Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
4<br />
INSTALLATIE&BOUW<br />
PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK, HVAC, SANITAIR EN ELEKTRICITEIT<br />
INSTALLATIE&BOUW<br />
installatieenbouw.be<br />
NUMMER 4 - <strong>2021</strong><br />
september - oktober<br />
INSTALLATIE&BOUW PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK, HVAC, SANITAIR EN ELEKTRICITEIT<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE<br />
De visie van een architect: ‘Van zodra het<br />
de mens meer moeite kost, haakt hij af’<br />
Een consistent en gevalideerd<br />
reken- en tekenmodel<br />
Een multi-technologische aanpak om<br />
de klimaatdoelstellingen te halen<br />
INCLUSIEF HET VAKKATERN
connected<br />
Bij Schneider Electric willen we iedereen in<br />
staat te stellen het meeste uit onze energie<br />
en natuurlijke bronnen te halen en zowel<br />
vooruitgang als duurzaamheid hoog in het<br />
vaandel te dragen.<br />
We noemen dit Life Is On.<br />
Onze missie is om uw digitale partner te zijn<br />
voor duurzaamheid en efficiëntie.<br />
www.se.com/be<br />
Schneider Electric nv/sa - T +32 (0)2 37 37 502 - customer-service.be@schneider-electric.com
LETTERLIJK<br />
ALLES IN HUIS<br />
VOOR VENTILATIE<br />
of<br />
Systeem C<br />
CO 2<br />
gestuurde toevoer en<br />
slimme zonale afvoer<br />
Systeem D<br />
Mechanische toe- en afvoer:<br />
centraal of 2-zonesturing<br />
DucoFlex<br />
Compleet luchtkanalensysteem<br />
met toebehoren voor de<br />
ultieme garantie op een stille<br />
en energiezuinige werking<br />
Duco Start-Up service<br />
Maximale ontzorging<br />
van de installateur<br />
We inspire at www.duco.eu
UITGAVE<br />
4<br />
VOORWOORD<br />
Tegen de stroom oproeien<br />
De jongste weken stonden de kranten vol over de snel stijgende prijzen op de energiemarkt. De gasfactuur is vandaag drie keer zo duur dan<br />
een jaar geleden. De exploderende prijzen zijn een gevolg van de snel aantrekkende economie gecombineerd met problemen bij de aanlevering<br />
van Noors en Russisch aardgas. Niet alleen de gebruikers van aardgas moeten dieper in de geldbuidel tasten, want automatisch wordt ook de<br />
elektriciteitsfactuur getroffen. Elektriciteit wordt immers mede geproduceerd door gascentrales, en zo is de stroomprijs verdubbeld.<br />
De berichtgeving was meteen goed voor onrust en verontwaardiging, en doet het besef rijzen dat we als samenleving afhankelijk zijn van tal<br />
van factoren waar we nauwelijks invloed op hebben. Het deed me denken aan de fantastische Japanse film ‘Survival Family’ uit 2016. In die<br />
mengeling van komedie en drama zien we hoe in Japan van de ene dag op de andere de stroom uitvalt en de maatschappij ogenblikkelijk<br />
in elkaar stort. Eenzelfde scenario speelde zich trouwens twee decennia eerder al af in het Jommekes-album ‘De Kopermicroben’. Popcultuur<br />
houdt onze samenleving vaker dan we denken een spiegel voor. Niet dat ik verwacht dat de metro binnenkort opnieuw vervangen wordt door<br />
de paardentram, maar wie had enkele jaren geleden voorspeld dat post-apocalyptische toestanden uit tal van films – denk maar aan een<br />
avondklok en een ‘verbod op niet-essentiële verplaatsingen’ – in coronajaar 2020 bittere ernst zouden zijn? We beseffen soms te weinig hoe<br />
complex de machinerie is die schuil gaat achter het stopcontact waar we met z’n allen onze smartphonelader inpluggen.<br />
Dystopische toekomstbeelden terzijde, het mag duidelijk zijn dat het probleem van de stijgende stroomprijzen niet snel opgelost zal worden.<br />
Energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) liet al weten dat een verlaging van de btw op elektriciteit (van 21 naar 6 procent) er niet inzit.<br />
Die aloude eis van socialistische partijen heeft het regeerakkoord niet gehaald, en bovendien staan de groenen er niet voor te springen: zo’n<br />
btw-verlaging is volgens Van der Straeten te generalistisch, want ze komt óók ten goede van zij die het niet echt nodig hebben. De groene<br />
partijen zien meer heil in gerichte initiatieven, zoals het uitgebreide sociale tarief, dat de energiefactuur van een miljoen gezinnen verlicht.<br />
Van der Straeten pleit er nu voor om die coronamaatregel te verlengen, wat VRT-energiespecialist Luc Pauwels tot de stelling ontlokte dat ‘de<br />
middenklasse de energietransitie betaalt’.<br />
Ook Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert pleit voor een bredere oplossing dan enkel het sociale tarief. Daarbij haalde hij het aloude probleem<br />
aan van de talloze heffingen die nu in de elektriciteitsfactuur staan. Het is immers een publiek geheim dat de elektriciteitsfactuur veel meer<br />
dan enkel de daadwerkelijke kostprijs van elektriciteit bevat – een argument dat vaak terugkeert als het gaat over de barrières tegen een<br />
doorbraak van elektriciteitsgerichte oplossingen zoals warmtepompen. Tal van specialisten uit de sector met wie ik in de loop der jaren voor<br />
<strong>Installatie</strong> & <strong>Bouw</strong> sprak, uitten die bezorgdheid al. Maar wie hoopt dat deze prijsstijgingen een trigger zullen vormen om dit probleem aan<br />
te pakken, komt wellicht van een kale reis thuis. Politici die ervoor pleiten om de heffingen en netkosten anders te financieren staan al bij al<br />
geïsoleerd. Durft er iemand tegen de, welja, stroom op te roeien? Dan is het nog steeds niet duidelijk waar die kosten dan wél terecht zouden<br />
moeten komen. Dat iemand anders dan de belastingbetaler ze zou moeten dragen, is al helemaal een utopie.<br />
Toch blijft het een probleem, zoals een bezorgde burger op Twitter het verwoordde: “Stel u voor dat ons voedsel ongeveer dubbel zo duur was<br />
door 'netkosten' en 'heffingen'. Ja, ik vermoed dat best veel mensen dan ook problemen zouden hebben met hun supermarktfactuur te betalen.”<br />
Veel leesplezier!<br />
Filip Van der Elst
INSTALLATIE&BOUW<br />
PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK,<br />
HVAC, SANITAIR EN ELEKTRICITEIT<br />
COLOFON<br />
Jaargang 9 • nummer 1 • <strong>2021</strong><br />
Verschijnt 6 x per jaar<br />
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER<br />
Hertsbergsestraat 4<br />
B-8020 Oostkamp<br />
+32 50 36 81 70<br />
info@louwersmediagroep.be<br />
louwersmediagroep.be<br />
EINDREDACTIE<br />
Filip Van der Elst<br />
REDACTIETEAM<br />
Michel Charlier, Els Jonckheere,<br />
Tom Rampelbergh, Filip Van der Elst<br />
10<br />
PROJECTMANAGEMENT<br />
Mathieu Noppe<br />
m.noppe@louwersmediagroep.be<br />
ADVERTENTIES<br />
Een hoge resolutie PDF moet worden aangeleverd via<br />
de AdPortal. Mocht u nog geen uploadlink hebben<br />
ontvangen, stuur een email naar traffic@louwersmediagroep.be<br />
SECRETARIAAT<br />
Sarah Dierick<br />
Elke Kina<br />
ABONNEMENTSPRIJS<br />
Abonnementsprijs<br />
België: € 54,00 per jaar excl. BTW<br />
Buiten België: € 90,00 per jaar excl. BTW<br />
ING: IBAN BE33 3631 9320 5246<br />
BIC: BBRUBEBB<br />
t.n.v. Louwers Mediagroep<br />
o.v.v. <strong>Installatie</strong> & <strong>Bouw</strong><br />
Informatie over abonnementen:<br />
+32 50 36 81 70<br />
ADRESWIJZIGINGEN<br />
Schriftelijk ten minste drie weken<br />
voor verhuizing naar:<br />
Hertsbergsestraat 4, B-8020 Oostkamp<br />
OPZEGGINGEN<br />
Indien twee maanden voor het verstrijken van de<br />
abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van<br />
opzegging is ontvangen, wordt het abonnement<br />
automatisch met een jaar verlengd.<br />
DOELGROEP<br />
Installateurs verwarming, elektriciteit, sanitair, klimatisatie<br />
en luchtbehandeling, leden van de VCB<br />
Vlaamse Confederatie <strong>Bouw</strong>, BVA Bond van Vlaamse<br />
Architecten, CIB Vlaanderen de Confederatie van Immobiliënberoepen<br />
van Vlaanderen, ORI Organisatie<br />
van Raadgevende Ingenieurs, Engineering- en Consultancybureaus,<br />
opdrachtgevers, projectontwikkelaars,<br />
abonnees, betrokken ministeries en diensten, provinciale<br />
en gemeentelijke overheden en betrokken federale,<br />
Vlaamse en regionale organisaties, facilitymanagers<br />
bedrijven met eigen onderhoudsploeg, fabrikanten,<br />
invoerders en groothandelaars uit de sector.<br />
VORMGEVING/ART DIRECTION<br />
+32 50 36 81 70<br />
studio@louwersmediagroep.be<br />
DRUKWERK<br />
Drukkerij Hendrix, Peer<br />
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd<br />
zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder<br />
bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar<br />
beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen<br />
enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie.<br />
Zij aan-vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid<br />
voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen<br />
en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.<br />
Het verwarmingssysteem van de toekomst 8<br />
Een compleet gamma aan innovatieve oplossingen dankzij krachtenbundeling 10<br />
Naderende renovatieplicht zorgt voor interessante premies voor warmtepompen in niet-residentiële gebouwen 12<br />
De Pen: Ellen Van Mello, Expert bij het Warmtepomp Platform van Organisatie Duurzame Energie (ODE) 14<br />
(Bio)gas als energiebron voor transport: een evenwaardig pad richting klimaatneutraliteit 16<br />
Whitepaper belicht alternatieve oplossing tegen oververhitting: balansventilatie 19<br />
De waterkwaliteit onder controle houden bij ketelvervanging 22<br />
Stille vacuümontgasser verbetert efficiëntie van kleine en middelgrote installaties 24<br />
‘Technieken zijn secundair’ 28<br />
Drie innovatieve producten om te verwarmen en te koelen 32<br />
Duurzaam alternatief voor afleversets 34<br />
Nieuwe warmtebeeldcamera met hoge thermische gevoeligheid 37<br />
Afwateringsspecialist bereikt klimaatneutraliteit 38<br />
SANITAIR<br />
16 37<br />
Een laboratorium voor bouwprofessionals 40<br />
Gedwongen sluiting verhoogt kans op Legionella 42<br />
Minimalistische douchegoten op hoog niveau 46<br />
Kwalitatief kraanwerk voor de professionele keukenomgeving 50
INHOUD<br />
50 56<br />
64 80<br />
84<br />
VAKKATERN ELEKTROTECH 53<br />
Nieuwe Jules Bordet Instituut is toonbeeld van hygiëne 74<br />
HVAC en sanitair in complete balans 76<br />
Optimaal beheer van HVAC 77<br />
LUCHTBEHANDELING<br />
4<br />
INSTALLATIE&BOUW PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK, HVAC, SANITAIR EN ELEKTRICITEIT<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE<br />
INSTALLATIE&BOUW<br />
NUMMER 4 - <strong>2021</strong><br />
september - oktober<br />
installatieenbouw.be<br />
PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK, HVAC, SANITAIR EN ELEKTRICITEIT<br />
INCLUSIEF HET VAKKATERN<br />
De visie van een architect: ‘Van zodra het Balansventilatie: alternatieve Nieuwe tool verbindt<br />
de mens meer moeite kost, haakt hij af’ oplossing tegen oververhitting? BIM met het rekenwerk<br />
Op maat gemaakte luchtbehandelingskast biedt flexibiliteit in elk project 78<br />
Optimaal klimaat én hoog comfort dankzij comfortmodules 80<br />
Coverbeeld: Engie Solutions<br />
Coverbeeld Elektrotech: Unsplash<br />
Unieke toepassing in school: luchtgroep met ingebouwde warmtepomp 82<br />
‘Combinatie van ventilatie en luchtreiniging is een must’ 84<br />
Hoeve uit 1789 wordt BEN-woning 86<br />
Duurzaamheid en digitalisering leidraad voor ontwikkelingen op vlak van compressoren 89<br />
Een consistent en gevalideerd reken- en tekenmodel 93<br />
Blijf gratis en eenvoudig op de<br />
hoogte van het laatste nieuws.<br />
Volg ons op social media en meld<br />
je aan voor onze nieuwsbrief!<br />
installatieenbouw.be<br />
<strong>Installatie</strong>partners 95
Elektrificatie én waterstof als sleutel tot succes<br />
HET VERWARMINGSSYSTEEM<br />
VAN DE TOEKOMST<br />
Na een moeilijk coronajaar kijkt Bosch Thermotechnology vol vertrouwen naar de toekomst. De firma stelt vast dat het zijn omzet, ondanks de<br />
pandemie en bijhorende lockdowns, kon handhaven op 3,5 miljard euro. Vooral de trend naar elektrificatie en de uitbreiding van het gamma<br />
in airconditioning en warmtepompen droegen volgens de firma bij tot het succes. "Met onze shift weg van fossiele brandstoffen en richting<br />
elektrificatie en digitalisering, hebben we de energietransitie in de bouwsector gestimuleerd. Met deze energiesystemen van de toekomst<br />
zullen we blijven groeien", vat Jan Brockmann, voorzitter van de Bosch Thermotechnology Division, samen.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Bosch Thermotechnology<br />
Elektrische toepassingen winnen steeds<br />
meer aan belang binnen verwarming en airconditioning.<br />
Deze producten gebruiken<br />
energie op bijzonder efficiënte wijze. In 2019<br />
al investeerde Bosch Thermotechnology<br />
100 miljoen euro in de uitbreiding van zijn<br />
warmtepomp activiteiten. Die inspanningen<br />
hebben geloond, legt Jan Brockmann uit. “In<br />
2020 noteerden we al een groei van 22,5<br />
procent inzake warmtepompen in de hele EU. In<br />
Duitsland groeide de warmtepompactiviteit zelfs<br />
met 48 procent. Daarom blijven we ook in <strong>2021</strong><br />
investeren in warmtepompen. We willen onze<br />
klanten opleiden, om hen te helpen de sprong<br />
te maken op vlak van elektrificatie. Dit zal onze<br />
groei versnellen en de mate van elektrificatie<br />
en dus CO 2<br />
-besparing in de residentiële sector<br />
versnellen”, aldus Brockmann.<br />
“We willen de Europese woningen elektrificeren,<br />
met regionaal aangepaste warmtepompen<br />
en hybride apparaten die het beste van twee<br />
werelden bieden. Twee elementen staan voorop:<br />
een eenvoudige installatie voor de installateurs en<br />
een eenvoudige bediening voor de eindklanten”,<br />
zegt Jan Brockmann.<br />
De lucht-waterwarmtepomp<br />
Logatherm WLW196i.<br />
‘We willen de Europese woningen<br />
elektrificeren, met regionaal aangepaste<br />
warmtepompen en hybride apparaten die<br />
het beste van twee werelden bieden’<br />
8 | INSTALLATIEENBOUW.BE
elektrificatie een waterstofstrategie nodig voor de<br />
warmtemarkt. Ook in de komende decennia zullen<br />
we nog verbrandingsapparatuur nodig hebben.<br />
Daarom investeren we nu al in een H²-Ready<br />
portfolio. We zijn duidelijk voorstander van een<br />
multi-technologische aanpak. Zo zijn we voorbereid<br />
om via verschillende paden de klimaatdoelstellingen<br />
te halen”, zegt Jan Brockmann.<br />
‘In 2020 noteerden we een groei van 22,5 procent inzake warmtepompen in de hele EU.’<br />
Energiezuinige airconditioning<br />
Niet enkel binnen verwarming is elektrificatie de<br />
orde van de dag. Bosch Thermotechnology zal ook<br />
zijn assortiment energiezuinige airconditioningunits,<br />
met elektriciteit als voedings bron, uitbreiden.<br />
Deze lucht-luchtwarmtepompen werken efficiënt<br />
als ze niet alleen worden gebruikt voor koeling,<br />
maar ook voor verwarming. Deze toepassing<br />
komt vaak voor in kleinere eengezinswoningen of<br />
appartementen in warmere streken.<br />
In heel wat landen, ook bij ons, is airconditioning<br />
in woningen en bedrijfspanden onmisbaar om<br />
een aangenaam en gezond temperatuurniveau in<br />
het gebouw te creëren. "Met onze airconditioners<br />
willen we bijdragen aan gezondheid en welzijn<br />
en tegelijkertijd ook een duurzame bijdrage<br />
leveren aan de besparing op CO 2<br />
-uitstoot", legt<br />
Jan Brockmann uit.<br />
Waterstof, parallel met elektrificatie<br />
Ook de omschakeling naar klimaatneutrale<br />
gassen is een essentieel onderdeel van de EU<br />
Green Deal die alle EU-landen in 2050 CO 2<br />
-<br />
neutraal moet maken. Bosch Thermotechnology<br />
stimuleert multi-technologische oplossingen<br />
die – parallel met elektrificatie – waterstof (H²)<br />
omarmen als milieuvriendelijke energiedrager van<br />
de toekomst. Waterstof is makkelijker op te slaan<br />
dan elektriciteit en kan via het bestaande gasnet<br />
worden gedistribueerd. “Voor een CO 2<br />
-neutraal<br />
energiesysteem hebben we naast de focus op<br />
Zo presenteerde Bosch Thermotechnology in<br />
november 2020 het prototype van de H2-Readyketel.<br />
Deze nieuwe verwarmingsketel kan in<br />
eerste instantie op conventioneel aardgas of<br />
een waterstofbijmenging tot 20 procent draaien.<br />
Zodra het lokale netwerk is overgeschakeld<br />
op water stof, kan de ketel met een paar aanpassingen<br />
binnen enkele uren worden omgebouwd,<br />
zodat deze puur op waterstof werkt.<br />
Het eerste veldtestapparaat op pure waterstof<br />
draait sinds september 2020 in een<br />
eengezinswoning in Groot-Brittannië. Binnenkort<br />
volgen nog meer proefprojecten op grote schaal.<br />
Digitale diensten<br />
Deels ten gevolge van de pandemie en bijhorende<br />
lockdowns zet Bosch Thermotechnology verder<br />
in op digitale diensten en online klanten ondersteuning.<br />
“Het coronavirus heeft ons geleerd dat<br />
digitalisering nieuwe deuren opent. We werden<br />
overspoeld met aanmeldingen voor een aantal<br />
van onze online opleidingen. Zeker in tijden waarin<br />
persoonlijke contacten sterk beperkt zijn, biedt<br />
de uitbreiding van onze digitale dienstverlening<br />
ons de mogelijkheid om onze sterke merken nog<br />
sterker te maken en nog beter te verankeren in het<br />
klantbewustzijn”, zegt Thomas Bauer, directielid<br />
verantwoordelijk voor verkoop en marketing. ❚<br />
Bosch Thermotechnology<br />
wil de energietransitie in de<br />
bouwsector stimuleren.<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 9
‘Door beide expertises samen te voegen,<br />
bestrijken Flamco en Comap elke fase in<br />
de levenscyclus van een gebouw – van de<br />
bron tot de afgifte en de distributie.’<br />
EEN COMPLEET GAMMA AAN<br />
INNOVATIEVE OPLOSSINGEN<br />
DANKZIJ KRACHTENBUNDELING<br />
Jarenlang waren Flamco en Comap zusterbedrijven binnen Aalberts N.V. Aangezien de samenvoeging van hun<br />
complementaire productportfolio’s grote synergievoordelen kan opleveren, hebben beide bedrijven nu beslist om<br />
voortaan als één eengemaakte unit binnen de Aalberts-groep verder te gaan.<br />
Tekst en beeld Aalberts<br />
10 | INSTALLATIEENBOUW.BE
‘Het doel is duidelijk:<br />
de technische<br />
prestaties van de<br />
systemen over de<br />
hele lijn verbeteren<br />
en hun rendement<br />
maximaliseren’<br />
Onder de vlag van Aalberts hydronic flow control<br />
zullen Flamco en Comap in de toekomst samen een<br />
compleet gamma aan innovatieve oplossingen op<br />
het vlak van verwarmingstechniek en distributie<br />
van warmte en koude aanbieden. Daarmee zijn<br />
ze gewapend voor de toekomst en verstevigen ze<br />
hun positie op de internationale markt.<br />
De expertise van Flamco heeft hoofdzakelijk<br />
betrekking op de ketelruimte, met technologieën<br />
voor druk behoud en opslag, efficiëntie en veiligheid,<br />
alsook de distributie van warmte en koude<br />
en warmte afleversets. Comap is gespecialiseerd<br />
in hydraulische uitbalancering, aansluitsystemen,<br />
regel systemen en vloer verwarming. Door beide<br />
expertises samen te voegen, bestrijken Flamco en<br />
Comap elke fase in de levens cyclus van een gebouw<br />
– van de bron tot de afgifte en de distributie.<br />
“Sterke speler op de markt”<br />
“De cirkel is eindelijk rond. Door onze krachten<br />
te bundelen, kunnen we onze klanten totaaloplossingen<br />
op maat bieden voor verwarming,<br />
koeling en waterbehandeling in residentiële,<br />
commerciële en industriële gebouwen”, aldus<br />
Maarten van de Veen, CEO van Aalberts hydronic<br />
flow control. Het doel is duidelijk: de technische<br />
prestaties van de systemen over de hele lijn<br />
verbeteren en hun rendement maximaliseren<br />
zodat het energieverbruik en de bijhorende kosten<br />
worden verlaagd.<br />
“De klanten krijgen meer keuzemogelijkheden,<br />
maar hun contactpersoon wijzigt niet en dat geldt<br />
ook voor de procedures op het vlak van planning en<br />
bestelling. Doordat we vanuit een perfect op elkaar<br />
afgestemd productaanbod full-service oplossingen<br />
op maat kunnen bieden, verstevigen we onze<br />
marktpositie en blijven we ook op lange termijn<br />
concurrentieel”, besluit Maarten van de Veen. ❚<br />
‘Door onze krachten te bundelen, kunnen we onze klanten totaaloplossingen op maat bieden voor verwarming,<br />
koeling en waterbehandeling in residentiële, commerciële en industriële gebouwen.’<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 11
Naderende renovatieplicht<br />
zorgt voor interessante<br />
premies voor warmtepompen<br />
in niet-residentiële gebouwen<br />
Bedrijven en organisaties kunnen in <strong>2021</strong> en 2022 rekenen op aanzienlijke premies voor de investering in gaswarmtepompen. Deze premie<br />
geldt voor gebouwen ouder dan 5 jaar. Verwarmingsexpert Jef Schelkens van ClimaWays licht toe.<br />
Tekst en beeld Climaways<br />
Voor wie is de premie?<br />
“De warmtepomppremie wordt toegekend aan eigenaars van niet-residentiële<br />
gebouwen in Vlaanderen,” zegt Jef Schelkens, zaakvoerder van ClimaWays.<br />
“Denk maar aan utiliteitsbouwen zoals kantoren, scholen, sportcentra en<br />
zwem baden maar ook bedrijfsgebouwen zoals winkels en ateliers.”<br />
Hoeveel bedraagt de premie?<br />
“Het bedrag van de premie hangt af van het vermogen van de nieuwe<br />
installatie, uitgedrukt in kW,” licht Jef toe. “Voor een ROBUR K18 luchtwater<br />
gaswarmtepomp met een verwarmingsvermogen van 17,6kW krijg je<br />
bijvoorbeeld een premie van 1.860 euro. Een ROBUR PRO GAHP-A S1 luchtwater<br />
gaswarmtepomp met een vermogen van 41,6kW is dan weer goed voor<br />
een premie van 6.<strong>04</strong>6 euro. En voor een ROBUR PRO GAHP-WS water-water<br />
gaswarmtepomp of een ROBUR PRO GAHP-GS bodem-water gaswarmtepomp<br />
kun je zelfs rekenen op een bedrag van 16.120 euro.”<br />
Aparte berekening voor cascade-opstelling<br />
“Dat zijn geen geringe bedragen”, zegt Jef, “En dat zijn dan nog maar de<br />
bedragen voor één toestel. Voor een cascadeopstelling maken we nog<br />
een aparte berekening, want het premiebedrag wordt berekend in functie<br />
van het totale vermogen. De totale premie kan oplopen tot maximum<br />
57.000 euro.”<br />
Wat zijn de voorwaarden?<br />
Elk bestaand gebouw dat niet beschouwd wordt als woning en dat ouder<br />
is dan vijf jaar, komt in aanmerking. Met andere woorden: het gebouw<br />
moet aangesloten zijn op het distributienet van Fluvius vóór 01/01/2014<br />
of je moet een bouwvergunning kunnen voorleggen die dateert van vóór<br />
1/1/2014. Om aanspraak te maken op de premie moet de datum van de<br />
eindfactuur liggen tussen 1 januari <strong>2021</strong> en 31 december 2022 en moet de<br />
warmtepomp geplaatst worden door een aannemer.<br />
Type toestel Particulier Lokale besturen en ondernemingen<br />
Woongebouw dat al vóór 1 januari 2014<br />
op het elektriciteitsdistributienet werd<br />
aangesloten<br />
De premie is van toepassing voor<br />
een bestaand gebouw ander dan<br />
woning, wooneenheid of woongebouw<br />
aangesloten op het distributienet van<br />
Fluvius vóór 01/01/2014 of met een<br />
aanvraag voor bouwvergunning vóór<br />
1/1/2014.<br />
ROBUR PRO GAHP-A S1<br />
Lucht-water gaswarmtepomp<br />
38,2kW<br />
ROBUR PRO GAHP-GS of WS<br />
Bodem-water of water-water<br />
gaswarmtepomp<br />
42,2kW<br />
ROBUR K18<br />
Lucht-water gaswarmtepomp<br />
17,8kW<br />
1.500€ 6.<strong>04</strong>6€<br />
4.000€ 16.120€<br />
1.500€ 1.860€<br />
12 | INSTALLATIEENBOUW.BE
‘Voor een cascadeopstelling maken we nog een aparte berekening, want<br />
het premiebedrag wordt berekend in functie van het totale vermogen.’<br />
Jef Schelkens, zaakvoerder van ClimaWays.<br />
Waarom deze premie?<br />
De Vlaamse overheid heeft zich voorgenomen om niet-residentiële gebouwen<br />
tegen 2050 koolstofneutraal te maken. Om dit te helpen realiseren, moeten<br />
eigenaars van niet-residentiële gebouwen dringend beginnen renoveren.<br />
Vanaf 1 januari 2022 geldt er daarom een renovatieverplichting voor alle<br />
niet-residentiële gebouwen.<br />
Wat houdt de renovatieverplichting in?<br />
Binnen de vijf jaar na overdracht van een gebouweenheid, zal het aan<br />
bepaalde energiebesparende maatregelen moeten voldoen. Een centrale<br />
verwarmingsinstallatie die ouder is dan 15 jaar moet vervangen worden.<br />
Daar bovenop moeten kleine niet-residentiële gebouwen vanaf 2022 een<br />
energielabel C of beter behalen en moeten grote niet-residentiële gebouwen<br />
vanaf 2023 in een minimaal aandeel hernieuwbare energie voorzien.<br />
Stimulans van de overheid<br />
De overheid zorgt voor heel wat financiële ondersteuning bij de energetische<br />
renovatie van een niet-residentieel gebouw. Naast energiepremies van de<br />
netbeheerder kunnen bedrijven ook aanspraak maken op een verhoogde<br />
investeringsaftrek en een vijf jaar durende korting op de onroerende voorheffing.<br />
‘Het bedrag van de premie<br />
hangt af van het vermogen van<br />
de nieuwe installatie, uitgedrukt<br />
in kW’<br />
Vraag advies aan ClimaWays<br />
ClimaWays is gespecialiseerd in duurzame, innovatieve verwarmingstechnieken<br />
zoals warmtepompen, ketels, verwarmingssatellieten, SWW-installaties en<br />
zonnethermie. Naast Belgische verdeler van de merken ROBUR, SOLVIS,<br />
AISIN-Toyota en het eigen merk COLLINDI is ClimaWays ook een betrouwbare<br />
adviseur voor studiebureaus, architecten en andere bouwprofessionals die<br />
meer willen weten over duurzame verwarmingsoplossingen. Wil jij als bouwof<br />
installatieprofessional jouw klanten helpen om slim te renoveren en het<br />
meeste te halen uit de beschikbare premies? Laat je dan begeleiden door een<br />
verwarmingsexpert van ClimaWays. ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 13
De Pen<br />
‘Dynamische elektriciteitscontracten bieden<br />
een opportuniteit voor eigenaars van<br />
warmtepompen en ook van elektrische<br />
voertuigen: ze kunnen hun factuur sterk<br />
optimaliseren door in te spelen op<br />
prijssignalen en het capaciteitstarief’<br />
14 | INSTALLATIEENBOUW.BE
De Pen<br />
Ellen Van Mello<br />
Expert bij het Warmtepomp Platform van Organisatie Duurzame Energie (ODE)<br />
ARGUMENTEN OM EEN<br />
WARMTEPOMP TE PLAATSEN<br />
Nog al te vaak zegt men dat warmtepompen niet overal zinvol zijn en ook duur in gebruik zijn. Daarom<br />
zet ik hier graag de belangrijkste argumenten om te investeren in een warmtepomp op een rij.<br />
Installateurs kunnen met de juiste informatie de twijfels bij hun klanten wegnemen. ODE werkt daar<br />
graag aan mee, met als partner installateursfederatie Techlink.<br />
Toekomstgericht: de overheid besliste om fossiele technologieën uit te faseren en in te zetten op groene warmte<br />
en duurzaam bouwen. Tegen 2050 moet we allemaal klimaatneutraal wonen. Warmtepompen zullen sowieso een<br />
belangrijke rol hierin spelen.<br />
Comfort: met een warmtepomp kan je het hele jaar door een aangename comforttemperatuur aanhouden.<br />
Afhankelijk van het type woning moet een gepast afgiftesysteem (vloerverwarming, wandverwarming of lage<br />
temperatuur radiatoren) en gepast type warmtepomp gekozen worden. Zowel verwarmen in de winter als koelen op<br />
warme zomerdagen is dan mogelijk. Verschillende type warmtepompen kunnen ook sanitair warm water leveren.<br />
Beter voor het milieu: een warmtepomp stoot, wanneer je de volledige energieketen inrekent, gemiddeld tot 70-<br />
80% minder CO 2<br />
uit dan een aardgasketel. Fossiele verwarmingstoestellen op aardgas of stookolie stoten ook nog<br />
NOX, fijn stof en andere aerosolen uit, waardoor hun totale milieukost veel hoger ligt.<br />
Verhoog de waarde van je woning: een warmtepomp plaatsen verbetert het EPB en het energielabel van uw woning,<br />
wat een positieve invloed heeft op de waarde ervan.<br />
Een warmtepomp is slim en stuurbaar. De nieuwe generatie warmtepompen kan inspelen op de opbrengst van<br />
de zonnepanelen (wat je zelfverbruik ten goede komt) en reageren op dynamische prijzen. Zo kan je het setpoint<br />
van je warmtepomp verhogen op het moment van de dag dat de elektriciteit het goedkoopst is en verlagen als de<br />
elektriciteit duurder is. Ook geeft een slim gestuurde warmtepomp geen pieken in de elektriciteitsafname. Dat helpt<br />
om de distributienetfactuur te drukken als volgend jaar het capaciteitstarief ingevoerd wordt.<br />
Langere levensduur en betrouwbaarheid. De levensduur van een warmtepomp evenaart of overstijgt die van<br />
alternatieven. Een ingebouwde weerstand kan de kortstondige pieken opnemen en zorgt ervoor dat je nooit in de<br />
kou blijft. Deze weerstand is ook een back-up voor noodsituaties.<br />
Minimaal onderhoud: enkel een jaarlijks controlebezoek volstaat. Daarnaast moet een koeltechnische dichtheidsproef<br />
uitgevoerd worden door een erkend technicus. Hoe vaak dat moet hangt af van het type warmtepomp en de<br />
hoeveelheid koelgas.<br />
Een warmtepomp plaatsen heeft dus vele voordelen. In bestaande minder goed geïsoleerde woningen maakt het<br />
best deel uit van een goed geplande (gefaseerde) renovatie waarbij ook het afgiftesysteem en de isolatie verbeterd<br />
