De Wilde Roos #4 - uitgave februari 2021
Leven als ging je nooit dood is in de vorige eeuw geschreven door Nazim Hikmet maar spreekt nog altijd tot de verbeelding. De verbeelding is dat we naar elkaar kijken, naar elkaar omkijken, én elkaar zien. Ik zeg verbeelding omdat ontmenselijking, vervreemding en ont-heemding aan de orde van de dag zijn. Waardoor we vaak bezig zijn met overleven. Maar niet altijd met leven alsof we nooit dood gingen. Dank dat het NIVON mij de kans heeft geboden de Koos Vorrinklezing uit te spreken. Het NIVON waar ook ik een beetje gevormd ben in de huizen. Waar ik vroeger via DIDF actief was voor de emancipatie van arbeiders met een migrantenachtergrond. Waar ik één van mijn eerste presentaties heb mogen geven. Waar ik heb geleerd te denken over politiek en maatschappij. Waar ik heb leren spreken voor een publiek. Waar ik werd aangemoedigd en een duw in de rug kreeg om te denken en te spreken. ------------- Dit is de vierde uitgave in de hernieuwde reeks van De Wilde Roos. Het is de volledige tekst van de Koos Vorrinklezing uitgesproken op 1 mei 2020 door Merijn Oudenampsen in het Koos Vorrinkhuis in Lage Vuursche, één van de dertien natuurvriendenhuizen van het Nivon. De Wilde Roos was een “bonte rij van kleine geschriften” onder redactie van Koos Vorrink. De serie werd uitgegeven voor het Instituut voor Arbeidersontwikkeling [IvAO]. De eerste Wilde Roos verscheen in 1927. De werkgroep Nivon Historie kreeg een paar exemplaren ervan in handen. Dat was voor ons de aanleiding De Wilde Roos een nieuw leven te geven. Niet omdat we kritiekloos staan tegenover Koos Vorrink, zeker niet, maar omdat het voor ons een goede vorm lijkt discussie binnen het Nivon te voeden.
Leven als ging je nooit dood is in de vorige eeuw geschreven door Nazim Hikmet maar spreekt nog altijd tot de verbeelding. De verbeelding is dat we naar elkaar kijken, naar elkaar omkijken, én elkaar zien. Ik zeg verbeelding omdat ontmenselijking, vervreemding en ont-heemding aan de orde van de dag zijn. Waardoor we vaak bezig zijn met overleven. Maar niet altijd met leven alsof we nooit dood gingen.
Dank dat het NIVON mij de kans heeft geboden de Koos Vorrinklezing uit te spreken. Het NIVON waar ook ik een beetje gevormd ben in de huizen. Waar ik vroeger via DIDF actief was voor de emancipatie van arbeiders met een migrantenachtergrond. Waar ik één van mijn eerste presentaties heb mogen geven. Waar ik heb geleerd te denken over politiek en maatschappij. Waar ik heb leren spreken voor een publiek. Waar ik werd aangemoedigd en een duw in de rug kreeg om te denken en te spreken.
-------------
Dit is de vierde uitgave in de hernieuwde reeks van De Wilde Roos. Het is de volledige tekst van de Koos Vorrinklezing uitgesproken op 1 mei 2020 door Merijn Oudenampsen in het Koos Vorrinkhuis in Lage Vuursche, één van de dertien natuurvriendenhuizen van het Nivon.
De Wilde Roos was een “bonte rij van kleine geschriften” onder redactie van Koos Vorrink. De serie werd uitgegeven voor het Instituut voor Arbeidersontwikkeling [IvAO]. De eerste Wilde Roos verscheen in 1927. De werkgroep Nivon Historie kreeg een paar exemplaren ervan in handen. Dat was voor ons de aanleiding De Wilde Roos een nieuw leven te geven. Niet omdat we kritiekloos staan tegenover Koos Vorrink, zeker niet, maar omdat het voor ons een goede vorm lijkt discussie binnen het Nivon te voeden.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
No. 4
Sadet Karabulut
LEVEN ALS
GING JE
NOOIT DOOD
EEN BONTE RIJ
KLEINE GESCHRIFTEN
UITGEGEVEN VOOR
NIVON - Nederlands Instituut voor Volksontwikkeling en Natuurvriendenwerk
Uitgever: Nivon Natuurvrienden Nederland
Plantage Middenlaan 2f, 1018 DD Amsterdam
info@nivon.nl I www.nivon.nl
© 2021 Sadet Karabulut I Nieuwe editie nr. 4, februari 2021
Omslagontwerp: © Sabine Baumgarten naar het origineel van Fré Cohen
Auteursfoto: © Sadet Karabulut
Opmaak binnenwerk: Sabine Baumgarten, Arnhem
Geprint op chloorvrij biotop naturel papier (TCF)
Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden met betrekking tot (foto) materiaal
te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn of haar materiaal zonder voorafgaande
toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden.
