Raak mei 2022

m a a n d b l a d v a n k w b
jaargang 75 • mei 2022
Afgiftekantoor: 3200 Aarschot 1 - Maandblad, verschijnt niet in juli en augustus - P106332
TIJDSCHRIFTEN
TOELATING - GESLOTEN VERPAKKING
3200 AARSCHOT 1 - BC 1145
Bouwen aan
betere buurten
Kwb-afdelingen zetten zich in voor Oekraïners
Een terugblik op de Nationale Wandeldag

Vooraf
Positief nieuws maken
De lente is in het land: het seizoen van
positivisme, nieuw ontluikend leven.
Het seizoen dat kwb laat dromen over hoe
we met nieuwe activiteiten nog meer mensen
met elkaar gaan laten verbinden. Het
nieuwe programma-aanbod voor lokale
kwb-activiteiten wordt weldra voorgesteld.
We kunnen dus weer plannen gaan maken.
Maar ik huiver de laatste weken van het
nieuws. Ik ben bang mijn krant open te
slaan en onheilspellende berichten te lezen
over onze toekomst. Want het positivisme
is ver weg. Ik lees dat de oorlog in Oekraïne
misschien wel jaren kan aanslepen. Dat
prijzen hierdoor nog erg zullen stijgen.
Er wordt luidop nagedacht over wie de
coronafactuur en de dure energietarieven
zal moeten betalen. Ik lees over duurdere
voedselprijzen, dure bouwmaterialen, onbetaalbare
energiegrondstoffen. Ik zie afgrijselijke
beelden van een oorlog hier niet
zo ver vandaan. Ik merk dat de watersnood
van voorbije zomer nog steeds mensen in
ellendige omstandigheden laat overleven.
Niemand lijkt op dit moment zonder zorgen
door het leven te kunnen gaan. En die spanning
sleept eigenlijk veel te lang aan. Je hebt
momenten dat het niet goed gaat, maar die
worden meestal afgewisseld met veel rustigere
perioden of succesvolle momenten. We
hunkeren met zijn allen naar positief nieuws.
Ik vrees dat we dat positieve nieuws zelf
zullen moeten maken. Het zit er niet
meteen vanzelf aan te komen. We zullen
het heft in eigen handen moeten nemen
en zorge loze momenten organiseren. Er
is een ware evenementengolf op gang gekomen:
ik zie nieuwe festivals ontstaan, en
grootse evenementen. Maar ik geloof dat
de nood op dit moment vooral lokaal en
kleinschalig ligt. We hebben nood aan nieuwe
verbindingen, nieuwe ontmoetingen,
dichtbij en lokaal. Gemeenschapsvorming
in de buurt zal van cruciaal belang zijn om
elkaar er weer bovenop te helpen.
In deze Raak
Kwb-afdelingen
zitten zich in
voor Oekraïne
21 Thema:
bouwen
aan betere
buurten
16
Kwb en polarisatie:
expert Chris Wyns
bekijkt de resultaten
2

‘We zullen het heft in eigen handen moeten
nemen en zorgeloze momenten organiseren’
We hebben in de voorbije coronaperiode
volop onze eigen buurt leren kennen en
appreciëren, maar we hebben nog niet
de gelegenheid gehad om met al die fijne
mensen in de buurt samen te komen, elkaar
te ontmoeten. Nochtans is dat een
logische volgende stap die we moeten zetten.
En velen hebben er zin in om met hun
buurt nieuwe initiatieven te nemen.
en ontvang hen goed, laat hen zich thuis
voelen en hou de uitnodiging al klaar voor
de volgende keer.
Zo ben je opnieuw bezig met het opbouwen
van een bruisende buurt. Zo breng
jij positief nieuws. Dat soort nieuws
wil ik wel wat meer zien en lezen de
dag van vandaag.
Aan kwb-afdelingen die activiteiten organiseren
wil ik graag een oproep doen om
deze keer nog eens extra je best te doen
om mensen uit de buurt die je nog niet
(goed) kent uit te nodigen op je activiteiten.
Laat je van je meest gastvrije kant kennen
Jo De Smet
gedelegeerd bestuurder kwb
5 vragen aan Amir Bachrouri,
voorzitter van de Vlaamse jeugdraad
7
Properdere straten dankzij kwb
En verder
Geknipt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Kwb-nieuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Focus: Week van de Korte Keten . . . . . . . . . . . . 6
Kwb-nieuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Verhaal: kwb’er Daniël lag in coma door covid . . . 10
Kwb-nieuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Kwb-nieuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Uit met kwb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Kwb-nieuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
De dienst rijbewijs van kwb . . . . . . . . . . . . . . 32
FALOS-SPORT+ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Spel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Aan de slag! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Rechtzetting: het artikel over Pasen in de vorige Raak
werd niet geschreven door Tony Van Asch, maar door
Tony Dejans. Onze excuses.
3

Geknipt
Een eigenzinnige blik op de actualiteit
Zweden houdt als eerste
rekening met import voor
halen eigen klimaatdoelen
Vorig jaar meer dan 2.000
nieuwe zeesoorten ontdekt
In 2021 werden wereldwijd minstens 2.241 nieuwe zeedieren
en -planten ontdekt. Dat meldt het Vlaams Instituut
voor de Zee in Oostende, dat het Wereldregister
voor Mariene Soorten (WoRMS) bijhoudt. Naast kleinere
soorten als mijten, garnalen en zeesterren staat er
ook een nieuwe walvissoort op de lijst: Ramari’s Spitssnuitdolfijn,
ontdekt door een plaatselijke stam in
Nieuw-Zeeland. Ook de Keizerlijke Dumbo Octopus en
de gladkopvis werden nooit eerder beschreven.
Naar schatting zouden in de wereldzeeën nog steeds
zowat 1,5 miljoen niet ontdekte soorten leven.
a Bron: plusmagazine.knack.be
Vlaming wil dat VRT meer inzet
op factchecking
Uit een studie van VRT NWS blijkt dat 6 op de 10 Vlamingen
af en toe twijfelt of het nieuws dat ze zien of lezen waar is.
Bijna 1 op de 5 zegt dagelijks op internet nieuwsartikels te
zien waarvan ze twijfelen aan het waarheidsgehalte. Ongeveer
80 procent van de Vlamingen geeft aan zich zorgen te
maken over desinformatie en de impact ervan op onze
samenleving. En ook al wordt vooral naar sociale media
gekeken wat betreft de verspreiding van fake news, toch
maken de ondervraagden zich ook steeds vaker zorgen over
valse informatie via televisie, radio of kranten. Ze rekenen
onder meer op VRT om de strijd tegen ‘fake news’ op te voeren.
Om aan deze vraag tegemoet te komen zet VRT in op
verschillende projecten, bijvoorbeeld factchecks en video’s
over hoe je nepnieuws kan herkennen.
Het Zweeds parlement wil de uitstoot van
geïmporteerde consumptiegoederen opnemen
in haar nationale klimaatdoelen. De
vervuiling die in een ander land wordt geproduceerd
voor goederen die worden geëxporteerd
naar Zweden zou dan als ‘Zweedse’
uitstoot worden gezien. Nu is voor nationale
klimaatdoelen enkel de uitstoot die in een
land zelf wordt gecreëerd van tel.
Geschat wordt dat ongeveer 22 procent
van de wereldwijde CO2-uitstoot ontstaat
bij de productie van goederen voor export.
a Bron: www.mo.be
Recordaantal elektro en lampen
binnengebracht in 2021
Recupel ontving in 2021 128.467 ton afgedankte elektro en
lampen, of 40,9 miljoen stuk elektroapparaten. Dat is gemiddeld
11,1 kilo per Belg, en 3,7 procent meer dan in 2020, dat ook
al een recordjaar was. Het merendeel van de apparaten (51,5
procent) wordt binnengebracht via het recyclagepark. De recyclagepunten
voor kleine elektro en elektrowinkels waren goed
voor 27,2 procent van het totaal, en de kringloopwinkels voor
6,7 procent. Van de toestellen die bij kringloopwinkels worden
binnengebracht wordt een deel te koop aangeboden en een deel
gerecycleerd. De overige apparaten werden opgehaald via
charterophalers en -verwerkers.
a Bron: plusmagazine.knack.be
a Bron: VRT
4

Kwb-afdelingen aan de kook!
Kwb-nieuws
gesmakt, en om de laatste gaatjes te dichten volgden nog drie
desserts.
Bij kwb Rekkem was het in maart tijd voor ‘koken voor mannen’,
een van de vaste activiteiten op hun kalender. Naar goede gewoonte
stonden de mannen een namiddag lang achter de potten,
en mochten ’s avonds de partners aanschuiven om samen te genieten
van de kookkunsten van hun hobbykoks.
Tijdens een ‘Divers koken’-les bij kwb Ternat eind maart stond
Tatiana, een dame afkomstig uit Moskou die al 20 jaar in België
woont, zij aan zij met Lelya, een Oekraïense dame die pas twee
weken eerder naar ons land was gevlucht. Samen en eendrachtig
gaven zij de kookles ‘Slavische keuken’, en het was duidelijk dat
beide dames absoluut niet opgezet zijn met het huidige regime in
Rusland.
Op het menu stonden ‘Oliviera’, een Russische maaltijdsalade, en
Oekraïense ‘pirogs’ , een soort appelflappen. Als drankje was er
‘compote’: laat water een kwartier koken met aardbeien met wat
suiker, en laat dan afkoelen. Heerlijk!
Kwb Emelgem was blij om na een verplichte coronapauze terug
samen te komen en samen een lekker gerecht te bereiden. Naar
jaarlijkse traditie ging men in groepjes aan de slag voor voorgerecht,
hoofdgerecht en dessert om daarna samen te genieten van
al het lekkers!
a Ook zin in een les Divers koken? Surf naar programma.
kwbeensgezind.be.
De kookles bij kwb Sint-Antonius Zoersel stond dan weer in het
teken van de Libanese keuken, met niet minder dan twaalf gerechten
op het menu. Er werd gewerkt in groepjes van twee en al
spoedig brachten de geurige kruiden en specerijen, zoals komijn,
sumac, munt en tahin de deelnemers in oosterse sferen. Ook verse
groenten, kikkererwten, yoghurt, tabouleh, lamsvlees en humus
zijn bepalend voor de Libanese keuken.
Alle koks haalden het beste uit zichzelf. Lesgeefsterr Bracki fladderde
van tafel naar tafel en stuurde bij waar nodig. Het resultaat
mocht er zijn, want het werd een festijn! Er werd gesmikkeld en
5

Focus
Week van de Korte Keten
Voedsel zonder omwegen
De week van 14 tot 22 mei staat in Vlaanderen in het teken van de korte keten, een term die de laatste
jaren aan bekendheid én belang wint. Maar wat is het nu precies, en waarom helpt het onze planeet
vooruit?
De korte keten is kort gezegd een manier van verkopen waarbij
er een rechtstreekse band is tussen producent en consument.
Oftewel: een duurzaam afzetsysteem van landbouwproducten. De
landbouwer kan zo zijn prijs, de productiemethode en het aanbod zelf
bepalen. En jij? Jij kan koken met verse en kwaliteitsvolle producten
waarvan je de herkomst kent. Bovendien heeft je voedsel geen honderden
of duizenden kilometers afgelegd, én bespaar je weer wat verpakking.
Ook voor onze planeet is de korte keten dus een goede zaak.
Het bekendste voorbeeld van korte keten is uiteraard bij de boer
zelf kopen, in een hoevewinkel of via een automaat, maar er zijn
nog heel wat andere opties. Zo kan je zelf aan de pluk gaan: leuk,
goedkoop én je komt in contact met boerenleven. Buurderijen
combineren een webshop dan weer met een afhaalpunt, en verenigen
hierbij verschillende producenten met uiteenlopende producten.
En ook boerenmarkten, groenteabonnementen, voedselteams
… behoren tot de korte keten.
Verser, lekkerder en beter voor het milieu
Hoewel de korte keten al een tijdje in de lift zit, kreeg het door de
coronacrisis een extra duw in de rug. In de eerste maanden van de
coronaepidemie lag de rechtstreekse hoeveverkoop bijna 90 procent
dan in dezelfde periode het jaar ervoor, en ook in 2021 zette
die stijging zich door. Ook op het vlak van onder meer zelfpluk was
een stijging merkbaar. 67 procent van de producenten in de korte
keten zag door de coronacrisis zijn omzet stijgen door de coronacrisis.
Uit een bevraging in het najaar van 2020 bleek bovendien
dat consumenten meer vormen van korte keten kenden dan een
jaar eerder. Onder meer de bekendheid van afhaalpunten en automaten
ging erop vooruit. Het onderzoek toonde ook aan dat producten
uit de korte keten door de consument als verser, lekkerder
én beter voor het milieu worden beschouwd.
a Meer weten? Kijk op www.rechtvanbijdeboer.be.
De vijf basisprincipes van de korte keten
a Betrokkenheid van de consument
a Een beperkt aantal schakels
a Zeggenschap van de producent in de prijszetting
a Regionaal karakter
a Contact tussen consument en producent
Drie extra redenen om voor de korte
keten te kiezen
1. Je beperkt je ecologische voetafdruk.
2. Je bent zeker van een eerlijke prijs, want er gaat geen
geld naar tussenschakels.
3. Je steunt de lokale economie en boeren.
4. Je groenten en fruit volgen het ritme van de seizoenen,
waardoor je gegarandeerd nieuwe ontdekkingen doet.
Bovendien bevatten de seizoensgroenten en -fruit de
vitamines die je op dat moment nodig hebt; het is dus
ook goed voor je gezondheid.
5. Je voedsel is in het seizoen geteeld en dus veel smakelijker.
6

Weg met zwerfvuil
Proper(der)e straten
dankzij kwb-afdelingen
Focus
Kwb’ers houden van een schone buurt. Heel wat kwb-afdelingen trekken regelmatig de lokale straat op
om zwerfvuil te verzamelen, en dat was ook de voorbije maanden niet anders. Chapeau!
Kwb Krokegem kwam half maart voor het
eerst sinds lang opnieuw uit haar kot om
zwerfafval te verzamelen. Op een mum
van tijd vulden ze meer dan vijftien zakken
met zwerfvuil. Blikjes, plastiek, mondmaskers,
recycleerbaar pmd … “Veel te veel!”,
aldus de afdeling.
zal je dan ook niet ontgaan zijn dat er heel
wat zwerfvuil wordt achtergelaten langs
deze rustgevende wegeltjes maar ook
langs onze dagelijkse wegen.” De afdeling
wil daar dan ook in eigen buurt iets aan
doen. “Niet alleen sensibiliseren maar ook
handen uit de mouwen.” Daarom zullen ze
vanaf nu één keer om de twee maanden op
zaterdagnamiddag met (kwb-)vrijwilligers
de straat opgaan om achtergelaten zwerfvuil
in te zamelen. De eerste keer was alvast
een succes!
IDM. Het was jammer genoeg ook dit jaar
weer nodig op en rond het E17-viaduct op
Heiende. Naast een heel aantal volle zakken
zwerfvuil werd ook een melding van
sluikstort van maar liefst zes plastiek zakken
doorgegeven.
De afdeling doet dan ook een oproep: “Hou
de natuur proper en neem alsjeblieft je afval
mee naar huis! Afval vermijden en goed
sorteren is een kleine moeite.”
Ook kwb Rooierheide ging aan de slag met
prikker en grijper voor een zwerfvuilactie.
Na een voormiddag oprapen werd er nog
gezellig nagepraat.
Net als de vorige jaren (voor corona) nam
kwb Lokeren Heiende deel aan de Grote
Lenteschoonmaak van Mooimakers en
Kwb Zedelgem ging eind maart opnieuw
langs een drietal straten in hun buurt voor
hun halfjaarlijkse bermopkuis. De ‘buit’ bedroeg
maar liefst zes uitpuilende en gesorteerde
rolcontainers.
Kwb Sint-Jozef Londerzeel startte in
februari met een vaste zwerfvuilactie. “Het
coronahoofdstuk heeft, wetenschappelijk
bewezen, duidelijk een invloed op ons
mentaal en fysiek welzijn”, vertelt de afdeling.
“Velen onder ons zochten daarom
opnieuw het rustgevende van onze nabije
natuur op: sporten, fietsen, wandelen langs
onze prachtige trage wegen, ontdekken
van plaatsen die we nog niet kenden. Het
7

