VVP SPECIAL BIJZONDERE RISICO's NOG een keer
75 JAAR HÉT PLATFORM VOOR DE FINANCIEEL ADVISEUR VVPRUIM JAARGANG 78 • EXTRA EDITIE • MAART 2021 Het echte advieswerk Special Bijzondere risico’s
- Page 2 and 3: COLOFON VVP, Kennis- en inspiratiem
- Page 4 and 5: BIJZONDERE RISICO’S Rondetafelges
- Page 6 and 7: BIJZONDERE RISICO’S ligheidssyste
- Page 8: BIJZONDERE RISICO’S Ook daar kun
- Page 11 and 12: BIJZONDERE RISICO’S WAM - AVP/AVB
- Page 13 and 14: BIJZONDERE RISICO’S De coronapand
- Page 15 and 16: BIJZONDERE RISICO’S VID-19 richtl
- Page 17 and 18: BIJZONDERE RISICO’S Jan Kees van
- Page 19 and 20: BIJZONDERE RISICO’S Arthur van de
- Page 21 and 22: BIJZONDERE RISICO’S THUISBEZORGIN
- Page 23 and 24: BIJZONDERE RISICO’S behouden en d
- Page 25 and 26: BIJZONDERE RISICO’S Bouwwerken me
- Page 27 and 28: OPINIE Verantwoordelijkheid nemen E
- Page 29 and 30: BIJZONDERE RISICO’S Marnix Bokhor
- Page 31 and 32: BIJZONDERE RISICO’S DE EVENEMENTE
- Page 33 and 34: BIJZONDERE RISICO’S Om deze risic
- Page 35 and 36: BIJZONDERE RISICO’S MATERIEEL Fly
- Page 37 and 38: BIJZONDERE RISICO’S herverzekeraa
- Page 39 and 40: BIJZONDERE RISICO’S Volgens het v
- Page 42 and 43: PARTNER IN KENNIS BINNENKORT INTROD
- Page 44 and 45: BIJZONDERE RISICO’S “EEN SCHADE
- Page 46 and 47: BIJZONDERE RISICO’S Max Verstappe
- Page 48: VVP is trots op alle organisaties d
75 JAAR HÉT PLATFORM VOOR DE FINANCIEEL ADVISEUR<br />
<strong>VVP</strong>RUIM<br />
JAARGANG 78 • EXTRA EDITIE • MAART 2021<br />
Het echte<br />
advieswerk<br />
Special Bijzondere risico’s
COLOFON<br />
<strong>VVP</strong>, Kennis- en inspiratiemagazine<br />
voor financieel adviseurs<br />
Uitgave van <strong>VVP</strong> Nederland<br />
Achtenzeventigste jaargang<br />
nhoud<br />
uitgever en hoofdredacteur<br />
Willem Vreeswijk 06-10630149,<br />
willem@vvponline.nl<br />
(eind)redacteur<br />
Toon Berendsen 06-12907930,<br />
toon@vvponline.nl<br />
persberichten, reacties, ideeën<br />
redactie@vvponline.nl<br />
redactie-adres<br />
Wapendragervlinder 29, 3544 DK Utrecht<br />
4<br />
Rondetafel<br />
Bijzondere risico’s<br />
Leren van elkaar<br />
12<br />
Marko van Leeuwen<br />
Verzekeren van pandemie<br />
onhoudbaar?<br />
senior accountmanager/traffic<br />
Arjan Cornelisse, 06-10628564,<br />
arjan@vvponline.nl<br />
ABONNEMENTENSERVICE<br />
vvp@vvponline.nl<br />
website www.vvponline.nl<br />
<strong>SPECIAL</strong> <strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Deze special verschijnt in <strong>een</strong> oplage van<br />
6.000 exemplaren en is tot stand gekomen<br />
in samenwerking met a.s.r., Flyct,<br />
Turien & Co., de Ver<strong>een</strong>de en VKG en<br />
wordt tevens uitgebracht als e-zine.<br />
20<br />
Adviesalerts!<br />
Actuele ontwikkelingen<br />
26<br />
Enno Wiertsema<br />
Verantwoordelijkheid nemen<br />
NABESTELLINGEN<br />
Arjan Cornelisse, arjan@vvponline.nl<br />
COPYRIGHT<br />
<strong>VVP</strong> Nederland, 2021<br />
vormgeving/prepress<br />
Peter Beemsterboer, Beemsfoto<br />
druk<br />
Veldhuis Media BV, Raalte. Deze uitgave is<br />
gedrukt op FSC-papier<br />
ISSN: 1388-2724<br />
30<br />
Evenementenbranche<br />
Voor en na corona<br />
38<br />
Maya Spetter<br />
Vrijwilliger valt uit kerstboom<br />
2 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> VOORWOORD<br />
RISICO’S<br />
Verzekerbaar<br />
16<br />
Jan Kees van Dommele<br />
Voor echte professionals<br />
28<br />
Marnix Bokhorst<br />
Omdat elke klant<br />
bijzonder is...<br />
44<br />
Christian Dijkhof<br />
Raceauto zelden<br />
totaal verzekerd<br />
Het ene bijzondere risico is het andere niet. Spraken we ruim <strong>een</strong> jaar<br />
geleden nog over risico’s als nanotechnologie, superstructures, historische<br />
gebouwen, cyberrisico’s, pizzakoeriers, autonome voertuigen<br />
en tiny houses, tegenwoordig zijn deze risico’s niet weg, maar heeft<br />
de wereldbevolking nu al ruim <strong>een</strong> jaar te maken met corona, <strong>een</strong><br />
nietsontziend en alles ontwrichtend virus dat het ‘normale’ leven lam heeft gelegd<br />
en de economie zo goed als stilgezet. Dat maakt duidelijk hoe fragiel en onzeker<br />
het leven is, maar ook dat leven en risico’s onlosmakelijk met elkaar verbonden<br />
zijn. Verzekerbaarheid kent grenzen.<br />
Niemand kan voorspellen welke verrassingen deze pandemie nog in petto<br />
heeft. Er zijn meer risico’s die moeilijk voorspelbaar zijn. Neem het klimaat. Uiteraard<br />
is duidelijk dat extreem weer nu al zorgt voor steeds meer schade aan<br />
huizen, bedrijfsgebouwen en voertuigen. Daar kun je premies op zetten… tot ze<br />
onbetaalbaar worden… Het is niet <strong>een</strong>s zozeer de materiële schade waar we ons<br />
druk over moeten maken, maar de ecologische schade. Als over dertig jaar het<br />
ijs op de Noordpool is verdwenen, is de airco van de wereld stuk. Dat betekent<br />
nog extremer weer, nog minder bewoonbaar gebied, meer vluchtelingenstromen,<br />
<strong>een</strong> nog urgentere voedselproblematiek, etcetera.<br />
Het is belangrijk dat we in deze turbulente tijden meer gaan samenwerken<br />
om het bewustzijn van risico’s te vergroten en samen stappen nemen om het<br />
fundament van onze economie – de ecologie – te beschermen. All<strong>een</strong> dan blijft<br />
verzekerbaarheid namelijk <strong>een</strong> thema. Ook moeten we ervoor zorgen dat solidariteit<br />
– <strong>een</strong> grondbeginsel van verzekeren – weer terug<strong>keer</strong>t. Samen moeten<br />
we ervoor zorgen dat er niet nog meer mensen buiten de boot gaan vallen. Mooi<br />
voorbeeld is het verlagen van de drempel voor mensen met problematische<br />
schulden om zich toch te kunnen blijven verzekeren. Juist nu zullen we samen<br />
moeten optrekken om mensen daadwerkelijk op te vangen, financieel en sociaal.<br />
Ook adviseurs hebben hier <strong>een</strong> rol in. Zij staan midden in de samenleving en<br />
hebben als g<strong>een</strong> ander inzicht in de financiële situatie van mensen en bedrijven.<br />
Zij signaleren vaak als eerste dat het fout gaat. Een adviseur is bij uitstek<br />
degene die op tijd kan doorverwijzen en mensen kan bijstaan. Daarnaast heeft<br />
de adviseur <strong>een</strong> belangrijke functie in het noodzakelijke verduurzamingsproces.<br />
Het is en blijft echter zaak om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk ‘gewone’<br />
bijzondere risico’s verzekerbaar blijven. Dat raakt opnieuw aan het sociale<br />
aspect waar de verzekeringssector steeds meer mee te maken zal krijgen. Standaard<br />
zal niet het nieuwe normaal worden. All<strong>een</strong> gezamenlijk slagen we erin<br />
verzekerbaar te blijven.<br />
Veel leesplezier met deze bewaareditie. n<br />
WILLEM VREESWIJK<br />
HOOFDREDACTEUR / willem@vvponline.nl<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 3
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Rondetafelgesprek<br />
Leren van<br />
elkaar<br />
HET IS EEN UITZONDERLIJKE TIJD, ZELFS VOOR DOORGEWINTERDE PROFESSIONALS IN DE<br />
VERZEKERINGSMARKT VOOR <strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S. HET ‘NIEUWE NORMAAL’ WERPT NIEUWE<br />
VRAGEN OP, ZOALS HET VELE THUISWERKEN EN DE OPKOMST VAN BEZORGDIENSTEN. EN<br />
DAN MOET DE ECONOMISCHE KLAP <strong>NOG</strong> KOMEN… ALLE UITDAGINGEN VERGEN GEDEGEN<br />
SAMENWERKING IN HET WERKVELD EN DAAR ZIEN DE TAFELGASTEN RUIMTE VOOR<br />
VERBETERING. “WE MOETEN VAKER EEN OPEN DIALOOG MET ADVISEURS AANGAAN.”<br />
TEKST MARTIN NEYT<br />
4 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Waar mensen in de eerste golf wat<br />
onwennig plaatsnamen achter<br />
MS Teams en moesten wennen<br />
aan het ‘kantoor’ aan de keukentafel,<br />
is thuiswerken in de<br />
tweede golf van de coronacrisis<br />
geheel ingeburgerd. De persconferentie<br />
van Rutte en De Jonge in september mar<strong>keer</strong>de<br />
de definitieve omme<strong>keer</strong>. Voor de herfst ging bijna de<br />
helft van de werknemers gemiddeld nog <strong>een</strong>s per week<br />
naar kantoor, in november was dat nog maar 13 procent,<br />
blijkt uit <strong>een</strong> analyse van ICT-bedrijf Mapiq.<br />
Uiteraard bewegen de risico’s met het nieuwe normaal<br />
mee. De nationale politie liet onlangs weten, dat<br />
het aantal geregistreerde woninginbraken vorig jaar<br />
met bijna <strong>een</strong> kwart daalde (zo’n 30.500 aangiftes).<br />
Daartegenover staat <strong>een</strong> forse toename van cybercrime:<br />
in 2020 werd er bijna 11.000 <strong>keer</strong> melding gemaakt van<br />
ransomware, DDoS-aanvallen, phishing en hacks, goed<br />
voor <strong>een</strong> stijging van 127 procent.<br />
De tafelgasten -we spreken elkaar via MS Teamszien<br />
de ontwikkelingen in hun dagelijkse praktijk terug.<br />
Bij inboedelschade verschuift het accent van inbraken<br />
naar ongelukken in huis. Verzekeraars bekijken of de<br />
producten nog voldoen en of de premies kunnen worden<br />
aangepast. “We hebben <strong>een</strong> reviewsessie gehouden en al<br />
onze producten onder de loep genomen”, zegt Björn Jalving<br />
(Turien & Co.). “De premies voor reisverzekeringen<br />
zijn verlaagd. Daarnaast hebben wij de dekking voor zakelijke<br />
apparatuur op de inboedelverzekering uitgebreid<br />
en verduidelijkt dat de werkgeversaansprakelijkheidsverzekering<br />
ook geldt bij het thuiswerken.”<br />
Turien & Co. nam enige tijd geleden <strong>een</strong> overstromingsdekking<br />
in het assortiment op, gecombineerd<br />
met de inboedel- en woonhuisverzekering. Het hoogwaterpeil<br />
gaf de verzekering destijds met<strong>een</strong> <strong>een</strong> boost.<br />
Meer recent bood het bedrijf <strong>een</strong> oplossing voor de kangoeroe-<br />
of meergeneratiewoning. “Het is g<strong>een</strong> apart<br />
product, maar we nemen dit woontype mee in de bestaande<br />
verzekeringen.”<br />
bikeverzekering in het leven geroepen. Dat is het voordeel<br />
van onze flexibiliteit, bijna alles dat rijdt, kan bij<br />
ons worden verzekerd.”<br />
Andere ontwikkelingen als gevolg van de lockdowns<br />
zijn <strong>een</strong> sterke afname van taxi’s, <strong>een</strong> toename<br />
van bezorgauto’s en tweedehands auto’s op de weg en<br />
<strong>een</strong> piek in de aanvraag van rechtsbijstandsverzekeringen,<br />
met name vanwege zorgen over baanbehoud. En<br />
nee, de praalwagenverzekering was dit jaar niet populair.<br />
Sonneveld: “We hebben er precies nul verkocht.”<br />
Er komen steeds risico’s bij en verzekeraars bezien<br />
ze aanvankelijk met argusogen, reageert Danny Siau<br />
(VKG). “We hebben met Solvency II te maken en moeten<br />
in deze tak van sport maatwerk leveren, maar het is<br />
onze taak om bovenop ontwikkelingen te blijven zitten.<br />
Vliegen met drones was eerst <strong>een</strong> fun-dingetje, inmiddels<br />
heeft professionalisering plaatsgevonden, dus dan<br />
is het tijd om dekking te creëren. Hetzelfde gebeurde<br />
eerder met cybercrime. De markt wist niet precies wat<br />
ze ermee aan moest, sluit het vaak uit in de standaarddekkingen.<br />
Gevolg is dat cyberpolissen niet meer weg<br />
te denken zijn.”<br />
WATERBEDEFFECT<br />
Niet alles valt te verzekeren en dat moeten we volgens<br />
de gesprekspartners ook niet willen. Een hoog-risicoproduct<br />
belandt al snel tegen <strong>een</strong> hoge premie bij <strong>een</strong><br />
beperkt aantal partijen, waardoor er <strong>een</strong> waterbedeffect<br />
ontstaat. Aan de andere kant kunnen bepaalde risico’s<br />
met preventieve maatregelen sterk worden verminderd.<br />
Neem het rieten dak, dat kan na behandeling met<br />
impregnerende middelen <strong>een</strong> draagbaar risico worden.<br />
Björn Jalving haalt <strong>een</strong> gevleugelde uitspraak van<br />
<strong>een</strong> collega aan: “Voor <strong>een</strong> goed risico is g<strong>een</strong> premie te<br />
laag en voor <strong>een</strong> slecht risico g<strong>een</strong> premie hoog genoeg.<br />
Zo is het. Het komt dan neer op de vraag wat de klant<br />
zelf kan doen om de premie te laten dalen. Een verzekering<br />
voor <strong>een</strong> zéér exclusieve Mercedes kan zo maar op<br />
12.000 euro premie uitkomen, maar met <strong>een</strong> goed vei-<br />
ONGELUK MET E-BIKE<br />
De coronacrisis stuwt het gebruik van e-bikes omhoog,<br />
vooral door bezorgdiensten in <strong>een</strong> stedelijke omgeving.<br />
Voor verzekeraars levert het wederom <strong>een</strong> nieuw<br />
vraagstuk op, want <strong>een</strong> ongeluk met zo’n zelfstandig<br />
aangedreven fiets valt niet standaard onder de AVB en<br />
WEGAM-verzekeraars sluiten e-bikeongelukken van<br />
bezorgdiensten uit. Een restaurant moest zijn faillissement<br />
aanvragen na <strong>een</strong> ver<strong>keer</strong>songeluk met <strong>een</strong><br />
e-bike, weet Bert Sonneveld (de Ver<strong>een</strong>de). “Het is nog<br />
<strong>een</strong> onbekend fenom<strong>een</strong>, dus tot wie kan <strong>een</strong> ondernemer<br />
zich wenden? Wij hebben inmiddels <strong>een</strong> speciale e-<br />
‘De Toeslagenaffaire is<br />
<strong>een</strong> ultiem voorbeeld<br />
van <strong>een</strong> overheid die<br />
burgers op financieel<br />
terrein in de steek laat’<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 5
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
ligheidssysteem en tracking device, kan de klant het risico<br />
en daarmee de premie aanzienlijk verlagen.”<br />
Volgens Danny Siau zou periodieke samenwerking<br />
tussen verzekeraars zakelijke klanten vooruit kunnen<br />
helpen, maar dat is niet mogelijk omdat verzekeraars<br />
elke schijn van prijsafspraken dienen te vermijden. Als<br />
voorbeeld noemt hij recyclingbedrijven, waaronder ook<br />
verwerkers van potgrond vallen. “Verzekeraars springen<br />
dan allemaal opzij, maar als het om potgrond gaat,<br />
is het gevaar op broei gering. Eigenlijk moet je samen<br />
om tafel gaan om de reële risico’s die recyclingbedrijven<br />
lopen te bespreken.”<br />
ETHISCH TOEZICHT<br />
Het rendement van verzekeraars staat op gespannen<br />
voet met de solidariteit, geven de discussiepartners<br />
aan. Hoe komen we tot betaalbare oplossingen en houden<br />
we solidariteit hoog in het vaandel? Bert Sonneveld<br />
wijst op het onderscheid tussen leeftijden bij autoschadeverzekeringen.<br />
“Jongeren veroorzaken volgens de<br />
statistieken meer ongelukken dan ouderen. Vanaf 50<br />
jaar zie je weer <strong>een</strong> stijging in schade omdat kinderen<br />
de auto lenen en automobilisten van 80 jaar en ouder<br />
rijden ook meer schade. Het is dus realistisch om premie<br />
aan leeftijd te koppelen, maar voordat je het weet,<br />
roept <strong>een</strong> actiegroep : leeftijdsdiscriminatie! Daar moet<br />
je serieus het gesprek over aan gaan. Naar actiegroepen<br />
is het makkelijker te verantwoorden, als het statistisch<br />
onderbouwd kan worden.”<br />
Jalving beaamt de noodzaak tot interne discussie<br />
over leeftijd. Daarnaast ziet hij <strong>een</strong> rol voor technologische<br />
oplossingen weggelegd, bijvoorbeeld bij het monitoren<br />
van rijgedrag. Een zorgvuldig rijdende 23-jarige<br />
klant zou op die manier minder premie kunnen betalen.<br />
Hij denkt tevens aan ethisch toezicht, zoals dat in<br />
de ORV-discussie al ter sprake is gekomen. “Het is best<br />
mogelijk, dat over tien jaar verzekeraars worden bevraagd<br />
over hun rol in de samenleving en hun visie op<br />
risicovol gedrag.”<br />
Björn Jalving: ‘Kijk naar<br />
de mens achter de<br />
onderneming.’<br />
VAN INKOPER NAAR IMPORTEUR<br />
Over het algem<strong>een</strong> zijn bijzondere risico’s goed verzekerbaar<br />
in Nederland, vinden de discussiedeelnemers.<br />
Er zijn echter lastige werkvelden, zoals de foodsector,<br />
geeft Siau aan. En de Brexit brengt nieuwe eisen met<br />
zich mee. “Wie nu vanuit Engeland aankoopt, kan als<br />
importeur worden gezien. Verder is de markt op het gebied<br />
van productaansprakelijkheid verzadigd. Buitenlandse<br />
risicodragers willen zich daar wellicht op storten,<br />
maar de vraag is hoe snel ze weer afhaken. Ze kennen<br />
de Nederlandse markt niet en als ze in hun eerste<br />
jaar tegen drie enorme schades aanlopen, behalen ze de<br />
beoogde omzet voor de komende drie jaar niet.”<br />
6 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Ook horeca wordt aan de digitale ronde tafel genoemd.<br />
Het is momenteel g<strong>een</strong> pretje om als horecadirecteur<br />
op zoek te gaan naar <strong>een</strong> verzekering voor bestuurdersaansprakelijkheid.<br />
“We willen graag naar de mens achter<br />
de onderneming kijken”, zegt Jalving, “maar ik geef<br />
toe dat nu eigenlijk niemand zijn handen wil branden<br />
aan horeca.”<br />
Gelukkig kan Nederland bogen op <strong>een</strong> ecosysteem<br />
van bijzondere-risico-verzekeraars, herverzekeraars en<br />
organisaties als Adfiz en het Verbond van Verzekeraars.<br />
Alle betrokken partijen houden elkaar naar inzicht van<br />
Sonneveld in balans en creëren samen <strong>een</strong> sterk vangnet.<br />
“De spelers in het netwerk corrigeren elkaar als dat<br />
noodzakelijk is. We moeten samen bestendigheid garanderen.”<br />
BESCHERMEN, NIET BETUTTELEN<br />
In de verzekeringsmarkt voor bijzondere risico’s is de financieel<br />
adviseur de ‘lifeline’ naar de klant, vinden de<br />
discussianten. Hij of zij kent de klant persoonlijk, weet<br />
wat <strong>een</strong> klant nodig heeft en zoekt samen met makelaars<br />
en verzekeraars naar de beste oplossing. “Wij kunnen<br />
het niet genoeg benadrukken”, stelt Danny Siau,<br />
“neem contact op met <strong>een</strong> adviseur. Wij vinden dat makelaars<br />
en verzekeraars daarin <strong>een</strong> verwijsfunctie hebben.<br />
Niet om klanten te betuttelen, maar om ze goed<br />
te beschermen. De adviseur is hun persoonlijke risicomanager.<br />
Wij werken dan ook graag samen met lokale<br />
kantoren omdat ze zeer betrokken zijn bij hun klanten.”<br />
Consolidatie en standaardisatie leiden tot conversies<br />
en opzeggingen. Het gemak waarmee portefeuilles<br />
