tank

wordt geplaatst, wordt Primagaz verwittigd zodra de tank bijna leeg is. Zo

kunnen wij ervoor zorgen dat onze gastanks aangevuld worden wanneer

het nodig is. Een propaannetwerk biedt in dat opzicht heel interessante

mogelijkheden voor projectontwikkelaars, vooral met het oog op verkavelingen

waar de investering om verbinding te maken met het aardgasnetwerk te

groot is.”

van nood wordt gevoed door een gasketel. Ook zonnepanelen en zonneboilers

kunnen niet altijd een constante energietoevoer garanderen. Ook hier biedt

een combinatie met propaan soelaas, zeker met het oog op het verdwijnen van

de terugdraaiende teller. Met biopropaan hebben we dan ook nog eens een

milieuvriendelijke oplossing in handen.”

*Bron: https://www.primagaz.be/nl-be/particulieren/klant-worden/

renovatie-van-stookolie-naar-propaan/bronnen ❚

100 procent veilig

Een misverstand dat Primagaz graag de wereld uit wil helpen, is het idee

dat gastanks gevaarlijk zijn. “Onze gastanks zijn perfect veilig”, benadrukt

Guido Tupitti. “Ze beschikken over de nodige keuringsattesten en wij zorgen

ervoor dat ze op regelmatige basis opnieuw nagekeken en gekeurd worden.

Daarnaast worden er steeds vastgelegde veiligheidsafstanden gerespecteerd

bij de plaatsing.”

Oplossing voor de toekomst

“Propaan is niet alleen een mooie oplossing voor de particuliere markt en de

industriemarkt – waar vooral het hoge vermogen dat propaan kan leveren

een meerwaarde biedt. Het is ook een mooie oplossing voor de toekomst”,

verzekert Guido Tupitti. “Zo kan propaan perfect gecombineerd worden met

hernieuwbare energiebronnen, zoals een hybride warmtepomp die in geval

In nieuwe woonwijken of verkavelingen die geen aansluiting hebben

met het aardgasnetwerk kan een propaannetwerk soelaas bieden.

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 97


Nieuw antibotssysteem

goed voor wereldprimeur

Europa werkt aan toekomstige normen voor antibotssystemen voor torenkranen en mobiele kranen. Na een aantal maanden van ontwikkelen en

testen onder reële omstandigheden pakt RDS Electronics uit met zijn AMCS gloednieuwe antibotsoplossing, die reeds voldoet aan deze EN 17076.

Het vernieuwde systeem is uitgerust met veiligheidsonderdelen die in overeenstemming zijn met de EN 13849-1. Dankzij performance level Pl d is

het AMCS DCS 61-S-antibotssysteem compatibel met toekomstige machinebesturingen van hijsapparatuur en werd het ook SIL-2-gecertificeerd

volgens de EN 61508-norm.

Tekst en beeld RDS Electronics

De DCS 61-S zorgt voor een wereldwijde primeur in de wereld van kranen en

antibotssystemen door conform de toekomstige EN 17076 te werken.

De DCS 61-S berekent in real-time en in 3D de afstanden tussen alle

kraanelementen, net zoals de bewegingssnelheden.

De DCS 61-S, die exclusief verdeeld wordt door RDS Electronics in België

en Nederland, zorgt voor een wereldwijde primeur in de wereld van kranen

en antibotssystemen. Het product dat voortdurend in evolutie is, is zodanig

ontwikkeld dat het tal van nieuwe functies verenigt, zoals antibotsbeheer tussen

torenkranen en mobiele kranen en tussen torenkranen en betonpompen.

Het toestel wordt geplaatst op torenkranen en mobiele kranen, communiceert

zijn informatie via een radionetwerk en kent voortdurend de positie van elke

machine dankzij gps-antennes. Waar het verouderde antibotssysteem zich beperkte

tot het tijdelijk neutraliseren van verboden zones, detecteert het nieuwe

antibotssysteem automatisch de bewegingen van mobiele kranen en integreert

het ook de besturing van torenkranen. Zo kan het op een gesofisticeerde manier

een interferentiegebied creëren voor de desbetreffende machines.

In real time, in 3D

De DCS 61-S berekent in real time en in 3D de afstanden tussen alle

kraan-elementen (onder andere de positie van de cabine), net zoals de

bewegingssnelheden. Het systeem kan bijgevolg tussenkomen in het

besturingsmechanisme en ervoor zorgen dat de torenkraan (giek of loopkat)

vertraagt en vervolgens volledig tot stilstand komt aan een vooraf ingestelde

afstand tot de mobiele kraan. Het toestel voor de mobiele kraan zal

een steeds luider geluidssignaal uitsturen bij het benaderen van de verboden

zone of het interferentiegebied. In tegenstelling tot het verouderde antibotssysteem,

biedt de DCS 61-S zelfs de mogelijkheid om verboden zones vanop

afstand te activeren of te deactiveren en het beheer van interferentie te

deactiveren tussen bepaalde elementen, zoals masten of gieken.

“Het nieuwe antibotssysteem

detecteert automatisch de

bewegingen van mobiele

kranen en integreert de

besturing van torenkranen”

Zonering en datalogging

Uiteraard behoudt het DCS-61-S-systeem voor de mobiele kraan ook

zijn twee andere functies, die essentieel zijn voor het handhaven van

de productiviteit en de veiligheid op de werf. Het biedt gebruikers de

mogelijkheid om snel en rechtstreeks op het scherm verboden zones te

creëren in 3D door geometrische vormen te associëren met perimeters en

statische obstakels (zonering). Daarnaast registreert en bewaart de DCS

61-S continu gegevens over gebeurtenissen, bewegingen en alle kraanparameters,

zodat gebruikers ze meteen op het scherm van het systeem

kunnen zien in de cabine en/of ze kunnen downloaden naar een USBstick

(datalogging).

98 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


dankzij het scherm in de cabine van de kraanbestuurder, dat hem alle

benodigde informatie verstrekt om de machine in real time te bedienen.

Eerste praktijkervaring

Een aantal maanden geleden werd de DCS 61-S voor mobiele kranen geïnstalleerd

op de eerste werf. Het ging om het toekomstige station Les Ardoines,

gelegen ten oosten van Vitry-sur-Seine in Frankrijk. Op deze werf van Grand

Paris Express werden zowel de mobiele kraan als de twee torenkranen uitgerust

met de DCS 61-S. Een bijkomende uitdaging was de interferentie met een

andere werf met een torenkraan en een overhead brugkraan. Het vernieuwde

antibotssysteem bleek een schot in de roos en heeft zowel de doeltreffendheid

als de noodzaak ervan aangetoond. Het succes van de DCS 61-S werd beloond

met de prijs van Technische Innovatie van het jaar van de 2020 Trophées Grues

à Tour, die in september is uitgereikt op de JDL.

​Het nieuwe antibotssysteem is eenvoudiger dan ooit te installeren en te

programmeren dankzij het scherm in de cabine van de kraanbestuurder.

Overal ter wereld

De meerwaarde van de DCS 61-1 voor mobiele kranen is dat het systeem over

een gsm-modem (3G/4G) beschikt, zodat de kraanproductie nauwkeurig

en in real time overal ter wereld te monitoren is. De nieuwste innovatie ‘IoT

Lifting’, bestaande uit een webplatform en een mobiele applicatie, maakt

het mogelijk om AMCS-toestellen te beheren, kraangegevens te verzamelen,

statistieken te genereren, de productiviteit te controleren en in real time op

afstand een diagnose te stellen van de systemen op een kraan. Het nieuwe

antibotssysteem is eenvoudiger dan ooit te installeren en te programmeren

Veiligheid en efficiëntie prioritair

Voor RDS Electronics zijn veiligheid en efficiëntie prioriteiten. Het nieuwe

antibotssysteem speelt dan ook perfect in op de onmiddellijke besluitvorming

die nodig is op een werf om de productiviteit en de veiligheid te garanderen.

Behalve de AMCS-antibotssystemen,verkoopt en verhuurt RDS Electronics

Orlaco-camerasystemen voor torenkranen, mobiele kranen, telescoopkranen en

vakwerkkranen. De kraanmachinist kan hiermee een stuk veiliger en efficiënter

werken, aangezien hij niet meer afhankelijk is van derden en bijgevolg sneller kan

ingrijpen. Bovendien behoudt de chauffeur daarbij een correcte, ergonomische

lichaamshouding. Kortom: de systemen van RDS Electronics, met het innovatieve

DCS 61-S-antibotssysteem als exponent, garanderen te allen tijde de veiligheid en

de productiviteit in de werkomgeving. ❚

RDS

Bebakening

ORLACO

Zichtoplossingen

AMCS

Antibots & Zoning

RDS/Golstein

On board weegsystemen

Veiligheidsoplossingen

en weegsystemen

electronics

RDS Electronics bvba • sprl

IZ Harelbeke-Zuid B2040 - Spoorwegstraat 26 - BE-8530 Harelbeke

+32 56 29 10 10 - info@rdselectronics.be - www.rdselectronics.be

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 99


THEMA

BETON

De geprinte demowoning op de site van Kamp C in Westerlo kan op veel belangstelling rekenen.

WORDT 3D-BETONPRINTEN DE NIEUWE NORM?

Het raakte misschien wat ondergesneeuwd in een jaar dat gedomineerd werd door de coronacrisis en alle bijbehorende perikelen, maar

2020 was ook goed voor een Belgische wereldprimeur. Op de site van Kamp C in Westerlo realiseerde een vaststaande 3D-betonprinter in

één beweging een woning van 90 m² met twee verdiepingen. Bouwkundige spielerei of een belangrijke mijlpaal die de toekomst van de sector

ingrijpend zal veranderen? Wij vroegen het aan projectmanager Marijke Aerts.

Tekst Tim Janssens | Beeld Kamp C en Jasmien Smets

Marijke Aerts: “De realisatie van de 3D-geprinte demowoning op onze

site kaderde in het C3PO-project. Het doel van Kamp C is om de transitie

in de bouw te versnellen en de meerwaarde van innovatieve technologieën

te demonstreren. Om de doorbraak van 3D-betonprinten te faciliteren,

lanceerden we in 2017 het C3PO-project, dat tot stand kwam met

de steun van de Vlaamse overheid en het Europees Fonds voor Regionale

ontwikkeling. Dit resulteerde op vraag van de projectpartners – die zowel

afkomstig zijn uit het bouwwezen als uit wetenschappelijke hoek – in de

realisatie van een tot de verbeelding sprekend voorbeeldproject, waarmee

we onze conservatieve bouwsector wilden triggeren. Dat is uitstekend gelukt,

want ik moet een halfjaar na de oplevering van de woning nog elke

dag mails en telefoons van geïnteresseerden uit binnen- én buitenland

beantwoorden. Het heeft zeker wat losgemaakt, dus missie geslaagd!

Hoe is het printen van de demowoning precies in zijn

werk gegaan?

“Allereerst hebben we een uitgebreid marktonderzoek op poten gezet om

het juiste type printer te bepalen, dat ons zelfs tot in China heeft gebracht.

Uiteindelijk hebben we gekozen voor een vaststaand systeem op vier kolommen

(Gantry-systeem), waartussen de printkop zich vrij kan bewegen. Nadien

hebben we nog een jaar onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van de

printer, de betonconsistentie enzovoort. Aansluitend zijn de architectuur-

100 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


BETON

THEMA

tekeningen van Trias architecten omgezet naar een BIM-model en met behulp

van speciale software geüpload naar de 3D-betonprinter, die vervolgens op

eigen houtje aan de slag is gegaan en de volledige bouwschil in één keer

gerealiseerd heeft.”

En dan zat jullie werk erop?

“Nee, we moesten er natuurlijk voor zorgen dat alles klopte. Zo was de consistentie

van het beton afgestemd op de omloopsnelheid van de printer. We

hebben speciaal ontwikkelde printmortel gebruikt, in samenwerking met

Saint-Gobain Weber Beamix, dat in 2019 de eerste Europese betonprintfabriek

opende in Eindhoven. De mortel (met specifieke cementmix in functie

van printtoepassingen) moest voldoende, maar zeker ook niet te veel uitgehard

zijn wanneer de printer een volgende laag legde. En ook de weersomstandigheden

speelden natuurlijk een rol van betekenis. Het heeft drie weken geduurd

vooraleer onze demowoning klaar was, maar in de toekomst zou het mogelijk

moeten zijn om zo’n woning in amper enkele dagen te printen.”

Het beton is geprint in laagjes, wat duidelijk zichtbaar

is in de woning. Is het ook mogelijk om glad zichtbeton

te printen?

“Jazeker! Wij hebben er in het kader van ons project bewust voor gekozen om

die laagjesstructuur zo zichtbaar mogelijk te maken, zodat bezoekers in één oogopslag

kunnen zien hoe het printen in zijn werk is gegaan. Maar wees gerust:

je kan ook een veel strakkere look-and-feel bekomen. Zo bestaan er bijvoorbeeld

printkoppen die de betonlagen automatisch afstrijken om gladde wanden te

kunnen creëren. 3D-betonprinten biedt alleszins heel wat esthetische mogelijkheden,

want je kan er probleemloos architecturale hoogstandjes zoals overkragingen

of gekromde wanden en allerlei texturen mee realiseren – zoals we

ook bewezen hebben bij de bouw van onze demowoning. Sterker nog: dankzij

die innovatieve printtechniek kan je vormen creëren die in een klassieke bouwcontext

veel moeilijker of zelfs onmogelijk te realiseren zijn. Ronde structuren,

welvingen, golvende wanden …: het potentieel is enorm.”

Het beton is geprint in laagjes, wat duidelijk zichtbaar is in de woning.

Zijn er zaken die jullie met de kennis van nu anders

zouden hebben aangepakt?

“Een belangrijke les die we geleerd hebben, is dat het cruciaal is om het

BIM-model en zelfs de tekeningen van de architect ‘printbaar’ te maken.

We hebben gemerkt dat 3D-printen een specifieke aanpak vergt, die toch

wel wat verschilt van de manier waarop een klassiek bouwproject benaderd

wordt. Die vertaalslag heeft de studenten van de Thomas More-hogeschool,

die eveneens nauw betrokken waren bij het project, heel wat tijd en energie

gekost, temeer omdat ze alle wijzigingen manueel moesten doorvoeren. Dat

proces moet in onze ogen nog geoptimaliseerd worden om het rendement en

de efficiëntie van 3D-betonprinten te verhogen. Ook softwarematig is er zeker

nog ruimte voor verbetering.”

De realisatie van jullie demowoning was een

wereldprimeur die veel weerklank heeft gekregen.

Zullen we binnen tien jaar concluderen dat dit project

de bouw voorgoed heeft veranderd?

“Als je innovatieve technieken wil ‘lanceren’, heb je altijd iconische voorbeeldprojecten

nodig die kunnen fungeren als een soort ‘showcase’. Via de realisatie

van onze demowoning zijn we er alleszins in geslaagd om de vele mogelijkheden

en het rijke potentieel van 3D-betonprinten in de verf te zetten. Maar

wil dat zeggen dat we binnenkort in België massaal huizen zullen beginnen

printen? Nee, dat denk ik niet. Er moet nog wat water naar de zee vloeien om

3D-betonprinten rendabeler en ‘optimaler’ te maken dan andere bouwtechnieken,

maar ik ben er wel van overtuigd dat ons project wat in beweging

kan zetten. We hebben intussen een vervolgtraject uitgewerkt (KIEM) om

de effectieve marktintroductie te stimuleren, na te gaan wat de resterende

barrières zijn en aan de hand van concrete cases aan te tonen hoe interessant

de printtechniek is voor bestaande bedrijven of nieuw op te richten

ondernemingen. Een van die cases is het printen van ronde funderingsvoeten

voor grote opslagtanks. Voor dergelijke toepassingen is 3D-betonprinten wel

al interessant, want ronde betonstructuren bekisten is vrij duur en arbeidsintensief.

De printtechniek maakt bekisting overbodig, waardoor je naar

schatting tot 60 % materiaal, tijd en geld zou kunnen besparen.”

Zitten er intussen al andere concrete printprojecten

in de pijplijn?

“Absoluut. Het nieuws over de bouw van onze demowoning is wereldwijd opgepikt

en heeft ongetwijfeld heel wat mensen en ondernemingen geïnspireerd.

Zo zag ik onlangs een filmpje van een Amerikaans bedrijf dat paardenstallen

aan het printen was. In Duitsland is onlangs met een grotere versie van onze

printer een appartementsgebouw met drie verdiepingen gerealiseerd. En ook

in eigen land beweegt er wat, want Van Roey heeft de expertise die het via het

C3PO-project vergaard heeft toegepast bij de creatie van een wildwaterbaan in

een nieuwe zwembadomgeving. Dat printwoningen binnen tien jaar gemeengoed

zullen zijn, durf ik niet te beweren, maar ik denk wel dat 3D-betonprinten

tegen dan courant gebruikt zal worden voor bepaalde toepassingen. Het

zou ons alleszins enorm trots maken als blijkt dat onze demowoning de bal

definitief aan het rollen heeft gebracht.” ❚

Heeft dat printen in laagjes een impact op de

thermische geleidbaarheid en de stevigheid

van de betonwanden?

“Neen, want de laagjes worden niet zomaar ‘op elkaar gelegd’, maar meteen

ook een beetje samengedrukt, zodat er een homogeen geheel ontstaat. De

druksterkte van het beton is drie keer hoger dan die van de klassieke snelbouwsteen.

En aangezien de woning in één stuk is geprint, is er geen sprake

van bijkomende koudebruggen, wat bij geassembleerde printwoningen wél

het geval kan zijn.”

C3PO-PROJECT

De realisatie van demowoning op de site van Kamp C in Westerlo

kaderde in het Europese C3PO-project. Acht partners bundelden

de krachten om dit mogelijk te maken: Beneens, ETIB/CONCRETE

HOUSE, Groep Van Roey, Thomas More, Trias architecten, Ugent

en Vicré. Saint-Gobain Weber Beamix leverde het printbeton en

Pixasolar plaatste de fotovoltaïsche gevelbekleding.

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 101


THEMA BETON

Holle vloerelementen zijn zelfdragend. Dit impliceert een enorme tijdswinst en een grote veiligheid tijdens de montage. (© CRH Structural Concrete Belgium)

“Holle vloerelementen

zijn overal toepasbaar”

Het gamma van de holle vloerelementen is ruim. Ze zijn beschikbaar in gewapend of voorgespannen beton, in meerdere diktes en breedtes,

tot een lengte van 20 meter. Door de keuze uit verschillende supplementen ontstaat de ideale oplossing voor elke situatie.

Tekst FEBE |

Beeld CRH Structural Concrete Belgium, Fingo, Megaton-Structo Prefab Systems

Holle vloerelementen bevatten holtes om het

verbruik van grondstoffen en het eigen gewicht

te beperken. Hierdoor wordt ook de hoeveelheid

wapening gereduceerd. Dit heeft een positief

effect op de CO 2

-uitstoot. Ondanks het lagere

eigen gewicht, kan het gewenste akoestische

comfortniveau in appartementen gerealiseerd

worden door de oppervlaktemassa van de holle

vloerelementen, de druklaag, de uitvullaag en de

wanden op elkaar af te stemmen. Voor appartementen

is de toepassing van een zwevende dekvloer

op een trillingsdempende laag overigens altijd

noodzakelijk, ook voor massieve betonnen vloeren.

Holle vloerelementen zijn zelfdragend. Dit impliceert

een enorme tijdswinst en een grote veiligheid

tijdens de montage. Voorgespannen elementen

moeten niet onderstempeld worden. Lange ele-

menten in gewapend beton worden het best in

het midden van de overspanning onderstempeld,

tijdens het storten van een druklaag, om de doorbuiging

te beperken. In veel gevallen is een druklaag

niet noodzakelijk en volstaat het aanbrengen

van een voegvulling. Vloerelementen in gewapend

beton worden altijd snel geleverd uit voorraad.

Voorgespannen holle vloerelementen worden

meestal op maat geproduceerd.

102 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


BETON

THEMA

Heel wat supplementen kunnen aangebracht

worden in holle vloerelementen, zoals uitsparingen,

uitstekende wapening, langssleuven, hamerkopsleuven,

verminderde dikte van de uiteinden

en verhoogde betondekking. Dankzij deze supplementen

kan elke vloer van elk gebouw gerealiseerd

worden met holle vloerelementen, ongeacht

de vorm van het vloeroppervlak, het materiaal van

de draagstructuur, de vereiste brandweerstand en

milieuklasse(n). Door al deze supplementen in

de fabriek te voorzien, is de kans op uitvoeringsfouten

veel kleiner en spaart de aannemer kostbare

tijd op de werf uit.

Holle vloerelementen in voorgespannen beton

hebben een grote stijfheid, wat resulteert in grote

overspanningen en slanke constructies. Hierdoor

kan de beschikbare ruimte in het gebouw maximaal

benut worden en is het gebouw gemakkelijk

aanpasbaar. Gebouwen zullen minder snel

worden afgebroken en meer worden gerenoveerd.

Holle vloerelementen bevatten holtes om het verbruik van grondstoffen en het eigen gewicht te beperken.

(© Fingo)

“Holle vloerelementen verhogen de

thermische inertie van het gebouw

en dus ook het thermisch comfort”

De EPB-regelgeving legt onder meer aan platte

daken, vloeren boven kruipkelders en vloeren

tussen twee appartementen een maximale

warmtedoorgangscoëfficiënt U op. Om hieraan

te voldoen, moet isolatie voorzien worden in de

vloer. De meeste fabrikanten kunnen een isolatiemateriaal

aanbrengen tegen de onderzijde van de

vloerelementen. In vloeren tussen twee appartementen

kan een thermisch isolerende uitvullaag

toegepast worden. Het extra warmteverlies ter

hoogte van bouwknopen moet verplicht ingecalculeerd

worden. De aansluitingen van de begane

grondvloer en het plat dak met de gevels vormen

kritische zones. Sommige fabrikanten kunnen

geïsoleerde vloerelementen met een nokkenopleg

leveren, waardoor EPB-aanvaarde bouwknopen

gerealiseerd worden en koudebruggen tot een

minimum herleid worden.

Holle vloerelementen verhogen de thermische

inertie van het gebouw en dus ook het thermisch

comfort in de zomer en de winter. Door

een geothermische installatie in combinatie

met stralingspanelen of vloerverwarming plus

nachtventilatie zal het energieverbruik drastisch

verlaagd worden.

Vloerelementen met een glad bekiste onderzijde

kunnen snel en goedkoop afgewerkt worden

met verf of spuitpleister. Dit geldt voor alle voorgespannen

vloerelementen. Bij vloerelementen in

gewapend beton kan de onderzijde naast glad

bekist ook ruw gestort, gehamerd, gewafeld of

getraand zijn voor een betere hechting van een

traditionele pleisterlaag.

Holle vloerelementen in voorgespannen beton hebben een grote stijfheid, wat resulteert in grote

overspanningen en slanke constructies (© Megaton-Structo Prefab Systems)

Meer informatie is terug te vinden

op www.febefloor.be. ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 103


THEMA

BETON

BETONRENOVATIE

VOLGENS DE REGELS VAN DE KUNST

Betonrenovatie is voer voor specialisten. Dat blijkt eens te meer bij de werken op spoorlijn L25/27 tussen Brussel-Noord en Mechelen.

Als BCCA-gecertificeerd betonherstelbedrijf neemt Renotec er verschillende kunstwerken onder handen. “Onze vaklui laten niets aan het

toeval over en hanteren een vaste werkwijze op basis van een uitgekiend stappenplan”, benadrukt projectleider Jens Van De Putte.

Tekst Tim Janssens | Beeld Renotec

De werken op en langs spoorlijn L25/27 strekken zich uit over zeventien verschillende deelprojecten, die zich telkens op een andere locatie bevinden. De grootste werven

situeren zich in Vilvoorde en Zemst.

De werken op en langs spoorlijn L25/27 strekken zich uit over zeventien

verschillende deelprojecten, die zich telkens op een andere locatie bevinden.

De grootste werven situeren zich in Vilvoorde en Zemst. Er staan

zowel onderhouds- als vernieuwingswerken aan steunmuren, onderdoorgangen,

spoorwegbruggen en andere kunstwerken op het programma.

Het luik onderhoud omvat onder meer reinigingswerken, het schilderen

van metalen borstweringen en het herstellen van de afwatering. Het luik

renovatie heeft dan weer betrekking op de vernieuwing van randbalken,

borstweringen en metsel- en voegwerk en – last but not least – het uitvoeren

van betonherstellingen.

104 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


BETON

THEMA

“Onze mensen leven de opgelegde richtlijnen en restricties zeer strikt na. Veiligheid en kwaliteit zijn altijd en

overal onze belangrijkste prioriteiten”, benadrukt Jens Van De Putte.

“Onze rol beperkt zich niet louter tot

het uitvoerende gedeelte, want ook

onze technische expertise wordt

sterk op prijs gesteld”

"De kracht van water: via hydrodemolition

verwijderden we 7 centimeter van de

onderstructuur van deze boogbrug",

vertelt projectleider Jens Van De Putte.

Spoorwegbrug in nieuw kleedje

Renotec kreeg een termijn van driehonderd werkdagen

om deze uitgebreide klus te klaren, te beginnen

vanaf juni 2020. In februari streek het neer

aan de spoorwegbrug over de Elewijtsesteenweg in

Zemst, het deelproject waarbij het aandeel betonrenovatie

het grootst is. “Daar pasten we een bijzondere

herstelmethode toe”, vertelt projectleider Jens

Van De Putte. “Het gaat om een boogbrug waarbij

we 7 centimeter van de onderstructuur moesten

verwijderen aan de hand van hydrodemolition

(lees: beton van de brug spuiten met water onder

zeer hoge druk). Nadien brachten we een nieuwe

betonlaag van 10 centimeter aan met behulp van

de droogspuittechniek om verdere corrosie van de

wapening tegen te gaan. We pakten dus niet stukje

per stukje aan, maar stopten de volledige brugstructuur

letterlijk en figuurlijk in een nieuw kleedje. De

herstelmethodes worden gekozen op basis van de locatie,

de bereikbaarheid en de hoeveelheid beton die

moet worden hersteld. We zijn telkens nauw betrokken

bij dat proces en geven indien nodig technisch

advies aan Infrabel. Onze rol beperkt zich dus niet

louter tot het uitvoerende gedeelte, want ook onze

technische expertise wordt sterk op prijs gesteld!”

Ook het voeg- en metselwerk werd grondig onder

handen genomen.

