06.10.2021 Views

TadS_Visiedoc1b

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

SCRIPT

VOOR DE

TOEKOMST

Visiedocument Theater aan de Schie 2020


INHOUD

Inleiding 3

Schiedam groeit en Theater aan de Schie groeit mee 4

Wie we zijn en wat we doen 5

Onze ambities 9

Wat nodig is om de ambities te realiseren 11

Onze omgeving 13

Drie scenario’s 14

Tot slot 15

Bijlage 1 – Vertaling ambities naar het gebouw 16

Bijlage 2 – Wat vinden stakeholders 18

MISSIE

Theater aan de Schie creëert op

creatieve, bevlogen en betrokken

wijze en met een onderscheidende

kwaliteit, professionele theatrale

belevenissen, waarbij het theater

de theaterbezoekers, zakelijke

huurders, lokale beoefenaars van

podiumkunsten, lokale scholieren

en de eigen medewerkers verrijkt

en trots laat zijn op het podium en

de stad Schiedam

2


INLEIDING

Al ruim twee decennia is Theater aan de Schie één van de belangrijke pijlers van het culturele leven in Schiedam.

In die twintig jaar heeft het theater zijn meerwaarde voor Schiedam ruimschoots bewezen. Het theater levert als

cultuurproducent niet alleen een steeds grotere bijdrage aan het gevarieerde culturele klimaat van de stad, maar versterkt

tevens de ambities van de stad op het vlak van stedelijke economie en ondernemersklimaat, stadspromotie, educatie, kunst

en cultuur, inclusiviteit en samenleving. Het theater is op tal van manieren met Schiedam verbonden.

In de komende decennia blijft Theater aan de Schie die rol en die functies met verve op zich nemen. Tegelijkertijd stelt

de veranderende samenleving andere eisen en de zakelijke markt doet dat eveneens. Stedelijke, regionale en landelijke

ontwikkelingen vragen om andere invalshoeken; ze vragen een ruimer blikveld en nieuwe benaderingen.

Het jaar 2020 is een belangrijk jaar voor Theater aan de Schie. Ruim twintig jaar ervaring vormt de basis voor de ambities en

de visie die Theater aan de Schie heeft geformuleerd voor de toekomst. Ruim twintig jaar ervaring heeft het theater geleerd

wat daarvoor nodig is. En wat het kan opleveren. Dat gaat niet alleen over de manier waarop het theater zich fysiek aan de

buitenwereld presenteert. Dat gaat ook over de inwendige vorm en functionaliteit van het gebouw en over de onderhoudsstaat

ervan. Dat gaat over een goede plek voor iedereen die gebruik maakt van het theater: werknemers, artiesten, bezoekers en

huurders. Dat gaat over behouden, verbeteren en vernieuwen. En over samenwerking.

Het gaat ook over nu de slimme en juiste keuzes maken voor de komende decennia. Keuzes waarop kan worden voortgebouwd en

die passen binnen wat financieel en ruimtelijk mogelijk en realistisch is. Er zal dus ook moeten worden geprioriteerd en gefaseerd.

De toekomstige ontwikkeling van het theater is verweven met de ontwikkeling van het gebouw waarin het theater huist. Wil het

theater verder groeien op de maatschappelijke, educatieve, culturele en zakelijke markt, dan vraagt dat meer dan voorheen een

eigen gezicht, een eigen zichtbare entree, een smoel.

Sinds een aantal jaren neemt de aandacht toe voor de economische waarde die verband houdt met en voortvloeit uit kunst

en cultuur. Een sterke culturele sector leidt tot een aantrekkelijker woonklimaat voor iedereen. Op die manier wordt door

cultuurparticipatie ook economische groei gestimuleerd. Daarnaast is de aanwezigheid van een brede culturele sector in de stad

een belangrijke voorwaarde voor het creëren van broedplaatsen voor nieuw talent en ontwikkelplekken voor de creatieve sector.

Cultuur draagt bij aan samenbrengen van álle mensen in een stad. Cultuur is van oudsher een sociaal bindmiddel.

Deze toekomstvisie laat zien wat nodig is om Theater aan de Schie door te ontwikkelen zodat het theater kan blijven bijdragen aan

de sterke culturele identiteit van Schiedam.

3


SCHIEDAM GROEIT EN THEATER AAN DE SCHIE GROEIT MEE

PLANONTWIKKELING SCHIEVESTE, CIRCA 3.500 WONINGEN

Cultuurinstellingen hebben

een stimulerende uitwerking

op het vestigingsklimaat van

mensen en bedrijven

4


WIE WE ZIJN EN WAT WE DOEN

Theater aan de Schie is na Luxor Rotterdam de grootste schouwburg in de regio en heeft in de combinatie met het

Wennekerpand een stevige plek in Schiedam verworven. De twee locaties, een grote en een kleine zaal, maken het

theateraanbod veelzijdig en flexibel. In de afgelopen jaren zat Schiedam duidelijk in de lift. Vooral de grote interesse van

buitenaf om in Schiedam te komen wonen is explosief toegenomen. Het is dus niet verwonderlijk dat er sprake is van een

groeiende publieke en zakelijke belangstelling voor Theater aan de Schie.

Theater aan de Schie behoort samen met het Wennekerpand en de bibliotheek tot de drukst bezochte cultuurinstellingen van

Schiedam. Qua activiteitenaanbod is het theater de grootste cultuurinstelling van Schiedam. Circa vijfenveertig procent van de

bezoekers komt uit Schiedam. De rest uit heel Nederland, maar vooral uit de regio.* Daarmee heeft het theater niet alleen in

Schiedam, maar ook regionaal een stevige basis.

