2021 gravelspecial
Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
GRAVEL SPECIAL<br />
100%<br />
ASFALT<br />
VRIJ<br />
GRAVELBIKES<br />
Van instappers tot topmodellen<br />
ZOEK DE VERSCHILLEN<br />
Wielmaten, banden en geometrie<br />
BIKEPACKEN<br />
Zo pak je dat aan<br />
Unieke fietstassen uit Arnhem<br />
DE PADEN OP<br />
Voorpret: zelf gravelroutes maken<br />
In het spoor van de Geul<br />
Heerlijk dwalen door de Achterhoek<br />
DROOMLOCATIES<br />
10 graveldorado’s voor op je bucketlist<br />
BRAM TANKINK<br />
‘Ik was het asfalt beu’<br />
TROTS OP HUN FIETS<br />
Offroad<br />
3 liefhebbers over hun bike<br />
op avontuur<br />
€ 6,95<br />
GETEST<br />
GT Grade Pilot Scram Van Nicholas Rowtag Officine Mattio Santiago
INHOUD<br />
GRAVELSPECIAL<br />
WETEN<br />
10 10 redenen om te gaan gravelen.<br />
12 De gravelbike: dit zit erop en eraan.<br />
14 Essentials & funstuff: fiets, kleding, helm,<br />
dangling mug… mis je nog iets?<br />
18 Geometrie, wielmaten, materiaal: hoe<br />
ziet jouw ideale fiets eruit?<br />
36 De Tank: Bram Tankink is een early<br />
adopter. Hij gravelde al toen het woord<br />
nog niet bestond. ‘Ik was het asfalt beu.’<br />
38 Bikepacking: met bepakking op avontuur,<br />
zo pak je het aan en dit heb je nodig.<br />
10<br />
72 Baggy of lycra: bij welk kledingkamp<br />
hoor jij?<br />
98 De Gravel Code: sluit je aan en laat zien<br />
dat de natuur je aan het hart gaat. Het<br />
levert je nog mooie routes op ook.<br />
KIJKEN<br />
34, 74 & 84 Trots op mijn fiets: deze<br />
gravelaars showen waar zij op rijden.<br />
42 Detour-tassen: Bas Overbeek maakt<br />
fietstassen op maat voor bikepackers.<br />
Een kijkje in de keuken.<br />
54 De mooiste gravelbikes: van instappers<br />
tot topmodellen.<br />
64 ERE Research heeft Nederlandse roots<br />
en slimme gravelonderdelen.<br />
66 Banden: vers rubber, geselecteerd op<br />
wielgrootte.<br />
70 Wielen: fijne gravelwielen in alle<br />
prijscategorieën.<br />
82<br />
24<br />
Wie de schoen past: een overzicht van<br />
de mooiste gravelpatta’s.<br />
92 Gezien en Getest: vier pagina’s vol<br />
hebbedingen.<br />
4 fiets.nl » GRAVELSPECIAL
46<br />
38<br />
DOEN<br />
28 Route Achterhoek: in het gravelwalhalla<br />
van Nederland is het heerlijk verdwalen.<br />
46 Oorsprong: de Geul mondt uit in de Maas,<br />
maar begint als klein stroompje. We<br />
volgen het water vanaf de bron. Op een<br />
gravelbike.<br />
60 Routes maken: zo vind je de mooiste<br />
paden en zet je je eigen tochten uit.<br />
Tips van een geo-nerd.<br />
68 Tubeless rijden: kan een beginner een<br />
band tubeless maken? Diane deed de<br />
proef op de som.<br />
78<br />
86 Om af te vinken: een kant-en-klare<br />
bucketlist vol gave evenementen op<br />
de mooiste locaties ter wereld.<br />
96 Top 10 NL: hier blijven is ook leuk. De<br />
tofste gravelroutes en -evenementen<br />
in eigen land.<br />
92<br />
42<br />
KIEZEN<br />
24 Bij het Eindhovense fietsenmerk Pilot<br />
bepaal je zelf welk soort aandrijving<br />
je wilt. Wij lieten twee identieke Pilot<br />
