Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
Do 2 mrt <strong>2<strong>02</strong>3</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 uur<br />
Donderdag<br />
avondserie<br />
<strong>Ligeti</strong><br />
I <strong>SOLISTI</strong>, Jappe Dendievel,<br />
Lucas Lipari-Mayer, Anthony<br />
Devriendt, Katrien Baerts<br />
+ Martijn Dendievel<br />
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale<br />
programmaboekje is een extra service<br />
ter voorbereiding op het concert. Het is<br />
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie<br />
tijdens het concert te raadplegen via je mobiele<br />
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de<br />
andere concertbezoekers.<br />
Bij voorbaat dank.
Programma<br />
<strong>Ligeti</strong><br />
I <strong>SOLISTI</strong><br />
Jappe Dendievel fagot<br />
Lucas Lipari-Mayer trompet<br />
Anthony Devriendt hoorn<br />
Katrien Baerts sopraan<br />
Martijn Dendievel muzikale leiding<br />
Kenza Koutchoukali regie<br />
Juliëtte Mout vormgeving<br />
Donderdag<br />
avondserie<br />
Do 2 mrt <strong>2<strong>02</strong>3</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 – 21.40 uur<br />
ca. 35 minuten voor de pauze<br />
ca. 30 minuten na de pauze<br />
Inleiding<br />
Foyerdeck 1<br />
19.15 – 19.45 uur<br />
Door Joep Stapel<br />
Dit concert wordt live<br />
uitgezonden door de NTR<br />
op NPO Klassiek<br />
Staat je mobiele telefoon al uit?<br />
Dank je wel.<br />
2
Programma<br />
Wim Henderickx (1962 - 2<strong>02</strong>2)<br />
Ronddolen (1987) *<br />
Samir Amarouch (1991)<br />
Analogies (2017)<br />
··<br />
Violent et implacable comme une machine<br />
··<br />
Nuit d’été<br />
··<br />
Apparitions électroniques<br />
··<br />
Coma<br />
György <strong>Ligeti</strong> (1923 - 2006)<br />
Hamburg Concerto (1998-1999)<br />
I Praeludium<br />
II Signale · Tanz · Choral<br />
III Aria · Aksak · Hoketus<br />
IV Solo · Intermezzo · Mixtur · Kanon<br />
V Spectra<br />
VI Capriccio<br />
VII Hymnus<br />
Na afloop<br />
Entreehal<br />
ca. 15 minuten na afloop<br />
The Big Loud Thing 0<strong>03</strong><br />
door<br />
Ensemble Klang<br />
+ Neo-fanfare 9x13<br />
John Luther Adams (1953)<br />
For Jim (rising)<br />
Paul Termos (1952)<br />
Via, via<br />
Anna Meredith (1978)<br />
Nautilus<br />
Pauze<br />
Olga Neuwirth (1968)<br />
... miramondo multiplo... (2006)<br />
György <strong>Ligeti</strong><br />
Mysteries of the Macabre (1974-1977)<br />
* later toegevoegd aan het programma als eerbetoon aan<br />
Wim Henderickx<br />
3
Toelichting<br />
Geen enkele componist kan zich onttrekken aan de muziekcultuur die hem omgeeft<br />
en geen componist kan zich afsluiten voor wat er buiten de muziek in de maatschappij<br />
gebeurt. Wat wel kan, is goed om je heen kijken en luisteren om zo toch wat<br />
onafhankelijker van de tijdgeest – een beetje meer voor de eeuwigheid misschien – te<br />
componeren.<br />
De drie componisten van wie vanavond<br />
muziek te horen is, maken – of in het geval<br />
van György <strong>Ligeti</strong>, maakte – muziek die bij<br />
hun generatie hoort, maar daar toch ook<br />
van afwijkt. Behalve dat eigenwijze hebben<br />
ze een groot gevoel voor klank gemeen.<br />
Samir Amarouch<br />
Analogies<br />
György <strong>Ligeti</strong> had Samir Amarouchs<br />
grootvader kunnen zijn en Olga Neuwirth<br />
zijn moeder. Amarouch studeerde in<br />
2019 af in Parijs. Hij componeert in een<br />
tijdsgewricht waarin de complexiteit van<br />
de oude muzikale avant-garde geen groot<br />
belang meer heeft, maar aan zijn muziek<br />
is dat niet te horen.<br />
Amarouch schrijft systematisch<br />
georganiseerde werken waarin de<br />
abstractie van weleer en de interesse in<br />
puur muzikale processen een hoofdrol<br />
spelen, processen die dus niet aan emotie<br />
of de beleving van de luisteraar gekoppeld<br />
zijn. Die manier van componeren, wortelt<br />
toch wel degelijk in de hedendaagse<br />
beleving van de wereld van Amaraouch.<br />
Hij ziet de digitale revolutie als het<br />
belangrijkste vraagstuk van zijn generatie.<br />
Die roept ‘een gevoel van opwinding’ bij<br />
hem op vermengd met ‘de angst die hoort<br />
bij elke grote revolutie’. ‘Wat we horen,<br />
zien, lezen en zeggen heeft een digitaal<br />
formaat gekregen. Relaties met vrienden<br />
en de buitenwereld worden door onze<br />
beeldschermen gefilterd’, schrijft Amarouch.<br />
Hij formuleert een aantal tegenstellingen<br />
die hij als gevolg ziet van het ‘dwalen door<br />
een digitaal landschap’. Natuurlijk staat<br />