Uitgekiend stappenplan

Als BCCA-gecertificeerd betonherstelbedrijf beschikt

Renotec over alle benodigde keuringen.

“Bovendien hebben onze vaklui een speciale

opleiding voor betonrenovatie gevolgd (inclusief

examen en certificaat) en hanteren ze een

vaste werkwijze, die gebaseerd is op een uitgekiend

stappenplan”, benadrukt Jens Van De

Putte. “Een werf wordt steevast opgedeeld in

verschillende zones. Alles wordt genoteerd in

dagverslagen, zodat we onder meer in functie

van eventuele trekproeven kunnen nagaan wie

op welke dagen in welke zones heeft gewerkt,

wat de weersomstandigheden waren, welke

herstelmortel er is gebruikt enzovoort. Zo zorgen

we ervoor dat de betonherstellingen volgens de

regels van de kunst gebeuren en dat de opgelegde

parameters in het bestek (zoals de hechtsterkte

van de mortel) maximaal gerespecteerd worden.

Ook qua veiligheid laten we uiteraard niets aan

het toeval over, temeer omdat we in de nabijheid

van het spoor werken. Onze mensen leven de opgelegde

richtlijnen en restricties zeer strikt na.

Veiligheid en kwaliteit zijn altijd en overal onze

belangrijkste prioriteiten!” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 105


HET VERLEDEN IS OOK JOUW TOEKOMST WAARD

Renotec begint waar een alledaagse aannemer stopt.

Als klasse 8 hoofdaannemer werken we aan uiteenlopende en boeiende projecten.

Daarbij focussen we ons op gespecialiseerde renovatie- en restauratiewerken.

Onze sterktes?

Knowhow, innovatieve technieken en logistieke kracht.

Onze belangrijkste sterkte? Onze mensen!

Want al die uitdagende projecten kunnen we niet alleen realiseren.

Daarom zijn we op zoek naar enthousiaste medewerkers met passie

en sterke technische kennis.

BEN JIJ EEN PROJECTLEIDER MET ERVARING?

Stuur dan jouw CV en motivatiebrief naar jobs@renotec.be

IF

RENOTEC

NOW!

WHEN?

WWW.RENOTEC.BE


We bouwen

aan de

vloer

van

morgen

Dat is wat we doen. Elke dag. Door te bouwen op een

stevige fundering en met een continue focus om morgen nóg

beter te presteren dan vandaag. Dankzij een doordachte totaalaanpak

- van engineering tot realisatie - maken wij dé vloer die elk succes kan dragen.

+31 (0)413 38 90 90 www.vanberlo.com


THEMA

BETON

TOTALE ONTZORGING

op het vlak van betonvloeren

Vanaf een braakliggend weiland tot de bovenkant van de vloer: Van Berlo manifesteert zich al ruim veertig jaar als de specialist bij uitstek in

industriële betonvloeren, zowel in Nederland als in België.

Tekst Koen Mortelmans & Liesbeth Verhulst | Beeld Van Berlo

De Van Berlo Groep, een familiebedrijf met ongeveer 150 medewerkers, omvat

vier gespecialiseerde divisies: Van Berlo Engineering, Van Berlo Funderingstechnieken,

Van Berlo Systeemfunderingen en Van Berlo Bedrijfsvloeren. "Ze

kunnen zowel afzonderlijk optreden als samen een volledig ontzorgingsproject

uitwerken voor klanten die dit wensen", zegt Frederik Crampe (sales manager

België). "Engineering werkt daarbij divisieoverschrijdend. De indeling in verschillende

divisies functioneert uiterst efficiënt. Kruisbestuiving staat centraal.

Dat is niet alleen voordelig voor onze klanten, maar ook voor onze interne

werking. Voor elke opdracht tekenen we een ontwerp op maat uit – uiteraard

zo efficiënt mogelijk. Op deze manier hebben we alle nodige optimalisaties

gerealiseerd voor onze opdrachtgevers, met lagere kosten tot gevolg."

Mini Vibropaal

Van Berlo Funderingstechnieken is aannemer van de Mini Vibropaal, een

grondverdringende paal voor de fundering van betonnen vloeren. Vloeren

kunnen zettingsvrij gefundeerd worden op Mini Vibropalen. Dankzij het

hoge draagvermogen van de palenvelden is het Mini Vibropalen-systeem

bij uitstek geschikt voor de fundering van bedrijfsvloeren op minder

draagkrachtige gronden. Een andere uiterst nuttige eigenschap is de

hoge uitvoeringssnelheid.

Systeemfunderingen

Van Berlo heeft zijn expertise inzake systeemfunderingen onder meer

opgebouwd in het prefab realiseren van laad- en loskuilen op logistieke

en industriële zones. Het heeft hiervoor een oplossing ontwikkeld die in

ieder magazijn en distributiecentrum kan worden toegepast: het Massieve

Holle Wand-systeem. Dit systeem bestaat uit een geprefabriceerde massieve

keerwand met geïntegreerde funderingsbalk. "Met prefabelementen

assembleren we op de werf in één beweging zowel de fundering als de

grondkerende dockwanden", zegt Crampe.

Van Berlo werpt zich al lang op als pionier in voegloze bedrijfsvloeren met hoge vlakheid.

108 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


BETON

THEMA

De gespecialiseerde divisies van de Van Berlo Groep kunnen zowel afzonderlijk optreden als samen een volledig ontzorgingsproject uitwerken.

Pionier in supervlakke en voegloze vloeren

Van Berlo werpt zich al langer op als pionier in voegloze bedrijfsvloeren

met hoge vlakheid. "Elke onderbreking in de vloer is er een te veel. Langs

de voegen kan zich afbrokkeling voordoen. Dat doet de onderhoudskosten

oplopen. Niet alleen die van de vloeren zelf, maar ook die aan de heftrucks,

die door het manoeuvreren over de voegen schade kunnen oplopen", stelt

Crampe. “Supervlakheid is erg belangrijk in hoge stapelmagazijnen. Een

gering niveauverschil in de vloer kan ervoor zorgen dat heftrucks in de

hoogste stand gaan schommelen. We hebben hiervoor onze Superscreed

ontwikkeld, een lange, hydraulisch aangedreven rol, waarmee zeer vlakke

vloeren worden vervaardigd in banen tot 27 meter breed."

Dankzij het hoge draagvermogen van de palenvelden is het Mini Vibropalensysteem

bij uitstek geschikt voor de fundering van bedrijfsvloeren op minder

draagkrachtige gronden.

“In ons state of the art

betontechnologisch labo

doen we onderzoek naar

het krimpgedrag van beton”

Innovatief

Van Berlo trekt voluit de kaart van innovatie door te investeren in onderzoek

en ontwikkeling van nieuwe technologieën. Zo heeft de firma recent een state

of the art betontechnologisch labo ontwikkeld, waar ze in samenwerking met

diverse universiteiten aan doorgedreven onderzoek doet naar het krimpgedrag

van beton. “Met de opgedane kennis kunnen we de kwaliteit van onze naadloze

vloeren nog verder verbeteren. Daarnaast is die kwaliteit ook terug te vinden

in onze processen, die bevestigd worden door onder andere de VCA**- en

ISO 9001-certificering”, aldus Crampe.

Referenties

2020 was ondanks de coronacrisis een succesvol jaar voor Van Berlo,

waardoor het ook in 2021 uitkijken is naar heel wat opgeleverde projecten.

Zo doen onder meer Logistics Capital Partners, WDP Logistics en Heylen

Warehouses – drie grote vastgoedinvesteerders – een beroep op de expertise

van Van Berlo. “Met 166.000 m 2 vloeroppervlakte is Ghent Logistics Campus

van Heylen Warehouses momenteel recordhouder binnen ons bedrijf”,

vertelt Crampe. “Voor Weerts Logistics Center in Tessenderlo realiseren we

85.000 m 2 bedrijfsvloer. Nog een mooie referentie is Youston in Genk, waar

we een supervlakke VDMA-vloer leveren.” Het mag duidelijk zijn: Van Berlo

heeft mooie vooruitzichten. “De markt van de e-commerce was de voorbije

jaren al volop in beweging, met een stijgende vraag naar distributiecentra.

Corona heeft dit alleen maar bespoedigd”, aldus Frederik Crampe. ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 109


THEMA

BETON

ARCHITECTONISCH BETON TOT IN DE PUNTJES

Zoals een nieuwe wagen in een merkgarage. Zo kies je bij DECOMO het uitzicht van prefabbetonelementen. Het uitgebreide kleurenpalet en de

veelheid aan afwerkingsmogelijkheden zorgen voor een tailormade product met een hoogwaardige uitstraling. Dat deze keuze daarenboven

duurzaam is, maakt architectonisch beton zo mogelijk nog aantrekkelijker!

Tekst Liesbeth Verhulst | Beeld DECOMO

Architectonisch beton van DECOMO draagt bij tot de uitstraling van The Waves in Oostende. (architect: B2Ai)

DECOMO werd ruim veertig jaar geleden opgericht.

De focus lag meteen op prefabbeton.

Via uitbreidingen in de export is DECOMO

uitgegroeid tot marktleider in zijn branche. De

firma is anno 2021 niet alleen actief in België,

maar ook in Nederland, Luxemburg, Frankrijk

en het Verenigd Koninkrijk. Door continue

investeringen – zoals een nieuwe CNC-machine

en een state of the art betoncentrale die uniek

is in Europa – kan het bedrijf zijn leidende

rol behouden en verder versterken. Vandaag

dragen 160 medewerkers hun steentje bij,

zowel in het interne studiebureau als in de

productieomgeving. Via een specialisatie in

diverse nabewerkingen zorgt DECOMO voor extra

toegevoegde waarde.

Prefab maatwerk van a tot z

Met talloze verschillende additieven biedt

DECOMO een uitgebreid kleurenpalet aan. Er zijn

ook diverse afwerkingen mogelijk: zuren, wassen,

stralen, polijsten. Of inleg van natuursteen, bak-

steenstrips of tegels in de malbodem. “Daarmee

onderscheiden we ons van andere bedrijven”, zegt

commercieel directeur Brecht Demeulenaere.

Het productieproces gebeurt volledig binnenshuis.

Een vijftiental projectingenieurs en tekenaars

maken de productietekeningen. Op basis daarvan

wordt de mal gemaakt in de eigen bekistingsafdeling.

De wapening en de betonsamenstelling

worden op punt gezet. Na het gieten worden de

betonelementen ontkist en afgewerkt.

110 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


BETON

THEMA

De voordelen van prefabbeton spreken voor

zich. “Elementen die vooraf vervaardigd en volledig

afgewerkt zijn, zorgen voor een belangrijke

tijdswinst op de werf en zijn bijgevolg kostenbesparend”,

legt Brecht Demeulenaere uit. “De

prefabbetonelementen worden allemaal vervaardigd

in een fabrieksomgeving, wat uitermate belangrijk

is voor het afleveren van een kwalitatief

hoogstaand eindproduct. Deze kwaliteit wordt

bovendien versterkt door de precieze en scherpe

details die in een fabrieksomgeving veel beter te

realiseren zijn.”

Residentie Victoria in Oostende etaleert de ongebreidelde mogelijkheden van architectonisch beton.

(architect: CONIX RDBM Architects)

“In ons eigen studie- en tekenbureau

tasten we de grenzen af van wat

technisch haalbaar is”

De driedimensionale architectonische betongevel van het Rigadocks-woonproject in Antwerpen spreekt

eveneens tot de verbeelding. (architect: M2 Architecten)

Duurzaamheid

Het oordeelkundige gebruik van grondstoffen

en de inzet van de modernste technieken maken

van DECOMO een duurzame verwerker. Regenwater

wordt maximaal gerecupereerd en hergebruikt

in diverse productieprocessen. DECOMO

zet volop in op milieubewust functioneren: van

vloeistofdichte vloeren in de afwerkingshallen

over eigen waterzuiveringsinstallaties tot circa

12.000 m² zonnepanelen op de daken, die voor

een verdere reductie van de ecologische voetafdruk

zorgen. Architectonisch beton zorgt an sich

voor een robuuste en onderhoudsvriendelijke

gevel die een minimum aan grondstoffen combineert

met een uiterst lange levensduur, wat

de duurzaamheid van het materiaal een extra

boost geeft.

Intensieve samenwerking

“We proberen met onze kennis zo ver mogelijk en

zoveel mogelijk mee te gaan in het verhaal van

bouwheer, architect en aannemer. In ons eigen

studie- en tekenbureau tasten we de grenzen af

van wat technisch haalbaar is. Desgewenst geven

we al in een vroege ontwerpfase technisch en

esthetisch advies. Zo gieten we de visie van

de architect in een werkbare oplossing met de

gewenste look-and-feel”, aldus Demeulenaere.

“Elk project is voor ons maatwerk, waarbij we

streven naar de meest adequate oplossing, om

zo ieder architectonisch project een uniek cachet

te geven. Op die manier verenigen we kwaliteit

met productiviteit.”

Door de productie volledig in eigen beheer

te houden en klanten nauw te betrekken, wil

DECOMO met zijn balkons, gevelbekleding, luifels

en andere prefabelementen een stempel drukken

op bouwprojecten. Zo werkte het bedrijf mee aan

de nieuwe residentie Rigadocks in Antwerpen en

diverse gebouwen van Versluys op de Oostendse

Oosteroever. Ook het retailproject R.Plaza in

Roeselare draagt de DECOMO-stempel. Vandaag

draagt DECOMO onder meer zijn steentje bij

aan The Waves, een nieuwe ontwikkeling van

Vastgoedgroep Degroote in Oostende, en de

Antwerp Tower van Matexi. ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 111


DECOMO

DECOMO

Architectonisch beton

voor Architectonisch al Uw realisaties

beton

voor al al Uw Uw realisaties

Met meer dan 40 jaar ervaring, is DECOMO de specialist inzake de productie

Met Met meer dan dan 40 40 jaar ervaring, is is DECOMO de specialist inzake de productie

van dit kwalitatief en uiterst hoogwaardig betonproduct op maat, dat tevens

van van dit dit kwalitatief en en uiterst hoogwaardig betonproduct op maat, dat tevens

structureel kan worden aangewend.

structureel kan kan worden aangewend.

Wij bieden conceptueel advies tijdens de ontwerpfase van om het even welk

Wij Wij bieden conceptueel advies tijdens de ontwerpfase van om het even welk

bouwproject en garanderen een professionele begeleiding tijdens de uitvoering.

bouwproject en en garanderen een professionele begeleiding tijdens de uitvoering.

DECOMO, waar creativiteit en vakmanschap hand in hand gaan, dat is telkens

DECOMO, waar creativiteit en en vakmanschap hand in hand gaan, dat is telkens

weer

weer weer

maatwerk maatwerk

en

en en

adequate adequate

oplossingen oplossingen

die die

Uw Uw

architectonisch architectonisch project project een

een

uniek uniek cachet cachet geven!

geven!

www.decomo.be


Certificatie

Inspectie

Metrologie

Certificatie van duurzaam en kwaliteitsvol

beton zit ons als gegoten.

U zit op de eerste rij met ons vlot en toegankelijk Extranet!

Het Extranet van BE-CERT biedt een zoekmachine die toelaat om de certificaathouders en

gecertificeerde producten van BE-CERT makkelijk terug te vinden. Deze functionaliteit geeft de

actuele, correcte certificatiestatus weer van alle producten, en laat toe om te zoeken op een

product(type), een firmanaam, een kenmerk,… Ook andere documenten, zoals reglementen en

technische voorschriften zijn hier beschikbaar, handig gerangschikt per sector.

Het BE-CERT Extranet vind je op https://extranet.be-cert.be

www.be-cert.be


THEMA

BETON

CERTIFICATIE EN NORMERING

VOOR STORTKLAAR BETON IN VOLLE EVOLUTIE

De BENOR-certificatie voor stortklaar beton is gebaseerd op de Europese betonnorm en zijn Belgische aanvulling. De recentste versie van die

Belgische norm en het bijbehorende toepassingsreglement (TRA 550) dateren van 2018, maar dat betekent uiteraard niet dat het certificatie- en

normeringsproces intussen stilligt. Integendeel: achter de schermen wordt volop gewerkt aan een nieuwe uitgave van de Belgische aanvulling

en versie 5.0 van het toepassingsreglement voor stortklaar beton. Pascale De Kesel, sinds 1 maart 2018 sectordeskundige voor stortklaar beton

bij BE-CERT, vertelt ons hoe de vork in de steel zit.

Tekst Tim Janssens | Beeld BE-CERT

De werkgroep die zich over de nieuwe uitgave van het toepassingsreglement van de Belgische betonnorm buigt, wordt binnenkort versterkt met vertegenwoordigers uit

de aannemerij.

“De Belgische aanvulling van de Europese betonnorm en

het TRA 550-toepassingsreglement worden voortdurend

aangepast om up-to-date te blijven”

Pascale De Kesel: “Voor zij die eraan zouden twijfelen: certificatie en normering

zijn geen statische gegevens. Stortklaar beton is een domein waarin voortdurend

allerhande zaken evolueren, dus de Belgische aanvulling van de Europese betonnorm

en het toepassingsreglement moeten regelmatig aangepast worden

om up-to-date te blijven. De werkgroep die zich over de nieuwe uitgave van het

toepassingsreglement buigt, wordt binnenkort versterkt met vertegenwoordigers

uit de aannemerij. Zo kunnen de noden van de uitvoerders beter in rekening

gebracht worden, wat in het verleden weleens spaak liep. Denk bijvoorbeeld

aan bestellingen bij betoncentrales die niet overeenstemden met wat vereist

was op de werf. Dergelijke zaken hopen we voortaan beter te kunnen stroomlijnen,

zodat we discussies en valse verwachtingen kunnen uitsluiten. Hoewel

er al vertegenwoordigers van de aannemerij zetelden in het Bestuurscomité dat

het reglement moet goedkeuren, hadden we niet het gevoel dat dit voldoende

zoden aan de dijk bracht. De integratie van aannemers in de werkgroep zou hier

verandering in moeten brengen. We hebben al een oproep gedaan via het WTCB

en de respons overtreft onze verwachtingen, dus dat is alvast veelbelovend!”

114 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


BETON

THEMA

De nieuwe versie van het toepassingsreglement gaat eveneens gepaard met de introductie van een kersvers controleschema.

Nieuw controleschema en digitalisering

“De nieuwe versie van het toepassingsreglement zal bovendien gepaard gaan

met de introductie van een kersvers controleschema. Elke BENOR-betoncentrale

wordt jaarlijks standaard onderworpen aan zes technische controles en een

audit. Vanuit de sector kregen we echter het signaal dat de effectieve controles

soms hun doelstelling voorbijschieten. Vandaar dat we nog meer zullen gaan

diversifiëren qua type controle en duidelijker zullen aflijnen welke controletaken

daartoe behoren, zodat er geen sprake meer zal zijn van overlap. Voorts zullen

we uiteraard ook rekening houden met de voortschrijdende digitalisering. We

hebben lessen getrokken uit de coronaperiode, waarbij bepaalde controles

deels of volledig vanop afstand gebeurd zijn. Via het nieuwe controleschema,

waarin onder meer gedefinieerd wordt welke informatie producenten ter

beschikking moeten stellen, willen we dit ook in de toekomst mogelijk maken.”

Belgische aanvulling en BENOR-reglement

“De Belgische aanvulling bij de Europese betonnorm krijgt eveneens een

update. En eens de nieuwe versie er is, zullen we ons BENOR-reglement daar

weer op afstemmen. De komst van nieuwe cementsoorten is een van de

hot topics die onder de loep genomen worden, net als staalvezelbeton en de

normatieve verankering van waterabsorptie in beton – een van de parameters

die een indirecte indicatie vormen voor de duurzaamheid van beton. Dit laatste

aspect was al voorzien in de vorm van technische specificaties, maar ook de

bijbehorende controle zal nu meegenomen worden in het normatieve kader.

BE-CERT is vertegenwoordigd in de werkgroep voor de aanpassing van de

Belgische aanvulling, dus ook wij kunnen onze expertise laten gelden om de norm

nog beter te maken. Om dit voortaan nog efficiënter te kunnen doen, hebben

we met Leslie Hammer een jonge ingenieur aangeworven die ons betonteam

komt versterken. Kortom: we zitten zeker niet stil en blijven de evoluties binnen de

betonsector op de voet volgen!” ❚

Leslie Hammer (rechts) kwam het betonteam van BE-CERT versterken en fungeert

nu als rechterhand van sectordeskundige Pascale De Kesel (links).

Leslie Hammer: “Na het afronden van mijn studies burgerlijk

ingenieur-architect aan de Universiteit van Louvain-la-Neuve ben

ik bij BE-CERT aan de slag gegaan omdat ik wil bijdragen aan

de kwaliteit van beton en wil meewerken aan de evolutie ervan.

Een interessante uitdaging in het licht van de hedendaagse maatschappelijke

uitdagingen. De betonsector is effectief een sector

in voortdurende evolutie, waar nog veel ontwikkelingen moeten

worden gerealiseerd.”

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 115


THEMA BETON

VAKMANSCHAP IN NATUURSTEEN-

EN BETONVLOEREN

Vloeren zijn niet altijd even goed bestand tegen de tand des tijds. Toch is vervanging niet altijd nodig om het interieur een frisse en uniforme

look te geven. Er bestaan immers specialisten die vloeren renoveren en polijsten. Een van die witte raven is Polistone uit Kortrijk, dat zich

toelegt op natuursteen- en betonvloeren. Aangezien deze onderneming niet bang is voor nieuwe uitdagingen, zette ze ook de stap naar plaatsing.

En dan meer bepaald van marmerbeton, een vloerbedekking die momenteel sterk in de lift zit.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld Polistone

Omdat Pol Vandendriessche maar geen oplossing

vond om zijn eigen natuursteenvloer op te waarderen,

ging hij zich in de jaren negentig in deze

materie verdiepen. “Op dat moment waren er in

België weinig specialisten ter zake”, vertelt hij. “Toch

was er een enorme behoefte aan renovatie en polijsten

van dergelijke vloeren. De trend om steeds

vaker voor open keukens en grote ruimtes te kiezen,

speelde in dit opzicht een belangrijke rol. Bij een dergelijke

herindeling worden kleurverschillen, vlekken

en beschadigingen aan de vloer manifest zichtbaar.”

Van renovatie naar afwerking

Uiteindelijk besloot Pol Vandendriessche zich

zelf op het renoveren en polijsten van natuursteenvloeren

toe te leggen. Met succes, want met

Polistone maakte hij al snel naam en faam. In

2010 kreeg hij zelfs de vraag om in het shoppingcentrum

van Kortrijk 5.000 m² granitotegels

vlak te slijpen en donker verzoet af te werken.

Paul Vandendriessche: “Een opdracht die we met

plezier hebben aangenomen, ondanks het feit

dat dit zware investeringen in grote machines met

zich meebracht. We wisten echter dat dit project

nieuwe mogelijkheden zou openen.”

Mooie referenties

Vrij snel daarna startte Polistone met de renovatie

van gepolierde betonvloeren en de aanleg van

marmerbeton. “Intussen zijn we uitgegroeid tot

een belangrijke speler in dit domein”, aldus Pol

Vandendriessche. “Onze referentielijst telt dan ook

heel wat projecten waarop we bijzonder trots zijn. Zo

hebben we 14.000 m² marmerbeton geplaatst op de

havendammen van Oostende. Ook het Stationsplein

in Ieper hebben we met 5.000 m² marmerbeton

bekleed. En in de Melopee School in de Oude Dokken

in Gent plaatsten we 2.400 m² marmerbeton

als binnenvloer. Want de vloer kan zowel binnen als

buiten worden geplaatst. Natuurlijk voeren we niet

alleen erg grote projecten uit. Ook op de residentiële

markt neemt de vraag toe. Zowel in nieuwbouw- als

renovatieprojecten is marmerbeton immers perfect

te combineren met vloerverwarming.”

Ook in particuliere woningen valt de keuze alsmaar vaker op marmerbeton.

116 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


BETON

THEMA

“Wij garanderen

een vakkundige

plaatsing en

minutieuze

afwerking”

Zowel in nieuwbouw- als renovatieprojecten is marmerbeton perfect te combineren met vloerverwarming.

Oog voor detail

Een belangrijke sleutel voor het succes van Polistone

is dat alle werken met oog voor detail worden

uitgevoerd. “In renovatieprojecten is dit ontzettend

belangrijk om een goed resultaat te bekomen”,

vertelt Pol Vandendriessche. “Omdat we dit streven

naar excellente kwaliteit doortrekken naar het

plaatsen van marmerbeton, maken we het verschil

in dit domein. Wij garanderen immers een vakkundige

plaatsing en minutieuze afwerking. Zodat

klanten een vloer krijgen die zowel functioneel als

esthetisch de verwachtingen gedurende vele jaren

kan inlossen.” ❚

MARMERBETON EN

GESLEPEN BETON

© poot architecten © Xavier De Geyter architecten

Marmerbeton is een gewapende

betonvloer met het uitzicht van

de aloude gekende Italiaanse

granitovloeren. De kleur van zand,

cement en granulaten wordt in

samenspraak met de bouwheer

samengesteld voor het bekomen

van een unieke, ijzersterke en

onderhoudsvriendelijke betonvloer.

www.polistone.be

Polistone_Ad_1/2.indd 2 16/02/21 16:52

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 117


THEMA

BETON

Een secure uitvoering is cruciaal om aan de esthetische eisen te voldoen.

PREFAB BOUWEN OP HET HOOGSTE NIVEAU

ARCHITECTONISCH ZICHTBETON

VOOR UNIEKE VILLABOUW

Vlakken van architectonisch beton, grote glaspartijen en strakke lijnen, aangevuld met houten accenten. Voor deze villa in Deinze speelde

architectenbureau Govaert & Vanhoutte zijn signature design ten volle uit. Prefabfabrikant Enjoy Concrete en Bouwbedrijf Bryon voerden het

ontwerp uit. Met de grootste zorgvuldigheid en oog voor detail.

Tekst Stephanie Demasure | Beeld Tim Van de Velde

118 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


BETON

THEMA

Vlakken van architectonisch beton, grote glaspartijen en strakke lijnen: het signature design

van Govaert & Vanhoutte Architects.

“Een woning met uitgepuurde

architectuur bevat veel verschillende

structuren en elementen”

Een grote diversiteit aan betonstructuren en uitdagende

constructies: de bouwpartners konden

bij het optrekken van deze moderne villa echt hun

expertise tonen. Enjoy Concrete produceerde ruim

400 vierkante meter aan betonelementen in een

veertiental toepassingen. Van wandpanelen en

luifels tot luchtbalken en terrastegels. Met een

grote esthetische functie, maar sommige ook als

dragende structuur. Inclusief het nodige studiewerk

vooraf dus.