wordt. Een warmtepomp is dus veel breder toepasbaar dan enkel in nieuwbouw en perfect geïsoleerde woningen.<br />
Het is een toekomstgerichte en duurzame investering in meer comfort.<br />
Fossiele brandstoffen zullen steeds meer worden belast, volgens het principe ‘de vervuiler betaalt’. Elektriciteit, die<br />
gebruikt wordt om de warmtepomp aan te drijven, zal steeds meer hernieuwbaar, en dan ook goedkoper worden. ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 15
‘Wij geloven in complementariteit van<br />
de oplossingen én de energiebronnen.<br />
Elektromobiliteit speelt een belangrijke rol,<br />
maar is niet de enige goede oplossing.’<br />
(BIO)GAS ALS ENERGIEBRON VOOR TRANSPORT:<br />
EEN EVENWAARDIG PAD RICHTING KLIMAATNEUTRALITEIT<br />
In een boeiende interviewreeks besteedt gas.be heel wat aandacht aan de klimaatdoelstellingen, en hoe we die kunnen halen. In een nieuwe<br />
aflevering, waarin Liesbeth Imbo Stefaan De Ganck (Director Mobility & New Energies bij TotalEnergies Mobility Solutions) het vuur aan de<br />
schenen legt, gaat het voornamelijk over mobiliteit. Is de elektrische auto de enige weg vooruit? Of is er ook een belangrijke rol weggelegd<br />
voor alternatieve oplossingen, zoals CNG, LNG of waterstof? ‘We moeten meerdere oplossingen aanbieden’, zegt De Ganck.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Pxhere<br />
Verschillende sectoren, waaronder de industrie, hebben belangrijke stappen<br />
gezet inzake vergroening. Op vlak van mobiliteit geldt haast het tegendeel:<br />
ondanks de steile ambities is de CO 2<br />
-uitstoot zelfs toegenomen. Hoe komt dat?<br />
“Er is een contradictie: we willen onze emissie laten dalen, maar tegelijkertijd<br />
is er een stijgende behoefte aan mobiliteit en transport. Dat vraagt een<br />
gezamenlijke aanpak.<br />
Er is wel degelijk een evolutie gaande, en die zal zich nog verderzetten. Het<br />
overgrote deel van de voertuigen rijdt nog altijd op fossiele brandstoffen, maar<br />
de alternatieven worden steeds populairder. Denk maar aan elektromobiliteit,<br />
maar ook gas, in de vorm van (bio-)CNG (gecomprimeerd aardgas), of in<br />
vloeibare vorm (LNG) voor zwaarder ‘transport’.“<br />
Een probleem met elektrische voertuigen is dat ze vandaag de dag voor vele<br />
mensen nog te duur zijn. Wanneer verandert dat?<br />
“Een elektrische wagen is inderdaad nog altijd duurder dan de traditionele<br />
verbrandingswagen. Maar die prijs zal dalen, zelfs sneller dan we denken.<br />
Het belangrijkste element in die kostprijs is de aanschaf van een batterij.<br />
In het zware vrachtverkeer bieden LNG en bio-LNG en tegen het<br />
einde van het decennium ook waterstof voldoende potentieel om<br />
belangrijke stappen naar klimaatneutraliteit te zetten.”<br />
16 | INSTALLATIEENBOUW.BE
‘Een wagen die op CNG rijdt,<br />
zorgt al voor een reductie van<br />
de CO 2<br />
-uitstoot met ongeveer<br />
20 à 25 procent, en is<br />
bijzonder kostenefficiënt’<br />
‘De prijs van elektrische wagens zal dalen, zelfs sneller dan we denken.’<br />
En net op dat vlak is er een enorme evolutie aan de gang. We verwachten<br />
dat een elektrische wagen al in 2025 niet meer duurder zal zijn dan een<br />
gewone auto.”<br />
Intussen wil de overheid tegen 2026 alle bedrijfswagens elektrisch maken.<br />
Vindt u dat een goede zaak?<br />
“Daar moeten we mee opletten: het is fout om één enkele technologie<br />
aan te prijzen. Wij geloven in complementariteit van de oplossingen<br />
én de energiebronnen. Elektromobiliteit speelt een belangrijke rol,<br />
maar is niet de enige goede oplossing. Zo is er biodiesel, 100 procent<br />
plantaardig van oorsprong, en biogas. We zitten in een transitieperiode<br />
richting klimaatneutraliteit. In die periode hebben meerdere energiebron<br />
hunnen plaats.<br />
Een belangrijke kwestie is: hoe benader je duurzaamheid? Kijk je enkel<br />
naar de uitstoot of naar de gehele levensduur van een energiebron? Stel<br />
dat je vandaag alle wagens met elektriciteit zou voeden, dan komt dat<br />
niet noodzakelijk neer op een volledige vergroening. De oorsprong van<br />
die elektriciteit is immers niet voor 100 procent groen – vandaag de dag<br />
schommelt dat aandeel rond de 20 procent.”<br />
Zijn mensen voldoende vertrouwd met de mogelijk heden die gas kan bieden<br />
op mobiliteitsvlak?<br />
“Particulieren zijn er nog niet altijd even vertrouwd mee, maar fleet managers<br />
absoluut wel. Vandaag rijden er in België ongeveer 23.000 wagens op CNG,<br />
en dat aantal neemt nog toe. Een wagen die op CNG rijdt, zorgt al voor een<br />
reductie van de CO 2<br />
-uitstoot met ongeveer 20 à 25 procent, en is bovendien<br />
bijzonder kostenefficiënt. Je kan die wagens ook voeden met bio-CNG, op<br />
basis van de verwerking van organisch afval, en zo een verdere stap in de<br />
richting van CO 2<br />
-neutraliteit zetten. Twee jaar geleden al openden we in<br />
Brussel ons eerste station dat voor 100 procent op bio-CNG draait. Recent is<br />
er nog een station in Wallonië bijgekomen.”<br />
En hoe zit het met het potentieel van waterstof voor de transportsector?<br />
“Op vlak van personenwagens is dat potentieel op korte en middellange<br />
termijn eerder beperkt – daar zal de evolutie in de richting van elektromobiliteit<br />
zich verderzetten. Maar dan is er ook nog het zware vrachtverkeer en lange<br />
afstandstransport: daar bieden LNG en bio-LNG en tegen het einde van<br />
het decennium ook waterstof voldoende potentieel om ook in die sector<br />
belangrijke stappen naar klimaatneutraliteit te zetten.” ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 17
www.caleffi.com<br />
AUTOMATISCHE<br />
WATERBEHANDELINGSUNIT<br />
ÉÉN GROEP VOOR WATERONTHARDING<br />
EN DEMINERALISATIE<br />
Dit compact en innovatief systeem, serie 580,<br />
beschermt installaties tegen kalkaanslag en corrosie.<br />
Volledig in overeenstemming met de strengst<br />
toepasselijke regelgeving én met<br />
respect voor het milieu.<br />
CALEFFI GUARANTEED.<br />
cale2150277_dEXE_580020_197x130mm_NL_ADF.indd 1 19/08/<strong>2021</strong> 09:34:49<br />
Drie<br />
onmisbare<br />
tools.<br />
Actie<br />
Slim meten. Snel evalueren.<br />
Eenvoudig documenteren.<br />
De supertools voor<br />
verwarmingsinstallaties en<br />
warmtepompen.<br />
www.testo.com<br />
testo september.indd 1 23/08/<strong>2021</strong> 17:18:37
Whitepaper belicht alternatieve oplossing<br />
tegen oververhitting: balansventilatie<br />
De regenachtige zomer van <strong>2021</strong> was de uitzondering op de regel: het is steeds meer puffen en zweten tijdens de zomermaanden. Het probleem<br />
van oververhitting in woningen en gebouwen is zo alleen maar nijpender geworden. Hoog tijd voor Zehnder, gespecialiseerd in oplossingen<br />
voor een perfect binnenklimaat, om een whitepaper aan het onderwerp te wijden. In dit artikel vatten we de belangrijkste conclusies uit de<br />
tekst samen.<br />
Tekst en beeld Zehnder<br />
Het is tegenwoordig makkelijker om je huis warm<br />
te houden in de winter, dan koel in de zomer. In<br />
de zomers die volgen kan het niet alleen telkens<br />
heter worden, maar ook langer heet blijven. Het<br />
besef groeit dat dit binnenshuis oncomfortabel<br />
en zelfs ongezond is. Ons binnenklimaat wordt<br />
bedreigd. Grote glasoppervlakten, serres of<br />
veranda’s op het zuiden of westen van de woning<br />
veranderen leefruimtes in broeikassen die soms<br />
nauwelijks meer toegankelijk zijn vanwege de<br />
hitte. Steeds vaker zal de installateur om hulp<br />
gevraagd worden bij het leefbaar houden van de<br />
ruimten in die bijna-tropische zomermaanden.<br />
Urban Heat Island effect<br />
De grootste boosdoener is de klimaatproblematiek.<br />
In de zomer van 2019 was het<br />
warmte record 41,7 graden in Begijnendijk.<br />
Daarmee is het warmterecord uit 1947<br />
gebroken. In stedelijke gebieden blijkt het Urban<br />
Heat Island effect een temperatuurverhoging<br />
tot wel 8 graden te veroorzaken. Steen, beton<br />
en asfalt van de stad absorberen overdag veel<br />
zonnewarmte, terwijl er ’s nachts nauwelijks<br />
afkoeling kan plaats vinden via verdamping<br />
van vocht uit de bodem, uit vijvers en<br />
ander oppervlaktewater.<br />
In het ideale geval is er al tijdens het ontwerp en<br />
bij de realisatie van de woning nagedacht over het<br />
beperken van oververhitting. Denk aan de oriëntatie<br />
van de woning op de zon, aanplant van bomen, bouw<br />
van dakoverstekken en zonwering (bouwkundig,<br />
natuurlijk of met lamellen), minder glas in de pui of<br />
zomernachtventilatie (bouwkundig). Maar wat is er<br />
nu nog mogelijk in de bestaande bouw? Een raam<br />
open zetten is de oudste en bekendste remedie om<br />
met koele nachtlucht te ventileren. Maar als er geen<br />
zuchtje wind staat krijg je totaal geen afkoeling<br />
door het open raam, ook niet als je er twee tegen<br />
elkaar open zet. Er is namelijk luchtstroming nodig.<br />
De werking van balansventilatie tijdens de verschillende seizoenen.<br />
‘Balansventilatie is<br />
een kostenpost in de<br />
bouwfase, maar een<br />
opbrengstenfactor<br />
tijdens het beheer’<br />
Het Urban Heat Island effect.<br />
En dan zijn er natuurlijk nog airco’s: Vorig jaar zijn<br />
er alleen al in België zo’n 100.000 nieuwe airco’s<br />
geplaatst. In de EU zijn ongeveer 38 miljoen<br />
airco’s operationeel met een verwachte jaarlijkse<br />
groei van 4 procent tot in 2030. Airconditioning<br />
elimineert wel veel nadelen van het open raam,<br />
maar veroorzaakt zelf weer nieuwe nadelen.<br />
Vele airco’s zijn energieverslindend en kostbaar.<br />
Bovendien ververst een airco niet de binnenlucht,<br />
omdat er slechts binnenlucht wordt gecirculeerd.<br />
En er zijn ook de gezondheidsaspecten. De droge<br />
lucht veroorzaakt al snel ongemak van droge ogen<br />
en huid en andere irritaties. ❯<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 19
IN QUALITY WE TRUST.<br />
Indien u de opstart, inregeling en opmeting van het volledige ventilatiesysteem in combinatie<br />
met de IV Produkt luchtgroep bestelt bij AirX, verlengen wij de garantie van 2 naar 5 jaar.<br />
Contacteer AirX voor meer informatie op info@airx.be of surf naar www.airx.be voor alle<br />
contactgegevens van de Air Experts.<br />
Meer info op www.airx.be
Het veel gezondere alternatief voor airco, zo stelt<br />
Zehnder in de whitepaper, is balansventilatie.<br />
Dit luchtverversingssysteem voert verse lucht<br />
van buiten aan, filtert deze en brengt deze op de<br />
juiste temperatuur en vochtigheid voor gebruik in<br />
de woning. De hoeveelheden actief aangevoerde<br />
verse buitenlucht en actief afgevoerde gebruikte<br />
binnenlucht zijn precies even groot, in balans dus.<br />
Koele temperatuur<br />
langer vasthouden<br />
Het systeem bestaat uit twee ventilatoren, een<br />
aantal luchtkanalen en een warmtewisselaar die<br />
warmte terug wint uit de gewenste luchtstroom.<br />
Zo ontstaat in alle ruimtes een gezond en<br />
comfortabel binnenklimaat met een aangename<br />
temperatuur, eventueel met hulp van een geringe<br />
inspanning uit een centraal verwarmings- en/<br />
of koelingssysteem. Hierbij helpen luchtfilters<br />
ongezonde deeltjes buiten te houden.<br />
Grote glasoppervlakten, serres of veranda’s op het zuiden of westen van de woning veranderen<br />
leefruimtes in broeikassen die soms nauwelijks meer toegankelijk zijn vanwege de hitte.<br />
In een warme zomer brengt de warmtewisselaar<br />
de relatieve koelte uit de binnenlucht wordt<br />
overgebracht op de warmere, binnengehaalde<br />
buitenlucht. Zo houdt de woning dus de koelere<br />
binnentemperatuur langer vast. Tijdens koele<br />
winters zorgt de balansventilatie gaat er net<br />
minder warmte uit de woning verloren, omdat<br />
de verse buitenlucht de kostbare warmte van de<br />
uitgaande lucht uit de woning overneemt. En in<br />
de herfst en het voorjaar is de hoofdtaak van de<br />
balansventilatie het verversen van de binnenlucht<br />
en filteren van de buitenlucht.<br />
Het regende warmterecords tijdens eerste hittegolf 2019.<br />
“Balansventilatie is een kostenpost in de bouwfase,<br />
maar een opbrengstenfactor tijdens het<br />
beheer. Het verhoogt het wooncomfort en de<br />
gezondheid en dus de ‘bewoonbaarheid’ van de<br />
woning doordat het oververhitting helpt tegen<br />
te gaan en energieverspilling vermindert. Bij<br />
renovatie is dit hetzelfde. Verder blijkt steeds<br />
duidelijker dat balansventilatie voordelen<br />
heeft in vergelijking met alternatieven als<br />
ramen open zetten en airco. Als bij renovatie<br />
of nieuwbouw aanvullende mogelijkheden als<br />
verkleining van glasoppervlaktes in de gevel,<br />
de juiste oriëntatie op de zon, dakoverstekken<br />
en dergelijke meegenomen worden, neemt het<br />
rendement van balansventilatie verder toe”,<br />
concludeert Zehnder. ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 21
Nieuwe Technische Voorlichting WTCB schept duidelijkheid<br />
DE WATERKWALITEIT<br />
ONDER CONTROLE HOUDEN<br />
BIJ KETELVERVANGING<br />
Heel wat problemen met verwarmingsinstallaties zijn een gevolg van een slechte waterkwaliteit. Een nieuwe Technische Voorlichting van<br />
het WTCB wil calamiteiten vermijden door anders met waterbehandeling om te springen: ‘Proactief te werk gaan in plaats van remediërend<br />
werken, dat is de belangrijkste verandering die we willen bewerkstelligen.’ Bij de vervanging van een installatie in Zonnebeke werd alvast<br />
gewerkt met de principes die de nieuwe richtlijn met zich meebrengt, en werd de installatie uitgerust met een magneetfilter van Fernox.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Van Marcke Technics Ieper, Fernox<br />
De verwarmingsinstallatie van een woning<br />
naast een steenbakkerij in Zonnebeke was<br />
aan een ingrijpende vernieuwing toe. De oude<br />
verwarmingsketel werd vervangen door een<br />
nieuwe cv-ketel van De Dietrich, de Elidens PGC<br />
65 kW. “Het is een toestel dat heel vaak gebruikt<br />
wordt in renovatietoepassingen. Zeker wanneer<br />
de ketel in de kelder moet komen te staan, omdat<br />
je daar niet altijd de mogelijkheid hebt om een<br />
wandketel te hangen”, zegt Nick Hellin, Product<br />
Manager De Dietrich bij Van Marcke.<br />
Fernox System Health Check.<br />
Naast de ketel werden ook de bestaande<br />
radiatoren en leidingen gedeeltelijk vervangen,<br />
maar een aantal gietijzeren radiatoren bleef<br />
behouden, omwille van hun rustieke karakter.<br />
In zo’n geval is extra aandacht voor de kwaliteit<br />
van het verwarmingswater noodzakelijk, zegt<br />
Yves Desplenter, Sales Director bij Fernox.<br />
“Oude gietijzeren radiatoren bevatten heel<br />
vaak vervuiling, een gevolg van de oxidatie van<br />
de installatie. Dat leidt tot magnetietslib en<br />
mogelijk tot corrosie.” Hellin sluit zich daarbij<br />
aan: “In renovatieprojecten, zoals hier, is het altijd<br />
aangewezen om de installatie te reinigen en het<br />
water te verversen.”<br />
Nieuwe Technische Voorlichting<br />
Een lijvig document van het Wetenschappelijk en<br />
Technisch Centrum voor het <strong>Bouw</strong>bedrijf (WTCB)<br />
biedt raad: de nieuwe Technische Voorlichting<br />
278 bevat immers aanbevelingen om afzettingen<br />
en corrosie in verwarmingsinstallaties met warm<br />
water te voorkomen. “Een werkgroep, waar ook<br />
Fernox bij betrokken was, heeft maar liefst zeven<br />
jaar aan dit document gewerkt”, licht Desplenter<br />
toe. De Technische Voorlichting bepaalt dat de<br />
waterkwaliteit gemeten moet worden, en dat<br />
er in functie daarvan eventuele acties moeten<br />
worden ondernomen. Dankzij het document zijn<br />
enkele discussiepunten tussen fabrikanten van<br />
ketelfabrikanten van de baan. “In het verleden<br />
was er wel eens discussie over welk aspect van<br />
waterkwaliteit primeerde, of welke grenswaarden<br />
vastgelegd moesten worden. Deze Technische<br />
Voorlichting schept duidelijkheid in het debat”,<br />
aldus Desplenter. “Het is goed dat er concrete<br />
oplossingen worden aangereikt. Als fabrikant<br />
waren we daar vragende partij voor”, zegt ook<br />
Nick Hellin.<br />
De Technische Voorlichting besteedt ook aandacht<br />
aan het vervangen van een warmtegenerator, wat<br />
dus van pas kwam in het project in Zonnebeke.<br />
Desplenter: “Het is van groot belang om eerst<br />
22 | INSTALLATIEENBOUW.BE
De verwarmingsketel van een woning in Zonnebeke was aan vervanging toe. Omdat een aantal gietijzeren<br />
radiatoren behouden bleven, ging er extra aandacht uit naar de waterkwaliteit.<br />
‘Het doel van onze bijdrage: de corrosieprocessen<br />
stopzetten en de bestaande vervuiling naar de<br />
magneetfilter afvoeren’<br />
De installatie werd uitgerust met een magneetfilter<br />
van Fernox, de TF1 Omega Filter 1 ¼”. Deze<br />
vervangt achtergebleven vervuiling uit de installatie.<br />
en vooral de waterkwaliteit in de bestaande<br />
onderdelen goed te evalueren: zijn er afzettingen<br />
of sporen van corrosie aanwezig? Dat was in dit<br />
project het geval. En dus was er een oplossing<br />
nodig, want dergelijke vervuiling kan voor<br />
problemen in de nieuwe ketel zorgen.”<br />
Daarom werd de installatie uitgerust met een<br />
magneetfilter van Fernox, de TF1 Omega Filter 1<br />
¼”. Deze vervangt achtergebleven vervuiling uit<br />
de installatie. “De radiatoren spoelen met water<br />
zou nooit voldoende zijn geweest, want dan zou er<br />
altijd een deel vervuiling zijn overgebleven”, aldus<br />
Desplenter. Verder werd een beschermingsmiddel<br />
Fernox FC1 Inhibitor aan de installatie<br />
toegevoegd; conform de WTCB richtlijn en de<br />
voorschriften van de ketelfabrikant. Desplenter:<br />
“Het doel van onze bijdrage: de corrosieprocessen<br />
stopzetten en de bestaande vervuiling naar de<br />
magneetfilter afvoeren.” Dankzij de deskundige<br />
ondersteuning kon installateur Brecht Rambour<br />
uit Ieper dit project tot een goed einde brengen.<br />
De installateur kon ook terugvallen op een<br />
uitstekende samenwerking met Van Marcke<br />
Technisch uit Ieper.<br />
Anticiperen op mogelijke problemen<br />
Fernox wil de installateurs vertrouwd maken<br />
met de adviezen in de Technische Voorlichting.<br />
“Het is een vertrekpunt bij de opleidingen die<br />
we in samenwerking met Van Marcke College<br />
geven”, haalt Desplenter aan. “Door de richtlijn<br />
te volgen kan de installateur fouten vermijden en<br />
anticiperen op mogelijke problemen. Dat heeft<br />
deze realisatie aangetoond: we wachtten niet<br />
tot er zich problemen voordoen in de installatie,<br />
maar namen proactief de nodige stappen om de<br />
waterkwaliteit bij de opstart te garanderen en die<br />
ook optimaal te houden.”<br />
Bovendien moet men de waterkwaliteit te allen<br />
tijde in de gaten gehouden, ook na het realiseren<br />
van de installatie. “Bij de opstart volstaat het in<br />
residentiële installaties om stadswater te gebruiken,<br />
maar nazorg is belangrijk. Na verloop van tijd zal<br />
de ph-graad van het water immers wijzigen, onder<br />
invloed van het gebruik van de installatie. Daarom<br />
moet je na verloop van tijd het water controleren<br />
en eventueel bijsturen waar nodig. Die controle kan<br />
samen met het verplichte onderhoud van de ketel<br />
gebeuren”, aldus nog Hellin. ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 23
Stille vacuümontgasser<br />
verbetert efficiëntie van kleine<br />
en middelgrote installaties<br />
Vacuümontgassers voorkomen automatisch rendementsverliezen in verwarming- en koelinstallaties, waarmee ze zichzelf terugverdienen.<br />
Door voortdurend de druk te meten en op basis daarvan een centrifugaalpomp aan te sturen, is de SpiroVent Superior S250 van Spirotech een<br />
vrijwel geruisloze oplossing om de efficiëntie van kleine en middelgrote installaties te verbeteren.<br />
Tekst en beeld Spirotech<br />
De SpiroVent Superior S250 van Spirotech is<br />
een bijna geruisloze, compacte en efficiënte<br />
oplossing voor installateurs om opgeloste lucht<br />
op een lage temperatuur te verwijderen.<br />
24 | INSTALLATIEENBOUW.BE
Consumenten en bedrijven kijken steeds kritischer naar de duurzaamheid van<br />
installaties. Zowel bij de aanschaf ervan als tijdens de gebruiksperiode. Omdat<br />
lucht in het systeemwater de doorstroming en warmte-afgifte vermindert,<br />
is het belangrijk deze oorzaak van rendementsverlies te voorkomen. Vooral<br />
bij installaties die met lage temperatuur verschillen werken, waaronder<br />
vloerverwarming en warmtepompen, omdat deze er gevoeliger voor zijn.<br />
Omdat moeilijk te voorspellen is waar er lucht in een installatie zit, werkt een<br />
vacuümontgasser effectiever dan een microbellenluchtafscheider.<br />
Gepatenteerde Venturi Loop<br />
De SpiroVent Superior S250 vacuümontgasser is ontworpen voor een<br />
systeemvolume tot 5 m 3 en een druk van 0,5 tot 2,5 bar, dus de kleine<br />
tot middel grote installaties in de utiliteit- en woningbouw. Dankzij de<br />
gepatenteerde Venturi Loop van Spirotech, bestaande uit een centrifugaalpomp<br />
en een drukverlagende vernauwing, wordt op een bijzonder stille<br />
wijze alle lucht uit een installatie afgevoerd. Het geluidsniveau is slechts 41<br />
dB(A) en de ontgassingscapaciteit maximaal 74 l/u. De compacte SpiroVent<br />
Superior S250 heeft als afmetingen 524x386x252 mm (H/B/D) en weegt<br />
slechts 11 kg.<br />
<strong>Installatie</strong>- en beheergemak<br />
Een SpiroVent Superior S250 verbetert niet alleen de prestaties van<br />
verwarming- of koelinstallaties, maar als gevolg van een betere waterkwaliteit<br />
dalen tevens de kosten voor onderhoud en reparaties. Verder is deze<br />
vacuümontgasser met slechts twee slagen makkelijk te installeren, waarna<br />
een display de status van het ontgassings proces weergeeft. Op basis daarvan<br />
kan de installateur zelf bepalen wanneer de unit stilstaat en wanneer deze<br />
moet ontgassen. Om het beheer verder te vereenvoudigen is de SpiroVent<br />
Superior S250 tevens aan te sluiten op een gebouwbeheersysteem.<br />
Samengevat is de nieuwe SpiroVent Superior S250 van Spirotech een<br />
bijna geruisloze, compacte en efficiënte oplossing voor installateurs om<br />
opgeloste lucht op een lage temperatuur te verwijderen en daarmee de<br />
installatieprestaties bij klanten te verbeteren.<br />
Waarom Spirotech?<br />
Als Helmonds familiebedrijf is Spirotech meer dan 50 jaar geleden als eerste<br />
in Nederland begonnen met het ontwikkelen van lucht- en vuilafscheiders<br />
voor systeemwater in verwarmings- en koelinstallaties. De producten<br />
worden alleen geproduceerd met hoogwaardig materiaal zoals messing,<br />
staal en de sterkste magneten. Omdat de hoogste kwaliteitsstandaard<br />
De SpiroVent Superior S250 vacuümontgasser is ontworpen voor<br />
een systeemvolume tot 5 m3 en een druk van 0,5 tot 2,5 bar.<br />
wordt gehaald biedt Spirotech tot wel 20 jaar garantie. Daarnaast zijn een<br />
aantal producten onafhankelijk getest door KIWA Gastec en zijn bewezen<br />
besparingen vastgesteld.<br />
Internationale ketel- en warmtepompfabrikanten, installateurs en adviseurs<br />
realiseren zich dit en schrijven Spirotech dan ook al jarenlang voor bij<br />
woningbouw- en utiliteitsprojecten. Naast lucht- en vuilafscheiding biedt<br />
Spirotech onder anderen ook drukbehoud, vacuümontgassing, open verdelers<br />
en additieven aan. Wateranalyses en adviezen op maat zijn mogelijk<br />
dankzij een uitgebreid laboratorium in België. Dit alles maakt Spirotech tot<br />
marktleider en expert op het gebied van systeemwaterkwaliteit. ❚<br />
‘Omdat moeilijk te voorspellen is waar er lucht in een<br />
installatie zit, werkt een vacuümontgasser effectiever dan een<br />
microbellenluchtafscheider’<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 25
DE NIEUWE<br />
SPIROVENT SUPERIOR S250<br />
WERKT PERFECT KLINKT PERFECT<br />
Maak kennis met de nieuwste aanwinst<br />
in ons Superior-assortiment.<br />
Deze unieke, efficiënte en krachtige<br />
vacuümontgasser houdt uw installatie<br />
luchtvrij. Robuust en compact tegelijk.<br />
En hij is stil...Zo stil<br />
MEER WETEN? GA NAAR<br />
SPIROTECH.NL/ S250<br />
Maximising Performance for You
WOLF KG Flex.<br />
Altijd precies zoals het<br />
u past.<br />
De nieuwe serie KG Flex luchtbehandelingskasten<br />
van WOLF biedt flexibiliteit in hoogte en breedte en<br />
is geschikt voor zeer grote luchthoeveelheden tot<br />
350.000 m³/h. Met de KG FLEX serie biedt WOLF<br />
maatwerk en zeer efficiënte luchtbehandeling voor<br />
elk bouwproject.<br />
Voor een gezond binnenklimaat is er voor elke<br />
toepassing een ruime keuze aan luchtfilters. Met<br />
de gladde, vlakke vloeren en oppervlakken voldoet<br />
de KG Flex volledig aan de hoge hygiëne-eisen van<br />
de VDI 6022.<br />
Bekijk de KG Flex<br />
op YouTube:<br />
www.wolf.eu
Architect Vincent Van Den Broecke vertelt over warmtepompen,<br />
ventilatie na corona en wat er anders kan in onze wooncultuur<br />
‘TECHNIEKEN ZIJN SECUNDAIR’<br />
Als het over verwarming, koeling, ventilatie, elektriciteit,… gaat, laten we in dit magazine heel vaak mensen uit de installatiebranche of<br />
fabrikanten aan het woord. Maar daarmee gaan we voorbij aan één beroepscategorie met een belangrijke invloed: de architect, de gatekeeper<br />
die mensen met bouwdromen op weg helpt en zo een belangrijke rol speelt in de keuze van technieken. We legden enkele hete hangijzers voor<br />
aan Vincent Van Den Broecke, bestuurder bij Blanco Architecten en architect met een uitgesproken mening. ‘Subsidies voor warmtepompen?<br />
Misschien moeten we ze afschaffen, want ze houden net de hoge prijzen in stand’, zegt hij.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Blanco Architecten<br />
‘De technieken moeten ten dienste staan<br />
van de gebruiker, niet omgekeerd.’<br />
Vincent Van Den Broecke (1976) is ondertussen<br />
21 jaar actief bij Blanco Architecten, een bureau<br />
uit de groene Brusselse rand (Hoeilaart) dat<br />
voornamelijk in de residentiële sector actief is. Hij<br />
staat ook bekend als ‘de Twitterende architect’<br />
(n.v.d.r.), omdat hij er op Twitter niet voor terugdeinst<br />
om zijn mening te uiten over architecturale,<br />
bouwgerelateerde of maat schappelijke thema’s –<br />
en als hij met zijn standpunt tegen heilige huisjes<br />
aantrapt, dan is dat ook maar zo. “Architecten<br />
mogen wat vaker van zich laten horen: ik vind<br />
dat het deel van de rol van de architect is om<br />
wat vaker ‘constructief kritisch’ te zijn. Die<br />
spanning is net goed: zonder frictie, geen glans”,<br />
lacht Van Den Broecke.<br />
“Je ziet dat bijvoorbeeld in debatten over verwarming<br />
en energie. Beleidsmensen en zij die<br />
hen voeden, de academici, missen al te vaak<br />
de pragma tiek van de praktijk. Terwijl wij, als<br />
eerste aanspreek punt voor de klant, meer met<br />
beide voeten in de werkelijkheid staan. Als<br />
architect moeten wij de technieken niet micromanagen.<br />
Ik wil niet mee de leidingen en het type<br />
ventilator uitkiezen. Wij informeren onze klanten<br />
en bieden hen een helikopteroverzicht van de<br />
mogelijkheden. Maar tegelijkertijd wordt er ons<br />
heel wat opgelegd, en mogen we ons daar meer<br />
in laten horen.”<br />
Zijn de klimaatdoelstellingen – met onder meer<br />
een renovatiegraad van meer dan 3 procent – dan<br />
niet realistisch?<br />
Men gaat er soms toch te licht over. Men wil om<br />
oude woningen renoveren, isoleren en uitrusten<br />
met een energiezuinig verwarmingssysteem,<br />
maar men stelt daar een renovatielening van<br />
60.000 euro tegenover.<br />
28 | INSTALLATIEENBOUW.BE
‘De gebouwschil zal de<br />
technieken met voorsprong<br />
overleven’<br />
Met 60.000 euro heb je hoogstens je gebouw<br />
gestript, maar moet je nog aan de echte renovatie<br />
beginnen. En dat terwijl in een gezinswoning<br />
elke 1.000 euro van belang is. Er gaapt een kloof<br />
tussen de wetenschap en de praktijk.<br />
Eén ding moet duidelijk zijn: alles begint bij de<br />
gebouwschil. Wij adviseren klanten om eerst en<br />
vooral te investeren in (isolatie van) daken, muren,<br />
ramen en vloeren. Eenmaal dat gebeurd is en –<br />
niet onbelangrijk – er is nog budget over, kijk<br />
dan naar de technieken. De gebouwschil zal de<br />
technieken immers met voorsprong overleven.<br />
Dit gezegd zijnde: als de gebouwschil in orde is<br />
zullen we altijd vloerverwarming adviseren. En als<br />
hij nadien nog voldoende middelen heeft, raden<br />
we steevast een warmtepomp aan.<br />
Vindt u het vandaag nog opportuun om stookolieof<br />
gasketels te plaatsen?<br />
De vraag naar stookolie is quasi uitgestorven,<br />
zeker in nieuwbouw. Gas is een ander verhaal.<br />
Wanneer een klant zich geen warmtepomp kan<br />
veroorloven raad ik hem wel eens aan om te<br />
beginnen met een gascondensatieketel. Als hij al<br />
vloerverwarming liggen heeft, kan hij later nog<br />
altijd de switch maken.<br />
Het blijft een moeilijk debat. Ik heb er geen<br />
problemen mee om bij grote verkavelingen van<br />
gas af te stappen, maar ik blijf op mijn honger<br />
zitten wat warmtepompen op collectieve schaal, op<br />