BEZOEKEN PER WOONPLAATS

SEIZOEN 2018-2019

PUBLIEKSBEREIK JOCHEM MYJER

21, 22 EN 23 JUNI 2017

Overige

39%

Schiedam

34% **

Delft

3%

Rotterdam

16%

Vlaardingen

8%

* Bron: Jaarverslag Theater aan de Schie, seizoen 2018-2019. Interne raadpleging marketing gegevens op postcodeniveau.

In 2018-2019 kwam volgens de statistieken 34% uit Schiedam. Gemiddeld 45% over de jaren heen.

** Veel grote titels trekken meer publiek uit de regio en het land. Daardoor daalt het percentage bezoeken dat afkomstig is uit Schiedam.

5


Inmiddels opent het theater de deuren voor circa 115.000 bezoeken per theaterseizoen. Het theater verzorgt 130 theatervoorstellingen

alsmede 25 voor scholieren onder schooltijd. Daarnaast faciliteert het theater per jaar 250 zakelijke activiteiten. De afgelopen zeven

jaar ving het theater 42% aan kortingen op de subsidie op, onder meer door een stijging van het aantal bezoeken en bezoekers.

Het theater realiseert al zeven jaar op rij zwarte cijfers en het aantal producties neemt fors toe. De omzet is de afgelopen zeven jaar

gestegen met één miljoen euro en bedraagt nu jaarlijks ruim drie miljoen euro waarvan meer dan de helft uit eigen inkomsten bestaat.

Deze worden voornamelijk gerealiseerd door te opereren op de zakelijke markt. Deze extern verworven gelden, ruim anderhalf

miljoen euro, plus de gemeentelijke financiering, zijn nodig om de exploitatie van het theater sluitend te krijgen. In seizoen 2018-2019

realiseerde het theater voor de eerste keer in haar geschiedenis meer eigen inkomsten (54%) dan de gemeente aan financiering

bijdraagt. Vanwege de uniciteit, capaciteit en specifieke professionaliteit is Theater aan de Schie in staat om producties en zakelijke

activiteiten te huisvesten die op andere plekken in Schiedam niet mogelijk zijn.

OMZET:

3,5 miljoen

3,5 miljoen

3,0 miljoen

3,0 miljoen

2,5 miljoen

2,5 miljoen

2,0 miljoen

2,0 miljoen

1,5 miljoen

1,5 miljoen

2012 2013 2014 2015

2016 2017/2018* 2018/2019

*met ingang van seizoen 2017/2018 hanteert Theater aan de Schie een seizoensbegroting in plaats van een kalenderjaarbegroting

6


Er bestaat een sterke relatie tussen cultuurconsumptie en economische ontwikkeling. De productie van cultuur is dus ook van groot

belang voor de economische vitaliteit van Schiedam. Met 400 activiteiten per seizoen in Theater aan de Schie en het Wennekerpand

maar ook steeds vaker in de buitenlucht, mobiliseert het theater een hoog aantal culturele en zakelijke bezoeken aan Schiedam.

Het theater draagt in het culturele veld bij aan een duidelijke profilering en identiteit van Schiedam. Niet alleen lokaal, maar ook

op regionaal en landelijk niveau. Het culturele aanbod van de stad is één van de factoren die duidelijk bijdraagt aan het stimuleren

van de Schiedamse economie en het mede scheppen van een gunstig vestigingsklimaat voor nieuwe Schiedammers die hier graag

willen komen wonen, werken en leven. Daarbij werkt het theater samen met andere partijen in Schiedam, in de regio en in het

land waaronder culturele partners, kunstbeoefenaars, de Schiedamse middenstand, het bedrijfsleven, scholen, maatschappelijke

instellingen, stadspromotie en natuurlijk de Schiedammers zelf.

DE VIJF BEDRIJFSONDERDELEN VAN THEATER AAN DE SCHIE:

THEATERVOORSTELLINGEN

ZAKELIJKE ACTIVITEITEN

CULTUUREDUCATIE

MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN

PRODUCTIEHUIS

Van een theater dat onderdeel is van het stedelijke, regionale en landelijke netwerk vraagt dit méér dan alleen oriëntatie op

programmering. Het vraagt zichtbaarheid in samenhang met de andere cultuuraanbieders in Schiedam en uitgaan van de

bijzonderheid en het karakter van Schiedam als stad in de regio. Een bredere oriëntatie op cultuurproductie, bijvoorbeeld via een eigen

huisgezelschap, via het bieden van een podium aan jong (amateur) talent, maar ook het bieden van toegankelijke werkplekken, oefenen

experimenteerruimten en productiefaciliteiten draagt daar aan bij. Het theater richt zich daarbij op de hele samenleving: het theater

heet iedereen en alle vormen van cultuurproductie welkom. Dat zorgt voor vitaliteit, het levert energie en ‘zuurstof’ voor de gehele

lokale samenleving.

