Rijswijk.business #8

Rijswijk business #08
CONNECTING THE DOTS
- ZOMER 2022
THEMA
S A M E N ST E R K E R
Mahler Vastgoed
Twan Mahler
‘De deuren staan
voor iedereen open’
Nieuw Verhuizing naar Rijswijk
Mobiliteitshub Parkeren en overstappen
Intentieovereenkomst Bezoekers behouden

Zakelijk of
privé tot in
de puntjes
geregeld
verjaardagen
bedrijfsfeesten
overnachtingen
vergaderingen
recepties
borrels
jubilea
en…
Zaken doe je
bijna thuis
in één van onze
4 sfeervolle zalen
Met de juiste voorzorgsmaatregelen!
1,5 m
brasseriebijnathuis.nl
hotelhoevevoorde.nl
brasserie

In dit nummer
rijswijk.business/verbinden | 3
Alleen samen
Ik houd heel erg van samen
zijn. Samen eten, werken,
sporten, leren, ervaren.
Daartegenover staat dat ik
het heerlijk vind om alleen
op pad te gaan. Een paar
nachten weg, een hapje eten
of wandelen op het strand. Het is erg fijn
om geen rekening met iemand te hoeven
houden of lawaai of getetter om je heen
te hebben. Met dat samenzijn heeft
niemand een probleem, maar dat alleenzijn
roept altijd de nodige vragen op: gaat
het wel goed met je of jullie? Waarom ga
je alleen? Wilde niemand met je mee? Ga
THEMA
S A M E N ST E R K E R
je dan ook alleen eten? Of nog erger: zal ik
met je meegaan?
Dat alleen zijn geldt met name in mijn
privéleven, want als ondernemer werk
ik het allerliefst samen. Op die manier
kom je echt verder. Dus verbinden we
met DOTbusiness ondernemers aan
elkaar of aan hun doelgroep en leggen we
lijntjes tussen Rijswijk en Delft waar het
gaat om regionaal oplossingen creëren.
Verbinden was vijf jaar geleden, en is nu
nog steeds, onze grootste kracht. Het zit
in onze genen. Het is ook niet voor niets
dat we een gigantische flexibele schil
van professionals om ons heen hebben,
waarmee we de mooiste dingen maken.
In deze editie leest u hoe ondernemers
dit doen. Hoe zij die samenwerking
aangaan en waarom. Het levert genoeg
inspiratie op, kan ik u zeggen. Voor nu
ben ik klaar met werken. Mijn laptop gaat
dicht, want de hond wil naar buiten en
zo’n wandelingetje is heerlijk om alleen
te doen. En mocht je me tegenkomen,
wandel dan gezellig mee. Geen probleem.
Als je maar niet te veel lawaai maakt.
Sabine van Meeteren
DOTbusiness
Inhoud
Intentieovereenkomst
Bezoekers in de stad houden | 4
Duurzaamheidsscan
Vanaf 2023 energielabel C verplicht | 6
Vier nieuwe ondernemers | 8
Mijn agenda
Alex Luneman | 10
FLEX aan de Treubstraat
Plek voor maakindustrie | 11
Open huis
Gelukkig hebben we de foto’s nog | 14
Mobiliteitshub
Parkeren en overstappen | 16
De stem van de ondernemer
BBR | 18
Samen campus ontwikkelen
Miss Clark en Kadans
Science Partners | 24
Gezond aan het werk
CBBS en Mantelzorgmakelaar | 26
Partijen vinden elkaar
Energy Cave | 28
Rijswijk sterk
Column Armand van de Laar | 30
Volgende editie
Duurzame toekomst | 31
In een gemiddeld bedrijf
geeft minstens één
medewerker mantelzorg
Veel ondernemers zijn niet
van deze eis op de hoogte
Gezond aan het werk | 26
Intentieovereenkomst
4
Duurzaamheidsscan | 6
At the Park
24
Alex Luneman
10
De hub gaat ruimte bieden
aan zo’n 260 (deel)auto’s,
-scooters en -fietsen
Mobiliteitshub | 16
Energy Cave
28
Op de cover Twan Mahler | 11

4 | rijswijk.business/verbinden
Intentieovereenkomst getekend door partners
Rijswijk wil
THEMA
S A M E N ST E R K E R
bezoekers in de
stad houden
De stad heeft veel meer moois te bieden dan veel bezoekers en inwoners
weten. Daarom is het zaak dat bezoekers niet meteen richting Den Haag
of Delft gaan, maar ook tijd spenderen in Rijswijk zelf. Horeca, cultuur en
gemeente slaan de handen ineen om dit te bewerkstellingen. De hotels,
de Rijswijkse Schouwburg en Museum Rijswijk tekenden samen een
intentieovereenkomst.
Aan dit gesprek namen deel: John Koster
(Hoofd Commerciële Zaken Rijswijkse
Schouwburg), Kevin Katsman (regiomanager
Best Western Plus Grand Winston
hotel), Patrick van Zuiden (eigenaar Restaurant,
Hotel & Spa Savarin), Stephanie
Nunes Querido (hotelmanager Savarin),
Arnoud van Aalst (directeur/bestuurder
Museum Rijswijk) en Alexander van Ooijen,
Tijs Roubos en Kathy Hogenboom
(Gemeente Rijswijk).
Patrick van Zuiden geeft een introductie:
“Corona had en heeft natuurlijk enorme
gevolgen voor de horeca. Op dit moment
hebben we nog geen gasten uit China en
ook het Octrooibureau doet nog rustig aan
met reizen, dus vonden we als hotelonder-
nemers dat we iets moesten doen. De gemeente
werd ook betrokken en reageerde
enthousiast. Die kijkt gelukkig breder en
levert niet alleen financiële hulp.”
Er was al een informeel hoteloverleg in
Rijswijk. Daar sluiten nu ook de gemeente
en culturele instellingen bij aan. Tijdens
een feestelijke bijeenkomst eerder dit
jaar werd dit geformaliseerd. “Het idee is
dat we bezoekers willen laten kiezen voor
Rijswijk en ze vervolgens een nachtje langer
hier willen houden, bijvoorbeeld door
actief arrangementen aan te bieden in
samenwerking met de schouwburg of het
museum”, legt Alexander van Ooijen uit.
Anton Pieck
De aanwezigen stemmen daar van
harte mee in en zijn enthousiast
over ‘hun’ Rijswijk. Anton Piek-achtig,
noemt Van Zuiden de Herenstraat
van Rijswijk en omgeving:
“Als je daar nog nooit geweest
bent, ben je aangenaam verrast.” Zakelijke
gasten van zijn hotel Savarin willen na
een paar avonden diner in zijn hotel vaak
wat anders. Van Zuiden ziet daarom zeker
mogelijkheden in een samenwerking
met Museum Rijswijk. Arnoud van Aalst,
directeur-bestuurder van het museum, is
het daar helemaal mee eens. “We hebben
prima mogelijkheden in ons museum voor
bijvoorbeeld een diner. Daarnaast is onze
Chapeau voor
onze gemeente

ijswijk.business/verbinden | 5
Het helpt mee aan een positieve beleving door onze gasten
planning van speciale tentoonstellingen
al een jaar van tevoren bekend. Misschien
kunnen we een soort culturele ladder
maken voor Rijswijk, die hotels aan hun
gasten meegeven en die ook online te
raadplegen is. Wij kunnen wel wat meer
promotie gebruiken. Het museum is nog
te onbekend, terwijl we een prachtige
collectie hebben.”
Combinatiearrangementen
John Koster van de Rijswijkse Schouwburg
ziet veel in het aanbieden van combinatiearrangementen:
het bezoeken van een
voorstelling plus een hotelovernachting.
“Wij hebben regelmatig grote producties,
waarvoor mensen best een stuk willen
reizen. Hoe mooi zou het zijn als ze bij het
boeken van een ticket gelijk de optie krijgen
om een overnachting te boeken? Of
andersom: als ze een hotel boeken, krijgen
ze er een bezoek aan de schouwburg of
het museum bij.” Het afgelopen jaar had
de Rijswijkse Schouwburg bijvoorbeeld
Titanic De Musical op het programma
staan, wat helaas door corona niet door
kon gaan. En komend jaar staat de grote
musical The Prom op de rol, iets waar de
Schouwburg erg trots op is. “We zouden
dan een rij vrij moeten houden voor de
hotels. Een volgende stap zou een eigen
online verkoopkanaal zijn”, meent Koster.
Hij komt zelf uit de hotellerie en zou het
liefst naar het voorbeeld van Den Haag
Citymarketing gaan werken: een gezamenlijk
aanbod etaleren onder één
noemer.
Kevin Katsman van Best Western Hotel
hoopt vooral op een stukje serviceuitbreiding
richting zijn gasten. “Het is goed als
we ze iets extra’s bieden bij een overnachting.
Dat we suggesties doen wat
ze in Rijswijk kunnen ondernemen: het
culturele aanbod, maar ook wandelingen
langs de Vliet of door de landgoederen.
Dat helpt mee aan de positieve beleving
door onze gasten.” •
Vermenigvuldigen
Alle aanwezigen zijn het erover
eens dat Rijswijk veel te bieden
heeft. Samen optrekken is daarbij
essentieel. “Wie niet kan delen,
kan niet vermenigvuldigen”, merkt
Van Zuiden op. Van Aalst vindt
dat Rijswijk ook de prachtige,
groene landgoederen veel meer
onder de aandacht van bezoekers
zou mogen brengen. “Je kunt
hier prachtig wandelen, maar
er zijn maar weinig mensen die
dat weten.” Voorlopig wordt
afgesproken vier keer per jaar
bijeen te komen om de plannen
uit te werken en handen en
voeten te geven. In de toekomst
zou het volgens de aanwezigen
ook raadzaam zijn om andere
belangenverenigingen bij het
overleg te betrekken, zoals de
winkeliersvereniging.

