05 | 2022 Europoort Kringen

I N D U S T R I E E L M A N A G E M E N T M A G A Z I N E
THEMA: INDUSTRIËLE VEILIGHEID / ATEX
nr. 05 - mei 2022, 61ste jaargang
EVELIEN BRAS (FERM)
PARTNER IN EEN
COMPLEX SPEELVELD
PRODUCTIE GROENE
WATERSTOF OP ZEE
VEILIGHEIDS-
KUNDIGEN, WORDT
WAKKER!

NF Industrial Fire Pumps BV is leverancier van
water-, schuim- en sprinklerpompen waaronder
complete pompsets voor sprinkler installaties,
vast opgesteld of als mobiele pompsets, vertikale
turbine pompen en aanzuig pompsets.
Wij leveren ook pompsets in uitvoeringen geschikt
voor brak water. De motoren en pompen beschikken
over UL en/of FM keuren en worden geheel op maat
gemaakt voor de benodigde toepassing.
EN12845
Gecertificeerd en
gespecialiseerd op
het gebied
• Sprinkler
• Foam
• Fire detectie
• Blusgassen
Om grote (chemische) branden snel te bestrijden is
het mengen van water en schuimvormend middel een
veel toegepasde oplossing. SABO FOAM is als fabrikant
marktleider op het gebied van schuimen, de Van
Ginkel Groep is de exclusieve dealer voor Nederland.
Enkele kenmerken zijn: Concurrerende prijs,
Biologisch afbreekbaar en een minimale impact op
het milieu / bedrijfsproces.
SABO FOAM schuim soorten o.a.: AFFF; AR-AFFF;
FFFP; AR-FFFP; HYDREX; HYDRAL; Protein basis;
Alchohol resistent; Fluorvrij, etc.
• Van Ginkel Concerns
• Sprinklerservices Europoort
• Van Ginkel Marine Service
• Van Ginkel Beheer en Onderhoud
• NF Industrial Fire Pumps
Bezoekadres:
Seggelant-Zuid 12a
3237 ME Vierpolders
Postadres:
Postbus 133
3230 AC Brielle
+31 (0)181 – 212 100
info@ginkel-services.nl
www.ginkel-concerns.nl