worden opgezegd, is volgens Jalving opvallend. “Als<br />
<strong>een</strong> product niet in de systemen of strategie past, is dat<br />
dan <strong>een</strong> reden om <strong>een</strong> trouwe klant op straat te zetten?<br />
Vaak, niet altijd, zijn er partijen die wel mogelijkheden<br />
hebben.”<br />
Bert Sonneveld stipt de Toeslagenaffaire aan als ultiem<br />
voorbeeld van <strong>een</strong> overheid die burgers op financieel<br />
terrein in de steek laat. “De belastingdienst gaf<br />
ouders te verstaan dat ze het zelf maar moesten uitzoeken.<br />
De meeste mensen kunnen dat gewoonweg niet.<br />
Het benadrukt nog maar <strong>een</strong>s hoe belangrijk de laagdrempelige<br />
ondersteuning van <strong>een</strong> financieel adviseur<br />
is. Bij hem of haar kunnen mensen hun verhaal kwijt.”<br />
TRANSPARANTIE<br />
Wordt <strong>een</strong> financieel adviseur voldoende beloond voor<br />
de advisering bij bijzondere risico’s? Over het geheel genomen<br />
ontvangen adviseurs <strong>een</strong> nette provisie, vinden<br />
de tafelgasten, maar het is natuurlijk afhankelijk van de<br />
werkzaamheden. Wie <strong>een</strong> polis in het Duits moet laten<br />
vertalen bij de verzekering van <strong>een</strong> vakantiehuisje bij<br />
de Oosterburen, kan er bekaaid vanaf komen. Maar ook<br />
Danny Siau: ‘Leg goed<br />
uit wat je gaat doen<br />
en wat het kost.’<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 7
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Ook daar kun je eerlijk over zijn. Transparantie staat<br />
aan de basis van <strong>een</strong> goede klantrelatie.”<br />
Een verandering in de situatie van de klant, kan<br />
echter weer <strong>een</strong> extra tijdsinvestering vereisen. Bert<br />
Sonneveld: “Een adviseur heeft <strong>een</strong> signaalfunctie, dat<br />
hoort bij de zorgplicht. Verhuist de klant naar <strong>een</strong> andere<br />
woning, dan komen er andere risico-inschattingen<br />
bij kijken en zou er voor dat werk <strong>een</strong> andere of extra<br />
beloning moeten zijn.”<br />
Bert Sonneveld:<br />
‘Adviseur heeft<br />
signaalfunctie.’<br />
opdrachten die wellicht iets minder opleveren, horen<br />
bij het ondernemerschap.<br />
“Denk goed na over wat je voor de klant gaat doen<br />
en leg uit wat het gaat kosten”, meldt Danny Siau. “De<br />
eerste gesprekken met klanten en het zoeken naar <strong>een</strong><br />
passende oplossing vergen tijd, maar als het bouwwerk<br />
<strong>een</strong>maal staat, is <strong>een</strong> adviseur veel minder uren kwijt.<br />
GAVE SUGGESTIES<br />
Financieel adviseurs die bij bijzondere risico’s adviseren,<br />
zijn naar inzicht van de gespreksdeelnemers doorgaans<br />
goed ingevoerd. Kantoren hebben daar volgens<br />
hen de afgelopen jaren stevig in geïnvesteerd, daardoor<br />
is de advisering over de gehele linie beter geworden. Er<br />
treden ook steeds meer specialisten tot de markt toe,<br />
onder andere op het gebied van cyberrisk.<br />
Maar er mag ook iets van de kant van verzekeraars<br />
en makelaars komen. Danny Siau: “Wij zien het als onze<br />
taak om adviseurs met kennis te ondersteunen, bijvoorbeeld<br />
met productopleidingen en webinars. Overigens,<br />
laat ook klanten gerust <strong>een</strong>s met zo’n webinar meekijken,<br />
dat draagt bij aan de bewustwording. Ik vind dat<br />
we relevante informatie moeten aanbieden en gericht<br />
vakinhoudelijke artikelen moeten sturen. En checklists<br />
maken, ook daar is veel behoefte aan.”<br />
Björn Jalving trekt het breder, hij vindt dat verzekeraars<br />
meer moeten communiceren met adviseurs. “Ga<br />
rechtstreeks met adviseurs in gesprek. Nu is er vooral<br />
contact vanuit de commercie, dus via accountmanagers,<br />
maar het is ook waardevol om acceptanten en adviseurs<br />
samen te brengen. Adviseurs hebben gave suggesties,<br />
die willen we horen. Dus niet aan de hand van<br />
enquêtes, we moeten vaker <strong>een</strong> open dialoog met adviseurs<br />
aangaan. Wat zou je willen veranderen? Wat gaat<br />
er goed en wat niet? Leren van elkaar. Nu we Teams<br />
massaal gebruiken, kan dat ook snel en makkelijk.”<br />
Hebben de tafelgasten nog tips voor adviseurs?<br />
“Praat niet zozeer mee met de klant, maar overtuig<br />
hem of haar met expertise”, antwoordt Bert Sonneveld.<br />
“Kwaliteit is de basis voor <strong>een</strong> lange-termijnrelatie. Wat<br />
mij betreft mag er ook wat minder focus liggen op het<br />
binnenhalen van nieuwe klanten en meer op het onderhouden<br />
van bestaande relaties.”<br />
“De ondernemer is aan het ondernemen”, reageert<br />
Danny Siau, “hij heeft g<strong>een</strong> interesse in risico’s. Een adviseur<br />
zal dus moeten kijken wat <strong>een</strong> klant nodig heeft<br />
en hem of haar daarvan moeten overtuigen. Ga langs<br />
bij het bedrijf, dat levert zoveel nieuwe inzichten op.<br />
Het is soms <strong>een</strong> evenwichtsoefening, zeker als de risico’s<br />
voor <strong>een</strong> klant niet duidelijk zijn, maar je helpt iemand<br />
er uiteindelijk mee vooruit.” n<br />
8 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
PARTNER IN KENNIS<br />
ONVERZEKERBAAR? PAS ALS DE VEREENDE HET NIET KAN<br />
VERZEKEREN, KUNT U ZEGGEN DAT HET ONVERZEKERBAAR<br />
IS. DE MISSIE VAN DE VEREENDE IS IMMERS OM OPLOSSINGEN<br />
TE BIEDEN VOOR MAATSCHAPPELIJKE ISSUES IN DE SCHADE-<br />
VERZEKERINGSBRANCHE.<br />
Onverzekerbaar? Pas<br />
als wij nee zeggen<br />
TEKST DE VEREENDE<br />
Verzekeraars gaan door<br />
het toenemend gebruik<br />
en analyse van data<br />
steeds verder in het selecteren<br />
van risico’s en<br />
het steeds individueler<br />
prijzen. Daarom kunnen steeds meer risico’s<br />
moeilijk verzekerd worden. Risico’s<br />
voor particulieren, ZZP’ers en MKB-bedrijven<br />
die niet bij reguliere verzekeraars<br />
ondergebracht kunnen worden, kunnen<br />
vaak wel door de Ver<strong>een</strong>de verzekerd<br />
worden. Hieronder bespreken we enkele<br />
risico’s die lastig te verzekeren zijn.<br />
LEEGSTAANDE GEBOUWEN<br />
Leegstaande bedrijfspanden zijn <strong>een</strong><br />
maatschappelijk en economisch probleem.<br />
Wanneer <strong>een</strong> gebouw leeg staat,<br />
is er minder toezicht. Als er dan iets gebeurt<br />
waardoor er schade ontstaat, is er<br />
niemand om dat te signaleren en wordt<br />
er dus g<strong>een</strong> actie ondernomen om de<br />
schade te beperken. Als de leegstand<br />
verzekeraars (te) lang duurt, kunnen die<br />
verzekeraars besluiten om de polis op te<br />
zeggen. Gelukkig verzekert de Ver<strong>een</strong>de<br />
wel leegstaande gebouwen. Al zijn daar<br />
natuurlijk ook voorwaarden aan verbonden.<br />
Voordat wij bijvoorbeeld <strong>een</strong> bedrijfspand<br />
verzekeren, laten we altijd<br />
eerst <strong>een</strong> inspectie uitvoeren om het risico<br />
te bepalen. De Ver<strong>een</strong>de biedt voor<br />
zowel leegstaande woningen als leegstaande<br />
bedrijfspanden <strong>een</strong> gebouwenverzekering.<br />
Vanwege de huidige coronavoorschriften<br />
zijn veel bedrijven tijdelijk gesloten.<br />
Wat <strong>een</strong> tijdelijke sluiting betekent<br />
voor de dekking van de gebouwenverzekering<br />
en wat wij uw klanten aanraden,<br />
kunt u hier lezen.<br />
ZAKELIJK GEBRUIKTE E-BIKE<br />
De WAM geeft aan voor welke motorrijtuigen<br />
<strong>een</strong> verzekeringsplicht geldt. Volgens<br />
deze wet is er g<strong>een</strong> verzekeringsplicht<br />
voor elektrische fietsen met <strong>een</strong> maximale<br />
snelheid tot 25 kilometer per uur. Deze<br />
e-bikes worden echter wel als ‘motorrijtuig’<br />
gezien. Hierdoor kan er onduidelijkheid<br />
ontstaan over de verzekeringsdekking<br />
die voor deze voertuigen geldt.<br />
10 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
WAM – AVP/AVB<br />
De WAM is dus verplicht voor motorrijtuigen<br />
en om dubbele dekking te voorkomen<br />
werd schade met of door <strong>een</strong> motorrijtuig<br />
in de regel dan ook uitgesloten<br />
in de AVP en AVB. Met de opkomst van<br />
het particulier gebruik van e-bikes hebben<br />
AVP-verzekeraars het particuliere<br />
risico ingesloten in hun verzekering. De<br />
afgelopen jaren is het zakelijk gebruik<br />
van e-bikes ook enorm toegenomen. Op<br />
dit moment zijn daar bij verzekeraars<br />
nog g<strong>een</strong> <strong>een</strong>sluidende bepalingen voor.<br />
De meeste AVB-verzekeraars hebben dit<br />
risico dan ook nog niet verzekerd. Doen<br />
zij dat wel? Dan vaak onder beperkende<br />
voorwaarden waarbij bijvoorbeeld uitgesloten<br />
is schade die is veroorzaakt door<br />
e-bikes die voor maaltijd- of pakketbezorging<br />
worden gebruikt<br />
WERKGEVER EIGENAAR E-BIKE<br />
Als <strong>een</strong> bezorger, met <strong>een</strong> e-bike van het<br />
bedrijf, tegen iets of iemand aanfietst<br />
waarbij schade ontstaat, biedt de AVB<br />
van de onderneming dus niet altijd dekking<br />
en kan het dus gebeuren dat het<br />
slachtoffer niet bij <strong>een</strong> verzekeraar voor<br />
verhaal terecht kan. Het slachtoffer heeft<br />
dan de mogelijkheid om de bezorgdienst<br />
persoonlijk aansprakelijk te stellen. De<br />
schade die op grond van die aansprakelijkstelling<br />
moet worden betaald, kan<br />
dan aardig in de papieren lopen. Het is<br />
dus van belang om bij zakelijk gebruik<br />
van de e-bike altijd goed te onderzoeken<br />
welke verzekeringsdekking er geldt en<br />
indien nodig (en mogelijk) <strong>een</strong> aanvullende<br />
verzekering te sluiten.<br />
De Ver<strong>een</strong>de kent ook de uitsluiting<br />
voor motorrijtuigen in de AVB. Maar wij<br />
bieden bedrijven wel de mogelijkheid de<br />
e-bikes, waarvan zij eigenaar zijn, door<br />
middel van <strong>een</strong> losse aansprakelijkheidsverzekering<br />
(WA) te verzekeren. Ook<br />
bieden wij aanvullend op onze AVB <strong>een</strong><br />
Wegam-dekking voor de schade die de<br />
bestuurder van de zakelijke gebruikte e-<br />
bike kan oplopen tijdens het verrichten<br />
van werkzaamheden.<br />
CYBERDEKKING VOOR ADVISEURS<br />
“Een cyberaanval? Waarom zou mij dat<br />
overkomen? Wat valt er bij mij nou te halen?”<br />
Dat is vaak nog de reactie van kleine<br />
en middelgrote bedrijven. Een financieel<br />
dienstverlener is afhankelijk van<br />
zijn of haar computersystemen. All<strong>een</strong><br />
al vanwege de directe winst die het voor<br />
hackers kan opleveren, kan de financieel<br />
adviseur <strong>een</strong> interessant slachtoffer zijn<br />
voor die hackers. Denk aan het betalen<br />
van losgeld om gegijzelde bestanden terug<br />
te krijgen.<br />
BEHOEFTE NEEMT TOE<br />
In 2019 is maar liefst elf procent van de<br />
Nederlandse bedrijven getroffen door<br />
<strong>een</strong> cyberaanval. En het is de verwachting<br />
dat dit percentage de komende jaren<br />
snel verder stijgt. Uiteraard is het<br />
belangrijk dat de digitale beveiliging op<br />
orde is. Maar dat is g<strong>een</strong> garantie dat de<br />
adviseur niet getroffen wordt door <strong>een</strong><br />
cyberaanval. En waar gewerkt wordt, vallen<br />
spaanders. Dus ook door <strong>een</strong> menselijke<br />
fout kan de adviseur gehackt worden.<br />
En wat dan? De adviseur moet met<br />
losgeld het systeem laten ontgrendelen<br />
of de data terugkopen. Of alle klantdata<br />
liggen op straat en het bedrijf heeft flinke<br />
reputatieschade. Dan geeft het <strong>een</strong><br />
goed gevoel wanneer <strong>een</strong> cyberverzekering<br />
is afgesloten.<br />
Uit klantonderzoek blijkt dat er onder<br />
onze BAVAM-klanten veel behoefte<br />
is aan <strong>een</strong> cyberdekking. Juist onze doelgroepen<br />
financieel adviseurs en makelaars<br />
konden niet altijd <strong>een</strong>voudig <strong>een</strong><br />
cyberdekking afsluiten. Daarom bieden<br />
wij, in samenwerking met Hiscox, sinds<br />
dit jaar <strong>een</strong> cyberdekking speciaal voor<br />
financieel adviseurs en makelaars.<br />
COMPLETE DEKKING<br />
Bij deze cyberverzekering krijgt u assistentie<br />
van ervaren security- en privacyprofessionals,<br />
met wereldwijd bereik en<br />
uitgebreide expertise. Er wordt gewerkt<br />
volgens <strong>een</strong> gedegen incident responseplan.<br />
Zo wordt u bijvoorbeeld geholpen<br />
om uw databases en website(s) te herstellen,<br />
belanghebbenden te informeren<br />
en natuurlijk de schade te beperken. U<br />
krijgt <strong>een</strong> volledig pakket tegen uitstekende<br />
voorwaarden en <strong>een</strong> scherpe premie.<br />
Meer informatie kunt u vinden op<br />
de productpagina<br />
Dit zijn <strong>een</strong> aantal voorbeelden. Maar er<br />
komt nog veel meer voorbij dat vanwege<br />
risico, object of verzekeringnemer moeilijk<br />
te verzekeren is. Voordat <strong>een</strong> assurantieadviseur<br />
tegen zijn of haar klant<br />
vertelt dat <strong>een</strong> risico onverzekerbaar is,<br />
is <strong>een</strong> check bij de Ver<strong>een</strong>de <strong>een</strong> verstandige<br />
zet. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 11
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Verzekeren<br />
van pandemie<br />
onhoudbaar?<br />
HOE ZIET DE NEDERLANDSE VERZEKERINGSMARKT ERUIT IN TIJDEN VAN EEN<br />
PANDEMIE? EN TEGEN WELKE UITDAGINGEN EN (ON)MOGELIJKHEDEN LOPEN<br />
VERZEKERAARS AAN BIJ HET VERZEKEREN VAN DERGELIJKE RISICO’S?<br />
TEKST MARKO VAN LEEUWEN, BELEIDSADVISEUR VERBOND VAN VERZEKERAARS<br />
12 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
De coronapandemie heeft de wereld verrast,<br />
maar tegelijkertijd weten we hierdoor<br />
zeker dat zich ooit weer <strong>een</strong> pandemie<br />
zal voordoen. All<strong>een</strong> al deze<br />
eeuw hebben we te maken gehad met<br />
SARS (2003), H1N1 (2009), MERS (2012),<br />
Ebola (2014) en COVID (2019). Allemaal ziektes die hadden<br />
kunnen uitgroeien tot <strong>een</strong> pandemie. Ook andere<br />
virussen zoals Zika, Dengue Nipah en Hendra waren<br />
en zijn potentiele pandemietijdbommen. Door de groei<br />
van de wereldbevolking en de globalisering is het beperken<br />
van <strong>een</strong> uitbraak moeilijk zo niet (bijna) onmogelijk<br />
gebleken. Het permanent ontwikkelen van <strong>een</strong><br />
breed scala aan prototypes van vaccins lijkt de enige<br />
mogelijkheid om toekomstige pandemieën beheersbaar<br />
te maken.<br />
De rol van verzekeringen in het beperken van de<br />
gevolgen van <strong>een</strong> pandemie is evenwel klein. In maart<br />
2020 werd al snel duidelijk dat het risico van de gevolgen<br />
van <strong>een</strong> pandemie en het overheidsingrijpen dat<br />
daarop volgde slechts op <strong>een</strong> beperkt aantal verzekeringsproducten<br />
werd gedekt. Dat werd duidelijk bij met<br />
name evenementen-, reis-, annulering- en transportverzekeraars.<br />
Zij kregen vrijwel direct te maken met<br />
veel en soms omvangrijke claims. Ook werd de dekking<br />
van pandemierisico op toekomstige activiteiten in deze<br />
branches stopgezet, mede omdat internationale herverzekeraars<br />
de dekking introkken.<br />
REIS- EN ANNULERINGSVERZEKERINGEN<br />
Een andere zwaar getroffen sector is de reisbranche.<br />
Door de pandemie werden reizen geannuleerd en reizigers<br />
gerepatrieerd. Dit betekende dat Nederlandse reizigers<br />
die niet in staat waren om zelf hun terug<strong>keer</strong> te regelen,<br />
op grond van het convenant Bijzondere Bijstand<br />
Buitenland naar huis zijn gehaald. Dit was <strong>een</strong> gezamenlijk<br />
initiatief van het ministerie van Buitenlandse<br />
Zaken, het Verbond van Verzekeraars, de reisbrancheorganisatie<br />
ANVR en diverse andere partners uit de reiswereld.<br />
Met dank aan de Nederlandse alarmcentrales<br />
die gezamenlijk het noodzakelijke (lucht)transport voor<br />
de terug<strong>keer</strong> organiseerden, zijn via deze regeling 12.250<br />
reizigers (waarvan 9.500 Nederlanders) met 53 vluchten<br />
gerepatrieerd.<br />
Het annuleren van vluchten en vakantie als gevolg<br />
van de pandemie en de daaruit volgende overheidsmaatregelen<br />
was en is niet gedekt op <strong>een</strong> annuleringsverzekering,<br />
maar komt voor de verantwoordelijkheid<br />
van de reisorganisatie. Ook dekt <strong>een</strong> annuleringsverzekering<br />
g<strong>een</strong> annulering als mensen zelf liever niet op<br />
reis gaan. Al snel werd duidelijk dat veel mensen <strong>een</strong><br />
heel ander begrip hadden van <strong>een</strong> annuleringsverzekering.<br />
Reizigers die nog niet zijn vertrokken naar hun<br />
bestemming en waarbij het reisadvies verandert naar<br />
‘oranje’, zijn doorgaans niet verzekerd als ze er toch voor<br />
kiezen om op reis te gaan. Het risico op schade is dan<br />
niet ‘onvoorzien’.<br />
EVENEMENTENVERZEKERINGEN<br />
Dat het voortzetten van pandemiedekking op evenementenverzekeringen<br />
onhoudbaar was, wordt duidelijk<br />
uit de verhouding tussen schadelast en premie-inkomsten.<br />
De brutopremieomvang van evenementenverzekeringen<br />
bedroeg in 2019 ruim dertien miljoen euro,<br />
terwijl de verzekerde schade in 2020 naar schatting oploopt<br />
tot 90 miljoen euro. Tegelijkertijd deden overige<br />
schaderisico’s, zoals ongelukken, afgelasting door slecht<br />
weer en afzegging door de artiest tijdens de gehele<br />
lockdown zich niet of nauwelijks voor. Internationale<br />
herverzekeraars hebben pandemieclausules ontwikkeld<br />
met uitgebreide uitsluitingen. Hoewel de Nederlandse<br />
markt zoekt naar nuance, voor evenementenmakers<br />
is herstel van enige vorm van zekerheid essentieel<br />
om weer aan de slag te gaan. Ook omdat de organisatie<br />
ervan veel voorbereidingstijd en kosten vergt. Evenementenmakers<br />
werken daarom in overleg met de overheid<br />
en verzekeraars aan <strong>een</strong> (initieel) door de overheid<br />
gedekte garantieregeling, die de in de voorbereiding<br />
gemaakte kosten deels vergoedt. Verzekeraars kunnen<br />
dan de ‘normale’ risico’s volgens reguliere evenementenverzekeringen<br />