6 | rijswijk.business/kennis-delen
Gratis duurzaamheidsscan voor Rijswijkse ondernemers
Vanaf 2023 energielabel
C verplicht
Vanaf 1 januari 2023 moeten alle kantoorpanden minimaal energielabel C
hebben. Het pand moet wel meer dan 100 vierkante meter zijn en voor meer
dan 50% worden gebruikt als kantoor. En dat weten heel veel ondernemers
niet, merkten ze bij de gemeente Rijswijk. Tijd voor de gemeente, de Rabobank
en ondernemersvereniging BBR om de handen ineen te slaan. Samen willen ze
Rijswijkse ondernemers bewust maken van deze datum en handvatten bieden
om aan deze eis te voldoen. Ze bieden daarom een gratis verduurzamingsscan
aan twintig ondernemers.
“Veel ondernemers zijn niet op de hoogte
van deze regelgeving”, vertelt Tijs Roubos,
accountmanager Economische Zaken van
de gemeente. “En als ze het wel weten,
hebben ze geen idee waar ze moeten
beginnen. Overigens is het de eigenaar
van het pand die moet zorgen dat het
pand dit label krijgt, maar als je je pand
huurt, kan het natuurlijk geen kwaad om
je verhuurder hierop te wijzen.” Door de
samenwerking met de BBR hoopt Roubos
te bereiken dat meer Rijswijkse ondernemers
op de hoogte zijn van de regels
en van de mogelijkheid om de verduurzamingsscan
aan te vragen. Roubos: “De
aanvraagmodule is al een paar weken
live op hun website. Wij zijn hier blij mee,
want de BBR heeft een groot netwerk
van Rijswijkse ondernemers. Overigens
hoef je geen lid te zijn van de BBR om
de gratis scan aan te vragen.” De duurzaamheidsscan
heeft een waarde van
€ 600 en wordt, voor de eerste twintig
bedrijven die zich aanmelden, betaald
door de gemeente Rijswijk en de Rabobank.
Patricia van Someren, adviseur mkb
binnen de Rabobank: “Wij onderschrijven
de noodzaak van de energietransitie, maar
we zien ook dat de klimaatdoelstellingen
van 2030 lastig haalbaar zijn en dat er nog
wel wat moet gebeuren. Daarom doen wij
Veel ondernemers zijn niet
van deze regelgeving
op de hoogte
mee aan dit initiatief. De
energietransitie is iets
wat we als particulieren,
bedrijfsleven en overheid
samen moeten doen. Wij
brengen het meestal ter
sprake in adviesgesprekken.
Dan merken we zelf
ook dat veel ondernemers
niet weten waar ze moeten
beginnen. Daar willen
we bij helpen. Overigens
merken wij ook weleens
dat sommige bedrijven
het juiste energielabel
wel hebben, maar dat niet geregistreerd
hebben. Dus het kan zeker geen kwaad om
ook dat nog even te checken.”
Regionaal energieloket
Als je op zoek bent naar algemene
informatie of praktische tips over het
verduurzamen van een bedrijfspand kun
je terecht bij het online energieloket.
Roubos: “Via het energieloket, te vinden
via www.zakelijk.regionaalenergieloket.nl/
rijswijk, zorgt de gemeente voor een zo
compleet mogelijk overzicht van zaken
die betrekking hebben op verduurzaming.
Bedrijven vinden er informatie over subsidiemogelijkheden,
wetten en regels, lokale
vakspecialisten, maar ook branchespecifieke
informatie. Wat kun je bijvoorbeeld
specifiek doen bij een horecagelegenheid,
zorginstelling of kantoorgebouw? De moeite
waard om online een bezoek te brengen.” •

ijswijk.business/kennis-delen | 7
Op weg naar energielabel C
BBR doet graag mee
Stap voor stap
“Wij zijn blij dat wij dit project samen met de gemeente
en de Rabobank hebben opgetuigd”, vertelt Peter
Hartevelt, voorzitter van de BBR. “Wij merkten dat onze
leden niet precies wisten waar ze moesten beginnen
met verduurzamen. Zo kunnen we ze helpen om hun
weg te vinden. Duurzaamheid is een belangrijk thema
voor ons en onze leden. Naast het feit dat verduurzamen
goed is voor het klimaat, kan het ook economisch
interessant zijn.”
Een van de eerste aanmelders is Ineke Ballemaker,
eigenaar van Sir Winston Leisure Center. Begin juni
vond bij hen de scan plaats. Ze is benieuwd wat
daaruit komt. Ballemaker: “We zijn al een tijdje bezig
met verduurzamen. We doen het stap voor stap. Zo
hebben we al zonnepanelen aangeschaft en willen we
nu bekijken wat we nog meer kunnen doen. Maar wij
hebben er natuurlijk niet veel verstand van. Daarom
leek zo’n volledige scan ons wel handig. Zo zie je in één
oogopslag wat allemaal mogelijk is. Dit aanbod kwam
voor ons als geroepen.”
Vraag een scan aan
De BBR doet een check of uw bedrijf in aanmerking
komt voor een scan: bent u gevestigd in Rijswijk, bent
u eigenaar of gebruiker van het pand, is het pand
minimaal 100 vierkante meter en wordt minimaal 50
procent van het pand gebruikt voor bedrijfsdoeleinden?
Eventueel wordt nog gevraagd om aanvullende gegevens.
Daarna ontvangt u informatie om een afspraak te
maken voor de scan.
De verduurzamingsscan wordt uitgevoerd door de
Energieke Regio. Die maakt een analyse van de huidige
situatie. Na afloop krijgt de ondernemer een uitgebreid
rapport met alle mogelijke maatregelen. Per maatregel is
te zien wat de terugverdientijd is, wat de invloed op de
CO 2
-uitstoot is en met welke maatregelen aan de eis voor
een C-label wordt voldaan. Zo kunt u aan de slag met de
maatregelen die het optimale resultaat opleveren.
Aanmelden kan via de website van
de BBR: www.bbr-rijswijk.nl/verduurzamingsscan.php

8 | rijswijk.business/inspireren
Vier ondernemers vertellen over
Niels Penning
Tracefy
Crijn Bouwman
Rocsys
energie en motivatie.” •
Even voorstellen “Ik ben Niels, oprichter en technisch
directeur van Tracefy. Ik heb Tracefy opgericht samen met
mijn compagnon Jeroen van Kester. Tijdens mijn studie
Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft werkte ik bij hem
in de fietsenzaak. Wij delen dus de liefde voor fietsen.
Met Tracefy kun je op elk moment je elektrische voertuig
traceren.”
Verhuizing “Wij zijn begin mei verhuisd naar De Loods in
Rijswijk. Op onze vorige locatie groeiden we uit ons jasje.
Deze locatie zien we als een stapje hoger: iedereen heeft
wat meer ruimte en er is plek voor een werkplaats. Op de
vorige locatie zaten we allemaal verspreid. Deze locatie
kwam op ons pad via een relatie bij YES!Delft. Voor ons
is dit ideaal. Het gebouw heeft een hoge standaard. Het
is mooi en functioneel. Het voelde gelijk als een fijne
plek. Ook zijn er goede voorzieningen met betrekking tot
parkeren en het openbaar vervoer.”
Toekomst “De komende vijf jaar hoeven we in ieder geval
niet meer te verhuizen. We verwachten dat we elk jaar
twee keer zo groot worden. Ons personeelsbestand
hebben we inmiddels al redelijk op orde en we zitten
hier erg comfortabel. We houden voorlopig vast aan
de combinatie van thuis en op kantoor werken.
Hoewel: onze mensen komen nu weer erg
graag naar kantoor. Het geeft nieuwe
Even voorstellen “Ik ben Crijn, sinds 2019 CEO & medeoprichter
van Rocsys. Wij maken een systeem voor het compleet
automatisch opladen van elektrische voertuigen. Ik heb Integrated
Product Design gestudeerd aan de TU Delft. High-tech
oplossingen die bijdragen aan een duurzame toekomst zijn
mijn passie.”
Verhuizing “Rocsys is in 2019 gestart in het Robohouse in
Delft, een prima plek om te ondernemen. In korte tijd zijn we
enorm gegroeid. Vorig jaar waren we nog met twaalf mensen
en nu al met 35. Dat paste niet meer op de oude locatie. Op
onze nieuwe plek aan de Delftweg in Rijswijk zitten we perfect.
Er is een ruime hal voor onze Research & Development-afdeling
en we voelen ons er goed. Het is een mooie groene
omgeving met uitzicht op de Vliet. Er is genoeg parkeerruimte
rond het pand en de tram stopt voor de deur. Ook is het prima
per fiets bereikbaar. Onze medewerkers hebben duurzaamheid
natuurlijk hoog in het vaandel, dus die fietsen graag. Dat we
in de buurt van Delft zijn gebleven, is ook fijn: we zitten nog
steeds dicht bij het technische vuur.”
Toekomst “Er is veel vraag naar ons product, dus we groeien
gestaag door. We willen de wereldmarkt veroveren met een
systeem voor het compleet automatisch opladen van elektrische
voertuigen. Volgend jaar verwachten we met honderd
mensen te zijn. Natuurlijk blijven we ons product
continu perfectioneren.” •

