You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
JAARGANG 4 NUMMER 1 - LENTE 2021
MAGAZINE VOOR DE TROTSE TWENTSE 60-PLUSSER
NU
3, 95
Lente
in Twente
BERT HERMELINK OVER LIEDJES SCHRIJVEN
EN ZIJN BAND TOONTJE LAGER
ISSN 2665-9522
9 772665 952000
06.
WILMA VAN INGEN
Mantelzorger en directeur-bestuurder
35.
JENNY MELS
Deelnemer Heel Holland Bakt
49.
COR LAP
Portretten met een verhaal
69.
WANDELROUTE
Tussen Hertme en Zenderen
Volop inspiratie!
Ontdek de kunst van het wonen
bij Brok Interieur
De ruime winkel van Brok Interieur zit al bijna 90 jaar in hartje centrum Hengelo en
bij deze woonwinkel loop je niet alleen naar binnen voor een passend en smaakvol
advies voor jouw interieur. Want hoewel er een heel team aan adviseurs voor je klaarstaat
om jouw woondroom vorm te geven heeft Brok Interieur meer te bieden…
In de drie verdiepingen tellende woonwinkel vind je namelijk ook een
textielafdeling, èn een slaapafdeling. Zo kun je voor de hele inrichting
van jouw (nieuwe) huis terecht bij Brok Interieur.
Wanneer je vooral op zoek bent naar inspiratie, dan ben je ook bij
Brok Interieur aan het juiste adres. De woonwinkel staat namelijk vol
met de mooiste meubelen, bedden, vloeren en raamdecoratie. Ideeën
in overvloed en altijd een passende oplossing.
Daarbij worden er met grote regelmaat nieuwe items aan de collectie
van Brok toegevoegd en wekelijks wordt de winkel opnieuw gestyled
om te blijven inspireren. Al met al ruim 3000 vierkante meter gevuld
met design om je hart op te halen.
En het merkenaanbod bestaat uit voornamelijk Nederlands fabricaat:
van Leolux tot Pastoe, van Montis tot Gelderland, van Auping tot
Pullman en van Luxaflex tot Tarkett. Een mix die goed op elkaar
aansluit en waarmee mooie ontwerpen te realiseren zijn, passend bij
jouw wensen.
Je bent van harte welkom in de mooie, ruime showroom
En of je nu voor een uitgebreid interieuradvies komt, puur wat inspiratie
op komt doen of op zoek bent naar een nieuw bed of nieuwe gordijnen;
het hele team specialisten van Brok Interieur staat voor je klaar.
Al jaren zijn ze op elkaar ingespeeld en ze zullen er alles aan doen om
jou het beste interieur-, slaap-, of textieladvies te geven.
Brok Interieur Wonen, Slapen & Textiel
Drienerstraat 47, 7551HL Hengelo
074-2913126, info@brokinterieur.nl
www.brokinterieur.nl
Door die enorme hoeveelheid vierkante meters is het bij Brok Interieur
veilig winkelen. Maak een afspraak voor advies of een inspiratieronde
door de winkel via 074-2913126 of info@brokinterieur.nl
Voorwoord
Lente
LENTE IN TWENTE, HET LEVEN IS ZO GEK NOG NIET, SPEELDE DE BAND TOONTJE
LAGER BEGIN JAREN TACHTIG OP HUN DEBUUTALBUM. WAT IS EEN MOOIERE PLEK
OM DE LENTE TE BELEVEN DAN TWENTE? WANDELEND, FIETSEND, IN DE TUIN OF OP
HET BALKON GENIETEN VAN HET FRISSE BLAUW VAN DE LUCHT, TERWIJL DE STILTE
ENKEL DOORBROKEN WORDT DOOR KWETTERENDE VOGELTJES.
In de lente-editie van Zilver Magazine mag de
oprichter van Toontje Lager Bert Hermelink
dan ook niet ontbreken. Opgegroeid in
Oldenzaal, voor zijn studie verhuisd naar
Wageningen en daarna neergestreken in
Deventer, waar hij aan de overkant van de
IJssel woont. Nog steeds maakt hij muziek.
Met veel plezier haalt hij voor Zilver Magazine
herinneringen op aan Twente.
In deze lente-editie meer Tukkers die
een nationale mediabekendheid werden.
Jenny Mels uit Vriezenveen was een van de
deelneemsters aan Heel Holland Bakt van
het afgelopen seizoen. Ze deelt recepten van
favoriete taarten met onze lezers. Oldenzaler
Cor Lap verblijdde in het programma Sterren
op het Doek zanger Waylon met een treffend
portret. Hij vertelt waar hij zijn inspiratie
vindt en over zijn werkwijze. Damesboetiek
DeJacque kreeg in coronatijd via social media
honderdduizenden fans. Eigenaressen Debby
en Saskia geven ons een kijkje achter de
schermen.
Een beetje leuk oud worden, wie wil dat
niet? Wies Verbeek onderzoekt hoe we ons
zo lang mogelijk fit en gelukkig kunnen
voelen en geeft tips. Bijvoorbeeld door
regelmatig te wandelen. Mooie wandelroutes
zijn er in Twente meer dan genoeg! Zoals de
verrassende tocht van Hertme naar Zenderen
van Truus Wijnen die u in deze lente-editie
vindt. Ook zingeving kan bijdragen aan
leuk ouder worden. Mantelzorger zijn, een
kinderziekenhuis in Tanzania bouwen, het
roer omgooien en schaapherder worden, u
leest erover in deze editie.
Leu oet Twente, leuke leu. Dat we dat vooral
in onze eigen taal blijven zeggen, daar zetten
Martin ter Denge en Adrie Hammink zich
voor in. Zij maken zich er hard voor om
Twentse les op scholen aan te onderwijzen.
Zilver Magazine Lente staat vol trotse Tukkers
en is gemaakt door trotse Tukkers. Wij hopen
dat u hun verhalen met plezier en trots leest.
.3
Namens alle medewerkers
ZILVER VOORJAAR 2021
INHOUD.
In dit
nummer
35.
Interview
HEEL HOLLAND BAKT DEELNEEMSTER JENNY
‘Ik ben een Bourgondiër in hart en nieren.’
.4
69.
Wandelen met
Truus Wijnen
Interviews
Reportages
20. CARDIOLOOG SALAH SAÏD
Bouwt met ZGT Overzee een
hart- en vaatkliniek in Tanzania
28. DAMESBOUTIQUE DEJACQUE
Maakt dames blij
56. 100 JAAR EILERMARK
Een club met een rafelrandje
72. GROOTOUDERS 2.0
Opa, oma of voornaam?
75. SAMENSPELEN
Tegen eenzaamheid
84. MIMAKKER
Geluksmomentjes voor mensen
met dementie
06. WILMA VAN INGEN
Voelt zich een bevoorrecht mens
32. WOODSTOCK RECORDING STUDIO
Veel artiesten weten de weg naar Enschede te vinden.
35. JENNY MELS
Deelt heerlijke recepten
42. MARTIN TER DENGE
Op zoek naar de ziel en de taal van de Twentenaar
46. WIES VERBEEK
Een beetje leuk ouder worden
49. COR LAP
Portretten met een verhaal
60. HANS EN LUUK OLDE MONNIKHOF
3 e en 4 e generatie drankverkopers
78. MONICA MERTENS
In goede handen tijdens de laatste levensfase
82. ADRIE HEMMINK
Wil Twents als vak op scholen
54.
14.
100 plus
BOB DE GRAAF
65.
En nu?
Vierde jaargang, nummer 1, lente 2021
Een uitgave van Zilver Media BV
Grootestraat 1B
7571 EJ Oldenzaal
www.zilvermedia.nl
Hoofdredactie en bladmanagement
Carmen Luttikhuis
Redactie website
Astrid Olde Olthuis
Aan dit nummer werkten mee:
Paul Abels, Henk Boom, Lindy Brouwer,
Marry Dijkshoorn, Alexa Gratama,
Annemarie Haak, Kees Hendriksen,
Joan Koenderink, Gerrit Lansink,
Astrid Olde Olthuis, Marcel Olde Rikkert,
Ton Ouwehand, Theo de Rooij,
Wies Verbeek, Jan Walburg en anderen
Fotografie cover
Ebo Fraterman
Fotografie
Ebo Fraterman, Annemarie Haak,
Eddy Oude Voshaar, Jan Pranger,
Annina Romita, Sam Warnaar,
Cyril Wermers, Brit Willemsen en anderen
‘ Ik kon toevallig
liedjes schrijven.’
Vormgeving
Ellen Gözel-Niehoff, Enschede
whatellse.nl
Jos Hovestad, Losser
joshovestad.nl
Uitgever
Marcel Willemsen
Telefoon: 0541 - 511162
verkoop@zilvermedia.nl
Mobiel: 06 - 83 55 55 99
.5
Vaste rubrieken
14. 65. EN NU?
Liedjesschrijver
Bert Hermelink
24. ACTIEVE 60-PLUSSER
Mieke Boode
54. 100 PLUS
Bob de Graaf
64. MAATJE GEZOCHT
Samen op zoek naar
uw zilvermaatje
76. CULTUUR
88. MUZIEK
90. MOOIE BOEKEN VAN
TWENTSE AUTEURS
Columns
13. MARCEL OLDE RIKKERT
Dokteren buiten de lijntjes
19. KEES HENDRIKSEN
Het belang van de 2-euromunt
27. HENK BOOM
Wilt u nog een cookie?
53. JAN WALBURG
Een dagje kleinkinderen
59. ALEXA GRATEMA
Slikken en doorgaan
65. JOAN KOENDERINK
Deugneus
80. PAUL ABELS
Arie & Rieki
96. THEO DE ROOIJ
Beweging
Druk
Drukkerij Roelofs, Enschede
Oplage: 7.500
Bereik: 30.000 Twentse 60-plussers
Redactieadres
Postbus 59
7570 AB Oldenzaal
redactie@zilvermedia.nl
Abonnementen
via 0251-257924
klantenservice@aboland.nl
of Abonnementenland
De Trompet 1739
1967 DB Heemskerk
Overig
69. WANDELEN MET
TRUUS WIJNEN
94. PUZZELPAGINA
97. SERVICEPAGINA
98. ZILVER AANBIEDING
ZILVER LENTE 2021
INTERVIEW. WILMA VAN INGEN
‘Het betekent werkweken van
al gauw vijftig tot zestig uur.
Ik sta veel aan, zeker nu,
in deze coronacrisis.’
.6
// Tekst
MARRY DIJKSHOORN
// Fotografie
ANNINA ROMITA
Mantelzorger en directeur-bestuurder
Wilma van Ingen
voelt zich een
bevoorrecht mens
.7
Wilma van Ingen (62), directeur-bestuurder van de woningstichting Domijn
in Enschede, werkt aan het einde van een lange carrière in voornamelijk het
bedrijfsleven nu in het sociale domein. Mantelzorg voor eerst haar vader en na
diens overlijden haar dementerende moeder gaf haar leven een nieuwe dimensie.
ZILVER LENTE 2021
INTERVIEW. WILMA VAN INGEN
man
‘Ik ben nog
helemaal
niet met mijn
pensioen
bezig.’
.8
‘I
k vind het mooi’, zegt ze, ’dat ik nu aan
het slot, in wat waarschijnlijk mijn laatste
functie zal zijn, weer maatschappelijk
bezig ben. Het past bij me. Ik ben ooit begonnen
als secretaresse, heb Schoevers gedaan en
ben naast mijn werk verder gaan studeren. Het
sociaal bewogene zat er toen al in. Ik ben de
eerste uit mijn familie die naar de universiteit
ging. Bij ons thuis was dat absoluut geen voor
de hand liggende route. Ik heb dat allemaal
zelf uit moeten vinden, tot mijn afstuderen
als psycholoog, met arbeid en organisatie als
specialismen.’
Ik sta veel aan
Van Ingen zag veel ondernemingen en organisaties van binnen en is
al vele jaren actief in bestuurlijke functies. ‘Het betekent werkweken
van al gauw vijftig tot zestig uur. Ik sta veel aan, zeker nu, in deze
coronacrisis. Normaal gesproken werken we bij Domijn allemaal
in de Performance Factory in Enschede. Je komt daar iedereen tegen,
kunt snel dingen regelen of vragen hoe het gaat. Nu we de hele
communicatie met Zoom, mail of bellen moeten doen, is dat veel
bewerkelijker.’
telzorg
De verantwoordelijkheid die op haar schouders
rust is groot. Domijn telt vijftienduizend
woningen en dertigduizend huurders.
Er speelt enorm veel in de woningmarkt. Ook
de huurders hebben het zwaar door corona,
en Van Ingen wordt daarmee geconfronteerd:
‘Met de meeste van onze huurders gaat het
goed, ruim zeventig procent heeft geen problemen.
Met de overige zitten we rond de tafel,
nu op afstand natuurlijk, om te kijken of hun
problemen opgelost of minder zwaar kunnen
worden. Daarbij proberen we zoveel mogelijk
maatwerk te leveren, dat is ook de taak van een
sociale huisbaas als Domijn.’
Nooit meer weg
Dertig jaar geleden verhuisde
Van Ingen vanuit Utrecht naar
het oosten des lands en ze is
niet van plan ooit nog weg te
gaan: ‘Mijn man en ik zitten
in een periode tussen twee
huizen in en wonen tijdelijk
in een zomerhuis in Enter.
Daar zitten we nu prachtig in
de zon en sneeuw. We houden
het nog wel een tijdje vol.
Ik ben nog helemaal niet met
mijn pensioen bezig, dat duurt
nog zeker vijf jaar en ik geloof
dat je ook langer door mag
gaan. Ik heb geen plannen om nieuwe hobby’s
of iets dergelijks te beginnen. Ik zou wel
toezichthouder willen blijven en verder wat
meer lezen en reizen.’
Mantelzorg als bonus
Een van de bijkomende redenen om in het
oosten te blijven is de zorg voor haar moeder.
‘Ik was samen met mijn man jarenlang
mantelzorger voor mijn vader. Hij is vijf jaar
geleden overleden, aan het einde van zijn
leven begon mijn moeder te dementeren. Ze
woonden in Veenendaal, na het overlijden
van mijn vader hebben we een kleinschalig
zorgcentrum voor mijn moeder gezocht in de
buurt. We vonden in Raalte een heel fijn huis
voor haar en dichtbij Holten, waar we toen
woonden.’
‘Door corona hebben we haar een paar maanden
niet mogen bezoeken. Dat was heel zwaar
voor ons allemaal en ik denk ook dat haar
‘Het grote
verdriet in mijn
leven is dat ik
zelf nooit
moeder ben
geworden.
Dat was een
streep door de
rekening.’
gezondheid er onder geleden heeft. Mijn
moeder heeft veel structuur nodig, maar
ook gezelligheid. Ze zingt graag liedjes van
vroeger, die kent ze allemaal nog uit haar
hoofd. Nu mogen we haar een uurtje bezoeken,
omdat alle bewoners gevaccineerd zijn.’
‘Mantelzorg combineren met een drukke
baan is pittig, maar nu mijn moeder niet
meer zelfstandig woont, gaat dat veel beter.
De tijd die ik aan haar besteed, gaat uiteraard
ten koste van andere activiteiten en sociale
contacten. Toch doe ik het graag, ik zie het
als een bonus. Ze is ontzettend lief en voor
mij staat ze op nummer één.’
Bevoorrecht
‘Het grote verdriet in mijn
leven is dat ik zelf nooit
moeder ben geworden. Dat
was een streep door de rekening.
We wilden heel
graag kinderen. Toen dat
niet lukte, hebben we ook
nog een adoptieprocedure
in gang gezet. Die duurde zo
verschrikkelijk lang, dat we
besloten met ons tweetjes
door te gaan. Pijnlijk. Ik heb
het er erg moeilijk mee gehad,
maar uiteindelijk moet
je toch gewoon door. Als ik
kinderen had gekregen, had mijn loopbaan
er echt anders uitgezien Dat had ik er graag
voor over gehad, maar ik voel me desondanks
een bevoorrecht mens. Om mij heen worden
familieleden en vrienden opa en oma en doet
het weer pijn. Gelukkig niet zo erg als toen
we beseften dat een gezin er voor ons niet
in zat. Ik kom uit een katholieke familie, ter
compensatie hebben we veel peetkinderen,
waar we erg betrokken bij zijn.’
Jubileum
Domijn bestaat dit jaar honderd jaar, door de
lockdown kan de organisatie geen groot feest
organiseren. Het blijft bescheiden, bij digitale
minifeestjes en een speciaal magazine,
waarin de huurders centraal staan. ‘Kunnen
we er in ieder geval even bij stil staan,’ zegt
Van Ingen: ‘Hopelijk duurt deze periode niet
meer zo lang en kunnen we ons jubileum ook
nog fysiek vieren, dat is zoveel leuker.’
.9
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. GEDICHT
.10
Boernearf an de
Oldnzelsestroat
in Hengel
De schöp gaalmt
t lech
de stoalne loch
temeut
woar de boerderiej
der kaant nöast
in n schaa flostert:
‘Waar oe
veur blauw
as de beume
oet t blad zint.’
// Foto
EDDY OUDE VOSHAAR
// Gedicht
GERRIT LANSINK
// Schilderij
HENK LAMM
ZILVER LENTE 2021
.11
Onze
openings tijden
zijn afhankelijk
van de actuele
coronamaatregelen.
Zilver Magazine
LEZERSMENU
Voorgerecht
Dessert
Carpaccio van ossenhaas en
truffelcrème met Parmezaanse kaas
of
Grand dessert
.12
Huisgemaakte paddenstoelkroketjes
met pastinaakcrème
Hoofdgerecht
Gegrilde zeebaarsfilet
met kruidenrisotto en wittewijnsaus
of
Zachtgegaarde wildzwijnnek
met truffeljus
Nu voor alle 60 + lezers * van
Zilver Magazine geen €34, 50 maar €24, 95
Op een gezellige plek naast de Sint-Plechelmusbasiliek in Oldenzaal geniet u van klassieke gerechten met een moderne twist. Ook deze
winter leggen chefkok Jan Huiskes en zijn team u weer helemaal in de watten. (H)eerlijk, vers eten om uw vingers bij af te likken. Geniet
van een mals stukje vlees, vis of een truffelrisotto. Wat u ook kiest, u snapt waar het restaurant zijn naam aan te danken heeft. Natuurlijk
staat er dit seizoen ook vis en wild op de kaart en prijst u uzelf gelukkig met een uitgebreide selectie aan mooie wijnen.
* Dit speciale en erg mooie lezersmenu wordt alleen op dinsdag, woensdag en donderdag voor u bereid.
De bijpassende wijnen staan in onze fraaie, maar zeker betaalbare, wijnkaart.
* Wij verzoeken u ons aan te tonen dat u 60 jaar of ouder bent.
Sint Plechelmusplein 18 | Oldenzaal | Tel: 0541 535060 | www.bistropuur.nl
COLUMN. MARCEL OLDE RIKKERT
Marcel
Olde Rikkert
COLUMN
Dokteren buiten de lijntjes
Marcel Olde Rikkert is in
zijn woonplaats Nijmegen
hoogleraar geriatrie in het
Radboudumc en hoofd van
het Radboudumc Alzheimer
Centrum. Hij is geboren en
getogen in Hengelo (O).
Zijn missie is om oudere
mensen zo goed mogelijk
te helpen kiezen uit al wat
de geneeskunde te bieden
heeft, passend bij hun
eigen verhaal. Dat heeft
hij ook beschreven in zijn
boek ‘Jong blijven en Oud
worden’ (2015, Thoeris
A’dam).
Heeft u een vraag aan
professor Olde Rikkert,
stuur dan een e-mail naar
redactie@zilvermedia.nl
t.a.v. de heer Olde Rikkert.
Het is zaterdag, de week zit erop, maar
nu begint mijn weekenddienst. Ik doe
de dienst dit weekend gewoon zelf,
zonder arts-assistent. Leuk, zelf weer
dokteren. Zonder omhaal zelf beslissen.
Dat klinkt aantrekkelijk. Of kun
je tegenwoordig als arts beter niet
meer alleen beslissen en staat of valt
de zorg met een goed team van dokters?
Mijn dienst zou het antwoord
geven.
Eerst maar eens visite lopen op onze
geriatrie-afdeling. Met meerdere net
opgenomen patiënten maak ik kennis.
De meeste waren opgenomen vanwege
een gecompliceerde valpartij. Zo bepaalt
pech een groot deel van onze laatste
levensfase. Waar
kinderen van een
maand of 12 bijna
20 keer per uur vallen
en toch nooit
stoppen met lopen,
is één val voor een
oudere vaak al te
veel. Sinds kort geeft
onze hond me nog
meer gevoel voor de
onlosmakelijke verbinding tussen veroudering
en vallen. Onze 15 jaar oude
Ticho valt namelijk ook steeds vaker.
Begonnen als dartele, jonge hond, struikelt
hij nu over de stoeprand en valt van
de trap. Maar we zijn nog even dol op
hem, hoe oud hij ook is.
Zo’n val van de trap was een mevrouw
van 85 jaar ook gebeurd. Ze was ernstig
verzwakt en afgevallen de laatste maanden.
Zonder er doekjes om te winden gaf
ze de reden ‘meer gezopen dan gegeten’.
Het alcoholgebruik neemt in Nederland
inderdaad helaas zorgwekkend toe
onder ouderen. En dat geeft weer extra
risico op valpartijen. Deze mevrouw
Het alcoholgebruik
neemt in Nederland
inderdaad helaas
zorgwekkend toe
onder ouderen. En
dat geeft weer extra
risico op valpartijen.
had grote pech. Niet alleen had ze een
bloeduitstorting in haar gelaat, maar
ook een schedelbasisfractuur, bloed
rond de hersenen, en een scheurtje in
een urineleider. Toen ik haar zag, was
haar wens klip en klaar ‘Ik wil zo snel
mogelijk weer naar huis. Niks operatie.
Mijn fles is leeg en mijn verhaal is uit.’
De stafleden van de urologie, orthopedie
en traumatologie, die net als ikzelf
dienst hadden, zaten met de handen in
het haar. Volgens de richtlijn moest er
een operatie worden verricht om haar
nier te redden. Maar hoe moest dat nu
bij deze dame?
We konden in een teamoverleg ook de
huisarts nog te spreken krijgen over wat
de beste zorg was.
Mevrouw gaf daar zelf
ook duidelijk richting
aan en ik vond haar
daar wilsbekwaam
voor. We besloten
niet te opereren, het
beloop te volgen en
haar snel met nazorg
te ontslaan. Waar de
verpleegkundige haar
nog nuchter wilde houden voor de operatie
toen ik kwam, mocht ze eten toen
ik wegging. Ik voelde me erg nuttig door
ons goede zaterdagse teamspel. Haar
terug-naar-huis-droom was vervuld, een
onwenselijke operatie voorkomen, en we
waren terecht van de richtlijn afgeweken.
‘Nu maar eerst méér eten en mínder
drinken!’, gaf ik haar als recept mee.
Marcel
Olde Rikkert
Klinisch geriater Radboudumc
.13
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. 65. EN NU?
.14
Liedjes schrijven natuurlijk,
dat deed Bert Hermelink
altijd al.
// Tekst
TON OUWEHAND
// Fotografie
SAM WARNAAR
ARCHIEF BERT HERMELINK
BERT HERMELINK :
‘ Wij verdeelden
de opbrengsten
gewoon in zes
gelijke delen.’
.15
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. 65. EN NU?
Lente
in twente
Met zijn band Toontje Lager had hij veertig jaar geleden een hit:
Lente in Twente. Of Bert Hermelink (1954) dit voorjaar naar zijn
Twentse geboortegrond komt om en passant te kijken of het liedje
inhoudelijk nog opgaat? Kan best. Er wonen nog twee zussen en
een broer van hem in Oldenzaal en omgeving. En optredens met
zijn nieuwe band Plan D zitten er vanwege Corona toch niet in.
Bert Hermelink maakt liedjes. Dat is ongeveer het eerste wat je op zijn website
kunt lezen. Zo vat hij zijn muzikale leven zelf samen. Hij speelde keyboards
in Toontje Lager en schreef verreweg het meeste repertoire van de
band. Hij schreef film- en reclamemuziek. Hij werd als cabaretier tweemaal tweede
op het Leids Cabaretfestival. Hij maakte op zijn 59ste een soloalbum. Maar hij vat
het zelf samen met de woorden ‘Bert Hermelink maakt liedjes’. Dat deed hij ook
voor zijn nieuwste band Plan D, waarvoor hij de musici vond in zijn woonplaats
Deventer, vandaar die D. ‘Ik heb altijd met mensen gespeeld die ver weg wonen, voor
deze liedjes zocht ik de muzikanten dichter bij huis.’ De cd Lopende Zaken is op alle
platforms beschikbaar. Maar een fatsoenlijke presentatie, een reeks concerten zijn er
niet van gekomen. Ze waren wel gepland, maar ja, corona.
.16
Bert Hermelink in zijn studio
Bert 5 jaar oud op de Oldenzaalse kermis
Oldenzaal
Hoe komt de in Deventer neergestreken Oldenzaler ertoe om liedjes te maken?
In zijn familie zijn geen muzieksporen aangetroffen. Het begon toen hij twaalf
was, zegt hij. Hij had al vijf jaar pianoles van meneer Wolters. Muziekdocenten
hadden in die tijd nog geen voornaam, die gaven ze althans niet prijs. ‘Ik weet
nog dat ik aan meneer Wolters vroeg of hij mij het intro van Lady Madonna van
The Beatles wilde leren. Hij beloofde dat hij dat zou doen. Maar hij kwam gelijk
met een tegenvraag: waarom verzin je zelf geen liedjes?’
Dat zette het een en ander in beweging. Bert Hermelink verzon eigen werkjes,
die hij op voorspeelavonden naast klassiekers van Beethoven en Mozart ten
gehore bracht. Bij zijn eerste optreden met eigen werk ging het bijna mis. Hij
stond in het programmaboekje van De Bond vermeld met de Turkse Mars van
Mozart en een eigen fantasie. Dat klopte ook. Hij had alleen de aanvangstijd
niet goed onthouden. Het concert was al een uur bezig toen hij het gebouw
binnenliep. Hij had zijn jas nog aan toen hij al werd aangekondigd. Het optreden
lukte. Ondertussen speelde hij vanaf zijn tiende al op het orgel van de
Heilige Drie Eenheidskerk. Zijn benen waren nog te kort om de pedalen te bedienen.
Hij maakte desondanks indruk op de parochianen. En op zijn vriendjes
die wisten dat hij tussendoor achter die enorme orgelpijpen nog zat te roken
ook. En ook meneer pastoor zelf was onder de indruk. Maar dat ging na een
paar jaar definitief over toen hij de jonge organist tijdens de communie op
het orgel een bluesje hoorde te spelen. De organist werd onmiddellijk van zijn
taken ontheven.
Spelen in bandjes was er in Oldenzaal niet bij. Muziek
maakte desondanks een belangrijk deel uit van zijn
leven. Maar weer niet zo belangrijk dat hij een studie
aan het conservatorium overwoog. ‘Misschien dat het
anders was gegaan als er in die tijd een popacademie
was geweest, of een instituut waar je lichte muziek
kon studeren. Maar dat was er allemaal niet. ‘Als je
naar een conservatorium ging, betekende dat klassieke
muziek. Hele dagen achter de piano om je bezig
te houden met muziek die al eeuwen wordt gespeeld.
Ik zag er de zin niet van.’
‘In mijn versie
was het een
reggae-liedje.
Maar er klopte
iets niet. Gerard
heeft er een
Caraïbische draai
aan gegeven.’
.17
Nadat hij binnen een jaar had vastgesteld dat een
studie werktuigbouwkunde op de hts in Enschede
voor hem geen zin had, trok hij op zijn negentiende
weg uit Oldenzaal. Hij ging in Wageningen landschapsarchitectuur
en planologie studeren. Een studie
waar hij net zo min iets mee zou gaan doen. Maar hij
kwam er de juiste mensen tegen met wie hij liedjes
maakte, bonte avonden verzorgde en uiteindelijk de
band Toontje Lager oprichtte. De groep werd een van
de pijlers van de Nederpop hausse, waar ook onder
andere Doe Maar, Het Goede Doel, Klein Orkest,
De Dijk en de Frank Boeijen Groep deel van uitmaakten.
‘Dat ik het diploma nog heb gehaald, deed
ik voor mijn moeder. Omdat ze zo haar best had
gedaan om mij te kunnen laten studeren.’
Bert achter de piano op een verjaardagsfeestje in 1970
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. 65. EN NU?
Democratisch bandje
Bert Hermelink kan het niet ontkennen.
Die liedjes die hij indertijd voor
Toontje Lager schreef hebben niet alleen
een niet-alledaagse wandversiering opgeleverd
in de vorm van een flink stel
gouden platen, ze zorgen ook voor een
leuk pensioen.
Maar met dat soort motieven begin je
geen popgroep. Sterker nog, hij mocht
de man zijn die bijna al het repertoire
van de band schreef, Toontje Lager was
een democratisch bandje met socialistische
beginselen. ‘Wij verdeelden de
opbrengsten gewoon in zes gelijke delen.
Voor de vijf bandleden en de manag-
er. Ik had wel kunnen zeggen dat ik als leverancier van de
meeste teksten en muziek recht had op de royalties, maar
zo dacht ik niet. Een van de bandleden kon de bus repareren
als die kapot was, een ander zorgde altijd dat er koffie
was. Weer een ander was handig met het inpakken en uitpakken
van de bus. Eentje was goed in het schoonhouden
van de repetitieruimte. Ik kon toevallig liedjes schrijven.’
Hij tekent erbij aan dat toevallig voor Lente in Twente
gebruik werd gemaakt van de muziek van Toontje Lagergitarist
Gerard de Braconier. ‘In mijn versie was het een
reggae-liedje. Maar er klopte iets niet. Gerard heeft er een
Caraïbische draai aan gegeven.’
