Y-mail 43 - februari 2023

mail
FEBRUARI 2023 MAGAZINE VAN HET JAN YPERMAN ZIEKENHUIS
EDITIE 43
Fast track
ABDOMINALE INGREPEN
Jan Yperman en az West
SLAAN DE HANDEN INEEN
Levensbedreigend
ABCES

EDITO
Beste lezer,
Een logisch en gedragen verhaal. En
een noodzakelijke voorwaarde om
ook in de toekomst kwaliteitsvolle
geneeskunde met voldoende subspecialisatie
te kunnen aanbieden in
de Westhoek. Door samen te werken
met az West verankeren we de zorg
in de brede regio, en bundelen we
de krachten voor de uitdagende
tijden die eraan komen. Samen staan
we sterker. Op financieel vlak,
maar evengoed om artsen en
medewerkers aan te trekken in
de huidige war for talent.
De Westhoek mag dan een uithoek
van ons land zijn, onze ziekenhuizen
bedienen wel een gebied met
200.000 inwoners. Plus duizenden
tweedeverblijvers en toeristen. De
demografie speelt een rol: onze
populatie is vaak wat ouder en minder
mobiel, die mensen gaan niet zo
makkelijk naar verder gelegen centra.
Een reden te meer om de zorg lokaal
te garanderen op lange termijn.
De concrete invulling van de samenwerking
zal de komende tijd duidelijk
worden. De eerste mogelijke werven
zijn de labo’s en het elektronisch
patiëntendossier, en we verwachten
dat er nog meer initiatieven van
onderuit zullen ontstaan. Uiteraard
zijn we geen eilanden. Meer dan ooit
gaan we, apart en straks ook samen,
in dialoog met de zorgprofessionals
uit de eerste lijn, in het belang van
de patiënt.
dokter Hans Feys,
hoofdarts

inhoud
07 Cathlab breidt uit 09 Duurzaamheid
10 Nieuwe artsen 13 Tests bij SOLK 14 Dokter in the house
Patricia Corteel, Herr Seele
en Dorothy Knockaert
Us-momentjes: zo heten de laagdrempelige workshops en
infosessies, mét koffie en gebak, die de verpleegkundigen van het
oncologisch dagziekenhuis voor hun patiënten organiseren. Speciaal
voor de opstart van het project maakte Herr Seele een Cowboy Henkschilderij
op de muur van een ziekenhuisgang.
Lees alle edities
van Y-mail
3

ZORG VERANKEREN IN DE WESTHOEK
Het Jan Yperman Ziekenhuis
en az West gaan samenwerken
om de zorg in de Westhoek
te verzekeren en verder uit
te bouwen. Een gesprek met
algemeen directeurs Frederik
Chanterie (JYZ) en Bert
Cleuren (azW), en hoofdartsen
dokter Hans Feys (JYZ) en
dokter Ortwin Debels (azW).
Intens overleg tussen az
West en het Jan Yperman
Ziekenhuis zorgde voor een
fundamenteel vertrouwen
tussen beide instellingen.
En voor het akkoord om
een structurele, door de
overheid erkende samenwerking
op te zetten. De
komende tijd wordt beslist
of die de vorm zal aannemen
van een groepering
of een associatie. Het gaat
dus niet om een fusie.
Een logisch verhaal, noemt
dokter Hans Feys (hoofdarts
JYZ) het. “Veel zaken
worden vandaag al op
Westhoekniveau georganiseerd:
de brand weer, het
burgemeestersoverleg, de
twee eerstelijnszones. Deze
stap is essentieel om de
zorg in de brede regio
locoregionaal te
verankeren.”
WAR FOR TALENT
Bert Cleuren (algemeen
directeur azW): “Het is
bijzonder moeilijk om alle
zorg nog zelfstandig aan te
bieden. Daarom is samenwerking
zo belangrijk.”
“Deze krachtenbundeling
biedt de bevolking meer
zekerheid over de zorg in
de toekomst”, vult dokter
Ortwin Debels (hoofdarts
azW) aan.
“Het is ook zo dat je voor
subspecialisaties bepaalde
aantallen moet halen.
Anders kun je geen mensen
met die specialisaties
aantrekken.” Met andere
woorden: in de war for talent
zijn de twee ziekenhuizen
samen aantrekkelijker
voor nieuwe artsen en
medewerkers dan elk
apart.
“Onze regio heeft een
oudere bevolking, die zich
niet zo makkelijk naar
verder gelegen centra
verplaatst”, legt dokter
Debels uit. “Ook daarom
is lokale verankering
van zorg nodig.”
4

