Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Za 3 jun <strong>2023</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 uur<br />
Serie Piano<br />
<strong>Jazzy</strong> <strong>toetsenenergie</strong><br />
<strong>Yeol</strong> <strong>Eum</strong> <strong>Son</strong><br />
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale<br />
programmaboekje is een extra service<br />
ter voorbereiding op het concert. Het is<br />
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie<br />
tijdens het concert te raadplegen via je mobiele<br />
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de<br />
andere concertbezoekers.<br />
Bij voorbaat dank.
Programma<br />
<strong>Jazzy</strong> <strong>toetsenenergie</strong><br />
<strong>Yeol</strong> <strong>Eum</strong> <strong>Son</strong><br />
Serie Piano<br />
Za 3 jun <strong>2023</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 – 21.55 uur<br />
ca. 40 minuten voor de pauze<br />
ca. 40 minuten na de pauze<br />
<strong>Yeol</strong> <strong>Eum</strong> <strong>Son</strong> piano<br />
Staat je mobiele telefoon al uit?<br />
Dank je wel.<br />
2
Programma<br />
Sergej Prokofjev (1891 - 1953)<br />
Pianosonate nr. 1 in f op. 1 (19<strong>06</strong>/09)<br />
··<br />
Allegro<br />
Pianosonate nr. 2 in d op. 14 (1912)<br />
··<br />
Allegro, ma non troppo<br />
··<br />
Scherzo: Allegro marcato<br />
··<br />
Andante<br />
··<br />
Vivace<br />
Pianosonate nr. 3 in a op. 28 ‘Uit oude notitieboeken’ (1907/17)<br />
··<br />
Allegro tempestoso<br />
Pauze<br />
Nikolaj Kapoestin (1937 – 2020)<br />
Pianosonate nr. 4 op. 60 (1991)<br />
··<br />
Animato<br />
··<br />
Adagio<br />
··<br />
Allegretto<br />
Pianosonate nr. 2 in E. op. 54 (1989)<br />
··<br />
Allegro molto<br />
··<br />
Scherzo: Allegro assai<br />
··<br />
Largo<br />
··<br />
Perpetuum mobile: Allegro vivace<br />
3
Toelichting<br />
‘Mama,’ zei het negenjarige jochie op een dag tegen zijn moeder, ‘ik wil zelf een opera<br />
schrijven.’ ‘Maar hoe wil je dat dan doen?’ wierp ze tegen, zonder dat het voornemen enige<br />
indruk op haar maakte. ‘Waarom kom je op dingen die je niet ten uitvoer kunt brengen?’ ‘Je<br />
zult wel zien!’<br />
En inderdaad, een paar maanden later: de<br />
kleine toont haar zijn nieuwste werk, een<br />
opera: De reus. ‘Mama, je zei dat ik geen opera<br />
kon schrijven maar hier is er één!’ De moeder<br />
vroeg zich af waar hij de tijd vandaan had<br />
gehaald. Toen zei ze sceptisch: ‘Het heeft<br />
toch geen zin om enthousiast over iets te zijn<br />
waardoor je toch teleurgesteld zult worden.’<br />
Maar ze liepen naar de vleugel en ze vond het<br />
geschrevene helemaal niet zo slecht, ja zelfs<br />
amusant.<br />
Het jongetje was Sergej Prokofjev, de<br />
moeder Maria Prokofjeva - Zhitkova die hem<br />
piano leerde spelen en hem als haar enig<br />
kind behoorlijk verwende, maar kennelijk<br />
ook kritisch was. Prokofjev was een echt<br />
wonderkind. Zijn eerste pianostuk schreef<br />
hij op z’n vijfde. Elf jaar oud had hij al talloze<br />
pianostukken en twee opera’s op zijn naam<br />
staan; tijd om dit talent verder uit te bouwen.<br />
De componist Reinhold Glière werd als<br />
huisleraar aangesteld. Een symfonie ontstond.<br />
En twee jaar later haalde Aleksandr Glazoenov<br />
de nog wat tegenstribbelende ouders over<br />
het kind naar het Conservatorium in St.<br />
Petersburg te laten gaan. Dertien jaar was<br />
hij; jong, misschien té jong. Prokofjev bleek<br />
een lastige leerling, zelfverzekerd, arrogant,<br />
met een eigen willetje. Nam met moeite iets<br />