wijkniveau, betreft. En wat kan je zeggen tegen een<br />
klant die wel een warmtepomp wil, maar die niet<br />
kan veroorloven? ‘Zet dan een minder dure keuken’,<br />
zeggen criticasters dan, maar zo zit de mens niet in<br />
elkaar. Comfort primeert altijd. En wij dienen nog<br />
altijd onze klant. Als die zegt ‘Nooit van mijn leven’,<br />
dan zal er geen warmtepomp komen.<br />
Als een warmtepomp voor vele klanten te duur<br />
is, waarom sprak u zich dan in De Standaard uit<br />
tegen subsidies voor warmtepompen?<br />
Omdat subsidies net die hoge prijzen in stand<br />
houden. Kijk naar wat er gebeurt is met zonnepanelen:<br />
toen groenestroomcertificaten werden<br />
afgeschaft, werden zonnepanelen drie keer zo<br />
goedkoop. Met warmtepompen verwacht ik<br />
hetzelfde: zonder subsidies nivelleert de markt<br />
zich. Het is met elke nieuwe technologie zo dat<br />
de early adapters meer betalen. Vandaag de dag<br />
bevinden warmtepompen zich ongeveer op het<br />
niveau van de elektrische auto: op de rand van de<br />
doorbraak, maar nog net geen mainstream.<br />
‘Een gevolg van de klimaatverschuiving,<br />
in combinatie met onze hypergeïsoleerde<br />
en luchtdichte nieuwbouwwoningen:<br />
we moeten nu meer gaan koelen.’<br />
Die doorbraak komt er, ongeacht de prijs. Iedereen<br />
die gaat bouwen en ons kantoor binnenstapt,<br />
vraagt vanzelf achter een warmtepomp. Alleen<br />
denken ze daar soms anders over wanneer de<br />
financiële kant van het verhaal aan bod komt. ❯<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 29
Overschatten we het belang van technologieën?<br />
Ik heb een groot vertrouwen in technologie. Om<br />
opnieuw de PV-markt als voorbeeld te nemen: na<br />
het afschaffen van het ‘terugdraaiende teller’-<br />
principe regende het dramatische berichten, maar<br />
ik raad mensen nog altijd aan om zonnepanelen<br />
te leggen. Ze zijn nog steeds rendabel, en de –<br />
noodzakelijke – batterijtechniek zal wel volgen.<br />
‘Eén ding moet duidelijk zijn:<br />
alles begint bij de gebouwschil.’<br />
Maar technologie werkt enkel goed als er geen<br />
abrupte gedragsveranderingen gevraagd worden.<br />
Neem nu trends als domotica en smart homes. Als<br />
beginnend architect werd domotica aangekondigd<br />
als the next big thing, maar de echte doorbraak<br />
blijft uit. De meeste mensen willen geen lijdend<br />
voorwerp van hun eigen huis worden. Mensen<br />
met zonnepanelen worden nu aangeraden om<br />
hun wasmachine enkel aan te zetten wanneer<br />
de zon schijnt. Een mooi theoretisch model,<br />
maar niet praktisch. Ons gedrag aanpassen aan<br />
de stand van de zon is een stap terug in de tijd<br />
zetten. Van zodra het dagdagelijkse de mens meer<br />
moeite kost, haakt hij af.<br />
Voor mij als architect zijn technieken dus secundair,<br />
hetgeen niet wil zeggen dat er geen aandacht aan<br />
besteed zou moeten worden. Daarmee bedoel ik<br />
dat de uitwerking van de technieken even goed<br />
moet zijn als het architecturaal ontwerp. Maar ik<br />
vind het een beetje zonde wanneer architecten hun<br />
ontwerp zodanig kneden omdat er tegen welke<br />
prijs dan ook een welbepaalde techniek in verwerkt<br />
moeten worden. De technieken moeten ten dienste<br />
staan van de gebruiker, niet omgekeerd.<br />
‘ER MOET MEER MOBILITEIT<br />
IN DE HUIZENMARKT KOMEN’<br />
Veel van de problemen in de huidige bouwen<br />
wooncultuur hebben volgens Van Den<br />
Broecke te maken met onze wooncultuur.<br />
“In de woningbouw gaat alles trager. Een<br />
gemiddelde mens bouwt misschien één,<br />
hoogstens twee keer in zijn hele leven. Trouwen<br />
– kinderen krijgen – bouwen, niet noodzakelijk<br />
in die volgorde. Heel wat kleinkinderen komen<br />
in de woning van hun grootouders terecht,<br />
die 50 jaar onaangeroerd is gebleven. In<br />
zo’n woning is het heel moeilijk om een<br />
omslag te realiseren, tenzij je je aan een dure<br />
totaalrenovatie waagt.”<br />
Van Den Broecke kijkt daarom met interesse<br />
naar de wooncultuur in Japan. “Daar is<br />
bouwen meer zoals een auto kopen: om de<br />
vijftien à twintig jaar is het tijd voor een<br />
vernieuwing. Je ziet er meer experimentele<br />
woningen, nieuwe technologieën vinden er<br />
sneller ingang.” <strong>Bouw</strong>en per levensfase, het<br />
is iets waar Van Den Broecke ook in ons land<br />
van droomt: “Je zou dat kunnen stimuleren<br />
via fiscaliteit: waarom niet nadenken over<br />
een verlaagd btw-tarief voor wie zijn grote<br />
gezinswoning verkoopt en voor zijn tweede<br />
levensfase overstapt naar een kleinere<br />
woning? Ook overdraagbare schrijfrechten zijn<br />
een stap in de richting. Wat er ook gebeurt,<br />
het is belangrijk dat er meer mobiliteit in de<br />
huizenmarkt komt. Voorlopig zit dat jammer<br />
genoeg niet voldoende in onze cultuur”,<br />
besluit Van Den Broecke.<br />
30 | INSTALLATIEENBOUW.BE
‘Wat kan je zeggen tegen een klant die wel een warmtepomp wil, maar die niet kan veroorloven?<br />
‘Zet dan een minder dure keuken’, zeggen criticasters dan, maar zo zit de mens niet in elkaar.’<br />
Komt dat omdat men teveel focust op EPB en EPC?<br />
Architecten laten zich er te snel en te vaak door<br />
leiden. Ik ben nog nooit iemand tegengekomen<br />
die een huis kocht op basis van een EPC-score.<br />
Wonen is geen theoretisch model: de mens<br />
zoekt naar geborgenheid en intimiteit, factoren<br />
die je niet kan vatten in berekeningen. Mensen<br />
kiezen op basis van hun buikgevoel. Een lager<br />
EPC betekent niet altijd ‘een betere woning’.<br />
Net zoals bij de technieken is het EPB voor<br />
mij een middel en geen doel. Ik kijk meer naar<br />
kwaliteiten als lichttoetreding, materiaalkeuze<br />
en ruimtelijkheid.<br />
Is het steeds toenemende probleem van oververhitting<br />
in (nieuwbouw)woningen daar een<br />
voorbeeld van?<br />
Dat is een gevolg van de klimaatverschuiving,<br />
in combinatie met onze hypergeïsoleerde en<br />
luchtdichte nieuwbouwwoningen: we moeten nu<br />
meer gaan koelen. De introductie van het S-peil<br />
heeft dat er niet gemakkelijker op gemaakt, want<br />
via uitkragingen en overstekende verdiepingen<br />
kan je meer schaduw creëren, maar dat soort<br />
ingrepen heeft een negatieve impact op je S-peil.<br />
In de eerste plaats proberen we oververhitting te<br />
voorkomen door zonwering te plaatsen. Denk ook<br />
aan aanplantingen: een natuurlijke zonwering<br />
in de zomer, en lichtdoorlatend in de winter.<br />
Airconditioning is een laatste redmiddel, ook al<br />
moet het beeld van airco’s als energieverslinders<br />
wel stilaan worden bijgesteld, zeker in combinatie<br />
met PV-panelen.<br />
‘Ventilatie is geen thema bij de<br />
gemiddelde klant’<br />
Een interview vandaag de dag is niet volledig<br />
zonder het over corona te hebben. Sinds we steeds<br />
meer beseffen dat virussen zich via de lucht<br />
verspreiden, gaat er plots meer aandacht naar<br />
binnenluchtkwaliteit en ventilatie. Vragen uw<br />
klanten daar vaker naar?<br />
Het is alleszins niet iets dat echt leeft bij mensen<br />
die met ons willen bouwen. Hier komen jaarlijks<br />
om en bij de 120 mensen op gesprek, en het<br />
thema is door geen enkele onder hen op tafel<br />
gelegd. Het belangrijkste rechtstreekse gevolg van<br />
de coronacrisis is dat mensen nog ruimer willen<br />
wonen, en voldoende ruimte willen voorzien voor<br />
bijvoorbeeld een thuiskantoor.<br />
Ik vind het natuurlijk wel belangrijk dat er<br />
aandacht aan besteed wordt, maar ik denk dat<br />
het in woningen tot op vandaag niet al te hoog<br />
op de agenda staat. In openbare gebouwen is dat<br />
natuurlijk anders, al stel ik me grote vragen bij het<br />
debat over CO 2<br />
-meters in klaslokalen, de nieuwe<br />
dooddoener. Er zou werk gemaakt moeten worden<br />
van een grote ventilatiegolf in onze scholen, maar<br />
omdat dat teveel kost richt men de aandacht op<br />
de CO 2<br />
-meters. Daarmee kan je wel laten zien dat<br />
er een probleem is, maar heb je dat probleem nog<br />
niet opgelost.<br />
Waarom wordt ventilatie zo vaak vergeten of<br />
genegeerd?<br />
Hoe ervaar je goede luchtkwaliteit? De impact<br />
op het welbevinden komt altijd pas achteraf.<br />
En mensen vertrouwen op zogenaamde good<br />
practices: een raam openzetten na de douche om<br />
te verluchten, en dan zal het wel volstaan.<br />
Het is een goede zaak dat de wetgeving een<br />
ventilatieverplichting oplegt, maar ik kom<br />
mensen tegen die nog liever een boete betalen<br />
dan een ventilatiesysteem installeren. Daar komt<br />
dan ook nog eens bij dat ventilatiesystemen nog<br />
al te vaak onoordeelkundig geplaatst worden,<br />
waardoor ze meer problemen veroorzaken dan<br />
oplossen. Elke zichzelf respecterend installateur<br />
zou alleen maar ventilatiesystemen mogen<br />
installeren als hij er ook een onderhoudscontract<br />
aan koppelt. Dat is de enige manier om de<br />
kwaliteit te waarborgen, want slechts een enkele<br />
particulier zal eraan denken om zelf de leidingen<br />
te (laten) reinigen. ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 31
Drie innovatieve producten<br />
om te verwarmen en te koelen<br />
Verwarmingsspecialist Remeha introduceert drie nieuwe toestellen voor de huishoudelijke armt: de hybride warmtepomp Elga Ace, de airconditioningreeks<br />
Diva en de gaswandketel Avanta Ace. Zo breidt het reeds zeer veelzijdige assortiment van oplossingen van Remeha nog net dat<br />
tikkeltje verder uit. ‘Het bewijs dat we kunnen inspelen op de specifieke noden van de markt’, klinkt het.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Remeha<br />
Anno <strong>2021</strong> is het niet langer een realistische keuze<br />
om gebouwen te verwarmen op basis van fossiele<br />
grondstoffen. Een switch naar meer duurzame<br />
oplossingen, al dan niet gevoed met hernieuwbare<br />
energie, dringt zich op. Dat beseft Remeha als geen<br />
ander, en dus voegt het duurzame, innovatieve<br />
producten toe aan zijn gamma. Belangrijk<br />
daarbij is dat het bedrijf zich niet vastpint op<br />
één energievorm: “De wonderoplossing bestaat<br />
niet”, zegt Nicolas Van Dyck, Marketing Manager<br />
bij Remeha. “Zo denken we niet dat de oplossing<br />
uitsluitend uit elektrische oplossingen zal bestaan.<br />
Remeha gelooft in meerdere wegen naar meer<br />
duurzaamheid, waarbij ook gasvormigen – met<br />
daarbij de evoluties rond waterstof indachtig – een<br />
rol zullen spelen.”<br />
Elektriciteit en gas<br />
Het rotsvaste vertrouwen van Remeha in een<br />
combinatie van elektrische en gasgerichte<br />
oplossingen, uit zich wellicht het meeste in de<br />
ontwikkeling van Elga Ace. “Elga staat voor<br />
ELektriciteit en GAs, en is een compacte, hybride<br />
warmtepomp”, zegt Van Dyck. “Deze kan je<br />
koppelen aan een bestaande gaswandketel<br />
en neemt de besturing van die ketel over. De<br />
intelligente regeling bepaalt of er wordt verwarmd<br />
op basis van de warmtepomp, of moet de gasketel<br />
als extra hulp worden aangesproken? De Elga Ace<br />
kan daarbij rekening houden met verschillende<br />
criteria, zoals de energieprijzen van dat moment<br />
of de mate waarin de klant ecologisch wenst<br />
te verwarmen.”<br />
Remeha Elga Ace: ‘De intelligente regeling bepaalt of er wordt verwarmd op basis van<br />
de warmtepomp, of moet de gasketel als extra hulp worden aangesproken?’<br />
Remeha Avanta Ace.<br />
32 | INSTALLATIEENBOUW.BE
etaalbaar, compact ketellichaam uit inox –<br />
een antwoord. Avanta Ace bevordert vlotte<br />
en onderhouds vriendelijke installatie en komt<br />
goed van pas in projectbouw of sleutel-op-dedeur<br />
woningen, waar dit soort oplossingen vaak<br />
gevraagd wordt. De ontwikkeling is het bewijs<br />
dat Remeha in staat is om zijn productgamma<br />
af te stemmen op de specifieke noden van de<br />
markt in een bepaald land.” Avanta Ace gaat<br />
gepaard met het Ace-platform voor regeling<br />
en sturing.<br />
Met deze drie nieuwe producten gaat Remeha<br />
er prat op een breed en veelzijdig gamma<br />
aan te bieden, waarbij het rekening houdt<br />
met uiteenlopende voorkeur op vlak van<br />
energievormen en budgetten. Het gamma gaat<br />
van eenvoudige basisketels tot geavanceerde,<br />
duurdere high-end modellen.<br />
Nicolas Van Dyck, Marketing Manager bij Remeha.<br />
De nieuwe producten worden verdeeld via de<br />
groothandel. ❚<br />
Met Elga Ace richt Remeha zich op bestaande<br />
woningen met een gasketel. “Zo kan je die<br />
huizen nu al verduurzamen, zonder dat je<br />
nu reeds moet weten welke evoluties rond<br />
verwarming de toekomst nog zal meebrengen”,<br />
aldus Van Dyck.<br />
Stijgende koelvraag<br />
Met Diva introduceert Remeha ook een nieuwe<br />
reeks airconditioningunits. Zo beschikt de firma<br />
over een breed gamma om te koelen, zowel voor<br />
huishoudelijk als voor commercieel gebruik. Van<br />
Dyck: “We zien dat er steeds meer vraag komt<br />
naar aantrekkelijke koelingsoplossingen, om zo<br />
in de zomer aan comfort te winnen. Bovendien<br />
kunnen de units in sommige gevallen ook ingezet<br />
worden om in de winter te verwarmen.”<br />
Installateurs hebben een koeltechnisch certificaat<br />
nodig om producten uit de Diva-reeks te<br />
installeren, maar indien nodig kan Remeha de<br />
installateurs bijstaan bij het aansluiten van de<br />
koelgasleidingen. Ook aan duurzaamheid is<br />
gedacht bij de ontwikkeling van de Diva-reeks,<br />
want de toestellen maken gebruik van het<br />
milieuvriendelijkere koelgas R32.<br />
Inox ketellichaam<br />
Tot slot introduceert Remeha ook de<br />
gaswandketel Avanta Ace. “Deze naam kan<br />
bekend in de oren klinken, want het is een<br />
alternatief voor onze Avanta Plus, een vertrouwd<br />
concept”, zegt Van Dyck. “Avanta Plus is een<br />
aluminium ketel, maar heel wat klanten vragen<br />
naar een inox ketellichaam. Op die vraag bieden<br />
we met Avanta Ace – een gasketel met een<br />
Remeha Diva: ‘We zien dat er steeds meer vraag komt naar aantrekkelijke<br />
koelingsoplossingen, om zo in de zomer aan comfort te winnen.’<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 33
Geen losse componenten meer: minder fouten, juiste debiet voor elke woning<br />
DUURZAAM ALTERNATIEF VOOR AFLEVERSETS<br />
In een groot appartementsgebouw vormt de efficiënte verdeling van de warmte vanuit de stookplaats over de afzonderlijke units mee de<br />
sleutel tot een duurzaam eindresultaat. Met de compacte, voorgemonteerde en montagevriendelijke afleversets Plurimod leverde Caleffi een<br />
aanzienlijke bijdrage aan het gloednieuwe project CityGate in Machelen.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Caleffi<br />
CityGate is een indrukwekkend nieuwbouwproject<br />
gelegen in Machelen, een rand gemeente op een<br />
boogscheut van de bruisende hoofdstad. In een<br />
eerste fase werd een appartementsgebouw met<br />
in totaal 166 woningen afgerond. Later volgen<br />
nog twee soortgelijke complexen. “De centrale<br />
stookplaats is uitgerust met twee gasgestookte<br />
ketels in een cascade-opstelling, en een zonneboiler<br />
voor de productie van sanitair warm<br />
water”, zegt Floris van ’t Verlaat, Project Solutions<br />
Manager bij Caleffi. “De meeste appartementen<br />
worden verwarmd via radiatoren, de meer luxueuze<br />
appartementen van het gebouw zijn uitgerust met<br />
vloerverwarming. In die appartementen leverden<br />
we de verdelers voor de vloerverwarming.”<br />
In een eerste fase werd een appartementsgebouw met in totaal 166 woningen<br />
afgerond. Later volgen nog twee soortgelijke complexen.<br />
Voorgemonteerde afleversets<br />
Caleffi draagt zijn steentje bij met oplossingen<br />
voor zowel de appartementen als de technische<br />
ruimte. Om de warmte van de stookplaats te<br />
verspreiden over de appartementen, voorzag<br />
Caleffi in de nodige afleversets. De keuze viel<br />
op Plurimod, een nieuwe en bovenal duurzame<br />
oplossing van Caleffi. “Dit is een compacte unit<br />
met kogelafsluiters, een drukverschilregelaar<br />
om de secundaire installatie correct te kunnen<br />
inregelen en balanceren, en een zoneventiel<br />
om de warmtevraag te reguleren”, zegt van<br />
’t Verlaat. Het systeem werd ook voorzien van<br />
Caleffi energiemeters, om de energie die aan<br />
de woning wordt geleverd precies te berekenen.<br />
“Het grote voordeel is dat de afleversets<br />
volledig voorgemonteerd zijn. Een groot verschil<br />
met oplossingen van andere bedrijven, want<br />
doorgaans bevat de installatie vier afzonderlijke,<br />
losse componenten – afsluiters, inregelaars, een<br />
zoneventiel en een energiemeter – wat de kans op<br />
fouten en lekkages verhoogt. “<br />
‘Dankzij de dynamische inregeling, op basis<br />
van drukverschil, kan het juiste debiet voor<br />
elke woning ingesteld worden’<br />
Met Plurimod biedt Caleffi een passend antwoord<br />
op de vraag naar meer duurzaamheid. “De<br />
dynamische inregeling, op basis van drukverschil,<br />
draagt daar toe bij. Op die manier kan Plurimod<br />
het juiste debiet voor elke woning instellen en<br />
kan de eindklant zich ervan verzekeren dat er<br />
34 | INSTALLATIEENBOUW.BE
‘Het grote voordeel is dat de afleversets volledig voorgemonteerd zijn.’<br />
Het systeem werd ook voorzien van Caleffi<br />
energiemeters, om de energie die aan de<br />
woning wordt geleverd precies te berekenen.<br />
heeft op de berekeningen die bij de ontwerp- en<br />
studiefase zijn verricht.”<br />
‘Ook onrechtstreeks is er sprake van verduurzaming, want dankzij de centrale afleesmodule<br />
op de energiemeter kan je vanop afstand inzicht krijgen in de meterstanden. Zo wordt<br />
in één oogopslag en per appartement de actuele meetstand duidelijk.’<br />
Advies en kennis<br />
“Zowel in België als in Nederland worden<br />
we geconfronteerd met de uitdaging om te<br />
verduurzamen. In Nederland is dan nog eens de<br />
duidelijke keuze gemaakt om ‘van het gas af te<br />
stappen’”, gaat van ’t Verlaat verder. “Dat resulteert<br />
in een noodzakelijke mentaliteitswijziging, ook bij<br />
installateurs, eindklanten, gebouweigenaren en<br />
studiebureaus. Die zijn, nog meer dan vroeger,<br />
op zoek naar kennis en gericht advies. Als bedrijf<br />
met een breed portfolio, gaande van oplossingen<br />
voor opwekking tot afgifte, denken we een mooie<br />
totaaloplossing te kunnen aanbieden, die op vlak<br />
van efficiëntie het beste uit een systeem haalt.”<br />
nooit teveel water naar hetzelfde appartement<br />
wordt gestuurd. Zo blijft het temperatuurregime<br />
te allen tijde onder controle, en vermijd je dat<br />
de retourtemperatuur stijgt en zo het rendement<br />
afneemt”, legt van ’t Verlaat uit.<br />
Een bijkomend voordeel is dat de installatie<br />
relatief eenvoudig ingeregeld kan worden.<br />
“Bovendien bieden we als Caleffi hierbij de nodige<br />
ondersteuning. Ook in dit project hebben we<br />
de installaties in de eerste paar appartementen<br />
samen met de installateur uitgevoerd. Nadien kon<br />
de installateur er gemakkelijk zelf mee aan de<br />
slag. Toch is ondersteuning in de beginfase geen<br />
overbodige luxe, zeker bij complexe installaties<br />
waarbij de installateur niet altijd een zicht<br />
Van ’t Verlaat blikt terug op een knappe<br />
realisatie met een duurzaam eindresultaat. “Ook<br />
onrechtstreeks is er sprake van verduurzaming,<br />
want dankzij de centrale afleesmodule op de<br />
energiemeter kan je vanop afstand inzicht krijgen<br />
in de meterstanden. Zo wordt in één oogopslag en<br />
per appartement de actuele meetstand duidelijk.<br />
Dergelijk inzicht in het verbruik is van groot<br />
belang”, concludeert van ’t Verlaat. ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 35
Basic Line.<br />
Brengt kwaliteit en zuinigheid<br />
naar een gemeenschappelijke noemer.<br />
Basic Line<br />
biedt<br />
Ideaal voor gebruik in<br />
privé huishoudens.<br />
Hoogwaardige producten<br />
Made in Germany.<br />
Opvoerinstallatie<br />
Aqualift F Basic<br />
Made in Germany<br />
Pompstation<br />
Aqualift F Basic<br />
Voordelige oplossing voor<br />
de gebruiker.<br />
www.kessel-belgie.be<br />
Logotherm®<br />
Elektronisch gestuurde warmte-afleversets<br />
Verhoog de energie-efficiëntie van uw gebouw met slimme technologie<br />
Controle en datacommunicatie vanop afstand<br />
The future is now....<br />
Naamloos-2 <strong>Installatie</strong>&<strong>Bouw</strong>_Electronic_HIUs_NL_<strong>2021</strong>-06.indd 1 1 <strong>04</strong>/06/<strong>2021</strong> <strong>04</strong>-06-<strong>2021</strong> 08:52:5810:49
Nieuwe warmtebeeldcamera met<br />
hoge thermische gevoeligheid<br />
Met de Testo 883 lanceert Testo een nieuwe warmtebeeldcamera: een gerichte aanvulling op een reeds bijzonder uitgebreid assortiment.<br />
Zo garandeert Testo voor elke toepassing een geschikte thermografische camera te kunnen aanbieden.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Testo<br />
Voor wie aan gebouwenthermografie doet, en dus<br />
bijvoorbeeld het warmte- en energieverlies in een<br />
woning in kaart wil brengen, is een warmtebeeldcamera<br />
onontbeerlijk. Met de lancering van<br />
Testo 883 heeft de verwarmings specialist een<br />
bijkomende keuze, naast de vier andere basismodellen<br />
waarover Testo reeds beschikte. Testo<br />
883 is geschikt voor uitgebreide diagnose en een<br />
brede reeks aan toepassingen, zoals het opsporen<br />
van koudebruggen, isolatieproblemen of lekkages.<br />
40 millikelvin<br />
De nieuwe Testo 883 is vergelijkbaar met het<br />
basismodel, de Testo 872. Het verschil zit hem<br />
in de thermische gevoeligheid, zegt Koen Van<br />
Nieuwenhove, Product Manager HVAC bij Testo: “Die<br />
geeft aan hoe snel de camera een warmteverschil<br />
detecteert, wat van belang is wanneer je<br />
bijvoorbeeld een vloerverwarmingssysteem wil<br />
controleren. Testo 883 heeft een thermische<br />
gevoeligheid van 40 millikelvin, oftewel 4/100ste<br />
van een graad. Als je pakweg de Testo 872 naar<br />
dezelfde vloer richt, zal het langer duren vooraleer<br />
je het resultaat te zien krijgt.”<br />
De Testo 883 geniet van een zeer goede beeldkwaliteit,<br />
vervolgt Van Nieuwenhove: “Dankzij de<br />
Testo SuperResolution-technologie is het mogelijk<br />
om de beeldkwaliteit digitaal te verdubbelen,<br />
van 320x240 pixels naar 640x480.” Ook de<br />
handmatige focus is een grote troef. “Voor beginners<br />
is de automatische focus van de vier basistoestellen<br />
prima, maar een gespecialiseerde thermograaf<br />
wil zelf kunnen bepalen waarop de camera moet<br />
scherpstellen”, aldus nog Van Nieuwenhove.<br />
SiteRecognition en ScaleAssist<br />
Een andere belangrijke feature is de Testo<br />
SiteRecognition, die het mogelijk maakt om<br />
bijvoorbeeld schakelkasten vooraf te definiëren,<br />
zodat de genomen beelden automatisch toegewezen<br />
worden aan een welbepaalde kast.<br />
De Testo ScaleAssist zorgt er dan weer voor dat<br />
tijdens het meten de kleurverdeling van het<br />
warmtebeeld automatisch wordt aangepast, wat<br />
helpt om verkeerde interpretaties te vermijden.<br />
Testo gaat er prat op over een complementair<br />
assorti ment aan warmte beeld camera’s te beschikken.<br />
Elk toestel is meer of minder geschikt<br />
voor een wel bepaalde toe passing, concludeert<br />
Van Nieuwenhove. “De installateur die een<br />
schakel kast of het hydraulisch even wicht van<br />
een radiator moet controleren, kan perfect uit de<br />
voeten met een basis model, zoals de Testo 865.<br />
In die gevallen is het warmte verschil immers zeer<br />
uitgesproken. Maar wanneer je de buiten zijde van<br />
een gebouw in kaart moet brengen, met minder<br />
uitgesproken temperatuur verschillen, is de Testo<br />
883 een uitstekende keuze.” ❚<br />
‘Wanneer je de buitenzijde van een gebouw in kaart<br />
moet brengen, met minder uit gesproken temperatuurverschillen,<br />
is de Testo 883 een uitstekende keuze.’<br />
Testo 883 heeft een thermische gevoeligheid van 40 millikelvin, oftewel 4/100ste van een graad.<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 37
AFWATERINGSSPECIALIST BEREIKT<br />
KLIMAATNEUTRALITEIT<br />
Duurzaamheid is de overkoepelende drijfveer van KESSEL AG: sinds 1963 beschermen de afwateringsoplossingen van KESSEL mensen en hun<br />
omgeving door water af te voeren, water weg te houden van plaatsen waar het schade kan aanrichten en te verhinderen dat er schadelijke<br />
stoffen in het afvalwater terechtkomen. Op 1 mei <strong>2021</strong> bereikte de onderneming weer een nieuwe mijlpaal: vanaf nu is KESSEL klimaatneutraal.<br />
Tekst en beeld KESSEL AG<br />
Onder het motto: “Pas klimaatneutraal in 2030? Dat kan wel, maar dat<br />
doen we niet!” heeft de afwateringsspecialist KESSEL samen met de<br />
klimaatbeschermingsexperts van ClimatePartner een klimaatbalans (schaal 1<br />
tot 3) opgesteld en aan de hand van vele maatregelen, waarvan sommige<br />
al jaren geleden in gang zijn gezet, de CO 2<br />
-uitstoot continu teruggebracht.<br />
Uitstoot die na alle maatregelen nog overblijft en dus niet kan worden<br />
vermeden, wordt door KESSEL gecompenseerd via een gecertificeerd klimaatbeschermingsproject<br />
van ClimatePartner.<br />
De weg naar een neutrale klimaatbalans<br />
Met een duidelijke strategie en zowel kleine als grote maat regelen zet<br />
KESSEL zich al jaren doel bewust in om de bedrijfs voering steeds duurzamer<br />
te maken. Bijvoorbeeld met zonnepanelen op de daken van de werkplaatsen.<br />
De panelen produceren duurzame stroom die KESSEL zelf gebruikt en ook aan<br />
het stroomnet levert.<br />
De eigen, in 2016 gebouwde warmte-kracht koppelings centrale verzorgt<br />
bovendien de totale basis belasting voor stroom. De daarbij geproduceerde<br />
rest warmte gebruikt KESSEL voor productie-installaties en bedrijfsgebouwen.<br />
De nieuwbouw van het multifunctionele kantoor van de hoofdvestiging<br />
in Lenting die nu wordt gerealiseerd, maakt indruk met energieefficiëntie<br />
volgens de KfW 55-standaard, milieuvriendelijke groene ruimtes<br />
en duurzame materialen.<br />
KESSEL is vanaf nu klimaatneutraal.<br />
Voor documenten die moeten worden afgedrukt, wordt papier van volledig<br />
hergebruikt materiaal gebruikt of wordt door nieuw materiaal veroorzaakte<br />
uitstoot gecompenseerd. Volgens het programmaoverzicht <strong>2021</strong> werden<br />
met Print & Forest in Paraguay 270 bomen geplant die aan het behoud van<br />
bosareaal bijdragen.<br />
Ondersteuning door ClimatePartner<br />
Voor het berekenen van de eigen klimaatbalans, de zogenaamde koolstofvoetafdruk,<br />
heeft KESSEL samen met ClimatePartner drie uitstoot categorieën<br />
(schalen) opgesteld en daarvoor gegevens verzameld.<br />
Schaal 1 betreft de rechtstreekse uitstoot van een onderneming, bijvoorbeeld<br />
van het wagenpark. Schaal 2 bevat indirecte uitstoot zoals de<br />
energievoorziening van gebouwen. Schaal 3 omvat een groot scala aan<br />
indirecte uitstoot die in de totale waardeketen wordt geproduceerd, zoals<br />
voor grondstoffen, logistiek en het vervoer van werknemers.<br />
Vervolgens zijn de gegevens over de activiteiten automatisch omgerekend<br />
naar CO 2<br />
-equivalenten. Zo kan men bij KESSEL ogenblikkelijk zien hoe de<br />
CO 2<br />
-voetafdruk is opgebouwd, welke effecten afzonderlijke domeinen hebben<br />
en waar vooruit gang moet worden geboekt.<br />
Met een duidelijke strategie en zowel kleine als grote maatregelen zet KESSEL<br />
zich al jaren doelbewust in om de bedrijfsvoering steeds duurzamer te maken.<br />
Om de overgebleven onvermijdbare uitstoot te compenseren, neemt de<br />
afwateringsspecialist deel aan een gecertificeerd compensatieproject. Door<br />
het repareren van bronnen in Oeganda heeft de lokale bevolking toegang tot<br />
schoon drinkwater en hoeven er geen bossen te worden gekapt om het water<br />
op houtvuren te kunnen koken. ❚<br />
38 | INSTALLATIEENBOUW.BE
UW MULTITECHNISCHE PARTNER VOOR<br />
ENERGIE-EFFICIËNTE TECHNISCHE<br />
INSTALLATIES EN DUURZAME GEBOUWEN<br />
Gebouwtechnieken<br />
van A tot Z<br />
Energieprestaties<br />
en optimalisatie<br />
Lokale energieproductie<br />
Geïntegreerd<br />
facilitair beheer<br />
Onderhoud en<br />
exploitatie van<br />
technische installaties<br />
equans.be<br />
EQUANS, de nieuwe naam van ENGIE Solutions in België
THEMA SANITAIR<br />
Een laboratorium voor<br />
bouwprofessionals<br />
Met de opening van een eerste Project Center in Oostende introduceert sanitair en verwarmingsspecialist Facq een belangrijke aanvulling<br />
op de bestaande showrooms en Sanicenters. Het Project Center is een B2B-omgeving waar bouwpromotoren, architecten, studiebureaus,<br />
projectontwikkelaars en projectinstallateurs terecht kunnen voor gericht advies in hun projecten.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Facq<br />
wordt bij het opstellen van de badkamer in het<br />
Project Center dan ook rekening gehouden met<br />
de beperkte oppervlakte die in de projectbouw<br />
doorgaans voorhanden is. Declercq: “De vakman<br />
krijgt een realistischer beeld. We besteden in het<br />