Mozaïek
Dit is uw kwb
Bij kwb Zedelgem stond in maart een bezoek
aan brouwerij De Leite in Ruddervoorde op de
agenda. Naast de uitleg over het brouwerijproces
mocht er uitgebreid geproefd worden van
de bieren die er gebrouwen worden.
Kwb Herentals organiseerde een paasknutselactiviteit
voor haar jongste leden. Er werden onder meer cup cakes
en zandkoekjes versierd, paaszakjes gemaakt, geschilderd
en getuinierd in lege eierschalen. Dat de kinderen
zich geamuseerd hadden, bleek duidelijk uit talrijke
werkjes die ze gemaakt hadden.
Kwb Gooik-Strijland organiseerde in samenwerking
met energiecoöperatie Pajo-power een infoavond
rond duurzame energie. Meer dan veertig
mannen en vrouwen, jong en oud, zakten af naar
het prachtige Paddenbroekcentrum om meegenomen
te worden in het verhaal van warmtepompen,
zonnepanelen, digitale meters, thuisbatterijen
en elektrische wagens.
32 volwassenen en 7 kinderen streden op zaterdag 12 maart om
de titel van Dartskampioen van Schoonaarde tijdens het eerste
toernooi van kwb Schoonaarde. Na een compleet speelschema
met spannende finale kroonde bij de volwassenen Dave zich tot
winnaar. Bij de kinderen veroverde Wout de eerste plek, maar
alle zeven keerden ze met een zak snoep als prijs gelukkig huiswaarts.
“Proficiat aan alle deelnemers en bedankt aan de organisatoren,
helpers en alle supporters!”, klonk het nog.
De mannen van kwb Geel Punt kropen achter de potten
om hun partners een lekker menu voor te schotelen.
8

Kwb Hillegem organiseerde de workshop ‘Mijn
fitte fiets’. Alle aanwezigen vonden het een
interessante en leerrijke avond.
Op zondag 27 maart vierde
kwb Vlezenbeek haar
75­ jarig bestaan. De dag
werd ingezet met een misviering
die werd voorgegaan
door afdelingsondersteuner
Pol Arnauts. Nadien werd het
feest verdergezet met een
receptie en een heerlijk buffet.
Op naar de volgende 75!
Op een pre-lente-feest-aprés-nieuwjaarsfeest
kwamen kwb Kuurne en Femma Kuurne Sint-
Pieter samen om gezellig, gewoon, rustig de
voorbije jaren te verteren. Het werd een heel
aangename avond waar alle zorgen en ervaringen
met elkaar konden bekeuveld worden.
Heerlijk om nog eens samen te kunnen zijn, en
de start van een boeiend nieuw werkjaar.
Geduld is een mooie deugd: covid weerhield kwb Sint-
Jan Berchmans (Mechelen) er vorig jaar van om hun
75 jaar te feesten, maar dit jaar was het eindelijk zover.
Enthousiaste leden kwamen samen voor een viering
met eten en muziek.
Kwb Putte hield de prijsuitdeling van haar tweede
wandelzoektocht. Van de 197 verkochte formulieren
werden er liefst 135 foutloos ingeleverd. De cijfergok
moest dus het klassement bepalen. Huguette zat
er het dichtstbij, op de voet gevolgd door Anita en
Ronny. Met winnaars uit Heist-op-den-Berg, Zoersel
én Emblem is duidelijk dat heel wat mensen naar
Putte waren afgezakt voor de zoektocht.
Kwb Nederboelare en de dorpsraad huldigden op zaterdag 26 maart samen
de vernieuwde petanquebaan in. Na een korte speech werd de baan ingewijd
door een kort wedstrijdje tussen kwb en de dorpsraad. Nadien werd
de dorst gelest tijdens een receptie.
9

Verhaal
In coma door corona
“Ik kon niks meer toen
ik wakker werd, ik was
al mijn spieren kwijt”
Eind 2020 belandde kwb’er Daniël in coma door corona. Hij ontwaakte, maar keek
aan tegen een lang revalidatieproces. In totaal zou hij meer dan vijf maanden in het
ziekenhuis verblijven. Raak sprak met hem over die zware periode in zijn leven.
Tekst: Koen Schoutteten en Charlotte Van Doren
Raak: Dag Daniël, kan je jezelf even voorstellen?
Daniël: “Ik ben Daniël, 61 en bestuurslid
van kwb Beervelde. Mijn hobby’s zijn voornamelijk
tuinieren, fietsen en kwb.”
Raak: Wat is je verhaal?
Daniël: “Het begon vorig jaar op
28 december 2020 … Of nee, eigenlijk al iets
eerder. Op 21 december liet iedereen van
ons gezin zich testen op corona, en drie
van ons waren ziek. Mijn jongste zoon was
maar licht ziek: hoesten, wat koorts … Mijn
vrouw had meer last: hoesten, overgeven,
spierpijn, druk op haar rug en longen. En
ik? Ik had niks, behalve een beetje hoesten.
Maar dat beterde niet, en uiteindelijk zou
ik er van ons drie het slechtst van zijn. Op
27 december moest ik opnieuw een PCRtest
laten doen, zodat ik na nieuwjaar weer
zou kunnen beginnen werken. Maar ik was
nog maar aangekomen in het testcentrum
en de arts had al iets in het snotje. Nadat
ze de test had afgenomen, besloot ze om
naar mijn longen te luisteren en had ze
meteen in de mot dat er iets niet goed was.
Er zat ruis op mijn longen. De arts was heel
ongerust en droeg me op naar de spoeddienst
te gaan. “Gaat het nog wel gaan om
naar huis te rijden?”, vroeg ze zelfs. Die 800
meter dacht ik, dat zal wel lukken. Toen ik
thuiskwam, zei ik tegen mijn vrouw: “Rij
maar naar de spoed”. Zij waren intussen
ook al gebeld door de arts van het centrum.
Het laatste dat ik mij herinner van
voor ik in coma belandde is dat we aan
het ziekenhuis arriveerden. Ik herinner me
nog dat we de parking opreden, parkeergarages
links en recht en dan … een groot
zwart gat! Mijn volgende herinnering is dat
ik op 17 januari wakker werd. Ik heb dus 19
dagen in coma gelegen.”
Raak: En dan word je wakker … Wat was
het eerste dat je dacht?
Daniël: “Mijn vrouw was bij mij. Die hadden
ze wellicht opgetrommeld omdat ze mij
voelden wakker worden. Mijn vrouw vroeg:
wat denk je, welke dag is het? Maar ik had
geen idee van hoeveel tijd er al gepasseerd
was. Je weet tijdens zo’n coma van niks,
ook niet wat ze allemaal met je doen qua
omdraaien en dergelijke. Het enige wat ik
bij het ontwaken besefte, was dat ik heel
flauw was op het vlak van beweging. Ik kon
niks meer toen ik wakker werd, kon nauwelijks
iets van de ene kant van mijn bed
naar de andere verplaatsen, was al mijn
spieren kwijt en woog acht kilo minder dan
drie weken eerder. Er hing al niet veel overschot
aan mij, en wat er aan teveel was,
was weg. Ondertussen is vier kilo er terug
bij, die andere vier moet ik niet meer hebben.”(lacht)
Raak: Kon je nog babbelen?
Daniël: “Nee, ook niet meer, want ik had
nog een canule (buis) in mijn keel. Ik kon
wel dingen zeggen, maar het kwam er niet
uit. Ik was dus aangewezen op gebarentaal.
’t Is maar na een tijdje dat ze er een
soort knop hebben opgezet waarmee ik
wel weer kon praten, maar in het begin
maar voor korte periodes: na een halfuurtje
zetten ze dat weer af. Je hebt ook geen
adem meer dan, ’t is een andere manier
van ademen.”
Raak: Hoe verliep je revalidatieproces?
Daniël: “Het was niet van korte duur. In het
begin was er vooral kinesitherapie in bed,
om mij te mobiliseren. Benen strekken en
plooien, liggend fietsen … Het doel was
mij zo snel mogelijk uit dat bed krijgen.
Maar soms begon ik zodra ik rechtzat al
te draaien door een slechte bloeddruk, en
ik had ook problemen met mijn evenwicht.
Op de duur - na ongeveer een week – kon
ik al eens tot aan de zetel in mijn kamer,
drie meter. Op 21 februari kon ik al alleen
10

‘De eerste periode na mijn coma was ik aangewezen
op gebarentaal, praten kon ik nog niet’
naar de wc, dus dan kon ik toch al een
stukje stappen.”
Raak: Hoelang heb je uiteindelijk
gerevalideerd in het ziekenhuis?
Daniël: “Toen ik naar huis mocht, was het
al de eerste week van juni, maar ervoor
mocht ik af en toe al eens in het weekend
een of twee nachtjes naar huis. Makkelijk
was dat wel niet, aangezien ik nog altijd
een sonde had.”
Raak: Hoelang heb je die sonde gehad?
Daniël: “Tot twee weken voor ik naar huis
mocht, en ook de canule heeft er nog tot
half april ingezeten. Die moest ervoor zorgen
dat mijn speeksel niet in mijn luchtpijp
terechtkwam. Drie maanden lang kon
ik dus niet veel zeggen, en kon ik ook niet
eten of drinken. Alles, zelfs water, ging
via de sonde. Op de duur krijg je wel eens
goesting in een cola of pintje, jongens
toch!”
Raak: Moest je thuis dan nog verder
revalideren?
Daniël: “Ja, in het begin was dat een maand
nog veel oefeningen: trap op, trap af, tien
keer na elkaar. Dat is ook de voorwaarde
om van het ziekenhuis naar huis te mogen:
een paar verdiepingen met de trap kunnen
doen. Ook nu ga ik nog altijd naar de kinesist,
ook omdat ik zenuwuitval heb gehad
in mijn arm. Als ik geen kinebehandeling
krijg, loop ik vast."
Raak: Een lange weg dus. Heb je ook pijn
gehad?
Daniël: “Aspireren (waarbij ze speeksel uit
je luchtbuis zuigen, nvdr) is allesbehalve
aangenaam, dat kan ik je verzekeren. Dat
is eigenlijk een kleine stofzuiger die ze in
je canule steken, maar als ze hem te diep
steken, zitten ze al bijna tegen je luchtwegen.
Het lastigst was mijn maagsonde.
In het begin ging die via mijn neus, en die
moest elke twee weken eruit en terug in. En
je sinussen laten kuisen - nodig om van de
slijmen af te geraken - is ook geen pretje.
Het lijkt alsof ze tot in je hersens zitten.”
Raak: Hoe gaat het nu met jou?
Daniël: “Ik mag niet klagen. Ik rij terug met
de fiets naar het werk - 15 kilometer heen,
15 terug - al werk ik nu deeltijds, maar zo
zijn er nog. Slikken gaat wel nog altijd lastig,
en ik heb ook nog regelmatig speekselfluimen
en last van mijn sinussen.”
Raak: Je hebt tijdens je ziekenhuisverblijf
en revalidatie ook een dagboek bijgehouden.
Waarom?
Daniël: “Op aanraden van mijn vrouw. Ze
zei: schrijf het maar allemaal op, want binnen
een paar maanden ben je het allemaal
vergeten. En ’t is waar, maar nu kan ik er
nog eens op terugkijken.”
Raak: Wat doet dat met jou als je nu in je
dagboek leest?
Daniël: “Ik merk dat ik toch nog wel redelijk
wat dingen weet, maar door het dagboek
kan ik het me levendiger voorstellen.”
Raak: Wat is de boodschap die je wil
geven?
Daniël: “Ook al lijkt corona nu ver weg, er
zijn nog altijd zieken, gehospitaliseerden,
doden. Wees dus voorzichtig; mondmaskers
zijn op drukke plaatsen geen overbodige
luxe.”
11