I N D U S T R I E E L M A N A G E M E N T M A G A Z I N E
INHOUD
colofon
De juiste temperatuur, altijd! 19
Industrial cleaning steeds
UITGEVER
Waterfront Media Concepten b.v.
BINK 36, Binckhorstlaan 36 unit C1 14-16
NL-2516 BE Den Haag
E-mail: info@waterfrontmedia.nl
REDACTIE
E-mail: redactie@europoortkringen.nl
HOOFDREDACTEUR
Jiří Hartog
jiri.hartog@europoortkringen.nl
Telefoon: 06 112 15 996
VASTE MEDEWERKERS REDACTIE
Kim de Booij, Danny Cornelissen, Pierre Crom, Mels Dees,
Mai Elmar, Bart Kuipers, Connie Lindhoud, Larissa van der
Lugt, Rob Nijman, Saskia Petit, Erik Stroosma, Jan van der
Tempel, Pieter de Vries, Joan van Winsen
ONTWERP & VORMGEVING
VormPro, René Peereboom
KLANTENSERVICE
E-mail: info@europoortkringen.nl
COVERFOTO EUROPOORT KRINGEN
Pierre Crom
DRUKWERK:
DrukwerkMax, Duiven
ADVERTENTIES
Remco Rooij, Sales Director
Telefoon: +31 (0)70 221 19 43
Mobiel: +31 (0)6 53 22 08 22
E-mail: remco.rooij@europoortkringen.nl
NIEUWE ABONNEMENTEN
Waterfront Media Concepten b.v.
E-mail: info@waterfrontmedia.nl
ABONNEMENTSPRIJS
€ 99,00 (incl btw). per jaar. Abonnementen worden na
afloop van de abonnementstermijn telkens stilzwijgend
verlengd met een periode van twaalf maanden tenzij de
afnemer het abonnement tenminste twee maanden vóór
het einde van de lopende abonnementstermijn schriftelijk
heeft opgezegd.
VERSCHIJNING
Europoort Kringen verschijnt 12 x per jaar.
ISSN 1568 - 881X
Copyright © 2022 Waterfront Media Concepten b.v.
Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden
overgenomen zonder uitdrukkelijke toestemming
van de uitgever. Dit vakblad is uitsluitend gericht op
vakbeoefenaren en anderen die op grond van hun
professie belang hebben bij de in dit blad gepubliceerde
vakinformatie. Sinds eind 2011 is er een gewijzigde
abonnementenwet van kracht voor consumenten. Deze
is niet van toepassing
voor abonnementen op
vakinformatie, die uit
hoofde van beroep of
bedrijf zijn aangegaan.
ADVERTENTIELIJST
Van Ginkel Concerns 2
Eurosafe Solutions 4
Duspra7
Wilchem8
Flash Private Mobile
Networks10
A Signs & Safety 16
Xtra Materieel 16
Electromach18
Hogeschool Utrecht 20
Logisticon Water
Treatment22
Koks Group 30, 36
Toxic32
RTP Europe 38
KSB Nederland 42
Nassau Door 46
3P Quality Service 54
Autolease Lam 56
Facta62
Compressor Products
International68
Europoort Industrie
Diensten72
Outvie76
Van Mossel Autolease
Rotterdam77
Langkamp Technologies 82
Dutch Industrial Sealings 86
PMF Mechanical 88
Flowmasters88
DrukwerkMAX90
VOMI92
Muehlhan94
Gizom96
HCA98
Van Meeuwen Lubrication 99
Metaalhandel Ketting 100
vaker door robots uitgevoerd 23
Kwaliteit heeft een prijs 26
Veiligheid boven alles 28
Fundament op drie pijlers 40
‘Benut onze kennis!’ 44
Reparatie én nieuwbouw
van ATEX-pompen 48
De kunst van het verstaan 50
Veiligheidskundigen, wordt wakker! 52
Focus op complete veiligheidsoplossingen 58
Troubleshooting services 60
Onderzoek naar knelpunten bij
versnellen energietransitie 64
‘Dit vraagt om bewustwording en kennis’ 66
Hoe toeleveranciers verduurzamen 70
Smeren in de voedingsmiddelenindustrie 73
Appendages: klein van stuk,
groot in impact 78
Imagoprobleem 80
RUBRIEKEN
Webnieuws 63
Twitterij 77
Productnieuws 83
FERM Update 91
Agenda 93
Mensen in Bedrijf 95
COLUMNS
Larissa van der Lugt - First things first 17
Jan van der Tempel - Verbod op groter 55
Mai Elmar & friends 97

Eurosafe Solutions is specialist in veilig
werken op hoogte en in besloten ruimten.
Samen een veilige werksituatie op hoogte en
in besloten ruimten creëren. Dát is waar Eurosafe
Solutions voor staat. Het begint met het besef
dat veiligheid een basisbehoefte is voor iedereen,
zowel zakelijk als privé. Dit gedachtegoed dragen
wij uit door middel van onze Safety Circle ®
waarmee wij de volledige klantvraag weten te
doorgronden.
Meer weten? Bel 038 467 1910 of mail naar
info@eurosafesolutions.nl
Bezoek ons op Industriële Veiligheid, stand 8
eurosafesolutions.com