Scrams afmonteren met een ‘normale’<br />
Shimano GRX-gravelgroep en een<br />
interne Pinion-versnellingsbak. Welke<br />
bevalt het best?<br />
76 Van Nicholas Rowtag: een titanium<br />
gravelbike, door en door getest.<br />
BLIJF IN<br />
CONTACT MET<br />
twitter.com/<br />
fietsmagazine<br />
facebook.com/<br />
fietsmagazine<br />
78 GT Grade: een Franse gravelaar met een<br />
bijzonder frame.<br />
www.fiets.nl<br />
www.fiets.nl/forum<br />
80 Officine Mattio Santiago: met RVS-frame<br />
en een Campagnolo Ekar-groep. Wat<br />
een luxe!<br />
Foto omslag:<br />
Remco Veurink<br />
GRAVELSPECIAL « fiets.nl<br />
5
VOORWOORD<br />
VERGROOT JE WERELD<br />
COLOFON<br />
UITGAVE: New Skool Media B.V.<br />
DIRECTEUR: Erwin van Luit<br />
HOOFDREDACTIE: Edwin Haan<br />
VORMGEVING: Justine van Heusden<br />
EINDREDACTIE: Patrick Oxsener, Kees Schaapman<br />
REDACTIE, FOTOGRAFIE EN MEDEWERKERS:<br />
Hans Becking, Hanne van den Bielerd, Rob Meeuwessen,<br />
Bram Tankink, Remco Veurink<br />
MARKETING: Dinie ten Oever, Jeffrey van der Tuin<br />
ADVERTENTIE-ACQUISITIE: Erik Zwiers<br />
DRUK: Pijper Media<br />
ADRES: Fiets, Spaklerweg 53, 1114 AE Amsterdam,<br />
Postbus 23620, 1100 EC Amsterdam,<br />
E-MAIL: redactie@fiets.nl, internet: www.fiets.nl<br />
KLANTENSERVICE: voor vragen over abonnementen:<br />
020 - 894 7551 (ma t/m vrij 09.00-17.00 uur) of<br />
klantenservice@fiets.nl<br />
© <strong>2021</strong> New Skool Media B.V. Niets uit deze uitgave<br />
mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd,<br />
opgeslagen in een geautomatiseerd gegevens bestand<br />
of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook,<br />
zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.<br />
De uitgever sluit iedere aansprakelijkheid voor schade<br />
als gevolg van druk- en zetfouten uit.<br />
je nu één special mag maken dit jaar, waar zou die dan over gaan?” vroeg<br />
de uitgever me in januari. Ik hoefde er geen twee seconden over na te<br />
“Als<br />
denken: gravel! Want geen trend in de fietsscene heeft de afgelopen jaren<br />
zoveel impact gehad als de komst van de gravelbike. Massaal stapten we over van de<br />
racefiets én de mountainbike naar de fiets met het kromme stuur en de dikke banden.<br />
Waar komt die plotselinge fascinatie voor deze ondergrond eigenlijk vandaan? Persoonlijk<br />
gravelde ik al voordat het woord bestond. In de vorige eeuw (ja, ik word oud) kon ik<br />
op mijn wegfiets de verleiding al niet weerstaan om te kijken waar al die onbekende<br />
gravelpaadjes eigenlijk naartoe leidden. Het leverde nogal eens een lekke band op. En<br />
comfortabel was het ook allemaal niet. Wat dat betreft hebben we het nu een stuk beter<br />
voor elkaar. Het huidige succes kwam overwaaien uit de Verenigde Staten. Van het ene op<br />
het andere seizoen had elk fietsmerk een gravelbike in het assortiment. Onderdelenmakers<br />
kwamen met speciale groepsets. Klapperende kettingen en lekke banden komen nauwelijks<br />
nog voor. Er kwamen tassen, schoenen en complete kledingcollecties bij. De evenementen<br />