Een complex huwelijk

Woningbouw met architectonisch beton is populair.

Qua vormgeving zijn er veel fans. Qua uitvoering is

het een stuk complexer. In tegenstelling tot bij een

loods of een appartementsblok bevat een woning

met uitgepuurde architectuur veel verschillende

structuren en elementen. “Een hele klus voor studiebureaus”,

weet Maarten Durnez van Enjoy Concrete.

Het bedrijf in Veurne maakt sinds jaar en dag

prefabbetonelementen op maat. “Die specifieke

expertise hebben wij in eigen huis. Ons intern

studiebureau telt zeven designers, waarvan drie

ingenieurs. Daarnaast hebben we nog een extra

ingenieur in dienst om het team bij uitdagende

projecten te versterken. Voorbereidende studies

en berekeningen zijn dus altijd piekfijn uitgewerkt.

Zeker in een complex project als dit, waar verschillende

technieken, vormen en constructies elkaar

afwisselen, is dat een grote troef.”

“Hiervoor moeten architect, stabiliteitsingenieur,

prefableverancier en wij als aannemer perfect op

elkaar ingespeeld zijn”, vult Tom Bryon aan, die de

ruwbouwwerken uitvoerde. “In de voorbereiding

worden de details al nauwkeurig uitgewerkt. Tijdens

de uitvoering wordt nog eens overlegd hoe de elementen

veilig en correct kunnen worden geplaatst

en getransporteerd. Voor deze woning zijn bijvoorbeeld

twee grote wanden geplaatst van 12 meter

lang en 20 ton op een uitkraging van 2 meter. Voor

de uiteindelijke montage konden we rekenen op

ons bekwaam en goed opgeleid personeel.“

Maximale ontwerpvrijheid

Prefabbouwers werken vaak met betonnen sandwichpanelen.

Enjoy Concrete daarentegen kiest

bewust voor massieve panelen. Maarten Durnez:

“Sandwichpanelen brengen het risico op thermische

scheuren met zich mee. Bovendien beperkt

die techniek de ontwerpvrijheid. Met massieve

panelen kunnen we elke vorm en afmeting maken.

Zoals hier: een mix van verschillende toepassingen,

in uiteenlopende groottes en technieken. Qua

architecturale mogelijkheden wordt prefabbeton

op die manier het equivalent van een façadesteen.”

Die vrijheid betekent vaak ook extra uitdagingen

voor de aannemer. Architectonisch zichtbeton voor

een woning verschilt qua uitvoering sowieso van

bijvoorbeeld industriebouw met prefabbeton. De

werken moeten namelijk aan de hoogste esthetische

eisen voldoen. “Dat impliceert secuur werken en

de betonelementen voldoende afschermen bij het

plaatsen”, licht aannemer Bryon toe. “Een grondige

voorbereiding is cruciaal. We weten perfect hoeveel

tegenpeil elk element moet hebben. Voor de uitkragingen

was dat tegenpeil bijvoorbeeld bepalend

om een perfect gealigneerd resultaat te verkrijgen.”

Een harmonisch plaatje

Ook rond de woning speelt beton een grote rol. Na

de plaatsing van het zwembad werd het terras aangelegd

met prefab XXL-tegels. “En die XXL mag je

letterlijk nemen”, zegt Maarten Durnez. “De grootformaattegels

meten liefst 10 vierkante meter per

stuk. Ook een huzarenstukje om te plaatsen dus.

Hiervoor werkte Bryon met vacuümunits, bruikbaar

voor gewichten tot 7.000 kilogram.” Dezelfde betonsamenstelling

zorgt ervoor dat binnen en buiten

een harmonisch geheel vormen. Een duidelijk stijlstatement

dat zijn effect niet gemist heeft. ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 119


CALCAIRES

DE

LA SAMBRE

1, Rue Blanc Caillou, 6111 Landelies

Tel.: 071 51 57 23

info@calcairessambre.be

www.calcairessambre.be

Open van maandag tot vrijdag van 6u tot 17u

Open gedurende de maand juli

Productie van kalksteen voor de bouw:

Breuksteen, stenen voor schanskorven, BENOR gekeurde granulaten

en zand • Calciumcarbonaat voor mortel, beton en cement •

Vermalen en als filler

enjoy-concrete-advertentie-197x130-archicomm-braeckel-10.02.2021.pdf 1 10/02/2021 11:20

Prefabulous.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

architect Govaert & Vanhoutte architects

© photography Tim Van de Velde

Enjoy Concrete nv — Vaartstraat 50A, 8630 Veurne (BE)

info@enjoyconcrete.be — 058 28 00 76 — www.enjoyconcrete.be


BETON

THEMA

Sierbetonspecialist stort zich nu

ook op het grote maatwerk

Architecten laten zich graag inspireren door het uitgebreide kleurenpalet, de vele afwerkingsmogelijkheden en de ongelimiteerde vormgeving

van prefabelementen in sierbeton. De fabricatie blijft echter puur vakmanschap dat weinigen in de vingers hebben. Een van die witte raven is

Claes Sierbeton, dat zich al meer dan 65 jaar specialiseert in kleinere elementen. Dankzij de verhuis naar een nieuwe uitvalsbasis in Pelt is de

onderneming nu ook klaar voor het grotere werk.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld Claes Sierbeton

In zijn nieuwe uitvalsbasis in Pelt beschikt Claes Sierbeton over de mogelijkheden

om ook grote elementen in sierbeton te produceren.

Ook in de binnentuin van het Herman Teirlinckgebouw in Brussel is

het vakmanschap van Claes Sierbeton te vinden: de zitranden zijn

vervaardigd in sierbeton.

Claes Sierbeton is een klinkende naam in het sierbetonwezen. Met oog voor detail

en grote technische vaardigheden fabriceert deze firma de meest uiteenlopende

elementen op maat. “Geen opdracht is ons te complex”, vertelt zaakvoerder

Frank Claes. “Dorpels, luifels, plinten, kroon- en sierlijsten, muurafdekkingen …:

op het vlak van architectonisch beton mag je ons werkelijk alles vragen.

Daarnaast kunnen klanten bij ons terecht voor straatmeubilair, plantenbakken,

brievenbussen en interieurelementen. Allemaal uit sierbeton natuurlijk, in de

gewenste kleur en afwerking. We durven te innoveren met nieuwe technieken

en materialen, want we blijven zoeken naar manieren om onze kwaliteit te verhogen

en onze klanten nog meer toevoegde waarde te bieden.”

Gesmaakte vooruitgang

Het is een aanpak die loont, want Claes Sierbeton blijft groeien. “Onze elementen

worden in heel België en Nederland gebruikt om gebouwen en openbare

ruimtes extra cachet te geven”, aldus Frank Claes. “Vooral architectonisch beton

zit in de lift, en niet uitsluitend voor de kleinere bouwelementen. Er is onder

meer vraag naar volledige balkons en grote gevelplaten in prefab sierbeton.

Om verschillen in kleur en afwerking te vermijden, willen bouwheren en archi-

“Geen opdracht is ons te

complex. Op het vlak van

architectonisch beton mag

je ons werkelijk alles vragen”

tecten dat één enkele partij alle elementen voor hun project fabriceert. In onze

vroegere vestiging konden we onmogelijk inspelen op deze behoefte, maar

dankzij de verhuis naar onze gloednieuwe uitvalsbasis in Pelt kunnen we dat

nu wel. Het is een vooruitgang die gesmaakt wordt door onze klanten, want

intussen hebben we al verschillende grote elementen geproduceerd – in de

letterlijke zin van het woord.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 121


Holle vloerelementen

in gewapend of

voorgespannen beton…

ook voor appartementen

© CONIX RDBM Architects

www.febefloor.be


BEEUWSAERT-CONSTRUCT.BE


THEMA

STAAL

WINNAARS STAALBOUW-

WEDSTRIJD 2020

BEKENDGEMAAKT

Bouwen met staal is een kunst op zich, en dus organiseert kenniscentrum Infosteel iedere twee jaar een Staalbouwwedstrijd om bijzondere

realisaties in de bloemetjes te zetten. Op 22 februari werden de laureaten van de 2020-editie bekendgemaakt. Uit 65 projecten die tussen juni

2018 en eind mei 2020 geheel of gedeeltelijk gerealiseerd werden in staal koos de professionele jury vier winnaars in evenveel categorieën.

Daarnaast werd er ook een Publieksprijs uitgereikt. In dit artikel lichten we de uitverkoren projecten even toe.

Tekst Tim Janssens | Beeld Tim Fischer – BINST ARCHITECTS, Yannick Milpas, Matthijs van der Burgt, Martijn Kort Photography, Tim Janssens

Het hoofdkwartier van Cordeel in Temse. (Beeld: Tim Fischer – BINST ARCHITECTS)

CART in Ham. (Beeld: Yannick Milpas)

HQ Cordeel, Temse

Een architecturaal hoogstandje, een technisch

huzarenstuk, een unieke eyecatcher: er zijn veel

manieren om de nieuwe hoofdzetel van Cordeel

in Temse te omschrijven. Dat dit prestigeproject

aan het langste eind trok in de categorie Utiliteitsbouw,

hoeft dan ook niet te verwonderen.

Het 108 meter lange balkvolume is ontworpen

door BINST ARCHITECTS en overbrugt het voor-

malige droogdok van de Boelwerf, dat strategisch

gelegen is aan een zijarm van de Schelde.

Staal, glas, spiegelende gevelpanelen en een

grenzeloze ambitie zijn de ingrediënten die dit

constructieve pareltje unaniem in de smaak doen

vallen. De stalen vakwerkstructuur (1.200 ton)

werd voorgemonteerd op het uiteinde van het

droogdok en op zijn plaats gehesen met behulp

van speciale kranen.

CART, Ham

Op een bescheiden bebost bouwperceel in een

kmo-zone, met uitzicht op het Albertkanaal, verrezen

een atelierruimte voor laswerken, een landschapskantoor

voor circa vier personen en een

woning met loftallures. Om de activiteiten van

het lasbedrijf in de verf te zetten, besliste MAX8

architecten om met zichtbaar blijvend profielstaal

en stalen zonweringen te werken. Hoewel

124 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


STAAL

THEMA

de structuur van het gebouw hybride is – deels

beton, deels staal – wekt het de indruk dat het

is opgetrokken als een zuivere staalbouwconstructie,

vermits de zwarte stalen liggers (type

UPN400) en kolommen zichtbaar zijn in de gevels,

die bekleed zijn met houten latten. In totaal

is er 38 ton S235-profielstaal verwerkt in het

gebouw. Kortom: een terechte winnaar in de

categorie Residentieel!

A Giant Sculpture in Kasterlee. (Beeld: Matthijs van der Burgt)

Het parkeergebouw van imec en KU Leuven. (Beeld: Tim Janssens)

The Dutch Vault in het Nederlandse Houten. (Beeld: Martijn Kort Photography)

A Giant Sculpture, Kasterlee

Op het hoogste punt van de Kempense Heuvelrug

nabij Kasterlee – boven op de 30 meter hoge

slapende landduin van de Hoge Mouw – prijkt

‘A Giant Sculpture’, een permanente staalsculptuur

die ontworpen is door Gijs Van Vaerenbergh.

De kolos meet 6 x 5 x 3 meter en weegt zo’n 2

ton. Het gefacetteerde hoofd is opgebouwd als

een koepel, die uit 2115 aan elkaar gelaste, 6 mm

dikke metalen driehoeken bestaat. Dit nieuwe,

bevreemdende element voedt de verdere mythevorming

van het landschap – als verwijzing naar

opgegraven beeldhouwwerken uit de oudheid –

en werd bekroond in de categorie Specifieke elementen

in staal.

Parkeergebouw imec/KUL, Leuven

Op campus Arenberg III, gelegen tussen de

imec-site en gebouw 200A van het departement

Computerwetenschappen van de KU Leuven,

verrees in de tweede helft van 2018 een nieuw

parkeergebouw. Geen doordeweeks volume waarvan

de ruwbouw tevens als afwerking fungeert,

maar een architecturaal hoogstaande realisatie

van Stéphane Beel Architects met een verfijnde

uitstraling, dat de hoofdvogel afschoot in de categorie

Industriële gebouwen. Anders dan heel wat

andere parkeergarages, die vaak volledig worden

opgebouwd uit (prefab)beton, bestaat het energieneutrale

parkeercomplex van imec en KU Leuven

uit een staalstructuur met samengestelde I-liggers

en gewapende staalplaat-betonvloeren.

The Dutch Vault, Houten (NL)

Door de coronapandemie verliep de stemprocedure

voor de Publieksprijs volledig digitaal.

2700 geïnteresseerden maakten hun voorkeur

kenbaar en verkozen The Dutch Vault in het

Nederlandse Houten tot winnaar. Een mooie

keuze, want het nieuwe hoofdkwartier van de

Koninklijke Nederlandse Munt mag zeker gezien

worden. Het iconische gebouw, dat ontworpen

is door Architectenbureau Wastiau & Co en

Architectenbureau Wil-Ma, springt sterk in het

oog dankzij zijn goudkleurige façade. Een knap

staaltje gevelarchitectuur dat tot stand kwam via

het intrigerende samenspel tussen driehoekige

metalen puntprofielen, die met hun driedimensionale

karakter en dynamische kleurschakering

een unieke optische illusie creëren. ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 125


THEMA

STAAL

Na de opening van zijn Belgische kantoor in 2018 investeerde LCP in de bouw van een tweeledig magazijncomplex in Nijvel.

KWALITATIEF LOGISTIEK VASTGOED

VOOR PAN-EUROPESE SPELER

Hoe klein ons landje ook is: België is en blijft een belangrijk knooppunt voor logistieke activiteiten. Dat een pan-Europese speler als Logistics

Capital Partners onlangs neerstreek in Zuid-Nijvel, een industriezone met een uiterst strategische ligging (in de nabijheid van de E19 en E42),

hoeft dan ook niet te verwonderen. De gereputeerde magazijnontwikkelaar liet er door hoofdaannemer ASK Romein een gloednieuw logistiek

complex van 32.000 m² optrekken, dat is opgedeeld in twee units met kwalitatieve kantoor- en opslagruimte.

Tekst Tim Janssens | Beeld Sébastien Adriaensen Fotografie

Logistics Capital Partners (LCP) is een van de top 10-ontwikkelaars voor

magazijnruimte in Europa. De snelgroeiende onderneming was in het verleden

al actief in Nederland, Italië, Spanje, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, waar

het onder meer vastgoedprojecten realiseerde voor grote internationale klanten

als Amazon, Primark, XPO en Kering Group (Gucci, Yves Saint Laurent), en richt

haar pijlen nu ook resoluut op België. Na de opening van zijn Belgische kantoor

in 2018 investeerde LCP in de bouw van een tweeledig magazijncomplex in

Nijvel, waarvoor het met het farmaceutische bedrijf Medi-Market al meteen een

eerste volwaardige huurder wist te strikken. Het mag duidelijk zijn: de officiële

lancering van LCP op de Belgische logistieke vastgoedmarkt is een feit.

126 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


STAAL

THEMA

“We stonden niet alleen in voor de ruwbouw, maar ook voor de technische

installaties, de afwerking en de buitenaanleg”, benadrukt Jurgen Wolfs.

LCP strikte met Medi-Market al meteen een eerste volwaardige huurder.

“Het tijdverlies door corona hebben we goedgemaakt in het

verdere uitvoeringsproces, ondanks de strakke bouwtermijn

van amper tien maanden”

Onvervalst totaalproject

Om zijn nieuw logistiek centrum in de industriezone van Zuid-Nijvel volgens

de regels van de kunst te kunnen realiseren, deed LCP (via extern projectmanager

BOS Services) een beroep op de expertise van ASK Romein. De

gerenommeerde industriebouwer uit Malle kreeg tien maanden de tijd

om het 32.000 m² grote magazijncomplex van a tot z op te trekken. “We

stonden niet alleen in voor de ruwbouw, maar ook voor de technische

installaties, de afwerking en de buitenaanleg. Het was met andere woorden

een onvervalst totaalproject”, vertelt Jurgen Wolfs, Directeur der Werken

bij ASK Romein. “Het complex bestaat uit twee gebouwen: enerzijds een

eerste unit met 15.800 m² opslag- en 1.580 m² kantoorruimte, anderzijds een

Beide units omvatten bijna 16.000 m² magazijnruimte.

tweede unit met 15.700 m² opslag- en 598 m² kantoorruimte. De magazijnen

zijn dus quasi identiek, maar het kantoorgedeelte van unit 1 is aanzienlijk

groter. Vermits LCP daar tijdens de bouw een huurcontract voor afsloot met

Medi-Market, hebben we in volle uitvoering nog een reeks planwijzigingen

moeten doorvoeren om de kantoorruimte te verviervoudigen. Dit heeft de

oplevertermijn met amper twee maanden verlengd.”

Een strakke bouwtermijn

Beide gebouwen staan op paalfunderingen en beschikken over een betonstructuur

met prefabkolommen, voorgespannen liggers en welfsels. Hun

buitenschil bestaat uit geïsoleerde betonnen gevelpanelen, die bekleed zijn

met geïsoleerde stalen sandwichplaten – verticaal geplaatst op de magazijnen

en horizontaal geplaatst op de kantoorgedeeltes. De wit gecoate

stalen dakplaten zijn aangevuld met dakisolatie en een pvc-dakdichting. De

magazijnen zijn uitgerust met een polierbetonvloer met een hoge vlakheidsklasse

en zonder zaagsneden. Een PLUVIA-systeem voert het regenwater

af naar een extern bufferbekken. “In technisch of bouwkundig opzicht had

dit project geen primeurs voor ons in petto, maar door de coronapandemie

hebben we een maand verloren omdat de paalfundering niet geplaatst kon

worden. Gelukkig hebben we dit tijdverlies kunnen goedmaken in de loop

van het verdere uitvoeringsproces, ondanks de vooropgestelde strakke bouwtermijn

van amper tien maanden. Bovendien voldoen zowel de magazijnen

als de kantoren aan alle vooropgestelde kwaliteitseisen, dus we zijn zeer

tevreden met het eindresultaat. We hebben eens te meer bewezen dat omvangrijke

totaalprojecten als deze perfect binnen onze mogelijkheden passen.

Dat blijkt ook uit het feit dat BOS Services ons intussen al heeft ingeschakeld

voor een tweede gezamenlijke realisatie.” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

BOS Services (Boortmeerbeek) in opdracht van LCP Belgium (Leuven)

Architect

Talboom Group (Temse), onderdeel van Sweco Belgium (Brussel)

Hoofdaannemer(s)

ASK Romein (Malle)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 127


Bouwen aan monumenten Antwerpen, Harmonie

SMAAKVOLLE RESTAURATIE

GEEFT HARMONIE OPNIEUW TOEKOMST

De stad Antwerpen wil haar beschermde erfgoedgebouwen zoveel mogelijk inzetten voor publieke dienstverlening. In het masterplan dat ze

daarvoor liet opstellen, zijn of worden de diensten en bestuursorganen van de districten – deelgemeenten met eigen bestuursverantwoordelijkheden

– ondergebracht in dergelijke gebouwen, meestal in combinatie met een stedelijke loketfunctie. De meeste van die gebouwen

ondergingen daarvoor een grondige renovatie. Zo ook het nieuwe districtshuis van het centrale district Antwerpen, inclusief het stadsloket

van Antwerpen-centrum.

Tekst Koen Mortelmans | Beeld Marc Sourbron

Het Antwerpse districtshuis bevindt zich nog even in de oude kernstad.

Weldra verhuist het naar de negentiende-eeuwse uitbreidingsgordel, die

verkeerstechnisch iets beter ontsloten is. Het krijgt een onderkomen in de

zaal Harmonie, aan het gelijknamige parkje. Het parkje werd al in 2015

heraangelegd als landschapspark met slingerende wandelpaden.

Neoclassicistische stijl

Het gebouw werd in 1846 opgetrokken naar plannen van Pieter Dens, in

de toen populaire neoclassicistische stijl. Oorspronkelijk fungeerde het als

zomerlokaal van de Koninklijke Maatschappij der Harmonie. Die vereniging

van muziekliefhebbers had de nodige gronden langs de uitvalsweg naar

Het gebouw werd in 1846 opgetrokken naar plannen van Pieter Dens, in de toen populaire neoclassicistische stijl.

128 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Antwerpen, Harmonie Bouwen aan monumenten

De centrale ruimte van de grote zaal zal niet alleen dienstdoen als lokettenzaal. Er zullen ook recepties, tentoonstellingen, voorstellingen en lezingen kunnen plaatsvinden.

“We hebben gepleit voor

een niet-functionalistische

architectuur”

Berchem en Wilrijk aangekocht om er een concertgebouw te realiseren.

Na een uitbreiding in 1890 kreeg het gebouw zijn huidige vorm. In 1923

kocht de stad Antwerpen de site aan en veranderde ze de tuin in een

openbaar park. De zaal behield daarna nog tientallen jaren haar functie als

concert- en evenementenzaal, maar raakte tegen het einde van de twintigste

eeuw in verval. Voor ze een nieuwe functie kon krijgen, was een grondige

opfrisbeurt noodzakelijk.

Het autonoom gemeentebedrijf Vespa, dat het Antwerpse vastgoed in

stadsbezit beheert, schreef hiervoor een 'Open Oproep' uit. Atelier Kempe

Thill en RE-ST architecten kwamen als winnaar uit de bus. Oorspronkelijk

was er echter nog geen sprake van een districtshuis. De eerste ideeën

gingen meer in de richting van een 'stille ruimte.' Pas toen de verhuis van

het bestaande districtshuis zich opdrong, kwam de Harmonie in zicht.

"Met een functie als districtshuis maken we het Harmonie-gebouw nuttig

voor een groot publiek", zegt Dries Vermunicht, consulent architectuur bij

AG Vespa. Een project 'Stille Ruimte' zou eerder een kleiner, select publiek

hebben aangetrokken."

Erfgoed en functionaliteit

De architecten maakten een duidelijk onderscheid tussen het erfgoedkarakter

en de functionele invulling van het gebouw. Die functionaliteit kan

trouwens snel veranderen. Zo is het lang niet zeker of een stadsbestuur over

Het gelijkvloers kreeg een hedendaagse toets met betonnen kolommen, deurstijlen

en lambriseringen.

twintig jaar nog dezelfde nood aan loketten zal hebben als nu. "We hebben

dan ook gepleit voor een niet-functionalistische architectuur, waarbij je

in eerste instantie een gebouw ontwerpt dat dingen mogelijk maakt, ook

als het bouwprogramma verandert. Zo vergde de huidige aanpassing een

aantal technische ingrepen, bijvoorbeeld op het vlak van klimatisatie. Maar

de verschijning en de uitstraling van het gebouw staan daar los van", stelt

architect Oliver Thill. "We streefden ook naar een groot akoestisch comfort.

Over het algemeen hebben we de infrastructuur afgestemd op de organisatie

van een ruime diversiteit aan evenementen." }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 129


Bouwen aan monumenten Antwerpen, Harmonie

Het pleisterwerk van het interieur en de gevels is hersteld en waar nodig gereconstrueerd.

AGREF

Architectonisch Beton

De kracht van maatwerk

P roR eno

Schilderwerken en

vloerbekleding

AGREF nv - Tragelweg 4 - 9230 WETTEREN

www.agref.be - info@agref.be - tel. 09/369 19 11

Lindenstraat 304C, 2070 Zwijndrecht | 03/298 30 73

www.proreno.be | info@proreno.be

130 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Antwerpen, Harmonie Bouwen aan monumenten

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

PRORENO – SCHILDERWERKEN

Bij de renovatie van zaal Harmonie stond Proreno in voor het

uitvoeren van de schilderwerken. "Dit betrof niet het 'gewoon'

schilderen van een gebouw", blikt bestuurder Bart Gaudeus fier

terug op het project. "Wij werkten mee aan de herrijzenis van een

stukje geschiedenis. Monument Goedleven en gelijkaardige aannemers

doen wel vaker een beroep op de expertise van Proreno

voor schilderwerken bij de renovatie van historische gebouwen.

Zo hebben we recent meegewerkt aan renovaties in de Zoo en

de Handelsbeurs in Antwerpen en aan die van de Oude Abdij

van Drongen."

Sinds de oprichting in 2007 kende Proreno een onafgebroken

gezonde groei. "Daardoor zijn we nu een vaste waarde in de

wereld van decoratieve schilderwerken en zachte vloerbekleding,

zowel voor nieuwbouw als renovatie. Door onze vestiging

in Zwijndrecht ligt het voor de hand dat we in Antwerpen een

groot klantenbestand hebben. Dankzij deze centrale ligging zijn

we net zo goed actief in Gent, Brussel en elders in Vlaanderen.

Gezien onze groei blijven we inzetten op aanwervingen en het

aangaan van partnerships om onze capaciteit en kennis uit te

breiden. Kwaliteit en flexibel werken zijn onze troeven, steeds

met aandacht voor de nazorg. We zijn dagelijks actief met een

honderdtal medewerkers en partners.

De restauratie respecteert het oorspronkelijke ontwerp van het gebouw.

Flexibiliteit ingebouwd

"Om het gebouw in de toekomst gemakkelijk te kunnen aanpassen aan

andere functies hebben we onder meer bijna drie keer meer toiletgelegenheden

laten plaatsen dan strikt noodzakelijk is voor een kantoorgebouw.

Voor de organisatie van grootschaligere evenementen zijn die namelijk wel

nodig", aldus Vermunicht. Hij verwijst daarbij naar de term 'intelligente

ruïne', die ooit werd bedacht door bOb Van Reeth. "We hebben een casco

gecreëerd waarin alle infrastructuur die zware breekwerken zou vereisen nu

al klaarligt."