I N D U S T R I E E L M A N A G E M E N T M A G A Z I N E
THEMA: INDUSTRIËLE VEILIGHEID / ATEX
INHOUD
05 - mei 2022
Partner in een complex speelveld
FERM staat bedrijven in het Rotterdamse havengebied op verschillende
manieren bij om hun cyberweerbaarheid te vergroten. Directeur Evelien
Bras zou graag zien dat meer bedrijven zich bij FERM aansluiten. “Als je
ziet wat wij bieden, dan is de contributie een koopje.”
11
Volwaardige, vakinhoudelijke
congressen
Aan het Jaarcongres ATEX & Process Safety en het Jaarcongres
Industriële Veiligheid breng je geen bezoek, zegt Jasper Lazet van
Heliview Conferences & Training. Je neemt eraan deel: je luistert, laat
je inspireren, ontmoet en praat met vakgenoten. Na een gedwongen
coronapauze staan de twee congressen komende maand weer op de
agenda.
34
Bij de bron
Op zee opgewekte elektriciteit hoeft niet per se via kabels naar land te
worden gebracht, vindt Lex de Groot van Neptune Energy. Op locaties
ver weg van de kust is het lonend om ter plekke groene waterstof te
produceren. Vanaf bestaande platforms kan de groene waterstof via
bestaande pijpleidingen naar wal worden getransporteerd. In Europoort
Kringen vertelt hij over een tweetal projecten die lopen.
84

6
EUROPOORT KRINGEN
mei - 2022
VOORWOORD
HOE VEILIG IS VEILIG?
je mee omgaat, daar wordt je mee besmet”,
zei een goede vriend eens tegen mij. Ik had hem
“Waar
nooit op enige betekenisvolle liefde voor auto’s
kunnen betrappen, maar na een jaar met autogekke collega’s te
hebben gewerkt, sprak hij tegen mij ook ineens passievol over
PK’s, chiptuning en dat soort dingen. Zo gaat dat blijkbaar met ons
mensen.
Ik heb dat in mindere mate ook ondervonden, aangezien ik
regelmatig over veiligheid in de procesindustrie bericht. Als ik bij
deze bedrijven een trap oploop, hangt er zonder uitzondering een
waarschuwing om de trapleuning vast te houden. Want mensen
kunnen nu eenmaal slippen, misstappen of hun evenwicht verliezen
en als je jezelf aan de leuning vasthoudt, kunnen er geen ernstige
ongelukken gebeuren. Het is dus een heel nuttige aanwijzing, en
daarom hanteer ik dit sinds enige jaren ook thuis. Ook maan ik mijn
huisgenoten om geen spullen op de traptreden te leggen en niet met
van alles in je handen omhoog of omlaag te lopen. Met wisselend
succes, geef ik eerlijk toe.
Veiligheid is - hoe ernstig ook - een prachtbegrip. Het is van
levensbelang, maar tegelijk ook vluchtig. Je bent er namelijk nooit
klaar mee. Je kunt een X-aantal uren, dagen, zelfs jaren zonder
incidenten werken, maar die prestaties bieden geen enkele garantie
voor de toekomst. Je kunt je ook afvragen hoe maakbaar veiligheid
is. Op het Jaarcongres Industriële Veiligheid - dat op 30 juni in Den
Bosch wordt gehouden - wordt nadrukkelijk op dit idee ingegaan.
Hoe graag we het ook willen, veiligheid valt niet altijd in getallen
te vatten. Ik vroeg Evelien Bras, directeur van FERM, in het
coverinterview van deze maand naar de grootste (cyber)dreiging
voor de Rotterdamse haven. Na enig nadenken zei ze: op het
moment vinden er veel ransomware-aanvallen plaats, maar de
gevolgen daarvan blijven meestal tot één bedrijf beperkt. Hoe
vervelend dat ook voor dat ene bedrijf is. Een grote, veelomvattende
cyberaanval op de hele haven hebben wij niet gehad, dus zeg het
zelf: waar zit de grootste dreiging?
JIRI HARTOG
Hoofdredacteur Europoort Kringen
jiri.hartog@europoortkringen.nl