Project Center ook veel aandacht aan technische<br />
aspecten rond verwarming, energie-efficiëntie,<br />
ventilatie en waterbehandeling, gezien de grote<br />
vraag en interesse bij onze professionele partners.<br />
Het Project Center in Oostende opende vorig<br />
jaar, in volle coronacrisis, maar de eerste reacties<br />
zijn alvast positief. “Zowel bij grote als kleine<br />
installateurs is er vraag naar kennis. Promotoren<br />
tonen interesse in interessante oplossingen en<br />
nieuwe technieken. In het Project Center kunnen<br />
we onze expertise op een vlotte manier tot bij de<br />
mensen krijgen, via individuele gesprekken en<br />
persoonlijk advies”, aldus Vannecke.<br />
‘In het Project Center kunnen we onze expertise op een vlotte manier tot bij de<br />
mensen krijgen, via individuele gesprekken en persoonlijk advies.’<br />
Facq bouwde over het hele land een sterke<br />
reputatie uit dankzij de 15 showrooms en 46<br />
Sanicenters. De showrooms zijn toonzalen, waar<br />
consumenten inspiratie kunnen opdoen en de<br />
Facq-adviseurs kunnen ontmoeten. De Sanicenters<br />
zijn dan weer buurtwinkels voor professionals en<br />
installateurs, waar ze de producten van de beste<br />
merken voor sanitair en verwarming terugvinden.<br />
De lancering van het Project Center vult een<br />
ontbrekende schakel in, licht Kurt Vannecke,<br />
Verantwoordelijke Projecten Sanitair Vlaanderen<br />
bij Facq, toe: “In de showrooms ligt de nadruk op<br />
de beleving van de consument. Het Project Center<br />
is de tegenhanger voor professionals. Het is als<br />
het ware een laboratorium voor de vakman. We<br />
proberen het luik technieken op een zo visueel<br />
sterk mogelijke manier voor te stellen.”<br />
De diverse producten binnen het Facq-gamma<br />
die van toepassing zijn op de projectmarkt zijn<br />
er aanwezig. “We noemen het bewust geen<br />
showroom, want het Project Center gaat een stap<br />
verder”, voegt Geert Declercq, Manager Contact<br />
Center Vlaanderen bij Facq, toe. “Kleurtjes en<br />
design zijn hier minder van belang, het Project<br />
Center is meer gericht op wat de vakman echt<br />
nodig heeft.”<br />
Op maat van bouwpromotoren<br />
Zo bevat het Project Center in Oostende specifieke<br />
badkamers die op maat van de bouwpromotoren<br />
ontworpen zijn, denk maar aan badkamers<br />
voor serviceflats, woonzorgcentra en hotels. Je<br />
vindt er ook technisch sanitair dat toegepast<br />
wordt in bijvoorbeeld sportcentra of scholen. Er<br />
De installateur is er welkom, maar ook andere<br />
bouwprofessionals kunnen er inspitatie opdoen,<br />
zoals de architect, het studiebureau of de bouwpromotor.<br />
“Facq staat hoog aangeschreven als het<br />
gaat over kennis en innovatie. Die expertise delen<br />
we graag met andere partijen.” Facq wil in de rest<br />
van het land nog drie à vier Project Centers openen.<br />
Kader: Geslaagde samenwerking<br />
met Center Parcs<br />
De meerwaarde van het Project Center bleek<br />
onlangs uit de geslaagde samenwerking van Facq<br />
met Center Parcs. In verschillende vakantieparken<br />
van het bedrijf, zowel in België als in Nederland,<br />
werkt Facq actief mee aan de renovatie van<br />
badkamers. Zo leverde Facq douchebakken,<br />
afvoer-en toevoerleidingen, toiletten en kraanwerk<br />
voor radiatoren. “De keuze van producten verliep<br />
volledig vanuit het Project Center”, haalt Vannecke<br />
aan. “Voor deze projecten was specifieke kennis<br />
vereist, bijvoorbeeld op gebied van afvoer en<br />
toevoer. In het Project Center konden we de klant<br />
gericht vooruit helpen via persoonlijke gesprekken<br />
en zo het lastenboek mee van a tot z invullen.”<br />
40 | INSTALLATIEENBOUW.BE
SANITAIR THEMA<br />
Facq leverde voor Center Parcs<br />
douchebakken, afvoer-en toevoerleidingen,<br />
toiletten en kraanwerk voor radiatoren.<br />
Zo werd er voor alle producten in deze projecten<br />
een doordachte keuze gemaakt. Vannecke: “Op<br />
vlak van toevoerleidingen kozen we niet voor<br />
onze standaard meerlagige buis, maar voor een<br />
oplossing met isolatie, wat resulteert in minder<br />
energieverlies. Ook zorgden we voor afvoer in<br />
polypropyleen, wat een meerwaarde biedt op<br />
akoestisch vlak. Voor de douchebodems is gezocht<br />
naar een vloergelijke oplossing in groot formaat.<br />
De bodem is opgevuld met een verstevigde foam<br />
die zorgt voor een groter montagegemak, wat in<br />
dit project van cruciaal belang was. En aangezien<br />
voor een groot project als Center Parcs een snel en<br />
efficiënt onderhoud cruciaal is, viel de keuze ook<br />
op toiletten zonder spoelrand.<br />
Een bijkomende troef van Facq is dat het bedrijf<br />
keuze biedt uit producten van tal van A-merken,<br />
die binnen de Center Parcs-projecten zowel<br />
voor de bouwheer als de installateur tal van<br />
voordelen met zich meebrachten. Bovendien<br />
beschikt de firma over de logistieke capaciteiten<br />
om zijn beloftes ook waar te kunnen maken. “We<br />
werken niet met één centraal magazijn, maar<br />
met drie decentrale. Zo konden we snel en tijdig<br />
leveren aan Center Parcs en verkleinden we onze<br />
ecologische voetafdruk”, zegt Vannecke. ❚<br />
Een bijkomende troef van Facq is dat het bedrijf keuze<br />
biedt uit producten van tal van A-merken, die binnen de<br />
Center Parcs-projecten zowel voor de bouwheer als de<br />
installateur tal van voordelen met zich meebrachten.<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 41
THEMA SANITAIR<br />
Wanneer douchen niet kan, moeten we de installatie blijven spoelen<br />
GEDWONGEN SLUITING VERHOOGT<br />
KANS OP LEGIONELLA<br />
Sinds februari 2020 bepaalt corona ons dagelijks leven. Scholen, kantoren en openbare gebouwen gingen op slot, en we moesten massaal<br />
thuiswerken. Eén aandachtspunt mocht daarbij niet vergeten worden: een langdurige sluiting geeft gevolgen voor de dinkwaterinstallatie.<br />
Onderhoud aan deze drinkwaterinstallaties moest en moet te allen tijde blijven doorgaan.Ook nu moeten we alert blijven en ervoor zorgen dat<br />
de goede hygiënegewoontes ook in de toekomst worden voortgezet in onze openbare sanitaire voorzieningen.<br />
Tekst en beeld Delabie<br />
De legionellabacterie veroorzaakt de veteranenziekte,<br />
een luchtweginfectie die mensen met<br />
chronische ademhalings problemen en mensen<br />
met een verzwakt immuunsysteem treft. De<br />
bacterie komt van nature voor in water en<br />
ontwikkelt zich daar waar stilstaand water en<br />
een bron van voedings stoffen aanwezig is.<br />
Scholen, zwembaden, sportclubs en horeca zijn<br />
voorbeelden van publieke gebouwen waar het<br />
gebruik van de sanitaire voorzieningen intensief is.<br />
In tijden van vakantie of langdurige sluiting wordt<br />
het drinkwater (bijna) niet gebruikt, waardoor een<br />
groter risico op bacterievorming bestaat.<br />
De oplossingen zijn eenvoudig: voorkomen dat<br />
het water temperaturen bereikt waarbij bacteriën<br />
zich vermenigvuldigen en waterstagnatie in de<br />
installatie beperken.<br />
Blijven spoelen is de boodschap<br />
De geldende reglementering duidt stilstaand water<br />
in de sanitaire installatie aan als bevorderend voor<br />
bacteriegroei. Daarom is het gebruik van ringleidingen,<br />
of een gesloten kringloop, ten sterkste<br />
aanbevolen. De Europese norm NF EN 806-5 stelt<br />
bovendien dat delen van de installatie die zelden<br />
worden gebruikt, regelmatig gespoeld dienen te<br />
worden. De aanbevolen interval is eenmaal per<br />
‘Een centrale thermostaat biedt de gebouwbeheerder de<br />
mogelijkheid de voorgeschreven temperaturen in het net aan<br />
te houden en de veiligheid van de gebruikers te verzekeren’<br />
SPORTING SECURITHERM: een<br />
eenvoudige, unieke en aantrekkelijke<br />
oplossing in de strijd tegen legionella.<br />
TEMPOMATIC 4 elektronische wastafelkraan<br />
met automatische periodieke spoeling<br />
voorkomt waterstagnatie.<br />
Elektronisch toiletsysteem met directe<br />
spoeling TEMPOMATIC dubbele bediening<br />
heeft geen reservoir nodig.<br />
42 | INSTALLATIEENBOUW.BE
SANITAIR THEMA<br />
week. De Duitse richtlijn van april 2013, Hygiene<br />
in Trinkwasser-Installationen VDI/DVGW 6023,<br />
vereist maatregelen voor het verversen van water<br />
na meer dan 72 uur onderbroken gebruik van de<br />
sanitaire installatie.<br />
Drinkwaterbedrijven adviseren daarom gebouwbeheerders<br />
hun legionella preventieplan goed<br />
te blijven uit voeren. Ook aan bedrijven zonder<br />
(verplicht) legionella preventieplan wordt geadviseerd<br />
leidingen goed door te spoelen voor ze<br />
weer in gebruik te nemen. Dit kan door alle<br />
kranen even te openen en het water een minuut<br />
lang rustig te laten stromen. Handmatig spoelen<br />
is echter arbeids intensief en kostbaar, vooral bij<br />
grotere installaties.<br />
Heet, heter, heetst<br />
De Best Beschikbare Technieken (BBT) voor<br />
Legionellabeheersing (uitgave december 2017)<br />
stellen dat warm water dient geproduceerd te<br />
worden aan minimaal 60°C, met een temperatuur<br />
van het circulatiewater van 58°C. Bij deze<br />
temperatuur sterft 90% van de bacteriën binnen<br />
2 uur. Als de temperatuur onder deze richtlijn<br />
daalt, neemt het risico op bacteriegroei toe.<br />
Complexe systemen en lange buisleidingen<br />
leiden tot temperatuurdalingen en verhogen<br />
het risico op besmetting. Om dit risico te<br />
beperken, moet de lengte van uittapleidingen<br />
tot een minimum worden beperkt. Isolatie van<br />
de leidingen voorkomt warmteverlies en, waar<br />
koud- en warmwaterleidingen naast elkaar lopen,<br />
zal isolatie de warmteoverdracht tegenhouden,<br />
waardoor wordt voorkomen dat de temperatuur<br />
van het koud water stijgt tot boven de 20°C en<br />
de legionellabacteriën niet langer inactief zijn.<br />
Technische oplossingen in<br />
de strijd tegen Legionella<br />
DELABIE voelt zich sterk betrokken bij de<br />
bestrijding en preventie van bacteriegroei<br />
en biedt een ruime waaier aan technische<br />
oplossingen aan. Zo biedt een centrale thermostaat<br />
de gebouwbeheerder de mogelijkheid de<br />
voorgeschreven temperaturen in het net aan<br />
te houden en de veiligheid van de gebruikers<br />
te verzekeren. De thermostaat dient een<br />
antiverbrandingsveiligheid te hebben die<br />
verzekert dat het warm water automatisch en<br />
onmiddellijk wordt afgesloten als het koud water<br />
uitvalt en omgekeerd.<br />
Door daarnaast te kiezen voor elektronische<br />
wastafelkranen die zijn uitgerust met een<br />
periodieke spoeling, wordt waterstagantie en dus<br />
ook bacteriegroei voorkomen. Een automatische<br />
spoeling activeert zichzelf namelijk elke 24 uur<br />
na het laatste gebruik en spoelt gedurende<br />
60 seconden. Een antistagnatie elektroventiel,<br />
zonder rubberen membraan waarachter<br />
steeds een kleine hoeveelheid stilstaand water<br />
achterblijft, is een bijkomend voordeel in de strijd<br />
tegen bacteriegroei.<br />
Vandaag introduceert DELABIE het nieuw<br />
elektronisch thermostatisch douchepaneel. Bij<br />
dit douchepaneel, eveneens uitgerust met de<br />
intelligente periodieke spoeling, komt het water<br />
rechtstreeks uit het warm waterleidingnet aan<br />
de vooropgestelde 55°C en wordt gemengd met<br />
koud water. De thermostatische mengkraan is<br />
geïntegreerd in de douchekop waardoor gemengd<br />
water aan 38°C meteen geleverd kan worden.<br />
Er bevindt zich geen gemengd water tussen<br />
de gesloten kringloop en de douche. Er is geen<br />
waterstagnatie in het paneel.<br />
Ook toiletsystemen met directe spoeling zijn<br />
specifiek ontworpen voor openbare sanitaire<br />
ruimtes met een hoge bezoekfrequentie. Doordat<br />
de spoeling direct is aangesloten op het waternet,<br />
is er geen reservoir met stilstaand water, en dus<br />
geen kalkaanslag of ophoping van onzuiverheden,<br />
waardoor er geen elementen aanwezig zijn die de<br />
bacteriegroei bevorderen.<br />
Scholen, zwembaden, sportclubs en horeca zijn voorbeelden van publieke gebouwen waar het gebruik<br />
van de sanitaire voorzieningen intensief is. In tijden van vakantie of langdurige sluiting wordt<br />
het drinkwater (bijna) niet gebruikt, waardoor een groter risico op bacterievorming bestaat.<br />
Door de risico's te begrijpen en producten te<br />
installeren die specifiek zijn ontwikkeld om<br />
deze uitdagingen aan te gaan, kan het risico<br />
op besmetting en verbranding gemakkelijk<br />
worden overwonnen. ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 43
Bescherm uw patiënten<br />
en bezoekers tegen<br />
legionella<br />
Ons nieuw aanbod van gecertificeerde<br />
filters geeft de legionellabacterie geen<br />
schijn van kans<br />
www.aquadomo.be<br />
Onze troeven<br />
Ultrafiltratie: poriegrootte 0,15 µm<br />
Performant: weinig drukverlies<br />
Discreet: design in chroom of wit<br />
Lange levensduur: + 5.000 liter,<br />
afhankelijk van gebruik en waterkwaliteit<br />
Herbruikbaar: u vervangt de filter<br />
in een handomdraai
ADVERTORIAL<br />
Ontdek de nieuwe Perla Pro XL<br />
Waterontharder van de nieuwe generatie voor grote volumes<br />
Ontharding van stadswater is de manier bij uitstek om apparaten en leidingen te beschermen tegen kalk.<br />
Deze technologie heeft zijn waarde bewezen, maar gaat toch vaak gepaard met een hoog spoelwater- en<br />
zoutverbruik, zeker wanneer grote volumes water worden onthard.<br />
Met het nieuwe Perla Pro XL-assortiment kan u die ecologische voetafdruk behoorlijk verkleinen! BWT Perla<br />
Pro XL-ontharders maken gebruik van een innovatieve doorstromingstechnologie en van een sensor<br />
die de afvoerkwaliteit tijdens de regeneratiefase meet. Die innovaties zorgen ervoor dat u<br />
heel wat kan besparen en het harsvolume optimaal benut wordt op basis van het verbruikprofiel.<br />
• Voor collectieve woonvoor zieningen,<br />
tertiaire gebouwen, horeca en hotels,<br />
verzorgings- en welzijnsinstellingen<br />
en industriële infrastructuur.<br />
• Verkrijgbaar in 7 modellen,<br />
van 50 tot 250 l harsvolume.<br />
• Debiet bij 1 bar drukval en zonder<br />
opharding, ngl. model, van 7 tot<br />
12 m³/u.<br />
• Uitwisselingscapaciteit, ngl. model,<br />
van 300 tot 1500 m³.°f<br />
TOT 60% MINDER<br />
SPOELWATERVERBRUIK<br />
Dankzij een speciale sensor die het de<br />
geleidbaarheid tijdens de spoelfase<br />
meet, kan u met Perla Pro XL tot 60% op<br />
het water verbruik besparen.<br />
40% MINDER<br />
ZOUTCONSUMPTIE<br />
Dankzij het gepatenteerde 'Packed Bed'-<br />
procédé (geblokkeerde harsvulling met<br />
tegenstroomregeneratie van boven naar<br />
onder), daalt het zoutverbruik t.o.v. traditionele<br />
waterontharders met 40%.<br />
HYGIËNE<br />
IN 3-VOUD<br />
De automatische harsdesinfectie bij elke regeneratie,<br />
het gladde PolyPropyleen stuurventiel<br />
en de isolerende mantel zorgen ervoor<br />
dat uw drinkwater na ontharding nog<br />
steeds drinkbaar blijft.<br />
REGISTREER U VANDAAG NOG<br />
VOOR DE WEBINAR PERLA PRO XL<br />
Leer alles over de mogelijkheden en de troeven van de nieuwe<br />
Perla Pro XL tijdens de gratis webinars die BWT exclusief voor<br />
professionals en voorschrijvers organiseert.<br />
Schrijf u in via www.btwt.com of via de QR-code hiernaast.<br />
BWT Belgium NV<br />
Leuvensesteenweg 633<br />
1930 Zaventem<br />
+32 2 758 03 10<br />
bwt@bwt.be<br />
bwt.com
THEMA SANITAIR<br />
MINIMALISTISCHE<br />
DOUCHEGOTEN<br />
OP HOOG NIVEAU<br />
De Carrodrain Invisible kan bekleed worden in hetzelfde<br />
materiaal als de vloerafwerking en krijgt op die manier<br />
exact dezelfde look als de douche- en badkamervloer.<br />
46 | INSTALLATIEENBOUW.BE
SANITAIR THEMA<br />
Het zou het scenario van een film kunnen zijn: Belgische fabrikant groeit in slechts enkele jaren uit tot nummer één dankzij een specifiek<br />
product dat hij tot in de puntjes perfectioneerde. Het gaat hier echter niet over een verzonnen Hollywoodverhaal. De historie van Carrodrain<br />
en de bijbehorende minimalistische douchegootjes is uit het leven gegrepen.<br />
Tekst Tom Rampelbergh | Beeld Carrodrain<br />
“Carrodrain is geboren en getogen in de Kempen”,<br />
steekt Peter Steylaerts van wal. “En we blijven<br />
trouw aan onze roots. Ook onze nieuwe fabriek<br />
werd hier in Heist-op-den-Berg opgetrokken. Van<br />
hieruit blijven we onze groei verderzetten. Stap<br />
voor stap. De focus op perfectie, gecombineerd<br />
met een strenge interne kwaliteitscontrole,<br />
garandeert een topproduct in elke Carrodraindoos.<br />
Hierdoor bouwden we met Carrodrain door<br />
de jaren een sterke fanbase op bij installateurs,<br />
eentje waar we zeer trots op zijn. In ons<br />
productgamma is er namelijk een nultolerantie<br />
voor fouten. De vakman is onverbiddelijk als<br />
het gaat over de kwaliteit van zijn douchegoot,<br />
en hij heeft gelijk. Elke douchegoot moet zonder<br />
uitzondering een score van 100 op 100 behalen.”<br />
Welke crisis?<br />
Een sterke groei, ook tijdens de coronaperiode,<br />
komt er natuurlijk niet zomaar. “We zetten<br />
al vanaf ons prille begin in op innovatie en<br />
design. We werken bovendien met een grote<br />
buffervoorraad”, verklaart Steylaerts. “Deze<br />
twee pijlers legden ons in de voorbije periode<br />
geen windeieren. Tijdens de voorbije maanden<br />
voelden we een enorme interesse in ‘home<br />
improvement’. De bouwsector was duidelijk<br />
een van de winnaars in de coronacrisis. Maar<br />
vele fabrikanten geraakten niet aan voldoende<br />
‘Belgisch topdesign’<br />
grondstoffen doordat de bevoorrading verstoord<br />
werd. Dankzij onze voorraden en onze lokale<br />
productie waren wij in staat om letterlijk elke<br />
bestelling tijdig uit te leveren.<br />
Tijdens de coronacrisis voegden we zelfs nog een<br />
nieuwe douche goot toe aan ons assortiment:<br />
de Invisible, de ultieme goot voor elke<br />
interieurontwerper.”<br />
Onzichtbaar<br />
De naam ‘Invisible’ is perfect gekozen benaming<br />
voor deze onzichtbare douchegoot. “Wie werkt<br />
met een vloerafwerking in marmer, tegels of<br />
mortex vindt in de Invisible de perfecte oplossing<br />
voor zijn inloopdouche”, aldus Steylaerts. ❯<br />
Carrodrain Invisible is de perfecte oplossing voor inloopdouches in marmer, tegels, mortex of solid surface.<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 47
Het inlegrooster van de Carrodrain Liquid kan afgestemd worden op de kleur van de gietvloer. Na afwerking blijft enkel een discreet spleetje in de vloer zichtbaar.<br />
“De Carrodrain Invisible kan bekleed worden<br />
in hetzelfde materiaal als de vloerafwerking en<br />
het rooster krijgt dus exact dezelfde look als de<br />
douche- en badkamervloer. De lage inbouwhoogte<br />
van slechts 55 millimeter maakt van Invisible een<br />
bijzonder geschikte keuze voor renovatieprojecten.<br />
Het bekleedbare rooster is met z’n 27 millimeter<br />
ook extreem smal maar ondanks dit strakke design<br />
is het afvoerdebiet enorm en alle technische<br />
elementen blijven vlot bereikbaar voor onderhoud.<br />
Door de gepatenteerde sifon behaalt de Invisible<br />
een waterafvoer van maar liefst 31 liter water<br />
per minuut. Invisible is beschikbaar in drie<br />
roosterlengtes: 70, 80 en 90 centimeter.”<br />
Gietvloeren<br />
Ook voor PU- en epoxy gietvloeren biedt Carrodrain<br />
de strakste oplossing op de markt. Het roostertje<br />
van de Carrodrain Liquid is amper 20 millimeter<br />
breed. De smalste telg van Carrodrain is meteen<br />
ook de kleurrijkste. Minimalistisch, discreet en<br />
standaard beschikbaar in acht kleuren, maar dat<br />
is niet alles. “Het inlegrooster van de Carrodrain<br />
Liquid kan perfect afgestemd worden op de kleur<br />
van de gietvloer”, aldus Steylaerts. “Het rooster<br />
van onze Liquid White Epoxy is namelijk de<br />
perfecte basis voor elke epoxy of PU-coating. Na<br />
afwerking merk je enkel nog een discreet spleetje<br />
in de vloer. Superstrak!”<br />
mag je letterlijk nemen”, lacht Peter Steylaerts.<br />
“Binnen werken we hard aan onze douchegoten<br />
maar in de groenzone rond ons nieuwe gebouw is<br />
er ook een drukte van belang. Onlangs plaatsten<br />
we twee bijenkorven waar maar liefst 80.000<br />
bijen hun lekkernijen verzamelen. Als lokale<br />
ondernemer willen we onze verantwoordelijkheid<br />
nemen en een bescheiden steentje bijdragen aan<br />
de biodiversiteit in onze directe omgeving. Onze<br />
groenzones worden nu minimaal gesnoeid zodat<br />
de bloemetjes vrijuit kunnen bloeien. Een externe<br />
partner onderhoudt onze korven en hij zorgt<br />
ook voor het oogsten van de honing. Duurzaam<br />
ondernemen kan dus best lekker zijn.” ❚<br />
Lekker duurzaam<br />
In en rond het nieuwe hoofdkwartier van<br />
Carrodrain gonst het van de bedrijvigheid. “En dat<br />
Peter Steylaerts : "Met onze 80.000 honingbijen willen we een bescheiden<br />
steentje bijdragen aan de biodiversiteit in onze directe omgeving."<br />
48 | INSTALLATIEENBOUW.BE
Ad-testo-55x-DE-EN-ES-FR-NL.indd 1 28/05/<strong>2021</strong> 10:17:48<br />
SPORTING 2<br />
Elektronisch douchepaneel<br />
NIEUW<br />
Alle<br />
meetresultaten<br />
binnen handbereik<br />
100 % hygiëne: geen manueel contact,<br />
antibacteriële periodieke spoeling,<br />
antistagnatie elektroventiel<br />
80 % waterbesparing: debiet 6 l/min,<br />
gevraagde of automatische sluiting na<br />
60 sec.<br />
Eenvoudig te plaatsen en te<br />
onderhouden: boven- of<br />
achteraansluiting op hetzelfde<br />
paneel, geïntegreerde stopkraan en<br />
filter toegankelijk<br />
Vandaalbestendig: vervaardigd uit<br />
aluminium, verborgen bevestigingen<br />
en strakke vormgeving<br />
Strak en tijdloos design<br />
Snelle meting en eenvoudige bediening via<br />
groot grafisch display en je smartphone –<br />
en toch maximaal compact en robuust.<br />
De nieuwe digitale manifolds van Testo.<br />
www.testo.be<br />
DELABIE, expert in sanitaire voorzieningen en kranen voor Publieke Ruimten,<br />
stelt water -en energiebesparing voorop bij het ontwerpen van hoogwaardige<br />
en verantwoorde productlijnen.<br />
Meer informatie op delabiebenelux.com
THEMA SANITAIR<br />
KWALITATIEF KRAANWERK VOOR DE<br />
PROFESSIONELE KEUKENOMGEVING<br />
Een professionele keukenuitrusting, bijvoorbeeld in een restaurant of grootkeuken, vergt heel wat meer benodigdheden dan de traditionele<br />
huiskeuken. Het spreekt voor zich dat degelijk kraanwerk een belangrijke vereiste is in elke grootkeuken. Linum Group is expert in deze sector<br />
en weet als geen ander waar een goede keukenuitrusting op vlak van kraanwerk aan moet voldoen.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Linum Group<br />
Linum Group is niet alleen een gekende<br />
naam in de HVAC-sector, ook in de industriële<br />
keukenbranche heeft het bedrijf een sterke<br />
reputatie uitgebouwd. En hoewel Linum Group<br />
ook producten voor residentiële keukens<br />
aanbiedt, hoofdzakelijk via interieurbouwers,<br />
ligt het zwaartepunt toch voornamelijk op de<br />
professionele keukenomgeving. Kraanwerk speelt<br />
daarbij een grote rol. “Zowel in het kook- als het<br />
afwasgedeelte zijn kranen onmisbaar. Er is water<br />
nodig om te koken, maar ook om af te wassen.<br />
Daarom verdelen we voorspoeldouches (om<br />
potten en pannen af te spoelen vooraleer ze in<br />
de vaatwasser gestoken worden), infrarood kranen<br />
en standaard meng kranen, maar ook (open en<br />
gesloten) slanghaspels, zeepdispensers en rvs<br />
afvoerputjes en afvoerkanalen”, zegt Robbie<br />
Naessens, Marketing Manager bij Linum Group.<br />
Het kraanwerk is een wezenlijk deel van elk<br />
restaurant, elke grootkeuken en productieruimte<br />
van een voedingsbedrijf. Een groot aandachtspunt<br />
hierbij is dat élke kraan belangrijk is, vervolgt<br />
Naessens: “We richten ons overigens heus<br />
niet alleen op de grote projecten: we staan de<br />
installateur op ieder niveau bij, gaande van een<br />
instellingskeuken tot die van een lokale takeaway.<br />
Dankzij onze jarenlange ervaring in deze markt<br />
kunnen we de installateur met raad en daad<br />
bijstaan bij het maken van zijn keuze.”<br />
DMP infraroodkranen.<br />
‘We beschikken over een groot aanbod en<br />
kunnen snel inspelen op een specifieke<br />
vraag van de installateur’<br />
Internationaal erkende merken<br />
Linum Group heeft zijn kraanwerkgamma<br />
reeds meerdere decennia gestaag uitgebouwd,<br />
en met resultaat. Zoals altijd ligt de focus bij<br />
Linum Group op kwaliteit en duurzaamheid. Als<br />
vooraanstaand distributeur verdeelt de firma het<br />
assortiment van topmerken uit de branche, zoals<br />
het Amerikaanse Encore (voorspoeldouches),<br />
DMP (infraroodkranen) en Ronda (spoelunits).<br />
50 | INSTALLATIEENBOUW.BE
SANITAIR THEMA<br />
“Dit zijn merknamen die misschien niet bij elke<br />
installateur een belletje doen rinkelen, maar wie<br />
thuis is in de grootkeukenmarkt is zeker en vast<br />
met deze bedrijven vertrouwd. Het zijn de grote,<br />
gevestigde namen in de branche”, licht Naessens<br />
toe. “In tegenstelling tot de residentiële markt<br />
is het kraanwerk in de grootkeuken iets minder<br />
onderhevig aan trends. Stijl telt zeker mee, maar<br />
vooral duurzaamheid is belangrijk. Een kraan<br />
moet er al eens vaker tegen een stootje kunnen.”<br />
Voorraadhoudende groothandel<br />
Linum Group gaat er prat op een kraanwerkgamma<br />
aan te bieden dat voldoet aan<br />
alle geldende normeringen, toegespitst op de<br />
wetgeving van alle landen waarin de firma actief<br />
is. En een belangrijke troef is dat Linum Group te<br />
allen tijde een voorraadhoudende groothandel<br />
is. Naessens: “We beschikken over een groot<br />
aanbod en kunnen snel inspelen op een<br />
specifieke vraag van de installateur. Ook het snel<br />
leveren van wisselstukken vormt geen probleem.<br />
Een bijkomend voordeel voor de installateur is<br />
uiteraard dat hij 24/7 een beroep kan doen op<br />
onze Linum Aqua webshop. ” ❚<br />
‘Stijl telt zeker mee, maar vooral duurzaamheid<br />
is belangrijk. Een kraan moet er al eens<br />
vaker tegen een stootje kunnen.’<br />
De voorspoeldouches van het Amerikaanse Encore.<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 51
Siedle Secure<br />
Siedle Secure Controller:<br />
De highlights<br />
- Inbedrijfstellingswizard voor een<br />
eenvoudige installatie<br />
- 2 overdrachtsprotocollen op 2 buslijnen<br />
(Vario-Bus, OSDP)<br />
- Voor max. 4 deuren en maximaal 16<br />
functiemodules<br />
- Voor maximaal 500.000 gebruikers<br />
- Schaalbaar tot in het kleinste detail<br />
Tot 1.000 toegangs- en tijdsprofielen elk<br />
en vrijwel elk aantal gebruikers.<br />
- Een onbeperkt aantal controlers in één<br />
netwerk aangestuurd door één master<br />
controler<br />
- Uitgebreide rapportage exporteerbaar<br />
via CSV en PDF<br />
www.siedle.com
Matter-protocol: de<br />
toekomst van domotica?<br />
Connectoren voor elke installateur<br />
die snel en efficiënt wil werken<br />
‘De nadruk ligt niet meer op het<br />
elektriciteitsnet, maar op het datanetwerk’
ELOYA,<br />
de beroepsfederatie die dicht<br />
bij zijn leden staat, met zijn<br />
team van professionals die u<br />
administratief en technisch<br />
vooruit zal helpen en tevens<br />
uw belangen altijd zal<br />
verdedigen.<br />
Word nu ook lid!<br />
U bent al lid<br />
Onze ledenverdeling<br />
Intens<br />
Hoog<br />
Normaal<br />
Maurice Herbettelaan 38A<br />
1070 Anderlecht<br />
02 526 08 30<br />
www.eloya.be<br />
info@eloya.be
INHOUD<br />
Het Matter-protocol creëert nieuwe mogelijkheden 56<br />
Intelligent gebouwbeheer en eenvoudige<br />
toegangscontrole via simkaart 58<br />
Professionele toegangscontrole wordt heel eenvoudig<br />
met nieuwe productfamilie 60<br />
Nieuwe luchtkwaliteitssensoren monitoren de<br />
kwaliteit van de omgevingslucht 62<br />
Focus op noodverlichting en accu’s 64<br />
Connectoren met een hoge protectiegraad voor<br />
buitentoepassingen; Snel en veilig verbinden 67<br />
In een oogwenk een nieuwe opstelling 70<br />
70<br />
Comfort en veiligheid in het nieuwe Jules Bordet Instituut 72<br />
64<br />
67 72<br />
ELEKTROTECH.BE | 55
Alliantie tussen techgiganten zorgt voor compatibiliteit op domoticamarkt<br />
HET MATTER-PROTOCOL CREËERT<br />
NIEUWE MOGELIJKHEDEN<br />
‘Waarom ik overtuigd ben dat het nieuwe Matter-protocol de toekomst van #IOT domotica en jouw woning zal worden’ – dat was<br />
de intrigerende titel van een blogpost van domoticaspecialist Tim Sevenants, zaakvoerder van elektriciteits- en domoticabedrijf<br />
Smart Living. Reden genoeg om hem even aan de tand te voelen over dat nieuwe protocol, de impact ervan op toekomstige<br />
domoticatoepassingen en meteen ook enkele misverstanden over domotica en smart homes uit de wereld te helpen.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Smart Living<br />
Smart Living is ontstaan als installatiebedrijf<br />
van domoticasystemen en breidde later de<br />
actieradius uit tot elektriciteit. “Tegenwoordig is<br />
dat één pakket geworden”, zegt zaakvoerder Tim<br />
Sevenants. Hij kreeg de domotica-microbe met de<br />