ijswijk.business/inspireren | 9
hun verhuizing naar Rijswijk
Bas van de Brink
Bistro Le Petit Chef
Even voorstellen “Ik ben Bas, mede-eigenaar van de
Rijswijkse bistro Le Petit Chef. We zijn pas net open. Voor
ons is dit een nieuw Rijswijks avontuur, dat ik samen met
mijn partner Justine en onze compagnon Florian ben
aangegaan. Justine en ik zijn ook eigenaar van Beachclub
Birds in Kijkduin.”
Verhuizing “Voor ons voelt dit niet als een verhuizing,
want ook Beachclub Birds blijft open. Justine en ik kennen
elkaar van de hotelschool en hebben altijd de droom
gehad meerdere horecazaken te openen. Toen dit pand
in Oud-Rijswijk op ons pad kwam, hebben we niet lang
getwijfeld. We zijn beide liefhebber van de Franse keuken
en dit pand ademt Parijs. Bovendien ligt het terras heerlijk
in de zon. Ook het oude dorp vinden we prachtig: het is een
echt authentiek dorpscentrum met veel historie. De buurt
reageert fantastisch op onze komst.”
Toekomst “Eerst concentreren we ons op Le Petit Chef,
maar wie weet wat er in de toekomst op ons pad komt. We
willen een soort Franse huiskamer van de buurt worden,
waar je de hele dag kunt aanschuiven voor lekker eten.
We zijn nu vijf dagen per week open, maar breiden dat
uit naar zeven. Daarnaast gaan we jong personeel
opleiden, zodat ze zich verder ontwikkelen en
dezelfde passie voor het horecavak krijgen
als wij.” •
Thibaud Verschoor
IMSystems
Even voorstellen “Ik ben Thibaud, medeoprichter van
IMSystems. Wij maken versnellingsbakken voor robotica,
die werken op basis van tractie; mechanische trekkracht
om iets in beweging te brengen. Een robot heeft
meestal vijf of zes scharnieren en in elk scharnier zit zo’n
versnellingsbak.”
Verhuizing “In september zijn we verhuisd naar Rijswijk.
Voorheen zaten we in een oud faculteitsgebouw van
de TU Delft. Door een investering die we ontvingen,
zijn we flink aan het groeien. Nu richten we ons op de
wereldwijde markt. Daarom hadden we een groter pand
nodig. We wilden graag in de regio blijven, omdat we een
hightechbedrijf zijn, we hebben de afstudeerders en de
kennis van de TU Delft nodig. Onze buren verhuisden naar
de Delftweg en zochten een onderneming om gezamenlijk
te huren. Zo kwamen we hier terecht. Het is een groot pand
en voor onze medewerkers is het mooi dat het openbaar
vervoer voor de deur stopt.”
Toekomst “Hier kunnen we wel even vooruit. Wij willen
de ASML van de robotica worden en wereldwijd leveren.
Wat robots kunnen, is gelimiteerd. Ons product is een
belangrijke doorbraak in de robotica. Als wij ons werk
goed doen, weet binnenkort de hele wereld waar
Rijswijk ligt.” •

10 | rijswijk.business/inspireren
Mijn agenda
Alex Luneman
Alex Luneman is al sinds zijn achtste actief in de tennissport. Hij speelde een aantal jaar
op hoog niveau. Daarna werkte hij jaren als tenniscoach. In 2018 werd hij eigenaar van
Tennispark Welgelegen en Tennisschool Jan de Rook in Rijswijk. Samen met zijn vrouw en vier
kinderen - twee dochters van tien en veertien jaar en een tweeling van 2,5 jaar oud - woont hij
in Rijswijk. In 2015 richtte hij Estate Padel Club en Hello Padel Academy Holland op.
Zondag
Vandaag moet ik vroeg op, omdat ik vanuit
Hello Padel Academy Holland coach
op het P-500 & P-250 toernooi in Zeist.
Samen met mijn spelers in de leeftijdscategorie
van 16-35 jaar gaan we op pad.
Vandaag staan de halve finales en finales
op het programma. Zo’n vijf dagen in de
week ben ik met deze spelers bezig en
probeer ik ze op het hoogste niveau te
begeleiden. Het was een spannende dag,
maar uiteindelijk gingen we met twee
eerste plekken en champagne naar huis.
Thuis aangekomen kon ik nog net de
tweeling in bed leggen en plofte ik op de
bank met mijn twee meiden.
Maandag
Samen met het gezin ontbijten we. Daarna
stap ik in de auto naar Estate Padel
Club. Vanwege de drukke dagen probeer
ik eerst wat achterstallig werk in te halen.
Om 9.00 uur gaat de club open en spreek
ik de dag door met de coaches. Om
10.00 uur staat mijn eerste pupil klaar
voor haar training. Omdat ze gisteren
het toernooi heeft gespeeld, doen we
het rustig aan. Rond de middag heb ik
een lunchafspraak om het aankomende
padeltoernooi in Amsterdam door te
spreken. Daarna stap ik met mijn jongste
dochter in de auto voor een padeltraining
in Zoetermeer. Om 17.00 uur ben ik hier
aanwezig bij de training van het Nederlands
padelteam onder de 18 jaar. Daarna
stappen we samen de auto in naar huis.
Dinsdag
Mijn dag begint met de tweeling klaarmaken
voor een dag op de opvang. Om
7.15 uur stap ik met ze in de auto. Daarna
rijd ik door naar Estate Padel Club.
Omdat ik vandaag ook weer een dag heb
vol trainingen, begin ik eerst met mijn
mail en de administratie. Om 10.00 uur
staat Steffie Weterings, speler van het
Nederlands team, klaar voor een training
van twee uur. Het is heerlijk weer, dus ik
vind het niet erg om lekker op de baan
te staan. In de middag rijd ik naar Plaza
Padel Amsterdam voor een aantal trainingen.
Na de training heb ik overleg met
de clubmanager daar om wat zaken te
bespreken over de trainingen. Om 21.00
uur zit mijn dag erop. •
Zondagochtend
Onderweg naar
toernooi in Zeist
Maandagmiddag
Training geven
in Amsterdam
Maandagochtend
Training geven
aan pupil
Zondagmiddag
Toernooi in Zeist
Dinsdagmiddag
Overleg in
Amsterdam
Ik maak gebruik van Google
Calendar, omdat ik zo in een
oogopslag kan zien hoe mijn
weken eruit zien en het vanaf
mijn laptop of telefoon kan
gebruiken.
Maandagmiddag
Training geven bij
Estate Padel

ijswijk.business/verbinden | 11
Multifunctionele bedrijfsruimte aan de Treubstraat
Ontmoetingsplek voor
de maakindustrie
Hoe maken we van de Plaspoelpolder niet alleen een levendige omgeving voor
grotere bedrijven, maar ook voor kleinschalige maakindustrie? Over die vraag boog
IPP Haaglanden zich de afgelopen jaren. Aan de Treubstraat geven Mahler Vastgoed
en Roduer in elk geval al een mooie aanzet, met het multifunctionele gebouw FLEX.

12 | rijswijk.business/verbinden
Er gebeurt veel in de Plaspoelpolder.
Het is niet altijd makkelijk om in al die
ontwikkelingen de mix tussen verschillende
invullingen van het gebied gezond te
houden. Dat weet ook Ivar van der Drift,
gebiedsontwikkelaar bij IPP Haaglanden.
“Ik loop graag door het gebied”, vertelt
hij. “Zo krijg ik een gevoel bij wat er zich
afspeelt. En dat is veel: er ontstaat veel
nieuwe bedrijfsruimte, terwijl op andere
plekken woningen worden gerealiseerd.”
IPP Haaglanden wil iedereen iets kunnen
bieden. “We merken nu dat er veel behoefte
is aan kleinschalige maakindustrie.
Veiligheid en duurzaamheid
staan bij ons voorop
Alumni van de TU Delft willen zich graag
in de omgeving vestigen, maar vinden
lang niet altijd geschikte bedrijfsruimte.
Voor hen willen we graag extra vierkante
meters creëren.”
Groene buitenruimte
Daar leek de Treubstraat een goede plek
voor Van der Drift: “Het pand in kwestie
stond al sinds 2010 leeg. Wij hebben het
sinds 2017 in ons bezit. Sindsdien hebben
verschillende partijen bij ons aangeklopt
om ermee aan de slag te gaan, maar
vaak met ideeën om er woningen van te
maken, en daar is dit middengebied nu
eenmaal niet voor bedoeld.”
Toen meldden zich in 2020 min of meer
tegelijk vier partijen. “We hebben hen uitgenodigd
om het pand te komen bekijken
en een plan te maken. Mahler Vastgoed
begreep het beste wat wij wilden: geen
kale ruimtes met een roldeur, maar een
Van links naar rechts: Ivar van der Drift,
Twan Mahler, Robert van Kooperen en Razia Gül
pand met uitstraling en ruimte om elkaar
te ontmoeten.”
Flexibel ondernemen
FLEX, heet het concept van Mahler
Vastgoed en Roduer. Horeca, maakruimtes,
een groene buitenruimte – dat alles
vind je straks op ruim 7000m 2 aan de
Treubstraat, licht projectontwikkelaar
Twan Mahler toe. “Het wordt een kruisbestuiving:
niet alleen tussen bedrijven,
maar ook van de bedrijven met de buurt.
De horecagelegenheid wordt bijvoorbeeld
ook voor omwonenden toegankelijk.”
In de buurt bevinden zich soortgelijke
concepten, zoals De Loods. Toch zijn er
verschillen, benadrukt Razia Gül, ontwikkelaar
bij Roduer. “Zij hebben meer