tegenover kunstmatig, organische vormen<br />
staan tegenover mechanische structuren<br />
en continuïteit botst met onderbroken<br />
tijdsbelevingen. Die conflicten liggen aan de<br />
basis van zijn muzikale opvattingen en de<br />
formulering in tegenstellingen past bij het<br />
constructivisme van zijn muziek.<br />
Analogies is ‘een reis door een virtueel<br />
landschap’, aldus Amarouch. De<br />
instrumenten imiteren een gedigitaliseerde<br />
natuur, refereren soms aan natuurlijke<br />
geluiden – in het tweede deel Nuit d’été –<br />
en soms aan synthetisch samengestelde<br />
klanken, te horen in het machinale eerste<br />
deel. Het stuk beweegt zich tussen die twee<br />
polen van kunstmatigheid en organische<br />
klank. Klank, kleur, massa en beweging<br />
bepalen het discours in deze weerbarstig<br />
eigenzinnige muziek die klinkt als<br />
elektronisch gegenereerd geluid, maar die<br />
toch puur instrumentaal is.<br />
4
Toelichting<br />
György <strong>Ligeti</strong><br />
Hamburg Concerto<br />
Het Hamburg Concerto uit 20<strong>03</strong> is<br />
<strong>Ligeti</strong>’s laatste werk. Net als Mysteries<br />
of the Macabre later op het programma<br />
is dit hoornconcert een stapje terug in<br />
vergelijking tot de muziek die <strong>Ligeti</strong> in de<br />
hoogtijdagen van de naoorlogse muzikale<br />
avant-garde tussen 1960 en 1975 maakte,<br />
zonder dat eerdere werk te verloochenen.<br />
Dit hoornconcert heeft dezelfde<br />
preoccupatie met microtonalitiet die<br />
er al was in het beroemde Requiem dat<br />
regisseur Stanley Kubrick in 2001: A Space<br />
Odyssey (1968) zo effectief als filmmuziek<br />
gebruikte bij de hallucinerende scènes met<br />
eenzame zwevende astronauten in een leeg<br />
universum vol mysterieus koel lichtende<br />
sterren. De geheimzinnig in zichzelf<br />
bewegende klankstructuren waarin <strong>Ligeti</strong><br />
een nieuwe muzikale wereld verkende – met<br />
die prachtig zwevende clusters van dicht<br />
opeengepakte klank die als vloeistofdia’s<br />
van kleur en dichtheid verschieten – zijn<br />
vertaald in het contrast tussen de moderne<br />
solohoorn en vier oude natuurhoorns.<br />
Die natuurhoorns kunnen niet in de<br />
gelijkzwevende stemming spelen en<br />
botsen met de stemming van de moderne<br />
hoorn en het ensemble – de stemming<br />
die sinds Bachs Wohltemperiertes Klavier<br />
gemeengoed is en moduleren door alle<br />
toonsoorten mogelijk maakt zonder dat er<br />
schrijnende, ‘valse’ wolfskwinten ontstaan.<br />
In <strong>Ligeti</strong>’s concert gaat het nou juist om<br />
de clash met die tegen de gelijkzwevende<br />
stemming aanschurende wolfstonen. Maar<br />
dit concert gaat ook over de inventie,<br />
de fantasie en het gevoel voor klank en<br />
structuur dat elke goede componist boven<br />
een minder getalenteerde collega uittilt.<br />
Behalve die magisch licht verschoven<br />
harmonieën, is er de pure schoonheid<br />
van het onthechte begin, de virtuoze<br />
solohoornpartij en zijn er de vreemd<br />
verspringende dansritmes in het tweede<br />
deel.<br />
Olga Neuwirth<br />
…miramondo multiplo…<br />
…miramondo multiplo… is de titel van<br />
Olga Neuwirths theatrale trompetconcert<br />
uit 2006. Vrij vertaald betekent dat<br />
‘gelaagde wondere wereld’. …miramondo<br />
multiplo… is een caleidoscopisch stuk dat<br />
de wijd uitgedijde, gefragmenteerde staat<br />
reflecteert van de muziekcultuur waarin<br />
Neuwirth carrière maakt.<br />
Net als veel van haar generatiegenoten<br />
van na de vernieuwende avonturen van<br />
de twintigste-eeuwse avant-gardisten,<br />
componeert Neuwirth eclectische muziek.<br />
Muziek die eerder teruggrijpt dan nieuwe<br />
horizonten verkent – wat gegeven de<br />
experimenteerdrift van de componisten<br />
van direct na de Tweede Wereldoorlog ook<br />
moeilijk is. Ze onderscheidt zich van haar<br />
leeftijdgenoten doordat ze zich minder<br />
5
Toelichting<br />
tegen de klank en het avonturisme van de<br />
oude modernisten afzet.<br />
Neuwirth heeft niets met neoromantiek<br />
of de nieuwe tonale eenvoud en de op het<br />
sentiment mikkende nieuwe spiritualiteit,<br />
die in eenvoudige structuren, herkenbare<br />
harmonieën en melodieën de luisteraar wil<br />
behagen. Ze ziet muziek niet als drager van<br />
prozaïsche emotionele betekenissen, maar<br />
houdt vast aan de opvatting dat muziek een<br />
eigen wereld is die niet te vergelijken is met<br />
de inhoud van een film of literatuur die over<br />
het dagelijkse leven gaat. Ze noemt haar<br />
muziek ‘onpuur, een kunst tussen alles in’<br />