blijven dekken.<br />
KREDIETVERZEKERINGEN<br />
Een bijzondere tak van sport in verzekeringsland tijdens<br />
<strong>een</strong> pandemie zijn kredietverzekeringen. Deze<br />
bieden leveranciers de zekerheid dat de rekening wordt<br />
betaald als zij op krediet leveren en zijn daarmee van<br />
essentieel belang voor de BV Nederland. Het overheidsingrijpen<br />
en <strong>een</strong> lockdown vergroten het risico op wanbetaling<br />
en het maakt het voor kredietverzekeraars<br />
heel lastig om in te schatten welke bedrijven nog wel<br />
‘Al snel werd duidelijk<br />
dat veel mensen<br />
<strong>een</strong> heel ander begrip<br />
hadden van <strong>een</strong><br />
annuleringsverzekering’<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 13
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
en welke minder of niet meer kredietwaardig zijn. Als<br />
kredietverzekeraars in zo’n situatie aan hun verplichtingen<br />
willen voldoen, moeten ze in veel sectoren de limieten<br />
(de grens tot waar handel verzekerd is) verlagen<br />
of zelfs intrekken. Om dit te voorkomen en de handel op<br />
gang te houden, treedt de overheid tot eind juni 2021 op<br />
als herverzekeraar voor kredietverzekeraars<br />
ANDERE SCHADEVERZEKERINGEN<br />
Tegelijkertijd ontstond er discussie over de impact op<br />
andere schadeverzekeringen. Veranderen door de lockdown<br />
en de aanpassing in mobiliteit en economische<br />
activiteit ook de schaderisico’s op bijvoorbeeld brand-,<br />
motorrijtuigen- en aansprakelijkheidsverzekeringen?<br />
Tijdens de lockdown is de ver<strong>keer</strong>sdrukte significant<br />
afgenomen en zijn de autoverzekeringsclaims gedaald,<br />
maar het aantal en de omvang van letselschades neemt<br />
nog altijd toe. Naast de vraag om premievermindering,<br />
kwamen er ook vragen over de dekking bij verandering<br />
van de activiteiten. Denk hierbij aan taxi’s die stilstaan,<br />
medewerkers die maaltijden bezorgen met hun privéauto<br />
en de nieuwe risico’s van aangebrachte beschermingsmaatregelen<br />
tegen virusoverdracht. Op omzet en<br />
nacalculatie gebaseerde verzekeringen, zoals gebruikelijk<br />
in onderdelen van transport en logistiek, zullen<br />
door de verminderde economische activiteit naar verwachting<br />
minder omzet draaien. Ook hebben motorrijtuigen-<br />
en transportverzekeraars coulance betracht als<br />
rij- en vaarbewijzen en verschillende veiligheidscertificaten<br />
vanwege de lockdown niet tijdig konden worden<br />
verlengd.<br />
Nog onduidelijk is het aantal (medische) aansprakelijkheidsclaims<br />
die werkgevers ontvangen als gevolg<br />
van uitstel van zorg en besmetting op de werkvloer.<br />
Marko van Leeuwen:<br />
‘Verbond blijft verzekeringsoplossingen<br />
nader onderzoeken.’<br />
ZORG, LEVENS- EN INKOMENSVERZEKERINGEN<br />
Kort na de invoering van de lockdown werd duidelijk<br />
dat de dekking voor zorg-, levens-, inkomens- en pensioenverzekeringen<br />
g<strong>een</strong> problemen opleverde. De impact<br />
op deze verzekeringen is niet buitensporig hoog,<br />
en soms zelfs lager dan gemiddeld. Vooralsnog verwachten<br />
verzekeraars g<strong>een</strong> uitsluitingen voor het pandemierisico<br />
mede omdat herverzekering mogelijk lijkt.<br />
Dit neemt niet weg dat de impact op deze productgroepen<br />
bij toekomstige extreme(re) scenario’s in sommige<br />
gevallen (denk bijvoorbeeld aan niche verzekeraars)<br />
groter kan zijn dan bij corona.<br />
STEUNMAATREGELEN ONDERNEMERS<br />
Verzekeraars zien dat veel klanten geraakt worden door<br />
de pandemie en de overheidsmaatregelen. Daarom<br />
hebben zij in april 2020 samen met de brancheorganisaties<br />
van verzekeringsadviseurs het ‘Raamwerk CO-<br />
14 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
VID-19 richtlijnen distributie zakelijke markt’ opgesteld.<br />
Hierin staan de maatregelen die verzekeraars en adviseurs<br />
minimaal nemen om hun zakelijke klanten te<br />
ondersteunen om <strong>een</strong> (premie)schuldpositie te voorkomen.<br />
De maatregelen komen erop neer dat de adviseur<br />
samen met de klant eerst bekijkt in hoeverre het mogelijk<br />
is om de dekking terug te brengen. Minder dekking<br />
betekent immers ook lagere premie. Daarnaast kan de<br />
premietermijn worden aangepast, zodat bijvoorbeeld<br />
niet in één <strong>keer</strong> <strong>een</strong> gehele jaarpremie hoeft te worden<br />
betaald maar men kan overgaan naar kwartaal- of<br />
maandpremie. Als laatste kan de betalingstermijn worden<br />
verlengd. Het raamwerk is bedoeld als kapstok voor<br />
maatschappij individueel beleid, want in de uitvoering<br />
is sprake van maatwerk: de adviseur bekijkt samen met<br />
de klant met welke maatregelen hij of zij het beste geholpen<br />
is. Het raamwerk is inmiddels diverse keren verlengd<br />
en geldt inmiddels tot 1 juni 2021.<br />
NEDERLAND ALS UITZONDERING<br />
De Nederlandse verzekeringsmarkt is tijdens deze crisis<br />
op twee manieren bijzonder gebleken. Nederland was<br />
nog <strong>een</strong> van de weinige landen waar op evenementenverzekeringen<br />
de risico’s voor de gevolgen van <strong>een</strong> pandemie<br />
of overheidsingrijpen in de regel waren gedekt.<br />
Na de recente uitbraak zijn de claims conform de polisvoorwaarden<br />
afgehandeld, maar is tegelijkertijd ook<br />
hier de dekking voor nieuwe contracten en nieuwe evenementen<br />
geschrapt (zoals ik eerder aangaf mede vanwege<br />
het claimbedrag dat de premie-inkomsten vele<br />
malen overstijgt).<br />
Anderzijds is er wereldwijd <strong>een</strong> discussie gaande<br />
over dekking voor de risico’s van <strong>een</strong> pandemie en overheidsingrijpen<br />
op bedrijfsschade. In Nederland heeft<br />
minder dan tien procent van de ondernemingen <strong>een</strong><br />
bedrijfsschadeverzekering. Daarbij bieden deze verzekeringen<br />
in de regel all<strong>een</strong> dekking na materiële schade.<br />
De gevolgen van <strong>een</strong> pandemie en daaruit voortvloeiende<br />
preventieve maatregelen door de overheid<br />
zijn dus vrijwel nooit verzekerd geweest en lijken dat<br />
in de toekomst ook niet te worden. In onder andere het<br />
Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten bieden bedrijfsschadeverzekeringen<br />
hiervoor juist relatief vaak<br />
dekking.<br />
‘Verbond blijft<br />
verzekeringsoplossingen<br />
voor toekomstige pandemieën<br />
onderzoeken’<br />
GEEN PANDEMIE-POOL VOOR BEDRIJFSSCHADES<br />
Wereldwijd zijn er voorbeelden van oplossingen om de<br />
risico’s op catastrofale gebeurtenissen verzekerbaar te<br />
maken, variërend van semi-private, publiek-private tot<br />
volledig publieke schema’s. Belangrijke voorwaarde is<br />
wel dat het gedekte risico zich niet tegelijkertijd in de<br />
hele wereld voordoet. Echter, door het wereldwijde karakter<br />
van <strong>een</strong> pandemie kunnen verzekeraars het risico<br />
niet (langer) beheersen via internationale spreiding<br />
door pools of herverzekering. Daarom is er nauwelijks<br />
herverzekeringskapitaal beschikbaar voor het verzekeren<br />
van bedrijfsschade (‘business interruption’) door<br />
overdraagbare ziekte en/of overheidsmaatregelen, of<br />
all<strong>een</strong> tegen strikte voorwaarden en <strong>een</strong> zeer hoge premie.<br />
Een blik op het overzicht van bestaande pools leert<br />
dat er nog nergens ter wereld <strong>een</strong> voorbeeld is van <strong>een</strong><br />
pandemie-pool voor bedrijfsschades.<br />
Het Verbond van Verzekeraars heeft vanaf medio<br />
vorig jaar de eventuele noodzaak en mogelijkheden van<br />
<strong>een</strong> verzekeringsoplossing voor toekomstige pandemieën<br />
in onderzoek. Het lijkt er nu nog op dat de verzekeringsdekking<br />
tegen de gevolgen van <strong>een</strong> pandemie nog<br />
weinig is veranderd voor de consument en zakelijke<br />
klant. Zoals hierboven reeds vermeld, is dit anders voor<br />
kredietverzekeringen, en de pandemiedekking voor de<br />
evenementensector. Maar met de kredietverzekeraars<br />
is <strong>een</strong> aparte regeling getroffen. Daarnaast is <strong>een</strong> regeling<br />
in voorbereiding voor de evenementenbranche.<br />
Het Verbond blijft de marktbewegingen volgen en waar<br />
nodig mogelijke verzekeringsoplossingen nader onderzoeken.<br />
AFSLUITING<br />
De Nederlandse economie lijkt de coronacrisis vooralsnog<br />
relatief goed te doorstaan en de verzekeringsbranche<br />
is slechts ten dele geraakt. De verzekeringsbranche<br />
levert <strong>een</strong> bijdrage aan gedupeerde bedrijven<br />
en burgers door waar mogelijk conform de voorwaarden<br />
risicodekking te (blijven) bieden. De rol van verzekeraars<br />
is beperkt waar het gaat om het afdekken<br />
van (bedrijfs)schades die ondernemers oplopen door<br />
de overheidsmaatregelen. In specifieke branches, zoals<br />
evenementen, transport en reis, hebben verzekeraars<br />
te maken met omzetdaling, terwijl in 2020 de schades<br />
zijn opgelopen. Ook voor kredietverzekeraars is de<br />
herverzekering door de overheid verliesgevend. Net als<br />
de andere verzekeraars nemen zij dit verlies om zo ondernemend<br />
Nederland te steunen in deze economisch<br />
moeilijke tijden. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 15
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
“DOOR DE COMPLEXHEID VAN <strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S EN HET<br />
ONTBREKEN VAN CONCURRENTIE IN DIT DEEL VAN ZUID-NEDERLAND<br />
ZIEN WIJ GROEIMOGELIJKHEDEN. DOOR JE TE ONDERSCHEIDEN EN<br />
TE <strong>SPECIAL</strong>ISEREN KRIJG JE VANZELF EEN GROOT BEREIK ONDER<br />
ONDERNEMERS IN HET MKB”, ALDUS JAN KEES VAN DOMMELE,<br />
DIRECTEUR/EIGENAAR VAN KLASSE ADVIES UIT ROOSENDAAL.<br />
Een markt voor<br />
echte professionals<br />
TEKST WILLEM VREESWIJK<br />
Klasse Advies, specialist in financiële zekerheid,<br />
is <strong>een</strong> MKB-advieskantoor met tien<br />
professionals die als missie hebben het ontzorgen<br />
van MKB-klanten. “Wij zijn ondernemende<br />
adviseurs voor ondernemende klanten.<br />
Transparantie en integriteit staan hoog<br />
in ons vaandel. Doe wat je belooft en kom je afspraken<br />
altijd na”, aldus Van Dommele, die met zijn kantoor<br />
klanten wil voorzien van het beste advies in de vakgebieden<br />
Bedrijfsverzekeringen, Inkomensverzekeringen,<br />
Pensioen, Risicobeheer, Financiële planning en Hypotheken.<br />
Het kantoor is gespecialiseerd in de zwaardere zakelijke<br />
brand- en aansprakelijkheidsrisico’s van ondernemers.<br />
“Door de verharding van de markt en fusies bij<br />
verzekeraars en grote beursmakelaars wordt de spoeling<br />
dunner. Door nieuwe buitenlandse partijen en bereidheid<br />
van verzekeraars om in volmachtpartijen te<br />
investeren lukt het ons nog wel om alle aangeboden zakelijke<br />
risico’s onder te brengen.”<br />
Het advieskantoor heeft zich toegelegd op het verzekeren<br />
van bijzondere risico’s omdat de materie complex<br />
is en de concurrentie in hun regio ontbreekt. “Door<br />
je te onderscheiden en specialiseren bouw je in je regio<br />
<strong>een</strong> naam op. Ons doel is niet direct het grootste kantoor<br />
van de regio te worden, maar wel het beste. We<br />
denken de komende jaren <strong>een</strong> autonome groei te kunnen<br />
behalen. Onze adviseurs specialiseren zich in één<br />
vakgebied. Door het stimuleren van <strong>een</strong> goede werksfeer<br />
en korte lijnen, zorgen wij dat ze elkaar de bal<br />
toespelen op het moment dat <strong>een</strong> klantcasus daarom<br />
vraagt. Hierdoor borgen we dat de klant het beste advies<br />
blijft krijgen.”<br />
‘Verzekeraars moeten<br />
kritischer worden<br />
met welke adviseurs<br />
ze zaken doen’<br />
GRENZEN STELLEN<br />
Volgens Van Dommele zijn bijzondere risico’s wel<br />
steeds lastiger te verzekeren. “Aan verzekeraars zou ik<br />
willen vragen om zelf ook kritisch te zijn met welke adviseurs<br />
ze zaken doen. Nog steeds worden door adviseurs<br />
aanvragen per e-mail verstuurd aan verzekeraars<br />
met gebrekkige informatie en de tekst of de aanbieder<br />
het maar uit wil zoeken. Dat kan echt niet meer. Specialiseer<br />
je of blijf weg uit de zakelijke markt, laat dat maar<br />
aan de professionals over.”<br />
16 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Jan Kees van Dommele:<br />
‘Specialiseer je of blijf uit<br />
de zakelijke markt weg.’<br />
DO’S EN DON’TS<br />
Wat zijn de do’s en don’ts voor adviseurs die zich willen<br />
bekwamen in het adviseren van bijzondere risico’s?<br />
“Zorg dat je, uiteraard naast je vereiste Wft-diploma’s,<br />
<strong>een</strong> opleiding als Gecertificeerd Risk Management Consultant<br />
of iets soortgelijks hebt gevolgd. Zorg er ook voor<br />
dat je enige ervaring opdoet en ga geregeld met <strong>een</strong><br />
risicoadviseur van de maatschappij mee. Dit zijn wel<br />
zo’n beetje de minimale aanbevelingen. Een don’t is om<br />
overal verstand van te hebben. De adviseur die én hypotheken<br />
én pensioenen én zakelijke en particuliere risico’s<br />
aanpakt, bestaat niet. Dan laat je dingen liggen en<br />
informeer je de klant niet naar behoren. Met alle aansprakelijkheidsrisico’s<br />
voor je onderneming als gevolg.”<br />
Mooi praktijkvoorbeeld? “Wij hebben <strong>een</strong> paar jaar<br />
geleden voor <strong>een</strong> aantal recyclebedrijven na de zoveelste<br />
premie- en eigen risico verhoging <strong>een</strong> buitenlandse<br />
verzekeraar gevonden die tegen <strong>een</strong> veel lagere premie<br />
met normaal eigen risico de brandverzekeringen wilde<br />
sluiten. Daarna hebben ze ook g<strong>een</strong> premieverhoging<br />
meer doorgevoerd. Dat maakt voor onze klanten <strong>een</strong><br />
behoorlijk verschil.” n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 17
PARTNER IN KENNIS<br />
DE SLOGAN ‘ZONDER TRANSPORT STAAT ALLES STIL’ IS WEL-<br />
LICHT EEN VAN DE BESTE EN MEEST WARE OOIT BEDACHT, MET<br />
DANK AAN TRANSPORT LOGISTIEK NEDERLAND (TLN). MAAR<br />
HOEWEL HET NUT EN DE NOODZAAK VAN TRANSPORT VOOR IE-<br />
DEREEN OVERDUIDELIJK IS, LIJKT DE VERZEKERING VAN DAT-<br />
ZELFDE TRANSPORT SOMS EEN LASTIG ONDERWERP VAN GE-<br />
SPREK. VOLGENS A.S.R. HOEFT DAT ZEKER NIET ZO TE ZIJN.<br />
Zakelijke transportverzekeringen nu ook via Cockpit<br />
Menselijk maatwerk in<br />
<strong>een</strong> dynamische wereld<br />
TEKST RIENK ANDRIESSEN<br />
Spreek <strong>een</strong> acceptatiespecialist<br />
en de passie voor het vak<br />
spat er af. “Schadeverzekeringen<br />
zijn ook het mooiste, er<br />
komt zoveel kennis en ervaring<br />
bij kijken. Zeker bij transportverzekeringen,<br />
de risico’s zijn zeer divers”, stelt Mathijs<br />
Meliono, al 34 jaar gespecialiseerd<br />
in transportverzekeringen. “Alles wat we<br />
produceren, alle grondstoffen, alle im- en<br />
export, alles wordt getransporteerd over<br />
water, door lucht over weg of rails, er is<br />
altijd <strong>een</strong> transportrisico aanwezig. Beschadiging,<br />
bederf, verlies, diefstal verzin<br />
het maar. Daar hebben wij bij a.s.r.<br />
uiteraard goede oplossingen voor, zoals<br />
de goederentransportverzekering, eigenvervoerverzekering,<br />
container- en opleggersverzekering<br />
en de vervoerdersaansprakelijkheidsverzekering<br />
voor transportbedrijven.<br />
En als vreemde <strong>een</strong>d in<br />
de bijt is er ook de landmateriaalverzekering,<br />
voor zeg maar zo’n beetje alles<br />
wat geel is, van tractor tot graafmachine.<br />
Het probleem voor de adviseur was echter<br />
dat deze verzekeringen, vanwege de<br />
complexiteit niet altijd via ons extranet<br />
Cockpit konden worden aangevraagd of<br />
gesloten. Dat maakte het lastig om deze<br />
producten mee te nemen in het advies.<br />
Daar hebben we nu verandering in aangebracht.”<br />
‘Transport blijft <strong>een</strong><br />
specialistisch product waar<br />
altijd mensen naar kijken’<br />
Sinds maart kunnen adviseurs daarom<br />
alle zakelijke verzekeringen via Cockpit<br />
aanvragen. Voorh<strong>een</strong> kon de adviseur<br />
daar al terecht voor particuliere producten<br />
en <strong>een</strong> beperkt deel zakelijke verzekeringen.<br />
Nu kunnen vrijwel alle zakelijke<br />
verzekeringen worden aangevraagd, geoffreerd<br />
en ook schades worden gemeld<br />
in Cockpit. Ook transport kan nu digitaal<br />
worden gesloten in het zakelijk voordeelpakket.<br />
Een groot voordeel daarvan is dat<br />
de adviseur zijn zakelijke klanten beter<br />
kan bedienen, want met transport erbij<br />
in één pakket kan hij zich beter richten<br />
op totaalrelaties. Overigens is het de intentie<br />
dat later dit jaar ook alle bestaande<br />
zakelijke verzekeringen overgaan naar<br />
het nieuwe systeem.<br />
Arthur van den Berg, productspecialist,<br />
is met zijn kennis van producten en<br />
voorwaarden de man die actief betrokken<br />
was bij de ontwikkeling van het digitaal<br />
sluiten van de transportverzekering. “Het<br />
was <strong>een</strong> uitdaging om het voor elkaar te<br />
krijgen dat ook transport in zijn diversi-<br />
18 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Arthur van den Berg:<br />
‘Drempels verlagen.’<br />
Mathijs Meliono:<br />
‘Het draait om mensen.’<br />
teit digitaal kon worden opgenomen. Het<br />
digitaliseren van deze niche producten is<br />
niet <strong>een</strong>voudig vanwege de complexiteit<br />
bij transport. Het gaat erom dat je uiteindelijk<br />
de juiste vragen stelt om zo tot <strong>een</strong><br />
goede beoordeling van het risico te kunnen<br />
komen. Dit is nu mogelijk doordat de<br />
aanvraagdialoog dynamisch wordt opgebouwd,<br />
afhankelijk van de gegeven antwoorden.<br />
Nu alle doorlopende transportverzekeringen<br />
digitaal in het voordeelpakket<br />
kunnen worden afgesloten, denken<br />
wij dat het daarmee gemakkelijker wordt<br />
om dit specifieke product ook daadwerkelijk<br />
onder de aandacht van de klanten te<br />
brengen. Hierdoor is het <strong>een</strong>voudiger geworden<br />
om <strong>een</strong> totaal aanbod te doen.”<br />