Kwb-nieuws
Kwb Steenbrugge hield infoavond over conflict in Oekraïne
"De solidariteit is groot,
en de Oekraïners worden
goed opgevangen"
Eind maart organiseerden kwb Steenbrugge en Gezonde Buurt CM een druk
bijgewoonde solidariteits- en verbindingsavond over de oorlog in Oekraïne. Naast
informatie kregen de aanwezigen ook een inzicht over hoe de oorlog beleefd wordt
door mensen ter plaatse en vertelde Oekraïense en kwb-lid Svitlana Musina over
haar land en het conflict. Raak kon haar nog enkele extra vragen stellen.
Raak: Dag Svitlana. Kan je jezelf even voorstellen?
Svitlana: “Ik ben Svitlana Musina (57), afkomstig van Donetsk
in het oosten van Oekraïne. Ik woon al 24 jaar in België. Ik ben
kinderarts van opleiding en werk hier als lector/docent aan hogeschool
Vives voor de opleiding verpleegkunde.”
Raak: Hoe beleef jij en kijk jij naar het conflict?
Svitlana: “De oorlog zet alles op zijn kop. Ik heb nog heel wat contacten
in Oekraïne en volg alles op de voet. Ik sta in contact met
mijn broer en zijn gezin. Zij wonen in Dnipropetrovsk. Er zijn regelmatig
bombardementen. Dit zorgt voor angst, onveiligheid. Een
vriendin werkt in Kiev en verdeelt voedselpakketten aan ziekenhuizen,
vrijwilligers en bewoners. Zij leeft onder constante druk.
Met schaarse goederen doen zij alles wat ze kunnen. En dan zijn
er de verhalen van de vluchtelingen. Kennissen die hun land ontvluchten.
Ze laten alles achter en komen hier toe met een rugzak.
De reis naar hier is vermoeiend en met hindernissen. De oorlog is
hartverscheurend. Elke dag ben ik met Oekraïne bezig: het verzamelen
van hulpgoederen, hulptransporten opvolgen door te bellen
en te tolken, huisvesting zoeken voor vluchtelingen, personen begeleiden
naar Brussel en de daaraan gekoppelde contacten van
inschrijving, en administratie opvolgen. Ik voel heel wat steun,
zoals het initiatief van mijn eigen kwb-afdeling Steenbrugge en
Gezonde Buurt CM. Maar ook collega’s en heel wat vrienden
springen mee in de bres voor Oekraïne.”
berichten die wij binnenkrijgen blijven verontrustend. Russische
leiders ontkennen, verdraaien de waarheid en liegen. De zogezegde
vredesmars en bevrijding van Oekraïne laat een spoor van
verwoesting na. In werkelijkheid worden steden gebombardeerd,
mensen gedood en gaat de vernietiging door. Dit doet heel veel
pijn en is mijn grote bezorgdheid. Wij hopen dat de oorlog zal
stoppen. Elke oorlog stopt. Maar ik zie geen onmiddellijke oplossing.
Momenteel hergroeperen de Russische troepen zich en
concentreren ze zich op het oosten. Er wordt gesproken over een
tweede golf van vluchtelingen.”
Raak: Wat zie jij als het grootste probleem in dit conflict?
Svitlana: “Het grootste probleem is de oorlog. Ik zit net als iedereen
met heel veel vragen. De grote onzekerheid: wanneer gaat dit
stoppen? Wanneer kan er een oplossing gevonden worden? De
Raak: Wat kunnen mensen die willen helpen doen?
Svitlana: “Op de avond van kwb en CM gaf de dienst Diversiteit van
de gemeente een overzicht van de mogelijkheden om Oekraïners
te ondersteunen, zoals goederen en medicatie verzamelen en af-
12

geven bij verenigingen die konvooien organiseren naar Oekraïne
of organisaties financieel te ondersteunen. Maar ze hadden het
ook over het belang van vrijwilligerswerk. Vrijwilligers zetten zich
in als buddy bij begeleiding van vluchtelingen, de praattafels, het
organiseren van lotgenotencontact. Zelf gaf ik wat meer info over
Oekraïne. Wist je dat het met 603.500 vierkante kilometer het
grootste land is op het Europese continent, en dat de Oekraïense
munteenheid de hryvnja is? Ik raad aan om achtergrondinformatie
over Oekraïne in te winnen. Dit maakt het gemakkelijker om sommige
zaken te begrijpen. De solidariteit is groot en de Oekraïners
worden goed opgevangen. Er is warmte, hulp en steun. Mensen
geven voeding, kledij, huisvesting, speelgoed. Dit alles is ongelooflijk.
Er gebeurt heel wat. In het begin waren de acties soms los van
elkaar en was er een tekort aan overzicht. De overheid doet wat ze
kan. Door de grote toevloed van vluchtelingen is het zoeken naar
het juiste ritme en afstemming. Zelf wil ik mij nu focussen op twee
specifieke acties. Goodwill is een vrijwilligersorganisatie actief in
het centrum van Kiev. De organisatie bereidt dagelijks maaltijden
voor mensen in schuilkelders, ziekenhuizen en militairen. Ik zet
mij ook in voor de vluchtelingen die in Brugge en omgeving zijn
terechtgekomen en nog geen financiële steun hebben ontvangen.
Zo bezorg ik aan hen voedselpakketten. Ik luister naar hun verhalen
en in sommige situaties tolk ik. Ik roep op om de Oekraïners
zoveel mogelijk te betrekken. Bij het lotgenotencontact kunnen zij
mee instaan voor de organisatie. Bedankt aan iedereen die iets
doet.”
a Wie wil kan de presentaties en een overzicht van de acties die
Svitlana onderneemt ontvangen door te mailen naar francky.
debusschere@cm.be.
Ook zij zetten zich in voor Oekraïne
Kwatrecht is er dan ook zeker dat via hem
elke euro terecht zal komen en goed besteed
worden. Bedankt aan de sponsors,
vrijwillige medewerkers en iedereen die
pannenkoeken bestelden of kwam eten.
Al bij de eerste hulpvraag van de gemeente
stond kwb Sint-Antonius klaar om de handen
uit de mouwen te steken. Er werden tafels
en stoelen ter beschikking gesteld, goederen
ingezameld, en geholpen om het oude
politiekantoor op te kuisen om het om te
vormen tot een opvang voor vluchtelingen.
Daarnaast neemt de afdeling zowel kinderen
als volwassenen mee op sleeptouw zodat ze
kunnen deelnemen aan het sociale leven.
Kwb Kwatrecht sloeg aan het pannenkoeken
bakken voor Oekraïne. Dat leverde
maar liefst 800 euro op, en dankzij een
mooi bedrag dat er uit de kas bovenop
werd gelegd kon voorzitster Lieve Van de
Velde aan Wesley Poelman een som van
liefst 1.500 euro overhandigen. Wesley is
al van in het begin een van de bezielers en
helpende krachten om hulpgoederen te
bezorgen aan de oorlogsslachtoffers. Kwb
Kwb Edegem hield een inzamelactie van
kleding voor vluchtelingen, en kwb Eisden-
Dorp vangt een Oekraïens gezin op in hun
eigen afdelingscafé en probeert voor hen
een leefbare thuis te creëren.
13

Kwb-nieuws
STEM-workshops voor kwb Wijchmaal
Op dinsdag 15 maart 2022 verzamelen 30
leden van kwb Wijchmaal Overdag voor een
bezoek aan PXL Stem Academy in Hasselt,
voor een workshop naar keuze. In de eerste
‘Lego en techniek’ werd planmatig aan de
slag gegaan om een aangegeven project op
de laptop nauwkeurig uit te voeren. Een licht-,
kleur-, en bewegingssensor, aansluitingen
maken in de juiste poort en verbinden met de
laptop zodat op het einde alles werkte. De gegeven. De derde groep ging aan de slag om
tweede workshop was figuurzagen. Eerst een programma te schrijven om een ventilator,
lichtsensor of warmtesensor te laten
moesten gekozen tekeningen overgebracht
worden op triplex en dan begon het secuur functioneren door middel van een schuifregelaar.
Het was logisch puzzelen en nog eens
werk: met een figuurzaag zo juist mogelijk de
lijnen wegzagen. Daarna werden een aantal puzzelen om het geheel te doen werken.
lijnen met een verwarmingsbout kleur Een verrassende en geslaagde namiddag!
Wandelen in alle vroegte met kwb Zele-Heikant
Op de eerste dag van de lente organiseerde kwb Zele-Heikant
een dauwtrip met aansluitend een uitgebreide brunch. Een
veertigtal leden en niet-leden waren al vroeg uit veren voor de
ochtendwandeling in het weidse landschap van de Paardeweide
in Berlare. Vanop het jaagpad zagen ze een van de gecontroleerde
overstromingsgebieden van het Sigmaplan. Het is er
trouwens ook een echt vogelparadijs. De groepen werden
begeleid door zeer ervaren gidsen van vzw Durme, de natuurvereniging
die het gebied beheert. Daarna konden de wandelaars
en ook andere leden aanschuiven voor de brunch, en werd er
uiteraard nog heerlijk nagekaart.
Kwb Torhout Content zorgt voor Lego-pret
Bij kwb Torhout Content kon begin april jong en oud komen
genieten van bouwplezier met het Blokjesfestival. Met een vijftigtal
deelnemers en zelfs nieuwe leden mag er van een geslaagde
dag gesproken worden.
14

-5 EUR
KORTING
VOOR KWB-LEDEN
KWB-LEDEN KRIJGEN EEN VOORDEEL VAN €5 VIA DE VOORDELENWAAIER.
EEN EXTRA REDEN OM SNEL NAAR ZOO PLANCKENDAEL TE GAAN.
In ZOO PLANCKENDAEL zwerf je van het ene
continent naar het andere. Deze zomer kijken we uit
naar de komst van orang-oetans, een ongelooflijke
mensapensoort die we willen koesteren. Net als de
Indische neushoorns met hun imposante
verschijning en ook de olifantenfamilie met hun
speelse jongelingen, zullen ze een bezoek nog
memorabeler maken. Laat je in Afrika verwonderen
door de grote groep bonobo’s en hun fascinerende
relaties. Daar zwaaien vrouwtjes de plak. Wandel
tussen de moormaki’s en ringstaartjes. Is de familie
berberaap uitgebreid?
Laat je kroost alvast zelf de aap uithangen in deze, of
één van de vele andere, speelgelegenheden. Ook in
Oceanië, thuis van de koala, kan je je naar hartenlust
uitleven. Deze wereld biedt je zoveel méér dan een dag
boordevol plezier. En dit op 20 min. rijden van
Antwerpen en Brussel.
Profiteer van een mooie korting met het Discovery
Ticket en reis relaxed en duurzaam met de trein. Aan
het station Mechelen word je opgehaald met de
Planckendael Express die je naar de ingang van ZOO
Planckendael brengt, en terug.
www.ZOOplanckendael.be

Kwb-nieuws
Griezeltochten en polarisatie: een gesprek met expert Chris Wyns
“Kinderen zijn tot meer
nuancering in staat
dan we vaak denken”
Je hoorde of las het misschien al in de vorige Raak of op een van onze andere
kanalen: in de griezeltochten van het afgelopen najaar lieten we de deelnemende
gezinnen kennismaken met de dynamieken van wij-zij-denken. Raak sprak met
polarisatiestrateeg Chris Wyns, die meewerkte aan de uitwerking van de verhalen
en de luistermethodiek, en keek samen met hem naar de resultaten.
Tekst: Koen Vandecruys
Raak: Waarom zei je ja op de vraag om samen met kwb rond het
thema polarisatie te werken?
Chris Wyns: “Polarisatie is een keuze, maar vaak een onbewuste.
Wanneer we ons meer bewust worden van onze eigen rol en
plaats binnen wij-zij-denken gaan we ook veel bewuster keuzes
maken. Voor alle duidelijkheid: polarisatie hoort bij het leven.
Opkomen voor je overtuiging en streven naar verandering gaan
vaak samen met polarisatie. Bij kinderen en jongeren gaat het ook
over leren nee zeggen. Binnen het onderwijs is dit een belangrijk
thema, vermits we hen opleiden tot kritische burgers.
Toen kwb het voorstel deed samen te werken heb ik niet lang
moeten nadenken. Het doel om dynamieken van polarisatie zichtbaar
en bespreekbaar te maken in gezinsverband is een uitdaging
waar ik graag aan meewerkte. Vandaag is er veel te doen over
identiteit. Het krijgt een grote nadruk, alsof het het enige is wat
telt. Het gaat dan vaak over de participatie van het individu, maar
niet van het collectief, en de sterkte van het verenigingsleven is
net het collectieve centraal te plaatsen. Zowel bij kinderen als volwassenen
is de ontwikkeling van de sociale identiteit iets fundamenteels.
Een sterke sociale identiteit is iets dat je vormt en dat
je als persoon versterkt in het leven. Het verenigingsleven biedt
kansen om de sociale identiteit te versterken. Het verwerken van
Wie is Chris Wyns?
“Ik ben al een kleine twee jaar op
pensioen, maar mijn loopbaan
is praktisch volledig opgebouwd
binnen het onderwijs: ik startte als
studiemeester, groeide door naar leerkracht
in het secundair onderwijs, was
elf jaar directeur in een Brusselse secun daire
school, werkte tussendoor als projectleider bij de Vlaamse
Onderwijsraad en ging hierna aan de slag als pedagogisch
begeleider bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen, rond het thema
gelijke kansen en diversiteit.
Ik groeide op in Ruisbroek, waar ik voor de eerste keer kennismaakte
met kwb. Mijn ouders waren lid van de plaatselijke afdeling.
Zelf ben ik als vrijwilliger actief als voetbaltrainer.
Werken rond het thema polarisatie is voor mij een oprechte
passie. Binnen mijn taken als leerkracht en directeur werd
ik vaak geconfronteerd met wij-zij-denken. Ten tijde van de
aanslagen op het Joods museum in Brussel en Charlie Hebdo
in Parijs werd het onderwijs door de overheid aangesproken op
haar expertise rond het thema radicalisering. Door mijn werk als
pedagogisch begeleider diversiteit kreeg ik de kans deze rol op
mij te nemen. Vanuit radicalisering is de link naar polarisatie snel
gelegd. In beide fenomenen zie je gelijkaardige dynamieken.
Binnen mijn huidig engagement in het Wij-Zij-Netwerk en het
Hannah Arendt Instituut ben ik ook vandaag nog zo’n drie
dagen per week aan de slag rond deze thema’s.”
16

“Kinderen zien situaties vaak niet zo zwart-wit als ze
voorgesteld worden", zegt Chris Wyns. Ook de resultaten
van de kwb-griezeltochten toonden dat aan.
een thema als polarisatie in de werking en activiteiten maakt de
maatschappelijke rol van kwb waar. Door als vereniging bewust
om te gaan met dynamieken van polarisatie grijp je de kans mensen
aan te spreken op hun noden én hiernaar te luisteren in plaats
van een puur persoonlijk narratief centraal te stellen.”
Raak: Hoe blik je erop terug?
Chris Wyns: “Voor mij was het een heel nieuwe manier van werken.
Het uitdagende was dat het specifiek voor kinderen en jongeren
was en zich richtte op de vrijetijdsbeleving. De manier waarop
we samen de verhalen hebben kunnen opbouwen was enorm
boeiend en verrijkend. Dat de tochten 35.000 ouders en kinderen
hebben kunnen bereiken was buiten verwachting. Ik kan geen
initiatief bedenken rond wij-zij-denken dat zo’n grote potentiële
groep wist te bereiken en aan het denken zette.”
De resultaten
Wat deden we (en waarom)?
Om polarisatie op een laagdrempelige manier tot bij een breed
publiek te kunnen brengen, besloten we als kwb om de thematiek
te koppelen aan onze luistertochten. Voor de uitwerking van de
verhalen werkte auteur An Neven nauw samen met Chris Wyns
en kwb-medewerker Koen Vandecruys om de verschillende rollen
en dynamieken binnen het wij-zij-speelveld in de verhalen te
verwerken.
Zodra de verhalen op punt stonden, startte de uitwerking van een
laagdrempelige luistermethodiek. Dit had twee doelen: de deelnemende
kinderen en jongeren deel laten uitmaken van de dynamie-
We bouwden de luisterverhalen op rond dezelfde dynamieken
die centraal staan bij polarisatie. De speelse vragen
tijdens de tocht polsten naar de mate waarin deelnemende
kinderen of jongeren tijdens het verhaal beïnvloed werden
door de dynamieken, en naar de mate waarin hun positie
evolueerde in de loop van het verhaal.
Als kwb trekken we resoluut de kaart van verbinding en gaan
we in tegen toxische polarisatie. Daarom gingen we de uitdaging
aan dit thema zichtbaar en bespreekbaar te maken
aan de hand van de griezeltocht.
ken in de verhalen, én feedback krijgen over de manier waarop deelnemers
tijdens het verhaal beïnvloed werden door de dynamieken.
In beide verhalen kregen de luisteraars drie vragen die ingingen
op de beleving van het verhaal. Ze konden die vrijblijvend beantwoorden.
De deelnemers waren niet op de hoogte van de onderliggende
laag in de verhalen.
© Tine De Wilde
17

