03 | 2022 Massage Magazine

Mirjam Koetse:
‘Aanraken is steeds minder
een vanzelfsprekendheid’
magazine voor wellness & therapie
Arganolie, de heilzame
olie uit Marokko
Shantala
Speciale Zorg:
Aanraking met
respect
juni 2022
Respect, echtheid en em pathie
zijn van essentieel belang
De benadering van ouderen
in de massage praktijk

21.600
TOT
MICROSTIMULATIES
PER MINUUT
DE NIEUWSTE GENERATIE IN MECHANISCHE
BINDWEEFSELMASSAGE VOOR LICHAAM EN GEZICHT
TWEEHANDIGE BEHANDELMETHODE
650 nm LED
915 nm LASER
ZICHTBAAR RESULTAAT VANAF 1e SESSIE
GESCHIKT VOOR ALLE HUIDTYPEN
100% NATUURLIJK EN ONTSPANNEN
3 DIMENSIONALE WERKING ZONDER HERSTELTIJD:
VOLUMEVERLIES | HUIDVERSLAPPING | RIMPELS | CELLULITE | LIPOEDEEM | LYMFOEDEEM
LITTEKENS | BRANDWONDEN | SPIERPIJN | VERMOEIDHEID
Ervaar het zelf en ontdek de voordelen. Maak een afspraak voor een
demonstratie via www.uskin.nl of tel 0499 327237

EDITORIAL
Ouderen en aanraking…
In principe behoor ik tot de doelgroep. De ouderen.
Ik ben 70+, heb veel in mijn leven gedaan en
meegemaakt. Mijn roots liggen in Oost-Europa
waar men elkaar meer, wel veel meer aanraakt dan hier in het
westen. Mensen knuffelen elkaar zonder het achterwerk zover
mogelijk naar achteren te steken om een eventuele aanraking
van borst, buik of de onderbuik te vermijden. Mannen zoenen
elkaar hartstochtelijk op de wangen en ook de kinderen
worden geknuffeld zonder dat men zich afvraagt of dat met een
bijbedoeling is.
Oh wat anders was het hier toen ik eind zestiger jaren in
Nederland arriveerde. Maar wat er nu gaande is slaat alles. Los
van de Corona-regels die bepaalden dat men elkaar op gepaste
afstand hield/houdt is er nu iets diepers gaande. Een vluchtige
aanraking van genegenheid of aanhankelijkheid kan al snel
gezien worden als ongewenste intimiteit, en een onbewuste
aanraking van twee lichamen als een aanranding. Ja inderdaad ik
chargeer, maar ik wil alleen de omstandigheden en de tijdsgeest
schetsen waarin de huidige manuele therapeuten, masseurs en
medici hun werk moeten doen. Een vriendin van mij brak in de
Verenigde Staten haar neus. In het ziekenhuis werd ze door een
chirurg onderzocht zonder dat hij haar met een vinger aanraakte.
Bang voor eventuele claims. Ook die cultuur is in Europa
waarneembaar.
Maar waar is de link tussen dit en de ouderen?
Simpelweg dat de ouderen en in het bijzonder de alleenstaande
ouderen juist behoefte hebben aan aanraking, therapeutische
én menselijke, die de pijn en stres wegstrijkt en de warmte van
een mens op een ander overbrengt. Hoe moet dit op een juiste
manier aangepakt worden en waar zijn eventuele valkuilen voor
de therapeuten?
In deze en in de toekomstige edities brengen wij dit onder de
aandacht en hopen jullie enkele handsvatten aan te reiken.
Blijf ons magazine lezen en reageer op de thema’s, artikelen of de
onderwerpen die wij jullie aanbieden. Zo kunnen wij nog beter
aanvoelen wat jullie bezighoudt en hoe wij jullie beste vakblad
kunnen zijn.
Ik wens jullie veel leesplezier.
Milan Potuznik
Uitgever
Business Content Media b.v.
NB Mocht u behoefte voelen uw gedachten over ons magazine
of website met ons te delen, dan kunt u een e-mail sturen naar:
massagemag@businesscontentmedia.nl.
Wij verwelkomen uw ideeën en suggesties!
3-2022
3