MAATWERK<br />
Veel van de transportaanvragen kunnen<br />
nu sneller en grotendeels digitaal worden<br />
afgehandeld, de ‘onderkant van de<br />
markt’ is hiervoor prima geschikt. Zodra<br />
het meer specifieke risico’s betreft, komt<br />
er toch <strong>een</strong> acceptant aan te pas. Van den<br />
Berg: “Maar anders dan eerst, komen die<br />
nu digitaal voorbereid in beeld, nadat alle<br />
vragen zijn ingevuld en er dus veel voorkennis<br />
bij de acceptant is. Dat maakt het<br />
gesprek <strong>een</strong>voudiger en laat het proces<br />
sneller verlopen. Gezien de complexiteit<br />
en diversiteit kun je niet alles vooraf digitaal<br />
‘afvangen’. In die situatie moeten er<br />
altijd specialisten naar kijken, want transportverzekeringen<br />
zijn nu <strong>een</strong>maal voor<br />
<strong>een</strong> deel maatwerk. Maar het mooie is<br />
wel dat de adviseur het risico digitaal kan<br />
aanvragen, <strong>een</strong> deel is gesneden koek, en<br />
<strong>een</strong> deel heeft extra aandacht nodig. Voor<br />
de adviseur is de winst dat hij het geheel<br />
in één <strong>keer</strong> kan aanvragen.”<br />
Meliono: “Wij hebben <strong>een</strong> afdeling<br />
met meer dan honderd jaar praktijkervaring<br />
in deze tak van sport, dus we kunnen<br />
heel snel schakelen omdat we weten<br />
waar het over gaat. Als wij <strong>een</strong> klant aan<br />
de telefoon hebben of bij <strong>een</strong> klant op<br />
bezoek zijn, dan weten we heel snel wat<br />
er speelt en waar hij behoefte aan heeft.<br />
Neem de ondernemer die <strong>een</strong> machine<br />
van <strong>een</strong> miljoen wil vervoeren naar zijn<br />
klant. Die denkt dat het transportrisico<br />
bij de vervoerder ligt. Maar zijn aansprakelijkheid<br />
is echter beperkt. In <strong>een</strong> gesprek<br />
met de klant kom je erachter dat<br />
zijn behoefte anders is en daar kan de<br />
adviseur dan op inspelen, mede dankzij<br />
onze expertise. Wij gaan veel dieper in op<br />
de voorwaarden en aansprakelijkheidsregimes.<br />
Het is logisch dat de adviseur niet<br />
die enorme diepe kennis heeft. Die weet<br />
van alles heel veel, maar hier helpen wij<br />
graag met onze gespecialiseerde kennis.<br />
Onze mensen zijn makkelijk benaderbaar<br />
en kunnen de adviseur bijstaan, in het<br />
belang van de adviseur én zijn klant. Dat<br />
is het samenspel waar wij voor staan.<br />
Plus dat a.s.r. schade zich verder ontwikkelt<br />
in de zakelijke markt.”<br />
GEREEDSCHAP<br />
Voor de adviseur die nu denkt dat hij niet<br />
meer bij de verzekeraar terecht kan met<br />
vragen en met <strong>een</strong> ‘systeem’ moet doen.<br />
“Nee”, zeggen Meliono en Van den Berg:<br />
“Het administratiesysteem is slechts <strong>een</strong><br />
middel. Het draait om de mensen, het systeem<br />
is er all<strong>een</strong> om informatie en kennis<br />
zo efficiënt mogelijk te delen. Voor<br />
de rest is en blijft het gewoon mensenwerk.”<br />
Meliono: “De transport en logistieke<br />
sector is <strong>een</strong> dynamische wereld. In de<br />
vele aspecten die de sector kent, willen<br />
wij <strong>een</strong> leidende rol spelen, wij kunnen<br />
daar veel kennis en maatwerk leveren.<br />
Met de genoemde digitale stap willen<br />
wij vooral de drempel en complexiteit<br />
verlagen om de adviseur en zijn klanten<br />
nog beter te helpen.” n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 19
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Onderscheid recreatief<br />
en beroepsmatig dronevliegen<br />
vervallen.<br />
Adviesalerts!<br />
ACTUELE ONTWIKKELINGEN DIE VAN BELANG KUNNEN ZIJN BIJ DE<br />
ADVISERING EN VERZEKERING VAN <strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S OP EEN RIJ. KENT U<br />
AL DE NIEUWE CATEGORIE ‘MOBIELE MACHINE’ BIJVOORBEELD?<br />
SAMENSTELING TOON BERENDSEN<br />
Prachtig die beelden van bovenaf gefilmd met<br />
<strong>een</strong> drone. Maar zo’n drone kan ook veel schade<br />
aanrichten door neer te storten of door<br />
ergens tegenaan te vliegen. Onbegrijpelijk<br />
daarom dat aanvankelijk voor recreatieve dronevliegers<br />
met zwaardere toestellen minder<br />
eisen golden dan voor zakelijke gebruikers van lichtere<br />
minidrones. Per 1 januari van dit jaar is het onderscheid<br />
tussen recreatief en beroepsmatig vliegen met <strong>een</strong> drone<br />
Europawijd uit de regelgeving gehaald. Men is verplicht<br />
zich (in Nederland via de RDW) te registreren als<br />
droneoperator in <strong>een</strong> van drie categorieën: Open, Specifiek,<br />
Gecertificeerd. Registratie is all<strong>een</strong> niet nodig als<br />
men <strong>een</strong> drone bestuurt die minder weegt dan 250 gram<br />
en g<strong>een</strong> camera heeft. Ook voor speelgoeddrones (die het<br />
EU Keurmerk Speelgoed hebben) is registratie niet nodig.<br />
Registratie vereist <strong>een</strong> vliegbewijs (vijf jaar geldig). Ook<br />
dient men <strong>een</strong> aansprakelijkheidsverzekering te hebben.<br />
20 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
THUISBEZORGING<br />
Door corona heeft thuisbezorging <strong>een</strong> hoge vlucht genomen.<br />
Verzekeraars hebben uit zichzelf vaak al de motorrijtuigendekking<br />
tijdelijk uitgebreid, omdat schade<br />
die wordt gereden bij het bezorgen met <strong>een</strong> privévoertuig<br />
niet op de zakelijke polis verzekerd is. Als het normale<br />
leven weer op gang komt, is het wel zaak om als<br />
adviseur in de gaten te houden dat enthousiaste ondernemers<br />
niet toch eten en andere zaken thuis blijven<br />
bezorgen met hun privévoertuig. Want op dat moment<br />
hebben de verzekeraars hun tijdelijke uitbreiding waarschijnlijk<br />
weer ingetrokken.<br />
Houd ook in de gaten of er wordt bezorg met e-<br />
bikes. Bokhorst Verzekeringen schrijft op zijn site: “Als<br />
je met de e-bike gaat bezorgen, bedenk dan dat de bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering<br />
(AVB) in veel gevallen<br />
g<strong>een</strong> dekking geeft voor schade veroorzaakt met de<br />
delivery e-bike aan derden. De verzekeraar beroept zich<br />
daarbij op het punt dat de e-bike <strong>een</strong> motorrijtuig is en<br />
dat volgens de polisvoorwaarden van de bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering<br />
schade met motorrijtuigen<br />
is uitgesloten. Voor de e-bike (net zoals de brommers) is<br />
dus <strong>een</strong> aparte WA-verzekering nodig. Voor de gewone<br />
fiets (dus zonder ondersteuning) is er vaak wel dekking<br />
voor schade aan derden onder de bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering.”<br />
De e-bike is trouwens hard bezig ook <strong>een</strong> bijzonder<br />
risico te worden. Sowieso veroorzaakt de e-bike veel,<br />
vaak oudere ver<strong>keer</strong>sslachtoffers. Maar de e-bike is ook<br />
zeer gewild bij het dievengilde. Wist u trouwens dat er<br />
<strong>een</strong> organisatie bestaat, AFAC, die zich bezighoudt met<br />
het (internationaal) ophalen, registeren en verwerken<br />
van teruggevonden/uitge<strong>keer</strong>de fietsen ten behoeve<br />
van verzekeraars?<br />
Een mooi recent initiatief: de Batavus Cura, <strong>een</strong><br />
elektrische fiets die volledig is afgestemd op de wensen<br />
van thuiszorgmedewerkers ontwikkeld door Vierstroom<br />
Zorg Thuis, Batavus Accell en Aon (verantwoordelijk<br />
voor de verzekering en pechhulp). Verzekeren van<br />
mobiliteit in plaats van enkel de fiets verzekeren, dat is<br />
inderdaad de toekomst.<br />
bromfiets, de daarvoor geldende ver<strong>keer</strong>sregels, de voor<br />
bijzondere bromfiets geldende verzekeringsplicht en<br />
het feit dat <strong>een</strong> voertuig niet mag worden aangepast,<br />
omdat het dan wellicht niet meer valt onder de aanwijzing<br />
en derhalve niet meer is toegelaten tot de weg. De<br />
wijze waarop de aanvrager dit invult is niet bepaald,<br />
maar kan bestaan uit het aanbieden van <strong>een</strong> training,<br />
het verstrekken van informatieboekjes of het verwijzen<br />
naar (instructie)video’s op internet. Hiervoor kan de<br />
aanvrager ook <strong>een</strong> derde partij inschakelen.<br />
De BSO Stint is inmiddels vernieuwd en heet nu BSO<br />
bus. Er zijn door het ministerie en de sectororganisaties<br />
Kinderopvang afspraken vastgelegd in <strong>een</strong> afdwingbaar<br />
convenant over het veilig gebruik van de BSO bus<br />
op de openbare weg. De bestuurder bijvoorbeeld moet<br />
aantoonbaar en met goed gevolg <strong>een</strong> rijvaardigheidstraining<br />
gericht op het besturen van de BSO bus hebben<br />
afgerond en over <strong>een</strong> certificaat beschikken. Met Steijnborg<br />
Assurantiën was al <strong>een</strong> speciale verzekering ontwikkeld.<br />
Deze polis, aldus de polisvoorwaarden januari<br />
2021, biedt – naast verzekering van het casco - dekking<br />
voor de aansprakelijkheid van de verzekerden voor<br />
schade die met of door de BSO Bus aan personen en/of<br />
zaken wordt toegebracht tot maximaal de volgende bedragen:<br />
7,5 miljoen euro voor schade aan personen, per<br />
gebeurtenis, ongeacht het aantal slachtoffers en 2,5 miljoen<br />
euro voor schade aan zaken per gebeurtenis.<br />
(LAND)BOUWVOERTUIGEN<br />
Sinds 1 januari 2021 geldt <strong>een</strong> registratieplicht voor<br />
(land)bouwvoertuigen. Dat houdt in dat voor die datum<br />
in Nederland in gebruik genomen land- of bosbouwtrekkers,<br />
motorrijtuigen met beperkte snelheid (MMBS),<br />
land- of bosbouwaanhangwagens en verwisselbare<br />
getrokken uitrustingsstukken moeten worden geregistreerd<br />
(er geldt hierbij <strong>een</strong> overgangstermijn tot 1 januari<br />
2022). Wordt er met het voertuig harder gereden dan<br />
25 kilometer per uur, dan moet er <strong>een</strong> kentekenplaat op.<br />
De registratie- en kentekenplaatplicht wordt gecombineerd<br />
met het verhogen van de maximumsnelheid voor<br />
(land)bouwvoertuigen. Die maximumsnelheid gaat,<br />
<strong>BIJZONDERE</strong> BROMFIETSEN<br />
Bijzondere bromfietsen duiken steeds vaker op in het<br />
straatbeeld, soms ook met tragische gevolgen getuige<br />
het Stint-drama in Oss. Na dit ongeluk zijn de toelatingseisen<br />
voor bijzondere bromfietsen in 2019 aangescherpt.<br />
Specifiek zijn bijvoorbeeld de eisen aan de remmen<br />
verder uitgewerkt. Voor de verkoop wordt tevens<br />
voorgeschreven dat de koper over het gebruik van de<br />
bijzondere bromfiets actief wordt geïnformeerd. Dit betekent<br />
bijvoorbeeld dat informatie moet worden verstrekt<br />
over het besturen en bedienen van de bijzondere<br />
‘Het is niet meer<br />
mogelijk om bijvoorbeeld<br />
<strong>een</strong> personenauto om te<br />
bouwen naar <strong>een</strong> MMBS’<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 21
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
all<strong>een</strong> als de constructiesnelheid van het voertuig dat<br />
toelaat, van 25 naar 40 kilometer per uur.<br />
(Land)bouwtrekkers op wielen die harder dan 40 kilometer<br />
per uur kunnen rijden moeten voortaan ook APKgekeurd<br />
worden. Die APK-plicht start – gefaseerd – op<br />
1 mei 2021. De trekker moet vier jaar na de datum eerste<br />
toelating voor het eerst worden gekeurd. Daarna moet de<br />
land- of bosbouwtrekker elke twee jaar worden gekeurd.<br />
De APK-plicht geldt niet voor land- en bosbouwtrekkers<br />
op wielen met <strong>een</strong> maximum snelheid van 40 kilometer<br />
per uur of minder, op rupsbanden, die worden gebruikt<br />
voor landbouw, tuinbouw, bosbouw, veeteelt of<br />
visserij, hoofdzakelijk op het terrein waar dit plaatsvindt.<br />
Terrein is inclusief landwegen, bospaden en akkers.<br />
MOBIELE MACHINE<br />
Het is sinds 1 januari niet meer mogelijk om bijvoorbeeld<br />
<strong>een</strong> personenauto om te bouwen naar <strong>een</strong> MMBS. In de<br />
plaats van de MMBS is de voertuigcategorie ‘mobiele<br />
machine’ gekomen. Een mobiele machine is <strong>een</strong> motorvoertuig<br />
dat speciaal is ontworpen en gebouwd voor het<br />
uitvoeren van werkzaamheden en niet is bedoeld voor<br />
personen- of goederenvervoer over de weg. Een mobiele<br />
machine moet zijn goedgekeurd voordat zij op de weg<br />
mag komen. Voor deze voertuigen bestaat vooralsnog all<strong>een</strong><br />
<strong>een</strong> nationale individuele goedkeuring.<br />
CYBER<br />
Financieel adviseurs besteden terecht steeds meer aandacht<br />
aan cyberrisico’s die hun klanten lopen. Een recent<br />
nieuw en handig hulpmiddel hierbij: de Risicoklasseindeling<br />
Digitale Veiligheid voor het MKB. De Risicoklasseindeling<br />
bestaat uit elf vragen (digitaltrustcenter.nl/risicoklasse).<br />
De vragenlijst is vlot samen met de<br />
MKB-klant in te vullen, waarna – op basis van vier risicoklassen<br />
- <strong>een</strong> inventarisatie van kwetsbaarheden en<br />
beveiligingsmaatregelen wordt geboden. De komende<br />
tijd wordt nog <strong>een</strong> aantal zaken opgepakt. Hoe bijvoorbeeld<br />
te borgen dat de ondernemer ook daadwerkelijk<br />
beveiligingsmaatregelen treft? En hoe ervoor te zorgen<br />
dat de aandacht voor cyberweerbaarheid blijft? Verder<br />
wordt gewerkt aan <strong>een</strong> certificeringstraject voor leveranciers<br />
van cyberveiligheid, zodat ondernemers weten<br />
dat ze met goed gekwalificeerde aanbieders in zee<br />
gaan. Maar de Risicoklasseindeling zoals ze er nu ligt, is<br />
zeker <strong>een</strong> goed begin.<br />
Particulieren konden het cyberrisico al verzekeren,<br />
maar nieuw is dat enkele partijen nu standaard cyberdekking<br />
bieden op de inboedelverzekering. Hoe relevant<br />
die dekking echt is, moet nog blijken. Maar waar<br />
het in dit geval misschien meer om gaat is de hulp die<br />
de klant kan inroepen bij <strong>een</strong> cyberincident.<br />
NATIONAAL KEURMERK LETSELSCHADE<br />
Op 4 januari 2021 lanceerde De Letselschade Raad het<br />
Nationaal Keurmerk Letselschade. Het NKL vervangt<br />
het Register Letselschade en wordt toegekend aan de<br />
hand van vastgestelde normen waaraan organisaties<br />
moeten voldoen. Een driejaars auditcyclus is ontwikkeld<br />
om de kwaliteit van dienstverlening te toetsen, te<br />
Sinds 1 januari 2021 geldt <strong>een</strong> registratieplicht<br />
voor (land)bouwvoertuigen.<br />
22 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
behouden en daar waar mogelijk te verbeteren. Met het<br />
verkrijgen van het NKL “onderscheiden dienstverleners<br />
zich en tonen ze aan dat ze kwaliteit leveren”. De Letselschade<br />
Raad streeft ernaar dat de verwijzers slachtoffers<br />
slechts nog doorverwijzen naar organisaties die in<br />
het bezit zijn van het NKL.<br />
CORONARELLEN<br />
Een jaar geleden had niemand kunnen bedenken dat<br />
Nederland te maken zou krijgen met avondklok- of coronarellen.<br />
Toch zijn die rellen er geweest, met de nodige<br />
schade tot gevolg. Schade door groot molest (gewapend<br />
conflict, burgeroorlog, opstand, binnenlandse<br />
onlusten, oproer en muiterij) is in principe uitgesloten<br />
van verzekeringsdekking. Rellen en opstootjes gelden<br />
echter als klein molest en dan is de schade doorgaans<br />
wel verzekerd. Toch vond het kabinet het nodig <strong>een</strong> regeling<br />
bedrijvenschade coronarellen in het leven te roepen.<br />
Op het moment van schrijven van dit artikel werd<br />
nog gewerkt aan de voorwaarden. Maar het kabinet<br />
had al wel de contouren geschetst. De regeling geldt<br />
ondernemers die verzekerd zijn, maar onvoldoende<br />
dekking hebben en daardoor niet het hele bedrag aan<br />
schade vergoed krijgen, ondernemers die verzekerd zijn<br />
maar eigen risico hebben op hun polis en ondernemers<br />
die niet verzekerd zijn voor de opgelopen schade. Bedragen<br />
noemde het kabinet op dat moment nog niet.<br />
‘Regeling bedrijvenschade<br />
coronarellen<br />
minder uitzonderlijk<br />
dan het lijkt’<br />
UITZONDERLIJK?<br />
Het kabinet spreekt van <strong>een</strong> uitzonderlijke stap, maar<br />
dat valt wel mee. Want in Nederland trekt de regering<br />
wel vaker de portemonnee na <strong>een</strong> calamiteit. Dat is<br />
fijn voor de mensen die het treft, maar je kunt je afvragen<br />
of die mensen zich niet ook gewoon hadden kunnen<br />
verzekeren. Nederland kent bijvoorbeeld <strong>een</strong> brede<br />
weersverzekering open teelt, waarvan <strong>een</strong> groot deel<br />
van de premie (63,7 procent in 2021!) nota bene wordt<br />
gesubsidieerd. Toch sluit lang niet iedere landbouwer<br />
deze verzekering af. Blijkbaar wordt er gerekend op<br />
overheidssteun als het toch mis mocht gaan. De vraag<br />
is of dit vol te houden is nu de weersgevolgen van de<br />
klimaatverandering steeds heftiger worden. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 23
PARTNER IN KENNIS<br />
HET ZIJN BOEIENDE TIJDEN IN DE CHAMPIONS LEAGUE VAN<br />
HET VERZEKEREN, ZEGT DANNY SIAU, DIRECTEUR BEURS-<br />
MAKELAARDIJ VAN VKG. NATUURLIJK IS HET VERZEKEREN VAN<br />
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S NOOIT SAAI. MAAR MET DE HAUSSE AAN<br />
ZONNEPANELEN EN DOOR DE CORONACRISIS IN ONBRUIK<br />
GERAAKTE KANTOORRUIMTE, KOMEN ER RELATIEF NIEUWE<br />
UITDAGINGEN OP DE SECTOR AF. DAARNAAST ZIET SIAU<br />
BEWEGING OP HET AANSPRAKELIJKHEIDSFRONT. “SUPERLIJM<br />
IN JE HAAR SMEREN EN DAN DE FABRIKANT AANKLAGEN…<br />
HET KAN ZO MAAR INGEBURGERD RAKEN.”<br />
VKG, de energie achter financiële rust<br />
“We doen er alles<br />
aan om ja te krijgen”<br />
TEKST MARTIN NEYT | BEELD VKG<br />
VKG lanceerde onlangs <strong>een</strong><br />
nieuwe website en huisstijl,<br />
vergezeld van de slogan ‘de<br />
energie achter financiële<br />
rust’. De schijnbare paradox<br />
in die ene zin zorgt ervoor dat je even terugleest.<br />
Toch is de boodschap kraakhelder:<br />
het bieden van <strong>een</strong> zorgeloos financieel<br />
leven aan de eindklant, vergt inspanning<br />
van de grootste serviceprovider<br />
van Nederland én van de financieel adviseurs<br />
met wie ze samenwerkt.<br />