waarin van alles naast elkaar bestaat. Muziek<br />
waarin vanuit Neuwirths herinnering aan<br />
andere muziek iets nieuws ontstaat.<br />
…miramondo multiplo… schiet van de<br />
fanfares uit Gustav Mahlers Vijfde symfonie<br />
naar een aria van Georg Friedrich Händel,<br />
van een lick van Miles Davis naar een<br />
stukje Stephen Sondheim. De instrumentale<br />
omgeving is zo vol met gelijktijdige andere<br />
gebeurtenissen dat alle citaten niet exact te<br />
registreren zijn en daar gaat het ook niet om.<br />
Het gaat om het muzikale prisma waardoor<br />
gestes uit andere muziek uit andere tijden<br />
in een dramatisch gebaar de suggestie van<br />
een voorstelling wekken; een theaterstuk<br />
waarin de solist en het ensemble als in een<br />
woordloze opera een gelaagde, wondere<br />
wereld van herinneringen, nieuwe verbanden<br />
en nieuwe perspectieven laten horen. Het<br />
klinkt minder behaaglijk dan andere muziek<br />
van vandaag die uit het verleden put –<br />
Neuwirth houdt van Pierre Boulez, van Iannis<br />
Xenakis en van <strong>Ligeti</strong> – maar … miramondo<br />
multiplo… is beeldend, theatraal en<br />
dramatisch geladen als de symfonieën van<br />
haar landgenoot Gustav Mahler, waar ze ook<br />
affiniteit mee heeft.<br />
György <strong>Ligeti</strong><br />
Mysteries of the Macabre<br />
Mysteries of the Macabre is een<br />
bewerking van drie sopraanaria’s uit<br />
<strong>Ligeti</strong>’s opera Le Grand Macabre. Toen<br />
<strong>Ligeti</strong> in 1977 aan die opera begon, ging<br />
hij tegen de tijdgeest van het modernisme<br />
in door te kiezen voor een traditioneel<br />
gestructureerd verhalend libretto en<br />
scènes met aria’s en ensembles zoals al<br />
eeuwenlang gebruikelijk was.<br />
Het verhaal is een satire op de ook<br />
toen al weinig verheffende staat van de<br />
wereld. Het speelt in een veelzeggend<br />
‘Breughelland’ waar grote angst heerst<br />
voor de dood. In Mysteries of the Macabre<br />
komt een panische Gepopo, hoofd van<br />
de geheime dienst, de ondergang van<br />
de wereld aankondigen, maar ze is zo in<br />
de war dat ze alleen flarden begrijpelijk<br />
tekst weet uit te brengen. Mysteries of the<br />
Macabre is een parodie op de romantische<br />
waanzinaria, virtuoos en komisch als een<br />
aria van Gioachino Rossini. Muzikaal gezien<br />
is het een vervolg op Aventures, nouvelles<br />
aventures, een stuk voor drie zangstemmen<br />
en ensemble dat <strong>Ligeti</strong> tussen 1962 en 1965<br />
componeerde.<br />
6
Toelichting<br />
Aventures, nouvelles aventures is eigenlijk<br />
ook al komische opera, maar veel abstracter<br />
dan Mysteries of the Macabre. Zo is er<br />
geen tekst: de drie solisten brengen<br />
alleen klanken voort. Die klanken zijn<br />
wel gerangschikt alsof het een taal is<br />
en de vele uitroepen geven herkenbare<br />
emoties weer. Je hoort angst, vreugde en<br />
verbazing in een virtuoos betoog waarin<br />
de geheimzinnig dicht geweven atonale<br />
klankwolken waar <strong>Ligeti</strong> bekend mee werd,<br />
afwisselen met abstracte melodieflarden.<br />
In Mysteries gebeurt hetzelfde, alleen is<br />
het vaker tonaal gekleurd en is er genoeg<br />
begrijpelijke tekst om te vermijden dat het<br />
puur abstracte muzikale emotie blijft. Dat<br />
neemt niet weg dat het vooral gaat om het<br />
virtuoze vuurwerk, de komische verklanking<br />
van wanhoop en het absurde en niet om<br />
de inhoud van de tekst. <strong>Ligeti</strong>’s muziek<br />
werd eclectischer en minder abstract en de<br />
tonaliteit wordt niet vermeden, maar blijft<br />
onvervreemdbaar <strong>Ligeti</strong>. Origineel, komisch,<br />
briljant van kleur verschietend en grandioos<br />
gestructureerd.<br />
Roeland Hazendonk<br />
7
Liedtekst<br />
György <strong>Ligeti</strong><br />
Mysteries of the Macabre<br />
Tekst: Michael Meschke en György <strong>Ligeti</strong>,<br />
Engelse versie Geoffrey Skelton<br />
Psst!<br />
Ps—psst!<br />
Ps—pss—psst!<br />
Shsht!<br />
Co!<br />
Co-co!<br />
Co-co-co-co!<br />
Co-co-co!<br />
Co-co-ding zero!<br />
Co-co-coding<br />
Zero zero: highest security grade!<br />
Zero, Zero!<br />
Birds on the wing!<br />
Double—you—see!<br />
Snakes in the grass!<br />
Rabble, rabble, rabble!<br />
Riot, riot!<br />
Unlawful assemblies!<br />
Communal insurrection!<br />
Mutinous masses!<br />
Turbulence!<br />
Panic!<br />
Panic!<br />
Pa—pa—pa—panic!<br />
Groundless! Groundless!<br />
Phobia!<br />
Wide of the mark!<br />
Right off the mark!<br />
Hypo-po—<br />
Hypo—po—po—po—po—po—pota<br />
