Inkijkexemplaar Zin 10 - 2023
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BELEEF DE TIJD VAN JE LEVEN<br />
MAGAZINE<br />
Alles over<br />
DE POST-<br />
MENOPAUZE<br />
Janneke<br />
Vreugdenhil<br />
‘Opnieuw<br />
beginnen,<br />
nieuwe dingen<br />
ontdekken,<br />
zó empowering!’<br />
ROELAND<br />
FERNHOUT<br />
‘Een langdurige<br />
relatie verdiept<br />
zich. Of stopt’<br />
Nr.<strong>10</strong> / 17 aug. - 14 sept. <strong>2023</strong> / <strong>Zin</strong>.nl / € 7,80<br />
AP<br />
FANS TOEN & NU<br />
‘Ik blijf Rob de Nijs<br />
altijd trouw’<br />
ZUSSEN OVER HUN BAND<br />
‘Wat moet ik<br />
zonder haar?’<br />
WEG KWIJT? NOU EN!<br />
Romantische<br />
rally in Kent<br />
COLUMNIST STEF BOS<br />
Hoera voor<br />
de jongeren
DIE ONVERWOESTBARE<br />
BAND TUSSEN ZUSSEN<br />
‘We vormen de<br />
perfecte combintie<br />
en daar ben ik heel<br />
trots op!’<br />
41I NHOUD<br />
coverbeeld: Annemarie Sabelis (foto Janneke Vreugdenhil), Carin Verbruggen/Lumen (foto Roeland Fernhout), Getty Images (foto Engeland)<br />
4<br />
VERDIEP<br />
6 Gespot door Misja Uitgesproken types<br />
op weg naar iets leuks<br />
16 Interview met Janneke Vreugdenhil ‘Ik<br />
werd verliefd. Dan zeg je niet: kom over<br />
een jaartje maar terug’<br />
24 En dan sterft je moeder Karin Kuijpers<br />
nam afscheid, ze rouwde, werd ziek,<br />
ze huilde en is dankbaar: ‘Het gat in<br />
mijn hart mag ik voelen’<br />
32 Fan forever Het is niet gek dat de muziek<br />
uit je jeugd je nu nog steeds aanspreekt.<br />
Voor deze fans is muziek meer dan een<br />
hobby: een levensstijl!<br />
41 Zussen Ze kunnen niet zonder elkaar.<br />
‘We denken vaak hetzelfde. Dan zegt zij<br />
precies datgene wat ik in mijn hoofd heb,<br />
of andersom’<br />
50 Alles over de (post)menopauze De<br />
overgang kan flink heftig zijn, maar<br />
daarna wordt het wél beter...<br />
56 9x Geld besparen<br />
58 Ga Theater, expo, festival en concert<br />
VERWONDER<br />
64 Lees Fictie & non-fictie<br />
68 5 vragen aan Roeland Fernhout ‘Praten is<br />
alsof je met een kruiskopschroevendraaier<br />
een normale schroef ergens in wil draaien.<br />
Dat is niet het goede instrument.’<br />
74 Fashion volgens Liddie Van schrikbeeld<br />
naar eyeopener: uniseks kleding<br />
76 Groen doen Recepten van Janneke<br />
Vreugdenhil helpen je door de overgang.<br />
Gezond en lekker! Nicolaas Klei zorgt voor<br />
een glaasje erbij<br />
82 Zie Op de bank & in de bios<br />
84 Beauty Visagisten onder elkaar: Manous<br />
ontdekt de geheimen van Elles Nijkamp<br />
VERLANG<br />
92 Zuid-Engeland Petra en Yuri deden mee<br />
aan een rally in Kent. Gewonnen? Nee!<br />
Genoten? Ja!<br />
<strong>10</strong>0 Welterusten Vossen spotten vanuit bed<br />
<strong>10</strong>4 Puur geluk Genieten in de avondzon
50<br />
IN DE (POST)MENOPAUZE<br />
Gezond eten helpt<br />
tegen opvliegers<br />
<strong>10</strong>6 Roadtripper Sandra Nieweg<br />
trekt met hondje Bobby door<br />
Europa. Deel 13<br />
COLUMNS<br />
31 Stef Bos<br />
40 Hanneke Groenteman<br />
49 Zuster Ronda<br />
EN OOK<br />
8 <strong>Zin</strong> in | 14 Post | 30 Online tips:<br />
Fotograferen met je telefoon | 38:<br />
6x <strong>Zin</strong> mét Marion Pauw én<br />