LABORATORIA
SLAAN HANDEN INEEN
Jan Yperman en az West werkten al samen
voor stomatologie en plastische chirurgie.
Frederik Chanterie: “Ook de klinisch biologen
hebben elkaar nu gevonden en zullen op de twee
sites actief zijn. Dat maakt verdere subspecialisatie
mogelijk.”
En het biedt schaalvoordelen, zegt Bert Cleuren.
“Een labo is duur, de handen ineenslaan drukt de
kosten. Maar het lab vervult ook een onmisbare
functie binnen een ziekenhuis. We moeten erover
waken dat de eindgebruiker – de arts of verpleegkundige,
maar evengoed de patiënt – geen enkel
nadeel ondervindt van de samenwerking.”
Medewerkers van het Jan Yperman Ziekenhuis
zullen hun collega’s in Veurne ondersteunen bij
de verdere implementatie van het elektronisch
patiëntendossier.
De Westhoek telt twee eerstelijnszones. “Westkust
& Polder is de natuurlijke partner van az West,
Westhoek van Jan Yperman”, zegt Frederik
Chanterie. “Maar er is ook overlap. We gaan van
elkaar leren, elkaar inspireren.” Beide ziekenhuizen
zullen samen in dialoog gaan met de eerstelijnszones.
“Met als doel de transmurale zorg zo goed
mogelijk te organiseren”, aldus Bert Cleuren.
Frederik Chanterie, Bert Cleuren, dokter Hans Feys
en dokter Ortwin Debels
Frederik Chanterie
(algemeen directeur JYZ)
verwijst naar het
finan ciële plaatje: “Zorg
moet betaalbaar blijven.
Voor alle betrokken
partijen: de patiënt,
de zieken huizen en de
maatschappij.”
VOLGEND HOOFDSTUK
“We gaan een plan uitschrijven
dat als fundament
voor ons toekomstverhaal
zal dienen”, legt Frederik
Chanterie uit. “Belangrijk
daarbij is dat initiatieven
vanuit de basis komen, en
zo breed mogelijk gedragen
zijn”, vult dokter Feys aan.
Beide ziekenhuizen zullen
nu bekijken welk type
ziekenhuisnetwerk het best
aansluit bij dat gemeenschappelijke
zorgplan voor
de Westhoek. En zullen
dan samen toetreden.
Essentieel daarbij is
de verankering én de
verdere uitbouw van zorg
in de regio, met focus
op de meerwaarde voor
patiënten, artsen en
medewerkers.
Dokter Feys: “Deze samenwerking
zal geslaagd zijn
als we een vlotte eigen en
gezamenlijke werking
kennen, allebei een
degelijke infrastructuur
hebben, en financieel
gezond zijn. En vooral:
over gelukkige patiënten,
artsen en medewerkers
beschikken.”
5

ISO 27001
Hier zijn uw gegevens veilig
Het Jan Yperman Ziekenhuis
zet fors in op de beveiliging van
privacy gevoelige informatie. Eind
2022 werden we daarvoor,
als tweede ziekenhuis in
West-Vlaanderen, beloond met
het ISO 27001-certificaat.
Data protection officer Niels
Vermeersch: “Dat certificaat
bevestigt dat we continu aan de
verbetering van de informatieveiligheid
werken. Als een patiënt
via de spoed wordt opgenomen,
moeten artsen en verpleegkundigen
onmiddellijk het
medisch dossier kunnen
raadplegen. Die gegevens
moeten niet alleen beschikbaar
zijn, maar ook betrouwbaar.
Daarnaast moet elke patiënt erop
kunnen rekenen dat zijn dossier
vertrouwelijk blijft. In september
2022 gingen internationale
auditoren na hoe ons
ziekenhuis de vertrouwelijk heid,
beschikbaarheid en integriteit
van gegevens – van patiënten,
maar evengoed van medewerkers
en bezoekers – garandeert
via een managementsysteem,
informatiebeveiliging, procedures
en bewustmakingscampagnes.”
Niels Vermeersch, data protection officer
057 35 70 34
niels.vermeersch@yperman.net
PERMANENTIE
Altijd een chirurg bij de hand
Op 1 december 2022 zijn de ziekenhuizen van West-Vlaanderen
met een handwacht gestart.
Dokter Dieter Van der Linden (orthopedie – traumatologie):
“De meeste ziekenhuizen in onze provincie beschikken niet over
voldoende handchirurgen om op een comfortabele manier zelfstandig
een fulltime wachtdienst handchirurgie in te richten. Terwijl daar,
gezien de vaak grote urgentie van ernstige, vooral microchirurgische,
handtrauma’s nood aan is. Om toch een permanente opvang van
elk handtrauma te verzekeren, hebben de verschillende instellingen
zich geëngageerd voor een ziekenhuis-overschrijdende wachtdienst.
Patiënten die zich op de spoedopname presenteren met een ernstig
hand- of polstrauma, zullen volgens de wachtlijst doorverwezen
worden naar het centrum van de handchirurg van wacht. Indien
nodig kan het vervoer met de ambulance gebeuren.”
Voor het Jan Yperman Ziekenhuis zullen dokter
Dieter Van der Linden en dokter Thomas Verschueren
aan de handwacht deelnemen.
Secretariaat orthopedie - traumatologie
057 35 73 70
secortho@yperman.net
VACATURES
Ziekenhuis zkt.
Momenteel is het Jan Yperman
Ziekenhuis op zoek naar:
- verpleegkundige algemene
verpleegeenheid
- verpleegkundige nefrologie
- verpleegkundige mobiele equipe
- verpleegkundige geriatrie
- aankoper
- arts-specialist in de
gynaecologie-verloskunde
- arts-specialist in de fysische
geneeskunde en revalidatie
- arts-specialist in de hematologie
- grafisch medewerker
- arts-specialist in de neurologie
Bekijk alle vacatures op
jobs.yperman.net of via
de QR-code
6