“G<strong>een</strong> enkel risico is standaard, maar<br />
binnen co-assurantie pakken we de meest<br />
complexe vraagstukken op”, zegt Danny<br />
Siau. “Steeds meer risico’s zijn provinciaal<br />
en in volmacht niet meer te sluiten. Vandaar<br />
dat ik wel <strong>een</strong>s zeg dat we ons in de<br />
Champions League van het verzekeren begeven.<br />
Het is topsport om dan samen met<br />
financieel adviseurs de beste oplossing<br />
voor de klant te vinden. Als dat lukt, geeft<br />
me dat ook persoonlijk veel energie.”<br />
Een risicodrager kan nee zeggen op<br />
<strong>een</strong> aanvraag, en soms is dat uiteindelijk<br />
het enige antwoord dat <strong>een</strong> adviseur <strong>een</strong><br />
klant kan geven, maar VKG neemt daar<br />
niet snel genoegen mee. “Is het nee, dan<br />
doen we er alles aan om ja te krijgen. We<br />
beschikken over <strong>een</strong> netwerk van ruim<br />
140 financiële partijen, dus er zijn alternatieven.<br />
De adviseur zorgt er tegelijkertijd<br />
voor dat het risico wordt ‘gepeld’, dus hij of<br />
zij inventariseert wat de klant wenst, wat<br />
het risico precies inhoudt, welk deel de<br />
klant eventueel zelf kan dragen en wat er<br />
absoluut moet worden verzekerd. Die dynamische<br />
wisselwerking tussen adviseur,<br />
klant en VKG zorgt ervoor dat we mooie<br />
resultaten kunnen boeken. Het aandeel<br />
polissen via de co-assurantiemarkt zal de<br />
komende jaren blijven stijgen.”<br />
BRANDEN ALS EEN FAKKEL<br />
Technische kennis speelt <strong>een</strong> essentiële<br />
rol bij het verzekeren van bijzondere risico’s.<br />
Het kan gaan om de hoogwaardige<br />
biomedische industrie en de foodsector,<br />
maar ook om beveiliging en bouw. Siau<br />
wijst op het afbranden van de flat in het<br />
Londense Kensington, zo’n vier jaar geleden.<br />
“De bouwwijze in combinatie met<br />
de brandbare gevelbeplating creëerde<br />
<strong>een</strong> soort fakkel. Dichterbij huis kennen<br />
we natuurlijk het door constructiefouten<br />
ingestorte dak van het AZ-stadion en<br />
het zeer brandbare isolatiemiddel waarop<br />
de 5000 zonnepanelen van Thialf zijn<br />
gemonteerd. Kennis van grondstoffen,<br />
technische toepassingen en bouwwijzen<br />
is voor risicodragers echt onmisbaar.<br />
Wij werken dan ook samen met gespecialiseerde<br />
partijen die deze kennis in huis<br />
hebben.”<br />
24 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Bouwwerken met zonnepanelen zijn volgens<br />
Siau <strong>een</strong> uitdaging voor nu en voor<br />
de nabije toekomst. Daarbij gaat het niet<br />
all<strong>een</strong> om brandgevaar, ook instorting<br />
door wind- en sneeuwbelasting liggen<br />
op de loer. “Zonnepanelen leveren <strong>een</strong><br />
besparing, maar ze zijn tevens <strong>een</strong> risico.<br />
Voor financieel adviseurs betekent het<br />
dat ze voor hun klanten kritisch moeten<br />
kijken naar de installatie. Het beste is<br />
natuurlijk als adviseurs al bij het voortraject<br />
betrokken zijn, dan kunnen ze problemen<br />
voor zijn. Je ziet het aan Thialf,<br />
daar zit men nu met hoge herstelkosten<br />
opgescheept.”<br />
SHIFT NAAR PREVENTIE<br />
De verzekeringssector maakte jaren geleden<br />
al de shift naar risicomanagement<br />
en preventie. Waar verzekeringen voorh<strong>een</strong><br />
als oplossing werden gezien, gelden<br />
ze nu als laatste schakel in <strong>een</strong> compleet<br />
pakket van beschermende maatregelen.<br />
Adviseurs spelen daarin <strong>een</strong> cruciale<br />
rol, stelt Siau. “Verzekeraars hanteren<br />
harde clausules met strenge preventieve<br />
eisen. Adviseurs informeren klanten<br />
daarover vanuit hun zorgplicht. Ze maken<br />
preventie concreet door aan te geven<br />
welke preventieve stappen klanten kunnen<br />
zetten en schetsen de gevolgen van<br />
schade. Wat gebeurt er als <strong>een</strong> bedrijf<br />
dagen stil komt te liggen? Kan <strong>een</strong> ondernemer<br />
die lasten dragen? Dat laatste<br />
is heel belangrijk, zonder <strong>een</strong> sprekend<br />
voorbeeld dringen de gevolgen niet altijd<br />
tot klanten door.”<br />
DREIGING ONDERSCHAT<br />
Een dreiging die nog altijd wordt onderschat,<br />
is cybercrime. Hoewel criminelen<br />
ransomware, DDoSS-aanvallen en<br />
phishingmails als hagel op het bedrijfsleven<br />
afschieten, zijn nog veel mkb’ers van<br />
mening dat ze gevrijwaard blijven van<br />
digitaal gevaar. De coronacrisis heeft de<br />
dreiging volgens Siau all<strong>een</strong> maar vergroot.<br />
“Meer mensen werken thuis, waardoor<br />
bedrijven extra moeten letten op de<br />
beveiliging van hun systemen. Daarnaast<br />
hebben veel ondernemers momenteel<br />
iets anders aan hun hoofd. Als de omzet<br />
onder druk staat, investeer je niet zo<br />
Danny Siau: ‘In de Champions League<br />
van het verzekeren.’<br />
maar in <strong>een</strong> cyberpolis. Het kan voor adviseurs<br />
dan ook lastig zijn om cybercrime<br />
aan te kaarten bij klanten. Stip in elk geval<br />
preventie aan”, zegt Siau. “Met tweestaps-verificatie,<br />
<strong>een</strong> goede virusscanner,<br />
firewalls en backs-ups staan mkb’ers<br />
al sterker. Tenslotte kunnen klanten <strong>een</strong><br />
verzekering sluiten ter beperking van<br />
schade mochten zij toch getroffen worden<br />
door cybercrime.<br />
TYPISCH AMERIKAANS<br />
Welke uitdagingen ziet Siau voor de nabije<br />
toekomst ontstaan? Hij maakt onderscheid<br />
tussen risico’s die nu al moeilijk<br />
te verzekeren zijn en vraagstukken<br />
die binnenkort op het bord van adviseurs<br />
liggen. In de eerste categorie vallen onder<br />
andere recyclebare opslag, hout- en<br />
staalverwerking en productaansprakelijkheid.<br />
“Wat betreft het laatste, denk ik<br />
dat we steeds meer gespecialiseerde en<br />
buitenlandse partijen op de markt zien.<br />
We lachen nu om <strong>een</strong> typisch Amerikaanse<br />
situatie waarbij <strong>een</strong> dame superlijm<br />
in haar kapsel smeert en dan overweegt<br />
de fabrikant aan te klagen, maar<br />
die claimcultuur zou ook hier wel <strong>een</strong>s<br />
ingeburgerd kunnen raken.”<br />
Relatief nieuwe uitdagingen zijn volgens<br />
hem leegstaande kantoorpanden en<br />
bedrijfsverzamelgebouwen, zeker in combinatie<br />
met zonnepanelen op de daken.<br />
“De coronacrisis zorgt voor <strong>een</strong> andere<br />
opvatting van werk. Mensen werken vaker<br />
thuis of betrekken kleinere kantoorruimtes.<br />
Gaat het om bedrijfsverzamelgebouwen,<br />
dan is de vraag wie je buren zijn.<br />
Je kunt <strong>een</strong> administratiekantoor runnen,<br />
maar als je buurman of -vrouw <strong>een</strong> glasblazerij<br />
heeft, wordt het brandrisico <strong>een</strong><br />
stuk risicovoller. Ook transformatie van<br />
lege kantoren tot woningen gaat nieuwe<br />
risicovraagstukken opleveren. Hoe is de<br />
brandveiligheid geregeld en wat voor installaties<br />
krijgen de bewoners?<br />
Tenslotte is het voor de klant van belang<br />
dat voorwaarden en clausules daadwerkelijk<br />
passen bij het verzekerde risico.<br />
Samen met ons team helpen wij de adviseur<br />
deze vraagstukken op te lossen, zodat<br />
de klant rustig kan slapen”, besluit Siau. n<br />
www.vkg.nl<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 25
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
NAJAAR 2020 HEBBEN VNAB, VERBOND EN<br />
ADFIZ DE HANDEN INEENGESLAGEN OM TE<br />
ONDERZOEKEN HOE ZE ERVOOR KUNNEN<br />
ZORGEN DAT ZOGEZEGD LASTIGE ZAKELIJKE<br />
RISICO’S TEGEN EEN ACCEPTABELE PREMIE EN<br />
ONDER ACCEPTABELE VOORWAARDEN GEDEKT<br />
BLIJVEN. DAT HEEFT UITEINDELIJK GELEID<br />
TOT EEN SET PROLONGATIERICHTLIJNEN EN<br />
–UITGANGSPUNTEN VOOR 2021, GERICHT OP<br />
DE SAMENWERKING BINNEN DE KETEN. DUS<br />
Enno Wiertsema:<br />
‘Spiraal moet doorbroken<br />
worden.’<br />
NIET OP DE INHOUD. DAARVAN KUN JE ZEGGEN<br />
– EN SOMMIGEN DOEN DAT OOK – DAT DAT<br />
EEN GEMISTE KANS IS. DAT WE INHOUDELIJKE<br />
ONDERWERPEN DIE WE NU ALS MAATWERK<br />
AAN TAFEL BESPREKEN, JUIST IN GENERIEKE<br />
INHOUDELIJKE RICHTLIJNEN MOETEN<br />
VERVATTEN.<br />
TEKST ENNO WIERTSEMA, DIRECTEUR ADFIZ<br />
26 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
OPINIE<br />
Verantwoordelijkheid<br />
nemen<br />
En ergens snap ik die stellingname ook wel.<br />
De verharding van de markt en daarmee samenhangende<br />
problemen rondom de prolongaties<br />
zijn met de prolongatierichtlijnen<br />
en -uitgangspunten all<strong>een</strong>, naar alle waarschijnlijkheid<br />
niet met<strong>een</strong> de wereld uitgeholpen.<br />
Ik had dat zelf ook liever anders gezien. Maar<br />
moeten we dan maar niets doen? En sikkeneurig op elkaar<br />
lopen afgeven? Nee, dát gaat ons, en daarmee de<br />
klant, pas verder helpen… Of zou dat de boel juist verergeren<br />
en de markt nog meer op slot doen gaan?<br />
RISICO’S GOED MANAGEN<br />
Anderzijds is het ook belangrijk dat adviseurs de risico’s<br />
van hun klanten op <strong>een</strong> goede manier managen. Dat ze<br />
op tijd en regelmatig met hun klanten in gesprek gaan<br />
en blijven. En gedurende het jaar goed in de gaten houden<br />
of de klant de maatregelen uitvoert die zijn afgesproken<br />
om de risico’s te verkleinen of te beheersen.<br />
Als je pas tegen het einde van het jaar weer <strong>een</strong>s poolshoogte<br />
gaat nemen, ben je te laat; zoveel is zeker. Het is<br />
keihard werken in zo’n harde markt. Dat is taai want er<br />
blijft steeds veel onduidelijk en onzeker.<br />
GOEDE AANZET<br />
Oké, die spiraal moest dus doorbroken worden en de<br />
richtlijnen en uitgangspunten zijn daar <strong>een</strong> goede aanzet<br />
toe. We moeten bovendien niet vergeten dat richtlijnen<br />
zelf, waarschijnlijk het probleem niet oplossen.<br />
Deel van het probleem is juist dat er te generiek over<br />
risico’s wordt geoordeeld. We hebben maatwerk nodig,<br />
en dat vraagt om meer tijd en bereidheid, niet om voorgeschreven<br />
inhoud.<br />
Tegelijkertijd moeten we – als gehele sector – <strong>een</strong>s<br />
bij onszelf te rade gaan. Het kan toch niet zo zijn dat ondernemers<br />
het slachtoffer worden van enerzijds verzekeraars<br />
die hun verantwoordelijkheid niet nemen? En<br />
die, in plaats van de risico’s van klanten afdekken, meer<br />
bezig zijn met hoe ze ervoor kunnen zorgen dat ze zélf<br />
zo min mogelijk risico lopen? Dat is de wereld op z’n<br />
kop. En, ik heb het al vaker gezegd, <strong>een</strong> ver<strong>keer</strong>d signaal<br />
naar de maatschappij.<br />
‘Laten we werken<br />
met dat wat we<br />
wél hebben’<br />
Dus laten we werken met dat wat we wel hebben: vakkennis,<br />
passie voor onze klant en nu ook prolongatierichtlijnen<br />
en –uitgangspunten. Want die geven houvast<br />
en duidelijkheid over het proces en daarmee ruimte<br />
om te focussen op de inhoud. En nee, daarmee zijn<br />
we er nog niet. Maar de eerste horde is genomen. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 27
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
“WIJ HELPEN DE KLANT VANUIT DE OVERTUIGING DAT IEDERE KLANT<br />
BIJZONDER IS EN NIET STANDAARD. WIJ KIJKEN DAN OOK NIET SNEL<br />
GEK OP VAN EEN RISICO EN KUNNEN MEESTAL TERUGVALLEN OP REEDS<br />
LOPENDE OVEREENKOMSTEN EN OPGEDANE ERVARINGEN”, ALDUS<br />
MARNIX BOKHORST VAN BOKHORST VERZEKERINGEN UIT ILPENDAM.<br />
Omdat elke klant<br />
bijzonder is...<br />
TEKST WILLEM VREESWIJK<br />
‘Wij weten waar onze<br />
grenzen liggen en voor<br />
welke risico’s wij g<strong>een</strong><br />
mogelijkheden hebben”<br />
Bokhorst Verzekeringen is met vijf medewerkers<br />
gespecialiseerd in totaaloplossingen<br />
voor ondernemers en particulieren die<br />
door hun werkzaamheden, investeringen<br />
en/of hobby’s afwijken van het ‘standaard’<br />
en daardoor tegen steeds meer acceptatie<br />
beperkingen oplopen. “Denk daarbij o.a. aan ondernemende<br />
particulieren, verzamelaars, deelgebruik, verhuur,<br />
bezorging en foodtrucks”, zegt Bokhorst. “Om dit<br />
te kunnen doen werken we al vele jaren samen met<br />
diverse maatschappijen zoals de Ver<strong>een</strong>de, Klaverblad,<br />
a.s.r., Nationale-Nederlanden en Allianz en verschillende<br />
gespecialiseerde aanbieders en serviceproviders.<br />
Door onze kennis en ervaring weten we waar er wel<br />
mogelijkheden zijn en onder welke condities we met<br />
succes <strong>een</strong> aanvraag kunnen doen. We krijgen dan ook<br />
regelmatig vanuit maatschappijen relaties doorverwezen<br />
om samen te bekijken welke mogelijkheden er wel<br />
of niet zijn.”<br />
Bokhorst kijkt niet snel gek op van <strong>een</strong> risico.<br />
“Meestal kunnen we terugvallen op reeds lopende over<strong>een</strong>komsten<br />
en opgedane ervaringen. Belangrijk daarbij<br />
is onze ervaring als het gaat om het inschatten van<br />
de ondernemersvaardigheden, preventie-eisen die worden<br />
gesteld in combinatie met de maatregelen die er<br />
reeds zijn genomen, de algehele bedrijfsvoering, het<br />
verzekerings- en schadeverleden, de verwachting en<br />
overige zaken die van belang zijn om <strong>een</strong> complete risico<br />
inschatting te kunnen maken.“<br />
Marnix: “Ook weten we waar onze grenzen liggen<br />
en voor welke risico’s wij dus g<strong>een</strong> mogelijkheden hebben.<br />
Maar als uit alles blijkt dat het <strong>een</strong> goed verhaal<br />
is met de juiste onderbouwing en het bij ons past, dan<br />
maken we ons hard voor de zaak en zoeken we naar de<br />
juiste partner of de best passende combinatie. Uiteindelijk<br />
kunnen we het risico in de meeste gevallen onderbrengen<br />
op de Nederlandse markt, maar we kijken wel<br />
steeds meer naar internationale mogelijkheden.”<br />
NIET STANDAARD<br />
Bokhorst Verzekeringen is in 2005 gestart en zette in<br />
op de online vindbaarheid, met als uitgangspunt: ‘Bokhorst<br />
Verzekeringen; Omdat je niet standaard bent,<br />
maar bijzonder.’ “Vanaf het begin ben ik bezig geweest<br />
naar het zoeken van oplossingen voor verschillende<br />
doelgroepen waarmee ik in contact kwam en waarvan<br />
28 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Marnix Bokhorst:<br />
‘Inzet, ervaring<br />
en doorzettings<br />
vermogen zijn vereist.’<br />
al snel bleek dat het niet <strong>een</strong> <strong>een</strong>-tweetje was om het<br />
risico onder te brengen. Deze niches ben ik vervolgens<br />
verder gaan uitwerken en hebben we speciale dekkingen<br />
kunnen opstellen die aansluiten bij de wens vanuit<br />
de markt. Op die manier maak je het verschil en ben je<br />
van toegevoegde waarde voor je klant.”<br />
Volgens Bokhorst is het goed mogelijk <strong>een</strong> bijzonder<br />
risico te verzekeren, mits is voldaan aan de benodigde<br />
randvoorwaarden en het risico past binnen de lopende<br />
portefeuille. “Wel vraagt het behoorlijk wat inzet, ervaring<br />
en doorzettingsvermogen. Door de vele personel<strong>een</strong><br />
systeemwijzigingen bij de maatschappijen en de verregaande<br />
acceptatiebeperkingen is het vaak zeer lastig<br />
om de juiste gesprekspartner aan tafel te krijgen. Hierdoor<br />
zijn aanvraagtrajecten vaak lang en als de computer<br />
dan ook nog ‘nee’, zegt, dan is dat frustrerend.”<br />
DO’S EN DON’TS<br />
“Een tip voor wie zich in bijzondere risico’s wil bekwamen:<br />
kies <strong>een</strong> branche of beter nog <strong>een</strong> specifieke groep<br />
binnen <strong>een</strong> branche en zorg ervoor dat je van toegevoegde<br />
waarde bent. Wat je vooral niet moet doen, is instappen<br />
in branches waar je g<strong>een</strong> feeling mee hebt.”<br />
Een best practice voor Bokhorst is de samenwerking<br />
met Getaround/Lev. Lev is het netwerk van kleine elektrische<br />
voertuigen die voor ieder<strong>een</strong> toegankelijk zijn<br />
via app of telefoon. “Wij hebben de pilot verzekerd met<br />
deelvoertuigen in Rotterdam. “Met elkaar zijn we dit<br />
traject ingegaan en we hebben veel ervaring opgedaan<br />
over o.a. het gebruik, de schades, de schadeafhandeling,<br />
etc. Kennis die we ook weer gebruiken voor andere projecten.<br />
Door het onbekende was acceptatie lastig, maar<br />
we hebben toch die passende oplossing kunnen vinden.”<br />
Ander voorbeeld is Citysteps. “In Waalwijk verzekeren<br />
we het eerste deelstepsproject in Nederland en<br />
werken we samen aan <strong>een</strong> gezond schadeverloop door<br />
onder meer onze ervaring te delen en zodoende mee te<br />
helpen aan <strong>een</strong> succesvolle verdere uitrol in Nederland.”<br />
Verder heeft Bokhorst de afgelopen jaren veel bijzondere<br />
motorvoertuigen verzekerd die ergens anders<br />
niet konden worden verzekerd, zoals treintjes, tanks en<br />
ander legermaterieel, strandkarren, praalwagens, huifkarren,<br />
amfibievoertuigen, tuktuks en vele bijzondere<br />
scoot- en brommobielen. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 29
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
30 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
DE EVENEMENTENINDUSTRIE IS EXTREEM HARD<br />
GERAAKT DOOR DE CORONACRISIS. AL SINDS MAART<br />
2020 LIGT DE BRANCHE VOLLEDIG STIL. OP HET<br />
GEBIED VAN EVENEMENTENVERZEKERINGEN IS HET<br />
DAAROM OOK EEN GEK EN LASTIG JAAR GEWEEST.<br />
Evenementenverzekeringen<br />
voor<br />
en na corona<br />
TEKST HANNAH HOOGENBOS, KLAP NO RISK<br />
Evenementenverzekeringsmakelaar Klap<br />
No Risk begon het jaar juist zo enthousiast:<br />
per 1 januari 2020 gingen No Risk en<br />
de evenemententak van verzekeringsmakelaar<br />
Klap samen verder, en het nieuwe<br />
bedrijf had grote plannen voor de toekomst.<br />
Omdat de coronacrisis echter kort daarna uitbrak,<br />
werd het <strong>een</strong> heel ander jaar dan verwacht. Er<br />
waren g<strong>een</strong> evenementen om te verzekeren. In plaats<br />
daarvan werd het <strong>een</strong> jaar vol vragen van gestresste<br />
klanten en vervelende schadeafhandelingen. Maar<br />
Klap No Risk heeft ook gewerkt aan <strong>een</strong> plan waarmee<br />
de toekomst van de Nederlandse evenementenbranche<br />