COLOFON
Uitgever
Business Content Media b.v.
Richard van der Hak, Milan Potuznik
Bink 36, Unit C1-19
Binckhorstlaan 36
2516 BE Den Haag
T. +31(0)70-2211944
www.businesscontentmedia.nl
info@businesscontentmedia.nl
Redactie
Saskia Petit, Gonnie van de Lang,
Lizet van Triet
Ontwerp en vormgeving
Wendy Rijke, Studio 3017
Adverteren
Danijela Pantelic
T. +31(0) 628422526
danijela@businesscontentmedia.nl
Traffic
T. +31(0)70-2211944
traffic@businesscontentmedia.nl
Abonnementen
T. +31(0)70-2211944
abonnementen@
businesscontentmedia.nl
Financial Controller
Linda van den Brink
T. +31(0)70-2211944
linda@businesscontentmedia.nl
Drukwerk
Vellendrukkerij BDU
Abonneren
Verschijnt 6 keer per jaar
Voor actuele aanbieding check s.v.p.:
www.massage-magazine.nl/
abonnementen
Opzeggen van het abonnement:
Abonnementen worden na afloop
van de abonnementstermijn telkens
stilzwijgend verlengd met een
periode van twaalf maanden tenzij de
afnemer het abonnement tenminste
twee maanden vóór het einde van
de lopende abonnementstermijn
schriftelijk heeft opgezegd.
Persoonsgegevens
Massage Magazine legt persoonsgegevens
vast van lezers ten behoeve
van de abonnementsovereenkomst.
Die gegevens kunnen worden gebruikt
om je te informeren over andere
producten of diensten. Liever niet?
Geen probleem. Laat het weten via
info@businesscontentmedia.nl.
ISSN-1877-4423
Copyright
Niets uit dit vakblad mag worden
verveelvoudigd, opgeslagen in een
geautomatiseerd gegevensbestand
of openbaar gemaakt worden in
enige vorm of op enige wijze, hetzij
elektronisch, mechanisch of door
fotokopieën, opname, of op enige
andere manier, zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming van de
uitgever.
WIE WERKTEN MEE
Tirza Bottema
Tirza Bottema is directeur van
Thaise massage opleiding Thai Dee in
Valkenswaard. Kijk voor meer informatie
op www.yogamassage.nl.
Gonnie van de Lang
Gonnie heeft een praktijk voor Yoga
en Chinese geneeswijzen in Wierden.
Zij is als verpleegkundige opgeleid in
de reguliere geneeskunde en later als
acupuncturist in de traditionele Chinese
geneeskunde. Gonnie kan putten uit
een brede kennis en ervaring in de
Westerse- en Oosterse geneeswijzen.
Zij heeft naast haar praktijk meer dan
25 jaar parttime gewerkt als lerares
verpleegkunde en als yogadocent. Zij
schrijft sinds 2008 voor vakbladen over
gezondheid en heeft diverse boeken
over massage, yoga en gezond leven
geschreven.
Stefan van Rossum
Stefan van Rossum is oprichter
van Esoterra, een opleidingsinstituut
voor massage-, lichaamsgerichte- en
energetische therapie. Stefan is in de
jaren ’90 begonnen als een van de eerste
stoelmasseurs in Nederland en heeft zich
daarna verder ontwikkeld als docent,
hypnotherapeut en lichaamswerker.
Hij is host van de Esoterra podcast
waarin hij interessante gasten uit de
complementaire zorg interviewt en
samen met Lizet van Triet schreef hij de
bestseller ‘Mindfulness Massage’. Stefan
is ook voorzitter van het CGO (Collectief
Geaccrediteerde Opleidingen).
Pim Vree
Pim Vree, al 25 jaar lichaamsgericht
psychotherapeut, is ontwikkelaar en
eigenaar van massageopleiding Vreeling
deep tissue. Hij is tevens auteur van
‘Vreeling, een bijzondere vorm van deep
tissue’.
Drs. Harmen Rijpkema
Drs. Harmen Rijpkema is medisch
antropoloog, aromatherapeut en auteur
van vele artikelen en diverse boeken
over aromatherapie. In 2019 is de
9e druk van zijn werk het Aromecum
verschenen met meer dan 600 pagina’s
aan informatie over aromatherapie.
Met meer dan 40 jaar ervaring geeft
hij diverse cursussen, lezingen en
opleidingen over aromatherapeutische
onderwerpen. Harmen is ook adviseur
in aromatherapie op het gebied van
wetenschappelijk literatuuronderzoek
en productontwikkeling.
Saskia Petit
Saskia Petit is freelance journalist en
eigenaar van Petit Media. Zij schrijft
voor verschillende vakbladen en
organisaties in onder meer de branches
huidverzorging en de massagebranche.
Saskia werkte voor verschillende
uitgeverijen en heeft jarenlange
ervaring als redacteur, eindredacteur
en hoofdredacteur. In 2021 richtte
zij haar eigen tekstbureau op. Voor
Massage Magazine schrijft zij reportages,
interviews en achtergrondartikelen.
Lizet van Triet
Freelance journalist drs. Lizet
van Triet studeerde af als
bewegingswetenschapper en als
fysiotherapeut. Voor Massage
Magazine interviewt zij met veel
passie deskundigen uit binnen- en
buitenland voor de rubrieken
Sportmassage, Medisch en Step-by-step.
Dit om je te inspireren met de laatste
(wetenschappelijke) inzichten over jouw
vak. Daarnaast ontwikkelde en schreef
zij samen met Stefan van Rossum
Mindfulness Massage en met Lorraine
Vesterink Charismatische Vrouw, hoe
haal je het maximale uit jezelf.
4 3-2022