Hypo—po—chondria!<br />
Rsch!<br />
Rsch!March!<br />
March—t!<br />
March target!<br />
Direction! -rection!<br />
Direction!<br />
Prince! Your Place!<br />
March target royal palace! Paace!<br />
Password: Go-go-go-go-lash, Go-go-lash!<br />
Demonstration!<br />
Protestations, ha!<br />
Provocations, ha!<br />
Pst! Pst!<br />
Much discretion!<br />
Close observation!<br />
Take precautions!<br />
That’s all!<br />
Pst! Pst!<br />
Not a squeak!<br />
Confidential!<br />
One more thing:<br />
Bear in mind:<br />
Silence is golden!<br />
What is it now? [in a local vernacular]<br />
Secret cypher!<br />
Codename: Loch Ness Monster!<br />
Comet in sight!<br />
Red glow! Burns bright!<br />
Pst!<br />
Sit tight!<br />
No fright!<br />
Yes!<br />
No!<br />
No!<br />
Yes!<br />
No!<br />
No! Yes!<br />
Yes! No!<br />
Beyond all doubt!<br />
Satellite!<br />
Asteroid!<br />
Planetoid!<br />
8
Liedtekst<br />
Polaroid!<br />
Coming fast!<br />
Hostile!<br />
Perfidious!<br />
Menacing!<br />
Momentous!<br />
Fatal!<br />
Stern measures!<br />
Stern measures!<br />
Stern measures?<br />
Stern measures!<br />
Kukuridu!<br />
Kikeriki!<br />
He’s coming! Coming!<br />
Coming!<br />
Coming!<br />
Coming!<br />
Kekerikeke!<br />
Kokorikoko!<br />
Kukurikuku!<br />
Kakarikakaka!<br />
Makarikaka!<br />
Makabrikaka!<br />
Makabrika!<br />
Kamakabri!<br />
Kabrikama!<br />
Brikamaka!<br />
Makrabi!<br />
Makrabi!<br />
Makrabey!<br />
Makrabey!<br />
Makrabey!<br />
Makrabey!<br />
Makrabey!<br />
Makrabey!<br />
Makrabey!<br />
Makrabey!<br />
Makrabey!<br />
Coming!<br />
Coming!<br />
Look there!<br />
There!<br />
There!<br />
There!<br />
He’s getting in!<br />
He’s getting in<br />
He’s getting in!<br />
He’s in!<br />
Where’ s the guard?<br />
Where’ s the guard?<br />
The guard!<br />
The guard!<br />
The guard!<br />
Call the guard!<br />
Call the guard!<br />
Call the guard!<br />
Call the guard!<br />
Call the guard!<br />
Call the guard!<br />
Call the guard!<br />
Call the guard!<br />
all the gua’!<br />
Call the gua’!<br />
Call the gua’!<br />
Call the gua’!<br />
Call the gua’!<br />
Call the gua’!<br />
Call the gua’!<br />
Call the gua’!<br />
Call the gua’!<br />
Call the gua’!<br />
Call the gua’!<br />
Call guarda!<br />
Da!<br />
Da!<br />
Da!<br />
Da!<br />
Da!<br />
Da!<br />
Da!<br />
Ada! [etc.]<br />
Da! [etc.]<br />
Psst<br />
Da.<br />
9
Biografieën<br />
Componisten<br />
Samir Amarouch<br />
10<br />
foto: Rui Camilo Photography<br />
Samir Amarouch (1991) is<br />
een Franse componist van<br />
akoestische en<br />
elektronische muziek. Zijn<br />
muziek is geïnspireerd door<br />
muziek van Gérard Grisey,<br />
Salvatore Sciarrino en<br />
Fausto Romitelli, door de<br />
elektronische muzikanten<br />
Rashad Becker, Oval en<br />
Mark Fell en door<br />
traditionele muziek, met<br />
name Gnawa-muziek.<br />
Door natuurlijke geluiden<br />
(zoals vogelgezang,<br />
wolvengehuil of andere<br />
soundscapes) en<br />
kunstmatige geluiden (zoals<br />
synthetische geluiden,<br />
vocoders en andere effecten<br />
uit de elektronische muziek)<br />
te transcriberen naar het<br />
instrumentale of vocale<br />
domein, ontwikkelt hij een<br />
bijzondere esthetiek die onze<br />
relatie tot het milieu en tot<br />
de technologie bevraagt.<br />
Hij studeerde musicologie<br />
aan de Sorbonne (master<br />
in 2014), klassieke gitaar<br />
en compositie aan het<br />
Conservatoire de Boulogne<br />
Billancourt en ging in 2015<br />
naar het Conservatoire<br />
National Supérieur de<br />
Musique et de Danse in<br />
Parijs voor compositielessen<br />
van Stefano Gervasoni en<br />
Luis Naon. Daar behaalde<br />
hij een eerste prijs voor<br />
Analyse en de Master of<br />
Composition met de hoogste<br />
eer. Hij ontving in 2019 de<br />
Prix d’encouragement de<br />
l’Académie des beaux-arts de<br />
Paris. In 2<strong>02</strong>0 ontving hij de<br />
prestigieuze compositieprijs<br />
van de Ernst Von Siemens<br />
Foundation.<br />
György <strong>Ligeti</strong><br />
foto: Guy Vivien<br />
György <strong>Ligeti</strong> (1923 -<br />
2006) geldt als een van de<br />
belangrijkste componisten<br />
van de afgelopen eeuw. Hij<br />
werd geboren als kind van<br />
Joodse Hongaarstalige<br />
ouders in een dorpje in<br />
Transsylvanië.<br />
Tijdens de Tweede<br />
Wereldoorlog ontsnapte hij<br />
meermalen ternauwernood<br />
aan een zekere dood,<br />
terwijl zijn vader en zijn<br />
broer omgebracht werden<br />
in concentratiekampen.<br />
In het naoorlogse<br />
Hongarije probeerde<br />
<strong>Ligeti</strong> na zijn studie aan<br />