schieten als paddenstoelen uit de grond en dankzij de moderne techniek is een<br />
leuke gravelroute in vijf minuten te vinden en op je fietscomputer te zetten.<br />
Wat er zo leuk aan is? In het bos is het zo lekker rustig. Anders dan op veel fietspaden in<br />
de Randstad. Het prestatiegerichte is ook veel minder aanwezig. Het gaat om buiten zijn,<br />
nieuwe gebieden ontdekken, nieuwe ervaringen opdoen, samen genieten van de natuur<br />
en de sport. De gravelbike vergroot je wereld, paden die ontoegankelijk leken, blijken<br />
plots heel interessant.<br />
Met deze special hopen we je te inspireren er nog vaker op uit te trekken. Verken de<br />
wereld, word en blijf fit en geniet vooral van deze fantastische sport.<br />
Edwin Haan<br />
Hoofdredacteur Fiets Magazine<br />
PS: Gravelen is geweldig, laten we dat ook voor iedereen zo houden. Check even de<br />
Gravel Code op pagina 98. Ik heb hem al ondertekend, jij ook?<br />
GRAVELSPECIAL « fiets.nl<br />
7
TIEN<br />
REDENEN<br />
OM TE<br />
GRAVELEN<br />
DE GRAVELBIKE IS DEFINITIEF DOORGEBROKEN.<br />
EN NIET ALLEEN STOERE FIETSERS WORDEN ER<br />
DOOR AANGETROKKEN, OOK VEEL WIELRENNERS EN<br />
MOUNTAINBIKERS STAPPEN OVER OP DE GRAVELFIETS.<br />
WAAROM HET ZO LEUK IS? TIEN REDENEN!<br />
10 fiets.nl » GRAVELSPECIAL <strong>2021</strong>
DE BASIS \\\<br />
WAT ZIT EROP?<br />
13<br />
8<br />
11<br />
12<br />
4<br />
De<br />
gravelbike<br />
ontleed<br />
5<br />
WANNEER MAG JE EEN FIETS MET EEN KROM STUUR ALS<br />
GRAVELBIKE VERKOPEN? WE ONTLEDEN DE TREK CHECKPOINT.<br />
9<br />
3<br />
14<br />
12 fiets.nl » GRAVELSPECIAL <strong>2021</strong>
TUSSEN TWEE<br />
SYSTEMEN<br />
TEST:<br />
SHIMANO GRX<br />
VERSUS<br />
PINION P.12<br />
GRAVELSPECIAL <strong>2021</strong> « fiets.nl 25
GRAVELPASSIE \\\<br />
BRAM TANKINK<br />
OP ZOEK NAAR<br />
WE WETEN DAT OUD-RENNER<br />
BRAM TANKINK (42) EEN<br />
FERVENT GRAVELLIEFHEBBER<br />
IS. DUS VROEGEN WE HEM<br />
OM EEN GASTCOLUMN TE<br />
SCHRIJVEN OVER ZIJN PASSIE.<br />
IN ZIJN ENTHOUSIASME<br />
WERD HET VEEL MEER DAN<br />
DAT EN LEVERDE HIJ EEN<br />
KORT VERHAAL OVER ZIJN<br />
FIETSLIEFDE IN. MET FOTO’S!<br />
TEKST & FOTO’S: BRAM TANKINK<br />
AVONTUUR<br />
we deze fiets maar<br />
gehad toen we nog koersten,<br />
hè?” Het zijn de woorden van<br />
“Hadden<br />
Laurens ten Dam, nadat hij<br />
een gravelronde van Komoot van mij had<br />
overgenomen rondom Genk.<br />
Avontuur was de reden dat ik lang geleden<br />
als jongetje ben begonnen met fietsen.<br />
Liefst offroad en het bos in. Vanaf woonplaats<br />
Haaksbergen (het zit in de naam,<br />
maar niks is minder waar) ver Duitsland<br />
in op zoek naar bergen. Als snel bedacht<br />
ik dat als ik harder zou kunnen fietsen,<br />
ik verder zou komen op een dag. En zo<br />
begon ik meestal zo hard mogelijk te<br />
fietsen. Maar echte bergen vond ik nooit.<br />
Daarom ging ik op 15-jarige leeftijd met<br />
het plan naar mijn vader om samen met<br />
mijn broer en vriendje van ons vakantieadres<br />
naar huis te fietsen. Zo zou ik heel<br />