Inhoud: editie 3/2022
Step-by-step ............................................. 7
Tactiel Stimulering
Op een zachte en ritmische manier
aanraken. Dat geeft rust en is belangrijk
voor de gezondheid. Maar aanraken
is niet gewoon meer. Zeker niet na
corona. Emmy de Ligny, grondlegger en
hoofddocent van de School of Touch,
ziet het belang ervan en geeft haar
kennis daarover graag door: “Ook de
ouder wordende mens heeft nog steeds
aanraking nodig maar krijgt dat in de
praktijk vaak te weinig.”
Anatomie ...................................................12
Erector spinae
Voor een goede masseur is kennis
van de anatomie van het menselijk
lichaam onmisbaar. Masseur en docent
Tirza Bottema schrijft dit jaar in ieder
nummer van Massage Magazine een
artikel over een bijzondere spier. We
beginnen bij het hoofd en eindigen bij
de voeten. We maken letterlijk een reis
door het lichaam van top tot teen. Dit
nummer gaat over de musculus erector
spinae, de grote rugstrekker.
12
22
7
Sportmassage ......................................18
Masseer oprecht, niet
als trucje
“Ontspanning. Dat is het allerbelangrijkste
doel van massage”, aldus
sportarts Edwin Goedhart: “Zorg dat een
sporter zich fijn voelt en zowel fysiek
als mentaal ontspant; dat komt diens
welzijn en daardoor diens prestatie ten
goede.” Het is volgens de sportarts van
de KNVB daarnaast essentieel om met
oprechte aandacht te masseren: “Dat
draagt bij aan een optimaal effect van
jouw behandeling.”
Masseren in de zorg ........................20
Shantala Speciale Zorg:
Aanraking met respect
Mensen met een ernstige, meervoudige
beperking (EMD) of een zorgvraag
(bijvoorbeeld dementie) worden vaak
alleen maar functioneel aangeraakt.
Terwijl juist deze mensen behoefte
hebben aan liefde- en respectvolle
aanraking en ontspanning. Shantala
Speciale Zorg is een aanrakingsmethode
die de kwaliteit van leven van mensen
met EMD positief kan beïnvloeden.
Nici Ummels is eigenaar van
opleidingsinstituut Shantala Speciale
Zorg en vertelt over deze bijzondere
methode, waarbij een respectvolle
bejegening van de cliënt centraal staat.
28
36
Arganolie ...................................................22
Arganolie, de heilzame olie
uit Marokko
Is arganolie echt zo bijzonder als dat
er wordt vermeld? Deze vraag is voor
Han Meijer, Nederlandse ondernemer
en mede-eigenaar van Margan Europe
makkelijk te beantwoorden. Door
inzicht te krijgen in het proces van de
ontwikkeling van de argannoot tot olie
word je vanzelf zeer enthousiast over het
bijzondere product.
Voeding .......................................................36
Recept Hibiscusthee
Hibiscusthee is een ‘kruidenthee’
met veel gezondheidsvoordelen
die niet allemaal wetenschappelijk
bewezen zijn. De thee wordt gemaakt
van hibiscusbloemen en heeft een
rode aantrekkelijke kleur. De smaak is
zurig en bitter waardoor de thee een
geneeskrachtige werking op het hart en
de lever heeft. De thee wordt gemaakt
van de bladeren van de Hibiscus
Sabdariffa.
En nog meer:
Productnieuws ............................................ 6
Aanstormend talent ................................. 10
Column Pim Vree ....................................... 14
Opleiding in beeld...................................... 16
Mystery Guest .............................................. 25
Oudere klanten ........................................... 26
Medisch .......................................................... 28
Column Stefan van Rossum ................. 30
Oliën ................................................................. 32
Reportage ...................................................... 34
Oefening ......................................................... 38
Abonnement aanbieding ....................... 39
3-2022
5