"In de negentiende eeuw was het op de een of andere manier altijd mogelijk

om in een gebouw van functie te wisselen", aldus Thill. "Tegenwoordig ligt

er echter een sterke focus op functionalisme – ook in de wetgeving, die soms

absurde eisen stelt. Dit maakt dat er bij een functiewissel bijna een nieuw

gebouw wordt gevraagd. Een bijkomend probleem is dat er bij nieuwbouw

dikwijls geen ruimte is voor esthetische kwaliteiten door de steeds verdere

budgettaire bezuinigingen. Dan ben je als architect blij dat je, zoals hier in

de Harmonie, werkt in een erfgoedgebouw waar die kwaliteiten al aanwezig

zijn. Die kwaliteiten (weer) zichtbaar maken, is wat anders dan een zuivere

reconstructie van de originele toestand. De aanpassingen uit het einde

van de negentiende eeuw waren noch bouwtechnisch, noch architecturaal

erg kwalitatief. Wij brachten een aantal correcties aan. Zo herstelden we

niet alle originele elementen en gaven we het gelijkvloers een hedendaagse

toets met betonnen kolommen, deurstijlen en lambriseringen." }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 131


Bouwen aan monumenten Antwerpen, Harmonie

Niet alleen zaal Harmonie, maar ook de aanpalende conciërgewoning en de

nabijgelegen oranjerie zijn volledig gerestaureerd.

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

AGREF – BORSTWERING IN

ARCHITECTONISCH BETON

Een mooi detail van zaal Harmonie is de borstwering op de eerste

verdieping. Het gaat om een kopie van de originele elementen,

minutieus nagemaakt door Agref. Ondanks de complexiteit was

deze opdracht een kolfje naar de hand van de firma uit Wetteren.

Agref werd in 1945 opgericht als betonproductiebedrijf en was de

eerste Belgische onderneming die begin jaren zestig de stap naar

architectonisch beton zette. “Met 75 jaar ervaring op de teller heeft

dit materiaal nog weinig geheimen voor ons”, aldus bestuurder

Bernard De Witte. “Wij blijven geïnteresseerd in speciale opdrachten

zoals zaal Harmonie. Onze sterkte is dat we anticiperen op bouwtechnische

problemen en meedenken over de functie en duurzaamheid

van het eindproduct. Dit resulteert in ijzersterke, naadloos

afgewerkte dragende of sierstructuren die prima bestand zijn tegen

weer en wind. In dit specifieke project schuilde de uitdaging voornamelijk

in de bekisting. Hoewel elk onderdeel quasi identiek lijkt, zit er

immers telkens een miniem verschil op de afmetingen.”

De gevels zijn opnieuw uitgerust met houten schrijnwerk.

Band met groene omgeving

Een centrale vraag was de versterking van de band met het park. "Het interieur

dat we aantroffen, was in de jaren zeventig – toen de grote zaal dienstdeed als

discotheek – volledig aangekleed met geluids- en brandwerende materialen",

legt Vermunicht uit. "De interactie met de omgeving was onbestaande. Daarom

lieten we al die toevoegingen uitbreken, zodat we ook het originele schrijnwerk

konden reconstrueren. We hebben tevens de luifel rondom het gebouw verwijderd

om de visuele band met het park te herstellen."

De loketwerking wordt ondergebracht in het centrale deel van de Harmonie.

"We stappen af van de traditionele opstelling van een lokettenzaal", legt

Vermunicht uit. "We zullen twee loketeilanden inrichten, die worden aangevuld

met minder formele opstellingen zoals infozuilen en afhaalbalies.

In deze ruime zaal kunnen ook tentoonstellingen plaatsvinden. Een nieuwbouwvleugel

zal onder meer enkele vergaderzalen herbergen. De bestaande

oranjerie krijgt een horeca-invulling, gericht op het park. De kantoren van

de districtsschepenen en de districtssecretaris zijn ondergebracht in de

conciërgewoning. Beide gebouwen zijn eveneens gerestaureerd." De vergaderingen

van de districtsraad zullen plaatsvinden in het nabijgelegen

nieuwe provinciehuis. ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Stad Antwerpen

Atelier Kempe-Thill (Rotterdam, Nederland) en

RE-ST architecten (Antwerpen)

THV Monument Goedleven (Brasschaat) &

Monument Vandekerckhove (Ingelmunster)

132 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Antwerpen, Harmonie Bouwen aan monumenten

CONDENSERENDE GASKETELS OP MAAT

Zowel zaal Harmonie als de conciërgewoning en de oranjerie zijn uitgerust met condenserende gasketels van Remeha. "Vandaag bieden we

uitsluitend ecologische oplossingen aan", geeft regioverantwoordelijke voor grote vermogens Dirk Gijpen mee. "Maar ook het prijskaartje

zal wellicht een rol hebben gespeeld bij de keuze voor onze ketels.”

Tekst Koen Mortelmans | Beeld Remeha

Zaal Harmonie en haar bijgebouwen worden verwarmd met energie-efficiënte condenserende gasketels.

Zaal Harmonie wordt verwarmd door twee ketels

van het type Gas 210 Eco Pro: eentje met een vermogen

van 166 kW en eentje met een vermogen

van 115 kW. "Die ketels kunnen in cascade geschakeld

worden ", aldus Gijpen. "De Gas 210 Eco Pro

zit al lang in ons gamma en kreeg intussen reeds

een update. Het is een populaire ketel bij gebruikers

omdat hij uitermate betrouwbaar is. En de installateurs

houden ervan omdat hij erg gemakkelijk te

installeren is dankzij zijn beperkte afmetingen (120

op 45 cm en 127 cm hoog)." In de oranjerie staat

een Remeha Initia Plus 28/33c niet alleen in voor

de verwarming, maar ook voor de productie van

sanitair warm water. "Ook dit model is compact

(45 op 34,5 cm en 76 cm hoog). Hij heeft een vermogen

van 28 kW voor verwarming."

Huishoudelijk gamma

Een Remeha Tzerra 35/40c met een vermogen

van 35 kW verwarmt de oranjerie. "Dit is een

toestel uit ons huishoudelijke aanbod. Met zijn

hoogte van 67 cm en breedte van 37 op 36,5 cm

is het eveneens een compact en – mede door

zijn geringe gewicht (29 kg) – makkelijk te installeren

apparaat. We leveren veel krachtige

“We leveren veel krachtige verwarmingsketels,

maar beschikken ook over een

huishoudelijk gamma”

verwarmingsketels aan onder meer scholen en

ziekenhuizen, maar het feit dat we ook een huishoudelijk

gamma hebben is een sterkte, omdat

installateurs en eindgebruikers er doorgaans de

voorkeur aan geven dat al hun verwarmingstoestellen

van dezelfde fabrikant zijn. Zo vermijden

ze mogelijke problemen met compatibiliteit en

hebben ze één enkel aanspreekpunt." ❚

VERWARMING IN EVOLUTIE

"Momenteel is de verwarming van gebouwen en sanitair warm water in België goed voor

ongeveer een derde van de CO 2

-uitstoot. Een doorgedreven keuze voor de gepaste duurzame

oplossing kan dit volume verminderen", zegt Dirk Gijpen. Die gepaste oplossing is

niet altijd en overal dezelfde. "Het hele plaatje moet kloppen. Ook de gedragsgewoonten

van de bewoners en andere gebruikers spelen mee. Soms is een condenserende gasketel

de voordeligste oplossing, terwijl dat bij nieuwbouwprojecten een warmtepomp kan zijn."

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 133


Te droge lucht (


Antwerpen, Harmonie Bouwen aan monumenten

LUCHTBEVOCHTIGING ESSENTIEEL

VOOR GEZOND BINNENKLIMAAT

Zowel zaal Harmonie als de conciërgewoning en oranjerie zijn uitgerust met performante ventilatie, die is aangevuld een uitgekiend

luchtbevochtigingssysteem. Zo'n systeem draagt sterk bij aan de realisatie van een gezond en comfortabel binnenklimaat. Condair (Holsbeek)

leverde de elektrische stroomluchtbevochtigers, stelde ze af en startte ze op.

Tekst Koen Mortelmans | Beeld Condair

Luchtbevochtigingssystemen kunnen zowel binnen als buiten worden opgesteld.

In zaal Harmonie staan ze binnen.

"Het gaat om zes stroomluchtbevochtigers van het type RS met lage exploitatiekosten",

vertelt sales manager Dirk Vanhove. "Onze opdrachtgever was HVACaannemer

Thermoco (Antwerpen). "Aanvankelijk was de stad op zoek naar een

lowbudgetinvestering. Daar staan echter zeer hoge exploitatiekosten tegenover.

Wij hebben dit technisch en cijfermatig geargumenteerd en beide oplossingen

vergeleken. Uiteindelijk viel de keuze dan toch op een duurdere basisinvestering.

Helaas wordt via aanbestedingen al te vaak een goedkoper systeem gekozen,

zonder rekening te houden met de kosten op lange termijn."

Hogere investering, lagere exploitatiekosten

De lagere exploitatiekosten hebben zowel betrekking op het waterverbruik als op

het energieverbruik en de onderhoudskosten. "Zo is ons systeem uitgerust met

een eigen, gepatenteerd kalkmanagementsysteem. Dat schudt automatisch en

continu de kalk van de weerstanden en vangt alles op in een extern reservoir. Zo

zijn er eenvoudigere en snellere onderhoudsbeurten om de kalk te verwijderen

en moet er ook minder water worden weggespoeld. Doordat de propere weerstanden

rechtstreeks in contact blijven met het water ligt hun energieverbruik

ook lager."

Net doordat Condair oplossingen aanbiedt die op lange termijn renderen

– zowel in luchtontvochtiging als in adiabatische koeling – kon het al diverse

mooie referenties in de wacht slepen. "In Antwerpen gaat het onder meer

om het Museum voor Schone Kunsten, Museum De Reede, de Koningin

Elisabethzaal, het Stadhuis en het Steen. In het havengebied werkten we ook

voor chemiereus Ineos en Katoen Natie.

Luchtbevochtiging is helemaal actueel tijdens de COVID-19-pandemie.

Virusbestrijding

Het moederhuis van Condair staat in Zwitserland. "Het verhaal begon al

in 1948, toen de eerste bevochtigingstoestellen hun intrede deden in de

ontsmettingsindustrie bij dieren. Vandaag is luchtbevochtiging een zeer

actueel onderwerp, doordat de verspreiding van virussen (zoals griepvirussen

en COVID-19) in goed bevochtigde lucht (tussen 40 % en 60 %) veel lager

ligt dan in te droge lucht. Bovendien voelen mensen zich beter en presteren

ze beter in voldoende vochtige lucht. In droge lucht wordt het immuunsysteem

gedeactiveerd. Het is heel belangrijk voor de gezondheid dat de

lucht in een werk- en leefomgeving wordt bevochtigd. Ook in omgevingen

met veel hygroscopische materialen, zoals papier, karton en tapijtvloeren,

maakt een luchtbevochtigingssysteem veel verschil.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 135


Bouwen aan monumenten Gent, Boekentoren

SPECIALE TECHNIEKEN VOOR SPECIAAL GEBOUW

De make-over van de Gentse Boekentoren blijkt een waar titanenwerk te zijn. Enkel de beste specialisten zijn goed genoeg om dit iconische

gebouw van architect Henry van de Velde in ere te herstellen. Niet verwonderlijk dus dat ook VK Architects & Engineers een hoofdrol kreeg

toebedeeld. Het multidisciplinaire ontwerp- en studiebureau was verantwoordelijk voor de speciale technieken in het gebouw, inclusief het

ondergrondse depot.

Tekst en beeld Els Jonckheere

De universiteitsbibliotheek en het voormalig

Hoger Instituut voor de Kunstgeschiedenis en

Oudheidkunde van de UGent werd tussen 1937

en 1942 gebouwd. Een renovatie drong zich al

langer op, maar pas in 2008 werd de knoop doorgehakt.

In overleg met de Vlaams Bouwmeester

werd het ontwerpteam van Robbrecht en Daem

architecten voorgedragen. Zij deden op hun beurt

een beroep op de expertise van een multidisciplinair

team, waaronder ook Baro Architectuur en

SUM Architecten (als uitvoerende architecten) en

VK Architects & Engineers. “Wij kregen meteen

een belangrijke missie”, vertelt Eef Mestdagh,

senior project engineer M&E Engineering bij VK.

“Om de toren te kunnen renoveren, moesten alle

boeken immers een tijdelijk onderkomen vinden.

Na een evaluatie van de conditie van de bestaande

collectie in de toren werd beslist om een nieuw

archief te bouwen. Het werd een ondergronds

depot van drie niveaus, dat onder de vijver van de

binnentuin werd aangelegd. Dit telt 40 kilometer

compacte volautomatische verrolbare archiefkasten.

Onze expertise werd ingeschakeld om er een klimatisatie

klasse A (ASHRAE) te voorzien. Op die

manier kregen de oude waardevolle boeken en

manuscripten er een veilig definitief onderkomen.”

Energiezuinig concept

De M&E-ingenieurs (mechanical & electrical)

van VK Architects & Engineers verzoenden deze

belangrijke conserveringsopdracht met een gereduceerd

energieverbruik. “We werkten een oplossing

uit die passieve en actieve maatregelen

combineert”, legt Eef Mestdagh uit. “Voor de

opslag van boeken zijn een jaargemiddelde van

50 % relatieve vochtigheid en een temperatuur

tussen 15 en 25 °C goede uitgangspunten. Om

schade te vermijden, mogen er geen te hoge

variaties op het vlak van temperatuur en relatieve

vochtigheid optreden. Na analyse werd beslist

om een maximale afwijking van 5 % RV en 2 °C

(kortetermijnschommelingen) toe te laten. Dit

realiseerden we door een homogene doorspoeling

van de geklimatiseerde ventilatielucht doorheen

het depot te voorzien. Bij het concept werd er ook

rekening mee gehouden dat contaminatie tussen

de verschillende zones uitgesloten was.”

De make-over van de Gentse Boekentoren is een werk van lange adem, waarbij een resem specialisten

betrokken zijn.

136 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Gent, Boekentoren Bouwen aan monumenten

In de Belvedère is geopteerd voor luchtstaalnameinstallaties

in plaats van klassieke detectoren.

De originele Henry van de Velde-lichtarmaturen namen na restauratie opnieuw hun plaats in.

“Dankzij onze M&E-expertise konden we

in het ondergrondse depot een optimaal

klimaat voor de waardevolle boeken en

manuscripten creëren”

De speciale technieken werden in het bestaande

meubilair geïntegreerd en de verlichting is

vanuit het glazen plafond voorzien.

Netjes verborgen

Intussen zijn we al zes jaar verder en is de

restauratie/renovatie van de Boekentoren flink

opgeschoten. Vooral in fase 3 konden de ingenieurs

van VK Architects & Engineers opnieuw

een grote meerwaarde bieden. “Tussen 2017 en

dit jaar werd het interieur van onder meer de

lees- en manuscriptenzalen, de toren en de professorengang

onder handen genomen”, aldus Eef

Mestdagh. “Wij tekenden het concept van de technische

installaties uit. Omdat de functie van de

toren ongewijzigd blijft – de opslag van boeken

en tijdschriften – werd klimaatklasse B vooropgesteld.

In de laagbouw moesten de technieken

maximaal ‘onzichtbaar’ worden gemaakt, zonder

dat er werd ingeboet aan comfort en energiezuinigheid.

Daarom besloten we de systemen

maximaal in het vaste meubilair en de interieurcomponenten

te integreren. Zo zitten de ventilatieroosters

verzonken in de kastvolumes. Voor de

branddetectie in de bijzondere zalen en de Belvedère

kozen we voor luchtstaalname-installaties

in plaats van klassieke detectoren. De radiatoren

werden achter de bestaande en gerestaureerde

stalen omkastingen geplaatst. In de leeszalen,

bepaalde gangen en de catalogenzaal wordt de

verlichting vanuit het glazen plafond voorzien. Tot

slot hebben we ervoor gezorgd dat de originele

Henry van de Velde-lichtarmaturen na restauratie

opnieuw hun plaats konden innemen.” }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 137


The Heilig Hart Tienen Regional Hospital VK services: Sustainable Design, Master planning, Space planning, Healthcare Arch., Interior Arch., Healthcare Eng., Structural Eng., M&E Eng., Infrastructure, BIM, Parametric Design, Acoustical Eng., Facade Eng. , Fire Safety Eng.

VK Architects & Engineers delivers fully integrated architecture and engineering services for demanding

healthcare clients worldwide who want to invest in healing environments in a constantly evolving society

where our quality of life is under stress. www.vkgroup.be

ARCHITECTS

& ENGINEERS

Want to help build tomorrow’s world? Check out how you can realize your possibilities on www.vkgroup.be/en/career-at-vk


Gent, Boekentoren Bouwen aan monumenten

Onder de vijver in de binnentuin werd een ondergronds depot van drie niveaus gebouwd.

In de toren zelf werd klimaatklasse B vooropgesteld.

Prestigieus project

Ook in deze fase stond energiezuinigheid centraal.

Daarom omvatte de oplossing van VK Architects

& Engineers een buitenzonwering, verlichting met

daglichtsturing, luchtgroepen met warmterecuperatie,

vraaggestuurde ventilatie, free cooling … Daarnaast

werd het volledige gebouw uitgerust met

toegangscontrole, camerabewaking en een automatisch

branddetectiesysteem met adresseerbare

detectoren. In 2022 start de restauratie van de

oostvleugel, waarna de westvleugel aan de beurt

is. “Ook daar verwachten we een toegevoegde

waarde op het vlak van speciale technieken te

kunnen bieden”, besluit Eef Mestdagh. “We zijn hoe

dan ook erg trots dat VK Architects & Engineers het

voortouw mocht nemen in het M&E-gebeuren van

dit bijzondere monument, in samenwerking met

een architectenteam dat uiterst respectvol met het

erfgoed omgaat. De Boekentoren is dan ook een

erg mooie referentie in onze uitgebreide lijst van

complexe restauraties.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 139


Onderwijs Gent, CAPTURE Accelerator Building

ONDERZOEKSGEBOUW OP VOORMALIGE SLIBDEPONIE

Een duurzaam karakter en een grote mate van flexibiliteit. Dat zijn twee van de eigenschappen die het CAPTURE Accelerator Building typeren. Een

gebouw dat helemaal klaar is voor de toekomst dus. Het sobere, solide complex trekt de aandacht met de aluminium bekleding van de raampartijen.

Het dynamische spel van licht en schaduw matcht perfect met de waardevolle onderzoeksactiviteiten die zich binnenin zullen afspelen.

Tekst Stephanie Demasure | Beeld Cordeel

Het sobere, solide gebouw trekt de aandacht via de aluminium bekleding van de raampartijen.

Een vloeroppervlakte van 7.200 vierkante meter en vijf verdiepingen met

ruimte voor onderzoek. Het lijdt geen twijfel dat het Accelerator Building

van CAPTURE zijn naam zal waarmaken als hefboom voor innovatieve,

duurzame oplossingen. De eerste drie verdiepingen worden ingericht

als onderzoekscentrum voor de UGent, waar de kiem wordt gelegd voor

nieuwe concepten die kunnen bijdragen tot de creatie van een circulaire

economie. Deze verdiepingen combineren modulaire laboratoria, administratieve

ruimtes, een dubbelhoge testhal en ondersteunende functies. De

twee bovenste verdiepingen worden later ingericht door IIC (het Incubatieen

Innovatiecentrum van de UGent) en zullen plaats bieden aan spin-offs

die hun ideeën verder vorm willen geven.

Prefab bouwproces

Het ontwerp van SVR-ARCHITECTS werd in de praktijk gebracht door aannemer

Cordeel. Het familiale bouwbedrijf breidde zijn inhouse expertise in

de loop der jaren uit via verschillende overnames. Zo gebeurde het ook met

Imtech. “Een ervaren installatiepartner voor technieken aan boord hebben,

is altijd een troef. Zeker in dit soort projecten”, benadrukt Rudi Put, hoofdprojectleider

van Cordeel voor het CAPTURE-project. “De ruwbouw was op zich

vrij klassiek, al waren de technische ruimtes wat groter en de verdiepingen

wat hoger dan gewoonlijk. Vooral voor de technieken is de aanwezigheid van

laboratoria natuurlijk een extra uitdaging. Eentje waarvoor we als aannemers

de nodige expertise aan de dag konden leggen.”

140 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Gent, CAPTURE Accelerator Building Onderwijs

De zon zorgt voor een dynamische dialoog tussen licht en schaduw. Naarmate de dag vordert, ontdek je steeds een iets andere gevel.

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

ISOPANEL – ISOTHERMISCHE, HYGIËNISCHE

WAND-, GEVEL- EN DAKBEKLEDING

Isopanel is al jaren een van de grootste marktspelers in het plaatsen van isothermische

panelen en deuren. De gespecialiseerde firma uit Temse mocht

haar expertise ook demonstreren op de werf van het CAPTURE Accelerator

Building, waar het actief was in het onderzoekscentrum voor de UGent. “Op

het gelijkvloers stonden we in voor het bouwen van meerdere koelcellen en

een diepvriescel – aanpalend aan een brandwand, die eveneens door ons

geplaatst is. Op de twee daaropvolgende verdiepingen gaven we mee vorm

aan een technische ruimte (op niveau +1) en een frigo (op niveau +2)”, vertelt

projectleider Lindsay Vanbever. “In dit project schommelen de temperaturen

van -20°C tot 45°C en hebben we bijgevolg ook te maken met tropische

temperaturen, wat voor ons iets minder gebruikelijk is, maar daarom zeker

niet minder uitvoerbaar. Deze opdracht vereiste een nauwe samenwerking

met onze klant Cordeel, tevens hoofdaannemer van dit project, waarmee we

samen mogen terugblikken op een geslaagde realisatie.”

Comfortabel en gestructureerd werken is het devies in

het nieuwe onderzoeksgebouw.

De gebouwschil werd opgetrokken met prefab bouwelementen. Iets wat

Cordeel perfect in de vingers heeft. Toch was er ook op dat vlak iets nieuws

aan dit project. “Het was het eerste project dat ik volledig in 3D opvolgde

als projectleider”, legt Rudi Put uit. “Voorheen keek ik wel elementen na op

3D-tekeningen, maar hier was het volledige gebouw zo gemodelleerd. Een

nieuwe ervaring en nog even wennen, maar dit is ongetwijfeld de toekomst.

En het was mooi om de spits af te bijten met een gebouw dat tot innovatieve

concepten moet leiden.” }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 141


GO GUIDELINE

E WAAL SOLUTIONS

EURBEREIK

TYPOGRAFIE

PMS 803 C

CMYK 0% - 6% - 91% - 0%

RGB: 255 - 228 - 0

PMS Dark Blue C

CMYK: 100% - 86% - 14% - 2%

RGB: 35 - 57 -128

fonttype logo: Futura PT

fonttype baseline: Futura PT

elet!

keuze van het Pantone kleur is afhankelijk van welk soort papier u gebruikt. Bij Uncoated (m

ier moet ook de Uncoated inkt voorzien worden. En bij coated papier (glanzend, gestreken)

ted inkt. Anders kunnen onregelmatigheden in de gele en blauwe tint optreden.

GATIEVE VERSIE

GRIJSWAARDEN

Voshol 6a - 9160 Lokeren

Tel. +32 (0)9 340 55 00 - Fax +32 (0)9 340 55 18

www.dewaal.eu


Gent, CAPTURE Accelerator Building Onderwijs

Het CAPTURE Accelerator Building is het eerste gebouw op het bedrijvenpark Eiland Zwijnaarde.

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

“De architecturale afwerking

houdt het op elk moment

van de dag boeiend”

Eerste gebouw op de site

CAPTURE is het eerste gebouw op het bedrijvenpark Eiland Zwijnaarde.

Een voormalige baggerspeciedeponie voor slib ten zuiden van de stad, op

het Eilandje, krijgt zo een tweede leven. “Het verleden als slibdeponie had

ook bouwkundige gevolgen”, weet de hoofdprojectleider. “We mochten niet

in de beschermlaag graven. Daarom is de kelder bovengronds gebouwd en

moesten we met paalfunderingen werken. De studiebureaus die dit project

mee tot een goed einde brachten, zaten dan ook al vanaf de vroege

ontwerpfases mee aan tafel. }

DE WAAL SOLID FOUNDATIONS –

PAALFUNDERINGEN

Met het CAPTURE Accelerator Building gaan de wetenschappers

volop voor innovatie. Ze anticiperen op de uitdagingen van de toekomst.

Ook bouwpartner De Waal Solid Foundations (Lokeren)

moest vooruitkijken bij het berekenen van de paalfunderingen voor

het nieuwe onderzoekscentrum. CEO Olivier Rens legt uit: “De

bouwgrond is er jarenlang gesaneerd. Bovendien is hij ook opgehoogd.

Door dat recente grondverzet is de site zich nog aan het

zetten. We hebben er 140 trillingsvrije grondverdringende schroefpalen

geboord, elk met een draagvermogen van 1300 kN. Gezien

de grote overspanningen en een gedeeltelijke onderkeldering waren

de eisen voor de zettingen van de paalfunderingen zeer streng. Dit

werd door onze inhouse studiedienst uitgewerkt. De palen zijn uitgevoerd

tot in de harde zandlagen op een diepte van 13 meter.

Uit de metingen tijdens de bouwfase bleken de zettingen perfect

binnen de vooropgestelde grenzen te vallen.”

De paalfundering werd in april 2019 uitgevoerd. De werken duurden

een kleine twee weken. “Alles verliep erg vlot dankzij onze ruime

ervaring, die al teruggaat tot de jaren zestig”, aldus Olivier Rens.

Hij heeft de dagelijkse leiding van De Waal Solid Foundations in

handen. Het bedrijf opereert sinds eind 2017 onder die naam en

bundelt de expertise en de complementaire ervaring van het voormalige

De Waal Palen, Wig Palen en Olivier Funderingstechnieken.

Dit maakt van De Waal Solid Foundations een gerenommeerde

specialist. Als gevestigde waarde voorziet het jaarlijks talloze – vaak

complexe – projecten van een stevige basis.

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 143


Uw gevel als visitekaartje

voor de buitenwereld?

Dankzij innovatief maatwerk

en totaaloplossingen met

duurzame materialen is

Sign & Facade de ideale

partner voor uw gevelproject.

Laat u inspireren door

onze realisaties op

www.sign-facade.be

of contacteer ons meteen

voor vrijblijvend advies op

maat via het gratis nummer

0800 957 22.

Herrestraat 29

3294 Molenstede-Diest

T +32 13 35 01 00

info@sign-facade.be

sign-facade.be

Circus Marche en Famenne

Antwerpse

Vloercentrale

• TAPIJT

• RUBBER

• PVC / LVT

• LINOLEUM

Brechtsebaan 36 Unit 14 – 2900 Schoten | Tel: +32 3 646 14 12 | www.antwerpsevloercentrale.be


Gent, CAPTURE Accelerator Building Onderwijs

De verdiepingen zijn flexibel in te delen. Voor het gebruik van vandaag en morgen.