van een ander aan. En dan zijn composities.<br />
Zijn wanhopige harmonieleraar Anatol Ljadov<br />
wierp hem voor de voeten: ‘Als je moderne<br />
muziek wilt schrijven, dan ga je maar bij<br />
Debussy en Strauss studeren!’ Wat zoveel<br />
zeggen wilde als: loop naar de duivel. Maar dit<br />
keer luisterde Sergej eens: hij verdiepte zich<br />
grondig in Claude Debussy, Richard Strauss,<br />
Aleksandr Skrjabin en Max Reger.<br />
Prokofjev en Kapoestin<br />
waren beiden in Oekraïne<br />
geboren, uitvoerend<br />
musicus en echte<br />
pianocomponisten.<br />
Het wierp vruchten af. Vandaag klinkt de<br />
nog jonge Prokofjev, het kind, de student.<br />
Zijn Eerste pianosonate schetste hij op zijn<br />
vijftiende, de eerste versie van de Derde<br />
sonate dateert van toen hij zestien was.<br />
Muziek die gehoord mag worden. Prokofjev<br />
wordt geflankeerd door een andere Russische<br />
componist, Nikolaj Kapoestin. Hebben de<br />
twee iets gemeen? De een leefde in de eerste<br />
helft van de 20e eeuw na nog een stukje van<br />
de 19e meegepakt te hebben, de ander leefde<br />
in de tweede helft van de 20e eeuw en leefde<br />
tot in onze eeuw. Theoretisch hadden ze<br />
elkaar kunnen ontmoeten; Prokofjev woonde<br />
na lange omzwervingen sinds 1936 weer in<br />
Moskou waar Kapoestin een jaar later ter<br />
wereld kwam. Beiden werden in Oekraïne<br />
4
Toelichting<br />
geboren, beiden waren uitvoerend musicus,<br />
beiden echte pianocomponisten; het spant<br />
erom wie van hen het grootste piano-oeuvre<br />
op zijn naam schreef. Allebei waren ze er als<br />
componist al vroeg bij. Aardig detail is dat<br />
Kapoestin op zijn eindexamen het Tweede<br />
pianoconcert van Prokofjev speelde. Maar<br />
anders dan Prokofjev, schreef Kapoestin<br />
weinig orkestmuziek en geen opera’s. En<br />
Kapoestin werd sterk beïnvloed door die<br />
ultieme muziekvernieuwer van de 20e eeuw,<br />
de jazz, terwijl Prokofjev daar – anders<br />
dan zijn tijdgenoten Maurice Ravel, Darius<br />
Milhaud, Georges Auric en Igor Stravinsky –<br />
opvallend genoeg nooit een teugje van heeft<br />
genomen.<br />
Sergej Prokofjev<br />
Pianosonate nr. 1<br />
November 1909. Prokofjev is achttien,<br />
studeert aan het Petersburgse<br />
conservatorium – compositie, directie en<br />
piano, dit laatste bij Anna Esipova. Die<br />
betekende wat voor hem.<br />
‘Eens, terwijl ik de klas verliet, hoorde ik haar<br />
roepen:<br />
‘Prokofjev!’<br />
Ik kwam terug.<br />
‘Wanneer ga je je composities voor me<br />
spelen?’<br />
‘Anna Nikolajevna, ik wist niet dat die u<br />
interesseerden.’<br />
Ze knikte.<br />
‘Bovendien speel ik ze als een componist,<br />
niet als een pianist.’<br />
‘Dat is in orde, speel als een componist.’<br />
‘Sta me in dat geval toe dat ik er vrijdag<br />
een meeneem.’<br />
‘Graag.”<br />
En zo geschiedde. Die vrijdag luisterde de<br />
lerares met de partituur op schoot naar<br />
de sonate. ‘Dit is heel interessante muziek<br />
– maar ik wil hem niet door jou gespeeld<br />
horen worden. Je mag accenten spelen<br />
maar het is onmogelijk alles fortissimo te<br />
spelen. En bovendien, je geeft het pedaal<br />
geen moment rust. Geef maar hier, ik zal er<br />
pedaalaanwijzingen bij zetten.’<br />
De genoemde partituur was Prokofjevs<br />
Eerste pianosonate. Een echt jeugdwerk,<br />
de eerste versie ontstond al in 19<strong>06</strong> tijdens<br />
een zomer op het landgoed van zijn ouders<br />
in de Oekraïense steppen, toen hij zich had<br />
voorgenomen ‘een lange sonate’ te schrijven,<br />