GEUR, KLEUR EN WELLBEING
KOMEN SAMEN IN ALTEARAH
Altearah is een verzorgingslijn die
gebaseerd is op de voordelen van aromatherapie,
kleurtherapie en geurtherapie.
Alles is samengebracht in 14 kant-en-klare
synergiën van etherische oliën die zijn
toegevoegd aan massageoliën. Turkoois
biedt een moment van sereniteit, van het
innerlijke rustpunt herontdekken. Eén
kleur, één emotie: het biedt een unieke
behandeling van lichaam en geest. De
prijs van een flacon van 250 ml is € 26,90
exclusief BTW. Bestel deze bij: Maquis BV.
Een fantastische massageolie met
een rustgevende werking
Turkoois biedt een moment
van sereniteit, van het
innerlijke rustpunt herontdekken
PRODUCTNIEUWS
PREMIUM ARGANOLIE VOOR
MASSAGE
De premium arganolie is gemengd
met amandelolie en verrijkt met
etherische oliën; citrus sinensis,
koriander, kamille en ceder. Deze pure
massageolie is afkomstig uit Marokko.
Door deze verrassende combinatie
werkt de olie verzachtend en
voedend op de huid. Een fantastische
massageolie met een rustgevende
werking. D e prijs van een flacon van
250 ml is € 17,00 exclusief BTW. Bestel
deze bij: www.marganeurope.com.
Zie tevens het artikel over arganolie in
dit blad.
Tekst Gonnie van de Lang
Met behulp van haar energetische
tools en technieken zit je in
no-time weer goed in je vel
WAT JE LICHAAM VERTELT
Een praktische gids voor energetisch lichaamswerk. Ellen Meredith laat je in haar boek ‘Wat je lichaam
vertelt’ zien hoe lichaam, geest en ziel onlosmakelijk met elkaar samenhangen. We kunnen te allen tijde
een dialoog met onszelf aangaan om erachter te komen hoe het écht met ons gaat. Daartoe moeten we
wel de taal van ons lichaam leren spreken, omdat we anders niet weten wat het nodig heeft en wanneer
het uit balans is. Ellen Meredith leert je deze taal, die bestaat uit licht, trilling, beelden, geluiden en
sensaties. Met behulp van haar energetische tools en technieken zit je in no-time weer goed in je vel.
De prijs van het boek is €25,00 inclusief BTW. Bestel deze bij de boekhandel of bol.com en reserveer een
exemplaar. Het boek verschijnt 13 september.
6 3-2022

STEP BY STEP
Tekst Lizet van Triet
Foto’s Emmy de Ligny
Emmy de Ligny geeft tips
Tactiel
Stimulering
Op een zachte en ritmische manier aanraken. Dat geeft rust en is belangrijk voor de gezondheid.
Maar aanraken is niet gewoon meer. Zeker niet na corona. Emmy de Ligny, grondlegger en hoofddocent
van de School of Touch, ziet het belang ervan en geeft haar kennis daarover graag door: “Ook de ouder
wordende mens heeft nog steeds aanraking nodig maar krijgt dat in de praktijk vaak te weinig.”
3-2022
7