‘Polarisatie hoort bij het leven: opkomen voor
je overtuiging gaat er vaak mee samen’
Deze grootschalige luistermethodiek leverde ons enkele interessante
vaststellingen op:
Bij de jongste groep deelnemers (-10 jaar) spreekt al bij het
begin van het verhaal 7 op de 10 zich uit voor een bepaalde
groep. De anderen kiezen er bewust voor in het midden te blijven
staan. Naarmate de polarisatie in het verhaal versterkt wordt,
wordt de groep deelnemers in het midden steeds kleiner en sluit
men hoe langer hoe meer aan bij een van de uiterste polen.
De meeste kinderen verstevigen halverwege het verhaal hun
keuze voor een bepaalde stelling, maar tegelijk kiezen op dat
moment 3 op de 10 ervoor hun positie te veranderen.
Op het einde van het verhaal is maar liefst 60 procent van de
kinderen bereid hun positie te herbekijken. 85 procent van de
deelnemers geeft aan dat de oplossing voor het conflict ook de
sleutel kan zijn om de polarisatie in het verhaal aan te pakken.
Bij het verhaal voor +10 jaar kiest 80 procent er in het eerste
deel van het verhaal voor een meer nieuwsgierige houding aan
te nemen en op zoek te gaan naar meer info over de groeiende
polarisatie.
Halverwege het verhaal staan een vader en moeder tegenover
elkaar. De groep jongeren die in het midden blijft staan dunt dan
uit, en er wordt veel van positie gewisseld. Maar liefst 65 procent
van de deelnemers kiest dan voor een van beide uitersten.
Op het einde van het verhaal probeert de hoofdrolspeelster het
groeiende conflict dat het wij-zij-denken voedt te ontmijnen. Bijna
alle jongeren (98 procent) volgen haar keuze. Uiteindelijk hebben
in de loop van het verhaal 1 op de 3 jongeren hun positie of
mening gewijzigd.
Hoe kijkt Chris naar deze resultaten?
“Het is bijzonder boeiend om te zien hoe kinderen en jongeren
reageerden op de verhalen en de dynamieken die aan bod kwamen.
Bij het verhaal voor de -10-jarigen gaan de kinderen vrij
vlug mee in de uitersten. Dat is voor mij logisch. De druk van de
polarisatie zit in het midden. Bij het begin van het verhaal staat
de luisteraar in het midden en wordt er enige druk gelegd om te
kiezen. Het is dan ook logisch dat men onbewust getriggerd wordt
om voor één partij te kiezen. In de verhalen zorgt het conflict voor
polarisatie, een duidelijk wij versus zij. De zogenaamde ‘pushers’
willen duidelijkheid en willen weten of je voor of tegen bent. Een
kind ervaart de druk om te kiezen. In het verdere verloop kiezen
meer kinderen voor een bepaalde richting.
De druk om te kiezen blijft aanhouden, het verhaal geeft meer info
en zorgt ervoor dat mensen een bepaalde kant opgaan. Dat gebeurt
ook constant in het dagelijkse leven.
Wat opviel was dat er voldoende info is in de verhalen om te
nuanceren en aan te zetten tot nadenken om al dan niet dezelfde
richting te blijven volgen.
Naar het einde van het verhaal toe gaan 6 op de 10 kinderen hun
positie herbekijken. We zien dat ze veel meer tot nuancering in
staat zijn dan we vaak denken. Conflicten lijken op het eerste zicht
vaak een duidelijke dader en slachtoffer te kennen. De kracht is
hoe we omgaan met conflicten, door te nuanceren en dieper in te
gaan op waar het conflict vandaan komt kan je de kern aanpakken.
Kinderen zien situaties vaak niet zo zwart-wit als ze voorgesteld
worden. Hier kunnen volwassenen een belangrijke les uit
trekken.
Het tweede verhaal had een andere opbouw, die ertoe leidde dat
de deelnemers niet zo snel een specifieke stelling innamen. Het
verloop van het verhaal zorgt ervoor dat de vader en de moeder
meer en meer tegenover elkaar komen te staan, elk duidelijk
met hun eigen waarden. Voor kinderen wordt het moeilijk in het
midden te blijven staan en eigenlijk willen ze ook niet kiezen, een
duidelijk voorbeeld dat de druk van de polarisatie in het midden
zit. Het is normaal dat jongeren dit moeilijk vinden en ze hierdoor
wisselen van positie. Het feit dat in het verhaal een verzoening
mogelijk is tussen de verschillende polen zorgt er mee voor dat de
luisteraar zich in de situatie kan terugvinden.
In beide verhalen is er een duidelijke evolutie in denken; de deelnemers
durven van stelling te wisselen. Er werd ook in alle twee
de verhalen de kans geboden samen aan iets te werken; door
elkaar te leren kennen wordt het conflict niet verder gevoed.
Beide verhalen werden opgehangen aan een conflictsituatie, máár
het is belangrijk om te weten dat het einde van het conflict niet
betekent dat de polarisatie ook opgelost is, we moeten kijken wat
er aan de grondslag ligt.”
Met de griezeltochten slaagde kwb erin een belangrijk maatschappelijk
thema ter sprake te brengen. Op een laagdrempelige
wijze mensen aan het denken zetten over een moeilijk onderwerp
én hen de mogelijkheid bieden erover met kinderen in gesprek te
gaan is een bijzondere verwezenlijking, en heeft een impact waar
we terecht trots op kunnen zijn.
a Nieuwsgierig naar meer? Kijk op www.kwb.be/polarisatie of mail naar
koen.vandecruys@kwb.be.
18

Kwb-nieuws
Succesvolle knutselnamiddag
én samenwerking bij kwb Coloma
Al voor het tweede jaar op rij organiseerde kwb Sint-Jozef
Coloma de Paastocht. “Omdat we steeds verbinding zoeken
met de wijk, en Femma en Bardok (een plaatselijke bar/kantine, uitgebaat
door mensen van de wijk) vragende partij waren naar een
manier om samen te werken, sloegen we de handen in elkaar”, vertelt
Eef. “Zo ontstond het idee om in de marge van de paastocht
een knutselmiddag te organiseren. Femma zorgde voor het knutsel-
materiaal en de begeleiding, Bardok voor de locatie en een aangepast
menu, en kwb voor de communicatie en reclame. En met succes!
In een wip waren er al een kleine 40 kinderen die wilden deelnemen,
zodat we zelfs een stop moesten zetten op de inschrijvingen.
Het enthousiasme was groot en we boorden een nieuw publiek aan.”
Daarnaast werd het parcours van de Paastocht zo uitgetekend
dat het start- en eindpunt aan Bardok lagen, wat voor extra verbinding
met de wijk zorgde. En kinderen die hun kleurplaten ingekleurd
binnenbrachten, kregen nog een kleine verrassing. “Een
nieuwe vorm van samenwerking die voor herhaling vatbaar is en
wellicht nog initiatieven zal kennen in de toekomst”, besluit Eef.
En dat ook de deelnemers enthousiast waren, bleek uit de reacties.
“Heel erg bedankt voor de superfijne knutselnamiddag, mijn
dochter en nichtje vonden het echt heel fijn. Super tof gedaan en
bedankt aan de lieve mensen voor de goede begeleiding. Zeker
voor herhaling vatbaar! Echt bedankt!”, klonk het onder meer.
Pingpongen met behangpapier of een thermometer
Na twee coronajaren kon in maart bij kwb Zonderschot eindelijk
weer het clubkampioenschap van de Zonderschotse
‘Pintpongers’ plaatsvinden.
Twintig enthousiaste pingpongers, jong en oud, streden in deze
vijftiende editie voor de titel of de eerste plaats in een van de vijf
verschillende pingpong-varianten. Zo werd er dit jaar gepingpongd
op een behangtafel en met een rol behangpapier als palet,
en was er ‘moemoe’s wasbord’ waarbij er moest worden gepingpongd
op een golvende tafel, die verdacht veel leek op een oeroud
wasbord. Ook meetlatten, vouwmeters en thermometers waren
van de partij voor een meter-variant, en dan waren er nog broodzakken
en iets met sneeuw … Geert, Dries, Luc, Wannes, Jakke en
Maggie konden zich allen tot kampioen kronen.
a Zelf ook eens mee een (gewoon) spelletje pingpong komen spelen?
Iedereen is welkom op dinsdagavond vanaf 20u30 in zaal Withof in
Zonderschot.
19

Kwb-nieuws
Meer dan 1.000 wandelaars van de partij
Mooie opkomst voor nationale wandeldag
De lente bracht ook de nationale wandeldag. Op zondag 20 maart zakten meer dan duizend sportieve
enthousiastelingen af naar Schriek (Heist-op-den Berg) om deel te nemen aan een van de wandelingen.
Tekst: Frank Lenders
De afwezigen hadden duidelijk ongelijk,
want de wandelaars waren het over
een ding helemaal eens: de acht aangeboden
wandelingen waren ronduit prachtig.
Puur in de natuur tijdens een frisse maar
mooie en, uiteindelijk, zelfs zonnige dag.
De goed georganiseerde wandeldag begon
nochtans in mineur. Een flinke sneeuwbui
in een deel van Vlaanderen dreigde roet in
het eten te gooien en deed wellicht wel wat
mensen besluiten niet af te zakken naar
Schriek. Zo lieten ze iets moois schieten,
want nadat de lucht opklaarde kon iedereen
zijn/haar gekozen afstand naar harten-
lust afstappen. Met ook nog een prima
catering en heerlijke drankjes kon de
organisatie deze jaarlijks terugkerende
editie naar tevredenheid afsluiten. Bedankt
aan alle aanwezigen, en aan kwb Schriek!
Volgend jaar vindt de nationale wandeling
plaats Vlaams-Brabant, meer bepaald in
Houwaart.
Ook provinciale wandeldag
West-Vlaanderen succes!
Met meer dan 200 deelnemers kon ook de
provinciale wandeldag bij kwb Sijsele een
groot succes genoemd worden. De wandelaars
konden genieten van het rustige
landschap en van een idyllische stopplaats
tussen de bloemen. Proficiat aan de organisatie!
20
Op 15 maart
organiseerde kwb
intercultureel
opnieuw een Perzisch
vuurfeest aan het
Begijnhofplein. Jong
en oud sprong over
de vuurschaal als een
soort reinigingsritueel.

Thema
Bouwen
aan een
betere buurt
In een buurt kan je wonen, maar je kan er ook actief deel van
uitmaken: andere ontmoeten, kijken wat er anders of beter kan,
(kleine) projecten op poten zetten … Waarom dat belangrijk is
én wat je zoal kan doen, leggen Rudi en Linde van SAAMO uit.
Met én voor buurtbewoners streven naar een groenere,
socialere en gezondere publieke ruimte is wat het GIRAFFproject
van Beweging.net beoogt. Wij legden ons oor te luister
bij projectmedewerkers Jo, Luk, Arne en Bart.
Ook Schakel gebruikt de kracht van de buurt, om samen met
verschillende belanghebbenden in co-creatie projecten en
verandering op poten te zetten.
Tot slot inspireren we je ook nog met enkele voorbeelden.
21

Thema
Werken aan een zorgzame buurt
“We zijn verleerd
elkaar aan te
spreken”
“Een goeiedag opent
veel deuren”, tipt Linde.
“Zeg eens wat vaker goeiedag tegen de buren, besef dat ook jij deel uitmaakt van je buurt.” Opbouwwerkers
Rudi Bloemen en Linde Vande Woestyne van SAAMO werken aan warme, zorgzame buurten.
Daarvoor hoef je niet meteen een wijkfeest te organiseren, het zijn de kleine gebaren die het ‘m doen. En
die zijn nodig, want onze woonbuurten staan onder druk.
De opbouwwerkers van SAAMO werken in heel Vlaanderen aan
sterkere buurten. Want een sterke buurt waar mensen elkaar
kennen en helpen, houdt ook de kwetsbare bewoners aan boord.
En dat is de hoofdbekommernis van de vzw: zorgen dat iedereen in
onze maatschappij mee is. Een zorgzame buurt is daarbij essentieel.
In juli 2022 loopt het pilootproject ‘Minder mazen, meer net’ af.
Vier jaar lang gingen opbouwwerkers van SAAMO intensief aan de
slag in Pelt, Hamont-Achel, Moorslede en Deerlijk. Rudi Bloemen
coördineert het project in Limburg, Linde Vande Woestyne dat in
West-Vlaanderen. Hun ervaring gieten ze in een publicatie met
tips en handvaten waar lokale besturen mee aan de slag kunnen.
De Vlaamse overheid is alvast mee en selecteerde 133 projecten
rond zorgzame buurten die op financiële steun kunnen rekenen.
Raak: Waarom krijgen buurten nu zoveel aandacht? Staan onze
woonbuurten onder druk?
Linde: “Onze maatschappij verandert. Gemeenten fuseren en
in kleinere dorpen en gehuchten valt de lokale dienstverlening
weg. Postkantoren zijn er niet meer, buurtwinkels verdwijnen, het
gemeenteloket is enkele dorpen verder. De afstand wordt alsmaar
groter. Omdat die kleine ontmoetingsplaatsen wegvallen is
de sociale cohesie niet langer vanzelfsprekend. Iedereen blijft op
z’n eigen eiland. Het dorp waar iedereen iedereen kende, is er niet
meer.”
Rudi: “Lokale besturen zien dat ze door de digitalisering en centralisering
van de diensten het contact met veel dorpen verliezen.
Vlaanderen telt 300 gemeenten waarvan 260 eerder kleine steden
en landelijke gemeenten. Daar heb je doorgaans geen buurtwerking
zoals je die wel vindt in de steden, omdat de verdichting
van armoede er niet zo groot is. Maar er is wel armoede, vaak
verdoken. En doordat die landelijke buurten steeds meer geïsoleerd
raken neemt de kwetsbaarheid toe. Wie de middelen heeft,
koopt een comfortabel appartement in het centrum waar alles
bij de hand is. Kwetsbare, dikwijls oudere mensen blijven achter.
Dorpen bloeden leeg. En over tien jaar sluiten ook de kerken, weer
een ontmoetingsplaats die verdwijnt. Gemeentebesturen zien dat
allemaal gebeuren en zoeken een antwoord.”
Raak: Wat kunnen ze doen? En wat kunnen wij zelf doen om
onze buurt te versterken?
Linde: “Lokale overheden kunnen waken over mogelijke ontmoetingsplaatsen.
Een dorpswinkel, een dorpspunt, een parkje. Maar
dat alleen volstaat niet. Een jong koppel zal al gemakkelijk op weg
naar het werk in een supermarkt buiten het dorp boodschappen
doen. Zij zijn mobiel en niet aangewezen op lokale faciliteiten.
22