Toen de band midden jaren tachtig ophield te bestaan
gingen de auteursrechten logischerwijs wel in zijn geheel
naar Hermelink. Maar er is ook nog zoiets als SENA. En de
muzikanten van Toontje Lager speelden op hun platen de
liedjes zelf. Zodat de bandleden ook in deze tijd nog steeds
wat geld krijgen als hun platen in openbare ruimtes of op
radio en/of tv te horen zijn. En dat gebeurt nog steeds.
Stiekem gedanst, Lente in Twente, Zoveel te doen, Net als
in de film, het zijn liedjes die in het collectieve geheugen
zitten van iedereen die de jaren tachtig al dan niet bewust
meemaakte.
.18
Net als in de filmmuziek
In 1985 na zeven jaar hield het op. ‘Ik vond dat het mooi
geweest was. Het was een heel drukke tijd. Tweehonderd
optredens per jaar. Fotosessies, interviews, plaatopnames
en dan tussendoor nog tijd zien te vinden om liedjes te
schrijven.’
Hij richtte in zijn huis in Deventer een studio in en stortte
zich op reclame- en filmmuziek. Bert Hermelijk geeft toe
dat het met die filmmuziek niet zo heel spectaculair verliep.
Een moeilijke wereld om tussen te komen. Waar collega
Henny Vrienten van Doe Maar vrij snel naam maakte
als filmcomponist, kreeg Hermelink uiteindelijk maar een
film die hij van muziek voorzag. ‘Donna Donna’, het speelfilmdebuut
van Simone Walraven en René van ’t Hof. ‘Een
heel slechte film. Enorm geflopt ook.’
Maar Hermelink kijkt er niet negatief op terug. ‘In de
Volkskrant stond een recensie van Peter van Bueren. Die
schreef de film de grond in. Een film waarin niets deugde,
alleen de muziek.’
Toontje Lager
Cabaret
Met reclamemuziek had hij jaren vooruit gekund. Maar
daar kwam bij toeval verandering in. ‘Ik was met een aantal
vrienden in Amsterdam en we hadden afgesproken dat
we ’s avonds naar de Kleine Komedie zouden gaan. Wat
er ook speelde.’ Het bleek een optreden van Magnificent
Seven, een vrolijk orkestje rond Henny Vrienten, Fay Lofsky
en Jacob Klaasse. Afgezien van het feit dat het hem muzikaal
aansprak, zag hij een concept voor zich dat hij bij de
feesttentoptredens van Toontje Lager nooit had meege-
‘Ik ben er heel
enthousiast over.
De liedjes schrijf
ik nu speciaal
voor haar.’
Column
Het belang van
de 2-euromunt
Door Kees Hendriksen
Fotobijschrift
maakt. Ze hadden als band zich ook wel over theatrale aspecten
gebogen. Maar optreden voor een zittend publiek, dat
soort aandacht, prettige werktijden. Hij besloot ter plekke dat
cabaretier zou worden.
Samen met Gerard de Braconier en Peter Dictus begon hij een
een cabaretachtig trio. De Braconier haakte af. En Bert & Dictus
schreven zich in 1994 in voor het Leids Cabaretfestival. Ze
werden tweede, na Kees Torn. Ze hadden aardig wat werk. Ze
stonden met plezier in de theaters. Toen Peter Dictus na een
paar jaar afhaakte ging Hermelink solo verder. Schreef zich in
1998 opnieuw in voor het Leids Cabaretfestival. Weer werd
hij tweede. Nu achter Najib Amhali. Drie avondvullende soloprogramma’s
volgden. Zeven jaar lang trok Bert Hermelink
met soloprogramma langs de theaters. Tot fysiek ongemak
hem deed besluiten om in 2005 te stoppen met cabaret.
En vijftien jaar verder zijn er alweer een solo-album en een
paar albums met Martin Groenewold. Een theaterrecensent
die Hermelink interviewde voor Dagblad van het Noorden en
vervolgens als Toontje Lager-fan met hem aan de slag ging.
En nu?
Bert Hermelink blijft schrijven. Voor Plan D heeft hij een club
uitstekende muzikanten om zich heen en vooral ook een heel
goede zangeres. ‘Ik ben er heel enthousiast over. De liedjes
schrijf ik nu speciaal voor haar. En soms moet ik dingen herschrijven.
Dat moet wel. Want het moet wel geloofwaardig
zijn. 100 procent geloofwaardigheid, daar gaat het om als je
liedjes schrijft.’
Er zijn maar weinig momenten waarop je je als
man zo nutteloos voelt als tijdens een bevalling.
Je staat daar naast het ziekenhuisbed krampachtig
uit de maat mee te puffen, terwijl het
ene naar het andere cliché je mond verlaat. ‘Je
kunt het. Ja. Ja, je bent er bijna. Nog één keer
drukken. Hij is er al bijna! Bijjjj-na!’, hoorde ik
mezelf zeggen, terwijl ik geen idee had hoe ver
we in de wedstrijd zaten. Je roept maar wat. Voor
zo’n verloskundige moet zo’n onhandige vent bij
de bevalling overkomen als iemand die om een
strafcorner roept tijdens een voetbalwedstrijd.
Nee, echt veel kun je als man niet doen. Een van
de weinige dingen die ik geregeld moest hebben,
is het paraat hebben van een 2-euromunt. Toen
mij dit werd opgedragen, dacht ik dat ik werd
gestuurd voor een plintentrapje of een litertje
stroom, maar het was bloedserieus. De rolstoelen
die buiten het ziekenhuis staan, zitten als winkelwagentjes
aan elkaar vast en kunnen enkel
worden bevrijd met een 2-euromunt. Anders
worden ze meegenomen of ergens gedumpt.
De grensprijs voor hufterig gedrag ligt dus op
€ 2,-. Nederlandser krijg je het niet.
Toen het moment daar was haalde ik trots de
lauwwarme 2-euromunt uit de broekzak en keek
ik mijn vriendin aan met een uiterst koele blik:
‘Rustig maar. Hier, kijk: 2 euro! Alles komt goed.’
Ik duwde haar met spoed naar de verloskamer en
een uur later was daar mijn zoon Faas. Gezond en
wel. En de 2-euromunt, die zit nu in zijn spaarpot.
Misschien dat hij hem later nog nodig heeft.
Kees Hendriksen
.19
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. REPORTAGE
// Tekst
ASTRID OUDE OLTHUIS
// Fotografie
ARCHIEF SALAH SAÏD
EXPLORETANZANIA.NL
.20
Cardioloog Salah Saïd
bouwt met ZGT Overzee
een hart- en vaatkliniek
in Tanzania
Moshi, Tanzania, 11 november 2018, 11:11 uur: symbolisch werd de eerste steen gelegd voor
een initiatief om in deze Afrikaanse stad een hart- en vaatkliniek te openen. Initiator is de
Hengelose oud-cardioloog Salah Saïd (67), tot december 2018 verbonden aan de Ziekenhuis
Groep Twente in Hengelo. Schrijnende beelden lagen hieraan ten grondslag. Saïd vertelt
hierover in de ZGT, een plek die voor hem 30 jaar zijn vertrouwde werkdomein was en
waar hij met enige regelmaat nog te vinden is.
Een tweede leven voor ziekenhuisspullen
Salah Saïd is voorzitter van ZGT Overzee, de goede
doelenstichting van het ziekenhuis. ‘Sinds de jaren
negentig doneren we ziekenhuismaterialen aan
landen in Afrika en Zuid-Amerika, maar ook aan
Moldavië, een land dat het hard nodig heeft. Je
kunt denken aan rolstoelen, matrassen, rollators,
spelletjes voor kinderen die hun motoriek moeten
verbeteren’, vertelt de van oorsprong uit Egypte afkomstige
arts. ‘Spullen die wij hier over hebben of
die we om andere redenen in Nederland niet meer
kunnen inzetten, krijgen daar een tweede leven.
Ook nieuwe producten gaan ernaar toe. Het personeel
van de ZGT doneert € 1,- per maand en we
krijgen veel sponsoring van Twentse bedrijven. Als
er bijvoorbeeld transport moet worden geregeld,
springt een bedrijf bij. Voor de medische begeleiding
zetten we teams in met specialismen uit de
ZGT Almelo en Hengelo en uit andere ziekenhuizen
in Enschede en Zwolle. Zij trainen het medische
personeel daar ter plekke en geven instructies over
de gedoneerde spullen. En dat doen ze in hun eigen
tijd, hè? Daar nemen ze vakantiedagen voor op.’
‘Als je eenmaal het vertrouwen
van een Tanzaniaan of een Tukker
hebt, dan zit het ook goed.’
Te weinig gespecialiseerde zorg
In 2017 bezocht hij zijn jongste dochter in Tanzania.
Zij studeerde geneeskunde en was naar Moshi afgereisd
voor een stageplek in het lokale ziekenhuis. Wat Saïd
daar aantrof, greep hem enorm aan. ‘Een ziekenhuis
met 600 bedden waar 900 mensen hulp nodig hebben.
Overal zaten en lagen mensen, op de grond in het zand’,
de ontsteltenis is nog duidelijk hoorbaar in zijn stem.
‘Mensen die zonder goede zorg komen te overlijden
of invalide raken. Ik kwam in contact met het bestuur
van het ziekenhuis en hoorde hoe hoog de nood is en
hoe groot de behoefte is aan specialisme op het gebied
van hartfalen, ook voor jonge kinderen of eigenlijk juist
voor kinderen. Hart- en vaatziekten zijn er doodsoorzaak
nummer één. Kinderen zitten in overvolle klassen
en lopen daar gauw een keelontsteking op. Wordt
die niet snel ontdekt dan kan dat de hartklep aantasten
waardoor er een afwijking ontstaat met alle gevolgen
van dien. Ze zijn later niet meer in staat om te werken,
te trouwen en kinderen te krijgen. Dus niet alleen heeft
het op hun gezondheid een enorme impact, ook op
sociaal-economisch vlak werkt een hartafwijking in
negatieve zin door.’ Het gesprek met het ziekenhuisbestuur
gaf de doorslag: ‘We bouwen hier een hart- en
vaatkliniek! Het is te zot voor woorden dat we in Nederland
met 983 cardiologen 30 klinieken bezetten en dat
er in een stad als Moshi met een verzorgingsgebied van
15 miljoen mensen nul cardiologen en nul klinieken
zijn.’ Het was een spontane maar gefundeerde ingeving
waar Saïd nog steeds achter staat. Zijn compagnons
Arnold Krakers en Fons Verschoor die hem inmiddels
vergezelden hoorden het hem hardop zeggen en stelden
zich meteen de vraag: maar hoe? >>
.21
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. REPORTAGE
KLI
.22
‘De goden zijn
ons gunstig
gestemd.
Zoveel mensen
die meehelpen
en ons
ondersteunen.’
Even een kliniek bouwen?
‘Aanvankelijk dachten we: we vliegen een aantal bouwvakkers
in en met een week of vier staat er een kliniek’,
de oud-cardioloog moet er zelf nog hartelijk om lachen.
‘We kwamen erachter dat er heel wat meer bij kwam kijken
toen we het plan voorlegden aan VolkerWessels. Zij
boden ondersteuning, toezicht en advies. En zo kwamen
we ook met andere partijen in contact door het grote
netwerk waar we met onze flinke groep vrijwilligers uit
kunnen putten. Zo neemt een Amerikaanse stichting het
operationele gedeelte voor haar rekening, een andere
Amerikaanse stichting zorgt voor het trainen van medisch
personeel. Dat gebeurt in India en duurt drie jaar.
Cardiologen, cardiochirurgen, IC-verpleegkundigen,
afdelingsverpleegkundigen, technici voor onderhoud
en reparatie van de medische apparatuur. De goden zijn
ons gunstig gestemd. Zoveel mensen die meehelpen en
ons ondersteunen. De situatie is penibel en hulp is hard
nodig.’ In juli van dit jaar zal de bouw echt starten. Naar
verwachting staat er over drie jaar een nieuwe hart- en
vaatkliniek bestaande uit drie verdiepingen met een
aparte vleugel voor kinderen en een aparte vleugel voor
volwassenen, 50 kinderbedden en 50 bedden voor volwassenen
en een IC-afdeling.
NIEK
Tukkers en Tanzanianen
Een aantal keren per jaar zal Saïd tussen Tanzania en Twente
heen en weer pendelen. Niet voor vertier, maar om te werken.
Een bezoekje aan de Kilimanjaro, de hoogste berg van Tanzania,
zit er voorlopig niet in. ‘Misschien met het team als de
bouw klaar is. Eerst werken en dan het meisje’, lacht hij. Zich
er vestigen zal hij niet zo snel doen: ‘Daarvoor ligt Twente me
te na aan mijn hart. Door mijn werk ben ik hier terecht gekomen
en hier ligt ook mijn sociale leven. Ik zie ook wel veel
overeenkomsten tussen de Tanzanianen en Tukkers. Beiden
zijn vriendelijk, gemoedelijk en gastvrij, maar ook afwachtend,
de kat uit de boom kijkend. Maar als je eenmaal het vertrouwen
van een Tanzaniaan of een Tukker hebt, dan zit het
ook goed.’
Salah Saïd denkt nog even terug aan het moment van het
symbolisch leggen van de eerste steen en verzucht: ‘Kippenvel,
dat was het. Een Twents orkest en de lokale bevolking die
samen het Nederlandse volkslied en het Tanzaniaanse volkslied
speelden en samen dansten. Dat was prachtig.’
.23
Het kookboek ‘Chakula Kitamu; Wat
eten wij vandaag in Twente en Tanzania’,
met recepten van Twentse topkoks, is
uitgegeven om de bouw van de hart- en
vaatkliniek financieel te ondersteunen.
Alle opbrengsten van de verkoop gaan
naar het project. Het kookboek, met
ook Tanzaniaanse recepten en verhalen
van vrijwilligers die aan het project
werken, is te koop en te bestellen bij de
Twentse boekhandels en via de website
www.hartvoortanzania.nl.
ZILVER LENTE 2021
Actie
Mieke Boode
heeft haar eigen kudde schapen
REPORTAGE. ACTIEVE 60-PLUSSER
.24
Zodra de schapen het geluid van de aankomende auto herkennen,
spoeden ze zich naar het midden van het weiland, gaan in een
grote groep bij elkaar staan en kijken wachtend naar het weggetje.
Daar stappen Mieke Boode (61) en haar honden Loes, Flux en
Joint uit. Die rennen alvast naar de kudde toe. De schapen gaan
vandaag naar een andere plek, dus werk aan de winkel! In grote
cirkels draaien de border collies om de kudde heen. Ondertussen
houden ze de herder goed in de gaten. Mogen ze al? Geeft ze nu
een seintje??
‘Die vrijheid!
Dat is niet te
beschrijven.’
ve
+
// Tekst en fotografie
ANNEMARIE HAAK
Doen wat je echt leuk vindt
Mieke Boode lacht. Vandaag brengt ze haar kudde
naar een maïsakker, zo’n drie kilometer verderop.
Daar kunnen de schapen nog een poosje grazen tot ze
naar het Springendal verkassen. ‘Loes! Innen!’ klinkt
het en onmiddellijk schiet de hond
achter de kudde en de schapen zetten
zich in beweging. ‘Links!’ De honden
kiezen positie en manoeuvreren de
kudde het zandpad op in de gewenste
richting. Mieke volgt met herdersstok
en fluit. Het zonnetje schijnt en ze geniet
zichtbaar. Het waren onvoorziene
omstandigheden die de herder in dit
vak geholpen hebben, maar ze heeft
er geen minuut spijt van. ‘Ik werkte
als hoofd huishoudelijke dienst op
De LosserHof toen ik op mijn 35ste
getroffen werd door een hartaanval.’
Een periode van revalideren volgde, ze herstelde en
wilde weer terugkeren in haar functie. Daar trof ze
helaas een vervangster op haar plek aan. Er werd voor
Mieke een nieuwe arbeidsplek gecreëerd. Opnieuw
had ze het perfect naar de zin, maar helaas niet van
lange duur. ‘Er werd borstkanker geconstateerd. Een
operatie volgde en een heel traject van chemokuren’.
Ze sloeg zich er kranig doorheen en ging met herwonnen
levenskracht naar haar werkgever terug. Toen opnieuw
haar functie vergeven was, zakte de moed haar
in de schoenen. ‘Ga nou eens iets doen dat je echt
leuk vindt’, adviseerde de bedrijfsarts. Dat leek makkelijker
gezegd dan gedaan, maar Mieke ontdekte dat
het buitenleven haar enorm aantrok. Samen met haar
hond trok er ze er immers vaak op uit.
Tijdens
de training
hebben de
honden de
Engelse
termen
aangeleerd.
Zeldzaam ras
Zo ontmoette ze een herder in het Buurser Zand en liep
een aantal keren mee. Ook op de Borkeld begeleidde ze
een kudde. Ze leerde de kneepjes van het vak en raakte
als vrijwilliger betrokken bij het hoeden van schapen. Dit
was het helemaal! Ze besloot in 2002 zelf
een kudde op te starten. Met hulp van
collega-herder Hans Abbink uit Haaksbergen
begon ze met tachtig schapen.
Mieke had weer een doel in haar leven.
Ze koos voor het Drents heide-schaap,
een van de oudste schapenrassen van
West-Europa. Ooit zeer in trek vanwege
de goede mest die werd gebruikt
om schrale gronden vruchtbaarder te
maken. Totdat kunstmest zijn intrede
deed. Door deze verandering werd het
eco nomisch belang van dit schapenras
steeds kleiner. Het aantal schapen nam
dan ook snel af. Rond het jaar 1948 werd er een nieuwe
kudde gesticht om het ras te behouden. Op dit moment
lopen er ongeveer 3.000 geregistreerde dieren rond en
behoort het ras tot de zeldzame huisdieren.
Ooien en rammen
‘Lay down!’ De honden gaan op de grond liggen en
de kudde blijft stil staan. Tijdens de training hebben
de honden de Engelse termen aangeleerd. ‘Daar staan
paarden’, merkt Mieke op. ‘We gaan door de wei, want
we moeten die dieren niet aan het schrikken maken. Je
weet nooit wat er dan gebeurt!’ Met een paar commando’s
trekken de schapen door de berm de wei in en ver-
N
volgen hun weg. De vachten zijn dik. De wolopbrengst
van het Drents heideschaap bedraagt N zo’n twee tot drie
kilo per schaap. >>
.25
ZILVER LENTE 2021
REPORTAGE. ACTIEVE 60-PLUSSER
Een ram is altijd gehoornd. De hoorns moeten een sierlijke
draai hebben zodat de oren vrij zijn. Een ooi kan
hoornloos zijn of kleine hoorns hebben die naar achter
staan gericht en niet in een spiraalvorm groeien zoals
bij een ram.
De kudde bestaat nu uit 102 ooien. De rammen vormen
een aparte kudde die op een andere plek staan. ‘In april
gaan de ooien lammeren. Meestal krijgen we voor de helft
ooien en de andere helft rammen’, legt de herder uit. ‘Na
vier maanden selecteren we. De rammen gaan dan naar
de andere kudde. De beste schapen houden we zelf, de
overigen gaan naar de slacht. De kudde rammen bestaat
uit zo’n 34 dieren. De beste drie worden geselecteerd
voor het dekken. Zo houden we het ras op peil.’
‘De dieren zijn blij dat ze
hun vacht kwijt zijn, dat
scheelt veel gewicht.’
.26
Staatsbosbeheer
Mieke heeft een arbeidsovereenkomst met Staatsbosbeheer
en hele goede contacten met het Overijssels
Landschap, dat haar met een subsidie ondersteunt.
Hierdoor kan ze met haar kudde een gebied begrazen
van zo’n 47 hectare. Veel heide. Tijdens het hoeden trekt
ze van het ene stuk naar het andere. ‘Sommige gebieden
moeten veel begraasd worden, andere minder. Staatsbosbeheer
bepaalt waar ik wel of niet mag komen. Zo’n
drie dagen per week houd ik me bezig met het hoeden,
dikwijls samen met een stagiair.’ Als de schapen zo’n
jaar of acht zijn, krijgen ze vaak last van hun gebit. De
snijtanden gaan los zitten en dat bemoeilijkt het kauwen.
Met pijn in het hart moet de herder dan besluiten
om het schaap te laten slachten. ‘Je bent dag in dag uit
met deze dieren bezig, het wordt dan een beetje familie.
Maar het vlees is erg in trek.’ Tot half november is ze
met de kudde onderweg, overwinteren doen ze op een
plek dicht bij huis. Het gebied wordt omheind met zogenaamde
flexinetten die onder stroom staan. ‘Niet veel,
net als schrikdraad. We doen dit om het weglopen te
voorkomen, maar ook als bescherming tegen de wolven.
We weten dat er in Nordhorn, hier net over de grens, een
roedel wolven loopt. Tot nu toe hebben we er nog geen
last van gehad, maar ik wil mijn dieren toch beschermen
en ellende voorkomen!’
Schaapscheerdersdag
Mieke woont samen met man Rob en de zeven Border Collies in een nostalgische
boerderij in Mander, vlakbij de molen van Bels, midden in het
graasgebied. De deel is als museumpje ingericht met authentieke spulletjes.
Hier geeft ze schaapgerelateerde creatieve workshops zoals handwerken en
vilten. Een keer per jaar is er de schaapscheerdersdag. Alle schapen worden
dan naar de boerderij gebracht en door vier handscheerders uit Bennekom
van hun dikke vachten ontdaan. ‘Dat gaat allemaal heel deskundig en
gemoedelijk. De dieren zijn blij dat ze hun vacht kwijt zijn, dat scheelt veel
gewicht.’ Rond het schaapscheren is er een streekmarkt met oude ambachten,
waaronder een smid, een goastokmaker en er is een kraam met streekproducten.
Daarnaast geeft Mieke demonstraties in het schapenhoeden en is
ze een graag geziene gast op kerstmarkten en streekevenementen.
Het eind van de tocht is in zicht. Rob en de stagiair hebben de flexinetten al
geplaatst en wachten de kudde op. De schapen hollen naar binnen. Heerlijk
toch dat verse gras! En de honden? Die duiken de beek in en genieten van het
heldere, frisse water.
ctieve
INTERVIEW. COLUMN. WEDUWE HENK BOOM TIMMERMAN?
column
Henk
Boom
Wilt u nog een cookie?
Als er nou één ding is dat mij radeloos, reddeloos maar
vooral ook redeloos maakt, is het wel de cookie. Waar
je ook gaat of staat op internet, voortdurend wordt het
scherm geblokkeerd met een cookie-mededeling. ‘Wij
plaatsen cookies voor uw gemak’, lees ik dan. Gemak?
Ongemak zullen ze bedoelen. Totale ergernis. Gluipertjes
zijn het, die cookies. Zelfs met vaccinatie verdrijf je ze niet.
Oh zeker, ik mag zelf de instellingen in mijn computer
veranderen. Ik kan zelfs cookies weren als ik dat wil.
Het resultaat is dan wel dat het google-bereik wordt
gehalveerd. En één keer alles invullen zou toch genoeg
moeten zijn. Maar nee, elke keer weer als ik een bepaalde
pagina wil bezoeken, moet ik me door het cookie-beleid
van de marketingtirannen worstelen.
En wat is dat allemaal als ik me toch weer eens laat
verleiden om kruisjes te zetten in cookie-vakjes zoals
contentprestaties meten, legitieme belangen, een
gepersonaliseerd advertentieprofiel aanmaken, producten
ontwikkelen en verbeteren, marktonderzoek toepassen
om inzichten in het publiek te generen. Hoezo functionele
en analytische cookies? Ergerlijke trollen zijn het. En dan
durven ze ook nog te vragen of ik klachten heb over het
gebruik van cookies.
Henk Boom (1945), geboren
in Almelo en woonachtig in
Diepenheim. Als journalist
werkte hij bij het dagblad
Tubantia en bij de Haagsche
Courant. Als correspondent
was hij ruim dertig jaar actief
in Mexico en Spanje. Als auteur
wijdt hij zich nu aan boeken
met historische thema’s.
.27
Is het daarom teveel gevraagd aan Pieter Omtzigt, als hij
klaar is met zijn dwaaltocht door de krochten van de belastingdienst,
om eens een kwartet stevige vragen af te vuren
op de regering, demissionair of niet, over het cookie beleid?
En als hij niet kan, nou ja, dan Henk Krol maar.
Henk Boom
ZILVER LENTE 2021
MODE. DEJACQUE
Debby van de Zande (links) en Saskia Bouwmeester (rechts)
// Tekst
CARMEN LUTTIKHUIS
// Fotografie
BRIT WILLEMSEN
.28
Damesboutique
DeJacque
maakt dames blij
Debby van de Zande en Saskia Bouwmeester van damesboutique DeJacque doen het allemaal net wat anders dan andere
modewinkels. Persoonlijk contact met hun klanten is hun kracht, ook tijdens coronamaatregelen. Via de filmpjes die ze dagelijks
op social media posten waarin Debby over haar kleding vertelt, maar ook via de meisjes van het teleshop-belteam die dagelijks
de vele klanten zo vriendelijk te woord staan. Een bezoek aan de winkel, fysiek of online, betekent goed advies en gezelligheid.
Hoe kijken jullie terug op het coronajaar?
Debby: Tijdens de eerste golf, toen de horeca dicht
moest, mochten wij nog klanten blijven ontvangen. Maar
zonder horeca is de ziel uit de stad. Daar is niet veel aan.
Nadat we van de eerste schrik bekomen waren, dachten
we, schouders eronder, hoe kunnen we schakelen? Het
posten van filmpjes op facebook deden we al, toen nog
zonder tekst. We wilden ondanks de afstand bij klanten
binnenkomen. We besloten dat ik ging vertellen over de
kleding die ik op de filmpjes show, met een verwijzing
naar het telefoonnummer van onze teleshop om te bestellen.
Een goede beslissing, het pakte enorm goed uit.
Saskia: Al meer dan een jaar posten we zo’n 10 tot 20 filmpjes per
dag. Die nemen we in één keer op. Een verspreking, een lolletje, het
Twentse accent, allemaal prima. Ongedwongen, zoals we in de winkel
ook met onze klanten omgaan. Mensen vinden de filmpjes leuk als
inspiratie maar kijken er ook als ontspanning naar. Vooral van dames
die alleen wonen horen we dat regelmatig. Zij vinden het gezellig om
een paar keer per dag met ons mee te kijken. We groeiden naar meer
dan 200.000 volgers op social media en breidden ons teleshopteam uit
om dagelijks het aantal bestellingen, soms wel honderden per dag, te
kunnen afhandelen.
‘Met de juiste kleding
kun je zomaar tien jaar
jonger lijken. Daarvan
ga je vanzelf stralen.’
Hoe verklaren jullie de groei van de DeJacque-fans?
Debby: Wat we doen gaat een beetje vanzelf. Vroeger stond ik
op de markt, daar leer je goed met mensen omgaan. Je moet
het natuurlijk wel leuk vinden om contact te maken. Dat vind
ik. Als dat vanuit je hart komt en je blijft jezelf, dan werkt dat
digitaal ook. Ik vertel af en toe een klein stukje privé, over ons
gezin, over de lange wandelingen die ik met mijn echtgenoot
maak, over wat ik kook, hoe ik me voel. Ik maak dat niet te
groot, maar klanten leren je daardoor toch een beetje kennen.
Dat maakt het persoonlijk, dat vinden mensen leuk.
Saskia: Wij zijn allebei dol op mode en er goed uitzien en
inkoopdagen zijn feestjes. Onze collecties stellen we samen
met onze klanten in ons achterhoofd. Dames die bij ons winkelen
zijn van alle leeftijden en maten. We weten waar ze van
houden. Dagelijks komen er nieuwe items binnen, in alle prijsklassen,
in alle stijlen en kleuren, van sportief tot chique, van
comfortabel tot uitgaanskleding. Je kunt bij ons terecht voor
één stuk, maar ook voor een totale look met riem, sjaal, tas,
schoenen en accessoires. En, erg leuk, we hebben sinds vorig
jaar een collectie met ons eigen label.
Welke mode-items passen bij dames die niet meer
zo jong zijn?
Debby: Voor oudere dames is de nieuwe, wat langere jurklengte
die we dit seizoen zien erg leuk. Als je niet meer zo jong bent,
draag je liever niet meer zo kort. Jurken tot over de knie zijn
dan perfect. Sowieso dragen jurken heerlijk, zo vrouwelijk!
Ook kleding in travelstof is heel geschikt voor dames op leeftijd.
Het kreukt niet, het zit heerlijk, het is eigentijds en er is
veel keuze. Ik houd ervan als een oudere dame een kwalitatief
mooi t-shirt, dat mag best met een print, combineert met een
jeans en een lang colbert. Sportief én elegant.
Saskia: Met de juiste kleding kun je zomaar tien jaar jonger
lijken. Daarvan ga je vanzelf stralen. Ik vind het erg leuk als
er een dame binnenkomt die mij de vrije hand geeft. Als ze
zichzelf voor de spiegel met een glimlach staat te bewonderen
met iets dat ze zelf nooit zou hebben uitgezocht, ben ik helemaal
blij. Als we iets niet mooi vinden passen, zeggen we het
trouwens ook, we zijn altijd eerlijk, ook al gaat de klant daarna
met niets de deur uit.
Zes dagen per week aan het werk, waar vinden jullie
je ontspanning?
Debby: De avonden houd ik vrij voor mijn gezin. Gezellig
samen eten, daarna met een boek op de bank, even fietsen
met mijn zoon, een spelletje doen, een drankje op een terras.
Geen verplichting door een lege agenda en zelf kiezen hoe ik
de avond besteed, dat vind ik belangrijk.