Het terrein wordt duurzaam en kwalitatief ingericht. Het Accelerator Building

zet meteen de toon. Twee vaste kernen aan de uiteinden van het gebouw

bevatten de trappenhallen, de liften en de sanitaire voorzieningen. Het

tussenliggende vloeroppervlak kan vrij ingedeeld worden. Niet alleen voor

het gebruik van vandaag, maar ook voor de functies van morgen.

Gevel in beweging

Qua vorm en indeling mag het gebouw vrij standaard lijken, de architecturale

afwerking houdt het op elk moment van de dag boeiend. De raampartijen

zijn bekleed met schuine aluminium panelen. Geen herhaling van telkens

hetzelfde profiel, wel een afwisseling van schuine en rechte randen. Bijna

als een spel van variabele ritmes. De zon zorgt voor een dynamische dialoog

tussen licht en schaduw. Naarmate de dag vordert, ontdek je steeds een iets

andere gevel.

Bouwtechnisch vormden die gevelbekledingen misschien wel de grootste uitdaging

voor aannemer Cordeel. Rudi Put: “We bekeken vooraf goed hoe we

de panelen het best konden bevestigen, met het oog op een stabiel resultaat

en een strakke afwerking. Eens we daar duidelijkheid over hadden, verliep de

plaatsing vlot. Dat geldt eigenlijk voor het volledige bouwproces. Op de drukste

momenten waren we met een zeventigtal medewerkers van Cordeel aan de

slag op de werf. Met onze flexibiliteit en slagkracht maken we het verschil in

projecten van dergelijke grootorde. Van ontwerp tot sleutel-op-de-deur.” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

UGent / nv Incubatie- en

Innovatiecentrum Universiteit Gent

SVR-ARCHITECTS (Antwerpen)

Cordeel (Temse)

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

ANTWERPSE VLOERCENTRALE –

VLOERBEKLEDING

Verschillende functies vragen om een verschillende inrichting. Ook

als het op de vloer aankomt. In het CAPTURE Accelerator Building

installeerde de Antwerpse Vloercentrale (AVC) uit Schoten verschillende

vloertypes. Telkens aangepast aan de specifieke noden.

Zoals de 1.300 vierkante meter pvc-vloer iQ Granit van Tarkett

in de labo’s. “Die voerden we uit met opgetrokken plinten”, legt

bestuurder Dimitri Peters uit. “Zo ontstond er een ronding in de

hoek en blijft er geen water of vuil achter. In een setting met zulke

strikte hygiënevoorschriften is dat cruciaal.” Als proactieve partner

stelde het vloerbedrijf voor om in de koelcellen met iQ Granit

Safe T met een antislipafwerking te werken. Een advies dat gewaardeerd

en opgevolgd werd.

In de andere ruimtes plaatste AVC Desso Linon-tapijt en iD

Inspiration 55-pvc. In de burelen zorgt het tapijt voor een warme

toets. In de ontmoetingsruimte op het gelijkvloers en de keukentjes

op de verdiepingen creëert de houtlook-pvc dezelfde gezelligheid,

maar dan met het gebruiksgemak van pvc erbovenop.

Door te kiezen voor een houtprint trekt de architect de natuurlijke

omgeving als het ware naar binnen. “De goede organisatie en

coördinatie door aannemer Cordeel zorgden ervoor dat alles vlot

verliep. Voor ons was dit eigenlijk de ideale werf. Met een mooie

referentie als resultaat.”

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 145


Flexible walls,

your future proof comfort

Met MAARS JANSEN LIVING WALLS

kiest u voor de meest flexibele,

duurzame en comfortabele

opdeling van uw binnenruimtes.

MAARS JANSEN LIVING WALLS verenigen verschillende

innovatieve technieken in een design naar keuze.

Het resultaat: flexibele indeling van ruimtes, beperkte

onderhoudskost, lagere design- en constructiekost en volledig

aanpasbaar aan uw toekomstige noden. Bovendien leveren de

duurzame wanden een bijdrage in het behalen van uw WELL- en

BREEAM certificering.

De MAARS JANSEN LIVING WALLS verbeteren ook het comfort,

het welzijn en de productiviteit van gebouwgebruikers.

Kortom, de ideale oplossing voor kantoren, ziekenhuizen,

zorgcentra, restaurants en hotels waar de hoogste eisen worden

gesteld aan flexibiliteit, comfort en duurzaamheid.

Meer info? www.MAARSJANSEN.com, info@MAARSJANSEN.com


Gent, CAPTURE Accelerator Building Onderwijs

In het CAPTURE Accelerator Building zijn de

systeemwanden uitgevoerd als enkele glaswand.

De slanke profielen en doorlopende belijning ondersteunen de strakke interieurinrichting.

FLEXIBELE WERKPLEK MET MAXIMAAL COMFORT

Glazen systeemwanden delen het CAPTURE Accelerator Building op in stijlvolle en praktische ruimtes. Ze combineren design, toegankelijkheid

en privacy. De onderzoekers kunnen met andere woorden rekenen op een comfortabele en productieve werkplek.

Tekst Stephanie Demasure | Beeld Els Jonckheere

Circa 300 vierkante meter Horizon-wanden van de

Nederlandse producent Maars geven het interieur

van het CAPTURE Accelerator Building mee vorm.

De slanke profielen en doorlopende belijning

ondersteunen de strakke interieurinrichting. Ze zijn

minimalistisch ontworpen voor een hoogwaardig

resultaat, in een flexibel en duurzaam systeem.

“We combineren systeemwanden van

wereldklasse met een specialisatie op

het vlak van binnenafwerking”

Van a tot z

Maars Jansen Living Walls is een joint venture van

bouwgroep Jansen the Building Company en producent

Maars. Accountmanager Paul Van Cleef:

“Dat maakt ons een specialist in full-service binneninrichting.

We zetten onze gecombineerde knowhow

in voor kantoorgebouwen, retailprojecten,

hotels en zelfs voor de zorgsector. Vanuit een duurzame

benadering en met een maximaal hergebruik

van materialen.”

De wensen en dromen van de klant vormen de basis

voor een persoonlijk ontwerp. Ook voor projectadvies,

een virtuele rondleiding in het ontwerp, de productie

en de plaatsing heeft Maars Jansen eigen specia-

listen in huis. “Onze klanten winnen tijd, efficiëntie

en budget omdat ze kunnen rekenen op de gouden

combinatie van een ijzersterk productgamma, onze

uitgebreide technische kennis en een brede ervaring

inzake totaalafwerking”, benadrukt Van Cleef.

De oneindige Horizon

Maatwerk is in elk project cruciaal voor het beste

resultaat. Het gamma aan oplossingen biedt dan

ook een ruime keuze, met tal van personalisatiemogelijkheden.

Dit geldt ook voor Horizon. In het

CAPTURE Accelerator Building zijn de systeemwanden

uitgevoerd als enkele glaswand, maar ook

dubbele beglazing is mogelijk. Van Cleef: “Het systeem

is compatibel met alle glassoorten, van 10

tot 16 millimeter dikte. Klanten combineren hun

glazen systeemwand met eender welke panelen

en deuren in ons gamma, zelfs met schuifdeuren.

Dat biedt hen oneindig veel mogelijkheden.”

Kortom: Maars Jansen combineert systeemwanden

van wereldklasse met een specialisatie

op het vlak van binnenafwerking. Het ultieme

doel? Het comfort, het welzijn en de productiviteit

van mensen actief verbeteren. Ook in het CAPTURE

Accelerator Building. ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 147


Onderwijs Oostkamp, De Sprong

De verdieping kreeg een gevelafwerking in rood genuanceerd metselwerk.

Nieuwbouw in dialoog met

historische omgeving

De pittoreske dorpskern van Waardamme herbergt een stukje architecturale historiek. De Sint-Blasiuskerk en omgeving zijn dan ook beschermd

als monument en dorpszicht. De aangrenzende scholensite opwaarderen, was in een dergelijk kader geen evidentie. Toch verrees er een

toekomstgericht gebouw dat zich perfect in de historische omgeving nestelt.

Tekst Els Jonckheere |

Beeld jAu Fotografie, Architecten Groep III

Met meer dan eeuw op de teller was de lagere school van Waardamme aan een

grondige upgrade toe. Gezien de slechte bouwtechnische staat werd besloten

om een groot deel van de site af te breken en te vervangen door nieuwbouw.

“Alleen het oudste gebouw en het klooster zijn behouden”, vertelt ir.-architect

Delphine Bostoen van Architecten Groep III. “Daar werden de administratieve

functies en kleuterklassen ondergebracht. Langs de Kloosterstraat voorzagen

we een rechthoekige nieuwbouw met twee niveaus, met in het midden een

dwarsvolume op kolommen, dat meteen ook een overdekte speelplaats vormt.”

Confrontatie en dialoog

Op het gelijkvloers bestaat de nieuwbouw uit een betonstructuur die aan de

lange zijde een verticale ritmiek heeft. “De verdieping kreeg een gevelafwerking

in rood genuanceerd metselwerk”, aldus Delphine Bostoen. “Gecombineerd met

speels wit aluminiumschrijnwerk resulteert dat in een hedendaagse uitstraling

die toch perfect in het omliggende historische kader past. Het uitgesproken

volume gaat in confrontatie met het beschermde dorpsgezicht, maar door de

sobere materialen ontstaat er ook een interessante dialoog.”

Het uitgesproken volume gaat in confrontatie met het beschermde dorpsgezicht,

maar door de sobere materialen ontstaat er ook een interessante dialoog.

148 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Oostkamp, De Sprong Onderwijs

In het midden van de rechthoekige nieuwbouw bevindt zich een dwarsvolume op kolommen, dat meteen ook de overdekte speelplaats vormt.

Omdat de bouwheer de refter en de turnzaal ook aan derden wil verhuren, werden beide functies op het gelijkvloers voorzien.

Uitgekiende indeling

Omdat de bouwheer de refter en de turnzaal ook aan derden wil verhuren, werden

beide functies op het gelijkvloers voorzien. “We kozen voor een lineaire inplanting

aan de zijkant van het perceel om een maximale oppervlakte aan open speelruimte

te vrijwaren”, legt Delphine Bostoen uit. “Natuurlijk werden daar eveneens

het sanitair, de kleedkamers en een berging geïntegreerd. Het volume op de verdieping

herbergt zes klassen en een leerstraat die via een buitenterras aansluiten

op het bestaande gebouw. Deze bouwlaag is eveneens toegankelijk via een trap

en lift centraal in het nieuwe gebouw. Een tweede vluchttrap bevindt zich onder

de dwarse volume in de sokkel, die trouwens ook als klimmuur fungeert.” }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 149


Onderwijs Oostkamp, De Sprong

De sobere inrichting heeft een luchtig en speels karakter.

“Voor scholen die op korte

termijn nood hebben aan

nieuwe gebouwen, is het

een absolute meerwaarde

dat het project erg snel

wordt gerealiseerd”

Werken in bouwteam rendeert

Het project werd via de ‘Design & Build’-formule gerealiseerd, met Alheembouw

als bouwpartner. Net als Groep III is deze klasse 8-aannemer uit Oostnieuwkerke

bedreven in de ontwikkeling van nieuwe schoolgebouwen. “Deze samenwerking

resulteerde in een doorlooptijd van minder dan twee jaar – van eisenpakket

over vergunningsdossier tot oplevering”, vertelt projectleider Tim Verhelle. “Voor

scholen die op korte termijn nood hebben aan nieuwe gebouwen is het een

absolute meerwaarde dat het project erg snel wordt gerealiseerd. De Sprong

bracht echter nog andere uitdagingen met zich mee. Hierbij denken we aan

bouwtechnische vraagstukken, zoals de driezijdig bekiste zichtbetonkolommen

van 7 meter, die tegen de holle zichtwanden van de sporthal moesten worden

gestort, of de overdekte speelplaats met grote overspanningen en uitkragingen.

Vandaar dat we bijzonder trots zijn op ‘De Sprong’, zeker omdat het een typevoorbeeld

is van hoe werken in bouwteam een enorme meerwaarde oplevert.

En dit zowel wat de snelheid van het volledige proces als de budgettering en de

kwaliteit van het eindresultaat betreft.” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Schoolgebouwen Decanaat Brugge-Zuid

Architecten Groep III (Brugge)

Alheembouw (Staden)

150 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


St.Pieterscollege – Leuven Foto: ©Steven Massart

PIT ANTWERPEN NV

Starrenhoflaan 27- 2950 Kapellen

Telefoon (03)605 14 33

Fax (03)605 14 76

E-mail info.pit@eiffage.com

www.pitantwerpen.be


Onderwijs Schoten, Burgemeester Marnixschool

Zeven zwevende klassen

voor Schotense school

De leerlingen van de Burgemeester Marnixschool in Schoten namen na de krokusvakantie hun intrek in hun nieuwe schoolgebouw: de Piano.

De zeven zwevende klassen rusten op een paalconstructie. Het nieuwe stuk school was wind- en waterdicht tegen de start van het nieuwe

schooljaar in 2020. In december volgde de finale oplevering.

Tekst uwtekst.be | Beeld PIT Antwerpen

De Burgemeester Marnixschool breidt uit met de 'Piano'.

De Burgemeester Marnixschool dateert uit de jaren

tachtig en bestond uit een schoolgebouw met één

bouwlaag. Door de sterke groei van het aantal leerlingen

barstte de basisschool stilaan uit zijn voegen.

Maar een extra verdieping boven op het gebouw

zetten, kon niet zomaar. Het originele gebouw is

namelijk onvoldoende gefundeerd. Dus ontwierp

a33 architecten een indrukwekkend paalgebouw

voor de school – goed voor een oppervlakte van

625 m² of zeven nieuwe klassen. De nieuwbouw

zweeft boven de benedenverdieping. De grote uitdaging

voor de bouwers van PIT Antwerpen? De

werken uitvoeren tijdens het schooljaar.

Doorwerken tijdens zomervakantie

De leerlingen van de Burgemeester Marnixschool

hadden vorig jaar dankzij de werken twee dagen

vroeger zomervakantie. PIT Antwerpen startte de

schooluitbreiding immers op 29 juni 2020. Projectleider

Jens Verheyen: “Het bestaande gebouw had

een vide met een koepel. We hebben die verwijderd

om onze paalconstructie te kunnen bouwen. Het

nadeel was dat de vide van de school bij regen onder

water kwam te staan. We ontwierpen een speciale

constructie, zodat het een waterdichte kuip werd. We

hebben zo snel mogelijk doorgewerkt, ook tijdens

het bouwverlof, om de ruwbouw tegen 1 september

klaar te krijgen en het risico op waterinfiltratie te

beperken. Onze machines en kranen waren weg op

de speelplaats voor de eerste schooldag.”

152 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Schoten, Burgemeester Marnixschool Onderwijs

De zeven nieuwe klassen hebben een vloer in geverniste OSB.

De nieuwe verdieping heeft een industriële look en hoge plafonds.

De klassen zijn bereikbaar via de vide in het

oude gebouw.

In twee maanden tijd stond de ruwbouw er, vóór de start van het nieuwe schooljaar.

In het najaar volgden alle andere werken, zoals de

aanleg van sanitaire leidingen en elektriciteit en

plaatsing van de gyprocwanden. Dankzij de verschillende

ingangen voor de werkmannen en de

leerlingen kon het gewone schoolleven blijven doorgaan.

Tegen de kerstvakantie was PIT Antwerpen

volledig klaar. “Ik coördineer de werken op veel

scholen. De timing is daar altijd belangrijk, want

de leerlingen moeten steevast zo weinig mogelijk

hinder ondervinden”, legt Jens Verheyen uit. “De

truc is dan om de planning van alle onderaannemers

heel goed op elkaar af te stemmen. Ik

probeer altijd met vaste ploegen te werken. Die

werkmannen zijn goed op elkaar ingespeeld. Zo

zijn we netjes binnen de timing gebleven.”

Nauwkeurig uitgetekend

Gooide corona niet te veel roet in het eten? “Wij hebben

daar geen last van gehad. Onze staalbouwer had

op voorhand alles tot in detail uitgetekend, zodat

andere partijen hun technieken en buitenschrijnwerk

“In amper zes maanden tijd stond het

nieuwe schoolgebouw er, met dank

aan de goede voorbereidingen”

daarop konden intekenen. Alle andere werkmannen

hebben zich op datzelfde plan gebaseerd en konden

zo alles op voorhand vastleggen. Vóór april 2020

lagen de plannen klaar en waren alle materialen

besteld. Was dat project niet zo nauwkeurig uitgetekend,

dan waren die deadlines moeilijk te halen.”

Intussen verhuisden de leerlingen naar de nieuwe

verdieping met de hoge klassen en geverniste OSBvloer

achter de strakke witte gevel. Jens Verheyen:

“De klant was heel tevreden en was verbaasd dat

we die werken in amper zes maanden tijd hebben

kunnen uitvoeren. Daar doen we het voor!” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Burgemeester Marnixschool (Schoten)

Architect

a33 architecten (Leuven)

Hoofdaannemer(s)

PIT Antwerpen (Kapellen)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 153


Onderwijs Hasselt, Sportschool GO! Next

De GO! Next-sportschool bestaat uit een sport- en

onderwijsgebouw, met een elegante betonnen

luifel als cruciale verbindende factor.

Achteraan de campus zijn ook nog een voetbalveld

met kunstgras en een sprintpiste aangelegd.

Met zijn elegante ronde vorm creëert de luifel een

halfoverdekte rondgang, die de leesbaarheid

van de site bevordert.

IDEALE VOEDINGSBODEM VOOR TOPSPORTTALENT

België heeft als topsportland nog heel wat watertjes te doorzwemmen, maar met de bouw van de gloednieuwe GO! Next-sportschool in

Hasselt is de lat toch weer een tikkeltje hoger gelegd. In deze ‘pure sportschool’ worden uitsluitend richtingen uit het studiegebied sport

aangeboden en kunnen leerlingen tal van keuzesporten beoefenen. De infrastructuur is navenant: een state of the art onderwijsgebouw, een

sportcomplex met een grote sporthal, een polyvalente ruimte en vier kleinere sportzalen, een gecertificeerd voetbalveld, een sprintpiste …

En ook aan architecturale allure is geen gebrek.

Tekst Tim Janssens | Beeld Philippe van Gelooven

Na een bouwperiode van een kleine twee jaar opende de nieuwe GO! Nextsportschool

op 1 september 2020 de deuren. Op deze 8000 m² grote campus

aan de Elfde-Liniestraat in Hasselt kunnen 650 leerlingen zich in perfecte

omstandigheden aan hun onderwijs- en topsportcarrière wijden. Het complex

is ontworpen door UAU collectiv, dat al meteen een belangrijke knoop

doorhakte. “Aanvankelijk overwogen we nog om alle functies in één groot

gebouw te groeperen, maar uiteindelijk hebben we er toch voor geopteerd

om het onderwijs- en het sportgedeelte op te splitsen”, legt projectarchitecte

Lize Gielkens uit. “In het onderwijsgebouw bevinden zich de klaslokalen, de

administratieve ruimtes (zoals het secretariaat) en ondersteunende functies.

Het sportgebouw biedt niet enkel plaats aan een grote multifunctionele

sporthal en een aanpalende polyvalente zaal, die beide zijn ondergebracht

op de eerste verdieping, maar ook aan een vier halfverzonken kleinere sportzalen

op niveau -1: een gevechtssportzaal, een danszaal, een turnzaal en

een fitnesszaal. Het gelijkvloerse niveau is voorbehouden voor de inkom, de

kleedkamers, lockers en bergingen. Achteraan de campus zijn ook nog een

voetbalveld met kunstgras en een sprintpiste aangelegd.”

Luifel als verbindende factor

Wat meteen opvalt, is dat het sport- en onderwijsgebouw op een slimme

manier zijn ingeplant. Ze staan geschrankt ten opzichte van elkaar, zodat er

twee gezamenlijke buitenruimtes ontstonden, die zowel een verhard gedeelte

als een groenzone met recreatieve sport- en spelfaciliteiten omvatten. Een

betonnen luifel verbindt de twee overstaande hoeken en zorgt ervoor dat de

campus één geheel vormt. “De luifel is een cruciale verbindende factor”, zegt

Lize Gielkens. “Met zijn elegante ronde vorm creëert hij een halfoverdekte

rondgang, die de leesbaarheid van de site bevordert en alle aanwezigen

op een intuïtieve manier naar de toegangen van de gebouwen begeleidt.

De grote multifunctionele sporthal is uitgerust met een kwalitatieve houten vloer.

De luifel oogt slank en eenvoudig, maar vergde wel een sterk staaltje studiewerk.

Hij loopt schuin af en steunt op stalen kolommen, waarin ook de regenwaterafvoer

verwerkt is. Het resultaat mag er wezen, dus we kijken ernaar uit

om dat procedé in de toekomst ook toe te passen in andere projecten.”

154 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Hasselt, Sportschool GO! Next Onderwijs

De zachtgouden kleur van de gevels varieert naargelang de lichtinval.

“Niet enkel architecturaal,

maar ook bouwkundig

staat alles op punt in deze

hypermoderne sportschool”

Robuuste materialen zoals zichtbeton en staal voeren de boventoon.

Massieve materialen

Aangezien de schoolinfrastructuur intensief gebruikt wordt en rondvliegende

ballen er schering en inslag zijn, opteerden de architecten voor massieve,

duurzame en robuuste materialen, zoals zichtbeton en stalen schrijnwerk.

“Op de beglaasde sokkels na bestaat de buitenschil van de gebouwen uit

een geprofileerde aluminiumplaat met geanodiseerde coating, die we zelf

ontworpen hebben om een tikkeltje reliëf en een speelse geveldynamiek

te verkrijgen. We hebben er een V-vorm in gecreëerd die zon vangt, waardoor

de zachtgouden kleur van de gevels varieert naargelang de lichtinval”,

legt Lize Gielkens uit. “Binnen in de gebouwen zijn de dragende betonkolommen

en -wanden grotendeels in het zicht gelaten en aangevuld met

lichte wanden, kwestie van de nodige ruimtelijke flexibiliteit te kunnen

garanderen. Zo zouden twee klaslokalen in de toekomst kunnen worden

samengevoegd zonder dat er structurele breekwerken aan te pas komen.

Een ecologische houtskeletstructuur vormt de basis voor de binnenschil.

Kortom: niet enkel architecturaal, maar ook bouwkundig staat alles op punt

in deze hypermoderne sportschool!” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

GO! Next (Hasselt)

UAU collectiv (Hasselt)

STRABAG Belgium (Antwerpen)

Personen- en goederenliften

INSTALLATIE, ONDERHOUD & MODERNISERING

1 op de 10 nieuwe liften in Europa is een Orona-product

Onderhoud en modernisering van zowel eigen als vreemde liften

Lokale, ervaren medewerkers ondersteund door een internationale groep

COOPMAN ORONA

Hoofdzetel

Mannebeekstraat 3

8790 Waregem

T +32 56 35 85 80

Brussel

T +32 2 569 62 49

Antwerpen

T +32 3501 35 54

info@coopman.orona.be

www.coopman.orona.be

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 155


U W SPE C I ALIST IN

FUNDER I NGS W ERKEN

EST . 1960

BESCHOEIINGEN

Secanswanden

Onderschoeiingen

Berlinerwanden

Damwanden

FUNDERINGEN

Boorpalen

Schroefpalen

Vibropalen

Micropalen

Grindkernen

F O L L O W US O N

Schoonwinkelstraat 6

3500 Hasselt

T. 011 31 60 75

info@dupont-nv.be

www.dupont-nv.be


Hasselt, Sportschool GO! Next Onderwijs

Er zijn vrij zware funderingspalen geplaatst, wat ook blijkt uit de belastingen die ze

moeten opvangen: van 40 ton trekbelasting tot 175 ton drukbelasting.

Dupont speelde een thuismatch op de site van de GO! Next-sportschool.

4,5 KILOMETER FUNDERINGSPALEN

VOOR NIEUWE SPORTSCHOOL

Het sport- en het onderwijsgebouw van de GO! Next-sportschool in Hasselt rusten op een driehonderdtal dubbel grondverdringende schroefpalen

met diameters van 46 en 56 centimeter. “Het gaat om vrij zware funderingspalen, wat ook blijkt uit de belastingen die ze moeten opvangen:

van 40 ton trekbelasting tot 175 ton drukbelasting”, vertelt Geert Dewinter, technisch directeur bij funderingsspecialist Dupont.

Tekst Tim Janssens | Beeld Dupont, Philippe van Gelooven

Dupont speelde een thuismatch op de site van de GO! Next-sportschool.

De Hasseltse onderneming plaatste er in opdracht van STRABAG Belgium

de uit de kluiten gewassen paalfundering. “De dubbel grondverdringende

schroefpalen zijn goed voor een totale lengte van 4,5 kilometer”, vertelt

Geert Dewinter. “De funderingsplaat van het sportgebouw bevindt zich

onder het grondwaterpeil. Om voldoende weerstand te bieden aan de

opwaartse grondwaterdruk, moesten heel wat funderingspalen in staat

zijn om trekkrachten tot 40 ton op te nemen. De zwaarbelaste drukpalen

zorgen op hun beurt voor een solide basis onder de dragende structuur. De

constructieve samenwerking met alle betrokken partijen binnen dit PPSproject

zorgde voor een uitstekend verloop van onze werken, zowel in de

ontwerp- en studiefase als tijdens de uitvoering. Kortom: we hebben alleen

maar positieve herinneringen aan dit project vlak bij onze deur.”

Kolfje naar de hand

De GO! Next-sportschool was voor Dupont een vrij courant project. Gelijkaardige

recente referenties zijn het servicestation van Texaco langs de E40

in Groot-Bijgaarden (280 grondverdringende schroefpalen van 110 ton) en

Living Tomorrow in Vilvoorde (143 grondverdringende schroefpalen met hoge

“Onze firma tracht zichzelf

voortdurend opnieuw uit te

vinden om een totaalpakket

te kunnen aanbieden”

belastingen tot 200 ton). “Dergelijke realisaties zijn een kolfje naar onze

hand”, beaamt Geert Dewinter. “Onze firma tracht zichzelf voortdurend opnieuw

uit te vinden, om zo een totaalpakket te kunnen aanbieden op het vlak van

funderings- en beschoeiingstechnieken. Dankzij ons high-end machinepark, onze

eigen studie- en transportdienst en ons VCA-veiligheidscertificaat kunnen we als

erkende klasse 4-aannemer steevast de beste kwaliteit en service bieden. Dat

hebben we eens te meer bewezen op de werf van de GO! Next-sportschool.” ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 157


In de toekomst is het de bedoeling om de New-Tech-campus te laten evolueren en aan te passen aan nieuwe noden.