‘Een warme buurt staat of valt met de
contacten tussen de bewoners zelf’
Daarom valt of staat een warme buurt ook met de contacten tussen
de bewoners zelf. Dat begint met weten wie je buren zijn.”
Rudi: “Er zijn altijd mogelijkheden tot ontmoeting in een buurt. Kijk
in je wijk naar wie daartoe kan bijdragen, zoals een woonzorgcentrum,
een school, een vereniging als kwb. Ook burgers zelf dragen
bij met kleine initiatieven.”
Raak: Maar hoe krijg je mensen zover? Niet iedereen gaat even
graag op de koffie bij de buren?
Rudi: “Werkende mensen met jonge kinderen hebben nauwelijks
tijd. En als ze tijd hebben, besteden ze die graag aan zichzelf. Dat
is heel normaal. Maar er komt ook een grote vergrijzingsgolf aan.
De volgende tien, vijftien jaar bereikt een grote groep mensen de
pensioenleeftijd. Dat biedt potentieel. Maar je moet hen natuurlijk
gemotiveerd krijgen om zich in te zetten in hun buurt, want dat
zijn we verleerd.”
Linde: “In onze Limburgse gemeenten hadden we bezoekersteams
samengesteld: vrijwilligers die in een dorp langsgaan bij de mensen
om te luisteren en hen te informeren over lokale dienstverlening.
Maar dat bleek niet zo vanzelfsprekend. Er bestaat zoiets als een
vraag- en handelingsverlegenheid. Mensen durven niet zomaar
hulp aanbieden of vragen. Omdat de spontane ontmoetingsplaatsen
in de buurt zijn weggevallen, kennen we elkaar niet meer en
durven we elkaar gewoon niet meer aan te spreken. We staan argwanend
tegenover elkaar. Om dat te doorbreken, hebben we vanuit
SAAMO een communicatiebureau ingeschakeld. De vraag was:
hoe krijg je bewoners zo ver dat ze iets doen voor hun buurt? Het
bureau ontwikkelde een gids rond veranderingsgerichte communicatie.
Door warme buurtverhalen te delen raken bewoners geïnspireerd.
Want die kleine verhalen komen niet aan bod in de klassieke
media. Dus deel die verhalen in een lokale buurtkrant, op de website
van verenigingen, in een ledenblad zoals Raak. Zo lijkt elkaar
helpen weer heel gewoon. Bovendien vormen de warme verhalen
een tegengewicht voor de polariserende taal op sociale media.”
Raak: Kan je enkele voorbeelden geven van wat inwoners voor
elkaar kunnen doen, vanuit jullie ervaring?
Linde: “We werken met doorverwijskaartjes voor medewerkers
van thuisdiensten, want zij vangen vaak als eerste signalen op.
Een gezinshelpster meldde ons dat een oude vrouw met een gebroken
been iemand zocht om met haar hondje te gaan wandelen.
We vonden twee meisjes van 13 en 15 jaar uit de buurt bereid
om dat te doen. Ook nadat het been was genezen, bleven ze contact
houden. Toen de vrouw jarig was, brachten ze zelfs een taart.
Zonder dat bezoek zou ze die dag niemand hebben gezien.”
Rudi: “Je hoeft echt niet meteen de hele wereld te willen veranderen.
Niet iedereen heeft het talent om de buurvrouw mee te nemen
naar de markt of iemand met een beperking te begeleiden. Maar
misschien wel om een voetbalwedstrijdje te organiseren op het
schoolterrein na de schooluren. Of het zwerfvuil in de straat op
te ruimen.”
Raak: Een groene buurt is een gezonde buurt. Helpt groen ook
voor een warme buurt?
Rudi: “Nog te weinig moet de auto plaats ruimen voor een gezonde
publieke ruimte. Maak straten smaller, desnoods door
eenrichtingsverkeer in te voeren. Vraag aan de gemeente meer
pleintjes en zitbanken, een speelveldje met gras, misschien zelfs
een gedeelde tuin met plukbloemen. Het hoeft niets groots te zijn.
En richt in de zomermaanden een speelstraat in. Het verbaast me
steeds weer voor hoeveel dynamiek een autovrije straat zorgt in
de buurt.”
Raak: Worden we allemaal beter van een goede buurt om te
wonen? Wat zijn de voordelen voor de samenleving?
Linde: “Een buurt waar de mensen elkaar kennen vangt sneller
signalen op als het misloopt. Als er om een of andere reden ongenoegen
borrelt in de buurt kan een lokaal bestuur sneller ingrijpen,
voor de situatie escaleert. Of als iemand met zijn of haar gezondheid
sukkelt, kan er ingegrepen worden voor het te erg wordt.”
Rudi: “In een buurt zonder gemeenschapsgevoel groeit het ongenoegen
en de vereenzaming. Dat werkt mentale problemen in
de hand. Mijn huisarts zegt: ik kan mensen wel een pilletje voorschrijven,
maar ik kan niet helpen als ze geen zin meer hebben
in het leven. We hebben elkaar als mensen nodig, iedereen
23

Thema
heeft nood aan sociaal contact. Met sterke buurten waar niet alleen
the happy few hun weg vinden, staan we als mensen zelf ook
sterker. Dat heeft gevolgen voor de hele samenleving en verlicht
onze gezondheidszorg. Daarnaast maakt het ons ook verdraagzamer.
In Hamont-Achel wonen 48 verschillende nationaliteiten
in het centrum van een klein dorp. In het midden van het dorp
is er een tuinproject waar mensen van verschillende leeftijden en
achtergronden samen tuinieren. Die contacten leveren onmiddellijk
resultaat op: iemand met een hoofddoek is niet meer iemand
met een hoofddoek, maar wel Fatima.”
wat vaker goeiedag op straat, raap het blikje in je voortuin op, doe
boodschappen voor je buur die niet goed te been is, besef dat ook
jij deel bent van de buurt waarin je woont.”
Linde: “Toen ik als opbouwwerker startte bij SAAMO was ik zelf
nog maar net naar een nieuwe buurt verhuisd. Dus ik wilde zelf
het goede voorbeeld geven en heb me opengesteld voor de buurt.
Heel eenvoudig, door goeiedag te zeggen tegen de buren en al
eens een praatje te maken. Dat vergde wat moeite, ik ben niet
iemand die uit zichzelf zomaar met iedereen zal praten. Maar het
werkt aanstekelijk. Een goeiedag opent veel deuren.”
Raak: Wie dit interview leest en nu zelf met volle moed zijn buurt
wil versterken, wat kan hij of zij als eerste doen?
Rudi: “Ga voor de spiegel staan, kijk waar je goed in bent en wat
jij voor je buurt zou kunnen betekenen. Hoe klein ook. Zeg eens
a SAAMO goot de conclusies van het project ‘Minder mazen, meer net’
in een digitale publicatie met tips voor een zorgzame buurt.
Benieuwd naar hoe jij je buurt kan versterken? Kijk op www.saamo.be.
De Weefschoolstraat, de Beste Buurt van Vlaanderen
Hoe doen ze het toch, daar in de Weefschoolstraat in het West-
Vlaamse Ruiselede? De nieuwbouwwijk aan het rand van het
kleine en landelijke dorp werd in 2021 uitgeroepen tot Beste
Buurt van Vlaanderen, een jaarlijkse campagne van de VLAM
en de Koninklijke Unie van de Floristen van België.
Het valt op dat het dorp gespaard is gebleven van de leegloop
waar andere dorpen wel mee af te rekenen hebben. Je vindt er
nog een bakker, een basisschool, een apotheek, een sportcentrum
en zelfs een supermarkt. Maar wat volgens bewoonster
Dana Lema (26) nog belangrijker is, is de band tussen de wijkbewoners.
“De Weefschoolstraat is een heel nieuwe buurt met
een dertigtal huizen”, zegt Dana, die in 2018 samen met haar
vriend als een van de eersten naar de wijk verhuisde. “We zijn
dus allemaal nieuw in de wijk en voelen dat we samen iets van
de buurt kunnen maken met de bonte groep die we zijn. Hier
wonen jonge koppels, alleenstaanden, grootouders met kleinkinderen,
noem maar op. Dat maakt het net zo divers en uniek.”
“De eerste stap is kennismaken”
“Hoe krijg je een buurt samen? Organiseer iets laagdrempelig,
waar niemand verplicht is om naartoe te gaan. Wij houden in
onze wijk een nieuwjaarsdrink en een barbecue in de zomer.
Maar er kan altijd iets spontaans gebeuren. Iemand heeft een
idee en voor je het weet zijn we braadworsten voor de buurt
aan het bakken. Dat zal niet gebeuren als je elkaar niet kent. De
eerste stap is kennismaken met je buren. Als buren niet met
elkaar praten, ontstaan er vooroordelen. Dus begin met een
‘goeiedag’ en vertrek van daar. Voor je het weet, help je elkaar
uit de nood.”
Dankzij sociale media
Dat doen ze in de Weefschoolstraat ook. Tijdens de coronaperiode
moest iemand maar een berichtje in de Whatsappgroep
posten en iemand ging naar de winkel voor wie dat niet lukte.
Sociale media zijn een handig instrument om contact te houden.
“De vrouwen hebben een apart Whatsapp-groepje, de
mannen ook, er is een alarmgroep voor dringende gevallen en
een groep waar iedereen in zit.”
Dat samenhorigheidsgevoel zie je ook gewoon op straat.
Achter de huizen is er een speelpleintje waar kinderen samen
spelen. Af en toe wordt er een autovrije speelstraat ingericht.
En de dag dat het huisvuil wordt opgehaald, staan alle containers
netjes verzameld op twee plekken in de wijk. Mooier én
gemakkelijker voor de huisvuilophalers.
© Koninklijke Unie van de Floristen van België
24

Samen de buurt veranderen
“De klassieke manier
van werken doorbreken”
SCHAKEL in lokaal cocreëren is een praktijk- en expertisecentrum voor cocreatie in Vlaanderen, en
maakt deel uit van de Stichting Lodewijk De Raet. Schakel ondersteunt en faciliteert lokale co-creatieve
processen die vertrekken vanuit plekken of uitdagingen, en doet dit altijd in partnerschap met alle lokale
deelgenoten. Raak ging op gesprek bij medewerker Lieven Hérie voor meer uitleg.
Tekst: Lieselot Bleyenberg
Raak: Wat is cocreatief buurten?
Lieven Hérie: “Wij brengen iedereen
die zich verbonden voelt met een plek
zoals buurtbewoners, handelaars,
medewerkers van lokale overheden,
politici … samen. We bekijken waar de
uitdagingen zitten en wie bereid is om
mee te werken. Onze werking is steeds
plaatsgebonden omdat mensen daar
nog een zekere autonomie hebben over
hetgeen ze doen, impact hebben en ook
relatief vlug resultaat zien. Tijdens een
proces komen tal van vragen op tafel.
Kan een buurt of een wijk aan de slag
gaan rond de uitdagingen van die plek?
Wat is de wezenlijke verandering die
mensen graag zouden realiseren en/of
gerealiseerd zien? Wat kunnen de lokale
actoren zelf opnemen? Wat is de rol van de overheid in het dynamiseren
van de buurt?”
Raak: Kan u enkele voorbeelden van projecten geven?
Lieven Hérie: “Geraardsbergen zat met een aantal grote problemen:
eenzaamheid, armoede, de groeiende anonimiteit, gebonden
aan een grootstedelijk gebied met errond toch een groot
deel platteland. Na een oplijsting zijn we tot dertien uitdagingen
gekomen. Om eenzaamheid tegen te gaan werd bijvoorbeeld een
reglement goedgekeurd zodat iedereen gevelbankjes kan aanvragen.
Zo creëer je plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten.
In de Brugse Poort, een volkse buurt in Gent, gingen we aan de
slag met een complementaire munt in de vorm van zegeltjes,
‘Poortjes’. Elke taak in het collectief levert een aantal Poortjes op.
Zo is niet één iemand verantwoordelijk voor één taak maar kan
iedereen in de bres springen. Zo kan je onder andere meehelpen
een deel van een publieke plek te onderhouden. Tweemaal per jaar
wordt een tombola georganiseerd met de gespaarde Poortjes. Dit
project verloopt heel goed, mensen voelen zich gewaardeerd omdat
ze verantwoordelijkheid mogen nemen. Het is de klassieke
manier van werken doorbreken, het is samenleven opnieuw uitvinden,
vormgeven.
Een traject kan zo’n twee tot drie jaar duren en dan moet je kunnen
loslaten.”
Raak: Loslaten, ook vanuit politiek oogpunt?
Lieven Hérie: “Ja, vanuit het openbaar bestuur vergt dit een
machtsdeling. Het is een stuk afgeven van hetgeen verwacht
wordt om te doen of van wat je beloofd hebt aan de kiezer en finaal
niet altijd kunt waarmaken omdat sommige situaties te complex
zijn of niet alles te voorspellen is. Het is omgaan met de realiteit
zoals ze nú is. Dat is wat wij dagelijks doen: bekijken waar de uitdaging
zit en wie bereid is om mee te doen, om mee te werken.”
Raak: En wat kan ik als individu betekenen in deze context?
Lieven Hérie: “Eenvoudige dingen: enerzijds engagement aangaan,
en anderzijds ruimte geven en krijgen, initiatieven niet direct
afschieten, want het kan eventueel ook anders. Hou rekening met
het feit dat de recepten van gisteren vandaag misschien niet even
goed meer werken.”
25

Thema
GIRAFF werkt samen met bewoners aan hun buurt
“Onze experts zijn
de gebruikers van de ruimte”
Anderhalf geleden startte bij Beweging.net een innovatief project rond (het aanpakken van de) publieke
ruimte, voor maar vooral mét buurtbewoners, dat luistert naar de naam GIRAFF. Raak ging in gesprek met
Luk Vanden Poel en Jo Robberechts, vormingsmedewerkers van Beweging.academie vzw.
Tekst: Charlotte Van Doren
Raak: Dag Luk en Jo. Hoe is GIRAFF ontstaan?
Luk: “Een paar jaar geleden was er ‘Plannen voor plaats’, een film
van de Vlaamse bouwmeester en Nic Balthazar in drie à vier gemeentes.
Heel interessant: er werd goed vormgegeven wat de uitdagingen
waren voor de toekomst, en we trokken veel nieuw volk.
Het wrange ervan was echter dat het wel wat open vragen inhield
en dat er voor een echt gesprek met de aanwezigen, die in zeer
verschillende situaties woonden, onvoldoende tijd was. Er waren
dan ook twee vaststellingen. Eén: we zouden meer ruimte moeten
creëren om niet alleen met ideale situaties en mensen in optimale
omstandigheden te werken. Twee: de film gaf alleen een beeld van
de happy few. Daarom lanceerden we GIRAFF – Steek je nek uit &
verruim je blik op ruimte. We kiezen voor verbeelding, foto, film, verhaal.
En blikvangers zoals de GIRAFF-mobiel, een parklet op wielen,
even breed en lang als een parkeerplaats. Wat als we die ruimte
anders gaan gebruiken? Dat is gespreksstof, en we willen werken
met de expertise van de mensen zelf. Dat is het unieke van GIRAFF:
de experts zijn de actieve gebruikers van de ruimte. De voetgangers,
fietsers … Met hen willen de mogelijkheden van ‘leefbuurten’
verkennen, vooral in de kernen van kleine en middelgrote gemeenten
waar de pijn van de achterblijvers zit, wegens weinig of geen
basisdiensten en waar op dit ogenblik het kwaad gebeurt door de
afbouw van De Lijn, de beperkingen van tieners en senioren.”
Jo: “In de steden zijn er veel participatietrajecten en burgerinitiatieven.
In het dorp waar ik woon is er wel een beetje gemeenschapsleven
maar je voelt: alles gaat hier dood. Er zijn hier veel
uitdagingen die niet in een plan van de bouwmeester naar boven
komen. In kleine gemeentes worden die vragen precies minder
gesteld, terwijl die problemen daar ook zijn. Misschien zijn we nu
nog op een punt waarop we kunnen ingrijpen. Het is dus ook de
bedoeling dat we ons niet perse gaan richten op steden maar ook
26

