Goed magazine - Herfst/winter 2023
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
thuiszorgwinkel<br />
apotheek<br />
8° editie – herfst & <strong>winter</strong> <strong>2023</strong><br />
onze zintuigen<br />
kleuren onze ervaringen<br />
een gezonde huid<br />
feit of fabel<br />
en de ideale<br />
huidverzorging<br />
comfort in huis<br />
veilig en langer<br />
in je vertrouwde<br />
thuis<br />
interview<br />
investeren<br />
in je leven<br />
kan je leren<br />
win<br />
een M4 Intelli<br />
bloeddrukmeter<br />
van OMRON
18<br />
NKO-arts Sofie: je zintuigen lijken niet belangrijk,<br />
zolang ze goed werken<br />
22<br />
Woldoeners: hoe je breit zegt veel over wie je bent<br />
32<br />
Zorgunit: dicht bij huis, toch omringd met goede zorgen<br />
– inhoud –<br />
4<br />
54<br />
7<br />
9<br />
27<br />
42<br />
50<br />
58<br />
bezig<br />
samen sterk in het leven<br />
zij werden goed geholpen<br />
weg zijn wij<br />
10 uitstappen die je zintuigen prikkelen of net niet<br />
cijfers en weetjes<br />
goed in je vel<br />
geïnformeerd<br />
de zin van onze zintuigen<br />
dankzij onze zintuigen houden wij contact met<br />
de wereld<br />
kleine letters<br />
de spreidstand van de groeiende<br />
sandwichgeneratie<br />
spring verstandig om met je geld<br />
Ewald Pironet en Michaël Van Droogenbroeck<br />
over investeren in de eerste, tweede en derde<br />
helft van je leven<br />
verzorgd<br />
mooi meegenomen<br />
van mee-eters en puistjes tot een stralende<br />
huid<br />
vitamineboost<br />
vitaminen en voedingssupplementen die je<br />
helemaal in balans brengen<br />
colofon<br />
<strong>Goed</strong>-<strong>magazine</strong> is een uitgave van de <strong>Goed</strong> hulpmiddelen en <strong>Goed</strong> Farma.<br />
Verantwoordelijke uitgever: Jan Kuyps, <strong>Goed</strong> Hulpmiddelen CV erkend als<br />
SO, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel - 03 205 69 29. Oplage: 62.000<br />
exemplaren. Overname van teksten en illustraties is enkel toegelaten na<br />
toestemming van de uitgever en met vermelding van herkomst. De redactie<br />
staat in voor de betrouwbaarheid van de opgenomen informatie waarvoor ze<br />
echter niet aansprakelijk kan worden gesteld. Prijzen onder voorbehoud van<br />
wijzigingen. We doen er alles aan om onze dienstverlening zo goed mogelijk te<br />
laten verlopen. Heb je vragen of opmerkingen? Suggesties? Stuur dan gerust een<br />
mail naar <strong>magazine</strong>@goed.be.<br />
heb jij een verhaal<br />
dat je wil delen?<br />
Ken je iemand met een voor anderen<br />
inspirerend verhaal? Laat het ons dan zeker<br />
weten via <strong>magazine</strong>@goed.be.<br />
2
40<br />
48<br />
52<br />
14<br />
18<br />
21<br />
22<br />
24<br />
46<br />
29<br />
30<br />
32<br />
35<br />
36<br />
gemerkt<br />
stap voor stap<br />
ergonomisch zitcomfort met een relaxzetel<br />
op maat van Revilax<br />
feit of fabel<br />
voeding, crèmes of wondermiddeltjes:<br />
wat helpt echt voor een gezonde huid?<br />
de huisapotheek<br />
pijnstillers onder de loep<br />
ondersteund<br />
horen en zien<br />
unieke verhalen van fotograaf Michael Graste<br />
ruiken<br />
NKO-arts Sofie over het belang van onze reukzin<br />
proeven<br />
smaakvol koken bij smaak- en slikproblemen<br />
voelen<br />
de mindfulness van breien<br />
overprikkeld<br />
tips bij overprikkeling<br />
eerste hulp bij urineverlies<br />
tips van een bekkenbodemexpert<br />
dossier comfort in huis<br />
de zalige zorg van een duobed<br />
mobiele zorgwoning in je tuin; dichtbij en<br />
toch zelfstandig<br />
handige hulpjes in de kijker<br />
tips voor een veilig en comfortabel huis<br />
zintuigen op scherp<br />
Met de eerste kille ochtenden en het verkleuren<br />
van de bladeren laten we de zomer weer achter<br />
ons. Die typische herfstverschijnselen nemen we<br />
(on)gemerkt waar met onze zintuigen en achten<br />
we vanzelfsprekend. Tot ze plots wegvallen …<br />
Voor dit nummer spraken we met mensen die<br />
niet meer volledig konden vertrouwen op al<br />
hun zintuigen. Wat doet gehoor-, geur- of<br />
smaakverlies met je? Als de geur van een vers<br />
gezet kopje koffie er plots niet meer is, maak je<br />
er dan nog wel tijd voor?<br />
Ik leerde hieruit dat meer dan ooit de boodschap<br />
is om te genieten van alles wat je hebt en kan.<br />
Kleine zaken en grootse ambities, schuif ze niet<br />
voor je uit. Mensen zijn ongelofelijk veerkrachtig.<br />
Ze hebben een waanzinnig vermogen om zich<br />
aan te passen en om te gaan met een nieuwe<br />
situatie. Al heeft dat soms een beetje tijd nodig.<br />
Noem het een rouwcurve. Maar tegelijk is er<br />
altijd wel een zilveren randje. Elk verlies is ook<br />
een klein beetje winst …<br />
Daarnaast heb jij steeds de touwtjes in handen.<br />
Welk obstakel er ook op je pad komt, jij bepaalt<br />
hoe je daarmee omgaat en waar je naartoe gaat.<br />
Met of zonder hulp, snel of traag, dat is allemaal<br />
niet belangrijk. Zolang jij je maar goed voelt.<br />
Jan Kuyps, CEO <strong>Goed</strong><br />
60<br />
puzzel<br />
win een van de tien OMRON M4 Intelli<br />
bloeddrukmeters<br />
3
– bezig I samen sterk –<br />
samen sterk<br />
in het leven<br />
Voor onze klanten gaan we all the way. En daar zetten onze medewerkers zich elke dag<br />
voor in. Want ook al kunnen we niet alles oplossen, we trachten wel om jullie kleine en<br />
grote kwalen te verzachten. Samen vormen we een grote familie, voor en met jullie.<br />
week van de valpreventie<br />
Eind april organiseerde de stad Diksmuide<br />
samen met twee lokale dienstencentra een<br />
groot rollatortreffen op de Grote Markt.<br />
Bedoeling was om - tijdens de Week van<br />
de Valpreventie - mensen te overtuigen<br />
dat ze zich niet moeten schamen voor het<br />
gebruik van een rollator. Ook <strong>Goed</strong> was er<br />
aanwezig met een stand, waarvoor dank<br />
aan Lieve, Almanzo en Inge!<br />
4<br />
en de winnaar is ...<br />
In onze vorige editie van <strong>Goed</strong><br />
Magazine gaven we het boek<br />
(h)OREN(dol)?! van Prof. dr.<br />
Annick Gillis weg. De gelukkige<br />
winnaar was niemand minder<br />
dan Peter. Proficiat!<br />
Ook deze editie geven we<br />
boeken weg. Kijk snel op p. 17<br />
en maak kans op een van<br />
boeken van Rob Beenders,<br />
Sandra Ballij en Michael Graste.<br />
Malinwa in hart en nieren<br />
Deze supporter van KV Mechelen is een<br />
van de bewoners van Woonzorgcentrum<br />
Sint-Elizabeth in Duffel. Haar grote<br />
droom: een wedstrijd van haar favoriete<br />
voetbalploeg meemaken. Met de hulp<br />
van <strong>Goed</strong> en medewerkers van het<br />
Woonzorgcentrum beleefde deze dame<br />
een onvergetelijke avond.
‘We maakten<br />
herinneringen voor het<br />
leven. In vier dagen legden<br />
we maar liefst 100 km af.<br />
Wat een ervaring!’<br />
<strong>Goed</strong>@the festivals<br />
Ook dit jaar stonden we weer paraat om heel wat<br />
festivalgangers te helpen. Zo kon je ons onder meer<br />
tegenkomen op Rock for Specials waar we ter plaatse<br />
herstellingen aan rolstoelen uitvoerden en advies<br />
gaven. Ook op Rock Werchter zorgden we samen met<br />
Luxauto en Inter (Toegankelijk Vlaanderen) dat iedereen<br />
op het festivalterrein raakte.<br />
op stap met de KSA<br />
Juline is een echte KSA’er. Ze wou dan ook heel<br />
graag meedoen met de Joepietocht. Al was dat<br />
een extragroot avontuur met haar rolstoel. Het<br />
aankoppelwiel, dat extra ondersteuning moet bieden<br />
was nog in bestelling, maar dankzij het ontlenen van<br />
een demomodel kon ze toch mee op pad.<br />
In maart nam Evelyne<br />
afscheid van haar man<br />
Bert die overleed aan<br />
de gevolgen van ALS.<br />
HMC-experte Celine<br />
begeleidde hem. Ze<br />
organiseerden deze<br />
zomer een mixte<br />
meeting paardenkoers,<br />
Berts grote passie,<br />
ten voordele van<br />
de HMC-werking.<br />
Werd jij ook goed geholpen door een van<br />
onze medewerkers?<br />
Deel jouw ervaring op onze Facebook- of<br />
Instagrampagina en gebruik een<br />
van de onderstaande hashtags:<br />
#goedthuiszorgwinkel<br />
#goedapotheek<br />
5
advertentie<br />
Spierpijn<br />
bij ontsteking?<br />
<strong>Goed</strong> en Sampli …<br />
een duurzame relatie<br />
Zorgmatrassen zijn heel belangrijk voor de<br />
gebruiker. Voor het comfort, voor het slaapgemak,<br />
voor het voorkomen of verminderen van<br />
doorligwonden. <strong>Goed</strong> kiest hiervoor sinds begin<br />
van de jaren negentig voor het gamma van Sampli.<br />
Sampli streeft continu naar efficiëntie in gebruik en<br />
ontwerp. Wat ook de noden van de patiënt zijn,<br />
Sampli kan als marktleider van medische matrassen<br />
voor ziekenhuizen en rusthuizen de gepaste<br />
zorgmatras voorzien.<br />
d<br />
Ontdek het aanbod van Sampli op<br />
www.goed.be/sampli of in een<br />
<strong>Goed</strong> thuiszorgwinkel in je buurt.<br />
Voltaren Emulgel Forte 2% gel (diclofenac diethylammonium) is een geneesmiddel.<br />
Geen langdurig gebruik zonder geneeskundig advies. Niet gebruiken bij kinderen<br />
jonger dan 14 jaar, in geval van overgevoeligheid aan niet-steroïdale anti-inflammatoire<br />
middelen of tijdens de zwangerschap. Lees aandachtig de bijsluiter. Trademarks<br />
are owned by or licensed to the Haleon group of companies. ©<strong>2023</strong> Haleon group of<br />
companies or its licensor. Haleon Belgium. PM-BE-VOLT-23-00027.<br />
Veke Van den Broeck (categoriemanager<br />
<strong>Goed</strong>) en Wouter Lioen (CEO Sampli).<br />
Moe van schaapjes<br />
te tellen ?<br />
Bio-Melatonine Complex<br />
• de juiste hoeveelheid op het juiste ogenblik<br />
• geen gewenning, geen verslaving<br />
• natuurlijke werking<br />
Beschikbaar in verschillende verpakkingen<br />
In te nemen kort voor het<br />
slapengaan en langzaam<br />
onder de tong laten smelten.<br />
Innoverend voor de gezondheid
– geïnformeerd I leven met een beperking –<br />
je bent niet alleen<br />
593.440<br />
280.000<br />
42.000<br />
In 2022 kregen 593.440 mensen<br />
een erkenning van hun handicap,<br />
lezen we in het jaarverslag van<br />
het Directie-generaal Personen<br />
met een handicap van de<br />
Federale Overheidsdienst Sociale<br />
Zekerheid. Bij de evaluatie<br />
hiervoor houdt men vooral<br />
rekening met de impact van de<br />
handicap op het dagelijks leven<br />
en niet louter van de aandoening<br />
die iemand heeft. In totaal<br />
kregen 230.703 personen een<br />
uitkering toegekend.<br />
In België hebben ongeveer 2 tot<br />
3 personen op 100 een visuele<br />
handicap. Daarvan is ongeveer 1 op<br />
1000 mensen blind. In ons land<br />
leven dus minstens 280.000 mensen<br />
die slechtziend zijn (maximum 3/10<br />
scoren of 20% gezichtsveld hebben<br />
met correctie) en 12.000 mensen<br />
die blind zijn. In onze vergrijzende<br />
samenleving vormen senioren met een<br />
visuele beperking een steeds grotere<br />
groep. Door die evolutie zal het aantal<br />
slechtzienden tegen 2030 stijgen met<br />
naar schatting 37 procent.<br />
In Vlaanderen leven ongeveer<br />
42.000 mensen met ASS,<br />
autismespectrumstoornis. De<br />
hersenen van mensen met ASS<br />
verwerken informatie op een<br />
andere manier. Omdat autisme<br />
zich zo verscheiden en met een<br />
verschillende intensiteit toont,<br />
bestaat er niet zoiets als typisch<br />
autistisch gedrag, maar wel vele<br />
varianten in een breed spectrum.<br />
Autisme komt veel vaker voor bij<br />
jongens dan meisjes: drie à vier<br />
jongens tegen één meisje.<br />
(bron: www.handicap.belgium.be)<br />
(bron: www.slechtziendenzorg.be)<br />
(bron: https://autismevlaanderen.be/autisme)<br />
9,4%<br />
3 P’s<br />
55-75%<br />
Volgens de EuroTrak-studie<br />
over gehoorverlies en het<br />
gebruik van hoortoestellen<br />
geeft 9,4% van de Belgen<br />
aan dat hij of zij kampt met<br />
gehoorverlies. Bij personen<br />
ouder dan 65, loopt dit<br />
percentage zelfs op tot 33%.<br />
Slechts 34% hiervan draagt een<br />
hooroplossing. Nochtans kan<br />
het dragen van een hoortoestel<br />
de levenskwaliteit sterk<br />
verhogen.<br />
Hoogsensitiviteit is een persoonlijkheidskenmerk<br />
waardoor iemand gevoeliger is<br />
voor indrukken en prikkels dan gemiddeld.<br />
Heb je het vermoeden dat je hoogsensitief<br />
bent en wil je dat graag verder uitzoeken?<br />
Je hoeft dat niet alleen te doen. HSP<br />
Vlaanderen (Vlaamse vereniging van<br />
hoogsensitieve personen) helpt je graag<br />
met 3 P’s die je op weg kunnen zetten.<br />
Ze leren je hoe je jezelf kan informeren<br />
(psycho-educatie), dat het belangrijk is<br />
om erover te praten met familie en/of<br />
vrienden en dat je ook bij een professionele<br />
hulpverlener kan langsgaan.<br />
van de kankerpatiënten die<br />
chemo ondergaat, ervaart<br />
smaakverlies. Hierdoor<br />
proeven ze minder van<br />
wat ze eten. Dit vergroot<br />
de kans dat die mensen<br />
minder gaan eten en aan<br />
gewicht zullen verliezen.<br />
Voor zwakkere patiënten<br />
kan dit nefast zijn. <strong>Goed</strong>e<br />
voeding speelt namelijk een<br />
grote rol bij het herstel. Of<br />
hoe je smaak als zintuig van<br />
levensbelang is.<br />
(bron: https://www.ehima.com/wp-content/<br />
uploads/2022/06/EuroTrak-Belgium_2021.pdf<br />
(bron: www.hspvlaanderen.be)<br />
(bron: https://bit.ly/chemo-smaakverlies)<br />
7
advertentie<br />
VLOOIEN EN TEKEN<br />
OOK IN DE WINTER?<br />
Door de klimaatopwarming zijn de <strong>winter</strong>s minder<br />
koud. Dat hebben teken en vlooien graag!<br />
Teken worden actief vanaf 10 graden. Vlooien<br />
zoeken warme plekjes op om de <strong>winter</strong> door<br />
te komen: holen, stallen, en natuurlijk jouw<br />
huis! Vlooiencocons kunnen zelfs aan je<br />
schoenzool blijven plakken en zo binnen in<br />
je huis geraken.<br />
Onderschat dus niet de kans dat ze er in<br />
de koude maanden ook kunnen zijn en<br />
gebruik FRONTLINE Combo®Line en<br />
FRONTPRO® om besmettingen te<br />
behandelen.<br />
NIEUW<br />
FRONTLINE COMBO ® LINE CAT (fipronil 50,00 mg en (S)-methopreen 60,00 mg per pipet van 0.5 ml). Indicaties: voor<br />
behandeling van katten en van fretten tegen infestaties met vlooien, alleen of in combinatie met teken en/of (maar niet<br />
bij fretten) bijtende luizen. Behandeling van besmettingen met vlooien (Ctenocephalides spp.): de insecticide<br />
werkzaamheid tegen nieuwe infestaties met volwassen vlooien houdt gedurende 4 weken bij katten en fretten aan.<br />
Preventie van de vermenigvuldiging van vlooien door inhibitie van de ontwikkeling van eieren (ovicide werking), van<br />
larven en poppen (larvicide werking) afkomstig van eieren die werden gelegd door volwassen vlooien (bij katten<br />
gedurende 6 weken na toediening). Behandeling van besmettingen met teken (bij katten: Ixodes ricinus, Dermacentor<br />
variabilis, Rhipicephalus sanguineus; bij fretten: Ixodes ricinus). Het diergeneesmiddel heeft een persisterende acaricide<br />
werking tot 4 weken (fretten) en tot 2 weken (katten) tegen teken (bij kat en fret gebaseerd op experimentele gegevens).<br />
Behandeling van besmettingen met bijtende luizen bij katten (Felicola subrostratus). Voorzorgsmaatregel: Het<br />
diergeneesmiddel niet toedienen aan kittens jonger dan 8 weken oud en/of aan kittens die minder dan 1 kg wegen.<br />
Niet toedienen aan fretten jonger dan 6 maanden oud. Niet gebruiken bij konijnen, aangezien bijwerkingen en zelfs<br />
sterfte kunnen voorkomen. Aflevering: Vrij. Lees aandachtig de bijsluiter. CAT: BE-V446906. Voor meer informatie:<br />
raadpleeg de bijsluiter of bij Boehringer Ingelheim Animal Health Belgium SA, Arnaud Fraiteurlaan 15-23, 1050 Brussel.<br />
Datum herziening tekst: 10/2021. lt08/12/2021. ©2021 – alle rechten voorbehouden.<br />
FRONTPRO ® 11 mg kauwtabletten voor honden 2–4 kg (afoxolaner 11,3 mg) - FRONTPRO ® 28 mg<br />
kauwtabletten voor honden >4–10 kg (afoxolaner 28,3 mg) - FRONTPRO ® 68 mg kauwtabletten voor<br />
honden >10–25 kg (afoxolaner 68 mg) - FRONTPRO ® 136 mg kauwtabletten voor honden >25–50 kg<br />
(afoxolaner 136 mg). Indicaties: Behandeling van vlooieninfestaties bij honden (Ctenocephalides felis<br />
en C. canis) gedurende minstens 5 weken en vantekeninfestaties bij honden (Dermacentor reticulatus,<br />
Ixodes ricinus, Rhipicephalus sanguineus). Eén behandeling doodt teken tot maximaal één maand.<br />
Vlooien en teken moeten hechten aan de gastheer en zich voeden om te worden blootgesteld aan het<br />
werkzame bestanddeel. Voorzorgsmaatregelen: raadpleeg een dierenarts vóór de behandeling van<br />
puppy’s jonger dan 8 weken en/of van honden die minder dan 2 kg wegen, en vóór behandeling tijdens<br />
dracht en lactatie of vóór gebruik bij fokhonden. EU/2/19/240/001–003 - EU/2/19/240/005–007 -<br />
EU/2/19/240/009–011 - EU/2/19/240/013–015. Verdere informatie: lees de bijsluiter (laatste<br />
herziening tekst 09/2021) of beschikbaar bij Boehringer Ingelheim AH Belgium SA – Avenue Arnaud<br />
Fraiteurlaan 15-23 - 1050 Brussel. hr020922. ® Geregistreerd handelsmerk. © 2022. Alle rechten<br />
voorbehouden.<br />
V.U.: Boehringer Ingelheim Animal Health Belgium SA - BE-PET-0081-<strong>2023</strong> – 07/<strong>2023</strong>
– geïnformeerd I zintuigen –<br />
special<br />
zintuigen<br />
de zin<br />
van onze<br />
zintuigen<br />
9
special<br />
zintuigen<br />
– geïnformeerd I zintuigen –<br />
Wat zouden we zijn zonder onze zintuigen? Dankzij onze ogen, oren,<br />
neus, mond en huid houden we contact met de wereld. En bij die vijf<br />