het conservatorium van<br />
Boedapest een bestaan als<br />
componist op te bouwen. Hij
Biografieën<br />
kreeg daar te maken met een<br />
Stalinistisch regime, dat niet<br />
gediend was van dissonante<br />
muziek en vluchtte in 1956<br />
naar Wenen. <strong>Ligeti</strong> bleef zijn<br />
hele leven een grondige hekel<br />
houden aan elk systeem dat<br />
vrijheid wil inperken. Eind<br />
jaren vijftig ontwikkelde<br />
hij een volstrekt eigen stijl<br />
van componeren, die hij<br />
micropolyfonie noemde. In<br />
de jaren tachtig kwam hij in<br />
aanraking met de composities<br />
van Conlon Nancarrow en<br />
muzikale tradities uit Afrika<br />
en Indonesië. Dat leidde tot<br />
het verwerken van gelaagde<br />
ritmepatronen in zijn muziek.<br />
Andere invloeden op zijn<br />
muziek zijn de rijkdom van<br />
vorm, klank en betekenis in<br />
de gedichten van landgenoot<br />
Sándor Weöres; de boeken<br />
van Lewis Carroll met hun<br />
subversieve humor; de<br />
schilderijen van Jeroen Bosch<br />
en Pieter Breugel de Oude,<br />
die hem inspireerden tot zijn<br />
opera Le Grand Macabre; en<br />
fractals, meetkundige figuren<br />
die op basis van betrekkelijk<br />
eenvoudige formules leiden<br />
tot complexe beelden.<br />
In april 2018 wijdde het<br />
Muziekgebouw een festival<br />
aan <strong>Ligeti</strong>.<br />
Olga Neuwirth<br />
foto: Harald Hoffmann<br />
Olga Neuwirth (1968),<br />
geboren in Graz (Oostenrijk)<br />
studeerde in San Francisco<br />
compositie, schilderen en<br />
film. Ze vervolgde haar<br />
studie in Wenen, waar ze<br />
zich onder andere toelegde<br />
op elektronische muziek.<br />
Op tweeëntwintigjarige<br />
leeftijd maakte ze<br />
internationaal furore met<br />
twee mini-opera’s op teksten<br />
van Elfriede Jelinek. Sinds ze<br />
tiener was heeft Neuwirth een<br />
levendige belangstelling voor<br />
wetenschap, architectuur,<br />
literatuur, film en beeldende<br />
kunst. In haar composities<br />
laat ze muziek, elektronica<br />
en videoprojecties<br />
versmelten tot een genre<br />
overschrijdende visuele en<br />
akoestische belevenis. Ze<br />
schreef meerdere composities<br />
bij films, waarin ze zich<br />
vaak laat inspireren door<br />
de Anglo-Amerikaanse<br />
cultuur. Zo maakte ze ook<br />
muziektheaterwerken rond<br />
het leven van Moby Dickauteur<br />
Herman Melville en<br />
Lost Higway, gebaseerd op de<br />
gelijknamige film van David<br />
Lynch. Sinds 2006 is ze lid<br />
van de Akademie der Künste<br />
in Berlijn. In 2010 ontving<br />
ze de grote Oostenrijkse<br />
staatsprijs voor haar werk. In<br />
2<strong>02</strong>2 ontving ze de Ernst von<br />
Siemens Muziekprijs.<br />
11
Biografieën<br />
Uitvoerenden<br />
Lucas Lipari-Mayer<br />
Trompet<br />
De Franse Lucas Lipari-<br />
Mayer (1996) was in 2018<br />
halve finalist van het ARDconcours<br />
in München, won<br />
datzelfde jaar de 1e prijs<br />
en de publieksprijs op het<br />
Città di Porcia International<br />
Trumpet Competition (Italië)<br />
en ontving in november<br />
2019 de 1e prijs op het<br />
Théo Charlier International<br />
Competition (België).<br />
Lucas Lipari-Mayer<br />
studeerde aan het Conservatoire<br />
à rayonnement<br />
régional de Paris en behaalde<br />
daar unaniem de 1e prijs in<br />
2013, na talrijke successen<br />
12<br />
en verschillende nationale en<br />
internationale wedstrijden.<br />
Hij behaalde zijn bachelor<br />
aan California Institute of<br />
the Arts in Los Angeles en<br />
zijn master in Malmö aan de<br />
Musikhögskolan bij Håkan<br />
Hardenberger. Sinds 2018 is<br />
hij solist van het Ensemble<br />
intercontemporain. Hij<br />
speelt verder regelmatig<br />
met orkesten en ensembles<br />
als Opéra de Paris,<br />
Orchestre Philharmonique<br />
de Radio France, Ensemble<br />
Musikfabrik, Malmö<br />
Symphony Orchestra,<br />
American Youth Symphony<br />
Orchestra, Brass Band<br />
Aeolus, en het experimentele<br />
gezelschap The Industry uit<br />
Los Angeles.<br />
Anthony Devriendt<br />
Hoorn<br />
foto: Koen Broos<br />
Anthony Devriendt (1982)<br />
is geboren in Roeselare<br />
en behaalde in 2006 zijn<br />
master hoorn aan het<br />
Koninklijk Conservatorium<br />
van Brussel. Dat jaar werd<br />
hij hoornist van de Opéra<br />
Royal de Wallonie en sinds<br />
2009 is hij solohoornist van<br />
het Nationaal Orkest van<br />
België.<br />
Devriendt is daarnaast een<br />
veelgevraagd gastsolist<br />
bij de andere Belgische<br />
Orkesten, maar ook in<br />
het buitenland bij onder<br />
meer het Orchestre<br />
Philharmonique de Radio<br />