De volledige tekst van de vierde Koos Vorrinklezing
Uitgesproken door Sadet Karabulut,
Tweede Kamerlid voor de Socialistische Partij
Op 1 mei 2020 in het Koos Vorrinkhuis
Vooraf
De Wilde Roos was een “bonte rij van kleine geschriften” onder
redactie van Koos Vorrink. De serie werd uitgegeven voor het
Instituut voor Arbeidersontwikkeling [IvAO]. De eerste Wilde
Roos verscheen in 1927. De werkgroep Nivon Historie kreeg
een paar exemplaren ervan in handen. Dat was voor ons de
aanleiding De Wilde Roos een nieuw leven te geven. Niet omdat
we kritiekloos staan tegenover Koos Vorrink, zeker niet, maar
omdat het voor ons een goede vorm lijkt discussie binnen het
Nivon te voeden.
Het IvAO is in 1924 opgericht door de Sociaal Democratische
Arbeiders Partij en het Nederlands Verbond van Vakverenigingen.
In 1960 is de naam veranderd in Nederlands Instituut voor
Volksontwikkeling en Natuurvriendenwerk, Nivon.
Koos Vorrink was in de eerste jaren van het Instituut bezoldigd
bestuurder. Via hem en anderen zouden de ideeën van het
cultuursocialisme, afkomstig van de Belg Hendrik de Man, ook
ingang vinden bij het Instituut.
Natuurlijk moesten de economische omstandigheden van
de arbeiders worden verbeterd. Maar dat niet alleen. Bij de
nieuwe maatschappij behoorde ook de gemeenschapszin en
een andere cultuur voor iedereen. De algemene ontplooiing
van alle menselijke kwaliteiten was deel van dat gedachtegoed.
Niet alleen door de verwerving van algemene kennis maar juist
ook het ontwikkelen van het vermogen tot moreel oordelen
en kritisch denken. Mede door de Arbeidersavondscholen werd
aan arbeiders de kans gegeven zich te ontwikkelen. Geschoolde
arbeiders zouden beter in staat zijn collectief de strijd aan te gaan
voor een socialere samenleving. Daarnaast was een doel van het
IvAO om die geschoolde arbeiders te vormen tot het kader van
de democratisch socialistische beweging.
Dit is de vierde uitgave in de hernieuwde reeks van De Wilde
Roos. Het is de volledige tekst van de Koos Vorrinklezing uitgesproken
op 1 mei 2020 door Sadet Karabulut in het Koos Vorrinkhuis
in Lage Vuursche, één van de dertien natuurvriendenhuizen
van het Nivon.
Namens de redactie
Dannie Brus en Sjoerd Kemeling
Leven is geen grapje,
je moet in grote ernst leven,
zoals bijvoorbeeld een eekhoorntje,
dus zonder daarbuiten of daarna iets extra’s te verwachten,
je moet je dus uit alle kracht voor het leven inzetten.
Je moet leven serieus nemen,
dus zo, dat je bijvoorbeeld
met je armen op je rug gebonden, en je rug tegen de muur,
of in het lab,
in een witte jas, met een enorme bril,
kunt sterven voor de mensen,
en wel voor mensen die je zelf nooit hebt gezien
en zonder dat iemand je ertoe dwong
en ook nog eens terwijl je weet dat het mooiste
wat je hebt en het meest waarachtige leven is.
(…)
Dus in welke toestand, op welke plek ook
moet je leven als ging je nooit dood...
Nâzim Hikmet (1901-1963)
vertaling: Wim van den Munkhof
1
Leven als ging je nooit dood
Leven als ging je nooit dood is in de vorige eeuw geschreven
door Nazim Hikmet maar spreekt nog altijd tot de verbeelding.
De verbeelding is dat we naar elkaar kijken, naar elkaar omkijken,
én elkaar zien.