zintuigen houdt het niet eens op. Hoog tijd voor een rondleiding langs<br />
deze delen van ons lichaam waar we niet altijd bij stil staan.<br />
Er was eens een koning met vijf<br />
zonen. Elk van die zonen had<br />
een zintuig dat veel beter was<br />
dan de andere. Toen hun vader<br />
stierf, namen ze een wijs besluit:<br />
ze bouwden een kasteel met vijf<br />
torens en regeerden van daaruit<br />
samen over het land. Want samen<br />
deelden ze de beste zintuigen, en<br />
die heeft een goede koning nodig.<br />
Het sprookje dat je te horen krijgt<br />
als je attractiepark de Efteling<br />
binnengaat, vat onze ideeën over<br />
de zintuigen perfect samen, zowel<br />
het inzicht als de misvattingen.<br />
32 zintuigen<br />
De grote denkfout is dat we<br />
vijf zintuigen zouden hebben.<br />
Geen wonder dat die valse<br />
overtuiging in onze collectieve<br />
kennis gebeiteld staat, want de<br />
(westerse) mens loopt er al twee<br />
en een half millennium mee rond.<br />
In de vierde eeuw voor Christus<br />
schreef de Griekse filosoof en<br />
wetenschapper Aristoteles dat de<br />
mens de wereld op vijf manieren<br />
ervaart: zien, horen, ruiken,<br />
proeven en voelen.<br />
Vandaag weten we dat het<br />
arsenaal instrumenten waarmee<br />
we de wereld waarnemen veel<br />
uitgebreider is dan dat. Naast<br />
die vijf bekende ‘bewuste’<br />
zintuigen bestaan er nog een<br />
heleboel andere, die daarom<br />
niet minder belangrijk zijn. Je<br />
evenwichtszintuig zorgt ervoor dat<br />
je niet omvalt. Je positiezintuig<br />
meet voortdurend de stand van<br />
je spieren, pezen en gewrichten<br />
en helpt je om te bewegen. Je<br />
warmtezintuig regelt mee je<br />
lichaamstemperatuur. En met<br />
interoceptie neem je de organen<br />
en weefsels in je lichaam waar.<br />
Sommige onderzoekers stellen<br />
zelfs dat de mens in werkelijkheid<br />
over 32 zintuigen beschikt.<br />
Het arsenaal aan<br />
instrumenten<br />
waarmee we<br />
de wereld<br />
waarnemen is<br />
erg uitgebreid<br />
10
geheugen en gedrag<br />
Die zintuigen werken ook allemaal<br />
ongeveer op dezelfde manier. Ze<br />
verzamelen gegevens (prikkels),<br />
zetten die om in elektrische signalen<br />
(impulsen) en sturen die via het<br />
zenuwstelsel naar je hersenen. Een<br />
deel van die informatie gebruiken<br />
we om bewust beslissingen te<br />
nemen, een ander deel dient om<br />
ons lichaam te besturen zonder dat<br />
we ons daar per se van bewust zijn.<br />
Dat proces gebeurt constant en<br />
verloopt ook veel minder omslachtig<br />
dan hoe we het hier omschrijven.<br />
Soms slaat het ook stappen over.<br />
Als je per vergissing iets vastgrijpt<br />
wat bloedheet is, zal je lichaam je<br />
dwingen om het ding meteen weer<br />
los te laten, nog voor je je bewust<br />
bent van de hitte. Reflexen dus.<br />
De onbewuste invloed van je<br />
zintuigen op je gedrag gaat<br />
waarschijnlijk trouwens veel verder<br />
dan je vermoedt. De link met je<br />
geheugen is al langer bekend. Een<br />
prikkel kan in een oogwenk een<br />
herinnering losweken. Je hoort<br />
een liedje en weet weer hoe het<br />
voelde om op je 15de een slow<br />
te dansen met het meisje of de<br />
jongen waar je tuk op was. Je eet<br />
vogelnestjes met tomatensaus en<br />
zit weer als kind bij je moeder aan<br />
tafel. Je loopt langs een magnolia<br />
en staat weer naast die tante met<br />
haar overweldigende parfum.<br />
Wetenschappers gebruiken<br />
dat idee ook om ons gedrag<br />
te sturen. Eind juni maakte<br />
Stad Genk bekend dat ze in<br />
hun strijd tegen sluikstorten<br />
vogelhuisjes zal inzetten die een<br />
sterke citroengeur verspreiden.<br />
Omdat we frisse geuren (zoals<br />
citrus) spontaan met properheid<br />
verbinden, zouden we minder<br />
geneigd zijn om zomaar vuilnis<br />
op straat te gooien. In Tokio<br />
loopt dan weer een opmerkelijk<br />
project, ‘The Tokyo Toilet’, om<br />
de openbare toiletten net te<br />
houden. Verschillende oude<br />
toiletten werden vervangen door<br />
nieuwe gebouwtjes die eruitzien<br />
als architecturale pareltjes.<br />
Resultaat: de poetsploeg die<br />
elke dag langskomt, hoeft<br />
zelden onaangename klusjes op<br />
te knappen.<br />
chips en cheesecake<br />
Wat het sprookje van de Efteling<br />
wel helemaal goed heeft, is dat<br />
onze zintuigen niet losstaan van<br />
elkaar. Meer nog, ze beïnvloeden<br />
en versterken elkaar, ook al<br />
gebruiken ze elk een ander deel<br />
van onze hersenen. Charles<br />
Spence, professor experimentele<br />
psychologie aan de Universiteit<br />
van Oxford, heeft er zijn<br />
levenswerk van gemaakt. Het<br />
grootste deel van ons onderzoek<br />
focust zich op eten. ›››<br />
11
special<br />
zintuigen<br />
– geïnformeerd I zintuigen –<br />
›››<br />
Niet toevallig, want smaak hangt<br />
per definitie nauw samen met<br />
een ander zintuig: geur. Volgens<br />
Spence gaat het nog een pak<br />
verder, en spelen ook ons zicht,<br />
gehoor en tastzin een grote rol.<br />
Wist je bijvoorbeeld dat chips die<br />
luider kraken ook verser smaken?<br />
Dat aardbeienmousse tien procent<br />
zoeter smaakt als je ze uit een<br />
wit potje eet dan uit een zwart?<br />
Dat koffie bijna dubbel zo sterk<br />
en twee derde minder zoet lijkt<br />
als je hem uit een wit kopje drinkt<br />
dan uit een doorzichtig glas? Dat<br />
yoghurt je honger 25 procent<br />
meer stilt als je hem uit een potje<br />
eet dat 70 gram zwaarder is een<br />
gewoon potje? Dat cheesecake<br />
20 procent zoeter smaakt op<br />
een rond wit bord dan op een<br />
vierkant? Dat bier anders smaakt<br />
als je het drinkt met sprankelende<br />
muziek op de achtergrond dan<br />
met diepe muziek?<br />
Of dat mannen meer geneigd zijn<br />
om een deodorant te kiezen die<br />
luider spuit?<br />
Dat klinkt op het eerste gezicht<br />
even grappig als futiel, maar<br />
volgens Spence kan je met die<br />
feiten ook praktisch aan de slag.<br />
En dan hebben we het niet<br />
enkel over voedselproducenten<br />
die hun klanten manipuleren<br />
door een bepaalde kleur van<br />
verpakking te kiezen. Je kan er<br />
ook voor zorgen dat mensen<br />
gezonder gaan eten. Het is<br />
bijvoorbeeld een medisch feit<br />
dat onze zintuigen achteruitgaan<br />
met het ouder worden. Eén<br />
gevolg daarvan is dat ze veel<br />
meer zout en peper toevoegen<br />
om dezelfde smaak te ervaren.<br />
Spence heeft nu aangetoond dat<br />
tomatensoep duidelijk zouter<br />
smaakt als je haar uit een blauwe<br />
kom eet, waardoor extra zout dus<br />
overbodig is. Zijn bevindingen<br />
Zorg dragen<br />
voor je zintuigen<br />
is een uitdaging<br />
in onze moderne<br />
wereld<br />
kunnen anderzijds ook patiënten<br />
helpen die chemotherapie volgen,<br />
want chemo zorgt vaak voor<br />
misselijkheid en een metaalsmaak<br />
in de mond. Of het kan een<br />
manier zijn om het suikergehalte<br />
in producten naar beneden<br />
te halen.<br />
zorg dragen<br />
Het mag duidelijk zijn: onze<br />
zintuigen blijven ons verrassen.<br />
En je draagt er maar het best<br />
goed zorg voor. In onze moderne<br />
wereld is die uitdaging groter<br />
dan ooit. We overprikkelen<br />
onze ogen met smartphones<br />
en computers. We stellen ons<br />
gehoor bloot aan te luide muziek.<br />
We botten onze smaakzin af<br />
met overmatig zout, suiker en<br />
chemische smaakversterkers.<br />
Onze neus moet afrekenen met<br />
sigaretten en parfums. En omdat<br />
we te weinig bezig zijn met<br />
onze handen wordt ook onze<br />
tastzin minder gevoelig. Dat we<br />
gemakshalve een beroep doen<br />
op technologie en bijvoorbeeld<br />
liever de gps opzetten in plaats<br />
van ons zelf te oriënteren, is ook<br />
geen goede zaak. Iets om in de<br />
gaten te houden. Zonder onze<br />
zintuigen blijven we immers blind<br />
en doof voor de wereld waarin<br />
we leven. En dat mag je tamelijk<br />
letterlijk nemen.<br />
12
kan je je zintuigen trainen?<br />
Is het mogelijk om je zintuigen te oefenen zodat ze scherper<br />
en voller worden? Ja, zeggen specialisten. Toch zeker wat onze<br />
bewuste zintuigen betreft. En dat pak je zo aan:<br />
zicht<br />
Ooit de oude wijsheid gehoord dat wortelen goed zijn voor je ogen? Dat<br />
blijkt ook echt te kloppen. Voedingswaren die rijk zijn aan antioxidanten<br />
hebben inderdaad een positief effect op je gezichtsvermogen. En de lijst<br />
is lang, van fruit als kersen en peren over groenten als spinazie en (jawel)<br />
wortelen tot kruiden als oregano en peterselie. Ook allerlei noten horen in<br />
dit rijtje thuis.<br />
gehoor<br />
Gezonde voeding, beweging en voldoende rust zijn belangrijk voor<br />
onze gezondheid, maar wist je dat het ook je gehoor deugd doet? Zo<br />
bevordert vitamine B3 de werking van ons gehoor. Voldoende beweging<br />
zorgt dan weer voor een beter doorbloeding van de oren, waardoor deze<br />
optimaal kunnen functioneren. In onze omgeving die zeer rijk is aan geluid<br />
is het belangrijk om je oren af en toe voldoende rust te gunnen. Zo gun<br />
je na een leuk concert je oren het best een stiltedag om te recupereren.<br />
reuk<br />
Hoe meer je ruikt, hoe rijker je leven is. Ga dus bewust op zoek naar<br />
geuren. Schrijf ze eventueel op in een dagboek. Ruik meerdere keren per<br />
dag aan iets wat sterk geurt, zoals een ui, kruiden of essentiële oliën. Op<br />
die manier creëer je nieuwe zenuwbanen in je systeem. En een opvallend<br />
neveneffect: naar verluidt genieten mensen met een betere reukzin meer<br />
van seks.<br />
smaak<br />
Enkele tips om je smaakzin aan te scherpen: drink regelmatig water, eet<br />
enkel als je honger hebt, ga op zoek naar nieuwe smaken en texturen,<br />
stop bij elke hap een ander soort eten in je mond, eet op je gemak<br />
en kauw goed, en - opvallend genoeg - ga op restaurant met andere<br />
mensen. Bepaalde studies wijzen namelijk uit dat eten lekkerder smaakt<br />
als je in gezelschap bent.<br />
tastzin<br />
Ook hier komt het erop aan om je te concentreren. Neem een bad en<br />
voel hoe het water elk deel van je lichaam aanraakt. Geniet van een<br />
knuffel, van aangename stoffen zoals fluweel of zijde, van de vacht van<br />
je huisdier of van een massage. En verzorg je handen, want gladde en<br />
zachte vingertoppen kunnen meer waarnemen.<br />
13
horen, zien en fotograferen<br />
‘Nu hoor ik ook de<br />
teksten bij de beats’<br />
special<br />
zintuigen<br />
horen en zien<br />
14
– ondersteund I horen en zien –<br />
De twee spannendste minuten in het leven van fotograaf Michael Graste?<br />
‘De eerste hoortest van mijn dochter Skye. Toen ik vernam dat haar oren<br />
in orde waren, barstte ik in huilen uit van opluchting. Ik hoor zelf slecht:<br />
tijdens mijn puberteit werd ik erg gepest met mijn hoorapparaat. Dat<br />
leed wil je je eigen kind besparen.’<br />
Michael Graste (36) bracht<br />
de beginjaren van dj Armin<br />
Van Buuren in beeld, maakte<br />
portretten van Kate Moss,<br />
koningin Maxima en andere<br />
beroemdheden. In zijn nieuwste<br />
fotoproject voor het boek<br />
‘Gezien en Gehoord’ brengt hij<br />
slechthorenden en slechtzienden<br />
in beeld. Hij vertelt er ook voor<br />
het eerst zijn eigen verhaal.<br />
Vandaag doe je fotoshoots<br />
in Ibiza en Afrika, maar je<br />
verhaal start in een klein<br />
dorpje.<br />
‘Ik groeide op in Boxtel in<br />
Nederlands Limburg. Ik herinner<br />
me nog goed de dag dat duidelijk<br />
werd dat mijn gehoor niet in<br />
orde was. Ik zat in de keuken<br />
een broodje te smeren. Mijn<br />
moeder keek in de woonkamer<br />
naar het nieuws en was van alles<br />
aan het roepen. Toen ik met<br />
mijn boterham naast haar ging<br />
zitten, vroeg ik wat er scheelde.<br />
Mijn moeder keek mij verbaasd<br />
aan. ‘Hoezo, wat is er? Ik heb<br />
je net alles verteld. Er zijn twee<br />
vliegtuigen in de WTC-torens<br />
gevlogen. Heb je niks gehoord?’<br />
De tv ging uit en we besloten<br />
dat mijn gehoor moest<br />
onderzocht worden.’<br />
Wat was er mis?<br />
‘Ik had ernstig gehoorverlies<br />
in zowel de hoge als de<br />
middentonen. Om niet te veel te<br />
moeten missen van de wereld van<br />
geluid om me heen, gingen we<br />
op zoek naar een oplossing om<br />
beter te horen.’<br />
Waar kwam dit<br />
gehoorverlies vandaan?<br />
‘Dat weet niemand tot nu toe. En<br />
of het erfelijk kon zijn, was ook<br />
onbekend. Toen mijn dochtertje<br />
Skye voor het eerst haar gehoor<br />
moest laten testen, was ik heel<br />
gespannen. De ontlading was<br />
groot toen bleek dat haar gehoor<br />
in orde was.’<br />
‘Vandaag bestaat er een breed<br />
gamma aan hoorapparaten: klein<br />
van formaat, mooi design ...<br />
Dat was niet zo toen ik een tiener<br />
was. Mijn hoorapparaat was zo’n<br />
groot huidkleurig ding. Iets wat je<br />
eerder met ouderen associeert.<br />
Ook al hoorde ik er beter mee,<br />
hip vonden mijn leeftijdsgenoten<br />
het niet. Ik kreeg te maken met<br />
pesten, het werd zo erg dat<br />
mijn prestaties op school<br />
eronder leden.’<br />
Hoe ben je door die<br />
moeilijke periode heen<br />
geraakt?<br />
‘Volgens mijn moeder klaagde ik<br />
niet. Maar het heeft me zo hard<br />
geraakt, dat ik besliste om nooit<br />
‘Ik had ernstig<br />
gehoorverlies in<br />
zowel de hoge als<br />
de middentonen’<br />
meer hoorapparaten te dragen.<br />
Na de middelbare school ging ik<br />
grafische vormgeving studeren<br />
waar we ook fotografielessen<br />
kregen. Het was voor mij<br />
des te bijzonder dat ik de<br />
spiegelreflexcamera, die mijn<br />
vader kocht toen ik geboren<br />
werd, mocht gebruiken<br />
tijdens de lessen. Een mooi en<br />
bijzonder gebaar.’<br />
›››<br />
15
– ondersteund I horen en zien –<br />
›››<br />
‘Toen ik stage mocht doen bij een<br />
videoproductiebedrijf, was een<br />
van de opdrachten foto’s maken<br />
in clubs. Mijn werk beviel die<br />
opdrachtgever zo dat ik er aan de<br />
slag kon. In clubs en op festivals<br />
met mijn camera de mooiste<br />
momenten vastleggen: heerlijk.’<br />
Kon je wel alles volgen,<br />
zonder hoorapparaat?<br />
‘Tijdens mijn grafische studies<br />
lag de nadruk op het visuele. En<br />
in mijn werkomgeving viel het<br />
gewoon niet op. In een club of<br />
op een festival waar de muziek<br />
luid staat, verstaat niemand<br />
elkaar goed. Ik stond veilig<br />
achter mijn camera en begon<br />
te focussen op liplezen, wat me<br />
best lukte. Tijdens de shoots<br />
voor modemerken en andere<br />
bedrijven, was er altijd luide<br />
muziek. Als ik me daarnaast<br />
wat op de vlakte hield bij<br />
gesprekken waarbij er veel<br />
door elkaar gepraat werd,<br />
viel dat niemand op.’<br />
Niet goed horen zorgde<br />
ervoor dat je beter leerde<br />
zien, vertel je in je boek<br />
‘Gezien en Gehoord’.<br />
‘Lichaamstaal, mimiek en intonatie<br />
zeggen heel veel over hoe iemand<br />
zich voelt en wat hij bedoelt.<br />
We denken wel eens dat we<br />
niet zonder woorden kunnen om<br />
mekaar te begrijpen, maar ook<br />
woordeloos kan je heel authentiek<br />
communiceren en verbinding<br />
maken. Mijn dochtertje kan nog<br />
geen zinnen maken, maar ik<br />
begrijp wel wat ze nodig heeft.’<br />
Merk jij dat 80% van<br />
onze communicatie<br />
non-verbaal is?<br />
Mensen zeggen me vaak:<br />
‘Jij begrijpt precies wat ik<br />
bedoel, zonder dat ik het<br />
moet uitleggen’. Als fotograaf<br />
is verbinding maken met de<br />
persoon voor je lens essentieel<br />
om goede foto’s te kunnen<br />
nemen. Als ik die klik kan<br />
creëren met iemand, dan durven<br />
mensen zich helemaal te geven.<br />
Dan krijg je de authenticiteit die<br />
een goede foto nodig heeft.<br />
‘Verbinding<br />
maken met de<br />
persoon voor je<br />
lens is essentieel<br />
voor goede<br />
foto’s’<br />
16
special<br />
zintuigen<br />
horen en zien<br />
Zo kan ik ook de schoonheid<br />
die vanbinnen zit naar buiten<br />
laten komen in een beeld. Want<br />
daar gaat het voor mij om,<br />
schoonheid creëren en impact<br />
genereren met de beelden<br />
die ik maak. Of het nu met<br />
een festivalshot, modefoto of<br />
portret voor een boek is. Zoals<br />
de slechthorenden en -zienden<br />
waar ik foto’s van nam voor<br />
‘Gezien en Gehoord’. Niet goed<br />
kunnen horen heeft van mij een<br />
betere fotograaf gemaakt.’<br />
Welke ontmoeting uit het<br />
boek bleef je het meest bij?<br />
‘Dat was die met Vika, het<br />
dochtertje van topchef Nick Bril.<br />
Vika draagt cochleaire implantaten<br />
om goed te kunnen horen. Het<br />
is prachtig om te weten dat er<br />
tegenwoordig zoveel mogelijk is<br />
met technologie. Zo kan Vika de<br />
wereld van geluiden ervaren en<br />
mag ze gewoon kind zijn. Het<br />
verhaal van Nick als papa kwam<br />
heel erg binnen bij mij, omdat ik<br />
recent zelf vader ben geworden.’<br />
In het boek sta je op de foto<br />
mét hoorapparaat.<br />
‘Dat klopt. Op mijn<br />
zevenentwintigste verhuisde ik<br />
naar een kantoor in Amsterdam.<br />
Daar bleek de akoestiek zo<br />
vreselijk dat ik geen vergadering<br />
kon volgen en werd ik opnieuw<br />
geconfronteerd met het feit<br />
dat ik slecht hoor. Ik probeerde<br />
het probleem te omzeilen met<br />
videocalls. Maar toen ik ook<br />
teams ging aansturen en met<br />
klanten overlegde, lukte dat niet<br />
altijd zo vlotjes.’<br />
Dus zette je toch de stap<br />
naar een hoorapparaat.<br />
‘Een gesprek met fotomodel<br />
Kim Feenstra, die ook een<br />
‘Lichaamstaal,<br />