ATEX gecertificeerd gereedschap
Veilig werken in een explosie gevaarlijke omgeving
• ATEX pneumatische en hydraulische
gereedschappen
• ATEX pneumatische en elektrische
ventilatoren
• Vonkvrij handgereedschap
• Gereedschap voor onder water
• Compleet assortiment pneumatische,
hydraulische, elektrische, accu en
handgereedschappen en accessoires
• Aanvraag demonstraties op locatie
• Reparatieservice en advies
Duspra B.V. / Maarn / +31 (0) 180 410 100 / info@duspra.nl / www.duspra.nl

Incidenten veilig, snel en effectief aanpakken;
dat doen we bij Wilchem. We do serious
business; 24 uur per dag en 365 dagen per jaar.
Ook voor advies, projectondersteuning,
preventie of trainingen kunt u bij ons
terecht. Als unieke onderneming bieden
wij een compleet pakket op het gebied van
(milieu) incidentmanagement, bijvoorbeeld bij
ongevallen met gevaarlijke stoffen. Wilchem
Kijk op onze website voor meer
informatie over onze diensten:
• Incident Management
• Gevaarlijke Stoffen
• Verontreiniging
• Verkeersmaatregelen
• Maritiem
• Asset Management
• Incidentscherm
• Training Centre
is een succesvolle organisatie en heeft haar
naamsbekendheid mede te danken aan de
loyaliteit, deskundigheid en gedisciplineerde
inzet van haar medewerkers.
Burgemeester Keijzerweg 12 | 3352 AR Papendrecht
im@wilchem.nl | wilchem.nl | 078-6413988

Waar veiligheid en efficiency
er écht toe doen leveren wij
de beste missiekritische
communicatieoplossingen
Specialist in het bieden
van totaaloplossingen voor
missiekritische communicatie:
van advies tot beheer.
Grootste flexibele
verhuurvloot van ruim 26.000
(ATEX) portofoons en devices
in Nederland én België.
Totaaloplossingen op maat
voor turnarounds
De beste service inbegrepen
(24/7)
Meer informatie:
+31 (0) 181 25 00 25

EUROPOORT KRINGEN
mei - 2022 11
Evelien Bras (FERM)
PARTNER IN EEN
COMPLEX SPEELVELD
Foto’s: Pierre Crom
INTERVEIW
FERM staat bedrijven in het Rotterdamse havengebied op verschillende manieren
bij om hun cyberweerbaarheid te vergroten. Directeur Evelien Bras zou graag zien
dat meer bedrijven zich bij FERM aansluiten. “Als je ziet wat wij bieden, dan is de
contributie een koopje.”