France, het Gelders Orkest,<br />
Filharmonie Zuid-Nederland,
Biografieën<br />
WDR Symfonie Orchester en<br />
KBS orkest in Seoul. Hij is lid<br />
van het ensemble I <strong>SOLISTI</strong><br />
en het Koperkwintet van<br />
het Nationaal Orkest<br />
van België. Ook is hij<br />
vaak te gast bij Oxalys,<br />
het Nederlands Blazers<br />
Ensemble en bij diverse<br />
gelegenheidsensembles.<br />
Katrien Baerts<br />
Sopraan<br />
foto: Claudia Hansen<br />
De Belgische sopraan<br />
Katrien Baerts staat<br />
bekend om haar krachtige<br />
en sensuele stem en haar<br />
diepgaande en oprechte<br />
interpretatie.<br />
Bij De Nationale Opera<br />
maakte Katrien haar<br />
debuut in een nieuwe<br />
productie van Lulu. In Tokyo<br />
debuteerde ze met House<br />
of the Sleeping Beauties<br />
van Kris Defoort. Katrien<br />
vertolkte verschillende<br />
wereldpremières waaronder<br />
Clara in Loevendies opera<br />
The Rise of Spinoza en de<br />
titelrol in Robert Zuidams<br />
Suster Bertken, samen<br />
met Asko|Schönberg.<br />
Onlangs voerde ze met<br />
Asko|Schönberg o.l.v. Bas<br />
Wiegers Lonely Child van<br />
Claude Vivier uit in de NTR<br />
ZaterdagMatinee. Baerts'<br />
concertrepertoire reikt van<br />
muziek van Bach, Mozart en<br />
Brahms tot Vivier en <strong>Ligeti</strong>,<br />
onder meer uitgevoerd<br />
met het Koninklijk<br />
Concertgebouw Orkest, het<br />
Radio Filharmonisch Orkest,<br />
het WDR Sinfonieorchester,<br />
het BBC Philharmonic<br />
Orchestra en het Chamber<br />
Orchestra of Europe. Ze<br />
werkte met dirigenten als<br />
Richard Egarr, Vladimir<br />
Jurowski, Oliver Knussen,<br />
Reinbert de Leeuw en Emilio<br />
Pomárico. Haar debuut in het<br />
Barbican Center in London<br />
evenals haar Berg-Zemlinsky<br />
album met Het Collectief<br />
werden erg enthousiast<br />
ontvangen door de pers.<br />
13
Biografieën<br />
Martijn Dendievel<br />
Muzikale leiding<br />
14<br />
foto: Guido Werner<br />
De Vlaamse dirigent Martijn<br />
Dendievel is Associate<br />
Conductor bij<br />
Symfonieorkest Vlaanderen<br />
en winnaar van de Deutsche<br />
Dirigentenpreis 2<strong>02</strong>1. In<br />
hetzelfde jaar won hij ook<br />
de eerste Conductors’<br />
Academy van het Tonhalle-<br />
Orchester Zürich en was hij<br />
finalist in de LSO Donatella<br />
Flick Competition.<br />
In juni 2<strong>02</strong>2 werd hij laureaat<br />
van de eerste editie van de<br />
International Conducting<br />
Competition Rotterdam.<br />
Van 2016 tot 2<strong>02</strong>0 was<br />
hij eerste gastdirigent<br />
van het Akademisches<br />
Orchester Halle en hij wordt<br />
als ‘Maestro von Morgen’<br />
door het Forum Dirigieren<br />
van de Duitse Muziekraad<br />
ondersteund. Dendievel<br />
is regelmatig te gast bij<br />
orkesten zoals het Orchestra<br />
del Teatro Comunale<br />
Bologna en philharmonie<br />
zuidnederland. In het huidig<br />
seizoen debuteert hij bij<br />
het Tonkünstler-Orchester<br />
Wien, het Orchestra<br />
Sinfonica Siciliana en<br />
Sinfonia Varsovia. Hij keert<br />
ook terug naar het Belgian<br />
National Orchestra en de<br />
Hofer Symphoniker. In de<br />
voorbije jaren dirigeerde hij<br />
eveneens gerenommeerde<br />
orkesten zoals het<br />
Concertgebouworkest,<br />
het London Symphony<br />
Orchestra, het WDR<br />
Sinfonieorchester Köln, het<br />
Gürzenich Orchester Köln,<br />
de Staatskapelle Weimar,<br />
het Antwerp Symphony<br />
Orchestra en het Orchestra<br />
della Svizzera Italiana.<br />
I <strong>SOLISTI</strong><br />
Voor I <strong>SOLISTI</strong> is geen<br />
uitdaging te groot,<br />
zolang er maar geblazen<br />
wordt. Wat begon als een<br />
traditioneel blazersoctet<br />
groeide onder de leiding<br />
van artistiek directeur<br />
Francis Pollet uit tot<br />
een internationaal<br />
productiehuis met oog<br />
voor dramaturgie en<br />
beleving.<br />
I <strong>SOLISTI</strong> verenigt topmusici<br />
met elk afzonderlijk een<br />
stevige reputatie als solist,<br />
orkest- of kamermusicus.<br />
De vaste kern van 25<br />
muzikanten wordt<br />
uitgebreid of ingeperkt<br />
afhankelijk van elk project.<br />
Reflecterend op 250 jaar<br />
blazers(r)evolutie maakt het<br />
ensemble een gevarieerd<br />
en kleurrijk spectrum aan<br />
originele projecten, van<br />
intieme kamermuziek,<br />
imposante meesterwerken,<br />
creaties en verrassend<br />
opera- en muziektheater<br />
voor jong en oud tot het<br />
ondersteunen van jong<br />
musicerend, creërend en<br />
componerend talent met de<br />
I <strong>SOLISTI</strong> Academy.