– die nog <strong>een</strong> jaar zonder evenementen niet zou overleven<br />
– kan worden gered.<br />
Klap No Risk is in 2009 begonnen met het verzekeren<br />
van dancefestivals. Directeur Maarten van Denderen:<br />
“We zagen in die tijd dat de festivalbranche – die<br />
we leerden kennen via danceplatform DJBroadcast –<br />
niet goed verzekerd was, en we besloten ons daarop te<br />
gaan richten. Toen we begonnen stond het verzekeren<br />
van dit soort risico’s nog echt in de kinderschoenen.<br />
Als we bij de organisatoren van grote festivals informeerden<br />
naar hun aansprakelijkheidsverzekering, kregen<br />
we regelmatig te horen dat ze all<strong>een</strong> ‘kantoordekking’<br />
hadden afgesloten. Dat was zeker niet all<strong>een</strong> te<br />
wijten aan de onwetendheid van de organisatoren;<br />
het verzekeringsaanbod voor deze branche was in die<br />
tijd ook gewoon nog niet zo uitgebreid en goed als het<br />
nu is.”<br />
KANTOOR VAN DE NACHT<br />
De festivalmarkt in Nederland is in de afgelopen decennia<br />
enorm gegroeid en geprofessionaliseerd; en<br />
hetzelfde is gebeurd op het gebied van evenementenverzekeringen.<br />
Waar het organiseren van feesten en<br />
evenementen vijftien jaar geleden nog vaak gewoon<br />
<strong>een</strong> hobby was van mensen, is Nederland nu wereldkampioen<br />
festivals organiseren. Van Denderen: “We<br />
zijn waarschijnlijk het meest befestivalde land ter wereld,<br />
en bovendien zijn Nederlandse organisatoren erg<br />
goed geworden in wat ze doen. Voor het organiseren<br />
‘We zijn waarschijnlijk<br />
het meest befestivalde<br />
land ter wereld’<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 31
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Maarten van Denderen:<br />
‘Veel geleerd in moeilijk<br />
coronajaar 2020.’<br />
van grote festivals wordt bijna <strong>een</strong> jaar uitgetrokken,<br />
en alles wordt tot in de kleinste details uitgedacht en<br />
geregeld.”<br />
De verzekeringsmarkt heeft zich met de evenementenbranche<br />
meeontwikkeld. Van Denderen: “Evenementenverzekeringen<br />
zijn in de afgelopen jaren steeds<br />
verder uitgebreid, verbeterd, en toegespitst op de markt.<br />
Door in de loop van de jaren honderden schades te hebben<br />
afgehandeld, hebben evenementenverzekeringskantoren<br />
inmiddels bovendien heel veel ervaring met<br />
de ins en outs van de evenementenbranche. Zo houdt<br />
Klap No Risk de ontwikkelingen in de dynamische, innovatieve<br />
evenementenbranche scherp in de gaten. We<br />
hebben veel persoonlijk contact met organisatoren, we<br />
bezoeken zelf regelmatig evenementen die we verzekeren,<br />
en we organiseren en bezoeken elk jaar panels en<br />
presentaties tijdens ADE en Eurosonic Noorderslag. Ook<br />
hebben we het ‘Kantoor van de Nacht’ opgericht: <strong>een</strong><br />
informatief platform voor professionals uit de evenementen-<br />
en muziekindustrie. Door met de branche mee<br />
te denken en op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen,<br />
kunnen we zo goed mogelijk inspelen op de behoeften<br />
van de markt.<br />
“Omdat we in Nederland zo ver zijn op het gebied<br />
van evenementenverzekeringen, is er ook in het buitenland<br />
steeds meer vraag naar de specifieke kennis van<br />
zaken die we hier hebben. In <strong>een</strong> niet-corona-jaar verzekert<br />
Klap No Risk tegenwoordig dan ook <strong>een</strong> groot<br />
aantal evenementen in het buitenland, zoals Pukkelpop<br />
in België en New Horizons Festival in Duitsland. Naast<br />
muziekfestivals bieden we inmiddels ook verzekeringen<br />
aan voor andere soorten evenementen, zoals vakbeurzen<br />
en sportwedstrijden (bijvoorbeeld de Marathon<br />
van Amsterdam, de Dam tot Damloop en verschillende<br />
obstacle runs). Ook verzekeren we internationale<br />
muziektours van dj’s en bands, evenementenlocaties en<br />
poppodia, en ZZP’ers die werken in de evenementenbranche.”<br />
KIPPEN<br />
Als er duizenden mensen bij elkaar komen, vaak op <strong>een</strong><br />
terrein dat van tevoren helemaal moet worden opgebouwd,<br />
kan er natuurlijk heel veel fout gaan: er kunnen<br />
ongelukken gebeuren, materialen kunnen beschadigd<br />
raken, artiesten kunnen ziek worden of het kan<br />
gaan stormen. Van Denderen: “We hebben in de loop<br />
van de jaren de gekste dingen meegemaakt – van <strong>een</strong><br />
toeschouwer die voor de grap <strong>een</strong> hek had verplaatst<br />
en <strong>een</strong> andere toeschouwer die daardoor in <strong>een</strong> gat viel,<br />
tot <strong>een</strong> boer wiens kippen meeverzekerd moesten worden<br />
omdat de kans bestond dat ze op hol zouden slaan<br />
door het geluid van het festival.”<br />
32 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Om deze risico’s af te dekken, sluiten organisatoren<br />
verschillende verzekeringen af. Het aansprakelijkheidsrisico<br />
wordt natuurlijk afgedekt – dit is vaak zelfs<br />
verplicht. Een evenementenorganisatie sluit ook altijd<br />
<strong>een</strong> productiekostenverzekering af. Als het evenement<br />
moet worden afgelast, onderbroken of verplaatst, dekt<br />
deze verzekering alle kosten die worden gemaakt bij<br />
de organisatie. Organisatoren kunnen ervoor kiezen de<br />
productiekostenverzekering uit te breiden met slecht<br />
weer-, terrorisme- en non-appearancedekking (het niet<br />
komen opdagen van <strong>een</strong> geboekte artiest). Verder kunnen<br />
organisatoren zich ook verzekeren tegen materiaalschade,<br />
ongevallen en vals geld. Ook de verwachte<br />
winst en het losgeld dat in omloop is, kan worden<br />
meeverzekerd.<br />
Van Denderen: “Als verzekeringsadviseur heb je<br />
vanaf het begin contact met de organisator, om er zeker<br />
van te zijn dat het evenement zo veilig mogelijk<br />
wordt opgebouwd en de risico’s zoveel mogelijk worden<br />
beperkt. Als er in de aanloop naar of tijdens <strong>een</strong> evenement<br />
iets fout dreigt te gaan, nemen organisatoren<br />
contact met ons op. We bekijken dan samen met de organisator<br />
en met <strong>een</strong> veiligheidsexpert hoe de schade<br />
zoveel mogelijk kan worden beperkt, en we laten <strong>een</strong><br />
kosten-batenanalyse maken. Als in de dagen voor <strong>een</strong><br />
outdoor-festival slecht weer wordt voorspeld, kan het<br />
bijvoorbeeld nodig zijn om de grond van het festivalterrein<br />
te bedekken met houtsnippers, of om meer tenten<br />
neer te zetten.<br />
“Omdat evenementen vaak in het weekend en ‘s<br />
avonds plaatsvinden, moet je als evenementenverzekeringsadviseur<br />
24/7 bereikbaar zijn. Schades kunnen<br />
niet altijd wachten tot maandag; als het echt dringend<br />
is bellen organisatoren ons met<strong>een</strong> op. We zijn al meerdere<br />
keren in het weekend middenin de nacht wakker<br />
gebeld en halsoverkop naar <strong>een</strong> festival gereden om de<br />
organisatoren te helpen.”<br />
‘Verzekeraars hebben<br />
besmettelijke ziekten –<br />
naar onze verwachting<br />
permanent – uitgesloten’<br />
GARANTIEFONDS<br />
De coronacrisis heeft de evenementenbranche <strong>een</strong><br />
enorme klap gegeven. Sinds maart 2020 hebben er helemaal<br />
g<strong>een</strong> evenementen kunnen plaatsvinden. Het<br />
omzetverlies in de branche ligt rond de 90 procent, en<br />
organisatoren hebben <strong>een</strong> groot deel van hun personeel<br />
moeten ontslaan. Van Denderen: “De crisis heeft ook gevolgen<br />
voor de verzekerbaarheid van de evenementenbranche.<br />
Sommige verzekeraars, en met name die met<br />
<strong>een</strong> hoofdvestiging in de Angelsaksische landen, trekken<br />
zich helemaal terug uit de branche; zij kiezen ervoor<br />
om g<strong>een</strong> evenementenverzekeringen meer aan te<br />
bieden. Daarnaast komen de premies verder onder druk<br />
te staan. Al voor de crisis was de verwachting dat de<br />
premies de komende jaren omhoog zouden gaan – onder<br />
andere omdat het veranderende klimaat het bieden<br />
van slecht weer-dekking moeilijker maakt. Corona<br />
zorgt er nu voor dat die trend versneld wordt. Omdat de<br />
schadelast vele malen hoger is dan er ooit aan premie<br />
kan worden binnengehaald, hebben verzekeraars bovendien<br />
besmettelijke ziekten – naar onze verwachting<br />
permanent – uitgesloten.<br />
“Omdat verzekeraars het pandemierisico niet meer<br />
willen dekken, konden organisatoren tot voor kort niet<br />
beginnen met het voorbereiden van nieuwe evenementen<br />
– zij kunnen dit risico namelijk absoluut niet<br />
zelf dragen. Daarom heeft Klap No Risk voorgesteld<br />
<strong>een</strong> garantiefonds op te richten. Dit fonds – dat door de<br />
branche zelf gevuld moet gaan worden – wordt aangewend<br />
als evenementen vanwege het coronavirus (of<br />
<strong>een</strong> nieuwe pandemie) niet door kunnen gaan. Zolang<br />
het garantiefonds nog niet vol is, treedt de overheid op<br />
als herverzekeraar. In januari kondigde het kabinet aan<br />
dat dit garantiefonds er gaat komen, en dat er ten minste<br />
300 miljoen euro wordt gereserveerd voor de evenementenbranche.<br />
“Nu bekend is dat er <strong>een</strong> garantiefonds komt, kunnen<br />
organisatoren gelukkig weer aan het werk, en wij<br />
kunnen ons weer gaan richten op het verzekeren van<br />
evenementen. Daar hebben we veel zin in, en er is nog<br />
veel dat we willen bereiken. Zeker nu het verzekeren<br />
van evenementen moeilijker wordt, is de kennis en ervaring<br />
die we in Nederland op dit gebied hebben cruciaal.<br />
Wij willen ons in de toekomst daarom nog meer<br />
gaan richten op het buitenland; we denken dat daar<br />
nog veel groeimogelijkheden liggen. Ook hopen we er<br />
te kunnen zijn voor verzekeringskantoren die zelf niet<br />
genoeg ervaring hebben met de evenementenmarkt en<br />
de risico’s niet makkelijk kunnen onderbrengen. Hoewel<br />
2020 dus <strong>een</strong> moeilijk jaar was in de evenementenverzekeringenbranche,<br />
hebben wij ook veel geleerd, en<br />
zijn we enthousiast en hoopvol over de toekomst.” n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 33
PARTNER IN KENNIS<br />
“WIJ GAAN VOOR EEN PERSOONLIJKE AANPAK EN ZORGEN ER-<br />
VOOR DAT EEN LETSELSCHADE GEEN NUMMER WORDT. MET<br />
RUIM TACHTIG MEDEWERKERS ZIJN WIJ HET GROOTSTE LETSEL-<br />
SCHADEBUREAU VAN NEDERLAND. DOOR DIT GROTE TEAM IS ER<br />
ALTIJD EEN <strong>SPECIAL</strong>IST DIE PAST BIJ UW ZAAK”, ALDUS BAS DU<br />
MEZ (MANAGER FLYCT INTERNATIONAL) EN JEREMY VAN VUGT<br />
(MANAGER MATERIEEL EN LOONREGRES) VAN FLYCT.<br />
Een positieve ervaring<br />
na <strong>een</strong> ongeval<br />
TEKST FLYCT<br />
ongetwijfeld veel<br />
bedrijven als klant. Zij<br />
hebben als werkgever<br />
vast wel <strong>een</strong>s te maken<br />
met <strong>een</strong> werknemer “Uheeft<br />
die arbeidsongeschikt is door <strong>een</strong> ongeval<br />
waarvoor <strong>een</strong> derde aansprakelijk te<br />
houden is. Deze werkgever is verplicht<br />
om bij arbeidsongeschiktheid het salaris<br />
maximaal twee jaar door te betalen.<br />
Daarnaast maakt de werkgever kosten<br />
voor begeleiding en re-integratie van de<br />
werknemer. Heeft de werkgever of u de<br />
specialismen in huis om deze schade te<br />
beperken?”, zegt Van Vugt. Flyct, aangesloten<br />
bij het Nationaal Keurmerk Letselschade<br />
(NKL), is gespecialiseerd in het<br />
verhalen van deze schade. “Wij hebben<br />
voor uw klanten alle benodigde kennis<br />
en ervaring in huis. Diverse schadeposten<br />
zijn voor uw klant verhaalbaar en dat<br />
scheelt <strong>een</strong> hoop geld. We kunnen schades<br />
tot drie jaar terug verhalen.”<br />
“Verwijst u uw klant naar ons kantoor?<br />
Dan kunnen we misschien ook de<br />
werknemer zelf bijstaan. Dat scheelt uw<br />
klant nog meer kosten omdat de werknemer<br />
wordt bijgestaan door professionele<br />
letselschade-experts, juristen, medisch<br />
adviseurs en arbeidsdeskundigen.<br />
Hierdoor duurt het verzuim niet langer<br />
dan noodzakelijk.”<br />
“Flyct behartigt al <strong>een</strong> aantal jaren onze<br />
loonschadezaken. Wij hebben enkel positieve<br />
ervaringen. Eén bericht naar ons<br />
aanspreekpunt en alles wordt in werking<br />
gezet. Het belang van de cliënt staat<br />
voorop en Flyct knokt voor <strong>een</strong> schadevergoeding<br />
en <strong>een</strong> snelle afhandeling<br />
van de claim.” – Karin Middeldorp, Flevoziekenhuis<br />
‘Wij zorgen<br />
ervoor dat <strong>een</strong><br />
letselschade<br />
g<strong>een</strong> nummer<br />
wordt’<br />
34 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
MATERIEEL<br />
Flyct beschikt ook over <strong>een</strong> afdeling materiële<br />
schade. Dit team bestaat uit tien<br />
ervaren medewerkers die gespecialiseerd<br />
zijn in het verhalen van materiële schade.<br />
Van Vugt: “Wij nemen het juridische<br />
en financiële deel voor u uit handen. De<br />
klant kan de schade direct via onze website<br />
melden en ontvangt binnen vierentwintig<br />
uur <strong>een</strong> bevestiging.”<br />
“In Flyct hebben we <strong>een</strong> goede partner gevonden<br />
waar de klant ook echt centraal<br />
staat bij het verhalen en snel afwikkelen<br />
van materiële schades. Wij hopen de samenwerking<br />
de komende jaren te blijven<br />
voortzetten.” – Alain Delsalle, Assurantiekantoor<br />
A. Delsalle<br />
Bas du Mez (manager Flyct International)<br />
en Jeremy van Vugt (manager<br />
Materieel en Loonregres).<br />
SCHADE IN HET BUITENLAND<br />
“Als laatste laten we jullie graag kennismaken<br />
met Team Flyct International”, vult<br />
Du Mez aan. “Dit team is gespecialiseerd<br />
in bijstand bij letselschade en andere juridische<br />
geschillen in het buitenland. Bij<br />
<strong>een</strong> ongeval in het buitenland is vaak het<br />
lokale recht van toepassing en de afhandeling<br />
van letselschade verloopt dan volgens<br />
de wetten en regels van het betreffende<br />
land. Wij verhalen voor zorgverzekeraars<br />
en werkgevers. Omdat de juridische<br />
kosten in het buitenland vaak voor eigen<br />
rekening zijn, krijgen wij onze opdrachten<br />
voornamelijk van rechtsbijstandverzekeraars.<br />
Voor <strong>een</strong> aantal van deze rechtsbijstandverzekeraars<br />
behandelen wij alle<br />
juridische geschillen in het buitenland. Zo<br />
begeleiden wij de cliënt onder andere bij<br />
strafzaken, consumentengeschillen, arbeidsrechtkwesties<br />
en problemen met<br />
bouw- en erfrecht in het buitenland.”<br />
BUITENLAND<br />
Vaak wordt gedacht dat de wet- en regelgeving<br />
binnen de EU redelijk gelijk is.<br />
“Juist op het gebied van aansprakelijkheid<br />
en letselschade is dit niet het geval”,<br />
zegt Du Mez. “Wij zijn op de hoogte van<br />
deze regels en kunnen cliënten grotendeels<br />
zelf bijstaan. Wij begeleiden cliënten<br />
bij het hele traject, helpen bij de onderbouwing<br />
van de schade en bereiden<br />
de cliënten voor op de medische onderzoeken.<br />
Als het nodig is nemen wij contact<br />
op met advocaten uit ons netwerk<br />
voor advies en/of bijstand.”<br />
UIT DE PRAKTIJK<br />
De rol van Flyct kan goed worden geïllustreerd<br />
aan de hand van <strong>een</strong> voorbeeld<br />
uit de praktijk. Zo staat Flyct op verzoek<br />
van de rechtsbijstandverzekering de heer<br />
Hennen bij in verband met <strong>een</strong> fietsongeval<br />
dat in 2016 plaatsvond in België.<br />
De heer Hennen werd op zijn racefiets<br />
aangereden door <strong>een</strong> afslaande auto die<br />
hem g<strong>een</strong> voorrang verl<strong>een</strong>de. Het letsel<br />
bestond uit onder meer gebroken ribben<br />
en <strong>een</strong> sleutelb<strong>een</strong>breuk. Flyct stelt de<br />
verzekeraar van de auto aansprakelijk en<br />
deze erkende vrij snel de aansprakelijkheid.<br />
De letselschade wordt in België begroot<br />
naar aanleiding van <strong>een</strong> medisch<br />
rapport van <strong>een</strong> raadsarts en <strong>een</strong> schadevergoedingstabel.<br />
Het medisch onderzoek<br />
van de raadsarts vindt al plaats<br />
tijdens het herstel, omdat de verzekeraar<br />
anders g<strong>een</strong> voorschotten op de schade<br />
kan uitkeren.<br />
Hennen werd daarom snel uitgenodigd<br />
door de raadsarts van de Belgische<br />
verzekeraar. Flyct schakelt intussen de<br />
eigen medische dienst Medx in om de<br />
medische informatie van de behandelende<br />
artsen op te vragen. Ook bezocht<br />
de expert van Flyct de heer Hennen thuis<br />
om de gevolgen (medisch, huis, werk,<br />
hobby’s, schade) van het ongeval in kaart<br />
te brengen en verdere uitleg te geven<br />
over het traject. Vanwege complicaties<br />
van het letsel heeft dit traject helaas <strong>een</strong><br />
paar jaar in beslag genomen. Zijn rechterarm<br />
raakte verlamd en tot op de dag<br />
van vandaag heeft hij veel last van (pijn)<br />
klachten en forse beperkingen. Flyct<br />
schakelde al snel <strong>een</strong> eigen Belgische<br />
raadsarts in om cliënt bij te staan bij het<br />
medisch onderzoek. Gedurende het traject<br />
werd de geleden schade door Flyct<br />
berekend en ingediend bij de verzekeraar,<br />
die op basis van de tussentijdse rapportages<br />
diverse voorschotten aan cliënt<br />
heeft uitbetaald.<br />
De onderhandelingen tussen de artsen<br />
zijn nu bijna afgerond. Daarna starten<br />
de onderhandelingen met de verzekeraar<br />
over <strong>een</strong> eindregeling, waarbij ook<br />
de schade richting de toekomst moet<br />
worden geregeld. De zaak wordt hopelijk<br />
binnen <strong>een</strong> paar maanden afgerond<br />
zodat cliënt eindelijk <strong>een</strong> streep onder de<br />
zaak kan zetten.<br />
“Wij zijn zeer tevreden over de manier<br />
waarop Flyct onze letselschade heeft begeleid.<br />
Gedurende het lange en complexe<br />
traject zijn we op zeer professionele en<br />
persoonlijke manier geholpen. En daar<br />
waar mijn vrouw en ik het moeilijk hadden<br />
met <strong>een</strong> luisterend oor gesteund.”<br />
– De heer Hennen n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 35