ARCHITECTURALE SCHUIFPANELEN

VOOR MODULAIR ZIEKENHUIS

Een modern complex met tal van technologische innovaties: zo mag je campus New-Tech van Iris Ziekenhuizen in Brussel terecht noemen.

Architecturale zonwering met schuifpanelen en strakke gevelbekleding typeren het gevelbeeld. Eveneens opvallend is dat de aanblik van het

modulaire gebouw onveranderd zal blijven, hoewel het in de loop der jaren kan worden aangepast aan nieuwe noden.

Tekst en beeld Duco

Het nieuwe medisch-technische gebouw, dat een uitbreiding is van het bestaande

ziekenhuis, huisvest onder meer een state of the art operatiekwartier,

daghospitaal, sterilisatieafdeling en een afdeling intensieve zorgen. Het is door

middel van twee glazen loopbruggen verbonden met het bestaande gebouw.

Daardoor kan de interne circulatie van het ziekenhuis optimaal georganiseerd

worden, waardoor de patiënten- en de bezoekersstroom gescheiden blijven.

Modulaire gevel, constant gevelbeeld

Vanaf de ontwerpfase werd bijzondere aandacht besteed aan de modulariteit

van het gebouw. In de toekomst is het de bedoeling om de New-Tech-campus

te laten evolueren en aan te passen aan nieuwe noden. Wat nu kantoorruimte

is, kan makkelijk worden omgebouwd tot een nieuwe intensivecare-unit. Ook

de gevel is adaptief. “De ramen werden nu ten behoeve van de ruimte gerangschikt,

maar kunnen later makkelijk herplaatst worden”, verduidelijkt architect

“Dankzij de schuifpanelen zal

het architecturale gevelbeeld

nooit verstoord worden”

David Bejaer. “Dat onregelmatige geheel is momenteel verborgen achter de

lamellen van de DucoSlide LuxFrame. Dankzij de schuifpanelen zal het architecturale

gevelbeeld nooit verstoord worden, ook al kan er in de toekomst nog heel

wat veranderen aan de gevel zelf.”

158 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


De aluminium DucoSlide LuxFrame-schuifpanelen garanderen een maximale privacy, mét behoud van natuurlijke lichtinval.

Maximale privacy en verblijfscomfort

De aluminium DucoSlide LuxFrame-schuifpanelen garanderen een maximale

privacy, mét behoud van natuurlijke lichtinval voor de patiënten en zorgverleners.

De zonwering zorgt tijdens de zomermaanden voor een daling van

de koellast tot 63 %. Het robuuste kaderprofiel laat hoogtes tot 6 meter toe.

Op het dak ontsieren zoemende buitenunits van installaties het beeld. Toch

kunnen ook technische ruimtes zoals deze opgaan in de gevel. Het DucoWall

Classic-lamellenwandsysteem onttrekt de installatietechnieken op esthetische

wijze aan het zicht. De combinatie met de schuifpanelen resulteert in een

stijlvol design. Naast een lamellenwand als afscherming werd er ook een

ventilerende lamellenwand met ‘High Performance’-lamel voorzien, die voor

een zeer goede luchtdoorlaat én uitstekende waterwerendheid zorgt. ❚

De zonwering zorgt tijdens de zomermaanden voor een daling van de koellast tot 63 %.

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 159


Zorg Bree, Triamant

Er kwamen zowel nieuwbouw- als renovatiewerken aan te pas om het kloostercomplex op domein Gerkenberg om te vormen tot een bruisende woon- en leefbuurt.

STIJLVOLLE VERRIJZENIS

VOOR VOORMALIG KLOOSTERCOMPLEX

In heel België wachten tientallen leegstaande kloostergebouwen op afbraak of een tweede leven. In Bree voegde Triamant de daad bij het

woord door domein Gerkenberg samen met algemeen aannemer MBG om te toveren tot een woonzorgcampus met 148 wooneenheden en

tal van gemeenschappelijke voorzieningen. Nu fase 1 volledig is afgerond, zitten de werkzaamheden in de laatste rechte lijn. Hoog tijd om dit

vooruitstrevende project grondig onder de loep te nemen!

Tekst Tim Janssens | Beeld MBG, Philippe van Gelooven

Een historische site herbestemmen: het is vaak een

werk van lange adem. Ook de stad Bree kan ervan

meespreken. In 2001 kocht ze het karmelietenklooster

op de Gerkenbergsite om er een welzijnscampus

van te maken. Dat mislukte, net als

de plannen om er een sterrenrestaurant en luxeappartementen

in onder te brengen. Pas in 2016,

toen woonzorginnovator Triamant het domein

overkocht, kwam er schot in de zaak. Vijf jaar na

datum opende de buurtvernieuwer er zijn vijfde

woon- en leefbuurt. De achterliggende filosofie is

dezelfde als in de Triamant-buurten in Velm (Sint-

Truiden), Geluwe, Sint-Maria-Oudenhove (Zottegem)

en Ronse. Jo Robrechts, CEO van Triamant:

“Wij creëren op dit voormalige kloosterdomein

een open woon- en leefomgeving voor een mix

van generaties, kerngezond of hulpbehoevend.

Lokale verenigingen, ondernemers en omwonenden

zijn er net zo welkom als de bewoners zelf.

Zij vormen straks mee een bruisende community,

die autonoom leven, vitaal blijven en ‘omzien

naar mekaar’ koestert. Met allerhande diensten

en voorzieningen in de onmiddellijke nabijheid

kiezen bewoners zelf hoe ze Triamant Bree beleven.

Het doel? Zo lang en zo gezond mogelijk

gelukkig leven.”

Het metselwerk van de nieuwbouwblokken sluit aan bij de gevels van het bestaande klooster.

160 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Bree, Triamant

Zorg

De ontwijde kerk zal onder meer plaats bieden

aan een multi-inzetbare lobby, een brasserie en

gemeenschappelijke ontmoetingsruimtes.

Het klooster onderging een volledige metamorfose, al is dat met veel respect voor het verleden gebeurd. Zo zijn

de karakteristieke gaanderijen rond de binnenkoer smaakvol geïntegreerd in het geheel.

“Verloederd erfgoed in ere herstellen

en een vernieuwende woonvorm tot

leven wekken: daar dragen we

graag ons steentje aan bij”

Nieuwbouw en renovatie

De verrijzenis van het majestueuze kloostercomplex

had heel wat voeten in de aarde. Er kwamen

Een van de 148 nieuwe wooneenheden die het Triamant-complex in Bree rijk is.

zowel nieuwbouw- als renovatiewerken aan te pas

om het vervallen geheel om te vormen tot een

bruisende buurt met 148 woongelegenheden.

“Enerzijds was er de renovatie van het kloostergebouw

en de reconversie van de ontwijde kerk,

anderzijds de realisatie van vijf nieuwe woongebouwen”,

vertelt Herman Feys, projectleider

bij hoofdaannemer MBG. “In het gerenoveerde

klooster zijn 39 flats ingericht. Ook vier van de vijf

nieuwe woongebouwenzijn volledig klaar. Samen

herbergen ze 63 flats met een wintertuin of balkon

en twee groepswoningen met zestien slaap-/

leefkamers, een gemeenschappelijke living en

keuken. Fase 2, die nog aan de gang is, omvat de

bouw van een laatste nieuwbouw met dertig flats

en de herinrichting van de kerk, die onder meer

plaats zal bieden aan een multi-inzetbare lobby,

een brasserie en ontmoetingsruimtes. De nieuwbouwvolumes

functioneren volledig autonoom,

maar zijn wel met elkaar verbonden. Het aantal

bouwlagen varieert van twee tot vijf, waardoor ze

een eigen identiteit hebben – ondanks hun gelijkaardige

afwerking in traditioneel metselwerk,

waarvan de kleur aansluit bij de gevels van het

bestaande klooster.”

Arbeidsintensieve metamorfose

Bouwkundig gezien bracht de realisatie van de

nieuwbouwvolumes niet al te veel bijzondere uitdagingen

met zich mee, in tegenstelling tot het

luik renovatie. Vooral de herbestemming van het

klooster was zeer arbeidsintensief, zegt Herman

Feys: “Aangezien het gebouw in erbarmelijke

staat was, moesten we het volledig strippen.

Enkel de gevel is bewaard gebleven. Structureel

gezien zijn we opnieuw van nul begonnen.

De houten roostervloeren van weleer hebben

plaatsgemaakt voor brandveilige betonvloeren.

Op enkele dikke steunmuren na hebben we alle

binnenwanden vervangen. Ook het dak, het

schrijnwerk en de technieken zijn volledig vernieuwd.

En we hebben het gebouw van binnenuit

geïsoleerd, volledig conform de hedendaagse

energienormen. Zo ontstonden er vier volwaardige

bouwlagen, die zijn ingevuld met fonkelnieuwe

flats. Kortom: het klooster onderging een

complete metamorfose, al is dat met veel respect

voor het verleden gebeurd. Zo zijn de karakteristieke

gaanderijen rond de binnenkoer smaakvol

geïntegreerd in het geheel.” }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 161


NOBODY

GETS HURT

YOUR PARTNER

IN CONSTRUCTION

INGENIOUS

TOGETHER

WE ARE STRONG

YOUR PARTNER

IN CONSTRUCTION

mbg.be

MBG / Garden Square (Blok D) / Laarstraat 16 bus 12 / B-2610 Antwerpen / T +32 3 820 40 11

MBG_STANDAARD_ADVERTENTIE_197x130_liggend_OK.indd 3 05/10/2017 09:12

wanden en bevloering”, legt Herman Feys uit.

“In de kerk ging het tot nog toe erg vlot, maar het

klooster was een ander paar mouwen. Eén vleugel

was zodanig uitgewoond dat we niet anders konden

dan hem te slopen. Het was een aanzienlijke

uitdaging om het gebouw integraal te vernieuwen

en alles op punt te stellen met het oog op de brandveiligheids-

en isolatienormen, zeker omdat de

authentieke uitstraling niet verloren mocht gaan.

Ook de coronamaatregelen hebben het ons er niet

makkelijker op gemaakt – sinds de afkondiging van

de eerste ‘lockdown’ in maart vorig jaar hebben

we nooit meer op volle capaciteit kunnen werken –

maar gelukkig heeft de werf slechts twee weken

stilgelegen en is het tijdsverlies al bij al beperkt

gebleven. Het einde is in zicht! We zijn alvast zeer

fier op deze realisatie, die allerminst ‘doordeweeks’

is. Verloederd erfgoed in ere herstellen en een vernieuwende

woonvorm tot leven wekken, als een

nieuw dorp-in-de-stad: daar dragen we graag ons

steentje aan bij!” ❚

De neogotische kerk is en blijft de blikvanger én het kloppend hart van de site.

Kerk als kloppend hart

Ook in de neogotische kerk, die wordt omgetoverd

tot de blikvanger én het kloppend hart van de site,

is het verleden nog steeds tastbaar. “De structuur

en het uitzicht van de kerk zijn grotendeels intact

gebleven, al is het interieur natuurlijk wel grondig

gezandstraald en gereinigd. De grootkeuken van

de brasserie is opgebouwd met behulp van nieuwe

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Care for Life – Triamant (Oud-Turnhout)

Architect

B2Ai (Brussel, Gent, Roeselare)

Hoofdaannemer(s)

MBG (Antwerpen)

162 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Desselgem, WZC Aurélys

Zorg

ZORGWONEN IN HET PARK

Uitzonderlijke privacy gaat in woonzorgcentrum Aurélys hand in hand met openheid naar de buitenwereld. Dankzij de uitgekiende architectuur

kunnen de bewoners rekenen op grote kamers en veel publieke ruimtes. Bovendien integreert het pand zich naadloos in de omgeving en het

aanpalende park. Kortom: dit nieuwbouwproject in Beveren-Leie bewijst dat het wel degelijk mogelijk is om je oude dag in een aangename setting

door te brengen.

Tekst en beeld Els Jonckheere

Dankzij de grote tuin en het aanpalende park ademt de site rust en sereniteit uit.

“De bouwheer schat de

behoefte aan privacy en

eigen woonruimte hoog in”

De locatie aan de Grote Heerweg is zonder meer de grootste troef waarmee

Aurélys kan uitpakken. Via een klein bruggetje kunnen de residenten

immers gaan wandelen in het aanpalende park. Samen met de grote tuin

resulteert dit in een serene en groene site waar het heerlijk vertoeven is.

Andere blikvangers zijn de 92 kamers, die aanzienlijk ruimer zijn dan in

andere woonzorgcentra. “Dit was een bewuste keuze van de bouwheer, die

de behoefte aan privacy en eigen woonruimte hoog inschat”, vertelt Wim

Depuydt, ontwerparchitect bij B2Ai. “De kamers zijn kwalitatief ingekleed

en duurzame materialen zorgen voor een relaxte sfeer. Het project heeft

meer weg van een hotel dan van een woonzorgcentrum. Interessant is dat

de kamers zo geschikt zijn dat de tussenwanden niet dragend zijn. Op die

manier ontstaat er een maximale vrijheid qua indeling tussen circulatie en

gevel, wat de vastgoedwaarde van het gebouw aanzienlijk verhoogt. Op

termijn kan het immers gemakkelijk een andere bestemming krijgen.” }

De grijsgroene bakstenen gevels zorgen er in combinatie met de

champagnekleurige ramen voor dat het gebouw versmelt met de omgeving.

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 163


Zorg Desselgem, WZC Aurélys

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

ZORGPLUS DEURSYSTEMEN –

KAMERHOGE SCHUIFDEUREN

In woonzorgcentra is een compartimentering met schuifdeur

tussen kamer en sanitair vandaag eerder regel dan uitzondering.

Ook in Aurélys werd deze oplossing toegepast. Hierbij koos de

bouwheer voor het maatwerk van ZorgPlus uit Pelt, dat zich sinds

2010 specifiek toespitst op schuifdeuren voor de zorgsector. “Met

onze expertise kunnen we een reële toegevoegde waarde bieden”,

vertelt oprichter en zaakvoerder Dirk Jan den Boggende. “We

ontwerpen deuren die perfect in de kamer passen én het benodigde

comfort voor de gebruikers leveren. Intussen hebben we onze

oplossingen al in meer dan driehonderd woonzorgcentra geïnstalleerd.

Vaak wordt gekozen voor onze ‘lightslide’ types met een

lichte vulling van EPS. Dat was ook het geval in Aurélys, waar we 91

kamerhoge schuifdeuren van 2,7 x 1,3 meter mochten plaatsen.

Deze kregen een speciaal ontwikkelde handgreep die over de volledige

hoogte van het deurblad is gemonteerd. Op die manier kunnen

ook rolstoelbewoners de schuifdeur gemakkelijk bedienen.”

Net als in de rest van het gebouw primeren ook in de inkomhal ruimte

en gezelligheid.

Dynamische architectuur

Hoewel de bouwheer naar grote kamers vroeg, wilde B2Ai ten stelligste

vermijden dat het gebouw een mastodont zou worden. “Daarom kozen we

voor een verspringend volume met een variërend aantal bouwlagen in functie

van de omgeving”, legt Wim Depuydt uit. “Het hoofdvolume telt vier bovengrondse

niveaus, de vleugel aan de straatkant heeft twee niveaus en dan is

er nog het paviljoen in de groenzone. Elke zorgafdeling beschikt over een

eigen tuin of terras. Wanneer bewoners hun kamer verlaten, vinden ze dus

snel aansluiting bij gemeenschappelijke activiteiten. Het volledige gebouw

is trouwens onderkelderd. Op die manier ontstond voldoende ruimte voor de

logistieke ruimtes, de parking en fietsenstallingen.”

De kamers zijn aanzienlijk groter dan in andere woonzorgcentra.

164 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Naamloos-1 1 25-01-21 09:41

Desselgem, WZC Aurélys

Zorg

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

POLISTONE – VAKMANSCHAP IN

MARMERBETON

Dat Aurélys een woonzorgcentrum met karakter is, komt zowel

in de architectuur als de binneninrichting tot uiting. Zo kregen

het paviljoen en de inkomhal een eigentijdse marmerbetonvloer

met groene tint. Deze werd vakkundig aangelegd door Polistone

uit Kortrijk, een bedrijf dat zich eveneens specialiseert in het renoveren

en polijsten van vloeren uit natuursteen, granito en beton.

“Marmerbeton is gewapend beton met een dikte van tien centimeter”,

vertelt zaakvoerder Pol Vandendriessche. “Hierdoor is

het resultaat veel sterker dan de klassieke granito vloeren die

veelal maar een dikte van 2 centimeter hebben. Marmerbeton is

bovendien ideaal om met vloerverwarming te combineren. Daarnaast

is de keuze aan mogelijke types enorm uitgebreid. Enerzijds

is er keuze tussen granulaat van natuursteen, profir of rolgrind.

Anderzijds kan met pigment het beton in de massa worden verkleurd.

Zo kreeg de vloer in WZC Aurélys een groene tint. Tenslotte

is het een erg onderhoudsvriendelijke vloerbekleding. Ideaal dus

voor woonzorgcentra, want het volstaat om de vloer met een zeep

op basis van lijnzaadolie te reinigen om ze er jarenlang als nieuw

te laten uitzien. Enige voorwaarde is dat de marmerbeton op

de juiste wijze wordt aangelegd en met oog voor detail afgewerkt.

En precies daar maken wij met Polistone het verschil.”

De cafetaria en het restaurant zullen ook toegankelijk zijn voor verenigingen

en omwonenden.

Versmolten met omgeving

Anders dan anders is dat de cafetaria en het restaurant in een apart volume

zijn ondergebracht. “We hebben dit opgevat als een paviljoen”, verduidelijkt

Wim Depuydt. “Het is de eyecatcher van de site geworden dankzij de verdiepingshoge

raampartijen en afwerking met witte vezelcementbeplating.

Dat het gebouw de aandacht trekt, was intentioneel. De bouwheer wil deze

ruimte immers ook openstellen voor verenigingen en omwonenden. Meer

nog: het paviljoen fungeert als publieke sas naar het aangrenzende park,

dat bereikbaar is via een klein brugje. Dankzij een doordacht ontwerp en

dito materiaalkeuze vormt de site niettemin één geheel. Zo komt de witte

vezelcementbeplating terug in de afwerking van de vierde verdieping van het

hoofdgebouw. De rest van de gevels is uitgevoerd in grijsgroene bakstenen.

Gecombineerd met de champagnekleurige aluminium ramen ontstaat er op

die manier een woonzorgcentrum dat als het ware versmelt met de omgeving.

Terwijl het witte paviljoen op zijn beurt zorgt voor een frisse toets die verwijst

naar de natuurlijke dynamiek van het park.” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Aurelia vzw (Desselgem)

B2Ai (Brussel)

THV Eiffage Vlaanderen (Brussel)

ZorgPlus Deursystemen, uw creatieve

partner voor schuifdeursystemen

www.zorgplus-deursystemen.be

info@zorgplus-deursystemen.be

Tel: 011-515666

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 165


Zorg Oostduinkerke, Beukenhof

ZORGELOZE OUDE DAG

in exclusieve appartementen

Het Beukenhof is het verhaal van een boeiende samenwerking met de nodige uitdagingen. Dit project bevindt zich in de dorpskern van

Oostduinkerke (Koksijde), op 2 kilometer van de zee. De bewoners kunnen hun oude dag doorbrengen in een modern gebouw dat omringd

is door groen en kunnen daarnaast genieten van allerlei faciliteiten zoals 24/24-zorg, een privépark, een binnenbad met sauna en een

à-la-carterestaurant.

Tekst Anastasia Verleysen | Beeld PVL Architecten, Gerrit Devinck

Levensgenieters vinden in een van de 99 assistentiewoningen van het

Beukenhof hun tweede thuis. Het centrum van Oostduinkerke is vlakbij,

net als een golfbaan en vooral de gezonde zeelucht. In het ontwerp is

bijgevolg niet alleen rekening gehouden met een hoogwaardig comfort,

maar ook met de bestaande bomen en struiken in de nabije omgeving.

En dat vormde een uitdaging van formaat. “We bouwden een waterdichte

kuip met soilmixwanden”, vertelt Pieter Popeye, zaakvoerder bij PVL Architecten,

dat verantwoordelijk was voor de uitvoering. “Die waterkerende

wand gaat tot 27 meter diep en houdt het grondwater tegen. Zo kon de

bemaling beperkt worden tot het wettelijk toelaatbare en werd de kans op

verzilting vermeden. Dat is een problematiek waarmee we steeds vaker te

kampen hebben.”

Levensgenieters vinden in een van de 99 assistentiewoningen van het Beukenhof hun tweede thuis.

166 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Oostduinkerke, Beukenhof

Zorg

De gebruikte materialen geven het project een warme, huiselijke uitstraling.

Het complex kreeg een diagonale inplanting met vier

driehoekige open parkzones.

Doordachte inplanting

“Het bouwvolume is diagonaal gepositioneerd op

het perceel”, zegt ontwerpend architecte Marie-José

Van Hee. “Het variërende weefsel van bebouwing en

groenzones zorgt samen met een gemaximaliseerde

afstand tot de omliggende percelen voor een evenwichtige

inplanting. Rond de voormalige woning en

restaurant lag een park met grote beuken en zwarte

dennen. Bij het intekenen ervan bleef een open zone

over, die de inplanting van het gebouw grotendeels

bepaalde. Zo kreeg het complex een diagonale inplanting

met vier driehoekige open parkzones. Dit

om de beplanting te vrijwaren en voldoende privacy

te creëren in de appartementen. De eindvolumes nemen

met hun vier bouwlagen de hoogte van de omliggende

gebouwen aan en zijn ‘terugwijkend’ van

de grens van de site. Zo heb je op geen enkele plek

een lange gevel, maar wel een dynamisch geheel.”

Er is eveneens aandacht besteed aan kwaliteit en

het gebruik van duurzame materialen. Zo kreeg

het volume een horizontaal karakter dankzij het

accentueren van de betonnen vloerplaten in de gevel.

De tussenliggende volle vlakken zijn afgewerkt

met een streekeigen gele baksteen. Het schrijnwerk

in de gevel neemt de vorm van witgetinte houten

raamgehelen aan. De kwaliteit van het gebouw

komt ook tot uiting in de energieprestaties. In het

ontwerp was al rekening gehouden met een laag

E-peil, waardoor er geen extra energiebesparende

technieken zoals zonnepanelen voorzien waren.

“Het hele gebouw is zeer goed geïsoleerd en uiterst

luchtdicht. Toen de bijbehorende metingen werden

uitgevoerd, was het resultaat nog beter dan oorspronkelijk

gedacht”, licht Pieter Popeye toe. }

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

EMB MIOT – GEPOLIERDE BETONVLOER

EMB Miot spitst zich toe op industriële vloeren en dekvloeren. Met veertig jaar ervaring is het Brusselse

bedrijf een graag geziene partner voor projecten in heel het land. EMB Miot is een op-en-top familiebedrijf

met stevige wortels in de bouwsector. Al sinds 1980 heeft de firma doorgedreven kennis op het vlak van

industriële vloeren en vloerbekleding in huis. “We beschikken over een uitgebreid team van meer dan

honderd mensen, die hun vak tot in de puntjes beheersen”, vertelt Romina Miot. “Dat laat ons toe om

zowel grote als kleine projecten uit te voeren. Hiervoor werken we samen met aannemers en partners.”

In het Beukenhof in Oostduinkerke plaatste EMB Miot de gepolierde betonvloer, op vraag van BAM

Interbuild. Het bedrijf installeert naast allerhande betonvloeren ook industriële kunstharsvloeren, betegelde

of geplaveide vloeren, inclusief de bijhorende isolatie, chape en dekvloeren. Vlak, voor trappen

of op een helling, binnen of buiten: het kan allemaal. Innovatie is steeds de drijvende factor. “Hiervoor

werken we samen met de juiste leveranciers en partners”, zegt Romina Miot. “We zetten sterk in op

nieuwe technieken, machines en producten om het beste maatwerk te kunnen leveren. We stellen ons

steeds flexibel op en verschaffen onze klanten professioneel, onderbouwd advies.”

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

ARTE-FLOOR – TEGELS EN PARKET

Luxueuze serviceflats vragen om specialisten die de vloerbekleding verzorgen. Al snel kwam Arte-Floor in

beeld. Met een stevige dosis ervaring en oog voor detail en afwerking plaatste deze firma uit Scherpenheuvel-Zichem

tegelvloeren, laminaat en parket. “Het ging onder meer om zeer luxueuze tegels in de

appartementen en speciale legpatronen in de gangen”, vertelt zaakvoerder Johan Cartenstart. “De

trappen zijn afgewerkt met keramische tegels van 20 millimeter, die heel dicht op elkaar geplaatst zijn.

Dit creëert een mooi effect. In de leefruimtes hebben we voornamelijk parket gelegd. De terrassen zijn

diagonaal geplaatst, wat resulteert in een mooi zicht vanuit de leefruimte.”

Dat Arte-Floor niet aan zijn proefstuk toe was, bewijst de indrukwekkende referentielijst. “We stonden

onder meer in voor de vloeren in de Koningin Elisabethzaal in Antwerpen, het Herman Teirlinckgebouw

in Brussel en het Fenix-project in Evere en namen ook verschillende vestigingen van Center Parcs onder

handen”, zegt de zaakvoerder. “We kiezen steevast voor kwalitatieve materialen en volgen onze werven

zeer nauwkeurig op. Bij zulke grote projecten verlenen we ook graag bijstand en advies. Niets is ons te

moeilijk. We houden van een uitdaging en werken graag op maat van onze klanten en hun projecten.”

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 167


Zorg Oostduinkerke, Beukenhof

“Het Beukenhof heeft

een hedendaags ontwerp,

maar oogt op geen enkel

moment koel of kil”

Hedendaags comfort en privacy

Het hedendaagse ontwerp komt overal tot uiting: van de parkeerkelder over

de private tuin tot de vier bouwlagen met assistentiewoningen. Toch oogt

het Beukenhof op geen enkel moment koel of kil. Integendeel. De gebruikte

materialen geven het project een warme, huiselijke uitstraling. De grote, lichtrijke

ruimtes zijn consequent naar de omliggende natuur gericht en bieden

toch voldoende privacy, ook op de terrassen. “De architect en eindgebruiker

hebben verschillende opvattingen over wensen en comfort. Die invalshoeken

samenbrengen is een leerrijk proces, waarin de expertise van alle partijen een

rol speelt”, licht Marie-José Van Hee toe. “Hoewel het gebouw ontworpen

is voor onbekende mensen, komen mijn onuitgesproken overtuigingen over

woongedragscodes duidelijk naar voren in de individuele appartementen en

het gemeenschappelijk geheel.”