paplepel mee. “Mijn vader had een herstelzaak<br />
voor elektronica. Als kind ging ik al met hem mee<br />
op pad om radio’s en tv’s te herstellen”, lacht hij.<br />
Slechte reputatie<br />
Als kenner van de sector merkt Sevenants op dat<br />
het begrip domotica en de technologie erachter<br />
sterk geëvolueerd is. “Het blijft een beetje een<br />
‘vies woord’. In de loop der jaren waren er heel<br />
veel uiteenlopende merken en producten op de<br />
markt actief – zeker in België – en dat zonder<br />
enige samenhang. Vele domotica-oplossingen<br />
waren te ingewikkeld, met te veel opties die je<br />
niet nodig hebt. Techneuten als ikzelf vinden dat<br />
geweldig, maar de gemiddelde gebruiker was al<br />
die knopjes en functionaliteiten na drie dagen<br />
alweer vergeten. Al die zaken hebben de reputatie<br />
van domotica geen goed gedaan.”<br />
De technologie achter domotica is volgens hem<br />
dan ook nooit ‘te complex’. “Het probleem is<br />
vooral dat installateurs de enorme hoeveelheid<br />
informatie die op hen afkomt niet kunnen<br />
bijhouden – zeker niet als quasi elke fabrikant<br />
‘Ik hoop dat ik in de toekomst aan mijn klanten kan<br />
vertellen dat ze één app kunnen gebruiken waarmee<br />
ze quasi alles in hun woning kunnen bedienen.’<br />
Een project waar Smart Living aan<br />
meewerkte: 'MUD Residence', ontworpen door<br />
interieurarchitect Andy Kerstens in samenwerking<br />
met oprichters Sophie en Frank De Jonghe.<br />
56 | ELEKTROTECH.BE
hen vertelt dat ze het nieuwe wonderproduct in<br />
handen hebben. Dan wordt het voor hen moeilijk<br />
om het juiste advies te geven.”<br />
Veilig, betrouwbaar, seamless<br />
Voor Sevenants moet een goede domoticaoplossing<br />
aan drie factoren voldoen: “Veilig,<br />
betrouwbaar en wat men in het Engels seamless<br />
noemt: de gebruiker mag niet doorhebben dat hij<br />
domotica aan het gebruiken is. De oplossing moet<br />
altijd een nut hebben en moet eenvoudig zijn.”<br />
Er is verandering op til, meent Sevenants, en daar<br />
heeft het nieuwe Matter-protocol volgens hem<br />
alles mee te maken. “Matter verhelpt één groot<br />
probleem met bestaande domoticatoepassingen,<br />
zijnde de compatibiliteit”, zegt Sevenants. Het<br />
doel van dit project was om een uniforme en<br />
standaardaanpak te creëren die fabrikanten van<br />
slimme huizen kunnen volgen om hun apparaten<br />
compatibel te maken met alle ecosystemen.<br />
“Matter houdt in dat de grote techgiganten –<br />
denk maar aan Apple, Google en Amazon – een<br />
alliantie zijn aangegaan met grote spelers in<br />
de elektrotechnische wereld. Het eindresultaat<br />
is dat alle smart devices die worden ontwikkeld<br />
compatibel met dat protocol zullen zijn.”<br />
Voor Sevenants is dit een baanbrekende evolutie,<br />
te vergelijken met wat er in de auto-industrie is<br />
gebeurd: “Ook daar heb je tal van verschillende<br />
merken, die op een gegeven moment toch<br />
hebben beslist dat de pedalen en bediening van<br />
de wagen er hetzelfde uitzien.” Dankzij Matter<br />
kunnen veel producten en oplossingen van<br />
verschillende merken met elkaar communiceren<br />
zonder dat de eindgebruiker daadwerkelijk<br />
beseft wat er gebeurt. En het hoeft niet te<br />
betekenen dat kleine bedrijfjes en start-ups uit<br />
de markt worden geduwd. Integendeel, zegt<br />
Sevenants: “Tal van kleine IoT-bedrijven kunnen<br />
hun karretje mee aan Matter hangen en er mee<br />
van profiteren. Het Matter-protocol is immers<br />
open source. Ook kleine bedrijven kunnen dus<br />
hun rol spelen.”<br />
Luchtkwaliteit en slimme<br />
energiesystemen<br />
Want, zo vervolgt Sevenants, het eindpunt op vlak<br />
van smart homes en intelligentie in huis is nog<br />
niet bereikt: “De coronacrisis heeft het belang van<br />
luchtkwaliteit extra onderstreept. Je ziet nu al dat<br />
domoticaproducenten hierop zullen inspelen, die<br />
trend is al ingezet. Apps die een indicatie geven<br />
wanneer de luchtkwaliteit onder een bepaalde<br />
grenswaarde zakt en automatisch de ventilatie<br />
aansturen? Dat zit er zeker aan te komen. Ook<br />
op vlak van hernieuwbare energie zullen slimme<br />
systemen een steeds belangrijkere rol spelen, denk<br />
maar aan de thuisbatterij die ingeschakeld wordt<br />
wanneer er zware energieverbruikers in de woning<br />
aan het draaien zijn.”<br />
Sevenants ziet de toekomst dan ook rooskleurig<br />
in. “Matter is het begin van een samenwerking<br />
tussen fabrikanten die er eigenlijk al lang had<br />
moeten zijn”, concludeert Sevenants. “Ik hoop dat<br />
ik in de toekomst aan mijn klanten kan vertellen<br />
dat ze één app kunnen gebruiken waarmee ze<br />
quasi alles in hun woning kunnen bedienen.” ❚<br />
De impact van het Matter-protocol.<br />
ELEKTROTECH.BE | 57
Intelligent gebouwbeheer en<br />
eenvoudige toegangscontrole<br />
via simkaart<br />
De Franse onderneming Cogelec, pionier in toegangscontrole via simkaart in residentiële gebouwen, verovert al tien jaar de Benelux-markt<br />
onder de merknaam Intratone. Intratone wil het leven van bewoners en gebouwbeheerders eenvoudiger maken. Clément Robert, Country<br />
Manager Benelux, vertelt ons meer over het heden en de toekomst van Intratone.<br />
Tekst Michel Charlier | Beeld Intratone<br />
Ook de controle op en het beheer van toegang,<br />
badges en sleutels wordt eenvoudiger<br />
gemaakt door het systeem met simkaarten.<br />
“Het vertrekpunt van de firma Cogelec, in 2000<br />
op gericht door vijf ingenieurs, was bijzonder eenvoudig:<br />
een simkaart, verbonden aan de telefoons<br />
van de bewoners, installeren in de intercoms van<br />
de voordeuren van residentiële gebouwen. Dat liet<br />
toe om de installatie kosten te verminderen en een<br />
efficiënt beheer van toegangs controle mogelijk te<br />
maken”, legt Clément Robert uit. Dit draadloze<br />
parlofoniesysteem wist tal van gebouwbeheerders<br />
en syndici te overtuigen. Zo is Cogelec in sneltempo<br />
uitgegroeid tot marktleider in Frankrijk.<br />
Intussen heeft het bedrijf verschillende Europese<br />
filialen opgericht, waaronder een Beneluxvestiging,<br />
die in Amsterdam gelegen is. Clément<br />
Robert: “Vandaag de dag krijgen meer dan<br />
1,5 miljoen gebruikers een oproep op hun telefoon<br />
om de voordeur van hun woning te openen.”<br />
Eenvoudig te installeren en beheren<br />
Het draadloze aspect heeft ook de installateurs,<br />
elektriciens en slotenmakers kunnen verleiden.<br />
Zo’n parlofonie systeem plaatsen is voor hen<br />
een stuk een voudiger. “Het is de eind klant die<br />
zijn installateur kiest, voor namelijk via aanbestedingen<br />
voor overheids opdrachten, of via de<br />
algemene vergaderingen van mede-eigenaren voor<br />
‘Vandaag de dag<br />
krijgen meer dan<br />
1,5 miljoen gebruikers<br />
een oproep op hun<br />
telefoon om de<br />
voordeur van hun<br />
woning te openen’<br />
58 | ELEKTROTECH.BE
want ze functioneren volgens hetzelfde principe.<br />
Boven dien zijn de schermen beschermd tegen<br />
vandalisme.” De laatste nieuwig heid binnen<br />
Intratone: bluetooth deurbellen met een digitaal<br />
display. De informatie op deze deurbellen is<br />
identiek aan die van de parlofoon van de inkomhal,<br />
en kan dus indien nodig gelijktijdig en vanop<br />
afstand gewijzigd worden.<br />
Inmiddels hebben reeds meer dan 3.000 residentiële<br />
gebouwen in de Benelux een beroep<br />
gedaan op de diensten en producten van<br />
Intratone. De groei staat nog niet op het punt<br />
te stoppen, want in het kader van de renovatie<br />
van sociale woongebouwen in Brussel en andere<br />
grote Belgische steden duiken er heel wat nieuwe<br />
aanbestedingen op. ❚<br />
Clément Robert: ‘Onze systemen zijn eenvoudig<br />
te installeren, maar we kunnen natuurlijk ook de<br />
installateurs ondersteunen en hen indien nodig<br />
voorzien van technische hulp via de telefoon.’<br />
appartementen”, verduidelijkt Clément Robert.<br />
“Onze systemen zijn eenvoudig te installeren,<br />
maar we kunnen natuurlijk ook de installateurs<br />
onder steunen en hen indien nodig voor zien van<br />
technische hulp via de telefoon. In België kan dat<br />
zowel in het Nederlands als in het Frans.”<br />
Ook de controle op en het beheer van toegang,<br />
badges en sleutels wordt eenvoudiger gemaakt<br />
door het systeem met simkaarten: denk maar<br />
aan het vervangen van de naam van een<br />
vertrokken bewoner door die van de nieuwe<br />
huurder of eigenaar, het deactiveren vanop<br />
afstand van verloren of gestolen badges, beheer<br />
van parkeerplaatsen,…<br />
Toekomstprojecten<br />
Marktleider blijven en tegelijkertijd voortdurend<br />
innoveren, het vergt een flinke dosis creativiteit<br />
en efficiënte ideeën. Clément Robert: “We<br />
maken er een erezaak van om elk half jaar met<br />
een nieuwe oplossing voor entreehallen op de<br />
proppen te komen. Zo lanceerden we recent nog<br />
onze interactieve beeldschermen. Ook deze zijn<br />
uitgerust met een simkaart, zodat de gebouwbeheerder<br />
ze vanop afstand kan bedienen<br />
via zijn computer. Deze schermen kunnen<br />
verbonden worden met het parlofonie systeem,<br />
‘Het vertrekpunt is eenvoudig: een simkaart, verbonden aan de telefoons van de bewoners,<br />
installeren in de intercoms van de voordeuren van residentiële gebouwen.’<br />
ELEKTROTECH.BE | 59
PROFESSIONELE TOEGANGSCONTROLE WORDT<br />
HEEL EENVOUDIG MET NIEUWE PRODUCTFAMILIE<br />
Siedle Secure is de nieuwe productfamilie voor toegangscontrole van Siedle. Tot de productfamilie Siedle Secure behoren onder anderen de<br />
nieuwe Secure Controller, de krachtige systeemcentrale voor de toegangscontrole in woning- en commerciële bouw, de geactualiseerde RFID<br />
transponders en het leesapparaat Siedle readID One, dat transponder- en gebruikersgegevens heel gemakkelijk via Plug+Play uitleest.<br />
Tekst en beeld Siedle<br />
Met Siedle Secure neemt u ieder toegangscontrolesysteem<br />
van Siedle binnen enkele<br />
minuten in gebruik – zonder speciale vakkennis en<br />
ondersteuning van de fabrikant. Een centrale rol is<br />
toebedeeld voor het gloednieuwe product Secure<br />
Controller, een krachtige systeemcentrale voor<br />
toegangscontrole in woon- en bedrijfsgebouwen.<br />
Eenvoudig en sterk:<br />
Secure Controller<br />
De Secure Controller, de nieuwe systeemcentrale<br />
voor de woon- en commerciële bouw, zet<br />
een nieuwe standaard inzake prijs-kwaliteitsverhouding.<br />
Een weggebaseerde wizard leidt veilig<br />
de weg doorheen de installatie. In combinatie met<br />
de duidelijke gebruikersinterface is de installatie<br />
snel, eenvoudig en veilig. In slechts enkele<br />
stappen is de controller klaar voor gebruik. Ook<br />
de administratie verloopt via het web. Bijzondere<br />
vakkennis is niet vereist en ondersteuning door de<br />
fabrikant is niet noodzakelijk.<br />
De nieuwe RFID-transponders: elektrische deuropeners die<br />
de hoogste veiligheid voor een lage prijs bieden.<br />
‘De nieuwe<br />
systeemcentrale<br />
zet een nieuwe<br />
standaard inzake<br />
prijs-kwaliteitsverhouding’<br />
60 | ELEKTROTECH.BE
Zo zijn er de nieuwe RFID-transponders, elektrische<br />
deuropeners die de hoogste veiligheid voor een<br />
lage prijs bieden. De transponders zijn uitgerust<br />
met een 13,56 Mhz antenne en ondersteunen de<br />
MIFARE DESFire-EV2 technologie, de momen teel<br />
hoogste veiligheids standaard voor de elektronische<br />
identificatie (RFID).<br />
De transponders zijn beschikbaar in sleutelhanger<br />
formaat (per direct leverbaar) of in kredietkaartformaat<br />
(december <strong>2021</strong>).<br />
Siedle Secure is de nieuwe productfamilie voor toegangscontrole van Siedle.<br />
Transponders comfortabel inlezen<br />
De nieuwe reader readID One leest RFIDtransponders<br />
bijzonder snel en comfortabel in. In<br />
de Plug+Play mode aangesloten op een computer<br />
levert hij de gegevens in CSV, Excel of aan de<br />
stuureenheid van een toegangscontrolesysteem.<br />
Dit maakt een comfortabel gebruikersbeheer<br />
mogelijk. Om veiligheidsredenen kunnen<br />
identificatiemiddelen van andere fabrikanten niet<br />
worden uitgelezen. ❚<br />
Via twee busstrengen kan de Secure Controller<br />
de beide overdrachtsprotocollen OSDP en Siedle<br />
Vario-Bus gelijktijdig bedienen. Voor uitbreidingen<br />
van functionaliteit of gebruikersdatabank worden<br />
geen licentiekosten berekend. Elke buslijn<br />
integreert tot 8 leesmodules. Per controller<br />
kunnen maximaal 4 deuren worden aangestuurd.<br />
Maximaal 64 controllers kunnen direct met<br />
elkaar worden verbonden om extra deuren te<br />
integreren, zelfs op verschillende bouwlocaties. De<br />
toegangscontrole van Siedle werkt onafhankelijk<br />
en systeemonafhankelijk.<br />
De Secure Controller biedt state-of-the-art<br />
beveiligings standaarden, evenals bijna onbeperkte<br />
capaciteiten voor gebruikers en toegangsprofielen:<br />
tot 1.000 toegangs- en tijd profielen<br />
en vrijwel een willekeurig aantal gebruikers. Dit<br />
maakt de Controller aantrekkelijk voor grotere<br />
residentiële en commerciële projecten. Met de<br />
controller kunnen alle openings-, sluitings- en<br />
andere schakelmechanismen, bijvoorbeeld voor<br />
de trappen huisverlichting worden aangestuurd<br />
en beheerd.<br />
Veilig en goedkoop: de<br />
RFID-transponders<br />
De productfamilie Siedle Secure omvat naast<br />
de nieuwe Secure Controller ook de beproefde<br />
ingangscontroller voor kleinere wooneenheden.<br />
De Secure Controller is aantrekkelijk voor grotere<br />
residentiële en commerciële projecten.<br />
ELEKTROTECH.BE | 61
NIEUWE LUCHTKWALITEITSSENSOREN MONITOREN<br />
DE KWALITEIT VAN DE OMGEVINGSLUCHT<br />
Met de OCCULOG ® VOC sensoren introduceert B.E.G. een nieuwe productfamilie in <strong>2021</strong> die de kwaliteit van de omgevingslucht monitort.<br />
De hoeveelheid vluchtige organische componenten (VOC) in de lucht wordt constant gemeten. Deze wordt vergeleken met de wettelijke normen<br />
en de kwaliteit van de lucht wordt aangegeven door een ledverkeerslicht met een groene, gele of rode kleur.<br />
Tekst en beeld B.E.G. Belgium<br />
Deze nieuwe familie van sensoren start met<br />
drie leden:<br />
• Een 230V versie OCCULOG-1C voor inbouw in<br />
het plafond<br />
• Een KNX versie WS-VOC-HVAC-KNX voor<br />
inbouw in de muur en met extra mogelijkheden<br />
• Een KNX versie PD2N-KNXs-OCCULOG<br />
voor plafond inbouw en - opbouw met<br />
extra mogelijk heden, bewegings detectie en<br />
aansturing van RGB of HCL verlichting<br />
Dit type sensoren meet de vluchtige organische<br />
componenten, die onze lucht verontreinigen. Dit<br />
zijn de dampen van bijvoorbeeld mensen, parfums,<br />
kuis producten, meubels, bouw materialen, enz.<br />
De sensoren hebben 2 drempel waarden, waardoor<br />
3 niveaus van lucht kwaliteit kunnen<br />
onder scheiden worden. Het is mogelijk om deze<br />
drempel waarden aan te passen bij gebruik in<br />
uitzonderlijke omstandig heden. Daardoor zijn<br />
deze sensoren te gebruiken in diverse binnenruimtes,<br />
zowel privé als in kantoorruimtes en in<br />
industriële omgevingen.<br />
De OCCULOG-1C (93563)<br />
De OCCULOG-1C is de eenvoudigste uitvoering,<br />
bedoeld voor inbouw in het plafond en werkend<br />
op 230V. De ingebouwde sensor meet de VOC en<br />
rekent die om naar een benaderde equivalente<br />
CO 2<br />
waarde. Het is echter geen CO 2<br />
meter. De<br />
VOC meting is een nauwkeuriger indicatie van<br />
de luchtkwaliteit.<br />
Wanneer een kritische waarde, bepaald in<br />
wettelijke normen, wordt overschreden, verandert<br />
de kleur van een ledindicator. Deze is ingebouwd<br />
achter de lens en gaat van groen (luchtkwaliteit is<br />
in orde) naar geel (verluchten wordt aangeraden)<br />
en tenslotte naar rood (verluchten verplicht). De<br />
alarmtoestand kan eveneens door een piepgeluid<br />
en/of een relaiscontact worden gemeld.<br />
De drempelwaarden van deze melder kunnen<br />
worden aangepast met +30% of -30% d.m.v.<br />
een bijgeleverde mini-afstandsbediening. Met de<br />
gratis app op een smartphone of tablet en de<br />
BLE-IR afstandsbesturing van B.E.G., kunnen ook<br />
andere - en meer instellingen worden ingesteld.<br />
De WS-VOC-HVAC-KNX (93806)<br />
Deze sensor is voorzien voor gebruik in een KNXdomoticasysteem.<br />
Naast de VOC-sensor zijn er ook<br />
een temperatuur sensor en een luchtvochtigheidssensor<br />
ingebouwd. Daarmee is dan ook het<br />
Een 230V versie OCCULOG-1C<br />
voor inbouw in het plafond.<br />
dauwpunt te bepalen. Ook een draaiknop is<br />
aanwezig, die gebruikt kan worden voor het<br />
regelen van een programmeerbare instelwaarde.<br />
Die kan bijvoorbeeld gebruikt worden als<br />
thermostaat. Tenslotte is er nog een drukknop om<br />
de nachttemperatuur voor een vooraf bepaalde<br />
tijd uit te stellen.<br />
Zowel de VOC als de luchtvochtigheid kunnen<br />
door een driekleurige led de gemeten waarde<br />
aangeven. Voor de temperatuur is er een<br />
tweekleurige led (blauw/rood), die afkoelen dan<br />
wel opwarmen aangeeft.<br />
De sensoren zijn te gebruiken in diverse<br />
binnenruimtes, zowel privé als in kantoorruimtes<br />
en in industriële omgevingen.<br />
‘De VOC-sensoren kunnen de<br />
levensomstandigheden van de mens<br />
verbeteren, zeker in deze tijden dat iedereen<br />
zich meer en meer bewust wordt van de ons<br />
omringende gevaren in de lucht’<br />
62 | ELEKTROTECH.BE
Met de instellingen van de programmatie is<br />
het mogelijk om vele parameters in te stellen.<br />
Hierbij onder andere: meting van VOC of een<br />
equivalente CO 2<br />
-waarde, 4 niveaus voor VOC en<br />
4 voor luchtvochtigheid, keuze van vooringestelde<br />
temperatuurcurves voor HVAC, verschillende<br />
regelmodi, enz. Uiteraard zijn de gemeten<br />
waarden van alle sensoren ook beschikbaar<br />
op de KNX-bus voor gebruik door andere KNX<br />
componenten, zoals bijvoorbeeld een display voor<br />
het aangeven van de gemeten waarden.<br />
De PD2N-KNXs-OCCULOG<br />
(93530 / 93531)<br />
Ook deze sensor is gemaakt voor gebruik in<br />
een KNX domoticasysteem en ondersteunt KNX<br />
Secure. Het is een sensor met een uitgebreide<br />
combinatie van mogelijkheden, waardoor<br />
hij een aantal verschillende KNX producten<br />
in één sensor combineert. Hij kan gebruikt<br />
worden voor montage in - of op plafonds.<br />
Deze versie heeft niet alleen de sensoren<br />
voor VOC, luchtvochtigheid en temperatuur,<br />
maar bovendien kan hij geluid, lichtniveau<br />
en beweging detecteren. Met deze 2 laatste<br />
gegevens kan dan ook een aangesloten<br />
verlichting worden aangestuurd. Dit kan zowel<br />
een HCL verlichting (Human Centric Lighting)<br />
zijn als een gewone DALI verlichting of een<br />
RGB (rood/groen/blauw) verlichting. Bij een<br />
HCL verlichting wordt zowel de intensiteit als<br />
de kleur van het witte licht gestuurd. Hierdoor<br />
wordt niet alleen de efficiëntie, maar ook het<br />
welbehagen van de mens verbetert. ❚<br />
Met de OCCULOG ® VOC sensoren introduceert B.E.G. een nieuwe productfamilie die de kwaliteit van de omgevingslucht monitort.<br />
ELEKTROTECH.BE | 63
FOCUS OP NOODVERLICHTING<br />
EN ACCU’S<br />
Een technische groothandel die zich specialiseert in led(nood)verlichting, accu’s en batterijen stak begin dit jaar de grens over.<br />
Het Nederlandse RACA richt zich met een uitgebreid assortiment op bedrijven in een breed scala sectoren.<br />
Tekst Tom Rampelbergh | Beeld RACA<br />
De thuisbasis van RACA in Hillegom, niet ver van Amsterdam.<br />
Accountmanager Sebastiaan Bos, verantwoordelijk voor België, leert ons de<br />
firma beter kennen: “RACA werd ongeveer dertig jaar geleden opgericht door<br />
twee broers die vandaag nog steeds eigenaar zijn. Een familiebedrijf in de<br />
zuiverste betekenis van het woord dus. Sinds 1999 richt RACA zijn pijlen<br />
voluit op accu’s en batterijen, en in 2015 kwam daar noodverlichting bij. We<br />
specialiseren ons bewust in deze nicheproducten en denken ook steeds mee<br />
met onze klanten op weg naar de oplossing die ze nodig hebben. Het is die<br />
werkwijze die ons in staat stelt om voor hen het verschil te maken, een doel<br />
dat we ons elke dag opnieuw stellen.”<br />
Steeds een passende noodverlichting<br />
Noodverlichting is essentieel in elke werk omgeving. Denk maar aan het veilig<br />
uitvoeren van werkzaamheden, het lokaliseren van hulp- en blusmiddelen,<br />
het aangeven van vluchtroutes en nog veel meer toepassingen waaraan<br />
noodver-lichting zijn steentje bijdraagt. RACA heeft producten van bekende<br />
merken (HBI, Hertek …) in zijn assortiment en is dealer van het merk Taurac.<br />
De armaturen van Taurac zijn opgedeeld in drie series (Basic, Plus en de pas<br />
gelanceerde Premium line), elk met hun eigen specifieke kenmerken. “Voor elk<br />
budget en voor elk project is er een oplossing”, weet Bos. “Al is de Premium<br />
64 | ELEKTROTECH.BE
Geen werkomgeving zonder veilige noodverlichting.<br />
‘Steeds de juiste oplossing<br />
voorzien is ons credo’<br />
Sebastiaan Bos, accountmanager België bij RACA, stelt Taurac voor.<br />
line het neusje van de zalm. Centrale en decentrale nood verlichting, testknop,<br />
automatische zelf test en op afstand uitlezen, honderdduizend branduren.<br />
Maar uiteraard zijn ook de toestellen uit de Basic en de Plusline perfect in<br />
staat om te doen wat ze moeten doen.”<br />
Accu op maat<br />
Ook met de levering van accu’s en op maat gemaakte accupacks wil RACA<br />
al meer dan dertig jaar een meerwaarde bieden aan zijn klanten. Daarom<br />
zijn de producten van verschillende A-merken via het bedrijf beschikbaar en<br />
specia-liseert RACA zich meer en meer in wat het ‘vervangende merkaccu’s’<br />
noemt. Deze accu’s worden vervaardigd met dezelfde ‘performance’-cellen als<br />
de originele accu’s, waardoor ze dezelfde prestaties leveren. “Steeds de juiste<br />
oplossing is ook bij deze productgroep het credo”, aldus Bos.<br />
MOVE<br />
Bos: “Taurac realiseert met zijn producten een toegevoegde waarde, die<br />
ze met het vierletter-woord ‘MOVE’ omschrijven. RACA volgt dit principe<br />
volledig. We stellen dit dan ook centraal bij onze relaties. De M staat voor<br />
match: we maken ons sterk dat we voor elke klant en elke situatie het juiste<br />
product of de juiste oplossing kunnen uitwerken. De O heeft betrekking op<br />
onze oplossingsgerichte werkwijze. Vraagt de klant een bepaald product<br />
of een bepaalde oplossing, dan durven we een alternatief voor te stellen<br />
waarvan wij denken dat het nog beter zou zijn. De V is de evidentie zelve: de<br />
veiligheid. Alle producten en oplossingen in ons assortiment voldoen aan alle<br />
regels en normen. De E klinkt als muziek in de oren van installateurs, want<br />
dat duidt op het eenvoudig installeren van de toestellen.”<br />
Advies verlenen<br />
Het verlenen van advies aan geïnteresseerde bedrijven en installateurs: ook<br />
op dat vlak doet RACA het net dat tikkeltje anders. Bos: “Installateurs en<br />
bedrijven kunnen ons uiteraard gewoon bellen. Maar ook een berichtje via<br />
WhatsApp behoort tot de mogelijkheden. Snel een fotootje maken van de<br />
huidige situatie en ons toesturen. Wij komen dan, zoals steeds, met een<br />
oplossing op maat.” ❚<br />
ELEKTROTECH.BE | 65
Ervaring...<br />
www.serelec.be<br />
...voor de<br />
toekomst!<br />
EA 36.22 MI.PUCK<br />
astroklok • 100 geheugenplaatsen • 2 geschakelde uitgangen<br />
2 stuuringangen • programmeren via app • bedienen via app<br />
Advertentie_HugoMuller 197x113mm.indd 1 10/05/<strong>2021</strong> 16:02<br />
Op maat gemaakte verdeelkasten<br />
GESIS ® RAN<br />
Maak uw componenten stekkerbaar met deze op maat gemaakte verdeelkasten.<br />
NEW<br />
Deze op maat gemaakte verdeelkasten<br />
maken een decentrale installatie van<br />
de elektronica dicht bij de verbruiker<br />
mogelijk.<br />
Het toepassingsgebied strekt zich<br />
uit van zuivere energiedistributie in<br />
gebouwen via gebouwautomatisering<br />
en HVAC componenten tot industriële<br />
installaties (bijv. zonne- en windenergiecentrales).<br />
Ze zijn individueel ontworpen en kunnen<br />
dus bijna universeel worden gebruikt.<br />
+ Op maat gemaakt.<br />
+ Vrije keuze van componenten.<br />
+ Door gebruik van kleur- en profielcodering<br />
kan men de Wieland<br />
connectoren snel, foutloos en<br />
veilig aansluiten.<br />
ATEM NV<br />
Bedrijvenpark De Veert 4<br />
2830 Willebroek - België<br />
Tel: +32 03 866 18 00 - info@atem.be<br />
Scan the QR code or visit our<br />
website for more information<br />
about our GESIS RAN:<br />
www.wieland-electric.com/<br />
00026852002 - WIELAND ELECTRIC - ATEM NV.indd 1 06-09-<strong>2021</strong> 09:44
Connectoren met een hoge protectiegraad voor buitentoepassingen<br />
SNEL EN VEILIG VERBINDEN<br />
Met de connectoren uit de RST ® -familie biedt Wieland Electric een breed schala aan oplossingen die een snelle en efficiënte elektrische<br />
realisatie van buiteninstallaties mogelijk maken. De connectoren verschillen onderling in grootte, maar hebben één ding gemeen: Ze zijn van<br />
nature montagevriendelijk, waardoor complexe installaties flexibel en in een handomdraai kunnen worden aangesloten. De kans op fouten<br />
wordt zo goed als geëlimineerd.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Wieland Electric<br />
Elektrische buiteninstallaties zijn onder hevig<br />
aan externe factoren: constante temperatuurveranderingen,<br />
hoge UV-straling, hoge ozonniveaus<br />
en mechanische slijtage leiden uiteindelijk<br />
tot materiaalmoeheid, wat kan<br />
leiden tot het binnendringen van water en<br />
uiteindelijk tot uitval van de installatie. De<br />
keuze van geschikte materialen is daarom van<br />
cruciaal belang.<br />
Elektrotechnisch specialist Wieland Electric ontwikkelde<br />
een familie van kabels en connectoren<br />
die uitstekend geschikt zijn voor gebruik in de<br />
buitenomgeving: de RST ® -connectoren. Dit zijn<br />
ronde connectoren met twee tot zeven polen<br />
die dankzij hun uitzonderlijk hoge IP-graad (IP<br />
69) tegen de meest extreme omstandigheden<br />
bestand zijn, zelfs hogedruk- en stoomstralen.<br />
Koen Notelaers, Sales Director Building Solutions<br />
BeLux bij Wieland Electric: “De RST ® -connectoren<br />
zijn interessant voor toepassing in tuinen, voor<br />
buitenverlichting, maar ook in zwembaden en<br />
parkings – dat is immers een omgeving die ook<br />
behoorlijk vochtig kan zijn.”<br />
RST ® MICRO<br />
Vorig jaar breidde de RST ® -familie uit met een<br />
nieuwe telg: RST ® MICRO. “Eerder hadden we<br />
al RST ® CLASSIC en RST ® MINI. De verschillende<br />
types zijn gebaseerd op de afmetingen van<br />
de connector”, aldus Notelaers. “RST ® MICRO<br />
is dé oplossing van Wieland Electric voor<br />
diameters kleiner dan 15 millimeter: het is een<br />
miniatuurconnector met twee tot drie polen die<br />
voldoet aan de hoogste eisen op het gebied van<br />
design, functie en flexibiliteit. Deze oplossing<br />
leent zich voor toepassing in buitenverlichting,<br />
waar de afwerkingsgraad en esthetiek van de<br />
armaturen van groot belang is: in zo’n geval is<br />
de connector best zo klein mogelijk. RST ® MICRO<br />
koppelt een compact ontwerp aan de hoogste<br />
beschermingsgraad.” ❯<br />
ELEKTROTECH.BE | 67
Meer gedaan.<br />
Minder gedoe.<br />
Meer gedaan.<br />
Meer Minder gedaan.<br />
gedoe.<br />
Minder gedoe.<br />
Verkopen, factureren en werk organiseren doe<br />
je met Teamleader. Net als 12.000 tevreden<br />
Verkopen, Verkopen, factureren factureren en werk en werk organiseren doe doe<br />
ondernemers. Ze maken overtuigende offertes<br />
je met je met Teamleader. Net als Net 12.000 als 12.000 tevreden tevreden<br />
met Verkopen, Teamleader, factureren factureren en werk razendsnel, organiseren worden doe<br />
ondernemers. Ze maken Ze maken overtuigende offertes offertes<br />
op je tijd met betaald, Teamleader. en vooral: Net als ze 12.000 zijn véél tevreden minder tijd<br />
met met Teamleader, factureren factureren razendsnel, razendsnel, worden worden<br />
kwijt ondernemers. Ze maken overtuigende offertes<br />
op tijd<br />
aan<br />
op betaald, tijd<br />
administratie.<br />
betaald, en vooral: en vooral: ze zijn ze véél zijn minder véél minder tijd tijd<br />
met Teamleader, factureren razendsnel, worden<br />
kwijt kwijt aan aan administratie.<br />
op tijd betaald, en vooral: ze zijn véél minder tijd<br />
Beheer je bedrijf vanaf nu met één tool,<br />
kwijt aan administratie.<br />
en Beheer krijg Beheer meer je bedrijf je gedaan bedrijf vanaf met vanaf nu met minder nu één met gedoe. tool, één tool,<br />
en krijg en krijg meer meer gedaan gedaan met minder met minder gedoe. gedoe.<br />
Beheer je bedrijf vanaf nu met één tool,<br />
en krijg meer gedaan met minder gedoe.<br />
Probeer Probeer het het nu gratis nu gratis<br />
op op Probeer op www.teamleader.be<br />
het nu gratis<br />
op www.teamleader.be<br />
Meer gedaan. Minder gedoe.<br />
Meer Meer gedaan. gedaan. Minder Minder gedoe.<br />
gedoe.