Ik zeg verbeelding omdat ontmenselijking, vervreemding en ontheemding
aan de orde van de dag zijn. Waardoor we vaak bezig
zijn met overleven. Maar niet altijd met leven alsof we nooit dood
gingen. Nu misschien noodgedwongen iets meer dan anders
doen we dat wel.
Het doet mij goed om hier te staan. Dank dat het NIVON mij
de kans heeft geboden de Koos Vorrinklezing uit te spreken. Het
NIVON waar ook ik een beetje gevormd ben in de huizen.
Waar ik vroeger via DIDF actief was voor de emancipatie van
arbeiders met een migrantenachtergrond. Waar ik één van mijn
eerste presentaties heb mogen geven. Waar ik heb geleerd te
denken over politiek en maatschappij. Waar ik heb leren spreken
voor een publiek. Waar ik werd aangemoedigd en een duw in de
rug kreeg om te denken en te spreken.
“Het meest revolutionaire wat je kunt doen is luidkeels
verkondigen wat er op dit moment aan het gebeuren is.”
(Rosa Luxemburg)
2
Wat gebeurt er op dit moment?
Wat kunnen wij daarvan leren?
Het coronavirus raast als een dolle over de wereld heen. Bijna 3
miljoen mensen zijn besmet, bijna 200.000 mensen overleden in
meer dan 200 landen. Een biologisch massavernietigingswapen.
Het coronavirus heeft ook ons land getroffen. Waar begin februari
onze regering nogal laconiek reageerde werd vrij snel daarna de
ernst van de crisis duidelijk en zijn serieuze maatregelen getroffen
om de crisis te overkomen.
Nu worden tientallen miljarden vrijgemaakt om de gevolgen van
de crisis op te vangen. Het IMF en CPB voorspellen een diepe
economische crisis.
In het meest kapitalistische land ter wereld, de VS, is de situatie
nog schrijnender vanwege het groot aantal onverzekerden en
de hoge kosten die mensen voor zorg moeten betalen. Terwijl
ontwikkeling van het vaccin cruciaal is, is op de bijdrage aan de
Wereldgezondheidsorganisatie gekort door de VS.
Er is momenteel een overvloed aan bommen, granaten en permanente
oorlog in de wereld. Maar een schrijnend tekort aan
mondkapjes, vaccins en preventieve maatregelen.
3
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, António Guterres,
deed een oproep tot een wereldwijd staakt-het-vuren. Dat is
geblokkeerd door de VS en Rusland in de Verenigde Naties.
Het virus raakt iedereen maar de allerarmsten betalen de hoogste
prijs. De bewoners in de sloppenwijken in India, migrantenwerkers
en de mensen die leven in oorlog, kunnen fysiek simpelweg
geen anderhalf meter afstand houden.
De geopolitieke strijd tussen de VS en China is opgelaaid. Terwijl
internationale samenwerking juist nu nodig is. Nederland neemt
als eigen land eerst houding aan in de EU. En Rusland en Cuba
zetten hun beste beentje voor door de Italianen als eerste te
helpen.
Door de gezondheidscrisis hebben we plots frontliniemedewerkers.
De publieke sector is vitaal gaan heten. Ironisch genoeg jarenlang
verwaarloosd door neoliberalen vanwege de heilige graal
van de markt, bezuinigingsfetisjisme en dito economische rekenmodellen.
We zitten nog midden in de crisis. Wat gaat komen kan ik niet
zien. Maar we kunnen al wel vaststellen dat niet de miljonairs,
multinationals of aandeelhouders ons door de crisis helpen maar
overheden. Dat niet bezuinigen op de publieke sector onze redding
is, maar investeren.
4
820 miljoen mensen gaan iedere dag met honger naar bed. 135
miljoen mensen zijn aangewezen op voedselhulp. Voor Afrika en
het Midden-Oosten dreigt nog meer honger als gevolg van de
pandemie. Zonder ingrijpen zal het aantal mensen in de wereld
dat voedselhulp nodig heeft verdubbelen. Vooral mensen in conflictgebieden
en in vluchtelingenkampen dreigen dood te gaan.
Miljoenen mensen.