ijswijk.business/verbinden | 13
THEMA
S A M E N ST E R K E R
Investeringen als deze maken het gebied
ook aantrekkelijker voor andere partijen
kantoorruimtes. Wij hebben vooral
maakruimtes en community spaces. Bij
ons zijn er ook mogelijkheden voor een
overheaddeur of een glazen wand voor
een showroom. Op de eerste verdieping
zijn naast werk- en maakruimtes ook
kantoorruimtes opgenomen.”
Duurzaam gebouw
Het liefst hadden IPP Haaglanden, Mahler
en Roduer het huidige gebouw gebruikt
voor deze plannen, maar daarvoor was de
staat van het pand te slecht. “De risico’s
waren te groot”, weet Van der Drift. “Er zit
veel meer asbest in dan gedacht en de
constructie voldoet niet voor de maakindustrie.
Als er een nieuw pand wordt
neergezet, kan dat worden voorzien van
de nieuwste technieken. Zo liggen er
mooie plannen voor warmtepompen en
zonnepanelen. Dit gebouw wordt volledig
gasloos.”
Mahler en IPP Haaglanden hopen dat
eind dit jaar kan worden gestart met bouwen.
Een jaar tot anderhalf jaar daarna
kan het pand hopelijk worden opgeleverd.
Samen creatief zijn
De drie partijen werkten nauw samen bij
de ontwikkeling van hun visie op het pand.
“Het is er alleen maar beter van geworden”,
vindt ook Mahler. “Wij waren al bekend
met dit gebied, maar uiteindelijk kent IPP
Haaglanden de omgeving het beste.”
Mahler Vastgoed opereert niet alleen: zij
riep de hulp in van Roduer, een bedrijf
dat zich bezighoudt met de acquisitie,
renovatie en transformatie van vastgoed.
“We hebben al eerder samen naar
projecten gekeken, maar nooit kwam het
van de grond – tot nu”, aldus Mahler. “We
gaan hier echt iets toevoegen aan de
omgeving: een plek waar organisaties en
bewoners bij elkaar kunnen komen om
creatief aan de slag te gaan.” •
Slimmer omgaan met beschikbare ruimte
FLEX laat zien welke kant IPP Haaglanden met het
gebied op wil, licht Robert van Kooperen, projectmanager
bij IPP Haaglanden, toe. “We willen slimmer
omgaan met de beschikbare ruimte. Daar hoort ook
een ontmoetingsfunctie bij. Locaties als deze worden
steeds verder de stad uit geduwd. Bovendien willen we
kansenzones als deze aanpakken: de plekken waar verandering
het hardst nodig is. Dat was ook de uitkomst
van een uitvraag die we onder leden van de Rijswijkse
ondernemersvereniging BBR hebben gedaan. Veiligheid
en duurzaamheid zijn daarbij onze belangrijkste
pijlers. Met nieuwe projecten als deze willen we ondernemers
in het gebied ook motiveren om zelf aan de
slag te gaan. Dat kunnen ze deels zelf, maar daar willen
we ze ook graag bij ondersteunen. Zo ontstaat een
steeds prettiger werkgebied, dat weer nieuwe, innovatieve
partijen aantrekt. Het is een olievlek die zich blijft
verspreiden, als wij maar blijven investeren.”

14 | rijswijk.business/verbinden
Gelukkig hebben we de foto’s nog
17 mei: Open huis en BBR-bijeenkomst
House of Future was de plek waar
ondernemend Rijswijk samenkwam
voor een BBR-bijeenkomst met borrel.
Raymond Roodbol, eigenaar van House of
Future en Redhead Technology en tevens
bestuurslid van belangenvereniging BBR,
toonde zich een trotse gastheer.
Vooruitstrevend pand
Iedereen die dat wilde, kon een kijkje
achter de schermen nemen in het pand
aan de Frijdastraat in Rijswijk, waar
ondernemers bezig zijn met innovatie
en verduurzaming.

ijswijk.business/verbinden | 15
Inspiratie
Het prachtige pand heeft ook een bar en theater
die door iedereen gebruikt kunnen worden voor
presentaties of evenementen. En Roodbol heeft
nog meer plannen om ondernemers en de buurt
te betrekken, compleet in lijn met zijn filosofie
over samenwerken.
Focus
Naast Redhead Technology zitten onder
andere IDFocus, dat zich bezighoudt met
toegangsbeheer binnen ICT-systemen, en
lokale radiozender Feel Good Radio in het
pand. De focus van House of Future ligt op
netwerken en samenwerking. Het pand is
inmiddels (op een paar ruimtes na) gevuld
met bedrijven. •

16 | rijswijk.business/verbinden
Minder druk op milieu, leefbaarheid en verkeer
Mobiliteitshub in
de Plaspoelpolder
THEMA
S A M E N ST E R K E R
Rijswijk groeit. In een stad die zo gunstig gelegen is en waar steeds meer woon- en
werkmogelijkheden worden gerealiseerd, is behoefte aan innovatieve ideeën om de
toenemende druk op het milieu, de leefbaarheid en het verkeer te verminderen.
De oplossing? Daar zijn vier partijen het over eens: een mobiliteitshub.
We willen op een goede
manier invulling geven
aan duurzaamheid
Vier partijen bundelden hun krachten:
wethouder en bestuurder van IPP Haaglanden
Armand van de Laar, directeur van
IPP Haaglanden Jan Brugman, algemeen
directeur NU Projectontwikkeling Michel
Zaadhof en investeerder Mark van Franck.
In april ondertekenden ze de koopovereenkomst
van een innovatieve mobiliteitshub
in de verouderde stallingsgarage
aan de Handelskade.
Een mobiliteitshub is een knooppunt waar
reizigers kunnen parkeren en overstappen.
Voor de gemeente Rijswijk en Den Haag
wordt het Havenkwartier in Rijswijk een
van de eerste regionale gebiedsontwikkelingen
met een eigen mobiliteitshub. Deze
duurzame en innovatieve
hub gaat ruimte
bieden aan zo’n 260
(deel)auto’s, -scooters
en -fietsen voor nieuwe bewoners van het
Havenkwartier en ondernemers van de
Plaspoelpolder.
Koppen bij elkaar
De ontwikkelaars van verschillende locaties
van het nieuwe Havenkwartier staken
hun koppen bij elkaar om na te denken
over een duurzame invulling. “Deelmobiliteit
speelde hierbij een grote rol”, licht
Brugman toe. “Het leek ons verstandiger
om de deelmobiliteit op één centrale plek
aan de rand van het ontwikkelgebied te
concentreren, zodat we ook het verkeer
konden afvangen aan de rand ervan.”
Doorgaans wordt een mobiliteitshub op
een centraal knooppunt geplaatst, zodat

ijswijk.business/verbinden | 17
De hub gaat ruimte bieden aan zo’n 260 (deel)auto’s, -scooters en -fietsen
mensen sneller geneigd zijn om gebruik te
maken van deze duurzamere mogelijkheden.
Met deze locatie wordt het verkeer als
het ware ‘onderschept’ voordat men het
Havenkwartier of het middengebied binnenrijdt.
“Bovendien kan deze centrale plek
dienen als parkeergarage voor een aantal
ontwikkellocaties in het Havenkwartier.”
De Plaspoelpolder is volop in ontwikkeling.
In dit deel van het bedrijventerrein
wordt een moderne en creatieve nieuwe
stadswijk rondom de stadshaven gecreëerd.
Daarnaast zijn er plannen om het
vestigingsklimaat in het middengebied te
versterken. De verwachting is dat dit het
gebied aantrekkelijker maakt voor nieuwe
bedrijven en de werkgelegenheid zal toenemen,
wat Rijswijk straks nóg beter op
de kaart gaat zetten.
Duurzame plek
Een mobiliteitshub past helemaal bij
de huidige tijd, waarin het milieu en de
leefbaarheid, maar ook het verkeer steeds
meer onder druk komt te staan. Meer
huizen en bedrijven betekent ook meer
bedrijvigheid en files. Deze hub draagt
bij aan een lagere parkeernorm, betere
bereikbaarheid van de stad, leefbaardere
wijken en steden, minder autokilometers
en meer focus op milieuvriendelijkere
vervoer middelen. Zaadhof: “We hopen
een duurzame plek te creëren waar bewoners,
ondernemers en bezoekers van
verschillende ontwikkellocaties kunnen
parkeren en waar we deelvoertuigen kunnen
aanbieden aan zowel bewoners en
gebruikers van het Havenkwartier als aan
werknemers van de huidige bedrijvigheid
rondom de parkeergarage.”
De stallingsgarage wordt volledig
gerenoveerd. Er komen maatregelen
om water op te vangen en vertraagd af
te voeren. Zonnepanelen gaan zorgen
voor duurzame energie die via diverse
laadpalen elektrische auto’s kan opladen.
Ook krijgt de garage een natuurinclusieve
gevel. Brugman: “We vinden het belangrijk
om duurzaamheid hier op een goede
manier invulling te kunnen geven. De
renovatie van de garage zal een halfjaar
tot een jaar duren, is de verwachting. De
nieuwbouwprojecten worden rond 2025
verwacht, dus het plan is dat de mobiliteitshub
dan ook klaar is.” Tot die tijd blijft
de garage in gebruik als stallingsgarage.
Samenwerking
De ontwikkelaars hebben niet afzonderlijk,
maar juist samen nagedacht over gedeelde
mobiliteit op één
centrale plek. “Dat is wat
mij betreft een voorbeeld
van een goede samenwerking”,
aldus Zaadhof.
“Ook de marktpartijen, de
gemeente en IPP Haaglanden
hebben gezamenlijk
dit idee uitgewerkt en
zijn tot goede afspraken
gekomen. Wat mij betreft
geldt hier zeker: samen
sterker.” •
Duurzaam, slim
en innovatief
Van links naar rechts: Jan Brugman, Armand van de Laar, Michel Zaadhof en Mark van Franck.
NU Projectontwikkeling zet zich
vanuit passie in om nieuwe
duurzame, slimme en innovatieve
woon- en werkconcepten in de
Metropoolregio Rotterdam – Den
Haag te realiseren. Samenwerking
en maatschappelijke relevantie
staan hierbij voorop.