korting | 87 Breinbrekers | <strong>10</strong>3<br />
<strong>Zin</strong> online | <strong>10</strong>9 Win met <strong>Zin</strong> | 112<br />
Aanbiedingen | 114 Service &<br />
colofon | 115 Volgende <strong>Zin</strong><br />
Magazine<br />
92<br />
ZUID-ENGELAND<br />
Classic car<br />
rally in Kent<br />
ROELAND FERNHOUT<br />
‘Ik ben vrij<br />
68 stabiel’<br />
24<br />
DE DAG WAAROP JE MOEDER STERFT<br />
‘Ik voel me alleen. Wie ben ik<br />
zonder haar?’<br />
WINNEN<br />
We geven 66 prijzen<br />
weg (p. <strong>10</strong>9)<br />
74<br />
UNISEKS<br />
Genderfree<br />
is in<br />
5
AANPAKKER<br />
Janneke Vreugdenhil<br />
‘Achteraf gezien<br />
had mijn leven als<br />
solo best wat langer<br />
mogen duren’<br />
Na haar echtscheiding die niet bepaald haar keus was,<br />
ervoer culinair journalist en kookboekenschrijver<br />
Janneke Vreugdenhil (1968) een fase die empowering<br />
was: helemaal opnieuw beginnen. Happy solo zijn. Én<br />
lekker voor jezelf blijven koken. Toen ze als een blok viel<br />
voor journalist Edwin Winkels, die in Spanje woont,<br />
veranderde haar leven van alleen naar samen én alleen.<br />
Mooi meegenomen: Edwin kan ook heel goed koken.<br />
T EKS T: LIDDIE AUSTIN | BEELD: ANNEMARIE SABELIS, PRIVÉBEELD<br />
16
Met Janneke<br />
de keuken in?<br />
3x Smakelijke<br />
gerechten op p. 76
Au, ik rouw<br />
De dag waarop je moeder sterft<br />
Journalist Karin Kuijpers (1958) verloor vorig jaar haar moeder van 86. Rouw<br />
kwam in allerlei gedaanten. En bleek niet over te gaan. Maar wel te veranderen,<br />
te zorgen voor groei. Een groeiend gevoel van dankbaarheid ook.<br />
TEKST: KARIN KUIJPERS | BEELD: PRIVÉBEELD, COLLAGE: ZIN MAGAZINE<br />
k zit op de fiets en mijn moeder fietst<br />
I<br />
met me mee. Ze is nu 267 dagen dood.<br />
Op donderdag 7 oktober 2022 verliet ze<br />
het aardse. Op eigen verzoek. Geestelijk<br />
kraakhelder, fysiek werd het ingewikkeld.<br />
De steken in haar hoofd, haar dynamische<br />
tred die veranderde in een ‘slof-slof’ door de stad<br />
voor de dagelijkse boodschappen.<br />
Zondagochtend 3 oktober 2022 om tien voor tien<br />
belt ze me. “Kaar,” zegt ze. “Ik ben op, ik ben klaar<br />
met leven. Ik wil lekker doodgaan.” Dat ‘lekker’<br />
tekende haar. Rotterdams direct. Die ochtend,<br />
onder de douche, had ze besloten haar leven op te<br />
geven. De neongroene badhanddoek waarmee ze<br />
zich had afgedroogd nam ik mee als relikwie.<br />
25
‘Oude’ sterren leven vaak nog voort in nieuwe generaties idolen
P O P I D O L E N , T O E N & N U<br />
Fan<br />
Forever<br />
Antoon, Meau, Burna Boy, Rosalía, The Kid LAROI, Harry<br />
Styles. Die laatste herken je misschien nog wel, maar die<br />
anderen zeggen je waarschijnlijk niets. Zij zijn voor de huidige<br />
jeugd wat Bruce Springsteen, Tina Turner, David Bowie en<br />
Madonna voor ons waren: popidolen. In veertig jaar tijd is<br />
de popscene onherkenbaar veranderd. Zijn de fans van de<br />
huidige sterren anders fan dan wij dat waren?<br />
TEKST: ANNE ELZINGA<br />
❤ ❤ ❤ ❤ ❤ ❤ ❤ ❤ ❤ ❤ ❤ ❤ ❤ ❤ ❤<br />
Meet & greet: acht superfans<br />
Jolanda Kuijpers (1963) heeft Rob de Nijs zo’n 250<br />
tot 300 keer zien optreden: “Zo’n liveoptreden was<br />