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
To pool or<br />
not to pool<br />
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S VRAGEN OM <strong>BIJZONDERE</strong> OPLOSSINGEN. IS HET KIND<br />
MET HET BADWATER WEGGEGOOID DOOR DE MEDEDINGINGSREGELS ZO AAN<br />
TE SCHERPEN DAT VERZEKERINGSPOOLS NAUWELIJKS MEER MOGEN?<br />
TEKST TOON BERENDSEN<br />
Reikhalzend werd uitgekeken naar de voltooiing<br />
van de Europese interne markt.<br />
‘1992’, het werd <strong>een</strong> gevleugelde term. Maar<br />
de grotere vrijheid van personen, goederen<br />
en diensten ging gepaard met aanzienlijk<br />
minder ruimte voor marktafspraken. Zo<br />
was het afgelopen met de – kent u ze nog? - marktregulerende<br />
Contact Commissies van schadeverzekeraars.<br />
Ook verzekeringspools werden feitelijk verboden. All<strong>een</strong><br />
in heel bijzondere gevallen staat Europa pools nog<br />
toe. Zoals voor de verzekering van atoomrisico’s. In Nederland<br />
is dit de Atoompool, die ook weer optreedt als<br />
36 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
herverzekeraar van atoompools in andere Europese landen.<br />
Verder kent Nederland nog de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij<br />
voor Terrorismeschaden (NHT),<br />
<strong>een</strong> herverzekeringspool van verzekeraars en overheid.<br />
Jammer eigenlijk dat verzekeringspools zo aan banden<br />
zijn gelegd, want <strong>een</strong> pool kan soms uitkomst bieden.<br />
Financieel adviseurs klagen st<strong>een</strong> en b<strong>een</strong> over de<br />
toegenomen onverzekerbaarheid van bepaalde risico’s,<br />
met name in het grootzakelijke brandsegment. Pool die<br />
risico’s dan gewoon. Verplicht risico’s deel te nemen en<br />
in<strong>een</strong>s is het in hun eigen belang om de schadelast en<br />
daarmee de premies in de hand te houden. Vanuit de<br />
pool kunnen risicobeheersing en preventie ook veel beter<br />
worden aangestuurd. Maar ja, verplicht is <strong>een</strong> vloekwoord<br />
sinds ‘1992’…<br />
Ondertussen wordt in Nederland wel gewerkt aan<br />
<strong>een</strong> verplichte AOV voor zelfstandigen! Een ‘pool’ die<br />
bovendien <strong>een</strong> stuk handel weghaalt bij commerciële<br />
marktpartijen, die straks all<strong>een</strong> nog maar <strong>een</strong> bovenwettelijk<br />
deel mogen verzekeren. Hoezo, vrije marktwerking?!<br />
Trouwens benieuwd of het de overheid dit<br />
<strong>keer</strong> wél lukt om de schadelast te beheersen. De ervaringen<br />
met de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering<br />
zelfstandigen, in 2004 ingetrokken, stemmen niet optimistisch.<br />
‘Oude vertrouwde<br />
oplossingen zijn soms<br />
zo slecht nog niet’<br />
PANDEMIERISICO<br />
De verzekeringspool als panacee tegen alle kwalen?<br />
Nee, zo werkt het natuurlijk niet. Het is ook zaak om<br />
te blijven zien dat sommige risico’s nu <strong>een</strong>maal niet of<br />
enorm lastig te verzekeren zijn. Neem het pandemierisico,<br />
momenteel uiterst actueel door corona. Verzekeraars<br />
en herverzekeraars kunnen dit risico nooit helemaal<br />
dragen. Bedrijfstakken die van het ene op het andere<br />
moment 80 procent of meer van hun omzet verliezen?<br />
Knappe (her)verzekeraar die dat risico weet te<br />
verzekeren.<br />
Maar toch. Kijk naar de evenementenverzekering.<br />
De kosten zijn gigantisch als <strong>een</strong> verzekerd evenement<br />
wegens <strong>een</strong> virusuitbraak niet door kan gaan. Nu kunnen<br />
verzekeraars risico’s uitsluiten, maar de uitdaging<br />
zou toch moeten zijn om te kijken naar wat er wél mogelijk<br />
is. Ook daarbij kunnen verzekeringspools uitkomst<br />
bieden. Hét pandemierisico verzekeren mag<br />
macro niet te verzekeren zijn, micro is er waarschijnlijk<br />
meer mogelijk. Helemaal als mensen gaan denken:<br />
<strong>een</strong> concert met zestig trucks apparatuur, is dat eigenlijk<br />
wel nodig? Gaat het niet eigenlijk niet gewoon om<br />
de muziek?<br />
Uit het Aon-rapport ‘Helping Organizations Chart<br />
a Course to the New Better’ blijkt dat “bijna 70 procent<br />
van alle organisaties wereldwijd toekomstrisico’s door<br />
de coronapandemie anders inschat en prioriteiten daarom<br />
opnieuw bepaalt. Er wordt meer gekeken naar de<br />
long tail risico’s en naar preventie”. Prima, toch? Financieel<br />
adviseurs en verzekeraars kunnen daar hun st<strong>een</strong>tje<br />
heel goed aan bijdragen. Misschien dus ook met<br />
verzekeringspools, als de mededingingsregels iets worden<br />
versoepeld. To pool or not to pool, dat is dan weer<br />
de vraag.<br />
ASSURTECHS<br />
Al hun bombarie over disruptie ten spijt, gaan Assurtechs<br />
de problematiek van onverzekerbaarheid niet<br />
oplossen. Op <strong>een</strong> aantal onderdelen hebben deze partijen<br />
best <strong>een</strong> punt. Het kan nooit klantvriendelijk genoeg,<br />
het is belangrijk om bij te dragen aan <strong>een</strong> betere<br />
wereld, maak volop gebruik van de mogelijkheden van<br />
nieuwe media. Maar Assurtechs zijn vaak ict- en marketinggedreven<br />
platforms. Als er al sprake is van disruptie,<br />
is het op dat vlak. Verzekeringstechnisch bieden<br />
Assurtechs niks nieuws. Sterker, vaak werken ze<br />
samen met gevestigde risicodragers. Dat kan ook niet<br />
anders, want ook voor Assurtechs geldt dat ze failliet<br />
gaan als ze meer uitkeren dan dat ze aan premie binnen<br />
hengelen.<br />
Verzekeraars, GA’s en financieel adviseurs worden<br />
steeds groter. Het zou helpen als die conglomeraten<br />
vervolgens hun power gebruiken om ook minder goede<br />
risico’s te verzekeren. Maar of dat echt altijd zo gaat?<br />
Sommige partijen zijn bezig met totaaloplossingen mobiliteit<br />
bijvoorbeeld. Dat is <strong>een</strong> positieve ontwikkeling,<br />
omdat de verzekering dan niet het doel op zich is maar<br />
onderdeel van <strong>een</strong> totaalverhaal. Maar het gaat dan wel<br />
om iets meer dan <strong>een</strong> rijgedragverzekering.<br />
Oude vertrouwde oplossingen zijn soms zo slecht<br />
nog niet. In 2008 werd de wereld opgeschrikt door de<br />
kredietcrisis. De financiële sector trok (even) het boetekleed<br />
aan. Het moet terug naar de basis, zeiden ook<br />
verzekeraars. Die basis bij verzekeren is de onderlinge,<br />
want dat is de verpersoonlijking van het gezamenlijk<br />
risico dragen. Helaas bleek terug naar de basis al snel<br />
weer back to normal. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 37
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
EEN GEMEENTE HEEFT MET DORPSKERNEN AFSPRAKEN GEMAAKT OVER HET PLAATSEN<br />
VAN KERSTBOMEN. EEN DORPSKERN SCHAKELT DE VRIJWILLIGERSORGANISATIE<br />
SPEELRUIMTE IN OM DIT UIT TE VOEREN. EEN VRIJWILLIGER HELPT BIJ HET KAPPEN VAN<br />
EEN HOGE KERSTBOOM. DIE STAAT <strong>NOG</strong> IN EEN TUIN EN MOET OMGEZAAGD WORDEN<br />
VOORDAT HIJ OP HET DORPSPLEIN KAN WORDEN GEPLAATST. HIJ KLIMT IN DE BOOM OM<br />
EEN TREKTOUW AAN TE BRENGEN, VALT UIT DE BOOM EN LOOPT EEN DWARSLAESIE OP.<br />
HIJ STELT DIVERSE PARTIJEN AANSPRAKELIJK. ZIJN VORDERING WORDT BEOORDEELD<br />
DOOR HET HOF ‘S-HERTOGENBOSCH. HET HOF OORDEELT DAT NOCH DE DORPSRAAD NOCH<br />
DE GEMEENTE AANSPRAKELIJK IS OP GROND VAN ONRECHTMATIGE DAAD. VERVOLGENS<br />
BEOORDEELT HET HOF OF DE VRIJWILLIGERSORGANISATIE AANSPRAKELIJK IS.<br />
Vrijwilliger valt uit<br />
hoge kerstboom: wie<br />
is aansprakelijk voor<br />
de letselschade?<br />
TEKST MAYA SPETTER, SPETTER ADVOCAAT & MEDIATOR<br />
De hoge spar stond nog in <strong>een</strong> tuin en<br />
moest eerst worden omgezaagd voordat<br />
deze op het dorpsplein kon worden geplaatst.<br />
De vrijwilligers wilden de boom<br />
omzagen en hadden <strong>een</strong> hoogwerker<br />
meegenomen, maar deze kon vanwege<br />
de grote afmetingen niet in de tuin worden gereden.<br />
Een ladder hadden zij ook niet. Deze stond in <strong>een</strong> speeltuin<br />
op 600 à 700 meter verderop. De ongelukkige vrijwilliger<br />
is toen met behulp van <strong>een</strong> zetje en zonder beschermende<br />
maatregelen de boom in geklommen om<br />
<strong>een</strong> trektouw aan te brengen om de boom te geleiden<br />
bij het omtrekken. Toen hij op <strong>een</strong> hoogte van ongeveer<br />
drieënhalf meter was, is hij naar beneden gevallen en is<br />
hij met zijn rug op het tuinhuisje van de buurman geland.<br />
GEEN WERKGEVERSAANSPRAKELIJKHEID<br />
De vrijwilliger stelde dat er sprake was van <strong>een</strong> werkgever<br />
– werknemer relatie ex artikel 7:658 BW. Op basis<br />
van deze werkgeversaansprakelijkheid, is <strong>een</strong> werkgever<br />
verplicht te zorgen voor <strong>een</strong> veilige werksituatie. Indien<br />
hiervan g<strong>een</strong> sprake is moet de werkgever zijn volledige<br />
schade vergoeden. De enige uitzondering hierop<br />
is als er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid<br />
van de werknemer.<br />
38 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Volgens het vierde lid van dit artikel is de werkgever<br />
ook aansprakelijk voor ongevallen die de door hem<br />
ingeschakelde ZZP’er, stagiaire of vrijwilliger overkomen.<br />
De Hoge Raad bevestigde dat het artikel ook van<br />
toepassing kan zijn bij vrijwilligerswerk. Er moet dan<br />
wel sprake zijn van <strong>een</strong> vrijwilliger die in <strong>een</strong> met <strong>een</strong><br />
werknemer vergelijkbare positie ver<strong>keer</strong>t en daarom<br />
aanspraak heeft op dezelfde door de werkgever in acht<br />
te nemen zorg. Zo nam de Hoge Raad aan dat <strong>een</strong> vrijwilliger<br />
die reparatiewerkzaamheden verrichtte aan<br />
het dak van <strong>een</strong> parochie en van het dak viel, de parochie<br />
aansprakelijk kon houden. Bepalend is of de werkzaamheden<br />
feitelijk tot de beroeps- of bedrijfsuitoefening<br />
van de werkgever behoren.<br />
Echter in de zaak van de vrijwilliger en de kerstboom<br />
was volgens het hof werkgeversaansprakelijkheid<br />
niet aan de orde. Er was g<strong>een</strong> sprake van <strong>een</strong> positie<br />
die vergelijkbaar was met die van <strong>een</strong> werknemer.<br />
De vrijwilliger was niet verplicht om mee te doen<br />
aan de kerstbomenactie en was nergens aan gebonden.<br />
Daarbij bleek uit getuigenverklaringen dat er g<strong>een</strong><br />
taakverdeling was gemaakt voor het omzagen van de<br />
kerstboom en dat er ook g<strong>een</strong> sprake was van <strong>een</strong> gezagsverhouding<br />
zoals tussen <strong>een</strong> werkgever en werknemer.<br />
‘Gelet op de blijvende<br />
verlamming is dit<br />
<strong>een</strong> zware uitkomst<br />
voor het slachtoffer’<br />
GEVAARLIJKE ACTIVITEIT<br />
Het hof achtte de stichting wel aansprakelijk op grond<br />
van onrechtmatige daad. De stichting had moeten beseffen<br />
dat het omzagen van <strong>een</strong> boom van zes meter<br />
<strong>een</strong> gevaarlijke activiteit was. De kans dat er iets mis<br />
zou gaan is groot en de gevolgen daarvan kunnen zeer<br />
ernstig zijn. Er rustte daarom <strong>een</strong> zorgplicht op de stichting.<br />
Door de schending van deze zorgplicht is de stichting<br />
volgens het hof aansprakelijk op basis van onrechtmatige<br />
daad.<br />
Het hof houdt rekening met het feit dat de vrijwilliger<br />
op eigen initiatief in de kerstboom geklommen is<br />
en zelf g<strong>een</strong> beschermende maatregelen heeft genomen<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 39
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Maya Spetter:<br />
‘Volledige schade<br />
niet vergoed.’<br />
om het gevaar te voorkomen. Het hof neemt 50 procent<br />
eigen schuld van de vrijwilliger aan, maar corrigeert dit<br />
op grond van de billijkheidscorrectie zodat de vrijwilliger<br />
uiteindelijk 25 procent van zijn schade zelf moet dragen.<br />
HOGE KOSTEN<br />
Nu het hof van mening is dat de vrijwilliger niet in<br />
<strong>een</strong> met <strong>een</strong> werknemer vergelijkbare positie ver<strong>keer</strong>t,<br />
krijgt deze zijn volledige schade niet vergoed. Wel<br />
wordt <strong>een</strong> onrechtmatige daad aangenomen, maar het<br />
hof neemt daarbij <strong>een</strong> deel eigen schuld aan.<br />
Gelet op de blijvende verlamming van het slachtoffer<br />
met als gevolg rolstoelafhankelijkheid, diverse lichamelijke<br />
beperkingen en psychische klachten, is dit <strong>een</strong><br />
zware uitkomst voor de vrijwilliger.<br />
Een dwarslaesie brengt voor <strong>een</strong> slachtoffer hoge<br />
kosten met zich mee. Denk aan de kosten van aanpassing<br />
van woning, auto, <strong>een</strong> goede rolstoel, tillift bij het<br />
bed en bad. Iemand met <strong>een</strong> hoge dwarslaesie heeft natuurlijk<br />
veel meer zorg nodig dan iemand met <strong>een</strong> lage<br />
dwarslaesie. Die kan misschien nog wel zelf transfers<br />
maken en dan zelfstandig naar het toilet en zelf in bed<br />
komen.<br />
Het in kaart brengen van de schade van <strong>een</strong> slachtoffer<br />
met <strong>een</strong> dwarslaesie is maatwerk. Vaak blijkt er<br />
behoefte te zijn aan meer zorg, aanpassingen en hulpmiddelen<br />
dan wordt vergoed zorgverzekeraar en gem<strong>een</strong>te.<br />
De gehele zorg behoefte wordt in kaart gebracht.<br />
Vervolgens wordt onderzocht welke partij of instantie<br />
die zorg geheel of gedeeltelijk financiert.<br />
MAYA SPETTER<br />
Sinds 1990 is Maya Spetter advocaat en na <strong>een</strong> aantal<br />
jaren heeft zij zich gespecialiseerd in letselschade<br />
en aansprakelijkheidsrecht. Na jarenlang bij grote<br />
kantoren te hebben gewerkt, is zij in 2011 haar eigen<br />
kantoor in Amersfoort begonnen.<br />
Zij is één van de weinige advocaten in Nederland<br />
die gespecialiseerd is in de juridische afwikkeling<br />
van vliegtuigongevallen. Zo maakte zij deel uit van<br />
het kernteam van advocaten dat de slachtoffers van<br />
de ramp met Turkish Airlines bijstond en maakt zij<br />
deel uit van het Rechtsbijstandsteam MH17. Zij trad<br />
op in de schadeafwikkeling met Malaysia Airlines<br />
en staat nu <strong>een</strong> grote groep nabestaanden bij in de<br />
strafzaak tegen vier verdachten en in <strong>een</strong> procedure<br />
bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.<br />
Zij treedt all<strong>een</strong> voor slachtoffers van ongevallen<br />
op en is lid van de specialisatieverenigingen van letselschade<br />
advocaten LSA, ASP en Peopil.<br />
Meer informatie: www.spetteradvocaat.nl<br />
Is er <strong>een</strong> aansprakelijke partij dan wordt gekeken welke<br />
behoefte iemand concreet heeft. Dat is <strong>een</strong> ander uitgangspunt<br />
dan bijvoorbeeld <strong>een</strong> gem<strong>een</strong>te of zorgverzekeraar<br />
hanteren.<br />
Die gaan uit van gebruikelijke zorg, houden rekening<br />
met mantelzorg door familieleden en hanteren<br />
andere tarieven voor de vergoeding van deze zorg.<br />
Deze vrijwilliger kan nu in ieder geval bij <strong>een</strong> verzekeraar<br />
terecht voor <strong>een</strong> groot deel van zijn concrete<br />
schade. Zijn zeer ongelukkige val wordt nu in ieder geval<br />
in financiële zin opgevangen. n<br />
40 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
PARTNER IN KENNIS<br />
BINNENKORT INTRODUCEERT TURIEN & CO. ASSURADEUREN<br />
EEN VOLLEDIG NIEUWE AUTOVERZEKERINGSLIJN. DE OPMAAT<br />
HIERNAARTOE WAS HET PROJECT PDA, MET ALS DOEL OM ALLE<br />
VERZEKERDEN OP MAAT GEMAAKTE AUTOPREMIES AAN TE BIE-<br />
DEN. EEN PROJECT WAARBIJ BIJNA ALLE AFDELINGEN BETROK-<br />
KEN ZIJN GEWEEST. DE GROOTSTE UITDAGING WAS ER VOOR DE<br />
AFDELING DATAMANAGEMENT. HOE KOM JE MET AL DIE DATA<br />
TOT DE JUISTE MODELLEN? WAT HOUDT PDA PRECIES IN EN WAT<br />
ZIJN DE VOORDELEN? ARNO SCHIPPER EN BOUKE DICKHOFF<br />
VAN DE AFDELING DATAMANAGEMENT VERTELLEN HET U GRAAG.<br />
Het geheim van<br />
onze autopremies<br />
TEKST TURIEN & CO.<br />
PDA staat voor premiedifferentiatie<br />
auto. Het project<br />
houdt in dat wij middels<br />
<strong>een</strong> combinatie van statistische<br />
modellen en machine<br />
learning <strong>een</strong> algoritme hebben<br />
ontwikkeld waarmee<br />
we de schadelast van <strong>een</strong> specifieke auto<br />
per jaar kunnen voorspellen. Dit doen we<br />
op basis van verschillende autokenmerken,<br />
informatie over de verzekerde en demografische<br />
gegevens. Op basis van deze<br />
schadelast kunnen we vervolgens <strong>een</strong> op<br />
maat gemaakte premie berekenen voor<br />
de klant.<br />
Waar komt de behoefte vandaan?<br />
De behoefte komt voort uit de snelle<br />
technologische ontwikkelingen op de automarkt.<br />
Nieuwe auto’s zijn steeds vaker<br />
voorzien van geavanceerde systemen die<br />
ongelukken moeten voorkomen. Deze<br />
systemen worden ADAS (Advance Driver<br />
Assistance systemen) genoemd. Daarnaast<br />
worden voertuigen in toenemende<br />
mate ontworpen om <strong>een</strong> letselschade<br />
zoveel mogelijk te beperken. Hierdoor<br />
wordt het aantal schades per jaar steeds<br />
minder. De reparatiekosten worden daarentegen<br />
steeds hoger. Dit komt omdat<br />
de systemen sensoren, camera’s en andere<br />
onderdelen bevatten die bij <strong>een</strong><br />
schade niet all<strong>een</strong> vervangen, maar ook<br />
gekalibreerd moeten worden. De premie<br />
moet daarom beter afgestemd zijn op de<br />
individuele risico’s.<br />
Is PDA uniek in de markt?<br />
Wij zijn niet de eerste of de enige in de<br />
markt, andere verzekeraars differentiëren<br />
ook. De fijnmazigheid van differentiatie<br />
verschilt wel van verzekeraar tot verzekeraar.<br />
Wij hebben hiermee <strong>een</strong> flinke<br />
sprong gemaakt in het kunnen bepalen<br />
van <strong>een</strong> op maat gemaakte premie voor<br />
de klant.<br />
Wat is het voordeel voor de<br />
assurantieadviseur?<br />
De premie is volledig afgestemd op het<br />
risico dat de assurantieadviseur wil verzekeren.<br />
Indien dit <strong>een</strong> goed risico is zal<br />