12
EUROPOORT KRINGEN
mei - 2022
Je bent ruim een jaar directeur bij FERM. Wat
heb je in die tijd geleerd over cyberveiligheid in
de haven wat je nog niet wist?
“Ik had hiervoor al publiek-private samenwerkingen
opgericht, waaronder het Cyber Security Centrum
voor de Maakindustrie en het Fieldlab The Garden.
Ook had ik publiek-privaat samengewerkt, onder
andere rondom smart industry. Toch voelde dat als
droog oefenen toen ik in de haven terecht kwam. De
haven is wel heel groots en er gebeurt ontzettend
veel. Ik heb met name geleerd wat de cyberdreiging
in het havengebied zo bijzonder maakt. Cybersecurity
is natuurlijk een heel complex speelveld dat bestaat
uit actoren, dreigingen, kwetsbaarheden, belangen,
implicaties, de gevolgen over verschillende assen,
systeemprocessen en natuurlijk mensen. Wat de
haven bijzonder maakt, is allereerst de impact in de
logistieke ketens. Die is heel anders dan bijvoorbeeld
in Eindhoven, waar intellectual property right meer
leidend is. Ten tweede is storage spoofing een
havenspecifiek probleem en als derde is de statelijke
dreiging in Rotterdam als gevolg van de oorlog in
Oekraïne meer voelbaar dan elders. Ten vierde heb ik
geleerd dat het havengebied vitaal is voor Nederland,
terwijl het in de cyberwereld niet als zodanig wordt
gezien. De haven draagt 6,2 procent bij aan het
Bruto Binnenlands Product, maar het Nationaal
Cyber Security Centrum (NCSC) heeft maar één
bedrijf in het havengebied als vitaal aangemerkt.
Dat is het Havenbedrijf Rotterdam. De rest van het
havenecosysteem wordt als niet vitaal beschouwd.
Dit is best raar en vraagt om actie.”
Wat maakt cybersecurity voor jou een
interessant werkveld?
“Cyberveiligheid trekt mij aan omdat je wat stappen
nodig hebt om tot begrijpbare taal te komen. Een
telefoon kun je vastpakken, een kopje koffie kun je
proeven, maar cyberveiligheid is moeilijker tastbaar.
Ik vind het een uitdaging om cyberveiligheid op tafel
te krijgen.”
Is het met cyberveiligheid niet lastig dat het
initiatief per definitie altijd bij de bad guys, de
aanvallers, ligt?
“Je kunt ook best leidend zijn. Neem het scenario
ransomware, waarbij aanvallers vaak bestaande
kwetsbaarheden gebruiken. Potentiële slachtoffers
kunnen leidend zijn door alvast een patch te
installeren en niet te wachten totdat een aanval je
overkomt. Ook ben je leidend als je een plan B hebt
dat je kunt uitvoeren op het moment dat je systemen
down zijn.”
In januari 2021 is FERM een stichting geworden.
Waarom is dat gedaan en wat is er daarmee
veranderd?
“Tot 1 januari 2021 was FERM een project dat werd
gedraaid door het Havenbedrijf Rotterdam met
partners. Samen met de participanten van deze
pilot zagen zij de noodzaak om FERM op een andere
schaal op de kaart te zetten. Daarom heeft het
stuurteam besloten er een aparte stichting van te
maken, juist om FERM meer body en een gezicht te
geven. Daarvoor ben ik aangetrokken. Daar zijn we
daar goed mee bezig, al mag je dat eigenlijk niet van
jezelf zeggen.”
Wat ervaar je als het moeilijkste aan je missie om
de haven van Rotterdam weerbaar te krijgen?
“Ik vind het het lastigste om op voorhand de
meerwaarde van participeren van FERM duidelijk te
maken. Zodra bedrijven participeren, zijn ze allemaal
blij en tevreden, maar het vooraf kwantificeren van de
meerwaarde blijft lastig. Wij hebben veel inhoudelijke
informatie, ook hebben wij in het vizier wat in de
haven speelt en wij kunnen bedrijven helpen. Maar
wij mogen en kunnen dit alles niet voor niet-leden
doen. Het is dus belangrijk dat bedrijven zich bij ons
aansluiten.”
Hoe kunnen jullie bedrijven helpen om meer
weerbaar te worden?
“Wij delen dreigingsinformatie van het NCSC,
maar ook van de bedrijven zelf. Wij delen best
practices, bedrijven krijgen toegang tot het portal
zodat ze zien wat andere bedrijven doen en wat ze
zelf kunnen doen. Wij houden leden op de hoogte
van veranderende wet- en regelgeving en bieden
handelingsperspectieven in geval van een incident
of dreiging. Verder helpen wij met trainingen,
oefeningen en kennissessies.Op deze manier leren
de participanten elkaar kennen en bouwen ze aan
vertrouwen om op basis daarvan met en van elkaar te
leren.”
Bedrijven betalen daar een contributie voor?
“Ja, leden betalen 3.500 euro per jaar. Een deel
daarvan krijg je gelijk weer terug in de vorm van
een voucher om aan je eigen cyberweerbaarheid te
besteden. Als je ziet wat je ervoor krijgt, is dat dus
een koopje. FERM is een partner die naast je staat in
een complex, dagelijks veranderend speelveld.”
Zijn alle sectoren in jullie ledenbestand
evenredig verdeeld?
“Ja. Wel zijn met name grotere bedrijven participant,
en de kleinere nog minder. Dat terwijl we juist voor
kleinere bedrijven van waarde kunnen zijn, omdat die
nog niet precies weten waar ze moeten beginnen en
wat relevant voor hen is.”
Heeft de Russische inval in Oekraïne jullie werk
veranderd?
“Jazeker, de dreiging wordt bijna voelbaar. Naarmate
de situatie in Oekraïne en Rusland verder escaleert,
is het havengebied natuurlijk een beoogd doelwit.
Daar zijn we best angstig voor. In gesprek met
Nieuwsuur heb ik aangegeven dat we eigenlijk
digitaal luchtafweergeschut over de hele haven
zouden moeten hebben. Ik reageerde daarmee op
europarlementariër Bart Groothuis (VVD), die in