18 | rijswijk.business/verbinden
DE STEM VAN DE ONDERNEMER
Belangenvereniging Bedrijven Rijswijk Zomer 2022
Energiescan met ondersteuning van BBR, Rabobank en gemeente Rijswijk
Betaalbaar verduurzamen levert meer op
“Er zijn steeds meer redenen om je
werkomgeving te verduurzamen”,
vertelt Sander Knijnenburg van
de BBR. “Het is niet alleen economisch
steeds interessanter, maar steeds
vaker ook verplicht. Het is dus de
hoogste tijd om er nu mee aan de slag
te gaan. Maar waar begin je?
Om jou en je onderneming alvast een
stuk op weg te helpen, hebben wij
vanuit de BBR met de Rabobank en de
gemeente Rijswijk de handen ineen
geslagen en bieden ondernemers een
kosteloze verduurzamingsscan voor
hun bedrijfspand aan.
We zijn erg blij met deze samenwerking.
Met de scan wordt de bestaande
situatie nauwkeurig geanalyseerd. Zo
wordt gekeken naar de manier waarop
het pand op dit moment geïsoleerd
is, maar ook op welke manier het
pand wordt verwarmd en gekoeld en
wat voor soort verlichting er gebruikt
wordt. Ook worden andere zaken onder
de loep genomen, zoals het huidige
energieverbruik en het inkoopniveau.
Het eindresultaat van de scan is een
helder en duidelijk overzicht, waarin
je precies kunt teruglezen wat een
bepaalde verduurzaming van het pand
oplevert, hoelang je erover doet om de
investering terug te verdienen en wat
het effect van de verduurzaming is op
het energielabel van uw bedrijfspand.
Dat laatste is met name interessant
omdat vanaf 1 januari 2023 bedrijfsmatige
verhuur van panden - van
100 vierkante meter of groter én als
meer dan 50% van het gebouw wordt
gebruikt als kantoor - minimaal moet
voldoen aan energielabel C.
Het initiatief van de verduurzamingsscan
wordt georganiseerd door de BBR.
De Rabobank en gemeente Rijswijk
nemen de out of pocketkosten voor
hun rekening, zodat de scan voor de
ondernemer gratis is. De Rabobank wil
hiermee een bijdrage leveren aan de
energietransitie. De gemeente Rijswijk
wil de ondernemers helpen zodat iedereen
straks voldoet aan het landelijke
energieakkoord.
De gebouwscan wordt uitgevoerd
door de Energieke Regio en is gericht
aan gebouweigenaren of gebouwgebruikers
die samen met de verhuurder
willen verduurzamen. Via
het energieloket voor ondernemers
stelt de gemeente Rijswijk ook al veel
informatie beschikbaar.”
“Wil je ook gebruikmaken van deze
kosteloze gebouwscan? Neem dan
contact op met het secretariaat van
de BBR via secretaris@bbr-rijswijk.nl.
Zo weet je precies wat voor jou de
mogelijkheden zijn. Deze regeling is
er voor álle ondernemers en ondernemende
organisaties in Rijswijk, dus
ook voor niet BBR-leden.” •

ijswijk.business/verbinden | 19
Ondernemers adopteren vuilnisbakken
Slimme Vuilnisbakken:
minder afval op straat
Zwerfvuil op bedrijventerreinen is
velen een doorn in het oog. Het staat
niet alleen onverzorgd, maar trekt
ook nog eens ongedierte aan. Helaas
zijn er, om kosten te besparen, steeds
minder vuilnisbakken in de openbare
ruimte te vinden. Hoogste tijd om daar
verandering in aan te brengen. Op 29
maart onthulde de BBR tijdens een
ledenbijeenkomst bij Huawei een pilot
met Slimme Vuilnisbakken. Die moet
ervoor zorgen dat er minder zwerfvuil
op straat terechtkomt.
“We hebben geconstateerd dat op
bedrijventerreinen zoals de Plaspoelpolder
nog steeds sprake is van zwerfvuil”,
vertelt Remco Zijlstra, secretaris
van de BBR. “Er kunnen wat ons
betreft nooit genoeg vuilnisbakken
zijn, maar je kunt aan de andere kant
ook niet van de gemeente verwachten
dat die allemaal worden geleegd.
Daarom hebben we het concept van
de Slimme Vuilnisbak bedacht.”
Het verschil tussen een ‘gewone’ en
een slimme vuilnisbak is allereerst
het uiterlijk. “De Slimme
Vuilnisbakken zien er niet
alleen schitterend uit, ze
reflecteren ook licht in het
donker en zijn daardoor
goed te zien”, vertelt Zijlstra
enthousiast. “Maar het
bijzonderst is dat de vuilnisbak
wordt geadopteerd
door de ondernemer bij wie
die voor de deur staat. De
gemeente helpt met het
financieren van de bak, de
ondernemer krijgt automatisch
een ‘slim’ berichtje op
z’n telefoon en zorgt dat de
bak geleegd wordt. Om het
initiatief nog meer te laten
leven, kan op de site van
de BBR bekeken worden
hoe vol de vuilnisbak op
dat moment zit. “De vuilnisbak geeft
elke vier uur door hoeveel afval erin
zit.”
Op dit moment zijn er negen ondernemers
die een Slimme Vuilnisbak
geadopteerd hebben. “Met deze
ondernemers gaan we de komende
maanden de vuilnisbakken testen.
Aan de hand van de resultaten worden
eventuele vervolgstappen gezet.”
Ondernemers die geïnteresseerd zijn
in het initiatief kunnen zich melden
bij het secretariaat van de BBR via
info@bbr-rijswijk.nl •
Actuele gebiedsinformatie op LinkedIn
Meer dan ooit doen we zakelijk veel
online. De kunst blijft om informatie te
doseren, en dan het liefst via verschillende
kanalen. Daarom beperken we
als BBR onze digitale nieuwsbrieven,
maar zijn we juist zeer actief via de BBR
LinkedIn-groep. Die is toegankelijk voor
BBR-leden en andere geïnteresseerden.
Hier delen we actuele gebiedsinformatie
en kennis, maar geven we ook onze
leden een podium om zich te presenteren.
Het posten wordt verzorgd door het
secretariaat, dus dat scheelt tijd. Deze
online community kun je bezoeken
wanneer het jou uitkomt en is altijd
up-to-date. Zo blijf je op de hoogte
van de laatste ontwikkelingen in jouw
ondernemersgebied Rijswijk. Ga naar
www.linkedin.com/groups/3155277 of
scan de QR-code. •
www.linkedin.com/groups/3155277

20 | rijswijk.business/verbinden
BBR-voorzitter Peter Hartevelt
‘Samen staan we sterker’
Ondernemersvereniging BBR is de
laatste jaren sterk gegroeid. En dat is
goed nieuws. Hoe meer bedrijven en
ondernemers er lid zijn van de vereniging,
hoe sterker die kan optreden om
hun belangen te behartigen. Daarom
roept voorzitter Peter Hartevelt alle
ondernemers in Rijswijk die nog geen
lid zijn op om zich aan te sluiten bij
de BBR. “Samen staan we sterker.”
“Als lid van de BBR kun je snel contacten
leggen met andere ondernemers
en elkaar ontmoeten tijdens bijeenkomsten”,
vertelt BBR-voorzitter Peter
Hartevelt. “Dat maakt het gemakkelijk
om onderling zaken te doen. Als vereniging
behartigen we ook de belangen
van ondernemers. Daarbij kun je
denken aan het schoonhouden van
bedrijventerreinen, maar ook ervoor
zorgen dat iedereen zich daar veilig
voelt als hij of zij naar huis gaat in het
donker. Dat is minstens zo belangrijk.”
Iedereen die nieuw is, kan tijdens een
bijeenkomst zichzelf en zijn of haar
bedrijf voorstellen tijdens de zeepkistenpitch.
“Zo kun je in een paar minuten
vertellen wie je bent en wat jouw
bedrijf voor anderen kan betekenen.”
Tijdens de bijeenkomsten zijn er ook
altijd wethouders en raadsleden aanwezig.
“Zo kun je op een laagdrempelige
manier contact leggen.”
De BBR stimuleert niet alleen de
ondernemers en inwoners om lokaal
te kopen en met elkaar zaken te doen;
ze hameren er ook op dat de gemeente
hetzelfde doet. Daarnaast is de
vereniging regelmatig in overleg met
andere stakeholders, zoals de Kamer
van Koophandel, de provincie en de
gemeente Rijswijk om ook daar de
belangen van de Rijswijkse ondernemers
te behartigen en eventueel
bezuinigingen te voorkomen of subsidies
binnen te halen.
Ook intern is een goede samenwerking
van groot belang. “We hebben
korte lijnen binnen het bestuur. Iedereen
kent zijn taak en we kunnen altijd
van elkaar op aan. We zien het als een
voorrecht om ons voor de Rijswijkse
ondernemers in te mogen zetten.” En
daarvan zijn er nooit genoeg. “Ken je
een collega die nog geen lid is, vraag
hem of haar dan een keer mee naar
een bijeenkomst. We hebben veel
leden in het centrum, maar kunnen
nog best wat extra leden gebruiken
uit De Comphaan in RijswijkBuiten
en de Zuidflank aan de kant van Delft.
Samen staan we sterker.” •
Sfeerimpressie BBR-bijeenkomst
17 mei 2022 - House of Future
Futuristische locatie, smakelijke
hapjes en sympathieke deelnemers,
BBR of the future
Jos Zevenberg (Aantjes-
Zevenberg Advocaten)
en Jacques Mol (Bureau
Valstar Simonis)
Rijswijkse Slagerij Scholtes
verwende de innerlijke mens
Rondleiding in House
of Future in progress