Cultureel ondernemen

zit in het DNA van

Theater aan de Schie

7


PERCENTAGE SUBSIDIE TEN OPZICHTE VAN EIGEN INKOMSTEN:

60 60 % %

55 55 % %

50 50 % %

45 45 % %

2012

2013

2014

2015

2016

2017/2018*

2018/2019

TOTAAL AANTAL BEZOEKEN:

120.000

120000

110.000

100.000

100000

90.000

80.000

80000

70.000

60.000

60000

50.000

40000

2012 2013 2014 2015 2016 2017/2018* 2018/2019

*met ingang van seizoen 2017/2018 hanteert Theater aan de Schie een seizoensbegroting in plaats van een kalenderjaarbegroting

8


ONZE AMBITIES

AMBITIE 1: GROEI GROTE EN KLEINE ZAALAANBOD

Het theater groeit de komende vier jaar van circa 130 theatervoorstellingen nu naar 160 theatervoorstellingen per seizoen. In de

komende vier jaar groeit het theater daardoor met nog eens vijftien procent in bezoekers. Het ‘grote zaal aanbod’ groeit in de

breedte met meer en diverse aansprekende titels die meerdere doelgroepen aanspreken. Naast het huidige aanbod, gericht op

cabaret, muziek en amusement, maar ook dans, opera en toneel, heeft het theater de ambitie om ruimte te creëren voor nieuw

aanbod en ontwikkeling van lokaal en professioneel talent. De programmering in het Wennekerpand vraagt om een eigenzinnige

benadering en biedt qua programmamogelijkheden andere invalshoeken dan Theater aan de Schie. De zoektocht daarnaar is in

volle gang.

AMBITIE 2: REALISEREN THIRD PLACE FOR ALL

Het theater is een ‘Third Place for All’.* De foyer wordt een stadsfoyer. Het theater faciliteert ontmoetingen tussen mensen

onderling en tussen mensen en het theater. Het is een ruimte waar alles samenkomt, een ruimte die samenbrengt en de

verschillen in hun waarde laat. Daarbij hoort dat de theaterdeuren, behoudens de verhuurdagen, zo veel mogelijk open staan voor

zoveel mogelijk ander gebruik: kleinschalige maatschappelijke activiteiten, studieplek voor scholieren, ZZP-werkplek voor kleine

of startende ondernemers en medewerkers van de gemeente, een plek om te vergaderen en elkaar te ontmoeten, te lunchen

of even iets te gaan drinken. Het gaat om co-creatie en het aantrekken van nieuwe doelgroepen. Het theater wil een thuis zijn

voor de lokale podiumkunsten. Het theater sluit aan bij de code ‘Diversiteit en Inclusie’.** Die agenda richt zich specifiek op het

toegankelijk maken van podiumkunsten voor en met mensen met een beperking. Ze zijn deelnemer, publiek of artiest. Dat vraagt

aan de ene kant aandacht voor het verhogen van de fysieke toegankelijkheid door soms letterlijk drempels weg te halen. Aan de

andere kant vraagt het aandacht voor de organisatorische en artistieke toegankelijkheid, zodat de deelnemers én het theater zelf

het maximale halen uit deze altijd leerrijke en mooie ervaringen. Bij voorstellingen wordt vaker gebruik gemaakt van een dovenen

blindentolk. In de komende vier jaar werkt het theater toe naar regelmatige gratis toegankelijke maatschappelijke activiteiten

waaronder lunchconcerten en stoelyoga in de foyer of in het Wennekerpand. Met ouderen wordt 20 keer in de foyer gerepeteerd

om toe te werken naar een voorstelling in het kader van ‘Kom dans met mij…’. Dit dansproject ontwikkelt Theater aan de Schie

samen met Gouden Dans van Stichting Dansbeweging speciaal voor ouderen.

AMBITIE 3: ONTWIKKELEN PRODUCTIEHUIS

Het theater groeit door naar een productiehuis in samenwerking met theatergroep De Stokerij Schiedam. Het theater is

coproducent van ‘De Stokerij’ en produceert met hen de jaarlijkse kerstvoorstelling en het Opstokerijfestival met deelname van

lokale volwassenen, jongeren en kinderen. Voorts leveren we facilitaire bijstand in geval van locatievoorstellingen van De Stokerij

Schiedam.

*Bron: Aat Vos, How to create a relevant public space. Rotterdam (2017)

**Bron: ‘Code Diversiteit en Inclusie’, onderdeel van Actieplan Cultuur en Creatief Inclusief

9


AMBITIE 4: GROEI (CULTUUR)EDUCATIE

Theater aan de Schie biedt cultuureducatie aan voor het primair en voortgezet onderwijs. Investeren in de jonge Schiedammers via

schoolvoorstellingen in het theater en door actief scholen op te zoeken is daarmee niet alleen een investering in de samenleving,

maar ook een investering in het publiek van de toekomst. Binnen twee seizoenen bezoekt elk kind dat in Schiedam naar de

lagere school gaat, ten minste één keer per seizoen Theater aan de Schie. Het theater brengt naast 25 schoolvoorstellingen ook

voorstellingen voor speciaal onderwijs.

Jaarlijks is in het theater plaats voor zes stageplekken. Het theater is stageplaats en erkende leerplek voor hoger onderwijs en

beroepsopleidingen in de theaterwetenschappen, horeca, publiciteit en theatertechniek.

AMBITIE 5: KWALITEIT ALS UNIQUE SELLING POINT

Kwaliteit leveren is wat Theater aan de Schie kenmerkt en onderscheidt van andere locaties. Het is het Unique Selling Point.

De zakelijke verhuur groeide afgelopen jaren met vijftien procent door het theater lokaal, regionaal en landelijk aan te bieden als

een podium voor evenementen, podiumkunsten, montages en repetities voor theatergezelschappen en het bedrijfsleven om zo de

eigen inkomsten te maximaliseren. Het theater genereert inmiddels meer eigen inkomsten dan het ontvangt aan gemeentelijke

subsidie. Het theater wil de komende jaren de omzet opnieuw met vijftien procent laten stijgen. Daarmee draagt het theater stevig

bij aan meer cultureel verkeer in Schiedam met een economische spin-off.

AMBITIE 6: HOREN BIJ DE 25 GROOTSTE THEATERS VAN NEDERLAND

Het theater wil behoren tot de 25 meest aansprekende theaters van Nederland en sluit de programmering daarop aan.