CATHLAB BREIDT UIT
Het cathlab van het Jan Yperman
Ziekenhuis kreeg in 2022 voor het eerst
meer dan 1.000 patiënten over de vloer.
Om de groeiende trend bij te houden,
zijn er dit jaar uitbreidingswerken gepland.
Eén uit de
duizend
6
cardiologen
6
verpleegkundigen
Dokter
Raf Roelandt:
“Tijdens de
verbouwingen
werken we in een
mobiel cathlab.”
De meest voorkomende
ingrepen in het cathlab
zijn nog steeds het plaatsen
van pacemakers en coronarografieën.
Daarbij worden
vernauwingen in de kransslagaders
in beeld gebracht
en – in 40 procent van de
gevallen – meteen gedilateerd.
Nieuwe technieken
maken de behandelingen
steeds veiliger.
Diensthoofd dokter Raf
Roelandt: “90 procent van
de procedures gebeurt nu
radiaal: via de pols werken
vermindert de kans op
nabloedingen. De patiënt
kan vaak dezelfde dag nog
naar huis.”
Het cathlab gebruikt ook
recente technieken als
intravasculaire lithotripsie,
waarbij harde kalkplaten
in de kransslagader ultrasoon
gebroken worden,
studie van de microcirculatie
bij angor zonder
stenose en intravasculaire
beeldvorming met infrarood
of echo. “Dat we naast
intensieve zitten is
een extra troef. Anesthesieexpertise
en ademhalingsapparatuur,
inclusief het
voor COVID-19 aangekochte
toestel voor extracorporele
membraanoxygenatie,
zijn altijd dichtbij.” Door
de toegenomen veilig heid
komen steeds meer
patiënten in aanmerking
voor een passage in het
cathlab, dat dit jaar
vernieuwd en uitgebreid
wordt. “Tijdens de
verbouwing werken we
in een mobiel cathlab, en
tegen eind dit jaar zijn we
klaar voor het volgende
hoofdstuk.”
7

CATHLAB BREIDT UIT
DOKTER DRIES DE COCK
(CARDIOLOGIE)
“In het dagziekenhuis voeren we ook transoesophageale
echocardiografieën uit om hartklepproblemen op te
sporen of hartklonters uit te sluiten voor we een cardioversie
uitvoeren. Een stressechocardiografie met behulp
van dobutamine wordt gebruikt voor patiënten die geen
inspanningstest kunnen afleggen. Hun hart wordt
farmacologisch belast om afwijkingen op te sporen.”
DOKTER MATHIEU COEMAN
(CARDIOLOGIE)
“Behalve door vernauwingen in de kransslagaders
kunnen klachten ook ontstaan doordat de kleine
haarvaatjes verkrampen of een verhoogde
weerstand vertonen. Een onderschat probleem,
dat vaker bij vrouwen voorkomt. Sinds kort
kunnen we die haarvaatjes analyseren met behulp
van fijne draadjes met temperatuur- en druksensoren
die we via de kransslagader naar
binnen schuiven.”
Van
7
naar
13
loungezetels
WALTER SOHIER
(HOOFDVERPLEEGKUNDIGE CATHLAB)
“Voor en na de ingreep proberen we de patiënten een
ontspannen gevoel te geven door hen te laten plaats nemen
in de gemakkelijke zetels van onze cardiolounge. We leggen
bij elke stap van de procedure uit wat we gaan doen en hoe
dat zal aanvoelen. Voor de meeste mensen is dat prioriteit
nummer één, weten we uit onderzoek.”
DOKTER RAF ROELANDT
(CARDIOLOGIE)
“We werken als B2-centrum
structureel samen met het
B3-centrum van AZ Delta in
Roeselare. Daar kunnen na het
onderzoek hier eventuele bypassof
hartklepoperaties gebeuren.”
Secretariaat cardiologie
057 35 71 90
seccardiopneumo@yperman.net
8

CIJFERS
DUURZAME ZORG
De ecologische voetafdruk van een ziekenhuis lijkt een beetje op die
van een gewoon gezin – we verbruiken energie en water en produceren
afval – maar dan vele malen groter. In 2023 trekt het Jan Yperman
Ziekenhuis de kaart van de duurzaamheid.
VERBRUIK
9.100 MWh
elektriciteit
11.977 MWh
gas
2022
ongeveer 3,2 miljoen euro
2023
ongeveer 7,2 miljoen euro
(bij zelfde verbruik)
ZONNEPANELEN
1.000 geplaatst
= 410 MWh
900 besteld
= 370 MWh
8 %
van het totale verbruik
WARMTEKRACHTKOPPELING
motor op aardgas die elektriciteit
en warmte opwekt
elektriciteit
= 3 à 4 keer duurder dan gas
15 %
van het totale verbruik
LED
in de loop van het jaar
worden
350 tl-armaturen
in het Y-blok
vervangen
140 MWh
besparing
6.797 ton
risicohoudend medisch afval
(bloed, organen, naalden,
vervallen geneesmiddelen…)
AFVAL
gemiddeld per maand
2
1
32.786 ton
niet-risicohoudend medisch afval (verbanden,
schorten, handschoenen, sondes…)
3
6.168 ton
vlak karton
9