Biografieën<br />
foto: Annelies Vanhove<br />
Tille Van Gastel fluit, piccolo<br />
Samantha Arbogast fluit, piccolo (stage)<br />
Roger Cramers hobo<br />
Tomonori Takeda (es-, bas)klarinet,<br />
bassethoorn<br />
Emile Souvagie bassethoorn<br />
Jappe Dendievel (contra)fagot<br />
Francis Pollet fagot (Amarouch)<br />
Bertel Schollaert saxofoon<br />
Joannes Van Meensel (natuur)hoorn<br />
Rozanne Descheemaeker, Quinten De Gelaen,<br />
Diechje Minne natuurhoorn<br />
Frankie De Kuyffer trompet<br />
Jan Smets trombone<br />
Wouter Loose bastrombone<br />
Bernd Van Echelpoel tuba<br />
Pieter Mellaerts, Sylvie Erauw slagwerk<br />
Bart Verheyen piano, celesta<br />
Pieter-Jan Vercammen mandoline<br />
Pieter Jansen, Sophie Naïsseh viool 1<br />
Veerle Houbraken, George Van Dam viool 2<br />
Tony Nys altviool<br />
Seraphine Stragier cello<br />
Ben Faes contrabas<br />
15
The Big Loud Thing<br />
In aanloop naar de concertavond Mapping Andriessen in het Minimal Music Festival <strong>2<strong>02</strong>3</strong><br />
presenteert Ensemble Klang een reeks korte pop-up performances na afloop van vijf<br />
concerten. In deze afterconcerts staat de opzwepende muziek van Orkest De Volharding<br />
centraal, met werken van Louis Andriessen, Julia Wolfe, Hanna Kulenty, Misha Mengelberg,<br />
Steve Martland en vele anderen.<br />
Straatorkest De Volharding, vijftig jaar<br />
geleden opgericht door Louis Andriessen<br />
en Willem Breuker, stond aan de wieg van<br />
honderden werken van toonaangevende<br />
componisten en was een grote inspiratiebron<br />
voor de volgende generatie artiesten.<br />
Ensemble Klang bundelt nu de krachten<br />
met de blazers van Neo-fanfare 9x13<br />
en jonge spelers voor een spetterend<br />
eerbetoon aan dit icoon van de Nederlandse<br />
ensemblecultuur.<br />
Het Haagse Ensemble Klang maakt sinds<br />
20<strong>03</strong> naam met uitdagende en vlekkeloos<br />
uitgevoerde concerten en cd-opnames.<br />
Onder leiding van gitarist Pete Harden<br />
bouwen ze een eigentijds repertoire op dat<br />
zich uitstrekt van minimalcomponist Tom<br />
Johnson tot de obscure Italiaan Fausto<br />
Romitelli. De unieke maar veelzijdige<br />
instrumentatie – saxofoons, trombone,<br />
keyboards, percussie, gitaar, elektronica<br />
– zorgt voor de energieke drive en<br />
passie van een band. Neo-fanfare 9×13<br />
is een tienkoppige ensemble, bestaande<br />
uit professionele klassieke musici. In<br />
enkele jaren heeft het zich geprofileerd<br />
als toonaangevende nieuwe speler die<br />
hedendaagse muziek naar een breed, divers,<br />
en vooral nieuw publiek weet te brengen.<br />
Ensemble Klang<br />
foto: Jasper van Gheluwe<br />
16
Verwacht<br />
Játékok II - subtiele poëzie<br />
Pierre-Laurent Aimard<br />
+ Tamara Stefanovich<br />
Donderdag<br />
avondserie<br />
Do 9 mrt <strong>2<strong>02</strong>3</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 uur<br />
György Kurtág is haast vergroeid met zijn piano. Geen luxe<br />
concertvleugel, maar een eenvoudige staande pianino,<br />
waaraan hij dagelijks Bach speelt – tot haar dood in 2019<br />
samen met zijn vrouw Márta. Muziek als dagelijks brood van<br />
de homo ludens: dat is de geest die Kurtágs negen boeken<br />
met Játékok (‘spelletjes’) animeert. Specialist Pierre-Laurent<br />
Aimard bracht al veel muziek van Kurtág in première.<br />
In dit recital belicht hij de recentste Játékok en andere<br />
pianostukken, waarvan sommige nog nooit zijn uitgevoerd.<br />
Zelf noemde Kurtág de laatste Játékok-bundels<br />
‘dagboeknotities en persoonlijke berichten’. Kurtágs late werk is<br />
intiemer dan ooit, vaak donker en melancholisch van toon – veel<br />
van deze stukken componeerde hij voor overleden vrienden.<br />
Aimard wisselt ze af met een selectie walsen en Ländler<br />
(Oostenrijkse volksdans) van Franz Schubert, eveneens korte<br />
stukjes van een iriserende schoonheid. Kurtágs bijzondere<br />
voorliefde heeft de ‘piano con supersordino’: een gewone<br />
staande piano met het studiepedaal permanent ingedrukt,<br />
een lap vilt tussen hamers en snaren zorgt dan voor een<br />
mysterieuze, omfloerste klank.<br />
György Kurtág<br />
foto: Akos Stiller<br />