Meer grote theatertitels binnenhalen, betekent meer publiek vanuit heel Nederland. Het betekent ook meer recette en meer

aandacht en economisch cultureel verkeer voor Schiedam. Het verdienmodel zal voor het theater verbeteren evenals voor de

lokale middenstand.

10


WAT NODIG IS OM DE AMBITIES TE REALISEREN

HET THEATER WORDT HET EERSTE KLIMAAT NEUTRALE THEATER VAN NEDERLAND EN WERKT

DAARTOE EEN SEPARATE BUSINESSCASE UIT

In 2050 draait Nederland volledig op duurzame energie. De transitie in die richting vraagt veel investeringen en veel

(door)ontwikkeling van al dan niet bestaande technieken. Wat voor Nederland in het groot geldt, geldt voor Theater aan de Schie in

het klein. Het theater heeft een voordeel omdat het van hout is, maar er is veel meer nodig om klimaatneutraal te worden. In de tijd

dat het theater werd gebouwd, stonden energie, duurzaamheid en klimaatverandering nog niet hoog op de mondiale agenda. Dat

betekent dat in het gebouw veel verbeterd kan worden. De vraag die voorligt is te onderzoeken waar en hoe energie kan worden

bespaard en opgewekt en welke verdere mogelijkheden er zijn om het theater klimaatneutraal te maken. Daarvoor wil het theater

een aparte businesscase uitwerken.

HET THEATER HEEFT EEN EIGEN EN VINDBARE ENTREE EN IS DAARMEE EEN ZICHTBAAR ONDERDEEL

VAN SCHIEDAM

Het leek zo mooi: een theater met een ingang aan het Stadserf. Het theater van de stad aan het plein van de stad. Dat

pakte anders uit. De centrale hal, bedoeld als plek van samenkomst voor alle inwoners van de stad, werd de entree van het

gemeentehuis. Dat effect werd alleen maar versterkt toen ook de eerste voordeur van het theater in gebruik werd genomen als

ingang naar de toren van het Stadserfcomplex. De bibliotheek verhuisde en het theater schoof steeds verder weg van het plein

en verdween verder naar binnen. Het is vreemd dat een theater met de architectonische kwaliteit van Theater aan de Schie op

een locatie zo pal in het centrum aan een groot stadsplein onzichtbaar is. Dat, terwijl het door de onderscheidende architectuur

landelijke en zelfs Europese belangstelling geniet. Zodra bezoekers de foyer en de theaterzaal binnengaan, wordt hen duidelijk wat

de reden is dat dit theater steevast wordt genoemd in het rijtje van mooiste en opvallendste theaters van Nederland.

11


HET THEATER WIL HET ACHTERSTALLIG ONDERHOUD WEGWERKEN EN DE FUNCTIONALITEIT VAN

HET GEBOUW VERHOGEN ALS VOORWAARDE VOOR GROEI

Er is één ingrediënt doorslaggevend als het gaat om het maximaal laten renderen van de investeringen die het theater nodig heeft

om zich door te ontwikkelen en te vernieuwen. Dat is het gebouw zelf. Door nu niets te doen, of slechts beperkt in te zetten op

vernieuwing, komen de beperkingen die nu aan de orde zijn op korte termijn terug.

De noodzakelijke onderhoudsslag biedt kansen op functionele herinrichting, alsmede om een aantal ontwerpfouten en gevolgen

van bezuinigingen tijdens de bouwperiode te corrigeren. Na ruim twee decennia intensief gebruik door meer dan twee miljoen

bezoekers en talloze producties is het interieur van het theater aan een stevige onderhoudsslag toe. Meubilair raakt sleets, het

sanitair raakt verouderd, de technische installaties raken aan het einde van hun levensduur en het gebouw (het gereedschap van

de theaterorganisatie) voldoet niet langer. In de huidige situatie is het gebouw uitgestrekt, met lange looplijnen, ingewikkelde

logistiek en hoogteverschillen. Het mist voldoende essentiële voorzieningen waaronder liften in het voor- en achterhuis,

opslagruimten bij de uitvoeringsruimten, productieruimten, voldoende kantoorruimten, horecavoorzieningen in het voor- en

achterhuis en er is dringend behoefte aan een goed werkend klimaatbeheersingssysteem. In het theater kunnen geen ramen open.

Het theatergebouw is

het gereedschap

van het theaterteam

12


ONZE OMGEVING

Nederlanders bezoeken weer vaker het theater, zo blijkt uit de cijfers. In 2018 steeg het aantal theaterbezoeken landelijk met acht

procent naar ruim 10,3 miljoen bezoeken. Ook het aantal voorstellingen op de Nederlandse podia zit in de lift: dat steeg met drie

procent naar ruim 29 duizend voorstellingen. Tegelijk is er sprake van groeiende concurrentie in de theatersector.* Het publiek stelt

hoge eisen aan een avondje uit en kan daarvoor kiezen uit een breed aanbod in Schiedam, de regio en zelfs daarbuiten. Musicals,

populaire muziek, cabaret en klassieke muziek scoren goed bij het publiek en podia programmeren steeds avontuurlijker.

Het programma alléén is niet meer wat de keuze van de theaterbezoeker bepaalt: het gaat ook om de beleving eromheen.

Huurders uit de zakelijke markt verwachten meer van een gehuurde locatie. Voor hen is representativiteit van groot belang bij de

te maken keuze voor een theater of congreszaal. Niet zelden kiezen potentiële huurders voor een andere locatie omdat Theater

aan de Schie geen representatieve en logistiek praktische entree heeft. Theater aan de Schie is voor ruim 50% afhankelijk van

de zakelijke markt. Het theater moet dus oog blijven houden voor de veranderende eisen van huurders en daarop flexibel kunnen

inspelen.