‘Zacht ritmisch aanraken is
wat het verschil maakt’
1 2
Aandacht, respect en een
liefdevolle aanraking.
In verzorgingshuizen
hebben mensen dat
eveneens nodig, zo merkt
Emmy: “Juist de zachtheid geeft een
krachtige ervaring. Daardoor worden
de tastreceptoren net onder de huid
gestimuleerd waardoor het hormoon
oxytocine aangemaakt wordt. Een
bewuste, zachte en ritmische aanraking
maakt het verschil; veel meer nog dan
een stevige en diepe massage.”
Effleurages
Tactiel Stimulering gaat over
een zachte, bewuste, ritmische en
gestructureerde manier van aanraken.
Emmy: “Die structuur is nodig zodat
de cliënt door herkenning van de
volgorde van handgrepen weet wat er
gaat gebeuren. Daardoor kan rust en
vertrouwen ontstaan.” Zij begint een
behandeling met het aanbrengen van
een natuurlijke olie op haar handen.
Dan volgen strijkbewegingen, druk en
vasthouden op het rechterbeen en het
linkerbeen van boven naar beneden tot
aan de enkel. Emmy: “De strijkingen
kennen verschillende richtingen en
doelen. Zo laten bijvoorbeeld die
in de lengterichting ervaren hoe
lang lichaamsdelen zijn; dit om het
lichaamsbewustzijn te vergroten. En
de diagonale effleurages, onder meer
op de rug, zorgen voor een betere
samenwerking tussen de linker- en
rechterhersenhelft. Op foto 1 zie je
hoe zij met haar vingertoppen rond de
knieschijf cirkelbewegingen maakt.
dat de ideale lengte van een Tactiel
Stimulering sessie veertig minuten
is: “Dit is de optimale tijd om zoveel
mogelijk oxytocine te activeren. Dat
verlaagt stress en zorgt voor meer
verbinding.” De Tactiel therapeut geeft
aan dat de kwaliteit van aanraking
daarvoor eveneens van groot belang is.
“Daarbij horen onder meer het werken
met een bewuste aanraking en het zelf
bewust aanwezig zijn.” Ook houdt ze
continu met minimaal één hand contact
met het lichaam dat zij behandelt. En
indien mogelijk geeft ze de strijkingen
zoveel mogelijk met de volle hand.
Het hoofd
Zowel voor behandeling van de buik
als van het hoofd is vertrouwen in de
Tactiel therapeut noodzakelijk: “Zeker
als mensen vervelende ervaringen
hebben gehad kan aanraking onrustig
maken. Om het vertrouwen op te
bouwen, kun je dan een eerste keer
alleen de handen masseren of over de
kleding heen.” In de opleiding komt de
aanpak van het hoofd uitgebreid aan
de orde. Nadat de benen, armen, buik
en borstkas zijn aangeraakt, start zij
met grote strijkingen op schouders, het
decolleté tot aan het voorhoofd. Emmy:
“Bij elk onderdeel van het lichaam sta
je stil. Dat helpt om het lichaamsbesef
te vergroten. Zo ook bij de oren (foto
4): laat die eveneens zo optimaal en
gedetailleerd mogelijk voelen. Alleen
al het vasthouden van de oorlel geeft
rust.” Nadat Emmy het voorhoofd en
de haren met haar vingertoppen heeft
geëffleureerd (foto 5), vraagt zij de
4
5
3
6
Oxytocine
Vooral de voeten (foto 2), handen
(foto 3) en het gezicht krijgen veel
aandacht in de Tactiel Stimulering.
Emmy: “Want deze lichaamsdelen
bevatten relatief veel tastreceptoren;
zelfs een deelbehandeling heeft al
veel effect.” Het blijkt uit onderzoek
Emmy: ‘Om zoveel mogelijk oxytocine te activeren
is de ideale lengte van een Tactiel Stimulering sessie
veertig minuten’
8 3-2022

Neem nu een abonnement
en krijg toegang tot
het volledige magazine