mimiek en<br />
intonatie zeggen<br />
heel veel over<br />
hoe iemand zich<br />
voelt’<br />
hoorapparaat draagt en daar heel<br />
open over was, overtuigde me.<br />
De audioloog in het hoorcentrum<br />
begreep mijn drempelvrees<br />
goed. Hij gaf me de tijd om<br />
te kiezen en te proberen. De<br />
huidige hoorapparaten zijn<br />
ook veel kleiner, mooier en<br />
hoogtechnologischer dan in<br />
mijn tienerjaren.’<br />
Welk verschil maakt het<br />
nieuwe hoorapparaat in<br />
jouw dagelijks leven?<br />
‘Ik voel me nu veel zekerder en<br />
ben veel directer. Vroeger stelde<br />
ik me soms wat afstandelijk op<br />
in groep, nu kan ik ongeremd<br />
meepraten en -luisteren. En ik<br />
hoor nu ook de teksten bij de<br />
beats. Al liggen mijn jaren als<br />
clubfotograaf wat achter me, ik<br />
hou nog steeds van deep house.’<br />
Heb je nog dromen?<br />
‘Ik droom van nog een boek<br />
én van een expo die de wereld<br />
rondreist vol beelden van mensen<br />
met een beperking. Ik wil hun<br />
kracht en schoonheid tonen.<br />
Ik zie hoe ‘Gezien en Gehoord’<br />
het publieke beeld rond deze<br />
problematiek verandert, hoe het<br />
mensen die zich in de verhalen<br />
herkennen aanmoedigt om<br />
nieuwe stappen te durven zetten.<br />
Ik wil graag iets doen wat nog<br />
meer verschil kan maken.’<br />
Gezien en Gehoord<br />
Nooit eerder was de arbeidskrapte<br />
zo groot. Daarnaast is er een<br />
enorme groep mensen, met een<br />
fysieke of mentale uitdaging, die<br />
geen aansluiting kunnen vinden<br />
met de arbeidsmarkt. Dat is een<br />
gemis. Want werken betekent<br />
meetellen in de samenleving,<br />
sociaal contact hebben en<br />
zorgt ervoor dat je financieel<br />
onafhankelijk kunt zijn. ‘Gezien<br />
en Gehoord’ raakt je door een<br />
unieke combinatie van inspirerende<br />
verhalen en ijzersterke foto’s. Naast<br />
inspiratie geeft dit boek concrete<br />
handvatten en laat het de kansen<br />
zien om op een innovatieve wijze<br />
personeelstekort op te lossen.<br />
Leer en ervaar vanuit learnings en<br />
laat je inspireren door boeiende<br />
verhalen en beelden van o.a. Nick<br />
Bril, Tjarda Struik, Daan de Kort,<br />
Jef Staes, Annelies d’Espallier en<br />
Robin Frings.<br />
Wij mogen vijf exemplaren van dit<br />
boek weggeven. Deelnemen doe<br />
je door voor 31 januari 2024 naar<br />
www.goed.be/wedstrijd-geziengehoord<br />
te surfen.<br />
17
special<br />
zintuigen<br />
ruiken<br />
‘Ik mis de geur<br />
van de zee’<br />
‘Mijn reukzin liep schade op door COVID-19, ik<br />
werd wakker in een andere wereld,’ vertelt prof. dr.<br />
Sofie Claeys (57), kliniekhoofd Keel-Neus-Oor bij<br />
UZ Gent. ‘Koffie smaakte naar niets. Aan zee leek<br />
het alsof ik er niet écht was, maar naar een film<br />
keek met het geluid en het beeld van het strand.’<br />
Vraag aan jongeren wat ze het<br />
liefst kwijt zouden zijn, hun<br />
smartphone of hun reukzin: de<br />
helft kiest toch voor de reukzin. ‘Ik<br />
begrijp die jongeren wel’, zegt ze.<br />
‘Onze neus lijkt niet zo belangrijk,<br />
zolang hij goed werkt.’<br />
Je verloor grotendeels je<br />
reukzin door COVID-19.<br />
Hoe voelde dat?<br />
‘Als een handicap. Ik was één<br />
van mijn zintuigen kwijt – en<br />
de wereld voelt sindsdien niet<br />
meer hetzelfde aan. Ik voel me<br />
vaak gedeconnecteerd. Ik mis<br />
het goede gevoel dat geuren<br />
geven, maar waar we nauwelijks<br />
bij stilstaan in het dagelijks leven.<br />
De geur van koffie in de morgen,<br />
‘We staan te<br />
weinig stil bij<br />
hoe belangrijk<br />
geuren zijn in ons<br />
dagelijks leven’<br />
van de stad als je door een straat<br />
loopt. Vakantie aan zee voelde<br />
alsof ik er niet écht was, want<br />
ik rook de zee niet meer. Heel<br />
bevreemdend is dat. Ik mis nog<br />
steeds dat gevoel van directe<br />
verbinding met de natuur of<br />
met een plek die een geur ons<br />
onbewust schenkt.’<br />
Kan schade aan de reukzin<br />
niet genezen worden?<br />
‘Helaas staan we daar niet ver in:<br />
voor oren zijn er hoorapparaten<br />
en cochleaire implantaten, voor je<br />
ogen brillen, lenzen en allerhande<br />
operaties. Bij reukverlies zijn er<br />
niet veel opties. Ik heb gedaan<br />
wat ik anderen al jaren aanraadde:<br />
reuktraining volgen.’<br />
Hoe werkt dat, reuktraining?<br />
‘Ik rook elke dag aan flesjes met<br />
basisgeuren zoals kruidnagel,<br />
citrus, eucalyptus … Zo leren<br />
mijn hersenen opnieuw om de<br />
informatie die ze doorkrijgen van<br />
mijn nog werkende cellen correct<br />
te associëren met wat ik eet of<br />
drink. Om terug aan eten en<br />
drinken wat plezier te beleven, dien<br />
ik ook wel goed te kunnen zien<br />
wat in mijn bord ligt: iets snacken<br />
voor tv of een diner bij kaarslicht,<br />
dat smaakt niet meer, want dan<br />
zie ik niet goed wat ik eet.’<br />
Zijn er dingen die je niet<br />
meer zo lekker vindt?<br />
‘Alles smaakt anders. Aardbeien<br />
vind ik minder lekker wegens<br />
té zoet. Ik ervaar alleen nog een<br />
overheersend zoete smaak in mijn<br />
mond. De fruitgeur met zijn zure<br />
en frisse aroma’s, die je ruikt als<br />
je aardbeien eet, is weg. Vlees<br />
smaakt nu vet en rokerig in mijn<br />
mond, zonder die heerlijk rijke<br />
bakaroma’s in mijn neus.<br />
Het went met de tijd wel een<br />
beetje en door de reuktraining lukt<br />
het op den duur beter om aroma’s<br />
waar te nemen. Maar als ik kook<br />
en daarna meteen aan tafel ga,<br />
ruik ik niks meer. Mijn reukzin is<br />
al verzadigd geraakt tijdens het<br />
koken. Als ik even vijf minuutjes<br />
iets anders doe en daarna het eten<br />
laten serveren door mijn familie,<br />
helpt dat om beter de geur van<br />
wat ik eet te kunnen waarnemen<br />
en smakelijker te kunnen eten.’<br />
18
– ondersteund I ruiken –<br />
Waarom proeven we niet goed<br />
zonder onze neus?<br />
‘Er zijn vijf basissmaken die we<br />
dankzij de smaakpapillen op onze<br />
tong en ons gehemelte kunnen<br />
waarnemen: zoet, zuur, bitter, zout<br />
en umami voor hartige smaken<br />
zoals in Parmezaanse kaas. Maar het<br />
mozaïek van cellen in onze neus kan<br />
duizenden verschillende geurnoten<br />
waarnemen. Vaak bevat een geur<br />
één dominante geurnoot gemixt<br />
met andere aroma’s. Zo weet je: dat<br />
is vers brood, dat is een koffiekoek.<br />
Ik heb nog een klein aantal goed<br />
functionerende cellen over, maar<br />
de info die mijn hersenen hiervan<br />
doorkrijgen is incompleter en anders<br />
dan vroeger. Daardoor ruikt vers<br />
gemaaid gras vooral naar chloor<br />
voor mij.’<br />
Is niet goed kunnen ruiken<br />
niet gevaarlijk? Je ruikt<br />
bijvoorbeeld niet als het<br />
brandt.<br />
‘Gelukkig zijn daar rookalarmen voor<br />
in de meeste gebouwen. Maar bij<br />
het koken mis je wel alle info die de<br />
geur uit de pan je geeft. En dan laat<br />
je wel makkelijker iets aanbranden als<br />
je niet oplet. Wat nog gevaarlijker is,<br />
is niet meer ruiken of eten bedorven<br />
is of niet. Zo heb ik eens zure melk<br />
bij mijn koffie gedaan op mijn werk in<br />
het UZ Gent, even later had ik diarree.<br />
Ik had niet geroken dat de melk al veel<br />
te lang in de koelkast van onze dienst<br />
stond. Maar omgekeerd geldt ook<br />
dat ik van sterke vieze geuren niet veel<br />
last heb, zoals kots- of urinegeuren in<br />
een steegje na de Gentse Feesten.<br />
Ik neem wel iets vaag onfris waar,<br />
maar dat is het dan ook.’<br />
Tot slot: welke geuren maken<br />
ons het gelukkigst?<br />
‘Universele geuren die je tot rust<br />
brengen of gelukkig maken bestaan<br />
niet. De ene houdt van rozen, de<br />
ander van lavendel. Als een geur<br />
ons een ontspannen gevoel geeft, is<br />
dat niet zozeer door een chemisch<br />
geurstofje op zich, maar omwille<br />
van de herinnering die de geur in<br />
ons emotionele geheugen oproept.<br />
Iedereen heeft zo van die geuren die<br />
een goed gevoel geven, van vers<br />
gemaaid gras tot lavendelvelden.<br />
Ik hou van de geur van de zee en<br />
mis die ook erg, omdat die een<br />
vakantiegevoel bij mij oproept.’<br />
snuiten of spoelen?<br />
‘Snuit je neus niet met een<br />
zakdoek als je last hebt van<br />
snottebellen, want droog<br />
snuiten is minder goed<br />
voor je neusholte’, zegt<br />
prof. dr. Claeys. ‘De natte<br />
slijmlaag in je neus werkt als<br />
verdedigingsmechanisme: fijn<br />
stof blijft erin plakken, net als<br />
bacteriën en virussen zodat<br />
de ziekteverwekkers niet in<br />
je kostbare longen kunnen<br />
terechtkomen. Tegelijkertijd<br />
bevochtigt de slijmlaag de<br />
lucht die we inademen,<br />
zodat onze longen niet<br />
gaan uitdrogen.’<br />
‘Als we verkouden zijn, wordt<br />
er meer slijm aangemaakt<br />
om alle bacteriën en virussen<br />
te kunnen vangen. Dat snot<br />
wordt afgevoerd richting<br />
de keelholte. Ze uit je neus<br />
willen snuiten is niet goed,<br />
je neus wordt er droger van.<br />
En eigenlijk drijf je zo het<br />
snot terug naar voor richting<br />
je neusgaten in plaats van<br />
achterwaarts richting je keel,<br />
waar ze afgevoerd kunnen<br />
worden.’<br />
‘Met fysiologisch water je<br />
neus spoelen, zoals dat bij<br />
baby’s wordt aangeraden,<br />
helpt wel. Een fysiologische<br />
waterspray voor de neus<br />
helpt de slijmen te verdunnen<br />
zodat ze makkelijker afgevoerd<br />
kunnen worden. Het gaat<br />
verstopping in de neus tegen<br />
en houdt het vochtniveau in<br />
de slijmlaag op peil. Daarna<br />
even met een zakdoek je<br />
neus schoonvegen kan<br />
geen kwaad.’<br />
19
advertentie<br />
Ruim 30% van de volwassenen<br />
heeft een hoge bloeddruk<br />
OMRON Connect: Intelligente controle<br />
voor een gezonder hart<br />
Zet kennis om in resultaten<br />
Stel persoonlijke doelen en houd je voortgang bij: met nuttig advies om<br />
inzicht te krijgen in je meetgegevens kun je werken aan je doelen en<br />
zien hoe de positieve stappen die je onderneemt invloed hebben op je<br />
resultaten.<br />
Blijf nieuwsgierig<br />
Verzamel de gegevens uit al je OMRON-apparaten op één plek, volg je<br />
trends over langere tijd en ontdek hoe je levensstijlkeuzes, medicatie en<br />
fysieke activiteit je gezondheid verbeteren.<br />
Deel je metingen op elk gewenst moment<br />
Zet je OMRON connect-gegevens in een handomdraai om in rapporten in<br />
PDF- of CSV-bestanden die je gemakkelijk kunt delen: handig voor je eigen<br />
analyse of om je arts en naasten op de hoogte te houden!<br />
Zinvolle inzichten. Een gezond hart.<br />
Vergelijk je bloeddrukmetingen met referentiewaarden die worden gebruikt<br />
door artsen.<br />
Synchroniseer met Google Fit en Apple Health.<br />
Zie al je voortgang op één plek. Stel in OMRON connect een activiteitsdoel<br />
in en begin je traject naar een gezondere levensstijl.<br />
OMRON M4 Intelli IT<br />
• Intelli Wrap cuff Technologie<br />
• Detectie onregelmatige hartslag<br />
• Detectie lichaamsbeweging<br />
• Geschikt voor 2 gebruikers met 60 geheugenplaatsen<br />
• Compatibel met de OMRON Connect app<br />
Spoor vroegtijdig atriumfibrillatie (AFib) op!<br />
OMRON M7 Intelli IT<br />
• Intelli Wrap cuff Technologie<br />
• Detectie onregelmatige hartslag<br />
• Detectie lichaamsbeweging<br />
• Gemiddelde berekening: 3 opeenvolgende metingen met<br />
interval van 30 seconden voor een realistische indicatie<br />
• Geschikt voor 2 gebruikers met 100 geheugenplaatsen<br />
• Compatibel met de OMRON Connect app<br />
• AFib-indicator – detecteert mogelijke atriale fibrillatie<br />
Relatie tussen AFib en hypertensie 1, 2<br />
In 60 – 80% van de AFib patiënten is er ook sprake van hypertensie.<br />
Personen met hypertensie en AFib hebben een 1,8 tot 2 keer hoger<br />
risico op een beroerte dan personen zonder hypertensie!<br />
Symptomen van AFib<br />
• Hartritmestoornissen<br />
• Hartkloppingen<br />
• Pijn in de borst<br />
• Kortademigheid<br />
• Vermoeidheid<br />
• Duizeligheid of flauwvallen<br />
ECHTER<br />
1 op 2 patiënten voelt geen subjectieve symptomen 3, 4<br />
AFib kan leiden tot 5<br />
• Bloedklonters<br />
• Ischemische beroerte (20% van alle beroertes zijn te wijten aan AFib)<br />
• Hartfalen<br />
• Vroegtijdig overlijden<br />
• Hart-gerelateerde complicaties<br />
Verhoogd risico op symptomen 3, 6<br />
4 à 5 keer meer kans op beroerte<br />
5 keer meer kan op levensbedreigende complicaties<br />
en andere ziekten<br />
1. Howard, Patricia A. “Guidelines for stroke prevention in patients with atrial fibrillation.” Drugs 58.6 (1999): 997-1009.<br />
2. Verdecchia, Paolo, Fabio Angeli, and Gianpaolo Reboldi. “Hypertension and atrial fibrillation: doubts and certainties from basic and clinical studies.” Circulation Research 122.2 (2018): 352-368<br />
3. NHS, Atrial Fibrillation, 2018. Available at https://www.nhs.uk/conditions/atrial-fibrillation/complications/. Last accessed May 2019.<br />
4. Esato M, Chun YH, An Y, et al. Clinical Impact of Asymptomatic Presentation Status in Patients With Paroxysmal and Sustained Atrial Fibrillation: The Fushimi AF Registry. Chest.2017;152(6):1266-1275.<br />
5. Chugh SS, Havmoeller R, Narayanan K, et al. Worldwide epidemiology of atrial fibrillation: a Global Burden of Disease 2010 Study. Circulation. 2014;129:837–84<br />
6. Odutayo A, Wong CX, Hsiao AJ, Hopewell S, Altman DG et al. (2016) Atrial fibrillation and risks of cardiovascular disease, renal disease
– ondersteund I proeven –<br />
eet je brein gezond<br />
Voedzame, smakelijke maaltijden kunnen je levenskwaliteit verhogen<br />
als je te kampen hebt met slikproblemen of smaak- en geurverlies. Het<br />
kookboek ‘Voed je brein’ wil parkinsonpatiënten en hun entourage helpen<br />
om zo gemakkelijk en voedzaam mogelijk te kunnen eten.<br />
special<br />
zintuigen<br />
proeven<br />
‘Het belang van voeding bij<br />
neurologische aandoeningen wordt<br />
onderschat’, vindt kok en culinair<br />
adviseur Yves Meersman. Hij is<br />
zelf al 13 jaar parkinsonpatiënt<br />
en bezieler van het Parki’s Kook<br />
Atelier-concept. ‘Wat je eet,<br />
bepaalt in grote mate de werking<br />
van je hersenen’ legt hij uit. ‘De<br />
juist gekozen ingrediënten kunnen<br />
je brein een boost geven en een<br />
goede werking stimuleren. Ook het<br />
effect van voeding op gezondheid<br />
en het darmmicrobioom (de<br />
hersen-darm-as) is van belang.’<br />
Samen met het multidisciplinair<br />
team van Parki’s Kook Atelier<br />
dat zich bezighoudt met<br />
wetenschappelijk onderzoek<br />
rond voeding, schreef hij er een<br />
kookboek over. De recepten van<br />
‘Voed je brein’ zitten vol met nuttige<br />
stoffen waar je hersenen baat bij<br />
hebben en zijn geschikt voor de<br />
hele familie. Met enkele kleine<br />
aanpassingen kunnen ook mensen<br />
met een neurologische ziekte of<br />
aandoening perfect mee-eten.<br />
smaakboosters<br />
Yves: ‘Parkinsonpatiënten krijgen<br />
vaak te maken met bijvoorbeeld<br />
smaak- en geurverlies of<br />
slikproblemen. Hierdoor kunnen<br />
ze moeilijker eten waardoor er een<br />
kans bestaat op ondervoeding. In<br />
het boek geven we tips mee om<br />
hen weer met volle goesting te laten<br />
eten. Dat kan door bijvoorbeeld<br />
smaakboosters te gebruiken:<br />
marinades op basis van versnipperde<br />
bladkruiden zoals koriander,<br />
basilicum, bieslook … Gestoomde<br />
groenten behouden ook beter hun<br />
smaak en verliezen minder vitamines<br />
tijdens het koken. En een extra<br />
lepeltje olijfolie komt het mond- en<br />
slikgevoel ten goede.’<br />
kauw- en slikniveaus<br />
‘Alle gerechten in ‘Voed je brein’<br />
worden weergegeven met<br />
een consistentieniveau. Dit kan<br />
je koppelen aan de kauw- en<br />
slikniveaus van elke persoon en de<br />
mate waarin het voedsel voor hen<br />
moet verdund of verdikt worden.<br />
Bij elk recept staan aanwijzingen<br />
naargelang de noden van de<br />
patiënten. Zo kan de dikte van de<br />
maaltijd aangepast worden door<br />
het te prakken, te mixen, te zeven ...<br />
Zorg er wel voor dat je elk bereid<br />
component zoals groenten, vlees<br />
of vis apart mixt en ook afzonderlijk<br />
op smaak brengt. Voedingsstoffen<br />
worden zo beter behouden en het<br />
gerecht boet minder aan smaak in.’<br />
voor iedereen<br />
‘Ons boek is niet alleen bedoeld voor<br />
patiënten met een neurologische,<br />
chronische ziekte, maar ook<br />
voor hun ruime entourage. Van<br />
mantelzorgers en verzorgers tot<br />
logopedisten, diëtisten en koks in<br />
grootkeukens, zoals ziekenhuizen en<br />
verzorginstellingen. Alle gerechten<br />
werden vooraf uitgetest in ons<br />
atelier.’<br />
koolvisfilet met<br />
zuiderse ratatouille<br />
voor 4 personen<br />
ingrediënten<br />
800 g koolvisfilet (of ander graatloze vis<br />
in porties van 200 g I 500 g zuiderse<br />
groentemix in blokjes van 2 cm (courgette,<br />
aubergine, ui, rode paprika) I 3 teentjes<br />
knoflook I 2 eetlepels olijfolie I 500 g passata I<br />
10 groene olijven, ontpit en in ringetjes I<br />
zuiderse kruidenmix<br />
bereiding<br />
1. Stoof de groentemix en look aan<br />
in olijfolie in een hoge steelpan.<br />
2. Voeg de zuiderse kruiden toe samen met<br />
de passata en de olijven en roer om.<br />
3. Breng aan de kook.<br />
4. Leg de koolvis op de groententomatensaus<br />
en laat alles garen<br />
op een zacht vuur.<br />
5. Breng op smaak met peper en zout<br />
en eventueel met de Provençaalse<br />
smaakbooster.<br />
Voor aanpassingen naar slik- en<br />
consistentieniveau of meer informatie over<br />