PVL Architecten werkte al eerder voor bouwheer Skyline Europe. Een positieve

ervaring die vertrouwen wekte, waardoor het bureau opnieuw werd ingescha-

Het volume kreeg een horizontaal karakter dankzij het accentueren van de

betonnen vloerplaten in de gevel.

keld voor het Beukenhof. “Voor ons kantoor was dit een uniek project. Niet

alleen door de omvang, maar ook door de nauwe samenwerking met een

gerenommeerd bureau als dat van Marie-José Van Hee”, zegt Pieter Popeye.

“We waren al betrokken in de ontwerpfase, en dat was bijzonder inspirerend.

Zij ontwikkelden het concept, wij zorgden ervoor dat het uitvoerbaar was en

voldeed aan de do’s-and-don’ts in onze regio. Een goede wisselwerking!” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Skyline Europe (Brussel)

Marie-José Van Hee Architecten (Gent) &

PVL Architecten (Koksijde)

BAM Interbuild (Antwerpen)

BETON,

GEPOLIERD, GESCHUURD,

GESTRAALD, GETALOCHEERD,

TERRAZZO, BINNEN, BUITEN, ENZ.

Inrijhellingen van beton, bekleden van trappen met beton en

microbeton, thermische en akoustische isolatie, injecties,

dunne overlagingen van vloeren met micro beton.

EMB bvba • Arthur Maesstraat 65 • 1130 Brussel

Tel. 02/215 19 49 • info@emb.be • www.emb.be

Arte-Floor.be 013/30 50 12

168 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE

673.005_EMB_ad_95x130.indd 1 29/11/2016 09:10


Pittem, WZC Pitthem

Zorg

De gevel van woonzorgcentrum Pitthem is bekleed met een neutrale gevelsteen.

INNOVATIEVE AANPAK VOOR ZORGCENTRUM MET PIT

Een karaktervol, functioneel geheel realiseren waar de bewoners zich thuis voelen en graag vertoeven. Dat was het ultieme doel tijdens de

bouw van woonzorgcentrum Pitthem. ‘Hoe wil ik leven als ik oud ben?’ was de vraag die zowel in het ontwerp- als uitvoeringsproces als

rode draad fungeerde.

Tekst Laureline Vansteenkiste | Beeld ibens, Yannick Milpas

Woonzorgcentrum Pitthem – de naam verwijst naar de oude schrijfwijze van

de gemeente Pittem – bestaat uit 47 woonzorgkamers en 25 assistentiewoningen

en is goed voor een totale bewoonbare oppervlakte van circa

5.500 vierkante meter. Het project kenmerkt zich door een aantal innovatieve

elementen. Van meet af aan maakte ibens nv deel uit van het team

en regisseerde het als hoofdaannemer het volledige proces vanaf de grond-,

het concept- en de planontwikkeling. Samen met GC-Architecten werkte het

Antwerpse bedrijf als één team voor bouwheer Aldea. De uitvoeringstermijn

was bijzonder kort vanwege het uiterst strakke bouwproces.

In al zijn projecten kiest ibens resoluut voor maximale prefabricatie en

preassemblage. “Eigenlijk mag je het vergelijken met de montage van een

auto. We zien bouwen als een assemblageproces”, vertelt Herman Bernaerts,

voorzitter van de raad van bestuur van hoofdaannemer ibens. Dit volledige

proces wordt aangestuurd vanuit een eigen BIM-model. Architect Guido

Callens pikt in: “Het was een bijzondere manier van werken. Nieuw voor mij,

maar ik ben echt overtuigd. Zowel qua tijdsbestek en flexibiliteit op het vlak

van beslissingen als qua gestructureerde wekelijkse opvolging was het een

absolute meerwaarde.”

Bouwheer en mede-exploitant

De achterliggende organisatie bracht echter wel een zekere complexiteit

met zich mee. De exploitatie van de woonzorgkamers en de rest van het

woonzorgcentrum gebeurt door Orpea. De infrastructuur is daarentegen

eigendom van bouwheer Aldea, die ook de assistentiewoningen uitbaat.

Dit zorgde voor een interessante dynamiek. Beide partijen waren dan ook

nauw betrokken tijdens het ontwerp en de uitvoering. “Het plaatste ons

“Het gebouw is ontworpen

in functie van de beleving

van de bewoners”

voor een leuke uitdaging, zoals het vertalen van de wensen van Orpea

naar het investeringsbudget van Aldea. Een goede evenwichtsoefening”,

licht Herman Bernaerts toe. Gelukkig leidde de optimale samenwerking

tussen aannemer en architect tot een perfecte balans: enerzijds de budgettaire

haalbaarheid bewaken, anderzijds architecturaal het onderste uit

de kan halen.

Een (h)echt bouwteam

Dat samenwerkingsverband tussen ibens en GC-Architecten was bijzonder

innovatief. Waar er in de bouwwereld vaak geopteerd wordt voor een

middelenverbintenis per deelaannemer, ging het bouwteam in dit geval een

resultaatsverbintenis aan. Herman Bernaerts: “Een openbare aanbesteding

op prijs met meetstaat is hier een goed tegenvoorbeeld van. Daar beland je

al snel in een conflictmodel. En dus ook in de discussie omtrent wie er in de

fout ging. Ons Design & Build-contract is een resultaatsverbintenis op basis

van prijs, kwaliteit en tijd, waartoe we ons als team engageren. Dat maakt

dat je elkaar net versterkt tijdens het volledige proces.” }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 169


Zorg Pittem, WZC Pitthem

Dankzij de warme, aangename kleuren en speelse accenten voelt Pitthem aan als

een nieuwe thuis voor de bewoners.

In het flatgedeelte werd geopteerd voor levendige kleuraccenten, die zowel op de

deuren in de gang als in de vloerbekleding terugkeren.

Ontworpen van binnen naar buiten

Een woonzorgcentrum is niet zomaar een gebouw. Voor de bewoners is

het een nieuwe thuis. Dat zij zich in Pitthem goed in hun vel moesten

voelen, was dan ook de rode draad in het ontwerp. “De beleving van

de bewoners is cruciaal. In de gemeenschappelijke delen hebben we bijgevolg

de nadruk gelegd op huiselijkheid, inclusief een hedendaagse

toets. Vergeet niet dat je hier met twee doelgroepen zit: mensen die in

een assistentieflat wonen en redelijk onafhankelijk zijn en bewoners die

quasi volledig terugvallen op het zorgaspect”, licht Guido Callens toe.

Aangezien het zaak was om die twee werelden zowel te verenigen als

gescheiden te houden, zijn het woonzorggedeelte en de flats met elkaar

te verbonden via een cosy lounge en een belevingsgang met kapsalon,

manicure-pedicure en schoonheidssalon. De materiaalkeuze is afgestemd

op de functie van beide delen. Waar de kleur van het woonzorggedeelte

neutraler en rustiger oogt, is het assistentiewoningengedeelte uitbundiger

met onder andere levendig rood, geel en groen.

Het stijlvolle salon en het restaurant creëren een huiselijk sfeer waarin de

bewoners graag vertoeven.

Het woonzorggedeelte is verbonden met de assistentieflats via een belevingsgang

met kapsalon, manicure-pedicure en schoonheidssalon.

Snelheid als troef

De bouw van woonzorgcentrum Pitthem werd gekenmerkt door een zeer

korte uitvoeringstermijn. De totale doorlooptijd van grondontwikkeling,

afbraak van bestaande gebouwen, bouwrijp maken van het terrein en

aanvraag van de omgevingsvergunning tot ingebruikname bedroeg zo’n

twintig maanden. De eerste bewoners waren zelfs al drie maanden eerder

verhuisd. “Ondanks de coronapandemie zijn we erin geslaagd om de vooropgestelde

eindtermijn te respecteren”, zegt Herman Bernaerts. “Inclusief

alle nodige attesten, van brandweer over Inter tot het Agentschap Zorg

en Gezondheid. Dit is vooral te danken aan het feit dat we alles in BIM

gemodelleerd hebben. En dan bedoel ik echt alles: zelfs de technische

ruimtes, de wastafels en de beugels aan het toilet.”

170 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Pittem, WZC Pitthem

Zorg

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

GF SOLIDS – WASTAFELS OP MAAT

Het belang van hygiëne in een woonzorgcentrum spreekt voor

zich. Een sanitair werkblad uitwerken volgens de strikte normen

van de zorgsector lijkt misschien een fluitje van een cent, maar

toch is niet elk design even gebruiks- en onderhoudsvriendelijk.

Naar het ontwerp van GC-Architecten ontwikkelde GF Solids,

gekend om zijn uitgebreide expertise in solid surface-materialen,

een badkamermeubel waarbij de verschillende delen naadloos

in elkaar overlopen. “Zeker in tijden van COVID-19 is dit een

absolute noodzaak om bacteriën te vermijden”, zegt Filip Geuns

van GF Solids. De wastafels voor de assistentiewoningen en voor

de woonzorgkamers zijn allemaal op maat ontwikkeld. “Het materiaal

Kerrock leent zich perfect tot realisaties voor de zorg- en de

medische sector. De waskom wordt met een persmal gemaakt,

via een proces van thermoformeren. Daarna wordt deze verlijmd

aan het bovenvlak en opgeschuurd, zodat er geen naden zijn”,

vertelt Filip Geuns. De wastafels zijn zo ontworpen dat ze ‘onderrijdbaar’

zijn voor rolstoelgebruikers en de handdoekgreep doet

ook dienst als steun om recht te staan. “Dankzij onze nauwe

samenwerking met hoofdaannemer ibens waren we goed op

elkaar afgestemd en verliep de installatie vlot. We hebben dan

ook al heel wat ervaring met dit soort opdrachten. Zo waren we

eerder ook al actief in woonzorgcentra in Ardooie en Hulshout.”

Het volledige gebouw werd in BIM gemodelleerd, tot en met de wastafels en de

beugels aan het toilet.

Een ander belangrijk aspect was de keuze voor prefab. Herman Bernaerts:

“Dit gebouw is volledig geassembleerd in een prefabbetonstructuur. Eerst

de ruwbouw en daarna de droge afbouw binnenin, die volledig op maat is

uitgewerkt.” Deze manier van werken maakte het ontwerp bijzonder flexibel,

aangezien het proces gefragmenteerd was. Tijdens het plaatsen van de

ruwbouwstructuur had de architect de mogelijkheid om de binnenstructuur

verder te verfijnen volgens de wensen van Aldea en Orpea. Door alles virtueel

te bouwen in BIM werd het fysische bouwproces uiteindelijk korter.

Een leuk detail hierbij is dat ibens er prat op gaat altijd een effectieve

modelkamer in situ uit te bouwen. Zo zien alle betrokken partijen, zoals de

verpleging en het zorgpersoneel, hoe een kamer met sanitaire cel er finaal

zal uitzien. “Ook al modelleer je alles in BIM, je leert toch elke keer weer

iets bij. Bijvoorbeeld dat je vanuit je bed niet zo makkelijk de lichtschakelaar

kan bedienen. Zoiets zie je moeilijker in BIM”, zegt Herman Bernaerts. Guido

Callens bevestigt: “En het was leuk dat een aanpassing van die zaken in BIM

niet meteen alles op de helling zette.” ❚

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Hoofdaannemer(s)

Aldea Group (Merelbeke)

GC-Architecten (Meulebeke)

ibens (Antwerpen)

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 171


GOOSSENS concentreert zich voornamelijk op de PROJECTMARKT, waarbij ze niet alleen

keukens en kasten bouwen voor residentiële bouwprojecten, maar ook voor openbare besturen

zoals SERVICEFLATS, SCHOLEN, of WOON- en ZORGCENTRA en dit in gans Vlaanderen.

GOOSSENS concentreert zich voornamelijk op de PROJECTMARKT, waarbij ze niet alleen

keukens GOOSSENS en kasten - Nijverheidsstraat bouwen voor residentiële 22 - B-8020 bouwprojecten, OOSTKAMP www.goossens-oostkamp.be

maar ook voor openbare besturen

zoals SERVICEFLATS, SCHOLEN, of WOON- en ZORGCENTRA en dit in gans Vlaanderen.


Pittem, WZC Pitthem

Zorg

FUNCTIONEEL MAATWERK

met een eigentijds karakter

Een keuken bouwen die mikt op een symbiose van koken en leven. Met een accent op comfort en ergonomie. Voor de keukens en het

kastmeubilair in de assistentiewoningen van woonzorgcentrum Pitthem was een betrouwbare partner nodig. Als interieurexpert voor

bouwprojecten realiseerde Goossens een toegankelijk ontwerp op maat.

Tekst Laureline Vansteenkiste | Beeld ibens, Yannick Milpas

De keuken is ergonomisch ontworpen, met een focus op comfort.

De keukenkasten krijgen een architecturaal tintje omdat ze doorlopen van vloer

tot plafond.

“We voerden ter plaatse opmetingen uit om de details per

appartement uiterst nauwkeurig in het 3D-ontwerp te verwerken”

Een volledige keuken bouwen en installeren, met

aansluitend een kastenwand in de leefkamer en

eetruimte, waarbij detail en kwaliteit prioritair

zijn: dat was de opdracht die Goossens voorgeschoteld

kreeg. “In eerste instantie vertrokken we

van een solide architecturaal basisontwerp met

aandacht voor de doorgedreven detaillering”,

vertelt zaakvoerder Maxim Goossens. Dit liet ons

toe om het aangeleverde ontwerp vlot te vertalen

naar een eigen 3D-interieurontwerp.”

In combinatie met de kookzones zijn kastelementen

voorzien om toestellen, zoals een oven en

koelkast, te combineren met bergkasten en een

vestiairekast. Door het gebruik van kleuraccenten

komen de geïntegreerde volumes helemaal

tot hun recht. De kasten, die zijn opgetrokken van

vloer tot plafond, krijgen zo een architecturaal

tintje. Het uniforme resultaat speelt in op comfort,

waarbij het ergonomische gegeven een belangrijke

rol speelt.

Precisiewerk tot in de uitvoering

“Ter voorbereiding van de productie voerde ons

eigen ontwerpteam ter plaatse opmetingen uit.

Appartementen zijn namelijk niet identiek. Zo

verwerkten we de details per appartement uiterst

nauwkeurig in het 3D-ontwerp”, zegt Maxim

Goossens. Deze finetuning was nodig om de

productie uit te voeren op maat van de flats. De

goede voorbereidingen en afspraken met de hoofdaannemer

werden doorgetrokken tot op de werf.

Met minimale wachttijden als resultaat. Onderaannemer

Goossens bevestigde zijn meerwaarde door

flexibel in te spelen op de strakke timing.

Al meer dan 75 jaar is het familiebedrijf Goossens

een gewaardeerde partner voor allerhande maatmeubilair.

Met de broers Maxim en Guillaume en

vader Yves staat ondertussen de vierde generatie

aan het roer. “We richten ons met de bouw van

keukens en maatkasten voornamelijk op de projectmarkt.

En dit zowel voor residentiële bouwprojecten

als voor openbare besturen, zoals serviceflats,

scholen of woonzorgcentra”, aldus Maxim Goossens.

De volledige productie gebeurt in eigen huis, waardoor

het bedrijf garant staat voor het totaalplaatje

van ontwerp tot plaatsing. ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 173


Zorg Herent, WZC Betlehem

De vervangingsnieuwbouw van WZC Betlehem telt 159 woonzorgkamers en biedt plaats aan 168 bewoners.

FRAAIE NIEUWBOUW

MAAKT WOONZORGPLAATJE COMPLEET

In 1997 liet het bestuur van Fac Similiter VZW een masterplan uittekenen om zijn woonzorgsite in Herent grondig te moderniseren en uit te breiden.

24 jaar na datum is fase 4 van dit masterplan afgerond en is de grootschalige vernieuwingsoperatie definitief voltooid. De vervangingsnieuwbouw

op de hoek van de Bijlokstraat en de Wilselsesteenweg werd begin dit jaar stapsgewijs in gebruik genomen. Met 168 woongelegenheden, piekfijn

uitgeruste leefruimtes en een heuse belevingstuin vormt dit laatste deelproject met recht en reden de kroon op het werk.

Tekst Tim Janssens | Beeld D E Architecten

Ambitieus en vooruitstrevend: zo mogen we het

masterplan voor WZC Betlehem gerust noemen.

Kosten noch moeite werden gespaard om de kwaliteit

van de woonzorginfrastructuur te optimaliseren.

De realisatie van de vervangingsnieuwbouw voor

de bewoners die voordien in het oudste gedeelte

van het woonzorgcentrum verbleven (een voormalig

ziekenhuis uit 1958, dat in de toekomst ook

nog gerenoveerd zal worden) was een gepast sluitstuk.

Het langgerekte volume telt vier bouwlagen

– een gedeeltelijk kelderniveau, een gelijkvloers en

twee verdiepingen, aangevuld met een technische

derde verdieping – en staat grotendeels op zichzelf,

maar is verbonden met de rest van het woonzorgcentrum

via een glazen passerelle. De donkergrijze

sokkel, het matgrijze schrijnwerk en de licht genuanceerde

grijs-beige gevelsteen zijn identiek aan die

van de aanpalende nieuwbouw (fase 3). Diverse

volumetrische inspringingen met grote raampartijen

en enkele kernen met donkergrijze beplating zorgen

voor een dynamische, gevarieerde aanblik.

De donkergrijze sokkel, het matgrijze schrijnwerk en de licht genuanceerde grijs-beige gevelsteen zijn identiek

aan die van de aanpalende nieuwbouw.

174 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Herent, WZC Betlehem

Zorg

Diverse volumetrische inspringingen met grote raampartijen en enkele kernen met donkergrijze beplating zorgen voor een dynamische, gevarieerde aanblik.

“We wilden het zo kleinschalig, huiselijk en herkenbaar mogelijk

houden voor de bewoners”

Huiselijk en kleinschalig

De vervangingsnieuwbouw telt 159 woonzorgkamers

(waaronder negen tweepersoonskamers)

en biedt plaats aan 168 bewoners. Hij is opgedeeld

in zes afdelingen van 28 bewoners. “Elke

afdeling beschikt over een eigen leefruimte (inclusief

ruim terras en centrale verpleegpost), die

op haar beurt is opgesplitst in twee leefgroepen

van veertien bewoners. Zij kunnen er terecht in

een zit- en een eetgedeelte en kunnen ook gebruikmaken

van enkele collectieve voorzieningen

in de circulatiegang, zoals een badkamer en

twee sanitaire cellen”, vertellen Walter Coomans

en Kenny Malbrecq, respectievelijk directeur en

adjunct-directeur technische en facilitaire diensten.

“We wilden het zo kleinschalig mogelijk

houden voor de bewoners. Om de huiselijkheid

en de herkenbaarheid te maximaliseren, is er

veel aandacht besteed aan de keuze van de vloerbekleding

(zacht en geluiddempend rubber),

het meubilair (onder meer rolstoelvriendelijke

PARTICIPANTEN AAN HET WOORD

VLIEGEN – SANITAIR

Een klassieker in het genre: zo mogen we WZC Betlehem in Herent gerust omschrijven voor

de firma Vliegen uit Bree. “We plaatsten er onder meer aan- en afvoerleidingen van Geberit,

sanitaire toestellen (Duravit-toestellen geleverd door Lambrechts en hoog-laagbaden met

tillift geleverd door BEKA Hospitec), waterverzachtingsinstallaties van Aramis, regenwaterrecuperatie

van Grundfos en bedpanspoelunits van MEIKO”, somt zaakvoerder Raf Vliegen

op. “Naast de 159 kamers met eigen sanitaire cel zijn er ook een hele reeks gemeenschappelijke

sanitaire ruimtes ingericht in de nieuwbouw, dus het was best een omvangrijk project.

Bovendien is de kelderverdieping hoofdzakelijk uitgewerkt in BIM. Het zijn opdrachten als

deze die ons door de jaren heen de nodige naamsbekendheid hebben opgeleverd!”

ronde tafels), het kleurgebruik, de kunstwerken ...

Zeker voor bewoners met dementie of een

psychiatrische problematiek maakt zo’n vertrouwde,

rustgevende omgeving een belangrijk

verschil. Kers op de taart is het ‘snoezelhoekje’,

een aangename, afgescheiden zone in elke leefruimte

waar bewoners indien nodig even op hun

effen kunnen komen.” }

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 175


Zorg Herent, WZC Betlehem

Vernuftige toegangscontrole

Ook op het vlak van comfort deed WZC Betlehem extra inspanningen. “Zo zijn

alle leefruimtes uitgerust met vloerverwarming en koelplafonds. De kamers

worden geklimatiseerd met behulp van een ventilatiesysteem D, inclusief topkoeling

voor tijdens de zomermaanden. De stookketels en de koelgroep zijn

ondergebracht in een technische ruimte op het dak, terwijl de luchtgroepen,

de waterbehandelingsinstallatie, de brandpompen, de stroomlokalen en het

regenwaterrecuperatiesysteem zich in de kelder bevinden”, leggen Coomans en

Malbrecq uit. “Het spreekt voor zich dat we tevens een uitgebreid bewakingssysteem

geïnstalleerd hebben. Alle deuren zijn uitgerust met elektronische

toegangscontrole op basis van een badgesysteem. De bewoners kunnen

Het langgerekte volume staat grotendeels op zichzelf, maar is verbonden met de

rest van het woonzorgcentrum via een glazen passerelle.

Vliegen nv, specialist in sanitaire

installaties voor al uw projecten,

van ontwerp tot uitvoering.

vrij rondlopen in de gangen en worden dus niet actief beperkt in hun

bewegingsvrijheid, aangezien de ruimtes waar ze toegang toe hebben

automatisch ontgrendeld worden. Een ander belangrijk extraatje is dat de

badkamers en de andere sanitaire ruimtes zijn uitgerust met automatische

schuifdeuren, zodat ze makkelijk toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers.

Ook voor ons zorgpersoneel is dat een mooi surplus, zeker wanneer ze met

til- en badliften moeten werken.”

Fijne belevingstuin

Tot slot is er tevens een ruime, afgesloten binnentuin ingericht, die specifiek

is afgestemd op de noden en behoeften van bewoners met dementie of een

psychiatrische problematiek en rolstoelgebruikers. “Zo zijn er enkele leuke

belevingsaccenten aangebracht (bloembakken op hoogte, een afgeschermde

vijver met stromend water en vissen ...) en hebben we bewust gekozen voor

welriekende en tactiele beplanting”, zeggen Coomans en Malbrecq. “De bewoners

en hun bezoek kunnen zich naar hartenlust afzonderen op een van de

vele zitbankjes. Een overdekte pergola biedt de nodige schaduw. Hoewel de bewoners

de tuin niet kunnen verlaten, kunnen ze er toch een waardevol gevoel

van vrijheid ervaren. Zodra de beplanting volgroeid is, zal deze groene oase ongetwijfeld

een belangrijke meerwaarde vormen voor ons woonzorgcentrum!” ❚

Meeuwerkiezel 37 ✦ 3960 Bree

www.vliegennv.be ✦ +32 89 46 18 94

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer

Architect

Aannemer ruwbouw

Fac Similiter VZW (Ukkel)

D E Architecten (Tervuren)

Antwerpse Bouwwerken (Antwerpen)

176 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Wie, waar, wanneer?

U beslist!

Vaarwel sleutels. Hallo veiligheid en gemak.

Met onze eenvoudige app-gestuurde, uiterst veilige, daadkrachtige en cloudgebaseerde

toegangscontrole systemen exivo en evolo smart bedient en controleert

u iedere toegangsdeur van uw gebouw. U beslist digitaal en heel eenvoudig wie in de

verschillende ruimtes binnen mag en wanneer en hoelang die toegang wordt verleend

– in real time en zelfs vanop afstand. Lees er meer over op www.dormakaba.com/

exivo-nl en www.dormakaba.com/evolo-smart-nl of contacteer ons voor meer

informatie en een voorstel op maat:

dormakaba Belgium N.V. ■ T. +32 50 45 15 70 ■ info.be@dormakaba.com ■ www.dormakaba.be


ORI NIEUWS

STUDIEBUREAU JOURET BEWIJST

HET BELANG VAN NETWERKEN

Samen met OLM, Hbaat, Ouest en Dédale heeft ORI-lid Studiebureau Jouret uit Sint-Niklaas in december 2020 vernomen dat de multidisciplinair

samengestelde groep laureaat is van de wedstrijd voor het studieproject ‘Max aan de Zenne’ in Brussel, en dat met een topscore van 90 %.

Tekst ORI | Beeld OLM

© OLM, Max aan de Zenne

Grondplan van het project. (Beeld: OLM, Max aan de Zenne)

De opdracht bestond uit een multidisciplinaire

studie voor de stad Brussel, Leefmilieu Brussel en

Brussel Mobiliteit in functie van de herinrichting

van het Maximiliaanpark, de openlegging van de

Zenne, de herinrichting van de Bolivarlaan, de herinrichting

van het Redersplein en de verplaatsing

van de boerderij. Van de zeventien bureaus die

zich het voorbije jaar kandidaat gesteld hadden

in 2020, werden er vijf weerhouden voor een zeer

intensieve wedstrijd.

Van deze vijf kandidaten werd de tijdelijke vereniging

rond OLM, Jouret, Dédale, Hbaat en

Ouest verkozen tot laureaat. Een internationaal

gezelschap met OLM uit Parijs voor landschapsinrichting,

Studiebureau Jouret uit Sint-Niklaas

voor wegen, water en mobiliteit, Dédale voor participatie

en Hbaat uit Lille en Ouest uit Brussel

voor architectuur.

Studiebureau Jouret heeft binnen de groepering

zijn bestaande netwerk toegevoegd in onderaanneming

voor het bestuderen van een aantal

specifieke deeltaken: Vectris voor mobiliteit, AGT

voor grondwaterstudies, IMDC voor modellering

van de Zenne, Eveka voor veiligheid en Up&Cie

voor vergunningen. Ook Zeugma (technieken),

RYA (energie) en Util (stabiliteit) maken deel uit

van de multidisciplinair samengestelde groep.