Saskia: Ook mijn avonden zijn voor mijn gezin. Zodra onze
dochter in bed ligt, check ik onze social media en reageer waar
nodig. Dat is natuurlijk ook werk, maar mijn werk vind ik zo
leuk, dat is tegelijkertijd ontspanning voor mij.
ocial
media
Als de winkel weer open gaat...
Debby: We zijn door onze filmpjes zoveel
bekender geworden het afgelopen jaar,
dus het zal weer druk worden, met inachtneming
van de maatregelen uiteraard.
Omdat ik een beetje het gezicht
van DeJacque ben en een paar keer op
televisie was, willen dames me vaak even
aanspreken of met me op de foto. Daar
gaan we ruimte voor maken. Mijn rol
in de winkel wordt meer gastvrouw dan
verkoopster, zodat ik iedereen aandacht
kan geven. Ik wandel wat rond, bied koffie
met lekkers aan, maak een praatje.
Saskia: Daar waar je zo lang naar uitkijkt,
en onze klanten ook, dat willen
we goed doen. We gaan knallen en voor
goud, niet voor minder. Dat betekent dat
we met ons fantastische team een mooie
winkelbeleving blijven bieden. De collectie,
de gezellige sfeer, de aandacht, van
alles alleen het beste voor onze klanten,
of ze nu uit Twente, Amsterdam, Eindhoven,
Duitsland of België komen of dat
ze via onze teleshop bij ons bestellen.
Dames blij maken en een goed gevoel
geven met mooie kleding, daar doen we
het voor.
ZILVER LENTE 2021
.29
Team Leferink en Wennink
Foto: Sophie Bik Fotografie
.30
Uitvaartteam Leferink en Wennink: ‘Oprecht en met passie’
Uitvaartteam Leferink en Wennink: ‘Oprecht en met passie’
Oprechtheid met passie. Dat is waar het team van Gerry Leferink en Wennink anno 2021 voor staat. Uitvaartverzorgers Wim Hakkert en
Marijke Markslag maken onderdeel uit van het team en werken al een aantal jaren voor Gerry en Ton. ‘Mensen denken vaak dat dit werk
zwaar en droevig is maar er is ook ruimte voor een lach’, legt Wim uit.
‘Gerry, Uitvaartteam dit is Wim en Wim zoekt werk.’ Leferink Met deze woorden en werd Wennink: Wim het voorjaar van ‘Oprecht 2013 voorgesteld aan en Gerry Leferink met in het passie’
crematorium
van Usselo. Hij was bezig de indrukken van een dag stage op het crematorium te verwerken. Gerry stond met een kopje koffie, rustig wachtend. Ze
keek mij even onderzoekend aan en vroeg: ‘Is dat zo?’ Na deze korte kennismaking kon Wim aan de slag bij Leferink en Wennink uitvaartzorg als
algemeen medewerker. ‘Ik merkte dat mijn verwachtingen werden overtroffen. Wat een mooi werk.’
Mensenkennis
Gerry wist vanaf het begin dat Wim over de juiste
mensenkennis beschikt om dit werk goed te doen.
Ze liet hem zelfstandig uitvaarten doen. Inmiddels
heeft Wim al veel uitvaarten mogen begeleiden.
Thuis is hij soms een stuiterbal maar als hij zijn
uitvaartpak aan trekt, een bron van rust. Zijn pak
staat symbool voor de transformatie die nodig is
als hij naar de families gaat. Scannen, observeren
en voelen. Wat vraagt dit van mij? Als dat in het
dialect is, waarderen families dat. ‘Iedereen kent
Gerry. In de villawijk in Delden maar ook op de
boerderij in Oele. We zijn uitvaartverzorgers voor
iedereen.’
Marijke
Collega Marijke Markslag werkt inmiddels tien jaar
voor Gerry. Marijke is nog steeds dankbaar dat ze
die kans heeft gekregen. Daarvoor werkte ze in de
horeca. Marijke wilde iets heel anders in haar leven
en solliciteerde bij Gerry Leferink en Wennink. Op
1 januari 2011 had ze haar eerste uitvaart. Dit werk
is haar ‘op het lijf geschreven’.
Marijke heeft, net als Wim en Gerry, veel mensenkennis,
een voorwaarde in dit vak. Marijke: ‘Voor
dit werk heb je inlevingsvermogen nodig. Het gaat
niet om ons maar om de familie. Welke wensen
hebben zij? Onze taak is dat zo goed mogelijk uit
te voeren.’ Ze is soms tot laat in de avond bezig
met een uitvaart.
Haar werk is haar leven. Alle facetten van het vak
zijn mooi. Marijke houdt van regelen en ontzorgen
en is oplossingsgericht. Gerry omschrijft haar als
‘Zacht, zorgzaam en een goede luisteraar. Ze haalt
veel uit de kast voor families. Wil alles wel voor
je doen.’
Marijke over Gerry: ‘Ze is zichzelf. Doortastend en
alles kan.’ Wim vult aan: ‘Recht is recht en krom is
krom. Typisch Gerry.
Gerry: ‘Ik kan Marijke en Wim dag en nacht
bellen. Ik vind het fijn dat ze naast mij staan.’
Gerry verwacht van haar medewerkers dat ze
representatief zijn. Driedelig pak, stropdas. Geen
telefoon in je handen. En altijd de jas dicht. ‘We
brengen geen pakketje weg.’
Gerry
Gerry kwam er na vele jaren achter dat ze juist dit
werk heeft opgezocht om verdieping te zoeken
in het leven. ‘Maar ook om het verlies van mijn Ton
ouders, wat nog steeds opzij geschoven was, een Mede-eigenaar Ton Wennink is een gediplomeerd
plekje te gaan geven in deze ‘drukke wereld’. Het uitvaartondernemer, een man van de cijfertjes
ligt in mijn karakter er voor de mens in kwetsbare en het kantoor. Hij werkt liever achter de
tijden te zijn.’ Inmiddels heeft ze, in ruim 16 jaar, schermen samen met Ietje Kokhuis. ‘Gerry is een
samen met mede-directeur Ton Wennink en haar perfectionist’ en het beste in de uitvaarten. De
team, een goedlopend bedrijf neergezet. Ze is er twee verschillende karakters maken het bedrijf al
074 trots - 250 op 53 en 79 al - die www.uitvaarthengelo.nl
jaren gewoon zichzelf gebleven. - alle verzekerden jaren tot een succes. Wat is de kracht van Leferink
074 - 250 53 79 - www.uitvaarthengelo.nl - alle verzekerden
De families weten haar te vinden. Eerlijk en
oprecht. Laagdrempelig.
De woorden ‘gewoon’, oprechtheid en ont-zorgen
passen bij team Leferink en Wennink. ‘Voor
iedereen, voor elk budget. Mensen kiezen bewust
voor ons.’ En gelachen wordt er ook wel.
Lach
Wim: ‘Tachtig procent van de overlijdens betreft
oudere mensen en kom je bij families binnen waar
berusting heerst. Dan is er soms ook ruimte voor
een lach.’ Gerry: ‘De lach en de traan liggen heel
dicht bij elkaar.’ Wim is de enige man in het team.
Een bewuste keuze van Gerry. ‘Het mooiste is als
het lukt om in het afscheid van de overledene het
unieke van die persoon te kunnen voelen.’ Zo had
Wim onlangs een uitvaart van een medewerker
van vliegtuigmaatschappij KLM. Er vlogen tijdens
de dienst in Borne twee zwanen voorbij. ‘Dan
gebruik ik dat in mijn verhaal. Dat is te mooi om
te laten liggen.’
en Wennink? Oprecht en met passie. Iedereen
kent Gerry.’
074 - 250 53 79 - www.uitvaarthengelo.nl - alle verzekerden
ZILVER. GEDICHT
Leeuwerik
Vlöggel van hazelnöt noar hoger,
n kraans in, van de klemnde zun.
Oe te zeen in veeldn van lechtblauw,
was t begin van ranjahete zommers.
Noe vleeg iej alleen nog hier in miej,
in t hert van hersngrieze sneebujn.
.31
// Fotografie
PEXELS / AMANDA HIDER
// Gedicht
GERRIT LANSINK
ZILVER LENTE 2021
MUZIEK. WOODSTOCK RECORDING STUDIO
// Tekst
TON OUWEHAND
// Fotografie
ANNINA ROMITA
.32
‘Authentieke
Hammondorgels,
Fenderpiano’s,
verschillende types
Wurlitzer en een
Hohner clavinet’
Enschede
het Nashville van Europa?
Steeds meer artiesten weten de weg naar de Woodstock Recording Studio in Enschede te
vinden. Van Edwin Evers tot Anita Meijer, van Shirma Rouse tot Berget Lewis, van Jody
Pijper tot Tessa Boomkamp. En de vaste bespelers Dri3man niet te vergeten. Michiel van
Haagen (1964) had daar geen idee van toen hij er vier jaar geleden mee begon. ‘Ik had
zoveel bijzondere instrumenten verzameld. Ik wilde er iets nuttigs mee doen.’
Hoe dat nou kan dat een studio op een industrieterrein
in Enschede zoveel aandacht trekt in de Nederlandse
muziekwereld? Ja, muzikanten komen er graag vanwege
de unieke instrumenten die je er kunt gebruiken. Er
zijn authentieke Hammondorgels, Fenderpiano’s, verschillende
types Wurlitzer, een Hohner clavinet. En dan een gitaarcollectie
die de gitarist doet watertanden. De eerste elektrische
Gibson uit 1934, authentieke Fenders, de BB King gitaar. Een
woud aan vintage gitaarversterkers. En alles mag gebruikt
worden door de muzikanten. Er is een analoog 32-kanaals
mengpaneel. Er zijn analoge galmmachines zoals de Beatles die
gebruikten. Alle soorten topmicrofoons. Dat is er aan de hand
in Woodstock: alles ademt er de muziek uit de jaren zestig en
zeventig van de vorige eeuw. Woodstock is er voor de handgemaakte
muziek. Woodstock brengt de tijd terug dat muziek
maken nog ambacht en passie was. In Woodstock heerst het
muzikale klimaat van voor de tijd dat de muziekwereld werd
overgenomen door computers. Michiel van Haagen is niet een
man die deze studio begon om zichzelf eens even op de kaart te
zetten. Hij is een authentieke muziekliefhebber die eerder zijn
hart volgt dan zijn verstand. En deze professionele studio is een
voorbeeld van zijn uit de hand gelopen hobby.
Kunstenaarsgezin
Een vat vol ideeën, dat was hij altijd wel. Opgegroeid in een
kunstenaarsgezin. Zijn vader, operazanger Joep van Haagen,
had Jeanine de Bock van het Nationale Ballet leren kennen
in Parijs. De ontmoeting leidde direct tot een zwangerschap,
waardoor zij haar baan als balletdanseres in de Folies Bergère
eraan moest geven. Ze vestigden zich in Enschede, waar de
oudste zoon Jeroen werd geboren en vijf jaar later Michiel.
Jeanine de Bock werd balletdocente aan de Enschedese
Muziekschool, Joep kwam als tenor bij Opera Forum en speelde
in diverse producties waarvan Michiel zich er vele herinnert.
My Fair Lady met Joop Doderer en Carry Tefsen, de Man van
La Mancha. Het was thuis een zoete inval. Altijd reuring.
Kunstenaar Jan Bolink en schrijver Belcampo waren huisvrienden.
‘Ik heb heel veel boeken van Belcampo gekregen. Hij
las me ook heel veel voor.’
Entrepreneur
In 1994 duikt Michiel van Haagen op als ondernemer.
In winkelcentrum De Zuidmolen in Enschede heeft hij
op de begane grond, bovenaan de roltrap waarmee je bij
de slager, de poelier, de kaaswinkel en de Albert Heijn
komt, een snoepwinkeltje genaamd Sweety. Hij geeft het
toe, daar is hij zijn hele leven handig in geweest: het verzinnen
van namen die de lading op een aantrekkelijke
manier dekken. Na Sweety begon hij een cadeauwinkel
die hij Route du Soleil noemde, niet met een knipoog
naar de bekende Franse autoroute, eerder anticiperend
op de situatie die je met het geven van een cadeautje
beoogt. Die winkel is er nog steeds. Ook heeft hij twee
groothandels draaiend te houden. Al meer dan 25 jaar
heeft Michiel van Haagen zijn bedrijf Mr. Pin. Een handel
in afscheurbare rolletjes papier voor pinautomaten
en kassa’s. En ook is hij de man achter Cartaluce, een
handel in cadeauverpakkingen en geschenkfolie.
Verzamelwoede
De Woodstock Recording Studio’s zijn geleidelijk opgebouwd
in de hallen die hij toch al had voor de opslag van
zijn ondernemingen. En het begon eigenlijk heel simpel
met het aanschaffen van een jeugdliefde: het Hammondorgel.
‘Mijn ouders waren van de klassieke muziek. Ik
hield van popmuziek. Bob Marley, dat vond ik geweldig.
En ook Santana.’
Op een gegeven moment ging hij zich realiseren wat
die twee jeugdhelden eigenlijk gemeenschappelijk hadden:
in de begeleiding zat een prominente rol voor het
Hammondorgel. ‘Ik kon er eentje kopen voor weinig
geld. Dat deed ik direct en daar is het verzamelen mee
begonnen.’ Internet afstruinend vond hij er meer. ‘Ik
had op laatst tweeëntwintig Hammonds in mijn opslag
staan. En daar kwamen Fenderpiano’s bij. En Wurlitzers,
want die vertegenwoordigden weer het geluid van
Supertramp. Die band had mijn jeugd ook bepaald.’ In
principe stonden die apparaten er allemaal maar, al had
hij er wel een paar speelklaar en daar ging hij dan zelf
achter zitten in zijn kille opslaghal. >>
.33
ZILVER LENTE 2021
.34
rtEZ
MUZIEK. WOODSTOCK RECORDING STUDIO
Zo’n opmerking zet bij Michiel van alles in beweging. ‘Ik ging direct op
zoek naar zo’n versterker. Dat wil ik dan ook horen.’ In Duitsland kon
hij zo’n Standelversterker kopen. Hij reed ermee naar Kaj’s Guitarstore.
‘Ik pakte een Telecaster van de muur. Ik sloot die erop aan. Een groot
gitarist ben ik niet. Ik speelde de paar basisakkoorden die ik machtig ben
en ik was helemaal om.’ In feite werd met die sensatie van die authentieke
sound de basis gelegd voor de Woodstock Recording Studio’s, al had hij
daar zelf geen enkele notie van. Michiel van Haagen ontpopte zich vanaf
dat moment tot een obsessieve verzamelaar van oude instrumenten en
versterkers. ‘Ik zat hele avonden en nachten internet af zoeken en te bieden
op oude instrumenten. Ik dronk daar dan een lekker glaasje wijn bij.
Heel vaak werd ik ’s ochtends wakker met de knagende vraag: wat heb
ik nou allemaal weer gekocht?’ Omdat hij af en toe ook wel eens wat instrumenten
doorverkocht, was er steeds wel geld om zijn verzamelwoede
verantwoord te kunnen stillen. Maar op een gegeven moment kwam hij
in een soort gewetensnood. ‘Ik begon te walgen van mijn eigen hebzucht.
Ik had allemaal prachtige instrumenten, er kwamen wel eens muzikanten
kijken, maar eigenlijk gebeurde er weinig mee. Toen kwam ik op het idee
van een opnamestudio. De naam had ik direct: Woodstock. Iedereen associeert
dat met muziek en een analoge periode. Ik had een romantisch
idee om in de opslaghal een ruimte te creëren met een open haard waaromheen
muziek kon worden gemaakt. Beetje flowerpower, hippiegevoel.’
‘Ik speelde de paar
basisakkoorden die
ik machtig
ben en ik was
helemaal om.’
The Buffoons
Zijn verzamelwoede kreeg een nieuwe impuls
door zijn schoonvader: Gerard van Tongeren.
‘Hij was samen met zijn broer medeoprichter
van The Buffoons. Hij kon goed vertellen over
vroeger. De tournees, de optredens. De tijd die ze
in opnamestudio’s doorbrachten. Op een gegeven
moment vertelde hij dat ze ergens halverwege de
jaren zestig helemaal in de ban raakten van een
nieuw type gitaarversterker: Standel. Daar vielen
volgens Gerard die beroemde merken als Vox,
Fender en Marshall helemaal bij in het niet.’
Woodstock
Hij zocht contact met ArtEZ, de popacademie en daar werd hij
doorverwezen naar docent Rogier Grosman en student Daan Scholten.
Old School Freaks. Mannen met vergaande affiniteit met analoge
opnametechnieken. In samenspraak met hen is Woodstock Recording
Studio’s geworden tot wat het nu is. De studio wordt regelmatig afgehuurd
door de Popacademie voor opnames en repetities. Het gezelschap Dri3man
bestaat uit de zangers-musici Ferry van Leeuwen, Lodewijk van Gorp en
Nick Bult. Die zich afficheren als drie stemmen, één geluid. Ze kennen
elkaar uit de achtergrondkoortjes van Marco Borsato, Boudewijn de Groot,
Trijntje Oosterhuis en de Edwin Evers Band. Ze verzorgen inmiddels al een
jaar lang tweemaal per maand livestreamconcerten vanuit deze studio. Ze
nemen vaak gasten uit het circuit mee. En ook daar komen leermomentjes
voor Michiel van Haagen om de hoek kijken. Na een fenomenaal optreden
met gastzangeres Jody Pijper ontpopte hij zich ineens tot stratenmaker.
‘De studio heeft een andere ingang dan de ontvangstruimte. Je moet dan
even een kleine vijftig meter om het gebouw lopen. Nooit een probleem
geweest, maar Jody Pijper droeg schoenen met hakken en dat liep lastig
over het gras. De volgende dag heb ik direct een partij stoeptegels op de
kop getikt en een pad aangelegd. Dat mag ons niet nog eens overkomen.’
Je kunt je abonneren op de activiteiten van de Woodstock Recording
Studio’s, dan kun je concerten live thuis meemaken. Er zijn al in korte
tijd 200 abonnees. En Michiel van Haagen droomt rustig verder. Hij heeft
vergaande plannen om aan de Recording Studio’s ook in de broadcasting te
gaan. Een eigen tv-kanaal zal niet lang op zich laten wachten.
www.woodstockrecordingstudio.nl
www.dri3man.nl
CULINAIR. JENNY MELS
Heel Holland Bakt deelnemer
Jenny Mels
Bourgondiër in hart en nieren
Met een grote glimlach en met
trots kijkt ze terug op haar
deelname aan Heel Holland
Bakt. Natuurlijk, bakken kan
ze, het is een van haar grote
hobby’s. Een eigen draai aan
een klassieke taart geven, dat
kan ze ook. Maar tot de top
van de Nederlandse thuisbakkers
had ze zich nooit gerekend.
Van de 32 deelnemers
die in de laatste voorronde in
Oisterwijk hun bakkunsten
moesten tonen, eindigde ze bij
de beste tien. Het bakweekend
in de tent met de andere
kandi daten en Robèrt, Janny
en André van Duin waren
dagen met een gouden randje:
‘Een fantastische ervaring.
De lol onder elkaar, de samenwerking
met het camerateam,
de sfeer. We vergaten bijna dat
we in competitie waren.’
.35
Jenny is een Bourgondiër in hart en nieren met af en toe een
balansdag. Ze heeft voedingskennis, weet wat lekker is én hoe iets
er lekker uitziet. Op haar socialmedia-accounts deelt ze onder
de naam Foodyourchoiz niet alleen beschrijvingen van recepten,
maar ook de foto’s ervan. Dat ze een cursus foodfotografie heeft
gevolgd is wel duidelijk. Alsof de foto’s voor een magazine zijn
gemaakt . De opmaat naar foodinfluencer? Dat zou ze best willen.
Nu de drukte na Heel Holland Bakt geluwd is, heeft ze weer tijd
voor haar ‘echte’ werk en kun je haar tegenkomen in supermarkten
waar ze live cooking demonstraties verzorgt. Bij AH XL kookt ze
recepten uit de Allerhande, bij Jumbo maakte ze lekkernijen met nieuwe
producten. Nieuwe dingen uitproberen, experimenteren met ingrediënten
en recepten ontwikkelen vindt ze een feestje om te doen. Hobby en werk
vloeien dan naadloos in elkaar over.
Met Zilver Magazine deelt ze recepten van drie heerlijke taarten om thuis
te maken. De foto’s erbij zijn vanzelfsprekend door Jenny zelf gemaakt.
Benieuwd naar meer? Ga dan eens naar haar social-media-kanalen waar
ze onder de naam Food Your Choiz heel veel lekkers deelt.
// Tekst:
CARMEN LUTTIKHUIS / JENNY MELS
// Fotografie
BRIT WILLEMSEN / JENNY MELS / MAX/ROLAND J. REINDERS
ZILVER LENTE 2021
CULINAIR. JENNY MELS
Naked cake met vers fruit
& lemoncurdmousse
In de standmixer 200 gram slagroom
lobbig kloppen. Als de gelatine volledig
is opgelost, de schaal met lemoncurd
in een bak met koud water zetten
en terugkloppen met een garde tot
kamertemperatuur. Spatel vervolgens
de helft van de slagroom erdoor, als
deze volledig is opgenomen, de rest.
Zet de schaal met mousse, afgedekt in
de koelkast om op te stijven.
Vervolgens de bloem en maizena boven
het beslag zeven en met een spatel
door het beslag vouwen tot het goed is
opgenomen.
Doe het beslag in de springvorm en zet
25 minuten in de voorverwarmde oven
op 175 graden. Check op gaarheid met
een satéprikker. Laat het biscuit volledig
afkoelen alvorens aan te snijden.
.36
Lemoncurd
4 citroenen
(rasp van 2 citroenen én 150 ml sap)
150 gram poedersuiker
225 gram ongezouten roomboter
20 gram maïzena
4 eieren (2 eieren / 2 dooiers)
Sap, rasp, poedersuiker en maïzena
mengen, vervolgens de eieren erdoor
mixen. De roomboter au bain-marie
smelten en het eimengsel toevoegen.
Met een garde het mengsel blijven
kloppen tot een mooie dikke massa
(vla). De lemoncurd mag niet koken.
De lemoncurd zeven en 200 gram apart
houden. De rest in een schone pot
gieten en zonder deksel af laten koelen.
Citroenmousse
200 gram lemoncurd
5 gram gelatine (2 blaadjes)
200 gram slagroom
2 blaadjes gelatine weken in een laagje
water. Doe de 200 gram lemoncurd
terug in de au bain-marie schaal. Knijp
de blaadjes gelatine uit en roer ze door
de lemoncurd. Als de lemoncurd te veel
is afgekoeld, verwarm deze dan even au
bain-marie.
Biscuit
4 eieren
20 gram citroenrasp (kant en klaar)
125 gram suiker
Flinke snuf zout
100 gram tarwebloem
15 gram maizena
Dit is het biscuitdeeg voor één biscuit.
Voor de taart op de foto heb ik het
biscuitrecept twee keer gemaakt. Ik
vind het sowieso handig om het beslag
in twee keer te maken.
Maak je maar één biscuit dan wordt de
taart alleen wat lager.
Oven voorverwarmen op 175 graden
hetelucht. Een springvorm van 18 cm
doorsnede invetten en bestuiven met
wat tarwebloem.
De eieren scheiden. In de standmixer
de eiwitten en de helft van de suiker tot
stevige witte pieken opkloppen.
Eigeel, citroenrasp, helft van de suiker
en een snuf zout au bain-marie opkloppen
tot 37 graden. (Ik gebruik hiervoor
een suikerthermometer; het gaat erom
dat het beslag lauw is en mooi lobbig).
Haal de schaal met eigeelbeslag van de
bain-marie en klop met een garde terug
tot kamertemperatuur. Voeg het eigeelbeslag
in twee delen door het eiwit. Zet
de stand mixer niet hoger dan stand 2.
Zorg dat het eigeel goed opgenomen
wordt en stop met mixen.
Trempeersiroop
100 ml water
90 gram suiker
50 ml citroenbrandewijn
Water en suiker in een steelpannetje
oplossen en laten koken tot een lichte
siroop. (3 minuten).
Siroop overschenken, citroenbrandewijn
erdoor roeren en af laten koelen.
Mascarponeroom
250 gram mascarpone
100 ml slagroom
50 gram poedersuiker
Roer de mascarpone in 30 seconden
los in de standmixer. Voeg in twee
keer de slagroom toe tot het volledig
is opgenomen. Zet de standmixer
iets sneller, tot massa lobbig is. Stop
en voeg de poedersuiker toe en klop
het geheel dan kort op tot een dikke,
spuitbare room.
Zet in de koelkast tot gebruik.
Decoratie
Bakje aardbeien, bosbessen, bramen en
paar takjes munt
Opbouwen taart
De afgekoelde biscuits middendoor zagen met
een taartzaag of mes. Alle snijvlakken met trempeersiroop
in kwasten. De onderkant van beide
biscuits wordt de bovenkant van de taart.
Begin met de eerste laag biscuit. Leg één eetlepel
lemoncurd in het midden van de biscuit en
smeer deze uit, maar laat de buitenrand 1 cm
vrij. Spuit met de mascarponeroom een ring/
brug rondom de lemoncurd. Deze ring/brug
zorgt voor stevigheid tijdens het opbouwen.
Spuit binnenin de ring van mascarponeroom
de lemonmousse. Verdeel in de lemonmousse
een paar bosbessen. In mascarponeroom hier en
daar een stukje fruit naar keuze en lemoncurd
verdelen.
.37
Zet de volgende biscuitlaag erop. Start weer met
één eetlepel lemoncurd in het midden en spuit
een ring mascarponeroom rondom. Verdeel
2 eetlepels mascarponeroom binnen in de ring
en smeer uit met mes of lepel. Op deze laag leg je
plakjes aardbei. De aardbeien blijven binnen de
ring van mascarponeroom. De mascarponering
versieren met stukjes fruit en lemoncurd.
Laag 3, hetzelfde opbouwen als laag 1.
Leg de laatste biscuitlaag erop en verdeel in
toeven de resterende mascarponeroom en lemoncurdmousse
over de bovenkant. Hier en daar
wat lemoncurd ertussen en de taart versieren
met fruit.
ZILVER LENTE 2021
CULINAIR. JENNY MELS
‘ Als de hele vulling
nog wiebelt is hij niet
gaar. Iets wiebelen
in het midden mag.’
.38
New York cheesecake
met blauwe bessen
Bodem
150 gram volkoren tarwemeel
60 gram roomboter (plus 50 gram voor het smelten)
60 gram poedersuiker
15 gram citroenrasp (kant en klaar)
25 gram amandelschilfers
Snuf zout
Verwarm de oven voor op 180 graden hetelucht.
Leg op het ovenrooster een vel bakpapier en zet deze
klaar op het aanrecht.
Bekleed de bodem van een springvorm, van 16 cm
doorsnede, met een rondje bakpapier.
Doe alle ingrediënten, behalve de amandelschilfers, in
de standmixer en mix tot grof kruim. Verdeel over het
bakpapier en zet 15 minuten in de oven. Halverwege de
oventijd losroeren met een vork. Check of het kruimeldeeg
gaar is, anders 5 minuten langer in de oven. Laat afkoelen.
Smelt 50 gram boter in een pannetje en voeg het kruimeldeeg
en de amandelschilfers toe.
Verdeel het kruimeldeeg over de bodem van de springvorm
en druk het ook goed omhoog tegen de randen. Laat
afkoelen in de koelkast.
Vulling
200 gram Philadelphia naturel
80 gram mascarpone
1 ei maat M
1 el maizena
½ vanillestokje
30 gram poedersuiker
Rasp van halve citroen
30 gram slagroom
60 gram witte chocoladedruppels
Decoratie
bakje bosbessen
poedersuiker
Oven voorverwarmen op 175 graden onder- en bovenwarmte.
Roomkaas en mascarpone in de standmixer
luchtig kloppen, ei toevoegen en vervolgens de citroenzest,
poedersuiker, maïzena en het vanillemerg. Goed mengen.
De slagroom verwarmen in een pannetje en de chocoladedruppels
hierin oplossen. Voeg het chocolade/slagroommengsel
toe aan de roomkaas. Goed mengen.
Doe het mengsel in de springvorm met kruimeldeeg.
Zet 30 minuten in de oven. Check of de vulling goed gaart,
mocht dat niet zo zijn dan 5 minuten langer in de oven.
(Als de hele vulling nog wiebelt is hij niet gaar.
Iets wiebelen in het midden mag).
De bosbessen over de cheesecake verdelen en nog
10 minuten in de oven zetten. De cheesecake volledig af
laten koelen en bestuiven met poedersuiker.
.39
ZILVER LENTE 2021
CULINAIR. JENNY MELS
Sinaasappel/vijgtaart
met yoghurt/mascarponeroom
.40
Gebruik voor deze taart acetaatfolie
of een springvorm met hoge rand.
Bodem
Sinaasappelsiroop
2 sinaasappels
1 citroen
40 gram suiker
2 takjes rozemarijn
Pers de sinaasappels uit. Houd 50 ml
apart voor de toplaag.
Pers de citroen uit en doe bij het
sinaasappelsap in een pannetje. Voeg
de suiker toe en 2 takjes rozemarijn.
Laat inkoken tot dikke siroop. Haal de
siroop door een theezeefje en haal er
2 eetlepels uit en houd apart.
Mascarpone/
yoghurtlaag
Besprenkel de overige sinaasappelsiroop
over de kruimeldeegbodem.
Verdeel het mascarpone/yoghurt
mengsel binnen de vijgen en maak
de bovenkant glad met een lepel. Zet
minimaal een halfuur in de koelkast
om op te stijven.