hier <strong>een</strong> scherpe premie tegenover staan.<br />
Daarentegen als het risico hoog is, zal de<br />
premie hier ook op afgestemd zijn.<br />
Wat is het voordeel voor de<br />
verzekerde?<br />
We kunnen nu veel beter de risico’s van<br />
<strong>een</strong> te verzekeren auto inschatten voor<br />
de verzekerde. Waar voorh<strong>een</strong> in de premieberekening<br />
bij de autokenmerken<br />
voornamelijk werd gekeken naar de cataloguswaarde<br />
en het gewicht, worden<br />
nu juist de unieke eigenschappen van<br />
<strong>een</strong> auto meegenomen. Het gevolg is dat<br />
de verzekerde altijd <strong>een</strong> scherpe premie<br />
krijgt. Helemaal afgestemd op zijn of<br />
haar persoonlijke situatie. Naast de exclusieve<br />
auto’s in het Premium product<br />
42 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
zijn we voortaan ook veel aantrekkelijker<br />
in het gehele Automotive segment!<br />
Wat wordt er meegenomen in de<br />
premieberekening?<br />
Voor het berekenen van de premie<br />
wordt onder andere de geboortedatum,<br />
de postcode, het aantal kilometers dat<br />
de verzekerde per jaar van plan is te rijden<br />
en het kenteken van de auto meegenomen.<br />
Aan de hand van het kenteken<br />
zoeken wij er de specifieke eigenschappen<br />
van de auto zoals merk,<br />
brandstofgegevens, cataloguswaarde,<br />
diefstalrisico, ADAS en nog <strong>een</strong> aantal<br />
kenmerken bij. Met al deze gegevens<br />
worden de modellen geraadpleegd om<br />
te bepalen wat de verwachte schadelast<br />
per jaar zal zijn.<br />
Wat was de grootste uitdaging?<br />
De grootste uitdaging vonden wij toch<br />
wel dat je er zorg voor moest dragen dat<br />
bepaalde kenmerken niet dubbel meetellen<br />
in de premie. Indien je bijvoorbeeld<br />
ziet dat Tesla’s vaker schade rijden ten<br />
opzichte van andere merken, dan moet<br />
je goed onderzoeken of dit aan het merk<br />
Tesla ligt of aan het feit dat deze auto’s<br />
elektrisch aangedreven zijn en daardoor<br />
<strong>een</strong> hoge acceleratiesnelheid hebben.<br />
Het is dan niet reëel om zowel voor het<br />
merk als voor de brandstof <strong>een</strong> opslag in<br />
rekening te brengen.<br />
Springen er bepaalde automodellen<br />
uit?<br />
Een automerk op zichzelf hoeft niet automatisch<br />
<strong>een</strong> goed of slecht risico te<br />
zijn. De premie bestaat namelijk uit<br />
meerdere onderdelen, van o.a. reparatierisico,<br />
diefstalrisico en ruitschades. De<br />
auto kan bijvoorbeeld goed scoren op het<br />
reparatierisico, maar wel weer erg diefstalgevoelig<br />
zijn en dus toch <strong>een</strong> hogere<br />
premie krijgen.<br />
EVEN VOORSTELLEN<br />
Arno Schipper werkt 11 jaar bij Turien &<br />
Co. Assuradeuren op de afdeling Datamanagement<br />
als senior data-analist.<br />
Zijn voornaamste werkzaamheden bestaan<br />
uit het creëren van relevante informatie,<br />
nieuwe inzichten, voorspellingen<br />
en aanbevelingen voor Ansvar<br />
en Turien op het gebied van data-analyse<br />
en data science.<br />
Waar tegenaan gelopen tijdens de<br />
ontwikkeling?<br />
Eén van de grootste issues tijdens de<br />
ontwikkeling van de modellen was het<br />
volledig en juist verzamelen van de benodigde<br />
data. Het is bijvoorbeeld erg belangrijk<br />
om de schades uit het verleden<br />
toe te wijzen aan de juist onderdelen. Indien<br />
<strong>een</strong> ruitschade als reparatieschade<br />
is geboekt in het systeem telt deze dus<br />
mee bij het bepalen van het reparatierisico<br />
en niet als ruitschade. Datakwaliteit is<br />
dus erg belangrijk bij het krijgen van <strong>een</strong><br />
zo hoog mogelijke accuraatheid van de<br />
modellen. Daarnaast hebben we de interne<br />
data verrijkt met meerdere externe<br />
databronnen). Het kunnen koppelen van<br />
deze data aan onze eigen data was soms<br />
behoorlijk uitdagend.<br />
Op welke punten zijn de producten<br />
nog meer vernieuwd?<br />
De autoverzekeringen zijn totaal vernieuwd.<br />
De productnamen blijven, maar<br />
op het gebied van de voorwaarden en<br />
premies zal er <strong>een</strong> hoop veranderen. De<br />
dekking wordt op diverse punten uitgebreid,<br />
de voorwaarden zijn nog beter<br />
Bouke Dickhoff is 14 jaar werkzaam bij<br />
Turien & Co. Assuradeuren, sinds 2016<br />
op de afdeling Datamanagement. . Als<br />
senior data-analist ben je samen met<br />
je collega’s dagelijks bezig om cijfers<br />
te vertalen naar inzichten zodat andere<br />
afdelingen binnen de organisatie altijd<br />
de juiste kennis en informatie hebben<br />
om onze klanten te ondersteunen.<br />
leesbaar en we introduceren <strong>een</strong> apart<br />
product voor elektrische auto’s.<br />
Welke afdelingen zijn er nog meer bij<br />
betrokken geweest?<br />
Allereerst was het voornamelijk onze eigen<br />
afdeling Datamanagement dat samen<br />
met de afdelingen Verzekeringstechniek<br />
en Markt & Product met het<br />
project bezig was, onder leiding van de<br />
stuurgroep rendement. Datamanagement<br />
ontwikkelde de modellen en stemde<br />
de resultaten af met de stuurgroep,<br />
verzekeringstechniek en markt & product.<br />
Later in het traject werd ook de ICTafdeling<br />
bij het project betrokken om de<br />
algoritmes te implementeren in het polis<br />
acceptatiesysteem. Daarnaast is ook de<br />
polisacceptatieafdeling betrokken in het<br />
project om de resultaten te toetsen. Al<br />
met al <strong>een</strong> mooi succes dat we met elkaar<br />
hebben behaald! n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 43
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
“EEN SCHADE MET EEN RACEWAGEN WORDT TOTAAL ANDERS<br />
BEKEKEN DAN SCHADE MET EEN GEWONE STRAATAUTO.”<br />
CHRISTIAN DIJKHOF VAN AUTOSPORTINSURANCE.COM<br />
BEANTWOORDT VRAGEN VAN <strong>VVP</strong> OVER EEN BIJZONDER<br />
<strong>SPECIAL</strong>ISME: HET VERZEKEREN VAN AUTOSPORT.<br />
Raceauto zelden<br />
helemaal verzekerd<br />
TEKST EN BEELD CHRISTIAN DIJKHOF<br />
Waarom zijn jullie autosportinsurance.com begonnen?<br />
Dijkhof: “Ik ben zelf al meer dan vijftien jaren actief in<br />
de autosport. De laatste jaren voornamelijk in 24-uurs<br />
races zoals de 24 Uren van Barcelona, Silverstone of<br />
Dubai. Omdat autosport verzekeren niet het meest <strong>een</strong>voudige<br />
onderdeel van het verzekeringsvak is, trok dat<br />
natuurlijk ook met<strong>een</strong> mijn aandacht.”<br />
Wat doet autosportinsurance.com precies? Welke risico’s<br />
worden afgedekt met welke producten? Gelden er<br />
eigen risico’s? Richten jullie je op bepaalde raceklassen<br />
of zouden jullie ook <strong>een</strong> F1-wagen kunnen verzekeren?<br />
“We verzekeren eigenlijk alles op en om het circuit.<br />
Van de raceauto’s tijdens de race tot de transportdekkingen<br />
voor de teams of aansprakelijkheidsverzekeringen<br />
voor organisatoren. De belangrijkste activiteit<br />
‘Vreemd genoeg zijn er<br />
g<strong>een</strong> Nederlandse verzekeraars<br />
die dit <strong>een</strong> interessante<br />
niche vinden”<br />
is echter wel het verzekeren van de auto’s wanneer ze<br />
op het circuit racen. In principe kunnen we zelfs Formule<br />
1 auto’s verzekeren, maar op dat niveau worden<br />
de auto’s eigenlijk niet verzekerd. Schades zijn dan<br />
voor het team en ingecalculeerd in de mega-budgetten<br />
die daar beschikbaar zijn.”<br />
Verzekeren jullie ook de rijders?<br />
“Jazeker; ongevallendekkingen voor coureurs zijn veel<br />
voorkomend. Hoewel de veiligheid van de auto’s op bijna<br />
alle niveaus en circuits bijna jaarlijks verbetert, het<br />
is en blijft natuurlijk <strong>een</strong> risicosport.”<br />
Met welke risicodragers werken jullie samen? Ook Nederlandse?<br />
“Dit soort risico’s komt eigenlijk uitsluitend terecht bij<br />
Lloyds in Londen. Daar hebben we <strong>een</strong> netwerk van diverse<br />
brokers waar we onze risico’s kunnen aanbieden.<br />
De Brexit heeft dat even niet echt makkelijk gemaakt,<br />
maar inmiddels zijn daar de routes ook bepaald en hebben<br />
veel Lloyds-brokers vestigingen in Nederland, Duitsland<br />
of België. Vreemd genoeg zijn er g<strong>een</strong> Nederlandse<br />
verzekeraars die dit <strong>een</strong> interessante niche vinden. Terwijl<br />
wij over de afgelopen jaren wel de expertise én data<br />
hebben opgebouwd voor deze markt. Eigenlijk ook weer<br />
niet vreemd als je ziet dat Nederlandse verzekeraars bij<br />
‘normale’ risico’s al terugtrekkende bewegingen maken<br />
en bijna all<strong>een</strong> nog standaard risico’s oppakken.”<br />
44 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Christian Dijkhof in actie op het circuit van Barcelona.<br />
Hoe ontwikkelen de premies zich? Is ook hier de verzekerbaarheid<br />
lastiger geworden of aan het worden?<br />
“Premies ontwikkelen zich eigenlijk zoals reguliere<br />
premies zich ontwikkelen. Het wordt jaarlijks duurder;<br />
dat lijkt wel haast <strong>een</strong> automatisme. In deze niche proberen<br />
we de verzekeraars ervan te overtuigen dat elk<br />
jaar de premies verhogen er uiteindelijk toe leidt dat de<br />
goede, professionele raceteams de risico’s ook zelf gaan<br />
dragen. Daardoor hou je de minder goede risico’s over<br />
en weet je zeker dat je volgend jaar ook de premie moet<br />
verhogen, enzovoort. Wij proberen op basis van goede<br />
risicoanalyses de premie te differentiëren naar teams,<br />
historie, raceklasse en type circuit. Een stratencircuit<br />
brengt nu <strong>een</strong>maal meer risico’s met zich mee dan <strong>een</strong><br />
normaal circuit bijvoorbeeld. Wij kijken zelfs op niveau<br />
van de rijder wat de historie is. En als het te achterhalen<br />
is, kijken we zelfs naar de aard van de crash.”<br />
Hoe verzekeren jullie je van de specifieke kennis die<br />
nodig is om autosport te verzekeren?<br />
“Door zelf in de autosport deel te nemen, door veel te<br />
lezen en door veel contacten met teams en brokers. We<br />
hebben ook veel contact met specialistische experts die<br />
de schades beoordelen.”<br />
Stimuleren jullie ook preventie? Zoja, hoe?<br />
“Jazeker! Als <strong>een</strong> bepaalde raceklasse slecht presteert<br />
in termen van schade, kijken we of we daar oorzaken<br />
voor kunnen vinden en bespreken dat met de organisatoren<br />
of teams. Soms blijkt het dat er één of twee<br />
brokkenpiloten verantwoordelijk zijn voor <strong>een</strong> groot deel<br />
van de schade. Dat inzicht geven helpt soms al, en soms<br />
heeft de organisatie dan <strong>een</strong> gesprek met zo’n coureur.”<br />
Geef <strong>een</strong> premievoorbeeld voor <strong>een</strong> soort racewagen<br />
dat jullie vaak verzekeren? Ligt de premie ver boven de<br />
premie voor de weguitvoering van zo’n auto?<br />
“Dat is erg moeilijk; we verzekeren Renault Clio Cup racers,<br />
maar ook Ferrari en Lamborghini raceauto’s. En alles<br />
daartussen. Bovendien verzeker je <strong>een</strong> seizoen (soms<br />
acht à tien races) of <strong>een</strong> individuele race. Maar dat de<br />
premies <strong>een</strong> veelvoud zijn van reguliere premies mag<br />
duidelijk zijn.”<br />
Kunnen jullie iets zeggen over het schadeverloop? Hebben<br />
jullie ook <strong>een</strong> praktijkgeval? Wordt total loss bij<br />
<strong>een</strong> racewagen op dezelfde manier berekend als bij <strong>een</strong><br />
gewone auto?<br />
“Een schade wordt totaal anders bekeken dan bij <strong>een</strong><br />
gewone straatauto. Om te beginnen hoef je bij <strong>een</strong> raceauto<br />
niet per se de hele waarde van de auto te verzekeren.<br />
Sterker nog, dat gebeurt heel weinig. Vaak maakt<br />
<strong>een</strong> team <strong>een</strong> inschatting wat de maximale schade zal<br />
zijn bij <strong>een</strong> flinke klap. Zo komt het vaak voor <strong>een</strong> auto<br />
van bijvoorbeeld 100.000 euro voor 60.000 euro wordt<br />
verzekerd, omdat er altijd wel wat heel blijft en weer<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2021 <strong>VVP</strong> | 45
<strong>BIJZONDERE</strong> RISICO’S<br />
Max Verstappen wordt wereldkampioen.<br />
op te bouwen is. De maximale uitkering bij <strong>een</strong> crash is<br />
dan ook 60.000 euro. Voor brand wordt er dan wel <strong>een</strong><br />
aparte dekking gesloten van 100.000 euro. Zo wordt<br />
zo’n polis opgebouwd.<br />
“En dan is er ook nog <strong>een</strong> eigen risico van toepassing.<br />
Onderverzekering wordt niet toegepast, en <strong>een</strong><br />
schuldvraag is er niet. Als je schade hebt: eigen rekening,<br />
ook als je aangereden bent door <strong>een</strong> ander! Tot<br />
slot is ook de schadebeoordeling anders. Om <strong>een</strong> voorbeeld<br />
te noemen: soms kan <strong>een</strong> chassis technisch best<br />
gerepareerd worden, maar is dat verboden door de FIA<br />
(de internationale autosportfederatie) vanwege veiligheidsvoorschriften.<br />
Zo wijkt het afhandelen van <strong>een</strong><br />
schade op veel gevallen af van de reguliere reparatie.”<br />
Waar liggen de grenzen van de verzekering van racewagens?<br />
Of zijn die er niet?<br />
“De grenzen liggen vaak bij de premies die teams bereid<br />
zijn te betalen. Tot welk punt verzeker je, en vanaf<br />
welke premie loop je zelf het risico? Vaak is het <strong>een</strong> continuïteitsvraagstuk<br />
voor de teams en/of rijders. Er zijn<br />
er die niet wakker liggen van <strong>een</strong> schade van 50.000<br />
euro in <strong>een</strong> weekend. Voor andere teams of rijders betekent<br />
het einde seizoen. Dat zijn de afwegingen die ze<br />
maken.”<br />
‘Dat de premies <strong>een</strong><br />
veelvoud zijn van reguliere<br />
premies mag duidelijk zijn’<br />
Wat doet corona met autosportverzekering.nl? Er<br />
wordt immers veel minder gereden, of valt dat eigenlijk<br />
wel mee?<br />
“Corona heeft onze omzet nagenoeg stilgelegd. Er wordt<br />
niet of nauwelijks nog geraced. Grote evenementen vinden<br />
niet plaats, er wordt niet of nauwelijks gereisd en de<br />
races die er nog zijn kennen relatief kleine startvelden.<br />
Dat is dus <strong>een</strong> forse streep door de rekening. Niet all<strong>een</strong><br />
voor ons maar voor de hele internationale racewereld.”<br />
Wat is jullie verdere ambitie met autosportverzekering.nl?<br />
“We hopen voor ieder<strong>een</strong> dat we de crisis zo snel mogelijk<br />
achter ons kunnen laten, en terug kunnen naar normaal.<br />
En dat we vervolgens ook weer kunnen racen! De<br />
ervaring van de afgelopen jaren heeft ons geleerd dat<br />
ambities in autosport erg fragiel zijn; we zijn afhankelijk<br />
van goede, stabiele risicodragers. We zien dat sommige<br />
underwriters soms met veel ambitie en enthousiasme<br />
de markt instappen (die soms voor hun onbekend terrein<br />
is). Dat maakt dat er vaak kort en hevig concurrentie<br />
is, maar dat ze ook net zo enthousiast weer uit de markt<br />
gaan. Het is onze ambitie om stabiel te zijn en te blijven.<br />
En dat is in deze niche echt al <strong>een</strong> hele grote uitdaging.”<br />
Wanneer wordt Max Verstappen wereldkampioen?!<br />
“De vraag lijkt inderdaad niet of maar wanneer. Over<br />
het algem<strong>een</strong> wordt er niet aan getwijfeld dat Max en<br />
Lewis Hamilton de beste coureurs van het veld zijn.<br />
Maar helaas voor Max heeft Mercedes <strong>een</strong> structureel<br />
betere auto, waardoor er veel te weinig rechtstreekse<br />
gevechten tussen Verstappen en Hamilton te zien zijn.<br />
Ik ben ervan overtuigd dat zodra het verschil niet meer<br />
in de auto’s zit, dat Max <strong>een</strong> kans heeft om wereldkampioen<br />
te worden!” n<br />
46 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2021
Ruim 75 jaar hét platform voor onafhankelijk adviseurs.<br />
Word abonnee en profiteer mee!<br />
Speciaal<br />
aanbod<br />
voor adviseurs!<br />
Beste adviseur,<br />
<strong>VVP</strong> is het enige platform in Nederland puur gericht op onafhankelijke financieel adviseurs. Missie van <strong>VVP</strong> is<br />
adviseurs praktisch ondersteunen in hun dagelijkse adviespraktijk, het onderstrepen van het maatschappelijk<br />
belang van onafhankelijk advies én de versterking van de trots op het eigen adviesvak. Dit doen we met<br />
relevante kennis, praktijkgerichte tools, inspiratie, het praktijkgerichte katern Ken je vak!, <strong>een</strong> dagelijkse<br />
nieuwsbrief, <strong>een</strong> kennissite, vakevents, etc, etc.<br />
Voor nog g<strong>een</strong> zes tientjes per jaar biedt <strong>VVP</strong> u als adviseur:<br />
· Zes inspirerende en ondernemende bewaaredities<br />
· Het kenniskatern ‘Ken je vak!’ met onder meer de vertaling van Kifid-uitspraken naar de adviespraktijk en<br />
de rubriek Permanent Actueel<br />
· Exclusieve specials met verdieping op <strong>een</strong> adviesonderwerp<br />
· Netwerk- en kennisbij<strong>een</strong>komsten met korting voor abonnees, zoals de Events Inkomen, Bijzondere Risico’s,<br />
Duurzaamheid, Innovatie en de Dag van het Topadvies met de uitreiking van de Advies Award voor het<br />
meest klantvriendelijke kantoor<br />
· Dagelijkse e-mail nieuwsbrief met op vrijdag de nieuwsbrief Ken je vak! op vrijdag<br />
· De kennissite www.vvponline.nl<br />
· Webinars<br />
· Het <strong>VVP</strong> Ondernemerspanel, de gratis vraagbaak voor abonnees van <strong>VVP</strong>. Zes vakexperts delen met u hun<br />
kennis en geven raad over uw eigen ondernemersvraagstukken.<br />
· De <strong>VVP</strong> Nieuws App verzamelt al het actuele verzekerings-, hypotheek- en ander financieel nieuws:<br />
www.vvpapp.nl<br />
Word nu abonnee<br />
Word voor nog g<strong>een</strong> zes tientjes per jaar (56 euro) abonnee van het meest complete platform voor financieel<br />
adviseurs. Schrijf u in op: https://www.vvponline.nl/abonnementaanvragen en u maakt deel uit van het enige<br />
platform puur gericht op onafhankelijk adviseurs. Een kleine investering die zich dubbel en dwars terugverdient!
<strong>VVP</strong> is trots op alle<br />
organisaties die de special<br />
Bijzondere risico’s mede<br />
mogelijk hebben gemaakt