altijd een feestje.” Op fandagen trad ze samen met<br />
mede-bewonderaars op als de Robbiedots, ze<br />
schreef voor fanblad Malle Babbels, plakte haar<br />
kamer van plint tot plafond vol met posters, maakte<br />
een boekje voor Rob toen ze tien jaar fan was<br />
en bezorgde laatst het cadeau voor zijn 80ste<br />
verjaardag. “Ik heb zoveel bijzondere dingen meegemaakt.”<br />
Rob vond haar als tiener ‘een lief, maar<br />
aanhoudend meisje’. “Ik wilde áltijd een handtekening<br />
en móest op de foto.” Dat werd minder<br />
toen ze ouder werd.<br />
Bé Annen (1965) leerde ABBA waarderen toen hij<br />
als tiener op zoek was naar zijn identiteit. Al zijn<br />
vrienden gingen naar de middelbare school en zijn<br />
mede-fan ‘ging opeens vreemd’ met Nina Hagen!<br />
Bé zat nog op de lagere school en moest zichzelf<br />
alleen zien te vermaken. ABBA bracht troost en<br />
33
COLUMN<br />
40<br />
Hanneke Groenteman<br />
(1939) is programmamaker,<br />
journalist en schrijver. In<br />
<strong>Zin</strong> schrijft ze over waar ze<br />
tegenaan loopt. Hanneke<br />
heeft één zoon, Gijs. Hij heeft<br />
vier kinderen (twee dochters<br />
en twee zonen). Zij zijn<br />
Hannekes Grote Liefde.<br />
beeld: Marcel Bakker<br />
Hanneke<br />
Ik heb mijn verjaardag nooit voluit<br />
kunnen vieren op De Dag Zelf<br />
Ik heb het altijd als vette pech beschouwd<br />
dat ik midden in de zomer (in juli) jarig ben.<br />
Want dat betekent dat je je verjaardag nooit<br />
op een natuurlijk moment, de dag zelf, viert.<br />
Vroeger (ik ben nu 84, reken maar uit)<br />
betekende dat normaliter ’s ochtends je<br />
eerste cadeau, dan trakteren op school en de<br />
klassen rond, ’s avonds je lievelingseten en<br />
visite van familie en vrienden van je ouders,<br />
en in het weekend erna je partijtje. Nou, van<br />
dat alles kwam bijna niks terecht. Niet de<br />
klassen rond want het was vakantie, geen<br />
visite, geen lievelingseten want dat was (is)<br />
zuurkool en die was er toen niet in de zomer,<br />
en het trakteren en een partijtje in september<br />
voelden toch niet echt als jarig. Luxe<br />
problemen, maar toch… En het gekke is: dat<br />
verjaardagsprobleem is mijn hele leven<br />
blijven zeuren. Midden juli bleef midden juli.<br />
Eigenlijk heb ik het nooit voluit kunnen<br />
vieren op De Dag Zelf. Of ikzelf was er niet,<br />
ofwel een belangrijk deel van mijn familie/<br />
vrienden niet. Dus ofwel een halve festiviteit<br />
op de vakantieplek met de mensen die daar<br />
toevallig waren, ofwel thuis met een<br />
geamputeerde groep vrienden. Dit jaar ga ik<br />
met twee vriendinnen naar een opera in<br />
Friesland, de meest minimale viering ever.<br />
Tot ongenoegen overigens van familieleden<br />
die toevallig wel in het land zijn. Nu dacht<br />
ik: zou het niet een mop zijn om mijn verjaardag<br />
eens te vieren met mensen die misschien<br />
niet mijn beste vrienden of familieleden zijn<br />
maar wel jarenlange metgezellen? Neem mijn<br />
kapster. Ik denk dat zij al vijftig jaar mijn<br />
haar knipt. Hoeveel vertrouwelijke gesprekken<br />
hebben wij niet met elkaar gevoerd als<br />
we elkaar, ruwweg, één keer per twee<br />