Parki’s surf naar www.parkiskookatelier.be<br />
21
special<br />
zintuigen<br />
voelen<br />
hoe je breit,<br />
zegt wie je bent<br />
Steken laten vallen en ze weer oprapen. Dat gebeurt wel eens als je breit, maar<br />
dat is ook het leven. Veerle De Niel (53), coauteur van het boek ‘De woldoeners,<br />
steek per steek naar een mindful brein’, gelooft dat handwerk ons hoofd helpt.<br />
‘Het verlaagt je hartritme en werkt een beetje zoals mindfulness.’<br />
In Pand Zestien in Sint-Niklaas<br />
word je verwelkomd door<br />
het getik van breinaalden, de<br />
geur van koffie en de glimlach<br />
van Veerle De Niel. Veerle is<br />
interieurvormgever, bezieler<br />
van wolwinkel/breicafé Pand<br />
Zestien én schreef samen<br />
met Griet Van Beveren ‘De<br />
woldoeners’. Een boek vol<br />
verhalen over hoe handwerk ons<br />
hoofd helpt en mensen verbindt.<br />
Waar komt jouw liefde<br />
voor breien vandaan?<br />
‘Mijn mama was naaister van<br />
beroep. Ze had gouden handen:<br />
kantklossen, zelf met glas<br />
Tiffany-lampen maken, kleren en<br />
sjaals voor ons naaien en breien.<br />
Als kind mocht ik haar helpen<br />
om bijvoorbeeld manchetten aan<br />
de mouwen te stikken.’<br />
22
– ondersteund I voelen –<br />
Van breicafé tot je boek ‘De<br />
woldoeners’: wat drijft jou?<br />
‘Ik wil die liefde voor handwerk<br />
die in mijn bloed zit graag delen<br />
met anderen: dat doe ik in Pand<br />
Zestien tijdens de breicafés met<br />
mensen uit de buurt. Mijn deur<br />
staat ook open voor ateliers en<br />
activiteiten voor groepen met een<br />
psychische kwetsbaarheid. Met<br />
wol werken heeft voor iedereen<br />
een weldoend effect.’<br />
‘Bij handwerk gaat het voor mij<br />
niet alleen om het eindproduct,<br />
het gaat vooral om het proces. Het<br />
verhaal van hoe die mooie sjaal er is<br />
gekomen. Het samen met anderen<br />
breien en haken en de verhalen die<br />
daarbij bovenkomen. Die hebben<br />
we verzameld in ons boek.’<br />
Psychiater Dirk De Wachter<br />
noemt breien een vorm van<br />
zenboeddhisme. Kom jij ook<br />
tot rust als je breit?<br />
‘Mindfulness of yoga werkt niet<br />
zo goed voor mij om tot rust te<br />
komen. Ik krijg wel ruimte in mijn<br />
hoofd als ik brei: dan ontstaan<br />
mijn beste ideeën. Volgens<br />
Dirk De Wachter (psychiater en<br />
psychotherapeut), die meewerkte<br />
aan ons boek, schuilt de werkelijke<br />
kracht van breien voor mentaal<br />
welzijn in het bezig zijn in het<br />
moment zelf. Het repetitieve<br />
tikken van de naalden lijkt op een<br />
kalmerend mantra en zorgt ervoor<br />
dat we focussen op één ding’.<br />
‘Ik krijg ruimte in<br />
mijn hoofd als ik<br />
brei: dan ontstaan<br />
mijn beste ideeën’<br />
Hoe langer je breit,<br />
hoe rustiger je wordt.<br />
‘Neuroloog Steven Laureys -<br />
bekend van het tv-programma<br />
‘Topdokters’ - haalt ook aan dat<br />
breien de hartslag met gemiddeld<br />
elf slagen per minuut verlaagt en<br />
de bloeddruk doet dalen. Het is niet<br />
voor niets dat olympisch kampioen<br />
schoonspringen Tom Daly aan breien<br />
doet. Ook Michelle Obama breit:<br />
‘Ik zat diep in de put toen ik mijn<br />
breinaalden oppakte’, schreef ze<br />
in haar biografie. ‘Breien hielp. Iets<br />
leren, iets maken, het rustige ritme<br />
van de tikkende naalden ...’<br />
Hoe iemand handwerkt,<br />
vertelt jou veel over hoe iemand<br />
in het leven staat.<br />
‘Toon me hoe je breit, en ik zeg je<br />
wie je bent … dat klopt wel. Als de<br />
ene persoon een steek laat vallen,<br />
zegt die: ‘dat is mijn handtekening’<br />
en breit vrolijk verder. De ander trekt<br />
alles uit elkaar – tot nul als het moet<br />
– tot alles weer perfect volgens het<br />
patroon is. En nog een ander breit<br />
zonder patroon of zet zonder meer<br />
spontane schilderijen van wol in elkaar.<br />
Van perfectionist tot levenskunstenaar,<br />
je breit zoals je bent …’<br />
Meer wol en<br />
verhalen?<br />
Pand Zestien,<br />
Dr. Verdurmenstraat 16,<br />
Sint-Niklaas,<br />
www.pandzestien.be<br />
De woldoeners, steek per<br />
steek naar een mindful<br />
brein. Griet Van Beveren en<br />
Veerle De Niel.<br />
23
– ondersteund I zintuigen –<br />
eerste hulp<br />
bij overprikkeling<br />
We leven in een drukke wereld.<br />
Hierdoor krijgen veel mensen<br />
meer prikkels binnen dan hun<br />
brein kan verwerken. Hoe kan<br />
je beter naar je lichaam leren<br />
luisteren en met je overprikkeling<br />
aan de slag gaan?<br />
Wat is overprikkeling?<br />
Prikkels zijn de stukjes informatie<br />
die je via je zintuigen (zien,<br />
horen, ruiken, voelen en proeven)<br />
binnen krijgt. Hier horen ook pijn,<br />
gedachten, gevoelens en emoties<br />
bij. Over het algemeen worden<br />
deze prikkels door jouw brein<br />
verwerkt zonder dat je het in<br />
de gaten hebt. Ze selecteren de<br />
informatie die belangrijk is eruit<br />
en filteren overbodige prikkels<br />
weg. Wanneer je overprikkeld<br />
raakt, worden al die impulsen<br />
niet meer goed verwerkt. Je kan<br />
dan veel meer prikkels ervaren<br />
dan normaal of het kan je meer<br />
moeite kosten om ze een plaats<br />
te geven.<br />
Dit kan verschillende oorzaken<br />
hebben. Bijvoorbeeld doordat<br />
jouw hersenen de prikkels die<br />
je binnen krijgt niet goed filtert,<br />
waardoor je te veel prikkels<br />
ontvangt of dat je brein geen<br />
onderscheid (meer) maakt tussen<br />
hoofd- en bijzaken.<br />
24
Wat zijn de symptomen van<br />
overprikkeling?<br />
Je kan moeilijk zien of iemand<br />
last heeft van overprikkeling. De<br />
gevoeligheid voor prikkels en hoe<br />
je daarmee omgaat, is bij iedereen<br />
verschillend. Overprikkeling kan<br />
wel leiden tot fysieke en mentale<br />
klachten. Maar als je daar eenmaal<br />
last van hebt, heb je al een grens<br />
overgestoken.<br />
Symptomen die veel vermeld<br />
worden bij overprikkelde<br />
personen zijn:<br />
Het gevoel hebben dat je alleen<br />
maar aan het overleven bent<br />
of dat je continu aan staat. Dit<br />
gaat vaak gepaard met snel<br />
boos of verdrietig worden.<br />
Het idee hebben dat je niet<br />
kunt ontsnappen aan de drukte<br />
in je leven en niet alles kunt<br />
doen wat je zou willen. Ook net<br />
dat teveel aan stress ervaren.<br />
Meer aandacht aan jezelf willen<br />
besteden, maar er de ruimte<br />
niet voor kunnen vinden.<br />
Wat zijn de gevolgen van<br />
overprikkeling?<br />
Wanneer je lang overprikkeld<br />
bent, kan dat in de eerste plaats<br />
fysieke gevolgen veroorzaken<br />
zoals hoofdpijn, verhoogde<br />
hartslag of concentratie- en<br />
evenwichtsproblemen.<br />
Ook kan je je sneller geïrriteerd,<br />
verdrietig of onrustig voelen.<br />
Wanneer dit lange tijd<br />
doorgaat zal de productie van<br />
stresshormonen blijven toenemen<br />
wat kan leiden tot klachten als<br />
slapeloosheid, depressie, maag-,<br />
darm-, en hartklachten. Wacht<br />
zeker niet tot je in deze fase bent<br />
om stappen te ondernemen.<br />
tips bij overprikkeling<br />
1. praat erover<br />
Breng je omgeving op de hoogte en bespreek hoe jij je voelt. Voor<br />
mensen die geen last hebben van overprikkeling is het moeilijk om het<br />
zich voor te stellen. Wanneer je dit uitlegt kunnen zij hier ook rekening<br />
mee houden. Jouw huisarts kan je bovendien op weg helpen om op<br />
een betere manier om te gaan met je overprikkeling.<br />
2. leer omgaan met (tijds)druk<br />
Het dagelijkse leven gaat helaas voort. En soms heb jij misschien net<br />
iets meer tijd nodig. Leer omgaan met deze druk en plan voldoende tijd<br />
in om te recupereren. Zo kan je een bijkomdagje plannen na een drukke<br />
dag of een prikkelarme omgeving opzoeken. Voor velen brengt de<br />
natuur soelaas, maar doe vooral waar jij je prettig bij voelt.<br />
3. zoek rust op<br />
Probeer sowieso van je huis een prikkelarme omgeving te maken. Zo<br />
kan je thuis in ieder geval tot rust komen. Maar ook de bibliotheek<br />
of een kerk kunnen goede plekjes zijn om weer op adem te komen.<br />
Tijdens drukke momenten met veel prikkels kan een ruisonderdrukkende<br />
koptelefoon helpen. Of plan die drukke momenten zo in zodat je je<br />
nadien even kan afzonderen.<br />
4. ken je eigen valkuilen en beperkingen<br />
Zelfkennis doet wonderen. Weten wat jouw triggers zijn en waar je rustig<br />
van wordt zal je helpen om de prikkels beter te kunnen plaatsen. Probeer<br />
de signalen van overprikkeling te herkennen zodat je tijdig kan ingrijpen.<br />
Zo kan het beperken van schermtijd je helpen. Neem bijvoorbeeld niet<br />
direct je smartphone wanneer je ’s ochtends wakker wordt, maar probeer<br />
een halfuurtje te wachten. Leg ook ’s avonds je telefoon wat sneller weg.<br />
5. doe wat jij belangrijk vindt<br />
Iedereen heeft energiegevers en -nemers in zijn leven. Wanneer je<br />
deze goed kent, kan je hier rekening mee houden. Kies de dingen die<br />
voor jou belangrijk zijn en neem daar voldoende tijd voor. Daarnaast kan<br />
je niet buiten bepaalde verplichtingen zoals werk of school, maar door<br />
deze factoren te benoemen kan je ze beter in evenwicht houden.<br />
25
advertentie<br />
iso-Betadine ® voorkomt en behandelt huidinfecties<br />
Meer info op www.iso-betadine.be<br />
ISOB-2022-0021_N - Date of creation 02/<strong>2023</strong><br />
iso-Betadine ®<br />
EEN INFECTIE<br />
IS ZO GEBEURD<br />
Zonder voorschrift beschikbaar in de apotheek. iso-Betadine ® Dermicum 10% en iso-Betadine ® Gel 10% zijn geneesmiddelen op basis van polyvidonjodium.<br />
Niet gebruiken bij kinderen jonger dan 30 maanden. Niet gebruiken bij kinderen tussen 30 maanden en 5 jaar oud zonder geneeskundig advies. Mag tijdens de<br />
zwangerschap en borstvoeding niet gebruikt worden zonder geneeskundig advies. Geen langdurig gebruik zonder geneeskundig advies. De bijsluiter aandachtig<br />
lezen. Vraag raad aan uw apotheker of arts. Houder van de vergunning voor het in de handel brengen: Mylan EPD bv (een onderneming van de groep Viatris).<br />
<strong>2023</strong>-02_IB Yellow 120x195-landscape.indd 1 06/02/<strong>2023</strong> 08:58<br />
Controleer uw<br />
TV-omgeving<br />
Verbinding<br />
mogelijk via<br />
Bluetooth<br />
Geavanceerde<br />
spraakhelderheid<br />
Langdurig<br />
draagcomfort<br />
Gepersonaliseerde<br />
ervaring<br />
Aansluiten<br />
op elke TV*<br />
of mobiel<br />
apparaat<br />
TVS 200<br />
TV zal nooit meer<br />
hetzelfde zijn.<br />
Ervaar TV als<br />
nooit tevoren.<br />
Hoor elke dialoog<br />
Met de Spraakhelderheidstechnologie van<br />
Sennheiser begrijpt u opnieuw moeiteloos wat<br />
er op televisie gezegd wordt.<br />
Geniet van duidelijke en gemakkelijk te volgen<br />
dialogen, zonder het volume te verhogen.<br />
Zelfs wanneer het geluid wordt vervormd door<br />
achtergrondlawaai of gemompel van acteurs.<br />
*Op voorwaarde dat de TV een optische<br />
of analoge audio-uitgang heeft.<br />
Ontdek bij uw audioloog <strong>Goed</strong> audioloog volgende volgende Sennheiser Sennheiser<br />
producten met 10% korting:<br />
• TVS TVS 200 200<br />
• ConC ConC 400 400<br />
• Set Set 860 860<br />
• Set Set 880 880
– geïnformeerd I de kleine lettertjes –<br />
uitgelegd: de<br />
sandwichgeneratie<br />
Misschien heb je al wel gehoord van de<br />
sandwichgeneratie. Geen nieuwe term, maar wel<br />
actueler dan ooit nu het aantal mensen dat er<br />
deel van uitmaakt groter is dan ooit tevoren.<br />
dubbele zorgtaak<br />
Met de sandwichgeneratie bedoelen we mensen die op hetzelfde<br />
moment in hun leven zowel voor een jongere als oudere (generatie)<br />
zorgen. De grootste groep is tussen de 40 en 65 jaar oud en<br />
speelt eigenlijk een dubbele ouderrol. Deze generatie heeft vaak<br />
nog opgroeiende kinderen in huis die heel wat aandacht en zorg<br />
nodig hebben. Tegelijk worden ook hun ouders ouder en meer<br />
hulpbehoevend. Bovendien wordt er steeds meer beroep gedaan<br />
op familie om de zorg voor de oudere generatie op te nemen. De<br />
sandwichgeneratie staat eigenlijk in een soort spreidstand tussen de<br />
zorg voor jong én oud.<br />
constant paraat<br />
De huidige generatie die zich geconfronteerd ziet met zorgvragen<br />
van kinderen én ouders moet die vragen en taken combineren met<br />
een drukke job. Het totaalplaatje is zowel tijd- als energierovend<br />
waardoor de balans soms zoek raakt.<br />
De zorg voor je ouders kan je zelf opnemen, maar vraagt veel tijd<br />
en inspanning. Anderzijds gaat het uitbesteden van deze taken<br />
gepaard met flink wat administratie en hoge kosten. En wanneer<br />
ook je jonge kinderen extra noden hebben, door bijvoorbeeld een<br />
aandoening of handicap, is die zorg extra belastend. Door de fysieke<br />
en financiële impact van de zorg blijft het zoeken naar evenwicht<br />
voor 'sandwichers' die zorgen voor de generatie voor en na hen..<br />
Plots geconfronteerd met mantelzorg? Lees waar je recht<br />
op hebt via www.goed.be/mantelzorg<br />
cijfers<br />
810.851<br />
50-plussers<br />
en<br />
237.535<br />
60-plussers<br />
hebben nog een ouder of beide<br />
ouders in leven en dragen mee zorg<br />
voor (klein)kinderen. Meer dan 1<br />
miljoen 50- en 60-plussers zitten<br />
dus in de sandwichgeneratie.<br />
bron: www.vlaamse-ouderenraad.be<br />
27
advertentie<br />
Kinespir® Forte Gel<br />
lokale symptomatische<br />
behandeling van<br />
pijn<br />
DIOSMIN<br />
Last van<br />
zware benen?<br />
Diosmin EG<br />
verlicht uw symptomen<br />
Diosmin EG is een geneesmiddel op basis van diosmine, gemicroniseerd. Dit<br />
geneesmiddel mag gebruikt worden na de diagnose door een arts. Geen gebruik<br />
bij kinderen en adolescenten jonger dan 18 jaar, tijdens de zwangerschap en de<br />
borstvoeding. Geen gebruik langer dan 8 weken bij chronische veneuze ziekte<br />
van de benen zonder geneeskundig advies. Lees aandachtig de bijsluiter en<br />
vraag raad aan uw arts of apotheker. Vergunninghouder: EG nv 05/<strong>2023</strong><br />
KINESPIR ® FORTE 20 MG/G GEL is een geneesmiddel voor cutaan gebruik op basis van<br />
natriumdiclofenac dat wordt gebruikt bij de lokale symptomatische behandeling van pijn<br />
bij acute verrekkingen, verstuikingen of kneuzingen na een stomp trauma bij volwassenen<br />
en adolescenten van 14 jaar en ouder. Niet gebruiken bij kinderen jonger dan 14 jaar, op<br />
een beschadigde huid, in geval van overgevoeligheid aan diclofenac, acetylsalicylzuur of<br />
niet-steroïdale anti-inflammatoire middelen of tijdens de zwangerschap. Lees aandachtig de<br />
bijsluiter. Geen gebruik langer dan 3-5 dagen zonder geneeskundig advies. Vraag raad aan<br />
uw apotheker. Teva BV, Swensweg 5, 2031 GA Haarlem, Nederland.<br />
BE-ARPHA-GX-0037-06-<strong>2023</strong><br />
Verlies van volume?<br />
Dunner wordend haar?<br />
<strong>2023</strong>-04-diosmin-banners-zware benen-GOED.indd 1 14/09/<strong>2023</strong> 10:24<br />
Keelpijn?<br />
De doeltreffende<br />
behandeling<br />
tegen haaruitval<br />
Dubbele<br />
werking!<br />
Verlicht snel!<br />
Alopexy 2% oplossing voor cutaan gebruik is aangewezen bij<br />
haaruitval (androgenetische alopecie) bij volwassen mannen en<br />
vrouwen. Dit is een geneesmiddel, geen langdurig gebruik zonder<br />
medisch advies.Lees aandachtig de bijsluiter en vraag raad<br />
aan uw arts of apotheker. Pierre Fabre Benelux, Henri-Joseph<br />
Genessestraat 1, 1070 Anderlecht.<br />
20220551 - 12/2022<br />
Collutabs Honing- en Citroensmaak 2 mg / 0,6 mg / 1,2 mg Zuigtabletten is een geneesmiddel.<br />
Vraag raad aan uw apotheker. Mag niet toegediend worden aan kinderen jonger dan 12 jaar. Niet<br />
geschikt voor zwangere vrouwen. Lees aandachtig de bijsluiter. Niet langer dan 5 dagen gebruiken<br />
zonder geneeskundig advies. Buiten het bereik van kinderen houden. Vergunninghouder: Vemedia<br />
Manufacturing BV. ©2020 Vemedia Consumer Health.<br />
2021_03_COL_016<br />
02760_190922_VEMEDIA_COLLUTABS_Adv_150x210mm_NL_01.indd 1 19/09/22 12:21
dossier comfort in huis<br />
een veilige thuis<br />
met handige hulpjes<br />
30 32 35<br />
36<br />
de zalige zorg van<br />
een duobed: Jeanne<br />
en Luc slapen nog<br />
steeds samen<br />
de opmars van<br />
de mobiele zorgwoning:<br />
je eigen huis<br />
dicht bij je familie<br />
in de kijker:<br />
handige hulp middelen<br />
voor verminderde<br />
mobiliteit<br />
5 tips om je huis<br />
veilig en comfortabel<br />
te maken<br />
29
– ondersteund I dossier comfort in huis –<br />
de zalige zorg<br />
van een duobed<br />
30
Zeventigers Jeanne en Luc voelen<br />
zich gelukkig in hun appartement<br />
in Koksijde. Met de juiste<br />
hulpmiddelen kunnen ze thuis<br />
blijven wonen én samen blijven<br />
slapen. Hun verstelbare duozorgbed<br />
combineert zorg met comfort.<br />
Wanneer we aanbellen bij<br />
Jeanne Staelens (78) en Luc Esprit<br />
(79), vieren ze net hun 58ste<br />
huwelijksverjaardag. Al die tijd<br />
hebben ze lief en leed gedeeld,<br />
goede en kwade dagen. Samen<br />
hebben ze verre reizen gemaakt,<br />
vooral naar de Verenigde Staten.<br />
De souvenirs die her en der in<br />
hun appartement in Koksijde<br />
prijken, herinneren hen daar<br />
dagelijks aan.<br />
rustig aan doen<br />
Maar het koppel heeft<br />
ook hun portie medische<br />
problemen gekend. Jeanne<br />
moest haar loopbaan als<br />
opvoeder stopzetten toen ze<br />
op jonge leeftijd de bloedziekte<br />
hemochromatose kreeg en<br />
regelmatige behandeling nodig<br />
had. Later kreeg ze te maken<br />
met zware rugproblemen en<br />
osteoporose. Schrijnwerker Luc<br />