‘mooier’, ‘technisch interessant’ en ‘niet<br />
oppervlakkig’.<br />
Het resultaat bleek ‘volwassener dan mijn<br />
andere composities uit die periode’ en<br />
‘een aantal jaren torende hij er bovenuit’.<br />
Aanvankelijk blij met de sonate, zette<br />
Prokofjev er drie jaar later fors het mes in: weg<br />
de delen 2 en 3, alleen het eerste bleef over.<br />
En ook hiermee was hij later niet tevreden, ‘hij<br />
kon niet op zichzelf staan te midden van mijn<br />
volwassen composities.’<br />
Rachmaninov, Medtner, Skrjabin, een beetje<br />
Schumann zelfs, Chopin – je hoort veel<br />
anderen in deze muziek maar nog geen<br />
5
Toelichting<br />
Prokofjev. Ook hij was er niet in één keer,<br />
zoals hij zelf beschrijft: ‘In de regel is de<br />
publicatie van zijn opus 1 een mijlpaal voor de<br />
componist, een soort scheidslijn tussen zijn<br />
vroege werk en zijn volwassen composities.<br />
Bij mij was het anders: de <strong>Son</strong>ate nr. 1, een<br />
naïef en eenvoudig klein stuk, was het eind<br />
van mijn vroege periode; de nieuwe begon<br />
met de etudes opus 2.’ Door bemiddeling van<br />
Glière gaf Prokofjev de eerste uitvoering op 6<br />
maart 1910 tijdens een ‘Muzikale voorstelling’<br />
in Moskou, zijn debuut in die stad. Stoer was<br />
ook dat de sonate in druk verscheen. Samen<br />
met zijn opus 2, 3 en 4 – ook pianowerken –<br />
publiceerde de Moskouse uitgever Jürgenson<br />
de sonate in 1911 en bood ‘niet zonder een<br />
trilling in zijn stem’ de jeugdige componist er<br />
100 roebel voor. Wat inderdaad gênant weinig<br />
was, maar Prokofjev vond het al geweldig dat<br />
hij gepubliceerd werd.<br />
Pianosonate nr. 2<br />
De uitgever Jürgenson zou geen spijt<br />
krijgen van zijn investering in een nog<br />
onbekend talent. Prokofjevs muziek<br />
verkocht goed, de jongen begon naam te<br />
maken en een jaar later al bood Jürgenson<br />
hem met plezier 200 roebel voor een nieuwe<br />
sonate.<br />
Daarmee kocht hij de rechten van een van<br />
de beste sonates ooit door een jongeman<br />
geschreven. De Tweede pianosonate is een<br />
enorme sprong voorwaarts ten opzichte van<br />
de Eerste, terwijl er toch maar drie jaar tussen<br />
zit. Ambitieuzer, alleen al door de opzet in<br />
vier delen. Maar vooral is hier een eigen klank<br />
aanwezig, het sterkst in het opvallend korte<br />
Scherzo dat al de gedreven motoriek van<br />
vele Prokofjev-toccata’s ademt. En, terwijl de<br />
Eerste pianosonate nog in een laatromantisch<br />
idioom waadde, drijft Prokofjev de tonaliteit<br />
hier al meteen op de spits: de muziek is amper<br />
begonnen of er klinkt een scherpe dissonant,<br />
die hij nog flink uitmelkt ook. Het is het meest<br />
revolutionaire moment van het stuk. Of is<br />
dat de clash tussen C-groot en Fis-groot in<br />
de finale, die doet denken aan het centrale<br />
akkoord van Stravinsky’s ballet Petroesjka dat<br />
Prokofjev in 1911 had gehoord? Alles bij elkaar<br />
is het een enorm levendig werk, dat uitersten<br />
verbindt, vol lyriek en ritme, ernst en spel; ‘de<br />
limiet van de contrastrijkheid’ volgens pianist<br />
Boris Berman en een ander had het eens over<br />
Prokofjevs ‘polypersonaliteit’.<br />
Weer gaf Prokofjev – die zich om den brode<br />
ook als pianist ontwikkelde – zelf de première,<br />
op 5 februari 1914 in Moskou. Hij droeg<br />
hem op aan zijn medestudent Maximilian<br />
Schmidthof. Hierachter schuilt een tragisch<br />
verhaal. Prokofjev en ‘Max’ waren vrienden,<br />
Prokofjev zou waarschijnlijk nooit meer<br />
zo’n vriend hebben. Samen grossierden ze<br />