NIEUWE ARTSEN
DOKTER PAULIEN VAN ACKER
“Het Jan Yperman Ziekenhuis heeft
precies de juiste schaal: groot genoeg
om een ambitieuze visie te hebben,
klein genoeg om familiaal te zijn. Ik voel
me aangesproken door het uitgebreide
nefrologische aanbod in het ziekenhuis.
We bieden veel verschillende dialysemodaliteiten
aan, waaronder thuis- en
nachtdialyse. Daarnaast ben ik blij dat
ik hier mijn interesse voor echografie en
katheterplaatsing verder kan uitbouwen.
Ik heb destijds voor nefrologie gekozen,
omdat het een complete specialisatie
is – met acute pathologie én een grote
groep chronische patiënten die je ook
als mens kunt leren kennen.”
“Niet te groot,
niet te klein”
specialisme: nefrologie
gestart in JYZ: 1 november 2022
voorheen: resident nefrologie
AZ Sint-Lucas Brugge
hobby’s: taarten bakken, daguitstapjes
met het gezin
057 35 71 86 – paulien.vanacker@yperman.net
Bekijk het interview
10

DOKTER FRIEDEL BOUCNEAU
“In de dermatologie is er vaak overlap met
andere takken van de geneeskunde. Het is
dan ook een voordeel om als dermatoloog
in een ziekenhuis te werken: er kan snel
overlegd worden met verschillende
disciplines. Je ziet er ook meer ziektebeelden
dan in een privépraktijk. Ik heb
een brede interesse, met een bijzondere
belangstelling voor pediatrische
dermatologie, oncodermatologie en blaaren
systeemziekten. Ik kijk uit naar de
samenwerking met collega dokter Liesbeth
Van Eecke. Met twee staan we sterker bij
het bespreken van moeilijke casussen
en kunnen we meer continuïteit bieden
op de dienst.”
“Met twee staan
we sterker”
Bekijk het interview
specialisme: dermatologie
gestart in JYZ: 1 februari 2023
voorheen: Kulak en KU Leuven
hobby’s: lopen, fietsen en zwemmen.
Sinds de geboorte van m’n tweede zoontje
blijft de piano voorlopig stil
057 35 73 41 – friedel.boucneau@yperman.net
11

DOKTER KAREN VAN
LANGENHOVE
“Ik ben chirurg geworden omdat ik ook
graag met mijn handen werk. Enkel aan
een bureau zitten is niks voor mij. Longen
vaatheelkunde is een aantrekkelijke
specialisatie door de afwisseling en
omdat je de patiënten zelf langdurig
opvolgt. Het Jan Yperman Ziekenhuis
heeft een mooie hybride operatiezaal,
waar zowel open als endovasculaire
chirurgie mogelijk is. Steeds meer
ingrepen zijn minimaal invasief
geworden. Denk aan aortachirurgie via
de lies. Dankzij nieuwe technieken en
stents wordt dat ook de weg van de
toekomst. Patiënten kunnen dan sneller
herstellen en naar huis terugkeren.”
“Met mijn
handen werken”
specialisme: long- en vaatheelkunde
gestart in JYZ: 1 februari 2023
voorheen: zes jaar assistentschap en
twee jaar fellowship UZ Gent
hobby’s: koken, lekker eten en diepzeeduiken
057 35 72 10 – karen.vanlangenhove@yperman.net
12