Samen met de partners heeft Studiebureau Jouret

via een aantal brainstormsessies voor de wedstrijd

fundamentele keuzes gemaakt op het vlak van

hydraulica, mobiliteit, veiligheid, wegenis en

water. Het project dat ze uiteindelijk indienden,

focust op duurzaamheid, circulariteit, veiligheid,

techniciteit en participatie.

De kruisbestuiving tussen een klein advies- en ingenieursbureau

en collega-specialisten heeft opnieuw

haar nut bewezen. Studiebureau Jouret is ervan

overtuigd dat samenwerking met externe bureaus,

die elk een doorgedreven specialisatie hebben,

betere resultaten oplevert. “De huidige coronacrisis

heeft aangetoond dat hybride werken kan, zelfs

binnen één adviesbureau. Wat kan op individuele

basis, kan best ook doorgetrokken worden naar een

netwerkomgeving van verscheidene bureaus met

verschillende doorgedreven disciplines. Netwerking

wordt het nieuwe normaal”, stelt Henri Jouret,

zaakvoerder van Studiebureau Jouret.

Over het project

Het project ‘Max aan de Zenne’ omvat 9,5 ha

publieke ruimte. Er ontstaat één coherent stadsproject

met een sterke, aaneengesloten open

ruimte, een duidelijke identiteit en een grote

toegankelijkheid. De Zenne zal letterlijk en officieel

opnieuw boven water komen in de Brusselse

Noordwijk. De rivier wordt opnieuw blootgelegd

over een lengte van 650 meter. Zo moet de waterloop

zijn plaats in de stad terugkrijgen en zouden

de kwaliteit en biodiversiteit van het water tevens

moeten verbeteren. Het wordt een bosrijk landschap,

voorzien van dichtbeplante stroken om de

kleine fauna te waarborgen. De eerste spadesteek

is gepland voor de zomer van 2023. De werkzaamheden

kosten 20 miljoen euro en zullen naar

verwachting twee jaar duren. ❚

178 |

BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Corona doet huurmarkt

versneld digitaliseren

De coronacrisis heeft zich in 2020 sterk laten voelen op de private huurmarkt en zal dat nog vele jaren blijven doen. De achterstand die door de

eerste ‘lockdown’ in maart 2020 werd opgebouwd, kon niet weggewerkt worden, met wachtlijsten tot gevolg. In 2020 bedroeg de gemiddelde

huurprijs 778 euro. Dat is 17 euro meer dan in 2019, goed voor een stijging met 2,3 %. Vlaams-Brabant blijft voor alle woningtypes, uitgezonderd de

studio’s, met voorsprong de duurste provincie om te huren. Antwerpen houdt dan weer stand als duurste stad om te huren, met een gemiddelde

huurprijs van 942 euro voor een appartement. Opvallend is wel dat de huurmarkt in een versneld tempo aan het digitaliseren is onder invloed

van de coronaproblematiek.

Tekst en beeld CIB

Kristophe Thijs, communicatiedirecteur van CIB

Vlaanderen: “Qua aantal verhuringen hebben we in

de tweede jaarhelft zeker niet de volledige achterstand

uit het voorjaar ingehaald. In de eerste zes

maanden van 2020 vonden er in Vlaanderen en

Brussel 17,2 % minder verhuringen plaats dan

in dezelfde periode in 2019. Het najaar was wat

beter (2,4 % meer verhuringen dan in het tweede

semester van 2019), maar de wachtlijsten zijn bij

veel vastgoedkantoren zeker nog niet weg.”

Digitalisering

Een ander gevolg: versnelde digitalisering. Het

moment waarop de huurder zijn kandidatuur volledig

digitaal stelt en alles vervolgens online wordt

behandeld, is niet meer veraf. CIB Vlaanderen

lanceert daarvoor de Clee-tool, die volledig gratis te

gebruiken is, zowel voor de vastgoedkantoren als

voor huurders en verhuurders. De tool is ontwikkeld

in nauwe samenwerking met Vlaams minister van

Wonen Matthias Diependaele en het Agentschap

Wonen-Vlaanderen. Clee wordt de komende maanden

breed uitgerold.

Aan de huurprijsevolutie voor 2020 merk je het nog

niet, maar we horen van alle vastgoedkantoren hetzelfde

verhaal. Lange wachtlijsten na de eerste ‘lockdown’,

met mensen die de makelaars ook vandaag

nog niet allemaal aan een woning hebben kunnen

helpen. Naarmate de economische schade duidelijk

wordt, zal blijken hoe de vraag naar huurwoningen

er in de toekomst zal uitzien. Iedereen verwacht

dat die opnieuw een stuk hoger zal liggen, met tal

van vraagtekens of het aanbod zal (kunnen) volgen.

Gemiddelde huurprijs

In 2020 bedroeg de gemiddelde huurprijs 778

euro. Dat is 17 euro meer dan in 2019, goed voor

een stijging met 2,3 %. Niet toevallig zijn die cijfers

exact hetzelfde bij de appartementen. Die waren

opnieuw goed voor twee derde van alle nieuwe

verhuringen. De gemiddelde huurprijs voor een

appartement is toegenomen tot 736 euro. De

sterkste stijging zien we bij de kamers. Daar gaan

de prijzen al langer vrij stevig omhoog. ❚

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 179


SINDS 15 DECEMBER 2020 NIEUW SYSTEEM ERFGOEDPREMIES

Het onroerenderfgoedbesluit van 2014 onderscheidde twee soorten van erfgoedondersteuning: de standaardprocedure en de bijzondere

procedure. In de loop der jaren liep deze laatste grote vertraging op. Daarom voerde Vlaams minister van Wonen en Onroerend Erfgoed

Mathias Diependaele een nieuwe regeling in.

Tekst en beeld VCB

Budget

Het investeringsbudget voor erfgoed gaat omhoog: enerzijds dankzij de 80

miljoen euro die al in het Vlaams regeerakkoord was afgesproken, anderzijds

dankzij de 100 miljoen euro die er door het Vlaams herstelplan bij zullen

komen. De minister handhaaft wel een aantal besparingen van de vorige

regering. De steunpercentages blijven ongewijzigd: 40 % als basis, 60 %

voor onder meer publieke gebouwen van lokale besturen, schoolgebouwen,

beschermde eredienstgebouwen en open erfgoed en 10 % extra voor goed

onderhoud. De vorige regering heeft voor verschillende nevenaspecten de

steun aan restauratiewerken verminderd, onder meer door de btw niet te

laten meetellen en door de steun te beperken tot wat in strikte zin als restauratie

kan worden beschouwd. Ook die besparingen blijven gehandhaafd.

Precisiewerk bij de restauratie van de Sint-Baafskathedraal in Gent.

(Beeld: Ignace Roelens)

Bij de standaardprocedure was het subsidieerbare bedrag beperkt tot

25.000 euro. Deze aanvragen konden vlot gehonoreerd worden. Maar bij

premieaanvragen in de bijzondere procedure gold deze beperking niet, en

eind 2019 was deze wachtlijst aangedikt tot 456 dossiers – samen goed

voor 239 miljoen euro verwachte premies.

Tot 9 december

Binnen het reglementair kader van 2014 konden nog tot 9 december 2020

dossiers worden ingediend. In de nieuwe regeling wordt het mogelijk om

binnen de standaardprocedure een premiedossier tot 250.000 euro in te

dienen per bescherming en per jaar, en over vijf opeenvolgende jaren premies

aan te vragen voor in totaal 500.000 euro restauratiewerken. Niet alleen

kleinere onderhoudswerken, maar ook grotere instandhoudingswerken komen

in aanmerking. Op die manier wil de minister via regelmatig onderhoud

dure restauraties vermijden.

Voor grotere restauratiewerken wordt de bijzondere erfgoedpremie vervangen

door open oproepen. Die zullen elk jaar plaatsvinden met thema’s die actueel

zijn of grote noden kennen. Een jury zal de beste voorstellen selecteren. Ook

de meerjarenpremies, die dienen voor grootschalige en langdurige projecten,

zullen voortaan via oproepen verlopen.

Naadloze overgang

De Vlaamse regering heeft de nieuwe regeling definitief goedgekeurd op

11 december 2020. Het nieuwe systeem van standaarderfgoedpremies zal

daardoor snel op gang kunnen komen. Maar voor de grotere projecten met

een open oproep zal het vanwege de procedure (met preselectie en dan

definitieve indiening) nog twee tot drie jaar duren voor ze tot concrete werken

leiden. Intussen zal het agentschap Onroerend Erfgoed de talrijke projecten

op de wachtlijst afwerken. Daarvoor geldt het principe ‘First in First out’,

tenzij de opdrachtgever daar anders over oordeelt.

Restauratie van schilderwerk in de voormalige Handelsbeurs in Antwerpen.

Overleg

De VCB-werkgroep ‘Het Vlaams restauratieforum’, die al jaren bestaat, heeft

hierover overleg gepleegd met het kabinet van minister Diependaele. Daarna

heeft Dirk Vanhecke, de voorzitter van de werkgroep, samen met VCBmedewerkers

gepraat met het agentschap Onroerend Erfgoed. Zowel kabinet

als agentschap hebben beklemtoond dat ze een versnippering van projecten

zullen tegengaan. Grotere restauratiebedrijven waren daarvoor bevreesd.

Bij de oproepen zullen geen bij- of meerwerken meer aangerekend kunnen

worden. De VCB heeft beklemtoond dat de kwaliteit van het ontwerp dan van

cruciaal belang wordt. De regel dat minstens 50 % van de werken moet worden

uitgevoerd door eigen personeel, blijft misschien behouden bij de oproepen.

Niet alleen de VCB, maar ook het kabinet en het agentschap beseffen dat de

oproepen niet te eng geformuleerd mogen worden, teneinde een overbevraging

in bepaalde niches zoals orgels of molens te voorkomen.

Voor meer informatie over de VCB-werkgroep:

http://www.vcb.be/werkgroepen/vlaams-restauratieforum.

Voor meer informatie over de nieuwe regeling:

https://www.onroerenderfgoed.be/nieuws/premieregels-gewijzigd.


180 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


PARTNER WORDEN

VAN BOUWEN AAN

VLAANDEREN?

Zowel op de website als in de gedrukte

versie bieden we u de mogelijkheid om

onderdeel uit te maken van het overzicht

met de meest gerenommeerde fabrikanten

en toeleverancieres in de branche.

Zo kunt u onder andere:

• Toegevoegd worden als

partner op de servicepagina’s

van het vaktijdschrift

• Een kosteloze vermelding krijgen in

de geheel vernieuwde bedrijvenindex

op bouwenaanvlaanderen.be

• Een gesponsorde positie met persoonlijke

profielpagina op bouwenaanvlaanderen.be

verkrijgen

• Uw eigen profielwidget inzetten,

gekoppeld aan de redactionele content,

nieuwsberichten en overige

relevante marketingtools

Ook geïnteresseerd?

• Bel naar +32 50 36 81 70

• Ga naar bouwenaanvlaanderen.be/adverteren

• Scan de QR code

SCAN DE

QR CODE

Onze projectmanagers vertellen u graag meer over onze

samenwerkingspakketten

bouwenaanvlaanderen.be


Bouwpartners

Scan deze QR code met uw smartphone

voor uitgebreide informatie over

de bouwpartners.

bouwenaanvlaanderen.be/bedrijf

ABICON NV

Marialoopsesteenweg 2H

8700 TIELT

T +32 51 40 23 92

E info@abicon.be

W www.abicon.be

ALIPLAST

Waaslandlaan 15

9160 LOKEREN

T +32 9 340 55 55

E info@aliplast.com

W www.aliplast.com

ASK ROMEIN

Ambachtstraat 33

2390 MALLE

T +32 3 320 24 00

F +32 3 320 24 99

E info.be@ask-romein.com

W www.ask-romein.com

B-LAW ADVOCATENKANTOOR

Domein De Herten

Hertsbergsestraat 4

8020 OOSTKAMP

T +32 50 31 38 81

F +32 50 31 34 44

E info@b-law.be

W www.b-law.be

ABUTRIEK

Jagershoek 8

8570 VICHTE

T +32 56 77 21 65

ALUPRO BVBA

E.J.Vangansenstraat 24

2260 WESTERLO

T +32 14 49 04 15

E info@alu-pro.be

W www.alu-pro.be

ASONA BELGIUM

Verbindingsdok-Westkaai 29

2000 ANTWERPEN

T +32 3 312 58 47 - +32 475 47 03 98

E info@asona.be - kvc@asona.be

W www.asona.com

KUNSTSTOFVLOEREN

BOGAERT KUNSTSTOFVLOEREN

Bosdreef 78/A

9080 LOCHRISTI

T +32 9 355 13 56

F +32 9 356 94 33

E info@bkv-nv.eu

W www.bkv-nv.eu

E info@abutriek.be

W www.abutriek.be

AD ULTIMA GROUP NV

ARCADE ENGINEERING BVBA

Groeningenlei 132

2550 KONTICH

T +32 3 239 58 75

F +32 3 239 35 60

E info@arcade-eng.com

W www.arcade-eng.com

AVENTI

Heihoef 3

2275 WELCHERZANDE

T +32 3 311 81 58

E info@aventi.be

W www.aventi.be

BONTINCK ARCHITECTURE

AND ENGINEERING NV

Ottergemsesteenweg Zuid 808-A31

9000 GENT

T +32 9 225 01 74

F +32 9 225 64 14

E studiegroep@bontinck.biz

W www.bontinck.biz

Beneluxpark 7

8500 KORTRIJK

T +32 56 74 07 40

ARCOMET

becomes

F +32 56 74 07 00

E info@adultima.be

W www.adultima.be

ARCOMET SERVICE BVBA

Industrieweg 139

3583 PAAL-BERINGEN

T +32 11 45 09 50

E info@arcomet.com

W www.arcomet.com

COLT INTERNATIONAL NV

Zandvoortstraat 5

2800 MECHELEN

T +32 15 28 60 80

E info@be.coltgroup.com

W www.coltinfo.be

AFAS SOFTWARE

Schaliënhoevedreef 20B

2800 MECHELEN

T +32 15 28 19 10

E info@afas.be

W www.afas.be

ASIB BVBA

Bredastraat 112

2060 ANTWERPEN

T +32 3 336 82 64

F +32 3 336 82 31

E info@asibbvba.be

W www.asibbvba.be

BEHECON BV

d’Office Gent The Loop, Poortakkerstraat 93

9051 GENT

T +32 497 48 69 02

E info@behecon.be

W www.behecon.be

COOPMAN ORONA

Mannebeekstraat 3

8790 WAREGEM

T +32 56 35 85 80

F +32 56 35 58 65

E sales@coopman.orona.be

W www.coopman.orona.be

182 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE


Bouwpartners

Scan deze QR code met uw smartphone

voor uitgebreide informatie over

de bouwpartners.

bouwenaanvlaanderen.be/bedrijf

DAENS KITVOEGWERKEN

Ambachtstraat 58

3530 HELCHTEREN

T +32 495 25 41 55

F +32 11 96 49 62

E kitvoegwerkendaens@telenet.be

W www.kitvoegwerkendaens.be

D-LUX DAYLIGHT

Singelken 1

9980 SINT-LAUREINS

T +32 9 259 20 25

F +32 9 259 00 64

E info@dluxdaylight.be

W www.dluxdaylight.be

EMMERY FIRE NV

Antwerpsesteenweg 130

2390 MALLE

T + 32 3 227 36 30 - 03 233 57 27

E info@emmerynv.be

W www.emmerynv.be

FDS NV

Industriepark Drongen 11A

9031 DRONGEN

T +32 92 80 84 30

F +32 92 80 84 39

E info@fds.be

W www.fds.be

DCA NV

Lilsedijk 50

2340 BEERSE

T +32 14 62 22 11

F +32 14 61 14 43

E info@dca.be

W www.dca.be

DESCHACHT

Antwerpsesteenweg 1068

9041 GENT-OOSTAKKER

T +32 9 355 74 54

F +32 9 355 76 79

E oostakker@deschacht.eu

W www.deschacht.eu

EMS CONSTRUCT BV

Industriepark 25

6603 BE WIJCHEN

T +31 24 645 31 85

FEREB

Grootveldlaan 148

1150 SINT PIETERS WOLUWE/BRUSSEL

T +32 15 41 31 24

E secretariaat@fereb.be

W www.fereb.be

E e.vandam@ems-construct.nl

W www.ems-uitzendgroep.nl

www.ems-construct.nl

DECOMO NV

Industrielaan 96

7700 MOESKROEN

T +32 56 85 07 11

F +32 56 34 48 91

E info@decomo.be

W www.decomo.be

DE WAAL SOLID FOUNDATIONS

Voshol 6a

9100 LOKEREN

T +32 9 340 55 00

F +32 9 340 55 18

E info@dewaal.eu

W www.dewaal.eu

EB PROJECTS NV

Toekomstlaan 41A

2200 HERENTALS

GALFES RAMEN, DEUREN & POORTEN

Mallekotstraat 73

2500 LIER

T +32 4 718 548 48

T +32 3 435 00 55

E info@galfes.be

W www.galfesramendeuren.be

DORMAKABA BELGIUM N.V.

T +32 14 28 55 20

DEJOND NV

Terbekehofdreef 55 - 59

2610 WILRIJK (ANTWERPEN)

T +32 3 820 34 11

F +32 3 820 35 11

E info@be.dejond.com

W www.dejond.com

DELABIE BENELUX

Kommenstraat 20

1070 BRUSSEL

T +32 2 520 16 76

E info@delabiebenelux.com

W www.delabiebenelux.com

Monnikenwerve 17-19

8000 BRUGGE

T +32 50 45 15 70

F +32 50 31 95 05

info.be@dormakaba.com

www.dormakaba.be

DUCO

Ventilation & Sun Control

Handelsstraat 19

8630 VEURNE

T +32 58 33 00 33

F +32 58 33 00 44

E info@duco.eu

W www.duco.eu

F +32 14 21 11 08

E info@EBprojects.be

W www.EBprojects.be

EURO RENT NV

Bisschoppenhoflaan 631

2100 DEURNE

T +32 3 325 43 00

F +32 3 325 99 03

W www.eurorent.be

GAS.BE

Masuiplein 15

1000 BRUSSEL

T +32 2 383 02 00

E info@gas.be

W www.gas.be

GBSBOUW

Wijnegembaan 11

2520 RANST

T +32 3 354 03 20

T +32 468 50 87 34

E info@gbsbouw.be

W www.gbsbouw.be

gas.be

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 183


PO

Bouwpartners

Scan deze QR code met uw smartphone

voor uitgebreide informatie over

de bouwpartners.

bouwenaanvlaanderen.be/bedrijf

HEATING SOLUTIONS INTERNATIONAL

Molendijk-Zuid 23C

5482 WZ SCHIJNDEL

T +31 88 130 02 00

E info@hsi-heating.com

W www.hsi-heating.com

KFV

Ramgatseweg 15

4941 VN RAAMSDONKSVEER

T +31 85 486 10 80

E info-b@siegenia.com

W www.siegenia.com

ORYE CONSTRUCT

Elzenstraat 8 bus 4

3500 HASSELT

T +32 468 18 36 86

E info@oryeconstruct.be

W www.oryeconstruct.be

POWER CONTROL

POWER-CONTROL BVBA

Kanaalstraat 3

8020 OOSTKAMP

T +32 50 30 02 66

M +32 475 30 02 94

E koen@power-control.be

POWER CONTROL

www.youtube.com/user/HSIBV2010

W www.power-control.be

POWER CONTROL

KRUISBETON DE SLOOVERE NV

Stokstraat 14

9770 KRUISHOUTEM

T +32 9 388 33 15

PATRIMOON

PRIMAGAZ

POWER CONTROL

HOOGMARTENS WEGENBOUW NV

Industrieweg Noord 1137

3660 OPGLABBEEK

T +32 89 81 02 30

E info@hoogmartens.be

W www.hoogmartens.be

F +32 9 388 32 77

E info@kruisbeton.be

W www.kruisbeton.be

LASERTOPO BVBA

Markt 4

PATRIMOON

Winkelomseheide 223a

2440 GEEL

T +32 14 86 18 69

M +32 474 69 15 37

E info@patrimoon.be

W www.patrimoon.be

Kanaalweg 87

3980 TESSENDERLO

T +32 13 61 82 00

E info@primagaz.be

W POWER www.primagaz.be/nl-be

CONTROL POWER CONTROL

lettertype ITC Avant Garde Gothic LT Demi

lettertype ITC Avant Garde Gothic STD

POWER CONTRO

9550 HERZELE

T +32 53 62 71 67

E info@lasertopo.be

W www.lasertopo.be

PELLIKAAN BOUW NV

Excelsiorlaan 1

1930 ZAVENTEM

RDL ENGINEERING

Ambachtenstraat 46

HUSQVARNA CONSTRUCTION

T +32 2 720 58 45

8870 IZEGEM

Avenue des Artisans 50

7822 ATH

T +32 68 25 13 62

E bds.customerservices@husqvarnagroup.com

W www.husqvarnacp.com/be-nl/

LIQUIDFLOORS

Gentsesteenweg 204

8500 KORTRIJK

T +32 56 24 13 90

W www.liquidfloors.be

F +32 721 34 70

E info@pellikaan.be

W www.pellikaan.be

T +32 51 31 35 24

E info@rdl-engineering.com

W www.autolift.be

www.goederenlift.net

J. HERMANS & C° NV

IZ West-Grijpen Zone 2 Grijpenveldstraat 20

3300 TIENEN

T +32 16 82 03 00

F +32 16 82 14 61

E info@hermansco.be

MONUMENT GROUP

Oostrozebeekstraat 54

8770 INGELMUNSTER

T +32 51 31 60 80

F +32 51 30 22 37

E info@monument.be

ONGELOOFLIJK

STRAKKE

Starrenhoflaan 27

2950 KAPELLEN

GIETVLOEREN

PIT ANTWERPEN NV

T +32 3 605 14 33

F +32 3 605 14 76

E info@pit.eiffage.be

REMEHA NV

Koralenhoeve 10

2160 WOMMELGEM

T +32 3 230 71 06

F +32 3 354 54 30

E info@remeha.be

W www.hermansco.be

W www.monument.be

W www.pitantwerpen.be

W www.remeha.be

100% naadloos Overal toepasbaar

Duurzaam Onderhoudsvriendelijk

184 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE

www.liquidfloors.be


Bouwpartners

Scan deze QR code met uw smartphone

voor uitgebreide informatie over

de bouwpartners.

bouwenaanvlaanderen.be/bedrijf

RENOTEC NV

Winkelomseheide 229

2440 GEEL

T +32 14 86 60 21

F +32 14 86 60 16

E rn@renotec.be

W www.renotec.be

RENSON WAREGEM

Maalbeekstraat 10

8790 WAREGEM

T +32 56 62 71 11

F +32 56 60 28 51

E info@renson.be

W www.renson.be

SORTIMO BVBA

Schaarbeeklei 491

1800 VILVOORDE

T +32 2 355 03 70

F +32 2 355 03 71

E info@sortimo.be

W www.sortimo.be

SORTIMO WEST

Gentseweg 749

8793 SINT-ELOOIS-VYVE

SORTIMO CENTRUM

Schaarbeeklei 491

1800 VILVOORDE

SORTIMO OOST

Industrieweg 49/7

SOUDAL

Everdongenlaan 18

2300 TURNHOUT

T +32 14 42 42 31

F +32 14 42 65 14

E info@soudal.com

W www.soudal.com

STROBBE MOBILITY SOLUTIONS BV

Ambachtenstraat 46

8870 IZEGEM

T +32 51 92 09 08

E info@strobbemobility.be

W www.strobbemobility.be

www.parkeersysteem.be

TCVSA

NV

T.C.V.

Rue de France 1

4280 HANNUIT

T +32 19 65 92 70

F +32 19 65 92 79

E info@tcv-hvac.be - service@tcv-hvac.be

W www.tcv-hvac.be

.be

REPRO BVBA

Bredabaan 771

2170 MERKSEM

T +32 3 641 97 90

F +32 3 646 48 04

E info@repro.be

W www.repro.be

STAALBETON NV/SA

Oostmalsesteenweg 261

2310 RIJKEVORSEL

T +32 3 312 85 40

F +32 3 312 85 49

E info@staalbeton.be

W www.groepvanroey.be

VK ARCHITECTS & ENGINEERS

Brugsesteenweg 210

8800 ROESELARE

T +32 51 26 20 20

F +32 51 26 20 21

E info@vkgroup.be

W www.vkgroup.be

SIEGENIA BENELUX

Ramgatseweg 15

4941 VN RAAMSDONKSVEER

T +31 85 486 10 80

E info-b@siegenia.com

W www.siegenia.com

STIEBEL ELTRON BVBA

t Hofveld 6 - D1

1702 GROOT-BIJGAARDEN

T +32 2 423 22 22

F +32 2 423 22 12

E info@stiebel-eltron.be

W www.stiebel-eltron.be

ZUIDLAND LIJMWERKEN BV

Noordhoeksestraat 7

4751 TM OUD GASTEL

E info@zuidlandlijmwerken.nl

W www.zuidlandlijmwerken.nl

BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 185


ARCHITECT MEETS

INNOVATIONS

Tour & Taxis Brussels

9 & 10 juni 2021

Focus on Future-Proof

Kortrijk Xpo

21 & 22 oktober 2021

BEZOEK

LIVE

EN/OF

DIGITAAL

ARCHITECTATWORK.BE

BELGIUM

THE NETHERLANDS

LUXEMBOURG

FRANCE

UNITED KINGDOM

GERMANY

AUSTRIA

SWITZERLAND

ITALY

SPAIN

DENMARK

SWEDEN

NORWAY

POLAND

TURKEY

CANADA


wij zoeken

werkvoorbereider

en technieker

aanleg

zwemvijver

info@ecoworks.be

Louis Brentastraat 3

BE—1800 Vilvoorde

+32 2 657 77 31

Ecoworks, sterk in groendaken,

groengevels & zwemvijvers. Van

ontwerp en aanleg tot onderhoud.


MACHINES HUREN?

VERTROUW OP HET BLAUW VAN

Euro Rent verhuurt al meer dan 40 jaar perfect onderhouden

STEIGERS, BOUWLIFTEN, HOOGWERKERS & ANDERE BEDRIJFSMACHINES

aan de bouw- en industriële wereld. Meer dan 40 000 machines staan elke dag tot uw dienst om grote en

kleine projecten met succes te realiseren. Ook de levering van het ondersteunend materiaal om de werken

vlot, veilig en efficiënt te laten verlopen behoort tot de specialismen van Euro Rent.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!