RST® CLASSIC.<br />
RST® MINI.<br />
De RST®-familie.<br />
RST® MICRO.<br />
Naast de duurzaamheid van de connectoren is<br />
ook het gebruiksgemak ervan een belangrijke<br />
troef. Notelaers: “Daar zit de TWISTLOCKtechnologie<br />
voor heel wat tussen, die het<br />
mogelijk maakt om te verbinden met een<br />
simpele draaibeweging. Dit maakt een snelle en<br />
vlotte installatie mogelijk. De connectoren van<br />
de andere fabrikanten moet je vastschroeven op<br />
elkaar, wat in de praktijk soms voor moeilijkheden<br />
zorgen. Zeker in projecten met weinig ruimte<br />
stoot de installateur wel eens op moeilijkheden<br />
om alle componenten degelijk aan elkaar te<br />
schroeven. Dankzij de TWISTLOCK-technologie is<br />
er heel weinig moeite nodig om een 100 procent<br />
veilige verbinding te realiseren. Monteren en<br />
demonteren gaat als vanzelf.”<br />
Geen knoeiwerk meer<br />
Wieland Electric beseft als geen ander dat<br />
snelheid en veiligheid twee cruciale factoren<br />
zijn voor elke elektrotechnische installateur.<br />
Met de RST ® -familie legt de fabrikant extra de<br />
nadruk op deze aspecten. “Deze connectoren<br />
zijn onmisbaar voor elke installateur die snel en<br />
efficiënt zijn werk wil doen. Het knoeiwerk dat<br />
vaak het gevolg is van het strippen van kabels<br />
en het inbrengen met klemmetjes is dankzij<br />
de RST ® -connectoren voorgoed verleden tijd”,<br />
besluit Notelaers. ❚<br />
Alle connectoren zijn van in de fabriek voorzien<br />
van een mechanische en kleurcodering. Notelaers:<br />
“Dat maakt het onmogelijk om de verkeerde<br />
connectoren met elkaar te verbinding. Deze<br />
codering is vooral handig wanneer je verschillende<br />
circuits hebt en foute verbindingen wil vermijden.”<br />
ELEKTROTECH.BE | 69
IN EEN OOGWENK EEN<br />
NIEUWE OPSTELLING<br />
Inzetten op flexibiliteit, je hoort het wel vaker en in tal van verschillende scenario’s. Bij Exterus zijn die drie woorden geen holle boodschap.<br />
Vanaf de beginjaren draait het bij de fabrikant om de ontwikkeling en productie van flexibele (magneet)systemen. Een uitgebreid assortiment,<br />
nog steeds groeiend, is het resultaat.<br />
Tekst Tom Rampelbergh | Beeld Exterus<br />
Ook in een privéwoning komt A-Track-Tif mooi tot zijn recht.<br />
‘Het ontwikkelen van flexibele systemen zit in ons bloed.’<br />
Diep in West-Vlaanderen, op slechts een handvol<br />
kilometer van elkaar, bevinden zich tal van<br />
verlichtingsfabrikanten die internationaal hoge<br />
ogen gooien met zowel hun producten als hun<br />
afgewerkte projecten. Exterus is een van die<br />
verlichtingsfabrikanten. Juri Vannieuwenborgh<br />
is zaakvoerder: “We zijn een middelgrote speler<br />
die mooie resultaten kan voorleggen. Ondanks<br />
corona gingen we er aanzienlijk op vooruit. Dat<br />
we niet de grootste zijn, speelt ongetwijfeld in<br />
ons voordeel. Het geeft ons de mogelijkheid snel<br />
te schakelen en ons heel flexibel op te stellen.<br />
70 | ELEKTROTECH.BE
A-Track-Tif, een attractieve en flexibele oplossing die, wanneer de showroom<br />
een andere indeling krijgt, heel makkelijk kan worden aangepast.<br />
En die flexibiliteit trekken we door in onze<br />
productontwikkelingen.”<br />
Ter hulp schieten<br />
Exterus zag de jongste jaren de vraag naar<br />
flexibele (magneet)systemen sterk toenemen.<br />
Vannieuwenborgh: “We zien bijvoorbeeld regelmatig<br />
dat de kabels in een plafond niet daar<br />
zitten waar het verlichtingspunt zou moeten<br />
komen. Daar zijn natuurlijk tal van oplossingen<br />
voor. Wij werken met een flexibel magneetsysteem<br />
dat eerst en vooral de klus klaart en ten tweede er<br />
nog eens goed uitziet. We volgen nauwgezet de<br />
ontwikkelingen inzake ledtechnologie en bieden<br />
onze klanten steeds de passende modules voor<br />
de beste verlichtingsprestaties. Ons doel is het<br />
leveren van ‘uitmuntend licht’, niet meer maar<br />
zeker ook niet minder.”<br />
Groot assortiment<br />
Een uitgebreid gamma flexibele lichtsystemen,<br />
daar pakt Exterus vandaag mee uit. De<br />
ontwikkeling van een product staat bovendien<br />
nooit stil. Vandaar dat Exterus, ingegeven door<br />
nuttige feedback van gebruikers, haar PowerLine-<br />
reeks een opfrisbeurt gaf. De PowerLine, oorspronkelijk<br />
uitgebracht in 2017, omvat een<br />
reeks lineaire verlichtingsprofielen op maat<br />
die zowel aan het plafond als in pendelversie<br />
beschikbaar zijn. Nieuw is de PowerLine Recessed<br />
die de gekende optische features nu ook in een<br />
inbouwversie aanbiedt.A-Track-Tif is een recentere<br />
toevoeging aan het assortiment van Exterus.<br />
De naam zinspeelt enerzijds op het magnetisch<br />
tracksysteem dat de familie is en anderzijds op de<br />
attractieve vormgeving ervan. “Met een hele reeks<br />
inserts, gaande van spots over lineaire modules<br />
tot pendelarmatuurtjes, kan de A-Track-Tif lijn<br />
een heel breed scala aan. Bovendien zijn zowel<br />
digitaal als analoog dimmen mogelijk, is de reeks<br />
futureproof dankzij de 48V-voeding en bestaat<br />
de keuze uit een High Track en een High trimless<br />
Track-versie”, voegt Vannieuwenborgh toe.<br />
Vrijheid<br />
Exterus rustte niet op haar lauweren en creëerde<br />
met Doxx nog een profielenreeks. “Totale<br />
vrijheid voor lichtontwerpers en installateurs”,<br />
noemt Vannieuwenborgh het sterke punt van<br />
Doxx. Doxx betreft een innovatief aluminium<br />
PowerLine met 3F-optie, hier mooi<br />
ingezet in een kantooromgeving, wordt<br />
uitgebreid met Micro tube intrack.<br />
profiel, beschikbaar in zes verschillende lengtes,<br />
met verschillende lichtpunten die naar keuze<br />
gebruikt of niet gebruikt kunnen worden. Op<br />
die lichtpunten zijn, net zoals bij de hierboven<br />
genoemde families, verschillende armaturen<br />
inzetbaar waardoor opnieuw de lichtontwerper<br />
of de installateur heel flexibel voor elk project de<br />
juiste keuze kan maken. ❚<br />
ELEKTROTECH.BE | 71
Comfort en veiligheid in het<br />
nieuwe Jules Bordet Instituut<br />
In Anderlecht is de bouw van het nieuwe Jules Bordet Instituut volop aan de gang. Screening, klinische zorg, onderzoeks- en<br />
onderwijsactiviteiten: dit openbare universitaire ziekenhuis wordt een Europees referentiecentrum in de strijd tegen kanker. Voortbouwend<br />
op haar jarenlange ervaring in de gezondheidszorg, zorgde EQUANS voor de elektrische installatie, verlichting, toegangscontrole, evenals de<br />
IT- en telecominfrastructuur voor dit nieuwe ziekenhuiscomplex van 80.000 m².<br />
Tekst Michel Charlier | Beeld EQUANS<br />
Na het UVC Brugmann en het CHIRECziekenhuis<br />
is EQUANS opnieuw betrokken bij de<br />
volledige elektrische uitrusting van een Brussels<br />
ziekenhuis, van de primaire leidingen over de<br />
hoogspanningscabines tot de distributie. Het<br />
Jules Bordet Instituut was gehuisvest in te<br />
kleine gebouwen, die bovendien steeds minder<br />
aangepast waren aan de moderne ziekenhuissector.<br />
Daarom koos het ziekenhuis voor een<br />
gloednieuw gebouw in Anderlecht, in de vorm van<br />
een parallellepipedum van 9 verdiepingen.<br />
Een state-of-the-art en 100<br />
procent veilig ziekenhuis<br />
Met zijn 250 ziekenhuisbedden, operatiekwartier,<br />
radiotherapie bunkers en onderzoeks laboratoria is<br />
het nieuwe gebouw gestructureerd rond een hoofdas<br />
die alle stromen van het gebouw op elk van de<br />
negen verdiepingen bedient en structureert. In dit<br />
state-of-the-art zieken huis is aan alles gedacht om<br />
de veilig heid van de patiënten en de voort durende<br />
beschikbaarheid van kritische appara tuur te waarborgen:<br />
uninter ruptible power supply solutions<br />
(UPS), genera toren, een back-upnetwerk,... Een<br />
toegangs controle- en beveiligings systeem (CCTV)<br />
garandeert de veiligheid van het pand.<br />
Onderling verbonden<br />
Vandaag de dag is connectiviteit een basisvoorwaarde<br />
in elk ziekenhuis. "Vandaag is het<br />
niet langer een kwestie van een 'eenvoudig'<br />
elektrisch installatiewerk", legt Rudy Renard,<br />
Project Manager bij EQUANS, uit. “De nadruk ligt<br />
niet meer op het elektriciteitsnet, maar op het<br />
datanetwerk. Dat is dé grote ontwikkeling van de<br />
afgelopen 15 jaar.”<br />
‘De volledige installatie is behoorlijk omvangrijk en indrukwekkend’<br />
Om ervoor te zorgen dat het personeel in<br />
het hele ziekenhuis voortdurend met elkaar<br />
verbonden is, heeft EQUANS (in nauwe samenwerking<br />
met het studiebureau TPF) een krachtig<br />
72 | ELEKTROTECH.BE
is bedoeld om het energieverbruik zoveel mogelijk<br />
te beperken. Ook aan slimme oplossingen zoals<br />
aanwezigheidssensoren, programmatie op<br />
vastgelegde tijdstippen en geautomatiseerd<br />
beheer is gedacht.<br />
“We hebben ervoor gezorgd dat de instelling<br />
van de verlichtingsinstallaties perfect is<br />
afgestemd op het gebruik en de bezetting van<br />
het pand”, aldus Renard. Er zijn ook andere<br />
systemen geïnstalleerd om energie te besparen,<br />
vervolgt hij. “Het hele gebouw is voorzien van<br />
zonwering, aangestuurd door twee sensoren<br />
op het dak met windsensoren. Deze jaloezieën<br />
worden bediend en ingezet wanneer dat<br />
nodig is om oververhitting van het gebouw te<br />
vermijden. Zo moet er de airconditioning minder<br />
gebruikt worden en wordt er dus opnieuw<br />
energie bespaard."<br />
Het Jules Bordet Instituut koos voor een gloednieuw gebouw in Anderlecht,<br />
in de vorm van een parallellepipedum van 9 verdiepingen.<br />
‘De nadruk ligt niet meer op het<br />
elektriciteitsnet, maar op het datanetwerk’<br />
De teams van EQUANS zorgden ook voor een<br />
state-of-the-art computerlokaal, om het ziekenhuis<br />
te kunnen koppelen aan een betrouwbaar en<br />
veerkrachtig computernetwerk. In dit lokaal wordt<br />
gebruik gemaakt van een gekoeld waternetwerk,<br />
airconditioningkasten (In-Row), koude batterijen,<br />
ventilatoren,... Elk apparaat is zorgvuldig gekozen<br />
om het energieverbruik te verminderen en de<br />
best mogelijke omgeving te bieden voor de<br />
toekomstige ziekenhuisservers.” ❚<br />
communicatiesysteem ontwikkeld. Elke kamer<br />
is uitgerust met een ‘Bedside’-terminal: een<br />
soort boordcomputer die toegang geeft tot<br />
internet, digitale radio of tv, maar ook tot de<br />
telefoon (via het SIP-protocol). Public Address-,<br />
videofoon- en intercomsystemen bieden ook<br />
een comfortabele werkomgeving voor alle<br />
medewerkers van het Instituut.<br />
Continuïteit van de dienstverlening<br />
In de ziekenhuissector is het noodzakelijk om de<br />
continuïteit van de dienstverlening te kunnen<br />
waarborgen. Rudy Renard: “Het elektriciteitsnet<br />
moet permanent bruikbaar zijn, met verschillende<br />
bronnen, schakelingen en omvormers. Het<br />
datanetwerk moet volledig beveiligd zijn, met<br />
name via dubbele schakelaars met dubbele<br />
voedingen, zodat de informatie correct wordt<br />
overgebracht. Dit vereist veel kabels en<br />
kabelgoten, wat de volledige installatie behoorlijk<br />
omvangrijk en indrukwekkend maakt.”<br />
Intelligente ledverlichting<br />
Als onderdeel van dit project is er speciale<br />
aandacht besteed aan duurzaamheid. Op vlak van<br />
verlichting hebben de EQUANS-teams meer dan<br />
16.000 ledarmaturen geplaatst, die aangesloten<br />
zijn op een intelligent managementsysteem. Dit<br />
EQUANS stond in voor de volledige elektrische uitrusting, van de<br />
primaire leidingen over de hoogspanningscabines tot de distributie.<br />
ELEKTROTECH.BE | 73
NIEUWE JULES BORDET INSTITUUT<br />
IS TOONBEELD VAN HYGIËNE<br />
Het nieuwe Jules Bordet Instituut is een parallellepipedum van 9 verdiepingen en 80.000 m²,<br />
gestructureerd rond een centrale as die alle verticale circulatiesystemen bedient.<br />
Het Jules Bordet Instituut verhuist binnenkort naar een gloednieuw gebouw in Anderlecht. Screening, klinische zorg, onderzoek en onderwijs,<br />
dit openbare universitaire ziekenhuis is een referentiecentrum in Europa in de strijd tegen kanker. Meer dan in enig ander ziekenhuis werd<br />
aandacht besteed aan hygiëne, met name voor de waterinstallaties. DELABIE heeft producten en oplossingen geleverd die een hoge mate van<br />
veiligheid op dit gebied garanderen.<br />
Tekst Michel Charlier | Beeld Marc Detiffe & Delabie<br />
Het Jules Bordet Instituut, dat al 70 jaar in hetzelfde<br />
gebouw is gehuisvest, verhuist binnenkort<br />
naar een gloednieuw gebouw. “Onze huidige<br />
gebouwen zijn totaal ongeschikt”, erkent Frédéric<br />
Coteur, directeur infrastructuur van het instituut<br />
en projectleider voor deze nieuwe locatie. “Dit<br />
nieuwe gebouw zal ons in staat stellen onze<br />
ambities op het gebied van onderzoek, onderwijs<br />
en patiëntenzorg verder te ontwikkelen, met alle<br />
nieuwe technologieën die nu beschikbaar zijn, om<br />
de best mogelijke zorg te kunnen bieden.”<br />
Welzijn van patiënten en personeel<br />
Het nieuwe Jules Bordet Instituut is een parallellepipedum<br />
van 9 verdiepingen en 80.000 m²,<br />
gestructu reerd rond een centrale as die alle<br />
verticale circulatiesystemen bedient. Frédéric<br />
Coteur: “De zorg voor de patiënten bij Bordet is<br />
veelomvattend en multidisciplinair. De vorm en de<br />
indeling van dit gebouw weerspiegelen onze wens<br />
om op een geïntegreerde manier te werken en<br />
niet met een versnippering van gespecialiseerde<br />
diensten. Bij de bouw van een ziekenhuis staat de<br />
patiënt natuurlijk op de eerste plaats, maar het<br />
welzijn van deze patiënt hangt samen met het feit<br />
dat de teams een goed instrument hebben en er<br />
met plezier werken.” De indeling van het gebouw<br />
zal de zorgpaden van patiënten en verplegend<br />
personeel optimaliseren (het zogenaamde 'aantal<br />
dagelijkse stappen van een verpleger'). Ook<br />
de strakke architectuur van het gebouw en de<br />
gebruikte materialen dragen bij tot de kalme en<br />
vredige sfeer van het gebouw.<br />
Toenemend belang van hygiëne<br />
Het nieuwe gebouw moet uiteraard voldoen aan<br />
alle criteria en kwaliteitsnormen, met name op<br />
het gebied van de veiligheid en de gezondheid<br />
van de patiënten. “Dit is hier bij zonder belangrijk”,<br />
zegt Frédéric Coteur, “aan gezien wij een speciale<br />
hematologie-activiteit hebben waarbij patiënten<br />
hematopoietische celtransplantaties krijgen, een<br />
behandeling die hun immuunafweer verzwakt.<br />
Natuurlijk hebben we specifieke ruimten met<br />
positieve luchtdruk, gecontroleerde luchtdeeltjes,<br />
geclassificeerde ruimten, ISO 5-ruimten. Maar<br />
één element wordt vaak minder gecontroleerd:<br />
de hydraulische netwerken. Legionellose wordt<br />
genoemd, maar het is niet het enige gevaar. Deze<br />
netwerken zijn elementen die in het gebouw zijn<br />
geïntegreerd: ingrijpen in geval van een probleem<br />
is zeer complex en de actiemiddelen zijn beperkt<br />
en moeilijk uitvoerbaar.”<br />
Proactieve samenwerking<br />
“Specifieke aandacht voor de hydraulische netwerken<br />
vanaf de ontwerpfase van het gebouw<br />
74 | INSTALLATIEENBOUW.BE
is daarom van het grootste belang”, aldus de<br />
directeur infrastructuur. DELABIE haalde de<br />
overheidsopdracht binnen voor de kranen van het<br />
instituut (mengkranen, thermostatische douches<br />
en toiletspoelers). De samenwerking tussen<br />
DELABIE en het Jules Bordet Instituut is in de<br />
loop der jaren, tot volle tevredenheid van Frédéric<br />
Coteur, opgebouwd: “Er is een regelmatige<br />
uitwisseling van kennis en knowhow tussen ons.<br />
Dit laat ons toe om aandacht te besteden aan<br />
bepaalde punten die niet onmiddellijk voor de<br />
hand liggen voor een ziekenhuisoperator, maar<br />
die DELABIE op de voorgrond plaatst.”<br />
“Ik hoor al te vaak van sommige bouwbedrijven<br />
dat een ziekenhuis een beetje op een hotel lijkt<br />
en dat de sanitaire uitrusting die er geïnstalleerd<br />
kan worden vergelijkbaar is” voegt Thomas<br />
Bottemanne, Business Development Manager<br />
bij DELABIE, eraan toe. “Dit is volstrekt onwaar<br />
en gelukkig zijn de echte professionals in de<br />
zorgsector zich hiervan bewust. DELABIE werd<br />
voor dit project gekozen omdat wij aan alle eisen<br />
van de klant, de architecten en het studiebureau<br />
konden voldoen op het gebied van hygiëne,<br />
veiligheid en onderhoudsgemak van de kranen,<br />
de accessoires en het spoelsysteem van de<br />
toiletten. Het is ook belangrijk de installateur niet<br />
te vergeten, die gerustgesteld is te kunnen werken<br />
met een bedrijf dat actief is op de Belgische<br />
markt. Tenslotte maken wij er een erezaak van<br />
om tijdens het hele bouwproject aanwezig te<br />
zijn om technische ondersteuning te bieden bij<br />
de installatie van de producten, maar ook na<br />
de oplevering van het gebouw om de garantie<br />
te waarborgen.”<br />
Totaal geschikte producten<br />
In Anderlecht werden meer dan 500 TEMPOFIX 3<br />
voor wand systemen met TEMPOFLUX 2 zelfsluitende<br />
toilet kranen met directe spoeling<br />
geïnstalleerd. Thomas Bottemanne: “Toiletsystemen<br />
met reservoir zijn ongeschikt voor<br />
intensief gebruik en zijn een terug kerende<br />
bron van problemen in zorg instellingen. Ze<br />
zijn gevoelig voor kalk aanslag, werken de<br />
verspreiding van bacteriën in de hand en vormen<br />
een permanent risico op lekken bij gebruik in<br />
publieke gebouwen. De vele voordelen van het<br />
toilet systeem met directe spoeling maken het<br />
product snel economischer. De toilet kraan met<br />
directe spoeling, die speciaal werd ontwikkeld<br />
voor gebruik in open bare ruimten en aangepast<br />
is aan de nieuwe voorschriften, biedt de beste<br />
kwaliteit/levensduur/prijsverhouding voor dit<br />
soort omgevingen.”<br />
DELABIE leverde ook 740 mechanische<br />
SECURITHERM BIOSAFE kranen, de eerste wastafel<br />
kraan zonder uitloop die beantwoordt<br />
aan alle eisen van de patiënten en bewoners<br />
in zorginstellingen: comfort, totale veiligheid,<br />
hygiëne en controle op de bacteriegroei. Volgens<br />
Thomas Bottemanne “vermindert het unieke<br />
ontwerp van deze mengkraan de hoeveelheid<br />
water in het lichaam tot 85 %, waardoor de<br />
verspreiding van bacteriën wordt beperkt.<br />
Gecombineerd met kleinere waterdoorgangen<br />
maakt dit een hogere watercirculatiesnelheid<br />
mogelijk en dus een betere beheersing van de<br />
biofilm. Bovendien heeft hij geen uitloop: de<br />
BIOSAFE-kraanuitgang is rechtstreeks in het<br />
kraanhuis geïntegreerd. De gladde binnenzijde<br />
van deze uitgang is gemaakt van Hostaform ® ,<br />
zodat onzuiverheden en kalk zich niet kunnen<br />
vasthechten en bacteriën en watergedragen<br />
ziektekiemen zich niet kunnen verspreiden.”<br />
Voor de douches ten slotte werd gekozen voor<br />
157 SECURITHERM Securitouch thermostatische<br />
meng kranen, uit gerust met Securitouch antiverbrandings<br />
isolatie en een dubbele temperatuurbegrenzing<br />
(eerste ontgrendelbaar bij 38°C,<br />
tweede vergrendeld bij 41°C) en dus perfect<br />
aangepast aan de eisen van de ziekenhuizen.<br />
DELABIE biedt een brede waaier van producten<br />
en oplossingen die perfect zijn aangepast aan<br />
de behoeften van de ver schillende afdelingen<br />
binnen een zorg instelling: openbare toiletten voor<br />
bezoekers, bad kamers voor patiënten, hygiëneposten<br />
voor verplegend personeel of operatiezalen.<br />
In elke afdeling van het Jules Bordetinstituut<br />
bestonden er specifieke vereisten waarop<br />
DELABIE een passend antwoord kon geven. ❚<br />
TEMPOFIX 3 voorwandsystemen met TEMPOFLUX<br />
2 zelfsluitende toiletkranen met directe<br />
spoeling: snelle installatie, vereenvoudigd<br />
onderhoud, optimale hygiëne en waterbesparing<br />
samengebracht in één product!<br />
In Anderlecht werden meer dan 500 TEMPOFIX 3 voorwandsystemen met<br />
TEMPOFLUX 2 zelfsluitende toiletkranen met directe spoeling geïnstalleerd.<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 75
Quartier vertaalde het concept van Boydens<br />
Engineering naar de praktijk.<br />
Naast het volledige HVAC-pakket zorgde Quartier<br />
ook voor de sanitaire voorzieningen.<br />
HVAC en sanitair in<br />
complete balans<br />
De nieuwbouw van het Sint-Lodewijkscollege in Brugge koppelt flexibiliteit en duurzaamheid aan een hoog comfortniveau. Niet verwonderlijk<br />
dus dat er veel aandacht aan het luik HVAC werd besteed. Uiteindelijk werd het omvangrijke project in de bekwame handen Quartier gegeven.<br />
Reden? De uitgebreide expertise en de garantie op totale ontzorging. Het installatiebedrijf uit Kuurne specialiseert zich immers in totaalprojecten<br />
voor de meest uiteenlopende types van gebouwen.<br />
Tekst Els Jonckheere | Beeld Quartier<br />
Sinds dit jaar prijkt op de site van het Sint-Lodewijkscollege in Brugge een<br />
statig nieuw multifunctioneel gebouw. De gelijkvloers omvat een studiezaal,<br />
een refter en vier STEM-klassen. De vier bovengelegen verdiepingen zijn<br />
ingericht als internaat met zeventig kamers (inclusief eigen badkamer).<br />
“Van meet af aan was het de bedoeling om een energieneutraal gebouw<br />
te realiseren,” vertelt Tom Debrabandere, zaakvoerder van Quartier. “Daarom<br />
lag de toepassing van een BEO-veld voor de hand. Dergelijke oplossing heeft<br />
natuurlijk wel consequenties voor de rest van de HVAC. Om een optimaal<br />
‘We bieden een totaalpakket<br />
waarbij we zoeken naar de beste<br />
balans tussen duurzaamheid<br />
en comfort’<br />
resultaat te bekomen, moeten alle technieken immers perfect op elkaar<br />
worden afgestemd. En precies op dat vlak scoren wij met Quartier bijzonder<br />
hoog. We bieden een totaalpakket waarbij we zoeken naar de beste balans<br />
tussen duurzaamheid en comfort.”<br />
Het concept verwarming, sanitair en ventilatie van het nieuwe gebouw van<br />
het Sint-Lodewijkscollege werd door Boydens Engineering uitgedokterd.<br />
“Onze taak bestond erin om dit naar de praktijk te vertalen”, aldus Tom<br />
Debrabandere. “Het geheel van systemen wordt in detail uitgewerkt vooraleer<br />
we tot implementatie overgaan. Op deze manier kunnen we een vlot verloop<br />
van de werken en een perfect uitgebalanceerd eindresultaat garanderen. In<br />
het Sint-Lodewijkscollege verzorgden we de volledige HVAC en de sanitaire<br />
systemen. We spreken onder meer over een drukverhogingsinstallatie voor het<br />
stadswater en de brandhaspels, een ventilatiesysteem D met verschillende<br />
luchtgroepen, een zonneboiler met tien thermische collectoren in combinatie<br />
met een vloerstaande gasketel en natuurlijk ook de geothermische<br />
warmtepomp die door een gasketel wordt ondersteund.” ❚<br />
76 | INSTALLATIEENBOUW.BE
Het gebouwbeheersysteem is de<br />
dirigent die voor een optimale balans<br />
tussen de technieken in functie van<br />
de bezetting en noden zorgt.<br />
SVD-SOLUTIONS<br />
OPTIMAAL BEHEER VAN HVAC<br />
In het Sint-Lodewijkscollege in Brugge gaan comfort en duurzaamheid hand in hand. Als ‘smart building’ zorgt het immers continu voor een<br />
optimale balans tussen de technieken in functie van de bezetting en noden. Het brein van deze intelligentie is een gebouwbeheersysteem dat<br />
op maat werd ontwikkeld door SVD Solutions uit Erpe-Mere en via het Priva Cloud platform kan worden beheerd, opgevolgd en aangepast.<br />
Tekst Els Jonckheere | Beeld SVD-Solutions<br />
HVAC is een echte slokop van het energiebudget. Daarom is het uitermate<br />
belangrijk dat alle technieken optimaal presteren. “Dit streefdoel is enkel<br />
haalbaar mits automatisatie en optimalisatie”, vertelt Silvaan Van Driessche,<br />
zaakvoerder van SVD-Solutions. “Het internet-of-things opent de deur naar<br />
ongekende mogelijkheden op dit vlak. Wanneer we alle oplossingen met<br />
elkaar laten communiceren, ontstaat immers een schat aan informatie over de<br />
HVAC in zijn totaliteit. Hiermee kunnen processen worden geoptimaliseerd,<br />