volgde een onderwijsopleiding<br />
om vaker bij zijn vrouw te zijn,<br />
en bouwde een fraaie carrière<br />
uit als leraar houtbewerking.<br />
Intussen is hij al even met<br />
pensioen. Maar Luc moet het<br />
ook rustig aan doen sinds hij<br />
na een lichte trombose viel en<br />
een ruggenwervel brak.<br />
thuiswonen met hulp<br />
Jeanne en Luc laten zich door die<br />
fysieke problemen echter niet uit<br />
‘We hebben<br />
nog nooit apart<br />
geslapen’<br />
het lood slaan. Ze wonen intussen<br />
al 33 jaar in hun appartement, en<br />
doen er alles aan om daar nog<br />
zo lang mogelijk te blijven. ‘Elke<br />
dag wordt er een maaltijd aan<br />
huis geleverd, wekelijks komt een<br />
poetsman langs en we krijgen ook<br />
hulp in het huishouden’, vertelt<br />
Jeanne. ‘We hebben nog geen zin<br />
om naar een rusthuis te gaan.’<br />
Om hun wooncomfort te<br />
vergroten, haalden ze allerlei<br />
hulpmiddelen in huis. Het toilet<br />
heeft een verhoogde bril, zodat<br />
ze niet zo laag zitten. In de<br />
woonkamer staat een hometrainer<br />
om in beweging te blijven.<br />
Al geeft Luc toe dat hij er te<br />
weinig gebruik van maakt. In de<br />
badkamer doen ze een beroep op<br />
een badlift, die helpt hen vlot in<br />
en uit hun bad te geraken. Aan de<br />
muur zijn ook twee wandbeugels<br />
bevestigd waaraan ze zich kunnen<br />
vasthouden.<br />
duozorgbed<br />
Hun meest recente investering<br />
staat in de slaapkamer: het<br />
duozorgbed. Dat is een huiselijk<br />
ogend duozorgbed dat je ook uit<br />
elkaar kan schuiven. ‘We hebben<br />
het ongeveer een jaar geleden<br />
gekocht’, legt Jeanne uit. ‘Luc wou<br />
eigenlijk geen nieuw bed, maar<br />
voor mij was het duidelijk dat er<br />
iets moest veranderen, want Luc<br />
kreeg steeds meer moeite met<br />
opstaan. Het nieuwe bed is een pak<br />
comfortabeler en heeft een goede,<br />
stevige matras.’ De standaardlengte<br />
van het partnerbed is 2 meter,<br />
maar kan naar wens aangepast<br />
worden tot 2,20 meter. Ook is<br />
het moduleerbaar, het hoofd- en<br />
voetpaneel kunnen bijvoorbeeld<br />
omgewisseld worden. Lucs lakens<br />
gleden soms uit bed, maar met de<br />
hoofdplank aan het voeteneinde was<br />
dat probleem meteen opgelost.<br />
samen slapen<br />
Het bed beschikt niet alleen over<br />
een comfortabele matras, maar<br />
ook over een hoog-laagfunctie.<br />
De lattenbodem is gemakkelijk<br />
verstelbaar. Bij Luc staat die aan het<br />
hoofdeinde een beetje omhoog om<br />
zijn bloedtoevoer te bevorderen.<br />
Luc heeft ook rusteloze benen en<br />
slaapapneu, daarom beweegt hij veel<br />
in zijn slaap. Maar ook dat is geen<br />
probleem, het bed beschikt over<br />
verstelbare zijspondes die voorkomen<br />
dat hij uit bed valt. Het grootste<br />
voordeel van het duozorgbed is dat ze<br />
ook ’s nachts bij elkaar kunnen blijven.<br />
‘We hebben nog nooit apart geslapen<br />
en hoeven dat nog niet op te geven’,<br />
besluit Luc.<br />
31
32<br />
dichtbij en<br />
toch zelfstandig<br />
de voordelen van een mobiele zorgwoning
– ondersteund I dossier comfort thuis –<br />
Wat doe je als je het moeilijker krijgt om voor jezelf te<br />
zorgen? Zijn woonzorgcentra de enige optie voor een<br />
hulpbehoevende vader of moeder? Niet noodzakelijk.<br />
De laatste jaren is een alternatieve oplossing in opmars:<br />
de mobiele zorgwoning, een kleine woning die je in de tuin<br />
installeert. Een eigen huis, dicht bij je familie.<br />
De familie Buffel uit<br />
Nederokkerzeel zal zich<br />
kerstavond 2021 nog lang<br />
herinneren. Die dag kreeg<br />
grootvader Ely, toen 77 jaar oud,<br />
een zware hersenbloeding. De<br />
rechterkant van zijn lichaam raakte<br />
verlamd en plots was hij aan een<br />
rolstoel gekluisterd. Omdat het<br />
huis van zijn dochter Freya niet<br />
aangepast was om hem onder<br />
te brengen, moesten ze op zoek<br />
naar een andere oplossing. Een<br />
woonzorgcentrum was sowieso<br />
uitgesloten, om verschillende<br />
redenen. ‘We zijn een familie<br />
van zorgverstrekkers’, zegt Freya.<br />
‘Papa is van opleiding verpleger<br />
en was zijn hele leven directeur<br />
van rusthuizen. Ik werk zelf als<br />
verpleegkundige in een rusthuis,<br />
en ook mijn dochter Kyara is nu<br />
aan de slag in die sector. Ik weet<br />
hoe duur rusthuizen zijn. Ook is<br />
het steeds moeilijker om geschikt<br />
zorgpersoneel te vinden. Los<br />
daarvan zie ik het ook gewoon<br />
als mijn plicht om voor papa te<br />
zorgen. Tenslotte heeft hij dat ook<br />
voor mij gedaan.’<br />
Dus onderzocht de familie<br />
andere opties. Eerst dachten ze<br />
aan verhuizen, maar toen ze na<br />
30 huisbezoeken nog steeds geen<br />
woning hadden gevonden die<br />
aan alle voorwaarden voldeed,<br />
gaven ze die zoektocht op.<br />
‘Vervolgens hebben we een<br />
aanvraag ingediend om ons eigen<br />
huis uit te bouwen’, vertelt Freya.<br />
‘We kregen ook een vergunning,<br />
maar het bestek van de architect<br />
bleek finaal de helft duurder dan<br />
hij oorspronkelijk had gezegd.<br />
Bovendien moesten we die extra<br />
ruimte aangeven als zorgwoning,<br />
wat betekende dat we er later<br />
niets anders mee zouden kunnen<br />
doen. En het zou nog anderhalf<br />
jaar duren voor papa erin kon.’<br />
‘Omdat het<br />
huis van zijn<br />
dochter Freya niet<br />
aangepast was<br />
om Ely onder te<br />
brengen, moesten<br />
ze op zoek naar een<br />
andere oplossing.’<br />
33
– ondersteund I dossier comfort thuis –<br />
gezellig huisje<br />
Uiteindelijk kwam kleindochter<br />
Kyara op de proppen met het<br />
idee van een mobiele zorgwoning.<br />
Freya kende het bedrijf<br />
Novulo uit Ardooie al omdat<br />
het units had geleverd in het<br />
woonzorgcentrum waar ze werkt.<br />
Een vertegenwoordiger kwam de<br />
nodige uitleg verschaffen en het<br />
gezin hakte de knoop door. Sinds<br />
17 juli woont Ely dus in de tuin van<br />
zijn dochter, in een ruime mobiele<br />
zorgwoning van 50 vierkante meter<br />
‘Ik woon dicht<br />
bij mijn familie<br />
en kan bij hen<br />
gaan eten.<br />
Maar ik behoud<br />
ook mijn<br />
privéleven’<br />
wat energie. Hij moet kunnen<br />
zitten en af en toe wat stappen,<br />
zonder de last om te koken en te<br />
poetsen. Dan is het concept van<br />
een woonunit super. Als ik kijk<br />
naar wie ik in het rusthuis op de<br />
afdeling heb, dan zou dit voor de<br />
helft van die mensen geschikt zijn.<br />
Ik kan het absoluut aanraden. Al<br />
moet je er natuurlijk wel de plaats<br />
voor hebben en rekening mee<br />
houden dat je op dat moment<br />
mantelzorger wordt.’<br />
populair concept<br />
De installatie viel ook goed mee.<br />
De aansluitingen leggen voor<br />
water, elektriciteit en riolering, de<br />
steunpalen heien (de unit heeft<br />
geen fundering nodig) en de<br />
woonunit neerzetten,<br />
alles verliep vrij vlot. Novulo<br />
begeleidde bovendien ook de<br />
juridische kant, het hele proces van<br />
aanvragen en vergunningen.<br />
Een unit plaatsen kan tenslotte<br />
niet altijd en overal. De vergunning<br />
geldt voor drie jaar, met een<br />
eventuele verlenging voor nog<br />
eens dezelfde periode. Freya is<br />
er echter van overtuigd dat Ely<br />
er ook daarna nog zal kunnen<br />
wonen. ‘Dit concept wordt<br />
steeds populairder’, merkt ze op.<br />
‘We hopen dat de overheid de<br />
wetgeving de eerstvolgende jaren<br />
zal versoepelen.’<br />
De eerste die daar blij mee zal zijn,<br />
is Ely. ‘Ik heb meer dan 40 jaar<br />
in een grote villa gewoond’, vat<br />
hij het samen. ‘Nu woon ik veel<br />
kleiner, maar ik zit hier veel liever.<br />
Alles en iedereen is dicht bij mij.<br />
Meer moet ik niet hebben.’<br />
met zithoek, eettafel, keukentje,<br />
badkamer (met verstelbaar<br />
toilet, lavabo en douchestoel) en<br />
slaapkamer. ‘Ik zit hier gezellig’,<br />
glundert hij. ‘Ik ben dicht bij mijn<br />
familie en kan elke avond bij hen<br />
gaan eten. Maar ik heb toch<br />
ook mijn privé. Mijn dochter en<br />
kleinkinderen komen geregeld op<br />
bezoek. Of ik speel wat in de tuin<br />
met Mieleke, mijn hond.’<br />
Ely heeft intussen geen rolstoel<br />
meer nodig en kan zijn arm weer<br />
vrij bewegen, maar zijn been en<br />
zijn kortetermijngeheugen willen<br />
niet altijd mee. Schaken kan hij<br />
nog, al beseft hij dat zijn dagen<br />
als grootmeester achter de rug<br />
liggen. ‘Papa heeft zorg nodig’,<br />
bevestigt Freya. ‘Hij kan zich zelf<br />
wassen maar het kost hem heel<br />
Lijkt de zorgwoning een gepaste oplossing voor jouw situatie?<br />
Onze woningadviseurs geven je graag meer informatie.<br />
Maak een afspraak via www.goed.be/mobiele-zorgwoning<br />
of 03 205 69 29<br />
34
– ondersteund I dossier comfort in huis –<br />
handige helpers<br />
Heb je thuis wat extra hulp nodig? Een beetje ondersteuning om het net iets<br />
comfortabeler te maken? Geen probleem, met het juiste advies en een paar<br />
hulpmiddelen is jouw huis helemaal goedgekeurd.<br />
1. Zenso e-lift zetel<br />
Deze splinternieuwe zetel ondersteunt de<br />
gebruiker optimaal bij elke beweging. Ga van<br />
een zittende naar een volledig rechtopstaande<br />
positie (en omgekeerd) in alle veiligheid. De<br />
zetel kan zowel manueel als met geïntegreerde<br />
bediening gekozen worden. Het centraal<br />
geremde onderstel heeft een automatische<br />
remactivatiesysteem. De ideale combinatie van<br />
ergonomie, functionaliteit en design.<br />
2. partnerzorgbed<br />
Dit huiselijke zorgbed biedt alle comfort aan de gebruiker<br />
en de zorgverlener. In de verlaagde positie van 26 cm<br />
beschermt het de gebruiker tegen valpartijen, op de<br />
hoogste stand van 80 cm is het aangenaam werken voor<br />
de zorgverlener. Met verstelmogelijkheden in de hoogte,<br />
aan rug en benen, anti-Trendelenburg met zitfunctie en<br />
3-stopfunctie.<br />
3. indoor rollator Let’s go<br />
De Let’s Go Indoor rollator van TrustCare is smal<br />
en wendbaar. Dit maakt hem ideaal voor gebruik<br />
binnenshuis. Hij heeft een afneembaar dienblad<br />
waarop je bijvoorbeeld een bord of kop koffie kan<br />
plaatsen om mee te nemen. Deze rollator is ook licht,<br />
heeft hij geen uitstekende delen en is gemakkelijk<br />
te hanteren. Hierdoor kan hij ook in kleinere ruimten<br />
worden gebruikt, waaronder het toilet en de<br />
badkamer. Tot slot zijn de achterwielen voorzien van<br />
remmen die je met één hand kan bedienen.<br />
Ontdek onze<br />
hulpmiddelen<br />
die jouw leven<br />
comfortabeler<br />
maken op<br />
www.goed.be/<br />
comfortabel-wonen<br />
35
– ondersteund I dossier comfort thuis –<br />
tips voor een veilig<br />
en comfortabel huis<br />
Waar kan je beter wonen dan thuis? Voor een veilig,<br />
geriefelijk huis is niet eens zoveel nodig. Ons team<br />
komt met plezier langs voor advies. Intussen geeft<br />
specialiste Mieke alvast enkele tips.<br />
1<br />
durf hulp te vragen<br />
De belangrijkste tip volgens Mieke: durf te zeggen dat je het<br />
wat moeilijker krijgt. Het is normaal dat het leven lastiger gaat<br />
met ouder worden. Hulp vragen is geen schande. Integendeel,<br />
het kan ervoor zorgen dat je langer thuis kan blijven wonen.<br />
‘Als we op huisbezoek gaan, merk ik vaak dat we beter<br />
vroeger waren langskomen’, zegt Mieke. ‘Hoe sneller we op<br />
de hoogte zijn, hoe beter we kunnen helpen.’ Daarnaast is het<br />
ook essentieel om in beweging te blijven, met een hometrainer<br />
of pedalo, of door regelmatig rond de tafel te stappen met de<br />
rollator. Het houdt je langer mobiel en verkleint de kans dat je<br />
een val maakt.<br />
2<br />
haal kleine obstakels weg<br />
Eigenlijk is het logisch: als je minder mobiel wordt, neem dan<br />
alle risico’s weg. Denk bijvoorbeeld aan dingen die uitsteken<br />
of je kunnen doen struikelen. ‘Een tip die niks kost, maar die<br />
het huis meteen een pak veiliger maakt, is om het tapijt weg<br />
te halen’, zegt Mieke. ‘Elk tapijt heeft een boordje, en daar<br />
kan je aan blijven haken. Drempels in huis, bijvoorbeeld tussen<br />
de keuken en de woonkamer kan je wegnemen met een<br />
drempelbrug. Dat is een kleine helling waar je makkelijker over<br />
kan met een looprek. Over het algemeen zorg je er het best<br />
voor dat het huis niet te vol staat en dat het zo functioneel<br />
mogelijk ingericht is. Soms kan je al meer ruimte maken door<br />
de keukentafel te draaien.’<br />
36
3<br />
let op in de badkamer<br />
Neem zeker elke ruimte onder handen, al verdient<br />
de badkamer extra aandacht. Daar is het vaak nat,<br />
wat de kans op uitglijden vergroot. Hulpmiddelen<br />
zoals een antislipmat of een douchestoel zijn<br />
bijvoorbeeld een goed idee. Net als zittend je<br />
tanden poetsen of je wassen aan de lavabo.<br />
‘In veel oudere woningen zijn de toiletten laag’,<br />
geeft Mieke mee. ‘Dat kan je oplossen met een<br />
verhoogde wc-bril, eventueel met een armsteun.<br />
Heb je geen douche, maar een bad? Dan kan<br />
je een badplank of een badlift overwegen.’<br />
Let er bovendien op dat badmatjes ook een<br />
struikelgevaar kunnen vormen.<br />
5<br />
gebruik handige hulpmiddelen<br />
Ook als je nog niet meteen veel hulp nodig<br />
hebt, kan je het jezelf een stuk gemakkelijker<br />
maken. Kleine ingrepen leveren al snel<br />
voordeel op en voorkomen valpartijen. Met<br />
een grijper raap je bijvoorbeeld iets van<br />
de grond zonder dat je hoeft bukken. ‘Een<br />
simpel en populair hulpmiddel’ bevestigt<br />
Mieke. ‘Ik denk ook aan een vereenvoudigde<br />
afstandsbediening. Het bakje dat bij je tv zit<br />
is vaak te complex en heeft te kleine toetsen.<br />
Dat kunnen we vervangen door een toestel<br />
met een tiental grotere knoppen. Wie graag<br />
tuiniert kan tuinbakken aanschaffen - handig<br />
om te zitten terwijl je in de tuin werkt.’<br />
4<br />
overweeg een persoonlijk alarm<br />
Een val is snel gebeurd, zeker als je minder goed ter been<br />
bent. Als je dan alleen woont, is hulp misschien niet in de<br />
buurt. Dat probleem is op te lossen met een persoonlijk<br />
alarm, een knop die je om de hals of aan je pols draagt.<br />
‘Als je erop drukt, zend je een signaal naar een centrale,<br />
die op zijn beurt je familie of naaste<br />
verwittigt,’ legt Mieke uit. ‘Het is een<br />
extra veiligheid voor jezelf en een<br />
geruststelling voor de familie.<br />
Een andere optie is ‘Jane’, een<br />
systeem met een alarmknop<br />
en bewegingssensoren.<br />
Dat stuurt in noodgevallen<br />
rechtstreeks een signaal<br />
naar de smartphones van<br />
familieleden.’<br />
onze adviseur<br />
op bezoek<br />
Ons team van woningadviseurs<br />
bij jou op bezoek om te kijken<br />
hoe je huis veiliger kan? Vraag<br />
het in je <strong>Goed</strong> thuiszorgwinkel<br />
of via onze website<br />
www.goed.be/afspraak<br />
37
advertentie<br />
podologie<br />
Uw voeten in topvorm<br />
BOTA PODOLOGIE is een gespecialiseerd gamma voor voetzorg.<br />
Het verzacht pijn bij hamertenen, teenknobbels, likdoorns en eelt.<br />
De inlegzolen zorgen voor dagelijks comfort en bieden extra steun bij sport.<br />
Elastische gel- en siliconenkussens met zilver<br />
• Zeer zacht en elastisch voor optimale aanpassing aan de voet<br />
• Snelle terugkeer naar de oorspronkelijke vorm, ook na veelvuldig gebruik<br />
• Schokabsorberend voor ideale drukverdeling<br />
Pleisters<br />
• Hydrogelpleisters<br />
• Gel- en siliconenpleisters<br />
• Schuimpleisters met zachte toplaag<br />
Inlegzolen<br />
• Anatomisch voetbed met leder en Poron ® schokdemper<br />
• Visco-elastische inlegzool met massagezones<br />
• Siliconeninlegzool met optimale schokabsorptie<br />
Laat u adviseren door <strong>Goed</strong>.<br />
AD 2021/02 NL<br />
BOTA_PODO_GOED_MAG_196x120.indd 1 16/08/2022 09:00<br />
THUIS BEWEGEN<br />
OP EIGEN RITME EN KRACHT<br />
Het Vlaams Instituut<br />
Gezond Leven<br />
geeft aan dat je als<br />
65-plusser minstens<br />
150 minuten per<br />
week matig intensieve<br />
bewegingen zou moeten<br />
doen of minstens<br />
75 minuten bewegingen<br />
van hoge intensiteit.<br />
Dat is 10 minuten per dag!<br />
Dit is nodig omdat je aan<br />
spierkracht en spiermassa<br />
verliest als je ouder wordt.<br />
Vanaf je 70e gaat dit verlies<br />
nog sneller.<br />
Ontdek het aanbod van TUNTURI bij <strong>Goed</strong> op<br />
www.goed.be/tunturi bij ‘Fit en gezond’<br />
of bij je <strong>Goed</strong> thuiszorgwinkel.<br />
HOMETRAINER TUNTURI<br />
COMPETENCE F40<br />
• lage instap ideaal voor<br />
een vlotte op- en afstap<br />
• uitgebreide trainingsprogramma’s<br />
en<br />
weerstandsniveaus<br />
MINIBIKE TUNTURI<br />
CARDIO FIT M35<br />
• train je spieren terwijl je op<br />
een stoel of aan je bureau zit<br />
• eenvoudig in te stellen<br />
weerstandsniveau<br />
TUNTURI VLOER-<br />
BESCHERMINGSMAT<br />
• voorkomt wegglijden van<br />
je oefentoestel<br />
• zorgt voor extra demping<br />
van geluid
advertentie<br />
Suiker<br />
Sesam<br />
Amandel<br />
Kaneel<br />
Cacao<br />
Maanzaad<br />
Blauwe<br />
bosbes<br />
Zwarte<br />
peper<br />
Orange<br />
Pop<br />
Feel good,<br />
look great!<br />
Grey<br />
Bam<br />
Blue<br />
Wham<br />
Purple<br />
Smash<br />
Petrol<br />
Boom<br />
Yellow<br />
Wow<br />
Kleur je dag met Juzo Soft<br />
compressiekousen voor een<br />
modebewuste en gezonde look<br />
Freedom in Motion<br />
* Kleuren kunnen in werkelijkheid afwijken!<br />
Juzo_<strong>Goed</strong>_advertentie_<strong>2023</strong>_08.indd 4 08-08-<strong>2023</strong> 12:05