maanden anderhalf uur zagen? Toch vieren<br />
we elkaars verjaardagen niet. En mijn tandarts?<br />
Hoe onmisbaar en van levensbelang is<br />
zij niet voor mij? Jaren en jaren voert zij met<br />
mij het gevecht tegen het verval van mijn<br />
gebit, met inzicht en precisie en liefde. Maar<br />
ik weet niet eens waar ze woont. En dan de<br />
vrouw bij wie ik altijd mijn kleren koop. Zij<br />
kent me, weet precies wat ik zoek en helpt<br />
me, ook al tientallen jaren lang, dat te<br />
vinden. Zij is me zeer dierbaar maar buiten<br />
de winkel zie ik haar nooit. Ik kan zo nog wel<br />
even doorgaan. De klusjesman, de loodgieter,<br />
de psychologe, de kaasboer, de caissière van<br />
Albert Heijn (helaas nu met pensioen), de<br />
fietsenmaakster, de garagebroers, de<br />
campinghouders, de vroegere oppas van<br />
mijn kind, de dermatologe, de tassenontwerpster,<br />
ga zo maar door. Zou het niet<br />
een goed idee zijn om al die trouwe helpers<br />
die zorgen dat ik in leven blijf eens bij elkaar<br />
te brengen voor mijn verjaardag? Zal wel niet<br />
gebeuren. Of het zal op mijn begrafenis zijn.<br />
Tenzij die midden in juli valt. ■
Die onverwoestbare band<br />
Niemand die jou beter kent dan je zus, toch?<br />
Helemaal waar, zeggen deze zussen. Gerda<br />
en Anja, Linda en Bonny, en Angela en Cathy<br />
hebben van kleins af aan al zo’n bijzondere<br />
band met elkaar, daar komt helemaal niets of<br />
niemand tussen.<br />
PRODUCTIE & TEKST: RENÉE BROUWER | BEELD: MARK UYL<br />
41
DOSSIER OVERGANG<br />
IN DE (POSTMENO)<br />
PAUZESTAND: ME-TIME!<br />
men<br />
Alles over de (post)-<br />
pauze<br />
De overgang is voor<br />
iedereen anders. Dat we er rond<br />
ons 50ste mee te maken krijgen,<br />
is voor de meesten een feit.<br />
Maar waar de een er fluitend<br />
doorheen gaat, ligt de ander<br />
’s nachts uren zwetend wakker.<br />
Hoelang dit duurt? Is ook heel<br />
persoonlijk. Maar eenmaal er<br />
doorheen, wordt alles leuker.<br />
TEKST: SABINA BLES<br />
Zit je nu in de overgang of in de menopauze?<br />
En hoe weet je eigenlijk dat je erin zit of er<br />
helemaal klaar mee bent? De eerste symptomen<br />
kondigen zich vaak rond je 40ste tot<br />
45ste aan, ook al herken je ze vaak niet als<br />
zodanig. Misschien ben je sneller moe, slaap<br />
je slechter en merk je dat je gevoelens soms<br />
alle kanten opvliegen. Deze premenopauze<br />
begint al ruim voor je laatste menstruatie.<br />
Wanneer je menstruatie onregelmatig wordt<br />
en de bloedingen variëren van licht tot heftig,<br />
zit je in de ‘overgang’ van vruchtbaar<br />
naar onvruchtbaar. Het aantal eisprongen<br />
vermindert en de hoeveelheid oestrogeen en<br />
progesteron verandert.<br />
Vier vrouwelijke fasen<br />
Eén op de vijf vrouwen heeft totaal geen last<br />
van de overgang, terwijl een derde juist<br />
hormonaal behoorlijk van slag is. Vooral<br />
klachten als nachtelijk zweten, slecht slapen,<br />
opvliegers, vergeetachtigheid, hartkloppingen<br />
en spier- of gew(r)ichtsproblemen komen<br />
vaak voor. De laatste menstruatie – weet jij<br />
het nog? – hebben vrouwen gemiddeld op<br />
hun 51ste. Dit noemen we de menopauze. De<br />
overgang is dus de weg daarnaartoe. Pas<br />