in de meest sarcastische grappen en lazen<br />
ze Schopenhauer. Op een dag kreeg hij een<br />
brief van Max: ‘Beste Serjosja, ik vertel je het<br />
laatste nieuws: Ik heb mezelf neergeschoten.<br />
(…) De omstandigheden doen niet ter zake.’<br />
Totaal onverwacht: zelfmoord. Max bleek een<br />
akelig dubbelleven te hebben geleid. Behalve<br />
de Tweede pianosonate droeg Prokofjev<br />
onder meer zijn Tweede pianoconcert aan<br />
hem op, waarvan hij Max de schetsen nog had<br />
voorgespeeld.<br />
6
Toelichting<br />
Pianosonate nr. 3<br />
Vijf jaar gingen voorbij. Prokofjevs roem<br />
groeide, of beter gezegd zijn beruchtheid:<br />
critici wisten zich gewoon geen raad met<br />
hem, hij leek met elk nieuw werk zijn<br />
reputatie als ‘bad boy of music’ alleen maar<br />
te verstevigen.<br />
Dankzij het wat romantische Eerste<br />
pianoconcert was hij een bekend man<br />
geworden, om zijn aanzien onmiddellijk weer<br />
te bederven met het ultramodernistische<br />
Tweede pianoconcert waarbij het publiek de<br />
haren ten berge rees. De Derde pianosonate,<br />
die Prokofjev in 1917 voltooide, klonk voor<br />
het eerst op 15 april tijdens een door het<br />
conservatorium voor Prokofjev georganiseerd<br />
festival in St. Petersburg – teken van de<br />
betekenis die men hem inmiddels toekende.<br />
Andermaal speelde hij zelf.<br />
Betekende de Derde sonate een sprong,<br />
zoals de Tweede na de Eerste een sprong<br />
was geweest? Was hij nog revolutionairder?<br />
Valt mee. Het is een evenwichtig werk,<br />
met de gebruikelijke contrasten tussen<br />
romantisch-lyrisch en motorisch, maar<br />
deze toch gevat binnen een harmonisch<br />
geheel. Het werd een van Prokofjevs<br />
bekendste pianowerken; zelf speelde hij<br />
hem graag aan het begin van een recital.<br />
Er is een verklaring waarom deze sonate<br />
vrij ‘gematigd’ klinkt. In essentie was hij al<br />
van jaren terug; de eerste versie dateerde<br />
uit 1907, toen de Eerste sonate nog niet<br />
eens af was. ‘Uit oude notitieboeken’, is de<br />
bijnaam. Zo erg veel lijkt Prokofjev niet te<br />
hebben veranderd aan het korte werk: ‘Hij<br />
blijft in één deel: aantrekkelijk, interessant<br />
en praktisch.’ Dit putten uit ouder materiaal<br />
verklaart misschien waarom de muziek niets<br />
weerspiegelt van het tumultueuze jaar 1917:<br />
het jaar dat in Rusland de revolutie uitbrak.<br />
Nikolaj Kapoestin<br />
Treedt hij uit het duister, zo langzamerhand?<br />
Het wordt tijd. Lang leidde Nikolaj Kapoestin<br />
als componist een tamelijk obscuur bestaan,<br />
in het Westen maar ook wel in zijn thuisland<br />
Rusland. Toen de Franse pianist Marc-André<br />
Hamelin eind jaren 90 van de vorige eeuw<br />
zijn muziek ontdekte via een cd-opname –<br />
uitgaves bestonden er nauwelijks – kon hij<br />
niets over hem vinden.<br />
‘Je gelooft het niet maar toch is het zo:<br />
Kapoestins naam googelen leverde nul<br />
resultaten op.’ Terwijl, zoals Hamelin zei,<br />
zijn ‘mond openviel’ van verbazing en<br />
bewondering bij diens werk: ‘En ik dacht:<br />
wat is dit? Dit is echt ongelooflijk.’ Nog<br />
altijd loopt internet niet over van de<br />
informatie over Kapoestin, maar wel ‘doet’<br />
zijn muziek het nu veel beter, worden al<br />
zijn pianosonates uitgegeven door de grote<br />
uitgever Schott in Mainz en heeft hij zijn<br />
pleitbezorgers gevonden in Hamelin, Yuja<br />
Wang, Frank Dupree, Steven Osborne en dus<br />
<strong>Yeol</strong> <strong>Eum</strong> <strong>Son</strong>.<br />
Kapoestin schreef zijn eerste pianosonate<br />