HET VRAGENKABINET
Huisarts dokter
Katrien Devos:
“Is een vierpunt
speekselcortisolmeting
zinvol?”
? “IK KRIJG GEREGELD PATIËNTEN OVER DE VLOER MET
AANHOUDENDE VERMOEIDHEIDS- OF PIJNKLACHTEN. WELKE
TESTS KUNNEN WE AFNEMEN VOOR WE DOORVERWIJZEN?”
Dokter Katrien Devos
HUISARTS IN IEPER
Bij SOLK-patiënten
(somatisch onvoldoende
verklaarde
lichamelijke klachten)
doet dokter Katrien Devos
een beperkte bloedafname.
Dat levert vaak weinig op.
“Wanneer verwijzen we
een patiënt door? Zijn
extra tests zinvol? Ik las
ergens iets over de vierpunt
speekselcortisolmeting?”
GOED LUISTEREN
Een vierpunt speekselcortisol
meting dient om
zeldzame aandoeningen als
het syndroom van Cushing of
de ziekte van Addison uit te
sluiten en is niet altijd zinvol
als er niet meer aanwijzingen
zijn dan vermoeidheid, stelt
dokter Wim Terryn (nefrologie
en algemeen inwendige).
“Zoals altijd is het de taak
van de huisarts om te polsen
naar klachten die op een
onder liggende aandoening
kunnen wijzen: koorts,
gewichts verlies, nachtzweten,
huiduitslag, een hardnekkige
hoest, opgezette klieren,
gelokaliseerde pijn… Dan mag
je sowieso door verwijzen.”
Vindt de huisarts geen
specifieke aanknopingspunten
en houden de klachten aan,
dan is een bloedafname op
zijn plaats.
“Dat mag een klassieke complet
zijn, plus inflammatoire
parameters, lever-, nier- en
schildklierfunctie en urine.
Zoals dokter Devos al zei,
levert dat meestal niets op –
een aanwijzing dat we wellicht
aan cvs of fibro myalgie
moeten denken.”
TABOE WEGNEMEN
De huisarts hoeft niet, zoals de
Fukuda-criteria voor schrijven,
zes maanden te wachten om
SOLK-patiënten naar de
dienst algemeen inwendige
te verwijzen. Via een brede
screening zullen de ziekenhuis -
internisten eerst onderliggende
ziekten zoals kanker, een
chronische infectie of een
endocrinologische afwijking
uitsluiten.
“Vinden we niets organisch,
dan kunnen we de patiënt op
z’n gemak stellen en vertellen
dat hij een functioneel
probleem heeft. Daarbij
hoort dan uitleg over cvs,
fibromyalgie, burn-out, long
covid... SOLK-patiënten
zijn vaak mensen die veel
van zichzelf eisen en lang
over hun limiet zijn gegaan.
Ze hebben nood aan een
revalidatietraject met
kinesitherapie en psychische
begeleiding. Dat laatste kan bij
externe organisaties zoals CGG
Largo of Psychologenpraktijk
De Vestingen.”
Welke rol kan de huisarts nog
spelen? “Die kan de patiënt
geruststellen, en duidelijk
maken dat een zoektocht
langs specialisten geen zin
heeft: hier bestaat geen
mirakelpil voor. De huisarts
kan ook het taboe rond
psychotherapie wegnemen. De
patiënt moet leren om zichzelf
realistische doelen te stellen
en stap voor stap aan zijn
herstel werken.”
Secretariaat algemeen
inwendige geneeskunde
057 35 71 80
secinwendige@yperman.net
13

DOKTER IN THE HOUSE
Een banale keelontsteking die
een levensbedreigende ziekte
wordt. Het overkwam een
gezonde vrouw van 54.
Dokter Dries Louage: “Dat
een halsabces naar het
hart afzakt, is vandaag
uiterst zeldzaam.”
Atypisch abces
De vrouw meldt
zich bij haar
huisarts met
keelpijn. Antibiotica
helpen niet, klinisch
onderzoek toont een abces
rond de amandelen aan.
De huisarts stuurt de
patiënte door naar het
Jan Yperman Ziekenhuis.
“We beslissen de amandelen
te verwijderen, om zo
het abces te kunnen
draineren”, legt dokter
Dries Louage (neus-, keelen
oorziekten) uit.
“Na de tonsillectomie
gaat het echter bergaf. De
patiënte heeft alsmaar
meer pijn en de inflammatoire
parameters in haar
bloed zijn slecht.”
VIA DE HALS
Bijkomende beeldvorming
toont aan dat de vrouw een
diep halsabces ontwikkelt,
dat vanuit de hals afzakt
in de richting van het
mediastinum.
Dokter Louage: “Dat
is levensbedreigend.
Een nieuwe ingreep is
noodzakelijk. Dit keer
opereren we niet langs de
mond, maar via een grote
insnede in de hals. Daarbij
openen we de halsfascia
om de ziektekiemen af te
remmen, en plaatsen we
lamellen.”
Het is een operatie van
meerdere uren, die lijkt te
werken. De eerste dagen
na de ingreep gaat het
beter met de vrouw.
“Maar daarna evolueren
haar bloedwaarden
opnieuw negatief. Nieuwe
beeldvorming toont
vervolgens restabcessen
aan.”
KORT OP DE BAL
Er volgt een derde operatie,
waarbij de abcessen opengelegd
worden en de hele
hals wordt gespoeld.
Dokter Louage: “Derde
keer goede keer: de
vrouw herstelt, na een
ziekenhuisopname van
2,5 weken. Ze houdt er
alleen een litteken in de
hals aan over. Omdat de
wonde geïnfecteerd was
en we meermaals hebben
moeten opereren, is dat
niet het mooiste litteken.
Op termijn zal het
misschien gecorrigeerd
moeten worden, maar
daarvoor is het nu
nog te vroeg.”
Kort op de bal
spelen is essentieel
in een dergelijk geval.
Dokter Louage: “In
oudere medische naslagwerken
staat wel dat een
diep halsabces via de
fascia naar het hart kan
afzakken, met mogelijk
fatale gevolgen. Toch was
dat vooral een ziekte van
vóór de antibiotica. Dat
het vandaag nog voorkomt
bij een gezonde man
of vrouw die de juiste
behandeling krijgt: dat is
zeldzaam.”
Secretariaat neus-,
keel- en oorziekten
057 35 74 50
14