Sinaasappelmarmelade
en toplaag
Pot sinaasappelmarmelade 450 gram
4 gelatineblaadjes
50 ml sinaasappelsap
1 vijg
200 ml slagroom
15 gram amandelschilfers
1 el kristalsuiker
2 el sinaasappelsiroop
200 gram volkoren tarwemeel
75 gram koude boterblokjes
(plus 50 gram voor smelten)
20 gram citroenrasp (kant en klaar)
80 gram poedersuiker
Snuf zout
Oven voorverwarmen op 180 graden
hetelucht. Leg op het ovenrooster een
vel bakpapier en zet op het aanrecht.
Doe alle ingrediënten in de standmixer
en mix op lage stand tot grof kruimeldeeg.
Verdeel het kruimeldeeg over
het vel bakpapier en zet 20 minuten
in de oven. Na 10 minuten roer je met
een vork door het kruimeldeeg. Haal
het ovenrooster uit de oven. Check of
het kruimeldeeg gaar is. Knip voor de
bodem van een springvorm, met een
doorsnede van 16 cm, een rondje bakpapier.
Weeg 250 gram kruimeldeeg af.
Smelt 50 gram roomboter in een pannetje,
voeg het kruimeldeeg toe en roer
goed door. Schep het kruimeldeeg in de
springvorm en druk aan met een lepel.
Zet in de koelkast en laat afkoelen.
250 gram mascarpone
250 gram Griekse yoghurt 10%
4 blaadjes gelatine
Acetaatfolie
4 vijgen
Leg de blaadjes gelatine in een schaaltje
met een laagje koud water. Klop in
30 seconden de mascarpone los in de
standmixer. Voeg poedersuiker toe en
vervolgens de Griekse yoghurt. Knijp
de gelatine uit en doe met 4 eetlepels
koud water in een pannetje. Verwarm
de gelatine tot het is opgelost. Als het
te heet is, terug kloppen tot kamertemperatuur.
Voeg 1 eetlepel mascarpone/
yoghurt toe en meng voorzichtig door.
Vervolgens hetzelfde doen met nog
1 eetlepel. Voeg nu toe aan het mascarpone/yoghurtmengsel
en mix goed door
op de hoogste stand.
Zet het acetaatfolie op de kruimelbodem
tegen de binnenkant van de
springvorm. Snijd 2 vijgen in plakjes,
haal ze door de sinaasappelsiroop en
zet tegen het acetaatfolie.
Leg de gelatineblaadjes in een bakje
met laagje water. Doe de sinaasappelmarmelade
en het sinaasappelsap in
een pannetje. Roer los en verwarm
(niet te heet). Knijp de gelatineblaadjes
uit en laat ze oplossen in de sinaasappelmarmelade.
Klop de sinaasappelmarmelade
terug tot kamertemperatuur.
Verdeel over de mascarpone/
yoghurtlaag en laat minimaal 2 uur
opstijven.
Klop 200 ml slagroom met 1 eetlepel
suiker stijf en doe in een spuitzak met
spuitmondje. Rooster de amandelschilfers
in een droge koekenpan lichtbruin.
Verwijder voorzichtig de ring van de
springvorm en het acetaatfolie. Spuit
toeven slagroom op de taart en verdeel
wat amandelschaafsel over de slagroom.
Besprenkel de slagroom met
de overgebleven sinaasappelsiroop.
Snijd één vijg in vieren en zet ze in het
midden van de taart.
Je kunt er voor kiezen om de taart te
versieren met een toefje groen.
‘ Je kunt er voor
kiezen om de taart
te versieren met een
toefje groen.’
.41
ZILVER LENTE 2021
INTERVIEW. MARTIN TER DENGE
// Tekst
PAUL ABELS
// Fotografie
CYRIL WERMERS
.42
Op zoek naar
de ziel en de taal van
de Twentenaar
Martin ter Denge (Rijssen, 1985) is een taalgevoelige, creatieve duizendpoot, een succesvolle copywriter die
Nederlandse, Engelse en Nedersaksische teksten maakt. Toch zullen velen hem inmiddels kennen van zijn
onvermoeibare strijd voor meer erkenning van het Nedersaksisch in het dagelijks leven. Hij pleitte daar zelfs
voor in het Europees Parlement. Met succes. Een taal of dialect is van zichzelf niet lomp of mooi. Dat hangt van
de spreker af, zegt de eigenzinnige Ter Denge. De Universiteit Twente vroeg hem onlangs een cursus Twents voor
internationale studenten te verzorgen.
Hij schreef zo’n 850 artikelen voor de Nedersaksische
Wiki pedia, draagt regelmatig bij aan
het Twentstalige kwartaalblad ’n Bodbreef,
vertaalde sonnetten van William Shakespeare, schrijft
een maandelijkse Twentse column in de weekkrant Hart
van Rijssen, stichtte het Nedersaksische internettijdschrift
wearldsproake.nl en bijbehorende Facebook- en Instagrampagina’s,
startte twee Twentstalige podcasts, hielp een
nieuwe taalbrede spelling ontwikkelen, schreef in 2012 de
winnende liedtekst voor de Jazzerieje als onderdeel van het
Grolsch International Jazz Festival, en treedt tussendoor
nog op met zelfgeschreven Twentstalige nummers. Een
veelzijdig en energiek baasje.
Watata
Met die man moest ik nodig eens een kuiervroagn hebben
- een interview. ‘Kom maar langs als ik met mijn kameraad
Gerbert Voortman de podcast opneem,’ zegt hij. ‘Wat
voor podcast?’ vraag ik. ‘Watata,’ zegt Ter Denge, ‘kats in
’t plat, kwaliteitsnöaln.’ Vooruit, op stap naar Rijssen om
een reportage te maken in tekst en beeld over de schrijver,
‘kats in ’t plat,
kwaliteitsnöaln.’
muzikant en vooral platspreker MtD. Een diepte-interview
was de bedoeling, iets over Ter Denges beroemde speech
in het Europees Parlement, vragen waar zijn liefde voor
het Nedersaksisch eigenlijk vandaan komt, iets over zijn
nieuwe boek waarin hij op zoek gaat naar de ziel van
de Twentenaar. Ik had ambitieuze plannen. Helaas, er
kwam niets van terecht. Ik vond mijzelf terug achter een
‘kuierpöalke’ (microfoon), ik moest meepraten als Podgast
in de podcast van Martin en zijn compaan Voortman.
Watata bleek te gaan over alles en tegelijk over niks. Een mix
van Ronflonflon van Jacques Plafond (Wim T. Schippers)
en André van Duins Dikvoormekaarshow. Ter Denge en
Gerbert Voortman bedienden tijdens het gesprek allebei
een ‘jengelbröt’. Met knopjes waarop intrigerende woorden
stonden: HANEN. HOOND. LACHVOLK. JUICHVOLK.
DOEVN. Wilde jingles, om de Watata-show levendig te
houden. Veel lachen, de plaatselijke politiek erdoor halen
en niks serieus nemen.
He’j al ’n ei had?
Tijdens een tweede interviewsessie hebben we meer
gelegenheid om erachter te komen wat Martin ter Denge
bezielt. Hij weet desgevraagd precies wanneer zijn
preoccupatie met de platpraterij en -schrijverij begonnen
is. In Rijssen, de plaats waar hij geboren is, kreeg hij een
vakantiebaantje bij een hovenier. Het eerste wat de grote
mannen vroegen was of hij ook ‘plat kon doon’. En bij
de Rijssense muziekvereniging Wilhelmina, waar hij al
vijfentwintig jaar lid van is, overkwam hem min of meer
hetzelfde: ‘He’j al ’n ei had?’ - dat was het eerste wat de
seniormuzikanten tegen hem zeiden. Zijn conclusie: als je
dialect spreekt, hoor je erbij. Als kind was hij al elke dag
met taal bezig. Als zijn oudere zussen op de middelbare
school huiswerk voor Duits maakten, pakte hij hun
boeken voor Engels. Of andersom. Ook had hij al snel in
de gaten dat zijn ouders onderling een andere taal spraken
dan het Nederlands: Nedersaksisch. De CITO-toets wees
er dus niet heel verrassend op: die jongen moest iets
met taal gaan doen. Op de middelbare school blonk hij
vooral uit in Engels en Duits. De keuze was snel gemaakt:
lerarenopleiding Engels aan Hogeschool Windesheim
in Zwolle. Na een stage in het Ierse Dublin, waar hij >>
edersaksisch
ZILVER LENTE 2021
.43
tukke
INTERVIEW. MARTIN TER DENGE
‘Ne sproake met prachtige
weurde dee’j met zorg en
andacht mut oetsprekken’
.44
Verleurn stried toch: behoald van ’t dialect?
Martin ter Denge: ‘A’j dat mer vake genog herhaalt,
wördt et vanzelf woar, ja. Want woerumme zo’j ne
sproake bewoaren den as toch verdwient? Da’s ne selffulfilling
prophecy. Misskien he’w de dalegang wal te
danken an dee neet-ofloatende negatieve berichtgeving.
Fake News! Plat kump op, Plat krig et gangs, Plat is ne
wearldsproake, met 6 miljoen sprekkers in Nederland,
Duutsland, Denemoarken en Brazilië, en is vuur
60-80% verstoanboar vuur Zweden, blik oet minne egene
tests met Zweden. Economische potentie. De liem van
Noordwest-Europa. De sproake is pas verdwenen as ‘n
lesten sprekker ’n lesten oadem oetblös. Met 6 miljoen
sprekkers doert dat nog wal eaven. Töt dee tied hef dee
sproake volledig bestoansrecht en is et weard um oe hard
vuur te maken. Net as iedere andere sproake.’
Kiekt ze d’r in Nederlaand aanders tegenan as in de rest
van Europa?
Martin ter Denge: ‘In Europa zeet ze dat al heel lange, allene
is Nederland bange vuur de knippe. Ze hebt der zik met
de Freesken al es flink in versloeket. Dus dat dörft ze de
Nedersaks nog nit te gönnen, al hef de EU onder mear
kwakebaas Plasterk al es ’n board of edoan umdat der
helemoal niks van op ’n klos köm.’
A’j ’t noe nicht könt, plat proatn, wat mo’j dan?
‘Dan mo’j ’t leern. Nô ja: dan kö’j ’t leern. Inmiddels
wordt der volop lespakketten emaakt, is mie evroagd of
ik ne kursus Twents vuur internationale UT-studenten
wil verzörgen en ontdekket steeds mear jongeleu at dee
onzin van öare olden (dat plat toch zo slecht zol wean)
heel wat kapot hef emaakt en zee nog steeds met ’n nekke
wordt anekekken umdat ze nog aait een dik accent hebt.
Dan kump et besef: dat ligt nit an mien accent, mer an
de acceptatie in Nederland doarvan. Dus mut Nederland
mer es wennen an de meertaligheid. Et was hier toch zo
multikultureel?’
Hoo koomp ’t dat in Riessen en umgeving ’t plat better
bewaard is en dat juust doar ok jonge leu, zeg mar zukke
snotaapn as Ter Denge en Marieke Dannenbearg, zich d’r
zo drok oawer maakt?
Martin ter Denge: ‘Dat is ne mooie vroage. Doar weet ik et
antwoord neet zo good op, mer ik zal der mie an woagen.
Riessen hef zik lange een betten eenzaam eveuld. Wiej heurt noargens
bie. Et roomse Oost-Twente weett neet wat ze met ons anmut, de rest
van Nederland hef nog nooit van ons eheurd. En dan kuiere wiej ook
nog es een vrömd, zangerig, eulderwets soort Plat, iets wat wiej totaal
lös könt zeen van et Nederlands.’
Is d’r völ verschil in soorten Plat? Mooi en lillik?
Martin ter Denge: ‘Et Riessens hef een heel egen ritme. Riessens
Nederlands is ook totaal anders as Twents Nederlands. Ik kan mie
nog heugen dat wiej op onze gereformeerde skole altied mossen
lachen um de Vjennekloeten [Vriezenveners - red.], want dee hadden
mie dan toch een dik accent in öar Nederlands! Riessens is hier nog
altied ne sproake van handel en mekoar wat gönnen, ne sproake
met prachtige weurde dee’j met zorg en andacht mut oetsprekken.
Dat verdeent et. Et steet vuur ons wied of van et lompe onbenullige
woer as bievuurbeeld de Gladjakkers, RTV Oost/Kneuters, Helligen
Hendrik en Tubantia zo gearne met ventt. Et Nedersaksisch hef zo’n
30 synoniemen vuur ’t begrip geweldig. Woerumme mut Eeftink dan
altied onbenullig ‘donders’ zeggen? Ne sproake is van zikzelf nit lomp
(of mooi). Dat hank van ’n sprekker of.’
De Nederlandse vertaling vindt u op zilvermedia.nl
rs
vooral goed Guinness leerde tappen en zwaar, snel Iers-Engels
leerde spreken, hoorde hij toch weer het Nedersaksisch. Die taal
van thuis, met dat zwierige, zachte, zangerige Rijssense accent.
Omdat hij Engels prachtig vond, maar tijdens het lesgeven niet
altijd hetzelfde enthousiasme tegenkwam, stapte hij over naar de
opleiding Engelse Taal en Cultuur aan de Universiteit van Utrecht.
Daar kon hij helemaal losgaan op taalkunde, dialectologie,
literatuurstudies, creatief schrijven, journalistiek en vertalen.
In zijn masterstudie Interculturele Communicatie onderzocht
hij de toepasbaarheid van het Engels, Nederlands,
Nedersaksisch en Duits in grensoverschrijdende handelscommunicatie.
Na zijn studie werkte Martin ter Denge
als vertaler en marketing- en communicatie-medewerker
bij verschillende bedrijven. Tegenwoordig runt hij zijn eigen
tekstbureau, FreshText.
Nedersaksisch erkend
In september 2016 was Martin ter Denge een van de sprekers
in het Europees Parlement. CDA-Europarlementariër Annie
Schreijer-Pierik nodigde hem uit zijn zegje te doen in Brussel
op een conferentie over het Nedersaksisch. Ook dominee
prof. Anne van der Meiden (vertaler van de Bijbel in het
Twents) en Bert Eeftink (‘Helligen Hendrik’/RTV Oost)
traden op als getuigen-deskundigen. Twee jaar later werd het
Nedersaksisch erkend door de Nederlandse overheid als een
volwaardig en zelfstandig onderdeel van de taalsystematiek
in Nederland. Het Nedersaksisch kent zeven hoofdvarianten,
waaronder het Twents, Sallands en Gronings, en heeft in
Nederland naar schatting anderhalf miljoen sprekers. Eigen
taal heeft waarde voor mensen, schreef minister Ollongren,
zo bindt het Nedersaksisch mensen in de diverse regio’s: van
Zwolle tot Doetinchem, van Stellingwerf tot Almelo. Vandaag
[10-10-2018 - red.] zeggen wij tegen hen: we vinden het
behoud van jullie streektaal belangrijk. Het Nedersaksisch
wordt gesproken in Groningen, Drenthe, Overijssel,
Noordoost Veluwe, de Achterhoek en in de gemeenten Oosten
Weststellingwerf (provincie Friesland).
Tukkerspotten
In het voorjaar van 2021 verschijnt Tukkerspotten, Ter Denges
ABC-boek met veel hilarische ontdekkingen maar minstens
zoveel bruikbare aanwijzingen voor vreedzame coëxistentie
van Tukkers en boetnmaarksen. Hij schreef het in korte tijd.
In een vlot leesbare stijl ontleedt en duidt de schrijver de
psyche van de gemiddelde Twentenaar. Deels via anekdotes,
deels ook met scherpe observaties en (semi)wetenschappelijke
onderbouwing. Het resultaat is een antropologisch overzicht
van de moderne, inheemse Twentebewoner, gecategoriseerd
op alfabet. Van de zucht naar alcohol tot de hang naar kalmte
en stilzwijgende berusting. Herkenbaar en grappig voor de
Tukker zelf, verhelderend voor degene die met deze species
moet samenleven.
Enkele fragmenten uit Tukkerspotten
van A tot Z door Martin ter Denge
Almelo
In Twente lachen we allemaal een beetje om Almelo.
Onterecht, want er woont net zulk mooi volk als in
de rest van Twente. Maar toch kennen we allemaal
grapjes over de volkse arbeidersaard en de hoge al dan
niet zelfverkozen werkeloosheid: sportiefste stad van
Nederland? Almelo: 70% loopt in trainingspak.
Zwijgen
Als er iets is waar we kampioen in zijn, is het zwijgen.
Nergens zijn de stiltes zo zwanger, zo geladen met
betekenis, als in Twente. Na ja, in Noord-Duitsland
misschien, maar daar hebben we het waarschijnlijk
ook van. Zijn we trots op je, dan laten we je dat met
een zware stilte weten. Zijn we het ergens mee oneens,
dan buigen we het hoofd of kijken je uitdrukkingsloos
aan. Weten we geen weg met onze emoties, dan laten
we de ruimte in stilte achter en gaan we eruit. Zwijgend
lopen we dan een stukje.
Tukkerspotten verschijnt in het voorjaar van 2021
bij AFdH Uitgevers met foto’s van Cyril Wermers.
.45
ZILVER LENTE 2021
LIFESTYLE. WIES VERBEEK
Een beetje leuk
ouder worden
.46
De ‘healthy aging’
journalist Wies Verbeek,
geboren en getogen
in Enschede, wil graag
een beetje leuk ouder
worden. Door middel
an haar website
BLOW.nl en de podcast
Jong Bloed, die ze
samen met presentator
Jaap Jongbloed maakt,
zoekt ze uit hoe we
zo lang mogelijk fit
en gelukkig kunnen
blijven.
// Tekst en foto’s
WIES VERBEEK
// Illustraties
ELLEN GÖZEL-NIEHOFF
‘Hoe ouder ik word,
hoe leuker ik het
leven vind.’
Hoe ouder ik word, hoe leuker ik
het leven vind. Ik weet niet of
dat ook voor u geldt -ik hoop het
van harte- maar als het goed is ben ik niet
de enige die er zo over denkt. Verschillende
onderzoeken laten namelijk zien dat
mensen gelukkiger worden na hun 50 e , met
als voornaamste reden: minder stress en
bezorgdheid. En dat herken ik helemaal. Ik
weet nu beter wat ik wil, ik leef meer in het
nu en met de ervaring die ik heb opgedaan
kan ik heel veel kanten op. ‘Super tof ’ zou
mijn nichtje van 14 zeggen. Maar net als je
een beetje lekker op dreef begint te komen,
besef je dat ouder worden ook gepaard gaat
met gebreken en uiterlijk verval. Een eigenschap
van het ouder worden waar ik iets
minder enthousiast over ben. Maar wie is
dat wel?
graag zo lang mogelijk de dingen wil blijven doen die ik zo leuk vind.
Boerenbridgen met mijn Tukkerse vriendinnen -althans een poging
doen omdat we vooraf altijd even met wat wijn het leven door moeten
nemen-, lange wandeltochten, werken, sporten, weekendjes weg met
mijn vriend en op tafel dansen met de buren. Vanuit die gedachte
ben ik de website BLOW begonnen, BLOW staat voor een Beetje
Leuk Ouder Worden. Via vlogs en blogs onderzoek ik hoe we dat
voor elkaar kunnen krijgen. In mijn zoektocht neem ik de kijker
mee. De onderwerpen lopen erg uiteen. Van wat je kan doen om een
bolle rug te voorkomen tot hoe je het best je geheugen scherp kan
houden en van wat nou echt werkt tegen rimpels tot hoe vitamine K2
je kan beschermen tegen aderverkalking. >>
.47
Blow
Zestigers en zeventigers van nu zijn nog
eigenlijk veel te jong om oud te zijn. We
hebben als het goed is nog een heel leven
voor ons. De gemiddelde levensverwachting
voor een 65-jarige is nu ruim 85 jaar.
De kans is dus heel groot dat je als zestiger
nog een dikke twintig jaar voor de boeg
hebt. Een tijd waarin je veel leuke dingen
kunt doen. Tenminste, als je dus gezond en
fit bent. Met een pijntje hier en een kwaaltje
daar is goed te leven maar ouderdomsziekten
kunnen ook zo belemmerend zijn dat
ze een bevredigend leven in de weg staan.
Fit en gezond zijn is zo ontzettend belangrijk.
Allesbepalend vind ik zelfs. Natuurlijk
spelen geluk en genen een belangrijke rol
hierin, maar de invloed die we zelf kunnen
uitoefenen op onze gezondheid is enorm
groot. Een derde van de hart- en vaatziekten,
longaandoeningen en kanker is toe te
schrijven aan een slechte leefstijl en kosten
jaar in jaar uit honderdduizenden levens. Ik
vind dat nogal wat. Niet alleen daarom let
ik op mijn gezondheid maar ook omdat ik
N
N
ZILVER LENTE 2021
LIFESTYLE. WIES VERBEEK
Blue Zones
Het gaat om kleine dingen. Zelf ben ik ook geen heilige maagd
Maria en al helemaal geen goeroe als het om gezondheid gaat.
Ik drink net een glas (of twee) te veel en ben al gauw gestresst.
Een cursus ‘Ut lup wa los’ zou goed voor me zijn.
Maar we hoeven ook geen ‘superagers’ te zijn. Healthy aging,
forever young, het zijn zulke populaire termen geworden
dat het lijkt alsof je als zestiger pas goed bezig bent als je een
driedubbele salto kunt maken en als in een Zwitserleven reclame
de wereld rondreist doordat je elke week aan het powerliften
bent en leeft op groente en fruit. Maar om gezond en
leuk ouder te worden zijn strenge diëten en afzien helemaal
niet nodig. En we hoeven ook geen 40 te lijken als we 70 zijn.
(Hoewel ik dat soms wel zou willen.). Het gaat erom dat we
goed in ons vel zitten en de dingen kunnen doen die we graag
doen. Neem niet de lift maar de trap. Stel kleine haalbare
doelen, blijf leren, omring je met vrienden, blijf actief. Denk
aan de ‘Blue Zones’, de gebieden in de wereld waar mensen
heel oud worden, die mensen zijn echt niet bezig met sporten
en diëten, welnee. Ze bewegen veel omdat ze van alles te doen
hebben, eten gewoon wat het seizoen te bieden heeft, hebben
veel sociale contacten. Dat kunnen wij ook!
.48
‘Het is een supergoede balansoefening
zonder dat het je extra tijd of energie kost.’
Voorkomen in plaats van genezen
De speurtocht die ik als ‘healthy aging’ journalist
de afgelopen vijf jaar heb gemaakt, heeft
zoveel makkelijke en praktische tips opgeleverd.
Zelf ben ik al helemaal gewend om meteen uit
mijn stoel op te staan als de telefoon gaat. Bellen
kun je immers ook lopend doen. Ook heb ik
me aangeleerd om niet te gaan zitten als ik mijn
tenen afdroog als ik uit de douche kom of wanneer
ik mijn schoenen aantrek. Het is een supergoede
balansoefening zonder dat het je extra tijd
of energie kost. Bij mij gaat het niet om genezen
van ziekten maar om het voorkomen ervan. Zo
vroeg ik me deze week af of je iets kunt doen om
de achteruitgang van je gehoor af te remmen.
De wetenschapper die ik interviewde vertelde
me dat we meestal veel te laat aan een hoortoestel
beginnen. Een hoortoestel is niet alleen goed
om de achteruitgang van je gehoor te vertragen
maar het helpt ook om cognitieve achtergang en
dementie te voorkomen. Ik had daar geen idee
van, sterker nog, ik was een hoortoestel maar
aan het uitstellen. Inmiddels is mijn afspraak bij
het audiologisch centrum gemaakt. Dat soort
wetenswaardigheden zijn goed en handig om
te delen. En zo staan er nog meer handige tips
en informatie op mijn site. Wetenschappelijk
onderbouwd en heel toegankelijk. Het moet
immers wel een beetje leuk blijven.
Meer inspirerende tips vindt u op blow.nl.
KUNST. COR LAP
Cor Lap
Portretten met
een verhaal
.49
// Tekst
CARMEN LUTTIKHUIS
// Fotografie
EBO FRATERMAN, MET DANK AAN NEW DAY STUDIO DEURNINGEN / ARCHIEF COR LAP
ZILVER LENTE 2021
KUNST. COR LAP
Bij zijn deelname aan het
tv-programma ‘Sterren op het
doek’ kreeg Oldenzaler
Cor Lap (65) de opdracht om
zanger Waylon te portret teren.
Waylon koos het schilderij
van Cor als degene die hem
.50
het meest aanspraak, niet
alleen omdat hij de zanger
op groot doek nauwkeurig
portretteerde, vooral ook
omdat hij iets aan het portret
had toegevoegd waardoor hij
het rock-’n-roll-karakter van
Waylon het meest treffend wist
vast te leggen.
Tussen de portretten die Cor in
de jaren zeventig in militaire
dienst van collega’s maakte
en de werken die hij nu schildert, ligt
een lange loopbaan in de Twentse
reclame. Na zijn opleidingen aan de
grafische mts en de kunstacademie
in Arnhem, gaat hij aan het werk bij
Wehkamp, gevolgd door een creatieve
functie in Brabant. Hoewel hij zijn
carrière wil voortzetten in het westen
van het land, brengt een aanbod dat te
mooi lijkt om af te slaan hem naar een
reclamebureau in Almelo. Hij wordt er
art director, maar kan er niet gedijen.
Het is eind jaren tachtig, in Twente
komen steeds meer reclamebureaus en
voor mooi werk hoef je niet meer per
se naar het westen. Hij gaat aan de slag
bij een bureau in Ootmarsum. Een reorganisatie
een aantal jaren later, doet
hem besluiten om als zelfstandige verder
te gaan. Het is de tijd dat computers
hun intrede doen in de bureauwereld.
Het werk van art director verplaatst zich
voor een deel van tekentafel naar tekenprogramma.
Verknocht aan zijn stiften,
besluit Cor te blijven doen waar hij goed
in is, concepten maken en schetsen en
voor het technische deel van het werk
een dtp-er aan te nemen. Het is het
begin van zijn eigen reclamebureau.
‘Op mijn
schilderijen
gebeurt iets.
Het is meer
dan een leuk
plaatje.’
‘Werken
op groot
formaat
doe ik
vanaf het
begin al.’
Als hij in 2012 zijn oude hobby oppakt
en een schilderij van zijn kinderen
maakt, merkt hij dat hij het nog steeds
erg leuk vindt om op die manier creatief
bezig te zijn. Hij roostert zich elke
vrijdag vrij om te schilderen. Al doende
ontwikkelt hij zijn eigen stijl die zich
kenmerkt door krachtig kleurgebruik
in portretten op groot doek.
Meer dan een leuk plaatje
‘Werken op groot formaat doe ik vanaf
het begin al. Het heeft ballen, het
komt binnen. De reis van een groot,
wit, leeg doek naar het eindresultaat, is
een spannende, mooie reis. Ik maak het
mezelf niet makkelijk, want ik heb geen
vaste stijl of vaste onderwerpen waar je
eindeloos op door kunt borduren. Ieder
werk staat op zichzelf. De basis van
een schilderij is een concept, waarmee
ik via beelden en in verschillende
lagen een verhaal, een emotie of een
maatschappijkritische noot deel. Op
mijn schilderijen gebeurt iets. Het is
meer dan een leuk plaatje. Dat geldt
voor autonoom werk en het liefst ook
voor werk dat ik in opdracht maak.
Niet iedereen ziet er direct hetzelfde
in, het is hoe je kijkt en hoe ver je kijkt.
Dat vind ik mooi. Ik sta altijd aan als
het gaat om signaleren van dingen
die ik mooi vind, die me inspireren of
die ik wil gebruiken: poses, kleuren,
gelaatsuitdrukkingen, stoffen. Met die
beelden creëer ik op mijn computer
ruw de compositie die ik voor ogen
heb. Dat is de leidraad voor een nieuw
schilderij. Aan al die beelden geef ik
een eigen draai, ik schilder nooit iets
dat al bestaat.’
KRACHTIG
KLEUR
GEBRUIK
ZILVER LENTE 2021
.51
uances
KUNST. COR LAP
.52
Wat ik doe, wil ik goed doen
Werken op groot formaat vraagt om een
schildertechniek die daarbij past. Voor
Cor betekende dat de overstap van acryl
naar olieverf. ‘Werken met olieverf was
nieuw voor mij. Ik heb veel van YouTube
geleerd en ben bij andere kunstenaars te
rade gegaan. Vet over mager schilderen,
ik had in het begin geen idee wat precies
bedoeld werd. Via allerlei kanalen heb
ik de kennis bij elkaar vergaard. Ik heb
naar andere schilders gekeken, heel veel
uitgeprobeerd en ben door schade en
schande wijs geworden. Wat ik doe, wil
ik goed doen. Dat straalt mijn werk ook
uit, zo werk ik in de reclame ook. Ik ga
nooit voor snel even afmaken. Gedetailleerd
werken maakt mij gelukkig. Met
olieverf lukt veel meer. De kleuren zijn
intenser. Zacht wordt zachter, donker
krijgt meer diepte.’
Diepgang
De gedetailleerdheid waarmee hij werkt, versterkt het
verhaal dat de schilderijen vertellen. ‘De materiaaluitdrukking
moet kloppen, het brengt de nuances
aan. Als ik iets ruw schilder, vertelt het alleen de pose.
De huid van een slang, de zachtheid van een bontjas,
de glinstering van sieraden, het craquelé van een huid
nemen je mee het schilderij in, het geeft het werk
diepgang. Ik vind het fijn om me daarop te focussen.
Ik kan eindeloos smeren, mengen. De vraag die mij
vaak wordt gesteld is hoe lang ik over een doek doe.
Ik ga door tot niets meer wat toevoegt. Je weet
wanneer het af is, er is altijd een logisch einde. Ik heb
nog nooit een schilderij onaf in de hoek gezet omdat
ik halverwege niet tevreden was. Onderhand weet ik
dat het me lukt om te maken wat ik voor ogen heb.