op zijn dertiende en in 1957 maakte hij zijn<br />
debuut als componist met zijn Concertino<br />
7
Toelichting<br />
voor piano op. 1. Zeer belangrijk voor<br />
zijn compositorische ontwikkeling, was<br />
dat Kapoestin in 1959 de Amerikaanse<br />
jazzpianist Dwike Mitchell hoorde spelen. Dit<br />
maakte enorme indruk op hem, zó, dat vanaf<br />
dat moment al zijn composities een sterke<br />
invloed van de jazz ondergingen. Kapoestin<br />
is cross-overcomponist pur sang; soms<br />
duiken ook nog rock-invloeden op.<br />
In de jaren 50 en 60 maakte Kapoestin<br />
naam als jazzpianist. Hij had jarenlang een<br />
eigen kwintet waarmee hij maandelijks<br />
in een restaurant optrad. Niettemin,<br />
jazzpianist wilde hij niet genoemd worden,<br />
jazzcomponist ook niet. ‘Ik ben nooit<br />
een jazzmusicus geweest. Ik heb nooit<br />
geprobeerd een echte jazzmusicus te zijn,<br />
ik speel jazz om te kunnen componeren. Ik<br />
ben niet geïnteresseerd in improvisatie – en<br />
wat is een jazzmusicus zonder improvisatie?<br />
Al mijn improvisaties zijn opgeschreven,<br />
natuurlijk, en dat deed ze goed; het maakte<br />
ze beter.’ De luisteraar ervaart het anders.<br />
Het lijkt briljante geïmproviseerde jazz,<br />
gevat in traditionele vormen, met een groots<br />
Russisch gebaar. Met die traditionele vormen<br />
ging Kapoestin ver: niet alleen sonates en<br />
concerten maar ook suites, etudes, variaties,<br />
nocturnes, berceuses, fuga’s en preludes.<br />
Wat het laatste betreft: hij publiceerde<br />
24 preludes door alle toonsoorten in<br />
jazzstijl en in navolging van Bach, Chopin,<br />
Skrjabin en Rachmaninov. Behalve jazz<br />
kun je in Kapoestins muziek uiteenlopende<br />
componisten terughoren als Bach en<br />
Sjostakovitsj, Rachmaninov en Schnittke,<br />
Prokofjev en Oscar Peterson.<br />
Pianosonates nr. 4 en 2<br />
Een groot piano-oeuvre schreef Kapoestin.<br />
Ruggengraat hiervan zijn de twintig<br />
pianosonates, waarvan hij de laatste in<br />
2011 schreef en die hij als zijn opus 144<br />
markeerde.<br />
De Vierde sonate ontstond in 1991. Het is<br />
een soort oefening in uitgebreide tonaliteit.<br />
Kapoestin werkt met een 12-toonssysteem<br />
in plaats van met het traditionele<br />
7-toonssyteem. Hierdoor vervagen de<br />
grenzen tussen mineur en majeur. Dat lijkt<br />
wat abstract; de luisteraar ervaart het werk<br />
als uitbundige, uitgebreide, progressieve<br />
jazz. De Tweede sonate (1989) is Kapoestins<br />
langste sonate. Ook een extravert, jazzy<br />
werk, traditioneel vierdelig met een krachtig<br />
eerste deel, een gespierd scherzo, een niethaastig,<br />
droomachtig Largo en tot slot een<br />
perpetuum mobile in een opmerkelijke 8 +<br />
7 + 8 + 5 achtste maat. Het stuk staat open<br />
voor diverse interpretaties: Marc-André<br />
Hamelin benadrukte het ragtime-element,<br />
Steven Osborne koos een moderatobenadering,<br />
dromerig als Keith Jarrett. Wat<br />
doet <strong>Yeol</strong> <strong>Eum</strong> <strong>Son</strong>?<br />
Stephen Westra<br />
8
Biografieën<br />
Componisten<br />
Sergej Prokofjev<br />
Sergej Prokofjev (1891 ‐<br />
1953) werd geboren in<br />
Oekraïne als enig kind<br />
van een landbouwkundig<br />
ingenieur. Hij was een<br />
‘wonderkind’ dat al op zijn<br />
elfde twee opera’s had<br />
gecomponeerd.<br />
Zijn studietijd aan het<br />
conservatorium van St.<br />
Petersburg vond hij ‘saai’ en<br />
de meeste inspiratie kreeg<br />
hij al tijdens zijn jeugd van<br />
de Russische componist<br />
Reinhold Glière en later van<br />
Nikolaj Mjaskovski. Ruim<br />