Maar er is meer dan genoeg voor iedereen. Volgens OXFAM
NOVIB bezitten zo’n 2000 miljardairs meer dan 4,6 miljard mensen
op aarde. Dat is 60% van de wereldbevolking. Bijna de helft
van de wereldbevolking leeft nog steeds van minder dan $5.50
per dag. Een economie die werkt voor de machtigen op aarde.
Dat is ook wat nu aan de hand is. Vooral voor de machtigen die
zich sterke mannen wanen. Die weer ritselen voor andere sterke
mannen. En vrouwen achterstellen. Vrouwen worden achtergesteld
in het kapitalisme. De kapitalistische economie is seksistisch.
Terwijl meisjes en vrouwen veel werk verrichten, krijgen ze er niet
voor betaald. Terwijl vrouwen de grootste klappen vangen van
de crises, hebben zij de minste zeggenschap. Al helemaal in de
armste landen. In de landen die ook zijn volgestopt met schulden.
De geglobaliseerde voedselketen en handel dragen niet alleen bij
aan voedselonzekerheid en tekorten maar ook aan ongelijkheid
en de klimaat- en ecologische crisis. Arme landen blijven arm
omdat ons land een paradijs is voor grote bedrijven die wel
5
profiteren van de rijkdom die landen te bieden hebben maar
weigeren belasting af te dragen.
Nederland moet net als andere landen komen tot eerlijke
handel. Waarbij lokale gemeenschappen, mensenrechten, natuur
en klimaat voorop worden gesteld. Het hyperkapitalisme voedt
de opkomst van autoritaire leiders zoals Trump, Bolsonaro en
Erdogan. Maar ook futiele conservatieve figuren zoals made in
Holland Thierry Baudet doen een duit in het zakje. Een grote bek.
Zo veel mogelijk verdienen. Zo min mogelijk belasting betalen is
de beloning.
Terwijl het geld bij de superrijken tegen de plinten klotst worden
de lasten op mensen die wel werken voor hun geld afgewenteld.
En wordt een hypotheek genomen op toekomstige generaties.
In Nederland zijn er werkende armen, arme kinderen en onzekere
jongeren. Kennis, macht en inkomen is geconcentreerd in
handen van een steeds kleinere groep mensen.
Dat ondermijnt de democratie. Dat ondermijnt het collectief. De
helft van de Nederlanders heeft geen vermogen. Een hele kleine
groep van 10% heeft 62% van het vermogen in handen.
Terwijl arbeid steeds zwaarder wordt belast, krijgt kapitaal steeds
meer vrij spel. Meer ongelijkheid, meer onzekerheid, meer gevoelens
van onveiligheid. Zie hier de speelruimte die rechts-radicalen
en populisten hebben.
6
Eerlijk zou zijn om deze verhoudingen om te draaien. Door miljonairs,
multinationals en aandeelhouders de crisis te laten betalen.
Door miljonairs veel meer en mensen die echt werken veel minder
te laten betalen. Zodat de politiek en economie eerlijk wordt
en werkt voor velen.
Te beginnen met het verhogen van het wettelijk minimumloon
naar veertien euro per uur voor miljoenen mensen in Nederland
die op de rand van armoede leven. Die werken maar toch niet
kunnen leven. Deze door de vakbond FNV gevoerde campagne
tegen ongelijkheid verdient brede steun. Lang leve de arbeid. Wereldwijd.
Lang leve 1 mei.
Een eerlijk loon kan ook bijdragen aan bescherming van natuur en
milieu. De snelle opwarming van de aarde is één van de grootste
bedreigingen voor mensen. De natuur wordt slecht behandeld en
raakt op drift.
Ondanks de ondertekening van de overeenkomst in Parijs om
de opwarming van de aarde te beperken tot 1.5°C neemt de
wereldwijde uitstoot nog steeds toe. Smeltende ijskappen, ontbossing,
natuurrampen, biodiversiteit die verloren gaat.
De klimaat- en ecologische crisis kan aangepakt worden. Onlangs
pleitten 170 wetenschappers ervoor de coronacrisis aan te grijpen
om eindelijk stappen te zetten. Zij pleiten voor kwijtschelding
van schulden waarmee de rijke landen werknemers en arme lan-
7
den hebben opgezadeld. Ook zouden volgens deze wetenschappers
vervuilende industrieën niet langer beloond moeten worden
met subsidies maar zou een economie ingericht moeten worden
die werkt voor velen. Geen miljarden subsidie aan de fossiele olieen
gasindustrie maar investeringen in de transitie naar een duurzame
economie met groene banen en een betaalbaar huis voor
iedereen.