– gemerkt I stap voor stap –<br />
relaxzetel op maat:<br />
ergonomisch zitcomfort<br />
Wanneer je bij ons langskomt voor een comfortzetel op maat, werken we daarvoor<br />
samen met Revilax. Dit Belgisch bedrijf beheert het volledige productieproces van<br />
a tot z en kan zo heel gericht inspelen op wat je als klant écht wil. Elke behoefte of<br />
nood wordt in onderling overleg ingevuld. Wij tonen je graag hoe dit in zijn werk gaat.<br />
stap 1: afspraak en opmeting bij jou thuis<br />
Een bestelling geplaatst van een Revilax-zetel in een <strong>Goed</strong><br />
thuiszorgwinkel? Een medewerker van Revilax maakt een afspraak<br />
met jou en komt langs. Mét een testzetel en bekledingsstalen. De<br />
medewerker komt langs bij jou thuis en bespreekt jouw wensen,<br />
kijkt wat je (medisch) nodig hebt en stemt de testzetel af op jouw<br />
gewicht en lengte. Tijdens de opmeting bepalen jullie samen de<br />
samenstelling van de zetel: hoogte, bekleding, kleur, hellingen,<br />
armsteunen, opties ... Alles wordt op een fiche genoteerd die zal<br />
dienen als leidraad tijdens de assemblage in het Revilax-atelier.<br />
stap 3: de stoffering<br />
Het pakket met stoflappen gaat naar het<br />
aangrenzende stikatelier. Daar stikt het team de<br />
stoffering met de vulling samen tot elementen die<br />
nadien op het frame bevestigd worden. Voor de<br />
stoffen werkt Revilax samen met hofleverancier<br />
Buvetex. Samen stellen ze de hoogste eisen aan<br />
kwaliteit en gebruiksgemak. Er zijn heel wat<br />
mogelijkheden: van stoffen die brandvertragend<br />
werken tot heel gemakkelijk afwasbaar materiaal.<br />
Revilax informeert je hier graag over tijdens<br />
de voorafgaande meting bij je thuis.<br />
stap 2: de patronen<br />
Op basis van de productiefiche weten de vakmensen in het<br />
atelier welke patronen ze moeten snijden. Elke zetel bestaat<br />
gemiddeld uit 90 verschillende stukken stof, vakkundig met<br />
de hand gesneden. Bij een lederen zetel worden de lappen<br />
leder heel gedetailleerd onderzocht op oneffenheden of kleine<br />
foutjes. Die worden eruit gehaald of op niet zichtbare plaatsen<br />
gebruikt. Ook het voeren van de stof gebeurt met oog voor<br />
detail en afwerking.<br />
40
stap 4: het frame<br />
In een ander deel van het atelier bouwen<br />
medewerkers het houten frame van de zetel op.<br />
Opnieuw maatwerk! In functie van de breedte en<br />
hoogte van je rug, beenlengte en positie van je hals<br />
is dit bij elk model anders. Voor het zitkader en de<br />
bevestiging van de wielen wordt gewerkt met stevig<br />
beukenhout. De rest van de zetel is opgebouwd uit<br />
dennenhout of multiplex.<br />
In de spuitcabine krijgen de onderdelen een<br />
schuimlaag. Ook deze kan in functie van jouw noden<br />
aangepast worden. Zo bestaan er materialen met een<br />
hoge dichtheid, antidoorligschuimen, zetels op maat<br />
van reumapatiënten ...<br />
stap 5: de<br />
bekleding<br />
Nu komen hout<br />
en stof samen. Elk<br />
houten onderdeel<br />
wordt gestoffeerd<br />
totdat alle elementen<br />
klaar zijn voor de<br />
finale montage.<br />
stap 6: de montage<br />
In de laatste stap worden alle<br />
gestoffeerde elementen gemonteerd<br />
op het frame. Een motor stuurt de zit-,<br />
lig-, uitstap- en kantelfuncties aan.<br />
Er kan ook een verwarmingselement<br />
toegevoegd worden. Vervolgens is de<br />
zetel klaar voor inspectie en transport.<br />
Als de zetel af is maken we een<br />
afspraak voor levering bij jou thuis. We<br />
demonstreren de volledige werking. Zo zit<br />
je vanzelf helemaal goed en comfortabel.<br />
100% maatwerk<br />
Van ontwikkeling tot productie en dienstverlening. Bij Revilax gebeurt alles<br />
in huis. Het bedrijf draagt het HIB-label (Handmade in<br />
Belgium). Dit maatwerk zorgt in de eerste plaats voor<br />
een uniek, comfortabel product waarbij ook oplossingen<br />
mogelijk zijn voor mensen met extra zorgnoden. Bij een<br />
zero gravity zetel wordt elke vorm van spierspanning en<br />
druk in je rug weggenomen. Deze houding voorkomt<br />
doorligwonden. De zetels kunnen zelfs als bed dienen. De<br />
zetels krijgen 5 jaar volledige garantie met uitzondering<br />
van bekleding en eventuele opties (2 jaar). Ontdek ons<br />
aanbod op www.goed.be/revilax<br />
herbruikbare hoes<br />
Revilax denkt ook aan het<br />
milieu. Bestellingen worden<br />
zoveel mogelijk gebundeld<br />
per regio om de ecologische<br />
voetafdruk van het transport<br />
te verkleinen.<br />
Bovendien worden de<br />
zetels aan huis geleverd in<br />
stevige lederen hoezen, die<br />
hergebruikt worden bij andere<br />
leveringen.<br />
41
42<br />
spring verstandig<br />
om met je geld
– geïnformeerd I geldzaken –<br />
Er bestaat helaas geen gouden tip voor een leven vol financiële stabiliteit.<br />
Al vind je vast wel verhelderende informatie in de ‘Investeren in je leven’-<br />
boeken van Ewald Pironet en Michaël Van Droogenbroeck. Lectuur<br />
boordevol antwoorden op heel wat geld- en levensvragen. Midden<br />
september verschijnen ze in een gebundelde versie als ‘De geldbijbel’.<br />
‘In onze boeken ‘Investeren in je<br />
leven’ geven we mensen graag<br />
een overzicht van alle belangrijke<br />
financiële kwesties waar iedereen<br />
vroeg of laat mee te maken<br />
krijgt. Maar we zeggen wel<br />
uitdrukkelijk dat er geen ‘one size<br />
fits all’-oplossingen bestaan’,<br />
steekt Ewald Pironet van wal.<br />
‘We reiken principes aan en<br />
zetten de lezer aan het denken,<br />
maar uiteindelijk is iedereen<br />
zelf verantwoordelijk voor de<br />
beslissingen die hij neemt.<br />
Het gaat over zijn geld en hij<br />
zal de gevolgen dragen van de<br />
genomen beslissingen. Dan kan<br />
je maar beter zo goed mogelijk<br />
geïnformeerd zijn.’<br />
Zouden geldzaken niet tot ieders<br />
elementaire kennis moeten<br />
behoren? ‘Iedereen zou moeten<br />
weten hoe een hypothecair<br />
krediet in elkaar zit, hoe je het<br />
best je belastingbrief invult, wat<br />
de addertjes onder het gras<br />
zijn van een lening tegen nul<br />
procent en de consequenties van<br />
een fitnessabonnement’, geeft<br />
Michaël Van Droogenbroeck<br />
toe. ‘Helaas beschikt niet<br />
iedereen over dezelfde financiële<br />
kennis in ons land. Voeg daar<br />
de (financiële) wereld aan toe<br />
die steeds complexer wordt<br />
en je hebt een rampzalige mix<br />
om weloverwogen oordelen<br />
te vellen over geldzaken.’ En<br />
uitgerekend daar willen beide<br />
heren verandering in brengen<br />
met onderstaande boeken.<br />
investeren in het eerste deel<br />
van je leven (van 15 tot 51)<br />
Tijdens de eerste helft van je<br />
leven zet je de eerste stappen<br />
in een wereld waarin geld<br />
een rol speelt: je verdient je<br />
eerste loon, moet je eerste<br />
belastingen betalen, begint<br />
mondjesmaat te sparen, denkt<br />
aan een eigen woning en brengt<br />
die droom misschien ook in<br />
praktijk. Je overweegt om met<br />
pensioensparen te beginnen, je<br />
vraagt je misschien af of je je<br />
geld het best op je spaarboekje<br />
parkeert en of er alternatieven<br />
zijn ...<br />
‘Wie van in het<br />
begin verstandig<br />
omspringt met<br />
geldzaken, doet<br />
daar zijn hele<br />
leven voordeel<br />
mee’<br />
Je neemt tussen je 15de en 51ste<br />
levensjaar talrijke belangrijke<br />
financiële beslissingen die de<br />
rest van je leven doorwegen. Net<br />
daarom is het belangrijk dat je<br />
goed nadenkt over die besluiten,<br />
zodat ze geen molensteen om je<br />
nek worden, maar je ervan kan<br />
genieten. Je gaat van start met<br />
een korte quiz die jouw financiële<br />
kennis test aan de hand van<br />
vragen als ‘wat is een obligatie of<br />
dividend’ en hoeveel de waarde<br />
van een belegging wordt als<br />
deze stijgt met 200%. Hoe je in<br />
deze eerste fase de fundamenten<br />
legt voor een (bijna) zorgeloos<br />
financieel leven, lees je in het<br />
eerste deel van de trilogie.<br />
investeer in jezelf<br />
Er is ook niets mis met geld te<br />
investeren in jezelf. Michaël en<br />
Ewald: ‘Je kan investeren in je<br />
geest en bijvoorbeeld boeken<br />
kopen, musea bezoeken, naar<br />
het theater of de opera gaan,<br />
een taal bijleren, landen en<br />
culturen ontdekken, een vak<br />
gaan studeren waar je altijd<br />
al het fijne van had willen<br />
weten ...’<br />
‘Je steekt er geld in en weet<br />
dat het je financieel niet veel<br />
of zelfs niets zal opbrengen,<br />
maar het verrijkt wel je leven.’<br />
›››<br />
43
– geïnformeerd I geldzaken –<br />
›››<br />
investeren in het<br />
tweede deel van je leven<br />
(van 51 tot 60)<br />
‘Voor het opbouwen van je<br />
vermogen tijdens de tweede<br />
helft van je leven, koester je<br />
maar beter geen onrealistische<br />
verwachtingen’, zegt Michaël. ‘De<br />
beurs is geen casino en van een<br />
jackpot is bij beleggen überhaupt<br />
geen sprake. Beleggen, en bij<br />
uitbreiding het opbouwen van<br />
een vermogen, gebeurt via de<br />
weg van de geleidelijkheid. Een<br />
vermogen opbouwen en laten<br />
renderen kost tijd en geduld.’<br />
Ewald vult aan: ‘Maar vertrouw<br />
niet blind op banken en<br />
beleggingsadviseurs, je moet zelf<br />
alle afwegingen maken.<br />
Zelf je rekening maken en<br />
beslissen. Het kan geen kwaad<br />
om daarvoor te rade te gaan<br />
bij financiële instellingen en<br />
adviseurs. Maar blijf altijd kritisch,<br />
ga langs bij meerdere specialisten<br />
en neem je tijd.’<br />
‘Beleggen doe je<br />
het best via de<br />
weg van de<br />
geleidelijkheid’<br />
Ewald raadt bovendien aan om<br />
maandelijks stil te staan bij de<br />
stand van je rekeningen. ‘Check<br />
even hoe je vermogen, je activa<br />
en je schulden geëvolueerd<br />
zijn. Als je dit noteert, krijg je<br />
over de jaren heen een goed<br />
overzicht. Maak daarbij zeker<br />
het onderscheid tussen goede<br />
en slechte schulden. <strong>Goed</strong>e<br />
schulden zijn leningen die je<br />
aangaat om investeringen te<br />
financieren die normaal gezien<br />
in waarde zullen stijgen of op<br />
termijn tot inkomsten zullen<br />
leiden zoals bijvoorbeeld een<br />
hypotheeklening. Slechte<br />
schulden zijn leningen die je<br />
aangaat om aankopen te kunnen<br />
financieren die in waarde zullen<br />
dalen of zelfs helemaal afnemen.<br />
Denk aan een auto. Hier geldt<br />
de eenvoudige regel: koop die<br />
dingen pas als je er het geld<br />
voor hebt.’<br />
44
investeren in het derde deel<br />
van je leven (60+)<br />
Niemand heeft het eeuwige leven<br />
en bijgevolg is het goed om op tijd<br />
over je levenseinde na te denken.<br />
Ewald: ‘Er zijn in ons land heel wat<br />
mogelijkheden om je wil in die laatste<br />
levensmomenten vast te leggen. Denk<br />
hier zeker over na als je nog gezond<br />
bent. En praat er over met je naasten,<br />
zodat zij weten hoe jij die allerlaatste<br />
levensfase ziet.’ Als je tijdens je leven<br />
niets hebt geregeld, dan wordt je<br />
bezit na je overlijden verdeeld volgens<br />
de regels die het wettelijk erfrecht<br />
voorschrijft. Met een testament kan<br />
je zelf kiezen wie wat krijgt, maar ook<br />
dan zijn er regels waaraan je je moet<br />
houden. Je partner en je kinderen<br />
hebben altijd wettelijk recht op een<br />
deel van je erfenis.<br />
‘De<br />
belangrijkste tip<br />
die we kunnen<br />
geven is heel<br />
simpel: geniet!’<br />
‘Met het nieuwe erfrecht is er<br />
veel meer vrijheid gekomen<br />
om te kiezen aan wie je nalaat,<br />
maar er blijven beperkingen’,<br />
zegt Ewald. ‘Daarom is het zinvol<br />
bij een notaris langs te gaan.<br />
Je kan daarbij ook je dierbaren<br />
betrekken, zo weten zij nu al<br />
hoe jij de erfenis wilt regelen. En<br />
vergeet niet: je kan ook een goed<br />
doel opnemen in je testament. De<br />
belangrijkste tip die we kunnen<br />
geven is heel simpel: geniet!<br />
Geniet van de vrijheid, van de<br />
tijd, van de mogelijkheden, van je<br />
dierbaren en vrienden. Geniet van<br />
de derde helft van je leven.’<br />
fiets je gezond<br />
De misschien wel allerbeste<br />
investering houden Michaël<br />
Van Droogenbroeck en Ewald<br />
Pironet tot het einde van het<br />
boek: ‘Koop een fiets. Die<br />
houdt jou niet alleen fitter,<br />
maar maakt je gewoonweg<br />
gezonder. Dat bleek uit een<br />
studie onder leiding van<br />
dokter Carlos Celis-Morales<br />
(Universiteit Glasgow), waarin<br />
gekeken werd op welke<br />
manier mensen naar hun werk<br />
gingen en welke ziektes ze<br />
de daaropvolgende vijf jaar<br />
kregen.<br />
Uit de resultaten bleek dat<br />
de personen die zich meestal<br />
met de fiets naar het werk<br />
verplaatsten, het gezondst<br />
oud werden. In vergelijking<br />
met mensen die op een<br />
passievere manier naar het<br />
werk gingen, lag bij fietsers,<br />
het risico op vroegtijdig<br />
sterven 41 procent lager.’<br />
Als dat geen goede reden is<br />
om de fiets (nog meer) in je<br />
dagelijkse leven te integreren.<br />
45
zo hou je het comfortabel<br />
eerste hulp bij urineverlies<br />
Bekkenbodemkinesist Evelien Vanwalleghem heeft al heel<br />
wat patiënten geholpen bij hun urineverlies. Een verslapte<br />
bekkenbodem ligt in veel gevallen mee aan de oorzaak<br />
van incontinentie. En dat die oorzaak voor iedereen anders<br />
is, bewijzen de verhalen van Aurelie, Sonja en Ruud. De<br />
bekkenbodemspieren opnieuw verstevigen kan een oplossing zijn.<br />
Aurelie (35)<br />
Check-ci mama van twee kindjes<br />
Check-ci volgde postnatale kine na<br />
beide bevallingen<br />
Check-ci blijft last hebben van<br />
urineverlies bij springen op de<br />
trampoline met haar dochters<br />
‘Is het normaal dat ik een<br />
natte broek krijg bij het<br />
trampolinespringen?’<br />
Evelien: ‘Elke bevalling en elke vrouw<br />
is anders. Bij een zwangerschap<br />
worden de bekkenbodemspieren<br />
sowieso zwaar op de proef gesteld.<br />
Die spieren helpen een zwangere<br />
vrouw het gewicht in haar buik<br />
dragen en houden de plas en<br />
stoelgang op. De baby zorgt voor<br />
extra druk op de blaas en endeldarm.<br />
Veel vrouwen krijgen al in het derde<br />
trimester last van urineverlies, omdat<br />
het lichaam dan de spierontspanner<br />
relaxine aanmaakt. Hierdoor kunnen<br />
de bekkenbodemspieren die al<br />
wat uitgerekt zijn, nog verder<br />
verzwakken. Eens het kindje geboren<br />
is, is de bekkenbodem enorm<br />
uitgerekt. Dan helpen oefeningen<br />
bij de kinesist om die terug in een<br />
goede basisconditie te brengen.<br />
Urineverlies hoeft niet je nieuwe<br />
normaal te worden. Aurelie kreeg<br />
via haar gynaecoloog een tweede<br />
reeks postnatale kinesessies<br />
voorgeschreven, maar je kan<br />
deze ook aan je huisarts vragen.<br />
Met twee kleine kinderen thuis<br />
kwam Aurelie vaak niet toe aan de<br />
oefeningen, vandaar dat haar sessies<br />
in de praktijk echt waardevol zijn.<br />
Ze had bovendien last van haar<br />
schouders en rug waardoor haar<br />
zit- en loophouding verkrampten.<br />
Ook dit kwam de sterkte van<br />
haar bekkenbodemspieren niet<br />
ten goede en het dreigde een<br />
stressvolle, vicieuze cirkel te worden.<br />
We hebben toen het hele plaatje<br />
bekeken en alle klachten een rol in<br />
het verhaal gegeven. Ondertussen<br />
werken we dus niet alleen op de<br />
bekkenbodemspieren, maar ook<br />
op de schouder- en rugklachten. In<br />
zo’n situatie is het wel belangrijk dat<br />
je kinesist echt gespecialiseerd is in<br />
bekkenbodemproblemen.<br />
Je vindt er een in je buurt op<br />
www.bicap.be. Ze kunnen je<br />
ook advies op maat geven over<br />
de beste hulpmiddelen, van een<br />
bekkenbodemtrainer zoals Elvie<br />
tot elektrostimulatie, die je ook<br />
kan aankopen bij <strong>Goed</strong>. Wist je<br />
trouwens dat ook een ongemakkelijk<br />
of pijnlijk gevoel bij het vrijen na je<br />
bevalling kan gelinkt zijn aan een<br />
bekkenbodemprobleem? Nog een<br />
extra reden om er dus niet te licht<br />
over te gaan.’<br />
46
– ondersteund I incontinentie –<br />
Ruud (63)<br />
Check-ci gaat elk weekend fietsen met z’n club<br />
Check-ci is enkele maanden geleden geopereerd<br />
aan prostaatkanker<br />
Check-ci houdt het niet meer droog in het zadel als hij<br />
op- en afstapt<br />
Sonja (55)<br />
Check-ci kreeg klachten na de verhuis van haar zoon<br />
waarbij ze zware meubelen en dozen tilde<br />
Check-ci heeft nu last van druppelverlies bij het heffen,<br />
hoesten of niezen<br />
‘Gaat dat druppelverlies niet vanzelf over?’<br />
Evelien: ‘Urineverlies wijst meestal op een<br />
onderliggend probleem met de bekkenbodemspieren.<br />
Die hebben, naast het ondersteunen van de<br />
organen in onze buikholte, ook als functie de urine<br />
en stoelgang op te houden. Die druppels komen<br />
vanzelf, maar gaan helaas niet vanzelf over. Sonja<br />
heeft lang gedacht: ‘ach, die druppeltjes horen er nu<br />
eenmaal bij als je ouder wordt’. Ouder worden gaat<br />
inderdaad vaak gepaard met minder kracht in onze<br />
spieren, en daar kunnen de bekkenbodemspieren<br />
ook onder lijden. Zeker als ze in het verleden al een<br />
keertje serieus zijn opgerekt door een bevalling.<br />
Maar bij haar was er dus wel degelijk meer aan<br />
de hand.’<br />
‘Een verzakking van haar blaas leidde tot een<br />
verhoogde druk op de spieren die haar plas helpen<br />
ophouden. Met als gevolg dat ze makkelijker de<br />
controle verloor als ze moest hoesten of heffen.<br />