De concurrentie zit niet stil... vlnr: De Stoep - Spijkenisse, Stadgehoorzaal - Vlaardingen, Oude Luxor - Rotterdam.

Het Oude Luxor in Rotterdam is volledig gerenoveerd en telt 900 zitplaatsen. Het heeft door haar solide historie een stevige

positie in de regio. De Stadsgehoorzaal in Vlaardingen profileert zich na eerdere bezuinigingen weer sterker: het theater werd

grondig gerenoveerd en het aantal zitplaatsen werd uitgebreid. Ondertussen neemt het aantal theatervoorstellingen toe. Dat geldt

ook voor De Koningshof in Maassluis, waar na een gemeentelijke subsidie flink geïnvesteerd kon worden in het gebouw, in de

theatertechniek én in de theaterzaal. Dat zorgde voor nieuw élan en dat blijkt ook duidelijk uit het nieuwe zelfvertrouwen en de

ambitie die het theater uitstraalt. De gemeente Barendrecht investeerde stevig in theater Het Kruispunt, dat bouwkundig werd

samengevoegd met een bibliotheek tot een multifunctioneel, stedelijk cultureel centrum. De Stoep in Spijkenisse is als relatieve

nieuwkomer ook erg succesvol. Na realisatie van het architectonisch aansprekende gebouw, opende het theater in 2016 zijn

deuren. Door de opvallende architectuur trekt het nog steeds veel bezoekers uit de regio. Ten slotte is De Naald in Naaldwijk,

waar ook films worden vertoond en dat een grote en een kleine zaal heeft, dermate succesvol dat momenteel wordt onderzocht of

nieuwbouw haalbaar is. De studie daarvoor is in volle gang.

*Bron: Jaarverslag Vereniging Schouwburg en Concertdirecties 2018.

13


DRIE SCENARIO’S

SCENARIO 1: WE DURVEN TE DOEN

Vernieuwen door te investeren borgt de toekomstbestendigheid en de ambities van het theater voor de komende decennia.

De wervende en prachtige architectuur van het theater gaat open naar de stad toe op één van de oudste plekken van Schiedam.

Daarmee wordt meteen een interessante stedenbouwkundige, historische plek van Schiedam aan de vergetelheid onttrokken.

Die krijgt weer leven – er komen weer mensen. Met een representatieve, eigen entree die recht doet aan de prachtige architectuur

van het theater neemt de zichtbaarheid, vindbaarheid en merkbaarheid van het theater in de stad toe. Aan wie Schiedam langs de

’s-Gravenlandseweg binnenrijdt of vanaf het station langs de Schie binnenwandelt, zal Theater aan de Schie niet meer ontgaan.

Daarmee wordt het theater een Schiedams visitekaartje dat bezoekers en gebruikers aantrekt, ook door ruimere openstelling en

een verbreding van activiteiten. Dat genereert inkomsten voor het theater zelf, maar ook voor de lokale middenstand.

SCENARIO 2: HET HOOGST NOODZAKELIJKE DOEN

Alleen het noodzakelijke oppakken biedt ruimte om beperkt ingrepen te doen. De technische installaties zullen hierdoor verbeteren.

De onderhoudsachterstanden worden weggewerkt en waar nodig worden het interieur en de werkruimtes en kantoren aangepast

aan actuele vereisten. Tegelijkertijd worden daarmee de oorspronkelijke ontwerpfouten en andere onvolkomenheden niet

verholpen. Daarmee is het theater voor beperkte tijd toekomstbestendig, zoals het dat twee decennia geleden ook was. Maar

structureel verandert er te weinig. En worden er nog steeds kansen gemist op het vlak van zichtbaarheid, functionaliteit en

duurzaamheid, zoals die hiervoor al geschetst werden.

SCENARIO 3: NIETS DOEN

“Wat gebeurt er als we niets doen?” Een terechte vraag. Niets doen is gezien de huidige conditie van het interieur eigenlijk geen

optie. Want de onderhoudsachterstanden nemen alleen maar toe, net als de achterstand op (arbo)wet- en regelgeving. De techniek

veroudert verder en het gebouw blijft voor de werknemers fysiek (over)belastend en daarmee neemt de concurrentiepositie van het

theater op de arbeidsmarkt verder af. Het gebouw en het interieur zijn niet meer toekomstbestendig. De concurrentie loopt uit op

Theater aan de Schie, dat nog steeds relatief onzichtbaar en onvindbaar is. Daarmee verkleint de kans op de zo gewenste groei in

de bedrijfsresultaten en is het niet mogelijk om de gestelde ambities te realiseren.

14


TOT SLOT

Dit visiedocument vraagt om verdere financiële uitwerking. De bekostiging zal bepalend zijn voor het te kiezen scenario en voor

de mate waarin de geschetste ambities haalbaar zijn.

Het is duidelijk dat zonder investeren er geen sprake kan zijn van de nodige vernieuwing. En zonder vernieuwing blijft verdere

ontwikkeling uit en wordt de kans groter dat het theater verder op achterstand komt te staan ten opzichte van het aanbod in de

regio, het aanbod op de arbeidsmarkt en de vraag vanuit de markt.

De situatie is dat het theater binnen de huidige financiële context nauwelijks of geen ruimte heeft om de nodige stappen

zelfstandig te kunnen zetten. Andere mogelijkheden die voor de hand liggen om te onderzoeken, naast bekostiging door de

Gemeente Schiedam, zijn externe fondsenwerving (vanuit de markt of ideëel). Fonds Schiedam Vlaardingen en het De Groot Fonds

hebben positief gereageerd op de ambities van Theater aan de Schie.