wat bergen tegenkomen onderweg. Mijn<br />
vader vond het prima. We vertrokken<br />
vanuit Mende, waar ik vele jaren later<br />
terugkwam als Tourrenner, maar daar kon<br />
ik toen alleen maar van dromen. We fietsten<br />
in twee weken naar huis, vanuit het<br />
Centraal Massief door de Alpen, de Jura,<br />
de Vogezen, Saarland, Sauerland en naar<br />
huis. Twee weken op een volgepakte<br />
mountainbike met banden waar nu iedereen<br />
van huivert als je ermee op de weg<br />
rijdt. We moesten het doen met wegenkaarten<br />
en ik schreef elke dag plaatsnamen<br />
op een papiertje, die we op de<br />
36 fiets.nl » GRAVELSPECIAL <strong>2021</strong>
BEPACKT<br />
OP PAD<br />
DENK JE AAN GRAVEL, DAN DENK JE AAN<br />
BIKEPACKEN. ELLENLANGE RITTEN BEPAKT<br />
MET TASSEN. EEN BUNGELENDE MOK VAN<br />
ACHTER EN EEN FLUFFIE MASCOTTE AAN<br />
HET STUUR. WAT IS BIKEPACKEN? EN WAT<br />
HEB JE ERVOOR NODIG?<br />
TEKST: ROB MEEUWESSEN /// FOTO’S: REMCO VEURINK<br />
Bikepacken is in de basis niet veel meer dan een ordinaire<br />
fietsvakantie. Vroeger was het: knapzak achterop, kaart<br />
in de zak en rijden maar. Inmiddels zijn er allerlei hippe<br />
varianten. Je kunt bikepacken eenvoudig aanpakken, met minimale<br />
bepakking. Meer dan een bankpas en wat reservekleding<br />
heb je dan niet nodig. Je fietst een zelf uitgetekend traject of<br />
bijvoorbeeld een knooppuntroute, tot je benen toe zijn aan rust.<br />
Slapen en groene knuppels kantelen doe je bij een (Air)B&B, om<br />
de volgende dag weer op pad te gaan. Rij je liever niet alleen<br />
en heeft niemand zin of tijd om mee te gaan, dan zijn er zelfs<br />
complete bikepackvakanties.<br />
Het andere uiterste valt al snel onder de noemer ultracycling.<br />
De naam verklapt het al, en anders doen die slaapzak en bivy<br />
in je bepakking het wel. Er zijn diverse georganiseerde ritten en<br />
zelfs heuse wedstrijden tussen de 300 en 800 kilometer, op<br />
geva rieerd terrein of specifiek over gravel. Tochten tot aan de<br />
andere kant van Europa zijn geen uitzondering. Slapen doe<br />
je meestal even snel, op een beschutte plek langs de route.<br />
Daarover verderop meer.<br />
Alles is mogelijk<br />
Tussen die twee extremen is in feite alles mogelijk. Lekker op<br />
ontdekkingstocht over sluipdoor-kruipdoorpaadjes en slapen<br />
bij je kampvuurtje in de Ardennen, dat kan net zo leuk zijn als<br />
in drie dagen heel Toscane doorkruisen. Hoe je bikepacken het<br />
liefst doet, de snelheid, de dagafstand en hoe je zo’n avontuur<br />
beleeft, varieert nogal per persoon. Een hapklare to-do lijst voor<br />
je eerste bikepackavontuur kunnen we je dan ook niet aanbieden.<br />
Wel een hoop tips en trucs.<br />
Slapen<br />
Bikepacken is pas bikepacken als je ook overnacht. Ben je dezelfde<br />
dag weer thuis, dan heb je gewoon ‘een heel lange toertocht’<br />
gedaan. Om te proberen raden we je aan om de eerste keer gewoon<br />
binnen te slapen: B&B’s, trekkershutten, dat werk. Slapen<br />
in de buitenlucht klinkt simpel, maar vraagt wel de nodige kennis.<br />