‘We willen kennis, expertise en talent
mobiliseren, ook in kleinere gemeenten’
in kleinere gemeentes gaan proberen met de buurt na te denken
over hoe er anders kan worden gekeken naar mobiliteit, ruimte en
haar sociale functies …”
Luk: “Er is echter ook gedragsverandering nodig. Je moet alternatieven
zoeken die mensen uit hun comfortzone kunnen halen. Covid
heeft aangetoond dat nood wetten kan breken. Verandering moet
je zichtbaar kunnen maken en door corona heeft iedereen kunnen
ondergaan en beleven wat het geeft als de auto minder centraal
staat, mensen terug de straat herontdekken en de ontmoetingsfunctie
beleven … Dat was voor ons een jaar of twee gewonnen.
Ook kwb had voor covid al heel wat activiteiten die illustreren wat
de mogelijkheden zijn, bijvoorbeeld samen wandelen, en dat werd
bevestigd door de ervaringen van de afgelopen twee jaar.”
Jo: “Het was een momentum waarin je voelt: alle zekerheden
staan op losse schroeven, nu is het moment om te veranderen.
Op een gegeven moment moest iedereen dicht bij huis blijven, en
begonnen mensen na te denken over hun buurt en wat er dan al
niet was. Vanzelfsprekendheden werden in vraag gesteld en de
nood aan groene sociale ruimte heel tastbaar. GIRAFF was al in
ontwikkeling, maar covid was de ervaring die we nodig hadden
om het herkenbaar te maken voor deelnemers.”
Luk: “Tegenstellingen werden aangescherpt. Herinner de selectieve
blik van de krantenkoppen: ‘Lockdown doet vraag naar
zwembaden verdubbelen’, ‘Vastgoed boomt: corona maakt huis
met tuin en appartement aan de kust populair’. We hebben ook
gezien wie er in problemen komt als dat buitenleven wordt afgesloten.
Niet iedereen kan of mag thuiswerken. Een wervend
idee als de 15-minutenstad riskeert dat nog erger te maken. Dat
sociaal correctiewerk is een van de pertinente punten die we nog
veel sterker in onze aanpak moeten inbouwen.”
Raak: Lukt het om in de trajecten een divers publiek te bereiken?
Jo: “Het is een labo. We hebben een sterke visie hebben en ideeën
over hoe we het moeten doen. Nu zijn we dat aan het omzetten
in de praktijk en je merkt dat we daar nog veel uit kunnen leren.
De beginsituaties zijn ook zo verschillend dat we van elke situatie
wel iets leren over wat wel of niet werkt. Een sociale woonwijk is
een heel andere uitdaging dan een stad, ook op vlak van mensen
bereiken: in een sociale woonwijk moet je veel meer zoeken naar
medestanders. De problemen zijn in een dorp persoonsafhankelijker;
in een stad weet iedereen wat de problemen zijn.”
Luk: “We mogen niet in de val trappen te vertrekken vanuit onze
eigen comfortzone. Onze vier doelgroepen - jongvolwassenen, gezinnen
met kinderen, medioren en senioren - hebben heel andere
noden. Je moet dus bondgenoten vinden, maar het script moet
voldoende interessant zijn. De verleiding is er om met het gekende
volk te beginnen, terwijl je net moet nadenken waar het volk zit en
moet uitbreken naar partners die in de buurt vertrouwd zijn.”
Jo: “We zijn gewend te werken met mensen die denken zoals wij:
geëngageerde mensen komen bij ons en we gaan aan de slag.
Maar we willen ook anderen bereiken, en dat gaat een andere
aanpak vragen. Daarom zullen we polarisatie ook niet uit de weg
gaan maar er iets constructiefs uithalen. Het is aan ons om aan
mensen de relevantie te tonen en de vragen bij hen op te roepen.
Ze staan er misschien niet bij stil dat ze impact kunnen hebben
op hoe de ruimte er gaat uitzien en denken er niet eens aan dat je
inspraak kan hebben.”
Luk: “Dat is ook een deel van het experiment. Eerst zoeken we
gemeenten, partners en wijken die erop willen inzetten, en ten
tweede willen we op eigen ritme relaties en vertrouwen opbouwen.
Je moet vermijden dat je mensen warm maakt, verwachtingen
creëert en hen dan laat stikken. Het is zaak vertrouwen te
krijgen van mensen die vinden dat ze nog niet veel goeds hebben
gezien van het bestuur.”
Raak: Wat is jullie concrete aanpak?
Jo: “Eind 2020, begin 2021 deden we een oproep naar gemeentes,
individuen en organisaties. Ze konden hun vraag of nood insturen.
Nadien hebben we gekeken waar potentieel zat en een lijst met
ongeveer tien gemeenten opgesteld waar we een traject zullen
doen: sommige nu, andere later. Eerst doen we een kennisma-
27

Thema
"Ideeën ontstaan in en
gedragen door de buurt"
kingsgesprek: aftasten hoe mensen het zelf
zien en wat er leeft, en welke medestanders er
zouden kunnen zijn. We streven naar diverse
GIRAFF-groepen, met zowel kennis, netwerk
als creativiteit, om het traject te leiden. We willen
de expertise op het terrein de trekker laten
zijn en zelf als ondersteuning fungeren, al zal
dit overal anders zijn. Daarna analyseren we
de beginsituatie met een grootschalige bevraging:
hoe kijken mensen naar de ruimte waar
ze wonen? Vandaaruit worden dan volgende
stappen gezet.”
Luk: “Belangrijk is dat we niet op een eiland werken. Een van de
onderzoeksvragen is: wat is de rol van gemeente, burger en vereniging?
Gemeenten moeten hun rol opnemen om draagvlak te
creëren. De gemeente Nijlen bijvoorbeeld stimuleert positief initiatief,
verzorgt haar communicatie en gaat het gesprek aan met
bewoners. Dat zijn belangrijke voorwaarden. Daarnaast hebben we
vrijwilligers nodig die voldoende breeddenkend zijn, los van hun
eigen eisen of vereniging. Je moet soepel kunnen inspelen op de
uitdagingen in een gemeente of wijk, en dat betekent dat je mensen
moeten hebben die op dialoog ingesteld zijn. We willen kennis,
expertise en talent mobiliseren, ook in kleinere gemeenten. Het zou
fijn zijn als enkele kwb’ers willen meedoen. Ik weet dat sommige
al bezig zijn met bijvoorbeeld openbaar vervoer of trage wegen.”
Raak: Wat brengt de toekomst?
Jo: “We hebben al een paar dingen bedacht, bijvoorbeeld een boek
met verhalen en tips.”
Luk: “Bij de gemeenteraadsverkiezingen zullen gemeenten de
vruchten van het traject plukken, maar we moeten dat overstijgen.
De experimenten nu geven de mogelijkheid te zien wat er kan
werken. In de nieuwe dimensie van burgerschap is ‘verantwoordelijkheid’
een onderdeel en dat is goed, maar de overheid is altijd
cruciaal. Met GIRAFF kan je een verschil maken in accenten: een
parkeerstudie losweken, nadenken over speelruimte, meer rustpunten
en groen … Daar is winst te maken. Het is in woonkernen,
waar veel van onze leden wonen, dat het anders kan. Dat is verbindend
werken, de kunst van gemeenschap vormen, en daar is
ook kwb een krak in.”
a Interesse om mee na te denken in een van de gemeenten met een
GIRAFF-project? Mail voor meer info naar luk.vandenpoel@
beweging.net.
a De webinars rond GIRAFF en de modal shift kan je herbekijken via
https://bewegingacademie.net/webinars.
Arne Aerts begeleidt als stafmedewerker
sociale innovatie
een GIRAFF-traject in
Alken, Bart Bynens eentje in
Sint-Lambrechts-Herk.
Arne: “In Alken organiseerden
we een aantal weken geleden
een eerste ontmoeting in de
wijk, samen met de gemeente
en een socialehuisvestingsmaatschappij,
om in te
zetten op buurtparticipatie.
We wilden er mensen bevragen rond de ideeën die leven
om de buurt groener, socialer en gezonder te krijgen. In
een open, vrijblijvende Map It-sessie konden mensen op de
kaart van de wijk en de omgeving errond stickers plakken
op plaatsen waar ze vaak komen, waar ze iets anders willen
zien … Ze konden ook context geven bij hun idee. Op voorhand
kreeg iedereen al een brief in de bus met wat uitleg en
de oproep er al eens samen met familie of buren over na te
denken. Met de Map It-sessie wilden we kijken hoe we de
openbare ruimte anders kunnen inrichten en bekijken. Nu
gaan we de ideeën oplijsten en kijken of we organisaties erbij
kunnen betrekken. In een volgende fase gaan we op zoek
naar mensen uit de buurt die zich willen engageren om de
ideeën concreter te maken. Het zijn dus ideeën ontstaan in
de buurt, gedragen door de buurt en uitgewerkt door mensen
uit de buurt.”
Bart: “In Sint-Lambrechts-Herk was het uitgangspunt anders:
daar kwam de vraag vanuit de kerkfabriek en een vzw
die een lokaal beheert. Nog voor ze GIRAFF kenden, waren
ze opgestart met een nieuw masterplan om de hele site te
veranderen: het park wordt aangepakt, de kerk en pastorij
krijgen een herbestemming … Zij wilden GIRAFF gebruiken
om een bevraging te doen bij de buurt rond het park dat er
is en dat groter zal worden en anders ontsloten worden.
Daar is eerst een Map It-sessie gebeurd met enerzijds de
mensen die al bezig zijn met het masterplan en anderzijds
direct betrokkenen: de school in de straat, de mensen die er
tegenover wonen, de lokale verenigingen die het park in de
zomer gebruiken … Vanuit die bevindingen zal er binnenkort
dan een bevraging zijn in de bredere buurt.
Een ander verhaal dus dan Alken, maar het mooie van
GIRAFF is net dat het op verschillende manieren toepasbaar
is. En omdat het park op een kruispunt ligt, wordt toch ook
hier de iets bredere omgeving deel van het verhaal.”
28

Inspiratie uit binnen- en buitenland
Zo bouw(d)en zij aan een betere buurt
In het landelijke Waalse Malempré werd enkele
jaren geleden een dorpscoöperatie opgericht om een lokaal
warmtenet aan te leggen. Daarnaast startten ze ook een
producentencoöperatie, die instaat voor de levering van de
lokaal geoogste biomassa: snoeihout en restproducten van
de plaatselijke land- en bosbouw. Het warmtenet voorziet
42 woningen en 4 openbare gebouwen in het dorpscentrum
van lokaal geproduceerde energie. Zo spaart het dorp jaarlijks
120.000 liter stookolie uit, en verminderen ze hun CO2-
uitstoot met zowat 300 ton.
In het Colombiaanse El Aguilucho werd op publiek
terrein stadstuintjes voor groenten en bloemen gecreëerd,
en werden buurtbewoners opgeleid om deze tuintjes te beheren.
Eén lokale inwoner coördineert het project. Zo werd
een publieke ruimte die voorheen niets meer dan een doorgangszone
was geactiveerd en omgevormd tot een plaats
van recreatie en productiviteit. De betrokken buren leerden
elkaar kennen, helpen elkaar nu ook bij problemen en organiseren
met de oogst van de tuintjes een gezamenlijk diner.
Sinds kort kunnen alle inwoners van Genk kunnen
een stukje openbaar domein adopteren om er groen op aan
te leggen, en daar komen enthousiaste reacties op. Zo lieten
er al buurtbewoners hun bloementuin doorlopen tot tegen
de weg én plaatsten ze er een bankje in. “Zo wordt het nog
gezelliger voor een burenbabbel!”, klinkt het.
In het Nederlandse Esbeek richten bewoners een
coöperatie op om het leegstaande pand van het ter ziele
gegane dorpscafé Schuttershof samen op te kopen en te
renoveren, omdat ze deze ontmoetingsplaats niet wilden
verliezen. Iedereen kon mee investeren voor een bedrag van
100 tot 1.000 euro. Nadat voldoende geld werd ingezameld
en het café gekocht, werd het samen met de dorpsbewoners
verbouwd en opgeknapt. De coöperatie is ook nog steeds
springlevend, en heeft verschillende werkgroepen met elk
hun eigen werkveld, die veel breder gaan dan de werking van
het dorpscafé alleen. Zo is er onder meer een werkgroep die
zich specifiek richt op de zorg van ouderen in het dorp.
a Bron: www.citiesalliance.org, www.veerkrachtigedorpen.be
In de Matadero-Franklin buurt in het Chileense Santiago werden
muur- en graffititekeningen ontworpen en uitgevoerd
door de buurtbewoners, in samenwerking met artiesten. Zo
werd het imago van de buurt verbeterd. Daarnaast bleek dat
bewoners in de tekeningen hun identiteit en erfgoed verwerken,
wat hen ertoe aanzet verhalen te delen met elkaar,
en kende de openbare ruimte een heropleving als ontmoetings-
en activiteitenplek om activiteiten te ontplooien.
© José Manuel Bustamante
29