Als je iets graag doet, maakt de tijd die je ermee bezig
bent, niet uit. Ook al doe ik er een half jaar over, het
gaat om het schilderen, daar heb ik plezier in.’
65 en nu? ‘Mijn leeftijd is geen reden om te stoppen
met schilderen, ik ga hier nog jaren mee door. Het is
ook niet de leeftijd om te stoppen met werken als art
director trouwens. Creëren is het mooiste wat bestaat.
Mijn schilderijen maak ik niet met de intentie ze te
verkopen. Dat dat wel gebeurt, is een waardering
waar ik erg trots op ben.’
Op de website www.corlap.nl vindt u een overzicht
van zijn werk.
‘De reis van
een groot,
wit, leeg doek
naar het
eindresultaat,
is een
spannende,
mooie reis.’
COLUMN. JAN WALBURG
Een dagje kleinkinderen
Jan Walburg
COLUMN
Omdat hun ouders een belangrijke afspraak hadden, mocht ik op een koude
zaterdag in januari met Margot van der Linden (5) en Otto van der Linden (7), die
in Amsterdam wonen, op stap. Naar IJmuiden. Het idee was om het havenhoofd
af te wandelen. Dik aangekleed en na een lange discussie over wel of geen
handschoenen mee, die ik toen maar toch in mijn zak heb gedaan, stapten we in
de auto. Ze luisterden met plezier naar het vrolijke fluitconcert van Mieczyslav
Weinberg en naar Peter en de wolf. Op het havenhoofd was het inderdaad koud
door een noordenwind. Natuurlijk liepen ze niet op het brede pad maar op een
verhoogd randje van het havenhoofd. Daaronder rotsblokken en de grauwe zee
die op de rotsblokken stuk spatte. ‘Zo’, zei ik toen ik het niet meer kon aanzien,
‘verder mag je niet op de rand.’ ‘Van de politie!’, loog ik erbij omdat ik weer een
lange discussie voorzag.
Terwijl Otto van der Linden heen en weer holde en aan elke visser vroeg of deze al iets gevangen
had, ‘Nee niks’, had ik een koud handje van Margot van der Linden in mijn hand. Met haar
rijke taalgebruik krijgt Margot van der Linden duidelijk steeds meer greep op Otto van der
Linden. Zij hoeft zich niet meer te ontworstelen aan zijn onstuimige aanvallen omdat ze dat
steeds effectiever verbaal voorkomt: ‘Otto, ik wil niet dat je zo hard vlak langs me heen holt.’
Op enkele plaatsen sloegen de golven over het havenhoofd heen dus we moesten op elke plek
waar ze dat zagen gebeuren wachten op de volgende golf. We kwamen aardig nat gespat aan bij
het vuurtorentje dat het einde van het havenhoofd markeert.
Op de terugweg begon het te regenen en Margot van der Linden vroeg me verwijtend of ik niet
naar de buienrader had gekeken voordat we vertrokken. Maar ze voegde daar meteen aan toe
dat bij hen de buienrader nooit klopte. ‘Nooit!’ Bij mij wel, maar het verschil zou kunnen zijn
dat zij, blijkens haar mededeling, een buienrader hebben, die naar de lucht kijkt en maar een
beetje staat te raden of er wel of geen bui aankomt. Door de regen heen begon de zon te schijnen
en boven de hoogovens stond een prachtige regenboog. Ik had ze verleid om helemaal naar het
eind van het havenhoofd te lopen met de belofte van een hamburger voor Otto van der Linden
en een kroket voor Margot van der Linden. Maar bij terugkomst in de haven was alleen de
kraam van een visboer open. Een garnalenkroket was ook goed. Met patat. En voor mij een
kibbeling. Ze waren behoorlijk hongerig geworden dus Otto van der Linden wilde wel twee
kroketten. Ik zei dat hij er één kreeg omdat een garnalenkroket wel € 3,50 kostte. Minachtend
antwoordde Otto van der Linden ‘Ik heb zelf wel zes euro!’ met als implicatie dat ik, terwijl ik
al zo oud was, nog niet eens geld genoeg had voor twee kroketten, terwijl hij met zijn zeven jaar
al zes euro had. Wat beschaamd deelde ik in de auto de kroketten uit. De auto vulde zich met
de geur van kibbeling en garnalenkroketten. Dagen later rook de auto er nog naar. Nadat zij de
patatjes hadden gebruikt om twee bakjes mayonaise naar binnen te lepelen, de patat hadden
gegeten plus de kroketten en het grootste deel van mijn kibbeling, reden we weer terug. ‘Nog een
keer Peter en de wolf!’ Waarbij ze meteen in slaap vielen. Daar verlangde ik ook erg naar, maar
ik kon van de honger niet slapen, wat wel goed uitkwam omdat ik achter het stuur zat.
.53
Jan Auke Walburg is emeritus hoogleraar op het gebied van de positieve
psychologie, die condities bestudeert waaronder mensen tot bloei komen. Daarvoor werkte
hij als directeur in verschillende organisaties op het gebied van de gezondheidszorg.
Thans schrijft hij over diverse onderwerpen, helpt hij mee aan de organisatie van een
klassiek muziek festival in Twente, werkt hij in zijn tuin en heeft hij plezier met zijn vrouw,
vrienden, kinderen en vooral kleinkinderen. Hij woont in Losser.
ZILVER LENTE 2021
PORTRET. 100 PLUS
100
plus
Naam:
Bob de Graaf
Woonplaats: Enschede
Leeftijd: 100 jaar
‘Je moet een beetje
geluk hebben.’
.54
‘Iedere jongeman van 18 jaar en ouder moet zich melden voor werk in Duitsland’,
kreeg Bob de Graaf in 1942 te horen van de gemeente Hoensbroek waar hij
woonde. Dat ga ik mooi niet doen, dacht hij. De Duitsers zetten hem in plaats
daarvan te werk in de Limburgse mijnen. Na de bevrijding van het zuiden van
Nederland meldde Bob zich aan als oorlogsvrijwilliger. Hij ging per boot naar
Engeland waar de jonge Limburger zich hoopte op te laten leiden tot piloot. Het
einde van de oorlog gooide roet in het eten. Geïntrigeerd door de aeronautische
techniek koos Bob voor het vak van vliegtuigmonteur bij de Koninklijke Marine.
De wereld rond
In die hoedanigheid voer hij aan boord van het vliegdekschip de Karel Doornman
de hele wereld rond. Bob koestert de herinneringen aan die periode. Zo kijkt hij
met glimlach terug op de ontmoeting met de schaars geklede, exotische dames
in Rio de Janeiro toen hij en zijn maten, bij toeval van boord, midden in het
Braziliaans carnaval terecht kwamen. In 1971 ging hij op zijn 50 e als onderofficier
bij de Koninklijke Marine met pensioen, maar niets doen, dat paste niet bij hem.
Tot zijn 65 e werkt Bob voor het Ministerie van Volkshuisvestiging.
Harinkjes
Zijn vrouw Rita, met wie hij twee dochters en een zoon en vijf kleinkinderen
kreeg, overleed in 2004. In Wassenaar bleef hij tot 2019 zelfstandig wonen,
waarna hij naar het Enschedese Ariënsstaete verhuisde, dichterbij zijn dochters.
Afgelopen januari blies Bob 100 kaarsjes uit. Zijn beweeglijkheid en souplesse
verraden een sportief en gezond leven. Tot zijn 96 e sloeg hij twee keer per week
een balletje op de tennisbaan, waarna hij steevast op de terugweg twee harinkjes
haalde bij de viskar langs de route. Tot zijn 94 e was hij fervent langlaufskiër tijdens
de jaarlijkse vakanties met zijn kinderen en kleinkinderen in Oostenrijk. Drie
jaar geleden liep hij mee langs de koning in de parade tijdens de veteranendag.
Het geheim volgens de trotse 100-jarige veteraan: ‘Je moet een beetje geluk
hebben. Ik hoefde er niets voor te doen, het ging vanzelf.’
// Tekst
ASTRID OLDE OLTHUIS
// Fotografie
BRIT WILLEMSEN
ZILVER LENTE 2021
.55
FOTOREPORTAGE. 100 JAAR GVV EILERMARK
Eiler
Een club met een rafelrandje
Boven: Hendrik de Vos, Jan Koning, Joop Verbeek, Henk Leusink, Joop Veenendaal, Bennie ten Thij, Hein Talman en Gerrit Verboom.
Onder: Herman Heskamp, Gerrit Blauw, Gerrit Harsselaar, Joop Dalenoord, Hans Ekkelboom en Wolter Kelder.
In dit team was Herman Heskamp de meest opvallende speler, later spelend voor FC Twente.
.56
mark
Opgericht op 12 oktober 1920: een
fabrieksvoetbalelftal alleen bestemd
voor werklui van de Baumwollspinnerei
Eilermark in Gronau: GVV Eilermark.
Vanaf 1921 mocht iedereen lid worden.
Het 100-jarig jubileum in oktober 2020
kon in verband met corona niet groots
gevierd worden. Wel werd er een jubileumboek
uitgebracht.
In het boek een van de eerste kleurenfoto’s van het
Eilermark team uit 1963 bij de opening van het Vosta
veld.
.57
In het voorwoord schrijft journalist en presentator
Erik Dijkstra (1977), de zoon van clubtopscorer
Theo Dijkstra, over Joop Munsterman, ex-voorzitter
van FC Twente: ‘Iedere keer wanneer Joop mij in het
vizier kreeg, dan kneep hij zijn oogjes dicht en zei:
‘Zo daar hebben we Erik Dijkstra. Van Eilermark. Uut
Glanerbrug. Glanerbrug mes in de rug.’ Aanvankelijk
vond ik dat vervelend. Omdat het bedoeld was om te
kwetsen. En omdat er een kern van waarheid in zit:
Glanerbrug is nou eenmaal een dorp met een randje.
Maar gaandeweg begon ik het juist te waarderen. Ja ik
kom uit Glanerbrug, ik voetbalde bij Eilermark en ik ben
er trots op. Want waar je voetbalt, bepaalt voor een deel
wie je bent. Zoveel jaar na dato moet ik er eigenlijk ook
wel om lachen. Mijn vader wás op een bepaalde manier
Eilermark: een gewone man, die werkte in een fabriek.
Hard, eerlijk, maar ook met een rafelig randje.’
// Tekst en foto
JUBILEUMBOEK GVV EILERMARK
ZILVER LENTE 2021
Boek
FC Twente
50 jaar
Zilver Magazine biedt dit prachtige jubileumboek van FC Twente
aan voor de speciale prijs van € 19,95. Het boek kostte bij het verschijnen
in 2015 in de boekwinkel € 79.00.
van €79,00
voor
€19,95
Nog slechts
enkele op
voorraad !
Het unieke boek, met een omvang van ruim 650 pagina’s en een gewicht van 5 kilo
bevat honderden vaak exclusieve foto’s. Alle wedstrijden, spelers en opstellingen
van de ruim 2.000 wedstrijden die FC Twente tot het jubileumjaar 2015 speelde en
uiteraard ook alle doelpunten, zijn in een bijlage van week tot week te volgen. Hetzelfde
geldt voor de rijke geschiedenis van Sportclub Enschede en Enschedese Boys.
Het boek is geschreven door een aantal journalisten onder wie Willem Pfeiffer,
Ab Gellekink, Fardau Wagenaar, Leon ten Voorde, Gijs Eijsink en Gerben Kuitert.
Bent u geïnteresseerd?
Stuur een e-mail naar
verkoop@zilvermedia.nl en u
komt snel in het bezit van het
prachtige jubileumboek van
FC Twente.
5
650
2000
kilo papier
pagina’s
wedstrijden
.58
Speciaal voor
lezers van
Zilver Magazine:
10% korting op
relaxfauteuils bij
Brok Interieur
10%
korting op
relaxfauteuils bij
Brok Interieur
Relaxfauteuils:
onze specialisatie
Naast dat je bij ons terecht
kunt voor een uitgebreid
interieur-, textiel- of
slaapadvies, kunnen we je
ook álles vertellen over de
mooie design relaxfauteuils
die we hebben staan.
Benieuwd naar wat er
allemaal mogelijk is?
Kom proefzitten!
De 10% korting is geldig tot 1 juni 2021
Brok Interieur Wonen, Slapen & Textiel
Drienerstraat 47, 7551HL Hengelo
074-2913126, info@brokinterieur.nl
www.brokinterieur.nl
Je bent van harte welkom
Je kunt in onze ruime showroom veilig winkelen en we
ontvangen je graag op afspraak. Reserveer jouw plek via:
074-2913126 / info@brokinterieur.nl
BRO039 ADV ZILVER MAGAZINE 212x147_V2.indd 2 16-03-2021 15:46
COLUMN. ALEXA GRATAMA
Alexa Gratama
COLUMN
Slikken en doorgaan
Alexa Gratama, moeder van
drie studerende kinderen
en getrouwd met een ondernemende
zeiler, is na tien jaar
Delden verhuisd naar hartje
Amsterdam. Gelukkig is er
nog een hutje in het bos bij
Borner broek om het Twentse
hart op te kunnen halen.
Alexa werkt als raadsheer
en arbiter door het hele
land. Daarnaast schildert
zij portretten met verf en
woorden.
We hadden ons stiekem opgegeven. Lachen joh, doen we gewoon, we vertellen
het alleen als we erin komen. Eerder deden we mee aan een lokale
schilder-de-Noordmolen-wedstrijd. Onze werken waren beslist heel origineel
en kunstig geworden, we zouden de prijzen gaan verdelen, let maar
op. Toen bleek dat we allebei de top 5 niet hadden gehaald waren we ronduit
beledigd. Uit narrigheid hebben we geen toestemming gegeven onze molens
in de etalages langs de Langestraat in Delden tentoon te stellen. In een
glas wijn met de overige deelnemers en de jury hadden we ook geen zin. We
dronken wel een biertje thuis, twee beroerde verliezers, een kinderachtig
duo. Dat zouden we dit keer echt anders doen. Als we werden geselecteerd.
Een half coronajaar later waren de eerste opnames. Aan het eind van de draaidag was ik
totaal gesloopt, maar ik had genoten. Veel gelachen en als een dolle gekwast en getekend.
Ik was helemaal niet ontevreden en volgens mij op camera de leukste thuis geweest. Dat
vinden ze bij zo’n programma natuurlijk ook belangrijk. Een schilderende rechter met
scherpe tong is goed voor de kijkcijfers. Twee dagen later zou ik gebeld worden of ik door
was naar de laatste 15. Ik was even weggestapt uit een vergadering om dit telefoontje aan
te nemen. ‘Sorry, het niveau ligt gewoon heel hoog dit jaar. Ik vind het ook jammer hoor.
Nou, bedankt hè!’ Ik kon het eerste uur niet praten. Misselijk was ik ervan. Toen de afvalrace
van Project Rembrandt afgelopen najaar werd uitgezonden, kon alleen de zeer oplettende
kijker me drie keer een seconde door het beeld zien flitsen. Ik had niemand gezegd
dat ik had meegedaan. Op mijn ondermaatse werkjes werd goddank niet ingezoomd.
.59
Dit weekend was mijn jongste, een kerel van 20 met reusachtige armen en benen, intens
verdrietig en teleurgesteld. Zojuist had hij te horen gekregen dat hij niet door was naar de
laatste ronde voor de toneelschool Maastricht. Hij had er knetterhard voor gewerkt en volgens
mensen die het konden weten maakte hij een grote kans aangenomen te worden. Hij
had zijn nek ver uitgestoken en was desalniettemin afgewezen. De pijn en paniek in zijn
stem gingen me door merg en been. Het gaat om zijn toekomst. Als je hart bij de kunsten
ligt is er niets anders dat telt, geen alternatief, geen jammer dan, gaan we iets anders doen.
Een handjevol plaatsen voor honderden talenten, zijn lot wordt bepaald door mensen die
hem niet kennen. Mijn kind mag 24 uur sip zijn en dan moet hij verder. Nog één kans heeft
hij dit jaar, in Arnhem, daar is hij nog in de race. Als ik hem een dag later spreek is hij een
beetje bibberig, maar heeft hij zijn stijgijzers alweer in de helling geplant, klaar om zich
omhoog te werken.
Met terugwerkende kracht schaam ik me voor mijn eigen zwakte, dit kind is mijn held.
Ik neem me voor me (nu echt) nooit meer zo te laten kennen.
Alexa Cratama
ZILVER LENTE 2021
FAMILIEBEDRIJF. DE MONNIK DRANKEN
.60
Hans en Luuk
OLDE MONNIKHOF
3 E EN 4 E GENERATIE DRANKVERKOPERS
// Tekst
CARMEN LUTTIKHUIS
// Fotografie
BRIT WILLEMSEN
ARCHIEF DE MONNIK DRANKEN
Sinds december 2018 draagt De Monnik
Dranken het predicaat ‘Koninklijk’.
Het was in dat jaar een eeuw geleden
dat Hendrik Olde Monnikhof, de opa van
algemeen directeur Hans Olde Monnikhof (65)
en overgrootvader van commercieel directeur
Luuk Olde Monnikhof (33) eerst met een
hondenkar en later met een transportfiets bier
en limonade gaat bezorgen in Oldenzaal en
omgeving.
Wagenpark in 1965
De koninklijke kroon draagt De Monnik met trots. De titel
betekent niet alleen dat het bedrijf 100 jaar bestaat, maar ook
dat er meer dan 100 werknemers in dienst zijn, dat het bedrijf
een vooraanstaande plaats en een uitstekende reputatie
in hun vakgebied heeft en dat er een stabiele bedrijfsvoering
heerst. Hans: ‘Wil je als familiebedrijf de honderd halen en
meer, dan moet ambitie een levenswijze zijn. Al het andere
komt op de tweede plaats. Met alleen werken van 9 tot 6 red je
dat niet. Gelukkig zitten we in een branche waar vaak het nuttige
met het aangename wordt gecombineerd en waar privé
en werk op een natuurlijke manier door elkaar heen lopen.
Een proeverij, een opening, een beurs brengen ook veel gezelligheid.
Als we uit eten gaan, vakantie of carnaval vieren, is
dat ook een beetje werk.’
Beursstand in 1978
.61
Wat in 1918 begint als drankhandel, groeit in twintig jaar uit tot
De Monnik distilleerderij, limonadefabriek en groothandel.
In 1945 nemen zonen Henk en Jan het roer van hun vader
Hendrik over. Hans wordt in 1955 in Ootmarsum geboren als
oudste zoon van Henk en zijn echtgenote Iny Essink. Na een
studie bedrijfseconomie in Enschede en zijn militaire dienst
verhuist Hans halverwege de jaren zeventig naar de Randstad,
zijn latere echtgenote José achterna. In december 1979 keert
Hans terug en gaat hij bij De Monnik Dranken aan het werk.
José volgt een jaar later en in 1981 vestigen beiden zich in
Ootmarsum. In 1986 neemt hij de aandelen van zijn vader
over. De Monnik Dranken heeft dan 20 werknemers.
Hans: ‘Toen ik in de zaak kwam, waren we voornamelijk
groothandel. Ons doel was om onafhankelijker te worden van
leveranciers. Dat betekende breder ondernemen, spreiding
van activiteiten over meerdere branches en sectoren door import
en distributie van nieuwe merken. Kleine Feigling was
daarvan in de jaren negentig de eerste.’ >>
Personeelsfoto in 1978, ter ere van het 60-jarige
bestaan
ZILVER LENTE 2021
ideeën
FAMILIEBEDRIJF. DE MONNIK DRANKEN
.62
Vierde generatie
Ook zoon Luuk kiest voor een studie bedrijfseconomie,
in Amsterdam. Hij loopt stage bij een
Schotse whiskydistilleerderij en verhuist voor de
master marketing en sales naar Londen. Na zijn
afstuderen in 2014 komt hij terug naar Twente en
voegt hij zich bij zijn vader in het bedrijf. Luuk:
‘De universiteit van Londen is de enige plek die de
wetenschappelijke combinatiestudie marketing &
sales management aanbiedt. Dit toe te voegen aan
mijn kennis vond ik belangrijk. Mijn taak is om een
bijdrage te leveren aan het bedrijf. Ondernemen is
meer dan op de winkel passen. Als je alleen maar
bedenkt wat gaan we vandaag doen, dan kun je wel
een mooi leven hebben, maar voor ons is dat niet
genoeg. Vooruitdenken zit in onze genen, je kunt
niet presteren zonder stip op de horizon. We zijn
niet van het halve werk. We hebben altijd ideeën
en dromen.’ Hans: ‘Wat wij als ouders hoopten, is
uitgekomen. Ik krijg er ongelooflijk veel energie van
hoe Luuk en ik samenwerken. We weten van elkaar
waar we goed in zijn. De een pakt dit op, de ander
dat. Ik ben nu 65, mijn rol wordt steeds kleiner. De
Monnik Dranken kan inmiddels beter zonder mij
dan zonder Luuk. Die overgang ging de afgelopen
jaren heel natuurlijk. Voorlopig ben ik hier nog, en
als ik een maand op vakantie wil, dan kan dat. We
liggen helemaal op het schema dat we met elkaar en
met de medewerkers hebben besproken.’
‘De branche ziet
ons steeds meer
als autoriteit op
het gebied van
kwaliteit.’
Bedrijfscultuur
Als familiebedrijf doen ze graag zaken met andere
familie bedrijven, met sommige doen ze dat al
generaties lang. Familiebedrijven herkennen elkaars
bedrijfscultuur: de wortels in de grond, een goede sfeer,
ondernemen met gevoel en nakomen wat je belooft.
Voor De Monnik Dranken vanzelfsprekendheden.
Luuk: ‘Normen en waarden zijn belangrijk voor ons.
De vriendelijke, open en sociale manier waarop we
binnen het bedrijf en met klanten en leveranciers met
elkaar omgaan, zit in ons bedrijfs-dna. Dat koesteren
we. Dat is mijn vaders kracht en dat zal ik altijd met
me meedragen. Hij is daarin een voorbeeld. Je kunt als
bedrijf niet iets zijn wat je zelf niet vertegenwoordigt.’
Hans: ‘Het is niet dat we de hele dag voor sinterklaas
spelen, het knettert hier ook wel eens. Dat hoort erbij.
Voor ons is iedereen belangrijk. We zijn allemaal een
schakel in het geheel. We willen graag dat iedereen het
naar de zin heeft, zich kan ontplooien en onze trots
meevoelt. Medewerkers zijn hier soms tientallen jaren,
gaan niet snel weg. Door onze groei de afgelopen jaren
en de professionaliseringsslag die we hebben gemaakt
op automatisering en brandmanagement hebben we
young professionals aangenomen die een nieuwe
dimensie toevoegen aan het bedrijf. De ruim honderd
medewerkers vormen samen een heel diverse groep
met verschillende achtergronden. Dat is waardevol,
je gaat dan vanzelf met ruimere blik tegen zaken
aankijken.’
Kennis en kwaliteit
Successen uit het verleden zijn geen garantie
voor de toekomst, is het credo waarmee iedere
nieuwe generatie Olde Monnikhof het roer
overnam. Het bleek de basis voor de stabiele
groei van het bedrijf. Hans Olde Monnikhof
zette in op verbreding van de activiteiten.
Luuk gaat zich nog meer richten op kwaliteit
en specialiteiten. Luuk: ‘Consumenten zijn
steeds meer geïnteresseerd in het verhaal achter
het product. Verhalen die puur vanuit marketing
verteld worden zijn niet meer interessant.
Kennis en geloofwaardigheid, daar vraagt de
markt steeds meer om. Een mooie ontwikkeling
die verdieping in ons vak brengt. Wat is
de herkomst, wat zijn de ingrediënten, hoe
duurzaam wordt het geproduceerd, wat lees
je in het smaakpalet? Wil je de beste zijn in
de branche, en daar gaan we voor, dan moet
je meer weten dan je klant en de kennis die
je hebt delen, uite-raard zonder te belerend
over te komen. We hebben zeven vinologen,
zes liquoristen en één bierprofessional in
ons team. Het is hun taak om kwaliteit toe te
voegen aan ons portfolio en dit succesvol in de
De Monnik Dranken is
groothandel, importeur en
merkbouwer van wijnen,
gedistilleerd, bieren, club- en
partydrinks en frisdranken.
De Monnik Dranken levert
ruim 9.600 producten, afkomstig
uit 35 landen. Voor ruim
1.000 merken voert De Monnik
de exclusieve import en distributie
voor Nederland.
markt te zetten.’ Hans: ‘In december 2020
zijn we uitgeroepen tot Spirits Distributor
of the Year 2020 door het internationale
platform The Spirits Business. Dat was
een trotse mijlpaal voor ons hele bedrijf.
Het winnen van die prijs werkt als een
vliegwiel. De hele branche weet ervan en
iedereen ziet ons steeds meer als autoriteit
op het gebied van kwaliteit. Mooi.’
.63
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. MAATJE GEZOCHT
Foto: Freepik.com
OPROEP
Een van onze lezers, een dame uit de omgeving
van Hengelo, zoekt een maatje om samen af en
toe wat gezelligs te doen. Ze schreef ons:
‘Ik ben een vrouw van 77 jaar en op zoek naar een
vrouw of man die ook geniet van uitstapjes met de
auto of fiets. Ik hou van de natuur, musea, werken
in mijn tuintje en lezen. Lange wandelingen maken
gaat momenteel niet zo goed.’
Bent u of kent u iemand die haar maatje wil zijn?
Laat ons dat weten via: maatje@zilvermedia.nl
en we brengen u met elkaar in contact.
.64
Samen
op zoek
naar uw
zilvermaatje
Nu we al een tijdje beperkt zijn in dingen die we
kunnen doen en in het aantal vrienden en kennissen
die we ontmoeten of toevallig tegenkomen,
kan het zijn dat eenzaamheid om de hoek komt
kijken. Dagen duren lang, het wordt stil om u
heen en in uzelf. U staat daarin vast niet alleen.
Er zijn veel senioren die hetzelfde voelen als u,
hetzelfde wensen als u: weer en meer contact met
andere senioren. Voor een praatje, een wandeling,
een spelletje, een eindje te fietsen, te vissen, te
kaarten, te koken en bij elkaar te eten. Allemaal
activiteiten die leuker zijn om samen te doen en
die met inachtneming van coronamaatregelen toch
mogelijk zijn.
Samen is fijner
Zilver Magazine gaat u helpen om een maatje
te vinden om wat gezelligs mee te kunnen
doen, af en toe te bellen of te facetimen, met
wie u een wandeling kunt maken of te doen
waar u behoefte aan heeft. Voor nu, maar ook
voor straks, als we allemaal weer wat meer
mogen ondernemen met elkaar.
Wat kunt u doen?
Bent u op zoek naar een maatje, stuur dan een
e-mail naar maatje@zilvermedia.nl waarin u
ons aangeeft wat u graag met uw maatje zou
willen doen. Laat ons ook weten in welke
woonplaats of omgeving u dat zou willen
doen. Wij zoeken een match voor u en brengen
u dan, met uw toestemming, in contact met
iemand die ook een maatje zoekt om dezelfde
activiteit te ondernemen.
In Zilver Magazine Zomer 2021 plaatsen we de
oproepen waarvoor we nog geen match hebben
kunnen vinden, zodat onze lezers hierop
kunnen reageren. In de linkerbovenhoek
van deze pagina vindt u zo’n oproep.
Tenslotte hoeft niemand alleen te zijn.
COLUMN. JOAN KOENDERINK
Column
Joan Koenderink
Deugneus?
Ik ben er zo een. Zo’n andermans gevallen fiets- en rotzooi-opraper. Ik ben zo’n afvalscheider. Zo’n
glasbakbezoeker. Zo’n lege batterijenwegbrenger. Zo’n het-goede-willen-doener. Een deugneus.
Tevens ben ik een grote dierenvriend en natuurliefhebber.
Dacht ik altijd... maar waar het dat
laatste betreft, schuurt het nu. Want hoewel ik
‘s winters de vogels buiten voer, voer ik mijzelf
ook en deze geboren Bourgondiër vindt het maar
moeilijk om haar karbonade te laten staan.
Mijn smaakpapillen worden gewoon minder
vrolijk van goedbedoelde tofu in diverse soorten
en maten en noten die overal lukraak overheen
gestrooid worden. Dat stoeien met quinoa en
paddenstoelen ligt mij niet, alle kookboeken
ten spijt. Hele volksstammen kunnen de meest
fantastische dingen fabriceren van louter kikkererwten,
maar deze keukenprinses moet daar
blijkbaar eerst een gedwongen Teleac-cursus
‘Creatief met kikkererwten’ voor volgen? Het
animeert niet. Zwaktebod. En met zoveel mogelijk
biologisch en geen kiloknallers kopen alleen
kom ik er niet.
Er zijn flashbacks. Ik zie haar nog zo zitten,
45 jaar geleden alweer. Op een stoel naast het
fornuis met een pollepel in de aanslag: mijn oma.
Mijn oma leek eeuwig in staat en gelegenheid
halve dagen te spenderen aan het avondeten. Ik
hield van haar en nog meer van haar kookkunsten.
Mijn oma lardeerde hazenbouten met vetspek,
maakte heerlijke gehaktballen en erwtensoep met
varkenspoot, spek, worst èn ribbetjes. Mijn oma
kookte, braadde en bakte alles wat niet snel genoeg
in een boom kroop. Mijn oma was zich van geen
gat in de ozonlaag bewust, bedroop rollades alsof
haar leven ervan afhing en dacht daarbij niet aan de
daarvoor gelaten levens zelf, noch aan het milieu.
Inmiddels zijn andere tijden aangebroken. Tijden
waarin we het ons, met alles wat we nu weten,
niet kunnen permitteren ons níet om dierenleed
en milieu te bekommeren. De kop in het zand
steken is geen optie en nu bevindt dat hoofd van
mij zich dus ergens tussen zand en ozonlaag?