De kiem
van het probleem
Waarom de vrouw de abcessen heeft ontwikkeld,
is niet duidelijk.
Dokter Dries Louage: “De ziektekiem die ze heeft
veroorzaakt, konden we niet meer achterhalen,
omdat de patiënte al antibiotica nam op het
moment dat ze in het Jan Yperman Ziekenhuis
werd opgenomen. Wel zeker is dat het de
biochemische eigenschappen van de kiem zijn die
de ziekte hebben veroorzaakt. Het ging om een
zogeheten pyogene kiem, een bacterie die een
forse reactie van het immuun systeem opwekt, met
risico op abcesvorming. Een gevaarlijke situatie,
dodelijk in 20 tot 30 procent van de gevallen.
We zien gelukkig maar om de paar jaar dat een
peritonsillair abces uitbreidt naar het mediastinum.”
Abces
in de gevarenzone
Naast de oplettende huisarts hebben ook de
anesthesisten, de infectiologen en de radiologen
hun expertise ingezet.
Dokter Julie Desimpel (medische beeldvorming): “Op
de CT-scan zagen we een omvangrijke ettercollectie
in de hals, die zich al in de danger zone bevond. Dat
is een diepgelegen compartiment achter de retrofaryngeale
ruimte dat enkel zichtbaar is op beeldvorming
bij aanwezigheid van vocht of een abces.
Van daaruit kan een abces zich verder ontwikkelen
naar het mediastinum en potentieel fataal zijn.”
Een conservatieve behandeling met medicatie was
geen optie meer. Er moest geopereerd worden,
en snel.
Dokter Desimpel: “Onze scan toonde de NKO-arts
ook waar hij het best kon opereren gezien de diepe
ligging en de grootte van het abces.”
Dokter Julie Desimpel
15

DE ARTS-MANAGER
Lessen in leiderschap
Sharing is caring, en dus reden vier ziekenhuisartsen
zes keer samen naar Gent en Leuven
in 2021 en 2022. Daar volgden ze de opleiding
‘Management en leadership voor artsen’.
Artsen doen meer dan
genezen. Ze sturen ook
mensen aan, lossen
conflicten op, denken mee
na over organisatie en
financiering, praten soms
met de media…
“Die vaardigheden kwamen
tijdens onze basisopleiding
geneeskunde onvoldoende
aan bod”, aldus dokter
Bart Werbrouck (geriatrie).
“Deze opleiding was een
dankbare manier om die
lacunes te vullen.”
Eenzelfde geluid valt te
horen bij dokter Mathieu
Coeman (cardiologie): “We
kregen les over leiderschap,
ziekenhuismanagement
en kwaliteit, van docenten
met een brede waaier van
expertises. Het was ook een
interessante gelegenheid
om te netwerken.”
Het Ieperse kwartet diende
meer te doen dan alleen de
oren spitsen, vertelt dokter
An Nollet (endocrinologie -
diabetologie). “We moesten
de lessen voorbereiden
en een eindopdracht
presenteren voor een
jury, met onder anderen
RIZIV-topman Pedro
Facon.”
Dokter Bart Werbrouck, dokter Mathieu
Coeman, dokter An Nollet en dokter
Steffen Westelinck behaalden het
certificaat ‘Management en leadership
voor artsen’.
PENSIOEN
Afscheid van dokter Bart van Besien
Eind vorig jaar nam het Jan Yperman Ziekenhuis afscheid van gastroenteroloog
dokter Bart van Besien. Tussen 1987, toen hij begon in de
Kliniek Zwarte Zusters, en 2022 heeft hij veel zien veranderen.
“Ik ben gestart als algemeen internist met een specifieke interesse
in maag en darmen. Maar als je van wacht was en er diende zich
bijvoorbeeld iemand aan met een hartinfarct, loste je dat ook op. De
geneeskunde evolueert echter zo snel dat het onmogelijk is geworden
om alles te beheersen. Zelfs binnen de internistische subdisciplines
heeft iedereen nu een beetje z’n specialiteit. Het meest trots ben ik op de
hechte groep internisten die we, na de fusie tussen de drie ziekenhuizen
– KZZ, OLV en MZP – geworden zijn: een collegiaal en vriendschappelijk
team. Ik zal de warme sfeer in het ziekenhuis missen. Wat er in de plaats
komt? Af en toe voor de kleinkinderen zorgen, in de tuin werken, Italiaans
leren… En sinds enkele maanden zing ik in een koor.”
Secretariaat maag-, darm- en leverziekten
057 35 72 70 – secinwendige@yperman.net
SAVE THE DATE
Symposium
Op donderdag 16 maart, om 20 uur
houdt het Jan Yperman Ziekenhuis
een symposium: ‘Nieuwe gezichten,
nieuwe inzichten’. Dokter Lynn
Vermeulen zal er spreken over de
ontwikkelingen binnen strokebehandeling,
dokter Xavier Hoste
over het gebruik van artificiële
intelligentie bij radiologie, dokter
Annelies Deldycke over red flags bij
immunotherapie en dokter Karen Van
Langenhove over thoracovasculaire
heelkunde.
Inschrijven kan via yperman.net/
professional/huisartsen/symposia
of de QR-code
16