In elk geval gaan in de wereld van kunst en cultuur de materiële kosten voor de immateriële baten uit. Investeren in Theater aan de

Schie is investeren in de leefbaarheid en het groeiende positieve imago van Schiedam.

Het theater levert een

belangrijke bijdrage aan

de hele Schiedamse

samenleving, aan cultuur,

maatschappelijke

vraagstukken, educatie

en economie

15


BIJLAGE 1 – VERTALING AMBITIES NAAR HET GEBOUW

UITGANGSPUNTEN

Duurzaam

Elke toekomstige aanpassing of verbouwing dient

bezien te worden vanuit kansen en mogelijkheden voor

duurzaamheidsmaatregelen. Het gebouw is niet duurzaam

ingericht. Als duurzaamheidsmaatregelen bij huidige ingrepen

(nog) niet worden uitgevoerd, dan is het goed om nú al

rekening te houden met toekomstige aansluiting op nog te

nemen maatregelen met betrekkong tot bestaande systemen,

infrastructuur, et cetera.

Geen ingrepen in de huidige architectuur van de foyer en

theaterzaal

Een strikte voorwaarde bij ieder ontwerp is dat er geen

bouwkundige ingrepen worden verricht in de huidige

architectuur van de theaterzaal en foyer. Deze ruimten

blijven op grond van architectonische en (toekomstige)

cultuurhistorische waarden onaangetast. Het vloeroppervlak

en materiaalkeuze van de foyervloer mogen eveneens om die

reden en exploitatievoorwaarden (1.000 m2 verhuurruimte)

niet worden gewijzigd. Feitelijk betekent dit dat bouwkundige

oplossingen buiten de bestaande muren moeten worden

gevonden.

PRIORITEIT 1

Entree als blikvanger

Een eigen, representatieve, architectonisch onderscheidende

entree waarmee het theater zichtbaar wordt, is gezien de

huidige omstandigheden een voorwaarde om de culturele,

zakelijke en maatschappelijke ambities van het theater in

de komende jaren waar te maken. Een entree op de begane

grond aan de stadzijde is aansprekender en vindbaarder dan

de huidige. Een entree aan de Broersvestzijde biedt kansen

voor de aanpak van een stedenbouwkundig waardevolle

‘restplek’ in de Schiedamse binnenstad. Verder draagt een

zichtbare entree meer nadrukkelijk bij aan de beleving van de

stad Schiedam.

Personenliften in voor- en achterhuis

In zowel het voor- als achterhuis zijn personenliften

noodzakelijk. Voor oudere acteurs en huurders zijn de

trappen moeilijk te belopen. De omloop in de foyer is voor

invaliden niet toegankelijk. Ten slotte is voor het personeel

het gebrek aan liften fysiek zeer belastend.

Receptie, kaartverkoop en garderobe

Indien er gekozen wordt voor een nieuwe eigen entree zijn

een receptie, een kaartverkooppunt en garderobe nodig in

het entreegebied.

16

Spoel- en bijkeuken en opslag

De huidige spoelkeuken is ontoereikend voor de verwerking

van grote aantallen glas en serviesgoed (jaarlijks

115.000 consumerende bezoeken). Er is geen ruimte

voor voorbereiding van catering achter de schermen. Er

is geen ruimte voor het aanbrengen van bijvoorbeeld een

frituurvoorziening of voldoende koelingen. Bovendien is er

onvoldoende opslag voor horeca en voorraad.


Klimaatbeheersing

De klimaatbeheersing is verouderd en is onvoldoende. Het

is of koud, of tochtig, of te warm. Het systeem laat zich niet

goed sturen. Tijdens warme dagen stijgt de temperatuur op

het balkon bij voorstellingen tot onaanvaardbare hoogte. In

het theater zijn geen ramen die open kunnen.

Stoelenplanuitbreiding

Zonder grote zaalaanpassingen is een uitbreiding van het

stoelenplan met circa 75 stoelen mogelijk. Een uitbreiding

tot 777 stoelen zorgt voor een zakelijke en culturele

onderscheidende positie in de regio. Het theater wordt

interessanter voor grotere theaternamen/titels om te bespelen

en vergroot de inkomsten bij uitverkochte voorstellingen.

De stoelenplanaanpassing biedt mogelijkheden om onder

meer de problemen met de klimaatbeheersing in het voorste

gedeelte van de zaal op te lossen.

Kantooruitbreiding

Als gevolg van de groei van de organisatie is er meer

geschikte kantoorruimte noodzakelijk. De huidige kantoren

hebben geen ramen of de ramen kunnen niet open. Door

hierin te investeren, verbeteren de arbo-omstandigheden

voor medewerkers en spelers.

Opslagruimten

In de foyer en op het podium is geen opslagruimte voor

apparatuur in de nabijheid van de werkplekken.

Douches en sanitair

De douches in de kleedkamers zijn verouderd en te klein. Ook

de overige sanitaire voorzieningen in het gebouw zijn aan

modernisering, verduurzaming en vernieuwing toe.

Theatercafé

Het publiek neemt toe en ook de verwachtingen. Een

voorstelling alleen is niet meer genoeg, het publiek verwacht

een volledige avond uit. Om het verblijf in het theater vooraf

en achteraf te verlengen is een theatercafé in eigen beheer

een mogelijkheid.

PRIORITEIT 2

Studio’s

De vraag naar studio’s om te repeteren, te verkleden, te

wachten, voor te bereiden, te produceren en schrijven neemt

jaarlijks toe tijdens montagedagen, amateurrepetities en

verhuuractiviteiten.