voordat Prokofjev was<br />
afgestudeerd had hij als<br />
componist al zo’n reputatie<br />
opgebouwd dat hij een vast<br />
contract kreeg aangeboden<br />
bij een beroemde<br />
muziekuitgeverij. Hij maakte<br />
naam als jonge componist<br />
met heftig dissonante en<br />
virtuoze pianomuziek. Na de<br />
Revolutie vertrok Prokofjev<br />
naar het buitenland en<br />
verbleef onder andere in de<br />
Verenigde Staten, Duitsland<br />
en Parijs. In 1927 toerde<br />
hij in de Sovjet-Unie, waar<br />
hij niet alleen als pianist<br />
maar ook als componist erg<br />
veel succes had. Daarna<br />
leidde hij een zwervend<br />
bestaan. Hij pendelde<br />
tussen Parijs en Moskou<br />
en maakte concertreizen<br />
in de Verenigde Staten,<br />
Canada, Cuba en Europa.<br />
In 1933 keerde hij wegens<br />
geldgebrek terug naar<br />
Rusland waar hij, evenals<br />
zijn tijdgenoten, onder druk<br />
werd gezet door het regime.<br />
Hij stierf in 1953 op dezelfde<br />
dag als Stalin.<br />
9
Biografieën<br />
Nikolaj Kapoestin<br />
Nikolaj Kapoestin (1937 -<br />
2020) werd geboren in<br />
Horlivka, Oekraïne. Op<br />
zijn vijfde verhuisde<br />
het gezin naar Tokmak<br />
in Kirgizië. Vanaf zijn<br />
veertiende studeerde hij<br />
piano bij Avrelian Rubakh,<br />
een leerling van Felix<br />
Blumenfeld en onder<br />
anderen ook de leermeester<br />
van Vladimir Horowitz.<br />
Begin 1954 groeide zijn<br />
belangstelling in jazzmuziek.<br />
Vanaf zijn negentiende<br />
studeerde Kapoestin aan het<br />
Moskouse conservatorium<br />
bij Alexander Goldenweiser,<br />
waar hij in 1961 afstudeerde.<br />
Hij speelde in het Oleg<br />
Lundstrem Orkest en was<br />
lid van de Yury Saulski’s big<br />
band. Niet alleen speelde<br />
hij piano in de big band,<br />
ook schreef hij hiervoor<br />
zijn Concertino voor piano<br />
en orkest dat zorgde voor<br />
zijn doorbraak in 1957. Van<br />
1972 tot 1977 werkte hij<br />
met het orkest van Boris<br />
Karamischev. Vanaf 1980<br />
was hij lid van de Unie van<br />
Russische Componisten<br />
en legde hij zich exclusief<br />
10<br />
op componeren toe; hij<br />
produceerde bijna elk jaar<br />
een sonate. In totaal schreef<br />
bij meer dan honderd<br />
werken, enkel instrumentaal<br />
en voornamelijk voor piano<br />
en/of orkest. Hij stierf in<br />
2020 aan de gevolgen van<br />
Covid-19.<br />
foto: Schott Music | Peter Andersen
Biografieën<br />
Uitvoerende<br />
<strong>Yeol</strong> <strong>Eum</strong> <strong>Son</strong><br />
Piano<br />
De Zuid-Koreaanse<br />
pianiste <strong>Yeol</strong> <strong>Eum</strong> <strong>Son</strong><br />
(1986) is een veelgevraagd<br />
recitalspeler, solist en<br />
kamermusicus. Haar<br />
ontwikkeling als allround<br />
artiest heeft ze te danken<br />
aan de samenwerking<br />
met dirigenten als Lorin<br />
Maazel, Valery Gergiev,<br />
Ryan Bancroft, Pablo<br />
Gonzalez, Joana Carneiro<br />
en Omer Meir Welber.<br />
<strong>Yeol</strong> <strong>Eum</strong> <strong>Son</strong> brak definitief<br />
door met haar tweede prijzen<br />
op het Van Cliburn Concours<br />
van 2009 en het Tsjaikovski<br />
Concours van 2011. Met<br />
haar Mozart-uitvoeringen<br />
met de BBC Philharmonic,<br />
het City of Birmingham<br />
Symphony Orchestra en de<br />
Academy of St Martin in the<br />
Fields (inclusief cd-opname)<br />
verwierf ze wereldwijde<br />
bekendheid. Naast haar<br />
complete Mozart-opname<br />
die in maart dit jaar uitkwam<br />
foto: Marco Borggreve<br />
omvat haar discografie<br />
werken van Berg, Prokofjev,<br />
Stravinsky, Ravel, Schumann<br />