ZORGPAD
Snel weer
op de been
Fast track wordt al een
aantal jaren toegepast
in de abdominale chirurgie,
vooral bij colorectale
ingrepen. De dienst rolt
de principes nu uit in een
uniform zorgpad. De rode
draad van fast track:
patiënten zo snel mogelijk
hun ‘normale’ leven teruggeven.
En dat proces begint
al enkele weken vóór de
operatie.
Dokter Lieven Dedrye
(abdominale heelkunde):
“Preoperatief informeren
we de patiënten zo goed
mogelijk over de ingreep.
Ook de ontslagplanning
wordt op voorhand
geregeld. De sociaal
verpleegkundige regelt
bijvoorbeeld een hersteloord
of kortverblijfi nstelling
Bij abdominale ingrepen levert een correcte
pre- en postoperatieve begeleiding een
beter resultaat en herstel op. De zogeheten
‘fast track’-principes worden er nu in een
uniform zorgpad gegoten.
voor patiënten die ouder
zijn of geen sociaal netwerk
hebben. Dat voorkomt
haastwerk of improvisatie
op de dag van het ontslag.”
FITTE PATIËNT
Een fitte patiënt loopt
minder risico op
complica ties en herstelt
sneller. Daarom is
‘prehabilitatie’ een cruciaal
onderdeel van fast track.
Dokter Johan Fierens
(abdominale heelkunde):
“Net zoals een sporter
klaargestoomd wordt voor
een topprestatie, willen wij
de patiënt voorbereiden
op de ingreep. Die
prehabi litatie bestaat uit
drie luiken. Ten eerste
streven we naar een
optimale voedingsstatus,
door extra proteïnes toe te
dienen vanaf drie weken
voor de operatie. Zeker voor
oudere en oncologische
patiënten en patiënten
met een inflammatoire
darmziekte is dat belangrijk.
Ten tweede vragen
we de patiënt om in de
aanloop naar de ingreep
elke dag een half uur te
wandelen of op de
hometrainer te fietsen.
Ten derde vragen we dat
hij stopt met roken.”
Dokter Dedrye:
“Prehabilitatie verbetert de
outcome van abdominale
heelkunde. Zo zien we
bij colorectale ingrepen
minder lekkages en andere
complicaties, en een
kortere ligduur.”
LEKKER WARM
Ook de directe aanloop
naar de operatie ziet er
tegenwoordig anders
uit dan veel patiënten
verwachten. Zo zijn de
17

Een nuchtere kijk
18
inzichten over preoperatieve
nuchterheid
veranderd (zie kadertje).
Ook de perfect propere
darm van weleer behoort
tot het verleden.
Dokter Dedrye: “De patiënt
hoeft geen speciale
producten meer te drinken
om de darm te zuiveren –
een lavement voor de
operatie volstaat. Dat
bevordert het comfort en
voor de chirurgie maakt
het niet uit.”
Over patiëntcomfort
gesproken: bibberen van
de kou is er met fast track
ook niet meer bij. Naast
de klassieke operatieschort
trekt de patiënt
voor de operatie ook een
verwarmingsschort aan.
Die mag tijdens de operatie
aangehouden worden.
Dokter Fierens: “In het OK
is de temperatuur laag. De
verwarmingsschort houdt
de mensen knus en warm,
en zorgt er meteen ook
voor dat hun lichaamsfuncties
op peil blijven.”
TOETERS EN BELLEN
Postoperatief wordt er
zo snel mogelijk komaf
gemaakt met wat de
chirurgen de ‘toeters en
bellen’ noemen.
Dokter Fierens: “Als
we een maagsonde
gebruiken, wordt die
al op de operatietafel
verwijderd. Ook de drain
en de blaassonde gaan
er snel uit. We gebruiken
weinig infusen, de
epidurale pijnpomp
heeft plaats gemaakt voor
locoregionale anesthesie.
Alles samen zorgt dat
ervoor dat patiënten vlug
weer mobiel zijn en aan
hun revalidatie kunnen
beginnen. Daarom
verhuizen we hen ook
zo snel mogelijk van
hun kamer naar onze
living.” (zie kadertje)
Dokter Dedrye: “Als de
patiënten weer thuis
zijn, kunnen we hen
blijven opvolgen via
een nieuw systeem van
telemonitoring. De
patiënt beantwoordt via
z’n smartphone of tablet
een aantal vragen over
zijn toestand. Is er een
probleem, dan wordt
hem gevraagd om ons te
contacteren.”
Secretariaat heelkunde
057 35 72 00
secheelkunde@yperman.net
Dokter Johan Fierens
Niet meer eten of drinken vanaf middernacht: het
is geen pretje, zeker als je pas in de namiddag
onder het mes gaat. Recente inzichten zorgden
voor een versoepeling.
Dokter Lieven Dedrye: “Zo lang nuchter blijven
doet meer kwaad dan goed: het lichaam gaat in
stress, het metabolisme vertraagt en het gastrointestinaal
stelsel komt na de ingreep minder vlot
op gang. Van ons mogen de mensen tot zes uur
voor de ingreep harde voeding eten en tot twee
uur ervoor heldere dranken nuttigen: water, thee,
appelsap, Aquarius of Isostar. De avond voor en
de ochtend van de ingreep geven we hun graag
een ‘boost’ met telkens twee heldere calorierijke
drankjes.”
Huiselijke omgeving
In fast track worden patiënten aangemoedigd
om vanaf dag één hun pyjama in te ruilen voor
gemakkelijke gewone kledij, en hun kamer voor
de dagzaal. Hoofdverpleegkundige Lien Alleman:
“Daar kunnen ze een koffie drinken, een babbel
slaan met medepatiënten en met eenvoudige
revalidatieoefeningen beginnen. Momenteel zijn
we de dagzaal huiselijker aan het inrichten, met
extra zetels, een televisie en een koffiezet. Een
beloproepsysteem komt er veiligheidshalve ook,
want het blijven mensen die net van de operatietafel
komen. Die snelle mobilisatie bevordert het
herstel. De patiënten hebben vlugger het gevoel
dat ze klaar zijn om naar huis te
gaan dan mensen die dagenlang
nauwelijks uit bed gekomen zijn.”
Dokter Lieven Dedrye
Lien Alleman