GRAVELSPECIAL <strong>2021</strong> « fiets.nl 39
ROUTE \\\<br />
DE GEUL<br />
DE GEUL STROOMT ALS RODE DRAAD DOOR HET ZUID-LIMBURGSE LANDSCHAP. BIJNA ONGEMERKT<br />
IN HET SPOOR<br />
DE GLOOIENDE HEUVELS. MAAR WAAR KOMT HET WATER VANDAAN, EN WAAR GAAT HET HEEN?<br />
46 fiets.nl » GRAVELSPECIAL <strong>2021</strong>
TECHNIEK \\\ BANDEN<br />
Het belangrijkste bij je bandkeuze is<br />
dat je een set kiest die past bij jouw<br />
favoriete ondergrond. Rijd je voornamelijk<br />
op een harde ondergrond,<br />
dan heb je weinig noppen nodig. Is er veel<br />
mul zand op jouw tracks? Dan kom je daar<br />
met brede banden beter doorheen. Blubber-<br />
en glibberpaden? Stevige noppen<br />
houden je op het juiste spoor. Hieronder<br />
een overzicht van verschillende types.<br />
Check voor je nieuwe banden bestelt<br />
altijd of ze in je frame passen. En ook<br />
niet onbelangrijk: controleer de wielmaat<br />
voor je op ‘Afrekenen’ drukt.<br />
VOOR<br />
GROOT<br />
EN<br />
KLEIN<br />
MET GOEDE NIEUWE BANDEN<br />
IS HET ALSOF JE FIETS EEN<br />
OPFRISBEURTJE IN EEN<br />
KUUROORD HEEFT GEHAD.<br />
VAN DIT VERSE RUBBER KNAPT<br />
HIJ ZIENDEROGEN OP. EN BETER<br />
NOG: JE VOELT HET OOK.<br />
GROOT (700c)<br />
Vittoria Terreno Mix<br />
Heb je niet zoveel ruimte tussen de vorkpoten en wil je toch<br />
gravelen? Dan is deze Terreno een uitkomst. Hij is 31 millimeter<br />
breed en past vaak net in een gewone wegfiets. Hiermee kun je<br />
op veel soorten ondergrond prima uit de voeten.<br />
€ 49,95 vittoria.com<br />
Maxxis Rambler<br />
De eerste gravelband van dit Amerikaanse<br />
merk is leverbaar in diverse maten, voor<br />
zowel 650b als 700c. De 38 millimeter<br />
brede uitvoering weegt 390 gram en is<br />
breed inzetbaar dankzij lage nopjes op het<br />
loopvlak en wat grove aan de zijkant. Die<br />
laatste bieden extra grip in de bochten.<br />
€ 54,99 maxxis.com<br />
WTB Riddler 37<br />
WTB maakt mooie gravelbandjes. Deze Riddler<br />
doet het prima in Nederland. 37 millimeter<br />
breed en 465 gram, met een 120 tpi karkas.<br />
De band heeft een SG2-antileklaag. Ben je van<br />
het ruige werk, dan ga je voor de Riddler 45.<br />
€ 54,95 wtb.com<br />
66 fiets.nl » GRAVELSPECIAL <strong>2021</strong>
KLEDING \\\<br />
LYCRA OF BAGGY<br />
KLEDING<br />
TEAM LYCRA VS.<br />
72 fiets.nl » GRAVELSPECIAL <strong>2021</strong>
APPLE OF WINDOWS? IPHONE<br />
OF ANDROID? VLAANDEREN<br />
OF ROUBAIX? BEKENDE<br />
TWISTPUNTEN, WAAR NOOIT<br />
EEN WINNAAR UITKOMT.<br />
SINDS DE OPKOMST VAN HET<br />
GRAVELEN HEBBEN WE ER<br />
WEER EENTJE BIJ: LYCRA OF<br />
BAGGY? IN WELK KAMP VOEL<br />
JIJ JE HET MEEST THUIS?<br />
TEKST & FOTO: EDWIN HAAN<br />
DE VERSCHILLEN OP EEN RIJ<br />
1. Team Lycra rijdt met een racefietshelm.<br />
Team Baggy draagt liever iets stoers<br />
met een klepje, of toch op zijn minst een petje<br />
onder de helm.<br />
2. Jersey of T-shirt? Ga je voor een<br />
strak wielershirt met achterzakjes? Of toch<br />
liever voor een loszittend shirt, of zelfs een<br />
flanellen overhemd als je echt radicaal voor<br />