Spieren die altijd een beetje gespannen staan,<br />
worden moe en kunnen minder snel of krachtig<br />
opspannen wanneer het echt nodig is. Voor Sonja<br />
was het belangrijk dat we snel aan de slag gingen<br />
om haar bekkenbodemspieren te trainen. Zonder<br />
behandeling kan de verzakking van de blaas op<br />
termijn leiden tot een operatie en dat wou Sonja<br />
zeker vermijden. Met de juiste oefeningen is ze goed<br />
op weg om dit te voorkomen.’<br />
‘Ik durf niet meer te gaan fietsen.<br />
Word ik ooit nog de oude?’<br />
Evelien: ‘Urineverlies bij mannen kan opduiken na<br />
een prostaatoperatie, ook als die al enkele maanden<br />
achter de rug is en alles in orde leek. Na elke<br />
operatie vormt zich littekenweefsel of kunnen er<br />
verklevingen optreden, die in sommige gevallen de<br />
functie van je bekkenbodemspieren gaan verstoren.<br />
Ruud heeft wat we noemen een overactieve blaas<br />
gekregen. Hij ging zo vaak plassen - ook als hij<br />
geen aandrang voelde – dat het ophouden van<br />
de plas moeilijker werd tijdens langere periodes.<br />
Zijn uroloog schreef hem kinetherapie voor<br />
en ondertussen is het probleem<br />
al sterk verminderd. In het<br />
begin gebruikte Ruud wel<br />
incontinentiemateriaal.<br />
Daardoor kon hij<br />
onbezorgd blijven<br />
fietsen. Ik merk<br />
dat er rond deze<br />
problematiek, zeker<br />
bij mannen, nog<br />
een soort taboe<br />
bestaat. Nochtans<br />
kampt 1 op de<br />
10 mannen boven<br />
de 50 ermee en de<br />
cijfers stijgen alleen<br />
maar naarmate ze ouder<br />
worden. Eens Ruud dat wist,<br />
kon hij alles wat beter kaderen.’<br />
zit jij ook met een vraag?<br />
Stel ze aan Evelien tijdens onze volgende<br />
webinar met bekkenbodemtraining specifiek<br />
voor mannen, vrouwen of naar aanleiding van<br />
een bevalling. Schrijf je in op onze nieuwsbrief<br />
zodat je als eerste op de hoogte bent<br />
via www.goed.be/nieuwsbrief<br />
47
– gemerkt I feit of fabel –<br />
gezonde huid<br />
feit of fabel – we zochten het voor je uit<br />
Over een gezonde huid doen veel verhalen<br />
de ronde. Het ene al wat wetenschappelijker<br />
dan het andere. Dat bepaalde voeding en<br />
crèmes een invloed hebben staat vast, maar<br />
wat met de zogenaamde wondermiddeltjes?<br />
Apotheker Anne-Sophie checkt voor jou<br />
acht stellingen over huidverzorging.<br />
veel water drinken helpt je huid<br />
‘Hoewel er verbazend weinig onderzoek is<br />
gedaan naar de effecten van water op de huid zijn<br />
verschillende dermatologen van mening dat een<br />
goede hydratatie je huid soepel, zacht en veerkrachtig<br />
houdt. Voldoende water drinken, zo’n acht à tien<br />
glazen van 200 ml verspreid over de dag, zouden<br />
rimpels, littekens en poriën wat minder doen opvallen.<br />
Je zou bovendien minder last hebben van irritatie of<br />
puistjes. Wissel bron- of kraantjeswater gerust af met<br />
soep of thee. Je hoeft zeker niet meer te drinken dan<br />
de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, dit zal geen<br />
bijkomend positief effect hebben op je huid.’<br />
puistjes met een kopje<br />
mag je uitknijpen<br />
‘Je huid barst van allerlei bacteriën en schimmels.<br />
Dat is heel normaal, maar soms raakt een haarzakje<br />
verstopt met talg en gaat er zo’n schimmel of<br />
bacterie in broeien. Het haarzakje ontsteekt met een<br />
puist tot gevolg. Die puist uitknijpen lijkt aanlokkelijk,<br />
maar daarmee beschadig je je huid en kan je zelfs<br />
littekens veroorzaken. Bacteriën op je vingers kunnen<br />
de ontsteking ook verergeren. Blijf dus van je puistjes<br />
af, smeer er niets op (ook geen tandpasta, want dat<br />
irriteert je huid nog meer) en geef je lichaam de tijd<br />
om de ontsteking zelf te verhelpen.’<br />
collageensupplementen<br />
werken tegen<br />
huidveroudering<br />
‘Collageen is een eiwit dat je huid stevig en elastisch<br />
maakt en je gewrichten soepel laat werken.<br />
Vanaf je vijfentwintigste neemt de productie<br />
van collageen geleidelijk af. Dit leidt tot<br />
huidveroudering, de eerste rimpels en lijntjes …<br />
De voordelen van collageensupplementen zijn<br />
vandaag nog onvoldoende bewezen. Wat wel zeker<br />
is, is dat collageen gehydrolyseerd moet zijn om een<br />
positief effect te hebben. Het eiwit wordt dan in<br />
kleinere stukjes (peptiden) afgebroken waardoor het<br />
eiwit beter wordt opgenomen door je lichaam. Het<br />
is wel noodzakelijk om een kuur met collageen te<br />
volgen van 2 à 3 maanden om resultaten te merken.<br />
van lachen krijg je kraaienpootjes<br />
‘Kraaienpootjes zijn die kleine lachrimpeltjes in je<br />
ooghoeken. De naam zegt het al zelf, maar ze ontstaan<br />
inderdaad door veel lachen, praten en fronsen. Ook<br />
blootstelling aan de zon, roken of het dichtknijpen<br />
van je ogen omdat je geen zonnebril draagt, werken<br />
kraaienpootjes in de hand. Naarmate je ouder wordt,<br />
blijven ze steeds meer zichtbaar. Het hoort helaas bij<br />
de leeftijd. Maar blijf gerust lachen, want dat is goed<br />
voor je!’<br />
48
er is geen verschil tussen<br />
dag- en nachtcrèmes<br />
‘Er is wel degelijk een onderscheid. Een dagcrème<br />
beschermt je huid tegen invloeden van buitenaf,<br />
zoals uv-licht, airconditioning, uitlaatgassen …<br />
Daarom bevat een dagcrème vaak een uv-filter<br />
en antioxidanten die je huid extra beschermen<br />
overdag. Een nachtcrème breng je het best ’s avonds<br />
aan omdat die wat vetter is, dankzij de oliën en<br />
voedingsstoffen die je huid helpen herstellen als<br />
je slaapt. ’s Nachts verliest je huid ook gemiddeld<br />
een kwart liter vocht. Een nachtcrème met<br />
vochtinbrengende of -vasthoudende ingrediënten<br />
is daarom een weldaad voor je huid. Let wel<br />
goed op de houdbaarheid van je crèmes. Op elke<br />
tube of potje staat een cijfer dat weergeeft tot<br />
hoeveel maanden na opening je het product nog<br />
kan gebruiken.’<br />
met antirimpelcrème kan je rimpels<br />
doen vervagen, maar niet doen<br />
verdwijnen<br />
‘Eens rimpels of huidplooitjes ontstaan, gaan<br />
die helaas niet meer weg. Met een goede<br />
antirimpelcrème die bijvoorbeeld collageen, elastine<br />
of hyaluronzuur bevat, kan je je rimpels wel vervagen<br />
of wat minder diep maken. Begin daarom op tijd met<br />
een goede huidverzorging, dat kan het proces van<br />
rimpelvorming vertragen.’<br />
hypoallergene producten zijn beter<br />
voor de gevoelige huid<br />
‘Een product dat hypoallergeen is, bevat geen<br />
ingrediënten die worden beschouwd als de meest<br />
voorkomende allergenen. Dat zijn de stoffen die een<br />
allergische reactie kunnen veroorzaken. Aangezien<br />
deze producten ontworpen en getest zijn om het<br />
risico op allergieën zo klein mogelijk te houden,<br />
zijn hypoallergene producten meer geschikt voor<br />
een gevoelige huid. Maar bekijk ook altijd de<br />
ingrediëntenlijst. Het vermijden van parfum, alcohol,<br />
kleurstoffen of bewaarmiddelen kan nuttig zijn, als<br />
je doorgaans snel reageert op verzorgingsproducten.<br />
Test een nieuw product ook altijd heel voorzichtig<br />
uit. Breng een beetje van het product aan op een<br />
gedeelte van je gezicht en wacht 24 tot 28 uur om te<br />
zien of er een reactie optreedt.’<br />
bij een vette huid hoef je geen crème<br />
te gebruiken<br />
‘Bij een vette huid is de talgproductie verhoogd,<br />
waardoor je huid gaat glimmen en je wat meer last<br />
krijgt van mee-eters of puistjes. Om die balans te<br />
herstellen zijn producten op waterbasis zeer geschikt.<br />
Vermijd wel agressieve zeep en producten die je huid<br />
uitdrogen. Reinig je gezicht twee keer per dag met een<br />
milde reiniger en hydrateer met een verzorgende crème<br />
speciaal voor de vette huid. Zo’n crème heeft vaak<br />
een matterend effect en vermindert de talgproductie<br />
waardoor de poriën verkleinen.’<br />
‘Een goede<br />
hydratatie<br />
houdt je huid<br />
soepel, zacht en<br />
veerkrachtig’<br />
advies nodig?<br />
heeft jouw huid ook te<br />
kampen met hardnekkige<br />
puistjes of acne? Vraag<br />
dan raad aan je apotheker<br />
of lees meer over de<br />
ideale huidverzorging op<br />
www.goed.be/<br />
huidverzorging<br />
49
– verzorgd I mooi meegenomen –<br />
bye bye, puistjes<br />
Tieners worden er vaak mee geconfronteerd,<br />
maar ze zijn zeker niet de enigen die er last<br />
van hebben. Puistjes kunnen soms jeuken,<br />
prikken of een ongemakkelijk gevoel geven.<br />
Deze producten verzachten je geïrriteerde huid<br />
in een handomdraai.<br />
La Roche-Posay Effaclar<br />
schuimende zuiverende gel<br />
Het huidverzorgingsassortiment Effaclar<br />
is mild voor een vette huid met neiging<br />
tot acne. Deze schuimende gel verwijdert<br />
onzuiverheden en overtollige talg en zorgt<br />
voor een frisse, schone huid. Hij vermindert<br />
mee-eters en zuivert de vette huid zonder<br />
ze uit te drogen. Ideaal om je dag mee<br />
te beginnen én te eindigen.<br />
La Roche-Posay<br />
Effaclar<br />
astringerende<br />
lotion<br />
Deze lotion gaat<br />
verstopping van<br />
poriën tegen en<br />
helpt ze zichtbaar<br />
te verkleinen.<br />
Breng ’s ochtends<br />
en ’s avonds aan<br />
op je gereinigde<br />
huid voor een<br />
verzachtend effect.<br />
La Roche-Posay<br />
Effaclar duo+<br />
& duo+ spf 30<br />
Deze vochtinbrengende<br />
crème<br />
hydrateert je huid,<br />
vermindert glans en<br />
gaat het ontstaan<br />
van vlekjes tegen.<br />
De crème helpt<br />
ook littekens<br />
vervagen. Geschikt<br />
voor volwassenen<br />
en tieners. Zowel<br />
’s ochtends als<br />
’s avonds te<br />
gebruiken.<br />
La Roche-Posay<br />
Effaclar serum<br />
ultra concentre<br />
Dit serum zorgt voor een dagelijkse<br />
peeling die het huidoppervlak<br />
egaliseert en de celvernieuwing<br />
stimuleert. Daarnaast zuivert<br />
het serum je poriën<br />
en vermindert het<br />
talgophoping voor<br />
minder onzuiverheden.<br />
Hierdoor zullen de vlekjes<br />
verminderen en wordt<br />
je teint gelijkmatiger<br />
en stralender. Masseer<br />
’s avonds in op een<br />
gereinigde huid.<br />
50
Eucerin Dermopure<br />
reinigingsgel<br />
onzuivere huid<br />
Deze reinigingsgel<br />
van Eucerin reinigt<br />
je huid zacht en<br />
verwijdert overtollige<br />
talg, onzuiverheden<br />
en make-up dankzij<br />
de zeepvrije formule.<br />
Gebruik ’s ochtends om<br />
talg en dode huidcellen<br />
die zich ’s nachts<br />
hebben opgehoopt te<br />
verwijderen. Gebruik<br />
’s avonds om make-up<br />
weg te nemen en je huid<br />
vrij te maken van het vuil<br />
dat zich overdag heeft<br />
opgehoopt.<br />
Cent Pur Cent Loose Mineral<br />
Foundation<br />
De natuurlijke producten van Cent<br />
Pur Cent werken met minerale<br />
bestanddelen die gezond zijn voor<br />
je huid. Je hoeft je dus geen zorgen<br />
te maken dat ze mee-eters, droge<br />
huid, puistjes of andere problemen<br />
veroorzaken. Deze foundation houdt<br />
lang, is gemakkelijk aan te brengen<br />
en geeft je de dekking die je zoekt.<br />
Met de geïntegreerde SPF20 is<br />
je huid ook beschermd tegen<br />
zonneschade.<br />
Avène Cleanance<br />
Comedomed<br />
Een intensieve en<br />
diepreinigende<br />
behandeling voor<br />
(terugkerende) puistjes<br />
en mee-eters.<br />
De gel heeft een nietvette,<br />
matterende textuur<br />
die snel in de huid trekt<br />
en ook het ontstaan<br />
van nieuwe puistjes en<br />
onzuiverheden tegen<br />
gaat. Geschikt om zowel<br />
’s ochtends als ’s avonds<br />
te gebruiken.<br />
Kom voor advies op maat langs bij <strong>Goed</strong>.<br />
Voor meer info over acne: www.goed.be/acne<br />
51
eerste hulp bij pijn<br />
wanneer<br />
neem je<br />
pijnstillers?<br />
Hoofdpijn of spierpijn, menstruatieklachten, een verstuikte enkel …<br />
het is altijd handig om een pijnstillend en koortsverlagend middel in huis te<br />
hebben. Maar kies je voor paracetamol, ibuprofen of acetylsalicylzuur?<br />
paracetamol<br />
wat is het?<br />
Pijnstillers met paracetamol zijn altijd de eerste keuze<br />
om pijn te verlichten of koorts te verlagen, zowel bij<br />
kinderen als volwassenen. Het is een relatief veilig<br />
middel omdat het weinig bijwerkingen heeft en de<br />
minste interacties met andere medicatie vertoont.<br />
Paracetamol is veilig te gebruiken tijdens de<br />
zwangerschap en borstvoeding, wel zo kort mogelijk<br />
en aan de laagst mogelijke effectieve dosis.<br />
Vraag steeds advies aan je huisarts of apotheker.<br />
waarvoor gebruik je het?<br />
Paracetamol kan je gebruiken bij koorts en<br />
verschillende soorten pijn zoals hoofdpijn,<br />
migraine, keelpijn, oorpijn, spierpijn, gewrichtspijn,<br />
menstruatieklachten en artrose. Bij griep en<br />
verkoudheid kan het koorts verlagen en klachten<br />
verminderen.<br />
hoe gebruik ik het?<br />
Adolescenten en volwassenen vanaf 50 kg<br />
gebruiken best niet meer dan 3 g per dag. Neem<br />
nooit meer dan 1 g tegelijk en laat steeds minstens<br />
4 uur tussen iedere dosis. Hoe snel paracetamol<br />
werkt is heel afhankelijk van de hoeveelheid<br />
eten in je maag. Gewoonlijk werkt een tablet na<br />
45 minuten. Op een lege maag kan het effect<br />
sneller optreden. Een bruistablet werkt reeds na<br />
20 minuten.<br />
hoe lang mag ik het gebruiken?<br />
Hoewel het in bepaalde omstandigheden langdurig<br />
gebruikt kan worden, wordt bij zelfmedicatie<br />
aanbevolen om paracetamol niet langer dan drie<br />
dagen te gebruiken zonder medisch advies.<br />
let op!<br />
Raadpleeg steeds de bijsluiter, je apotheker of<br />
arts om te kijken of de pijnstiller geschikt voor<br />
je is. Overschrijd nooit de voorgeschreven dosis.<br />
Stop meteen met het nemen van pijnstilling als<br />
de klachten verminderen of verdwijnen.<br />
52
– gemerkt I de huisapotheek –<br />
NSAID’s<br />
wat is het?<br />
De afkorting NSAID staat voor niet-steroïdale<br />
anti-inflammatoire geneesmiddelen. Hier<br />
vallen bijvoorbeeld pijnstillers met ibuprofen<br />
en acetylsalicylzuur (Aspirine ® ) onder. Deze<br />
medicijnen stillen pijn, verlagen koorts en remmen<br />
in de juiste doseringen ook ontstekingen.<br />
Het nadeel van NSAID-pijnstillers is dat ze<br />
belastend zijn voor de maag en meer interageren<br />
met andere geneesmiddelen. Neem je andere<br />
medicijnen of bloedverdunners, ben je ouder<br />
dan 70 jaar of had je een maag- of darmzweer,<br />
informeer dan eerst bij je apotheker of huisarts.<br />
Tijdens een zwangerschap gebruik je ook beter<br />
geen NSAID’s. Bij borstvoeding kunnen bepaalde<br />
doseringen wel, maar overleg dit zeker eerst met<br />
je arts of gynaecoloog.<br />
waarvoor gebruik je het?<br />
Paracetamol blijft altijd eerste keuze, maar<br />
wanneer dit onvoldoende effect geeft of er sprake<br />
is van een ontsteking kan je een NSAID innemen.<br />
Enkel bij menstruatiepijn lijken NSAID’s effectiever<br />
dan paracetamol en kan je dus soms beter meteen<br />
ibuprofen nemen. Vraag wel steeds even na bij<br />
je apotheker of ibuprofen voor jou geschikt is.<br />
Acetylsalicylzuur heeft een beperkte plaats bij pijn<br />
en koorts, het wordt wel nog gebruikt bij migraine.<br />
Het gebruik wordt ook afgeraden bij kinderen<br />
onder de 12 jaar.<br />
hoe gebruik ik het?<br />
Omdat NSAID’s belastend zijn voor je maag,<br />
neem je ze het best nadat je iets gegeten hebt.<br />
Ibuprofen kan je tot 400 mg zonder voorschrift<br />
krijgen. Laat steeds minstens 6 uur tussen iedere<br />
dosis en neem als volwassene niet meer dan<br />
400 mg per keer. Hogere dosissen bestaan,<br />
maar hiervoor heb je een doktersvoorschrift<br />
nodig. Acetylsalicylzuur werkt vanaf 500 mg als<br />
pijnstiller en koortsverlagend middel (tot 300 mg<br />
werkt het enkel als bloedverdunner). Volwassenen<br />
kunnen bij pijn of koorts 500-1000 mg per keer<br />
nemen, zo nodig iedere 4 uur. Neem niet meer<br />
dan 4 g per dag.<br />
hoe lang mag ik het gebruiken?<br />
Aanbevolen wordt om NSAID’s niet langer te<br />
gebruiken dan drie dagen zonder medisch advies.<br />
een pilletje voor elk pijntje?<br />
Als pijn je hindert in je bewegingen, bij het werken,<br />
studeren of tijdens het slapen, kan je een pijnstiller<br />
nemen. De eerste keuze is paracetamol. Want door<br />
actief te blijven neemt je pijn doorgaans af. Maar bij<br />
sommige pijn, zoals hoofdpijn, is slapen, rust nemen<br />
of matig bewegen (bv. yoga) een betere oplossing,<br />
zonder dat je hiervoor naar pijnstillers moet grijpen.<br />
Je kent je eigen lichaam het best.<br />
wist je dat?<br />
Voor pijnlijke spieren en gewrichten bestaan<br />
ook gels op basis van NSAID’s. Indien nodig<br />
kan je die combineren met paracetamol voor<br />
voldoende pijnstilling. Dit geeft minder kans op<br />
bijwerkingen dan een NSAID-tablet.<br />
Bruistabletten bevatten vaak veel zout. Patiënten<br />
die een zoutarm dieet moeten volgen of<br />
patiënten met een hoge bloeddruk of hartfalen<br />
kiezen daarom het best voor een sliktablet.<br />
Je kan ook hoofdpijn krijgen door dagelijks<br />
pijnstillers te gebruiken.<br />
Heb je zowel paracetamol- als ibuprofensiroop<br />
voor kinderen in huis? Verwissel dan nooit de<br />
doseerpipetten die de dosering per gewicht<br />
aangeven. De aangegeven gradaties op de<br />
pipetten zijn verschillend.<br />
Geef nooit pijnstillers met ibuprofen of<br />
acetylsalicylzuur wanneer je kind waterpokken<br />
heeft. Dit kan ernstige huidreacties geven. Kies<br />
altijd voor paracetamol.<br />
53
10<br />
uitstappen die je<br />