112
sos
112
sos
Ambulance vertrekt
3
minuten sneller
NIEUWE REGELING
Eerste hulp
Na overleg tussen Jan Yperman
en Brandweer Westhoek blijft de
werking van het Paramedisch
Interventieteam in het ziekenhuis
behouden en start de brandweerkazerne
in Ieper een ambulancepermanentie
op.
Verpleegkundig directeur Eddy
Delporte: “Door de omzetting van
de ambulance in het ziekenhuis
naar een PIT, moest de ambulance
van de brandweer veel meer interventies
doen en stond het systeem
van vrijwilligers onder druk. Sinds
1 januari werkt de brandweer met
een permanente wachtdienst in
de kazerne, met vast personeel
overdag en vrijwilligers ’s nachts
en in het weekend. Daardoor
kunnen de ambulances sneller
vertrekken. Het ziekenhuis heeft
voor de PIT beroepsambulanciers
aangeworven die ook helpen op
de spoedafdeling. Daardoor hoeft
de brandweer geen ambulanciers
meer naar het ziekenhuis te
detacheren.”
Als iemand 112 belt, stuurt de
noodcentrale in Brugge een
ambulance van Brandweer
Westhoek of de PIT- of MUGwagen
van het Jan Yperman
Ziekenhuis. Het verschil tussen
die drie? Scan de QR-code
DE PATIËNT
PATIËNTENPANELS
In dialoog
Om een optimale zorgkwaliteit te
kunnen blijven garanderen, moet
je in dialoog durven te gaan met
je patiënten. Daarom start het
Jan Yperman Ziekenhuis in het
voorjaar met drie patiëntenpanels.
Dat gebeurt in het kader
van FlaQuM, het model dat het
ziekenhuis gebruikt voor de
ontwikkeling van een duurzaam
kwaliteitsbeleid.
Dirk Vanrenterghem (kwaliteitscoördinator):
“We zoeken nog
patiënten uit onze materniteit,
personeelsleden die hier patiënt
geweest zijn en diverse patiënten
die hier niet werken. In drie
kleine groepen gaan we op een
ongedwongen en eerlijke manier
met elkaar in debat. Bedoeling is
dat daar concrete voorstellen uit
voortvloeien waar wij vervolgens
mee aan de slag kunnen gaan.”
Dirk Vanrenterghem,
kwaliteitscoördinator
057 35 70 45
dirk.vanrenterghem@yperman.net
Annelies Dumoulin,
patient experience officer
057 35 66 42
annelies.dumoulin@yperman.net
Dirk Vanrenterghem
Jan Yperman Ziekenhuis
Briekestraat 12 Ieper
057 35 35 35
info@yperman.net
Poli Poperinge
Oostlaan 11 Poperinge
057 35 72 50
poli.poperinge@yperman.net
Campus Wervik
Steenakker 30 Wervik
057 35 62 40
dominique.croes@yperman.net
Radiologisch kabinet Komen
Spoorwegstraat 8 Komen
057 35 74 02
secradio@yperman.net
Radiologisch kabinet Diksmuide
Kasteelstraat 7 Diksmuide
057 35 74 03
secradio@yperman.net
Radiologisch kabinet Klaverstraat
Klaverstraat 1 Ieper
057 35 74 01
secradio@yperman.net
Kinderpsychiatrie Twoape
Poperingseweg 16 Ieper
057 35 69 30
ieper@twoape.be
Collectieve Autodialyse Veurne
Klinieklaan 1 Veurne
058 33 38 20
nefrologie@yperman.net
Telefoonlijst alle
JYZ-artsen
Alle ziekenhuisinfo voor
huisartsen en andere
zorgprofessionals
Y-mail is het tijdschrift van het
Jan Yperman Ziekenhuis.
www.yperman.net
V.u.: Frederik Chanterie
Bladcoördinatie: dienst communicatie
communicatie@yperman.net
Y-mail wordt verzorgd door
f-twee communicatie
www.f-twee.be
19

Een dak onder de zon
Op het dak van het Jan Yperman Ziekenhuis liggen
1.000 zonnepanelen. Samen met de 900 exemplaren
die er binnenkort nog bij komen, zullen die 8 procent
van de elektriciteit opwekken die het ziekenhuis
verbruikt.
Afzendadres: Briekestraat 12, 8900 Ieper
Y-mail
Magazine Jan Yperman Ziekenhuis
trimestrieel - feb - maart - april 2023
Afgiftekantoor Gent X
P806231
PB-PP B-00703
BELGIE(N) - BELGIQUE