Met in dat hoofd dat stemmetje: ‘Je moet minder
vlees eten!’ Ook ik eet dus inmiddels veelvuldig
vegetarisch, maar moet bekennen dat dergelijk
happen dan wel stevig opgeleukt wordt met
eieren, room en kaas, waardoor de kans dat ik
vandaag of morgen in één ruk doorschiet naar
veganist worden, klein lijkt. Toch wil en zal ik
mijn vleesinname minderen. Die wens is groter
geworden sinds ik een hond heb. Als ik mij een
voorstelling maak van Charlie met een pin in de
kont en een appel in zijn bek, al ronddraaiend
boven een open vuur, word ik markant onpasselijk
en schieten mij de tranen in de onderbroek. Kan
niet! ‘Hypocriet! Wat doet die kip dan in je oven
met een citroen en een bosje rozemarijn in haar
bibs, jij grote dierenvriend?’
Op tafel ligt een offerte voor een airconditioning.
In mijn huis kan het in de zomermaanden
namelijk 40 + worden. Onverantwoord heet
voor een hond, dus worden kosten noch moeite
gespaard. ‘Een airco? Voor de hond? Even het
broeikaseffect een flinke boost geven omdat je niet
wilt dat je hond gefrituurd wordt? Wat dacht je
zelf, jij grote natuurliefhebber?’
Ik houd Charlie een winterwortel voor. Hij is een
alleseter maar weigert de versnapering resoluut.
Om te voorkomen dat hij mij diezelfde dag nog
op Marktplaats aanbiedt, snijd ik gauw een dikke
plak leverworst voor hem af. ’s Avonds laat ik
voor mijzelf een biefstukje in een pan met hete
roomboter glijden en zoek een zondebok voor
mijn gedrag. Een biologisch verantwoorde. In
gedachten wijs ik wijlen mijn oma aan. Het is háár
schuld! Het komt door al haar vlees bedruipen in
een ver verleden en dat doorgegeven stokje in de
vorm van een pollepel! Ik lijd aan genetisch belast
en nostalgisch week-zijn en daardoor ben ook ik
een bedruiper geworden?
De weg die ‘vegetarisch eten’ heet, vind ik lang en
lastig. Bij gebrek aan een snor druk ik vandaag
mijn deugneus, leg mijn pollepel neer en druip…
af, al mompelend: ‘morgen iets met kikkererwten’.
Het vlees is zwak.
Joan Koenderink
Joan Koenderink. Inmiddels
50-jarige geboren en getogen
Tukker. Woont samen
met haar hond Charlie in
Enschede en zou nergens
anders willen wonen (nou
ja... op Ameland misschien).
Schrijft uit haar eigen leven
gegrepen teksten: columns
voor alle leeftijden.
Is ooit voor Zilver Magazine
benaderd door ex-hoofdredacteur
Zilver Magazine
Gijs Eijsink die ze in haar
bewogen hockeyverleden
heeft leren kennen en
waarvoor ze destijds menig
zondagavond op de sport-
redactie van de Twentsche
Courant heeft gewerkt.
.65
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. GEDICHT
.66
// Foto
JAN PRANGER
// Gedicht
GERRIT LANSINK
Geukerdiek
n Zunnigen zoaterdagnoamiddag
lig der as nen luien hoond,
kop noar vuurtn,
op de meertse stroate.
Hier in de Veeldmoat
is de grote weerld n zetke zo klean
dat de leu der gen trad noar öant.
O, zee zeet met n waarm hert
oet noar moarn, Poaszundag,
mer t mag vuur uur
ok aait vandage blievn.
.67
ZILVER LENTE 2021
.68
Leden
VERTELLEN
Computerproblemen de deur uit
De Hengelose meneer Janssen
(74) is al 52 jaar getrouwd met zijn
vrouw. Door de coronatijd zijn ze
door veiligheidsredenen wat minder
actief dan normaal. De computer is
in deze tijd, zoals meneer Janssen
zelf zegt: een heerlijk ding. “Je kan
er een spelletje op spelen maar ook
videobellen met familie en vrienden.”
Meneer Janssen bewerkte altijd video’s
op de computer, maar door een update
kon hij het programma niet meer
gebruiken. Meneer Janssen vertelde:
“Ik knutsel graag en had wat nodig van
de bouwmarkt. Er stond een kleine auto
met grote letters ‘De Computerman
Twente’. Ik dacht: iemand die in zo’n
autootje rijdt én reclame maakt dat hij
verstand heeft van computers, heeft
vast niet zo’n hoog uurtarief. Ik tikte op
het raam en vroeg of hij een kaartje
voor mij had en belde hem vervolgens
voor een afspraak.”
Meneer Janssen heeft sindsdien al
meerdere keren, naar volle tevreden-
heid, gebruik gemaakt van de diensten
van De Computerman Twente. “Naast
de gezelligheid en de tijd voor een kopje
koffie, staan ze altijd voor ons klaar.”
De Computerman Twente is een
voordeelpartner van De Ledenservice.
Ledenvoordeel 10% korting op reparatie,
installatie en onderhoudsservice en het
veiligheidspakket de eerste maand gratis.
Groene vingers aan het werk Kijk voor meer
Meneer Wagelaar (85) woont samen
met zijn vrouw in Hengelo. Hij heeft
altijd het onderhoud van de tuin
zelf gedaan, maar kon wel wat hulp
gebruiken met wat grote struiken.
Door gezondheidsredenen lukt het
zware werk helaas niet meer, maar
het grasmaaien is geen probleem
voor meneer. Hij was al jaren lid van
De Ledenservice, maar had nog nooit
gebruik gemaakt van de diensten.
“Ik kreeg het halfjaarlijkse voordeeloverzicht
van De Ledenservice via de
post binnen, ik heb toen gebeld voor
een tuinman en een klusjesman. Later
heb ik nog contact opgenomen voor
een pedicure voor mijn vrouw. Al snel
kwam de tuinman van Hoveniersbedrijf
Hermans langs. Hij heeft drie grote
struiken voor mij uitgegraven en
verplaatst. De tuinman komt later nog
terug voor meer groot onderhoud.
Als het nodig is, maak ik zeker nog
gebruik van het aanbod van
De Ledenservice. Het is goedkoper en
dat is nogal aantrekkelijk. Een fijne en
snelle oplossing!”
Hoveniersbedrijf Hermans is een
voordeelpartner van De Ledenservice.
Ledenvoordeel Uurtarief €37,75 (niet
leden €46,75). Bovendien betaalt u
geen voorrijkosten.
Word lid!
Ook als u geen zorg ontvangt van
Carintreggeland bent u bij ons van
harte welkom! Naast de tuinman
en de computerman biedt De
Ledenservice nog meer producten
en diensten om het leven voor u
leuker, makkelijker en veiliger te
maken. Bekijk het complete aanbod
op www.carintreggeland.nl/
ledenservice.
Voor €20,50 per kalenderjaar
maakt u al gebruik van het aanbod.
Maak uw eigen account aan op
onze website en profiteer direct.
Liever persoonlijk contact? Dat kan
via 088-367 2373 of mail naar
leden@carintreggeland.nl.
informatie over
De Ledenservice
op pagina 2.
ZILVER. LENTEWANDELING
Struinen tussen
Hertme en Zenderen:
natuur en historie
Onthaast, beweeg en
geniet. Zilver Magazine
neemt u mee de natuur
in en laat u kennismaken
met de prachtige
wandelgebieden die
Twente rijk is. Deze
keer neemt Twentes
bekendste wandelgids
Truus Wijnen u mee
door het prachtige,
groene gebied ten
oosten van Borne.
.69
// Tekst
TRUUS WIJNEN
// Fotografie uit
WANDELEN IN TWENTE
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. LENTEWANDELING
Onthaast,
beweeg en
geniet.
.70
Route:
± 10,5 km
Op pad gaan tussen Hertme en Zenderen
zal voor velen een aangename verrassing
zijn. Het is er fantastisch wandelen in een
afwisselend groen gebied met mooie zandpaden
en meerdere beken. U beloopt fraaie, goed te
bewandelen oeverpaden langs de Gammelker- en
Deurningerbeek en de Bornsche Beek, afgewisseld
met passages door bosgebied, langs weilanden
en langs houtwallen. Bij Zenderen gaat de route
door het bijzondere Kloostergaarde, voormalige
schooltuin en sportveld van de Karmelieten.
Hier treft u 500 soorten vaste planten, bijzondere
bomen en thematuinen aan. In het arboretumdeel
staan bomen als de Anna Paulowna boom, de
Judasboom, de Mammoetboom en zelfs de zeldzame
Vaantjesboom. Nu is het een openbare sortimentstuin
met vaste planten, bomen en groen ten.
Niet veel later komt u langs de stiltetuin en het
labyrinth van klooster Zenderen. Vrij toegankelijk
en aangelegd om de mensen meer te betrekken bij
het klooster. Het passeren en bekijken van het naast
het eindpunt gelegen Openluchttheater Hertme,
in 1955 gebouwd door vrijwilligers, is een mooie
afsluiting van deze wandeling.
Start:
de parkeerplaats bij de kerk
van Hertme
Honden:
mogen mee, mits aangelijnd
Fantastisch wandelen
in een afwisselend,
groen gebied.
1. Vertrek vanaf de parkeerplaats richting café-restaurant
Hertme’s Ambacht en loop het half verharde pad in,
links van het café-restaurant: Kerkweg.
2. Pad gaat over in graspad en komt uit op een verhard weggetje,
hier rechtsaf en al snel het eerste klinkerweggetje rechtsaf.
3. Op 4-sprong bij kruisbeeld rechtdoor: zandweg.
4. Doorlopen tot bij een huis waar zandweg overgaat in
verharde weg en daar rechtsaf en vervolgens al snel linksaf,
hekje door. U loopt nu op een klootschietbaan langs de
Gammelkerbeek.
5. Ga zo’n 100 meter voor u aan het eind van deze baan
bent rechtsaf: bospad bij oranje bordje Staatsbosbeheer
‘Twente Stroomesch’.
6. Ter hoogte van een hoogzit links aanhouden.
Bij verkeersweg met fietspad rechtsaf en al snel in bocht
van de weg naar links, verkeersweg oversteken en het
halfverharde pad inlopen: Bartelinksweg.
7. U passeert het bruggetje over de Deurningerbeek en komt
even later bij een zandweg met fietspad, hier links aanhouden.
8. Blijf de zandweg volgen tot het eind waarna u op asfaltweggetje
rechtsaf gaat: bij routepaaltje Q46.
9. Eerste pad linksaf, hekje door: pad langs meidoornhaag.
10. Aan eind van de haag weer een hekje door, rechtdoor blijven
lopen en op klinkerweggetje linksaf en direct het eerste pad
weer rechtsaf.
11. Pad komt uit bij een brug over de Bornsche Beek, ga deze
over en vervolg het pad rechtdoor. Aan eind rechtsaf, de
zandweg in. Blijf doorlopen tot u ter hoogte van Het Jachthuis
bent. Hier loopt de zandweg met een boog omheen.
Het Jachthuis behoort bij Landgoed Weleveld.
Ga vervolgens net voor een brug linksaf naar het smalle pad:
Weleveldsevoetpad.
12. Aan eind straat oversteken en het pad naar links nemen.
13. Hekje door, rechtdoor langs straatweg en in bocht linksaf:
Hebbrodweg.
14. Ga iets verderop bij een hek rechtsaf en loop naar links
de sortimentstuin de Kloostergaarde in.
U kunt nu zelf kiezen via welk pad u door deze bijzondere tuin
loopt. Langs elk pad is wel iets moois te zien. Ook is er een uitkijktoren.
Belangrijk is dat u de uitgang pakt ter hoogte van het zwarte
gebouw (Theehuis de Karmeliet) en dan naar rechts richting de
weg loopt. Mocht het hek bij het Theehuis dicht zijn, dan kunt u
gebruik maken van de uitgang achter de houten klimtoestellen.
15. Neem het pad naar links evenwijdig aan de verkeersweg en
net voor een parkeerplaats deze naar links blijven volgen.
Aan eind rechtsaf: verhard weggetje. U komt uit ter hoogte
van het restaurant het Seminar en gaat daar linksaf richting kerk.
16. Loop voorbij de kerk én het kerkplein. Net voor u aan het
eind van het kerkplein bent ziet u aan de rechterkant een wit
hek. Hier kunt u even naar binnen om de stiltetuin met het
labyrint te bezoeken.
17. Loop vervolgens door tot de rotonde, hier rechtsaf het
fietspad op.
18. Net voor het benzinestation weer rechtsaf: Boumanslaan.
Even verderop ter hoogte van de heg linksaf: bordje
Beeldenroute.
19. Het klinkerpad wordt tegelpad, gaat daarna met bocht naar
links en komt uit bij een verharde weg, hier rechtsaf.
Na wit-rode paaltjes rechts aanhouden en even later
rechtdoor het graspad oplopen.
20. Aan eind ter hoogte van de woonboerderij met zwarte
schuur rechtsaf: pad met bomen aan weerszijden.
21. Net voor u bij een boerenerf bent gaat u rechtsaf: smal pad
bij paaltje met gekleurd pijltje. U loopt nu met een ruime
boog om het erf heen. Aan eind linksaf.
22. Aan eind op klinkerweg bij routepaaltje-Q42 rechtsaf.
De klinkerweg wordt half verhard.
Eerste zandpad linksaf: Bruggemansweg.
23. U loopt voorbij schuren en boerenerf en komt dan uit
bij een brug. Direct na brug rechtsaf: oeverpad langs de
Bornsche Beek.
24. Net voor vage bocht paadje naar links nemen
(bij geel bord K Hoogspanning) richting weg en hier
rechtsaf: pad langs de weg.
25. In bocht bij een hekje (net voor de brug) linksaf,
onverharde weg: Oude Bieffel.
U passeert de historische plek ‘Middeleeuws Weleveld’.
Hier is een permanente buitententoonstelling waarbij
35 levensgrote beelden een indruk geven van de vroegste
geschiedenis van Weleveld.
26. Ga hierna het eerste smalle pad linksaf:
bij paaltje met gekleurde pijltjes.
27. Aan eind op verharde weg rechtsaf en direct na de brug
weer rechtsaf: oeverpad langs de Oude Bornschebeek
(die verderop de naam Deurningerbeek krijgt).
Pad nu geruime tijd volgen.
U passeert meerdere hekjes onder andere ter hoogte van
een brug en bij een weggetje.
28. Op het punt waar een nieuwe stenen schuur naast het pad
staat en u het witte huis voor u ziet, gaat u linksaf richting
het Openluchttheater van Hertme.
29. Voor het theater naar rechts. Loop vervolgens richting de kerk.
U bent dan weer aangekomen bij het startpunt van de route.
Wij wensen u een prettige wandeling. U wandelt op eigen risico.
Dit is een van de routes uit de Wandelgids ‘Wandelen in Twente’,
samengesteld door Truus Wijnen. Meer info hierover vindt u op
pagina 91.
.71
ZILVER LENTE 2021
Famili
ZILVER. FAMILIE
Grootouders 2.0
Opa, oma
of voornaam?
.72
Saskia Wilens is in haar praktijk
‘Mijn nieuwe gezin’ in Haaksbergen
coach voor samengestelde gezinnen.
Zelf heeft ze ook een samengesteld
gezin. Als ervaringsdeskundige en
vanuit haar werk heeft ze extra aandacht
voor de rol van nieuwe opa’s
en oma’s binnen familiesituaties.
In de levens van veel senioren komen kleinkinderen waarmee ze
geen bloedband hebben: stiefkleinkinderen. Volgens het CBS
woont een derde van de Nederlandse kinderen in een samengesteld
gezin. Deze kinderen krijgen vaak te maken met nieuwe grootouders.
Bij senioren die op latere leeftijd een nieuwe relatie aangaan, zijn vaak
al kleinkinderen in de familie. Hoe belangrijk is het voor u dat de nieuwe
kleinkinderen u opa of oma of noemen?
Ik merk in mijn praktijk ‘Mijn nieuwe gezin’, dat er grootouders zijn die
worstelen met de titel. Sommigen willen graag opa of oma ge noemd
worden, maar dat gebeurt niet en sommigen worden opa en oma genoemd,
maar dat vinden ze niet nodig. Annet vertelde me: ‘Op het
moment dat er verschil wordt gemaakt door de kinderen, dat de ene kant
opa en oma wordt genoemd maar de andere kant opa en Annet, kan dat
pijn doen’. Om geen stempel te drukken op de relatie, legde ze zich er bij
neer, pushte of forceerde ze niets. Ze voelde zich oma en zo ging ze ook
met de kleine om. Maar toen haar eigen dochter moeder werd, voelde ze
zich pas echt oma!
Saskia Wilens
Anja had een andere ervaring. Vlak nadat ze een relatie kreeg met haar
nieuwe vriend werd hij opa. Haar kinderen zijn jonger en de titel ‘oma’
was voor haar nog niet eerder in beeld gekomen en ze wist niet goed wat
haar rol zou zijn. Hoe zij het aanpakte? ‘Afstand is het toverwoord’, noemt
ze. Niemand voor de voeten lopen, je niet opdringen, maar wel interesse
tonen. Toen ze de baby in handen kreeg, voelde ze meteen connectie.
Ze hoefde niet lang na te denken wat dat met haar deed want de kersverse
moeder zei: ‘Nou dit is ook jouw oma’. Anja: ‘Ik was geraakt. Door de
woorden voelde ik mij er helemaal bij horen’.
// Tekst
SASKIA WILENS,
MIJNNIEUWEGEZIN.NL
// Foto
PEXELS.COM
e
Stiefoma Herma, die al oma was, vertelde dat ze er in het begin vanuit ging dat ze ook door
het nieuwe (stief)kleinkind oma genoemd zou worden. De moeder, haar schoondochter,
voelde dit echter anders en wilde alleen dat de biologische opa en oma deze titel kregen.
Want, zo beredeneerde zij, zij was voor het eerst moeder en ook haar ouders voor het eerst
opa en oma. Ze wilde om die reden de titel speciaal en alleen voor haar ouders laten. Toen
de kleine ging praten, maakte hij zelf geen onderscheid en ging hij alle betrokkenen opa
en oma noemen, inclusief de stief. noemen. Schoondochter accepteerde dit en gaf haar
schoonmoeder de titel bonus-oma. De kleinkinderen noemen haar de ‘bak-oma’, omdat ze
altijd zulke lekkere koekjes met en voor ‘al’ haar kleinkinderen bakt.
Tips
• Maak het de (stief)kleinkinderen
niet moeilijk. Ze hebben vaak te
maken met meerdere stiefopa’s
en -oma’s.
• Stel uzelf de vraag hoe de (stief)
kleinkinderen genoemd willen
worden, vraag het ze.
• Bespreek uw gevoelens met uw
partner en waar mogelijk met uw
(stief)kinderen.
• Sta open voor de mening van
de ouders van uw (stief)kleinkinderen.
• Houd niet vast aan eigen
verwach tingen.
• Wees niet de bepalende factor.
Hoe groot uw wens ook is,
het is niet aan u.
• U mag er van alles van vinden,
maar wees u bewust van wat
uw mening kan doen met een
ander.
• Lucht uw hart niet per definitie
bij uw partner of bij uw
kinderen. Ga hiervoor liever
naar een vriend of vriendin.
• Afstand kan juist voor nabijheid
zorgen.
• Geniet van de momenten dat
ze bij u zijn.
Verwachtingen
Als ouders en grootouders is het belangrijk stil te staan bij de rol van nieuwe opa en oma
en verwachtingen naar elkaar uit te spreken. Waar het bij sommigen pijn doet omdat ze zo
graag willen maar de erkenning niet krijgen, vinden anderen het prima als ze zich door hun
kleinkinderen bij hun voornaam laten aanspreken. Wat daarin mee kan spelen, is dat de ene
opa en oma een grotere rol hebben in het leven van de kleinkinderen dan de andere.
Onzichtbare familieregels
In een nieuwe familiesituatie wil je er als nieuwe oma of opa bij horen. Waar dit bij een
kerngezin veelal automatisch gaat doordat er een bloedband is, heb je binnen stiefgezinnen
te maken met een band die moet worden opgebouwd. Zo heeft iedereen binnen een bestaand
gezin een bepaalde rol en een eigen plek. Binnen het systeem van een familie bestaan onzichtbare
spelregels en in jaren opgebouwde (soms verborgen) dynamieken. Wanneer jij je
als stief toevoegt aan een gezin, aan een bestaand systeem, krijg je te maken met de spelregels
binnen die familie. Loyaliteiten bepalen (mede) welke positie je krijgt. Wanneer eenieder zijn
of haar eigen positie heeft, kent en accepteert, past het binnen het systeem en wordt er rust
en harmonie ervaren.
Via afstand naar nabijheid
Er zullen altijd situaties zijn waarin ouders, opa’s en oma’s, zich gepasseerd of genegeerd
voelen. Hoe pijnlijk dit ook voelt en hoe moeilijk dit ook is te accepteren, mijn advies is dit
uit te spreken en te proberen u erbij neer te leggen, om vervolgens te kijken of u middels het
toverwoord ‘afstand’ nabijheid kunt creëren.
.73
‘Geniet van
de momenten
dat ze bij u zijn’
De namen in het artikel zijn om
privacyredenen veranderd.
ZILVER LENTE 2021
Als dood
een deel van je
leven wordt…
NOLET BULT &
ANNEMARIE KOOP-HAKENBERG
T 0541 229 779
www.noletbult.nl
.74
Praktijkadres
Beatrixstraat 147
7571 CA Oldenzaal
Telefoon (0541) 51 25 28
E-mail praktijk@veerdig.nl
www.veerdig.nl
Heeft u al een
abonnement op
Zilver Magazine?
Ga snel naar www.zilvermedia.nl
en schrijf u in!
Voor uw
gezondheid
en vitaliteit!
Deel je leven
Een betekenisvol leven en uitgaan van wat mensen wél kunnen.
Dat is waar Zorggroep Sint Maarten voor staat. Elke dag
opnieuw gaan wij uit van de kracht van mensen, hun
mogelijkheden en hun talent. En van de kracht van delen.
Kijk op www.zorggroepsintmaarten.nl om te kijken wat we voor
elkaar kunnen betekenen.
088 - 000 52 00
info@zorggroepsintmaarten.nl
deel je leven
Maartje is er voor thuiszorg, kraamzorg, behandeling
én revalidatie. Professioneel en vertrouwd. Voor
jong en oud. Kleinschalig en in de buurt. Met eigen
vestigingen en altijd één vast aanspreekpunt.
Afspraak maken met Maartje bij ú in de buurt?
Bezoek dan één van onze vestigingen in Losser,
Oldenzaal, Ootmarsum, Tubbergen, Geesteren,
Weerselo of Hengelo. Of bel of mail ons!
Thuiszorg
Behandeling
Kraamzorg
Revalidatie
www.maartje.nl
info@maartje.nl
053 - 537 55 55
088 - 000 52 05
088 - 000 52 15
053 - 537 55 55
Maartje is onderdeel van
7 dagen per week,
24 uur per dag
bereikbaar
Uitleen van hulpmiddelen zonder lidmaatschap
PROJECT. SAMEN SPELEN
SamenSpelen
tegen eenzaamheid
Een kopje koffie samen, een praatje op straat, samen koken, wandelen of
sporten, veel ouderen hebben het al lange tijd niet gedaan of kunnen het minder
vaak dan ze zouden willen. Families en sociale kringen worden steeds kleiner of
fysieke ongemakken maken het lastig de deur uit te gaan. En dan beperken de
coronamaatregelen de sociale contacten die er nog waren ook nog eens.
‘Je stopt niet met spelen
als je eenzaam bent,
je wordt eenzaam als
je stopt met spelen’
Prof. dr. Marcel Olde Rikkert,
hoogleraar Geriatrie
Mensen zijn sociale wezens. We hebben
contact met anderen nodig. Is er te weinig
contact, dan voelen we ons leeg en eenzaam.
Eenzaamheid is een emotie die haar weerslag
heeft op de mentale en lichamelijk conditie.
Het is zo’n veelvoorkomend gevoel dat,
volgens een onlangs afgerond onderzoek
van de Universiteit Maastricht, de medische
gevolgen ervan ons land zo’n 2 miljard euro per
jaar kosten. In 2019 voelde meer dan een half
miljoen mensen van boven de 75 zich wel eens
eenzaam (CBS). Het is bovendien aan te nemen
dat deze aantallen tijdens de coronacrisis nog
hoger liggen.
Waardevolle momenten
‘Hoe kunnen we voor ouderen waardevolle
momenten met anderen creëren zodat ze zich
minder vaak alleen voelen?’ Die vraag bracht
de afdeling Geriatrie van het Radboudumc
Nijmegen, Games for Health en Coöperatie
DELA vorig jaar bij elkaar. Gezamenlijk namen
ze het initiatief om te onderzoeken wat ze hierin
voor eenzame ouderen konden betekenen. Zij
gaven zichzelf de opdracht omstandigheden
te creëren waarin men op een betekenisvolle
manier met elkaar in contact kan komen.
Nieuwe vriendschappen
De zoektocht leidde tot het SamenSpelenplatform
met een spel-applicatie voor mobiele
telefoon of tablet. Ongeacht leeftijd is samen
spelen voor veel mensen een plezierige
bezigheid om met anderen te doen. Uit
gesprekken met ouderen kwamen wensen en
ideeën naar voren hoe zo’n spel-applicatie in
te richten. Als resultaat daarvan kwamen in
de app bekende spelletjes als Zeeslag en Galgje,
maar de app bevat ook veel nieuwe spellen,
eenvoudig en laagdrempelig. Veel spelletjes
zijn alleen te spelen, maar allemaal zijn ze, op
afstand, interactief met iemand anders te spelen.
De bedoeling van de app is mensen te stimuleren
om via de spelletjes vaker onderling contact te
zoeken, met vrienden en familie of met nieuwe
mensen. Er kunnen tijdens het samen spelen
zomaar nieuwe vriendschappen ontstaan of
bestaande vriendschappen worden hechter.
Het verschil maken
De SamenSpelen-app is een deel van het
project. De initiatiefnemers willen daarnaast
wetenschappelijk nagaan of deze app voor
eenzame ouderen het verschil kan maken.
Voelen ouderen die met de app spelen zich
minder eenzaam? Hebben zij vaker contacten
gelegd? Is hun mentale en fysieke welzijn
verbeterd? Antwoorden op deze vragen
hoopt de projectgroep te vinden via een
grootschalig onderzoek dat gekoppeld is aan
de app. Iedere app-speler van 65+ kan hieraan
meedoen. Het onderzoek levert een bijdrage
aan het versterken van het sociale netwerk van
ouderen, met het verminderen of voorkomen
van eenzaamheid als uiteindelijk doel.
Meedoen aan het onderzoek
of de app spelen
De projectgroep SamenSpelen is op zoek naar
volwassenen van 65 jaar en ouder die aan het
onderzoek mee willen werken. Wilt u meer
informatie over de app, of wilt u meedoen aan
het onderzoek, kijk dan op
www.samenspelen.online.
.75
ZILVER LENTE 2021
CULTUUR. TIJDENS CORONA
Cul
tuur
DAT
MUSEA EN THEATER GESLOTEN ZIJN EN DAT FESTIVALS
GEEN DOORGANG VINDEN, BETEKENT NIET DAT U IN DEZE
PERIODE ALLE CULTUUR MOET MISSEN. ER IS THUIS, ONLINE,
OP UW TABLET, LAPTOP OF COMPUTER, VAN ALLES TE ZIEN,
TE GENIETEN EN TE BELEVEN.
M
Solo met Phion
.76
Het thema van het Lutterzand Literair
2021, dat in januari zou plaatsvinden, was
noaberschap. Wat is waarde van literatuur
voor noaberschap? Helpen boeken om deze
tijden door te komen? Wat brengt lezen?
Hierover praten Petra Possel (journalist en
schrijver), Mariska Reijmerink (Anglist, zanger
en schrijver) en Vincent Bijlo (cabaretier,
schrijver en podcast/luisterboeken-specialist)
op de gratis te beluisteren Lutterzand
Literair-podcast.
lutterzandliterair.nl/#Podcast
Op 12 april lanceert Phion, het Orkest van
Gelderland en Overijssel, een nieuw project:
Thuis als solist meespelen met Phion. Bij Solo
met Phion worden muzikanten ingewijd in de
geheimen van de allermooiste orkestsolo’s uit
het klassieke repertoire. Nu concertzalen al
even dicht zijn, maar ook verenigingen en muziekscholen
al lange tijd gesloten zijn, is er extra
veel behoefte aan verbinding en uitdaging om
thuis muziek te blijven spelen. Phion wil mensen
intensieve muzikale ervaringen laten opdoen
op een manier die blijvende indruk maakt.
Phion.nl
usea
Rijksmuseum
Twenthe brengt
collecties bij u thuis
Theater thuis
Iedere zaterdag en zondag verschijnen nieuwe
afleveringen van WM | TV, het online platform
van het Wilminktheater. Vanuit het theater
nemen presentatoren u, samen met vele artiesten,
25 minuten lang mee in de wereld van
klassiek, musical, cabaret en jeugdtheater. Ook
zijn er online uitzendingen van de huisartiesten
van het theater als een voorproefje van wat u
straks, wanneer het theater weer open is, live
kunt bekijken.
www.wilminktheater.nl
Op de collectiewebsite van Rijksmuseum Twenthe vindt u veel web -
exposities zoals De Naakte Waarheid of De Gouden Eeuw van Twenthe.
De virtuele tour door de Schatkamers toont u de veelzijdigheid en rijkdom
van de collectie. U bewondert onder meer het poppenhuis van Anna
Maria Trip in de zilverschatkamer, het impressionistische landschap
Falaises près de Pourville van Monet in de landschappenschatkamer en
Hans Holbeins indrukwekkende Portret van Richard Mabott.