Klimaatpolitiek dient hand in hand te gaan met bestrijding van de
ongelijkheid en democratisering van de economie. Geen biomassacentrale’s
meer tegen de wil van plaatselijke gemeenschappen
maar lokale energiecoöperaties. Geen hoge energierekeningen
voor de mensen met de laagste inkomens maar op ieder dak een
zonnepaneel.
Naast de klimaatcrisis is ook de nucleaire- en atoomcrisis een
enorme bedreiging voor de mensheid. Atoomwetenschappers
hebben dit jaar de doomsday clock vooruit gezet van twee voor
twaalf naar 100 seconden voor twaalf. De dreiging is vergelijkbaar
met de gevaarlijkste periodes uit de Koude Oorlog.
In plaats van ontwapening jagen regeringen elkaar op voor steeds
meer militaire uitgaven. De teller staat inmiddels op 1900 miljard
dollar. Daarbij niet meegerekend de modernisering van kernwapens
van alleen grootmacht Amerika al voor 1000 miljard dollar.
De sterke mannen wedijveren om militaire en economische dominantie
te behouden. Dominantie over grondstoffen, over regio’s
8
en over de winsten voor het kapitaal. Dit modern imperialisme
verdient geen steun. Ook niet onder de noemer van steun geven
aan ‘de strijd tegen het terrorisme’.
Terwijl na de val van de muur en een einde aan de sovjets we
het paradijs op aarde zouden krijgen, hebben we al decennia te
maken met permanente oorlogsvoering. Het midden-oosten ligt
in puin, er worden nieuwe oorlogen voorbereid. Op Afrika wordt
neokoloniaal beleid toegepast. Het extremistisch geweld neemt
toe en Europa maakt zich klaar voor een nieuwe ronde Koude
Oorlog en militarisering.
Als wij vredespolitiek niet afdwingen wordt keer op keer gekozen
voor politiek met de wapens. Voor nieuwe kernwapens, voor
steun aan dictators wereldwijd wanneer ze bereid zijn mee te
werken aan het versterken van de eigen belangen.
Mensenrechten komen zo steeds weer op de laatste plaats te
staan. Volksopstanden voor sociale rechtvaardigheid worden
neergeslagen. Vluchtelingen en migranten aangewezen als zondebokken.
Het is aan ons om op te staan tegen de oorlogspolitiek, militarisering
en het imperialisme aan te klagen. Hier moeten we verantwoordelijkheid
voor durven nemen. Wie legt anders verantwoordelijkheid
af voor doden en gewonden in een oorlog?
Wie is eerlijk over wat oorlog betekent?
9
In de paar jaar dat ik nu woordvoerder Buitenlandse Zaken ben
heb ik een aantal dingen geleerd. Dat buitenlandpolitiek aan elkaar
hangt van hypocrisie, eigenbelang en imperialisme. Dat deelname
aan missies altijd gepaard gaat met leugens.
Dat was zo met politieke steun van Nederland aan de Irak oorlog.
Met de inmiddels negentien jaar durende oorlog in Afghanistan
en ook met de strijd tegen ISIS in Irak en Syrië.
Waar het doel was terroristen te bestrijden, zijn jihadisten gesteund
door Nederland in Syrië. Waar het de bedoeling was geen
burgerdoden te maken, of tenminste het parlement hierover te
informeren, is jarenlang gelogen over één van de dodelijkste Nederlandse
bombardementen ooit. Leugens die aan het licht zijn
gekomen door journalisten, mensenrechtenorganisaties en ngo’s
en jarenlange inzet van een handvol volksvertegenwoordigers.
Dat is niet eerlijk. En al helemaal geen eerlijke politiek. Dus laten
we dit jaar stilstaan bij 75 jaar vrijheid. Maar ook bezinnen op de
permanente oorlog die elders nog altijd in onze naam wordt gevoerd.
Wanneer we 75 jaar vrijheid herdenken, laten we dan ook
stilstaan bij de imperiale oorlog die in onze naam, werd gevoerd in
Indonesië, direct na de bevrijding. Wanneer we 75 jaar vrijheid en
veiligheid vieren, zullen we bezinnen op nieuwe oorlogen die op
de loer liggen. Wanneer we 75 jaar vrijheid vieren, laten we dan
opkomen voor eenieders vrijheid de komende 75 jaar. Zodat de
wereld beter wordt. Zodat we nog 75 jaar in vrede en veiligheid
kunnen leven.