wanneer je een jaar lang niet meer menstrueert,<br />
kom je in de postmenopauze. De ‘laatste<br />
fase’ waarin je onvruchtbaar bent, niet meer<br />
50
51
5VRAGEN AAN<br />
Roeland<br />
Fernhout<br />
‘Ik móest erachter komen wie<br />
ik ben zonder Ivo van Hove’<br />
Toneelspelen was altijd zijn grote droom. Acteur Roeland<br />
Fernhout (1972) stond ook óveral in het theater, van<br />
Amsterdam tot Tokio. Het was haast topsport – tot zijn gevoel<br />
zei: STOP! Nu geniet Fernhout intens van het spelen in films en<br />
tv-series. Hoewel? Aan het eind van het gesprek concludeert<br />
hij: “Ik eindig mijn carrière vast met King Lear.”<br />
TEKST: INGRID SPELT | BEELD: CARIN VERBRUGGEN/LUMEN<br />
68
Janneke Vreugdenhil (1968) is kookboekenauteur en<br />
(culinair) journalist voor onder meer NRC Handelsblad en<br />
diverse radio- en televisieprogramma’s. Ze maakte sinds<br />
2001 meer dan tien kookboeken. Haar nieuwste twee zijn<br />
(kook)boeken in de serie Eten als medicijn: ‘Hart’ (samen met<br />
cardioloog Janneke Wittekoek) en ‘Overgang’ (met drs.<br />
Dorenda van Dijken - zie foto). Boeken boordevol medische<br />
info én smakelijke, ultragezonde recepten.<br />
Groen doen<br />
3X ZALIG ÉN GEZOND<br />
Dat gezond eten ook extreem lekker is, bewijst culinair<br />
journalist Janneke Vreugdenhil (1968) met haar nieuwste project.<br />
Samen met drs. Dorenda van Dijken, gespecialiseerd in<br />
vrouwengezondheid, stelde ze een boek samen over gezondheid<br />
en extra lekker eten tijdens en na de overgang. Gevalletje win-win!<br />
PRODUCTIE: DANIËLLE BRONSGEEST | BEELD: SVEN BENJAMINS, MERLIJN DOOMERNIK<br />
76
AVOCADO<br />
WATERKERSSOEP<br />
met komkommer<br />
‘Superromig en toch licht,<br />
een beetje pittig en<br />
verfrissend tegelijk. Eet ’m<br />
warm óf koud.’
De man van <strong>Zin</strong>’s online<br />
coördinator Petra Schouten<br />
(1971) heeft een nieuwe<br />
hobby: zijn Ford F250, een<br />
Amerikaanse pick-up uit<br />
1986. In mei stappen ze<br />
samen met the beast<br />
op de ferry naar Harwich.<br />
Als een van de teams van<br />
Kent’s Finest, een 4-daagse<br />
classic car rally op het<br />
Engelse platteland. Als<br />
dat maar goed gaat.<br />
TEKST & BEELD: PETRA SCHOUTEN<br />
Kent’s Finest<br />
Classic Car Rally inZuid -
Engeland<br />
93
Romantisch<br />
wakker worden<br />
midden in het bos
WELTERUSTEN<br />
Slapen? Kunnen wij van <strong>Zin</strong> niet vaak én niet gek genoeg. Wij testen Nederlands<br />
origineelste slaapplekken. Dit keer wordt online coördinator Petra Schouten (1971)<br />
wakker in een houten lodge in een Gelders privébos.<br />
Wanneer neem je<br />
nou de tijd om vanuit<br />
je bed roodborstjes,<br />
boomklevers,<br />
vossen en zelfs herten<br />
te fotograferen? En met<br />
of zonder verrekijker te<br />
volgen hoe gevleugelde vriendjes van tak<br />
naar vogelhuisje fladderen met in hun bek<br />
een lekker hapje? Vanuit je bed te luisteren<br />
naar het geruis van de wind door de boombladeren,<br />
het snelle geroffel van de snavel<br />
van een specht tegen een boomstronk en het<br />
getjilp van jongen die smachten naar hun<br />
ontbijt – kortom: helemaal op te gaan in de<br />
natuur? Dat bedenk ik me, wanneer ik om<br />