Programma: György Kurtág selectie uit Játékok vol. 9 en vol. 10<br />
recente ongepubliceerde stukken / selectie Játékoks voor twee<br />
piano’s of piano en pianino / selectie Ländlers en Waltzes<br />
Kurtág Festival<br />
Dit concert is onderdeel van het Kurtág Festival, een eerbetoon aan de<br />
meester van de miniatuur, van woensdag 8 t/m zondag 11 maart. Zie<br />
voor het volledige programma: muziekgebouw.nl/kurtag.<br />
17
Verwacht<br />
Maart<br />
za 4 mrt / 20.15 uur<br />
Orpheus<br />
Nederlands Kamerkoor +<br />
Grete Pedersen<br />
zo 5 mrt / 11.00 uur /<br />
Kleine Zaal<br />
Huygens’ Cosmotheoros<br />
Melle Weijters + Ere Lievonen<br />
zo 5 mrt / 15.00 uur<br />
Open je Oren met zangeres<br />
Shirma Rouse (8+)<br />
Presentatie: Dieuwertje Blok<br />
zo 5 mrt / 20.15 uur<br />
Tell Me the Truth About Love<br />
Roderick Williams +<br />
Iain Burnside<br />
Kurtág Festival<br />
di 7 t/m za 11 mrt<br />
Zie voor het volledige programma<br />
muziekgebouw.nl/kurtag<br />
wo 8 mrt<br />
20.15 uur<br />
…quasi una fantasia…<br />
Asko|Schönberg<br />
do 9 mrt<br />
17.00 uur<br />
Játékok I - elementaire<br />
experimenten<br />
Pierre-Laurent Aimard,<br />
Lorenzo Soules +<br />
Fabian Müller<br />
20.15 uur<br />
Játékok II - subtiele poëzie<br />
Pierre-Laurent Aimard +<br />
Tamara Stefanovich<br />
vr 10 mrt<br />
17.00 uur<br />
Játékok III - levendige<br />
contrasten<br />
Pierre-Laurent Aimard<br />
20.15 uur<br />
Vocale sleutelwerken van<br />
Kurtág<br />
Asko|Schönberg +<br />
Pierre-Laurent Aimard e.a<br />
za 11 mrt<br />
15.00 uur<br />
Kafka-Fragmente<br />
Viktoriia Vitrenko +<br />
Nurit Stark<br />
Mis geen enkel concert!<br />
Blijf op de hoogte en schrijf<br />
je in voor onze nieuwsbrief<br />
SoundLAB Workshop<br />
Maak je eigen muziek met de<br />
wonderlijkste instrumenten.<br />
Voor kinderen (7+) met<br />
volwassenen. Elke zondag,<br />
13.00 uur in de Atriumzaal.<br />
Kaartjes via muziekgebouw.nl/<br />
soundlab.<br />
WannaSwing<br />
Op de kade voor het<br />
Muziekgebouw staat de<br />
interactieve muziekinstallatie<br />
WannaSwing van theatermaakster<br />
Caecilia Thunissen<br />
en scenograaf Jan Boiten. Acht<br />
schommels sturen composities<br />
aan van hedendaagse<br />
componisten als Joey Roukens,<br />
Mayke Nas en Rob Zuidam.<br />
Zie voor meer informatie<br />
muziekgebouw.nl/wannaswing<br />
Huil van de Wolff<br />
Elke 22e van de maand<br />
klinkt om 20.00 uur het<br />
geluidsmonument Huil van<br />
de Wolff van Martijn Padding<br />
ter herinnering aan oprichter<br />
van het Muziekgebouw<br />
Jan Wolff (1941 - 2012).<br />
muziekgebouw. nl/<br />
huilvandewolff<br />
Geheimtips<br />
Bijzondere concerten<br />
die je niet mag missen.<br />
muziekgebouw.nl/geheimtips<br />
18
Foto: Erik van Gurp<br />
4’33 grand café<br />
Kom voor of na het concert eten<br />
in 4’33 Grand café. Reserveren:<br />
<strong>02</strong>0 788 2090 of 433grandcafe.nl.<br />
Bij de prijs inbegrepen<br />
Reserveringskosten zijn bij de<br />
kaartprijs inbegrepen.<br />
Ook een drankje, tenzij anders<br />
vermeld op je concertkaartje.<br />
Rondom het concert<br />
- Na aanvang van het concert heb je<br />
geen toegang meer tot de zaal.<br />
- Zet je mobiele telefoon uit voor<br />
aanvang van het concert.<br />
- Het maken van beeld- of<br />
geluidsopnamen in de zaal alleen<br />
met schriftelijke toestemming.<br />
- Algemene Bezoekersvoorwaarden<br />
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl<br />
Steun het Muziekgebouw<br />
Inkomsten uit kaartverkoop dekken<br />
ten dele onze kosten. Word vriend<br />
of doneer: met jouw extra steun<br />
kunnen we concerten op het<br />
hoogste niveau blijven organiseren.<br />
Meer informatie:<br />
muziekgebouw.nl/steunons<br />
Op de hoogte blijven?<br />
Blijf op de hoogte van nieuw<br />
geboekte concerten of ander<br />
nieuws. Volg ons via onze<br />
e-nieuwsbrief (aanmelden op<br />
muziekgebouw.nl/nieuwsbrief),<br />
Facebook, Twitter of Instagram.<br />
Dank!<br />
Wij kunnen niet zonder de steun van<br />
onze vaste subsidiënten en Vrienden<br />
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen<br />
daarvoor zeer erkentelijk.<br />
Druk binnenwerk<br />
druk & printservice<br />
19