Break-out rooms

De vraag naar break-out rooms bij verhuringen is er al sinds

de opening van het theater. Voor veel bi- en multilaterale

sessies zijn bijruimten nodig. Er kunnen momenteel geen

kleine ruimten worden aangeboden voor verhuur.

Update horeca uitgiftepunt

Het horeca uitgiftepunt in de foyer is gedateerd, beperkt

ingericht en vraagt om modernisering.

Decoringang

Met een professionele decoringang kan de foyer beter

worden benut als uitvoeringsruimte voor voorstellingen en

verhuringen.

17


BIJLAGE 2 – WAT VINDEN STAKEHOLDERS

[Sponsor] “Om de uitstraling van Theater aan de Schie

volledig tot zijn recht te laten komen zijn wij het volledig

eens met de plannen van het theater om een nieuwe entree

te realiseren aan de Broersvest-zijde. Niet alleen komt dit

het theater ten goede maar ook de gemeente Schiedam, de

entree van de stad, waaraan dan eveneens een aantrekkelijke

schakel wordt toegevoegd. Ook voor toekomstige sponsors

is een zichtbaar theater een absolute pré.” – (Sponsor van

het eerste uur: Dick van Well, Martin Kroep en Wolff van Pelt

namens SAB-Rijnmond)

[Fondsen] Zowel Fonds Schiedam Vlaardingen als het

De Groot Fonds zijn erg positief over het voornemen van de

bouw van een zichtbare entree voor Theater aan de Schie.

Zij onderschrijven van harte de stadsvisie van Theater aan de

Schie, de invulling en gebiedsontwikkeling van het stuk grond

bij binnenkomst van Schiedam, de zichtbaarheid van het

theater en de effecten die dat heeft op het visitekaartje van

de Schiedamse binnenstad bij binnenkomst. Beide fondsen

geven aan dat, indien er concretere plannen voorliggen, er

gekeken zal worden op welke wijze kan worden bijgedragen.

[Bezoekers van het theater] “We ervaren geen goede

theaterbeleving bij binnenkomst”, vindt 65% van de vrienden,

“De zichtbaarheid zal verbeteren voor publiek van binnen en

buiten Schiedam”, vindt 85% van de vrienden. ”Het theater

verdient een eigen entree”, vindt 75% van de vrienden van

het theater. “De entree is nu téveel een onderdeel van het

stadskantoor. Een eigen entree voelt dan aan alsof je écht het

theater in gaat”.

“Het liefst een rolstoelbestendigde entree en zeker geen

obstakels zou fantastisch zijn, heb nu als ik zonder

scootmobiel ben moeite om de oprit op te komen een lift zou

wel het einde zijn”.

“Het gaat om de totaal beleving. Een theaterbezoek is even

weg uit het dagelijkse. Omgeving doet veel met de mindset

om open te staan voor de voorstellingen. Dat zou moeten

beginnen op het moment dat je over de drempel van het

entree van het theater stapt”.“Van buitenaf zou ik willen

zien dat ik een theater binnenga, een sfeervolle entree die

geruisloos overgaat in een uitgaansruimte in de stijl van een

grandcafe, tafeltjes met mensen die wel of niet nog naar

theater gaan. De entree kan ook wel op dat binnenplein (dat

kan een heel aardig plein worden met wat aanpassingen

vooral in de plint) als dat gedeelte met de portiersbalie van

het stadskantoor maar overgeslagen kan worden”.

“De opgang is al niet uitnodigend. De hal roept bezoek op

aan de gemeente-loketten. De entree naar het plein is sober

en niet inspirerend. Het aanwezig zijn op het plein met de

drukte geeft al wat sfeer. Kortom de entree is het theater

onwaardig”.

[Landelijke opererende producenten en impresario’s]

“Theater aan de Schie behoort tot één van de

toonaangevende schouwburgen/theaters in de regio

Rotterdam-Rijnmond. Het theater heeft zich ontwikkeld tot

een belangrijke aanbieder van een breed, gevarieerd aanbod

aan theaterproducties die zich richten op alle lagen van het

publiek in Schiedam en omstreken. Het enige wat hieraan

nog ontbreekt, is een entree die past bij de allure van het

gebouw.” (George Visser, George Visser Productions b.v. en

impresario van onder andere: Jandino, The Analogues, The

Golden Earring en Freek de Jonge)

“In de afgelopen jaren is Theater aan de Schie gegroeid tot

een zeer belangrijk theater in de regio Rotterdam. Maar is

inmiddels ook landelijk van belang: Theater aan de Schie

heeft zich dan ook terecht aangesloten bij de 30 top theaters.

Alleen de entree via de stadhuis ingang mist juist het gevoel

van ‘naar theater gaan’. Een nieuwe ingang zou een enorme

verbetering zijn en absoluut bijdragen aan een verbeterde

exploitatie.” (Ruud de Graaf, Impact entertainment en

producent en impresario van onder andere: Evita, Kinkey

Boots, Karin Bloemen en Roxanne Hazes)

[Huurders van het theater (waaronder lokale

podiumkunsten)]

De entree is niet zichtbaar genoeg vindt bijna 70% van

de huurders. We ervaren geen goede theaterervaring bij

binnenkomst vindt bijna 70% van de huurders. Het zal de

zichtbaarheid en vindbaarheid van het theater verbeteren

vindt bijna 90% van de huurders. Theater aan de Schie moet

een eigen entree krijgen gelegen aan de Broersvest – vindt

100% van de huurders.