zeven uur ’s morgens toch al minstens dertig<br />
minuten met veel plezier vanuit mijn bed<br />
geniet van het schouwspel dat zich voor me<br />
afspeelt.<br />
Breedbeeldnatuurfilm<br />
Het schemerde al toen we gisteravond na<br />
een spannende rit door het donkere bos bij<br />
Maja’s Hideaway arriveerden. Een uitspanning<br />
op de Veluwe in de omgeving van Beekbergen<br />
en het dorp Lieren. En een pareltje<br />
als je het hebt over droomplekken waar je<br />
je batterij weer helemaal kunt opladen. De<br />
romantische houten lodge met glazen wand<br />
is de ‘escapeplaats’ van Lucinda en Jaap:<br />
door het stel zelf gebouwd in een Gelders<br />
privébos van 6000 m². Hun eigen stukje bos,<br />
wel te verstaan. Het tiny house is volledig<br />
gebouwd van materialen die geüpcycled zijn,<br />
is van alle gemakken voorzien en eenvoudig<br />
maar knus ingericht met vintage meubels.<br />
Of je nu in de oude, blauwe chesterfield zit,<br />
aan de kleine houten eettafel of op het<br />
heerlijke kingsize bed, steeds zie je het bos<br />
voor je door de veertien meter lange glaswand.<br />
Alsof je doorlopend naar een natuurfilm<br />
in breedbeeldformaat kijkt. Prachtig!<br />
Genoeg gelummeld. Ik rek me uit en spring<br />
uit bed. Op blote voeten sluip ik naar de<br />
keuken. Dochter Pippa, met wie ik deze<br />
fijne hideaway mag testen, is nog lekker in<br />
dromenland. Ik vul de theeketel, steek de<br />
oven aan en zie in mijn ooghoek nog net een<br />
eekhoorn de boom in schieten. Het enige dat<br />
ik voor de ochtend heb meegenomen, zijn<br />
croissants, Griekse yoghurt en rood fruit.<br />
Meer was niet nodig, drukte Lucinda me op<br />
het hart. De koelkast is ook voor gasten van<br />
de hideaway standaard gevuld met kakelverse<br />
eieren, boter, olie en meerdere soorten<br />
houdbaar beleg en wijn.<br />
Zonder pottenkijkers<br />
Lucinda en Jaap leerden elkaar kennen<br />
tijdens hun werk als logistiek medewerker<br />
bij Artsen zonder Grenzen. Beiden zijn er<br />
door hun werk aan gewend het onmogelijke<br />
mogelijk te maken. Om te ontsnappen aan<br />
alle hectiek in hun dagelijks leven in de<br />
hoofdstad, ging Lucinda op zoek naar een<br />
‘buitenhuis’. Een heuse terugtrekplek voor<br />
haar gezin. Haar droom werd werkelijkheid<br />
toen ze enkele jaren geleden in een ruig<br />
stukje bos in Gelderland op het verwaarloosde<br />
Gingerbread Huis stuitten: een houten<br />
vakantiehuis voor zeven personen, gelegen<br />
op een oneindige playground. Een plek waar<br />
het gezin zonder pottenkijkers avonturen<br />
kan beleven. Een oude pipowagen dieper het<br />
bos in inspireerde Lucinda Maja’s Hideaway<br />
te ontwerpen. Die Maarten – de oudste zoon<br />
van Jaap – later samen met zijn vader heeft<br />
gebouwd. De ultieme plek om alleen of met<br />
z’n tweeën een of meerdere dagen te unpluggen.<br />
Uit te loggen op het dagelijks leven.<br />
Tenminste, van het dagelijks leven thuis.<br />
Want in het bos is het elke dag business as<br />
usual.<br />
HET TINY HOUSE<br />
IS VOLLEDIG<br />
GEBOUWD VAN<br />
MATERIALEN<br />
DIE GEÜPCYCLED<br />
ZIJN EN KNUS<br />
INGERICHT<br />
MET VINTAGE<br />
MEUBELS<br />
<strong>10</strong>1