wat toelaat om het energiebudget drastisch te reduceren zonder dat de<br />
gebouwgebruikers aan comfort moeten inboeten. Natuurlijk is er een dirigent<br />
nodig om alles in goede banen te leiden: een gebouwbeheersysteem. De<br />
ontwikkeling, implementatie en het onderhoud van dergelijke oplossing is de<br />
corebusiness van SVD-Solutions.”<br />
‘Intuïtieve bediening en<br />
gebruiksgemak staan centraal in<br />
ons gebouwbeheersysteem’<br />
SVD-SOLUTIONS<br />
Ruiterstraat 34<br />
9420 Erpe-Mere<br />
T +32 474 08 <strong>04</strong> 10<br />
E info@svd-solutions.be<br />
W svd-solutions.be<br />
Vandaag zijn er talrijke gebouwbeheersystemen op de markt. De oplossing<br />
van SVD-Solutions onderscheidt zich in de eerste plaats door het maatwerk<br />
en de openheid van het systeem. “Wij kunnen op een eenvoudige en snelle<br />
manier gegevens gebruiken die afkomstig zijn van toestellen van andere<br />
fabrikanten”, legt Silvaan Van Driessche uit. “Intuïtieve bediening en<br />
gebruiksgemak staan hierbij altijd centraal. Daarom werken we met het Priva<br />
Cloud platform om de installaties te beheren en te optimaliseren.” ❚<br />
Fotobijschrift 2. In het nieuwe gebouw van het Sint-Lodewijkscollege<br />
zorgde SVD-Solutoins voor een gebouwbeheersysteem op maat.<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 77
THEMA LUCHTBEHANDELING<br />
OP MAAT GEMAAKTE LUCHTBEHANDELINGSKAST<br />
BIEDT FLEXIBILITEIT IN ELK PROJECT<br />
Het Gentse bedrijventerrein The Loop is de jongste jaren sterk uitgebreid. Zo zijn in de loop van dit en vorig jaar drie nieuwe kantoorgebouwen<br />
gebouwd. Uiteraard kan een afdoende luchtbehandeling niet ontbreken. Een kolfje naar de hand van WOLF Energiesystemen BV, dat voor deze<br />
gebouwen de luchtbehandelingskasten leverde. Het bijzondere aan de KG Flex-reeks is dat de luchtbehandelingskasten allemaal op maat<br />
gemaakt zijn.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld WOLF Energiesystemen BV<br />
Het brede assortiment van WOLF Energiesystemen<br />
BV is één van de grote sterktes van de firma.<br />
Debieten van 1.000 m³/h tot zelfs 350.000<br />
m³/h vormen geen enkel probleem voor de<br />
luchtgroepen geleverd door het Duitse bedrijf, dat<br />
tot de Europese top behoort in luchtbehandeling.<br />
“In The Loop werd ons gevraagd naar een<br />
efficiënte luchtbehandelingskast, waarbij ook<br />
een lage luchtsnelheid en de meest performante<br />
energieklasse van primordiaal belang waren.<br />
Die elementen hangen natuurlijk samen, want<br />
een lage luchtsnelheid draagt bij aan een hoge<br />
efficiëntie”, licht Jimmy Dequeeker, Technisch<br />
Adviseur bij Wolf Energiesystemen BV, toe.<br />
KG Flex<br />
De keuze viel op luchtbehandelingskasten uit de<br />
KG Flex-serie, een nieuwe luchtbehandelingskast in<br />
het WOLF-gamma die perfect geschikt bleek voor<br />
dit project, aldus Dequeeker. “Met de standaard<br />
modulaire luchtbehandelingskasten zouden<br />
we in dit project op veel meer moeilijkheden<br />
The Loop.<br />
‘We kunnen de luchtbehandelingskasten net<br />
zo groot maken als de technische ruimte<br />
toelaat, tot op enkele millimeters zelfs’’<br />
78 | INSTALLATIEENBOUW.BE
LUCHTBEHANDELING THEMA<br />
zijn gestoten. Het unieke aan KG Flex is dat we<br />
nu luchtbehandelingskasten volledig op maat<br />
kunnen samenstellen, helemaal naargelang de<br />
wensen van de klant. Geen overbodige luxe, want<br />
de technische ruimte in dergelijke projecten is<br />
beperkt. We kunnen de luchtbehandelingskasten<br />
net zo groot maken als de technische ruimte<br />
toelaat, tot op enkele millimeters zelfs.”<br />
De KG Flex-kasten zijn de logische opvolger<br />
van de KG Top-reeks en halen een debiet tot<br />
350.000 m³/h. De units in dit project zijn allemaal<br />
voorzien van een warmtewiel met ontvochtiging<br />
en bevochtiging, en zijn uitgerust met ECmotoren.<br />
De 60mm behuizing van de KG Flexserie<br />
kenmerkt zich door uitstekende specificaties<br />
volgens DIN EN 1886: thermische isolatieklasse<br />
T2, koudebrugklasse TB2, mechanische stabiliteit<br />
D1 en luchtdichtheidsklasse L1.<br />
Ruimte maximaal benutten<br />
Met de ontwikkeling van de KG Flex-kasten speelt<br />
WOLF Energiesystemen BV immers in op een<br />
vaak voorkomend probleem in grote projecten:<br />
de beperkte ruimte. “De beschikbare ruimte<br />
wordt steeds kleiner – in renovatieprojecten is<br />
dat nog vaker het geval –, terwijl de debieten en<br />
energetische eisen steeds hoger worden. We kunnen<br />
echter nooit zomaar een luchtbehandelingskast<br />
aanbieden die de hele ruimte in beslag neemt,<br />
want je moet voldoende ruimte vrijhouden voor<br />
onderhoud. Tegelijkertijd moet je een hoge<br />
energie-efficiëntie kunnen behalen. Het komt erop<br />
aan om de ruimte maximaal te benutten, en dan<br />
is het een troef als je zo’n luchtbehandelingskast<br />
volledig op maat kan creëren.”<br />
Belang van engineering<br />
Een op maat gemaakte luchtbehandelingskast<br />
betekent ook dat er heel wat tijd en energie in<br />
de voorbereiding gestoken dient te worden.<br />
“Elke kast wordt tot in de puntjes geëngineerd.<br />
Voorbereiding, engineering en service zijn hierbij<br />
cruciaal. Je mag wel stellen dat dit zeker geen ‘off<br />
the shelf’-producten zijn. We zoeken samen met<br />
de klant in elk project opnieuw naar de beste<br />
oplossing. Dat maatwerk en oog voor detail is<br />
net de grote sterkte van onze KG Flex en WOLF<br />
Energiesystemen BV”, zegt Dequeeker.<br />
‘Het unieke aan KG Flex is dat we nu luchtbehandelingskasten volledig op maat<br />
kunnen samenstellen, helemaal naargelang de wensen van de klant. Geen overbodige<br />
luxe, want de technische ruimte in dergelijke projecten is beperkt.’<br />
De KG Flex-kasten in dit project zijn allemaal voorzien van een warmtewiel<br />
met ontvochtiging en bevochtiging, en zijn uitgerust met EC-motoren.<br />
Ook het installeren van een lucht behandelings kast<br />
in zo’n kleine technische ruimte is geen sinecure,<br />
maar ook daar speelt WOLF Energiesystemen met<br />
de ontwikkeling van KG Flex op in. “De kasten<br />
zijn heel eenvoudig te installeren. Ook in The<br />
Loop zijn we hier vlot in geslaagd. We zijn er in<br />
dit project in geslaagd om een goede oplossing te<br />
voorzien voor een complex probleem, en hebben<br />
daarbij een sterk staaltje engineering aan de dag<br />
gelegd”, blikt Dequeeker terug. ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 79
THEMA LUCHTBEHANDELING<br />
Optimaal klimaat én hoog<br />
comfort dankzij comfortmodules<br />
Er zijn vele redenen om water te kiezen als koel- of verwarmingsmedium in een klimaatsysteem. Water kan ongeveer 3500 keer meer<br />
energie vervoeren dan hetzelfde luchtvolume en zorgt op deze manier voor een efficiënter systeem dat waardevolle ruimte bespaart. Naast<br />
het aanleveren van voldoende verse lucht vereist een goed binnenklimaat ook de juiste temperatuur, een laag geluidsniveau én een lage<br />
luchtsnelheid in de leefruimte. Met Swegon comfortmodules is het eenvoudig om aan deze eisen te voldoen.<br />
Tekst en beeld Swegon<br />
De comfortmodules van Swegon zijn een voudig<br />
te onderhouden aangezien er geen condensafvoer,<br />
geen ventilatoren of filters in het toestel<br />
aanwezig zijn.<br />
Bij PARASOL ZENITH kunt u zelfs kiezen voor<br />
een verwijderbare batterij die het reinigen van<br />
de boven kant aan de batterij vergemakkelijkt<br />
en een ophang beugel om de installatie te<br />
vereen voudigen. Ze zijn voorzien van bepaalde<br />
aanpassings mogelijkheden, waardoor deze units<br />
flexibel zijn voor een wijziging in toekomstige<br />
behoeften van het gebouw.<br />
Compactere LBK’s en koelmachines<br />
Door toepassing van dit type unit kan vaak<br />
een kleinere luchtgroep geselecteerd worden,<br />
omdat het luchtdebiet niet op dezelfde manier<br />
hoeft opgevoerd te worden als bij een klassiek<br />
luchtklimaatsysteem.<br />
Het grootste deel van de temperatuurvraag kan<br />
via de waterzijde worden behandeld, terwijl de<br />
luchtzijde zorgt voor een goede luchtkwaliteit.<br />
Op deze manier kan de luchttemperatuur relatief<br />
hoog worden gehouden, wat ook betekent dat de<br />
grootte van de verwarmingsbron of koelmachine<br />
kan worden verkleind.<br />
Energiezuinige keuze & minder<br />
risico op condensatie<br />
Met een intelligent ontworpen watervoerend<br />
systeem is het mogelijk om op een energiezuinige<br />
manier gebruik te maken van de behoeften in<br />
verschillende zones. Gebruik bijvoorbeeld de<br />
retourtemperatuur van de zuid/zuidwest zone<br />
van een kantoorgebouw als aanvoerwater naar<br />
het noordelijk deel van het gebouw.<br />
Een ander manier om tot 15 % energieverbruik<br />
te besparen, is door de temperatuur van het<br />
inlaatwater te optimaliseren. Hierdoor wordt ook<br />
De PARASOL comfortmodules zorgen voor een hoger<br />
comfort zonder tocht in de ruimte.<br />
het risico op condensatie verminderd. Bij een<br />
hoge lucht vochtigheid is het risico op condensatie<br />
groot. Normaal wordt de watertoevoer afgesloten<br />
bij het naderen van het dauwpunt. Als de toevoertemperatuur<br />
van het water wordt verhoogd,<br />
kan condensatie worden vermeden en kan de<br />
watertoevoer gegarandeerd blijven en de ruimte<br />
kan nog steeds gekoeld worden. Zo blijft de<br />
ruimtetemperatuur laag – zowel energiezuinig als<br />
met het oog op comfort.<br />
Verhoogd comfort<br />
Een geoptimaliseerde watertemperatuur – zowel<br />
tijdens koelen als verwarmen – verkleint de<br />
delta T en maakt de menging tussen de kamer- en<br />
toevoerlucht efficiënter. Dit betekent geen koude<br />
tocht of hoge luchtsnelheid in de werkzone, wat<br />
het comfort aanzienlijk verhoogt.<br />
Door het comfort te verhogen, nemen de<br />
prestaties van de mensen in het gebouw toe,<br />
80 | INSTALLATIEENBOUW.BE
LUCHTBEHANDELING THEMA<br />
‘Met een intelligent ontworpen watervoerend<br />
systeem is het mogelijk om op een<br />
energiezuinige manier gebruik te maken van<br />
de behoeften in verschillende zones’<br />
aangezien comfort en prestaties sterk met elkaar<br />
verbonden zijn.<br />
PARASOL CLASSIC & PARASOL<br />
ZENITH : een comfortmodule<br />
voor elke behoefte<br />
Deze comfortmodule onderscheidt zich van<br />
een klimaat balk door vier in plaats van twee<br />
uitblaasrichtingen.<br />
De PARASOL productfamilie biedt comfortmodules<br />
die geoptimaliseerd zijn om snel de<br />
pulsielucht met de ruimtelucht te mengen, wat<br />
zorgt voor een hoger comfort in de ruimte.<br />
PARASOL ZENITH is de nieuwste toevoeging<br />
in het gamma en werd ontwikkeld om<br />
grote variaties in lucht debiet als in koel- en<br />
verwarmings belasting te behandelen. Met zijn<br />
lage gewicht, compacte afmetingen en optionele<br />
lucht aansluitingen aan korte of lange zijden is<br />
deze ook eenvoudig te installeren.<br />
De PARASOL ZENITH kan in het WISE vraaggestuurd<br />
klimaatsysteem geïntegreerd worden<br />
en is beschikbaar met een breed gamma aan<br />
accessoires, van aansluitkits voor lucht/water,<br />
ventielen en aandrijvingen tot regelmodules,<br />
inregelkleppen enz… Meer info : www.swegon.be ❚<br />
De WISE PARASOL ZENITH is beschikbaar in verschillende bouwgrootten en biedt<br />
optionele luchtaansluitingen aan korte of lange zijden voor nog meer flexibiliteit.<br />
De geperforeerde plaat van de PARASOL is<br />
verkrijgbaar in verschillende uitvoeringen<br />
om het beste bij de ruimte te passen<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 81
THEMA LUCHTBEHANDELING<br />
Constante inblaastemperatuur aan een laag verbruik<br />
UNIEKE TOEPASSING IN SCHOOL:<br />
LUCHTGROEP MET INGEBOUWDE WARMTEPOMP<br />
Ook in een schoolgebouw wordt een hoogkwalitatieve ventilatie-oplossing niet langer aanzien als een luxe: ten minste één voordeel dat het<br />
coronavirus met zich meebracht. Zo viel de keuze ook voor een school in Hekelgem op de luchtgroepen met ingebouwde warmtepompen<br />
van IV Produkt. Er werden drie luchtgroepen met ingebouwde warmtepomp voorzien: voor de sporthal, de refter en de klasgebouwen. AirX<br />
ondersteunde de installateur bij de selectie van de juiste luchtgroepen en voorzag ook een uitgebreide opstart van de luchtgroepen. Zo werd<br />
de implementatie in het gebouwbeheersysteem ook door AirX in goede banen geleid.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Airx<br />
AirX staat bekend als specialist in het inregelen<br />
en opmeten van ventilatiesystemen. Daarnaast<br />
is het bedrijf ook de rechtstreekse verdeler van<br />
het Zweedse IV Produkt in België. IV Produkt is<br />
al meer dan veertig jaar een hoogkwalitatieve<br />
producent van luchtbehandelingskasten. Het<br />
bedrijf zet sterk in op innovatie en produceerde<br />
reeds in de jaren tachtig units met ingebouwde<br />
warmtepompen: een primeur voor die tijd.<br />
Inblaastemperatuur onder controle<br />
AirX ging samen met de installateur en het studiebureau<br />
op zoek naar een geschikte oplossing voor<br />
de school in Hekelgem. Aangezien er sowieso<br />
voor een warmtepomp gekozen zou worden, was<br />
IV Produkt de voor de hand liggende oplossing.<br />
Gunter Quipor, Business Unit Manager en partner<br />
in AirX: “Het grote voordeel van dit product,<br />
is dat de inblaastemperatuur het hele jaar<br />
door onder controle gehouden kan worden. Bij<br />
andere merken dient men rekening te houden<br />
met ontdooicycli, wat onvermijdelijk resulteert<br />
in temperatuurschommelingen, maar dat is bij<br />
IV Produkt niet het geval. Op die manier blijft de<br />
temperatuur – en het comfortgevoel – constant, of<br />
het nu zomer of winter is, en zijn pieken uitgesloten.<br />
Bovendien garandeert de oplossing een laag<br />
verbruik, ook al omdat er geen ontdooicyclus bij<br />
komt kijken en omdat de compressoren voorzien<br />
zijn van een bijzonder hoge COP.”<br />
Technical Manager bij AirX Wim Verbeeck<br />
heeft de luchtgroepen opgestart.<br />
De luchtgroepen zijn voorzien van warmtewielen, zodat energie wordt gerecupereerd en<br />
er nog eens aanzienlijk wordt bespaard op de energiekosten van het gebouw.<br />
82 | INSTALLATIEENBOUW.BE
LUCHTBEHANDELING THEMA<br />
‘We zorgen er samen met de installateur voor dat het energieverbruik van het<br />
gebouw daalt en we creëren een gezond en aangenaam binnenklimaat.’<br />
‘We staan de installateur bij van in de<br />
ontwerpfase tot aan de oplevering’<br />
De luchtgroepen zijn voorzien van warmtewielen,<br />
zodat energie wordt gerecupereerd en er nog eens<br />
aanzienlijk wordt bespaard op de energiekosten<br />
van het gebouw. Het warmtewiel heeft als<br />
voordeel dat het niet invriest en dus 100 procent<br />
van de tijd zijn werk kan doen. Daarbovenop<br />
wordt de verse lucht niet uitgedroogd dankzij<br />
vochtrecuperatie. Verder zijn de units ook<br />
voorzien van F7 zakkenfilters, die het fijnstof uit<br />
de verse toevoerlucht halen en zo zorgen voor<br />
een verbeterde luchtkwaliteit. “De luchtgroepen<br />
werden plug-and-play op de werf geleverd. De<br />
drie grote luchtgroepen werden op een halve<br />
dag gemonteerd, en daar kwamen geen zware<br />
handelingen bij kijken”, vervolgt Quipor.<br />
Niet alleen de productselectie – de combinatie<br />
van een luchtgroep met een ingebouwde warmtepomp<br />
– is bijzonder, maar ook de aandacht die AirX<br />
besteed aan het onder steunen van de installateur<br />
mag gezien worden. AirX gebruikt de in het bedrijf<br />
aanwezige expertise in ventilatie om installateurs<br />
te onder steunen en voorziet de opstart alsook<br />
inregeling van de installaties. “Inregelen is een<br />
vak apart, waar je de juiste meet apparatuur en<br />
zeker de knowhow voor moet hebben. Onze meer<br />
dan vijftien jaren aan ervaring bij verschillende<br />
grote spelers in de ventilatie markt komen daarbij<br />
goed van pas”, zegt Quipor.<br />
Geen concurrentie met installateurs<br />
“Toch doen we de installatie nooit zelf. We willen<br />
geen concurrentie aangaan met de installateurs,<br />
we willen hen net ondersteunen”, verduidelijkt<br />
Dirk Merken, zaak voerder en partner in AirX.<br />
“Door intensief met elkaar samen te werken<br />
versterken we elkaar en verhogen we de kwaliteit<br />
van de installaties. We zorgen er dus samen<br />
voor dat het energieverbruik van het gebouw<br />
daalt en we creëren een gezond en aangenaam<br />
binnen klimaat. Dit is perfect haalbaar, als<br />
je het ventilatie project van bij de start goed<br />
aanpakt. Vandaar dat we, met onze unieke<br />
combinatie van onze diensten en luchtgroepen,<br />
de installateur bijstaan van in de ontwerpfase<br />
tot aan de oplevering.” ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 83
THEMA LUCHTBEHANDELING<br />
Propere én veilige lucht in kantooromgevingen<br />
‘COMBINATIE VAN VENTILATIE EN<br />
LUCHTREINIGING IS EEN MUST’<br />
Vandaag de dag is luchtreiniging – ‘dankzij’ corona – steeds meer een onderwerp dat aan aandacht wint, maar voor Euromate is het niets<br />
nieuws onder de zon. Het bedrijf houdt zich al ruim 45 jaar bezig met een beter binnenklimaat voor bedrijven en haar werknemers.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Euromate<br />
Euromate werd aanvankelijk opgericht om de geluidskwaliteit van<br />
grammofoonplaten te verbeteren, en dit door fijnstof uit de lucht te halen.<br />
Gaandeweg werd het gamma verfijnd. “Er is altijd een probleem met<br />
luchtvervuiling geweest, maar in de loop der jaren is lucht en gezondheid<br />
steeds belangrijker geworden. Ook in werkomgevingen steeg de vraag naar<br />
gepaste oplossingen om het personeel te beschermen. Onze verschillende<br />
producten halen de meest uiteenlopende stoffen uit de lucht: pollen,<br />
bacteriën en virussen, maar ook gassen, vetten en fijnstof”, zegt Annelies de<br />
Jong, Marketing Manager bij Euromate. “We hebben een oplossing voor elke<br />
binnenwerksituatie.” Ook voor industriële ruimtes biedt Euromate een breed<br />
assortiment aan oplossingen.<br />
‘In scholen is een luchtreiniger in de klas een snelle en<br />
eenvoudige manier om een lokaal coronaproof te maken.’<br />
‘Schone lucht is een<br />
basisrecht voor iedereen’<br />
Doeltreffend in de strijd tegen corona<br />
Nu de coronacrisis ons heeft gewezen op het gevaar van virussen in de lucht<br />
is de bewustwording voor schone lucht toegenomen, al kan het volgens de<br />
Jong nog altijd beter. “Het gaat heel vaak over handen wassen, ramen open<br />
en ventileren. Maar die aspecten alleen zijn niét voldoende om het gevaar<br />
tegen te gaan. Ook ventilatie op zich is niet genoeg. De rol van luchtreiniging<br />
verdient meer aandacht”, stelt ze. “Een voorbeeldje: in België is er veel te doen<br />
rond het plaatsen van CO²-meters, bijvoorbeeld in klaslokalen. En CO² is een<br />
belangrijke parameter, maar toch zegt deze enkel iets over de luchtkwaliteit<br />
en niet over het aantal aerosolen, welke drager zijn van vervuiling, in de<br />
ruimte. Door een raam te openen trek je dan wel verse lucht naar binnen,<br />
maar dit is niet per se veilige lucht: je kan immers ook fijnstof en pollen zo<br />
in de ruimte binnenlaten. Een combinatie tussen ventilatie en luchtreiniging<br />
wordt sterk aanbevolen, om te garanderen dat je propere én veilige lucht in<br />
de ruimte krijgt.”<br />
Met de VisionAir Blue Line en de Pure Air Shield 3300 beschikt Euromate<br />
over een oplossing die zijn doeltreffendheid in de strijd tegen corona reeds<br />
heeft bewezen. Uit testresultaten is gebleken dat de toestellen zeer doelmatig<br />
de aanwezigheid van het virus te lijf gaan, en meer dan 99 procent van de<br />
virusdeeltjes weten af te vangen.<br />
‘In industriële hallen bescherm je het personeel tegen de gevolgen van het<br />
inademen van minuscuul kleine stofdeeltjes door het plaatsen van luchtreinigers.’<br />
Plug-and-play<br />
Euromate zet sterk in op plug-and-play oplossingen, die bijvoorbeeld<br />
op een standaard met wieltjes of in een systeemplafond gemonteerd<br />
kunnen worden – een handige eigenschap in een kantooromgeving. “Een<br />
bijkomende troef is de mogelijkheid om de apparaten in te stellen zodat<br />
ze in werking treden van zodra het personeel zich op de werkvloer bevindt.<br />
84 | INSTALLATIEENBOUW.BE
LUCHTBEHANDELING THEMA<br />
‘Euromate’s plug-and-play luchtreinigers kun je gemakkelijk in elke ruimte plaatsen. Aan het plafond, aan<br />
de wand of op een standaard op de vloer: voor elke situatie dé juiste oplossing.’<br />
Of omgekeerd, dat ze naar een hogere frequentie overschakelen van zodra<br />
iedereen naar huis is. Als de mensen de dag erop opnieuw het kantoor<br />
betreden, kunnen ze zo meteen genieten van propere lucht”, aldus de Jong.<br />
Aangezien er bij de installatie geen sloop- en breekwerk aan te pas komt,<br />
kunnen de Euromate-producten ook ingezet worden in projecten waar een<br />
grootschalige renovatie niet van toepassing is.<br />
Meer dan enkel corona<br />
Luchtkwaliteit gaat over veel meer dan enkel corona, vervolgt de Jong.<br />
“Zo is fijnstof al veel langer een probleem, een stof waarvan bewezen is<br />
dat de levensverwachting erdoor afneemt. Schone lucht is een basisrecht<br />
voor iedereen.”<br />
Een belangrijk aandachtspunt bij luchtreiniging is de kwaliteit van de<br />
materialen. De Jong: “Het materiaal moet van topkwaliteit zijn. Anders<br />
zal het resultaat nooit optimaal zijn. Daarom worden al onze producten in<br />
Nederland gefabriceerd, met uitsluitend Europese onderdelen. Bovendien<br />
worden de producten uitvoerig getest door externe bedrijven. Om die reden<br />
durven we een garantie van maar liefst vijf jaar aan te bieden.” ❚<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 85
THEMA LUCHTBEHANDELING<br />
Hoeve uit 1789 wordt<br />
BEN-woning<br />
Waar vroeger een stalling stond voor koeien, staat nu de luxueus gerenoveerde privéwoning van Serge Werniers. Via een glazen sas kom<br />
je terecht in zijn kantoorruimte. De renovatie, die van start ging in 2018, is ondertussen afgerond. De vroegere gasthuishoeve bevoorraadde<br />
vanaf 1789 alle ziekenhuizen rond Antwerpen van melk, vlees, groenten en fruit. De slimme ventilatiesystemen van DUCO dragen in dit project<br />
bij tot een E-peil van 12.<br />
Tekst en beeld Duco<br />
86 | INSTALLATIEENBOUW.BE
LUCHTBEHANDELING THEMA<br />
‘De vraaggestuurde ventilatie resulteert in een<br />
intelligente én energiezuinige werking’<br />
Aannemer Serge Werniers blies nieuw leven in de gasthuishoeve en<br />
restaureerde het tot een energiezuinige BEN-woning mét respect voor de<br />
oorspronkelijke structuren. Zo zijn de originele eiken balken nog steeds te<br />
zien in de dakstructuur.<br />
BEN-woning met E-peil 12<br />
Bijna-energieneutraal wonen is sinds <strong>2021</strong> de stan daard voor nieuwbouwwoningen<br />
in Vlaanderen. Dat een hoeve uit 1789 getransformeerd wordt tot<br />
een state-of-the-art BEN-woning zie je dus niet elke dag. Een E-peil van 12<br />
is al helemaal uitzonderlijk. “Om aan die doelstelling te kunnen voldoen,<br />
werden 100 zonnepanelen geplaatst, allemaal zuid en oost gericht”, vertelt<br />
eigenaar Serge Werniers. “Daarnaast kwam er ook een warmtepomp systeem<br />
met 4 putten van 120 meter diep. Deze geothermische installatie verwarmt<br />
het volledige gebouw aan de hand van vloer verwarming. Ook de driedubbele<br />
beglazing met aluminium profielen (7-kamersysteem) voorzien een optimale<br />
thermische isolatie die het E-peil ten goede komt.<br />
Combinatie C & D<br />
In de kantoorruimte koos de aannemer voor een vraaggestuurd C-systeem.<br />
De DucoBox Silent Connect voert door middel van boxsensoren vervuilde<br />
lucht af op een fluisterstille manier. Het glazen sas tussen de kantoor- en<br />
privéruimte liet het buizensysteem van een D-systeem niet toe, dus werd<br />
gekozen voor natuurlijke ventilatie. In het privégedeelte koos Werniers voor<br />