[Professionele artiesten] “Wanneer komt die eigen entree er

nu een keer?” (Brigitte Kaandorp), “De theaterzaal van Theater

aan de Schie heeft de beste akoestiek van Nederland” (Thomas

Acda), “De foyer van Theater aan de Schie is architectonisch

de mooiste foyer van de Nederlandse theaters” (Fred Gehring,

drummer en oprichter van The Analogues), “Theater aan de

Schie krijgt met een nieuwe entree een eigen gezicht. Een

kloppend hart heeft het al.” (Stef Bos)

[Culturele Partners] “Theater aan de Schie is een vitaal

en onmisbaar onderdeel van het culturele aanbod voor

Schiedammers en de regio. Het aanbod is van hoge kwaliteit,

afwisselend en biedt voor iedereen iets. De ontvangst door

Rob Roos en zijn team is avond aan avond warm en hartelijk.

Theater aan de Schie wordt daarom door velen omarmd. De

eisen die het publiek stelt nemen echter toe: een uitje moet

van begin tot het einde een belevenis zijn. Een nieuwe entree

geeft daarbij het theater het gezicht dat het nodig heeft en

18


verdient om zijn succesvolle beleid voort te zetten. Schiedam

heet het theaterpubliek welkom!” (Deirdre Carasso, Stedelijk

Museum Schiedam)

“In Theater aan de Schie vonden we een artistieke

zielsverwant: een organisatie die net als De Stokerij onderkent

dat het tijd is om de deuren van het theater open te breken

voor iedereen, om heel Schiedam en uiteindelijk heel

Nederland binnen te laten en te laten zien hoe geweldig het

theater is wat wij in Schiedam maken. Een theater waar

iedereen zich welkom, gezien, gerepresenteerd voelt.” (Anne

Rats en Koen Wouters, De Stokerij)

“Theater aan de Schie is als een vanzelfsprekendheid voor

de stad, logisch, onmiskenbaar aanwezig. Het is ook als een

gedreven, professionele, betrouwbare partij die met passie

en inzet beloftes waarmaakt, nuchter, realistisch, met een

heldere visie en missie, telkens weer. Wat een verschil tussen

nu en toen, destijds op de rand van de culturele afgrond.

Klasse. Alles bij elkaar redenen om groot vertrouwen te

hebben in de toekomstige realisatie van de nieuwe entree,

nodig voor Theater aan de Schie, nodig voor Schiedam.”

(Theo Schilthuizen, Bibliotheek Schiedam)

[Middenstand en stadspromotie Schiedam] “Wij zien Theater

aan de Schie als een prominente culturele stakeholder en

partner. Een partij die lokaal een belangrijke functie vervult

door het landelijke podiumkunsten aanbod toegankelijk te

maken en lokale aanbieders met elkaar te verbinden en een

platform te bieden. Daarnaast draagt Theater aan de Schie

in belangrijke mate bij aan het betrekken van bewoners bij

culturele activiteiten en verleidt het bezoekers uit de regio tot

een bezoek aan het theater en aan Schiedam.” (Annemieke

Loef, Stichting Promotie Schiedam)

“Theater aan de Schie heeft zich de afgelopen jaren bewezen

als één van de toonaangevende theaters in de regio. Wat het

theater mist is een eigen gezicht. Het zit nu verstopt op het

Stadserf met een gedeelde ingang met het stadskantoor. Voor

de bezoeker van Schiedam zou het juist een beeldbepalend

icoon moeten zijn. Welkom in Schiedam! Een Grand Café op

de bovenste verdieping heeft ook een iconisch waarde, een

toevoeging voor alle horeca in het centrum, waardoor alleen

maar meer bezoekers worden getrokken naar ons centrum.

Helaas komen wij nog altijd kwalitatieve horeca tekort en wij

zien dit dus absoluut niet als een bedreiging, maar als zeer

welkom. Wij staan voor 100% achter de plannen en hopen

dat wij over een paar jaar een prachtig theater met een eigen

gezicht hebben.” (Phons Ockerse, Centrummanagement)

[Educatie Schiedam] “Voor een school is de aanwezigheid

van een theater in de stad van cruciaal belang voor kunst- en

cultuureducatie. Veel leerlingen komen hierdoor in aanraking

met kunstuitingen die ze van huis uit zeer waarschijnlijk niet

meekrijgen. Theaterbezoek is belangrijk voor kinderen omdat

het ze in staat stelt zich te verwonderen, om buiten hun eigen

denkkaders te treden en om daarop te reflecteren. Bovenal

stelt het ze in staat om te genieten van kunst.” (Jetta Hulshof,

De Peperklip)

[Politiek Schiedam] De politiek staat sympathiek tegenover

het onderzoeken van de haalbaarheid van een nieuwe entree

voor Theater aan de Schie volgens het collegeprogramma

2018-2022.

[Historisch Erfgoed] “Huis te Riviere verdient als ruïne een

voorname plek in de stad. Vanuit die gedachte verkende

Stadsherstel Maassteden mogelijkheden daartoe die nu door

anderen vorm krijgen in een visie om het oudste bebouwde

stukje van Schiedam te ontwikkelen tot een waardige

stadsentree. Stadsherstel Maassteden moedigt het zichtbaar

maken van Huis te Riviere, in combinatie met een groene

entree en het opener, zichtbaarder en toegankelijker maken

van het toekomstige monumentale Theater aan de Schie,

aan. Het laat de historie, duurzaamheid en veelzijdigheid van

Schiedam zien aan een ieder die in de stad woont en de stad

bezoekt. “(Vera van der Vlerk, Stadsherstel Maassteden)

19


THEATER AAN DE SCHIE

Stadserf 1, 3112 DZ Schiedam

010 246 25 55

info@theateraandeschie.nl

www.theateraandeschie.nl

Directeur: Rob Roos

©2020 Stichting Schiedamse Theaters

Alle rechten voorbehouden.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!