EUROPOORT KRINGEN
mei - 2022 13
datzelfde programma zei dat we niet alle wapens naar
Oekraïne moeten sturen, maar dat we in het eigen
havengebied luchtafweergeschut moeten neerzetten.“
grootste dreiging? Voor individuele bedrijven is dat
ransomware, maar voor het hele havengebied is dat
misschien wel een aanval vanuit Rusland.”
Digitaal luchtafweergeschut klinkt als een
krachtige metafoor, maar wat bedoel je daar
precies mee?
“Ik zie dat voor me als de combinatie van een
Security Operating Center (SOC), een soort
commandocentrum waarbij alle bedrijven zijn
aangesloten, en een Computer Emergency Response
Team (CERT). Dit zodat je kunt ingrijpen als er wat
gebeurt.”
Komt de meeste cyberdreiging voor de haven van
staten of criminele bendes?
“Dat is een goede vraag. Kijk, risico is kans maal
gevolg. Eén op de vijf bedrijven wordt jaarlijks door
een ransomware-aanval geraakt. Die kans is dus
twintig procent, maar het gevolg beperkt zich vaak tot
één bedrijf, hoewel dat voor het bedrijf zelf natuurlijk
vreselijk is. Het maakt ook duidelijk dat je jezelf moet
weren. De kans op een staatkundige dreiging bevindt
zich vlak onder het oppervlak omdat de NAVO niet
officieel bij het conflict is betrokken. Mocht dat wel
gebeuren, dan schiet die kans omhoog. Het gevolg
wordt dan groot, omdat waarschijnlijk wordt beoogd
om het hele havengebied te raken. Dus ja, wat is de
Hoe cyberveilig is de haven nu?
“De grote bedrijven hebben al veel gedaan aan
veiligheid, al weten ze niet precies hoe kwetsbaar
ze in de keten zijn. Er zijn ook bedrijven die
cybersecurity bij IT hebben neergelegd. Die zijn wat
kwetsbaarder omdat IT’ers niet altijd de businesskant
zien en uiteindelijk zit je kwetsbaarheid in je business
continuity.”
Hoeveel cyberveiligheidsincidenten zijn er
jaarlijks in de haven?
“Het havengebied wijkt niet af van wat er landelijk
speelt. In Nederland wordt één op de vijf bedrijven
jaarlijks geraakt door een bepaalde vorm van
cybercriminaliteit, waartoe ook datadiefstal en verlies
van persoonsgegevens behoren.”
En valt hier een trend in te ontdekken?
“Ransomware begint nu wel de vorm aan te nemen
van een epidemie. Dat kun je ook lezen in het
NCSC Cybersecuritybeeld. Storage spoofing neemt
ook langzaam toe tot serieuze vormen. Het aantal
incidenten gaat in stapjes omhoog. Toen veel mensen
tijdens de coronapandemie thuis werkten, namen de
“Een telefoon kun je
vastpakken, een kopje
koffie kun je proeven,
maar cyberveiligheid is
moeilijker tastbaar”

Neem nu een abonnement
en krijg toegang tot
het volledige magazine