Zwembadbouw 01 2021

De Pen
Irma Duim
Accountmanager KNZB
ALS JE ZWEMMEND NEDERLAND WIL
VERBINDEN, MOET JE EEN VISIE HEBBEN
OP ACCOMMODATIEBELEID
Een zwembad is een belangrijke sportvoorziening, die je in de meeste Nederlandse gemeenten
tegenkomt. Iedereen is er weleens geweest, voor veel mensen is het zelfs de plek waar ze hun
allereerste diploma haalden.
In Nederland zijn vrijwel alle zwembaden van de gemeente, wat niet betekent dat zij deze
ook zelf exploiteren. Een zwembad exploiteren kost geld. Het onderhoud, de energie- en
personeelskosten zijn nog altijd hoger dan de baten. Dat zie je terug op de gemeentelijke
begroting, waar jaarlijks een fors bedrag gereserveerd is voor het zwembad.
Is zwemmen wel een kerntaak van de gemeente? Deze discussie, die wij de laatste
jaren – met name sinds de decentralisatie van 2015 - steeds vaker horen, is meestal het
startsignaal om de gemeentelijke exploitatiebijdrage af te bouwen. Afbouw van deze
bijdrage leidt in veel gevallen tot een verhoging van de zwemtarieven. Verenigingen
kunnen zo’n tariefsverhoging alleen maar opvangen door een verhoging van de
contributie (lidgeld). Dit zorgt voor onrust en verontwaardiging. Wordt de zwemsport
een sport voor de elite?
Wanneer het openhouden van het lokale zwembad ter discussie komt, heb je echt de
poppen aan het dansen. Een burgerinitiatief en Facebookactiepagina worden opgestart,
ludieke protestacties voor het stadhuis, raadsvergaderingen waar zwemliefhebbers
tijdens het inspreekrecht het belang van het zwembad verkondigen.
Enerzijds mooi om zien dat de burger zich verenigt om samen te knokken voor
gemeentelijk zwemwater. Anderzijds kunnen we de ogen niet sluiten voor het
stevige kostenplaatje dat aan het openhouden van het bad vastzit. Wat als we deze
partijen bij elkaar brengen? Lukt het dan om te komen tot een betaalbaar zwembad?
Zo’n tien jaar geleden heeft de KNZB haar visie over de bouw en het gebruik van
zwemaccommodaties op papier gezet. Het KNZB Masterplan Accommodaties laat aan
de hand van vier scenario’s zien dat, wanneer je de krachten van eigenaar, exploitant
en gebruikers bundelt, het echt lukt om de jaarlijkse exploitatiekosten naar omlaag te
brengen en meer mensen te laten zwemmen. Met het KNZB-handboek willen we ons
steentje bijdragen om te komen tot de goede zwembaden, passend bij het gebruik van
die gemeente.
Als KNZB worden wij steeds vaker en eerder betrokken bij accommodatietrajecten.
Een belangrijke rol, die goed bij ons past en waarmee we een substantiële bijdrage
leveren om het zwemmen in Nederland veilig en toegankelijk te houden voor iedereen.
13