.77
De tentoonstelling ‘Picasso & Matisse, Beauty is a line’ laat de fundamenten
van de moderne kunst zien. Rijksmuseum Twenthe maakte
de tentoonstelling online, zodat u tóch een bezoekje kunt brengen.
collectie.rijksmuseumtwenthe.nl/themas/
KUNSTQUIZ MUSEUM MORE
Test uw kennis over de kunstenaars
uit de collectie van Museum More
en lees tegelijkertijd achtergrondinformatie
over de inspiratiebronnen,
de levens en de werkwijzen van kunstenaars
als Carel Willink, Jan Mankes
en Dik Ket.
Museummore.nl/kunstquiz
ZILVER LENTE 2021
PORTRET. MONICA MERTENS
Thuis in goede handen tijdens de
LAATSTE
LEVENSFASE
.78
Met het aanbreken van de laatste
levensfase dient een belang rijke
vraag zich aan: hoe wil ik deze
periode doorbrengen? Veel mensen
blijven het liefst zo lang mogelijk in
hun eigen, vertrouwde omgeving
wonen. Monica Mertens (60) uit
Enschede werkt als zelfstandig
zorgverlener voor onder andere
Palliaterm, een zorgorganisatie
die zorg biedt tijdens de laatste
levensfase.
Van kleins af aan droomde Monica
al van een baan in de zorg. Haar
vader was arts en leerde haar al als
kind diagnosticeren. Monica: ‘Wij
zijn altijd arts in opleiding geweest.
Ik kon al reanimeren toen ik een
jaar of tien was’. Monica’s carrière
begon als apothekersassistent. Haar
avontuurlijke instelling voerde haar
vervolgens allerlei richtingen op.
‘Zo heb ik onder andere tien jaar in
het bedrijfsleven gewerkt en ben ik
tekentherapeut’.
‘Ik kon al reanimeren
toen ik een jaar of
tien was’
wensen
De cirkel is rond
Toen haar man werd gediagnosticeerd met kanker
en Monica de zorg voor hem op zich nam, dacht ze:
‘Als ik dit kan, kan ik ook verpleegkundige worden.’
Na een ongelukkige val in haar vierde jaar van de
HBOV moest ze haar opleiding stoppen. Tijdens
de herstelperiode besloot Monica vrijwilligerswerk
te gaan doen in de zorg. Hier ontmoette ze een
zorgverlener in de palliatieve zorg.
‘Zij vertelde over haar werk en ik
dacht jeetje, wat mooi zeg.’ In 2013
schreef Monica zich in bij de Kamer
van Koophandel en startte zij als
zzp’er Monica Mertens – Zorg op
Maat. ‘Opeens was de cirkel rond.’
24 uur per dag
Een belangrijk deel van Monica’s
werkwijze is het luisteren naar de
cliënt. ‘Vragen stellen, luisteren, en
dat steeds blijven doen. Als duidelijk
is wat de wensen zijn, dan kun je
leveren wat het beste is voor de cliënt.
De zorg die ik geef is 24/7, ik ben er 24 uur per dag
en wissel af met mijn collega. Hierdoor kunnen
we te allen tijde de laatste levensfase zo aangenaam
mogelijk maken. Belangrijk punt van aandacht is
rouwbegeleiding. We voeren het gesprek over wat
iemand zich bij het sterven voorstelt. Maar ook
praktisch: wie wilt u nog zien, wat moet nog afgerond
worden? Waar gaan de huisdieren heen? Hoe moet de
begrafenis eruit zien? Niet onbelangrijk, wij bieden
ook aan de naasten een luisterend oor. Geven tips,
bieden hulp, steun naar wat er nodig is.’
Monica: ‘Ik werk samen met één vaste collega en wij
hebben doorgaans snel een vertrouwensband met
de cliënt. Als verzorgingsteam zijn wij beiden op de
hoogte van de wensen van de cliënt en de naasten.
We maken een zorgplan en een draaiboek zodat de
Een cliënt
zei eens dat
hij ons zag als
‘gezonden
engelen’.
Dat was heel
bijzonder
ander weet wat de wensen en vooral de gewoonten zijn
van de cliënt; hoe ze hun koffie drinken, maar ook wie
er op bezoek is geweest. Dit lijken kleine dingen, maar
het is fijn voor de cliënt als hij of zij niet herhaaldelijk
iets hoeft uit te leggen en de energie kan gebruiken voor
belangrijke zaken. Mensen mogen sterven op hun eigen
manier. Doordat wij 24 uur in huis zijn, is daar alle tijd
voor. Het gaat om mensen in hun waarde laten, dat ze
zichzelf kunnen zijn, ook in de laatste
periode van hun leven. Dat maakt dit
werk ook zo mooi. Wij bieden rust naar
het overlijden toe.’
Veiligheid en vertrouwdheid
Waarom kiezen mensen voor een vorm
van hospicezorg thuis? Volgens Monica
zijn daarvoor verschillende redenen,
waarvan veiligheid en vertrouwdheid de
belangrijkste zijn. ‘Sommigen mensen
voelen zich alleen thuis veilig, of
hebben elders niet zo’n prettige ervaring
gehad, zoals een gebrek aan privacy of
intimiteit, het gemis van huisdieren,
vrienden en familie. Thuis kan bijna alles en mag het op je
eigen manier. Permanente zorg thuis kan ervoor zorgen
dat mensen naar wens, niet meer worden opgenomen in
het ziekenhuis. Dat er dag en nacht een zorgprofessional
in huis is die zorgt, ongemak vermindert, observeert en
anticipeert, haalt onzekerheid weg.’
Een hechte band
Hoe is het voor de zorgverleners om telkens afscheid te
nemen? ‘Regelmatig zwaar. Je moet volwassen genoeg
zijn om je emoties te kennen en erkennen. Je bouwt
een intense band op met de cliënt en familie. Wij
pinken regelmatig ook een traantje weg. Sterven is een
bijzondere gebeurtenis net als geboren worden en dat
kun je beiden maar één keer doen, dus moet het ‘goed’.
Het mooiste compliment dat Monica ooit kreeg?
‘Dat wij gezonden engelen zijn. Dat was heel bijzonder.’
.79
// Tekst
JULIA VAN BERKUM
// Fotografie
BRIT WILLEMSEN
ZILVER LENTE 2021
COLUMN. PAUL ABELS
Ik hoorde dat er in Goor een cafetariahouder is die speciaal voor de frikandel
speciaal zijn rechterduimnagel tot een centimeter of twee heeft laten groeien. Hij
vijlt hem elke week bij tot een scherp puntje. Ideaal: zo kan hij met één rats de
frikandel die een frikandel speciaal moet worden, bekwaam openleggen en er
siepels, curry en mayonaise in draperen.
Over cafetaria’s en automatieken worden vaak goede verhalen verteld. Ze krijgen
mooie namen: ‘Vette Henny’ of ‘’n Gleunigen Tuffel’. De Enschedese automatiek
op de foto heet ‘De Muur’. Uitstekende naam voor een automatiek. Je moet het
niet mooier maken dan het is. Fotograaf Cyril Wermers zag, vermoed ik, in één
oogopslag hoeveel mayonaisekleurigs er in zijn zoeker te zien was en drukte af.
Grappig, de nagemaakte gele bakstenen op die muur van aluminium.
.80
Ik ben geboren op de Bult in Lonneker, tegenover de kerk, naast de cafetaria van
Geit Sprakel. Die spoot de mayonaise uit een emmer in een papieren zakje. Mijn
broer en ik vochten om het zakje. Vetzucht. Wie won, likte het uit en at het op. Het
zakje bedoel ik. Wij hebben er een sterke maag van gekregen. Later woonde ik in
Groningen. In de Brugstraat was een cafetaria annex automatiek. De baas had
als bijnaam Nico Haak: hij had een kunsthand van ijzer waarmee hij bijzonder
knap een puut petat kon vasthouden. Bij Nico kon je voor één gulden twee
frikandellen trekken. Behalve van patat hield ik van poëzie. Die combinatie
resulteerde in dit gedicht:
ARIE &
RIEKI
Hij trok er weer ’s twee
voor ’n piekie
diep kroop-ie weg
in ’t portiekie
want in de verte
fietste Riekie
’n wicht tot wie-ie
gezegd had: vlees?
Dat nooit nie!
Ik kies voor vegetarie!
Sss, zei Riekie, daar hebbie Arie:
die wou geen vlees maar-ie
vreet frikedelle as ’n beest die
vegetarie dat was larie!
Paul Abels
.81
// Fotografie
CYRIL WERMERS
ZILVER LENTE 2021
CULTUUR. ADRIE HEMMINK
Adrie Hemmink
wil Twents als vak op scholen
.82
// Tekst en fotografie
ANNEMARIE HAAK
De streektaal- en cultuurconsulent Adrie Hemmink, verbonden aan het Twentehoes, wil het leren van
Twents op alle vormen van onderwijs mogelijk maken, van basisschool en voortgezet onderwijs tot
mbo en hbo. En als het aan haar ligt, komen er zorgrobots die Twents spreken. Geboren en getogen in
Hertme voelt Adrie zich als een vis in het water als promotor van het Twents dialect. Ze heeft al heel
wat hengels uitgegooid en diverse projecten opgestart om haar doelen te bereiken.
Adrie: ‘Er worden op scholen en
opleidingen ontzettend veel cursussen
aangeboden, zelfs Russisch en
Chinees zijn te leren, dan moet er ook ruimte
zijn voor een cursus Twents. Het is toch
te gek dat veel Tukkers het Twents niet meer
beheersen of dat er mensen zijn die beweren
dat je het dialect niet kunt leren. Onzin. We
moeten ervoor waken dat het Twents verdwijnt.
We kunnen niet zonder, moeten dat
ook niet willen. Kijk maar eens naar de ouderen
in bejaarden- en verzorgingstehuizen.
Veel van hen vinden het prettig dat ze hun
dialect kunnen blijven praten, zoals ze thuis
ook altijd deden. Fijn als die mogelijkheid
dan ook bestaat. Ouderen die gaan dementeren,
keren terug naar hun jeugdherinneringen
en spreken soms alleen nog maar Twents.
Dan moet de verzorgende daar wel kennis
van hebben. Hoe schrijnend is het dan dat de
verzorging geen dialect spreekt. De communicatie
loopt spaak en wensen van de oudere
of de uitleg over lichamelijke klachten wordt
niet begrepen. Bewoners vereenzamen hierdoor.
Laten we beginnen bij de basisscholen.
Dan wordt Twents een vanzelfsprekend onderdeel
van je taalvaardigheid. Dat neem je je
hele leven mee. Het is heel erg goed om kinderen
meertalig op te voeden. Het verhoogt de
ontwikkeling van het taalgevoel. Hoe mooi is
het als kinderen in Twente van jongs af aan het
Twents als tweede taal leren.’
‘We moeten
ervoor waken
dat het Twents
verdwijnt.’
Financiële steun van EU
In 2018 werd het Nedersaksisch, waartoe het
Twents behoort, erkend als de grootste minderheidsspraak
in Europa. Met Twents kun je
je in grote delen van Duitsland, Denemarken
en zelfs Polen verstaanbaar maken. Om die
reden besloot de Europese Unie promotie
van het Twents financieel te ondersteunen.
Het Twentehoes, in het leven geroepen om
de Twentse streektaal en de streekcultuur te
promoten, is samen met de IJsselacademie in
Zwolle onderdeel van het Historisch Centrum
Overijssel, informatiecentrum voor de geschiedenis
van de provincie Overijssel. Twentehoes
huist in Kulturhus in Borne, waar ook de
heemkundevereniging Borne gevestigd is.
Streektaal-activiteiten
In maart, de streektaalmaand, verscheen het
jaarlijkse magazine Wiesneus. Een blad met
verhalen, puzzels en spelletjes over streektaal
speciaal gemaakt voor basisscholen in
het Nedersaksische taalgebied. Het magazine
is online te lezen via www.wiesneus.nl. Daarnaast
startte op 1 maart, in samenwerking met
de Provincie Overijssel, een online webinar
over de geschiedenis van het Nedersaksisch
met een korte Nedersaksische taalles. Op de
website van www.twentehoes.nl vindt u een
overzicht van de activiteiten.
De IJsselacademie werkt aan een podcastserie
onder de naam ‘Zoek de zon op’ over toeristische
trekpleisters in Overijssel met een bijzonder
verhaal. De eerste podcast ‘Zwemlust
in Vollenhove’ staat online en is te vinden
op Soundcloud of Spotify. Meer info over de
activiteiten van de IJsselacademie vindt u op
www.ijsselacademie.nl.
.83
ZILVER LENTE 2021
welzi
WELZIJN. MIMAKKER
Geluksmomentjes
voor mensen
met dementie
.84
‘Dokter bedankt!’Wanneer een bewoner met deze woorden afscheid neemt van clown ZoZo
maakt het hart van Sylvia Kienhuis een sprongetje en weet ze dat haar werk ertoe doet. Als
clown ZoZo is ze een begrip in vele zorginstellingen in Twente. Sylvia komt als ZoZo via clownstechnieken
in verbinding met mensen voor wie taal en contact niet vanzelfsprekend zijn,
zoals mensen met dementie, een verstandelijke beperking en/of niet aangeboren hersenletsel.
Van hart tot hart
De clown verlegt grenzen, is onbevangen, zegt altijd ja, is
vol verwondering, kwetsbaar, leeft in het hier en nu, nodigt
uit tot spelen en biedt humor, herkenning en erkenning. De
clown en de bewoner hebben geen verwachtingen, ze hoeven
niets. Samen kunnen ze veel. Samen beleven ze emoties.
Wanneer een bewoner aangeeft de kluts kwijt te zijn, gaan ze
op zoek naar de kluts. Sylvia: ‘Door vanuit rust en respect af
te stemmen op de belevingswereld van de ander, ontstaat er
contact van hart tot hart. De ander heeft de regie, de ander
voelt zich gelijkwaardig, gezien en gehoord.’
Magische momenten
Dat een bezoek van een clown een bijzondere en waardevolle
aanvulling is op de reguliere belevingsgerichte zorg blijkt
wel uit de mooie reacties die Silvia na bezoeken ontvangt.
Een greep uit haar evaluaties: ‘Er waren weer veel magische
momenten. Je was meer dan welkom voor de mevrouw
die de hele dag al onrustig is en de clown met een grote
lach verwelkomt. Voor de mopperige meneer die de clown
vraagt om nog een liedje op haar accordeon te spelen. Voor
mevrouw die stil starend in bed ligt en emotie toont wanneer
ze de klanken van Avé Maria hoort.Voor de 100-jarige Anny
die afscheid neemt van de clown met de woorden: dank je
dat je er was, dit is een mooie herinnering voor later!’
jn
// Fotografie
ARCHIEF SYLVIA KIENHUIS
Dankbaar
Sylvia is telkens weer geraakt dat ze zo dichtbij de
mensen kan en mag komen. ‘Dankbaar dat ik
bewegingen en reacties los kan maken bij de ander.
Vaak zonder woorden, soms alleen met klanken, met
lichaamstaal en energie.Ontroerd ben ik wanneer ik
word toegelaten bij mensen in hun laatste levensfase.
‘Dankbaar dat ik
bewegingen en
reacties los kan
maken bij de ander.’
Gunt u iemand een
miMakker-bezoek?
Via de Facebook-pagina Makker Op Maat kunt u op
de hoogte blijven van de ontmoetingen van miMakker
ZoZo. Gunt u iemand een miMakker-bezoek of
wilt u meer informatie dan kunt u contact opnemen
met Sylvia Kienhuis-Even op 06 -17650489 of via
een e-mailbericht naar sylvia.kienhuis@planet.nl.
.85
Even naast het bed zitten en er zijn. Het mooiste beroep
dat er bestaat’, zegt Sylvia. ‘Voor mij komt hierin alles
samen: de zorg voor onze kwetsbare medemens, mijn
passie voor theater en muziek en werken vanuit mijn
hart. Ook in het dagelijkse leven is het een verrijking
om de wereld door de ogen van een clown te zien. Te
leven in het hier en nu, je altijd blijven verwonderen
en dankbaar te zijn voor wat er is.’
MiMakker
Sylvia werkte dertig jaar in de revalidatiezorg toen ze besloot zich
om te scholen tot miMakker.Een miMakker - mijn maatje - is een
contactexpert én clown ineen, een zielsmaatje, opgeleid volgens de
miMakkus-methode. Samen met 150 mede-miMakkers verdeeld
over Nederland hoopt Sylvia licht te brengen in de bijzondere
wereld van dementie.
ZILVER LENTE 2021
(advertorial)
Dit vogelhuisje is voor jou!
Op Radio Oost gaan we fluitend op weg naar de lente! Wat is jouw favoriete lenteliedje? App het
naar 06 - 4567 1 33 1, zet je adres erbij en ontvang dit superleuke Thuis in Overijssel-vogelhuisje.
Op het huisje vind je een Spotify-code. Als je deze scant kom je bij de Spotify-playlist met
Overijssels Mooiste Lenteliedjes, waar natuurlijk dan ook jouw liedje tussen staat.
Open je Spotify-app>
Klik op zoeken, selecteer de zoekbalk>
Selecteer het camera-icoon
.86
De favoriete lenteliedjes van de presentatoren van Radio Oost
06.00 uur – Klaarwakker
Jan Willem Kobes: Olivia Newton John & John Travolta - You're
the one that I want
Bastiaan Kleinjan: Klingande – Jubel
09.00 uur – Goeiemorgen Overijssel
Bert van Losser: Roger Whittaker - New world in the morning
Loes Wigger: Peter de Koning – Het is altijd lente in de ogen
van de tandartsassistente
12.00 uur – Sarah!
Sarah de Geest: Katrina & the Waves - Walking on sunshine
14.00 uur – Goeiemiddag Overijssel
Marcel Spijkerman: Daniël Lohues – Prachtig mooie dag
17.00 uur – Afslag Oost
Marcel Oosten: Roger Glover – Love is all
Vier de lente
met RTV Oost!
.87
Thuis in Overijssel
ZILVER LENTE 2021
MUZIEK. UIT TWENTE
Muziek
HENK BERNHARDTS FLORIDA CASINO
IS EEN MUZIKAAL FEEST
.88
Na een jarenlange carrière als professioneel muzikant in
binnen- en buitenland op radio en televisie en arrangeur
en producer voor andere artiesten, is de tijd nu rijp voor
het eigen album van Hengeloër Henk Bernhardt: Florida
Casino. Het album, uitgebracht in 2021, laat 15 prachtige
composities horen, die puur gebaseerd zijn op Bern’Art, de
kunstwerken van de artiest Henk Bernhardt, die zijn sporen
als professional op veel podia in Nederland wel verdiend heeft.
De verschillende muziekstijlen (soul, jazz en ballads), maar
ook de digitale klanken van de huidige tijd maken het album
Florida Casino tot een modern muzikaal feest.
Wie muzikale duizendpoot Henk Bernhardt kent, kent zijn
eigen geluid en zijn visie op de wijze waarop muziek moet
klinken. Een flinke beat en de unieke wijze waarop hij zijn
muziekcomposities tot leven brengt door alle instrumenten
zelf te spelen en het muziekstuk te produceren. Een all-in-one
product rechtstreeks uit zijn studio Bernhardt Productions.
De muzikale inspiratoren van Bern’Art zijn onder anderen
de componist, arrangeur en bigbandleider Bert Kaempfert,
die samen met zijn ontdekker Horste Wende, Max Greger
en James Last behoorde tot de succesvolste Duitse orkestleiders
na de Tweede Wereldoorlog en Ack van Rooyen, die
als Nederlandse jazz-trompetist, maar ook als flügelhornist
en solist in het orkest van Bert Kaempfert optrad en onlangs
de Buma Boy Edgar Prijs 2020 won. Jan Wessels heeft nog les
gehad van deze grootmeester. Over de samenwerkingen die
Bern’Art met allerlei andere bekende Nederlandse artiesten
heeft, is meer te vinden op de website: www.bern-art.eu.
Het album Florida Casino is te beluisteren via Spotify.
// Foto JAAP BAART
Een optreden in Jazzpodium De Tor
in oktober, net voor de lockdown, met:
Hein de Jong (vibrafoon)
Jetse de Jong (zijn zoon, op piano)
Marijn Ouwehand (zang)
Ruud Ouwehand (zijn vader, op bas)
Gijs Dijkhuizen (drums)
Muzikale
Ouwehand-familie
.89
Als je alleen op het hoesje afgaat, zou je zeggen: Marijn
Ouwehand (1993) die op het punt staat zijn studie jazzzang
aan het conservatorium van Amsterdam af te sluiten,
hoort niet in dit op seniorengerichte magazine thuis.
Maar ja, hij is wel familie. En kijk even naar het rijtje
muzikanten die hem bijstaan. Dat zouden zijn ouders
kunnen zijn. Bij twee daarvan is dat inderdaad het geval:
celliste Miriam Kroeze en bassist Ruud Ouwehand.
En kijk ook even naar de drummer van het gezelschap.
Misschien wel de beste die er op Nederlands grondgebied
rondloopt: John Engels. En ook een van de oudsten. Dit
voorjaar wordt hij 86 jaar. Dan hebben we het nog niet
eens over Hermine Deurloo die tot de top behoort in
wereld van de mondharmonicaspelers. Ze vierde onlangs
dat de door haar ingespeelde reclametune van Unox al
twintig jaar oud is.
Maar de belangrijkste reden waarom de debuut-cd van
de in Enschede geboren zanger onder de aandacht van
de lezers van Zilver gebracht hoort te worden is natuurlijk
gewoon de muziek. Marijn Ouwehand legt een natuurlijk
verband tussen kleinkunst en jazz. Hij trekt beide werelden
naar zich toe op een geloofwaardige manier.
In de Harry Bannink – Annie M.G. Schmidt klassieker
‘Wat voor weer zou het zijn in Den Haag’ zit net zoveel jazz
als hij kleinkunst heeft weten te stoppen in Cole Porters
lied ‘So in Love’.
Voor de cd heeft hij drie al opgenomen stukken moeten
laten vallen. De erven van Charlie Chaplin gaven geen
toestemming voor de door Marijn zelf vertaalde Nederlandse
versie van Smile. En de erven van Annie M.G. Schmidt
verhinderden de ook al opgenomen versies van ‘Zeur Niet’
en ‘De Laatste Dans’. Op een paar punten geactualiseerd
en zodanig bewerkt dat het geloofwaardig wordt als een
man het zingt. Maar ook dat mocht niet. Op 1 januari 2070
hebben de erven er geen zeggenschap meer over. De
zanger zelf is dan 76. Voorlopig moeten we het doen met
wat overblijft. Daar valt genoeg van te genieten.
Te vinden op Spotify en te bestellen op
www.marijnouwehand.nl
// Tekst
TON OUWEHAND
ZILVER LENTE 2021
BOEKEN. TWENTSE AUTEURS
Mooie
boeken
van
Twentse auteurs
aan
VAN
HARTE
AANBEVOLEN
TWENTSE SCHATTEN ONTHULD
.90
Gert Gesink beschrijft een groot aantal bijzondere metaaldetectorvondsten die
tussen 1980 en 2020 in Twente en omgeving werden gedaan. Hoewel de nadruk
op Twente ligt komen ook bijzondere vondsten uit het oostelijk deel van de Achterhoek
aan bod. Veel ervan zijn nooit gepubliceerd. De in beeld gebrachte voorwerpen
en hun beschrijving worden in dit boek zoveel mogelijk ingebed in de grote
Europese en de kleine lokale geschiedenis. De vondsten vormen nieuw bronmateriaal
waarmee de Twentse geschiedenis verrijkt wordt. Gert Gesink putte
uit eigen archief met meldingen van zoekers uit heel Twente en omgeving. Hij
kreeg hulp van archeologen, historici, AWN’ers, de Twentse Oudheidkamer,
de Museumfabriek en diverse andere binnen- en buitenlandse musea.
Gert Gesink – Twentse schatten onthuld – 272 blz - € 29,90
Verkrijgbaar via uw boekhandel en via www.detectboeken.nl
Een nieuw
sociaal contract
CDA’er Pieter Omtzigt laat zien dat er in Nederland grote
problemen zijn met macht en tegenmacht. De mechanismen
van de rechtsstaat functioneren niet goed meer, zoals
uit het kinderopvangtoeslagenschandaal is gebleken.
Omtzigt pleit vanuit zijn eigen ervaringen in de politiek voor
een nieuw sociaal contract. Het is nodig om het vertrouwen
tussen overheid en burgers te herstellen. Dat is zeker
niet eenvoudig. We moeten instituties herbouwen door
checks-and-balances te hernieuwen. Het vraagt ook om een
andere mentaliteit van de overheid én van de burgers zelf.
Er is geen simpele oplossing. Het hele weefsel van de rechtsstaat
moet worden onderzocht en gerepareerd. In dit boek
dat eind februari 2020 verscheen, doet Omtzigt een aantal
voorstellen daartoe. Het boek kwam tot stand met medewerking
van Welmoed Vlieger (1976), filosoof en columnist.
Pieter Omtzigt - Een nieuw sociaal contract – 224 blz - € 20 -
Verkrijgbaar via uw boekhandel.
bevolen
DE GESCHIEDENIS VAN
HET ERF KRAESGENBERG
Op een dag vond Marianne Kwekkeboom
in de boerderij waar ze woont boven in
de kast een stapel oude akten en oude
papieren. Ze begon erin te bladeren. Het
was unieke informatie over het oude gewaarde
erf Kraesgenberg. De informatie
bleef door haar hoofd rond spoken. Hier
moet ik wat mee, dacht ze. Een boek?
Dat zou mooi zijn, maar ze had nog nooit
een boek geschreven. Ze dacht ook: hier
waar ik woon, is het erve Kraesgenberg
DRUKKERIJ JANSEN LOSSER
en niet daar bij zwembad Brilmansdennen
in Losser, zoals iedereen het daar nu
noemt. De jongere generatie weet dat later niet meer en dat
zou heel jammer zijn. Ze besloot nog meer informatie te verzamelen
en het boek te schrijven.
Marianne Kwekkeboom
De geschiedenis van het erf Kraesgenberg - € 19,50 - Te koop bij
Primera Losser, Bruna Losser en Plus Bellers in Overdinkel of
te bestellen via 06-30014031
2020
DE GESCHIEDENIS VAN HET ERF KRAESGENBERG Marianne Kwekkeboom
DE GESCHIEDENIS
VAN HET ERF
KRAESGENBERG
Marianne Kwekkeboom
Twaalf
Twentse
tochten
Eind jaren ’80 raakt
Truus Wijnen besmet
met het wandelvirus.
In eerste instantie
wandelde ze vanwege
de contacten met
andere wandelaars. Later besloot ze ook op
pad te gaan om routes op papier te zetten.
Vooral in Twente en het aanpalende Duitse
grensgebied is ze meerdere keren per week
al wandeld én fotograferend te vinden.
Maar ook Salland en de Achterhoek staan
regelmatig op het wandelmenu. Sindsdien
zijn er meerdere wandelgidsen van haar hand
verschenen. De wandelkoningin van Twente,
zoals ze ook wel genoemd wordt, zoekt bij
voorkeur de weggetjes en paden op die níet
zijn bewegwijzerd. Ze vindt haar eigen weg en
heeft oog voor zaken die een ander niet direct
opvallen. De wandeltocht Hertme-Zenderen
in deze Zilver Magazine Voorjaar is een van de
twaalf tochten uit deze wandelgids.
.91
Truus Wijnen – Twaalf Twentse tochten
128 blz - € 16,95 – Verkrijgbaar via
uw boekhandel.
TUSSEN WATER EN WERKELIJKHEID
ABterBrake schrijft gedichten sinds zijn eerste jaar gymnasium. Hij trad in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw veelvuldig op en een
literaire toekomst leek zich af te tekenen. Tot hij moest kiezen na het vervullen van de dienstplicht. Het werd full time journalistiek en
redacteur kunstredacties van de Twentsche Courant en - na de fusie - TC Tubantia. Ruim veertig jaar prachtige hectiek annex ‘permanente
educatie’, waarin het dichten naar de achtergrond schoof en de kunstfotografie naar de voorgrond. In 2008 verruilde hij de kunstredactie
voor het creëren van persoonlijke poëzie & fotografie. Met als start een grote expositie op de Universiteit Twente en de bundel Water
aan Zee (Boekscout, 2012). Nieuwe en bewerkte gedichten vormen zijn nieuwe bundel: Tussen water en werkelijkheid – nog levert water
dromen, maar de werkelijkheid eromheen is heftiger geworden.
Alphons ter Brake – Tussen water en werkelijkheid – 72 blz. - € 15,99 - Verkrijgbaar via uw boekhandel
ZILVER LENTE 2021
BOEKEN. TWENTSE AUTEURS
QUARANTAINE IN BEELD
De dag dat Nederland in quarantaine ging wist de Enschedese Annabel
Jeuring meteen dat door het coronavirus moeilijke tijden zouden aanbreken
voor haar persoonlijk als fotograaf en voor alle Nederlanders om haar heen.
Ze zag ook een kans en besloot met haar camera én de nieuwe maatregelen
in haar achterhoofd de straat op te gaan.
De fotoreportage ‘Quarantaine in beeld’ laat ons ontroerende familieportretten
zien. Families die ons ‘opgesloten’ in hun huis vanachter hun
raam aankijken. Annabel Jeuring maakt met haar foto’s onze herinneringen
aan deze bijzondere situatie tastbaar en heeft een geschiedenis in wording
gevangen. Een deel van de opbrengst van het boek wordt geschonken aan
Humanitas Onder Dak.
in quarantaine
Corona in beeld
Nederland in quarantaine – Annabel Jeuring - 96 blz - € 24,95 – verkrijgbaar via uw
boekhandel
Annabel Jeuring
.92
Hanneke van Schooten kijkt
met de ogen van Marcel Proust
In december 2020 verscheen de nieuwe dichtbundel
Met dank aan:
van de Almelose dichter Hanneke van Schooten.