twee D-systemen, meer bepaald de compacte DucoBox Energy Comfort. De<br />
vraagsturing van de DucoBox Energy Comfort resulteert in een intelligente<br />
én energiezuinige werking. Samen met de slimme vraagsturing op basis van<br />
CO 2<br />
en vocht zorgen de dynamische luchtverdeelfilters voor een uitzonderlijk<br />
rendement binnen dit toestel.<br />
Werniers is tevreden over het resultaat: “De hoeve ligt afgelegen en vormt<br />
voor mij echt een oase van rust. In het verleden verliep de samenwerking<br />
met DUCO altijd zeer goed dus had ik er het volste vertrouwen in voor mijn<br />
eigen woning!” ❚<br />
De vraagsturing van de DucoBox Energy Comfort resulteert<br />
in een intelligente én energiezuinige werking.<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 87
ACP<br />
NATUURLIJK VERMOGEN:<br />
BITZER AMMONIAK-COMPRESSOR-PACKS.<br />
Systeemveiligheid is geen probleem voor deze koelcentrales: ammoniak-compressor-packs (ACP) van<br />
BITZER bieden maximale betrouwbaarheid, dankzij meerdere compressors, sensors en andere essentiële<br />
componenten binnen één systeem. Ze zijn bij uitstek geschikt voor industriële ammoniakkoeling, zoals<br />
lage en middelhoge temperatuurtoepassingen in de voedings- en drankenindustrie of in opslag. En dit<br />
alles met een hoge efficiëntie bij vol- en deellast en lage levenscycluskosten. Meer informatie vindt u<br />
op www.bitzer.nl // www.bitzer.be // www.bitzer-intelligentproducts.com
Duurzaamheid en digitalisering<br />
leidraad voor ontwikkelingen op<br />
vlak van compressoren<br />
Bitzer is een van oorsprong Duitse fabrikant van compressoren en drukvaten voor onder meer airconditioningsystemen en warmtepompen.<br />
In een razendsnel evoluerende sector maakt het bedrijf anno <strong>2021</strong> werk van duurzame innovaties, circulariteit, vooruitgang op vlak van industriële<br />
ontwikkelingen en niet in het minst: digitalisering.<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Bitzer<br />
Bitzer telt 35 verkoopkantoren over de hele wereld.<br />
Het hoofdkantoor voor de Benelux is gevestigd in<br />
Breda. De compressor is niet het meest zichtbare<br />
element van een koelinstallatie, maar ze is wel<br />
onontbeerlijk. “Je ziet ons niet, maar toch zijn we<br />
overal”, zegt Ruud Van Dissel, Managing Director<br />
bij Bitzer Benelux. “In de gebouwde omgeving<br />
is koeling immers alomtegenwoordig. Je vindt<br />
onze producten terug in allerlei industriële<br />
koeltoepassingen, zoals koel- en vrieshuizen,<br />
vriestunnels, in de aardappel-, vlees- en fruitsector,<br />
maar ook in de wereld van transport (scheepvaart<br />
en treinindustrie).”<br />
Ondersteuning gedurende<br />
de hele levensduur<br />
Ook al is het bedrijf wereldwijd actief, toch zet<br />
Bitzer sterk in op customer intimacy. “We kiezen<br />
voor lokale aanwezigheid en bevinden ons<br />
dichtbij onze klanten, zodat we hen de juiste<br />
ondersteuning kunnen bieden.” Installateurs<br />
kunnen daarom beroep doen op Bitzer-experts voor<br />
de inbedrijfstellingen van hun installaties. “Het is<br />
voor installatiebedrijven zo al moeilijk om geschikt<br />
personeel te vinden. Daarom willen we hen in de<br />
mate van het mogelijke ontlasten. We leveren<br />
niet enkel de compressor, we onder steunen<br />
hem ook gedurende de hele levens duur van die<br />
compressor. Ook voor eventuele herstellingen<br />
kunnen onze klanten snel geholpen worden.” ❯<br />
‘We leveren niet enkel de compressor, we<br />
ondersteunen de installateur ook gedurende<br />
de hele levensduur van die compressor’<br />
‘Onze compressoren zijn tegenwoordig voorzien van intelligentie. Daarmee bespaart de installateur<br />
op een aanzienlijke hoeveelheid werk en op de bekabeling die hij moet voorzien.’<br />
Bitzer frequentieregelaar VARIPACK.<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 89
Als innovatief bedrijf is Bitzer steeds op zoek<br />
naar energetische optimalisaties. Duurzaamheid<br />
is immers niet langer een modewoord, maar<br />
een concrete en belangrijke doelstelling. “Duurzaamheid<br />
omvat twee aspecten: enerzijds een<br />
ener getisch performant product, anderzijds<br />
garanderen dat elk product op de energetisch<br />
correcte wijze geïnstalleerd wordt”, merkt<br />
Van Dissel op. Daarom gaat er bij Bitzer<br />
heel wat aandacht naar het energiegebruik<br />
van de installaties, en naar de keuze van<br />
koudemiddelen, mede onder impuls van steeds<br />
strenger wordende wetgeving. We merken dat de<br />
markt steeds meer evolueert in de richting van<br />
natuurlijke koudemiddelen, en daar houden we<br />
rekening mee.”<br />
De firma wil ook een langetermijnperspectief<br />
bieden en houdt rekening met de behoeften<br />
van de circulaire economie. “Kan een compressor<br />
nog een tweede levenscyclus aan, zonder dat we<br />
opnieuw grondstoffen moeten aanboren? Op die<br />
vraag willen we een antwoord bieden met de<br />
zogenaamde Green Points, waar we aan reparatie,<br />
herfabricage van bestaande compressoren doen.<br />
In 2022 openen we een nieuwe Green Point voor<br />
de Benelux, in de omgeving van Rotterdam”,<br />
voegt Van Dissel toe.<br />
Optimalisaties tussen verdamper,<br />
condensor en compressor<br />
De technologie achter compressoren staat niet stil.<br />
Innovatie is daarom een belangrijk onderdeel van<br />
de strategie van Bitzer. Van Dissel: “Zo zetten we<br />
in op industriële ontwikkelingen, met onder meer<br />
complete compressor packs voor installateurs<br />
in industriële toepassingen. We merken dat ook<br />
het belang toeneemt van optimalisaties tussen<br />
verdamper, condensor en compressor. Door werk<br />
te maken van ‘Shell & Tube’-warmtewisselaars<br />
combineren we die drie onderdelen en wordt een<br />
verregaande optimalisatie mogelijk.<br />
Digitalisering wint in de hele bouwsector aan<br />
belang, en dat is in de markt van compressoren<br />
niet anders. Het spreekt dan ook voor zich dat<br />
Bitzer mee op de digitale trein springt. “Onze<br />
compressoren zijn tegenwoordig voorzien van<br />
intelligentie. Daarmee bespaart de installateur<br />
op een aanzienlijke hoeveelheid werk en<br />
op de bekabeling die hij moet voorzien. De<br />
compressoren kunnen verbonden worden met<br />
ons digitale netwerk, zodat de Bitzer-experts<br />
de units vanop afstand kunnen monitoren. In<br />
geval van problemen kunnen zij adviezen geven<br />
om de goede werking van de koelinstallatie te<br />
garanderen of herstellen”, zegt Van Dissel. ❚<br />
De compressor is niet het meest zichtbare element<br />
van een koelinstallatie, maar ze is wel onontbeerlijk.<br />
90 | INSTALLATIEENBOUW.BE
Naamloos-1 ADV_NED.indd 1 1 22-09-<strong>2021</strong> 20.053 25/02/16 Pub <strong>Installatie</strong> 16:35 09:20 en <strong>Bouw</strong> <strong>2021</strong> mei.indd 1 10/05/<strong>2021</strong> 15:03:34<br />
DriSteem luchtbevochtiging voor<br />
een beter en gezonder klimaat<br />
• Gezonder en aangenamer<br />
klimaat bij RV > 40 %<br />
ZIEKENHUIZEN<br />
• Sterk verminderd risico op<br />
verspreiding van bacteriën<br />
en virussen<br />
• Verlaagde afwezigheid<br />
door ziekte<br />
KANTOORGEBOUWEN<br />
PHARMA<br />
• Minder oogirritatie<br />
• Geen risico op elektrostatisch<br />
gerelateerde problemen<br />
• Verhoogd rendement van<br />
productieprocessen<br />
• Betere bewaring van<br />
vochtgevoelige materialen<br />
uw specialist voor textielkanalen<br />
en duurzame installatiematerialen<br />
voor koeling en HVAC<br />
residentieel - industrieel<br />
MUSEA<br />
+32 11 666 880<br />
info@dristeembelgium.be<br />
www.dristeembelgium.be<br />
<strong>Installatie</strong> & <strong>Bouw</strong>_DriSteem ad_95x130mm.indd 1<br />
10/15/2019 1:18:59 PM<br />
GASCOMPONENTEN<br />
DAAR WAAR WARMTE BEGINT<br />
GASCOMPONENTEN<br />
VOOR AL UW<br />
TOEPASSINGEN<br />
Groot gamma<br />
topmerken<br />
Heating<br />
Offerte binnen 24 uur<br />
en snelle levering<br />
Heat<br />
process<br />
Gas engines<br />
Uitstekende kwaliteit<br />
en technisch advies<br />
Engineering van<br />
gasstraten<br />
Kwaliteit in advies, service en voorraad.<br />
Ons team staat voor u klaar.<br />
Gas<br />
Detection<br />
Milieuvriendelijk<br />
en veilig<br />
WWW.GASCOMPONENTEN.BE<br />
TEL + 32 (0)16 35 94 94 - INFO@GASCOMPONENTEN.BE<br />
Pieter Verhaeghestraat 20, 8520 Kuurne<br />
c 056 35 92 94<br />
w www.linum.eu w www.prihoda.be<br />
©20.053
Schone lucht op élke werkplek!<br />
Euromate heeft voor élke werkplek en<br />
élke soort vervuiling een passende oplossing.<br />
Bacteriën<br />
Virussen<br />
Grofstof<br />
Fijnstof<br />
Geuren<br />
Gassen<br />
Vetlucht<br />
Olienevel<br />
www.euromate.com +31 (0)76 578 95 67 request@euromate.com
Nieuwe tool verbindt BIM met het rekenwerk<br />
EEN CONSISTENT EN GEVALIDEERD<br />
REKEN- EN TEKENMODEL<br />
Met zijn eigen gespecialiseerde software voor het valideren en optimaliseren van HVAC-installaties heeft Hysopt een sterke reputatie opgebouwd.<br />
Maar het bedrijf stelt vast dat het reken- en tekenmodel nog al te vaak gescheiden werelden zijn, met tijdsverlies en risico op fouten<br />
tot gevolg. Daarom is Hysopt gestart met de ontwikkeling van de ‘Hysopt BIM Feeder’, die de koppeling legt tussen beide modellen. ‘Onze ambitie<br />
is: het tekenen en het rekenen naar elkaar toe brengen.’ Hysopt kan voor de ontwikkeling rekenen op een subsidie van VLAIO, het Vlaams<br />
Tekst Filip Van der Elst | Beeld Hysopt<br />
Hysopt is een spin-off van de universiteit<br />
Antwerpen en ontwikkelt software voor het<br />
ontwerpen en doorrekenen van HVAC-installaties.<br />
Recent werkt het bedrijf aan een oplossing<br />
voor een veel voorkomend probleem in de<br />
installatiesector. In grote projecten met complexe<br />
systemen worden doorgaans twee modellen<br />
opgesteld: een rekenmodel en een BIM-model.<br />
Kristof Smits, CTO bij Hysopt, licht toe: “Dit zijn<br />
twee gescheiden modellen, zonder onderlinge<br />
interactie. Karikaturaal zeggen we wel eens dat<br />
BIM-modellen hele mooie tekeningen van nietwerkende<br />
installaties zijn, en dat het Hysoptmodel<br />
minder fraaie tekeningen bevat, maar dan<br />
wel van werkende en geoptimaliseerde systemen.<br />
De gebruikers moeten dubbel werk verrichten: de<br />
systemen twee keer uittekenen en alle concrete<br />
informatie in beide modellen invoeren – denk<br />
maar aan het tekenen van de leidingen en alle<br />
componenten in de juiste volgorde plaatsen. Dat<br />
resulteert niet alleen in tijdverlies, maar ook in<br />
een verhoogde foutenlast”, zegt Smits. ❯<br />
Kristof Smits, CTO bij Hysopt.<br />
‘Karikaturaal zeggen we wel eens dat BIM-modellen hele mooie tekeningen van niet-werkende installaties zijn, en dat het<br />
Hysopt-model minder fraaie tekeningen bevat, maar dan wel van werkende en geoptimaliseerde systemen.’<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 93
Voortdurend iteratief proces<br />
Bovendien komen er extra moeilijkheden bij kijken<br />
wanneer er in de loop van het traject aanpassingen<br />
aan het model plaatsvinden. “In het reken model<br />
wordt het verwarmings systeem conceptueel<br />
uitgedacht. De BIM-modelleur bouwt verder op<br />
dat model en voegt details toe. Die informatie<br />
uit dat tekenmodel zou eigenlijk ook terug naar<br />
het rekenmodel gebracht moeten worden om de<br />
berekeningen verder te verfijnen. Zo is het tekenen<br />
en rekenen een voortdurend iteratief proces, maar<br />
de informatie wordt in de praktijk te weinig van<br />
het ene model naar het andere geïmporteerd.<br />
Dat resulteert in niet correct gesynchroniseerde<br />
informatie, en dus in fouten. We hoorden zelfs van<br />
sommige bedrijven dat ze het teken- en rekenmodel<br />
letterlijk op een A3-papier afdrukken en dan met het<br />
blote oog proberen inschatten of een welbepaalde<br />
component in beide modellen aanwezig is.”<br />
Hysopt is niet de eerste partij die tracht om<br />
rekenfunctionaliteit te integreren in het BIMverhaal:<br />
er bestaan al verschillende plug-ins die<br />
berekeningen toelaten vanuit de BIM omgeving<br />
zelf. “Onze aanpak is echter helemaal anders”,<br />
stelt Smits. “We gaan bewust niet rekenen op<br />
basis van het BIM-model, omdat dit model<br />
onvoldoende informatie bevat over hoe de<br />
installatie is samen gesteld, er is geen ‘syteemsemantiek’.<br />
Boven dien is de user interface van<br />
dat pakket doorgaans niet geschikt voor het<br />
weer geven en analyseren van reken resultaten.<br />
HVAC-ingenieurs zijn overigens meestal niet zo<br />
vertrouwd met een BIM-omgeving.”<br />
Werelden naar elkaar toe brengen<br />
Daarom koos Hysopt voor een andere aanpak:<br />
“Onze BIM Feeder brengt beide werelden zo dicht<br />
mogelijk naar elkaar toe, en zorgt ervoor dat zowel<br />
de BIM-modelleur als de HVAC-ingenieur in hun<br />
vertrouwde omgeving kunnen blijven werken. De<br />
gebruiker kan componenten en andere data vanuit<br />
Hysopt genereren in het BIM-model. En de data<br />
die de BIM-modeleur toevoegt in het tekenmodel,<br />
worden dan weer geïnjecteerd in het Hysoptmodel.<br />
Beide omgevingen worden automatisch<br />
op elkaar gemapt, en zijn volledig en voortdurend<br />
met elkaar gesynchroniseerd. Via validaties kan je<br />
verifiëren of beide modellen nog steeds equivalent<br />
zijn en indien nodig correcties doorvoeren.”<br />
“Beide modellen hebben hun bestaansreden<br />
en moeten dus naast elkaar kunnen bestaan”,<br />
vervolgt Smits. “Het BIM-model zegt hoe het<br />
systeem eruit ziet en hoe het dus moet worden<br />
uitgevoerd, het rekenmodel zegt iets over hoe<br />
het systeem zich gedraagt. Dat is allemaal<br />
waardevolle informatie. Door de koppeling<br />
‘‘HVAC-ingenieurs zijn overigens meestal niet<br />
zo vertrouwd met een BIM-omgeving.’<br />
tussen beide modellen te leggen hebben de<br />
HVAC-ingenieur en de BIM-modeleur alle tools in<br />
handen om op basis van hun eigen gedefinieerde<br />
workflow samen te werken aan een consistent en<br />
gevalideerd reken- en tekenmodel.”<br />
Hysopt verwacht de BIM Feeder vanaf 2022<br />
te kunnen verspreiden. “We werken voor de<br />
ontwikkeling samen met verschillende bedrijven<br />
en leggen ons werk voor aan dit feedback panel.<br />
Geïnteresseerde partijen kunnen hier steeds bij<br />
aansluiten”, besluit Smits. ❚<br />
‘Door de koppeling tussen beide modellen te leggen hebben de HVAC-ingenieur en de BIM-modeleur alle tools in handen om op<br />
basis van hun eigen gedefinieerde workflow samen te werken aan een consistent en gevalideerd reken- en tekenmodel.’<br />
94 | INSTALLATIEENBOUW.BE
INSTALLATIE&BOUW<br />
PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK, HVAC, SANITAIR EN ELEKTRICITEIT<br />
PARTNER WORDEN<br />
VAN INSTALLATIE & BOUW?<br />
Zowel op de website als in de gedrukte<br />
versie bieden we u de mogelijkheid om<br />
onderdeel uit te maken van het overzicht<br />
met de meest gerenommeerde fabrikanten<br />
en toeleverancieres in de branche.<br />
Zo kunt u onder andere:<br />
• Toegevoegd worden als<br />
partner op de servicepagina’s<br />
van het vaktijdschrift<br />
• Een kosteloze vermelding krijgen in<br />
de geheel vernieuwde bedrijvenindex<br />
op installatieenbouw.be<br />
• Een gesponsorde positie met persoonlijke<br />
profielpagina op installatieenbouw.be<br />
verkrijgen<br />
• Uw eigen profielwidget inzetten,<br />
gekoppeld aan de redactionele content,<br />
nieuwsberichten en overige<br />
relevante marketingtools<br />
Ook geïnteresseerd?<br />
• Bel naar +32 50 36 81 70<br />
• Ga naar installatieenbouw.be/adverteren<br />
• Scan de QR code<br />
SCAN DE<br />
QR CODE<br />
Onze projectmanagers vertellen u graag meer over onze<br />
samenwerkingspakketten<br />
installatieenbouw.be
<strong>Installatie</strong>partners<br />
Voor uitgebreide informatie over de<br />
<strong>Installatie</strong>partners, scan deze QR code<br />
met uw smartphone<br />
installatieenbouw.be/bedrijf<br />
A DIVISION OF<br />
AIRX BVBA<br />
Klein Dalenstraat 45D<br />
3020 HERENT<br />
T +32 498 53 76 48<br />
E info@airx.be<br />
W www.airx.be<br />
BOSTIK BENELUX<br />
Denariusstraat 11<br />
4903 RC OOSTERHOUT<br />
T +31 162 491 205<br />
E infonl@bostik.com<br />
W www.bostik.com<br />
COOLWORLD RENTALS BVBA<br />
Adequat NV Business Center<br />
Brusselsesteenweg 159<br />
9090 MELLE<br />
T +32 9 335 26 90<br />
DUCO PROJECTS<br />
Handelsstraat 19<br />
8630 VEURNE<br />
T +32 58 33 00 33<br />
E info@duco.be<br />
W www.duco.eu<br />
T 0800 88900 (gratis)<br />
ANTARGAZ NV<br />
De Kleetlaan 5A<br />
1831 DIEGEM<br />
T +32 2 246 00 00<br />
E info@antargaz.com<br />
W www.antargaz.be<br />
BOTEC NV<br />
Sportstraat 42-44<br />
2160 WOMMELGEM<br />
T +32 3 354 36 18<br />
F +32 3 354 41 92<br />
E info@botec.be<br />
W www.botec.be<br />
E sales@coolworld-rentals.be<br />
W www.coolworld-rentals.com<br />
ELTAKO SCHAKELMATERIAAL<br />
Verdeeld door SERELEC NV<br />
Gasmeterlaan 207<br />
9000 GENT<br />
T +32 9 223 24 29<br />
AQUADOMO<br />
Stropstraat 1<br />
9000 GENT<br />
T +32 9 240 03 91<br />
E info@aquadomo.be<br />
W www.aquadomo.be<br />
CEBEO<br />
Eugène Bekaertlaan 63<br />
8790 WAREGEM<br />
T +32 56 23 80 00<br />
F +32 56 23 80 10<br />
E info@cebeo.be<br />
W www.cebeo.be<br />
DELABIE BENELUX<br />
Kommenstraat 20<br />
1070 BRUSSEL<br />
T +32 2 520 16 76<br />
E info@delabiebenelux.com<br />
F +32 9 225 46 79<br />
E info@serelec.be<br />
W www.eltako.be<br />
W www.delabiebenelux.com<br />
EURO-INDEX BV<br />
BEGETUBE NV<br />
Kontichsesteenweg 53/55<br />
2630 AARTSELAAR<br />
T + 32 3 870 71 40<br />
F + 32 3 877 55 75<br />
E info@begetube.com<br />
W www.begetube.com<br />
COLT INTERNATIONAL NV<br />
Zandvoortstraat 5<br />
2800 MECHELEN<br />
T +32 15 28 60 80<br />
F +32 15 27 08 28<br />
E info@be.coltgroup.com<br />
W www.coltinfo.be<br />
Leuvensesteenweg 607<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 757 92 44<br />
F +32 2 757 92 64<br />
E verkoop@euro-index.be<br />
W www.euro-index.be<br />
DEN BRAVEN BENELUX B.V.<br />
BELIMO<br />
Riezebosweg 5<br />
8171 MG VAASSEN<br />
T +31 578 57 68 36<br />
E info@belimo.nl<br />
CLIMAWAYS BVBA<br />
Uilenbaan 148b<br />
2160 WOMMELGEM<br />
T +32 3 218 77 50<br />
E info@climaways.be<br />
Denariusstraat 11<br />
4903 RC OOSTERHOUT<br />
T +31 16 24 910 00<br />
E info@denbraven.nl<br />
FACQ<br />
Leuvensesteenweg 536<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +21 2 719 85 11<br />
E info@facq.be<br />
W www.belimo.nl<br />
W www.climaways.be<br />
W www.denbraven.com/nl-nl<br />
W www.facq.be<br />
96 | INSTALLATIEENBOUW.BE
<strong>Installatie</strong>partners<br />
Voor uitgebreide informatie over de<br />
<strong>Installatie</strong>partners, scan deze QR code<br />
met uw smartphone<br />
installatieenbouw.be/bedrijf<br />
FERNOX<br />
- Alpha Metals Belgium NV -<br />
Hoge Mauw 1050<br />
2370 ARENDONK<br />
T +32 14 44 50 01<br />
HENCO INDUSTRIES NV<br />
Toekomstlaan 27<br />
2200 HERENTALS<br />
T +32 14 28 56 60<br />
E info@henco.be<br />
ITHO DAALDEROP BELGIUM BVBA<br />
Brusselsesteenweg 498<br />
1731 ZELLIK<br />
T +32 2 20 796 30<br />
E info@ithodaalderop.be<br />
W www.ithodaalderop.be<br />
PRIMAGAZ<br />
Kanaalweg 87<br />
3980 TESSENDERLO<br />
T +32 13 61 82 00<br />
E info@primagaz.be<br />
W www.primagaz.be/nl-be<br />
E belgium@fernox.com<br />
W www.henco.be<br />
W www.fernox.com<br />
LEDVANCE<br />
HELIA<br />
Z.1 Researchpark 310<br />
REMEHA NV<br />
FLAMCO BELUX<br />
Monnikenwerve 187/1<br />
8000 BRUGGE<br />
T +32 50 31 67 16<br />
E info@flamco.be<br />
Puursesteenweg 363<br />
2880 BORNEM<br />
T +32 3 899 40 40<br />
E info@helia-elektro.be<br />
W www.helia-elektro.be<br />
1731 ZELLIK<br />
T +32 (0)2 550 68 20<br />
E benelux@ledvance.com<br />
W www.benelux.ledvance.com<br />
Koralenhoeve 10<br />
2160 WOMMELGEM<br />
T +32 3 286 85 50<br />
F +32 3 354 54 30<br />
E info@remeha.be<br />
W www.remeha.be<br />
W www.flamcogroup.com<br />
gas.be<br />
GAS.BE<br />
Masuiplein 15<br />
1000 BRUSSEL<br />
T +32 2 383 02 00<br />
E info@gas.be<br />
INFORMAZOUT<br />
Dauwstraat 12<br />
1070 BRUSSEL<br />
T +32 78 15 21 50<br />
F +32 2 523 97 88<br />
E info@informazout.be<br />
LINUM EUROPE NV<br />
Pieter Verhaeghestraat 20<br />
8520 KUURNE<br />
T +32 56 35 92 94<br />
F +32 56 35 88 47<br />
E info@linum.eu<br />
W www.linum.eu<br />
RENSON® VENTILATION NV<br />
Industriezone 2 Vijverdam<br />
Maalbeekstraat 10<br />
8790 WAREGEM<br />
T +32 56 62 71 11<br />
F +32 56 60 28 51<br />
E info@renson.be<br />
W www.gas.be<br />
W www.informazout.be/nl<br />
W www.renson.be<br />
GRUNDFOS BELUX<br />
Boomsesteenweg 81-83<br />
2630 AARTSELAAR<br />
INTRATONE<br />
Kuiperbergweg 40<br />
PREFLEX<br />
Elisabethlaan 153<br />
9400 NINOVE<br />
REXEL<br />
Zuiderlaan 91<br />
1731 ZELLIK<br />
T +32 3 870 73 00<br />
1101 AG AMSTERDAM<br />
T +32 54 34 46 64<br />
T +32 2 482 48 48<br />
F +32 3 870 73 01<br />
T +32 50 30 301<br />
E info@preflex.com<br />
E info@rexel.be<br />
W www.grundfos.nl<br />
W www.intratone.be<br />
W www.preflex.be<br />
W www.rexel.be<br />
INSTALLATIEENBOUW.BE | 97
<strong>Installatie</strong>partners<br />
Voor uitgebreide informatie over de<br />
<strong>Installatie</strong>partners, scan deze QR code<br />
met uw smartphone<br />
installatieenbouw.be/bedrijf<br />
SWEGON BELGIUM NV<br />
TROX BELGIUM NV<br />
RITTAL NV<br />
Stokkelaar 8<br />
9160 LOKEREN<br />
Chaussée de Tirlemont 102<br />
5030 GEMBLOUX<br />
T +32 81 62 52 52<br />
E info@swegon.be<br />
W www.swegonbelux.be<br />
Paepsemlaan 18g<br />
1070 BRUSSEL<br />
T +32 2 522 07 80<br />
F +32 2 520 21 78<br />
E info@trox.be<br />
VENTILINE NV<br />
Nijverheidslaan 1524<br />
3660 OUDSBERGEN<br />
T +32 89 50 40 02<br />
F +32 89 41 49 43<br />
T +32 9 353 91 11<br />
F +32 9 355 68 62<br />
W www.trox.be<br />
E info@ventiline.be<br />
W www.ventiline.be<br />
E info@rittal.be<br />
W www.rittal.be<br />
TESTO NV/SA<br />
Industrielaan 19<br />
1740 TERNAT<br />
UBBINK<br />
VIEGA<br />
SIEDLE<br />
Antwerpsestraat 20<br />
2840 REET<br />
T +32 3 880 56 00<br />
F +32 3 880 56 09<br />
E info@siedle.be<br />
W www.siedle.be<br />
T +32 2 582 03 61<br />
F +32 2 582 62 13<br />
E info@testo.be<br />
W www.testo.com<br />
Jan Samijnstraat 9<br />
9050 GENTBRUGGE<br />
T +32 9 237 11 00<br />
E info.bouw@ubbink.be<br />
W www.ubbink.com/nl-be<br />
Planet I business park<br />
Tollaan 101 c<br />
1932 SINT-STEVENS-WOLUWE<br />
T +32 2 551 55 10<br />
F +32 2 503 14 33<br />
E info@viega.be<br />
W www.viega.be<br />
THERMOCOMFORT<br />
VASCO GROUP NV<br />
SPIROTECH<br />
Essenschotstraat 1<br />
3980 TESSENDERLO<br />
T +32 800 78 888<br />
W www.spirotech.be<br />
Paardenmarkt 83<br />
2000 ANTWERPEN<br />
T +32 3 231 88 84<br />
F +32 3 231 01 74<br />
E info@thermocomfort.be<br />
W www.engels.be<br />
Kruishoefstraat 50<br />
3650 DILSEN<br />
T +32 89 79 <strong>04</strong> 11<br />
F +32 89 79 05 00<br />
W www.vasco-group.eu<br />
VIESSMANN<br />
Hermesstraat 14<br />
1930 ZAVENTEM (Nossegem)<br />
T +32 2 712 06 66<br />
F +32 2 725 12 39<br />
E info@viessmann.be<br />
W www.viessmann.be<br />
STULZ GROEP BV<br />
Weverij 9<br />
TRIMBLE<br />
Duboisstraat 39<br />
2060 ANTWERPEN<br />
VENTILAIR GROUP<br />
Pieter Verhaeghestraat 8<br />
8520 KUURNE<br />
WAGO BELUX<br />
Excelsiorlaan 11<br />
1185 ZE AMSTELVEEN<br />
T +32 3 289 01 01<br />
T +32 56 36 21 20<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +31 20 545 11 11<br />
F +32 3 297 <strong>04</strong> <strong>04</strong><br />
F +32 56 36 21 21<br />
T +32 2 717 90 90<br />
E info@stulz.nl<br />
E info_bnl@trimble.com<br />
E be@ventilairgroup.com<br />
E info-be@wago.com<br />
W www.stulz.nl<br />
W www.trimble.com<br />
W www.ventilairgroup.be<br />
W www.wago.com/be-nL<br />
98 | INSTALLATIEENBOUW.BE
Vervang je<br />
+20<br />
jaar<br />
oude gasketel<br />
& bespaar €500<br />
gas.be/positieveenergie