moet ervaren<br />
unieke belevingen<br />
voor de zintuigen<br />
5<br />
7<br />
6<br />
9<br />
8<br />
2<br />
10<br />
4<br />
1<br />
3<br />
54<br />
© Jonas Verhulst - ZOO Planckendael
– bezig I weg zijn wij –<br />
Een prachtig lichtspektakel, een jubelend vogelconcert of een geur die<br />
herinneringen bij je losmaakt: je zintuigen geven kleur aan elke ervaring.<br />
Zien, horen, proeven, ruiken en voelen maken jouw beleving uniek.<br />
Als je zintuigen je in de steek laten, wordt die ervaring helemaal anders.<br />
Wij selecteerden voor jou tien tips die hier helemaal op inspelen.<br />
1. zintuigen op kindermaat<br />
Houtopia in Houffalize, in de vallei<br />
van de Ourthe, staat volledig in<br />
het teken van zintuigen. Aan de<br />
hand van meer dan 70 ervaringen<br />
leren kinderen én volwassenen<br />
in de ontdekkingsruimte<br />
hun vijf zintuigen kennen en<br />
ontplooien. Voelen, verwonderd<br />
zijn, verbeelden, observeren,<br />
begrijpen en ontdekken staan<br />
er centraal. Om de ervaring<br />
nog te verrijken moet je binnen<br />
zelfs je schoenen uittrekken. Na<br />
het binnenparcours kunnen je<br />
kinderen helemaal los gaan in de<br />
avontuurlijke buitenspeeltuin.<br />
www.houtopia.be<br />
2. de Klankmakerij<br />
In Dranouter (ook bekend om zijn zomerfestival) hebben ze iets unieks<br />
bedacht. Een belevingsmuseum waar muziekliefhebbers, spelletjesfanaten<br />
en nieuwsgierige aagjes helemaal in hun nopjes zijn. Aan de hand van<br />
doe-opdrachten en klankspelen ga je met elkaar de competitie aan. Zo<br />
experimenteer je tijdens de verschillende etappes volop met klanken en leer<br />
je ondertussen allerlei leuke weetjes. Op het dakterras geniet je bovendien<br />
van een onbelemmerd panorama over de West-Vlaamse heuvels.<br />
www.deklankmakerij.be<br />
2<br />
1<br />
3. ondergronds laboratorium<br />
Het parfumatelier van Guy Delforge<br />
bevindt zich op een wat eigenaardige<br />
locatie, namelijk in de ondergrondse<br />
gewelven van de Citadel van Namen.<br />
Tijdens een bezoek aan het atelier<br />
maak je kennis met de wereld van<br />
geuren en kom je alles te weten over<br />
de samenstelling en het creëren van<br />
parfums. Je mag naast het historische<br />
gebouw ook het laboratorium en de<br />
werkruimte betreden. Ten slotte kan<br />
je testen hoe gevoelig jij bent voor<br />
geuren en wat het perfecte parfum is<br />
voor jou.<br />
www.delforge.com<br />
3<br />
55
10 keer op uitstap<br />
4<br />
4. het rode goud<br />
Saffraan wordt ook wel eens het<br />
rode goud genoemd. Het kleurt<br />
gerechten goudgeel en geeft er een<br />
unieke smaak aan. In Wasseiges<br />
werd in 2009 de eerste Belgische<br />
professionele saffraanplantage<br />
opgericht, Cotchia. Deze telt nu<br />
meer dan 120.000 bollen en<br />
behoort daarmee tot de grootste<br />
saffraanplantages van ons land.<br />
Wanneer de saffraankrokussen in<br />
oktober in bloei staan, vormen de<br />
velden een prachtig schouwspel dat<br />
zeker een rondleiding waard is. In<br />
de herfst worden de bloemen met<br />
de hand geoogst, de saffraan uit<br />
de stampers geplukt en vervolgens<br />
gedroogd. Ook Belgische Saffraan in<br />
Morkhoven geeft rondleidingen.<br />
www.safrandecotchia.com<br />
www.belgischesaffraan.be<br />
6. ik zie, ik zie niet<br />
Buiten onze landsgrenzen, maar<br />
absoluut het vermelden waard, is<br />
het muZIEum in Nijmegen. Dat is<br />
een uniek museum over zien en niet<br />
zien. Je zintuigen worden hier op<br />
de proef gesteld tijdens een van de<br />
twee binnenroutes in het donker of<br />
een buitenroute met virtualrealitybril,<br />
dit onder begeleiding van een blinde<br />
of slechtziende gids. Zo ervaar je zelf<br />
hoe het is om blind te zijn. Hoe goed<br />
kan jij horen, ruiken en voelen?<br />
www.muzieum.nl<br />
minder prikkels<br />
Soms is een uitstap niet altijd even<br />
makkelijk. Door de vele impulsen raak<br />
je overprikkeld of heb je moeite om<br />
de vele indrukken die op je afkomen<br />
te plaatsen. Speciaal daarvoor enkele<br />
uitstappen die het een beetje rustiger<br />
houden.<br />
6<br />
7<br />
5<br />
5. terug in de tijd<br />
Verken het centrum van Gent eens op<br />
een andere manier. Aan het Huis van<br />
Alijn kan je met een boekje vol leuke<br />
opdrachten op pad voor een actieve<br />
wandeling waarbij je geluiden uit het<br />
dagelijks leven raadt, maakt, zoekt en<br />
tekent. De spoken uit het museum,<br />
Hendrik en Poes dagen je uit! Voor<br />
kinderen van 4 tot 10 jaar. Ook het<br />
Huis van Alijn is een bezoek waard:<br />
er loopt nog tot en met april 2024<br />
een kleurrijke tentoonstelling over<br />
het leven in de jaren 1990.<br />
www.huisvanalijn.be/nl/<br />
het-geluidenspel<br />
7. verdwenen Zwinsmaken<br />
Tijdens de fietstocht ‘Verdwenen<br />
Zwinhavens’ ontdek je hoe het gebied<br />
tussen Knokke-Heist, Sluis, Damme<br />
en Brugge eruit zag in de gouden<br />
tijden van de Zwingeul. Je kan op<br />
verschillende plekken langs de route<br />
ook proeven van producten met lang<br />
vergeten ingrediënten. Foodarcheoloog<br />
Jeroen van Vaerenbergh maakte samen<br />
met enkele lokale producenten echte<br />
smaakbommetjes die de smaak van<br />
de middeleeuwen terugbrengen. Van<br />
masteluinbrood met biergist tot pralines<br />
met anijs en een cocktail met makreel.<br />
Laat ze je tong maar strelen.<br />
www.bit.ly/Zwinsmaken<br />
56
– bezig I weg zijn wij –<br />
prikkelarm<br />
8. in het spoor van grave raven<br />
Waar kom je meer tot rust dan in de natuur? In de<br />
bossen van Ravels ontdek je op het Grave Ravenpad<br />
het verhaal van ‘De Ijle Prijen en het Witte Raafje’,<br />
gebaseerd op oude volksverhalen uit de streek.<br />
Lekker ravotten, vrij bewegen, het bos leren kennen,<br />
een schattenjacht en een tikkeltje magie is alles<br />
wat je nodig hebt voor een heus zintuigenbosbad,<br />
speciaal op maat van nul- tot zesjarigen.<br />
www.graveraven.be/index.html<br />
8<br />
9<br />
10<br />
© Jonas Verhulst - ZOO Planckendael<br />
prikkelarm<br />
9. beestjes kijken<br />
Wist je dat zowel Zoo Antwerpen als Zoo<br />
Planckendael een visueel stappenplan hebben om<br />
jou of je kind voor te bereiden op (onvoorziene)<br />
zintuigelijke prikkels? Sensorische kaarten duiden aan<br />
welke zones uitgesproken druk of net rustig zijn en<br />
waar je welke prikkels kan verwachten. Zowel visuele<br />
prikkels (donkere kamers of fel licht), sterke geuren,<br />
tactiele (doorgangen met plastic flappen) en auditieve<br />
prikkels (speelpleintjes en horeca of ruimtes met echo)<br />
staan erop.<br />
Tip: de stappenplannen vind je op<br />
toerismevoorautisme.be. Net als een uitgebreid<br />
overzicht van autismevriendelijke bestemmingen<br />
in België en Nederland.<br />
prikkelarm<br />
10. groenten oogsten<br />
Steek je handen uit de mouwen op een<br />
zelfplukboerderij in de buurt, hier kan je je eigen<br />
groenten en fruit oogsten. Laat je kinderen het<br />
veld ontdekken, leer ze hoe en wanneer de planten<br />
groeien en hoe ze proeven als ze op hun bord<br />
belanden ... Dat is niet alleen lokaal en milieubewust,<br />
maar ook leuk en ontspannend. Tijd buiten in de<br />
natuur doorbrengen is heerlijk, ook in de herfst en<br />
<strong>winter</strong>. Want er groeit het hele jaar rond heel wat<br />
gezond lekkers op het veld.<br />
www.csa-netwerk.be<br />
Meer informatie over deze en andere<br />
uitstappen op www.goed.be/wandelen<br />
57
– verzorgd I in de kijker –<br />
vitamineboost<br />
Een goede levensstijl is essentieel. Gezonde voeding, voldoende<br />
slaap, beweging en mentale rust helpen hierbij. Maar soms heb<br />
je een oppepper nodig. Met deze voedingssupplementen en<br />
vitaminen kom je zeker de <strong>winter</strong> door.<br />
aanvullende mineralen<br />
magnesium<br />
• draagt bij aan een normale werking van het<br />
zenuwstelsel en aan een normale spierfunctie<br />
• helpt vermoeidheid en uitputting te<br />
verminderen<br />
zink<br />
• draagt bij aan de normale werking van je<br />
immuunsysteem en aan het behouden van<br />
een normale huid, haren en nagels<br />
soepele gewrichten<br />
kurkuma<br />
• kurkuma en<br />
gember dragen<br />
bij tot het behoud<br />
van soepele<br />
gewrichten*<br />
hoger vitaminepeil<br />
vitamine D3<br />
• draagt bij aan een goede werking van het immuunsysteem en een normale spierfunctie<br />
• draagt bij aan de goede opname van calcium en fosfor voor het behoud van sterke<br />
botten<br />
vitamine C<br />
• draagt bij aan de normale werking van je immuunsysteem<br />
• helpt cellen te beschermen tegen schade veroorzaakt door oxidatieve stress<br />
multivitamines<br />
• bevat alle belangrijkste vitamines en mineralen die je weerstand ondersteunen<br />
• ook verkrijgbaar voor 50+<br />
58<br />
bij stress en goede nachtrust<br />
calm<br />
• bevat rhodiola rosea en passiebloem<br />
• vermindert van symptomen van stress<br />
zoals vermoeidheid en futloosheid<br />
• helpt om te ontspannen en tegen<br />
mentale stress<br />
sleep<br />
• bevat valeriaan, escholtzia<br />
en citroenmelisse voor het<br />
verminderen van mentale stress en<br />
bevorderen van een goede slaap<br />
*gezondheidsclaim in afwachting van goedkeuring door de EFSA<br />
leef vitaal, voel je goed<br />
saffraan<br />
• draagt bij tot een<br />
positieve gemoedstoestand<br />
en een goed<br />
mentaal evenwicht*<br />
opti flora<br />
• krachtige combinatie<br />
van miljoenen<br />
levende bacteriën<br />
meer informatie over onze voedingssupplementen<br />
op www.goed.be/supplementen
TM<br />
advertentie
ERECHT<br />
OFDIER<br />
2<br />
EEN ZEKERE<br />
BEELDEND<br />
KUNSTENAAR<br />
– gepuzzeld –<br />
SOORT MEST<br />
BRANDPUNT<br />
NIET EVEN<br />
VOORJAAR<br />
HULPMIDDEL<br />
GWOORD<br />
STIEREN-<br />
VECHTER<br />
ETAIL-<br />
ANDEL<br />
WOEDEN<br />
EROR-<br />
ENING<br />
ODERNE<br />
UZIEK<br />
LPPOST<br />
OGDIER<br />
NSGELE-<br />
ENHEID<br />
3<br />
EUROPEAAN<br />
ONBETWIST<br />
TIMIDE<br />
EERSTE<br />
BEGIN<br />
AJUIN<br />
puzzel & win<br />
Vul het kruiswoordraadsel in volgens de gegeven omschrijvingen en breng<br />
EFFEN<br />
de letters uit de genummerde vakjes over naar de vakjes van de oplossingsbalk.<br />
Op die manier vind je het sleutelwoord.<br />
KLEUR<br />
GEINIG<br />
1<br />
VIJFDE<br />
SMAAK<br />
ZWEEM<br />
ROKERS-<br />
GEREI<br />
BIJBELSE<br />
FIGUUR 5<br />
KAMEELGEIT<br />
IK<br />
LAND IN HET<br />
MIDDEN-<br />
OOSTEN<br />
DEEL VAN<br />
EEN TUIN<br />
PUISTJES<br />
LEGER DES<br />
HEILS<br />
STOP!<br />
VANWEGE<br />
AANWENSEL<br />
ONGEVEER<br />
GROET<br />
PAARDEN-<br />
KRACHT<br />
URBAAN<br />
5<br />
2<br />
TINT<br />
DEEL VAN<br />
EEN FUIK<br />
EERLIJK<br />
ZAADJE<br />
VRUCHT<br />
4<br />
LENIG<br />
BOTERTON<br />
HANDEL<br />
3<br />
STOF<br />
MEISJES-<br />
NAAM<br />
BLOEDVAT<br />
ROEMEN<br />
GENIAAL<br />
PERSOON<br />
SPAANSE<br />
WIJN<br />
8<br />
AANRADER<br />
LET WEL<br />
STADIUM<br />
BUIDELBEER<br />
VROUWELIJK<br />
DIER<br />
FRANS<br />
VOEGWOORD<br />
LEGER-<br />
LEIDING<br />
EDITIE (AFK.)<br />
JUIST<br />
INDIAAS<br />
GEWAAD<br />
1 2 3 4 5 6 7 8<br />
IK<br />
ENGELSE<br />
TITEL<br />
BORDSPEL<br />
6<br />
6<br />
KON.<br />
ATHENEUM<br />
SCHENKEN<br />
VOGEL<br />
HERT<br />
SCHUIF<br />
7<br />
PUNTIG<br />
VOORWERP<br />
SPAANSE<br />
EDELMAN<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9<br />
FRANS<br />
LIDWOORD<br />
HORSE-<br />
POWER<br />
VUUR<br />
ONDERSCHEI-<br />
DINGSTEKEN<br />
7<br />
OPEEN-<br />
GEPAKT<br />
DRIJFIJS<br />
KEUKEN-<br />
KRUID<br />
8<br />
ARGENTIJNSE<br />
DANS<br />
8 5 2 4 7 6 3 9 1<br />
3 4 6 9 1 2 8 5 7<br />
1 7 9 3 8 5 2 4 6<br />
7 2 3 8 5 4 1 6 9<br />
5 6 1 2 3 9 7 8 4<br />
4 9 8 1 6 7 5 3 2<br />
6 1 4 5 2 8 9 7 3<br />
9 3 5 7 4 1 6 2 8<br />
2 8 7 6 9 3 4 1 5<br />
4<br />
© De Puzzelaar<br />
PROOST<br />
3 1<br />
9 2 8 7<br />
9 8 4<br />
9<br />
3 4 9<br />
1 2 3 4<br />
1 6 7<br />
5 7<br />
9 7 1 6 2 8<br />
2<br />
1<br />
STUIFMEEL<br />
win een M4 Intelli<br />
bloeddrukmeter<br />
van OMRON<br />
De M4 IT heeft een Intelli Wrap-cuff<br />
die zorgt voor nauwkeurige resultaten.<br />
Hij kan een onregelmatige hartslag<br />
detecteren tijdens je gebruikelijke<br />
bloeddrukmeting. Bovendien is de<br />
© De meter Puzzelaar connecteerbaar met de gratis<br />
OMRON Connect App waarmee je<br />
gezondheidsgegevens kan bijhouden<br />
en delen.<br />
Volledig wedstrijdreglement op ww.goed.be/wedstrijd<br />
60<br />
S W P<br />
B L E U A S B A K<br />
Vind het sleutelwoord en Omaak P M A Akans T K Aop een van de 10 OMRON M4 Intelli bloeddrukmeters.<br />
E L I A S A T IJ N<br />
Schiftingsvraag: Hoeveel<br />
R<br />
mensen<br />
P Szullen F<br />
L A M A F A S E er tot 01/02/2024 aan deze wedstrijd deelnemen?<br />
P O EI M I AN K TP O EO L<br />
Gevonden? Doe mee op www.goed.be/wedstrijd<br />
E G O S O E P E L<br />
E N N U A N C E<br />
P K A D E R<br />
R I ES RT AAE LI LN E TU N<br />
T E R R A S L A<br />
E O M M U S T<br />
Vorige editie namen 1009 personen Adeel C N Eaan Aonze P I Nwedstrijd. De winnaar van de Revilax-relaxzetel is L. Vanwesenbeeck. Proficiat!<br />
U I L TD HR AN EZ R EI N G E<br />
S T A T I N T O<br />
I E R S I C<br />
D Eslagader<br />
C R E E T H P<br />
R O N G B E O
advertentie<br />
overwin jezelf<br />
Stoppen<br />
met roken?<br />
Vraag advies<br />
aan je apotheker<br />
Invisi Patch Spray Kauwgom Zuigtablet Inhaler<br />
nicorette ® geeft kracht aan je wilskracht!<br />
nicorette ® Inhaler, nicorette ® Invisi Patch pleisters, nicorette ® Mondspray, nicorette ® Zuigtabletten en nicorette ® Kauwgommen bevatten<br />
nicotine en zijn geneesmiddelen voor volwassenen. Geen gebruik door niet-rokers. Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.<br />
Geen langdurig gebruik zonder geneeskundig advies. Vermijd pleisters tijdens zwangerschap en borstvoeding. Lees aandachtig de bijsluiter.<br />
Vraag advies aan uw arts of apotheker. © <strong>2023</strong> Johnson & Johnson Consumer NV BE-NI-2300016
samen sterk in het leven<br />
Onze specialisten staan voor jou klaar. Met diensten en producten die in jouw<br />
leven echt een verschil maken. Met een ruim aanbod en kennis van zaken.<br />
Ze zijn er voor jou in onze <strong>Goed</strong>-vestigingen, maar evengoed online.<br />
Tot het voor jou echt goed zit.<br />
welkom in ons<br />
uitgebreid zorgnetwerk<br />
<strong>Goed</strong> thuiszorgwinkel<br />
www.goed.be/thuiszorgwinkel<br />
03 205 69 29<br />
<strong>Goed</strong> apotheek<br />
www.goed.be/apotheek<br />
Reserveer je geneesmiddelen via<br />
www.goed.be/webreservatie<br />
hou de vinger aan de pols<br />
Lees in onze nieuwsbrief meer<br />
artikels en tips. Schrijf je in op<br />
www.goed.be/nieuwsbrief<br />
Blijf verbonden via onze<br />
facebookpagina<br />
www.goed.be/facebook<br />
bezoek ons online voor<br />
bestellingen, info en advies<br />
webshop<br />
Ontdek en bestel 24/7 op<br />
www.goed.be/webshop<br />
reserveren van hulpmiddelen<br />
www.goed.be/uitleendienst<br />
tips en advies voor een goede gezondheid<br />
www.goed.be/advies<br />
goed advies op afspraak<br />
www.goed.be/afspraak<br />
62
advertentie<br />
ERVAAR ECHTE<br />
WAARDEVOLLE NACHTRUST<br />
met<br />
TEMPUR PRO®<br />
20% MEER DRUKVERDELING *<br />
ONTDEK ALLE<br />
VOORDELEN IN UW<br />
GOED WINKEL<br />
TEMPUR Pro QuickRefresh hoes<br />
Een eenvoudige afritsbare hoes die in de<br />
wasmachine kan worden gewassen op 60°C om uw<br />
matras fris en schoon te houden.<br />
TEMPUR® Advanced Materiaal<br />
Geheel nieuw TEMPUR® Advanced materiaal, ons<br />
meest geavanceerde matrasmateriaal tot nu toe. Het<br />
geeft 20% meer drukverdeling, absorbeert<br />
bewegingen beter en past zich beter aan dan ooit<br />
tevoren.<br />
TEMPUR Adapt® Materiaal<br />
TEMPUR Adapt® materiaal tilt het unieke<br />
TEMPUR® gevoel naar nog grotere hoogte.<br />
TEMPUR DuraBase Technologie<br />
Door met de bovenliggende lagen samen te werken<br />
zorgt DuraBase voor optimaal comfort en<br />
ondersteuning in een matras met een lange<br />
levensduur.<br />
Welkom in de wereld van de geheel nieuwe<br />
TEMPUR Pro®-serie.<br />
We zijn erg fier u te melden dat we er in geslaagd zijn<br />
om onze reeds revolutionaire slaaptechnologie nog<br />
verder te verbeteren.<br />
We brengen comfort en ondersteuning naar een geheel<br />
nieuw niveau om de slaap van mensen wereldwijd te<br />
optimaliseren. Dus of u nu woelt, draait en keert of<br />
ongemakkelijk slaapt door pijn of warmte, wij hebben<br />
precies de juiste oplossing voor u.<br />
Want als u een derde van uw leven al slapend<br />
doorbrengt, mag en moet u alleen genoegen nemen<br />
met het allerbeste.<br />
* Op basis van door Dan-Foam ApS in de periode van februari tot juli 2021 intern uitgevoerde<br />
vergelijkingstesten tussen TEMPUR® Original en TEMPUR® Advanced-materiaal.
advertentie<br />
JIJ<br />
HEBT<br />
DE<br />
KRACHT<br />
N I E T S H O U D T J E T E G E N<br />
IN<br />
JOU<br />
Laat spataders, gezwollen benen, lymfoedeem of lipoedeem jou niet klein krijgen.<br />
Met de hulp van JOBST compressiekousen leid jij het leven zoals jij dat wil.<br />
Dankzij JOBST hoef je niet meer te kiezen tussen comfort of een actieve levenstijl,<br />
want wij bieden compressieproducten aangepast aan jouw noden.<br />
SAMEN MET GOED DOORBREEKT JOBST DE STIGMA'S<br />
OVER VENEUZE EN LYMFATISCHE AANDOENINGEN.<br />
230002534 - JOBST <strong>Goed</strong> advertentie3.indd 1 29/06/23 14:15
Change language