01-05 Malderen
a TENTOONSTELLING BLOEMSTUKKEN EN ORGELRECITALS
Ter gelegenheid van de jaarlijkse planten- en rommelmarkt organiseert kwb
Malderen opnieuw een tentoonstelling van bloemstukken in de kerk van
Malderen ( Vermaesenplein 15).Van 11 tot 18 uur kan je de kunstwerkjes gratis
komen bewonderen en zullen verschillende organisten orgelrecitals spelen op
het gerestaureerde kerkorgel. Gratis toegang.
www.kwb.be/malderen
14-05 Kwaadmechelen
a BELHAMELDAG
Kwb Kwaadmechelen organiseert de tweede editie van haar Belhameldag,
een dag vol plezier voor kinderen met hun papa, peter, opa … Laserschieten,
klompengolf, nagelkloppen en een avonturenparcours zijn maar enkele van
de vele activiteiten die op de planning staan. Iedereen (behalve mama’s,
tantes en oma’s) welkom tussen 14u en 18u in sportcentrum ’t Vlietje
(Sportlaan 10). Inkom gratis! (Opgelet: bij slecht weer gaat het evenement
niet door.)
www.kwb.be/kwaadmechelen
17-05 Ternat
a VORMINGSMOMENT BEGELEIDERS
Kijk ook eens
op www.kwb.be.
Organiseer je met je
afdeling een boeiende
activiteit? Laat het snel
weten via raak@kwb.be.
02-06 Hulshout
a KUBBEN
Bij kwb Hulshout maken ze van de zomer een
Kubb-zomer: elke donderdagavond tot half september
kan je om 19u terecht in de tuin van de
pastorij (Grote Baan 1) om mee een blokje te
werpen.
www.kwbhulshout.be
FALOS-SPORT+
Het wandelcriterium is weer in volle gang.
Er kunnen echter steeds wijzigingen optreden,
dus check voor je enthousiast je wandelschoenen
aantrekt zeker www.falos.be,
waar je alle updates kan vinden.
26-04 Lommel: Lentetocht (dit is een
OKRA-wandeling)
01-05 Houwaart: Lentebloesemwandeling
05-05 Lichtaart: Op en rond de Heuvelrug
(dit is een OKRA-wandeling)
08-05 Ganshoren/Laken-Jette: Langs het
Koning Boudewijnpark en de Brabantse
Kouter
08-05 Lille St.-Pieter: Krawatenwandeling
15-05 Keiberg/Zichem/Scherpenheuvel:
Het land van De Witte
15-05 Rijkevorsel St.-Jozef: Cementzakkenwandeling
15-05 Slypskapelle:’t Frezepad
19-05 Grobbendonk: Lentewandeling (dit
is een OKRA-wandeling)
26-05 Peulis: KWB-Peulis in beweging
28-05 Geel Larum: De zotte 50 van Gheel
29-05 Betekom: Pinksterwandeling
29-05 Torhout: Torhoutse Gordel
05-06 Mechelen Libertus: Pinksterwandeling
06-06 Koersel: Pinksterwandeling
Ga je binnenkort je (klein)kind leren rijden en kan je hiervoor nog wel wat extra
tips en informatie rond het verkeersreglement, coaching, communicatie, opbouw
van het leertraject … gebruiken? Op 17 mei kan je terecht bij kwb Ternat
voor een vormingsmoment. Start om 19u30 in de parochiezaal (Kloosterweg
1). Deelnemen kost 3 euro voor kwb-leden; inschrijven doe je via marcenbetty.
despiegelaere@skynet.be.
www.kwbternat.be
Zelf ook een vormingsmoment organiseren? Surf naar www.kwb.be/rijbewijs.
23-05 Ouwegem
a GESPREKSAVOND ‘DE ENERGIE VAN MORGEN’
Dat de energie van de toekomst een druk besproken onderwerp is staat buiten
kijf. Daarom organiseert kwb Zingem er een infoavond over. Robrecht
Botuyne (Vlaams parlementair ) brengt tekst en uitleg. De avond start om
19u30 in GC De Griffel (Ouwegemsesteenweg 90).
www.kwbzingem.be
18-06 Meerhout
a CONCERT ‘IMAGINE NO LENNON’
Kwb Meerhout Berg organiseert ‘Imagine No Lennon’, een avondvullend
concert rond The Beatles met Jean Bosco Safari en Ben Crabbé. ‘Give peace
a chance’, ‘All you need is love’, ‘Revolution’, ‘Power to the People’ en vele
andere hits van John Lennon uit zijn Beatles- en solocarrière zullen ten gehore
worden gebracht.
Het concert vindt plaats op zaterdag 18 juni om 21u in zaal Sint-Jozef,
Kerkplein z/n, Meerhout. Deuren om 20u30. Tickets kosten 20 euro en kunnen
besteld worden via www.kwbmeerhoutberg.be.
30

i j v o e r e n g r a a g e e n
W
A R D E s t r i j d v o o r u w
H
a a k k e n n i s m e t
M
e u i t e r s t
d
U I N I G E e n d e
Z
e e s t C O M P A C T E
m
a a t k a l k n i e t
L
a n g e r d e v i j a n d
l
i j n v a n u w
z
o n i n g .
w
'Heksenwandeling'
bij kwb Poperinge
Veertien vroege vogels van kwb
Poperinge stonden paraat in het
Eversambos om onder leiding van
‘heks’ Anja een leerrijke boswandeling
te maken. Ze leerden vlug welke
blaadjes, bessen en bloemen veilig
geplukt kunnen worden voor een lekkere
salade of om een drankje mee
te maken. Na de wandeling werd er
aangeschoven voor een heerlijk en
deugddoend ontbijt.
Kwb-nieuws
Kwb Kachtem quizt
Na een onderbreking van twee
kon kwb Kachtem opnieuw een
quiz organiseren. Twaalf ploegen
namen het tegen elkaar op in vragen
beantwoorden en kaas proeven.
Z A C H T w a t e r . . .
w a t e r v e r z a c h t e r .
I N F O E N P R I J S : 0 5 6 2 4 9 5 9 5
B O V E N D I E N G E N I E T U M O M E N T E E L V A N O N Z E S T R A F F E
B A T I B O U W C O N D I T I E S ! W W W . A Q U A - S E R V I C E . B E
M A A K H E T J E M A K K E L I J K E N S C A N D E Z E Q R V O O R
V R I J B L I J V E N D M E E R I N F O .

Rijbewijs
Vanaf juli voor nieuwe modellen
Verplichte
snelheidsondersteuning
op komst
Vanaf 6 juli is het zogenaamde ‘ISA-systeem’ (Intelligent Speed Assistance of
intelligente snelheidsondersteuning) verplicht voor alle nieuw op de markt
gebrachte automodellen. ISA is een ingrijpend waarschuwingssysteem voor te
snel rijden, maar daar houdt het niet mee op. Het systeem wordt samen met een
gegevensrecorder geïnstalleerd, die cruciale voertuiggegevens opslaat vóór, tijdens
en na een botsing. Die zijn nuttig voor diepgaande ongevallenanalyses.
Tekst: Siegmund Hermans
32
In een poging het aantal verkeersdoden
tegen 2030 te halveren en zelfs tot nul
te herleiden tegen 2050 legt de Europese
Commissie aan autofabrikanten een hele
reeks maatregelen op. Zo zullen vanaf juli
2022 alle nieuw op de markt gebrachte
automodellen verplicht uitgerust moeten
worden met apparatuur die de geldende
snelheidsbeperkingen kan lezen en de bestuurder
waarschuwt als hij de snelheidslimiet
overschrijdt.
Daarnaast zullen auto’s moeten worden
uitgerust met een geavanceerd noodremsysteem
dat automatisch een mogelijke
botsing kan detecteren en de remmen van
het voertuig activeren om een botsing te
vermijden of te verzachten. Tot slot worden
ook systemen voor rijstrookassistentie,
die waarschuwen wanneer je van
je rijstrook afwijkt, en vermoeidheids- en
aandachtwaarschuwing verplicht.
Zwarte doos
Vanaf 7 juli 2024 moeten alle nieuw verkochte
auto’s (ook modellen die vandaag
al bestaan) uitgerust zijn met deze systemen.
Voor de auto waar je vandaag mee
rondrijdt of een auto (van een bestaand
model) die je koopt voor 2024 zal dit niet
het geval zijn.
Naast de verplichte systemen zal ook een
‘zwarte doos’ moeten ingebouwd worden
die alle rijgegevens kan opslaan. Enkel gegevens
die kort vóór, tijdens en onmiddellijk
na een botsing door de gegevensrecorder
worden geregistreerd, worden opgeslagen.
Het gaat onder meer over de snelheid van
het voertuig, het remmen, de positie en de
overhelling van het voertuig op de weg,
de toestand en mate van activering van
de veiligheidssystemen van het voertuig,
remactivering ... Deze gegevens moeten
ook na een ongeval beschikbaar blijven voor
politie en justitie, en ook overheden zullen
deze gegevens kunnen uitlezen en gebruiken
om verkeersgedrag te analyseren.

Camera’s achter de voorruit kunnen verkeersborden
automatisch herkennen en lezen.
simpele maar vaak verkeerd geplaatste
signalisatie bij wegwerkzaamheden? Wat
als het systeem een verkeersbord ‘leest’
dat geplaatst is op een parallelweg aan
de andere kant van de vangrail? Wat als
het systeem een bord, net achter de hoek
en buiten het gezichtsveld van de camera,
niet leest? Ook de gegevens van gpsnavigatiedata
zijn vaak onjuist, onder meer
door de vele en voortdurende wijzigingen
aan snelheidslimieten in Europa. Zo denkt
het navigatiesysteem van heel wat nieuwe
auto’s ook in 2022 nog altijd dat de
maximumsnelheid op gewestwegen in
Vlaanderen 90 kilometer per uur is, terwijl
die al in januari 2017 teruggebracht werd
naar 70 kilometer per uur. Wanneer de
auto zich op de gps-gegevens baseert riskeer
je dus al te snel te rijden.
Verkeersbordherkenning en gps
Terug naar de intelligente snelheidsbegrenzer.
Dit systeem is niet nieuw en
kan al als optie gekozen worden bij enkele
huidige automodellen. De werking is
vrij eenvoudig. Het systeem gebruikt verkeersbordherkenning
- een camera achter
de voorruit scant en herkent alle verkeersborden
- en koppelt dit aan de locatie van
het voertuig, bepaald via het gps-systeem.
Zo kan de snelheid van het voertuig aangepast
worden aan de geldende beperkingen.
Wanneer het systeem merkt dat je te snel
rijdt, zal je als bestuurder via een auditief
signaal, vibraties, een waarschuwing via
het gaspedaal of een combinatie van deze
aangezet worden om trager te rijden.
Niet dwingend
Het systeem kan wel tijdelijk worden ‘uitgeschakeld’
om het hoofd te bieden aan
(nood)situaties die alleen bestuurders kunnen
opmerken en beheersen. Dat kan door
het gaspedaal dieper in te duwen, ondanks
de melding ‘te snel’. Bedenk wel dat de
zwarte doos het te snel rijden registreert,
mocht je in een ongeval betrokken raken.
Als je het systeem hebt uitgeschakeld, zal
het automatisch gereactiveerd worden
wanneer je de wagen opnieuw start.
Het gaat dus (voorlopig) nog niet om een
dwingend systeem, hoewel de Europese
Commissie dat oorspronkelijk wel wilde
opleggen. De autofabrikanten verzetten
zich daar echter tegen, en met succes.
Maar net over het al dan niet dwingend zijn
is er natuurlijk heel wat ongerustheid. Die
is momenteel echter nog niet nodig, want
Europa zou ook in de toekomst mogelijk
oor hebben voor de bekommernissen van
de autoconstructeurs, die wijzen op enkele
belangrijke valkuilen van een systeem dat
in de plaats van de bestuurder beslist. Op
definitief uitsluitsel op dat vlak is het nog
even wachten.
Verborgen of vervaagde borden
Is het systeem betrouwbaar en veilig? De
EU-verordening vermeldt: “De prestatiedoelstellingen
van het systeem worden op
zodanige wijze vastgelegd dat de foutenkans
in reële rijomstandigheden tot nul of
tot een minimum wordt beperkt.” Maar wat
als de verkeersborden verborgen zijn (bijvoorbeeld
door plantengroei) of vervaagd,
en daardoor niet gescand of gelezen kunnen
worden door de camera? Wat met
Weersomstandigheden
Een computergestuurd systeem kan
boven dien bugs bevatten waardoor het
zijn functie niet (geheel) juist vervult, én het
is niet gezegd dat ISA op afgelegen plaatsen
doet wat het zou moeten doen.
Tot slot houdt ISA geen rekening met
weersomstandigheden, de staat van het
wegdek, de verkeersdrukte of de aanwezigheid
van kwetsbare weggebruikers.
Dit zijn allemaal omstandigheden waarin
je wettelijk verplicht bent om je snelheid
aan te passen, en waarin het louter naleven
van de wettelijke snelheidslimiet te
snel kan zijn. Zo is 50 kilometer per uur
binnen de bebouwde kom veel te snel als
er kinderen in de buurt zijn.
Vergeet dus zeker niet dat je, ook wanneer
je binnenkort met een voertuig met snelheidsbegrenzing
rijdt, als bestuurder zelf
steeds de eindverantwoordelijkheid hebt.
Blijf steeds aandachtig en pas je snelheid
aan aan de omstandigheden.
Niettemin zijn verkeersveiligheidsexperts
het er quasi unaniem over eens dat deze
nieuwe regelgeving een belangrijke stap
voorwaarts is naar veiligere voertuigen en
veiliger verkeer.
33

FALOS-SPORT+
Zin in een ploegsport?
Bij volleybal van
FALOS-SPORT+ zit je goed!
Bij FALOS-SPORT+ is competitie één ding, maar spelplezier het belangrijkste. Sporten op maat van
het gezin, dat is maar een van de redenen om bij FALOS-SPORT+ te komen volleyballen. Om onze
volleybalcompetitie aantrekkelijk(er) te maken voor kwb’ers is er het project ‘kwb smash’. Daarmee
stellen we alles in het werk om het volleyballen zo laagdrempelig mogelijk te maken, zowel voor de
speler als voor de kwb-groep.
Tekst: Jonathan Goetvinck
Bij FALOS-SPORT+ weten en beseffen we dat 25- tot 55-jarigen
het bevolkingsdeel met het minste vrije tijd is. We willen nieuwe
geïnteresseerde ploegen dan ook niet meteen in een competitie
gooien waar ze elke week paraat moeten staan. Een engagement
om één keer per maand samen te komen om te volleyballen zorgt
voor een lagere instapdrempel en is haalbaarder voor startende
ploegen. De nadruk ligt dan nóg meer op het vriendschappelijke.
Ook de administratieve ‘rompslomp’ valt best wel mee, als we
onze ploegen mogen geloven. “Bij de opstart komt er altijd wel
een beetje werk kijken, zoals iedereen lid maken en op zoek gaan
naar een geschikte sporthal, maar uiteindelijk ging dat wel vlot,
met de hulp van Jonathan van FALOS-SPORT+”, zegt Suzanne
van Volley Roeselare Tielt. En zodra je bent opgestart, is de administratie
beperkt.
Bekercompetitie
Naast de reguliere competitie organiseren we ook bekercompetitie.
Zo werd de sporthal van Lendelede op zondag 27 maart
opnieuw omgetoverd tot een ware volleybaltempel voor de West-
Vlaamse bekercompetitie. Zonder coronamaatregelen konden
we dit jaar opnieuw genieten van spetterende bekerfinales. En
zoals steeds stond op nummer 1 bij de volleybalploegen van
FALOS-SPORT+: sportiviteit en inzet aan 100 procent. Het was
Lendelede zelf die thuis met de eerste plaats ging lopen, gevolgd
door Oeselgem op de tweede plaats. In de kleine finale was het
Lichtervelde die het haalde van Pittem.
a Ook geïnteresseerd om een recreatief balletje te slaan? Mail voor alle
info naar Jonathan Goetvinck, onze volleybalverantwoordelijke, via
jonathan.goetvinck@falos.be.
Wist je dat …
… we al enkele jaren een duidelijke opmars van het aantal
dames zien die meespelen in onze competitie?
… dat dames samen met heren in eenzelfde ploeg aan de
slag kunnen? We stimuleren het zelfs door het geven van
een paar punten voorsprong bij de start van de wedstrijd als
de dames een volledige set op het terrein blijven staan.
… dat we een van de goedkoopste volleybalcompetities
hebben wat betreft inschrijvingsgeld in de competitie en lidmaatschap?
34

Jurk
€ 49. 99
Kies jouw
favoriete
juweel.
Voorwaarden in de winkel.
GRATIS
moederdaggeschenk!
2 tot 15 mei 2022
SHOP ONLINE www.bel-bo.be
Ontdek snel onze nieuwe collectie!