ijswijk.business/verbinden | 21
Ondernemer aan het woord: Sebastiaan Bugaj
‘Ik zie de BBR als een
soort vriendenclub’
Andere ondernemers ontmoeten,
kennismaken met nieuwe bedrijven
en weten wat er op je bedrijventerrein
gebeurt - voor Sebastiaan Bugaj
zijn het goede redenen om lid te
zijn van de BBR. “Het is een actieve
vereniging met leuke, laagdrempelige
bijeenkomsten en een goede informatievoorziening.
Ik zie de BBR als een
soort vriendenclub.”
Met zijn bedrijf Vochtstop lost Bugaj
vochtproblemen op in constructies
en ondergrondse ruimtes voor
bedrijven, instellingen en particulieren.
“Ik had eerst een adviesbureau,
maar toen ik steeds vaker gevraagd
werd om de vochtproblemen ook
daadwerkelijk op te lossen, heb ik
in 2012 besloten om dit bedrijf op
te richten”, vertelt de 45-jarige ondernemer
enthousiast. Na een start
in het Westland en een tussenstap
in Delft kon hij in 2016 een nieuwbouwpand
kopen. In 2017 verhuisde
hij met zijn bedrijf naar de Plaspoelpolder
in Rijswijk, naar een mooie
locatie aan het water.
“Ik ben alweer een paar jaar lid van
de BBR”, vertelt Bugaj. “Ik was al lid
van MKB Rotterdam en andere ondernemersverenigingen
uit de regio,
maar ik wil graag betrokken zijn bij
mijn omgeving. Ik wil weten wat er
speelt en wat andere ondernemers
doen. Het is leuk om nieuwe relaties
op te bouwen en te kijken waar je
elkaar kunt helpen of opdrachten
kunt gunnen.” Zo werkt Bugaj samen
met een buurman die een sloop- en
reinigingsbedrijf heeft. Met Vochtstop
werkt hij niet alleen voor particulieren
maar ook voor grotere beleggers,
aannemers en woningcorporaties.
“Veel dingen die we doen, zijn bijna
onzichtbaar. Kwaliteitswerk leveren
en daar een goede garantie op geven
is voor ons dan ook erg belangrijk. Er
zijn in ons vakgebied veel cowboys
op de markt. Daarom is kwaliteit
voor ons zo belangrijk, omdat wij ons
daarmee goed kunnen onderscheiden.”
Vochtstop mag voor sommigen
een vreemde eend in de bijt zijn;
werk heeft Bugaj genoeg. “Tijdens de
coronacrisis hebben we het alleen
maar drukker gekregen. We hoeven
ons niet te vervelen.”
Voordelen van het lidmaatschap van
de BBR zijn er volgens Bugaj genoeg.
“Je wordt goed op de hoogte gehouden
van zaken die er spelen, maar
krijgt ook informatie over andere
onderwerpen die interessant kunnen
zijn. De bijeenkomsten worden
gehouden op verrassende locaties
in de buurt, zoals de Rijswijkse
Schouwburg, of je gaat op bezoek bij
collega-ondernemers. Altijd leuk om
bij een ander achter de schermen
te mogen kijken, zeker als het een
bedrijf is waarvan je niet eens wist
dat het bestond. Als je dan ook kunt
netwerken met andere ondernemers
onder het genot van een hapje of een
drankje, dan is een bijeenkomst voor
mij geslaagd.” •
BBR in 2022
5 juli
Zomerontbijt Welgelegen
Tennis & Padel
19 juli
Keurmerk
Veilig Ondernemen overleg
31 augustus
Schouwfietstocht en
Bestuursvergadering
1 september
Overleg bestuur
BBR & College B&W
7 september
Zomerbijeenkomst
Strandwal
5 oktober
Bestuursvergadering
27 oktober
Overleg deel BBR
bestuur & deel Wethouders
1 november
Bijeenkomst
Althen Sensor & Controls
23 november
Bestuursvergadering

22 | rijswijk.business/kennis-delen
JOENIT.NL REALISEERT
IN RIJSWIJK
OPSLAG, WERKPLEK OF INVESTERING
Joenit.nl, het nieuwste concept van
Jobo de Bouwers, zijn bedrijfsunits.
Een interessante optie voor particulieren,
ondernemers en beleggers.
Op de absolute zichtlocatie op
de hoek van de Treubstraat en de
Diephorstlaan op bedrijventerrein
Plaspoelpolder te Rijswijk zijn wij
voornemens om een nieuw complex te
realiseren met 32 bedrijfsunits, vanaf
circa. 120 m2 BVO. De Plaspoelpolder,
gelegen tussen Den Haag en Delft,
maakt onderdeel uit van de Metropoolregio
Rotterdam-Den Haag. Via
de snelwegen A4, A13 en de A12 heeft
de locatie een perfecte auto ontsluiting
net als een praktische fiets en
OV-ontsluiting en een gunstige ligging
ten opzichte van bestaande economische
en maatschappelijke voorzieningen.
De hoogwaardige en duurzame
nieuwbouwontwikkeling wordt uitgevoerd
met een opvallende signatuur.
De bedrijfsunits zijn voorzien van aluminium
kozijnen en de geraffineerde
belijning aan de gevel zorgt voor extra
dynamiek in het gevelbeeld. De bedrijfsunits
zijn uitermate geschikt voor
ondernemers die de locatie willen
gebruiken als bedrijfsruimte, particulieren
die meer opslagruimte wensen
voor bijvoorbeeld een caravan of boot
of voor beleggers in onroerend goed.
Streven is om met dit plan in de zomer
van 2022 in verkoop te gaan.

ijswijk.business/verbinden | 23
start
verkoop
zomer
2022
32 BEDRIJFSUNITS
VANAF 120 M 2 BVO
OP DE HOEK VAN DE TREUBSTRAAT EN DE DIEPENHORSTLAAN
ONTWIKKELING & REALISATIE
Jobo de Bouwers is met de bouw van
bedrijfsverzamelgebouwen in de regio
Groot-Leiden, specialist in het aanbieden
van bedrijfsunits. Wij bouwen al
tientallen jaren bedrijfsverzamelgebouwen,
maar door groeiende interesse
vanuit de regionale markt is de bouw
ervan de laatste jaren in een stroomversnelling
geraakt.
Basis
Bedrijfshuisvesting
Leiden@basis.nl
071 – 523 32 77
basis.nl
ROBSWART
Bedrijfshuisvesting
info@rob-swart.nl
079 – 351 31 11
www.rob-swart.nl
Credion Den Haag
adviseert, begeleidt en ontzorgt
ondernemers en particulieren bij het
zoeken naar de optimale
financieringsoplossing.
info@credion.nl - 0513 – 65 68 77
jobodebouwers.nl
BLIJF OP DE HOOGTE VIA JOENIT.NL
info@joenit.nl - 071 - 522 72 25

24 | rijswijk.business/Inspireren
Wonen, werken, leren en recreëren
Campus met focus op
duurzame energie
THEMA
S A M E N ST E R K E R
Er zijn prachtige ontwikkelingen gaande in Rijswijk. Een van de opvallendste
is de ontwikkeling van At the Park aan het Kessler Park op het oude
Shellterrein. Naast bedrijven en onderwijs zullen daar ongeveer 1300
woningen verrijzen voor studenten en jonge professionals. Kadans Science
Partner kocht het terrein en vroeg projectontwikkelaar Miss Clark om de
woningen en delen van de campus samen te ontwikkelen.
“Toen Shell bekendmaakte dat ze deze locatie
ging verlaten, wisten ze dat er goede
ontwikkelmogelijkheden voor deze locatie
waren”, vertelt Sjoerd Harsveldt (rechts op
de foto) van Kadans Science Partner. “Als
grote werknemer in Rijswijk voelden zij de
verantwoordelijkheid het netjes achter te
laten. Met name de aanwezige boortoren
is uniek. In 2019 kochten wij het van Shell.
Wij willen hier een campus van maken
met de focus op de energietransitie. Bedrijven
die zich hier vestigen, zijn dus ook
grotendeels werkzaam in dat veld. Op dit
moment heeft TNO zich hier al gevestigd
met het Rijswijk Centre for Sustainable
Geo-energy (RCSG), dat gebruikmaakt van
de boortoren, en we hebben de Energy
Cave (p.28), die ook al in gebruik is. Verder
zijn we met ROC Mondriaan in gesprek
voor opleidingen die relevant zijn voor dit
vakgebied. Het idee is dat mensen hier
gaan werken, wonen, leren en recreëren.
Naast bedrijven en woningen komen er
daarom ook horeca en sportvoorzieningen.
Onze expertise ligt bij bedrijfspanden
voor hoogwaardige technologie en minder
bij woningen. Om die reden hebben we
Miss Clark gevraagd ons te helpen.”
Gedeelde voorzieningen
“Wij zijn gespecialiseerd in grootstedelijke
complexe opgaven”, vertelt Roel Willems,
ontwikkelaar bij Miss Clark. “En dat is
precies wat hier aan de hand is. Er is een
groot woon- en werkprogramma, waarbij
voorzieningen door zowel bewoners als
science park gebruikers gebruikt
kunnen worden. Zo is de
parkeergarage voor mensen die
daar werken en ’s avonds voor
mensen die er wonen. Een gym
kan overdag gebruikt worden in
de lunchpauze of net voor of na
werk door degenen die er werken en in de
avond door wie er woont. Hetzelfde geldt
voor de horeca. Natuurlijk zal ook een deel
van de bewoners op zowel de campus
werken als wonen. Wij verwachten dat
met name veel studenten en afstudeerders
van de TU Delft op deze campus een
plek gaan zoeken. Naast het ontwikkelen
van de woningen houden we ons ook
bezig met het campusdeel.”
Parkomgeving
De campus krijgt de naam ‘At the Park’ en
dat is niet voor niets. Het is de bedoeling
dat de campus een groene uitstraling
We leggen de duurzaamheidslat hoog