Team Baggy kiest?<br />
3. Bibshort of wapperbroek? Team<br />
Lycra gaat natuurlijk voor de strakke bibshort,<br />
al komen er steeds meer wielerbroeken met<br />
een elastisch vakje op het dijbeen, de zogeheten<br />
cargo-modellen. Team Baggy wil nog niet<br />
dood gevonden worden in zo’n strak geval. Zij<br />
rijden in een wapperbroek, waarbij het model<br />
dat Rob (op de foto rechts) draagt nog vrij strak<br />
is. Soms hebben die er al een onderbroek met<br />
zeem inzitten, soms moet je die nog los kopen.<br />
4. Ook bij de handschoenen zie je<br />
vaak een verschil tussen de twee kampen.<br />
Team Lycra draagt strakke wielerhandschoenen<br />
zonder vingers. Team Baggy doet het vaak<br />
zonder handschoenen, of met dunne mtbhandschoenen<br />
met lange vingers.<br />
5. In de schoenen zit ook veel<br />
verschil. Kies je voor knalstijve mountainbikeschoenen<br />
om ook op gravel op KOM-jacht te<br />
gaan? Of zoek je matching shoes bij je wijde<br />
broek? Dat zijn gewoon lekkere gympen met<br />
verstopte schroefgaten voor je schoenplaatjes.<br />
Daar kun je ook prima een stukje mee lopen.<br />
Kies jij een kant? Dat hoeft niet, hè. Gravel is<br />
vrijheid blijheid. De modepolitie houdt jou toch<br />
niet bij en ons zul je niet horen als je gewoon<br />
kiest wat je mooi vindt en wat lekker zit.<br />
Hoewel, er is één uitzondering: bibshort<br />
én overhemd is een regelrechte no-go!<br />
TEAM BAGGY<br />
GRAVELSPECIAL <strong>2021</strong> « fiets.nl 73
TEST \\\<br />
GT GRADE CARBON PRO<br />
MET EEN ONBEPERKT<br />
AANTAL NOKJES, EEN<br />
DROPPERPOST ÉN EEN<br />
SPORTIEVE ZITHOUDING<br />
IS DEZE GT GRADE CARBON<br />
PRO DE PURE ALLROUNDER.<br />
JE KUNT ERMEE RACEN,<br />
TOEREN OF EVEN LEKKER<br />
AANMODDEREN OP DE<br />
MOUNTAINBIKEROUTE<br />
OM DE HOEK.<br />
TEKST & FOTO'S: ROB MEEUWESSEN<br />
OM<br />
VERLIEFD<br />
OP TE<br />
WORDEN<br />
GT<br />
draait al even mee. Misschien<br />
zegt het je niets, maar het<br />
Amerikaanse merk bouwt<br />
al BMX-fietsen en mountainbikes<br />
sinds 1979. Voor mij heeft GT altijd<br />
iets magisch. Niet zozeer omdat het per<br />
se technisch de meest vooruitstrevende<br />
fietsen maakt. Maar omdat het GT is. De<br />
magie van nostalgie. Het triple triangleframe.<br />
De altijd terugkerende kleurstellingen.<br />
Het is om verliefd op te worden.<br />
Bij deze Grade Carbon Pro-gravelgrinder<br />
zie je het weer. De paarse details doen<br />
denken aan de Zaskar-modellen uit de<br />
jaren 90. Het derde driehoekje onder de<br />
zadelpen is eveneens als vanouds aanwezig.<br />
Doel was om van de Grade een<br />
speelse alleskunner te maken en dat<br />
is helemaal gelukt. De volledig carbon<br />
frameset lijkt op het eerste gezicht eenvoudig,<br />
maar van dichtbij zie je een hoop<br />
mooie details. Zo heeft de voorvork een<br />
flipchip, waarmee de vorkhoek te manipuleren<br />
is. Ook zien we op de vork bevestigingsmogelijkheden<br />
voor anycages.<br />
Kabels lopen buiten het frame om, maar<br />
78 fiets.nl » GRAVELSPECIAL <strong>2021</strong>
Change language