10
Hoe pijnlijk is het dat in het jaar waarin we 75 jaar vrijheid vieren,
aan de randen van Europa duizenden mensen als beesten klem
zitten. In overvolle vluchtelingenkampen. Misbruikt door politiek
leiders voor eigen politiek gewin. De Turkijedeal, ontschepingsplatforms,
prikkeldraad en muren, niets is de huidige generatie leiders
te gek om mensen te weren.
Alleen geldt hier het eenvoudige principe: als mensen geen eten
hebben, dan komen ze het halen. Als mensen worden bestookt
met bommen, dan slaan ze op de vlucht. Als landen worden leeg
geroofd, als vuile deals worden gemaakt met dictators, dan betaalt
de bevolking daar een prijs voor. De velen, niet de enkelen. Wij.
Niet alleen zij. Iemand die dit op voortreffelijke wijze beschrijft in
haar boek ‘Niemand wil ze hebben’, is Linda Polman. Zij onderzocht
hoe vluchtelingen vaak door toedoen van diezelfde Europese
leiders door oorlog en massale wapenleveranties worden
verdreven van huis en haard. Zij schrijft:
“De Europese wapenhandel bestaat als een ecosysteem in de
wereld van vluchtelingenproducerende landen. Vanaf de eeuwwisseling
exporteerden EU-lidstaten naar schatting voor meer
dan 100 miljard euro aan wapens naar het Midden-Oosten en
Noord-Afrika. Ze worden gebruikt en hergebruikt in conflicten die
miljoenen vluchtelingen veroorzaken. [...] Diezelfde wapenindustrie
verdient vervolgens aan de mensen die vluchten voor de Europese
kogels door de techniek voor bewaking van grenzen en detentiecentra
te leveren.’”
11
Ook Nederlands staat in de top tien wapenexporterende landen.
Ook al gelden voor een aantal landen na zware parlementaire
druk, restricties. Nederland loopt braaf achter de VS en NAVO
aan met permanente oorlogsvoering, sluit deals met dictators en
verkoopt wapens aan diezelfde landen.
De vluchtelingencrisis is onderdeel van de grotere crisis van het
kapitaal. En staat niet op zichzelf. Vluchtelingen zijn mensen. Mensen
die het slechter hebben dan wij. In plaats van hen te verketteren
of te weren, moeten we het systeem dat vluchtelingen
produceert aanklagen en veranderen.
Met 75 jaar vrijheid in het achterhoofd, de geschiedenis kennende,
is meeveren met radicaal-rechtse zondebokpolitiek geen optie.
Wie niet wil dat mensen vluchten, moet hen voeden, niet bestoken
met bommen. Wie niet wil dat mensen het komen halen bij
de miljonair of in de rijke landen, moet geen muren bouwen maar
belasting betalen. Bouw muren voor het vernietigende kapitaal
maar bruggen voor mensen. Beteugel het geglobaliseerde kapitaal
dat zo verwoestend werkt op de mensheid. Sluit niet uit, de mens
die racisme en uitsluiting aanklaagt, maar sluit racisme uit. Strijd
voor gelijke rechten en plichten, zonder te wijzen naar de ander.
De velen kunnen het winnen van de enkelen. Als we ons niet
laten verdelen.
Het is nu weer crisis. Iedere crisis wordt aangegrepen om de gevestigde
belangen te verzekeren zoals Naomi Klein in the Shock-
12
doctrine haarfijn aantoont en ook nu weer voor waarschuwt.
Dat was zo na de financiële crisis. Dat zal na de coronacrisis niet
anders zijn. Dus moeten we juist nu durven dromen, durven strijden
en durven eisen sociale rechtvaardigheid voor iedereen. Weg
met de barbarij! Op naar een rechtvaardige samenleving. Een
samenleving waarin mensen mogen dromen. Een samenleving
waarin menselijke waardigheid voorop staat. Waarbij niet langer
het kapitaal, de winsten of particuliere belangen centraal staan
maar een politiek die werkt voor de velen.
Een politiek die toewerkt naar een maatschappij waarin alle
mensen vrij zijn van onderdrukking, uitbuiting en vervreemding.