ijswijk.business/inspireren | 25
Het is onze ambitie dat heel Rijswijk hier komt picknicken
krijgt, aldus Harsveldt. “Er is een binnentuin.
Die plek moet open worden, zodat
het voor iedereen zichtbaar en toegankelijk
wordt. Dat past ook bij de duurzaamheidsgedachte
van de campus. Het is
belangrijk dat de gebouwen in een groene
parksetting landen.”
“Wij zouden het liefst zien dat bewoners
uit heel Rijswijk hier ook in het weekend
naartoe komen om in het park te picknicken
en te ontspannen”, vult Willems aan.
Appartementen
De ongeveer 1300 woningen zullen bestaan
uit appartementen met één, twee
of drie kamers. “Dat past bij de doelgroep
die we voor ogen hebben”, legt Willems uit.
“En ze zijn niet alleen voor hoger opgeleide
technici. We willen nadrukkelijk ook woonruimte
bieden aan mensen in essentiële
beroepen als leraar, verpleegkundige of
politieagent. Die komen nu heel moeilijk
aan woonruimte. Het mooie is dat we
vlakbij het station zitten en ook per fiets
en auto is het goed bereikbaar.”
De appartementen kunnen helaas niet in
de bestaande gebouwen gemaakt worden.
Er zal dus wel een deel gesloopt moeten
worden. Daarbij worden zoveel mogelijk
materialen hergebruikt, vertelt Harsveldt.
“Soms is recycling duurder dan volledig
slopen en afvoeren. Toch vinden we dat
we dat moeten doen. Op dit moment
gebeurt het ook al voor de bedrijfspanden.
Daar halen we materialen uit de te slopen
gebouwen. Zo hebben we momenteel
bijvoorbeeld al zo’n 4000 vierkante meter
klimaatplafonds uit de bestaande bouw
gehaald. Dat past bij het karakter van de
campus. We leggen de duurzaamheidslat
hoog.”
Máxima
Rijswijkers moeten nog wel even geduld
hebben tot de hele campus klaar is. Eerst
moet de bestemmingsplanwijziging nog
goedgekeurd worden door de gemeenteraad
en dan hopen de heren eind 2023 te
kunnen beginnen met slopen. “Het moet
echt een betekenisvol gebied worden
voor heel Rijswijk”, vertelt Willems. “Alles
moet er zijn - wonen, werken, onderwijs
en vrije tijd: ontspannen, kunst, speelgelegenheid,
sport, een biertje drinken met
vrienden. Als koningin Máxima ons project
komt openen, dan beschouwen wij ons
werk als af. Want dat bewijst wel dat wij
het goed gedaan hebben.” •
Stadsbiotoop
Campus At the Park wordt
ontwikkeld tot een moderne
stadsbiotoop om te wonen, te
werken, te ondernemen en te
innoveren. Bij de ontwikkeling
staan vier kernprincipes centraal:
go green, connect, innovate en
enjoy space.

26 | rijswijk.business/verbinden
Ontzorg werknemers en werkgevers
Gezonde mantelzorgers
op de werkvloer
Te zwaar belaste mantelzorgers zijn vaak langdurig ziek. CBBS en Hulp bij Zorgvragen werken
sinds kort samen om dit te voorkomen. “Door aandacht en begrip neemt het verzuim af.”
Een op de drie Nederlanders geeft mantelzorg.
Bij een op de zes gaat het zelfs
om intensieve zorg. “Binnen bedrijven
combineert gemiddeld een of de vier
werknemers betaald werk met mantelzorg”,
zegt Marjolijn Maas, eigenaar Hulp
bij Zorgvragen. Zorgen voor een ander
heeft vaak een negatieve bijklank. Als
media er aandacht aan besteden, gaat
het vooral om de mentale en fysieke druk
die mantelzorg kan veroorzaken. “Dat
mantelzorgen zwaar kan zijn, wil ik niet
ontkennen”, zegt Maas. “Maar te vaak ligt
de nadruk op de nadelen, terwijl het voor
veel mensen mooi en dankbaar werk is. Ze
doen het graag en we mogen als samenleving
trots op hen zijn. Mantelzorgers zijn
geen slachtoffers. Integendeel: het zijn
vaak verantwoordelijke en sterke mensen,
die het voor elkaar krijgen om veel ballen
tegelijkertijd in de lucht te houden.” Toch
hebben deze ‘zorgjongleurs’ soms hulp
nodig. Maas kan hen als mantelzorgmakelaar
helpen. “Ik ken de juiste ingangen
in ons ingewikkelde zorgstelsel en dat
scheelt veel tijd. Iets wat veel mantelzorgers,
die vaak ook nog een baan en een
gezin hebben, tekort komen. Een indicatie
aanvragen voor opname in een verpleeghuis
als iemand thuis niet meer kan worden
verzorgd, is ook zo geregeld. Ook kan
ik helpen bij het zoeken naar een bedrijf
dat de verhuizing regelt. Dit neemt veel
stress weg bij mantelzorgers, waardoor ze
weer verder kunnen.”
One stop shop
Maas adviseert en ondersteunt niet
alleen mantelzorgers en mensen die zelf
zorg nodig hebben, maar ook werkgevers.
Tijdens een lancering van Delft.business
werd Maas voorgesteld aan Ton van den
Berg, directeur van CBBS. Dit, vlakbij
winkelcentrum In de Bogaard gevestigde,
bedrijf biedt duizenden mkb-bedrijven
diverse diensten, van salarisadministratie
In een gemiddeld bedrijf geeft
minstens één medewerker mantelzorg

S A M E N ST E R K E R
rijswijk.business/verbinden | 27
THEMA
We mogen als samenleving trots op mantelzorgers zijn
op maat tot HR-taken. “Toen ik Marjolijn
sprak tijdens die netwerkbijeenkomst was
meteen duidelijk dat we moesten gaan
samenwerken. Haar kennis en ervaring
kan CBBS goed gebruiken. We willen wat
onze hr-taken betreft een one stop shop
zijn, en het bureau van Marjolijn maakt
onze dienstverlening weer een stukje
completer. Wij kunnen nu werkgevers naar
haar doorverwijzen als ze ondersteuning
nodig hebben voor medewerkers die het
mantelzorgen boven het hoofd groeit.”
Burn-out op de loer
Langdurige uitval van te zwaar belaste
mantelzorgers is een probleem, weet
Maas. “Het ziekteverzuim wordt zelfs voor
een substantieel deel veroorzaakt door
mantelzorgers die zijn uitgeput”, zegt
Maas. “Het gaat om zo’n achttien procent
van de ziektegevallen.”
Van den Berg: “Als je te lang doorgaat,
ligt een burn-out op de loer. Met onze
hulp helpen we dus langdurig verzuim
te voorkomen.” Veel werkgevers zeggen
dat ze geen mantelzorgers in hun bedrijf
hebben, maar gezien de eerder genoemde
aantallen kan dat niet kloppen. “Lang niet
iedereen weet wat mantelzorg inhoudt”,
zegt Maas. “Er zullen veel mensen zijn die -
zonder dat ze dat beseffen - mantelzorger
zijn.”
Melk voor de buurvrouw
Volgens de Wet maatschappelijke ondersteuning
(Wmo) is mantelzorg: vrijwillige
en onbetaalde ondersteuning aan mensen
met fysieke, verstandelijke of (sociaal)
psychische beperkingen in hun familie,
huishouden of anderszins sociale netwerk.
Een keer een pak melk meenemen voor
de bejaarde buurvrouw geldt dus niet als
mantelzorg, maar haar dagelijkse boodschappen
doen en elke avond voor haar
koken, is een ander verhaal.
“Het gaat om bewustwording: er is meer
voorlichting nodig”, zegt Van den Berg.
“Daarom moet in bedrijven over mantelzorg
worden gepraat. Door aandacht
en begrip neemt het verzuim af, omdat
medewerkers zich gesteund voelen.” Er is
zelfs een online tool die nagaat of in een
organisatie mantelzorgers werken, weet
Maas. Van den Berg: “Dat is interessant.
Als je het verzuim onder mantelzorgers
kunt meten, geanonimiseerd uiteraard,
kun je heel gericht bedrijven benaderen
die met dit probleem te maken hebben.”
Leidinggevenden coachen
De samenwerking is nog vers; het is nu
zaak om bedrijven warm te laten lopen
voor de diensten van CBBS en van
Maas. “Binnenkort ga ik leidinggevenden
coachen, zodat ze de mantelzorgers
onder hun medewerkers goed kunnen
begeleiden”, vertelt Maas. Van den Berg is
daar blij mee. “Zo kunnen we een steeds
completer pakket aan diensten aanbieden
en nemen we mkb’ers nog meer zorg
uit handen.” •
Ga in gesprek
Circa 68% van de werkende
mantelzorgers heeft behoefte aan
ondersteuning van de werkgever.
Daarnaast geeft 22% aan graag (nieuwe)
werkafspraken te willen maken. Grijp
deze kans, want werknemers zijn uw
belangrijkste kapitaal, zeker nu er
ongekende krapte op de arbeidsmarkt
heerst. Bespreek het, voorkom
overbelasting en u zult zien dat dit
zich uitbetaalt in loyale en vitale
werknemers.

28 | rijswijk.business/kennis-delen
Partijen vinden elkaar in Energy Cave
Op weg naar
nieuwe energie
In de voormalige R&D locatie van Shell verrijst een prachtig
samenwerkingsinitiatief. Op At the Park aan het Kesslerpark , in de
Plaspoelpolder, komt een nieuwe campus gericht op werken, verblijven,
kennisdeling, ontmoeten en innovatie op het gebied van energietransitie.
Een van de eerste onderdelen op de campus is de Energy Cave.
Projectleider Saskia du Bois van de gemeente Rijswijk vertelt over deze
ontwikkeling.
“Dit pand is een prachtige erfenis van
Shell”, vertelt Du Bois. “Vooral de boortoren
waar nu Rijswijk Centre for Sustainable
Geo-energy (RCSG) , is gevestigd, is
uniek in de regio en in het land. Kadans
Science Partner heeft het gekocht met
het doel om er een wetenschapscampus
van te maken. Verschillende partijen,
waaronder de gemeente Rijswijk, waren
gelijk enthousiast. Voor de gemeente zijn
drie pijlers van belang: de energietransitie,
het aantrekken van innovatieve bedrijven
en het aansluiten van onderwijs op de arbeidsmarkt.
Deze pijlers komen hier mooi
bij elkaar. In het pand gaat zich in ieder
geval een technische mbo-opleiding vestigen.
Zo zitten bedrijven en toekomstige
werknemers dichtbij elkaar. Ook vanuit
het bedrijfsleven is veel belangstelling.”
energietransitie. Partijen die het initiatief
toejuichen zijn, zijn Eneco, Gemeente Den
Haag, Geothermie Nederland, International
Geothermal Association (IGA), ROC
Mondriaan, Haagse Hogeschool, InstallatieWerk
Nederland (IWNL), Metropoolregio
Rotterdam Den Haag (MRDH), Kadans
Science Partner, Shell, Energiebeheer
Nederland (EBN), Rijswijks Lyceum & Van
Vredenburch College, The Hague Business
Agency, TNO, The Energy Switch/TU Delft,
Darel Education en de provincie Zuid-Hol-
Van links naar rechts:
Sander van Egmond,
Saskia du Bois, Laurens Kok
land. Met name binnen het onderwijs valt
op dat alle niveaus vertegenwoordigd zijn.
Logisch, vindt Du Bois: “Op de middelbare
school begint immers het enthousiasmeren
voor een technische vervolgopleiding
al. Op alle gebieden is het tegenwoordig
lastig werknemers te vinden, maar in de
techniek nog net wat meer. Nieuwe partners
die enthousiast zijn, zijn zeer welkom
om aan te haken. Het is van belang om
samen te werken in de energietransitie.
Niemand kan het alleen: gemeentes niet,
werkgevers niet en ook de opleiders niet.
Het is bijvoorbeeld van belang dat de
opleidingen de juiste kennis weten over te
brengen. Die kennis is hier te vinden.”
Functie van de Cave
De Energy Cave moet een experiencecenter
worden waar toepassingen van de
energietransitie en geothermie te zien zijn.
Zo komt er een expositie, Rijswijk schakelt
Wil je iets weten rondom
de energietransitie,
dan moet je hier zijn
Grot in de kelder
De Energy Cave, waar Sander van Egmond
de creatieve invulling voor zijn
rekening neemt, is niet alleen een fysiek
onderdeel van het gebouw in de vorm
van een kelderverdieping waar je door
middel van muurschilderingen kunt zien
hoe geothermie werkt. Het is ook een
meer abstract begrip: het staat voor het
netwerk van samenwerkingspartners in
de regio op het gebied van geothermie en
Een muurschildering laat zien hoe de
temperatuur in Nederland elk jaar oploopt.