en Kapoestin. Kamermuziek<br />
maakte <strong>Yeol</strong> <strong>Eum</strong> <strong>Son</strong> met<br />
het Quatuor Modigliani en het<br />
Belcea Quartet. De pianiste<br />
studeerde aan de Korean<br />
National University of Arts<br />
en bij Arie Vardi aan het<br />
conservatorium van Hannover.<br />
Van 2018 tot december 2022<br />
was ze artistiek leider van<br />
Music in PyeongChang, een<br />
van de grootste klassieke<br />
muziekfestivals in Zuid-Korea.<br />
11
Verwacht<br />
Serie Piano<br />
Serie Focus op<br />
Tharaud<br />
Debussy en Ravel<br />
Alexandre Tharaud<br />
Zo 1 okt <strong>2023</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 uur<br />
Een Franse pianist en twee reuzen die aan de basis staan<br />
van het Franse pianorepertoire in de 20e eeuw. Alexandre<br />
Tharaud geeft zijn persoonlijke visie op enkele Préludes<br />
van Debussy en twee meesterwerken van Ravel. Bovendien<br />
improviseert hij over bekende Franse chansons. Een recital<br />
waarin de muziek van Debussy en Ravel allerlei beelden<br />
oproept en Tharaud zich ontpopt als de perfecte regisseur.<br />
Franse muziek zoals Franse muziek hoort te klinken.<br />
Alexandre Tharaud atypisch noemen is een understatement.<br />
Zo heeft hij thuis geen piano omdat hij ‘anders alleen maar<br />
zit te improviseren en niet studeert’. In zijn ruim 25-jarige<br />
carrière is hij uitgegroeid tot een unieke figuur in de<br />
klassieke muziekwereld. Zijn discografie beslaat meer dan 25<br />
soloalbums, in repertoire dat gaat van Franse barok (Rameau<br />
en Couperin) tot de belangrijkste Franse componisten van<br />
de 20e eeuw. Zijn artistieke interesse is ongewoon breed, zo<br />
blijkt ook uit talloze samenwerkingen met theatermakers,<br />
dansers, choreografen, schrijvers en filmmakers.<br />
Alexandre Tharaud<br />
foto: Simon van Boxtel<br />
Programma: Claude Debussy Prélude Danseuses de Delphes<br />
Prélude Le vent dans la plaine / Prélude Des pas sur la neige<br />
Prélude La cathédrale engloutie / Prélude Ce qu’a vu le<br />
vent d’ouest / Improvisaties op Franse chansons van onder<br />
anderen Edith Piaf, Jaqcues Brel, Barbara / Maurice Ravel<br />
Pavane pour une infante défunte / Miroirs<br />
12
Seizoen <strong>2023</strong>-2024<br />
Serie Piano<br />
De vinger aan de pols als het gaat om de belangrijkste pianisten en bijzonder repertoire.<br />
Dat is de serie Piano van het Muziekgebouw. De meest opvallende pianisten van dit<br />
moment komen langs en nemen muziek mee in een spannende mix van bekend en nieuw<br />
of onbekend. Een serie als snoepwinkel én graadmeter van de pianowereld.<br />
zo 1 okt<br />
Debussy en Ravel<br />
Alexandre Tharaud<br />
za 4 nov / 19.30 uur<br />
Vingt regards<br />
Bertrand Chamayou<br />
wo 13 dec / 20.15 uur<br />
Rachmaninov voor vier handen<br />
Alexei Volodin + Olga Pashchenko<br />
wo 17 jan / 20.15 uur<br />
Een klinkend zelfportret<br />
Piotr Anderszewski<br />
zo 18 feb<br />
Concord en Gaspard<br />
Marc-André Hamelin<br />
vr 15 mrt / 20.15 uur<br />
Een twintigste-eeuwse Grieg<br />
Leif Ove Andsnes<br />
vr 26 apr / 20.15 uur<br />
The man with the many pianos<br />
Alexander Melnikov<br />
za 1 jun / 20.15 uur<br />
Van Rameau tot Rachmaninov<br />
Nathalia Milstein<br />
Bekijk het gehele nieuwe seizoen op muziekgebouw.nl.<br />
13
Verwacht<br />
Juni<br />
zo 4 juni / 11.00 uur /<br />
Kleine Zaal<br />
Pimp My Organ<br />
Ere Lievonen e.a.<br />
wo 7 + do 8 juni / 20.30 uur<br />
Ribingurumu no<br />
Metamorufuoshisu<br />
Toshiki Okada, Dai Fujikura,<br />