Voor jou getest
King of the Valley
Heb jij de ambitie om koning te
worden? Haal ‘King of the Valley’
in huis en in een halfuurtje kan het zo
ver zijn! Je hoeft enkel je bevolking
voor je te winnen voor een andere
potentiële vorst ze aanlokt.
Het spelprincipe heb je snel beet.
Tijdens jouw beurt laat je je koningspion
door de vallei schrijden, over een
grondgebied waar onderdanen in 5
rijen van 5 kaartjes liggen te wachten.
De burgers bij wie je halt houdt
of die je onderweg passeert, haal je
naar je kasteel. Wanneer je daar de
juiste combinatie van mensen verzamelt,
levert je dat goudstukken op.
Die kan je, indien gewenst, gebruiken om onderdanen om te kopen
nog voor ze de vallei hebben bereikt.
Natuurlijk hebben je tegenspelers diezelfde doelen voor ogen.
Misschien moet je dat ene waardevolle
personage maar snel naar je
toe lokken, of kan je met jouw pion
een andere voor de voeten lopen.
Steeds uitkijken dus, en niet te ver op
voorhand je doelen vastleggen!
Zodra zowat alle onderdanen zijn
ingelijfd, kan de rekening worden
gemaakt. Wie verzamelde de grootste
aanhang en het meeste goud?
Die is koning van de vallei! Totdat je
het spel een volgende keer op tafel
brengt natuurlijk. Geniet dus maar
snel van je - mogelijk kortstondige -
vorstelijke status!
a Johan & Agnes Witters-Peil – www.speltafel.be
(The Game Master | Hans Van Tol | 2 tot 4 spelers vanaf 10 jaar)
€20!
Het spel ‘King of the Valley’
(art. 3280075) is verkrijgbaar
HOOFDSTAD
VAN SENEGAL
1
JONGENS-
NAAM
ZUID-AME-
RIKAANSE
PLANT
NAUW
GEEN ENKELE
UITGEZON-
DERD
DEEL VAN
OOSTENRIJK
bij De Banier Creatief aan de
voordeelprijs van 20 euro.
LEDEMAAT
INWENDIG
ORGAAN
Deze actieprijs is geldig van 1
tot 31 mei 2022.
a Voor adressen en openingsuren zie
www.debanier.be
BUIDELBEER
KLOOSTER-
VADER
4
BEKLE-
DINGSSTOF
CHIN.
LENGTEMAAT
LOF
5
Puzzel
HERTJE
2
PORTUGEES
LEVENSLIED
BID (LATIJN)
BIJBELSE
PROFEET
Visitekaartje
OFFERTAFEL
TONG-
BEWEGING
RIVIERVIS
HOUTEN VAT
3
De letters van naam en woonplaats van
deze man vormen in een andere volgorde
7
GREENWICH-
TIJD (AFK.)
IN ORDE
de naam van zijn beroep. Wat doet hij voor
de kost?
OKÉ
MUZIEKTERM
6
Dre Bavia
• Herne •
8
DEEL VAN
EEN BOOM
1 2 3 4 5 6 7 8
36
DRE BAVIA UIT HERNE IS HAVENARBEIDER

vragen aan
FAQ
Amir Bachrouri
Student en voorzitter Vlaamse Jeugdraad
Tekst: Peter Thoelen
1
2
3
4
5
Wat waren je drijfveren om in de Vlaamse Jeugdraad actief te
worden?
Een samenraapsel van toevalligheden en mensen die mijn pad gekruist hebben. Als rode
draad doorheen een aantal engagementen die ik voordien had was maatschappelijke
impact hebben een onvermijdelijke drijfveer. Zaken zien, in beweging zetten, signaleren.
Vooral dingen doen in plaats van praten. Ik had het gevoel dat je daarvoor het beleid nodig
hebt. En wat is er dan beter dan een positie waarin je jong idealisme ter harte genomen
wordt, maar waarin tegelijk de ruimte bestaat om tegen schenen te kunnen schoppen?
Welke taak binnen je voorzittersfunctie doe je het liefst?
Vooral het spreken met jongeren en organisaties die heel vaak met interessante, en ook
frisse, inzichten door een andere bril naar de realiteit kijken. Je haalt er zoveel energie uit:
jongeren die voluit gaan voor hun dromen, voor zichzelf een heel pad uitgestippeld hebben
en klaar zijn om de wereld te veroveren. Met organisaties die op een unieke manier
hun werking proberen te organiseren, bijvoorbeeld door jongeren uit hun comfortzone te
sleuren en hen in de samenleving proberen op te nemen, heb ik vaak inspirerende babbels.
Wat vind je de meest prangende problematiek waar jongeren zich
zouden voor moeten engageren?
Ons enkel fixeren op één probleem of issue vind ik te beperkend: we doen onszelf daar
oneer mee aan. Wat mij betreft is vooral heel het samenlevingsverhaal belangrijk: hoe
gaan we met elkaar, de natuur, onszelf om? Dus: hoe leef je samen in diversiteit, hoe
maak je daar werk van zodat het iedereen ten goede komt? En klimaat vanzelfsprekend:
hoe dragen we zorg voor onze planeet? Om at the end of the day niet te vergeten dat we
ook ons welzijn niet uit het oog moeten verliezen: voldoende rustpunten inlassen mag
en kan ook.
Sinds een paar jaar kom je overal in de media. Wat doet dat met je?
‘Overal’ is wat overdreven, maar ik zie dat het aantoont dat onze expertise vanuit de
Vlaamse Jeugdraad serieus wordt genomen en dat we echt wel een serieuze gesprekspartner
geworden zijn. Het blijft soms wel wat wennen: in een tv-studio zitten, soms met
knikkende knieën, tegenover doorwinterde opiniemakers of aan tafel met politici. Maar
je leert veel al doende. Natuurlijk is het ergens ook een druk: je wil niet op tv of in een
interview afgaan, je checkt ook altijd of de reacties oké waren en of je geen flaters hebt
begaan. Maar daarvoor is er ook een eerlijk en hardwerkend team achter de schermen
dat me dat zou laten weten.
Zou je als zelfverklaard Antwerps chauvinist ooit naar een andere
stad dan Antwerpen verhuizen?
Zeg nooit nooit, maar wat mij betreft is dat een heel moeilijke, loodzware opgave. Ik ben
verknocht aan Antwerpen. Mijn stad. Houden én houden. Geen haat. Alleen maar liefde.
En ‘t stad voor de parking verlaten: naar waar dan? Limburg ofzo? Geen idee. De stadsmens
in mij gruwelt van dat idee. (Sorry aan alle Limburgers: ik zie olle geire.)
Wie is Amir Bachrouri?
Amir Bachrouri (Rotterdam,
2002) is niet meer uit de media
weg te slaan. Als laatstejaarsscholier
Economie-Moderne
talen schreef hij in 2020 een
druk besproken brief naar
onderwijsminister Ben Weyts.
Het jaar daarop werd hij verkozen
als voorzitter van de
Vlaamse Jeugdraad. Sinds
2021 combineert hij dat met
een opleiding rechten aan de
Universiteit Antwerpen. Hij is
naar eigen zeggen een trotse
Antwerpenaar.
37

Aan de slag
Colofon
Raak is het ledenblad van kwb
Er verschijnen 10 nummers per
jaar. Raak verschijnt niet in juli en
augustus.
Drukdatum: 13 april 2022
Redactieadres:
kwb vzw,
U. Britsierslaan 5, 1030 Brussel
02 246 52 31 - raak@kwb.be
Verantwoordelijke uitgever:
Jo De Smet
Redactiecoördinator:
Charlotte Van Doren
Geurende gezichten
Met de laatste Raak-pagina kan je vanaf nu elke maand meteen aan de slag.
Deze maand: je eigen wierookhouder maken.
Wat heb je nodig?
a 500 gram Darwiklei in terracottakleur (goed
voor ongeveer 5 houders)
a een boetseerspatel
a een acrylroller (of alternatief)
a een lang houten stokje
a een houten plankje met plastiek bescherming
rond
a een keukenmesje
a een glaasje water
Zo maak je het
1. Snij een stuk klei (van ongeveer 100 gram) af
en rol het tot een bol ter grootte van een grote
gehaktbal.
2. Druk de bol met je vlakke hand plat, en rol
hem met de acrylroller (of bijvoorbeeld een
met plastiek beschermde deegrol) verder uit
tot de dikte overal gelijk is.
3. Snij met een keukenmesje een ovaal uit de uitgerolde
klei. Dit vormt de basis voor het gezicht.
4. Maak je vingertoppen nat en wrijf de randen
van het gezicht glad.
5. Maak van een stukje klei een kort worstje
en plooi het in een boogje om de mond te
maken. Zet het met behulp van een boetseer-
spatel vast op het gezicht.
6. Maak een klein bolletje en plaats het aan de
bovenkant van de lip. Maak met het houten
stokje een gaatje in de bol. Hier plaats je later
het wierookstokje in.
7. Maak een lange smalle worst van klei, leg
deze als een halve cirkel op het gezicht en
maak hem vast. Dit vormt de neus en wenkbrauw.
8. Als laatste maak je nog een kort worstje voor
het oog. Plooi het in een boogje en zet ook dit
vast op het gezicht.
9. Maak het hele gezicht zacht door met natte
vingertoppen voorzichtig over alle randen te
wrijven.
10. Laat goed drogen (of bak af in een keramiekoven).
Tip: Bij deze stijl gaat het niet om perfect getekende
lijnen of realistische voorstellingen. In
plaats daarvan concentreert Line Art zich op de
essentiële kenmerken van een motief en mogen
er onvolmaaktheden zijn in de lijnen. Geen stress
over het ‘perfecte’ gezicht, dus!
De sjablonen en een uitgebreidere
uitleg vind je op www.debanier.be/
knutseltips, of scan de QR-code
hiernaast.
a Deze knutseltip werd ons aangeboden door De
Banier.
Werkten mee aan dit nummer:
Lieselot Bleyenberg, Bart Claes,
Jo De Smet, Jonathan Goetvinck,
Siegmund Hermans, Frank
Lenders, Koen Schoutteten, Peter
Thoelen, Koen Vandecruys en
Johan Witters
Kwb-lidmaatschapsbijdrage
2022: 30 euro
(storten op BE57 7995 5000 3035,
algemeen kwb-secretariaat)
Vormgeving: Het Eiland Neus
Drukwerk: Dessain Printing,
Mechelen
Oplage: 36.000
Lid Medianetwerk Plus
In het kader van de nieuwe
vrijwilligerswet (1 aug. 2006)
stelt kwb een organisatienota ter
beschikking. Je vindt ze op www.
kwb.be of je kan ze aanvragen via
info@kwb.be,
U. Britsierslaan 5, 1030 Brussel
Met de steun van:
Raak niet ontvangen?
Adreswijziging?
02 246 52 52
info@kwb.be
38

Uw schoenenspecialist:
kleine en grote maten!
www.
.com
HEREN: Guess Cole Haan US Polo
Floris Van Bommel Tommy Hilfiger
Timberland Ambiorix Lloyd Pius
Colmar Clarks Geox Mephisto Ara
Ea7 Armani Think Solidus Rockport
SNEAKERSHOP: Nike Adidas Calvin Klein US Polo Guess
Dr.Martens DC Diadora Jack&Jones Skechers Buffalo
Fila All-Star Asics Converse Bjorn Borg New Balance
Ea7 Armani Puma Reebok Vans Warrior Palladium
Hoff Karhu Faguo Champion PepeJeans TommyHilfiger
DAMES: Guess Shoes & Bags Valentino
Floris Van Bommel DL-sport TommyHilfiger
Gabor PeterKaiser Mephisto Think! Brako
Ara Geox Semler Solidus Wolky Scholl
Liu Jo Hoff Karhu PepeJeans Calvin Kein
STRETCH
alle modellen met:
KIDS: Adidas-originals Skechers
Vans Munich Timberland Birki
All-Star Ricosta Stones & Bones
Fila Nike Crocs Kipling Giesswein
(1 BAL GRATIS BIJ AANKOOP VAN 1 PAAR)
MEER DAN 2.000 MODELLEN VOOR STEUNZOLEN!
DL-sport Verhulst Ara Loints Softwaves Birkenstock
Mephisto-Mobils Allrounder Piesanto Berkemann
Annalina Semler Gabor PiediNudi Vionic Remonte
CHROOM VRIJ: Think! Brako Mephisto Nature Vital
Clair de Lune Ecologica FinnComfort Wolky Oofos
DIABEET: Durea Varomed Xsensible Solicare FitFlop
SPECIALIST IN WANDEL- LOOP- & BALANCE-SCHOENEN
Mbt Joya Sano Strechwalker Rollingsoft Skechers
TOPDEALER VAN: Mephisto Lowa Meindl Grisport
Rockport Allrounder Asics Brooks Teva Fitfop
Sint-Niklaas
Dendermonde
Aalst
Temse
MALDEREN
station
Sint-Amands
Bornem
BRUSSEL
ANTWERPEN
A12
Willebroek
Londerzeel
A12
Mechelen
€ 13 KORTING BIJ AANKOOP VAN EEN PAAR SCHOENEN VANAF € 99,00
EN NIET CUMULEERBAAR MET ANDERE KORTINGEN
Naam ...................................................................................................................
Adres ...................................................................................................................
...................................................................................................................
E-mail .............................................................................. Datum ..... / ..... / .....
EURIKA-SHOE BV - Handelsstraat 141 - 1840 Londerzeel (Malderen-station)
Tel. (052) 33 30 01 - e-mail: eurika@telenet.be
Open: alle dagen van 9 tot 18u - Gesloten: zondag en Feestdagen
✁
Niet geldig tijdens de sperperiode.
BON
€13

Zonnig voordeel
voor kwb-leden
PROEFPAKKET RAY & JULES KOFFIE,
MET 33% KORTING & gratis levering
JOUW RAAK KOFFIE-PROEFPAKKET
100% GEROOSTERD OP ZONNE-ENERGIE
4 heerlijke koffies uit Afrika, Centraal en Zuid-Amerika
biologisch, uit eerlijke handel en traag geroosterd op zonne-energie
met 33% korting voor slechts € 29,80 € 19,95
gratis thuis geleverd, bonen of gemalen naar keuze
Als lezer van Raak, ontdek je deze Ray & Jules koffies
vandaag extra voordelig!
Jouw Raak Proefpakket (4x 250gr.) bestaat uit 1 x Fruity Franny uit Ethiopië, 1 x Spicy Sara uit Colombia,
1 x Powerful Peter uit Guatemala en 1 x Strong Stephan, een heerlijk intense blend uit Honduras, Guatemala en Tanzania.
Aanbod geldig tot 15 juni 2022. Max 3 pakketten per klant.
Wist jij dat?
Het roosteren van een dagelijks kopje koffie jaarlijks wereldwijd
méér uitstoot dan 5,5 miljoen auto’s op de weg?
Hoog tijd dus om daar iets aan te doen.
Dat kan vanuit je luie zetel. Gewoon door te bestellen bij
Ray & Jules, de eerste branderij op zonne-energie.
Lekker, biologisch en uit eerlijke handel; daar gaan we voor.
BESTEL online: ray-jules.com/raak