S A M E N ST E R K E R
rijswijk.business/kennis-delen | 29
THEMA
over, voor inwoners van Rijswijk en omliggende
gemeenten. “Inwoners kunnen dan
op excursie komen. Ze ontdekken wat zij
kunnen doen. Dat geldt ook voor scholen”,
legt Du Bois uit. “Er komt een warmtepomp
te staan, zodat mensen kunnen
zien hoe groot een pomp nu echt is, want
veel mensen zijn bang dat hij niet past in
huis. Ook laten we zien wat geothermie
precies is. Informeren en beleven is een
belangrijke functie van de Cave.” Bedrijven
die actief zijn in de energietransitie organiseren
graag hun bijeenkomsten in de
passende omgeving van de Energy Cave.
Zelfs de catering of een diner ter afsluiting
kan geregeld worden.
Een belangrijke partner binnen de Energy
Cave is het RCSG. Bedrijven en onderzoeksinstellingen
kunnen daar bijvoorbeeld
terecht voor het testen van nieuwe
boortechnieken en -materialen. Daarnaast
is de Energy Cave een kennishub.
“Wil je iets weten rondom de energietransitie,
dan moet je hier zijn”, geeft Du Bois
aan. “Hier ontsluiten we kennis. We ontwikkelen
onderwijs in samenwerking met
het mbo en het hbo. De energietransitie
brengt veel nieuwe kennis met zich mee.
Het is zaak dat opleidingen aansluiten bij
de vraag vanuit de werkgevers. Zo leren de
leerlingen hier steeds over wat nu actueel
is.” De Energy Cave is een onderdeel van
Informeren en beleven zijn belangrijke
functies van de Energy Cave
Aantrekkelijke regio
Een van de partners is The
Hague Business Agency. Zij
proberen buitenlandse bedrijven
te interesseren om zich in de
regio te vestigen. Laurens Kok,
Head of Foreign Investments, is
erg blij met de Energy Cave en
de campus. “Hiermee kunnen
we innovatieve bedrijven
verleiden zich hier te vestigen.
Ze zien dat hier veel kennis en
arbeidspotentieel aanwezig is.
Dat laatste wordt in de huidige
arbeidsmarkt steeds belangrijker.”
de campusontwikkeling. “Veel verschillende
bedrijven vestigen zich hier: een mix
van bestaande bedrijven en scale-ups.
Er komt ook onderwijs in het pand en
woningen voor studenten van de TU Delft.
We zitten natuurlijk heel dicht bij Delft”,
legt Du Bois uit. “Het is maar vijf kilometer
fietsen naar de TU, dat hebben studenten
vaak niet in de gaten.” •

30 | rijswijk.business/inspireren
Rijswijk sterk
De verkiezingen voor de gemeenteraad zijn weer
geweest! Bent u gaan stemmen? De helft van u niet.
Het ‘feest van de democratie’ lijkt voor velen een
zinloze plichtpleging.
een aantrekkelijke werkplek zijn voor medewerkers.
We moeten onze bedrijventerreinen optillen naar de
toekomst: schoner, veiliger, groener én leuker! Samen
moeten we dat verhaal maken en vertellen.
Voor ondernemers is het belangrijk om te stemmen.
Kiest u voor nieuwe woningen of bedrijfsruimten?
Woningen hebben bij veel politieke partijen
prioriteit. Weg bedrijventerreinen. Weg economische
ontwikkelruimte. De gemeente raad bepaalt. Kortom,
ga stemmen!
Het thema van deze Rijswijk.business is ‘Samen
sterk’. Maar juist het verschil van inzicht vormt
het bestaansrecht van de politiek. Politiek is dé
manier waarop we ons eigenbelang overbruggen en
tot oplossingen komen. Het betekent verschillen
overbruggen en dus: samenwerken. In Rijswijk zijn
we daar goed in. Er zijn grote vraagstukken die
geadresseerd moeten worden en alleen samen
lossen we het op.
Op economisch vlak noem ik er twee.
Ten eerste moet het imago van
economisch Rijswijk verbeteren.
Ondernemers moeten zich hier willen
vestigen, uw klanten moeten met
plezier langskomen en Rijswijk moet
Ten tweede heeft iedereen behoefte aan talent.
Samen kunnen we hier iets aan doen. Bedrijven
kunnen stages bieden, scholen moeten flexibel zijn en
de gemeente kan samenwerking faciliteren. Een grote
groep jongeren heeft geen toegang tot netwerken
of inspirerende voorbeelden. Samen moeten wij
hen bereiken. Een initiatief als JINC (Jongeren
INCorporated) is fantastisch. Het laat kinderen van 8
tot 16 jaar kennis maken met beroepen, laat zien bij
welk vak hun talenten passen en leert hen solliciteren.
Ook mvo-platform Werkwaardig en het Lokaal Sociaal
Akkoord (kansen en banen voor werkzoekenden) zijn
op dit vlak belangrijke initiatieven. Samen zorgen we
voor nieuwe medewerkers.
Terug naar de verkiezingen. De afgelopen vier
jaar was ik in Rijswijk wethouder Ruimtelijke en
economische ontwikkeling. Daarin heb ik vele
prachtige initiatieven gezien. De mooiste
waren gestoeld op samenwerking. En als
ik dat zie, concludeer ik: samen sterk,
Rijswijk sterk! •
ARMAND VAN DE LAAR
Wethouder Economie

D U U R Z A M E T O E K O M ST
rijswijk.business/verbinden | 31
THEMA
Volgende Rijswijk.business: winter 2022
Duurzame toekomst
Lancering: 15 december 2022, Van der Valk Delft A4
Meedoen? E-mail naar info@dot-business.nl
Gemaakt met medewerking van
Bistro Le Petit Chef bistrolepetitchef.nl
Belangenvereniging Bedrijven Rijswijk bbr-rijswijk.nl
Best Western Plus Grand Winston bestwestern.nl
CBBS cbbs.nl
Estate Padel Club estatepadel.nl
Gemeente Rijswijk rijswijk.nl
House of Future hof.redhead.nl
Hulp bij zorgvragen hulpbijzorgvragen.nl
IMSystems imsystems.nl
Industrieschap Plaspoelpolder ipphaaglanden.nl
Kadans Science Partner kadans.com, at-the-park.com
Mahler Vastgoed mahlervastgoed.nl
Miss Clark missclark.nl
Museum Rijswijk museumrijswijk.nl
NU Projectontwikkeling nuprojectontwikkeling.nl
Rabobank rabobank.nl
Rijswijkse Schouwburg rijswijkseschouwburg.nl
Rocsys rocsys.com
Roduer roduer.com
Savarin savarin.nl
Tennispark Welgelegen
tennisparkwelgelegen.nl
The Hague Business Agency
thehague.com/businessagency
Tracefy tracefy.com
Vochtstop vochtstop.nl
en alle adverteerders
Colofon
Eindredactie Anne Louïse van den Dool
Redactie Anne Louïse van den Dool,
Annemarie de Vries, Joli Deitz, Robbert
Roos en Sabine van Meeteren
Fotografie (pagina’s)
Alyssa van Heyst | 28, 29
Floris Scheplitz | 28
Fred Leeflang | 4, 5, 11, 12, 13
Ronald Speijer | cover, 6, 7, 24, 25
Sam Rentmeester | 26, 27
Overige informatie:
zie colofon Delft.business
dot-business.nl
Uitgeverij DOTbusiness
Rijswijk.business is een uitgave van
DOTbusiness en wordt, samen met
Delft.business, in een oplage van 6.500
exemplaren gratis verspreid in Rijswijk, De
Binckhorst (Den Haag) en Wateringse Veld
Den Haag, en in het verspreidingsgebied van
Delft.business. Wijzigingen of afmeldingen:
info@dot-business.nl.
De redactie van Rijswijk.business verzorgt de
inhoud van het magazine. Deze maken we deels
in samenwerking met betalende partners.
De uitgever kan niet aansprakelijk worden
gesteld voor de inhoud van advertenties.
Rijswijk.business wordt CO 2
-neutraal gedrukt
© 2022 DOTbusiness – Artikelen en foto’s uit
Rijswijk.business mogen alleen met schriftelijke
toestemming van de uitgever worden
overgenomen.