Klangforum Wien, chelfitsch<br />
za 10 jun / 20.30 uur<br />
+ zo 11 jun / 15.00 uur<br />
The Bacchae<br />
Elli Papakonstantinou, Ariah<br />
Lester, ODC Ensemble<br />
ma 12 juni / 20.30 uur<br />
How To Live (After You Die)<br />
Lynette Wallworth<br />
di 13 juni / 18.00 uur / A Lab<br />
Auditory Reset 9<br />
Roland Dahinden<br />
do 15 juni / 20.30 uur<br />
Dark Skies<br />
Jamie Man, Blixa Bargeld,<br />
ft. James McVinnie,<br />
Asko|Schönberg, Slagwerk<br />
Den Haag<br />
zo 18 juni / 20.30 uur<br />
To Feel A Thing: A Ritual for<br />
Emergence<br />
adrienne maree brown, Troy<br />
Anthony, The Fire Ensemble<br />
di 20 juni / 20.30 uur<br />
Call for the Company<br />
Raven Chacon, The<br />
Monochrome Project<br />
vr 23 juni / 20.30 uur<br />
Tenebris Suspiria Naturae &<br />
The Way We Are<br />
Kembra Pfahler, Johanna<br />
Constantine<br />
vr 23 juni / 20.30 uur /<br />
Bimhuis<br />
Ensemble Nist-Nah<br />
za 24 + zo 25 juni / 20.30 uur<br />
What’s Your Heaven<br />
CocoRosie<br />
Mis geen enkel concert!<br />
Blijf op de hoogte en schrijf<br />
je in voor onze nieuwsbrief<br />
SoundLAB Workshop<br />
Maak je eigen muziek met de<br />
wonderlijkste instrumenten.<br />
Voor kinderen (7+) met<br />
volwassenen. Elke zondag,<br />
13.00 uur in de Atriumzaal.<br />
Kaartjes via muziekgebouw.nl/<br />
soundlab.<br />
WannaSwing<br />
Op de kade voor het<br />
Muziekgebouw staat de<br />
interactieve muziekinstallatie<br />
WannaSwing van theatermaakster<br />
Caecilia Thunissen<br />
en scenograaf Jan Boiten. Acht<br />
schommels sturen composities<br />
aan van hedendaagse<br />
componisten als Joey Roukens,<br />
Mayke Nas en Rob Zuidam.<br />
Zie voor meer informatie<br />
muziekgebouw.nl/wannaswing<br />
Huil van de Wolff<br />
Elke 22e van de maand<br />
klinkt om 20.00 uur het<br />
geluidsmonument Huil van<br />
de Wolff van Martijn Padding<br />
ter herinnering aan oprichter<br />
van het Muziekgebouw<br />
Jan Wolff (1941 - 2012).<br />
muziekgebouw. nl/<br />
huilvandewolff<br />
Geheimtips<br />
Bijzondere concerten<br />
die je niet mag missen.<br />
muziekgebouw.nl/geheimtips<br />
14
Foto: Erik van Gurp<br />
4’33 grand café<br />
Kom voor of na het concert eten<br />
in 4’33 Grand café. Reserveren:<br />
020 788 2090 of 433grandcafe.nl.<br />
Bij de prijs inbegrepen<br />
Reserveringskosten zijn bij de<br />
kaartprijs inbegrepen.<br />
Ook een drankje, tenzij anders<br />
vermeld op je concertkaartje.<br />
Rondom het concert<br />
- Na aanvang van het concert heb je<br />
geen toegang meer tot de zaal.<br />
- Zet je mobiele telefoon uit voor<br />
aanvang van het concert.<br />
- Het maken van beeld- of<br />
geluidsopnamen in de zaal alleen<br />
met schriftelijke toestemming.<br />
- Algemene Bezoekersvoorwaarden<br />
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl<br />
Steun het Muziekgebouw<br />
Inkomsten uit kaartverkoop dekken<br />
ten dele onze kosten. Word vriend<br />
of doneer: met jouw extra steun<br />
kunnen we concerten op het<br />
hoogste niveau blijven organiseren.<br />
Meer informatie:<br />
muziekgebouw.nl/steunons<br />
Op de hoogte blijven?<br />
Blijf op de hoogte van nieuw<br />
geboekte concerten of ander<br />
nieuws. Volg ons via onze<br />
e-nieuwsbrief (aanmelden op<br />
muziekgebouw.nl/nieuwsbrief),<br />
Facebook, Twitter of Instagram.<br />
Dank!<br />
Wij kunnen niet zonder de steun van<br />
onze vaste subsidiënten en Vrienden<br />
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen<br />
daarvoor zeer erkentelijk.<br />
Druk binnenwerk<br />
druk & printservice<br />
15