Een maatschappij vrij van armoede, oorlog en racisme.
Daarvoor is om te beginnen nodig, verwerping van het neoliberalisme,
duidelijke politieke eisen voor en door velen. Een eerlijke politiek en
economie die werkt voor de velen. Een politiek die afstapt van dwingende
neoliberale rekenmodellen en spreadsheets maar de mens en
liefde voor de mens, natuur en milieu voorop stelt. Niet van bovenaf
opgelegd maar van onderop opgebouwd.
Radicaal democratisch.
Internationaal. Niet alleen in ons land maar overal ter wereld.
Eerlijke politiek begint bij de basis. Bij mensen.
Bij de liefde en verbeelding voor een beter leven voor velen in de
wereld.
Leven als ging je nooit dood.
13
Referenties
Yasama Dair, Nazim Hikmet, vertaling: Wim van den Munkhof
Oxfam, Time to care, januari 2020
WRR-verkenning, Hoe ongelijk is Nederland? Een verkenning van de
ontwikkeling en gevolgen van economische ongelijkheid, 2014
Food and Agriculture Organization of the United Nations, the State of
Food Security and Nutrition in the World, 2019
Trouw, Manifest van 170 wetenschappers: het is een blunder als we
niet groener uit de coronacrisis komen, 11 april 2020
SIPRI, Trends in World Military Expenditure, 2019, 27 april 2020
Linda Polman, Niemand wil ze hebben, 2019
FNV. Voor 14 campagne, www.voor14.nl
14
15
Jacobus Jan (Koos) Vorrink
Vlaardingen, 7 juni 1891 – Amsterdam, 19 juli 1955
16
Fotocredit: Wim van der Ende
De Koos Vorrinklezing
De Koos Vorrinklezing wordt elk jaar op 1 mei uitgesproken in
het Koos Vorrinkhuis te Lage Vuursche, een van de 13 natuurvriendenhuizen
van het Nivon. Het thema van elke lezing is de
actuele stand van zaken in de linkse beweging. De spreker wordt
nadrukkelijk gevraagd in zijn of haar verhaal voorstellen te doen
voor de toekomstige agenda van de linkse beweging.
Op 1 mei 2017 is de eerste Koos Vorrinklezing uitgesproken
door Jan Pronk. De tweede lezing in deze reeks werd in 2018
uitgesproken door Dr. Kathlijne Buitenweg. De derde lezing werd
in 2019 uitgesproken door Merijn Oudenampsen. De vierde
lezing werd in 2020 uitgesproken door Sadet Karabulut.
De Koos Vorrinklezing wordt elk jaar in digitale en gedrukte
vorm uitgebracht onder de titel De Wilde Roos. De digitale
versie is te vinden via https://nivon.nl/de-wilde-roos/
Een programmacommissie bereidt de jaarlijkse Koos Vorrinklezing
inhoudelijk voor en organiseert in de loop van het jaar
meerdere bijeenkomsten rond het thema van de lezing. Heeft
u interesse en wilt u meewerken in deze programmacommissie
meldt u dan per email aan: vz.koosvorrink@nivon.nl
17
Koos Vorrinklezing 2020
Uitgesproken door
Sadet Karabulut
Leven als ging je nooit dood is in de vorige
eeuw geschreven door Nazim Hikmet maar
spreekt nog altijd tot de verbeelding. De
verbeelding is dat we naar elkaar kijken,
naar elkaar omkijken, én elkaar zien. Ik
zeg verbeelding omdat ontmenselijking,
vervreemding en ont-heemding aan de orde van de
dag zijn. Waardoor we vaak bezig zijn met overleven.
Maar niet altijd met leven alsof we nooit dood gingen.
Dank dat het NIVON mij de kans heeft geboden de
Koos Vorrinklezing uit te spreken. Het NIVON waar
ook ik een beetje gevormd ben in de huizen. Waar ik
vroeger via DIDF actief was voor de emancipatie van
arbeiders met een migrantenachtergrond. Waar ik één
van mijn eerste presentaties heb mogen geven. Waar ik
heb geleerd te denken over politiek en maatschappij.
Waar ik heb leren spreken voor een publiek. Waar ik
werd aangemoedigd en een duw in de rug kreeg om te
denken en te spreken.
NIVON NATUURVRIENDEN NEDERLAND I WWW.NIVON.NL