Haar grote inspiratiebron was het werk van Marcel
Proust. De Franse schrijver Marcel Proust (1871-
1922) wordt een snob genoemd, een leugenaar, een
ingebeelde zieke, maar ook een genie, een groot
schrijver en een meedogenloos observator. In zijn
werk onderzoekt hij de grenzen van de menselijke
natuur maar ook het onbewuste. Zijn boeken
getuigen voor Hanneke van Schooten van een groot
psychologisch inzicht in menselijke verhoudingen.
Proust laat zien wat de tijd met mensen doet. In
haar bundel zoekt de Hanneke van Schooten in
poëzie naar het verglijden van de tijd.
Hanneke van Schooten – Geheugenkathedraal – 64 blz. -
€ 19,50 - Verkrijgbaar via uw boekhandel.
hanneke van schooten geheugenkathedraal afdh
hanneke van schooten
gedichten
geheugenkathedraal
De zaklantaarn van Marcel Proust
afdh
om_proust2.indd 1 19-11-20 14:40
BOEK. GEEN IDEE IN TWENTE
Succes voor
Geen idee
// Tekst
TON OUWEHAND
‘Dit jaar nog komt er een boek.’ Dat beloofde Peter Mense (70) toen
ik hem voor het herfstnummer van Zilver 2019 interviewde. Vijftien
jaar, tussen 1986 en 2001 had hij een platenwinkel genaamd Geen
Idee in zijn woonplaats Haaksbergen gehad. Herinneringen aan
platen en vooral aan klanten had hij op facebook geplaatst. Korte
verhaaltjes waar zo goed op werd gereageerd dat hij zo’n belofte wel
durfde te doen. Hij dacht eraan 100 exemplaren te laten drukken en
als hij dan de helft van de oplage overhield, zou hem dat ook niet
verbazen.
Een jaar vertraging, maar half december vorig jaar kwam het boek
er: Geen Idee in Twente. Hij had er 500 exemplaren van laten
drukken en in verschillende boek- en platenhandels zou het te koop
zijn. Maar een presentatie kwam er niet en de verkooppunten zaten
vanwege de lockdown dicht. Mense verkocht ze zelf. Binnen een
maand was hij door de voorraad heen. En ook de tweede druk loopt
als een trein.
.93
Kopers van het boek treffen een A4’tje waarin Mense vraagt of ze
een selfie met het boek willen maken als het boek bevalt. Dat leidt
tot een stroom van fotootjes van kopers die ook weer op facebook
worden geplaatst. Er komen foto’s binnen uit heel Nederland,
maar ook veel van Nederlandse muzikanten die naar Duitsland zijn
geëmigreerd, zelfs vanuit Australië en Amerika heeft hij reacties.
Vreemd is het niet. Geen Idee in Twente is een boek met 75
verhalen, van ontroerend tot hilarisch. En alles wat daar tussen
zit. En die verhalen zijn vlot, humoristisch en uiterst leesbaar
opgeschreven. Een lezer uit Duitsland vergeleek Peter Menses
schrijfstijl met die van Simon Carmiggelt.
Het boek is te koop bij de meeste boek- en platenwinkels.
Het boek is ook te bestellen door € 14,95 + € 4,00
(verzendkosten) = € 18,95 over te maken op
bank rekening: NL97 INGB 06 6510 2151
t.n.v. Geen Idee – Haaksbergen
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. PUZZELPAGINA
Filippine
1
7
2
16
18
19 11
15
14
17
13
11
3
1
19
9
6
3
puzzel
1 lichtbron (10)
2 landbouwgebied (11)
3 via internet met elkaar praten (7)
6
4
3
5
7
6
5
11
7
4
8
4 11 3
21
2 12
17 15 8
20
19 13 5 11 13
19 14
23 23
10
16 18 22 23 17
2 18
22 12
14
20
Vul de oplossingen 4 deugdzaam in aan (7) de hand van onderstaande
omschrijvingen. Een groot deel van de vakjes is voorzien
van een 5 getal; kledingstuk hierbij geldt (9) dat in vakjes met hetzelfde getal
dezelfde 6 letter koppig komt (11) te staan. Zo verkrijgt u door een woord
in te vullen meteen een aantal letters voor andere woorden
in de puzzel. 7 boetvaardig Bij juiste invulling (9) leest u in de gekleurde
vlakjes van boven naar beneden de oplossing.
8 hangend (7)
9 winters kledingstuk (7)
1 lichtbron (10)
10 iglo (9)
2 landbouwgebied (11)
3 via 11 internet afvoerbuis met elkaar (8) praten (7)
4 deugdzaam 12 collecte (7)(10)
10
9
13
13
10
5
1
11
6
4
8
16
3
5 loden 13 verheugen jas (9) (12)
6 koppig 14 delfstofplaats (11) (8)
7 boetvaardig (9)
13
22
12
11
19 10 23
9 15 9
10 21 2
12 17 10
20
12 8 21
16 8 12 12
21
8 hangend (7)
9 winters kledingstuk (7)
10 iglo (9)
11 afvoerbuis (8)
12 collecte (10)
14
8
23
17
12
1
15
13 verheugen (12)
14 delfstofplaats (8)
.94
STUURMANS
KUNST
HARTSTIMU-
LATOR
AFHOUDEN
BRANDSTOF
DEEL VAN
DE WEEK
SOORT
PRUIM
ZEGGEN-
SCHAP
TAKJE
De oplossing vindt u op pagina 97
Zweedse
VOORAF-
puzzel
GAAND
VRACHTSCHIP
STAPEL
RANGTEL-
WOORD
UIT-
STUURMANS
KUNST
HARTSTIMU-
LATOR
2
AFHOUDEN
BRANDSTOF
DEEL VAN
DE WEEK
SOORT
PRUIM
4
ZEGGEN-
SCHAP
7
TAKJE
BRANDSTOF
2
UITROEP
VAN
PROTEST
GEDROOGD
4
7
5
ZE
Vul het diagram met de woorden
GOEDER-
TIEREN
VOGEL
RUGdie
MUZIEK-in de omschrijving bedoeld
AANDOENING
INSTRUMENT
RUND
worden. Deze staan in het 6
diagram, naast of boven de
ROEIPEN
1
in te vullen vakjes. U vindt de
BOOM
VERLANGEN
oplossing door de letters in
de vakjes met getallen in
onderstaande vakjes in te vullen.
8
GELADEN
ATOOM
3
GEMAKKELIJK
TE KAUWEN
VOORAF-
GAAND
VRACHTSCHIP
GOEDER-
TIEREN
5
BRANDSTOF
MUZIEK-
INSTRUMENT
RUG-
AANDOENING
RUND
UITROEP
VAN
PROTEST
VOGEL
8
STAPEL
UIT-
GEDROOGD
ZE
RANGTEL-
WOORD
GELADEN
ATOOM
GEMAKKELIJK
TE KAUWEN
6
ROEIPEN
1 2 3 4 5 6 7 8
BOOM
VERLANGEN
1
3
De oplossing vindt u op pagina 97
Puzzel & WIN! Woordzoeker nr. 2
Vind de oplossing door alle woorden weg te strepen. Woorden kunnen horizontaal, verticaal, diagonaal en achterstevoren staan. Stuur de oplossing naar
redactie@zilvermedia.nl. Onder de goede inzenders verloten we drie prijzen waaronder een boekenbon ter waarde van € 50,- die beschikbaar wordt gesteld
door Boekhandel Broekhuis in Hengelo, Enschede, Almelo en Oldenzaal. De 2e en 3e prijs verblijden we met een mooi boek van een Twentse schrijver.
BAKSEL
S V B G I L L E T S C H O O N M A A K D
P S L V B O G O I L P L A E A T R S D C E H B O L O O N E M M A E A N K L D A
R P M L O L O N T I P N A S A N R E D K E I B U L K O E E F M I E R N E L A A U
R I U M G L N L T E N H S N N E E D K H I U U L K S E B F E I E R K E J A M U W
N I S U G E L E E V H G N C E O D J H S U T L E S I B F E G E G K S J F M M WT
G N R S E W E N V L G N C R O I J Z S T T C E O I O F E G M G A S E F E M E T R
E G A R W A N T L I N E R V I E Z L T N C IJ O H O N E H M E A D E R E I E T R A
N E M A A S T E N I E P V I E R L B N IJ E H B N A H Y E S D N R V I L T J A P
D N T M S E K N D P S I R E B E N B E O B M A R Y P S E N O V E L E J E P P
A D O T S E K R D E P O S V E S E J B O O U M Z R A P E E O O Z E I E D E S P E
L A O E N R I E R O N V IJ S J G O A U N Z T A A E R O L Z E I S D A S C E N
R L S O N E E I R S N K IJ V S O G A E N L T S A J R E L B E T S V A M C H N E
N
R
K
S E
K
E
B S
K
M
V
E
O
L
G
S
E
E
L
E
S
A
J
G
E
E
B
B
T
N
V
A
M
U
H
A
E
L
E
N
R
K K
C
B
E
S
A
M
E
E
R
L
A
S
S
E
S
E
A
A
E
G
S
E
E
B
L
N
E
A
S
U
E
A
P
L
E
E R C E E R A S S A E S E L E S E P E
R O I L A O P K U R L P O S N L S S E D
R O I L A O P K U R L P O S N L S S E D
E K N S H L A O E V A K A N T I E U N N
E K N S H L A O E V A K A N T I E U N N
P U K K S B L A T T R O P B L O E M E A
P U K K S L A T T R O P B L O E M E A
M S C D A B E T N E W T N A K R E T A W
M C D B E T N E W T N A K R E T A W
A S I T A R G P L A T T E L A N D P E L
A S I T A R G P L A T T E L A N D P E L
K T P O P S N O E I E N A R C I S S E N
K T P O P S N O E I E N A R C I S S E N
S
BESPAT
BLOEM
BAKSEL
BLOEMKNOPPEN
BESPAT
BLOESEM
BLOEM
BLOUSES
BLOEMKNOPPEN
BOLGEWASSEN
BLOESEM
BLOEMKNOPPEN
BRAMEN
BLOUSES
BOLGEWASSEN
BIJTJES
BLOESEM
BRAMEN
DAUWTRAPPEN
BLOUSES
FIETS
BIJTJES
GENIETEN
DAUWTRAPPEN
BOLGEWASSEN
FIETS GRATIS
BRAMEN HULSBEEK
GENIETEN
HYPER
GRATIS
BIJTJES
HULSBEEK KROKUS
DAUWTRAPPEN
LENTEZON
HYPER
KAMPEREN
KROKUS
FIETS
LENTEZON KEFIR
KAMPEREN GENIETEN
KUIKENS
KEFIR LANDSCHAP
GRATIS
KUIKENS LAMELLE
LANDSCHAP HULSBEEK
LAMMETJES
LAMELLE LATTROP
HYPER
LAMMETJES LENTEKRIEBELS
LATTROP KROKUS LOSSER
LENTEKRIEBELS
MADELIEFJE
LENTEZON
LOSSER MUSEUM
MADELIEFJE KAMPEREN
NARCISSEN
MUSEUM PAARDEBLOEMEN
NARCISSEN
KEFIR
OOTMARSUM
PAARDEBLOEMEN
KUIKENS OPSNOEIEN
OOTMARSUM
PASEN
OPSNOEIEN LANDSCHAP
PAASHAAS
PASEN
LAMELLE
PICKNICKEN
PAASHAAS PLATTELAND
PICKNICKEN PLOOI
LAMMETJES
PLATTELAND
LATTROP
REGENBOOG
PLOOI SCHAPEN
REGENBOOG LENTEKRIEBELS
SCHOONMAAK
SCHAPEN
LOSSER SERVIES
SCHOONMAAK
SNOER
SERVIES MADELIEFJE
SPRINGENDAL
SNOER
MUSEUM
STELLIG
SPRINGENDAL
STOEP
STELLIG NARCISSEN
TUBBERGEN
STOEP
PAARDEBLOEMEN
TWENTEBAD
TUBBERGEN
VAKANTIE
TWENTEBAD
VASSE
VAKANTIE
VISVIJVER
VASSE
VLEGEL
VISVIJVER
VLINDERS
VLEGEL
VOGELS
VLINDERS
VOORJAAR
VOGELS
WANDELEN
VOORJAAR
WATERKANT
WANDELEN
ZONDAG
WATERKANT
ZONNIG
ZONDAG
ZONLICHT
ZONNIG
ZONLICHT
OOTMARSUM
OPSNOEIEN
PASEN
PAASHAAS
PICKNICKEN
PLATTELAND
PLOOI
REGENBOOG
SCHAPEN
SCHOONMAAK
SERVIES
SNOER
SPRINGENDAL
STELLIG
STOEP
TUBBERGEN
TWENTEBAD
VAKANTIE
VASSE
VISVIJVER
VLEGEL
VLINDERS
VOGELS
VOORJAAR
WANDELEN
WATERKANT
ZONDAG
ZONNIG
ZONLICHT
*** ****
.95
u do
k u
In de sudoku-puzzel moeten de cijfers 1 tot en met 9 worden ingevuld, en wel op zodanige wijze dat:
• op elke horizontale rij elk cijfer slechts één keer voorkomt
• in elke verticale kolom elk cijfer slechts één keer voorkomt
• in elk subrooster elk cijfer slechts één keer voorkomt
Hier komt ook de naam van de puzzel vandaan: sudoku betekent in het Japans zoiets als ‘getallen enkelvoudig’.
De oplossing vindt u op pagina 97
ZILVER LENTE 2021
COLUMN. THEO DE ROOIJ
Column
Theo de Rooij
Beweging
S
Mijn blik dwaalt over de zonovergoten, besneeuwde,
glooiende Borkeld en ik tik mijn
stukje. Met een gevoel van rust en berusting.
.96
Begin januari hebben wij de vrijstaande bungalow van mijn
schoonmoeder aan de rand van Holten betrokken. Een val en
een bekkenbreuk half september vorig jaar betekenden het
definitieve einde van haar door intensieve mantel- en buurtzorg
in stand gehouden zelfstandige bestaan. Een goede maand later
kochten wij een nieuw te bouwen maisonette in het centrum van
Holten. Een plotselinge kans die we niet konden laten lopen. We
verkochten ons vrijstaande, gerenoveerde huis binnen enkele
dagen, anderhalf jaar na aankoop. Toeval en omstandigheden
bepaalden dat wij ter overbrugging van de bouw van onze
maisonette het leegstaande huis van schoonmoeder konden
betrekken.
Corona heeft mijn agenda leeg geveegd. Ik vroeg mij dikwijls af
wat ik op 63-jarige leeftijd nog ambieer. De Tour winnen? Een
jacht in Monaco? Absoluut niet, geen prestatiedruk meer. Als
Marian en ik over een jaar onze nieuwe woning hebben betrokken,
beginnen we aan een nieuwe levensfase.
Mijn lieve schoonmoeder overleed 1 februari op 95-jarige leeftijd
in de Anholtskamp te Markelo. Gedurende zes dagen rustte zij in
haar eigen huis en passend aangeklede slaapkamer, omringd door
liefde, bloemen en herinneringen. Sinds 1971 haar vertrouwde
omgeving. Het was fijn dit voor haar te kunnen betekenen. In een
sneeuwstorm droegen we haar een week later ten grave. Omringd
door een warme familie.
Voormalig profwielrenner en tot op de
dag van vandaag in geest en activiteit
overtuigd sporter. ‘Goed voor jezelf
zorgen betekent dat je ook voor een
ander het verschil kunt maken.
Verantwoordelijkheid nemen voor
jezelf is de enige manier om de grote
pro blemen van deze tijd op te lossen.
Deze filosofische instelling komt vaak
terug in mijn columns.’
Holten is vanaf 1991 mijn vaste pleisterplaats. De verhuizing naar
ons appartement begin volgend jaar en zal onze zevende verhuizing
binnen Holten betekenen. Beweging is geweldig. Nieuwe
plannen maken. Met Marian wandelen op een Waddenstrand,
hardlopen over een besneeuwde Sallandse Heuvelrug of fietsen
met kleindochtertje Babette is ultiem genieten. Gezondheid,
bewegen en beweging leveren gelukzalig geluk op.
Theo de Rooij
UIT-
GEDROOGD
ervice
STUURMANS
DEEL VAN
4
AFHOUDEN
KUNST
DE WEEK
ZEGGEN-
TAKJE
N W
HARTSTIMU-
SOORT
D SCHAP G
BRANDSTOF
LATOR
PRUIM
ZILVER. SERVICEPAGINA
Oplossingen puzzelpagina
2
7
16 19 11
17 11 1 9
B U R E A U L A M P
7
1
2
6 4
3
11
3 C H A T T E
21
N
2
4 Z
12
E D E
17
L
15
IJ
8
K
5
5
4 11
6
7
16 18 22 23 17
7
8
2
Z
18
W E
22
V
12
E N
14
D
9
13
10
11
19
R
10
I
23
O O L
9
P
15
IJ
9
P
10 21 2
12 17 10
20
12
22
8 21
16 8
12 12 12
13
18 15
14
13 3 19
6 3
W IJ N D I S T R I C T
20
19 13 5 11 13
J A G E R S J A S
19 14
23 23
10 20
H A R D H O O F D I G
B E R O U W V O L
S K I
5
J
11
A
6
C
8
K
E
13
S K
10
I
1
M O H
16
U T
4
3
I N Z A M E L I N G
V E R K N E U K E L E N
14
8
23
17
12
K O L E N M IJ N
1
15
21
P
E
P
A
V
N
I
A
G
V
G A S B
VAN
5
PROTEST
E I K
VOGEL
E R
T
G
AFHOUDEN
K
C
RUND
E
E
R
W
E
E
H
N
V I O UITROEP O L
G A S
VAN
PROTEST
B
R
M
E
A
V I O O L
BOOM
2
C
O
BRANDSTOF
E
A
G
D
A
E N A D
O R I G
RUG-
AANDOENING
UITROEP
VOGEL
E S P
DEEL VAN
DE WEEK
SOORT
PRUIM
RUND
6
8
M
I
VERLANGEN
VERLANGEN
STAPEL
UIT-
GEDROOGD
STAPEL O
RANGTEL-
WOORD
R
D
6
ROEIPEN
O
W
R
ROEIPEN
1
K
E
Z
G
T A
K E
IZE
ZE
4
RANGTEL-
WOORD ZEGGEN-
SCHAP
VOORAF-
GAAND
STUURMANS
VRACHTSCHIP KUNST
HARTSTIMU-
LATOR 5
GOEDER-
TIEREN
VOORAF-
BRANDSTOF GAAND
VRACHTSCHIP
MUZIEK-
INSTRUMENT
GOEDER-
TIEREN
BRANDSTOF
BOOM
MUZIEK-
INSTRUMENT
E
T
RUG- S
AANDOENING
P
H
W A N D E L E N
8
1
G
Z
TAKJE
S
R
IJ
E M
GELADEN
T
ATOOM
A S
N I A
I G
D O L
E
GELADEN
ATOOM M
3
E
N
N
I
S
A
GEMAKKELIJK
TE KAUWEN
D O L
W E N S
1 2 3 4 5 6 7 8
7
3
R
IJ
GEMAKKELIJK
TE KAUWEN
***
****
W A N D E
Oplossing prijspuzzel
1 2 3 4
L E N
5 6 7 8
Woordzoeker nr. 1 Winternummer
T R E N S G E I T N A K A V T S R E K K
N E H C A L E D E N N E B O O M W R E E
T R E N S G E I T N A K A V T S R E K K
N E H C A L E D E N N E B O O M W R E E
I G N E N G E L E N H A A R D V U U R R
D U O G R E N R U C E L L O IJ I B D S S
N R F O R D B I R K O D D E S S E R T T
O E O U C E E B R I K R I I S B R I B V
A W N R A L D R I K M I A U E I G E O E
B I D M R S T N S R L E G T L T V K O R
E N U E B O E R E N K O O L I T E O M H
R D E T I A P P E L F L A P P E N N R A
S I S T D S C A S P A R N S T R N I K A
F F E E S T D A G E N K O O S T E N U L
W O T N C R B A L T H A S A R J N G I O
N R O O H O K N I E P E R T J E S E E B
S E T L I K D I N K E L L A N D E N R E
H A P J E S B E S T E W E N S E N E N I
V O R S T G E N I E T E N T J E V D A L
S T O K E N N B U U R S E R Z A N D T O
Contactinformatie
OPLOSSING:
WINTER IN TWENTE
Losse nummers
Zilver Magazine is te koop voor slechts € 3,95
bij Boekhandel Broekhuis te Almelo, Enschede,
Hengelo en Oldenzaal en in verschillende
plaatsen in Twente bij Primera, Read Shop,
Cigo, Bruna en andere boekwinkels, kiosken
en verkooppunten van tijdschriften.
Abonnement
Wilt u informatie over het afsluiten van een
abonnement, voor uzelf of zakelijk?
Stuur dan een e-mail naar info@zilvermedia.nl
of bel met 0541 511162.
Adverteren
Wilt u adverteren in Zilver Magazine of op de
website zilvermedia.nl? Wij denken graag met
u mee over de mogelijkheden. Neem voor
meer informatie contact op met onze
afdeling media-advies en advertenties,
Marcel Willemsen, telefoon: 0541 511162 of
via e-mail: verkoop@zilvermedia.nl
Volgende uitgave
Het zomernummer van Zilver Magazine
verschijnt op 21 juni.
Prijswinnaars
winternummer:
D U O G R E N R U C E L L O IJ I B D S S
ADVENTSKALENDER
APPELFLAPPEN
N R F O R D B I R K O D D E S S E R T T
BALTHASAR
BERGVENNEN
O
BESTE
E
WENSEN
O U C E E B R I K R I I S B R I B V
BIDDEN
A BITTERTJE W N R A L D R I K M I A U E I G E O E
BOERENKOOL
B BUURSERZAND I D M R S T N S R L E G T L T V K O R
CARBID SCHIETEN
E CASPAR N U E B O E R E N K O O L I T E O M H
CELLO
ETENTJE
Uit tientallen goede inzendingen
FEESTDAGEN
R DECORATIE D E T I A P P E L F L A P P E N N R A
DENNEBOOM
GOURMETTEN
die de redactie via e-mail GELUKKIG en post
S DESSERT I S T D S C A S P A R N S T R N I K A
DIËTEN
GENIETEN
ontving, won na loting mevrouw
GOUD
F DINKELLAND F E E S T D A G E N K O O S T E N U L
DRIE KONINGEN
Ter Elzen uit Hengevelde een
W ENGELENHAAR O T N C R B A L T H A S A R J N G I O
ETENTJE
N FEESTDAGEN R O O H O K N I E P E R T J E S E E B
FONDUESET
HOORN
boekenbon beschikbaar gesteld
GOURMETTEN
S E T L I K D I N K E L L A N D E N R E
GELUKKIG
IJSSEL
door Boekhandel Broekhuis, won
GELOOF
H A P J E S B E S T E W E N S E N E N I
GENIETEN
KERSTVAKANTIE
de familie Peters uit Tilligte KERSTVERHAAL het boek
GOUD
V O R S T G E N I E T E N T J E V D A L
GURE WIND
KLOAS
Geheugenkathedraal van KERSTSTOL Hanneke
HAARDVUUR
S T O K E N N B U U R S E R Z A N D T O
HAPJES
HERDERS
W IJ Z E N E M E O L B S IJ S V R IJ I A N
HOORN
KRIBBE
van Schooten en won de KRUIS heer Van
IJSBLOEMEN
T
IJSVRIJ
N E K K A Z O K E R S T S T O L B E T
IJSSEL
KERSTBOOM
KERSTVAKANTIE
KERSTVERHAAL
KILTES
KLOAS
KERSTSTOL
W IJ Z E N E M E O L B S IJ S V R IJ I A N
KOZAKKEN
KRIBBE
OPLOSSING:
T N E K K A Z O K E R S T S T O L B E T
KRUIS
KRING
WINTER IN TWENTE
KNIEPERTJES
I G N E N G E L E N H A A R D V U U R R
KUIERNAT
LACHEN
LONT
LUIDEN
MIRRE
NOABERS
OLIEBOL
OOSTEN
SLEDE
STOKEN
STRO
VORST
WIJZEN
SNERT
KNIEPERTJES
der Meulen uit Hengelo het boek
LONT
Geen Idee van Peter Mense.
OLIEBOL
De prijswinnaars hebben hun OOSTEN prijs
inmiddels ontvangen.
Wat vindt u
van Zilver
Magazine?
We zijn benieuwd naar wat u
graag leest in Zilver Magazine.
Waar kunnen we u mee
plezieren?
Tips voor de redactie zijn
van harte welkom via
redactie@zilvermedia.nl.
ADVENTSKALENDER
APPELFLAPPEN
BALTHASAR
BERGVENNEN
BESTE WENSEN
BIDDEN
BITTERTJE
BOERENKOOL
BUURSERZAND
CARBID SCHIETEN
CASPAR
CELLO
DECORATIE
DENNEBOOM
DESSERT
DIËTEN
DINKELLAND
DRIE KONINGEN
ENGELENHAAR
FONDUESET
GELOOF
GURE WIND
HAARDVUUR
HAPJES
HERDERS
IJSBLOEMEN
IJSVRIJ
KERSTBOOM
KILTES
KOZAKKEN
KRING
KUIERNAT
LACHEN
LUIDEN
MIRRE
NOABERS
SLEDE
STOKEN
STRO
VORST
WIJZEN
SNERT
.97
ZILVER LENTE 2021
ZILVER. ABONNEMENT
Neem nu
een zeer
voordelig
abonnement
op Zilver
Magazine!
CADEAUTIP:
Geef een
abonnement op
Zilver Magazine
.98
Wilt u iedere maand verzekerd zijn van mooie achtergrondverhalen,
boeiende interviews, tips voor uitjes,
interessante artikelen en mooie natuurfoto’s, neem
dan een abonnement op Zilver Magazine. Dan valt
een nieuwe uitgave vanzelf op uw deurmat. Al vele
Twentse 60-plussers ervaren het plezier en gemak
van een abonnement.
Speciale aanbieding
Een abonnement voor de drie komende edities
van 2021 kost slechts € 10,-, dat is uiteraard
inclusief verzend kosten.
Voor een abonnement neemt u contact met
ons op via telefoonnummer 0251-257924
of e-mail: klantenservice@aboland.nl
Ook kunt u zich abonneren via de website
van Zilver Magazine www.zilvermedia.nl
Het
zomernummer
verschijnt
rond 21 juni
VANZELFSPREKEND IS ZILVER MAGAZINE
OOK IN DE TWENTSE BOEKWINKELS TE
KOOP. PER UITGAVE BETAALT U € 3, 95 .
Een abonnement voor
de rest het jaar 2021
voor € 10, 00 . Doen!
Dobbi Stomerij
& Wasservice
Binnen 48 uur uw gordijnen, dekbedden
en vitrages weer schoon! U ontvangt
een waszak via de post en uw wasgoed
wordt gratis opgehaald en weer
thuisgebracht. Plaats eenvoudig uw
bestelling via onze website*.
Ledenvoordeel €10,- korting op de
eerste order.
Nieuw
Lees meer over
de ervaringen
van onze leden
op pagina ....
Voorjaars
SCHOONMAAK
Van De Ledenservice van Carintreggeland
Met het uitgebreide aanbod van De Ledenservice maken wij voor jong en oud
het leven leuker, makkelijker en veiliger. Wij hebben verschillende producten
en diensten die u kunnen ondersteunen, want iedereen kan soms wel wat hulp
gebruiken. De voordeelpartners waar wij mee samenwerken zijn gekwalificeerde
en betrouwbare partners die wij aanbieden in de volgende categorieën: uitgaan
& ontspanning, aan huis diensten, voel je veilig en zaken op orde. Kijk op onze
website* voor het volledige aanbod.
Lekker fris
KIK Schoonmaak
Wilt u een complete voorjaarsschoon-
maak in of om uw huis, glazenwassen en
tegelijk uw dakgoten laten reinigen door
een professional? Vraag vrijblijvend een
offerte aan met uw eigen account via
onze website*.
Ledenvoordeel 10% korting op de eerste
factuur.
Zo slim mogelijk thuis
Veel leden laten aan ons weten dat ze
het belangrijk vinden dat ze zelfredzaam
zijn. Het is voor u natuurlijk belangrijk
dat u zo lang mogelijk thuis kan wonen
op een vertrouwde, maar vooral
veilige plek. Wij kunnen het leven wat
comfortabeler maken met behulp van
onder andere zorgtechnologie. Ons
brede aanbod biedt veel oplossingen
voor allerlei diverse oplossingen om
veilig thuis te wonen. U vindt dit aanbod
bij de categorie voel je veilig.
Nieuw
Meer groen thuis met
Borghuis
Hier vindt u alles wat u nodig heeft
om van uw huis en tuin een fijn thuis te
maken. Naast bloemen en planten kunt
u hier ook terecht voor producten voor
uw huisdier en vindt u een gevarieerd
assortiment kleding en accessoires.
Via onze website* komt u direct bij de
webshop van Borghuis.
Ledenvoordeel 10% korting in de
webshop (niet geldig op de aanschaf
van tuinmeubelen & cadeaubonnen).
Word nu lid en ontvang een Zilver Magazine gratis!
Iedereen kan lid worden van De Ledenservice, ook als u geen zorg van Carintreggeland ontvangt. Voor slechts
€20,50 per huishouden, per kalenderjaar maakt u al gebruik van het aanbod. Maak uw eigen account aan op
de website. Liever persoonlijk contact? Dat kan via 088 367 2373 of mail naar leden@carintreggeland.nl
*www.carintreggeland.nl/ledenservice